Studiegids FEF 2011-2012

Studiegids 2011 - 2012

BedrijfseconomieCommerciële Economie

Financieel Economische Faculteit

1

INHOUD

1. ALGEMENE INFORMATIE .............................................................. 6

1.1 DOELSTELLINGEN VAN DE UNIVERSITEIT.................................................. 6

2. BESTUURSSTRUCTUUR ................................................................. 8

2.1 RECTOR.......................................................................................... 8

2.2 ADVIESRAAD ................................................................................... 8

2.3 FACULTEITSRAAD .............................................................................. 8

3. ONDERWIJSORGANISATIE .......................................................... 10

3.1 (HER)INSCHRIJVING ........................................................................ 10

Inschrijving voor bijna afgestudeerden ...................................... 10

Inschrijvingsduur ........................................................................ 10

3.2 MUTATIES IN PERSOONLIJKE GEGEVENS................................................ 11

3.3 STUDENTENKAART .......................................................................... 11

3.4 UA E-MAIL ................................................................................... 11

3.5 AANMELDEN VOOR HET VOLGEN VAN VAKKEN ....................................... 11

3.6 (HER)TENTAMENS .......................................................................... 11

Inschrijving voor hertentamens ................................................. 12

Toelatingsvoorwaarden voor (her)tentamens ........................... 12

Inzage (her)tentamens ............................................................... 12

Cijferbekendmaking (her)tentamens ......................................... 12

Beroep ........................................................................................ 12

Verzoeken om vrijstelling ........................................................... 13

3.7 UITSCHRIJVING .............................................................................. 13

3.8 EXAMENGELD ................................................................................ 13

3.9 (GEDEELTELIJKE) RESTITUTIE COLLEGEGELD .......................................... 13

4. VOORZIENINGEN ........................................................................ 14

4.1 OFFICE OF STUDENT AFFAIRS ............................................................ 14

4.2 OFFICE OF EDUCATIONAL AFFAIRS ...................................................... 14

4.3 BIBLIOTHEEK ................................................................................. 15

4.4 COMPUTERFACILITEITEN ................................................................... 15

4.5 RECEPTIE ...................................................................................... 16

2

Readers/Syllabi .......................................................................... 16

Kopiëren en printen ................................................................... 16

4.6 STUDIE- EN STUDENTEN BEGELEIDING .................................................. 16

4.7 STUDEREN IN HET BUITENLAND .......................................................... 17

4.8 KWALITEITSZORG............................................................................ 17

4.9 BELANGRIJKE MEDEDELINGEN ............................................................ 17

5. STUDENTENORGANISATIES ......................................................... 18

Student Award Ceremony .......................................................... 18

6. OVERZICHT EN INRICHTING VAN DE OPLEIDING .......................... 19

Visie FEF ..................................................................................... 19

Missie FEF .................................................................................. 19

6.1 JAARPLANNING EN BELANGRIJKE DATA ................................................. 21

Semester 1 ................................................................................. 21

Semester 2 ................................................................................. 22

6.2 TOELATINGSEISEN ........................................................................... 23

Toelatingseisen op grond van buitenlandse diploma’s .............. 24

Toelating op grond van bijzondere diploma’s ............................ 25

Toelating op grond van Colloquium doctum .............................. 25

6.3 TOEHOORDERS .............................................................................. 25

7. HET PROGRAMMA VAN DE FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT

....................................................................................................... 27

7.1 ACADEMISCH PROGRAMMA 2011-2012 ............................................ 27

7.2 OPZET VAN DE PROPEDEUSE .............................................................. 30

Introduction to Economics (AE) ................................................. 31

Bedrijfsadministratie (BA) .......................................................... 31

Bedrijfseconomie (BE) ................................................................ 32

Bestuurlijke Informatievoorziening (BIV) ................................... 33

Commerciële economie (CE) ...................................................... 34

Recht (RE) ................................................................................... 34

Bedrijfsorganisatie (BO) ............................................................. 35

Engels (EN) ................................................................................. 36

Nederlands (NE) ......................................................................... 36

Statistiek (ST) ............................................................................. 38

3

Wiskunde (WI)............................................................................ 38

Project semester I (PE1) ‘De externe omgeving van de

onderneming’ ............................................................................. 39

Project semester II (PE2) ‘De interne omgeving van de

onderneming’ ............................................................................. 41

7.3 OPZET VAN DE HOOFDFASE BEDRIJFSECONOMIE .................................... 43

Financiering 1 (FI1) ..................................................................... 44

Financiering 2 (FI2) ..................................................................... 45

Kosten en opbrengsten 1 (KO1) ................................................. 46

Kosten en opbrengsten 2 (KO2) ................................................. 46

Externe Verslaggeving 1 (EV1) ................................................... 47

Externe Verslaggeving 2 (EV2) ................................................... 48

Bedrijfsadministratie 1 (BA1) ..................................................... 49



Administratieve organisatie 1 (AO1) .......................................... 51



Bedrijfscalculatie (BC) ................................................................ 54

Belastingrecht (BR1) ................................................................... 55

Belastingrecht (BR2) ................................................................... 55

Bestuurlijke Informatievoorziening 1 (BIV1) .............................. 56



7.4 OPZET VAN DE HOOFDFASE COMMERCIËLE ECONOMIE ........................... 59

College-urentabel en EC-tabel hoofdfase Commerciële Economie

2009-2010 .................................................................................. 59

College-urentabel en EC-tabel hoofdfase Commerciële Economie

vanaf 2010.................................................................................. 60

Business Intelligence (BI 1 & BI 2) .............................................. 62

Internationaal Marketing Management (IMM 1 & .................... 63

IMM 2) ....................................................................................... 63

Marketing Communicatie (MC) .................................................. 64

Marketing Management (MM 1 en MM 2) ................................ 65

Marketing Strategies (Mst) ........................................................ 66

4

Business to Business Marketing (B2B) / Sales- en Account

Management (SAM) ................................................................... 67

Consumer Behavior (CB) ............................................................ 68

Marketing Research (MR 1, MR 2, MR 3) ................................... 69

Reclame en Ontwerp (RO) ......................................................... 71

Spaans (SP) ................................................................................. 72

7.5 GEMEENSCHAPPELIJKE ONDERDELEN VOOR DE BE- EN CE-STUDIERICHTING . 73

Bedrijfsorganisatie 1 (BO1) ........................................................ 73

Bedrijfsorganisatie 2 (BO2) ........................................................ 74

Commerciële Economie/ Dienstenmarketing (CE) ..................... 75

Microeconomics (AE1) ............................................................... 76

Macroeconomics (AE2) .............................................................. 76

Ondernemingsrecht (RE1) .......................................................... 77

Vermogensrecht (RE2) ............................................................... 78

Nederlands / Zakelijke Communicatie 1 (NE1) ........................... 79



Engels 1 (EN1) ............................................................................ 81

Engels 2 (EN2) ............................................................................ 82

Engels 3 (EN3) ............................................................................ 82

7.6 KEUZEVAKKEN ............................................................................... 84

Controleleer (CO) ....................................................................... 84

Management in het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) .................. 85

Human Resource Management (HRM) ...................................... 86

7.7 PROJECTONDERWIJS (BE EN CE)........................................................ 88

Project Sociale Vaardigheden BE en Ce (2e jaar) ....................... 88

Project Bedrijfsonderzoek (Be en Ce) ........................................ 88

Projecten voor specifieke vakgebieden (2e jaar) ........................ 89

Geïntegreerd project Be en Ce (3e jaar) ..................................... 89

Project managementgame (3ejaar) ............................................ 90

Bedrijfseconomisch Practicum BE (4e jaar) ................................ 91

Project Carrière-avond (4e

jaar).................................................. 91

7.8 STAGE ......................................................................................... 93

7.9 AFSTUDEEROPDRACHT ..................................................................... 94

5

8. REGLEMENTEN FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT .............. 96

8.1 REGLEMENT PROPEDEUSE-EXAMEN FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT .. 96

8.2 EINDEXAMENREGLEMENT FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT ............. 105

8.3 FRAUDERICHTLIJN FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT....................... 115

8.4. REGLEMENT FACULTEITSRAAD FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT ...... 120

6

1. Algemene informatie De Universiteit van Aruba (‘UA’) heeft haar poorten geopend in september 1988. De oprichting en inrichting van de UA zijn geregeld in de Landsverordening Universiteit van Aruba (‘LUA’), AB 1988, 100, ten tijde van de totstandkoming van deze studiegids laatstelijk gewijzigd bij AB 1996, 72. De Faculteit der Rechtsgeleerdheid (‘FdR’) is conform de genoemde regelgeving tegelijkertijd met de UA opgericht. De FdR verzorgt de academische opleiding Arubaans recht. In het studiejaar 2006 – 2007 werd een begin gemaakt met de omzetting van het studieprogramma naar een bachelor – master structuur. Begin september 2006 is de driejarige bacheloropleiding Arubaans recht ingevoerd; in het studiejaar 2008-2009 volgde de implementatie van de masteropleiding Arubaans recht die ondertussen voltooid is. Sinds het studiejaar 1993 – 1994 kent de UA een tweede faculteit, namelijk de Financieel Economische Faculteit (‘FEF’). De FEF biedt de studierichtingen Bedrijfseconomie en Commerciële Economie aan, beide als hoger beroepsonderwijs in de vorm van vierjarige Bacheloropleidingen. In het studiejaar 2004 – 2005 is een derde faculteit ingesteld: Faculty of Hospitality and Tourism Management Studies (‘FHTMS’). Deze faculteit verzorgt een bachelor- en een masteropleiding op de gebieden van Hospitality and Tourism Management, International Tourism Management en International Business. In het studiejaar 2009-2010 is ook de Faculty for Arts and Sciences (FAS) van start gegaan met bachelorprogramma’s Social Work and Development en Organization, Governance and Management. Het streven van de UA is om verschillende vormen van academisch onderwijs en hoger beroepsonderwijs aan te bieden via haar faculteiten. Daarnaast verrichten de faculteiten onderzoek naar Arubaanse maatschappelijke processen. De resultaten worden via publicaties, symposia, lezingen, het onderwijs en andere activiteiten gedeeld met de Arubaanse en internationale gemeenschap.

1.1 DOELSTELLINGEN VAN DE UNIVERSITEIT Door het geven van hoger onderwijs heeft de universiteit in ieder geval tot taak:

7

a. voor te bereiden op het bekleden van maatschappelijke functies, waarvoor een hogere opleiding vereist is of dienstbaar kan zijn;

b. het inzicht te bevorderen in de samenhang der wetenschappen alsmede maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef.

Verder staat de universiteit ten dienste van de beoefening der wetenschap en het wetenschappelijk onderwijs, zulks mede ten behoeve van hen, die zich door middel van hoger onderwijs verder wensen te bekwamen. Tevens kan de universiteit regelmatig, al dan niet in samenwerking met derden, cursussen en lezingen verzorgen. Ten slotte bevordert de universiteit zoveel mogelijk beroepsonderwijs in en buiten Aruba.

8

2. Bestuursstructuur Het bestuur van de universiteit wordt uitgeoefend door het College van Curatoren. Het College van Curatoren bevordert het onderwijs en de wetenschapsbeoefening en houdt toezicht op al wat de universiteit aangaat. Het huidige College bestaat uit de volgende leden: Dhr. mr. drs. Frederick Gibbs Dhr. drs. Fernando Rigaud RA Dhr. mr. Taco Stein Mw. drs. Inge La Haye-Teunissen Address of the Board of Trustees: J. Irausquinplein 4 P.O. Box 5 Oranjestad, Aruba

2.1 RECTOR De rector is belast met de leiding van en het toezicht op de dagelijkse gang van zaken binnen de UA. Voor zover het onderwijs en onderzoek betreft, treedt de rector in het verkeer met andere centra van wetenschapsbeoefening op namens de universiteit. Op dit moment is er een vacature voor de functie van rector. Het secretariaat van de rector is te bereiken via telefoonnummer 5823901 toestel 222.

2.2 ADVIESRAAD De adviesraad behartigt in het bijzonder de algemene belangen van het onderwijs en de wetenschapsbeoefening. De adviesraad wordt gevormd door de rector en de decanen van de faculteiten waarbij de rector de voorzitter is.

2.3 FACULTEITSRAAD Iedere faculteit heeft een faculteitsraad. De faculteitsraad is belast met de zorg voor het onderwijs en onderzoek. De voorzitter van de faculteitsraad wordt telkens voor de duur van één studiejaar uit het midden van de raad gekozen en draagt de titel van Decaan van de faculteit. De faculteitsraden

9

worden gevormd uit alle geledingen binnen een faculteit, te weten het wetenschappelijk personeel en/of de docenten, het niet-wetenschappelijk personeel en de studenten.

10

3. Onderwijsorganisatie

3.1 (HER)INSCHRIJVING Het recht tot het bijwonen van het onderwijs en deelname aan tentamens en examens aan de universiteit wordt verkregen door zich ieder academisch jaar tijdig als student te laten inschrijven en tijdig collegegeld te betalen. Acceptatie van het inschrijvingsformulier houdt noch een erkenning van toelating, noch een inschrijving als zodanig in. Iedere inschrijving als student behoeft het fiat van de decaan van de faculteit. De inschrijving wordt voltooid door het aanmaken van de studentenkaart na betaling van collegegeld.

INSCHRIJVING VOOR BIJNA AFGESTUDEERDEN Studenten die afstuderen na 30 juni, maar vóór de officiële opening van het nieuwe academisch jaar (de tweede vrijdag in september), behoren tot het lopende academisch jaar, en zijn niet verplicht zich in te schrijven voor het nieuwe academisch jaar. Studenten, die vóór de opening van het nieuwe academisch jaar de definitieve scriptie hebben ingediend en niet later dan 30 september afstuderen, zijn niet verplicht zich in te schrijven voor het nieuwe academisch jaar. Studenten die na de officiële opening van het nieuwe academisch jaar (na de tweede vrijdag in de maand september) hun afstudeerscriptie indienen worden geacht zich in te schrijven voor het nieuwe studiejaar. Zie voor restitutie van collegegeld bij afstuderen onder 3.9. Meer gedetailleerde informatie over de (her)inschrijvingsprocedure kan verkregen worden bij de Office of Student Affairs (zie 4.1).

INSCHRIJVINGSDUUR Behoudens in door het College van Curatoren te beoordelen bijzondere gevallen kan dezelfde persoon in totaal maximaal vijf jaren als student ingeschreven staan bij de bacheloropleiding. Voor de masteropleiding geldt een inschrijfperiode als student van maximaal 2 jaren. De bacheloropleiding omvat een programma dat in minimaal drie jaren kan

11

worden doorlopen. De masteropleiding omvat een programma dat in minimaal één jaar kan worden doorlopen. De termijnen vangen aan op de dag volgend op die waarop de inschrijving van kracht gaat. In uitzonderlijke gevallen kan afgeweken worden van de vastgestelde termijnen. Om hiervoor in aanmerking te komen dient een student een verzoek in bij het College van Curatoren van de UA.

3.2 MUTATIES IN PERSOONLIJKE GEGEVENS Indien er wijzigingen optreden in de persoonlijke gegevens van de student dienen deze doorgegeven te worden bij OSA. Hier zullen de gegevens bijgewerkt worden en doorgegeven aan de relevante interne afdelingen en de Faculteit.

3.3 STUDENTENKAART Men heeft slechts toegang tot het bijwonen van colleges, afleggen van (her)tentamens en deelnemen aan stages of afstudeerprojecten indien men in het bezit is van een studentenkaart, die na inschrijving wordt verstrekt, of van een bewijs waaruit blijkt dat men als toehoorder tot dat college is toegelaten. Deze stukken dient men steeds bij zich te hebben. Indien de studentenkaart vervangen moet worden wegens diefstal, verlies, beschadiging of omdat de student een nieuwe foto op de kaart wenst, kost dit Afl. 25,00.

3.4 UA E-MAIL Iedere ingeschreven student krijgt een UA e-mailadres. De UA zal in de communicatie met de student zoveel mogelijk van de UA e-mailadres gebruik gaan maken.

3.5 AANMELDEN VOOR HET VOLGEN VAN VAKKEN Studenten dienen zich niet aan te melden voor het volgen vakken. Op de collegerooster is te zien wanneer de vakken worden gegeven.

3.6 (HER)TENTAMENS Studenten dienen zich niet aan te melden voor het maken van tentamens. Op de collegerooster is te zien wanneer de vakken worden gegeven.

12

INSCHRIJVING VOOR HERTENTAMENS Zonder inschrijving is deelname aan een hertentamen niet mogelijk. Inschrijving geschiedt door zich op te geven als deelnemer bij de administratie (OEA). De inschrijving wordt opengesteld drie weken voorafgaande aan het hertentamen en sluit drie dagen voordien.

TOELATINGSVOORWAARDEN VOOR (HER)TENTAMENS Aan bepaalde (her)tentamens kan niet worden deelgenomen voordat aan de in het examen-reglement vastgestelde voorwaarden is voldaan.( zie Examenreglement)

INZAGE (HER)TENTAMENS In beginsel houdt de verantwoordelijke docent binnen één maand na de bekendmaking van de uitslag van het (her)tentamen op een door hem/ haar vast te stellen datum en tijdstip een bespreking van het (her)tentamen en geeft de studenten de gelegenheid hun werk in te zien. De gang van zaken wordt door de docent bepaald. Bevindt de verantwoordelijke docent zich niet meer in Aruba dan kan een verzoek om inzage worden gericht aan de decaan.

CIJFERBEKENDMAKING (HER)TENTAMENS Na elke (her)tentamenperiode worden cijferoverzichten bekend gemaakt via het publicatiebord in de hal.

BEROEP Artikel 3 van het Reglement van de Commissie van Beroep bepaalt: 1. De student, die rechtstreeks in zijn belang is geschaad door een

besluit als bedoeld in het eerste lid van artikel 33 van de Landsverordening Universiteit van Aruba, dan wel door het onredelijk lang uitblijven daarvan, kan beroep instellen bij de Commissie van Beroep.

2. Onder besluit in de zin van het vorige lid wordt mede verstaan de beoordeling van een werkstuk, een scriptie of stageverslag.

Voor de verdere details wordt verwezen naar het Reglement van de Commissie van Beroep.

13

VERZOEKEN OM VRIJSTELLING Verzoeken om vrijstelling van tentamens dan wel tentamenonderdelen kunnen gedurende het academisch jaar worden ingediend bij de examencommissie.

3.7 UITSCHRIJVING Als een student zich terugtrekt uit een van de vier faculteiten dient de OEA en de OSA geïnformeerd te worden. De student moet hiervoor een formulier van uitschrijving invullen. Dit formulier is verkrijgbaar bij de OSA en de OEA en moet worden ingediend bij de OSA. Tevens wordt de student aangeraden om een exitinterview aan te gaan. De informatie die wordt verkregen kan worden gebruikt om studenten in toekomst beter van dienst te kunnen zijn. De student wordt tijdens dit gesprek tevens geïnformeerd over de mogelijkheden die er zijn nu de studie voortijdig is beëindigd.

3.8 EXAMENGELD Voor elk examen is examengeld verschuldigd, te voldoen door storting op de rekening van de UA: RBTT Bank, rekeningnummer 30.58.646, onder vermelding van de naam van het examen dat men wenst te behalen en het inschrijvingsnummer. Voor het afleggen van tentamens is geen vergoeding verschuldigd. Uiterlijk één maand voor de examendatum – waarop derhalve het getuigschrift wordt uitgereikt – dient het verschuldigde bedrag te zijn voldaan, bij gebreke waarvan geen uitreiking van het getuigschrift zal plaatsvinden.

3.9 (GEDEELTELIJKE) RESTITUTIE COLLEGEGELD Afhankelijk van de maand waarin de student afstudeert, kan de student in aanmerking komen voor (gedeeltelijke) restitutie van het collegegeld. Meer informatie hierover is verkrijgbaar bij OSA. In het geval dat de student, als gevolg van ziekte of vanwege andere uitzonderlijke omstandigheden of om redenen buiten zijn wil, gedurende een minimumperiode van zes maanden van het studiejaar niet in staat geweest is om colleges bij te wonen, of is overleden in de loop van het studiejaar, is hij gerechtigd tot restitutie van één tiende van het collegegeld voor elke maand waarin hij de colleges niet heeft kunnen bijwonen. In het geval de student is overleden ontvangen de erfgenamen de restitutie.

14

4. Voorzieningen

4.1 OFFICE OF STUDENT AFFAIRS Het Office of Student Affairs (OSA) houdt zich bezig met studentenzorg, -werving, -vertegenwoordiging, -begeleiding en met de inschrijving en uitschrijving van studenten (studentenadministratie). Daarnaast heeft OSA tot taak om studenten op weg te helpen die hun studie een internationaal karakter willen geven middels een stage of afstudeerproject in het buitenland. Verder is OSA verantwoordelijk voor de organisatie van de introductieweek voor de verschillende faculteiten. De introductieweek voor studenten vindt plaats in de tweede week van augustus, voorafgaand aan de eerste collegeweek. Het doel van de introductieweek is kennismaking van de studenten met elkaar, de UA, de faculteit, studeren in het hoger onderwijs en hen bewust te maken van hun persoonlijke doelen. Participatie aan de introductie week is niet verplicht. OSA verzorgt voor alle studenten van de UA verschillende vaardighedentraining/seminars. Elk jaar wordt een thema gekozen. Deze training wordt gehouden in de periode van augustus tot en met oktober. De training/seminar is gericht op het aanleren van de juiste studievaardigheden, maar ook op de ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden zoals assertiviteit. Meer informatie is verkrijgbaar via [email protected] of via telefoonnummer telefoonnummer 5889946 toestel 255 of 256.

4.2 OFFICE OF EDUCATIONAL AFFAIRS De Office of Educational Affairs (OEA) is belast met de onderwijsadministratie van de faculteiten. OEA is belast met het maken van de college- en (her)tentamenroosters, studenten cijferadministratie en secretariële ondersteuning aan de faculteiten. De OEA bevindt zich bij de balie op de patio. OEA is geopend dagelijks van 8:00 – 12:00 uur en van 14:00 – 17:00 uur. Mevrouw Darlene Alias is het eerste aanspreekpunt voor de onderwijsadministratie voor de Financieel Economische Faculteit. Meer informatie is verkrijgbaar via [email protected] of via telefoonnummer 5823901, toestel 306.

mailto:[email protected]


15

4.3 BIBLIOTHEEK De bibliotheek is geopend op werkdagen van 8 uur ’s ochtends tot 8 uur ’s avonds. De bibliotheek is vrij toegankelijk. Boeken, tijdschriften en ander bibliotheekmateriaal kunnen door een ieder in de bibliotheek worden geraadpleegd. Het lenen van publicaties is alleen mogelijk indien men in het bezit is van een geldige collegekaart (lenerspas) en met inachtneming van de uitleenvoorwaarden. Deze uitleenvoorwaarden zijn op te vragen in de bibliotheek. Via de bibliotheek heeft men tevens toegang tot diverse online databanken zoals bijvoorbeeld Kluwer Navigator, SAGE online journals, Emerald Premium, BJU online tijdschriften en EBSCO. Meer informatie is verkrijgbaar via http://www.ua.aw/ua/getPage/page/library.html en via email [email protected] of via telefoonnummer 5823901, toestel 225, 234 of 301.

4.4 COMPUTERFACILITEITEN De computerzaal is op de eerste verdieping van de universiteit. In deze ruimte staan ten behoeve van studenten computers opgesteld. Deze ruimte is zowel voor algemeen gebruik als voor onderwijs met computers bedoeld waarbij onderwijsactiviteiten hebben voorrang. In de bibliotheek zijn ook enige computers voor algemeen gebruik opgesteld. De op de computers geïnstalleerde toepassingen omvatten onder andere Office 2007 ©, Office 2010 ©, QuickBooks 2010 ©, SPSS19 ©, Nedercom © (ook online toegankelijk), 14 computers met Adobe PhotoShop CS5 © en 14 computers met Adobe Illustrator CS5 ©. In de computerlokalen mag niet gegeten, gedronken of gerookt worden. Alleen studenten die een gebruikersverklaring hebben ondertekend mogen gebruik maken van de computerfaciliteiten. De overige voorwaarden voor het computergebruik zijn in de computerruimte opgehangen. Om te kunnen printen dient de student over print credits te beschikken. Deze kunnen bij de receptioniste gekocht worden. Ieder print-out kost Afl. 0,15. Studenten kunnen gebruik maken van draadloos internet. Dit is beschikbaar over de gehele campus en wordt kosteloos aangeboden.

http://www.ua.aw/ua/getPage/page/library.html


16

Meer informatie is verkrijgbaar via email [email protected] of via telefoonnummer 5823901, toestel 297.

4.5 RECEPTIE

READERS/SYLLABI Bij de receptie zijn de bij de verschillende vakken behorende readers, werkboeken en dergelijke te bestellen. Voor verschillende vakken wordt onderwijsmateriaal vervaardigd door de vakdocent. Om in het bezit hiervan te geraken kan men uiterlijk één week voor aanvang van de colleges of werkgroepen tegen vooruitbetaling bij de receptie een exemplaar bestellen. Na 3 tot 5 werkdagen is de reader klaar. Individuele docenten kunnen van deze regeling afwijken en de termijn verlengen. Docenten kunnen het onderwijsmateriaal ook in digitale bestanden beschikbaar stellen. Men doet er daarom verstandig aan regelmatig de mededelingen op het publicatiebord te volgen. Wie niet tijdig heeft besteld, zal zelf voor reproductie van het materiaal moeten zorg dragen, omdat niet meer exemplaren worden gereproduceerd dan zijn besteld.

KOPIËREN EN PRINTEN Kopieerkaarten zijn tegen betaling bij de receptie verkrijgbaar ter waarde van Afl. 5,00 of Afl. 10,00 met een borg van Afl. 2,50. Met de kopieerkaart kunnen kopieën gemaakt worden in de bibliotheek. Ook kan er bij de receptie saldo gekocht worden voor Print credit. Vanaf Afl. 5,00 kan de saldo worden aangevuld. Via de username van de student kan gebruik gemaakt worden van de print mogelijkheden in de bibliotheek en de computerzaal. De receptie van de universiteit is dagelijks geopend van 8:00-13:00 uur en van 14:00-17:00 uur. Meer informatie is verkrijgbaar via [email protected] of via telefoonnummer 5823901, toestel 221.

4.6 STUDIE- EN STUDENTEN BEGELEIDING Begeleiding van studenten met betrekking tot het programma en de behaalde cijfers wordt door de faculteit zelf georganiseerd. Voor meer persoonlijke vragen en bij problemen die het bovenstaande overstijgen kan de student terecht bij de Office of Counseling and Coaching(OCC) die wordt gecoördineerd door drs. Dimitri Halley (psycholoog).Hier kunnen studenten gecoacht en getraind worden bij problemen van meer persoonlijke aard, self-awareness en self-



17

responsibility, mental training in stress en de mentale aspecten van (studie) high performance en persoonlijke ontwikkeling. Vaak ligt het niet aan de intellectuele capaciteiten van de studenten maar aan persoonlijke en mentale zaken waardoor studenten niet het beste uit zichzelf weten te halen. Meer informatie is verkrijgbaar via telefoonnummer 5889946, toestel 239.

4.7 STUDEREN IN HET BUITENLAND De Office of International Affairs (OIA) is opgericht met als doel de coördinatie van de internationale betrekkingen van de UA. Om haar taken effectief te kunnen uitvoeren werkt OIA nauw samen met de faculteiten en de offices/centra. Zo wordt samen met het Office of Student Affairs (OSA) gewerkt aan de randvoorwaarden om studentenuitwisseling mogelijk te maken voor alle studenten van de UA. Samen met het OSA wordt gezocht naar financiële ondersteuning voor studenten van de UA die graag naar het buitenland willen gaan. De faculteit en de OSA kan de student helpen het bij plannen van een (deel)studie in het buitenland. Studenten die van plan zijn naar het buitenland te gaan dienen contact op te nemen met OSA.

4.8 KWALITEITSZORG De faculteit werkt samen met Center for Quality Assurance (CQA) aan het garanderen en permanent verbeteren van de kwaliteit van de opleiding. Dit gebeurt onder meer door het evalueren van de verschillende vakken van het curriculum door de studenten.

4.9 BELANGRIJKE MEDEDELINGEN Belangrijke mededelingen worden via het eventuele UA e-mailadres aan de studenten doorgegeven of geplaatst op het mededelingenbord in de patio.

18

5. Studentenorganisaties De UA geeft de studenten de mogelijkheid om hun creativiteit te benutten. Studeren aan de UA is ook een gelegenheid om nieuwe vrienden te maken en nieuwe ervaringen op te doen. De huidige studentenorganisaties die binnen de UA actief zijn, zijn de Studentenraad (i.o.), Circle K service club, Parlamento Hubenil, Sport Club en het ZN-magazineteam.

STUDENT AWARD CEREMONY De UA organiseert jaarlijks de “Student Award Ceremony”. Deze ceremonie is bedoeld voor studenten die uitblinken in extra-curriculaire activiteiten zoals op het gebied van cultuur en service aan de gemeenschap. De studenten die in aanmerking komen voor de award, hebben aangetoond dat ze over persoonlijke leiderschapskwaliteiten beschikken. Meer informatie is verkrijgbaar via [email protected] of op Facebook.


19

6. Overzicht en inrichting van de opleiding De Financieel Economische Faculteit (FEF) biedt hoger beroepsonderwijs op het vakgebied van de Bedrijfseconomie (HBO-BE) en de Commerciële Economie (HBO-CE). Het doel van de opleiding is het opleiden van studenten op een zodanige wijze dat na afsluiting van de studie de student voldoet aan het beroepsprofiel BE of CE met betrekking tot cognitieve eindtermen, beroepsvaardigheden en beroepshouding. Dit profiel is ontleend aan het beroepenveld van de afgestudeerde BE-er en CE-ers. De FEF heeft de volgende missie en visie geformuleerd:

VISIE FEF Het economisch opleidingsinstituut ter vorming van analytisch denkende professionals met oog voor innovatie en interculturele samenwerking, teneinde de duurzame ontwikkeling van de Arubaanse economie te stimuleren en te laten floreren.

MISSIE FEF Het aanbieden van erkend, toegepast wetenschappelijk, economisch onderwijs, waarvan het curriculum nauw aansluit bij de behoeften van het Arubaanse bedrijfsleven, verzorgd door een gebalanceerde staf van professionals en ervaren docenten. Middels diversificatie van het onderwijs studenten stimuleren om zich internationaal te oriënteren en persoonlijke interesses en talenten te ontplooien. De opleiding van de Financieel Economische Faculteit bestaat uit twee fasen met een totale studieduur van vier jaar:

a. de propedeutische fase, met een studieduur van een jaar, die wordt afgesloten met een propedeuse bul en

b. de hoofdfase, met een studieduur van drie jaar, die wordt afgesloten met een BEc titel bij de studierichting Bedrijfseconomie (Bachelor of Economics) of met een BCom titel bij de studierichting Commerciële Economie (Bachelor of Commerce).

De propedeuse is het voorbereidingsjaar voor één van de studierichtingen Bedrijfseconomie en Commerciële Economie en heeft de volgende doelstellingen:

20

- het opheffen van verschillen in vooropleiding. Dit betekent dat studenten, die geen of onvoldoende Bedrijfsadministratie of Wiskunde in hun eindexamenpakket hebben, extra aandacht krijgen gedurende een deel van het eerste jaar,

- het geven van een oriëntatie op de vakken in de hoofdfase (economische, administratieve en juridische vakken).

- het geven van een oriëntatie op de beroepspraktijk van een BE-er en een CE-er.

In de hoofdfase staat het beroepsprofiel centraal. Theorie en praktijk wisselen elkaar af en vullen elkaar aan. In het tweede jaar ligt de nadruk nog op de theorie, maar daarbij komen vaardigheidstrainingen, computerpractica en bedrijfscontacten aan de orde. Het derde jaar begint met een stage. Na twee studiejaren wordt van de student verwacht dat hij praktijkervaring opdoet, en dat betekent dat hij daadwerkelijk in de praktijk moet functioneren. Na terugkeer van de stage volgen weer twee semesters waarin de theorie verder uitgediept wordt en veel tijd in projecten wordt gestoken. Ook komen vanaf het derde jaar de keuzevakken aan de orde. Het laatste semester van het vierde jaar is ingeruimd voor de afstudeeropdracht die bij een externe opdrachtgever moet worden uitgevoerd. De afstudeeropdracht moet bestaan uit de analyse en oplossing van een daadwerkelijk probleem dat binnen een organisatie leeft. In de colleges waarin de theorie van de vakken voorop staat, ligt de nadruk op zelfwerkzaamheid van de student. Deze colleges worden opgevat als werkcolleges waar de gemaakte opgaven worden besproken en de studenten uitgewerkte opdrachten presenteren. Samenwerking wordt benadrukt bij de projecten. Bij de uitwerking van allerhande bedrijfseconomische en commercieel-economische problemen beoordeelt de talendocent het taalkundige aspect en de docent voor het specifieke vak de vakmatige aspecten van de uitwerkingen en de presentaties.

21

6.1 JAARPLANNING EN BELANGRIJKE DATA

SEMESTER 1

Data Jaar week

College week

Activiteiten

22-aug-2011 34 0

Opening studiejaar FEF, inleveren stagevervangende opdracht

29-aug-2011 35 1 Aanvang Colleges 5-sep-2011 36 2 Opening Academisch Jaar UA 9

september 2011, start stage- en afstudeeropdracht

12-sep-2011 37 3 19-sep-2011 38 4 26-sep-2011 39 5 3-okt-2011 40 6

10-okt-2011 41 T Studieweek propedeuse, hertentamenweek 2e jaars

17-okt-2011 42 T Studieweek propedeue, hertentamenweek 3e jaars

24-okt-2011 43 7 Tentameninzage

31-okt-2011 44 8 Examenvergadering hoofdfase

7-nov-2011 45 9 14-nov-2011 46 10 Projectweek

21-nov-2011 47 11 28-nov-2011 48 12 5-dec-2011 49 13 12-dec-2011 50 14

19-dec-2011 51

Studieweek, 23/12 laatste stagedag en afronding afstudeeropdracht

26-dec-2011 52

UA beperkt open, 2de kerstdag

2-jan-2012 1

Studieweek

9-jan-2012 2

Tentamens

22

Data Jaar week

College week

Activiteiten

16-jan-2012 3

Tentamens

23-jan-2012 4

Tentamens

25-jan-2012 4 Herdenking G.F. Croes

SEMESTER 2

Data Jaar week

College week

Activiteiten

30-jan-2012 5 0 Inzage, Examenvergadering, aanvang project propedeuse

6-feb-2012 6 1 aanvang colleges, start stage- en afstudeeropdracht

13-feb-2012 7 2

20-feb-2012 8 3 Project propedeuse; Carnavalsmaandag

27-feb-2012 9 4 5-mrt-2012 10 5 Project 3e jaar

12-mrt-2012 11 6

Project propedeuse, 2e en 3

e

jaar, Herdenking Vlag en Volkslied

19-mrt-2012 12

Studieweek

26-mrt-2012 13 T Hertentamens propedeuse

2-apr-2012 14 7 Goede Vrijdag, Pasen

9-apr-2012 15 8 Project propedeuse; Tweede Paasdag

16-apr-2012 16 9 23-apr-2012 17 10 Project 2e en 3e jaar

30-apr-2012 18 11 Project 3e jaar; Koninginnedag, Dag van de Arbeid

7-mei-2012 19 12 Project propedeuse

14-mei-2012 20 13 Hemelvaartsdag, ATV-dag

21-mei-2012 21 14

28-mei-2012 22

Studieweek, laatste stagedag en afronding afstudeeropdracht

23

Data Jaar week

College week

Activiteiten

4-jun-2012 23 T Tentamens

11-jun-2012 24 T Tentamens

18-jun-2012 25 T Tentamens hoofdfase, inzage en examenvergadering prop

25-jun-2012 26 T Hertentamens propedeuse en inzage

2-jul-2012 27 Examenvergadering propedeuse en hoofdfase,

Diploma uitreiking 5 juli

Buluitreiking propedeuse 6 juli

6.2 TOELATINGSEISEN Tot het afleggen van het propedeutisch examen wordt toegelaten degene die in het bezit is van: a. een in Aruba, de voormalige Nederlandse Antillen, of Nederland

verkregen getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd eindexamen hetzij in een school voor Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (V.W.O.), hetzij in de afdeling A of de afdeling B van een Gymnasium, hetzij aan de Hogere Burgerschool A of Hogere Burgerschool B, dan wel met een van de hierboven bedoelde getuigschriften overeenkomend getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd staatsexamen dan wel landsexamen;

b. een in Aruba, de voormalige Nederlandse Antillen of Nederland verkregen getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd eindexamen in een school voor Hoger Algemeen Voorgezet Onderwijs (H.A.V.O.), indien dit eindexamen ten minste twee van de vakken ‘Wiskunde’, ‘Management en Organisatie’ en ‘Economie’ omvatte.

c. een in Aruba verkregen getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd examen M.A.O.-A, indien dit eindexamen ten minste de vakken Engels, Nederlands, Bedrijfsadministratie en Bedrijfseconomie omvatte of een met goed gevolg afgelegd examen E.P.I. sector Economie, richtingen: administratie en commerciële dienstverlening op niveau 4.

24

d. een in Nederland verkregen getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd eindexamen in een school voor Middelbaar Economisch en Administratief Onderwijs (M.E.A.O.) dan wel een Middelbare Detailhandelschool (M.D.S.), indien dit eindexamen ten minste één vreemde taal omvatte en twee van de vakken Bedrijfseconomie, Bedrijfsadministratie, Algemene Economie, Commerciële Economie en Wiskunde. Dit op niveau 4.

e. een in Aruba, de voormalige Nederlandse Antillen of in Nederland verkregen getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd propedeutisch examen in een school voor Hoger Beroepsonderwijs (H.B.O.).

Tot het afleggen van het eindexamen in de beide studierichtingen wordt toegelaten degene die in het bezit is van: a. een getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd

propedeutisch examen van de Financieel Economische Faculteit. b. een in Nederland verkregen getuigschrift van een met goed

gevolg afgelegd algemeen propedeutisch examen of een getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd propedeutisch examen in een Bedrijfseconomische studierichting (voor BE) of een getuigschrift van een met goed gevolg afgelegd propedeutisch examen in een Commercieel Economische studierichting (voor CE) in een school voor Hoger Economisch en Administratief Onderwijs (H.E.A.O.).

TOELATINGSEISEN OP GROND VAN BUITENLANDSE DIPLOMA’S Tot het afleggen van het propedeutisch respectievelijk het eindexamen wordt voorts toegelaten degene die in het bezit is van een in het buitenland verkregen getuigschrift van bekwaamheid tot het volgen van hoger onderwijs, mits dat getuigschrift naar het oordeel van de minister van Onderwijs en Administratieve Zaken en het College van Curatoren, na ingewonnen advies van de faculteitsraad, overeenkomt met genoemde getuigschriften. Aan de toelating, bedoeld in de vorige alinea, kan de voorwaarde worden verbonden, dat met goedkeuring van de faculteitsraad alsnog het bewijs wordt geleverd van voldoende kennis voor de studierichting Bedrijfseconomie of Commerciële Economie in het vak of de vakken, waarin naar het oordeel van de minister van Onderwijs en Administratieve

25

Zaken bij het verkrijgen van het getuigschrift niet, of niet in voldoende mate is geëxamineerd.

TOELATING OP GROND VAN BIJZONDERE DIPLOMA’S De faculteitsraad kan toelating verlenen tot de examens van de faculteit aan diegene die in het bezit is van in Nederland, voormalige Antillen en/of Aruba verkregen getuigschriften die niet genoemd zijn in artikel 1.3 van de toelatingsvoorwaarden. Een dergelijk toelatingsbesluit dient door de raad voldoende te worden gemotiveerd.

TOELATING OP GROND VAN COLLOQUIUM DOCTUM Inschrijving voor het colloquium doctum examen dient te geschieden bij OSA (Office of Student Affairs), uiterlijk zes weken voor de aanvang van het examen. Het inschrijfgeld voor het afleggen van het colloquium doctum examen dient vooraf te worden voldaan. Men dient bij de inschrijving te overleggen een kopie van een geldig ID, bewijs van betaling van het examengeld, stukken van overtuiging indien een vrijstelling wordt geclaimd. Voor de hoogte van het examengeld kan men zich wenden tot de centrale studentenadministratie. Het colloquium doctum reglement is op aanvraag bij de administratie te verkrijgen.

6.3 TOEHOORDERS De inschrijving als toehoorder voor het bijwonen van het onderwijs of een gedeelte daarvan anders dan ter voorbereiding voor het afleggen van examens is mogelijk, indien naar het oordeel van de rector van de Universiteit van Aruba het belang van het onderwijs zich daartegen niet verzet. Aan de toehoorder wordt op zijn verzoek een verklaring uitgereikt, bevattende een opsomming van de door hem gevolgde vakken, de periode gedurende welke dit is geschied, alsmede in geval van een gunstig resultaat de vakken waarin door hem een proeve van bekwaamheid (toets) is afgelegd. De afgelegde toets heeft niet de status van een tentamen. Deze status kan evenmin worden verworven door omzetting van een inschrijving als toehoorder in een inschrijving als student. Om dezelfde reden zal geen vrijstelling worden verleend voor het desbetreffende onderdeel. De toehoorder betaalt inschrijfgeld en collegegeld. Voor meer gedetailleerde informatie over de inschrijvingsprocedure kunt u zich

26

wenden tot de centrale studentenadministratie bij het Office of Student Affairs. U kunt deze afdeling van de UA telefonisch bereiken via het centrale telefoonnummer gevolgd met 5889946 toestel 256 of 257.

27

7. Het programma van de Financieel

Economische Faculteit Het academisch jaar wordt conform artikel 24 LUA officieel geopend op de tweede vrijdag van september. Dit gebeurt ’s avonds en wel door het uitspreken van de openingsrede door de rector. Het onderwijs van de FEF vangt aan op 29 augustus 2011. Voor de nieuwe bachelorstudenten wordt in de week voorafgaand aan de eerste onderwijsdag een introductieactiviteit georganiseerd. Tijdens deze activiteit kunnen studenten vertrouwd raken met hun nieuwe omgeving en kennismaken met de docenten. Zier hiervoor de mededelingen op het mededelingenbord.

7.1 ACADEMISCH PROGRAMMA 2011-2012 Elk studiejaar is ingedeeld in twee semesters. De semesters worden steeds afgesloten met een tentamenperiode. De studielast wordt uitgedrukt in EC’s (European Credits). Een EC staat ongeveer gelijk met 28 uren studie. De EC-tabel geeft aan hoe groot de gemiddelde studielast per vak is. Deze studielast wordt gevormd door de te volgen colleges (de contact-uren), de zelfstudie die van de student verwacht wordt, de voorbereiding op de tentamens en de tijd benodigd voor het afleggen van de tentamens. De contact-urentabel geeft het aantal college-uren per semester aan. In alle jaren staan projecten op het programma. Hiervoor is ruimte in het rooster opgenomen. Daarnaast zal het geregeld noodzakelijk zijn om buiten het reguliere rooster om op de universiteit aanwezig te zijn om te werken aan de opdrachten die in de projecten worden verstrekt. Voor het werken aan de opdrachten zijn computerfaciliteiten aanwezig. Enerzijds zijn er computers met internet aanwezig, anderzijds is het gebruik van laptops met behulp van een wireless-voorziening mogelijk. Hoewel de aanschaf van een eigen laptop niet verplicht is, wordt het bezit ervan wel aanbevolen. In de propedeuse wordt in het eerste semester een deel van de week gebruikt voor projectonderwijs. In het tweede semester worden in totaal vier weken uitgeroosterd waarin projecten draaien. In dat semester wordt 10 weken college gegeven en om die reden is het aantal college-uren per week dan ook aangepast.

In het tweede jaar en daarvan het tweede semester worden 2 weken uitgeroosterd, waarin projecten worden gedraaid. Daardoor worden er in

28

dat semester effectief 12 lesweken gedraaid. Deze projecten zijn gekoppeld aan verschillende vakken. Hierover wordt bij de beschrijving van de projecten een en ander meegedeeld en er wordt in de loop van het jaar meer over bekend gemaakt.

In het derde jaar wordt de lessentabel gedurende 10 weken gedraaid. De overige vier weken wordt aan projectonderwijs besteed. De bedoeling van het projectonderwijs is dat de studenten de samenhang tussen de verschillende vakken beter gaan zien. Er is daarom sprake van een geïntegreerde aanpak waarbij vanuit verschillende vakken een bepaald thema wordt belicht. Naast inhoudelijke zaken wordt aandacht gegeven aan presentatie, zowel mondeling als schriftelijk.

Naast het geïntegreerde project wordt een bedrijfsspel (managementgame) gespeeld.

In het vierde jaar wordt één dag per week gebruikt voor projectonderwijs. Alle studenten, zowel de BE-ers als de CE-ers, werken gezamenlijk aan één grote opdracht: het organiseren van een carrièreavond. Hier ligt de nadruk op creativiteit, organisatievermogen, maar ook op vaardigheden als perscontacten, solliciteren, het maken van functiebeschrijvingen en dergelijke. Daarnaast wordt er in de BE-richting een Bedrijfseconomisch practicum gehouden waarbij een aantal cases dient te worden behandeld. Voor de CE-richting is er een eigen practicum. De CE-opleiding is gericht op de handelsaspecten van een onderneming. Niet alleen in industriële ondernemingen en handelsondernemingen treft men afgestudeerden aan, maar ook bij toeristenbureaus, musea en sociale en culturele instellingen. Uiteraard vormen ook banken en verzekeringsmaatschappijen een werkgebied voor afgestudeerde CE-ers. Afgestudeerden vinden hun werkterrein zowel in profit als non-profitorganisaties. De werkzaamheden van de CE-er bevinden zich op het terrein van de marketing en sales. CE-ers houden zich bezig met het optimaliseren van de afzetmarkt, maar evenzeer de inkoopmarkt Tot de taken behoren het analyseren van doelen klantgroepen, het opstellen van markten concurrentanalyses, het schrijven en uitvoeren van marketing(communicatie)plannen, het opstellen van verkoopplannen en het onderzoeken van de effecten van marketingacties.

De werkzaamheden van de BE-er bestaan uit financieel-economische, informatieverzorgende, informatievoorzienende, controlerende, adviserende en leidinggevende taken. In kleine en middelgrote organisaties worden deze taken vaak door één persoon uitgevoerd, in

29

grotere organisaties zal de BE-er zich meer specialiseren op één of enkele van de genoemde taken.

De financieel-economische taken kunnen bestaan uit het opstellen van standaarden, normen en taakstellingen, het beoordelen en analyseren van investeringsaanvragen op risico en rendement, het beheren van de geldstroomcyclus en het opstellen van interne of externe financiële rapportages. De UA biedt de mogelijkheid tot het behalen van een MBA via FHMS. Na het behalen van het HBO-diploma bestaat mogelijkheid tot doorstuderen voor een mastertitel. Voor de meeste Nederlandse universiteiten geeft het diploma recht op toelating tot het voorbereidend jaar, terwijl voor veel Amerikaanse universiteiten geldt dat rechtstreekse toelating tot de masterstudie mogelijk is. Daar dient echter wel rekening te worden gehouden met aanvullende eisen met betrekking tot de Engelse taal. Nadere informatie is verkrijgbaar bij de decaan van de FEF.

30

7.2 OPZET VAN DE PROPEDEUSE De instructietaal tijdens de colleges is Nederlands, tenzij anders vermeld.

De tabellen kunnen onderhevig zijn aan wijzigingen en hieraan kunnen

geen rechten worden ontleend.

COLLEGE-UREN EN EC-TABEL VOOR DE PROPEDEUSE Afkort-ingen

Kernvakken EC College-uren/ semester 1

College-uren/ semester 2

AE Algemene Economie 4 3

BA Bedrijfsadministratie 4 3

BE Bedrijfseconomie 6 2 2

BIV Bestuurlijke informatievoorziening 4 3

CE Commerciële Economie 6 2 2

RE Recht 4 3

Overige vakken

BO Bedrijfsorganisatie 3 2

EN Engels 6 2 2

NE Nederlands 6 2 2

ST Statistiek 3 2

WI Wiskunde 6 2 2

Project 1e semester 8 3 3

Totaal 60 21 21

31

OMSCHRIJVING VAN DE PROPEDEUSEVAKKEN

INTRODUCTION TO ECONOMICS (AE) Plaats 2e Semester Doel De student is vertrouwd met de grondbeginselen

en het functioneren van een economie. De student kan omgaan met enkele economische modellen en ze toepassen op verschillende situaties.

Inhoud Dit vak is gedeeltelijk een introductie tot micro- en macro-economie. Na een algemene introductie zal er worden gekeken naar onderwerpen uit de micro-economie zoals schaarste, markten, vraag- en aanbodtheorie en toepassingen. Vervolgens komt er een introductie tot macro-economische onderwerpen zoals: de economische kringloop, Bruto Binnenlands Product en Bruto Binnenlands Inkomen, economische groei en inflatie.

Literatuur Principles of Economics Rittenberg, L., & Tregarthen, T. (2009)

Onderwijsvorm 3 uur gecombineerde hoor- en werkcolleges per week

Taal Engels Toetsing - Schriftelijk tentamen van twee uur aan het eind

van het semester - 0,5 bonuspunt te verdienen door 80% aanwezigheid en actieve participatie

BEDRIJFSADMINISTRATIE (BA) Plaats 1e Semester Doel De student kan een balans en resultatenrekening

samenstellen. Hij is op de hoogte van het boekhoudkundig model en de werking van de kolommenbalans, het decimale rekeningstelsel, de administratie van de voorraden, materiële vaste activa, eigen vermogen en schulden, alsmede de permanentie van kosten en baten.

Inhoud Techniek van het dubbel boekhouden Decimale rekeningstelsel Kolommenbalans Boekingen van activa en passiva Permanentie van kosten en baten

32

Boekhouden in een handelsonderneming Literatuur Boekhouden geboekstaafd 1

H. Fuchs en S.J.M. van Slimmeren, 11e druk

Wolters Noordhoff ISBN 978 90 01 768928 Boekhouden geboekstaafd 1 opgaven H. Fuchs en S.J.M. van Slimmeren, 11

edruk

Wolters Noordhoff ISBN 978 90 01 76893 5 Onderwijsvorm 3 uur hoor- en werkcollege Toetsing Een schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde

van het semester.

BEDRIJFSECONOMIE (BE) Plaats 1e en 2e Semester Doel De student heeft ontwikkeld: inzicht in de

theoretische samenhang en vaardigheden om bedrijfseconomische vraagstukken binnen een organisatie op te lossen. In het eerste semester ligt de nadruk op financieringsvraagstukken en in het tweede semester op interne en externe verslaggeving.

Inhoud Financiering en vermogenvormen Kosten en kostprijscalculatie Verslaggeving en Winstbepaling

Literatuur Basisboek Bedrijfseconomie, Brouwers, De Boer en Koetzier, 9

e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 79788 1 Opgaven bij Basisboek Bedrijfseconomie Brouwers e.a., 9

e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 79776 8 Studentenuitwerkingen bij Basisboek

Bedrijfseconomie Brouwers e.a., 7

e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 79777 5 Onderwijsvorm 2 uur werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen aan het einde van elk

semester. Het propedeusecijfer voor het vak Bedrijfseconomie bestaat uit het ongewogen gemiddelde van de cijfers voor de semestervakken BE1 en BE2.

33

BESTUURLIJKE INFORMATIEVOORZIENING (BIV) Plaats 2e Semester Doel De student heeft een globaal inzicht in de

gegevensverwerking en de problematiek rondom geautomatiseerde informatieverzorging in een organisatie. Centraal hierbij staan de toepassingsmogelijkheden en niet de informatietechnologie zelf. De student kan gesprekspartner zijn bij het opzetten, beheren en onderhouden van informatiesystemen.

Inhoud In het 2e semester ligt de nadruk op het verwerven

van de basisbegrippen van ‘ondernemen met informatie’ (w.o. informatie in de organisatie en bedrijfsprocessen). Daarnaast gaat het vooral om de basiskennis van de technologische hulpmiddelen bij de informatievoorziening. In het practicum wordt aandacht besteed aan de meer gevorderde functies van een spreadsheetprogramma (Excel) en het oplossen van bedrijfseconomische problemen met behulp van een spreadsheetprogramma.

Literatuur Ondernemen met informatie, Bestuurlijke Informatievoorziening Jan Snijders en Theo de Groot, 7e druk, Noordhoff Uitgevers, ISBN 978 90 01 765538 Bedrijfseconomische vaardigheden met Excel A.H.J. Voermans, R.T.G. Teunissen, A.W.W. Heezen, 2

e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 81823 4 Basiscursus Excel 2010 Jolanda Toet, Sdu uitgevers ISBN 978 90 12 581660

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege / practicum Toetsing Het semester wordt afgesloten met een tentamen

van twee uur dat deels bestaat uit schriftelijke toetsing van de theorie en deels uit een practicumopdracht (in Excel), die wordt uitgevoerd op de computer.

Het propedeusecijfer voor het vak bestuurlijke informatievoorziening bestaat uit het afgeronde tentamencijfer.

34

COMMERCIËLE ECONOMIE (CE) Plaats 1e en 2e Semester Doel Studenten hebben kennis van en inzicht in de

grondbeginselen van de marketing. Inhoud De volgende onderwerpen komen aan bod:

- Marketingconcept - Marketingstrategie - Koopgedrag - Markt en marktsegmentatie - Marktonderzoek - Marketinginstrumenten: 4 P’s - Marketingplanning

Literatuur Marketing Kernstof A, Smal, J.C.A. en Tak, A.A.M.M., 6

e druk, 2008, ISBN 9789001710033

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen aan het einde van elk

semester (80% semestercijfer) en tussentijdse toetsing (20% semestercijfer). Het propedeusecijfer voor het vak commerciële economie bestaat uit het ongewogen gemiddelde van de cijfers voor de semestervakken CE1 en CE2.

RECHT (RE) Plaats 2e Semester Doel Met het vak Recht krijgt de student inzicht in de

regels die gelden in het verkeer tussen personen en organisaties. Hij kan relaties leggen tussen het vak Recht en andere vakgebieden zoals Management, Marketing en Bedrijfsadministratie.

Inhoud Elk hoofdstuk van het boek is gekoppeld aan een onderwerp uit de praktijk. Op deze manier worden de juridische aspecten geplaatst in een breder kader. Aandacht zal worden besteed aan onderwerpen als arbeid in een organisatie, koop en onderneming.

Literatuur Recht doen mr. Huisman e.a., Noordhoff Uitgevers B.V. , mei 2009, 4

e druk

ISBN10: 9001713417, ISBN13:9789001713417 Wetgeving Arubaans privaatrecht 2010-2012

35

C. Bollen en J.J.A. Hamers, Boom Juridische uitgevers, 2010 ISBN 9789089743664

Onderwijsvorm 3 uren werkcollege Toetsing Een schriftelijk tentamen van 2 uur

BEDRIJFSORGANISATIE (BO) Plaats 2e Semester Doel Studenten hebben kennis van en inzicht in de

basisinvloeden die individuen, groepen en organisaties hebben op het gedrag van werknemers binnen een organisatie. Studenten kunnen deze basisinvloeden toepassen in eenvoudige cases.

Inhoud In de propedeuse komen de volgende onderwerpen aan bod: - het individu in de organisatie: type

persoonlijkheden, perceptie, motivatie, werkhouding en emoties

- groepsvormen binnen een organisatie: communicatieprocessen, leiderschap, macht, politiek en conflictsituaties

- organisatiestructuren: basisstructuren, organisatiecultuur, veranderingen binnen een organisatie

Literatuur Essentials of Organizational Behavior Stephan P. Robbins, 10

edruk, Prentice Hall ISBN

978 01 381 15763 0 Onderwijsvorm 3 uur hoor- en werkcollege Toetsing Een schriftelijk tentamen (duur:120 minuten) aan

het einde van het semester (80% van het eindcijfer) Diverse opdrachten tijdens het semester (het

gemiddelde cijfer van de opdrachten

vormt 20% van het eindcijfer)

36

ENGELS (EN) Plaats 1e en 2e Semester Doel De student heeft een hoog niveau van

taalvaardigheid, zowel mondeling als schriftelijk, zowel receptief als productief, zowel algemeen als specifiek economisch.

Inhoud Schrijfvaardigheid: het correct toepassen van de grammatica en het juiste idioom; Leesvaardigheid: het lezen en analyseren van teksten; Spreekvaardigheid: uitspraak en spreekvaardigheidstraining, discussie, het stellen en beantwoorden van vragen, het gebruiken van het juiste idioom. In het eerste semester oefenen de studenten hun grammatica middels het programma ‘Mind the Gap’. De afronding van dit zelfstudieprogramma is voorwaarde voor het krijgen van een tentamencijfer aan het einde van het eerste semester.

Literatuur Wordt uit gereikt tijdens de colleges The Longman dictionary of Contemporary English Paperback editie+CD 5

edruk, Pearson Education

ISBN 978 14 08 21533 3 Onderwijsvorm 2 uur hoor- en werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het eind van

iedere periode. Het propedeusecijfer is het gemiddelde van beide semestercijfers.

NEDERLANDS (NE) Plaats 1e en 2e Semester Doel Het Nederlandse taalbeheersingsprogramma is in

zijn totaliteit gericht op het optimaal kunnen functioneren in uiteenlopende beroepsgerichte taalgebruiksituaties waarin het Nederlands een rol kan spelen. Daarvoor wordt in het propedeusejaar de basis gelegd, waarop in de hoofdfase wordt voortgebouwd.

Het doel houdt voor de studenten concreet in:

37

Inhoud - Kennis van communicatiesituaties - Kennis van het schriftelijk taalsysteem

(spelling, woordkeus, zinsbouw en tekstopbouw)

- Een attitude, gericht op een verzorgde taalhantering en op het bevorderen van duidelijke, aantrekkelijke, correcte en gepaste communicatie

Aan het einde van het eerste jaar moeten de studenten een communicatiesituatie kunnen analyseren, een bouwplan kunnen maken, een tekst formuleren met een juiste spelling, woordkeus, zinsbouw en tekstopbouw. Als waarborg voor de voor de studie vereiste beheersing van het Nederlands moeten studenten die niet voldoen aan de hierna vermelde normen deelnemen aan de toetsing Profiel Taalvaardigheid Hoger Onderwijs van het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal. Vrijstelling van deze toetsing wordt verleend aan studenten die reeds eerder het PTHO van het CNaVT behaald hebben, voor studenten die op HAVO- of VWO-niveau het vak Nederlands behaald hebben en voor elk onderdeel van het examen Nederlands een voldoende behaald hebben en voor studenten die kunnen aantonen een propedeuse of bachelor 1 van een Nederlandstalige opleiding op HBO- of WO-niveau met goed gevolg afgerond te hebben. De toets wordt tweemaal aangeboden gedurende het academisch jaar. Voor studenten die de eerste ronde niet gehaald hebben wordt in de periode februari – april een remediërend programma aangeboden. De kosten voor deelname aan het examen CNaVT bedragen Afl. 175,00, te voldoen bij de inschrijving voor dit examen. Alle studenten dienen spellingsmodules Spel 2 en Spel 3 van Nedercom af te ronden. Het afronden van deze modules is voorwaarde voor het krijgen van een cijfer voor het vak Nederlands.

Literatuur Zakelijke Communicatie, deel 1 D. Janssen e.a. 5

e druk, Wolters-Noordhoff ISBN 90

38

01 43274 4 Onderwijsvorm 2 uur hoor- / werkcollege per week Toetsing Opdrachten gedurende het 1

e en 2

e semester en een

ingangs- en tussentoets in het 1e semester.

Een schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van elk semester. Het propedeusecijfer is het gemiddelde van de twee semestercijfers.

STATISTIEK (ST) Plaats 1e Semester Doel De student kan de meest voorkomende

statistische technieken toepassen in enkelvoudige bedrijfseconomisch gerichte opgaven.

Inhoud In de colleges worden opgaven gemaakt waarin geoefend wordt met kansrekening, normale verdeling, binomiale verdeling, correlatie en regressie. Statistiek is een ondersteunend vak ten behoeve van de economische vakken. De nadruk ligt op praktische toepassing, niet op de theoretische achtergrond.

Literatuur Statistiek voor Economie Ir. P. Touw, 2

e druk, Wolters-Noordhoff ISBN 90 01

87148 2 Statistiek voor Economie, toepassingen Ir. P. Touw, 2

e druk, Wolters-Noordhoff ISBN 90 01

87150 5 Grafische rekenmachine Texas Instruments TI-84plus

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege Toetsing Een schriftelijk tentamen van 2 uur aan het eind

van het semester. Het semestercijfer is tevens het propedeusecijfer.

WISKUNDE (WI) Plaats 1e en 2e Semester Doel De student beheerst aan het eind van het eerste

semester de elementaire wiskundige technieken die nodig zijn voor het volgen van andere vakken in de FEF. Aan het einde van het tweede semester

39

kent de student een aantal meer ingewikkelde wiskundige technieken die in economische vraagstukken worden gebruikt.

Inhoud Opgaven waarin de begrippen lineaire verbanden, break-even punten en producten vraagfuncties worden behandeld. In het tweede semester gaat het om differentiëren en exponentiële functies.

Literatuur Wiskunde voor economie Ir.P Touw 2

e druk, Wolters Noordhoff ISBN 90 01

87146 8 Onderwijsvorm 2 uur werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het eind van

elk semester. Het propedeusecijfer wordt bepaald door het gewogen gemiddelde van het eerste en tweede semestercijfer, waarbij het tweede semestercijfer tweemaal zo zwaar telt als het eerste semestercijfer.

OPZET PROJECTEN I EN II VAN DE PROPEDEUSE Zelfstandig analyseren van bedrijfsproblemen is een wezenlijke taak van een afgestudeerde van de FEF. Tijdens de studie wordt zelfstandig optreden van de student verwacht. In de twee semesters van de propedeusestudie wordt door het uitvoeren van een geïntegreerd project per semester deze zelfstandigheid getraind en getoetst. Het eindcijfer voor beide projecten samen moet voldoende zijn om te kunnen slagen voor de propedeuse.

PROJECT SEMESTER I (PE1) ‘DE EXTERNE OMGEVING VAN DE

ONDERNEMING’ Doel Het project heeft een oriënterende functie op de

opleiding en de beroepspraktijk. Naast het leren toepassen van vakinhoudelijke kennis op het gebied van Commerciële Economie, Algemene Economie en Bedrijfseconomie, moet de student een aantal vaardigheden ontwikkelen en leren toepassen. Dit houdt in dat de studenten leren om samen te werken, zelfstandig te werken, te plannen en werkzaamheden uit te voeren en te leren het eigen functioneren en dat van anderen te beoordelen.

40

Inhoud De externe omgeving van een beursgenoteerde, Nederlandse onderneming wordt vanuit economische vakgebieden belicht. In speciale cursussen zullen rapportage-technieken, sociale vaardigheden en presentatietechnieken worden behandeld. In het projecthandboek semester I wordt beschreven welke activiteiten de student moet uitvoeren. Daarnaast leren de studenten omgaan met MS-Word, MS-Excel en MS-Powerpoint.

Literatuur Projectboek semester I, ‘De externe omgeving van de onderneming’ Universiteit van Aruba, Financieel Economische Faculteit

Onderwijsvorm In het collegerooster is voor het project 1 dag per week ingeroosterd. Daarnaast is er een projectweek ingeroosterd, waarin de studenten een volledige week aan hun projectopdrachten besteden. Voor alle dag(del)en geldt een presentieplicht. Elke projectgroep wordt begeleid door een projectbegeleider/docent.

Toetsing Het tussenrapport en eindrapport worden in het Nederlands geschreven. Presentatie en verdediging van het rapport vinden in de Nederlandse taal plaats. Aan het einde van het project moeten de studenten een projectrapport inleveren. Dit projectrapport wordt door de vakdocenten beoordeeld voor hun vakopdracht en door de taaldocent Nederlands. Voorts wordt er een mondelinge presentatie gehouden met een verdediging in het Nederlands door de volledige projectgroep ten overstaan van de docenten (projectbegeleider, vakdocent en talendocent) en jaargenoten.

Onderdeel Gewicht Vakbijdrage AE 20% Vakbijdrage CE 20% Vakbijdrage BE 20% Vakbijdrage BA 20%

41

PROJECT SEMESTER II (PE2) ‘DE INTERNE OMGEVING VAN DE

ONDERNEMING’ Doel Het project heeft een oriënterende functie op de

opleiding en de beroepspraktijk. Naast het leren van vakinhoudelijke kennis op het gebied van de vakken Bedrijfsorganisatie, Bedrijfseconomie, , Bestuurlijke informatievoorziening en Recht moet de student een aantal projectvaardigheden ontwikkelen en leren toepassen zoals samenwerken, zelfstandig werken, plannen en uitvoeren van werkzaamheden, beoordelen eigen functioneren en dat van anderen.

Inhoud De interne omgeving van een Arubaanse onderneming wordt vanuit de genoemde economische vakgebieden belicht. Onder meer het onderwerp Arbeid zal vanuit genoemde vakgebieden worden bestudeerd. In het projecthandboek semester II wordt beschreven welke activiteiten de student moet uitvoeren.

Literatuur Projectboek semester II, ‘De interne omgeving van de onderneming’ Universiteit van Aruba, Financieel Economische Faculteit

Onderwijsvorm In het collegerooster zijn voor het project vier hele weken ingeroosterd. Voor deze weken geldt een presentieplicht. Elke projectgroep wordt door een docent begeleid

Toetsing De tussenrapporten en het eindrapport worden in het Engels geschreven. Presentatie en verdediging van het rapport vinden in de Engelse taal plaats.

Aan het einde van het project moeten de studenten een projectrapport inleveren. Dit projectrapport wordt door de vakdocenten beoordeeld voor hun vakopdracht en door de taaldocent Engels. Voorts wordt er een mondelinge presentatie gehouden met een verdediging in het Engels door

Rapport 10% Presentatie en verdediging 10%

Totaal 100%

42

de volledige projectgroep ten overstaan van de docenten (projectbegeleider, vakdocenten en talendocenten) en jaargenoten.

Onderdeel Gewicht

Vakbijdrage CE 10% Vakbijdrage BE 10% Vakbijdrage BIV 15% Vakbijdrage RE 15% Vakbijdrage BO 15% Rapport 20% Presentatie en verdediging 15%

Totaal 100%

43

7.3 OPZET VAN DE HOOFDFASE BEDRIJFSECONOMIE De instructietaal tijdens de colleges is Nederlands, tenzij anders vermeld. De tabellen kunnen onderhevig zijn aan wijzigingen en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

COLLEGE-URENTABEL EN EC-TABEL HOOFDFASE

BEDRIJFSECONOMIE Afkor-ting

Kernvakken ECT

Hoofdfase indeling FEF

1 2 3 4 5 6

FI Financiering 8 3 3

KO Kosten en opbrengsten 8 3 3*

EV Externe verslaggeving 8 3 3

BO Bedrijfsorganisatie 4 2 3**

CE Commerciële economie 3 2**

Overige vakken

BA Bedrijfsadministratie 12 2 4 3*

AO Administratieve organisatie 10 2 1½* 3

BC Bedrijfscalculatie 6 4

AE Algemene economie 7 2 3**

RE Ondernemingsrecht 7 2 3

BIV Bestuurlijke Informatievoorziening

7 2 2** 1½*

BR Belastingsrecht 6 2 3

NE Nederlands/ Zakelijke Communicatie

6 2 2** 1*

EN Engels 6 2 2** 1*

Keuzevakken

1 Controleleer 4 3

44

2 Human Resource Management

4 3

3 Midden- en Kleinbedrijf 4 3*

Praktijkonderdeel

1 Projecten 10 1 2 5 7

2 Stage 30 X

3 Afstudeeropdracht 30 X

Totaal 180

25

25 25 24

Stage

Afstudeeropdracht

*Een deel van de vakken van he derde jaar is verwerkt in het project. **Voor deze vakken wordt steeds een uur in projectvorm gegeven.

De leerstofomschrijvingen worden onder voorbehoud gegeven. Er kunnen nog wijzigingen optreden.

SPECIFIEKE ONDERDELEN VOOR DE HOOFDFASE

BEDRIJFSECONOMIE

FINANCIERING (FI) Financiering is een kernvak van de opleiding en wordt gedoceerd in hoofdfase 1 (FI 1) en hoofdfase 4 (FI 2). Het eindcijfer van financiering wordt bepaald door het gemiddelde van de cijfers die zijn behaald voor de tentamens FI 1 en FI 2.

FINANCIERING 1 (FI1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student kan beleidsvraagstukken analyseren en

oplossen binnen een organisatie op het terrein van kapitaalgoederen. Hij heeft kennis van liquiditeits- en debiteurenbeheer.

Inhoud In de colleges komen theorie en toepassingen aan de orde, waarin financieel management, planning, werkkapitaalbeheer en vermogensvoorziening bij

45

de investeringsselectie de belangrijkste elementen vormen.

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege Literatuur Fundamentals of financial management

James C. van Horne & John M. Wachowicz, 13th

edition, Prentice Hall ISBN 978 0-273 71363 0

Toetsing Schriftelijk tentamen (duur:120 minuten) aan het einde van het semester.

FINANCIERING 2 (FI2) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student kan beleidsvraagstukken analyseren op

het terrein van financiering van zowel de aanbodzijde als de vraagzijde van vermogen.

Inhoud Alle aspecten van financiering worden in deze collegeserie behandeld in hun onderlinge samenhang. Ook moderne instrumenten, zoals derivaten, worden onder de aandacht gebracht. Waar mogelijk wordt een deskundige uit de dagelijkse praktijk uitgenodigd. Onderwerpen van belang zijn: kapitaalkosten, dividendpolitiek, lange termijn financiering en speciale financieringsinstrumenten.

Literatuur Fundamentals of financial management C. van Horne & John M. Wachowicz, 13

th edition,

Prentice Hall, ISBN 978 0-273 71363 0

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege Toetsing Schriftelijk tentamen (duur:120 minuten) aan het

einde van het semester.

KOSTEN EN OPBRENGSTEN (KO) Het vak Kosten en Opbrengsten is een kernvak van de opleiding en wordt gedoceerd in hoofdfase 1 (KO 1) en in hoofdfase 4 ( KO 2). Het examencijfer wordt bepaald door het gemiddelde van de behaalde cijfers van de tentamens KO 1 en KO 2.

46

KOSTEN EN OPBRENGSTEN 1 (KO1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student heeft kennis van en vaardigheden op

het gebied van ‘Management Accounting’ in de ruimste zin des woord. Het gaat derhalve om het verstrekken van gegevens over kosten en opbrengsten ten behoeve van het management van organisaties.

Inhoud De student wordt getraind in het hanteren van kostenbegrippen die een rol spelen bij allerhande typen bedrijfseconomische keuzevraagstukken. Door gebruik te maken van Engelstalige literatuur uit de U.S.A. wordt de student op de hoogte gebracht van recente ontwikkelingen in het vakgebied. In dit onderdeel van KO ligt de nadruk op de basisbegrippen van management accounting enerzijds en op budgettering, analyse terzake en responsibility accounting als management tool anderzijds.

Literatuur Cost Accounting: a managerial emphasis Charles T. Horngren, George Foster, Srikant M.

Datar, Prentice Hall, 13

h edition, ISBN 978 0 135558 3

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur aan het einde

van het semester.

KOSTEN EN OPBRENGSTEN 2 (KO2) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student bouwt verder aan zijn kennis van en

vaardigheden op het gebied van ‘Management Accounting’. Het verstrekken van gegevens over kosten en opbrengsten ten behoeve van het management van organisaties staat wederom centraal.

Inhoud De student wordt getraind in het hanteren van kostenbegrippen die een rol spelen bij allerhande typen bedrijfseconomische keuzevraagstukken. Door gebruik te maken van Engelstalige literatuur uit de U.S.A. wordt de student op de hoogte

47

gebracht van recente ontwikkelingen in het vakgebied. In KO2 ligt de nadruk niet alleen op het kostprijsprobleem, maar het vak richt zich daarnaast ook op de andere pijlers van de moderne managementaccounting: het leveren van informatie voor beslissingscalculaties en voor het beheersen van de ondernemingsprocessen. Hoewel het rekenwerk uiteraard niet ontbreekt ligt het zwaartepunt vooral bij de relevantie van het gegenereerde cijfermateriaal voor de ondernemingsleiding gericht op de vraag of ze op basis van de cijfers de juiste beslissingen kunnen nemen.

Literatuur Cost Accounting: a managerial emphasis Charles T. Horngren, George Foster, Srikant M.

Datar, Prentice Hall, 13

th edition, ISBN 978 0 135558 3

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur aan het einde

van het semester.

EXTERNE VERSLAGGEVING (EV) Het vakgebied Externe Verslaggeving is een kernvak van de opleiding en wordt gedoceerd in hoofdfase 2 (EV1) en hoofdfase 5 (EV2). Het eindcijfer wordt bepaald door het gemiddelde van de resultaten van de tentamens EV1 en EV2.

EXTERNE VERSLAGGEVING 1 (EV1) Plaats Hoofdfase 2 Doel De student kent en begrijpt de regels die gelden

voor de jaarverslaggeving opgesteld door Nederlandse en internationale instanties. Hij kan de beginselen van balanswaardering, resultaat- en vermogensbepaling toepassen, rekening houdend met prijs- en valutaschommelingen.

Inhoud Tijdens de colleges wordt de theorie van de verslaggeving toegelicht. In het eerste semester ligt de nadruk op de bedrijfseconomische en juridische grondslagen, almede op de basisstukken van de externe verslaggeving als de balans, de verlies- en winstrekening en

48

kasstroomoverzichten. Hierbij komen zowel de theorie als een aantal oefeningen terzake aan de orde.

Literatuur Jaarverslaggeving P. Epe en W. Koetzier 6e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 79778 2 Opgaven bij jaarverslaggeving P. Epe en W. Koetzier, 6e druk Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 79779 9

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uren aan het eind

van het semester.

EXTERNE VERSLAGGEVING 2 (EV2) Plaats Hoofdfase 5 Doel De student kent en begrijpt de regels die gelden

voor de jaarverslaggeving opgesteld door Nederlandse en internationale instanties. Hij kan niet alleen de beginselen van balanswaardering, resultaat- en vermogensbepaling toepassen, rekening houdend met prijs- en valutaschommelingen, maar is na de serie colleges in staat zelfstandig de opstelling en publicatie van een jaarrekening en jaarverslag te verzorgen. Hij kan omgaan met de problematiek van deelnemingen en consolidatie van jaarcijfers. Hij onderkent de fiscale aspecten van een jaarrekening.

Inhoud In het tweede semester wordt de winst- en vermogensbepaling behandeld, zowel met als zonder prijsfluctuaties. Daarnaast worden kapitaalbelangen en de verwerking daarvan in jaarstukken, alsmede de aspecten van (vreemde) valutarisico’s en winstbelasting bestudeerd. Tevens wordt de problematiek rond de consolidatie van jaarrekeningen behandeld. De student krijgt opgaven voorgelegd die hem dwingen na te denken over alle aspecten van jaarverslaggeving.

49

Literatuur Jaarverslaggeving P. Epe en W. Koetzier 5e druk Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 71008 8 Opgaven bij jaarverslaggeving P. Epe en W. Koetzier, 5e druk Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 71009 5

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het eind van

het semester.

BEDRIJFSADMINISTRATIE (BA) Het vak Bedrijfsadministratie neemt een belangrijke plaats in binnen de opleiding. Gedurende drie semesters komt het vak voor in het studieprogramma, in hoofdfase 1 (BA 1), in hoofdfase 2 (BA 2) en in hoofdfase 4 (BA 3). Het examencijfer voor dit vak wordt bepaald door het gewogen gemiddelde van de tentamenresultaten, waarbij het resultaat van BA 3 tweemaal telt.

BEDRIJFSADMINISTRATIE 1 (BA1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student kent de hoofdlijnen van het

boekhoudkundig proces van de handelsonderneming en industriële onderneming. Hij is op de hoogte van de specifieke eisen die worden gesteld aan het boeken van arbeid, voorraden, vaste activa, belastingen, eigen vermogen, voorzieningen en schulden.

Inhoud - boekingen van een VOF - boekingen van aandelenkapitaal en

winstverdeling bij een BV en NV - boekingen van vreemd vermogen bij een NV - boekhouding van een industriële

onderneming - boekhouding van een dienstverlenende

onderneming - kostenboekingen van voorraden, arbeid,

grond- en hulpstoffen. Literatuur Boekhouden geboekstaafd deel 2

7e druk, H.Fuchs, S.J.M. van Vlimmeren

50

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 78428 7 Boekhouden geboekstaafd deel2, opgaven 7

e druk, H. Fuchs, S.J.M. van Vlimmeren

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 78429 4 Onderwijsvorm 2 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

BEDRIJFSADMINISTRATIE 2 (BA2) Plaats Hoofdfase 2 Doel De student is in staat de boekingen die van

toepassing zijn bij een bedrijfseconomische verwerking van de kosten in een industriële onderneming uit te voeren.

Inhoud De volgende leerinhoud komt tijdens de colleges aan bod: - kenmerken van de boekhouding bij make-to-

stock - kenmerken van de boekhouding bij assemble-

to-order en make-to-order - kenmerken van de boekhouding bij engineer-

to-order - backflushcosting - budgettering - seizoenscorrecties - activeren en passiveren van kosten - economische voorraad.

Literatuur Boekhouden geboekstaafd deel 2 7

e druk, H.Fuchs, S.J.M. van Vlimmeren

Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 78428 7 Boekhouden geboekstaafd deel 2, opgaven 7e druk, H. Fuchs, S.J.M. van Vlimmeren Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 78429 4

Onderwijsvorm 4 uur hoor- en werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

BEDRIJFSADMINISTRATIE 3 (BA3) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student kent de boekhoudkundige

51

vastleggingen die verband houden met de opstelling van de jaarrekening, leasing, fiscale versus bedrijfseconomische winstberekeningen en verslaglegging en de administratie in verband met deelnemingen en quasi-goederen.

Inhoud Door het maken van opgaven worden de onderwerpen leasing, fiscale balans en resultatenrekening, deelnemingen, consolidatie etc. getraind.

Literatuur Boekhouden geboekstaafd deel 3 H. Fuchs, J. Van der Hoeven en M. Van Hoepen, 6

e

druk Wolters-Noordhoff ISBN 978 90 01 32406 3 Boekhouden geboekstaafd 3, opgaven H. Fuchs e.a. 6

e druk

Wolters Noordhoff ISBN 978 90 01 32407 0 Onderwijsvorm 4 uur hoor- en werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE (AO) Administratieve organisatie is een belangrijk instrument bij het besturen van een organisatie. In de opleiding krijgt dit vak veel aandacht door in drie semesters de student college te geven in het vak administratieve organisatie. In hoofdfase 2 AO 1, in hoofdfase 4 AO 2 en in hoofdfase 5 AO 3. Het eindcijfer administratieve organisatie wordt bepaald door het gewogen gemiddelde te berekenen van de tentamencijfers waarbij het resultaat van AO 1 eenmaal, AO 2 tweemaal en AO 3 eveneens tweemaal meetelt.

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE 1 (AO1) Plaats Hoofdfase 2 Doel Na de colleges AO 1 kent de student de

hoofdlijnen van de regels van Administratieve Organisatie en de student kan deze regels in eenvoudige opgaven toepassen.

Inhoud In deze module komen de algemene richtlijnen van interne beheersingsprocessen aan bod die als basis dienen voor het ontwerpen van AO-processen in de vervolgmodules.

52

Literatuur Inleiding Administratieve organisatie 4

e druk, E.O. Jans, StenfertKroese ISBN 90 01

70488 9 Werkboek Inleiding Administratieve organisatie 2

e druk, J.P.M. v.d. Hoeven, D.J. Dol,

StenfertKroese ISBN 90 207 3156 4 Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE 2 (AO2) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student is in staat om de administratieve

organisatie van handelsondernemingen te beschrijven.

Inhoud Tijdens de colleges komen onderwerpen aan de orde die voor de student van belang zijn om bepaalde bedrijfsrisico’s te onderkennen. Daarnaast wordt ingegaan op de minimale vereisten waaraan een adequate beschrijving van de Administratieve Organisatie dient te voldoen.

Literatuur Grondslagen van de administratieve organisatie, deel A 19

e druk, E.O.J. Jans, StenfertKroese ISBN 90 01

60096 9 Opgaven bij Grondslagen van de administratieve organisatie, deel A 2

edruk E.O.J. Jans, StenfertKroese ISBN 90 207

3046 0 Grondslagen van de administratieve organisatie, deel B 19


60097 6 Opgavenboek bij de Grondslagen van de administratieve organisatie, deel B 1

e druk, J.P.M. van der Hoeven, StenfertKroese

ISBN 90 207 3218 8 Grondslagen van de A.O. deel D, practicum 4


3215 3

53

Onderwijsvorm 1,5 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 3 uur aan het einde van

het semester.

ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE 3 (AO3) Plaats Hoofdfase 5 Doel De student kan de Administratieve Organisatie

beschrijven van dienstverlenende, publieke en niet op winst gerichte organisaties.

Inhoud Tijdens de colleges komen onderwerpen aan de orde die voor de student van belang zijn om bepaalde bedrijfsrisico’s te onderkennen. Daarnaast wordt ingegaan op de minimale vereisten waaraan een adequate beschrijving van de Administratieve Organisatie dient te voldoen.

Literatuur Grondslagen van de administratieve organisatie, deel A 19


60096 9 Opgaven bij Grondslagen van de administratieve organisatie, deel A 1

edruk E.O.J. Jans, StenfertKroese ISBN 90 207

3046 0 Grondslagen van de administratieve organisatie, deel B 19


60097 6 Opgavenboek bij de Grondslagen van de administratieve organisatie, deel B 1

e druk, J.P.M. van der Hoeven, StenfertKroese

ISBN 90 207 3218 8 Grondslagen van de A.O. deel D, practicum 4

e druk, E.O.J. Jans, Stenfert Kroese, ISBN 90 207

3215 3 Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 3 uur aan het einde van

het semester.

54

BEDRIJFSCALCULATIE (BC) Bedrijfscalculatie is een ondersteunend vak dat de student vaardigheden biedt die onmisbaar zijn bij de bedrijfseconomische kernvakken. Het gaat hier vooral om technieken op het gebied van samengestelde interest berekenen. Het examencijfer is het afgeronde tentamencijfer.

BEDRIJFSCALCULATIE (BC) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student wordt vertrouwd gemaakt met

rekenkundige en wiskundige technieken die in de bedrijfseconomische vakken worden gebruikt. Daarbij heeft de student spontaan kennis van een aantal van die technieken.

Inhoud De student krijgt een groot aantal oefeningen waarbij gewerkt wordt met de tijdswaarde van geld. Daarnaast wordt een aantal vraagstukken over het vervangen van duurzame productiemiddelen behandeld en een serie oefeningen op het terrein van de aanwending van schaarse productiemiddelen Tot de stof behoort een praktijkopdracht op het terrein van interestverwerking.

Literatuur Financiële rekenkunde en beslissingscalculaties P. de Boer, J.C. Meester, vierde druk, ISBN 978 90

01 09407 4 Een geschikte calculator wordt voorgeschreven

Onderwijsvorm 4 uur werkcollege per week Toetsing Eén schriftelijk tentamen van twee uur aan het

eind van het semester. Een verslag van de opdracht. De weging is 10% voor de opdracht en 90% voor het tentamen. Indien de opdracht niet is gemaakt, kan er een uitgebreider tentamen worden gemaakt.

BELASTINGRECHT (BR) De fiscale aspecten van organisaties worden behandeld gedurende twee semesters van de opleiding in hoofdfase 1 en hoofdfase 4. Het examencijfer wordt bepaald door het gemiddelde van beide tentamencijfers.

55

BELASTINGRECHT (BR1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student heeft inzicht in de beginselen van het

belastingrecht. Hij kent de wettelijke regelingen van de Arubaanse loon- en inkomstenbelasting. Hij is in staat een aangifte te doen voor de loon- en inkomstenbelasting.

Inhoud In de colleges worden behandeld: - Beginselen van belastingrecht - Formele bepalingen - Landsverordening loonbelasting - Landsverordening inkomstenbelasting

Literatuur Reader Algemene aspecten van de belastingheffing Reader Een overzicht op de Landsverordening Inkomstenbelasting Reader Een overzicht op de Landsverordening Loonbelasting Reader wetsteksten en tabellen

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

BELASTINGRECHT (BR2) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student kent de wettelijke regelingen inzake

de Arubaanse winstbelasting en een aantal belangrijke directe belastingen van Aruba. Hij is in staat een aangifte op te stellen voor de winstbelasting.

Inhoud In de colleges worden behandeld: - Landsverordening winstbelasting - Landsverordening Vrije zone - Tax holiday faciliteiten - Off shore bepalingen in de

winstbelasting Literatuur Reader Een overzicht op de Inkomstenbelasting

Reader Een overzicht op de Landsverordening Winstbelasting ReaderTaxholiday en Vrije Zone- faciliteiten

56

Reader Wetsteksten en tabellen Onderwijsvorm 3 uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

BESTUURLIJKE INFORMATIEVOORZIENING (BIV) In het vak Bestuurlijke Informatievoorziening krijgt de student te maken met de verschillende aspecten van de informatieverzorging in de hedendaagse organisatie. De studiestof is verdeeld over drie semesters: hoofdfase 1, 2 en 4. Het examencijfer is het gemiddelde van de drie tentamencijfers.

BESTUURLIJKE INFORMATIEVOORZIENING 1 (BIV1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student is een volwaardig gesprekspartner bij

het opzetten, gebruiken, beheren en onderhouden van gegevensverzamelingen of databases.

Inhoud In het vak Bestuurlijke Informatievoorziening 1 wordt aandacht besteed aan de theorie rondom een gestructureerde gegevensverzameling oftewel database en het opzetten ervan. Behandeld wordt hoe informatie verkregen kan worden van een database voor de uitvoering van uiteenlopende bedrijfsprocessen/ activiteiten op elk niveau van de onderneming. In het kader hiervan wordt in een computerpracticum aandacht besteed aan moderne database-software. Tevens worden toekomstscenario's en het ondernemen in de hedendaagse digitale economie behandeld.

Literatuur Basiscursus Acces 2010 Harry Heikoop Sdu uitgevers ISBN 978-90-12 58168 4

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege/computerpracticum per week Toetsing Schriftelijk tentamen theorie en

practicumtentamen van twee uur.

57

BESTUURLIJKE INFORMATIEVOORZIENING 2 (BIV2) Plaats Hoofdfase 2 Doel De student is een volwaardig gesprekspartner bij

het opzetten, gebruiken, beheren en onderhouden van informatiesystemen.

Inhoud In het vak Bestuurlijke Informatievoorziening 2 wordt eerst ingegaan op de wijze waarop ontwikkeling van informatiesystemen, gekoppeld aan veranderingen in bedrijfsprocessen, gefaseerd kan worden uitgevoerd. Het gehele traject van systeemontwikkeling zal worden behandeld. De inzet van informatietechnologie binnen bedrijfsprocessen en met name de sturing van het management van deze processen staan hierbij centraal.

Literatuur Bestuurlijke Informatievoorziening 2, ondernemen met informatie J.H. Snijders, drs C.T. Groot, drs J.H.W. Seriere, 3

e

druk Wolters-Noordhoff ISBN 978-90-01 82012 1

Onderwijsvorm 1 uur werkcollege per week met aanvullende projectopdrachten

Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur en projectopdrachten.

BESTUURLIJKE INFORMATIEVOORZIENING 3 (BIV3) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student is een gesprekspartner bij het

analyseren en implementeren van websites. Inhoud Bij Bestuurlijke Informatievoorziening3 wordt

aandacht besteed aan websites. De praktische basisvaardigheden bij het samenstellen van een website komen aan de orde in practicumcolleges waarin gewerkt wordt met het websiteprogramma Frontpage. De analyse, het ontwerp en de bouw van een website worden behandeld.

Literatuur Bestuurlijke Informatievoorziening 2, ondernemen met informatie J.H. Snijders, drs C.T. Groot, drs J.H.W. Seriere, 3

e

58

druk Wolters-Noordhoff ISBN 978-90-01-82012 1 De praktijk van my SAP en IDES D.J. Schenk. C.T. Draijer, A.A. Caris, 2

de druk

Wolters-Noordhoff ISBN 978-90-01-77902-3 Basiscursus Dreamweaver CS5 Peter Villevoye

ISBN 9789012582209 Academic Service

Onderwijsvorm 1,5 uur werkcollege per week Toetsing Tentamen van 2 uur met een schriftelijk en

praktisch deel.

59

7.4 OPZET VAN DE HOOFDFASE COMMERCIËLE ECONOMIE De instructietaal tijdens de colleges is Nederlands, tenzij anders vermeld. De tabellen kunnen onderhevig zijn aan wijzigingen en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

COLLEGE-URENTABEL EN EC-TABEL HOOFDFASE COMMERCIËLE

ECONOMIE 2009-2010 Afkorting Kernvakken ECT Hoofdfase indeling FEF

1 2 3 4 5 6

Kernlijn

MM Marketing Management 5 2 2

CE/DM Dienstenmarketing 3 2*

BI/CV/SPSS Business Intelligence Calculatorische Vaard, SPSS

8 3 3

IMM International Marketing 5 2 2

Mst Marketing Strategie 4 3

MC Marketing Communicatie 4 3

SAM/B2B Sales & Account Man.

Business to Business

5 4

MR Marketing Research 9 3 4

ABC lijn (algemeen beroepsgerichte competentielijn)

AE Algemene Economie 7 2 3*

BO Bedrijfsorganisatie 4 2 3*

IF Bestuurlijke Informatievoorziening

6 2 2* 1


MKB Midden-en Kleinbedrijf 3 3

HRM Human Resource Management

4 3

60

Persoonlijke effectiviteitslijn

NE Nederlands 6 2 2* 1

EN Engels 6 2 2* 1

SP Spaans 12 2 2 2 2

SV Sociale Vaardigheden 1 1 1 2

Projectlijn

FS Feasibility Study 7 3 1

Proj Project 10 3 3 4

Repetitior 4 1 1 1 1

Praktijkonderdeel

Stage 30 X

Afstudeer-opdracht

30 X

Totaal 180 25 25 25 25

Stage

Afstudeeropdracht

*Voor deze vakken wordt steeds een uur in projectvorm gegeven.

COLLEGE-URENTABEL EN EC-TABEL HOOFDFASE COMMERCIËLE

ECONOMIE VANAF 2010 Afkorting Kernvakken ECT Hoofdfase indeling FEF

1 2 3 4 5 6

Kernlijn

MM Marketing Management 5 2 2

CE/DM Dienstenmarketing 3 2*

BI/CV/SPSS Business Intelligence Calculatorische Vaard,

10 4 2

61

SPSS

IMM International Marketing 5 2 2

Mst Marketing Strategie 4 3

MC Marketing Communicatie 4 3

SAM/B2B Sales & Account Man.

Business to Business

5 4

MR Marketing research 9 2 2 3

CB Consumer Behavior 5 3

ABC lijn (algemeen beroepsgerichte competentielijn)

AE Algemene Economie 7 2 3*

BO Bedrijfsorganisatie 4 2 3*

IF Bestuurlijke Informatievoorziening

6 2 2* 1


RO Reclame en Ontwerp 4 2

Keuzevakken**

MKB Midden- en Kleinbedrijf 3 3

HRM Human Resource Management

4 3

Persoonlijke effctiviteitslijn

NE Nederlands 6 2 2* 1

EN Engels 6 2 2* 1

SP Spaans 9 2 2 2

Praktijkonderdeel

Project 14 2 3 7 6

Stage 30 X

62

SPECIFIEKE ONDERDELEN VOOR DE CE-STUDIERICHTING

BUSINESS INTELLIGENCE (BI 1 & BI 2) Plaats Hoofdfase 1 en 2 Doel Een marketeer moet bij het opstellen van

strategische en operationele marketingplannen zijn beslissingen (bedrijfs)economisch kunnen onderbouwen. Het toetsen van significantie van uitkomsten verkregen uit een marktonderzoek krijgt ook aandacht. Tijdens de module leert de student te werken met het computersoftwareprogramma SPSS door data in te voeren, te verwerken en te analyseren. De student is na afloop van de modules in staat calculaties gerelateerd aan het model van het strategisch marketing planningsproces uit te voeren en kan onderzoeksuitkomsten beoordelen.

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module: - Beslissingsbomen; - Analysetechnieken; - Steekproefberekeningen; - Variantieanalyse; - Tabelanalyses; - Toetsen; - Regressie- en correlatieanalyse; - Marktanalyse en

marktberekeningen; - Berekeningen bij marktanalyses;

Afstudeer-opdracht

30 X

Totaal 180 25 25 25 25

Stage

Afstudeeropdracht

*Voor deze vakken wordt steeds een uur projectvorm gegeven. ** Overige mogelijkheden worden in een addendum aangeboden.

63

- Productcalculaties; - Prijscalculaties; - Plaatscalculaties; - Promotiecalculaties; - Beslissingscalculaties; - Bedrijfseconomische calculaties.

Literatuur Marktonderzoek Kooiker e.a. 8

e druk,

Noordhoff Uitgevers, ISBN 978-90-01-79699-0 Commerciële Calculaties 2 rekenen op NIMA B niveau Minnaar en van der Sluijs, 4

e druk

Wolters-Noordhoff, ISBN 978-90-01-76884-3 Onderwijsvorm 1

e semester 4 uur werkcollege per week;

2e semester 2 uur werkcollege per week.

Toetsing BI 1: schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten), weging 50%; BI 2: schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten), weging 50%; computerpractica (duur: 120 minuten), 25% van BI 1 cijfer.

INTERNATIONAAL MARKETING MANAGEMENT (IMM 1 & IMM 2) Plaats Hoofdfase 4 en 5 Doel Multinationale bedrijven worden steeds

belangrijker. De omgeving verandert snel en sterk. Een marketeer heeft oog voor de internationale positie van een organisatie. In IMM 1 wordt ingegaan op marketing management in een internationale context. In IMM 2 wordt de internationale bedrijfsomgeving van een aantal internationaal bekende bedrijven geanalyseerd om inzicht te krijgen in internationale relaties, economie, politiek, cultuur, import en export. Na afloop van de module is de student op de hoogte van de internationale handelsproblematiek en in staat beleidsmatige afwegingen rondom internationaal

64

marketing management te maken. Inhoud De volgende onderwerpen zijn

onderdeel van de module: - de internationale

marketingomgeving; - analyseren en kiezen van

internationale marktkansen; - internationale marketingstrategie; - opzetten van internationale

marketingprogramma’s; - managen van internationale

marketingprogramma’s; - analyseren van internationale

bedrijven; - analyseren internationale

bedrijfsomgeving van bedrijven; - beoordelen internationale

marktpositie; - beslissingen nemen omtrent de

internationale marketingstrategie van bedrijven.

Literatuur

Global Marketing Keegan W.J., Green M.C., 6

edruk,

Prentice Hall int. ISBN 0-13-702386-3 Taal Engels Onderwijsvorm Hoofdfase 4: 2 uur hoorcollege, 1 uur

werkcollege; Hoofdfase 5: 2 uur werkcollege.

Toetsing IMM 1: schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten) weging 50%; IMM 2: opdrachten en presentaties weging 50%.

MARKETING COMMUNICATIE (MC) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student is na afloop van de module in staat

een marketingcommunicatieplan te ontwikkelen en te beoordelen, te bepalen wanneer en hoe een communicatie-instrument kan worden ingezet en te beoordelen welke media de boodschap het meest efficiënt overbrengen.

65

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module: - Plaats binnen de marketingmix en

de communicatiemix; - marketingcommunicatieplan; - budgettering; - reclame; - PR en voorlichting; - Sponsoring; - Promoties; - Direct marketingcommunicatie; - Winkelcommunicatie; - Persoonlijke verkoop; - Beurzen en tentoonstellingen; - Media.

Literatuur Marketingcommunicatiestrategie Floor en van Raaij 5

e druk

Stenfert Kroese ISBN 90 207 3333 4 Onderwijsvorm 4 uur hoor- /werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten)

MARKETING MANAGEMENT (MM 1 EN MM 2) Plaats Hoofdfase 1 en 2 Doel Een marketingmanager moet in staat zijn het

gehele marketingplanningsproces te beheersen. In de module marketing management ligt de nadruk op de kennis van het marketingplanningsproces als geheel en haar onderdelen en technieken. De student is na afloop in staat alle onderdelen los van elkaar toe te passen. De student krijgt door middel van het bestuderen en oplossen van cases inzicht in het complexe proces als geheel. De student is na afloop van beide modules in staat (beschreven) marktsituaties te analyseren en te beoordelen om vervolgens te komen tot doordachte en onderbouwde keuzes uit mogelijke (strategische) opties.

66

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module: - Wat is Marketing Management; - Hoe krijg je marketinginzicht; - Hoe krijg je een band met klanten; - Hoe bouw je sterke merken; - Hoe geef je vorm aan je aanbod; - Hoe lever je waarde; - Hoe communiceer je waarde; - Hoe creëer je een succesvolle

groei voor een lange termijn Literatuur Marketing Management

Kotler, Philip and Keller, Kevin Lane, 13th

ed. Prentice Hall ISBN: 978-0-13-600998-6

Taal Engels Onderwijsvorm Hoofdfase 1:2 uur college per week;

Hoofdfase 2: 2 uur college per week. Toetsing MM1: schriftelijk tentamen (duur: 120

minuten) weging 50%; MM2: schriftelijk tentamen (duur 120 minuten) weging 50%; Beide onderdelen moeten minimaal een 5.0 als resultaat hebben voor er een gemiddeld eindcijfer vastgesteld wordt.

MARKETING STRATEGIES (MST) Plaats 3

e jaar, 2

e semester

Doel Marketing students will sooner or later be confronted with strategic marketing choices. Either while working for an organization or as an entrepreneur. After this course the student will be able to analyse, interpret and make strategic choices on market situations in order to take full advantage of market opportunities.

Inhoud The following subjects will be covered: - Strategic marketing planning - Marketing

ethicsandsocialresponsibility - Analyzing the market envrionment

67

- Developingcompetitve advantage - Strategic use of the marketing mix - Marketing strategy

implementation - Developing customer relationships - Case studies

Literatuur Marketing Strategy Ferrell & Hartline, 5th Edition (2011), Cengage Learning, ISBN 053846738X

Taal Engels Onderwijsvorm 2 uur hoorcollege, 1 uur werkcollege per week. Toetsing Schriftelijk tentamen (duur: 120

minuten) (80% van het semestercijfer). Tussentijdse opdrachten (20% van het semestercijfer).

BUSINESS TO BUSINESS MARKETING (B2B) / SALES- EN ACCOUNT

MANAGEMENT (SAM) Plaats Hoofdfase 5 Doel De student is na afloop van deze module

in staat om de marketinggedachte toe te passen in een situatie waarbij de afnemer een professionele inkopende partij is. De module zal trachten de studenten zo goed mogelijk voor te bereiden op de beroepspraktijk, waarbij het niet zozeer alleen gaat om sales- en accountmanagement theorie, maar vooral om vaardigheden. Om Sales & Accountmanagement te kunnen plaatsen in een theoretisch perspectief wordt er eveneens veel aandacht geschonken aan Business-to-Business Marketing. Gedurende commerciële opleidingen ligt vaak nadruk op B2C voorbeelden, maar de studenten dienen ook dieper in de wereld van Business Marketing Management te duiken, omdat zij in de beroepspraktijk een grote kans hebben om in dit werkveld

68

terecht te komen. Inhoud De volgende onderwerpen zijn

onderdeel van de module: - Industrieel koopproces; - Fasen in het koopproces; - inkoopfunctie; - industriële productelementen; - industriële prijs; - distributie van industriële

producten; - de industriële communicatie.

Literatuur Business Marketing Management Biemans, 5e druk Wolters-Noordhoff, ISBN 900170898 7 Reader Sales & Account Management (Universiteit van Aruba)

Onderwijsvorm 1e semester 3 uur college per week

Toetsing Schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten)

CONSUMER BEHAVIOR (CB) Plaats Hoofdfase 1 Doel Marketing draait om de consument. De

consument heeft de macht om uit het aanbod te kiezen. Tussen consumentengedrag en marketing-strategieën is er een wisselwerking. Beiden beïnvloeden elkaar. Een marketeer dient inzicht in dit gedrag te hebben om daar zo goed mogelijk op in te spelen. Na afloop van de module weet de student dat consumentengedrag centraal staat bij de planning, ontwikkeling en implementatie van diverse marketingaspecten.

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module:

- What is consumer behavior; - The consumer as an individual; - Consumers in their social and

cultural settings; - The consumer’s decision-

making process and ethical

69

dimensions; - Bestuderen en beoordelen van

verschillende situaties in de vorm van cases.

Literatuur Consumer Behavior Leon Schiffman, Leslie Kanuk, 10th edition, 2010 Prentice Hall, ISBN 978-01-35-05301-0

Taal Engels Onderwijsvorm 1

e semester 2 uur hoorcollege; 1 uur werkcollege

per week Toetsing Schriftelijk tentamen (duur: 120

minuten).

MARKETING RESEARCH (MR 1, MR 2, MR 3) Plaats MR 1: Hoofdfase 2

MR 2: Hoofdfase 4 MR 3: Hoofdfase 5

Doel Een marketeer moet marktsituaties kunnen analyseren en beoordelen. Tijdens de colleges zal de student zowel individueel als in teamverband leren hoe een marketingprobleem moet worden aangepakt. De student leert hoe hij/zij een onderzoek moet ontwerpen, uitvoeren, documenteren en presenteren. In het eerste deel van dit vak (MR 1) verwerft de student kennis over soorten en doelstellingen van marketingonderzoek (MR 1). Hierna krijgt de student de kans om met de verworven kennis ervaring op te doen door een bestaand marketingprobleem uit te werken door gegevens te verzamelen en deze met behulp van SPSS te verwerken (MR 2). Het hele onderzoeksproces wordt in het laatste onderdeel van dit vak (MR 3) op een hoger niveau gebracht. De student is in staat om met de verkregen kennis en middelen zelfstandig aan de slag te gaan. Na afloop van deze module beschikt de student over onderzoeks- en managementkwaliteiten.

70

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module: - Waarom marktonderzoek; - Marktverkenning; - Onderzoeksproblemen kunnen

identificeren; - Maken van een onderzoekopzet; - Deskresearch; - Kwalitatief onderzoek; - Kwantitatief onderzoek; - Observatie; - Experiment; - Opstellen van een enquête; - Data verzamelen - Data verwerken in SPSS; - Analyse van uitkomsten; - Rapporteren; Presenteren.

Literatuur MR 1: Starten met marktonderzoek Broekhoff, 2

e druk, 2007

Noordhoff ISBN 978-90-01-70026-3. Marktonderzoek Kooiker e.a., 8

e druk

Noordhoff Uitgevers, ISBN 978-90-01-79699-0 MR 2 : Dezelfde als bij MR1 en: Zo maak je een marketingplan Van der Sluis, 1

e druk, 2008

Noordhoff, ISBN 978-90-01-30393-8. MR 3: Student bepaalt zelf de literatuur (onder begeleiding) door gebruik te maken van EBSCO, bibliotheek en internet.

Taal Nederlands en Engels Onderwijsvorm Individueel of groepswerk Toetsing MR 1: schriftelijk essaytentamen (duur:

120 minuten): weging 60% Onderzoeksopzet 40%; MR 2: Rapport en Presentatie; MR 3: Rapport en Presentatie. Elk bepaalt 1/3 van het eindcijfer.

71

RECLAME EN ONTWERP (RO) Plaats Hoofdfase 1 Doel Het designmanagement van merken en

organisaties is belangrijk. De student leert om de visuele identiteit van organisaties te beoordelen en ook om deze zelf te kunnen ontwikkelen. Om een ontwerp te kunnen maken, leert de student om te gaan met de computerontwerp-programma’s Adobe Photoshop en Adobe Illustrator. Na afloop van de module kan een student de huisstijl en visuele identiteit van een organisatie analyseren, managen en bewaken.

Inhoud De volgende onderwerpen zijn onderdeel van de module: - Design en designmanagement; - Corporate design; - Identity; - Brands; - Ontwikkelen van de visuele

identiteit; - Service; - Adobe Illustrator; - Adobe Photoshop

Literatuur Design management in essentie Van Thiel, Michels, 4

e druk, 2010

Noordhoff, ISBN 978-90-01-78274-0 Onderwijsvorm 2

e semester 2 uur college per week

Toetsing Schriftelijk tentamen (duur: 120 minuten): weging 50%; Practicum: weging 50%.

SPAANS (SP) Gedurende vier semesters van de studie (hoofdfase 1 en 2, hoofdfase 4 en

hoofdfase 5) wordt Spaans gedoceerd. Tijdens het eerste semester worden

de grammaticale en de spellingsregels herhaald aan de hand van korte

verhalen. Alle vaardigheden komen ruim aan bod: luistervaardigheid,

leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en spreekvaardigheid. Verschillende

grammatica onderdelen zullen verder verdiept worden in gevorderde

72

contexten, opdat de student in het Spaans o.a. de presentatie van een

bestaand of een zelfverzonnen product kan improviseren.

SPAANS (SP) Plaats Hoofdfase 1, 2, 4 en 5 Doel en inhoud De student zal aan het eind van de studie:

- zich spontaan, vloeiend en nauwkeurig in het Spaans kunnen uiten over een breed scala van onderwerpen die betrekking hebben op zijn studie en belangstelling;

- een bepaald standpunt over een actueel onderwerp kunnen verdedigen door de voor- en nadelen uiteen te zetten;

- informatie samenvatten uit verschillende gesproken, audiovisuele en geschreven bronnen: o.a. een bijgewoonde presentatie (argumenten weergeven en debatteren), een Spaanse film;

- een presentatie kunnen houden over een product;

- in correct en passend Spaans een commerciële brief/e-mail schrijven;

- een kort verslag over een bepaald onderwerp schrijven en presenteren;

- en een eigen portfolio samenstellen als eindproduct van dit vak.

Literatuur korte literaire verhalen, artikelen over Marketing, krantenartikelen, brochures, flyers, bijsluiters en audiovisueel materiaal.

Taal Spaans in alle semesters Onderwijsvorm werkcolleges van 2 uur wekelijks. Toetsing Elk onderdeel van het programma wordt met een

toets afgesloten en elk semester met een schriftelijk tentamen. Het eindexamen van het derde jaar is een presentatie met het desbetreffende verslag en van het vierde jaar een portfolio. Zie studiewijzers Spaans voor meer informatie.

73

7.5 GEMEENSCHAPPELIJKE ONDERDELEN VOOR DE BE- EN CE-

STUDIERICHTING

BEDRIJFSORGANISATIE (BO) Om de student een beter inzicht te geven in het reilen en zeilen van organisaties, is bestudering van de elementaire theorie een voorwaarde. In de hoofdfase wordt op de in de propedeuse opgedane kennis voortgebouwd. Aan het einde van de semesters worden schriftelijke tentamens afgenomen. Het examencijfer is het afgeronde cijfer van de beide semesterresultaten.

BEDRIJFSORGANISATIE 1 (BO1) Plaats Hoofdfase 1 Doel Studenten hebben kennis van en inzicht in

algemene organisatieprincipes en kunnen deze toepassen.

Inhoud In Hoofdfase 1 zullen de studenten zich verder verdiepen in de volgende

onderwerpen: - omgevingsinvloeden; - organisatiestructuren; - besluitvorming; - besturing en structurering

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege Literatuur Organizational Theory, Design, and Change

Gareth R. Jones, 6th edition, 2010 Prentice Hall, ISBN 0136087310

Toetsing Schriftelijk tentamen (duur:120 minuten) aan het einde van het semester (90% van het eindcijfer). Tijdens de tentamenperiode januari 2012 zal nog één keer een tentamen worden aangeboden onder behoud van het oude boek. Diverse opdrachten tijdens het semester (het gemiddelde cijfer van de opdrachten vormt 10% van het eindcijfer).

74

BEDRIJFSORGANISATIE 2 (BO2) Plaats Hoofdfase 2 Doel Studenten zullen eerder opgedane kennis

praktisch inzetten, gekoppeld aan nieuw te leren strategische management technieken en dit schriftelijk en mondeling te presenteren.

Inhoud In het vak bedrijfsorganisatie 2 krijgen studenten kennis van de uitgangspunten van strategische analyses in samenhang met (markt)omgevingsfactoren en van de belangrijkste methoden en bronnen van organisatieonderzoek. Ze analyseren de externe omgeving van een organisatie op hoofdlijnen om in een praktische situatie (case) strategische problematiek te onderkennen. Hiervan maken zij een eenvoudige analyse. De bedoeling is tevens om in te gaan op verander-management en de eventuele gevolgen hiervan binnen een organisatie te erkennen, analyseren en voor eenvoudige cases op te lossen en te implementeren.

Onderwijsvorm 3 uur gecombineerd hoor/werkcollege Literatuur Essentials of Strategic Management

J. David Hunger, Thomas L. Wheelen, 5th edition, 2011 Prentice Hall, ISBN 0136006698 Organizational Theory, Design, and Change Gareth R. Jones, 6

th edition, 2010

Prentice Hall, ISBN 0136087310 Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester (50% van het eindcijfer) Casepresentatie en actieve participatie project tijdens het semester (50% van het eindcijfer).

75

COMMERCIËLE ECONOMIE/ DIENSTENMARKETING (CE/DM) In het tweede jaar Commerciële economie ligt de nadruk op het vermarkten van diensten. Het specialisme dienstenmarketing, waarbij uitvoerig wordt ingegaan op bijzondere eigenschappen van een dienst, wordt gedurende een semester uitgediept.

COMMERCIËLE ECONOMIE/ DIENSTENMARKETING (CE)

Plaats Hoofdfase 2 Doel Veel afgestudeerden zullen bij een

dienstenorganisatie aan het werk gaan. De afwijkende eigenschappen van een dienst maken het noodzakelijk dat de basiskennis marketing wordt uitgebouwd met specifieke kennis omtrent het marketen van diensten.

Inhoud De betekenis van de dienstensector in de Arubaanse economie, verschillen tussen goederen en diensten, het dienstverleningsproces, kenmerken van dienstenmarketing, afnemersgedrag, dienstverlenings-concepten, indelingen van de dienstensector, basismarketing strategieën, segmentering, doelgroepbepaling (targeting), positionering, het opstellen van een marketingplan, ontwikkelen van nieuwe diensten, prijsbeleid, distributiebeleid, communicatiebeleid, producten procesbeleid, internationale dienstenmarketing, marketingplanning, marketingorganisatie en marketinginformatie.

Onderwijsvorm 2 uur hoorcollege Literatuur Dienstenmarketing management

De Vries, Van Helsdingen en Kasper, 5e druk,

Stenfert Kroese ISBN 90 01 76507 1 Toetsing Schriftelijk tentamen (duur:120 minuten) aan het

einde van het semester (70% van het eindcijfer) Casepresentatie en Marketingplan tijdens het project (30% van het eindcijfer).

76

ALGEMENE ECONOMIE (AE) Algemene Economie wordt gedurende twee semesters gedoceerd in de hoofdfase. Het examencijfer is het gemiddelde van de twee tentamencijfers.

MICROECONOMICS (AE1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student heeft inzicht in het functioneren van

verschillende marktvormen, het mededingingsbeleid en bedrijfsregelgeving en kan economische modellen toepassen.

Inhoud De colleges besteden aandacht aan: het marktmechanisme, kostenstructuren, efficiëntie, de basismarktvormen en het daarbij horende gedrag van ondernemingen, mededingingsbeleid en bedrijfsregelgeving.



Taal Engels Toetsing - Schriftelijk tentamen van twee uur aan het

eind van het semester - 0,5 bonus te verdienen door 80%

aanwezigheid en actieve participatie.

MACROECONOMICS (AE2) Plaats Hoofdfase 2 Doel De student heeft inzicht in het functioneren van

verschillende marktvormen, het mededingingsbeleid en bedrijfsregelgeving en kan economische modellen toepassen.

Inhoud De colleges besteden aandacht aan: internationale handel, wisselkoersen, armoede, inkomensverdeling, economische ontwikkeling en overheidsfinanciën en fiscaal beleid



Taal Engels

77

Toetsing - schriftelijk tentamen aan het eind van het semester (75% van het eindcijfer)

- in groepsverband maken van een werkstuk tijdens een projectweek (25% van het eindcijfer

- 0,5 bonuspunt te verdienen door 80% aanwezigheid en actieve participatie.

RECHT (RE) Het vak Recht in de hoofdfase bestaat uit twee onderdelen: ondernemingsrecht en vermogensrecht. Voor elk onderdeel wordt een tentamen afgenomen. De cijfers voor deze tentamens wegen elk even zwaar voor de bepaling van het eindcijfer.

ONDERNEMINGSRECHT (RE1) Plaats Hoofdfase 4 Doel Na de serie colleges heeft de student kennis van

de verschillende ondernemingsvormen die er zijn op Aruba en inzicht om de juridische consequenties van deze ondernemingsvormen te overzien. Hij heeft de vaardigheid een gemotiveerd advies uit te brengen over de vraag welke ondernemingsvorm het meest geschikt is m.b.t. een bedrijf of het uitoefenen van een bepaald beroep.

Inhoud - Kennis van de verschillende ondernemingsvormen te weten: eenmanszaak, maatschap, vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap, naamloze vennootschap, Arubaanse vrijgestelde vennootschap, Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid, vereniging, coöperatieve vereniging en de stichting

- Elementaire kennis van de rechtseconomie - Inzicht in de juridische consequenties van

deze ondernemingsvormen, zoals interne en externe aansprakelijkheid en de gevolgen van een faillissement

- Vaardigheid om met een jurist over deze onderwerpen van gedachten te wisselen en ter zake mede in verband met

78

bedrijfseconomische aspecten gemotiveerd te adviseren.

Literatuur Wetgeving Arubaans privaatrecht 2010-2012 C. Bollen en J.J.A. Hamers, Boom Juridische uitgevers, 2010 ISBN 9789089743664

Onderwijsvorm Twee uur werkcollege gedurende 1 semester Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur met

voornamelijk open vragen.

VERMOGENSRECHT (RE2) Plaats Hoofdfase 5 Doel Na de serie colleges heeft de student:

- kennis van de hoofdzaken van het burgerlijk recht en burgerlijk procesrecht

- inzicht om de juridische consequenties van vermogensrechterlijke rechtshandelingen te overzien

- de vaardigheid een eenvoudig contract op te stellen en gemotiveerd advies uit te brengen over vermogensrechterlijke verrichtingen in relatie tot bedrijfseconomische keuzes.

Inhoud Na de serie colleges heeft de student: - kennis van contractuele verhoudingen

inzake onder meer koop, huur en arbeid

- kennis van buitencontractuele verhoudingen inzake onder meer de onrechtmatige daad

- kennis van zakenrechtelijke verhoudingen inzake eigendom, hypotheek en pand

- inzicht in vermogensrechtelijke consequenties bij rechtshandelingen

- vaardigheid om met een jurist over het vermogensrecht van gedachten te wisselen en ter zake mede in verband met bedrijfseconomische aspecten gemotiveerd te adviseren.

79

Literatuur Wetgeving Arubaans privaatrecht 2010-2012 C. Bollen en J.J.A. Hamers, Boom Juridische uitgevers 2010 ISBN 9789089743664 De Grondslag van het Vermogens- en Ondernemingsrecht A.M.M.M. van Zeijl, 7

e druk

Wolters-Noordhoff ISBN 90 01 98443 6 Onderwijsvorm Drie uur werkcollege per week Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur met

voornamelijk open vragen.

NEDERLANDS - ZAKELIJKE COMMUNICATIE (NE) Ter ondersteuning van de schriftelijke en mondelinge vaardigheden van studenten wordt dit vak in drie periodes van de hoofdfase aangeboden. De toetsing vindt plaats door middel van schriftelijke tentamens aan het einde van iedere periode. Het eindcijfer is het gemiddelde van de tentamencijfers.

NEDERLANDS / ZAKELIJKE COMMUNICATIE 1 (NE1) Plaats Hoofdfase 1 Doel Het tweede studiejaar bouwt voort op de in de

propedeuse gelegde algemene basis. Nu komen specifieke mondelinge en schriftelijke communicatie-toepassingen ter sprake die voor de toekomstige beroepsuitoefening van belang zijn.

Inhoud De student leert: - het maken van verslagen - het verzorgen van mondelinge presentaties - het afnemen van interviews

Onderwijsvorm Werkcollege gedurende twee uur per week Literatuur Zakelijke Communicatie deel 1

D. Janssen e.a. 5e druk, Wolters-Noordhoff ISBN 90

01 43274 4 Zakelijke Communicatie deel 2 D. Janssen e.a.5


01 43252 2 Toetsing Het maken van opdrachten en een schriftelijk

tentamen van twee uur aan het einde van het semester. Ook dit semester staat er een Nedercom-module op het programma en wel Form 2. Het afronden van deze modules is voorwaarde voor krijgen een cijfer voor het tentamen Nederlands.

80

NEDERLANDS / ZAKELIJKE COMMUNICATIE 2 (NE2) Plaats Hoofdfase 2 Doel Het tweede studiejaar bouwt voort op de in de

propedeuse gelegde algemene basis. Nu komen specifieke mondelinge en schriftelijke communicatie-toepassingen ter sprake die voor de toekomstige beroepsuitoefening van belang zijn.

Inhoud De student leert: - op te treden als lid, secretaris en voorzitter

van vergaderingen - om te gaan met bekende gespreks- en

onderhandelings-technieken - interviews afnemen - voorlichtings- en beleidsteksten verzorgen - structuur en inhoud van een stageverslag

Onderwijsvorm Werkcollege gedurende twee uur per week Literatuur Zakelijke Communicatie deel 1


01 43274 4 Zakelijke Communicatie deel 2 D. Janssen e.a.5


01 43252 2 Toetsing Het maken van opdrachten en een schriftelijk

tentamen van twee uur aan het einde van het semester. Ook dit semester staat er een Nedercom-module op het programma en wel Form 3. Het afronden van deze deze modules is voorwaarde voor krijgen een cijfer voor het tentamen Nederlands.

NEDERLANDS / ZAKELIJKE COMMUNICATIE 3 (NE3) Plaats Hoofdfase 5 Doel Naarmate het niveau van een bedrijfsfunctie stijgt

wordt deze functie 'taliger' en speelt taal een steeds grotere rol in de werksituatie. Omdat het Nederlands in ons land en in ons bedrijfsleven een specifieke functie vervult is het noodzakelijk in het laatste studiejaar een aantal 'puntjes op de i' te zetten. Dat wordt gedaan door middel van enerzijds oefenen in essentiële communicatiesituaties [ZC],

81

anderzijds de bespreking van een aantal specifieke problemen waarmee taalgebruikers van het Nederlands geconfronteerd worden.

Inhoud De student leert: - herhaling van de communicatiesituatie,

inhoud, opbouw en het formuleren van een tekst

- een afstudeeropdracht schriftelijk te structureren en te formuleren en mondeling te presenteren en te verdedigen

- te solliciteren - specifieke taalproblemen te onderkennen en

te verbeteren Onderwijsvorm Werkcollege gedurende twee uur per week Literatuur Zakelijke Communicatie, deel 1


01 43274 4 Zakelijke Communicatie, deel 2 D. Janssen e.a.5


01 43252 2 Toetsing Opdrachten en schriftelijk tentamen van twee

uur.

ENGELS (EN) De vooral in het zakelijk verkeer belangrijke taal Engels wordt in drie semesters gedoceerd, in hoofdfase 1, hoofdfase 2 en hoofdfase 5. Het examencijfer is het gemiddelde van de resultaten behaald in de verschillende semesters.

ENGELS 1 (EN1) Plaats Hoofdfase 1 Doel De student kan schriftelijk in het Engels opstellen:

- sollicitatiebrief - klachtenbrief - notulen - marketingrapporten

Inhoud In de colleges worden steeds voorbeelden van schriftelijke communicatie voorgelegd aan de hand waarvan de student zijn eigen rapporten en brieven kan maken.

82

Onderwijsvorm 2 uur hoor- / werkcollege per week Literatuur Wordt tijdens de colleges uitgereikt

The Longman dictionary of contemporary English Paperback editie+CD-rom, 4e druk Pearson education ISBN 0582 77646 5 (eventueel een oudere druk)

Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van het semester. In het tentamencijfer worden tevens de resultaten van opdrachten verwerkt.

ENGELS 2 (EN2) Plaats Hoofdfase 2 Doel De student kan in het Engels een presentatie

geven en een vergadering leiden. Inhoud In deze serie colleges staat de mondelinge

taalvaardigheid centraal. In de groep worden presentaties gehouden en vergaderingen geoefend.

Onderwijsvorm 2 uur werkcollege per week Literatuur Wordt tijdens de colleges uitgereikt

The Longman dictionary of contemporary English Paperback editie + CD-rom, 4e druk Pearson education ISBN 0582 77646 5 (eventueel een oudere druk)


ENGELS 3 (EN3) Plaats Hoofdfase 5 Doel De student kan zich mondeling en schriftelijk in

een zakelijke omgeving goed in de Engelse taal uitdrukken.

Inhoud In de laatste serie colleges worden de vaardigheden van de vorige semesters opnieuw geoefend, maar dan in meer complexe situaties.

Onderwijsvorm 2 uur hoor- / werkcollege per week Literatuur The Longman dictionary of contemporary

83

English Paperback editie + CD-rom, 4e druk, Pearson education ISBN 0582 77646 5 (eventueel een oudere druk)


84

7.6 KEUZEVAKKEN Alleen studenten die hun stage hebben afgerond kunnen keuzevakken volgen. Keuzevakken kunnen door de eigen faculteit aangeboden worden, maar in bepaalde gevallen ook buiten de studierichting, faculteit of universiteit om gevolgd worden. Op een later tijdstip dan de publicatiedatum van deze studiegids zal de FEF met een addendum komen, waar meer keuzevakken worden aangeboden. Mocht een student kiezen voor een keuzevak buiten deze studiegids of addendum om, dan dient het keuzevak aan de onderstaande voorwaarden te voldoen. Het keuzevak dient:

- van minimaal een HBO bachelor niveau te zijn; - geen eerstejaars vak te zijn; - geen herhalingsvak te zijn (het vak moet wat inhoud betreft

significant verschillen van andere vakken binnen het curriculum van de studierichting);

- indien niet opgenomen in de programmabeschrijving, goedgekeurd te worden door de Examencommissie.

De keuzevakken die reeds in het curriculum zijn opgenomen, zijn Controleleer (BE), Midden- en Kleinbedrijf (BE en CE) en Human Resource Management (BE en CE).

CONTROLELEER (CO) Voor elke medewerker in de administratie is de controle door de afdeling interne controle of de externe accountant een vertrouwde ervaring. Bekend zijn met de uitgangspunten van controle zal de samenwerking met deze functionarissen ten goede komen. Het examencijfer is het afgeronde cijfer van het semesterresultaat.

CONTROLELEER (CO) Plaats Doel Door het volgen van de colleges Controleleer

begrijpt de student de uitgangspunten van zowel de interne als externe accountantscontrole. Hij kent de technieken van de controle en kan een eenvoudig controleplan opstellen.

Inhoud In de collegeserie komen de volgende onderwerpen aan de orde: - beginselen van de accountantscontrole - het accountantsberoep (de functie en

85

beroepsregels van de accountant) - controledoelstellingen - risico-analyse - controle-informatie - beroepsethiek - onafhankelijkheid - kwaliteitsbeheersing - stappen vanaf de voorbereidende

besprekingen over een mogelijke opdracht tot en met het afgeven van de accountantsverklaring (w.o. de betekenis van de interne controle, controle instrumenten, controle technieken en de invloed van automatisering op controle)

Onderwijsvorm 3 uur hoor/werkcollege per week Literatuur Elementaire theorie Accountantscontrole

algemene beginselen Majoor, van Kollenburg, Merkus, Moleveld, Heideman, 5

e druk

Wolters Noordhoff ISBN 978 90 01 70016 4 Elementaire theorie Accountantscontrole toepassingen Majoor, van Kollenburg, Merkus, Moleveld, Heideman, 5

e druk

Wolters Noordhoff ISBN 978 90 01 70047 8 Toetsing Schriftelijk tentamen van 2 uur aan het einde van

het semester.

MANAGEMENT IN HET MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF (MKB) Het belang van het MKB op en voor Aruba maakt het gewenst dat studenten gedurende een semester kennis vergaren van en inzicht opdoen in de problematiek rond het (door)starten van een bedrijf. Het examencijfer is het afgeronde cijfer van het semesterresultaat.

MANAGEMENT IN HET MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF (MKB) Plaats Hoofdfase 4 Doel De student kan een realistisch ondernemingsplan

samenstellen, waarbij op basis van een SWOT-analyse strategische keuzes zijn gemaakt en de economische haalbaarheid van het plan is beoordeeld.

86

Inhoud De studenten worden in groepjes ingedeeld, waarbij elke groep een ondernemingsplan maakt. Na een inleiding op het onderwerp door de docent dienen de studenten in colleges aan elkaar allerhande praktische informatie over het starten van een bedrijf (ondernemingsvorm, vergunningen, belastingen, financieringsaanvraag, etc.) te geven. Het uiteindelijke rapport zal inhoudelijk worden beoordeeld door de docent MKB. Dit is ingepast in het project voor het derde jaar.

Onderwijsvorm 3 uur werkcollege Literatuur Reader MKB

Universiteit van Aruba Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur aan het einde

van het semester (50% van het eindcijfer) Rapport en verdediging businessplan (50%)

HUMAN RESOURCE MANAGEMENT Goed omgaan met medewerkers van de organisatie lijkt op zich een normale zaak. In veel gevallen zal de afgestudeerde van de FEF in een managementfunctie terechtkomen en wordt van hem verwacht dat hij dit in praktijk brengt. De kennis die hij opdoet bij het vak Human Resource Management zal hem hierbij zeer behulpzaam zijn.

HUMAN RESOURCE MANAGEMENT (HRM) Plaats Hoofdfase 5 Doel Kennis en inzicht ontwikkelen omtrent

personeelsmanagement en -instrumenten zodat de student effectief kan omgaan met Human Resource management vraagstukken en met typische managementtaken ten aanzien van personeel.

Inhoud De volgende onderwerpen zullen worden behandeld: - Planning en sturing van personeelsstromen - Omgaan met functies, kwaliteiten en

competenties - Werven en selecteren van personeel - Beloningsbeleid en arbeidsvoorwaarden - Prestatie- en ontwikkelingsmanagement

87

- Competentiemanagement - Loopbaanmanagement en Management

Development - Juridische aspecten - Arbeidsomstandigheden en welzijn

Onderwijsvorm Drie uur werkcollege per week Literatuur Leerboek HRM

Kluijtmans (red.), 1e druk, 2010, Noordhoff Uitgevers, ISBN 978-90-01-78887-2

Toetsing Schriftelijk tentamen van twee uur dat telt voor 75% en het maken en presenteren van cases die tellen voor 25 % van het eindcijfer.

88

7.7 PROJECTONDERWIJS (BE EN CE) In de hoofdfase wordt, net als in de propedeuse, met projectonderwijs gewerkt. Dat betekent dat studenten in kleine groepen, of geheelzelfstandig bedrijfseconomische problemen moeten aanpakken. Daarvoor is er een aantal projecten gedurende de hoofdfase georganiseerd.

PROJECT SOCIALE VAARDIGHEDEN BE EN CE (2E JAAR) Plaats Hoofdfase 1 en een deel van hoofdfase 2 Doel Het activeren van de maatschappelijke

verantwoordelijkheid door het uitvoeren van een activiteit ten behoeve van de Arubaanse samenleving.

Inhoud De student verplicht zich gedurende een deel van het studiejaar in groepsverband (maximaal 5 studenten per groep) een maatschappelijke activiteit uit te voeren. Dit kan binnen of buiten de universiteit plaatsvinden. Naast het inleveren van een plan van aanpak, een eindverslag (per groep) en een (individueel) reflectieverslag legt de student mondelinge verantwoording af over de activiteiten middels een presentatie voor begeleidende docenten en jaargenoten.

Onderwijsvorm Zelfstandige uitvoering van een maatschappelijk relevante activiteit.

Literatuur Projectboek Sociale Vaardigheden Toetsing Presentatie en zelfevaluatie

PROJECT BEDRIJFSONDERZOEK (BE EN CE) Plaats Hoofdfase 1 Doel Van de student wordt verwacht dat zij een bedrijf

kiezen en middels interviews en via andere wegen informatie verzamelen over dat bedrijf die nodig is om een onderzoeksopzet te maken over een relevant probleem/issue dat speelt binnen het bedrijf of de sector.

Inhoud In kleine groepen wordt een bedrijfsonderzoek geformuleerd over een specifiek onderwerp. Doel hiervan is het leren formuleren van probleemstellingen en dergelijke en het verwerven van inzicht in opzet en uitvoering van

89

(bedrijfs)onderzoek. Het betreft een groepsopdracht (maximaal 5 studenten per groep). De begeleiders stellen de groepen samen, bestaande uit zowel CE- als BE-studenten.

Onderwijsvorm Projectonderwijs Literatuur Projectboek Bedrijfsonderzoek Toetsing Een rapport en een presentatie daarover.

PROJECTEN VOOR SPECIFIEKE VAKGEBIEDEN (2E JAAR)

Plaats Hoofdfase 2 Vakken Algemene Economie, Bedrijfsorganisatie en

Dienstenmarketing Doel De student krijgt inzicht in een aantal specifieke

praktische onderwerpen op het terrein van de bovengenoemde vakgebieden.

Onderwijsvorm De studenten krijgen een opdracht die uitmondt in een schriftelijke en soms een mondelinge presentatie. Zie hiervoor ook de beschrijving van bovengenoemde vakken

Literatuur In ieder geval dient de literatuur van de ondersteunende vakken te worden gebruikt.

Toetsing De projectcijfers tellen mee bij de bepaling van het eind- c.q. examencijfer van de respectieve vakken.

GEÏNTEGREERD PROJECT BE EN CE (3E JAAR)

Plaats Hoofdfase 4 Vakken Kosten en Opbrengsten, BA, CE, MR, BIV, MKB Doel Studenten onderzoeken in teamverband een bepaald

thema op een nader te kiezen terrein en doorlopen daarbij alle fasen van de onderzoekscyclus ( inventarisatie incl. probleemanalyse, onderzoeksontwerp en -analyse, formuleren van oplossingen, conclusies en aanbevelingen, rapportage en presentatie). Er is sprake van een geïntegreerde aanpak waarbij vanuit de verschillende vakgebieden het thema wordt belicht.

Inhoud In dit project zetten de studenten een bedrijf op en bedenken ze een nieuw concept voor een bedrijf/product/dienst. Het concept dient ontwikkeld te worden tot een concreet product en/of dienst dat

90

op de markt gebracht wordt. De studenten worden hierin begeleid door vakdocenten en lokale experts die zullen coachen respectievelijk adviseren bij het ontwikkelen van het product/dienst. Een vakjury beoordeelt de gepresenteerde producten/diensten en het financieringsvoorstel.

Onderwijsvorm Gedurende vier weken worden aan de hand van verschillende opdrachten allerlei aspecten van een startend bedrijf uitgediept.

Literatuur Projectdossier ‘Project derde jaar’ Toetsing Deelname is verplicht. Het eindcijfer van de

opdrachten moet een voldoende zijn.

PROJECT MANAGEMENTGAME (3EJAAR)

Plaats Hoofdfase 4 Doel In de managementgame leren studenten om in een

fictief land de best presterende onderneming te worden door de juiste beslissingen op het juiste moment te nemen. Studenten worden in teamverband aan elkaar gekoppeld en worden tijdens het spel geconfronteerd met onverwachte gebeurtenissen en marktontwikkelingen waarop adequaat moet worden ingespeeld. Het creëren van een gezonde en competitieve teamgeest staat hierbij centraal.

Inhoud In deze ProSim Classic Computer simulatie neemt het gevormde team van studenten de leiding van een bestaande bierbrouwerij. De onderneming is twee perioden (jaren) geleden opgericht en de startproblemen zijn grotendeels overwonnen. Het nieuwe directieteam kenmerkt zich door een eigen wil en een nieuwe kijk op de biermarkt. Met het team dienen beslissingen genomen te worden op het gebied van onder andere: productie, R&D, marketing, financiering en personeelsbeleid. Er wordt daarbij geconcurreerd tegen 3 tot 8 andere brouwerijen op de markt. Teams kunnen ervoor kiezen om beslissingen te nemen die in de lijn liggen van de beslissingen van het oude management (de managers van de reeds gespeelde 2 ronden), ze kunnen er ook voor kiezen omgeheel andere of extreme beslissingen te gaan

91

nemen. Onderwijsvorm Projectonderwijs Literatuur Wordt uitgereikt aan het begin van de game. Toetsing Deelname is verplicht. Alle opdrachten dienen met

een voldoende te worden afgerond.

BEDRIJFSECONOMISCH PRACTICUM BE (4E JAAR) Plaats Hoofdfase 5 Doel Het Bedrijfseconomisch Practicum biedt de studenten

de gelegenheid om in groepsverband te werken aan cases. Kennis, opgedaan in de afgelopen jaren wordt toegepast bij het oplossen van de cases. Zo worden de studenten geconfronteerd met cases waarin gevraagd wordt naar de juiste investeringsselectie, analyse, en dergelijke. Aspecten uit verschillende vakgebieden komen hierbij aan de orde.

Inhoud Voor het Bedrijfseconomisch Practicum worden 4 opdrachten verstrekt. Elke opdracht neemt twee weken in beslag. Aan het eind van elke opdracht presenteren de studenten de opdracht.

Onderwijsvorm Cases Literatuur Syllabus ‘Project vierde jaar’ Toetsing Deelname is verplicht. Alle opdrachten dienen met


PROJECT CARRIÈRE-AVOND (4E JAAR)

Plaats Hoofdfase 5 Doel In het tweede gedeelte van het semester, na de

hertentamens en de collegevrije periode werken alle studenten, zowel de BE-ers en de CE-ers, aan één grote opdracht: het organiseren van een carrière-avond. Van de studenten wordt verwacht dat ze zelfstandig al hun vaardigheden en creativiteit gebruiken om werkelijk bestaande bedrijven uit te nodigen voor het evenement bij de Universiteit van Aruba. Vaardigheden die in de afgelopen jaren zijn verworven worden in deze projectopdracht toegepast.

Inhoud Studenten stellen collectief een tijdschema op. Dit tijdschema moet passen binnen de richtlijnen opgesteld door de begeleidende Docenten. Wanneer

92

het tijdschema is bepaald, verdelen de studenten zich in drie groepen die elk aan een gedeelte van de opdracht werken.

Onderwijsvorm Groepsopdrachten Literatuur Syllabus ‘Project vierde jaar’ Toetsing Deelname is verplicht. Alle opdrachten dienen met


93

7.8 STAGE

Studieperiode: Hoofdfase 3 De stage neemt binnen de Financieel Economische Faculteit een belangrijke plaats in. Het daadwerkelijk functioneren in de praktijk van een stagiair betekent enerzijds het toepassen van opgedane kennis en anderzijds het verder ontwikkelen van (sociale) vaardigheden. Er wordt verwacht dat de stage het belang van de onderneming of instelling dient, hetgeen betekent dat de stagiair vragen en problemen helpt oplossen waar de organisatie profijt van kan hebben. De doelstellingen van de stage kunnen als volgt omschreven worden: - De student moet vertrouwd en bekend raken met de

beroepspraktijk. - De student moet leren werken in een organisatie, waarbij het

toepassen van sociale en communicatieve vaardigheden een belangrijk aspect is.

- De student moet zich een beeld kunnen vormen van mogelijke toekomstige functies.

- Aan het einde van de stage moet getoetst kunnen worden in hoeverre de student in staat is de opgedane kennis en ervaring in de praktijk effectief toe te passen.

De inhoud van de stage moet aan de volgende eisen voldoen: - De student moet in de gelegenheid gesteld worden kennis te

maken met de dagelijkse gang van zaken in de organisatie. - De student moet een goed omschreven opdracht uitwerken,

waarbij zelfstandig werken door de student centraal moet staan. - Het niveau van de stage moet aansluiten op het kennisniveau van

twee jaar studie aan de FEF. - De student moet in de gelegenheid gesteld worden zijn

theoretische kennis te toetsen aan de praktijk. - De student moet initiatieven kunnen ontplooien en contacten

kunnen leggen met verschillende functionarissen op verschillende niveaus in de organisatie.

In de stagebrochure zijn ook nadere richtlijnen opgenomen welke gehanteerd moeten worden bij de werving van een stageplaats. Deze richtlijnen bevatten in ieder geval de volgende punten: - de omschrijving van de stageopdracht; - de stage-overeenkomst;

94

- de wijze waarop de student contact moet leggen met de stagegevende organisatie;

- de wijze waarop de begeleiding geregeld moet worden, zowel vanuit de universiteit als vanuit de stagegevende organisatie.

Aan het eind van de stage dient de student door middel van een stageverslag en een beoordelingsgesprek blijk te geven dat hij/zij in staat is kennis en ervaring effectief in de praktijk toe te passen. De eisen voor het mogen beginnen met de stage en de eindtermen voor dit onderdeel van de studie zijn te vinden in het Eindexamenreglement. Belangrijke data voor stages zijn opgenomen in de jaarplanning in paragraaf 7.9.

7.9 AFSTUDEEROPDRACHT Studieperiode: Hoofdfase 6 De studie aan de Financieel Economische Faculteit wordt in het tweede semester van het vierde jaar door de student afgesloten met het maken van een afstudeeropdracht. De afstudeeropdracht is een laatste en finale demonstratie waardoor de examencommissie dient te worden overtuigd dat de voorgeschreven en benodigde beroepscompetenties zijn verworven zodat op basis van het universiteitsreglement aan de student de wettelijk erkende graad van Bachelor kan worden toegekend. De opdracht dient van voldoende niveau te zijn voor een FEF-student die reeds een ruime oriëntatie op de praktijk door middel van de stage en projecten en het volledige theoretische gedeelte van de studie achter de rug heeft. De opdracht moet geënt zijn op een werkelijk probleem in een concrete organisatie. De opdracht kan een op zichzelf staand probleem omvatten, maar ook deel uitmaken van een project. De opdracht, welke in samenwerking met een bedrijf of instelling omschreven moet worden, moet de student in de gelegenheid stellen kennis van diverse vakgebieden uit de studie toe te kunnen passen. De benadering dient probleemgericht te zijn, waarbij er voldoende gelegenheid moet zijn voor: - het grondig uitdiepen van het probleem, - het concreet beschrijven van het probleem en - het onderzoeken van alternatieve oplossingen - het toepassen van (in onderwijs en/of literatuur) aangereikte

methode en technieken. De afstudeeropdrachtwerkzaamheden staan onder toezicht van een bedrijfsmentor en een begeleidend docent.

95

De beoordeling van de afstudeeropdracht vindt plaats op basis van het schriftelijke rapport en de mondelinge presentatie en verdediging daarvan. De eisen voor het mogen beginnen met de afstudeeropdracht en de eindtermen voor dit onderdeel van de studie zijn te vinden in het Eindexamenreglement. Voor nadere informatie wordt verwezen naar de afstudeerbrochure waarin richtlijnen zijn opgenomen voor het rapport, de begeleiding enz.

96

8. REGLEMENTEN FINANCIEEL ECONOMISCHE

FACULTEIT (vastgesteld door de Faculteitsraad en ingegaan per augustus 2011, laatstelijk gewijzigd bij besluit van 7 juni 2011).

8.1 REGLEMENT PROPEDEUSE-EXAMEN FINANCIEEL

ECONOMISCHE FACULTEIT Artikel 1 Inleiding

1.1 Een student is gerechtigd deel te nemen aan het

propedeuse-examen van de Financieel Economische Faculteit indien hij staat ingeschreven bij de Financieel Economische Faculteit van de Universiteit van Aruba.

1.2 Het propedeusejaar bestaat uit twee semesters. Aan het eind van elk semester worden tentamens (T1 en T2) afgenomen over de in die periode behandelde leerstof.

1.3 De tentamens vormen met elkaar het propedeuseexamen. In het kader van dit examen kunnen ook andere toetsvormen worden gebruikt, zoals opdrachten, werkstukken, practica, projecten en toetsen.

1.4 Tijdens het tweede semester bestaat de gelegenheid maximaal 3 hertentamens af te leggen voor tentamens waarvoor eerder een onvoldoende (54 punten of lager) is behaald. In tentamenperiode T2 worden tevens de hertentamens van de tweede periode afgenomen. Studenten mogen maximaal 3 hertentamens afleggen voor T2-tentamens, waarvoor een onvoldoende (54 of lager) is behaald. Studenten die voldoen aan de bevorderingsnormen van het propedeuse-examen, mogen niet deelnemen aan de herkansingstentamens.

1.5 Het jaarcijfer (het tot een geheel afgerond gewogen gemiddeld cijfer van de twee periodecijfers) voor ieder vak, is de grondslag waarop de bevordering wordt bepaald.

1.6 Toelating tot de hoofdfase vindt plaats indien studenten voldaan hebben aan de eisen ten aanzien van bevordering naar de hoofdfase.

97

1.7 De maximale inschrijftijd voor de propedeuse is twee jaar. Wanneer de student dan het propedeuse-examen niet heeft gehaald, wordt hij niet meer opnieuw ingeschreven aan de Financieel Economische Faculteit.

1.8 De Faculteitsraad kan gedurende het studiejaar besluiten wijzigingen en/of toevoegingen aan te brengen aan datgene dat vermeld staat in de artikelen 1.3 en 1.4. Bij een dergelijk besluit dienen de stemgerechtigde leden van de raad in meerderheid hiermee in te stemmen.

Artikel 2 De vakken

Het propedeuse-examen omvat de volgende vak-ken/onderdelen: Kernvakken Algemene Economie Commerciële Economie Bestuurlijke informatievoorziening Bedrijfseconomie Recht Bedrijfsadministratie Overige vakken Nederlands Engels Bedrijfsorganisatie Statistiek Wiskunde Projecten

Artikel 3 De propedeuse-examencommissie

3.1. Het propedeuse-examen wordt afgenomen door een examencommissie bestaande uit: - de decaan; - alle docenten die in de propedeuse werkzaam zijn.

3.2. De decaan is verantwoordelijk voor het goede verloop van de tentamens. Hij stelt de kandidaten en de leden van de examencommissie in kennis van alle aangelegenheden waarvan zij op de hoogte dienen te zijn voor een goede gang van zaken.

98

3.3. De examencommissie wijst uit haar midden een secretaris aan.

3.4. De decaan heeft tot taak, in overleg met de leden van de examencommissie, het vaststellen van de examens, toetsen, de inhaal- en hertentamen roosters.

3.5. De examencommissie heeft tot taak het bespreken van de door de examinatoren vastgestelde tentamen- en examencijfers.

3.6. Bijzondere problemen betreffende tentamens en examens worden door de decaan voorgelegd aan de leden van de examencommissie.

3.7 Het propedeuse getuigschrift wordt ondertekend door de rector en de decaan van de faculteit.

Artikel 4 Bevordering

4.1. Een student wordt bevorderd indien hij heeft voldaan aan alle regels die hierna geformuleerd zijn onder de punten 4.2 t/m 4.10.

4.2 Voor alle 12 vakken die op de lessentabel van de propedeuse voorkomen tezamen, moet het product van de afgeronde eindcijfers per vak en het aantal vakken van 12, ten minste 72 bedragen.

4.3 Voor alle 12 vakken tezamen, zijn ten hoogste 4 minpunten toegestaan.

4.4. Voor de 6 kernvakken tezamen, moeten het product van de afgeronde eindcijfers per vak en het aantal vakken van 6, ten minste 36 punten bedragen.

4.5. Voor de 6 kernvakken tezamen, zijn ten hoogste 2 minpunten toegestaan.

4.6. vervallen. 4.7 Het eindcijfer voor elk vak afzonderlijk mag niet lager zijn

dan 4. 4.8 Studenten die ook na het afleggen van de hertentamens

niet voldoen aan de bevorderingsnormen, genoemd in dit artikel, worden niet toegelaten tot de hoofdfase.

4.9 Het eindcijfer voor het onderdeel Projecten moet voldoende zijn.

4.10 Voor bevordering naar de hoofdfase BE dient het kernvak Bedrijfseconomie voldoende te zijn, voor bevordering naar

99

de hoofdfase CE dient het kernvak Commerciële Economie voldoende te zijn.

Artikel 5 Afwijzing vervallen Artikel 6 Hertentamens

6.1 vervallen 6.2 vervallen 6.3 vervallen 6.4 vervallen 6.5 Het cijfer dat wordt behaald voor een geldig hertentamen

komt in plaats van het eerder behaalde cijfer. 6.6 Opdrachten, werkstukken, practica, toetsen en projecten

kunnen binnen het collegejaar niet herkanst worden. Artikel 7 Doubleren

vervallen Artikel 8 Inhaaltentamens

8.1. vervallen 8.2. vervallen 8.3. vervallen 8.4. vervallen 8.5. vervallen 8.6. vervallen

Artikel 9 Bijzondere regeling

In gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist de examencommissie.

Artikel 10 Vaststelling cijfers

10.1 Bij het examen wordt de beoordeling omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de examinandi uitgedrukt door

100

één van de cijfers 1 tot en met 10, waaraan de volgende betekenis toekomt: 1 = zeer slecht 2 = slecht 3 = zeer onvoldoende 4 = onvoldoende 5 = bijna voldoende 6 = voldoende 7 = ruim voldoende 8 = goed 9 = zeer goed 10 =uitmuntend

10.2 De wegingsfactoren voor de diverse tentamens/opdrachten

per vak, die worden gehanteerd ter bepaling van het eindcijfer worden jaarlijks voor 1 oktober vastgesteld en bekend gemaakt.

10.3 De resultaten van de verschillende examenonderdelen worden uitgedrukt in cijfers van 1 tot en met 10 met ten hoogste één decimaal achter de komma. Bij vaststelling van een jaarcijfer wordt 0,5 en hoger naar boven afgerond.

10.4 Periodecijfers worden op één cijfer achter de komma afgerond. Voor de berekening van deze cijfers geldt eveneens een schaal van één tot en met tien. Voor een berekend cijfer lager dan één wordt het cijfer één toegekend.

10.5 Bij fraude of onregelmatige aanwezigheid wordt een één toegekend.

10.6 Onverminderd het onder 10.3 gestelde, kunnen in het curriculum gedeelten van examenonderdelen zijn onderscheiden die met goed gevolg dienen te worden afgelegd, doch waarvan de resultaten niet in cijfers van 1 tot en met 10 worden uitgedrukt. De examencommissie bepaalt op welke wijze aan de verplichtingen van deze gedeelten van examenonderdelen moet worden voldaan.

10.7 Indien een examinandus een examenonderdeel of een deeltentamen opnieuw aflegt, geldt het laatst behaalde cijfer.

10.8 Minpunten worden als volgt geteld: Voor een vijf krijgt men een minpunt, voor een vier twee minpunten. Alle afgeronde jaarcijfers dienen minimaal een vier te zijn

101

(d.w.z. groter of gelijk het cijfer 3,5). Indien de eindlijst een cijfer lager dan een vier bevat, dan geldt dat cijfer voor 3 minpunten bij de bepaling van het advies, de doubleerregeling en de herexamenregeling (zie art. 6 en art.7).

Artikel 11 Doubleursregeling

11.1 De tijdens de propedeuse behaalde jaarcijfers blijven alleen het daaropvolgende studiejaar geldig.

11.2 Indien een student niet geslaagd is voor het propedeuse-examen, vervallen alle jaarcijfers waarvoor geen 7 of hoger is gehaald.

11.3 Studenten die niet geslaagd zijn voor hun propedeuse-examen kunnen alleen in het daaropvolgende studiejaar opnieuw tentamens afleggen in de vakgebieden waarvoor zij geen 7 of hoger hebben behaald.

11.4 Indien een student, die niet geslaagd is voor het propedeuse-examen, zich voor het daaropvolgende studiejaar niet meer ingeschreven heeft, vervallen alle eerder behaalde voldoende examencijfers definitief.

Artikel 12 Doorstudeeradvies

Aan het eind van het eerste studiejaar krijgt de student een advies met betrekking tot de voortzetting van de studie. Dit advies wordt, naast de beslissing van de examencommissie gegeven en kan de volgende strekking hebben: - een positief advies om de studie voort te zetten, in de

hoofdfase of in het volgende doubleerjaar; - een negatief doubleeradvies (studie staken)

De doorstudeeradviezen zijn gebaseerd op de volgende variabelen: Intellectuele capaciteiten: tentamenresultaten en

vooropleiding; Motivatie: interesse in de gekozen opleiding; Studiehouding: regelmatig studeren en uitvoering

opdrachten.

102

Artikel 13 Deelname, verhindering, vrijstelling, bijzondere omstandigheden

13.1 Een student is verplicht om aan de tentamens deel te nemen. Het zonder geldige reden niet deelnemen aan tentamens leidt tot de toekenning van het cijfer één.

13.2 vervallen 13.3 Indien een student in aanmerking denkt te komen voor

uitstel/vrijstelling van tentamen(s) (bijvoorbeeld familieomstandigheden of opname in het ziekenhuis), dan dient hij hierover zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de decaan.

Artikel 14 Inzageregeling

Na de tentamens hebben de studenten recht op inzage van tentamens. De inzage is voor alle studenten uit de propedeuse toegankelijk. De datum en de juiste gang van zaken rond de inzage wordt bekend gemaakt op het publicatiebord.

Artikel 15 Cijferbekendmaking

15.1 De docenten doen aan studenten geen mededelingen omtrent de behaalde tentamenresultaten. De voorlopige cijfers worden binnen 10 dagen na het betreffende tentamen bekend gemaakt via het mededelingenbord.

15.2 De door de examencommissie vastgestelde cijferlijst wordt zo spoedig mogelijk aan de studenten bekend gemaakt, via het mededelingenbord.

Artikel 16 De gang van zaken tijdens het tentamen

16.1 Voor iedere tentamenperiode worden plaats en tijdstip van elk tentamen bekend gemaakt op het mededelingenbord.

16.2 Voor ieder tentamen dient de student zelf mee te nemen: - schrijfmateriaal; - rekenmachine;

16.3 Slechts indien het uitdrukkelijk is toegestaan mag men tijdens het tentamen gebruik maken van:

103

- studieboeken; - tabellenboeken, wetboeken e.d.

16.4 In de tentamenzaal mogen geen tassen, agenda's, e.d. worden meegenomen.

16.5 In de tentamenzaal liggen opgaven, uitwerkpapier, kladpapier klaar aan het begin van het tentamen. Men mag uitsluitend van het door de universiteit verstrekte papier gebruik maken.

16.6 De tentamenopgaven mogen niet worden meegenomen, tenzij anders is vermeld.

16.7 Alleen uitwerkingen op het verstrekte uitwerkpapier worden beoordeeld. Uitwerkingen op kladpapier worden nooit in de beoordeling meegenomen.

16.8 Alle uitwerkingen dienen voorzien te zijn van naam en studentnummer.

16.9 Voordat de student aan het tentamen begint dient hij de aanwijzingen op het voorblad goed te lezen.

16.10 Tijdens de tentamens mogen studenten de zaal niet verlaten met de bedoeling om ter voortzetting van het tentamen daarin terug te keren, tenzij met uitdrukkelijke toestemming van de surveillant.

16.11 Men mag het eerste halfuur en het laatste kwartier de zaal niet verlaten. Indien een student een half uur of meer te laat is bij een tentamen, kan hij alleen in zeer bijzondere omstandigheden met toestemming van de decaan worden toegelaten.

16.12 Vervallen 16.13 Vervallen.

Artikel 17 Vrijstellingen propedeuse 17.1 Onder voorwaarden kan in het propedeusejaar vrijstelling

voor vakken worden verleend op grond van een opleiding c.q. onderwijs elders. Een verzoek tot vrijstelling kan worden ingediend bij de decaan van de faculteit tot uiterlijk 1 oktober. Een vrijstelling kan worden verleend door de propedeuse examencommissie. De volgende punten zijn voor het verkrijgen van vrijstelling van belang:

104

het bij de decaan in te dienen verzoek moet vergezeld gaan van kopieën van diploma's en cijferlijsten, zo nodig een literatuurlijst van de bestudeerde stof of een werkgevers-verklaring (van belang voor de praktijkcomponent) op grond waarvan vrijstelling wordt aangevraagd.

17.2 Een aanvraag tot vrijstelling ingekomen wordt niet meer in behandeling genomen gedurende dat studiejaar.

17.3 In principe geeft alleen het diploma van een afgeronde relevante HBO en/of universitaire opleiding recht op een vrijstelling, mits dit niet langer dan 10 jaar voor de datum van de vrijstellingsaanvraag is behaald.

17.4 In bepaalde gevallen kan vrijstelling worden verleend op basis van een behaald voldoende jaarcijfer bij een niet afgeronde relevante HBO of universitaire opleiding, mits het behaalde cijfer niet lager is dan een 7.

17.5 Een vrijstelling voor een vak uit de propedeusefase wordt niet verleend indien dit cijfer behaald is meer dan twee jaar voor het moment van aanvraag vrijstelling

17.6 Een vrijstelling voor de propedeuse heeft een geldigheidsduur van maximaal twee jaar.

17.7 Een vrijstelling wordt gewaardeerd met een aantekening Voldaan (= V).

17.8 Indien men een vrijstelling verkregen heeft is het niet toegestaan alsnog deel te nemen aan het tentamen voor het betreffende vak.

17.9 Voor vakken elders behaald maar onvoldoende afgerond worden geen vrijstellingen verleend.

Artikel 18 Inwerkingtreding

Deze regels en richtlijnen treden in werking per augustus 2011 en is vanaf dat moment van toepassing op alle propedeusestudenten. Aldus vastgesteld door de Faculteitsraad van de Financieel Economische Faculteit van de Universiteit van Aruba op 7 juni 2011.

105

8.2 EINDEXAMENREGLEMENT FINANCIEEL ECONOMISCHE

FACULTEIT Artikel 1 Algemene bepalingen

Dit reglement verstaat onder: de Faculteitsraad: de volgens de Landsverordening Universiteit van Aruba (AB 1988, no. 100) ingestelde raad voor de Financieel Economische Faculteit. het College van Curatoren: het volgens de Landsverordening Universiteit van Aruba (AB 1988, no. 100) ingestelde bestuur van de Universiteit. het eindexamen: het afsluitend examen als bedoeld in het Landsbesluit onderwijs en examens Financieel Economische Faculteit (AB 1993, no. 48). de examinandus: de student die is toegelaten tot de hoofdfase van de Financieel Economische Faculteit. het getuigschrift: het getuigschrift bedoeld als in artikel 2 lid 7 van het Landsbesluit onderwijs en examens (AB 1993, no. 48). de examencommissie: de volgens de Landsverordening Universiteit van Aruba (AB 1988, no. 100) Artikel 31 voor het afnemen van examens samengestelde commissie. de examinator: de docent-examinator die door de Examencommissie als zodanig voor het betreffende studiejaar wordt aangewezen. de hoofdfase: de hoofdfase als bedoeld in het Landsbesluit onderwijs en examens (AB 1993, no. 48).

Artikel 2 Inleiding

2.1 Een student is gerechtigd deel te nemen aan het eindexamen van de Financieel Economische Faculteit

106

indien hij is ingeschreven aan de universiteit van Aruba en is toegelaten tot de hoofdfase.

2.2 De hoofdfase bestaat uit drie jaar, verdeeld in zes semesters. Aan het eind van elk semester worden tentamens afgenomen over de in dat semester behandelde leerstof.

2.3 Indien een examenkandidaat een vak van een semester met een onvoldoende cijfer afsluit, kan hij/zij in één van de volgende semesters opnieuw een tentamen afleggen in dat vak, met dien verstande dat het laatste resultaat geldt.

2.4 De maximale inschrijfduur voor de hoofdfase is vijf jaar. De geldigheidsduur van resultaten in de hoofdfase is 60 maanden.

2.5 Voorwaarde voor toelating tot de stage en de afstudeeropdracht is het behalen van de daarvoor gestelde norm, respectievelijk aan het eind van het tweede semester van het tweede jaar en aan het eind van het eerste semester van het vierde jaar.

Artikel 3 Omvang van het examen

3.1 Het examen bestaat uit drie gedeelten: 1. het theorie-onderdeel; 2. het praktijkonderdeel, waaronder de stage; 3. de afstudeeropdracht.

3.2 Het theorieonderdeel bestaat uit een aantal kernvakken, een aantal verplichte vakken en een aantal keuzevakken.

Artikel 4 De inhoud van het examen

4.1a Het theoretische onderdeel van de studierichting Bedrijfseconomie omvat de examens in de volgende vakken: Kernvakken: Financiering Kosten en Opbrengsten Externe Verslaggeving Bedrijfsorganisatie Commerciële economie Overige examenvakken: Algemene economie

107

Ondernemingsrecht Bestuurlijke Informatie Voorziening Belastingrecht Bedrijfscalculatie Bedrijfsadministratie Administratieve Organisatie Nederlands Engels

4.1b Het theoretische onderdeel van de studierichting Commerciële Economie omvat de examens in de volgende vakken:

Kernlijn Marketing Management Dienstenmarketing Business Intelligence International Marketing Marketing Strategy Marketing Communications Business to Business/Sales and Account

management Marketing Research Consumer Behavior ABC-lijn Algemene Economie Bedrijfsorganisatie Bestuurlijke Informatie Ondernemingsrecht Management in het Midden- en Kleinbedrijf Human Resource management Persoonlijke Effectiviteitslijn Engels Nederlands Spaans Sociale Vaardigheden Reclame en ontwerp

4.1c Keuzevakken die niet door de faculteit zelf worden aangeboden dienen:

108

Alleen studenten die hun stage hebben afgerond kunnen keuzevakken volgen. Keuzevakken kunnen door de eigen faculteit aangeboden worden, maar in bepaalde gevallen ook buiten de studierichting, faculteit of universiteit om gevolgd worden. Het keuzevak dient: - van minimaal een HBO bachelor niveau te zijn; - geen eerstejaars vak te zijn; - geen herhalingsvak te zijn (het vak moet wat inhoud

betreft significant verschillen van andere vakken binnen het curriculum van de studierichting);

- indien niet opgenomen in de programmabeschrijving, goedgekeurd te worden door de Examencommissie.

4.2 In het praktijkonderdeel is opgenomen de stage, de in een bedrijf/instelling te verrichten werkzaamheden. De stage beslaat één semester. Voor de stage en de daarbij te volgen procedures wordt verwezen naar het stagereglement. De overige praktijkonderdelen worden in het jaar voorafgaand aan het jaar waarin deze onderdelen gevolgd moeten worden vastgesteld door de Faculteitsraad en gepubliceerd in de studiegids van het betreffende studiejaar.

4.3 Het examenonderdeel afstudeeropdracht bestaat uit één of meer opdrachten die door de examenkandidaat moeten worden uitgevoerd. De decaan kan toestemming geven dat een afstudeeropdracht door meerdere kandidaten wordt uitgevoerd, waarbij de afzonderlijke kandidaten voor het geheel verantwoordelijk blijven. De afstudeeropdracht bestaat uit twee delen, een schriftelijk rapport en de mondelinge verdediging van het rapport.

4.4 De te volgen procedure voor het vervullen van de afstudeeropdracht zijn opgenomen in het afstudeeropdrachtreglement.

Artikel 5 De inrichting van het theorieonderdeel van het examen

5.1 Het theorieonderdeel van het examen omvat de schriftelijke tentamens en de hieraan gelijkgestelde bijkomende opdrachten als practica, presentaties,

109

werkstukken, etc. Naast schriftelijke kunnen ook mondelinge examens worden opgelegd.

5.2 De Faculteitsraad stelt voor 1 oktober van elk cursusjaar het tentamenrooster vast. Dit omvat de tijdstippen waarop de verschillende examenvakken zullen worden getoetst. Zij stelt tevens vast op welke data de opdrachten, werkstukken etc. moeten worden ingeleverd.

5.3 De tijdsduur van de schriftelijke tentamens kan variëren van twee tot drie klokuren, bij mondelinge tentamens varieert de tijdsduur van een half tot een heel klokuur. Dit ter beoordeling van de betreffende docent.

5.4 Tweemaal per jaar worden de examenkandidaten in de gelegenheid gesteld tentamens te doen in de theoretische onderdelen van het examen.

5.5 De examencommissie bepaalt of de examenkandidaat in de gelegenheid moet worden gesteld nog een keer deel te nemen aan praktijkonderdelen en/ of in de gelegenheid moet worden gesteld werkstukken, opdrachten etc. af te ronden.

5.6 Een examenkandidaat die een tentamen van zijn studieprogramma voor de eerste maal wil afleggen, kan dit niet eerder doen dan na afloop van het semester, waarin de betreffende colleges in zijn studieprogramma zijn beëindigd.

5.7 Bij tussentijdse leerplanwijziging heeft de examenkandidaat recht op één herkansing over dezelfde leerstof. Deze herkansing moet worden afgelegd bij de eerst volgende herkansingsmogelijkheid.

5.8 De examinatoren stellen de benodigde opdrachten, opgaven en beoordelingsnormen vast. Per schriftelijk tentamen worden vooraf modelantwoorden opgesteld.

5.9 Mondelinge tentamens worden door de betreffende examinator afgenomen in aanwezigheid van een ander lid van de examencommissie en/of een door de examencommissie aangewezen deskundige.

110

Artikel 6 De inrichting van het onderdeel afstudeeropdracht van het examen

6.1 Voor het onderdeel afstudeeropdracht moet een rapport

worden opgesteld. De duur van de mondelinge verdediging van het rapport bedraagt ten minste 30 minuten en ten hoogste 60 minuten per kandidaat.

6.2 De mondelinge verdediging vindt plaats ten overstaan van de begeleider/examinator en een door de examencommissie benoemde deskundige. De examencommissie kan een tweede examinator aanwijzen. De begeleider/ examinator en de deskundige bepalen gezamenlijk het cijfer voor het schriftelijke rapport en de mondelinge verdediging van het rapport. Van deze verdediging wordt een proces-verbaal opgemaakt en ingeleverd bij de examencommissie.

Artikel 7 De norm voor het op stage mogen gaan

7.1 Voorwaarde om aan een tentamen van het derde en vierde studiejaar deel te nemen is, dat de examenkandidaat voldaan moet hebben aan de norm voor het op stage mogen gaan en aan de eisen welke gesteld worden aan de praktijkonderdelen van het tweede jaar.

7.2 De norm voor het op stage mogen gaan luidt als volgt: 1. De kandidaat moet in beginsel aan alle tentamens

van de semesters 1 en 2 van de hoofdfase tenminste eenmaal hebben deelgenomen.

2. Niet-deelname aan een of meer van de tentamens van semester 1 en 2, als bedoeld in onderdeel 1 van deze norm, leidt voor toepassing van onderdelen 4, 5 en 6 van deze norm tot het cijfer 1.

3. Alle praktijkonderdelen moeten met de waardering ‘voldoende’ zijn afgerond.

4.a Van de onafgeronde deelcijfers voor de vakken Financiering, Kosten en opbrengsten en Externe verslaggeving moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 om op een BE-stage te mogen gaan.

4.b Van de onafgeronde deelcijfers voor de vakken Marketing Management, Marketing Research en

111

Business Intelligence moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 om op een CE-stage te mogen gaan.

5.a Van de onafgeronde eindcijfers voor de vakken Bedrijfsorganisatie, Dienstenmarketing en Bedrijfsadministratie moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 om op een BE-stage te mogen gaan.

5.b Van de onafgeronde eindcijfers voor de vakken Bedrijfsorganisatie, Consumer Behavior en Dienstenmarketing moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 om op een CE-stage te mogen gaan.

6. In de reeks van cijfers mag geen deelcijfer lager dan 3,5 voorkomen.

7. Bij de cijfers van de overige examenvakken zijn maximaal vier minpunten toegestaan.

Artikel 8 De norm voor het mogen beginnen met de afstudeerop-

dracht

8.1 De examenkandidaat mag niet eerder met de afstudeeropdracht beginnen, voordat aan de daarvoor gestelde norm voldaan is.

8.2 De norm voor het mogen beginnen met de afstudeeropdracht luidt als volgt: 1. De examenkandidaat moet aan alle tentamens

tenminste éénmaal hebben deelgenomen. 2. Alle praktijkonderdelen moeten met de waardering

‘voldoende’ zijn afgerond. 3.a Van de onafgeronde eindcijfers voor de vakken

Financiering, Kosten en opbrengsten en Externe verslaggeving moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 indien het gaat om een BE afstudeeropdracht,

3.b Van de onafgeronde eindcijfers voor de vakken Marketingstrategiën, Marketing Communicatie en Marketing Research moeten er tenminste twee hoger dan of gelijk zijn aan 5,5 indien het gaat om een CE afstudeeropdracht.

112

4. De kandidaat moet, naar het oordeel van de examencommissie, vanaf het moment van het mogen beginnen met de afstudeeropdracht, door het afleggen van in totaal niet meer dan drie hertentamens in staat worden geacht te voldoen aan de eindexamennorm.

5. In de reeks van alle cijfers mag geen deelcijfer lager dan 3,5 voorkomen.

Artikel 9 Vaststelling cijfers

9.1 Bij het examen wordt de beoordeling omtrent kennis, inzicht en vaardigheden van de examenkandidaten uitgedrukt door één van de cijfers 1 tot en met 10, waaraan de volgende betekenis toekomt: 1 = zeer slecht 6 = voldoende 2 = slecht 7 = ruim voldoende 3 = zeer onvoldoende 8 = goed 4 = onvoldoende 9 = zeer goed 5 = bijna voldoende 10 = uitmuntend

9.2 Semestercijfers worden op één cijfer achter de komma afgerond. Voor de berekening van deze cijfers geldt eveneens een schaal van één tot en met tien. Voor een berekend cijfer lager dan een één wordt het cijfer één toegekend.

9.3 De wegingsfactoren voor de diverse tentamens/opdrachten per vak, die worden gehanteerd ter bepaling van het eindcijfer worden jaarlijks voor 1 oktober van het betreffende studiejaar bekend gemaakt.

9.4 Het eindcijfer van een examenvak wordt vastgesteld door middel van het gewogen gemiddelde van de eindexamenonderdelen en worden uitgedrukt in cijfers van 1 tot en met 10. Bij de vaststelling van een eindcijfer wordt een 0.5 en hoger naar boven afgerond.

9.5 Onverminderd het onder 9.4 gestelde, kunnen in het curriculum gedeelten van examenonderdelen zijn onderscheiden die met goed gevolg dienen te worden afgelegd, doch waarvan de resultaten niet in cijfers van 1 tot en met 10 worden uitgedrukt. De examencommissie bepaalt op welke wijze aan de verplichtingen van deze gedeelten van examenonderdelen moet worden voldaan.

113

Artikel 10 De Eindexamennorm

10.1 De examencommissie stelt in een daartoe te houden vergadering vast welke examenkandidaten het examen met goed gevolg hebben afgelegd.

10.2 De eindexamennorm luidt als volgt: 1. Het totaal der eindcijfers moet minimaal bedragen

het aantal eindcijfers maal 6.

2.a Voor de vijf kernvakken plus Bedrijfsadministratie mag geen cijfer lager dan een afgeronde zes behaald worden voor de BE eindexamennorm.

2.b Alle vakken uit de CE-kernlijn moeten voldoende zijn voor de CE indexamennorm.

3. Het maximaal aantal toegestane onvoldoendes bij de overige vakken is tweemaal een vijf of eenmaal een vier.

4. Alle praktijkonderdelen moeten voldoende zijn. 5. Voor het examenonderdeel afstudeeropdracht mag

geen cijfer lager dan een zes behaald worden. Indien de examenkandidaat het examen op de wijze als in dit reglement vermeld, met goed gevolg heeft afgelegd, wordt aan hem het getuigschrift met cijferlijst uitgereikt.

Artikel 11 Bezwaar- en beroepsprocedure

11.1 De student die rechtstreeks in zijn belang is geschaad door een besluit, waarbij de uitslag van een examen of een onderdeel daarvan is vastgesteld, dan wel door de wijze waarop een examen of onderdeel daarvan is afgenomen, kan, bij een met redenen omkleed beroepsschrift, beroep instellen bij een door de universiteit ingestelde commissie van beroep.

11.2 Het beroep kan worden ingesteld op grond van strijd met bij of krachtens de Landsverordening van 5 september 1988, no.100, vastgestelde regelen, dan wel met de redelijkheid of billijkheid.

11.3 Indien de commissie van beroep het beroep gegrond acht, kan zij bepalen dat opnieuw in de zaak wordt beslist, dan wel dat het examen of onderdeel daarvan opnieuw wordt

114

afgenomen, onder door de commissie van beroep te stellen voorwaarden.

Artikel 12 Vrijstellingsregeling

Onder voorwaarden kan in de Hoofdfase vrijstelling voor vakken worden verleend op grond van een opleiding c.q. onderwijs elders. Een verzoek tot vrijstelling kan worden ingediend bij de decaan van de faculteit tot uiterlijk 1 oktober. Een beslissing tot het verlenen van een vrijstelling wordt genomen door de examencommissie. De volgende punten zijn voor het verkrijgen van vrijstelling van belang: het bij de decaan in te dienen verzoek moet vergezeld gaan van kopieën van diploma's en cijferlijsten, zo nodig een literatuurlijst van de bestudeerde stof of een werkgeversverklaring (van belang voor de praktijkcomponent op grond waarvan vrijstelling wordt aangevraagd.

Artikel 13 Bijzondere regeling

In gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist de examencommissie.

Artikel 14 Inwerkingtreding

Deze regels en richtlijnen treden in werking per augustus 2011 en is vanaf dat moment van toepassing op alle (hoofdfase) studenten. Aldus vastgesteld door de Faculteitsraad van de Financieel Economische Faculteit van de Universiteit van Aruba op 7 juni 2011.

115

8.3 FRAUDERICHTLIJN FINANCIEEL ECONOMISCHE FACULTEIT Behorend bij het Reglement Propedeuse –examen (vervangt art. 16.12 en 16.13) en Eindexamenreglement Artikel 1 Ordemaatregelen tijdens examinering 1. De Examencommissie zorgt, dat ten behoeve van de schriftelijke

examinering surveillanten worden aangewezen, die erop toezien dat de examinering in goede orde verloopt.

2. Tijdens het examen is de student verplicht zich op verzoek van of vanwege de Examencommissie te legitimeren door middel van zijn collegekaart en het bewijs van inschrijving.

3. Aanwijzingen van de Examencommissie, examinator, surveillant of medewerker van het Opleidingsinsituut, alsmede aanwijzingen die tijdens en onmiddellijk na afloop van het examen, tentamen, examenonderdeel of gedeelte daarvan door of namens de Examencommissie worden gegeven, moeten door de student worden opgevolgd.

4. De student die niet voldoet aan het bepaalde bij het tweede en derde lid kan door een lid van de Examencommissie worden uitgesloten van verdere deelname aan het desbetreffende examen, tentamen of examenonderdeel.

5. Tijdens de examinering is het gebruik maken van elektronische apparatuur niet toegestaan, met uitzondering van rekenmachines behoudens uitdrukkelijke toestemming van de Examencommissie.

Artikel 2 Fraude 1. Indien de Examencommissie vaststelt dat een student bij enig

tentamen of examenonderdeel: a. ongeoorloofde hulpmiddelen, teksten of

aantekeningen voorhanden heeft gehad; b. verbaal of door middel van gebaren zonder

toestemming van een surveillant, lid van de Examencommissie of medewerker van het Opleidingsinstituut heeft gecommuniceerd of getracht te communiceren met een medestudent;

116

c. heeft afgekeken of getracht af te kijken, dan wel de gelegenheid tot afkijken heeft gegeven;

d. de Examencommissie, een corrector, examinator, surveillant of medewerker van de Financieel Economische Faculteit ten aanzien van de toetsing opzettelijk heeft misleid, althans heeft getracht te misleiden of de gelegenheid daartoe heeft gegeven of;

e. plagiaat heeft gepleegd (zie artikel 3); f. zich anderszins aan fraude heeft schuldig gemaakt, kan

het resultaat van het desbetreffende tentamen of examenonderdeel door de Examencommissie voor de betreffende student ongeldig worden verklaard. Dit betekent dat de betrokken student(en) een 1 krijg(t)/en voor het betreffende onderdeel. Studenten zijn vervolgens wel gerechtigd deel te nemen aan de reguliere hertentamenkansen.

2. In de onder lid 1 bedoelde gevallen kan de Examencommissie voorts de volgende sancties opleggen:

a. berisping; b. uitsluiting van (verdere) deelname aan een of meer

examenonderdelen voor een periode van ten hoogste één jaar.

3. Inzake gevallen van onregelmatigheden of fraude in het kader van de toetsing handelt de Examencommissie in beginsel als volgt: a. de desbetreffende student wordt opgeroepen voor een

gesprek. Namens de Examencommissie nemen aan dat gesprek deel de voorzitter (dan wel zijn plaatsvervanger) en ten minste één ander lid van de Examencommissie;

b. mede op basis van de resultaten van het hierboven onder (a) bedoelde gesprek beslist de Examencommissie of al dan niet sprake is van onregelmatigheden en/of fraude;

c. indien door de student is gehandeld in strijd met de Regels en Richtlijnen met betrekking tot Tentamens wordt het desbetreffende tentamen of tentamenonderdeel in ieder geval ongeldig verklaard;

d. in geval van fraude kan de Examencommissie de student een of meer van de in art. 2 lid 2 van de Regels en

117

Richtlijnen met betrekking tot Tentamens genoemde sancties opleggen, daarbij onder meer lettend op de aard en de ernst van de gepleegde fraude;

e. de student wordt zo spoedig mogelijk van de beslissing van de Examencommissie op de hoogte gesteld;

f. van een ongeldigverklaring van een tentamen of tentamenonderdeel alsmede van een opgelegde sanctie wordt een aantekening gemaakt in het dossier van de student;

g. ingenomen teksten en ingenomen hulpmiddelen worden na een desbetreffend verzoek daartoe door de Examencommissie aan de student geretourneerd, indien de Examencommissie beslist dat deze teksten of hulpmiddelen niet langer beschikbaar dienen te blijven in verband met de (verdere) behandeling van de zaak.

4. Beroep tegen beslissingen van de Examencommissie kunnen worden ingesteld bij de Commissie van Beroep van de Universiteit van Aruba. Hiervoor zij verwezen naar de Regeling Commissie van Beroep.

Artikel 3 Plagiaat 1. Ten aanzien van producten mag geen plagiaat gepleegd worden.

Onder plagiaat wordt verstaan het (bijna letterlijk) overnemen van zinnen of substantiële zinsdelen uit het werk van anderen zonder adequate bronvermelding.

2. Als plagiaat gelden alle gevallen waarin gesuggereerd wordt dat er sprake is van eigen werk terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Als plagiaat wordt beschouwd: als een tekst van iemand anders wordt ingeleverd alsof

het om eigen werk gaat; als een tekst die wordt ingeleverd geschreven is in

samenwerking met anderen zonder dat dat expliciet wordt vermeld;

als een tekst die wordt ingeleverd al eerder door dezelfde student is ingeleverd in een andere cursus, zonder dat er toestemming is verleend om die tekst meer dan één keer in te leveren;

als delen van een tekst zonder bronvermelding uit een andere tekst (op papier of op het internet) zijn overgenomen;

118

als wordt gesuggereerd dat het om eigen werk gaat, terwijl er in feite slechts enkele wijzigingen in een andere tekst zijn aangebracht;

als er woorden, ideeën, resultaten of conclusies uit andere bronnen zijn overgenomen zonder een volledige en correcte bronvermelding;

als er bij letterlijke citaten geen aanhalingstekens zijn gebruikt, of als de aanhalingstekens zo zijn geplaatst dat ten onrechte de indruk wordt gewekt dat een deel van de geciteerde passages eigen werk is;

als er wel naar bronnen wordt verwezen maar niet op alle plaatsen waar informatie uit die bronnen gebruikt is, met als gevolg dat een deel van de overgenomen informatie ten onrechte wordt gepresenteerd als eigen werk;

als bronvermeldingen zo onvolledig of incorrect zijn dat de gebruikte bronnen voor anderen niet terug te vinden zijn;

een tekst vertaald vanuit een taal naar een andere zonder vermelding van de bron.

3. Bij vermoedens van plagiaat stelt de examinator de Examencommissie hiervan schriftelijk op de hoogte. Verder wordt gehandeld als onder artikel 2, lid 3. De Examencommissie beslist welke delen van het product door de student dienen te worden herschreven in eigen en oorspronkelijk werk. Faalt de student zulks adequaat uit te voeren, dan volgt beoordeling met een 1.

Artikel 4 Wijzigingen van deze regels en richtlijnen 1. De Examencommissie is bevoegd deze regels en richtlijnen te

wijzigen en de regels en richtlijnen voor het volgende studiejaar vast te stellen.

2. Wijzigingen van deze regels en richtlijnen die van toepassing zijn op het lopende studiejaar vinden niet plaats, tenzij er redelijkerwijs van kan worden uitgegaan dat de belangen van de studenten hierdoor niet worden geschaad.

119

Artikel 5 Inwerkingtreding Deze regels en richtlijnen treden in werking per 29 augustus 2011 en is vanaf dat moment van toepassing op alle studenten. Aldus vastgesteld door de Faculteitsraad van de Financieel Economische Faculteit van de Universiteit van Aruba op 7 juni 2011.

120

8.4. REGLEMENT FACULTEITSRAAD FINANCIEEL ECONOMISCHE

FACULTEIT I. Samenstelling van de Faculteitsraad 1. De Faculteitsraad bestaat uit acht docenten, één lid van de

administratieve staf en drie studentenvertegenwoordigers, in beginsel één studentlid uit de propedeuse en twee studentleden uit de hoofdfase. Alle leden van de Faculteitsraad hebben zitting voor één jaar.

2. Elke full-time docent heeft zitting in de Faculteitsraad. De verkiezing van de andere leden geschiedt door kandidaatsstelling middels een door de docenten te hanteren procedure.

3. De administratieve staf en de studenten wijzen aan het begin van elk academisch jaar hun vertegenwoordigers voor de Faculteitsraad aan middels door elk van deze geledingen te hanteren procedures.

4. De Faculteitsraad kiest, telkens voor de duur van een studiejaar, uit zijn midden een notulist. De notulist is verantwoordelijk voor het verslag van de vergaderingen van de Faculteitsraad.

5. De Faculteitsraad kan docenten, leden van de administratieve staf en studenten, die geen zetel hebben in de Faculteitsraad, uitnodigen de vergaderingen incidenteel of regelmatig bij te wonen en aan de beraadslagingen deel te nemen. Alsdan hebben zij een raadgevende stem.

II. Taken en bevoegdheden van de Faculteitsraad 1. De Faculteitsraad behartigt in het bijzonder de algemene belangen

van het onderwijs. 2. Onder meer beraadslaagt en besluit de Faculteitsraad over:

a. de vaststelling van het profiel van de faculteit, dat tenminste moet omvatten: - een beschrijving van het beroepenveld waarvoor opgeleid wordt; - de functies waarvoor opgeleid wordt; - de eisen die aan afgestudeerden op basis van de functie eisen gesteld moeten worden.

b. de vaststelling van de studieprogramma's, c. de regeling van de examens en tentamens,

121

d. de voordrachten tot benoemen van docenten, e. de voordrachten tot benoeming van gastdocenten, f. de benoeming van een decaan van de faculteit, g. de verklaringen betreffende toelating tot de studies voor

diegenen die niet de wettelijk vereiste vooropleiding bezitten,

h. dit reglement. III. De decaan 1. De Faculteitsraad kiest jaarlijks een decaan uit de in de

Faculteitsraad zitting hebbende fulltime docenten. 2. De decanaatverkiezing dient vóór 1 mei plaats te vinden. De

verkozene treedt in functie met ingang van het daarop volgend academisch jaar.

3. De afgetreden decaan is terstond herkiesbaar. 4. De decaan is belast met het voorbereiden van de vergadering van

de Faculteitsraad; hij zit die vergadering voor en is verantwoordelijk voor de uitvoering van de besluiten van de Faculteitsraad.

5. De decaan is belast met de organisatie en coördinatie van het onderwijs binnen de faculteit.

6. De decaan heeft zitting in de adviesraad van de Universiteit. IV. Werkwijze van de Faculteitsraad 1. De Faculteitsraad vergadert zo dikwijls hij dit nodig acht.

Bovendien roept de decaan de Faculteitsraad bijeen indien hij of tenminste twee leden dit wenselijk achten.

2. De agenda en bijbehorende stukken van een vergadering dienen in het algemeen tenminste 5 dagen vóór de aanvang van de vergadering te worden toegezonden aan de leden en degenen die de vergadering mogen bijwonen.

3. Indien het nodig is bij wijze van stemming te beslissen wordt het besluit bij meerderheid van stemmen opgemaakt, waarbij ieder aanwezig lid één stem heeft. Tot stemming wordt besloten indien de decaan of een lid dat wenst.

4. De Faculteitsraad kan geen geldige besluiten nemen, als niet tenminste de helft van de leden aanwezig is. Indien minder dan de helft van zijn leden aanwezig is, wordt een nieuwe vergadering uitgeschreven. In die vergadering kunnen over de agendapunten

122

van de vergadering waar geen quorum werd bereikt, besluiten genomen worden zonder dat het vereiste quorum aanwezig is.

5. Bij staking van stemmen wordt de beslissing tot de volgende vergadering aangehouden, tenzij de beslissing niet uitgesteld kan worden of de vergadering voltallig is. In die gevallen beslist de stem van de decaan.

6. Stemming over zaken geschiedt mondeling, stemming over personen schriftelijk.

7. De Faculteitsraad kan omtrent de inhoud van de stukken en de uitkomst van de beslissing, geheimhouding opleggen aan de leden van de Faculteitsraad en degenen die het recht hebben de vergadering bij te wonen.

V. Commissies uit de Faculteitsraad 1. De Faculteitsraad stelt de door het examenreglement vastgestelde

commissies in. De leden van deze commissies worden, indien mogelijk, aangewezen uit de aan de faculteit benoemde fulltime docenten.

2. De Faculteitsraad kan voor andere onderwerpen commissies instellen. Aan deze commissies kunnen bevoegdheden door de Faculteitsraad worden opgedragen.

3. De decaan is voorzitter van de commissies, tenzij de Faculteitsraad anders besluit.

VI. Slotbepalingen 1. In gevallen waarin het reglement niet voorziet beslist de

Faculteitsraad. 2. Het reglement treedt in werking met ingang van de dag waarop het

door het College van Curatoren is goedgekeurd. (28 september 1993).

FEF is ervoor jou!

University of ArubaJ.E. Irausquinplein 4 p.o. Box 5

Oranjestad, Aruba

Phone : +(297) 5823901 Email : [email protected] : +(297) 5831770 Website : www.ua.aw

Studiegids FEF 2011-2012

Documents

Transcript of Studiegids FEF 2011-2012