STUDIEGIDS 2011-2012 HBO-PEDAGOGIEKspo-groningen.nl/wp...HBO-pedagogiek-2011-2012-PDF.pdf ·...
113
- STUDIEGIDS 2011-2012 HBO-PEDAGOGIEK
Transcript of STUDIEGIDS 2011-2012 HBO-PEDAGOGIEKspo-groningen.nl/wp...HBO-pedagogiek-2011-2012-PDF.pdf ·...
-
STUDIEGIDS
2011-2012
HBO-PEDAGOGIEK
Inhoudsopgave
DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK ................................. 5
1 ALGEMENE INFORMATIE ................................................................... 7 1.1 Studeren aan een avondopleiding .............................................................. 7
1.1.1 Een avondopleiding ....................................................................... 7 1.1.2 Studentenpopulatie......................................................................... 7 1.1.3 Examens in de vorm van tentamens ............................................... 7 1.1.4 Studierichtingen ............................................................................. 7 1.1.5 Status ............................................................................................. 8
1.2 Inschrijving ............................................................................................... 9 1.2.1 Vereiste vooropleiding ................................................................... 9 1.2.2 De inschrijving ............................................................................... 9 1.2.3 Cursusgelden................................................................................ 10 1.2.4 Beëindiging van de studie ............................................................ 10 1.2.5 De examens/ diploma-uitreiking .................................................. 11 1.2.6 Studiefinanciering ........................................................................ 12
1.3 De organisatie ......................................................................................... 13 1.3.1 Het bevoegde gezag ..................................................................... 13 1.3.2 De studieleiding en studiecoördinatie .......................................... 13 1.3.3 Het studiesecretariaat ................................................................... 13 1.3.4 De docenten ................................................................................. 14 1.3.5 Studieondersteuning..................................................................... 15 1.3.6 Studeren met een functiebeperking .............................................. 15 1.3.7 Klachtenprocedure ....................................................................... 17 1.3.8 De opleidingscommissie .............................................................. 17 1.3.9 De onderwijsorganisatie .............................................................. 17
1.4 Bibliotheken ............................................................................................ 18 1.5 ACLO ...................................................................................................... 19
2 DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK ................................................. 20
2.1 Visie van de opleiding ............................................................................. 20 2.2 Beroepsperspectief .................................................................................. 20 2.3 Opzet van de opleiding ........................................................................... 22 2.4 Studielast ................................................................................................. 22 2.5 Overzicht studiepunten reguliere beroepsgerichte route ......................... 23 2.6 Overzicht studiepunten academische route ............................................. 27
2.6.1 Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde ................... 28 2.6.2 Academische route Orthopedagogiek .......................................... 30
2.7 Examens en tentamens ............................................................................ 33 2.7.1 De examenregeling ...................................................................... 33 2.7.2 Het examenprogramma ................................................................ 33
2.7.3 Inpassingsregelingen .................................................................... 34 2.7.4 Vrijstellingen ............................................................................... 35
2.8 De kwaliteitsbewaking ............................................................................ 35 2.9 Doorstroming naar de universitaire opleidingen ..................................... 35
3 HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK ........................... 36 3.1 Algemeen ................................................................................................ 36
Studiebegeleiding en coaching studenten .................................................. 36 3.2 Het eerste studiejaar ................................................................................ 38
Pedagogiek 1 ............................................................................................. 38 Wiskunde ................................................................................................... 39 Sociologie 1 ............................................................................................... 40 Filosofie 1: Geschiedenis van de filosofie ................................................. 42 Psychologie................................................................................................ 43 Filosofie van opvoeding en onderwijs ....................................................... 45 Referaatpracticum ...................................................................................... 47
3.3 Het tweede studiejaar .............................................................................. 48 Pedagogiek 2 ............................................................................................. 48 Filosofie 2: wetenschapsfilosofie .............................................................. 50 Statistiek 1 ................................................................................................. 51 Sociologie 2 ............................................................................................... 52 Andragogiek .............................................................................................. 54 Onderwijskunde ......................................................................................... 56 Vrije keuze................................................................................................. 58
3.4 Het derde studiejaar ................................................................................ 60 Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) .............................. 60 Inleiding communicatie ............................................................................. 62 Beleid en organisatie ................................................................................. 64 Advisering en begeleiding ......................................................................... 66 Orthopedagogiek ....................................................................................... 68 Lerarenvariant ............................................................................................ 70 Onderwijsbegeleiding ................................................................................ 73 Jeugdzorg ................................................................................................... 75 Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg ............................................. 77 Methodologie/onderzoekspracticum .......................................................... 79
3.5 Vierde studiejaar ..................................................................................... 80 Terugkombijeenkomsten ........................................................................... 80 Stage..... ..................................................................................................... 82 Scriptie.. ..................................................................................................... 84
4 BIJLAGEN ............................................................................................. 85 4.1 De beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie ................... 86 4.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een werkstuk ......... 94 4.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie ........................................ 95 4.4 Protocol voor het beoordelen van het stageverslag ................................. 97 4.5 Onderwijs- en Examenregeling (OER) ................................................... 99 4.6 Plattegronden ........................................................................................ 111
DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK
5
DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK
Geschiedenis
In 1918 is de ‘Vereniging voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit
te Groningen’ opgericht. Deze vereniging verzorgde theoretische en praktische
cursussen in de didactiek voor aanstaande leraren en voordrachten over
pedagogische onderwerpen voor belangstellenden in het algemeen. In 1954 nam
deze vereniging de verantwoordelijkheid op zich voor het geven van de reeds
bestaande opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek A. Tevens is toen
besloten een opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek B te beginnen.
Deze opleidingen zijn bekend geworden als de MO-A en MO-B Pedagogiek.
De ‘Vereniging’ is in 1965 omgezet in een ‘Stichting Pedagogisch Onderwijs
aan de Rijksuniversiteit te Groningen’ (SPO).
De opleiding MO-A Pedagogiek is in 1987 verbreed met een algemene
pedagogisch-agogische beroepsvoorbereiding en wordt sindsdien tot het Hoger
Pedagogisch en Sociaal-Agogisch Onderwijs gerekend. De opleiding MO-B
Pedagogiek wordt in 1990 opgevolgd door een cursusaanbod gericht op
doorstroming naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting
Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Als reactie op de invoering
van het bachelor-master systeem in het hoger onderwijs is dit cursusaanbod
vanaf 2003 vervangen door schakelprogramma’s die eveneens gericht zijn op
doorstroom naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting
Onderwijskunde. Deze schakelprogramma’s zijn bedoeld voor studenten die al
beschikken over een (verwante) afgeronde HBO-opleiding.
Per 1 september 1997 valt de opleiding HBO-pedagogiek onder de door de SPO
in stand te houden Hogeschool voor Hoger Pedagogisch en Sociaal-Agogisch
Onderwijs. De Hogeschool is als zodanig aangewezen door de Minister. Nadere
informatie over de geschiedenis van de SPO is te vinden in het Gedenkboek SPO
“75 jaar Vereniging/Stichting voor Pedagogisch Onderwijs” uit 1994 van J.
Vermoolen (verkrijgbaar bij de SPO à € 7,-).
De SPO
De SPO treedt op als bevoegd gezag van de opleiding HBO-pedagogiek. De
opleidingen van de SPO worden niet door de overheid gesubsidieerd. De SPO
kan hierdoor de cursusgelden voor haar opleidingen vaststellen onafhankelijk
van het landelijk beleid. De SPO neemt deel aan de landelijke Vereniging ter
Bevordering van de Studie der Pedagogiek (VBSP).
Opleiding HBO-pedagogiek
De opleiding HBO-pedagogiek is een volwaardige, vierjarige HBO-opleiding
met een programma van 240 ECTS. Afronding van de opleiding geeft recht op
het voeren van de titel ‘Bachelor’. De opleiding kent drie beroepsdifferentiaties,
te weten de Lerarenvariant, Jeugdzorg en Onderwijsbegeleiding. De
Lerarenvariant valt onder het Hoger Pedagogisch Onderwijs (HPO), de
Jeugdzorg en de Onderwijsbegeleiding (samen de Algemene Beroepenvariant)
onder het Hoger Sociaal-Agogisch Onderwijs (HSAO). Daarnaast heeft de
DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK
6
opleiding een academische route met twee varianten: een route die rechtstreeks
aansluit op de Groninger universitaire masteropleidingen Algemeen
Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde (academische route
Pedagogiek en Onderwijskunde) en een route die het mogelijk maakt om na een
verkort schakelprogramma door te stromen naar de master Orthopedagogiek
(academische route Orthopedagogiek).
Nadere informatie
In deze studiegids staat de informatie over de opleiding HBO-pedagogiek
inclusief de academische route. Voor het schakelprogramma en de academische
IB-opleiding (Intern begeleider) bestaan aparte studiegidsen. Als men na lezing
van de studiegids nader wil worden geïnformeerd over de opleiding
(bijvoorbeeld over mogelijke vrijstellingen, instromen in een hoger studiejaar,
etc.), dan kan men zich wenden tot de studiecoördinator A. Slijkhuis, tel. 050 -
363 7893, e-mail: [email protected]. Voor meer administratieve zaken (zoals
vereiste vooropleiding, inschrijving, studiefinanciering) kan men terecht bij het
studiesecretariaat. Het secretariaat is te bereiken op telefoonnummer
050 - 363 6525, e-mail: [email protected].
Belangrijke data collegejaar 2011-2012
Opening studiejaar (tevens uitreiking propedeutisch examen):
Woensdag 7 september 2011 (16.30 uur kantine Heymansgebouw)
Bachelorexamen (uitreiking en ondertekening getuigschriften):
Woensdag 28 september 2011
Woensdag 25 januari 2012
Woensdag 27 juni 2012
Woensdag 26 september 2012
Vakanties (geen colleges):
Herfstvakantie (15 oktober 2011 – 23 oktober 2011)
Kerstvakantie (24 december 2011 – 8 januari 2012)
Voorjaarsvakantie (25 februari 2012 – 4 maart 2012)
Meivakantie (28 april 2012 – 6 mei 2012)
Goede Vrijdag (vrijdag 6 april 2012)
Pasen (zondag 8 en maandag 9 april 2012)
Hemelvaartsdag (donderdag 17 mei)
Pinksteren (zondag 27 en maandag 28 mei)
Zomervakantie (14 juli 2012 – 2 september 2012)
ALGEMENE INFORMATIE
7
1 ALGEMENE INFORMATIE
1.1 Studeren aan een avondopleiding
1.1.1 Een avondopleiding
De opleiding HBO-pedagogiek is een avondopleiding. Dit houdt in dat de studie
kan worden gevolgd naast de dagelijkse werkzaamheden. Het houdt ook in dat
het aantal contacturen beperkt is en dat dus een groot beroep wordt gedaan op
zelfstudie. Studenten moeten veel lezen, meestal in het Nederlands, maar er staan
ook Engelstalige boeken op de lijst.
Een avondopleiding is aantrekkelijk voor degenen die overdag niet in de
gelegenheid zijn een opleiding te volgen. Een avondopleiding is bovendien
aantrekkelijk voor werkzoekenden. Bij het volgen van een avondstudie komt in
principe een werkloosheidsuitkering niet in gevaar (op mogelijk de stageperiode
na), omdat men overdag beschikbaar blijft voor de arbeidsmarkt. Nadere
informatie hierover kunt u verkrijgen bij het UWV Werkbedrijf in uw gemeente.
1.1.2 Studentenpopulatie
Aan de Groningse opleiding HBO-pedagogiek studeren overwegend
volwassenen van uiteenlopende leeftijd. De opleiding gaat uit van de principes
van volwasseneneducatie. Er wordt bijvoorbeeld regelmatig een beroep gedaan
op wat de student zelf reeds aan ervaringen, inzichten en vaardigheden heeft
opgedaan. Tevens wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden.
Het aanbod van studieonderdelen is zodanig dat studenten zelf hun studietempo
kunnen bepalen.
1.1.3 Examens in de vorm van tentamens
De opleiding kent twee examens: het propedeutisch examen aan het eind van het
eerste studiejaar en het bachelor examen aan het eind van het laatste studiejaar.
De examens hebben de vorm van een dossierexamen. Over de verschillende
examenvakken worden tentamens afgenomen (door de eigen docenten). Op die
manier wordt een dossier van tentamenresultaten opgebouwd. Men is geslaagd
voor een examen zodra voor alle examenvakken een voldoende is behaald.
1.1.4 Studierichtingen
De studieduur van de opleiding HBO-pedagogiek bedraagt vier jaar (240 ECTS).
Er worden twee studieroutes aangeboden: de reguliere beroepsgerichte route en
de academische route. De reguliere beroepsgerichte route kent twee varianten:
de Lerarenvariant (LV) en de Algemene Beroepenvariant (ABV). De
academische route kent twee varianten: de academische route Pedagogiek en
Onderwijskunde en de academische route Orthopedagogiek. De Lerarenvariant
maakt onderdeel uit van de tweedegraads lerarenopleiding pedagogiek. De
Algemene Beroepenvariant biedt een algemene beroepsvoorbereiding op
pedagogische en sociaal-agogische beroepen. Hierbinnen kan worden gekozen
voor het domein Jeugdzorg of het domein Onderwijsbegeleiding.
ALGEMENE INFORMATIE
8
De varianten van de academische route bereiden voor op pedagogische
masteropleidingen van de Rijksuniversiteit Groningen (zie 2.6).
Reguliere beroepsgerichte route ABV Jeugdzorg
Onderwijsbegeleiding
LV Lerarenvariant
Academische route Ac. route Pedagogiek en Onderwijskunde
Ac. route Orthopedagogiek
De Lerarenvariant leidt tot een tweedegraads lesbevoegdheid. Deze bevoegdheid
is vereist voor het lesgeven in het VMBO en het MBO (Regeling bewijzen van
bekwaamheid O.W.V.O., nr. 7.4, onderdeel m). De tweedegraads
lesbevoegdheid pedagogiek verleent bevoegdheid tot het geven van de vakken
Pedagogiek, Andragogiek, Psychologie, Onderwijskunde en Algemene
didactiek.
Het niveau van de ABV is te vergelijken met de tweedegraads lerarenopleiding
en gelijkwaardig aan dat van andere HBO-opleidingen binnen de sector van het
Hoger Sociaal-Agogisch Onderwijs. De ABV-studies zijn een voorbereiding op
een groot aantal kaderfuncties in pedagogisch en sociaal-agogisch gerichte
beroepscategorieën binnen jeugdzorg en onderwijsbegeleiding zonder op te
leiden voor een specifiek beroep.
De varianten van de academische route hebben een andere oriëntatie dan de
varianten binnen de reguliere route. Zij zijn namelijk gericht op voorbereiding op
de academische masterstudies. Het programma besteedt veel aandacht aan
methoden en technieken van wetenschappelijk onderzoek.
1.1.5 Status
De opleiding HBO-pedagogiek is een onbekostigde, door de overheid
aangewezen opleiding. Deze opleiding wordt verzorgd door de Hogeschool voor
Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen (SPO).
De opleiding is geregistreerd onder de CROHO nummers: 35158 (Pedagogiek)
en 35204 (Opleiding tot leraar). Beide opleidingen zijn geaccrediteerd tot
31 december 2012. In juni 2011 heeft opnieuw een visitatie plaatsgevonden.
Zodra het nieuwe visitatierapport verschijnt wordt dit integraal gepubliceerd op
de website: www.spo-groningen.nl. De opleiding valt onder het toezicht van de
Inspectie van het onderwijs, gevestigd in Utrecht (Rijksinspectiekantoor Utrecht,
Postbus 2730, 3500 GS Utrecht).
ALGEMENE INFORMATIE
9
1.2 Inschrijving
1.2.1 Vereiste vooropleiding
Om tot de opleiding HBO-pedagogiek te worden toegelaten, moet men in het
bezit zijn van:
- een diploma HAVO, of
- een diploma MBO niveau 4, of
- een diploma leidster bij het kleuteronderwijs, of
- een verklaring van een MTS dat met goed gevolg eindexamen is afgelegd
zonder dat het praktijkjaar is doorlopen, of
- een diploma van hoger niveau dan de hierboven genoemde, of
- een niet in Nederland behaald diploma, dat naar het oordeel van het
bevoegde gezag als bewijs van voldoende vooropleiding geldt.
Voor bezitters van een erkend buitenlands diploma geldt de aanvullende
toelatingsvoorwaarde dat zij voldoende kennis van de Nederlandse taal dienen te
bezitten. De student dient aan deze kennis te voldoen door het met goed gevolg
afleggen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal of door het met succes
afronden van een toelatingsonderzoek.
Als u niet over de juiste vooropleiding beschikt voor inschrijving en u bent 21
jaar of ouder, dan kunt u worden toegelaten via een toelatingsonderzoek.
Het toelatingsonderzoek bestaat uit de volgende onderdelen:
- Schriftelijke toetsen bij een Nederlandse en een Engelse tekst, beide met
een redelijke moeilijkheidsgraad; doel is het peilen van de algemene
ontwikkeling, van tekstbegrip, en het vermogen tot formuleren;
- Een mondelinge toets, gericht op het peilen van de geschiktheid voor de
gekozen studierichting.
Voor aanmelding tot het toelatingsonderzoek dient u zich te melden bij de
studiecoördinator Ans Slijkhuis, tel. 050 - 3637893. Voor het
toelatingsonderzoek is een bedrag van € 15,- aan kosten verschuldigd.
Voor de schriftelijke toetsen kan vrijstelling worden verleend als men
bijvoorbeeld een HAVO- of VWO- certificaat Nederlands en/of Engels bezit of
is geslaagd voor een colloquium doctum bij een universiteit. Over deze en
soortgelijke aangelegenheden kan men contact opnemen met de
studiecoördinator.
De student dient er rekening mee te houden dat voor sommige cursussen
Engelstalige literatuur staat voorgeschreven.
1.2.2 De inschrijving
De inschrijving wordt verricht door de onderwijsinstelling en geldt telkens voor
één cursusjaar van tien maanden, namelijk: de periode september t/m juni van
het daaropvolgende jaar. Aan de inschrijving zijn rechten verbonden. Alleen de
inschrijving verleent deze rechten. Als men de studie wil voortzetten, dient men
zich ieder jaar opnieuw in te schrijven. Personen die zich niet inschrijven, mogen
geen onderwijs volgen of examens afleggen.
ALGEMENE INFORMATIE
10
Indien u zich voor het cursusjaar 2011-2012 wenst in te schrijven, dient u zich
digitaal en schriftelijk aan te melden door middel van een volledig ingevuld en
ondertekend aanmeldingsformulier. Het formulier is te downloaden via de
website: www.spo-groningen.nl. Voor de eigen administratie dient u een kopie
van de overeenkomst te maken en te bewaren.
Bij een eerste aanmelding dient u tevens mee te zenden:
- twee recente pasfoto’s;
- fotokopie(ën) van diploma’s en/of cijferlijst(en), waaruit blijkt dat u over
de vereiste vooropleiding beschikt;
- een kopie van uw identiteitsbewijs.
Een student heeft gedurende het cursusjaar van inschrijving het recht:
- aan het onderwijs deel te nemen (colleges te volgen enz.) en tentamens af
te leggen;
- van toegang tot en gebruik van de lesgebouwen en de daarin aanwezige
voorzieningen (bibliotheek e.d.).
Pas nadat u bent ingeschreven mogen in het cursusjaar van inschrijving colleges
worden gevolgd en tentamens of examens worden afgelegd.
Een docent kan een student de toegang tot een tentamen weigeren indien hij/zij
geen geldige collegekaart kan tonen.
1.2.3 Cursusgelden
Het cursusgeld moet elk jaar opnieuw worden voldaan. Pas na ontvangst van het
cursusgeld door de opleiding is de student officieel ingeschreven. De hoogte van
het bedrag wordt jaarlijks vastgesteld door het bevoegde gezag van de opleiding,
het bestuur van de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs (SPO). Voor het
studiejaar 2011-2012 is de hoogte van het cursusgeld € 1512,-.
Het is mogelijk het cursusgeld in één termijn te betalen of gespreid, in vier
termijnen. Bij gespreide betaling betaalt u € 15,- administratiekosten. Een
formulier voor automatische incasso kunt u samen met het inschrijfformulier
downloaden via de website.
1.2.4 Beëindiging van de studie
Als u in de loop van het cursusjaar de studie beëindigt, is in een aantal gevallen
terugbetaling van een deel van het cursusgeld mogelijk. De restitutieregeling
staat hieronder.
Beëindiging van de studie dient u per aangetekend schrijven mee te delen aan het
studiesecretariaat. Hierbij geldt een opzegtermijn van twee maanden. De
opzegtermijn gaat in op de datum van poststempeling van het aangetekend
schrijven. Voor elke maand na het einde van de opzegtermijn wordt een
evenredig deel van het cursusgeld terugbetaald.
ALGEMENE INFORMATIE
11
Betalingsregeling in geval van opzegging:
Uiterlijke opzegdatum: Maanden te betalen: U betaalt in 2011-2012:
30 september 2011 september t/m november € 453,60
31 oktober 2011 september t/m december € 604,80
30 november 2011 september t/m januari € 756,00
31december 2011 september t/m februari € 907,20
31 januari 2012 september t/m maart € 1058,40
28 februari 2012 september t/m april € 1209,60
31 maart 2012 september t/m mei € 1360,80
In geval van opzegging na 31 maart 2012 vindt geen teruggave meer plaats. Na
het behalen van het diploma wordt restitutie verleend vanaf de datum waarop het
diploma is uitgereikt.
1.2.5 De examens/ diploma-uitreiking
Propedeutisch examen
De uitreiking van het getuigschrift van het propedeutisch examen vindt jaarlijks
plaats tijdens de opening van het nieuwe studiejaar. Het getuigschrift kan via de
mail tot 15 augustus aangevraagd worden. Studenten die tijdens het studiejaar dit
getuigschrift willen ontvangen, kunnen contact opnemen met het
studiesecretariaat.
Bachelorexamen
Op drie momenten in het studiejaar vindt het bachelorexamen plaats. Het
examen bestaat uit de uitreiking en ondertekening van de getuigschriften.
Studenten krijgen tijdens de plechtigheid de gelegenheid om in maximaal tien
minuten terug te blikken op hun studie of om iets over hun afstudeerproject te
vertellen. Wanneer studenten hiervan gebruik willen maken, dienen zij dit van te
voren te melden bij het secretariaat.
De uitreiking van de getuigschriften bachelor HBO-pedagogiek vindt in 2011-
2012 plaats op: woensdag 25 januari 2012, woensdag 27 juni 2012 en woensdag
26 september 2012 om 16.00 uur. De uitreiking is openbaar, d.w.z. dat
familieleden, vrienden en medestudenten aanwezig mogen zijn. De
examenkandidaten en de scriptiebegeleiders worden veertien dagen voorafgaand
aan de uitreiking, schriftelijk uitgenodigd.
Studenten die in aanmerking willen komen voor de uitreiking van het
getuigschrift op één van bovengenoemde data, dienen vier weken daaraan
voorafgaand de volgende bescheiden in te leveren bij het studiesecretariaat:
- het aanmeldingsformulier: dit formulier is te downloaden via de website;
- de scriptie in tweevoud.
De student dient tijdig een afspraak te maken met het secretariaat om samen met
een secretariaatsmedewerker te controleren of aan de eisen voor afstuderen is
voldaan.
ALGEMENE INFORMATIE
12
1.2.6 Studiefinanciering
De opleiding HBO-pedagogiek wordt niet door de overheid gesubsidieerd.
Studenten hebben geen recht op een studiebeurs of -lening op grond van de Wet
op de Studiefinanciering. Wel bestaat er een regeling tegemoetkoming
lerarenopleidingen. Leraren die de opleiding volgen ter verhoging van hun
professionaliteit komen in aanmerking voor een lerarenbeurs. Informatie is te
verkrijgen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Omdat studenten geen recht kunnen doen gelden op studiefinanciering
vermindert de studietijd, doorgebracht bij de opleiding HBO-pedagogiek, niet
het recht op studiefinanciering voor een vervolgopleiding. Bovendien is de
regeling omtrent verschuldigd instellingscollegegeld voor een tweede
bacheloropleiding (stapelregeling) niet van toepassing. Wanneer de lang-
studeerregeling wordt aangenomen, zal ook deze regeling niet voor SPO-
studenten van toepassing zijn. Wie zich na de opleiding laat inschrijven bij een
door de overheid gesubsidieerde universiteit of hogeschool, en op dat moment
voldoet aan de in de wet gestelde eisen, kan alsnog in aanmerking komen voor
studiefinanciering en kan in principe tegen het wettelijk vastgesteld collegegeld
ingeschreven worden.
Studenten die zich inschrijven bij de opleiding HBO-pedagogiek kunnen bij de
sociale dienst van hun gemeente informeren of zij in aanmerking kunnen komen
voor een tegemoetkoming in de studiekosten. Deze tegemoetkoming wordt
beoordeeld op basis van de individuele situatie van de student. De sociale
diensten voeren een eigen beleid waarbij verbetering van de kwalificatie voor de
arbeidsmarkt voorop staat. In sommige gevallen kunnen de studiekosten of een
deel daarvan worden vergoed door het arbeidsbureau (UWV Werkbedrijf) of de
eigen werkgever. Een eventuele vergoeding verschilt per uitkeringsinstantie.
Ook kan een beroep worden gedaan op private fondsen. In aanmerking komen
bijvoorbeeld:
- Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds
(www.provinciegroningen.nl/welzijnencultuur/onderwijs/studiekosten).
Voor inwoners van de provincie Groningen, met uitzondering van
inwoners van de gemeente Groningen;
- Stichting Talent Support (www.talentsupport.net). Niet bedoeld voor de
reguliere student onder de 30 jaar, 2e fase student, stages;
- Stichting Het Scholten-Cordes Fonds. Voor het verlenen van
studietoelages in die gevallen waarin de Wet Studiefinanciering niet
voorziet;
- Stichting Neeltje Buis. Voor tweede kansonderwijs, vooral gericht op
vrouwen;
- Dr L.A. Buma Stichting. Alleen voor personen geboren in de provincie
Friesland, uit ouders die in Friesland wonen ten tijde van de aanvraag of
daar overleden zijn.
Voor nadere informatie kan het Fondsenboek worden geraadpleegd; dit boek is
beschikbaar op het secretariaat.
ALGEMENE INFORMATIE
13
1.3 De organisatie
1.3.1 Het bevoegde gezag
Het bevoegde gezag van de opleiding HBO-pedagogiek berust bij de Stichting
voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen SPO). Het
bestuur van de SPO is samengesteld uit de volgende personen:
Voorzitter: Prof.dr. J.J.H. Dekker
Secretaris: Dr. H.T.A. Amsing
Penningmeester: J.G. van der Veen
Leden: J. Kappen
Prof.dr. A.E.M.G. Minnaert
Drs. A. Spreen
Prof.dr. M.P.C.van der Werf
De bestuursleden zijn via het secretariaat te bereiken.
1.3.2 De studieleiding en studiecoördinatie
De dagelijkse leiding van de opleiding HBO-pedagogiek berust bij de
studieleider mevr. dr. H.T.A. Amsing en bij de studiecoördinator mevr. A.A.
Slijkhuis. Mevr. Amsing is te bereiken via het studiesecretariaat, tel. 050 - 363
6525, mevr. Slijkhuis op tel. 050 - 363 7893 / 6525.
1.3.3 Het studiesecretariaat
Het studiesecretariaat van de opleiding HBO-pedagogiek te Groningen is
gevestigd in de Grote Rozenstraat 38 (kamer 004), 9712 TJ Groningen, tel. 050 –
363 6525. Het studiesecretariaat wordt verzorgd door mevr. M. Froma en mevr.
E. Strating. Het e-mailadres van het secretariaat is: [email protected].
Het secretariaat is geopend op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag. Voor
de openingstijden van het secretariaat zie: www.spo-groningen.nl.
Het studiesecretariaat is verantwoordelijk voor de studentenadministratie. De
administratie bevat de studiegegevens van elke student (dossier met naam, adres,
studieresultaten). Tevens worden hier de gegevens van oud-studenten
(geslaagden/gestopten) en het archief van de scripties en stageverslagen van de
opleiding beheerd.
Doorgaans zijn de medewerkers van het secretariaat het eerste aanspreekpunt
voor informatie over de studie en onderwijsorganisatorische aangelegenheden.
Zij kunnen voor een vlotte doorgang zorgen in het overleg tussen studenten,
docenten, coach en studieleiding. Studenten kunnen schriftelijk/telefonisch
contact met hen opnemen of tijdens de openingsuren langskomen.
ALGEMENE INFORMATIE
14
1.3.4 De docenten
Het onderwijs aan de opleiding HBO-pedagogiek te Groningen wordt verzorgd
door:
Docent E-mailadres Adres / telefoon
mevr. dr. L.W.H. Bakker
Advisering en begeleiding
[email protected] 06 – 20 21 31 26
mevr. drs. A.J. Dijkstra
Inleiding communicatie
Terugkombijeenkomsten
Referaatpracticum
[email protected] 06 – 49 93 09 54
dhr. E.H. van Dulmen
Wiskunde
mevr. drs. J.A.M. Evers
Filosofie van opvoeding
en onderwijs
[email protected] Grote Rozenstraat 38
9712 TJ Groningen
mevr. drs. J.H. Faber
Toegepaste psychologie
[email protected] Psychologenpraktijk
Huizumerpoort Faber
Sixmastraat 24
8932 PA Leeuwarden
058 - 2131065
mevr. J.E. de Groot
Studiebegeleiding en
coaching studenten
dhr. dr. D.H. Hak
Sociologie 1
Sociologie 2
Voortsweg 109a
7523 CD Enschede
06 – 46 24 34 18
www.durkhak.nl
dhr. drs. A.L. Heinink
Onderwijskunde
[email protected] Viermorgen 79
6681 WJ Bemmel
tel. 0481 - 465139
dhr. dr. R. Hoekstra
Psychologie: introductie
Rembrandt van Rijnstraat
286
9718 PV Groningen
mevr. drs. R. Jager
Visie en profilering
www.boponderzoek.nl
Kwinkenplein 8-3
9712 GZ Groningen
tel. 050 - 3184055
dhr. drs. J. Kramer
Statistiek 1
Mozartstraat 18
9722 EC Groningen
tel. 050 - 5799675
06 – 41 32 25 54
ALGEMENE INFORMATIE
15
dhr. dr. D. Lechner
Pedagogiek 1
Pedagogiek 2
[email protected] Fruitstraat 6A
9741 AP Groningen
06 - 52306327
dhr. drs. J. Lensen
Beleid en organisatie
Andragogiek
[email protected] De Klaproos
Hornsedijk 4
9528 PK Buinen
tel. 0599 - 212267
mevr. T.R. Maandag
Multiculturaliteit in
onderwijs en jeugdzorg
dhr. A. Pel
Lerarenvariant
[email protected] tel. 050 - 5734480
dhr. dr. P. A. van der
Ploeg
Filosofie 1
Filosofie 2
Grote Rozenstraat 38
9712 TJ Groningen
mevr. dr. T. Roggen
Jeugdzorg
Orthopedagogiek
[email protected] Grote Rozenstraat 38
9712 TJ Groningen
tel. 050 – 363 6581
H. Colleniusstraat 68
9718 KW Groningen
mevr. drs. A.C.M. van
Roy
Onderwijsbegeleiding
Methodologie
Eemskanaal ZZ 19
9623 PE Lageland
tel. 050 - 3136259
dhr. drs. G.J. Steiger
Lerarenvariant
Rubensstraat 74
9718 ME Groningen
tel. 050 - 3123071
mevr. drs. E. Voeten
Visie en profilering
www.boponderzoek.nl
Kwinkenplein 8-3
9712 GZ Groningen
tel. 050 - 3184055
dhr. drs. R .J. van Wetten
Jeugdzorg
Vennenweg 23
9311 RB Nieuw-Roden
tel. 050 - 5010029
1.3.5 Studieondersteuning
Voor vragen over de opleiding kunnen studenten zich wenden tot de
studiecoördinator, Ans Slijkhuis of de studiecoach, Jetske Lysbeth de Groot. De
studiecoach maakt eerstejaarsstudenten wegwijs in de opleiding en biedt
studieondersteuning aan alle studenten.
1.3.6 Studeren met een functiebeperking
Studenten aan de SPO (HBO-pedagogiek) die een functiebeperking hebben,
kunnen in aanmerking komen voor ondersteunende onderwijsvoorzieningen
wanneer zij door deze beperking niet optimaal het onderwijs kunnen volgen of
tentamens kunnen afleggen. De SPO volgt in de procedure inzake studenten met
ALGEMENE INFORMATIE
16
een functiebeperking het beleid van de Rijksuniversiteit Groningen, vastgelegd
in de notitie ‘Functie beperkt? Positie versterkt!’ (2005). In het bepalen van de
toe te kennen voorziening wordt gebruik gemaakt van de richtlijnen door de
RUG uitgegeven in: ‘Hoe het anders kan.’ (2005).
Procedure
Een student die een beroep wil doen op ondersteunende onderwijsvoorzieningen
dient dit zelf, middels een schriftelijk verzoek, bij de studiecoördinator van de
SPO aan te vragen.
In dit verzoek moet de student aangeven om welke beperking het gaat en welke
voorzieningen hij/zij noodzakelijk acht voor het goed kunnen volgen van het
onderwijs en het afleggen van tentamens.
Afhankelijk van de functiebeperking en gewenste voorziening dient de student
de aanvraag van bewijsstukken te voorzien. Bewijsstukken zijn doorgaans een
verklaring van een (huis)arts, specialist, therapeut, psycholoog, etc. Het moet
duidelijk zijn of het een chronische dan wel tijdelijke functiebeperking betreft.
Desgewenst kan de studiecoördinator een persoonlijk gesprek met de student
aangaan voor het verkrijgen van extra informatie omtrent de functiebeperking en
wensen voor onderwijsvoorzieningen.
De studiecoördinator beoordeelt de aanvraag op basis van het verzoek, de
bewijsstukken en het eventuele gesprek met de student.
De studiecoördinator stelt een advies op en maakt een voorstel voor de te nemen
onderwijsvoorzieningen en legt deze ter beoordeling en goedkeuring voor aan de
examencommissie. Wanneer nodig wint de studiecoördinator voor een zo goed
mogelijk advies informatie in bij derden/deskundigen.
Wanneer de examencommissie akkoord is, wordt de uitslag schriftelijk of via de
mail medegedeeld aan de student. Een kopie hiervan wordt toegevoegd aan het
dossier van de student.
De student moet, elk jaar van inschrijving, opnieuw een verzoek indienen voor
studie ondersteunende voorzieningen.
De praktische afhandeling voor invoering van de voorzieningen en
communicatie naar student en docenten vindt plaats via de studiecoördinator en
het studiesecretariaat van de SPO.
De SPO kan alleen voorzieningen beiden die praktisch en financieel realistisch
en haalbaar zijn. In alle andere gevallen moet in goed overleg met de student
gezocht worden naar alternatieve mogelijkheden.
Dyslexie (en dyscalculie)
Aparte aandacht, wat betreft studeren met een functiebeperking, behoeft dyslexie
(waaronder ook dyscalculie).
Wanneer een student ondersteunende voorzieningen aanvraagt vanwege dyslexie
dient hij/zij altijd een dyslexieverklaring en de rapportage behorende bij de
dyslexieverklaring te overleggen. Een dyslexieverklaring mag niet ouder dan 6
jaar zijn.
Wanneer nodig kan de studiecoördinator vragen om extra informatie zoals de
rapportage behorende bij de dyslexieverklaring.
De studiecoördinator wint, bij enige twijfel, altijd advies in bij een deskundige.
ALGEMENE INFORMATIE
17
1.3.7 Klachtenprocedure
Studenten met een klacht betreffende een docent of een vak dienen zich
allereerst tot de betreffende docent te wenden. In tweede instantie kunnen zij met
hun klacht naar de coach of de studiecoördinator. Wanneer studenten een klacht
hebben op het niveau van de organisatie dienen zij zich direct tot de
studiecoördinator te wenden. Indien nodig leggen de coach of de
studiecoördinator de klacht voor aan de studieleider. Studenten hebben
bovendien collectief recht van beklag. Als tenminste vier studenten vinden dat de
opleiding in een bepaald opzicht tekort schiet, kunnen zij rechtstreeks schriftelijk
een klacht indienen bij de studieleider. Vaak is het echter verstandig om de
klacht eerst via de docent, coach of studiecoördinator aan te kaarten. In laatste
instantie kunnen studenten zich wenden tot het bestuur van de opleiding. Zie
paragraaf 1.3.1.
1.3.8 De opleidingscommissie
De opleiding HBO-pedagogiek heeft een opleidingcommissie (OLC). De OLC
bestaat uit drie docentleden en drie studentleden. De studentleden fungeren als
aanspreekpunt voor de studenten. De namen van de leden van de OLC staan
vermeld op de website: www.spo-groningen.nl. De OLC komt drie keer per
cursusjaar bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten wordt het onderwijs geëvalueerd
en worden vernieuwingen in de opleiding voorgesteld en besproken. Studenten
die contact willen opnemen met één van de commissieleden kunnen zich wenden
tot het studiesecretariaat.
1.3.9 De onderwijsorganisatie
De gebouwen waar de colleges worden gegeven zijn:
- Muntinggebouw, Grote Kruisstraat 2 (Ingang: Grote Kruisstraat 2/1)
- Heymansgebouw, Grote Kruisstraat 2/1
- Nieuwenhuisgebouw, Grote Rozenstraat 38
- Boumangebouw, Grote Rozenstraat 31
- GMWBL, Bloemstraat 36
- Academiegebouw, Broerstraat 5
- Zalen UMCG, A. Deusinglaan 1
Zie plattegronden achter in de studiegids.
De colleges, werkgroepen e.d. worden op woensdag- en donderdagavond
aangeboden. In geval van overmacht kan worden uitgeweken naar de
dinsdagavond. Vakken uit de academische route worden op dinsdag-, woensdag-
en donderdagavond geroosterd, bij overmacht ook op de maandagavond. Voor
een aantal vakken uit de academische route geldt dat het tentamen overdag
plaatsvindt, gelijktijdig met het tentamen van de bacheloropleiding Pedagogiek
en Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen.
De lestijden zijn tussen 17.00/17.15 en 21.00/21.15 uur.
De opening van het studiejaar 2011-2012 is op woensdag 7 september 2011 om
16.30 uur in de kantine van het Heymansgebouw, Grote Kruisstraat 2/1,
Groningen.
De eerste lesdag is, afhankelijk van het rooster, donderdag 8 september, dinsdag
13 of woensdag 14 september 2011.
ALGEMENE INFORMATIE
18
Het les-, tentamen- en vakantierooster voor het gehele jaar wordt geplaatst op de
website. De lokalen en tijden staan vermeld op het lesrooster. Tijdens het
studiejaar kunnen wijzigingen optreden. Eventuele roosterwijzigingen worden
tijdig vermeld op de website: www.spo-groningen.nl.
In geval van absentie van een docent zal worden getracht deze te vervangen.
Wanneer tengevolge van afwezigheid van een docent lessen uitvallen, dan zal
hiervan vooraf mededeling worden gedaan via de website.
!!!!! Raadpleeg voor vertrek naar college de website van de opleiding:
www.spo-groningen.nl !!!!!
1.4 Bibliotheken
Aan de inschrijving is het recht verbonden gebruik te maken van de faciliteiten
van de universitaire bibliotheken. Hiertoe dient men in het bezit te zijn van een
lenerspas. Deze pas kan bij het uitleenbureau van de Universiteitsbibliotheek
worden verkregen.
Op de website staat nadere informatie over hoe deze pas aangevraagd kan
worden. Adreswijzigingen moeten worden doorgegeven aan het uitleenbureau
van de Universiteitsbibliotheek. Voor studenten van de opleiding HBO-
pedagogiek zullen vooral de volgende bibliotheken van belang zijn:
Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen:
De bibliotheek is gehuisvest op de eerste verdieping van het Heymansgebouw.
Naast een grote collectie boeken en gedrukte tijdschriften biedt de bibliotheek
toegang tot veel elektronische tijdschriften en literatuurbestanden.
In de bibliotheek kan men ook terecht om te studeren. Er zijn zo’n 130
studieplekken en 24 studentcomputers. Voor het lenen van materialen is een
geldige studentenkaart nodig. Studenten mogen ook gebruik maken van andere
RuG bibliotheken.
Het adres is: Grote Kruisstraat 2/1
9712 TS Groningen
Tel. 050 - 363 6555
E-mail: [email protected]
Internet: www.rug.nl/gmw/bibliotheek
De openingstijden van de Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
zijn: maandag t/m donderdag van 9.00 - 21.30 uur en vrijdag van 9.00 - 17.00
uur.
Universiteitsbibliotheek (UB): Broerstraat 4 (tegenover Academiegebouw), Groningen, tel. 050 – 363 5000.
Openingstijden: ma t/m vrij 8.30 - 22.00 uur
za en zo 10.00 - 17.00 uur*
Het Uitleenbureau: ma, di, wo en vrij 8.30 - 17.30 uur
do 8.30 - 21.30 uur
za 10.00 - 12.30 uur
* In tentamentijd van de RUG van 10.00 - 22.00 uur. Zie website
www.rug.nl/bibliotheek.
ALGEMENE INFORMATIE
19
1.5 ACLO
Vanaf heden (2011-2012) mogen SPO studenten sporten bij de ACLO, tegen het
tarief van € 52,- per jaar. De ACLO is de studentsportorganisatie van de
Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool. Bij de ACLO kunnen tal
van sporten worden beoefend en nadere informatie daarover is te vinden op
www.aclosport.nl. Wanneer u een ACLO-kaart wilt aanschaffen, dient u
rechtstreeks contact op te nemen met de ACLO. De informatiebalie van de
ACLO bevindt zich op de locatie Zernike, Blauwborgje 16, 9747 AC,
Groningen. Voor informatie kunt u van 8.30 -19.00 uur bellen naar de infobalie
van de ACLO (050 – 363 8063).
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
20
2 DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
2.1 Visie van de opleiding
De opleiding HBO-pedagogiek heeft als doel zodanige kennis, vaardigheid en
inzicht bij te brengen op het gebied van de pedagogiek en sociale agogiek, dat de
afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige beroepsuitoefening binnen het
pedagogisch en sociaal-agogisch werkveld. De academische route heeft tot doel
studenten inzicht te geven in onderwijskundige en pedagogische vraagstukken en
hen kennis en vaardigheden te bieden op het gebied van methoden en technieken
van wetenschappelijk onderzoek. De academische route bereidt voor op
drempelloze instroom in de universitaire masterstudies Algemeen Pedagogische
Wetenschappen en Onderwijskunde en op instroom in een verkort
schakelprogramma van de master Ortopedagogiek. Voor een pedagoog die
werkzaam is op HBO-niveau is het kunnen verantwoorden van eigen handelen
en ook het doorzien van pedagogische situaties in het algemeen een belangrijke
vaardigheid. Reflectie op de pedagogische praktijk is daarom een belangrijk
speerpunt van de opleiding. De opleiding relateert de praktijkkennis van haar
studenten aan theoretische kennis en inzichten op het terrein van de pedagogiek
en voor de pedagogiek relevante hulpwetenschappen. De theoretische kennis die
studenten opdoen verschaft hen een breed referentiekader waarmee betekenis
kan worden verleend aan concrete ervaringen en waarmee pedagogische
praktijken kunnen worden doorzien en begrepen. Gezien de visie en de
achtergrond van onze studenten, zet de opleiding, vergeleken met andere HBO-
opleidingen, stevig in op het bieden van een degelijke theoretische kennisbasis.
2.2 Beroepsperspectief
De opleiding HBO-pedagogiek biedt naast betekenis voor uw persoonlijke
ontwikkeling de volgende beroepsperspectieven:
De Lerarenvariant
De Algemene Beroepen Variant
De Lerarenvariant leidt op tot een tweedegraads lesbevoegdheid Pedagogiek.
Hiermee bent u bevoegd tot het geven van Pedagogiek en aan de pedagogiek
verwante vakken op tweedegraads niveau. Deze lesbevoegdheid is voornamelijk
geschikt voor het geven van vakken in het MBO zoals pedagogiek, psychologie,
didactiek en andragogiek.
De Algemene Beroepen Variant bereidt u voor op kaderfuncties in pedagogische
en agogische beroepsvelden zoals:
- onderwijsbegeleiding: op scholen of binnen schooladvies- en begelei-
dingsdiensten;
- jeugdzorg: bijv. jeugdwelzijn, jeugdhulpverlening, gehandicaptenzorg en
geestelijke gezondheidszorg.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
21
De specialisatie onderwijsbegeleiding biedt studenten een opleiding richting de
functie onderwijsbegeleider bij een schoolbegeleidingsdienst en particuliere
begeleidingsdiensten of als zorgcoördinator in het Voortgezet Onderwijs en
binnen het MBO. Hierbij is de invulling weer tweedelijns. Dit betekent dat men
fungeert als spil in de zorg voor leerlingen en dat men leerkrachten
begeleidt/coacht.
U wordt opgeleid voor tweedelijnfuncties. Dit zijn functies waarin u als
pedagoog minder rechtstreeks contact heeft met de doelgroep. Onze
afgestudeerden staan in hun werk naast de directe opvoeders en ontvangers van
opvoeding. U heeft in uw functie regelmatig contact met andere professionals
(artsen, verpleegkundigen, leidsters kinderdagverblijf, leraren, inrichting
medewerkers, groepswerkers, logopedisten, ergotherapeuten, juristen etc.). Tot
het takenpakket behoort: voorlichting, advisering, coördinatie, toezicht houden,
onderzoek, ontwikkeling en beleid voorbereiden. Daarin verschilt de opleiding
HBO-pedagogiek van SPO van andere HBO-pedagogiek opleidingen, die veelal
meer voorbereiden op de dagelijkse beroepspraktijk.
U kunt uw beroepskwalificatie verbeteren door na het volgen van de
academische route verder te gaan met de universitaire masteropleiding
Algemeen Pedagogische Wetenschappen of masteropleiding Onderwijskunde
aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Hieronder vindt u enkele voorbeelden van beroepen waarin u aan het werk kunt
na afronding van de opleiding HBO-pedagogiek:
- docent pedagogiek in het mbo
- leidinggevende binnen de kinderopvang
- stafmedewerker onderwijs bij een gemeente of grote onderwijsinstelling
- trainer/counsellor
- opvoedingsvoorlichter
- coördinator groepsleiding binnen instellingen met mensen met een
verstandelijke handicap
- stafmedewerker jeugd- en jongerenwerk
- jeugdbeschermer
- medewerker bij een SDJ (Stichting Dagbehandeling Jeugdhulpverlening),
SPD (Sociaal Pedagogische Dienst), CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin).
- casemanager binnen een jeugdhulpverleningsinstelling
- projectmedewerker randgroepenwerk
- pedagogische medewerkers in instellingen voor kinderen en jongeren
- hoofd van een educatief centrum voor verstandelijk gehandicapten
- onderwijsondersteuner
- studiebegeleider
- ondersteuner op het gebied van sociaal-emotionele problemen
- docentenondersteuner
- zorgcoördinator Voortgezet Onderwijs
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
22
2.3 Opzet van de opleiding
Het programma van de opleiding HBO-pedagogiek heeft een omvang van 240
ECTS.
De opleiding wordt uitsluitend in de avonduren verzorgd.
Het programma wordt in vier jaar aangeboden. Er zijn echter, afgezien van de
geldigheidsduur van (deel)tentamens, geen beperkingen verbonden aan de
studieduur van de opleiding. Het staat de student vrij om studievoortgang en
studietempo binnen het kader van het aangeboden programma zoveel mogelijk
aan te passen aan eigen mogelijkheden en wensen. Het is in principe dus
mogelijk om studieonderdelen uit verschillende jaren naast elkaar te volgen, ook
als niet alle onderdelen uit een eerder studiejaar zijn afgerond. Alleen voor de
onderdelen methodologie, de beroepsdifferentiatie, de stage en de scriptie gelden
entreevoorwaarden. Methodologie mag pas worden gevolgd na het behalen van
Statistiek 1; een beroepsdifferentiatie pas na het behalen van het propedeutische
examen en de scriptie pas na behalen van tenminste één beroepsdifferentiatie. De
stage dient gekoppeld te zijn aan een beroepsdifferentiatie. Dit houdt in dat de
stage in principe niet aan de betreffende beroepsdifferentiatie mag voorafgaan.
De opleiding kent een eenjarige propedeuse en een driejarige postpropedeutische
fase. Deze fasen worden afgesloten met een propedeutisch, respectievelijk, een
bachelorexamen.
Vanaf het derde jaar kan de student kiezen tussen de reguliere beroepsgerichte
route (met daar binnen de keuze voor twee beroepsdifferentiaties) en de
academische route (met daar binnen de keuze voor Pedagogiek en
Onderwijskunde of Orthopedagogiek).
In paragraaf 2.5 vindt u het overzicht van de opzet van de reguliere
beroepsgerichte route, in paragraaf 2.6 de opzet van de academische routes.
2.4 Studielast
Met ingang van het studiejaar 2003-2004 is de opleiding overgegaan van
studiepunten naar het European Credits Transfer System (ECTS). De opleiding
kent in totaal 240 ECTS; 1 ECTS is 28 uur..
Als men de opleiding verlaat voordat deze geheel is afgerond, kan men
verzoeken om een verklaring (certificaat) waarin staat vermeld welke onderdelen
met goed gevolg zijn afgelegd.
De studielast is per vak verantwoord door een expliciete toewijzing van uren
over de onderdelen contacturen, zelfstudie en practicum. Voor het onderdeel
zelfstudie geldt als norm dat studenten vijf pagina’s per uur kunnen bestuderen.
Voor de academische route is de norm op zes pagina’s per uur vastgesteld.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
23
2.5 Overzicht studiepunten reguliere beroepsgerichte route
Schematisch overzicht van de reguliere, beroepsgerichte opleiding
Pedagogiek 1
15
Wiskunde
4
Sociologie 1
7
Filosofie 1
7
Psychologie
13
Filosofie
van opv.
en ond.
10
Referaat
practicum
4
JAAR 1:
Propedeuse
60
Pedagogiek 2
16
Filosofie 2
7
Statistiek 1
8
Sociologie
2
8
Subdisciplines:
Andragogiek (10)
Onderwijskunde (10)
20
Vrije keuze
1
JAAR 2
60
4 Taakvelden: 1)
4x4=16
Subdiscipline:
Orthopedagogiek
10
Beroeps-
differen-
tiatie 2)
2x9=18
Multiculturaliteit in
onderwijs en jeugdzorg
6
Methodologie
10
JAAR 3
60
STAGE
44
SCRIPTIE
16
JAAR 4
60 1) Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding), Advisering en begeleiding,
Beleid en organisatie, Inleiding communicatie 2) Keuze uit: Lerarenvariant, Onderwijsbegeleiding, Jeugdzorg
Propedeuse
De propedeuse omvat het eerste studiejaar. Het bestaat uit een basisprogramma
met een oriënterend, motiverend en selecterend karakter. Het programma bevat
inleidingen in het hoofdvak Pedagogiek, de hulpwetenschappen Filosofie,
Psychologie en Sociologie, het steunvak Wiskunde en het vak Filosofie van
opvoeding en onderwijs. De studielast van het basisprogramma bedraagt,
inclusief onderwijscontacttijd en literatuurstudie, in totaal 60 ECTS. Daarbij is
de volgende verdeling van toepassing:
Eerste studiejaar: propedeuse
Onderdelen ECTS
Pedagogiek 1 15
Psychologie 13
Sociologie 1 7
Filosofie 1 7
Wiskunde 4
Filosofie van opvoeding en onderwijs 10
Referaatpracticum 4
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
24
Het tweede studiejaar
Het tweede studiejaar is het eerste jaar van het postpropedeutische programma.
Het bevat een voortzetting en verdieping van het basisprogramma en een nadere
oriëntatie in subdisciplines van de pedagogiek.
De voortzetting en verdieping van het basisprogramma betreft het hoofdvak
Pedagogiek, de hulpwetenschappen Sociologie en Filosofie (weten-
schapsfilosofie) en het steunvak Statistiek 1.
De subdisciplinaire oriëntaties zijn vakken die een verdieping geven van het
hoofdvak Pedagogiek naar enkele subdisciplines, namelijk: Onderwijskunde,
Andragogiek en Orthopedagogiek. In het tweede studiejaar dienen Andragogiek
en Onderwijskunde te worden gevolgd. De oriëntaties vormen een voorbereiding
op de beroepsdifferentiaties in het derde studiejaar. Daarbij gelden de volgende
combinaties: Onderwijskunde bereidt voor op Onderwijsbegeleiding,
Andragogiek en Orthopedagogiek op Jeugdzorg.
De studielast bedraagt 60 ECTS en is als volgt verdeeld:
Tweede studiejaar
Onderdelen ECTS ECTS
Pedagogiek 2 16
Sociologie 2 8
Filosofie 2: Wetenschapsfilosofie 7
Statistiek 1 8
Vrije keuze 1
2 subdisciplines: 20
- Andragogiek 10
- Onderwijskunde 10
Het derde studiejaar
In het derde studiejaar gaan de wegen van studenten die de academische route
volgen en van de studenten die de beroepsgerichte reguliere routes volgen (LV
en/of ABV) uiteen.
Voor studenten die het beroepsgerichte reguliere programma volgen, is het derde
studiejaar een beroepsgericht jaar. Het bestaat uit een verdieping van het vak
Pedagogiek in de subdiscipline Orthopedagogiek. Daarnaast krijgen studenten
het vak Methodologie.
Beroepsvoorbereiding vindt plaats in vier taakveldonderdelen, de
beroepsdifferentiaties en het ondersteunende vak Multiculturaliteit in onderwijs
en jeugdzorg. De taakvelden hebben betrekking op typen functies, die binnen
allerlei beroepssectoren kunnen worden vervuld. De volgende algemene
taakveldonderdelen worden onderscheiden: Visie en profilering, Advisering en
begeleiding, Beleid en organisatie en Inleiding Communicatie.
De beroepsdifferentiatie verzorgt de opleiding tot de tweedegraads
lesbevoegdheid en/of geeft een algemene beroepsvoorbereiding op enkele
pedagogische/agogische werkterreinen. De student moet twee differentiaties
kiezen uit de volgende drie mogelijkheden:
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
25
Lerarenvariant (LV), Onderwijsbegeleiding (ABV), Jeugdzorg (ABV).
Ter ondersteuning van de beroepsdifferentiaties wordt het vak Multiculturaliteit
in onderwijs en jeugdzorg aangeboden. De studielast van het derde jaar bedraagt
in totaal 60 ECTS. Hierbij geldt voor de studenten van de reguliere
beroepsgerichte route de volgende verdeling.
Derde studiejaar: reguliere beroepsgerichte route.
Onderdeel Onderverdeling ECTS ECTS
Beroepsdifferentiatie: 18
1e Beroepsdifferentiatie 9
2e Beroepsdifferentiatie 9
Multiculturaliteit in onderwijs
en jeugdzorg
6
Methodologie en
onderzoekspracticum
10
Subdiscipline:
Orthopedagogiek 10
4 Taakvelden: 16
Visie en profilering
(voorheen Scholing en
opleiding)
4
Advisering en
begeleiding
4
Beleid en organisatie 4
Inleiding communicatie 4
Het vierde studiejaar
Het vierde studiejaar bestaat uit een stage en een afronding van de studie in de
vorm van een scriptie. De stage bestaat uit 44 ECTS. Studenten mogen de stage
splitsen in twee halve stages van 22 ECTS. De combinatie van een
beroepsdifferentiatie met een stage van tenminste 22 ECTS levert de aantekening
van specialisatie van de betreffende beroepsdifferentiatie op. Alleen de
aantekening specialisatie Lerarenvariant leidt tot een tweedegraads
lesbevoegdheid in de Pedagogiek.
De scriptie wordt in het laatste deel van het vierde studiejaar gedaan. Deze bevat
een vraagstelling die zowel theoretisch als empirisch wordt onderzocht. De
scriptie binnen de reguliere beroepsgerichte routes omvat 16 ECTS.
De totale omvang van het vierde studiejaar bedraagt 60 ECTS en is voor
studenten binnen de reguliere beroepsgerichte route als volgt verdeeld:
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
26
Vierde studiejaar: reguliere beroepsgerichte route
Onderdelen ECTS ECTS
Stage 44
Stage bij 1e of 2
e beroepsdifferentiatie 44
Stageverplichtingen met twee specialisaties:
Stage bij 1e beroepsdifferentiatie 22
Stage bij 2e beroepsdifferentiatie 22
Scriptie 16
Overgangsregeling in verband met wijzigingen programma
Studenten die halverwege hun studie geconfronteerd worden met wijzigingen in
het programma, waardoor ze in de problemen komen wat betreft het aantal
ECTS, kunnen aanspraak maken op het programma waarin ze zijn ingestroomd.
Dit recht vervalt wanneer sprake is van een tijdelijke onderbreking van de studie.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
27
2.6 Overzicht studiepunten academische route
Schematisch overzicht van de academische route
Pedagogiek 1
15
Wiskunde
4
Sociologie 1
7
Filosofie 1
7
Psychologie
13
Filosofie
van opv.
en ond.
10
Referaat
practicum
4
JAAR 1:
Propedeuse
60
Pedagogiek 2
16
Filosofie 2
7
Statistiek 1
8
Sociologie
2
8
Subdisciplines:
Andragogiek (10)
Onderwijskunde (10)
20
Vrije keuze
1
JAAR 2
60
1 Taakveld1)
4
1 Beroeps-
Differentiatie2)
9
Subdiscipline
Orthopeda-
gogiek/
Schakel-
variant3)
10
Acad.vakken4)
21
Statistiek
2
6
Methodologie
10
JAAR 3
60
1 Taakveld1)
4
4 Methodologie vakken:
Testtheorie (4)
Statistiek 3 (voorheen
Multivariate analyse) (4)
Grondslagen van onderzoek
(3)
Methoden en Technieken van
onderzoek (3)
14
STAGE
22
SCRIPTIE
20
JAAR 4
60 1) Visie en profilering (voorheen Scholing en Opleiding), Advisering en begeleiding,
Beleid en organisatie, Inleiding communicatie 2) Keuze uit: Lerarenvariant, Onderwijsbegeleiding, Jeugdzorg 3) Studenten uit de academische route Pedagogiek en Onderwijskunde volgen het
reguliere HBO-vak Orthopedagogiek, studenten uit de academische route
Orthopedagogiek volgen de schakelvariant van het vak. Ze krijgen hiervoor wel
10 ECTS. 4) Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde: keuze van drie uit vier
vakken (Psychologie, Effectiviteit van Onderwijs, Jeugd & Gezingspedagogiek,
Werkplek leren). Zie tabel derde studiejaar academische route Pedagogiek en
Onderwijskunde.
Academische route Orthopedagogiek: vrije keuze van minimaal 21 punten uit
aanbod inhoudelijke vakken Schakelprogramma Orthopedagogiek. Zie tabel
derde studiejaar academische route Orthopedagogiek.
De academische route kent twee varianten. Wanneer studenten de academische
route Pedagogiek en Onderwijskunde succesvol doorlopen, biedt hun diploma
rechtstreeks toegang tot de master Algemeen Pedagogische Wetenschappen en
de master Onderwijskunde. De academische route Orthopedagogiek geeft
toegang tot een verkort schakelprogramma waarmee de student uiteindelijk kan
doorstromen naar de master Orthopedagogiek. Voor nadere informatie over de
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
28
masters kunnen studenten de studiegids van de masteropleiding aanvragen bij de
onderwijsbalie van de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, Grote
Kruisstraat 2/1, Groningen. Telefoonnummer 050 – 363 6301.
De beschrijvingen van de vakken die behoren tot de academische route zijn
opgenomen in de studiegids van de schakelprogramma’s, die bij het
secretariaat verkrijgbaar is. Overigens staat het studenten uit de reguliere
beroepsgerichte route vrij om vakken uit de academische route als extra-
curriculaire vakken te volgen.
2.6.1 Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde
De keuze voor de academische route vindt plaats in het derde jaar. De eerste
twee jaar komen dus overeen met de reguliere beroepsgerichte route en staan
beschreven in paragraaf 2.5.
Het derde studiejaar
Voor studenten die de academische route volgen, vervallen twee taakvelden, één
beroepsdifferentiatie en het vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg.
Hiervoor komen vakken uit het schakelprogramma Pedagogiek en
Onderwijskunde in de plaats. Het gaat daarbij om een aantal academische
vakken, waaronder vijf methodologische vakken:
Methodologie en onderzoekspracticum, Statistiek 2 (Pabap029), Statistiek 3
(voorheen Multivariate analyse) (Paba3065), Testtheorie (Paba2064), Methoden
en technieken van onderzoek (Paba2062) en Grondslagen van onderzoek
(Paba2061A). Daarnaast maken studenten, afhankelijk van het gewenste
mastertraject een keuze van drie uit vier vakken (zie het volgende overzicht).
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
29
Derde studiejaar: academische route Pedagogiek en Onderwijskunde
Onderdelen ECTS ECTS
Algemeen 39 Orthopedagogiek 10
Methodologie &
onderzoekspracticum 10
Statistiek 2 (Pabap029) 6
1 beroepsdifferentiatie 9
1 taakveld 4
Gedifferentieerd deel master
Onderwijskunde: 21
Verplichte onderdelen 14
Psychologie (Ontwikkelings-
en leerpsychologie)
7
Effectiviteit van onderwijs en
volwasseneneducatie
7
Keuzeonderdelen 1 uit 2 7
Jeugd en gezinspedagogiek 7
Werkplek leren 7
Gedifferentieerd deel master
Algemeen Pedagogische
Wetenschappen:
21
Keuze 3 uit 4 vakken
Psychologie 7
Effectiviteit van Onderwijs 7
Jeugd en gezinspedagogiek 7
Werkplek leren 7
Het vierde studiejaar
Het vierde studiejaar bestaat in de academische route uit de scriptie, de stage en
enkele vakken. De stage is korter dan in de reguliere beroepsgerichte route (22
i.p.v. 44 ECTS) en wordt gevolgd in aansluiting op de gekozen
beroepsdifferentiatie. Aan de scriptie van de academische route worden
zwaardere eisen gesteld en dit studieonderdeel kent daarom een hogere studielast
(20 i.p.v. 16 ECTS).
Vierde studiejaar: academische route Pedagogiek en Onderwijskunde
Onderdelen ECTS
1 taakveld 4
Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065) 4
Testtheorie (Paba2064) 4
Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) 3
Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) 3
Stage 22
Scriptie 20
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
30
2.6.2 Academische route Orthopedagogiek
Voor de academische route Orthopedagogiek geldt dat studenten na het
doorlopen van deze route nog een schakelprogramma moeten volgen, voordat zij
naar de master van Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen.
Normaal gesproken heeft dit schakelprogramma een studielast van 120 ECTS en
duurt dus minimaal twee jaar. Wanneer studenten kiezen voor de academische
route Orthopedagogiek binnen de HBO-Pedagogiek opleiding, kunnen zij,
afhankelijk van de vakken die ze kiezen, tenminste 66 ECTS binnen de HBO-
opleiding volgen, zodat er nog maximaal 54 ECTS resteren voor het
schakelprogramma. Omdat het kan voor komen dat de resterende vakken in het
rooster overlappen, dient de student er rekening mee te houden dat na het
doorlopen van dit programma toch nog twee jaar geschakeld moet worden,
voordat kan worden overgestapt naar de master. Het schakelprogramma wordt in
de avonduren gegeven (ook op maandag en dinsdagavond), maar de tentamens
vinden deels overdag plaats. We raden studenten aan om contact op te nemen
met de studiecoördinator voor het maken van een studieplanning.
Het derde studiejaar
Voor studenten die de academische route volgen, vervallen twee taakvelden, één
beroepsdifferentiatie en het vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg. In
plaats van het HBO-vak Orthopedagogiek volgen deze studenten het vak
Inleiding orthopedagogiek uit het schakelprogramma van Orthopedagogiek.
Voor de vakken die vervallen komen vakken uit het schakelprogramma
Orthopedagogiek in de plaats, waaronder vijf methodologische vakken:
Methodologie en onderzoekspracticum, Statistiek 2 (Pabap029), Statistiek 3
(voorheen Multivariate analyse) (Paba3065), Testtheorie (Paba2064), Methoden
en technieken van onderzoek (Paba2062) en Grondslagen van onderzoek
(Paba2061A). Daarnaast maken de studenten een vrije keuze uit het aanbod van
het Schakelprogramma Orthopedagogiek voor minimaal 21 ECTS. Daarbij
zullen roostertechnische beperkingen een rol spelen.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
31
Derde studiejaar: academische route Orthopedagogiek
Algemeen ECTS ECTS
39 Orthopedagogiek
(schakelvariant) 10
Methodologie &
onderzoekspracticum 10
Statistiek 2 (Pabap029) 6
1 beroepsdifferentiatie 9
1 taakveld 4
Gedifferentieerd deel
master Orthopedagogiek: 21
Vrije keuze uit aanbod
schakel Orthopedagogiek
voor minimaal 21 ECTS.
Personen met beperkingen I
(Paba5232)
6
Leer- en onderwijsproblemen I
(Paba5251)
6
Gedrags- en opvoedingsproblemen
I
(Paba5243)
6
Ontwikkelingspsychologie
(Paba2050)
5
Psychopathologie kind en jeugdige
(Paba5272)
6
Diagnostiek en behandeling
(Paba5212)
6
Diagnostische vaardigheden
(Paba5311)
7
Ontwikkelingsneuropsychologie
(Paba5372)
5
Opvoeden van personen met
beperkingen: evidence based
intervention A (Paba5334)
5
Opvoeden van personen met
beperkingen: evidence based
intervention B (Paba5335)
8
Practicum OPB 1
Diagnostiek en interventie:
leerproblemen A (Paba5351)
7
Diagnostiek en interventie:
leerproblemen B (Paba5352)
6
Practicum Leerproblemen 1
Jeugdzorg: Gedrags- en
opvoedingsproblemen 2 (Paba5344)
7
Jeugdzorg: kwaliteit en effectiviteit
van de jeugdzorg (Paba5345)
6
Practicum Jeugdzorg 1
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
32
Het vierde studiejaar
Het vierde studiejaar bestaat in de academische route uit de scriptie, de stage en
enkele vakken. De stage is korter dan in de reguliere beroepsgerichte route (22
i.p.v. 44 ECTS) en wordt gevolgd in aansluiting op de gekozen
beroepsdifferentiatie. Aan de scriptie van de academische route worden
zwaardere eisen gesteld en dit studieonderdeel kent daarom een hogere studielast
(20 i.p.v. 16 ECTS).
Vierde studiejaar: academische route Orthopedagogiek
Onderdelen ECTS
1 taakveld 4
Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065) 4
Testtheorie (Paba2064) 4
Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) 3
Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) 3
Stage 22
Scriptie 20
Wanneer studenten de academische route Orthopedagogiek volgen, krijgen ze
voor minimaal 66 ECTS punten vrijstelling in het Schakelprogramma van
Orthopedagogiek. Het betreft de volgende vakken:
Vrijstellingen in het schakelprogramma Orthopedagogiek
Vak ECTS in
schakelprogramma
Wiskunde
Statistiek 1 (Pabap028) 5
Statistiek 2 (Pabap029) 5
Methodologie (Paba030) 4
Bibliotheekpracticum / referaat 2
Inleiding Orthopedagogiek (Paba027) 9
Statistiek 3 (Paba3065) 4
Schakelwerkstuk 6
Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062A) 3
Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) 3
Testtheorie (Paba2064) 4
Inhoudelijke vakken divers minimaal 21
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
33
2.7 Examens en tentamens
2.7.1 De examenregeling
De examenregeling voor de opleiding HBO-pedagogiek is neergelegd in een
Onderwijs- en Examenreglement (OER). Een exemplaar van het OER is
opgenomen in bijlage 4.5 van deze studiegids. Het examen van de opleiding
HBO-pedagogiek is een dossierexamen, dat wordt afgenomen in de vorm van
tentamens. Daarbij zijn in ieder geval de volgende regelingen van toepassing:
- een examenvak wordt afgesloten met een tentamen, een werkstuk of een
opdracht. Een werkstuk kan de vorm hebben van een opgave over de
literatuur (take-home), het schrijven van een betoog of verslag of het
schrijven van een plan voor diagnose, behandeling, voorlichting of
opleiding. Een opdracht kan de vorm hebben van een presentatie, maar
kan ook een andere opdracht zijn, bijv. het uitvoeren van een data-
analyse. Men is geslaagd voor een examenvak indien op het tentamen, het
werkstuk en/of de opdracht een cijfer 5,5 of hoger is behaald. Het cijfer
wordt afgerond op maximaal 1 één decimaal. Voor vakken uit de
academische routes die zijn getentamineerd met een RuG tentamen geldt
doorgaans dat er geen cijfers tussen de 5,0 en 6,0 worden gegeven;
- als een (deel)tentamen meer dan eenmaal wordt afgelegd, geldt het
hoogste cijfer;
- er wordt tenminste tweemaal per studiejaar de gelegenheid geboden
(deel)tentamens af te leggen;
- de examinator stelt de uitslag van een tentamen vast binnen twee weken
nadat het is afgelegd en verschaft de administratie van de opleiding de
nodige gegevens ten behoeve van de uitslag aan de student. Gedurende
tenminste zes weken na bekendmaking van de uitslag van een schriftelijk
tentamen heeft een student recht op inzage van het beoordeelde werk. Een
afspraak voor inzage van het tentamen kan worden gemaakt bij het
studiesecretariaat;
- de examinator stelt de uitslag van de beoordeling van een werkstuk vast
binnen zes weken na de dag waarop de inlevertermijn is verstreken;
- tegen beslissingen van de examencommissie, respectievelijk een
examinator kunt u schriftelijk en gemotiveerd beroep aantekenen bij het
bestuur van de Stichting Pedagogisch Onderwijs;
- een student ontvangt tenminste eenmaal per jaar een overzicht van de
behaalde studieresultaten.
2.7.2 Het examenprogramma
Het examenprogramma bestaat uit een aantal examenvakken. De examenvakken
worden vermeld op de cijferlijst die bij het diploma wordt uitgereikt. Het
examenprogramma is gesplitst in een propedeutisch examen en een
bachelorexamen.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
34
Het examenprogramma propedeuse bestaat uit de vakken: Pedagogiek 1,
Psychologie, Sociologie 1, Filosofie 1, Wiskunde, Filosofie van opvoeding en
onderwijs en het Referaatpracticum. Men is geslaagd voor het propedeutische
examen indien voor de afzonderlijke vakken minimaal een 5,5 is behaald.
Het examenprogramma van de bachelor bestaat uit de tentamens voor de
studieonderdelen uit het tweede, derde en vierde studiejaar, evenals het
stageverslag en de scriptie. Hierbij geldt een keuze van twee uit de drie
beroepsdifferentiaties. Men is geslaagd voor het bachelorexamen indien voor alle
examenonderdelen minimaal een 5,5 is behaald.
Sommige onderdelen worden getoetst met een werkstuk. In het geval van een
schriftelijk betoog (essay) dient de student een tekst te schrijven over een door de
docent aangedragen of een zelf geformuleerd probleem. Zowel de inhoud als de
opzet wordt beoordeeld. Ten aanzien van de inhoud geldt dat het betoog blijk
moet geven van theoretisch inzicht. Ten aanzien van de opzet geldt dat het
betoog een inleiding heeft waarin de (maatschappelijke) relevantie van het
centrale probleem uiteengezet wordt. De inleiding bevat een vraagstelling/these
en kan al (een aanzet tot) de beantwoording van het probleem bevatten. De
inleiding wordt gevolgd door een gedeelte waarin de argumentatie aan bod komt
en waarin de conclusie van het betoog wordt geformuleerd. Het stuk kan
eindigen met een resumé, een evaluatie van het geheel, vraagstukken die nader
onderzoek behoeven of ander commentaar. Het betoog is een samenhangend
adequaat geordende tekst, waarin goed gebruik wordt gemaakt van titels en
kopjes en kent een correcte bronvermelding (APA-richtlijnen, zie bijlage 4.2
studiegids). Er moet sprake zijn van een juiste woordkeuze en een vloeiende
zinsopbouw.
2.7.3 Inpassingsregelingen
Studenten die al een andere hogere beroepsopleiding of een wetenschappelijke
opleiding hebben gevolgd, kunnen in aanmerking komen voor een
inpassingsregeling. Een dergelijke regeling houdt in dat men voor een aantal
vakken wordt vrijgesteld. De studiecoördinator, daartoe gemachtigd door de
examencommissie, stelt per student een inpassingsregeling op. Hierbij wordt
onder meer gelet op de jaren waarin de betreffende opleiding is gevolgd, het type
opleiding, de betreffende onderwijsinstelling, de gevolgde vakken en de
literatuur voor deze vakken.
Studenten met een verwante middelbare beroepsopleiding niveau 4 (o.a. MBO-
IW, MBO-SPW, MBO-SAW) kunnen in aanmerking komen voor een
gedeeltelijke vrijstelling voor de stage. In sommige specifieke gevallen wordt op
basis van relevante werkervaring vrijstelling van de stage verleend.
Studenten met een HAVO- of VWO-diploma met wiskunde als examenvak
kunnen onder voorwaarden in aanmerking komen voor een vrijstelling voor het
tentamen wiskunde. Studenten die menen in aanmerking te komen voor een
inpassingsregeling dienen zo spoedig mogelijk na inschrijving contact op te
nemen met de studiecoördinator. Zij dienen bewijsstukken te overleggen waarin
bovengenoemde gegevens zijn vermeld.
DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK
35
2.7.4 Vrijstellingen
Naast of in plaats van een inpassingsregeling kan een student op grond van de
genoten vooropleiding in aanmerking komen voor een individuele vrijstelling
voor een tentamen of een deel daarvan. Vrijstellingen worden verleend door de
examencommissie. Vrijstellingen kunnen bij de studiecoördinator aangevraagd
worden. Alle verzoeken tot vrijstellingen dient men te onderbouwen met
bewijsstukken. Het is aan te bevelen de aanvragen voor vrijstellingen zo spoedig
mogelijk na inschrijving in te dienen.
2.8 De kwaliteitsbewaking
Het bewaken van de kwaliteit van de opleiding HBO-pedagogiek geschiedt door:
- toezicht op de voortgang van de opleiding door de studieleiding;
- een periodiek overzicht per student en per examenvak van de
studieresultaten
- schriftelijke evaluatie van de studieonderdelen. Dit gebeurt anoniem,
doorgaans direct na afloop van het tentamen, maar evaluatieformulieren
mogen ook naar huis worden meegenomen en worden opgestuurd;
- periodiek overleg van de opleidingscommissie;
- periodiek overleg tussen docenten en studieleiding;
- overleg binnen examencommissie;
- een interne programma-evaluatie, waarbij het werkveld wordt betrokken;
- toezicht door de inspectie;
- visitatie in het kader van accreditatie.
2.9 Doorstroming naar de universitaire opleidingen
De opleiding HBO-pedagogiek wordt gekenmerkt door de nauwe band met de
Rijksuniversiteit Groningen. Veel docenten zijn of waren werkzaam bij de
universitaire studierichtingen Pedagogiek en Onderwijskunde. Daarnaast
verzorgt de SPO schakelmogelijkheden naar de universitaire mastertrajecten
binnen de Pedagogische Wetenschappen & Onderwijskunde. Naast de
academische route binnen de opleiding HBO-pedagogiek organiseert de SPO een
schakelprogramma voor studenten met een HBO-diploma. Studenten met een
SPO-diploma HBO-pedagogiek die niet de academische route hebben gevolgd
maar toch naar de universiteit willen, kunnen vrijstellingen binnen dit
schakelprogramma aanvragen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
36
3 HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
3.1 Algemeen
Studiebegeleiding en coaching studenten
Docent: J. E. de Groot
Vakinhoud: Eerstejaarsstudenten
Bij de opening van het studiejaar is er na afloop van het algemene
programma een speciale bijeenkomst voor studenten die met de
opleiding HBO-pedagogiek starten. Naast een korte rondleiding door
de gebouwen en de bibliotheek komen relevante zaken betreffende de
studie aan de orde.
Gedurende de rest van het studiejaar worden nog twee
begeleidingsbijeenkomsten georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten
komen allerlei onderwerpen aan de orde, zoals:
- algemene studieaangelegenheden, (studieroutes,
beroepen, planning, tentamens, samenwerken, de
studiegids enz.)
- het uitwisselen van ervaringen
- reflecteren op de studie
- methodisch handelen
De studenten kunnen zelf ook onderwerpen aandragen voor de
begeleidingsbijeenkomsten.
In de bijeenkomsten worden studievaardigheden besproken waarbij de
reader “Studievaardigheden” wordt gebruikt. Deze reader staat op de
website, maar is ook te verkrijgen via het secretariaat.
Alle studenten
Alle studenten kunnen persoonlijke studiebegeleiding aanvragen. De
student neemt daarvoor zelf het initiatief. Begeleiding met meerdere
studenten tegelijk is ook mogelijk.
Met de coach kunnen allerlei zaken aangaande de studie besproken
worden. Eventueel kan de studiecoach zaken doorverwijzen en/of
bespreekbaar maken bij de studieleiding. De begeleiding vindt plaats
door middel van een persoonlijk gesprek op afspraak, telefonisch of
via de mail.
ECTS: 0
Onderwijsvorm: Hoorcollege en intervisie
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
37
Literatuur: - Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken: inleiding tot
methodisch handelen met en voor mensen. 4e dr. Utrecht: De
Tijdstroom. ISBN 978 058980144. (€ 31,00). Dl. II, 58 p.
- Reader Studievaardigheden (website SPO of via het
secretariaat)
Toetsvorm: -
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
38
3.2 Het eerste studiejaar
Pedagogiek 1
Docent: dr. D. Lechner
Doelstelling : De student verwerft kennis van en theoretisch inzicht in
elementaire pedagogische concepten, en plaatst de
ontwikkeling ervan in historisch perspectief.
Vakinhoud: Het vak biedt een inleiding in de pedagogiek en haar
basisconcepten, zoals natuurlijke ontwikkeling, groei,
vorming, autonomie, burgerschap, kindgerichtheid.
Dit gebeurt via een historisch overzicht van de geschiedenis
van het denken over opvoeding en onderwijs vanaf de oude
Grieken tot aan de dag van vandaag. Aan de orde komen
dichotomieën en dilemma’s als algemene vs. beroepsvorming,
vrijheid vs. binding, kindgerichtheid vs. het bieden van
structuur en natuurlijke ontwikkeling vs. maatschappelijke
relevantie.
Denkers en stromingen die behandeld zullen worden zijn
onder andere Plato, Comenius, Locke, Rousseau, de
geesteswetenschappelijke pedagogiek, de kritische pedagogiek
en de invitational theory.
ECTS: 15
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
36 uur
225 uur
159 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en discussiecolleges; werkcolleges.
Literatuur: 1 Lodewijks-Frencken, E. (1999). Op opvoeding
aangewezen. - 7e dr. Den Haag: Boom Lemma. - 194
p. - ISBN 9789024405305. (€ 23,50)
2 Overige literatuur zal op het eerste college bekend
worden gemaakt. Een deel zal in pdf-vorm worden
aangeboden; een ander deel in readervorm, die de
student verplicht dient af te nemen (tot max. 450 p.).
3 Zelfgekozen en zelf gevonden aanvullende literatuur
(UB, OPC, internet). ± 150 p.
Toetsvorm: Werkstuk in de vorm van take-home opdrachten (deels
individuele, deels groepsopdrachten).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
39
Wiskunde
Docent: E.H. van Dulmen
Doelstelling : Voorbereiding op het gebruik van wiskunde zoals dat bij de
voortgezette studie aan de orde komt, voornamelijk in de
vakken Statistiek en Methodologie. De algebrastof voor
HAVO/VWO staat hierbij centraal.
Vakinhoud: Behandeld zullen onder meer worden: getallen, bewerkingen,
vergelijkingen, functies en grafieken, sommeren.
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- colleges
- zelfstudie
20 uur
92 uur
Onderwijsvorm: Er ligt een groot accent op zelfstudie. In de colleges wordt de
theorie behandeld en worden problemen met de gemaakte
opgaven besproken.
Literatuur: Franken, W.M. & Bouts, R.A. (2002). Wiskunde voor statistiek.
- 2e dr. Bussum: Coutinho. - 135 p. - ISBN 9062833179.
(€ 16,50)
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
40
Sociologie 1
Docent: dr. D.H. Hak
Doelstelling : De student vertrouwd doen raken met de sociologische
benaderingswijze van de samenleving en zijn maatschappelijke
instellingen en het sociale handelen vanuit een theoretisch
perspectief.
Omschrijving Sociologie is een cumulatieve theoretisch-empirische wetenschap,
waarin drie hoofdvragen kunnen worden onderscheiden.
Sociologen houden zich met de beantwoording van deze vragen
bezig. De vragen zijn:
- het ongelijkheidsvraagstuk (wie krijgt wat en waarom?)
- het cohesie- of ordeprobleem (wat maakt dat mensen
vreedzaam met elkaar samenleven?), en
- de rationaliseringsprocessen (hoe heeft de westerse
samenleving een geheel eigen, rationeel karakter
gekregen?).
De antwoorden en de manier waarop van Karl Marx (1818-1883),
Émile Durkheim (1858-1917) en Max Weber (1864-1920) - de
grondleggers van de moderne sociologie- hebben aanleiding
gegeven tot drie benaderingen, respectievelijk het historisch-
materialistische paradigma, het structureel functionalisme en de
interpretatieve sociologie. Hiernaast bestaat een vierde belangrijke
stroming die zich baseert op ideeën van Adam Smith (1723-1790):
het utilitaristisch- individualisme.
Vakinhoud: Centraal in de cursus staat hoe de ontwikkeling binnen
bovengenoemde paradigma’s plaatsvindt. Door in te gaan op de
theoretische en empirische resultaten die zijn bereikt, wordt het
cumulatieve karakter van de sociologie zichtbaar. Hierbij komen
aan de orde de plaats die theorievorming in de sociale
wetenschappen inneemt, hoe hypotheses worden gevormd en hoe
wordt getoetst. Het leren toepassen van de theorie in ‘levensechte’
situaties wordt nadrukkelijk geoefend.
ECTS: 7
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- colleges
- practicum
- zelfstudie
18 uur
118 uur
60 uur
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
41
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges.
Door de opzet van de cursus, ‘leren door doen’, wordt van de
deelnemers een actieve inbreng verwacht. Het stellen van het
probleem, het bedenken van de oplossing, i.c. een theorie, en het
voorstel hoe het onderzoek uit te voeren, wordt plenair geoefend.
Aanwezigheid bij de hoor- en werkcolleges is dan ook een eerste
vereiste. De inbreng van de cursisten bestaat uit responsie, het
houden van een kort referaat, het co-refereren van de bijdrage van
medecursisten en deelname aan de plenaire discussies. Ook wordt
nadrukkelijk aandacht besteed aan vaardigheden als presenteren,
refereren en logisch redeneren.
Literatuur: Ultee, W., Arts, W. & Flap, H. (2003). Sociologie: vragen,
uitspraken, bevindingen. - 3e dr. (of later) Groningen: Noordhoff.
- 679 p. - ISBN 9789068905793. (€ 71,00)
Toetsvorm: Werkstuk: Een huiswerkopdracht die bestaat uit de (theoretisch-
empirische) analyse van een sociologisch probleem vanuit een der
vier theoretische perspectieven. Het stellen van het probleem, het
bedenken van de oplossing, i.c. een theorie, en het voorstel hoe het
onderzoek uit te voeren staan hierin centraal. Het betoog moet
logisch consistent zijn, dat wil zeggen, er moet een logisch
verband bestaan tussen het probleem, i.c. de probleemstelling, de
theorie en de hypothesen. De probleemstelling, theorie en
hypothesen mogen geen interne tegenspraak bevatten en de
centrale begrippen van de theorie moeten op een eenduidige wijze
worden gedefinieerd. De stilistische opbouw moet in orde zijn
(inleiding, tussenstuk(ken) en afsluiting of conclusie). De
beoordeling van alle onderdelen maakt deel uit van de
eindbeoordeling. Het werkstuk heeft een omvang van maximaal
1500 woorden (= 4 à 5 A4tjes) en moet in goed Nederlands
worden geschreven met behulp van een tekstverwerker.
Het eindcijfer bestaat uit de beoordeling van het referaat (1/4) en
de huiswerkopdracht (3/4). De huiswerkopdracht moet met een
voldoende - 5,5 of hoger - worden gewaardeerd. Zij die een 5
halen krijgen de mogelijkheid tot het maken van een
herstelopdracht – eenmaal per jaar - die bij voldoende resultaat
met een 6 wordt gewaardeerd. Voor degenen met een
onvoldoende op de huiswerkopdracht bestaat – eenmaal per jaar -
de mogelijkheid van een schriftelijk tentamen over de behandelde
stof.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
42
Filosofie 1: Geschiedenis van de filosofie
Docent: dr. P.A. van der Ploeg
Doelstelling : Kennismaking met en oefening in filosofisch vragen en rede-
neren. Kennismaking met de geschiedenis van de filosofie.
Vakinhoud: Filosofie, met name: logica, epistemologie en ethiek.
ECTS: 7
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- colleges
- zelfstudie
24 uur
172 uur
Onderwijsvorm: Hoor- & werkcolleges
Literatuur: Scruton, R. (2004; oorspr.1994.). Modern philosophy: an
introduction and survey. - London: Random House/Pimlico. -
624p. - ISBN 9781844131068. (€ 23,80)
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen (essayvragen, ‘open boek’).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
43
Psychologie
Docent: dr. R. Hoekstra : introductie psychologie
drs. J.H. Faber: toegepaste psychologie
Doelstelling : De student:
- is in hoofdlijnen bekend met de geschiedenis van de
psychologie
- is bekend met de basisstromingen van de psychologie;
- is op de hoogte van diverse psychologische theorieën
en bijbehorende wetenschappelijke onderbouwing;
- kan aan de hand van psychologische theorievorming
praktische situaties en concrete vraagstukken
analyseren en bespreken;
- ontwikkelt een eigen kritische visie op psychologische
vraagstukken;
- ontwikkelt een bewuste houding ten opzichte van het
vak en wordt gestimuleerd tot een blijvende
belangstelling voor en betrokkenheid bij mensen.
Vakinhoud: In de colleges worden de volgende stromingen besproken:
behaviorisme, cognitieve psychologie, psychoanalyse,
humanistische psychologie, systeemtheorie, omgevings-
psychologie, ontwikkelingspsychologie, sociale psychologie,
persoonlijkheidspsychologie, klinische psychologie en ook
wordt aandacht besteed aan (onderdelen van) functieleer.
ECTS: 13
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
28 uur
126 uur
210 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges aan de hand van (actuele) literatuur en
opdrachten. Het schrijven van een essay of diagnose- en
behandelplan in tweetallen.
Literatuur: 1 Gray, P. (2010). Psychology. – 6e dr. New York: W.H.
Freeman. - 674 p. - ISBN 978-1-4292-5245-4. (€57,35)
Eerdere of latere ongewijzigde drukken toegestaan.
2 Rigter, J. (2008). Het palet van de psychologie:
stromingen en hun toepassingen in de hulpverlening. -
4e dr. Bussum: Coutinho. - 415 p. -
ISBN 9789046900109. (€ 32,50)
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
44
Toetsvorm: Het onderdeel psychologie wordt getoetst aan de hand van een
schriftelijk tentamen en het schrijven van een essay of
diagnose- en behandelplan (werkstuk). Voor beide onderdelen
dient men een voldoende te behalen.
Opm. Een deel van de colleges wordt gegeven als hoorcolleges
samen met studenten van het schakelprogramma Pedagogiek
en Onderwijskunde.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
45
Filosofie van opvoeding en onderwijs
Docent: drs. J.A.M. Evers
Doelstelling : Deze cursus beoogt bij studenten gevoeligheid voor de
normativiteit van (ped)agogisch denken en handelen te
ontwikkelen. Deze gevoeligheid is een belangrijke voorwaarde
voor kritische reflectie op eigen en andermans handelwijze.
Door het analyseren van actuele pedagogische thema’s, o.a. in
de vorm van presentaties en discussie, wordt het vermogen tot
kritische reflectie ontwikkeld en aangescherpt.
Vakinhoud: Aan alle agogisch handelen liggen keuzen ten grondslag, of
het nu gaat om gezinsopvoeding, onderwijs of jeugdzorg. Wat
dragen we over aan onze kinderen? Heeft de school een taak
in de overdracht van waarden en normen, of is dit
voorbehouden aan het gezin? Wanneer, waarom en hoe meten
we schoolprestaties van kinderen? Welke betekenis kennen we
toe aan de uitslag? Welke rol kan/moet de overheid spelen in
opvoeding en onderwijs? Wanneer moeten/mogen
hulpverleners in de opvoeding interveniëren?
Om op deze vragen een antwoord te kunnen geven, maken we
keuzes. Al deze keuzes bevatten een normatieve component,
hoe stevig de argumentatie ook gefundeerd is in ‘harde’ cijfers
of andere empirische gegevens. Mensbeelden bijvoorbeeld
spelen, impliciet of expliciet, altijd een rol. In de cursus maken
we kennis met verschillende mensbeelden en de implicaties
ervan voor opvoeding en onderwijs. We leren in deze cursus
om met een kritische blik te kijken naar onderscheidingen
zoals lichaam-geest, nature-nurture, mens-dier, kind-
volwassene en individu-gemeenschap. Aan de hand van
wijsgerig-pedagogische en filosofische teksten analyseren we
concrete opvoedingsdilemma’s. Terugkerend thema daarbij is
de relatie tussen opvoeding, onderwijs en cultuur.
ECTS: 10
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum 1: themacollege
- practicum 2: essay
- zelfstudie
26 uur
55 uur
100 uur
99 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
46
Literatuur: 1 Meijer, W.A.J. (2000). Perspectieven op mens en
opvoeding. - 6e dr. Baarn: HB uitgevers. - 140 p. -.
ISBN 9789055742653. (€ 23,90). Hieruit hfdst. 1.
2 Meijer, W.A.J. e.a. (1997). Algemene pedagogiek en
culturele diversiteit. - 2e dr. Baarn: HB uitgevers. -
134 p. - ISBN 9026661045. (Dit boek is niet meer
verkrijgbaar in de boekhandel. Het is beschikbaar in de
bibliotheek Sociale Wetenschappen van de RUG.)
3 Ritzen, R. (2004). Filosofie van het onderwijs: een
analyse van acht hoofdvragen. - Budel: Damon. - 108
p. - ISBN 9789055734634. (€ 12,90)
Deze titel wordt tijdens het eerste college bekendgemaakt.
Toetsvorm: Themacollege (groepsopdracht) en werkstuk (individueel
essay).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
47
Referaatpracticum
Docent: drs. A.J. Dijkstra
Vakinhoud: Studenten schrijven een paper (literatuurverslag) over een
onderwerp op het gebied van pedagogiek, onderwijskunde of
orthopedagogiek en oefenen de beginselen van het
presenteren.
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen 12 uur
- practicum 1: bibliotheek 2 uur
- practicum 2: paper 88 uur
- zelfstudie 10 uur
Onderwijsvorm: Hoorcolleges, werkcolleges, bibliotheekinstructie.
Literatuur: Reader (20 p.)
Toetsvorm: Werkstuk (schriftelijke opdracht)
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
48
3.3 Het tweede studiejaar
Pedagogiek 2
Docent: dr. D. Lechner
Doelstelling : De student leert vanuit relevante pedagogische theorieën te
kijken naar actuele ontwikkelingen en vernieuwingen in het
veld van opvoeding, onderwijs en jeugdzorg. En oriënteert
zich op het pedagogische beroepenveld.
Vakinhoud: 1 Trends & Thema’s, Vernieuwingen & Ontwikkelingen
Aan de orde komen actuele ontwikkelingen als het nieuwe
leren, vermarkting en bureaucratisering, schaalvergroting en
medicalisering; medialisering & mediawijsheid; actuele
denkers als M. de Winter, M. Delfos en A. Verbruggen; en
vernieuwingen als competentiegericht leren, cliëntparticipatie
en zorgplicht voor het onderwijs. Deze trends en
ontwikkelingen worden in verband gebracht met de in
Pedagogiek 1 behandelde pedagogische theorieën, aangevuld
met de reformpedagogiek en de participatiepedagogiek van J.
Dewey.
2 De rol van de professionele pedagoog
Daarnaast komen de (beroepsethische) competenties aan de
orde die een professionele pedagoog nodig heeft. In dit kader
zal de student een werkveldoriëntatie uitvoeren, werken aan
de presentatievaardigheden, en uitgenodigd worden tot
reflectie op het eigen (toekomstige) professionele
pedagogisch handelen.
ECTS: 16
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
36 uur
258 uur
154 uur
Onderwijsvorm: Hoor-, discussie- en activiteitencolleges; werkveldoriëntatie.
Literatuur: 1 Overige literatuur zal tijdens de colleges bekend
worden gemaakt. Een deel zal in pdf-vorm worden
aangeboden; een ander deel in boek- of readervorm,
die de student verplicht dient af te nemen (tot max. 450
pp.).
2 Zelfgekozen en zelf gevonden aanvullende literatuur
(UB, OPC, internet). 150 p.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
49
3 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken:
inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen.
- 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN
9789058980144 ingenaaid. (€ 32,00).
Dl. II (totaal 58 p.).
Toetsvorm: Werkstuk in de vorm van take-home opdrachten (deels
individuele, deels groepsopdrachten) en opdrachten in de
vorm van groepspresentaties.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
50
Filosofie 2: wetenschapsfilosofie
Docent: dr. P.A. van der Ploeg
Doelstelling : Kennismaken met wetenschapsfilosofie.
Vakinhoud: De aard en de problemen van wetenschappelijk onderzoek en
wetenschappelijke theorievorming, met name die van
gedrags- en maatschappijwetenschappelijk(e) onderzoek en
theorievorming.
ECTS: 7 (5 theorie + 2 opdracht)
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- zelfstudie
- opdrachtdeel
22 uur
118 uur
56 uur
Onderwijsvorm: Hoorcolleges
Literatuur: 1 Digitale reader (online beschikbaar) ± 170 p.
2 Philips, D.C. & Burbules, N.C. (2000). Postpositivism
and educational research. - Lanham/ Oxford:
Rowman & Littlefield. - 112 p. - ISBN
9780847691227. (€ 19,95)
3 Koningsveld, H. (2006). Het verschijnsel wetenschap.
Amsterdam: Boom. - 286 p. -. ISBN 9789085061373.
(€ 29,50)
Toetsvorm: Theoriegedeelte: Schriftelijk tentamen: essayvragen, ‘open
boek’ over collegestof en literatuur
Opdrachtgedeelte: opdracht.
Opmerkingen Het 5 ECTS gedeelte wordt aangeboden aan studenten van de
academische IB-opleiding, studenten van de facultaire minor
en aan studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en
Onderwijskunde.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
51
Statistiek 1
Docent: drs. J. Kramer
Vakinhoud: In deze cursus komen aan de orde: het verzamelen van
gegevens, beschrijvende statistiek (centrum- en spreidings-
maten), grafische voorstellingen van gegevens, steekproef-
fluctuatie, normale verdeling, univariate regressie, correlatie
en andere samenhangmaten, elementaire kansrekening, steek-
proevenverdelingen van statistics.
De cursus omvat tevens het practicum SPSS.
ECTS: 8
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
24 uur
124 uur
76 uur
Onderwijsvorm: Hoor/ werkcolleges/ practicum. ICT ondersteuning.
Literatuur: Titel wordt via de digitale leeromgeving bekendgemaakt.
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen.
Opm. Deelname aan het practicum is een voorwaarde voor het met
succes afronden van het onderdeel.
.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
52
Sociologie 2
Docent: dr. D.H. Hak
Doelstelling : De student vertrouwd maken met het bestaan van
cultuur(verschillen) op nationaal niveau, en het belang ervan
in het verklaren van menselijk gedrag
Omschrijving: In Sociologie 1 (Inleiding sociologie) is gebleken dat
sociologen drie hoofdvragen kennen: de vraag naar de
oorzaken en gevolgen in de samenleving van ongelijkheid,
cohesie en rationaliseringsprocessen. Hierbij lag het accent
op de structurele aspecten. In Sociologie 2
(Cultuurverschillen) ligt de nadruk op de structurerende
invloed van (nationale) culturen bij deze vragen.
Vakinhoud: Culturen, ‘verzamelingen van mogelijke reacties van mensen
vanuit een gemeenschappelijke mentale programmering’
kennen op landenniveau min of meer vaste waardesystemen.
Ze zijn: machtsafstand, collectivisme tegenover
individualisme, femininiteit tegenover masculiniteit, onzeker-
heidsvermijding, en tenslotte lange termijngerichtheid
tegenover korte termijngerichtheid.
Voor het minimumprogramma van de sociologie –mensen
handelen doelgericht onder beperkende sociale en culturele
omstandigheden, met veelal onbedoelde gevolgen op
collectief niveau- heeft dit vergaande gevolgen. Immers
zowel de instrumentele doelen als de ‘kosten’ van willen
bereiken van de doelen worden in hoge mate mede bepaald
door de verschillende waardesystemen.
ECTS: 8
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
18 uur
126 uur
80 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges.
Na de inleidende colleges wordt met de studenten plenair
geoefend om onderdelen van de sociologische hoofdvragen
aan de hand van de genoemde dimensies te analyseren.
Verder moeten de studenten een mondeling referaat houden,
als ook een co-referaat.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
53
Er wordt aandacht besteed aan vaardigheden als het
presenteren, refereren en logisch redeneren.
Literatuur: Hofstede, G. & Hofstede, G.J. (2008). Allemaal anders-
denkenden: omgaan met cultuurverschillen. - 26e dr. of later.
Amsterdam/Antwerpen: Contact. - 572 p. - (met uitzondering
van enkele hoofdstukken). - ISBN 9789025480899 (€ 39,95).
Toetsvorm: Mondelinge referaten aan de hand van door de studenten zelf
gevonden kranten- en tijdschriftenartikelen waarin cultuur-
verschillen een belangrijke rol spelen (opdracht), en een
essay (werkstuk). Het essay is een huiswerkopdracht, die
bestaat uit een kort essay met de analyse van een sociologisch
probleem waarin de nationale waardesystemen.
Het eindcijfer bestaat uit de beoordeling van de mondelinge
referaten (1/2) en de huiswerkopdracht (1/2). De
huiswerkopdracht moet met een voldoende - 5,5 of hoger -
worden gewaardeerd. Zij die een 5 (vijf) halen krijgen de
mogelijkheid tot het maken van een herstelopdracht die bij
voldoende resultaat met een 6 (zes) wordt gewaardeerd.
Degenen met een onvoldoende gemaakte huiswerkopdracht
krijgen – 1x per jaar- de mogelijkheid van het afleggen van
een schriftelijk tentamen over de behandelde stof.
Opm. Door de aard van de cursus ‘leren door doen’ wordt van de
deelnemers een actieve inbreng verwacht. Aanwezigheid bij
de hoor- en werkcolleges is dan ook vereist.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
54
Andragogiek
Docent: drs. J. Lensen
Doelstelling : Kennis nemen en leren hanteren van veranderkundige
begrippen en modellen ten dienste van het ontwikkelen en
verbeteren van eigen professioneel methodisch handelen als
(ped)agoog.
De student is in staat om bij een sociaal probleem een
adequate interventie te kiezen en deze interventie te
verantwoorden
Vakinhoud: - Andragogiek gaat over hoe volwassen mensen leren. Leren
kun je zien als veranderen van gedrag. De wijze waarop
mensen veranderingen vormgeven, zich daarbij laten
beïnvloeden, maar ook zelf beïnvloeden is daarbij het
onderwerp van de lessen.
- Theoretische oriëntaties op en opvattingen over
andrago(lo)gie worden onder de loep genomen. Dat gaat over
het denken over verander- en beïnvloedingsprocessen in de
diverse werkterreinen. Daarbij kijken we naar de ethische
kant (de normatieve andragogie), maar vooral ook naar de
praktische andragogiek, waarin het handelen van de agoog
centraal staat. Welke methodieken staan hem ter
beschikking?
- Methodiek en systematiek om te komen tot
probleemoplossingen.
- Communicatieve vaardigheden, presenteren, werken met
groepen.
ECTS: 10
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
26 uur
116 uur
138 uur
Onderwijsvorm: Bij dit vak wordt een grote diversiteit aan werkvormen
gebruikt. Van hoorcolleges tot rollenspel; van theoretische
beschouwing tot praktische probleemanalyse.
Literatuur: 1. Reader (wordt tijdens de colleges uitgereikt). 55 p.
2. Donkers, G. (2001). Veranderkundige modellen. -
9e herz. dr. Den Haag: Boom. - 295 p. - ISBN
9789024414826. (€ 38,00)
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
55
3. Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor
mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. -
ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 32,00).
Hfdst. 2, 9, 10, 13 en 14. (totaal 51 p.).
4. Ravelli, A., Doorn, L. van & Wilken, J.P. (2009).
Werk(en) met betekenis: dialooggestuurde hulp- en
dienstverlening. - Bussum: Coutinho. - 176 p. -
ISBN 9789046901533. (€ 21,50)
5. Brakkee, S. (2008). Zelfmanagement. - 2e dr.
Groningen: Noordhoff. - 140 p. - ISBN
9789001712228. ( € 26,50)
Toetsvorm: Werkstuk over de literatuur, methodiektoepassing en pre-
sentatie (take-home). Maken van en werken aan een
Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) (opdracht).
Opm. Participatie en presentatie zijn voorwaarden voor het met
succes afronden van het vak. Bij de laatste drie dubbele
colleges is participatie verplicht.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
56
Onderwijskunde
Docent: drs. A.L. Heinink
Doelstelling : Algemene introductie op de wetenschappelijke grondslagen
en de geschiedenis van de onderwijskunde;
Oriëntatie op centrale vraagstellingen en probleemstellingen
in het onderwijs en van het hedendaagse onderwijsonderzoek;
Kennismaking met de belangrijkste deelgebieden en thema’s
binnen de onderwijskunde;
Oriëntatie op mogelijke beroepsvelden van de
onderwijskunde.
Vakinhoud: In dit studieonderdeel wordt ingegaan op de interdisciplinaire
fundamenten van de onderwijskunde en op in dat verband
centrale thema's: onderwijs, samenleving en
zeggenschapsverhoudingen; onderwijsbestel en onderwijs-
beleid, de interne vormgeving van het schoolonderwijs; de
relatie tussen leren, ontwikkeling en onderwijzen, etc.
ECTS: 10
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- zelfstudie
36 uur
244 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges (discussie).
Literatuur: 1 Klapper Onderwijskunde en wetenschap. Circa 100 p.
(± € 5,00).Te bestellen bij docent.
2 Klapper Het onderwijssysteem in Nederland 2010.
Circa 200 p. (± € 10,00). Te bestellen bij docent.
3 Standaert, R. (2007) Vergelijken van
onderwijssystemen. – 2e dr. - Leuven: Acco. - 243 p. -.
ISBN 9789033464867. (€ 30,00)
4 Lowyck, J. & Verloop, N. (red.) (2003). Onderwijs-
kunde: een kennisbasis voor professionals. -
Groningen: Noordhoff. - 474 p. -
ISBN 9789001545338. (€ 58,95)
5 Parreren, C.F. van (2001) Ontwikkelend onderwijs. -
Amersfoort: Acco. - 170 p. - ISBN 9789033417139.
(€ 18,50)
Niet alle hoofdstukken behoeven te worden bestudeerd van
- Het onderwijssysteem in Nederland
- Vergelijken van onderwijssystemen
- Onderwijskunde: een kennisbasis voor professionals
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
57
De docent specificeert de Capita Selecta aan het begin van
de collegereeks en zet de specificatie op de digitale
leeromgeving.
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen met open vragen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
58
Vrije keuze
Docent: A.A. Slijkhuis
Doelstelling : Vergroting van algemene ontwikkeling, (pedagogische)
belangstelling en inzicht in het pedagogisch werkveld.
Vakinhoud: In dit studieonderdeel neemt de student deel aan het extra
onderwijsaanbod (zie website) en aan het internationa-
liseringsprogramma dat SPO heeft in samenwerking met de
International Master of Education van de Rijksuniversiteit
Groningen (IME). In totaal dient de student deel te nemen
aan vijf activiteiten. Het organiseren van een excursie aan
studenten van IME telt voor vier activiteiten.
In aanmerking komen:
a. actualiteitencolleges verzorgd door Pedagogiek en
Onderwijskunde RuG
b. excursies verzorgd door Pedagogiek en
Onderwijskunde RuG
c. aanbod van Studium Generale
d. deelnemen aan workshops verzorgd door studenten
van de IME
e. organiseren van een excursie voor studenten van de
IME (door max. drie studenten per excursie)
Studenten dienen van deze activiteiten een portfolio aan te
leggen. In dit portfolio komen ten eerste de bewijzen van
deelname. Voor de onderdelen a, b en d betekent dit dat zij de
activiteit ter plaatse dienen te laten aftekenen of afstempelen
op een bij SPO verkrijgbare stempelkaart. Voor activiteit c en
e dient de student in een kort verslag (half A4) aan te geven
waar (in geval van c) de lezing over ging of (in geval van e)
met wie de de student de excursie heeft georganiseerd en wat
er is georganiseerd. Daarnaast dient de student per activiteit
in een kort verslag (half A4) terug te blikken op de activiteit.
Daarbij kan worden ingegaan op vragen als: waarom heb ik
voor deze activiteit gekozen? Wat heb ik ervan opgestoken?
Op welke wijze sluit deze activiteit aan bij wat ik tot nu toe in
de opleiding heb geleerd? In overleg met Ans Slijkhuis kan
ook deelname aan andere activiteiten dan hier genoemd onder
a t/m e voor invulling van de vrije keuzeruimte in aanmerking
komen. Het moet gaan om activiteiten die gerelateerd kunnen
worden aan de opleiding. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken
aan het bezoeken van een congres.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
59
ECTS 1
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- practicum
28 uur
Onderwijsvorm: Lezingen, organiseren van of deelnemen aan excursies.
Literatuur: -
Toetsvorm: Werkstuk in de vorm van een portfolio.
Opm. Het wordt aangeraden de activiteiten te verdelen over de loop
van de studie, studenten kunnen dus al vanaf het eerste jaar
beginnen met dit onderdeel.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
60
3.4 Het derde studiejaar
Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding)
Docent: drs. R. Jager en drs. E. Voeten
Doelstelling : Doel van de cursus is dat de student:
- kennismaakt met het proces van visie- en
identiteitsontwikkeling;
- deze visie en identiteit kan vertalen naar
profileringsitems en een profiel;
- inzicht krijgt in het belang van interne communicatie
voor draagvlakontwikkeling;
- handvatten krijgt voor het voorbereiden en houden
van een gedegen interview.
Vakinhoud: De student kiest een school of (zorg)instelling. De student
houdt samen met een medestudent een diepte-interview met
de directeur van de school of instelling. In dit interview
achterhalen de studenten o.a. het antwoord op de volgende
vragen:
- Wat zijn de missie, visie en identiteit van de
organisatie?
- Hoe zijn deze tot stand gekomen?
- Op welke wijze is draagvlak voor visie gecreëerd?
- Wat is het doel van de positionering?
- Wat is het imago van de organisatie?
- Wat zijn de sterke en zwakke punten van de
organisatie?
- Wat is de concurrentiepositie van de organisatie?
Op basis van de uitkomsten van het interview, ontwikkelen
de studenten een profiel van de organisatie. De studenten
presenteren het profiel aan medestudenten (‘de
medewerkers’ van de organisatie) met als doel draagvlak
voor het profiel te creëren bij de ‘medewerkers’.
Medestudenten moeten mede op basis van de literatuur een
kritisch oordeel vormen over het welslagen van het profiel.
Het interview en het profiel dienen tevens als startpunt voor
de colleges van het vak Inleiding Communicatie.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
61
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
24 uur
47 uur
41 uur
Onderwijsvorm: Werkcolleges: studenten werken samen in groepen van twee
personen en zoeken o.a. op het internet de benodigde
informatie.
Presenteren en discussiëren: studenten presenteren het
profiel aan de groep; de groep vormt een kritisch oordeel
over het welslagen van het profiel.
Literatuur: 1 Michels, W.J. (2010). Communicatiehandboek:
identiteit, imago, merk, media. – 3e dr. (of later) . -
Groningen: Noordhoff. - ISBN 978-90-01-78268-9.
(€ 49,95)
Hfdst. 5, 8, 9, 10, 11. NB: Dit boek wordt ook
gebruikt bij het vak ‘Inleiding Communicatie’.
2 Emans, B. (2002). Interviewen: theorie, techniek en
training. – 4e dr. Groningen: Noordhoff. – 236 p. -
ISBN 9020730878. (€ 44,95) De te bestuderen
literatuur wordt tijdens het 1e college bekend
gemaakt.
3 Een door de docent samengestelde reader.
Aanbevolen literatuur:
Jager, R.A.E., & Voeten, E.C. (2009). STANDAARDboekje:
onderwijspositionering en communicatie. Groningen: BOP
onderzoek en communicatie. ISBN/EAN 9789081411615.
(ca. € 15,-). Bij de docenten te bestellen.
Toetsvorm: Opdracht en opgaven over de literatuur (take-home).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
62
Inleiding communicatie
Docent: drs. A.J. Dijkstra
Doelstelling : Studenten maken kennis met verschillende vormen van
communicatie. Ze krijgen inzicht in en worden zich bewust
van de rol en invloed van (professionele) communicatie in het
eigen werkveld en de hedendaagse samenleving.
Vakinhoud: De cursus besteedt aandacht aan:
- massacommunicatie en persoonlijke communicatie;
- verbale en non-verbale communicatie;
- kernbegrippen en basismodellen uit de
communicatiewetenschap;
- communicatie en beïnvloeding;
- creatief taal- en beeldgebruik;
- communicatieonderzoek en communicatieplannen;
- omgaan met de pers;
- gebruik van nieuwe (‘social’) media.
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
20 uur
30 uur
62 uur
Onderwijsvorm: Gemengde hoor-/werkcolleges.
Let op!! Het verdient de voorkeur het vak “Inleiding
communicatie” te volgen na het vak “Visie en profilering”.In
dat geval kunt u namelijk voortbouwen op de opdracht die u
daar hebt gedaan. Wanneer dat niet mogelijk is, krijgt u een
alternatieve opdracht.
Literatuur: 1 Michels, W.J. (2010). Communicatiehandboek:
identiteit, imago, merk, media. – 3e dr. (of later). –
Groningen: Noordhoff. – ISBN 978-90-01-78268-9.
(€49,95)
Hfdst. 1, 2, 3, 6, 10, 13, 14. (ca. 120 blz.) NB: Dit boek
wordt ook gebruikt bij het vak ‘Visie en profilering’.
2 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen.
- 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. - ISBN 978-
90-58-980144. (€32,00) Hfdst. 3, 12 t/m 14 (ca. 40
blz.).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
63
3 Boschma, Jeroen & Groen, Inez (2010). Generatie
Einstein: slimmer, sneller en volwassener. – 3e dr. (of
later). - Utrecht: Bruna. – 264 p. - ISBN 978-90-229-
9903-5. (€ 19,95)
4 Een door de docent samengestelde reader.
Toetsvorm: Tentamen, opdracht en mondelinge presentatie.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
64
Beleid en organisatie
Docent: drs. J. Lensen
Algemeen: Iedereen die werkt in een organisatie heeft te maken met
Organiseren, Veranderen en Managen. Iedereen heeft
daarmee ervaring; positieve en minder positieve. Hoe
bruisend het is in organisaties hangt veel af van wat er
politiek en economisch gebeurt. Die dynamiek, waarin
mensen samenwerken aan een doel en hoe je dat kunt
beïnvloeden vanuit verschillende posities, staat centraal in
dit vak. Daarom is het Lerend vermogen uitgangspunt bij dit
vak. Dat is de bekwaamheid te begrijpen en daarop te
anticiperen. Dat vraagt om steeds weer te leren van het
eigen handelen en dit handelen aan te passen aan wat we
geleerd hebben.
Doelstelling : Globale kennis van de organisatiekunde, haar theorie,
ontwikkelingen en toepassingen. Bewust worden hoe jij
invloed kunt uitoefenen op je eigen werk in de organisatie.
Vakinhoud: In de module komen aan de orde:
- organisatietheorie en geschiedenis
- organisatiebegrippen zoals structuur, cultuur,
strategie en beleid, systeem, macht en hiërarchie,
communicatie, het leren van organisaties
- stijlen van leidinggeven en managementvaardigheden
- coaching en werken met teams
- organisatieverandering en ontwikkeling
- continuïteit en verandering, een symbiose
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
18 uur
8 uur
86 uur
Onderwijsvorm: Vanuit de vooraf bestudeerde literatuur gaan we in gesprek
over eigen ervaringen in organisaties. Vanuit hoorcolleges
worden theoretische kaders aangereikt en met
praktijkopdrachten zullen we die ontmoetingen trachten te
integreren. Studenten maken bijvoorbeeld een
leiderschapstest en reflecteren op de uitkomst, bespreken
casuïstiek gericht op kwaliteitssystemen in organisaties en
oefenen in leiderschapsvaardigheden zoals het geven van
instructie.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
65
Literatuur: 1 Schermer, K., Quint, P. (2005). De organisatie als
hulpmiddel. - 4e dr. Houten: Bohn Stafleu Van
Loghum. - 368 p. - ISBN 9789031352562 (€ 39,95).
2 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor
mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. -
ISBN 9789058980144. (€ 32,-). Hfdst. 11 t/m 15 (66
p.).
3 Een door de docent samengestelde reader waarvan
de artikelen op de leeromgeving worden geplaatst.
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
66
Advisering en begeleiding
Docent: dr. L.W.H. Bakker
Doelstelling : Advisering en begeleiding spelen een belangrijke rol als
taakvelden binnen de jeugdzorg en het onderwijs. De
doelstelling van dit college is een beeld krijgen van deze
taakvelden in de jeugdzorg (waaronder ook de jeugd-
bescherming en de geestelijke gezondheidszorg) in samen-
werking met het (speciaal) onderwijs. Daarnaast zullen aan
de hand van praktijkvoorbeelden enkele theoretische
begeleidingsinvalshoeken worden behandeld, waaronder de
medische, de leertheoretische, de psychodynamische, de
systeemtheoretische invalshoek, de pedagogische en de
oplossingsgerichte invalshoek.
Vakinhoud: - inleiding over de fase van aanmelding en onderzoek
en daarmee samenhangend de relatie van adviseren en
begeleiden met diagnostiek en behandeling;
- bespreken van de betekenis van advisering en bege-
leiding ten aanzien van kinderen/jeugdigen en vol-
wassenen;
- begeleiden en adviseren van (gezins)hulpverleners;
- inleiding in gesprekstechnieken toegespitst op
advisering- en begeleidingsgesprekken.
ECTS: 4
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
14 uur
42 uur
56 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en eventueel discussiecolleges, casuïstiek aan de hand
van dvd-materialen en inbreng van de groep en docent.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
67
Literatuur: 1 Bakker, L.W.H. (2001). De Pedagogische Variabelen
Lijst (PVL) : de ontwikkeling van een pedagogisch
diagnostisch instrument voor de gezinsvoogden van de
Ambulante Jeugdhulpverlening en Jeugdbescherming
van het Leger des Heils (AJL). Apeldoorn/Leuven:
Garant. Bestuderen hfdst. 1t/m 3. 81 p. (Niet geheel
tentamenstof). Link via website docent.
2 Pas, A. van der (2000). Handboek methodische ouder-
begeleiding: aanmelding en onderzoek. - Dl. 4. -
Rotterdam: Donker. - 180 p. - ISBN 9789061004349.
(€ 19,90)
3 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken:
inleiding tot methodisch handelen met en voor
mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p . -
ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 32,-). Hfdst. 13.
10 p.
4 Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. NJI:
Utrecht. Bestuderen hfdst. 2 en 3. 91 p.
Toetsvorm: Werkstuk over collegestof en literatuur (take-home).
Opm. Deelname aan het practicum is voorwaarde voor het
succesvol kunnen afronden van deze cursus.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
68
Orthopedagogiek
Docent: dr. T. Roggen
(m.m.v. gastdocenten)
Doelstelling : Zicht krijgen op het gebied van de orthopedagogiek.
Vakinhoud: Bekend raken met denkrichtingen, gangbare theorieën, be-
grippen binnen de orthopedagogiek. Bezinning op de pro-
blematiek betreffende de relatie theorie – praktijk;
ontwikkelen van metaniveau. Een gastdocent komt iets
vertellen over de hulpverleningspraktijk (diagnostiek,
behandeling enz.) van een orthopedagogische instelling.
ECTS: 10
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- zelfstudie
32 uur
248 uur
Onderwijsvorm: Het onderdeel wordt aangeboden in de vorm van
hoorcolleges. De nadruk ligt op inleidende theorievorming.
Literatuur: 1. Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor
mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. -
ISBN 9789058980144. (€ 32,-). Hfdst. 8, 9, 10, 13
en 14 (70 p.).
2. Ruijssenaars, A.J.J.M., Bergh, P.M. van den &
Schoorl, P. (2008). Orthopedagogiek: ontwikke-
lingen, theoriën en modellen: een inleiding. -
Leuven: Garant. - 281 p. - ISBN 9789044122640.
(€ 26,80). Hieruit: hfdst. 1, 2, 3 en 4.
3. Baartman, H., Leij, A. van der, & Stolk, J. (2001).
Het perspectief van de orthopedagoog. - 2e dr.
Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. - 238 p.-.
ISBN 9789031334537. (€ 38,95). Hieruit: Hfdst. 1
t/m 4 en 11 t/m 13.
4. N.V.O. brochure: Beroepscode van de
orthopedagoog (te bestellen bij de NVO:
informatiebrochure, tel. 030-2322407, e-mail:
[email protected], www.nvo.nl.
5. Phorza, beroepsvereniging voor sociaal-agogische
professionals. (2009). Beroepscode voor sociaal-
agogisch werkers. Te bestellen via Phorza.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
69
6. Roggen, T. (2009). Omgangskwaliteit voor orthope-
dagogen. - 2e dr. Utrecht: Agiel. – 368 p. - ISBN
9789077834183. (€ 55,00). Het boek is via de
boekhandel of uitgever te bestellen.
Hieruit hfdst. 1, 2 en 3. 83 p. (Het boek wordt later
bij het vak Jeugdzorg weer gebruikt).
7. Grietens, H., Vanderfaeillie, J., Hellinckx, W., &
Ruijssenaars, W. (Red.) (2005). Handboek orthope-
dagogische hulpverlening: een orthopedagogisch
perspectief op kinderen en jongeren met problemen.
Leuven/Voorburg: Acco. - 425 p.- ISBN
9789033459788 (€ 34,50). Hierover wordt een
opdracht gemaakt.
Toetsvorm: Opdracht en schriftelijk tentamen met open en
meerkeuzevragen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
70
Lerarenvariant
Docent: drs. G. J. Steiger
A. Pel
Doelstelling : Tijdens de lessen zullen handvatten worden aangereikt
waarmee de student zich zelfstandig als (aankomend) docent
verder kan ontwikkelen. Het verwerven van didactische
vaardigheden en begeleidingsvaardigheden, die nodig zijn
voor het lesgeven op het gebied van de pedagogiek en
aanverwante vakken op tweedegraads niveau (Mbo-
onderwijs), staan hierbij centraal.
De te verwerven competenties sluiten nauw aan bij de
competenties zoals die staan vermeld in de wet op de
beroepen in het onderwijs (wet BIO). Naast het vermelden
van docentcompetenties gaat de wet BIO uit van het
voortdurend onderhouden van de eigen bekwaamheid. Er zal
daarom ook aandacht worden besteed aan de gevolgen hiervan
voor docenten. Meer informatie is o.a. te vinden op
www.lerarenweb.nl.
Vakinhoud: De nadruk ligt op de toepassing van onderwijskundige kennis
in de praktijk. Leren is het centrale thema. Onder meer komen
lesvoorbereiding, didactische werkvormen, het vinden en
gebruiken van (digitaal) lesmateriaal en
presentatievaardigheden aan de orde. De inhoud is deels
vraaggestuurd en kan daardoor aangepast worden aan vragen
zoals die op dat moment bij studenten leven.
Instituutspracticum
Het geven van een college (instituutspracticum) is een
onderdeel van de Lerarenvariant. Studenten die de
Lerarenvariant hebben gehaald verzorgen een college van drie
kwartier bij één van de vakken uit de opleiding die ze al met
succes hebben afgerond. De basis voor het geven van het
college vormt een vooraf opgesteld én goedgekeurd lesplan.
Veldoriëntatie
Studenten voeren een opdracht uit in de onderwijspraktijk van
een Mbo-opleiding en maken hiervan een schriftelijk verslag.
De tijdens de lessen opgedane kennis kan zo aan de praktijk
worden gekoppeld. Daarnaast wordt studenten de
mogelijkheid tot het deelnemen aan een intervisiebijeenkomst
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
71
geboden. Op deze bijeenkomst, worden alumni lerarenvariant
SPO en studenten samengebracht om aan de hand van een
actueel thema te discussiëren en informatie uit te wisselen
over het leraarschap. Thema’s worden vooraf vastgesteld aan
de hand van vragen die leven bij alumni en studenten en/of
actuele onderwijsontwikkelingen.
ECTS: 9 waarvan:
Instituutspracticum
Veldoriëntatie
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
1 ECTS
1 ECTS
28 uur
107 uur
117 uur
Onderwijsvorm: Er zal een brede kennisbasis worden geboden. Om het
bestuderen van de literatuur te vergemakkelijken zijn er
diverse verwerkingvragen beschikbaar via de digitale
studieomgeving. Daarnaast zijn er diverse mogelijkheden om
te oefenen met doceren (micro-teaching) en
presentatievormen. Steeds zal hierbij de koppeling met de
theorie worden gelegd. Centraal staat daarbij het leren mét en
van elkaar. Op basis van deze kennis en deze vaardigheden
bereid iedere student vervolgens zelfstandig een les voor en
voert een deel van het gemaakte lesplan daadwerkelijk uit.
Deze les zal worden opgenomen en met de desbetreffende
student worden geanalyseerd.
Digitale leeromgeving
Binnen het moderne Mbo-onderwijs maken docenten en
studenten veel gebruik van digitale leeromgevingen en
technische randapparatuur. Het (leren) werken met een deel
van deze mogelijkheden maakt dan ook integraal deel uit van
dit vak.
Literatuur: 1 Standaert, R. & Troch, F. (2006). Leren en
onderwijzen: inleiding tot de algemene didactiek. - 5e
dr. Amersfoort: Acco. - 358 p. - ISBN
9789033461279. (€ 28,00)
2 Veen, Tj. van der & Wal, J. van der (2008). Van
leertheorie naar onderwijspraktijk. – 4e
geactualiseerde dr. - Groningen: Noordhoff. - 215 p. -
ISBN 9789001702342. (€ 37,95)
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
72
3 Via de digitale leeromgeving kunnen de diverse
benodigde documenten voor het instituutspracticum en
de veldoriëntatie worden opgevraagd en is er
aanvullend materiaal beschikbaar. Ook opdrachten
zullen hier worden klaargezet.
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen met open vragen.
Succesvol afronden van een lesvoorbereiding en de uitvoering
hiervan.
Opdracht: Succesvol afronden instituutspracticum (1 ECTS).
Opdracht:Succesvol afronden van de veldoriëntatie (1 ECTS).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
73
Onderwijsbegeleiding
Docent: drs. A.C.M. van Roy
Doelstelling : Kennis van de verschillende probleemgebieden waarin een
onderwijsbegeleider functioneert en inzicht in handelings-
opties die hij heeft. Inzicht in de actuele ontwikkeling en
vraagstukken met betrekking tot begeleiding van het
onderwijs. Oriëntatie op het werkveld.
Vakinhoud: - Korte schets van veranderingen in het onderwijs en het
ontstaan van de onderwijsbegeleiding.
- Schets van de Nederlandse onderwijsverzorgings-
structuur.
- Onderwijsondersteuning bij primaire processen in de
school. Hierbij zijn (ortho)didactische en pedagogische
kennis en vaardigheden onontbeerlijk. Interne
begeleiding en coaching binnen de leerlingenzorgroute
zijn belangrijke componenten van het vak.
ECTS: 9
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
20 uur
147 uur
85 uur
Onderwijsvorm: In de colleges wordt getracht via afwisselende werkvormen
kennis en vaardigheden uit te wisselen. Het analyseren van
gesprekken (m.b.v. videofragmenten) en het oefenen van
gespreksvaardigheden (o.a. middels de methodiek CLB) zijn
belangrijk onderdelen van de cursus. Ieder college van 2 uur
bestaat uit een gedeelte hoorcollege (verzorgd door de docent)
en een gedeelte werkcollege, grotendeels verzorgd door
interactieve presentaties van studenten. Aanwezigheid is
verplicht i.v.m. presentaties.
Literatuur: 1 Meijer, W. (2009). Leerkrachten begeleiden bij passend
onderwijs. - Amersfoort: CPS. - 180 p. - ISBN
9789065086068. (€ 28,90)
2 Bongaards, B., & Sas, J. (2008). Praktijkboek
leerlingenzorg: omgaan met zorgleerlingen in de
school. - 2e dr. Groningen: Noordhoff. - 393 p. - ISBN
9789001702359. (€ 43,95). Hfdst. 2, 5 t/m 12.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
74
3 Landelijke beroepsgroep voor intern begeleiders.
(2010). De beroepsstandaard voor de intern begeleider.
- Huizen: Pica. - 68 p. - ISBN 9789077671436
(€ 12,50).
4 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen.
- 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN
9789058980144 ingenaaid). (€ 32,-). Hfdst. 2.2. en
hfdst. 3 (14 p.).
Toetsvorm: Het opstellen van een ‘begeleidingsplan’ en een werkstuk over
de literatuur en de collegestof (take-home).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
75
Jeugdzorg
Docent: dr. T. Roggen en
drs. R.J. van Wetten
(m.m.v. gastdocenten)
Doelstelling : Oriëntatie op het werkveld van de jeugdhulpverlening en
jeugdbescherming. Studenten maken kennis met de
uitgangspunten en de structuur van de jeugdhulpverlening. Het
accent zal liggen op de relatie respectievelijk de kloof tussen
theorie en praktijk van de Jeugdzorg. Naast het bespreken van
beroepsspecifieke problemen wordt het belang van
professionalisering benadrukt. Zo mogelijk wordt een
gastdocent aangetrokken die college zal geven over de praktijk
van de jeugdzorg.
Vakinhoud: Bespreken van en discussies over actuele kwesties in de
hulpverlening. Het analyseren van de hulpverleningspraktijk en
beroepsspecifieke problemen aan de hand van theoretische
uitgangspunten en gangbare stromingen. Gericht bezig zijn met
professionaliteit, grondhouding en management. Kritische
reflectie en training op metaniveau.
Ontwikkelingen binnen de Jeugdzorg. Dilemma's tussen
jeugdhulpverlening en jeugdbescherming. Kennis over en
inzicht in specifieke jeugdproblemen: discussie over
oplossingen.
ECTS: A: 5 ECTS
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
18 uur
8 uur
114 uur
B: 4 ECTS
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
18 uur
8 uur
86 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en discussiecolleges, vaardigheidstraining. Groepscom-
municatie is essentieel, mede daarom is presentie belangrijk.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
76
Literatuur: Roggen: Deel A
1 Roggen, T. (2006). Omgangskwaliteit voor ortho-
pedagogen. - 2e dr. - Utrecht: Agiel. - 368 p. - ISBN
9789077834183. (€ 55,-) . Hieruit hfdst. 4 t/m 7. Het
boek is reeds in bezit of te bestellen via boekhandel of
uitgever.
2 Hermanns, J., e.a. (red.) (2005). Handboek jeugdzorg I:
stromingen en specifieke doelgroepen. - Houten: Stafleu
Van Loghum. – 516 p. - ISBN 9789031346400.
(€ 51,95). Vooral deel B goed bestuderen! Deel A en C:
doorlezen.
Van Wetten: Deel B
1 Literatuurklapper (bij docent verkrijgbaar)
2 Hermanns, J., e.a. (red.) (2005). Handboek jeugdzorg II:
methodieken. - Houten: Stafleu Van Loghum. - 568 p. -
ISBN 9789031346417. (€48,95)
Toetsvorm: A: Schriftelijk tentamen over de collegestof en de literatuur.
B: Schriftelijk tentamen over de collegestof en de literatuur.
Opm.: Voor zowel deel A als deel B dient een voldoende gehaald te
worden, wil men deze beroepsvariant kunnen afsluiten.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
77
Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg
Docent: T.R. Maandag
Doelstelling : De student:
- verwerft achtergrondkennis over de belangrijkste
groepen allochtonen in Nederland;
- verwerft kennis en inzicht over aspecten van
interculturele communicatie.
Vakinhoud: De immigratie van voornamelijk Marokkanen, Turken,
Surinamers, Antillianen en een heterogene groep vluchtelingen
heeft de Nederlandse samenleving een multicultureel karakter
gegeven. Veel pedagogen, leerkrachten en hulpverleners
zullen in hun beroepspraktijk met deze multiculturele
samenleving te maken krijgen.
De opvoeding en ontwikkeling van kinderen zijn processen die
plaatsvinden in de sociaal-culturele context van de
samenleving. Doordat allochtone ouders in een andere cultuur
zijn opgegroeid dan de Nederlandse, worden ze na hun
immigratie geconfronteerd met andere waarden en normen, die
zij deels overnemen en deels verwerpen. Al met al is dit een
ingrijpend acculturatieproces. Met behulp van de boeken van
Eldering en Van Keulen en Van Beurden zal geprobeerd
worden achtergrondkennis over de grootste groepen
allochtonen te geven. Het gaat dan onder andere over de
migratiegeschiedenis, verschillen in culturele normen en
waarden en specifieke opvoedings- en onderwijsproblemen.
Er zal verder aandacht zijn voor interculturele communicatie.
Naast theoretische (denk)kaders zal er in zowel de literatuur
als de colleges ook aandacht zijn voor de praktijk.
ECTS: 6
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- zelfstudie
18 uur
150 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en discussiecolleges.
Literatuur: 1 Eldering, L. (2006). Cultuur en opvoeding:
interculturele pedagogiek vanuit ecologisch
perspectief. - 5e dr. Rotterdam: Lemniscaat. - 347 p.-.
ISBN 9789056378493 (€ 34,95).
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
78
2 Keulen, A. van, & Beurden, A. van (2002 of later). Van
alles wat meenemen: opvoedingsstijlen in
multicultureel Nederland. - 2e dr. Bussum: Coutinho. –
240 p. - ISBN 9789046900116. (€ 23,50)
3 Reader.
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
79
Methodologie/onderzoekspracticum
Docent: drs. A.C.M. van Roy
Doelstelling : In dit studieonderdeel staat het verkrijgen en toepassen van
inzicht in de methoden van het sociaalwetenschappelijk
onderzoek centraal.
Vakinhoud: In de cursus komt een verscheidenheid aan onderwerpen aan
de orde, waaronder: het onderzoeksproces, probleemstelling,
theorie en conceptueel model, onderzoekselementen (steek-
proeftrekking), dataverzamelingsmethoden (interviews en
observaties), validiteit en betrouwbaarheid, verwerking van
gegevens, soorten onderzoek etc. In het onderdeel voeren
studenten een onderzoekje uit, in het kader waarvan ook aan-
dacht zal worden besteed aan (automatische) literatuur-
ontsluiting.
ECTS: 10
Onderverdeling en studiebelasting in uren:
- contacturen
- practicum
- zelfstudie
34 uur
166 uur
80 uur
Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges, het schrijven van onderzoeks-
voorstellen, het opzetten en uitvoeren van kleinschalig
onderzoek (in groepen), het mondeling presenteren van
resultaten, schriftelijke rapportage. Verder wordt aandacht
geschonken aan het invoeren en verwerken van onderzoeks-
gegevens met behulp van SPSS en aan het ontsluiten van
literatuur.
Literatuur: Baarda, D.B., & Goede, M.P.M. de (2001). Basisboek
methoden en technieken. - 4e dr. Groningen: Noordhoff. -
376 p. - ISBN 9789020733150. (€ 49,95)
Toetsvorm: Schriftelijk tentamen. Het voldoende afronden van het
practicum is een voorwaarde voor de afronding van dit
onderdeel. Bij het vak methodologie is kennis van Statistiek
1 vereist.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
80
3.5 Vierde studiejaar
Terugkombijeenkomsten
Docent: drs. A.J. Dijkstra
Doelstelling : De terugkombijeenkomsten voor stage en scriptie zijn bedoeld
als vorm van extra begeleiding voor studenten die zich in de
laatste, vaak wat eenzame fase van hun studie bevinden. De
bijeenkomsten geven studenten de gelegenheid om, onder
begeleiding van een docent, met elkaar de voortgang en
problemen rondom hun stage en scriptie te bespreken.
Daarnaast zijn de bijeenkomsten bedoeld voor reflectie op de
eigen ervaringen, opvattingen en vaardigheden in relatie tot de
inhoud van stage resp. scriptie.
Algemeen: De terugkombijeenkomsten zijn bestemd voor studenten die
bezig zijn met hun stage en/of hun scriptie, of op het punt
staan dat te gaan doen.
Gezien de aard van de bijeenkomsten is het van belang dat
studenten alle bijeenkomsten aanwezig zijn; samenloop met
andere vakken/colleges dient zoveel mogelijk vermeden te
worden.
Er vinden zes terugkombijeenkomsten per collegejaar plaats:
begin september, begin oktober, medio december, medio
januari, begin maart en medio mei. De bijeenkomsten duren
elk drie uur.
Bij de terugkombijeenkomsten wordt gewerkt in groepen van
5 tot 8 studenten. Zo nodig worden parallelle groepen
gevormd.
ECTS 0
Onderwijsvorm: Centraal in de terugkombijeenkomsten staat het principe van
intervisie: het uitwisselen van ervaringen en het geven van
feedback op elkaars werk. Er wordt een groot beroep gedaan
op de actieve houding en eigen inbreng van studenten.
Daarnaast wordt door de docent informatie gegeven over de
eisen die SPO aan stage en scriptie stelt. Op basis van vragen
en problemen van studenten kan de docent ingaan op allerlei
inhoudelijke en/of organisatorische aspecten van stage en
scriptie.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
81
Literatuur: 1 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken :
inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen.
4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. - ISBN
9789058980144 (€ 32,-). Hfdst. 3, 4, 5 en 15.
2 Oost, H. & Markenhof, A. (2010) Een onderzoek
voorbereiden. - Baarn: HB uitgevers. - 79 p. - ISBN
9789006978131 . (€ 17,90)
3 Oosterbaan, W. (2009) Een leesbare scriptie. - 10e dr.
Amsterdam: Prometheus. - 72 p. - ISBN
9789044615807. (€ 10,-)
4 Soudijn, K. (2005) Onderzoeksverslagen schrijven:
praktische handleiding bij het schrijven van scripties
en andere werkstukken voor HBO en WO. - Houten:
Bohn Stafleu Van Loghum. - 128 p.-.
ISBN 9789031343362. (€ 31,95)
5 Baarda, D.B., Goede, M.P.M. de & Dijkum, van
(2003) Basisboek statistiek met SPSS: handleiding
voor het verwerken en analyseren van en rapporteren
over (onderzoek)gegevens. - 3e dr. Groningen:
Noordhoff. - 212 p. - ISBN: 9789001700102.
(€ 30,25)
NB: Behalve bij nr. 1 gaat het hier om aanbevolen literatuur;
dus schaf niet meteen van alles aan, maar bekijk eerst wat je
nodig hebt, respectievelijk nuttig vindt.
Het boek van Winkelaar wordt ook bij andere vakken gebruikt
en is met name nuttig tijdens je stage. De boeken nrs. 2 t/m 5
zijn nuttig voor scriptieschrijvers. Nr. 2 maakt deel uit van een
serie over het gehele proces van onderzoek doen; nrs. 3 en 4
leggen het accent meer op het schijven van het
onderzoeksverslag; nr. 5 is een handleiding bij SPSS en dus
alleen van belang wanneer je kwantitatief-empirisch
onderzoek gaat doen.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
82
Stage
Docent: Eén van de docenten van de drie beroepsdifferentiaties of van
een aan de beroepsdifferentiaties verwant vak (zie
stagebegeleiding bijlage 4.1).
Doelstelling: Het verkrijgen van praktijkervaring op een relevant
werkterrein en in staat zijn tot reflectie op dit werkterrein en
het eigen functioneren.
De student:
- gaat een pedagogische relatie aan en onderhoudt deze;
- geeft een pedagogisch klimaat vorm dat ontwikkelings-
kansen biedt;
- ontwikkelt gevoeligheid voor de normativiteit van
(ped)agogisch denken en handelen;
- kan aan de hand van theorievorming concrete vraag-
stukken analyseren en daarop reflecteren;
- ontwikkelt een beroepshouding en een eigen visie op
pedagogische vraagstukken;
- kan in teamverband werken;
- is in staat tot methodisch denken en handelen en kan
hierover schriftelijk rapporteren.
Vakinhoud: De stage kan worden gedaan in één geheel of in twee gelijke
delen. Indien de stage in twee delen wordt gedaan kan ervoor
worden gekozen om stages te volgen op het terrein van twee
verschillende beroepsdifferentiaties.
Onderdelen van de stage:
- stagevoorbereiding, uitmondend in een stageplan
waarin de stageopdracht is vastgelegd. Het stageplan
moet worden goedgekeurd en ondertekend door een
vertegenwoordiger van de stage-instelling en de
begeleidende docent. De student mag pas na
goedkeuring met de uitvoering van de stageopdracht
beginnen;
- stagewerkzaamheden, inhoudende een oriëntatie op de
stage-instelling en het onder toezicht uitvoeren van een
stageopdracht. De stagewerkzaamheden moeten gericht
zijn op het behalen van persoonlijke leerdoelen op het
gebied van beroepsspecifieke (sociale) vaardigheden
en op reflectie op de pedagogische praktijk;
- stageverslag.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
83
ECTS: 44 ECTS of 2 x 22 ECTS
80% van de studietijd dient te worden besteed aan het
praktische deel van de stage. De overige 20% kan worden
besteed aan de stagevoorbereiding en het schrijven van een
stageverslag.
Onderwijsvorm: De student loopt stage op een relevant werkterrein en wordt
daarbij begeleid door een docent van de opleiding. Daarnaast
vinden terugkombijeenkomsten plaats onder leiding van een
docent, waarin studenten ervaringen kunnen uitwisselen en
waarin ze aangezet worden tot reflectie
Literatuur: Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding
tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht:
De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN 9789058980144 (ingenaaid).
(€ 32,-)
Toetsing: Stageverslag
Opm. Studenten die binnen een verwante HBO-opleiding aan de
stageverplichting hebben voldaan, komen in aanmerking voor
een volledige vrijstelling. Studenten die binnen een verwante
MBO-opleiding aan de stageverplichting hebben voldaan,
komen in aanmerking voor een vrijstelling voor een halve
stage. In bijzondere gevallen wordt stagevrijstelling verleend
op basis van werkervaring. Bij het verlenen van
stagevrijstellingen wordt nagegaan of de bij “doelstelling”
genoemde onderdelen in voldoende mate zijn gerealiseerd.
Voor studenten die zijn ingestroomd in of na het studiejaar
2001-2002 geldt dat alleen beroepsdifferentiaties waarin de
student stage heeft gelopen (of daarvan op grond van de
vooropleiding vrijstelling heeft gekregen) als specialisatie op
het diploma worden vermeld.
Richtlijnen voor het uitvoeren van de stage en het schrijven
van het stageverslag zijn opgenomen als bijlage in deze
studiegids en op te vragen bij het studiesecretariaat.
Er wordt geen cijfer toegekend aan de stage. De stage wordt
beoordeeld met voldoende of onvoldoende.
HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK
84
Scriptie
Docent: Eén van de docenten van de opleiding HBO-pedagogiek.
Daaraan kan - in overleg met de studiecoördinator- een
begeleider van buiten worden toegevoegd.
Doelstelling: Naar aanleiding van een praktijkprobleem zelfstandig een
(literatuur-)onderzoek verrichten en daarover schriftelijk
rapporteren.
Vakinhoud De student dient een pedagogische situatie te analyseren in
relatie tot relevante theoretische uitgangspunten, de samen-
leving en waarden en normen. Onderdelen van het proces zijn:
- in overleg met de docent een probleemstelling
formuleren en een onderzoeksopzet maken;
- verrichten van literatuurstudie;
- uitvoeren van een onderzoek onder supervisie van de
begeleidende docent;
- rapporteren over literatuurstudie en onderzoek en het
formuleren van conclusies in relatie tot de
oorspronkelijke probleemstelling. De docent geeft
aanwijzingen ten aanzien van verslaglegging op basis
van conceptteksten;
- uitwisselen van ervaringen en reflecteren op het
onderwerp van de scriptie in door een docent begeleide
terugkombijeenkomsten
Onderwijsvorm:
Individuele begeleiding/terugkombijeenkomsten.
ECTS: 16 ECTS, 20 ECTS (academische route)
Toetsing: Werkstuk
Opm.: Richtlijnen voor de scriptie zijn opgenomen als bijlage in deze
studiegids en op te vragen bij het studiesecretariaat. Voor een
scriptie binnen de academische route gelden nadere, in de
richtlijnen geformuleerde, eisen.
BIJLAGEN
85
4 BIJLAGEN
4.1 Beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie 86
4.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een
werkstuk
94
4.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie 95
4.4. Protocol voor het beoordelen van het stageverslag 97
4.5 Onderwijs- en examenregeling (OER) 99
4.6 Plattegronden 111
BIJLAGEN
86
4.1 De beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie
In het derde jaar van de opleiding HBO-pedagogiek zijn opgenomen twee
beroepsdifferentiaties en in het vierde jaar een scriptie en een stage.
De studielast is 2 x 9 ECTS voor de beroepsdifferentiaties, 44 ECTS voor de
stage in de reguliere route en 22 ECTS voor de stage in de academische route, 16
ECTS voor de scriptie in de reguliere route en 20 ECTS voor de scriptie in de
academische route.
De beroepsspecifieke differentiaties
Voor de beroepsspecifieke differentiatie kan worden gekozen uit drie
mogelijkheden:
- Lerarenvariant (leidt op tot de tweedegraads lesbevoegdheid pedagogiek);
- Onderwijsbegeleiding;
- Jeugdzorg.
De Lerarenvariant valt onder het Hoger Pedagogisch Onderwijs (HPO); de
overige differentiaties onder Hoger Sociaal Agogisch Onderwijs (HSAO).
Er dienen in principe twee differentiaties te worden gevolgd. Indien u vrijstelling
heeft voor een differentiatie hoeft u nog maar één van de overige twee
differentiaties te volgen. Studenten mogen meer differentiaties volgen dan
minimaal vereist is.
De stage
Vrijstellingen
Studenten met een afgeronde, verwante HBO-opleiding inclusief een stage,
waarbij de student tenminste een (ped)agogisch klimaat heeft vormgegeven en
een (ped)agogische relatie is aangegaan en heeft onderhouden, hebben bij
aanmelding voor de opleiding HBO-pedagogiek een volledige vrijstelling
gekregen voor de stage.
Studenten met een afgeronde, verwante MBO-opleiding inclusief een stage,
hebben bij aanmelding een vrijstelling gekregen voor de stage van 22 ECTS,
d.w.z. de helft van de stageverplichting in de reguliere route.
Voor nadere richtlijnen over stagevrijstellingen zie de beschrijving van het
studieonderdeel ‘stage’ in paragraaf 3.5.
De relatie tussen differentiatie en stage
De stage is gekoppeld aan een beroepsspecifieke differentiatie. Wanneer u twee
differentiaties volgt, kunt u kiezen binnen welke differentiatie de stage wordt
gedaan. Ook is het mogelijk om per differentiatie een halve stage van 22 ECTS
te doen. Beroepsdifferentiaties die gekoppeld zijn aan een stage worden als
specialisatie op het diploma vermeld. De tweedegraads lesbevoegdheid wordt
verleend aan de specialisatie lerarenvariant.
BIJLAGEN
87
Stagebegeleiding
De stage wordt in principe begeleid door de docent van de beroepsdifferentiatie,
maar de student kan er ook voor kiezen om een docent van een nauw aan de
differentiatie verwant vak te kiezen als stagebegeleider. In onderstaand overzicht
is opgenomen welke vakken worden beschouwd als nauw aan de differentiatie
verwante vakken.
Lerarenvariant
- Inleiding communicatie
- Onderwijskunde
- Andragogiek
Onderwijsbegeleiding
- Onderwijskunde
- Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg
- Scholing en opleiding
- Beleid en organisatie
Jeugdzorg
- Orthopedagogiek
- Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg
- Advisering en begeleiding
De stageplaats
De stage zal in de regel plaatsvinden in een instelling waar die werkzaamheden
verricht worden die tijdens de opleiding in het kader van de beroepsspecifieke
differentiatie zijn behandeld.
De eigen werkplek kan fungeren als stageplaats indien aan twee voorwaarden
wordt voldaan:
- er kunnen werkzaamheden worden verricht die pedagogisch/agogisch
relevant zijn. Van belang is dat de student in staat wordt gesteld een
(ped)agogische relatie aan te gaan en deze te onderhouden en een
(ped)agogisch klimaat vorm te geven dat ontwikkelingskansen biedt.
- de werkzaamheden zijn op HBO-niveau. De beoordeling hiervan is ter
competentie van de begeleidende docent.
Indien men geen werkplek heeft die aan bovenstaande voorwaarden voldoet zal
op een andere wijze een stageplaats moeten worden verworven. Dit kan als
volgt:
- de student kan zelf het initiatief nemen bij het zoeken van een stageplaats;
- een medestudent kan bemiddelen bij het verkrijgen van de stageplaats;
- de docent kan bemiddelen bij het verkrijgen van een stageplaats.
- via het studiesecretariaat.
De opbouw van een stage
Een stage omvat drie fasen:
- de voorbereiding van de stagewerkzaamheden;
BIJLAGEN
88
- de feitelijke werkzaamheden op de stageplaats;
- het stageverslag.
Alle drie fasen behoren tot de stage. De nadruk ligt op de feitelijke werkzaam-
heden: de student dient 80% van de studietijd die aan de stage wordt besteed aan
feitelijke werkzaamheden te besteden; de overige 20% kan worden benut voor de
stagevoorbereiding en het stageverslag.
De stagevoorbereiding
Het resultaat van de stagevoorbereiding dient te zijn:
- een stageplaats;
- een stageplan: volgens het door de opleiding vastgestelde format. Dit
format is te downloaden vanaf de website: www.spo-groningen.nl.
De stagewerkzaamheden
De stagewerkzaamheden dienen te voldoen aan de hiervoor genoemde
voorwaarden van relevantie en niveau.
In het algemeen zullen onder de stagewerkzaamheden onder meer vallen:
- een oriëntatie op de aard en positie van de stage-instelling, o.a. door
gesprekken met diverse werknemers binnen deze instelling en/of cliënten
van deze instelling;
- observatie van werkzaamheden van werknemers binnen deze instelling;
- voorbereiding van eigen werkzaamheden, daarbij gebruik makend van
diverse kennisbronnen, waaronder wetenschappelijke literatuur;
- uitvoering van eigen werkzaamheden; daarbij hoort in ieder geval dat de
student een pedagogisch klimaat vormgeeft dat ontwikkelingskansen
biedt en dat de student een pedagogische relatie aangaat en onderhoudt;
- evaluatie van deze werkzaamheden, waarbij met name gereflecteerd
wordt op het eigen professioneel functioneren;
Tip: houdt een logboek bij.
Methodische cyclus voor professioneel handelen (inhoud).
Van belang is dat in de stagewerkzaamheden cycli van methodisch handelen
worden gevolgd. Dit wil zeggen dat de student:
- een pedagogische analyse kan maken inclusief herkenning en definiëring
van problemen. De student formuleert een probleemstelling. (Winkelaar,
2001 of later, Hfdst. 4);
- een adequate interventie kan kiezen uit de beschikbare alternatieven en de
interventie kan plannen. Formuleren van doelstellingen en strategie en
vaststellen van een programmering. (Winkelaar 2001 of later, Hfdst. 5.1,
5.2 en 5.3);
- een interventie zelf kan uitvoeren en de uitvoering ervan kan coördineren;
(Winkelaar 2001 of later, 5 Hfdst. 4);
- de effecten van de drie voorafgaande stappen systematisch kan evalueren;
(Winkelaar 2001 of later, Hfdst 5.5);
BIJLAGEN
89
- mogelijke pedagogische probleemgebieden kan signaleren en de
implicaties daarvan voor preventie, beleid en theorievorming kan
aangeven;
- elke stap uit deze methodische aanpak kan verantwoorden tegenover het
forum van vakgenoten en daarbij gebruik kan maken van
wetenschappelijke inzichten.
De methodische aanpak voor de leraar pedagogiek bestaat in het hanteren van de
didactische cyclus.
Het stageplan dient te worden goedgekeurd en ondertekend door een
vertegenwoordiger van de stage-instelling en de begeleidende docent. De student
mag pas na goedkeuring met de uitvoering van de stageopdracht beginnen.
Methodische cyclus voor persoonlijke professionele ontwikkeling.
De methodische cyclus is ook van toepassing op de persoonlijke professionele
ontwikkeling van de student (zie Winkelaar (2001 of later), Dl. II. De cyclus kan
dan als volgt worden vertaald:
- analyse maken van kracht en verbeterpunten van de eigen persoonlijke
professionaliteit als (ped)agoog en dit vertalen in leerdoelen;
- een persoonlijk ontwikkelingsplan uitzetten;
- het uitvoeren van dit plan;
- effecten van het uitvoeren van het persoonlijke ontwikkelingsplan
systematisch evalueren;
- signaleren van probleemgebieden in het eigen professioneel functioneren
en implicaties daarvan aangeven.
Het stageverslag
Het stageverslag is een helder en beknopt verslag dat duidelijk gerelateerd is aan
de stageopdracht en de leerdoelen. In het stageverslag dient de student te laten
zien dat hij/zij in staat is tot reflectie op de pedagogische praktijk en dat de stage
heeft bijgedragen tot het ontwikkelen van een beroepshouding. Het stageverslag
dient inzicht te geven in de werkzaamheden die zijn verricht en in de
persoonlijke professionele ontwikkeling die de student heeft doorgemaakt. In de
beschrijving van zowel de werkzaamheden als de persoonlijke professionele
ontwikkeling dient de cyclus van methodisch handelen te worden gevolgd. In het
verslag moet de privacy van betrokkenen worden gewaarborgd door
anonimisering.
BIJLAGEN
90
De opzet van het stageverslag is als volgt:
- een inleiding die uitmondt in de formulering van de stageopdracht en de
leerdoelen. Deze leerdoelen dienen voor een belangrijk deel betrekking te
hebben op (nader) te ontwikkelen beroepsvaardigheden;
- korte beschrijving van de stageplaats (maximaal 450 woorden);
- beschrijving van de uitvoering en de opbrengst van de uitgevoerde
stageopdracht, in het stramien van de cyclus van methodisch handelen
(van pedagogische analyse tot signaleren van mogelijke pedagogische
probleemgebieden en de implicaties daarvan);
- beschrijving van persoonlijke professionele ontwikkeling, in het stramien
de cyclus van methodisch handelen, toegepast op de persoonlijk
professionele ontwikkeling zoals boven is uitgewerkt (dus van analyse tot
signaleren van probleemgebieden en implicaties daarvan);
- algemene terugblik op stage-ervaringen en ontwikkeling persoonlijke
professionaliteit, waarbij een relatie wordt gelegd met de opleiding.
Het stageverslag dient een voorkant, een titelblad en een inhoudsopgave te
bevatten. Op het titelblad wordt vermeld: de aanduiding ‘stageverslag’, de naam
van de opleiding (HBO-pedagogiek van de SPO), de naam van de stage-
instelling, het jaartal, de naam van de student en de naam van de begeleider.
Voor de eisen die gesteld worden aan het stageverslag is een protocol voor het
beoordelen van een stageverslag opgesteld. Dit protocol is opgenomen als bijlage
in deze studiegids.
Tevens dient het stageverslag als document dat, samen met het oordeel van de
externe stagebegeleider, de basis vormt voor de beoordeling door de SPO docent.
Zonder volledig stageverslag zal geen tentamenbriefje worden uitgereikt. Het
stageverslag dient in tweevoud ingeleverd te worden bij het studiesecretariaat.
Tussen de stage en de scriptie kan een koppeling worden gemaakt.
De scriptie
De relatie scriptie - stage beroepsspecifieke differentiatie
De scriptie is niet bij voorbaat gekoppeld aan de beroepsspecifieke differentiatie
of de stage. Het kan echter praktisch handig zijn om wel bij deze onderdelen aan
te sluiten.
De begeleiders van de scriptie
De student dient zelf een docent te benaderen als begeleider van de scriptie. Dit
kan dezelfde docent zijn als de differentiatiedocent, resp. stagebegeleider.
Echter, ook andere docenten van de opleiding HBO-pedagogiek kunnen hiervoor
worden benaderd. Wanneer de student begeleiding van buiten de opleiding
wenst, dient eerst te worden overlegd met de studiecoördinator. De docent
benadert in samenspraak met de student de tweede beoordelaar. Deze tweede
BIJLAGEN
91
beoordelaar mag een deskundige van buiten de opleiding zijn. Hij wordt op twee
momenten bij het proces betrokken. Ten eerste moet hij goedkeuring geven aan
de scriptieopzet, ten tweede moet hij zich buigen over de concepteindversie.
Eventueel commentaar van de tweede beoordelaar dient door de student te
worden verwerkt. De eerste begeleider is verantwoordelijk voor de uiteindelijke
beoordeling van de scriptie.
De werkwijze
De werkwijze zal in het algemeen als volgt zijn:
de student maakt een opzet (1-2 pag.) voor de beoogde scriptie. Een opzet houdt
in een afbakening van het probleemgebied, de keuze voor een bepaalde
vraagstelling (of probleemstelling, doelstelling), een verantwoording van de
wijze waarop deze vraagstelling wordt onderzocht, een globale aanduiding van
de hoofdstukindeling, en een globale tijdsplanning. De student overlegt hierover
met de beoogde begeleider. Als resultaat van dit overleg is er overeenstemming
over een uiteindelijke opzet. Deze opzet dient vervolgens voorgelegd te worden
aan de tweede beoordelaar. Pas wanneer ook deze akkoord is kan daadwerkelijk
met het onderzoek worden begonnen. Na het verzamelen van het empirische
materiaal volgt het schrijven van het uiteindelijke werkstuk.
Literatuurvereisten en eigen onderzoek
Voor elke scriptie geldt dat er ter verdieping van de vraagstelling literatuur wordt
bestudeerd. Hiervoor geldt een minimum van tien titels, waarvan er tenminste
drie als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Daarnaast omvatten werkstukken
in het algemeen een empirisch deel. Het empirisch deel heeft in het algemeen
betrekking op onderzoeksmateriaal dat zelf is verzameld (bijv. op de eigen
werkplek, in verwante instellingen of door een zelfstandig onderzoek). Het is
echter ook mogelijk gebruik te maken van onderzoeksmateriaal dat door anderen
is verzameld, van historische bronnen, hedendaagse documenten, of in het geval
van een metatheoretische studie, van andere literatuur. Er dient altijd een
verantwoording te worden gegeven van de wijze waarop het empirische
materiaal tot stand is gekomen. Aan een scriptie die binnen de academische route
wordt geschreven, worden zwaardere eisen gesteld. Deze zwaardere eisen
betreffen enerzijds de theoretische diepgang van de scriptie (literatuurlijst van
minimaal 15 titels, waarvan 8 wetenschappelijk) en anderzijds worden er
specifieke eisen gesteld aan de methoden van dataverzameling en -analyse. Een
scriptie die wordt geschreven binnen de academische route dient altijd een
empirisch deel te bevatten, waarbij de data worden geanalyseerd met behulp van
inductieve statistiek.
BIJLAGEN
92
Inhoud van de scriptie
De scriptie bevat in ieder geval het volgende:
- de gekozen vraagstelling voor de scriptie en een verantwoording ervan
(theoretische en/of praktische aanleiding voor deze vraagstelling en
afbakening in de zin van wat wel en wat niet zal worden behandeld),
alsmede daaruit voortvloeiende deelvragen;
- een verantwoording van de methoden en bronnen waarmee de vraag-
stelling wordt onderzocht (d.w.z. een nadere specificatie van de
literatuurstudie en het empirisch deel, de stage of een onderzoek);
- de inhoudelijke resultaten van de theoretische literatuurstudie, met
conclusies die zijn gerelateerd aan de vraagstelling;
- een weergave van het empirische gedeelte (eigen onderzoek) met
conclusies die aan de vraagstelling zijn gerelateerd;
- een nabeschouwing waarin aan de hand van de resultaten van het
theoretische en het praktische deel van het project de vraagstelling
opnieuw wordt besproken (conclusies, eventuele aanbevelingen of vragen
voor vervolgonderzoek, kritische reflectie op de praktijk);
- een lijst van gebruikte literatuur met per boek een vermelding van: auteur,
titel, jaar, uitgever en plaats, of per tijdschrift: de titel van het tijdschrift,
de jaargang, jaar en nummer; In geval van artikelen uit een boek of
tijdschrift: eerst de auteur en titel van het artikel vermelden en na
vermelding van de hoofdbron, de pagina's.
Het werkstuk dient in de tekst een goede bronvermelding -overeenkomstig de
APA-regels- te bevatten. Raadpleeg hiervoor het door de opleiding opgestelde
document over literatuurverwijzingen (digitale leeromgeving, website).
De scriptie dient een titelblad te bevatten, waarop behalve de titel van de
scriptie, de aanduiding ‘scriptie’, het jaartal, de naam van de student en de naam
van de opleiding, ook de namen van de begeleider en tweede beoordelaar worden
vermeld. In het verslag moet de privacy van betrokkenen worden gewaarborgd
door anonimisering.
Bij het studiesecretariaat zijn op afspraak voorbeelden in te zien van scripties uit
voorgaande jaren.
Nadere informatie
Wie na lezing van het voorgaande en het bijwonen van de voorlichtings-
bijeenkomst (in september na de opening van het nieuwe studiejaar) nog vragen
over de stage of de scriptie heeft, kan als volgt handelen.
Voor vragen van algemene aard kunt u zich wenden tot de studiecoördinator, tel.
3637893.
Voor vragen van administratieve aard (bijv. m.b.t. de diploma-uitreiking) kunt u
zich wenden tot het studiesecretariaat, kamer 004, Grote Rozenstraat 38, tel. 050-
3636525.
BIJLAGEN
93
Voor vragen van inhoudelijke aard dient u zich te wenden tot de begeleidende
docent van de betreffende beroepsspecifieke differentiatie.
De docenten van de drie beroepsspecifieke differentiaties zijn, buiten de
colleges om, als volgt bereikbaar:
- Lerarenvariant: Kelly Steiger (050-3123071) en Andreas Pel (050-
5734480)
- Onderwijsbegeleiding: Marieke van Roy (050-3136259)
- Jeugdzorg: Rob van Wetten (050-5010029) en Trijntje Roggen (050-
3636581)
De overige SPO docenten staan vermeld in de studiegids.
Ans Slijkhuis, studiecoördinator SPO
Grote Rozenstraat 38
9712 TJ Groningen
Tel. 050-3637893
BIJLAGEN
94
4.2 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een
werkstuk
Elk wetenschapsgebied heeft regels voor het verwijzen naar literatuur en het
opstellen van tabellen en grafieken. In de sociale wetenschappen gelden de
regels van de American Psychological Association (APA) als internationale
standaard. Bij de SPO sluiten we aan bij deze standaard. Dat betekent dat in alle
schrijfopdrachten en in het afstudeerwerkstuk van de SPO volgens de APA-
regels moet worden verwezen naar literatuur. Ook de literatuurlijst moet volgens
de APA-regels worden opgesteld. Op de digitale leeromgeving van de SPO
(onder het vak Referaatpracticum) vind je een compacte handleiding/ Verwijzen
naar literatuur/ waarin APA-regels voor de meest voorkomende situaties wordt
weergegeven. Gebruik deze handleiding als richtlijn en naslagwerk bij alle
werkstukken die je inlevert.
Wanneer je in een werkstuk verslag doet van empirisch onderzoek kan het zinvol
zijn bepaalde gegevens in een tabel of grafiek te presenteren, naast of in plaats
van een weergave in de tekst. De tabellen en grafieken die je invoegt mag je niet
rechtstreeks knippen en plakken vanuit SPSS; je moet ze opzetten en vormgeven
op een manier die past bij jouw onderzoeksverslag (dus b.v. geen Engelse
benamingen in een grafiek, terwijl je hele onderzoeksverslag in het Nederlands
is). Voor het gebruik en de lay-out van tabellen gelden ook APA-regels. Je vindt
deze in de algemene handleiding.
BIJLAGEN
95
4.3 Protocol voor het beoordelen van een scriptie
Het protocol bestaat uit zeven categorieën, geordend van meest naar minder
belangrijk. Per categorie is een nadere operationalisatie gemaakt. Deze lijst ligt
aan de basis voor het beoordelen van de scriptie, maar biedt tevens houvast voor
studenten bij het schrijven.
1. Argumentatielijn
- Is het verhaal overzichtelijk en adequaat opgebouwd (vraagstelling,
theoretisch kader, resultaten, conclusie, nabeschouwing)?
- Is de vraagstelling op een zinvolle wijze gelegitimeerd/ingekaderd?
- Wordt er een aan de vraagstelling gerelateerde conclusie gegeven?
- Worden voldoende argumenten aangedragen voor de argumentatie en is
deze consistent?
- Worden de eigen onderzoeksresultaten duidelijk voor het voetlicht
gebracht?
2. Theorie
- Is het werkstuk voldoende theoretisch onderbouwd? De literatuurlijst
dient tenminste tien relevante titels te bevatten, waarvan tenminste drie
als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Voor een scriptie in de
academische route geldt een minimum van 15 titels, waarvan tenminste
acht wetenschappelijk.
- Geeft de scriptie blijk van goed begrip van de gebruikte literatuur?
- Wordt goed gebruik gemaakt van de literatuur (bijvoorbeeld in het
instrument)?
- Bevat de scriptie literatuurverwijzingen in de tekst?
3. Reflectie
- Kan de student met afstand -vanuit de onderzoeksresultaten/literatuur -
naar de praktijk kijken?
- Geeft de student heldere en logisch uit de resultaten voortvloeiende
aanbevelingen?
- Schat de student vanuit zijn methodologische kennis, z’n eigen onderzoek
op waarde (maakt de student bijvoorbeeld kritische kanttekeningen bij het
eigen onderzoek indien nodig)?
BIJLAGEN
96
4. Methodologie
- Wordt de methode helder uiteengezet?
- Past de gekozen methode bij de vraag?
- Is de kwaliteit van het instrument in orde?
- Academische route: is het gehanteerde onderzoeksinstrument geborgd in
theoretisch kader en worden resultaten in de conclusie afgezet tegen dit
kader?
- Academische route: worden methodologische keuzen verantwoord?
- Academische route: is de onderzoeksopzet toetsend van aard?
5. Proces
- Heeft de student zelf voldoende initiatieven genomen?
- Heeft de student goed in kunnen schatten wanneer hij een beroep moest
doen op zijn begeleider?
- Heeft de student optimaal gebruik gemaakt van aanwijzingen van de
begeleider?
- Heeft de student goed gecommuniceerd met alle betrokkenen?
- Heeft de student het project naar behoren georganiseerd?
6. Taal/stijl
- Is de scriptie geschreven in een adequate, dat wil zeggen vrij zakelijke en
vlotte stijl?
- Is de scriptie wat spelling en grammatica betreft (nagenoeg) foutloos?
7. Lay-out
- Is de lay-out adequaat?
- Heeft de literatuurlijst een consistente standaardvorm (APA)?
- Zijn de verwijzingen in de tekst opgesteld volgens een standaard format
(APA)?
BIJLAGEN
97
4.4 Protocol voor het beoordelen van het stageverslag
Het stageverslag wordt beoordeeld met een voldoende / onvoldoende. Het
verslag is voldoende wanneer de studenten op de onderdelen A, B en C van dit
protocol voldoende scoort. Dit protocol sluit aan bij de richtlijnen voor stage,
zoals opgenomen in de studiegids.
A Methodische cyclus van professioneel handelen (inhoud)
1. Beschrijving stageopdracht op basis van een pedagogische analyse.
2. Verantwoording interventie
3. Beschrijving van uitvoering interventies
4. Evaluatie
OORDEEL Voldoende O
Onvoldoende O
B Methodische cyclus voor persoonlijke professionele ontwikkeling
1. Analyse van persoonlijke professionaliteit en opstellen van leerdoelen
(persoonlijk ontwikkelingsplan)
2. Beschrijving uitvoering persoonlijk ontwikkelingsplan
3. Evaluatie persoonlijke leerdoelen
OORDEEL Voldoende O
Onvoldoende O
BIJLAGEN
98
C Algemeen
1. Opbouw van het verslag
2. Taalgebruik
3. Lay-out
OORDEEL Voldoende O
Onvoldoende O
TOTAALOORDEEL Voldoende O
Onvoldoende O
BIJLAGEN
99
4.5 Onderwijs- en Examenregeling (OER)
Stichting voor Pedagogisch Onderwijs
Opleiding HBO-pedagogiek
Bacheloropleiding
Onderwijs- en Examenregeling 2011 (OER)
Inhoud:
1. Algemene bepalingen
2. Opbouw van de opleiding
3. De propedeutische fase van de opleiding
4. De postpropedeutische fase van de opleiding
5. Tentamens en examens van de opleiding
6. Vooropleiding
7. Studiebegeleiding
8. Overgang- en slotbepalingen
BIJLAGEN
100
PARAGRAAF 1: Algemene bepalingen
Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling
Deze regeling is van toepassing op het onderwijs en de examens van de
bacheloropleiding HBO-pedagogiek, hierna te noemen: de opleiding.
De opleiding wordt verzorgd door de Hogeschool voor Hoger Pedagogisch en
Sociaal-Agogisch Onderwijs Groningen waarvan de Stichting voor Pedagogisch
Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen het bevoegd gezag vormt.
Artikel 1.2 Begripsbepalingen
In deze regeling wordt verstaan onder:
- de wet: de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek
(WHW);
- student: degene die is ingeschreven aan de hogeschool voor het volgen van
het onderwijs en/of het afleggen van de tentamens en de examens van de
opleiding;
- propedeuse: de propedeutische fase van de bacheloropleiding, bedoeld in
artikel 7.8 van de wet (WHW 2002);
- postpropedeuse: het gedeelte van de bacheloropleiding, dat volgt op de
propedeutische fase;
- onderdeel: een onderwijseenheid van de opleiding, in de zin van de wet;
- practicum: een praktische oefening, als bedoeld in art. 7.13 van de wet, in
een van de volgende vormen:
a. het maken van een scriptie,
b. het maken van een werkstuk of een proefontwerp,
c. het uitvoeren van een onderzoekopdracht,
d. het deelnemen aan veldwerk of een excursie,
e. het doorlopen van een stage,
f. of het deelnemen aan een andere onderwijsleeractiviteit, die
gericht is op het bereiken van bepaalde vaardigheden.
- examen: het propedeutisch of het bachelor examen van de opleiding.
De overige begrippen hebben de betekenis die de wet daaraan toekent.
Artikel 1.3 Doel van de opleiding
Met de opleiding wordt beoogd verwerven door de studenten van:
- kennis en inzicht op het gebied van de Pedagogiek en de Agogiek;
- handelingbekwaamheid met betrekking tot tenminste één Pedagogisch of
Agogisch werkveld;
- academische vaardigheden.
Artikel 1.4 Vorm van de opleiding
De opleiding wordt in deeltijd verzorgd.
BIJLAGEN
101
PARAGRAAF 2: Opbouw van de opleiding
Artikel 2.1 Indeling en examens van de opleiding
In de opleiding kunnen de volgende examens worden afgelegd:
a. het propedeutisch examen;
b. het afsluitend of bachelorexamen.
De opleiding is opgedeeld in een propedeutische fase en een postpropedeutische
fase.
Artikel 2.2 Studielast
1 De opleiding heeft een studielast van 240 ECTS, waarbij één ECTS gelijk
staat aan 28 uren studie.
2 De propedeutische fase heeft een studielast van 60 ECTS.
3 De studielast wordt uitgedrukt in hele ECTS.
PARAGRAAF 3: De propedeutische fase van de opleiding.
Artikel 3.1 Samenstelling propedeutische fase
De propedeutische fase omvat de volgende onderdelen met de daarbij vermelde
studielast
Onderdeel ECTS
1. Wiskunde 4
2. Pedagogiek 1 15
3. Filosofie 1 7
4. Sociologie 1 7
5. Filosofie van opvoeding en onderwijs 10
6. Psychologie 13
7. Referaatpracticum 4
Totaal 60
Artikel 3.2 Propedeutische practica
De volgende onderdelen van de propedeuse omvatten, naast het onderwijs in de
vorm van hoorcolleges, een practicum in de daarbij aangegeven vorm en van de
daarbij vermelde omvang:
Onderdeel Vorm Omvang in uren
2. Pedagogiek 1 b, f 225
4. Sociologie 1 b, f, c 118
5. Filosofie van opvoeding en onderwijs b, f 155
6. Psychologie b, f 126
7. Referaatpracticum b, f 90
BIJLAGEN
102
PARAGRAAF 4: De postpropedeutische fase van de opleiding
Artikel 4.1 Samenstelling postpropedeutische fase
De postpropedeuse omvat de volgende onderdelen met de daarbij vermelde
studielast:
Onderdeel ECTS
1. Statistiek 1 8
2. Pedagogiek 2 16
3. Filosofie 2: Wetenschapsfilosofie 7
4. Sociologie 2 8
5. Subdiscipline: Onderwijskunde 10
6. Subdiscipline: Andragogiek 10
7. Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek
schakelvariant (PABAP027)
10
8. Methodologie /onderzoekspracticum 10
9. Taakveld: Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) 4
10. Taakveld: Advisering en begeleiding 4
11. Taakveld: Beleid en organisatie 4
12. Taakveld: Inleiding Communicatie 4
13. Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg 6
Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde. Drie vakken uit 14,
15, 16, 17 afhankelijk van route.
21
14. Psychologie (introductie en leerpsychologie)
(academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7)
15. Jeugd en gezinspedagogiek (academische route Pedagogiek &
Onderwijskunde) (7)
16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren
(academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7)
17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek &
Onderwijskunde) (7)
Academische route Orthopedagogiek. Vrije keuze uit de vakken 18 t/m
34 voor minimaal 21 ECTS
21
18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische route
Orthopedagogiek)
6
19. Leer- en onderwijsproblemen I (Paba5251) (academische route
Orthopedagogiek)
6
20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) (academische
route Orthopedagogiek)
6
21. Ontwikkelingspsychologie (Paba2050) (academische route
Orthopedagogiek)
5
22. Psychopathologie kind en jeugdige (Paba5272) (academische
route Orthopedagogiek)
6
23. Diagnostiek en behandeling (Paba5212) (academische route 6
BIJLAGEN
103
Orthopedagogiek)
24. Diagnostische vaardigheden (Paba5311) (academische route
Orthopedagogiek)
7
25. Neuropsychologie (Paba5372) (academische route
Orthopedagogiek)
5
26. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based
intervention A (Paba5334) (academische route Orthopedagogiek)
5
27. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based
intervention B (Paba5335) (academische route Orthopedagogiek)
8
28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek) 1
29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A (Paba5351)
(academische route Orthopedagogiek)
7
30. Diagnostiek en interventie: leerproblemen B (Paba5352)
(academische route Orthopedagogiek)
6
31. Practicum Leerproblemen (academische route Orthopedagogiek) 1
32. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen: interventies
(Paba5344)
(academische route Orthopedagogiek)
7
33. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen: kwaliteit en
effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345) (academische route
Orthopedagogiek)
6
34. Practicum Jeugdzorg (academische route Orthopedagogiek) 1
35. Statistiek 2 (academische route) 6
36. Testtheorie (academische route) 4
37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen Multivariate analyse) 4
38. Grondslagen van onderzoek (academische route) 3
39. Methoden en technieken van onderzoek (academische route) 3
40. Stage (reguliere route / academische route) 44/22
41. Scriptie (reguliere route / academische route) 16/20
42. Verplichte keuze 2 uit 3 beroepsdifferentiaties 18
42a. Lerarenvariant (9)
42b. Onderwijsbegeleiding (9)
42c. Jeugdzorg (9)
43. Vrije keuze 1
Totaal reguliere route / academische route 180
BIJLAGEN
104
Artikel 4.2. Postpropedeutische practica.
De volgende postpropedeutische onderdelen, als genoemd in art. 4.1, omvatten,
naast het onderwijs in de vorm van hoorcolleges, een practicum in de daarbij
aangegeven vorm en van de daarbij vermelde omvang:
Onderdeel Vorm Omvang
in uren
1 Statistiek 1 f 124
2 Pedagogiek 2 b, d, f 284
3 Filosofie 2: Wetenschapfilosofie f 56
4 Sociologie 2 b, c,
f,
126
6 Subdiscipline: Andragogiek b, f 116
7 Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek
schakelvariant (PABAP027)
8 Methodologie / onderzoekspracticum b, c,
f,
166
9 Taakveld: Visie en profilering (voorheen Scholing en
opleiding)
b, f 47
10 Taakveld: Advisering en begeleiding b, f 42
11 Taakveld: Beleid en organisatie b, f 8
12 Taakveld: Inleiding communicatie b, f 53
15. Jeugd en gezinspedagogiek (academische route
Pedagogiek & Onderwijskunde)
b 90
16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren
(academische route Pedagogiek & Onderwijskunde)
b, f
120
17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek &
Onderwijskunde)
b, f 18
18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische
route Orthopedagogiek)
b 32
20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243)
(academische route Orthopedagogiek)
b, f 22
24. Diagnostische vaardigheden (Paba5311) (academische
route Orthopedagogiek)
b, f 6
26. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence
based intervention A (Paba5334) (academische route
Orthopedagogiek)
b 6
28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek) b 28
29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A
(Paba5351)
(academische route Orthopedagogiek)
b 28
31. Practicum Leerproblemen (academische route
Orthopedagogiek)
b, f 28
33. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen:
kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345)
b 40
BIJLAGEN
105
(academische route Orthopedagogiek)
34. Practicum Jeugdzorg (academische route
Orthopedagogiek)
b, f 28
35. Statistiek 2 (academische route) f 88
36. Testtheorie (academische route) f 10
37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen
Multivariate analyse)
f 14
40. Stage (reguliere route / academische route) b, e 1232/616
41. Scriptie (reguliere route / academische route) a, c,
ar
448/616
42a. Lerarenvariant d, f 107
42b. Onderwijsbegeleiding b, f 147
42c. Jeugdzorg f 16
43. Vrije keuze f 28
Met betrekking tot de volgende onderdelen geldt het practicum als (onderdeel
van) de afsluitende toetsing of voorwaarde voor deelname aan het tentamen:
Onderdeel
1 Statistiek 1
2 Pedagogiek 2
3 Filosofie 2: Wetenschapfilosofie
4 Sociologie 2
6 Subdiscipline: Andragogiek
7 Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek schakelvariant
PABAP027)
8 Methodologie /onderzoekspracticum
9 Taakveld: Visie en Profilering (voorheen Scholing en opleiding)
10 Taakveld: Advisering en begeleiding
12 Taakveld: Inleiding communicatie
15. Jeugd en gezinspedagogiek (academische route Pedagogiek &
Onderwijskunde)
16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren (academische route
Pedagogiek & Onderwijskunde)
17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde)
18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische route
Orthopedagogiek)
20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) (academische route
Orthopedagogiek)
28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek)
29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A (Paba5351) (academische
route Orthopedagogiek)
31. Practicum Leerproblemen (academische route Orthopedagogiek)
33. Jeugdzorg: Kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345)
BIJLAGEN
106
(academische route Orthopedagogiek)
34. Practicum Jeugdzorg (academische route Orthopedagogiek)
35. Statistiek 2 (academische route)
36. Testtheorie (academische route)
37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen Multivariate analyse)
40. Stage (reguliere route / academische route)
41. Scriptie (reguliere route / academische route)
42a. Lerarenvariant
42b. Onderwijsbegeleiding
43. Vrije keuze
PARAGRAAF 5: Tentamens en examens van de opleiding
Artikel 5.1 Verplichte volgorde
4 Aan de tentamens van de hierna te noemen onderdelen kan niet eerder
worden deelgenomen dan nadat de tentamens van de daarbij vermelde
onderdelen zijn behaald:
a. propedeuse: niet van toepassing
b. postpropedeuse: 8 na behalen van 1
40 ná behalen van de voor de stage relevante
beroepsdifferentiatie
41 ná behalen van propedeuse en één
beroepsdifferentiatie.
5 Op verzoek van de student kan de examencommissie hem toelaten tot het
afleggen van de onderdelen 40 en/of 41 zonder dat aan artikel 5.1.1.b is
voldaan;
6 Het verzoek onder 2 wordt gemotiveerd en de examencommissie geeft
alleen toestemming indien zij ervan overtuigd is dat het behalen van de
doelen van de onderdelen 40 en/of 41 niet wordt belemmerd.
Artikel 5.2 Tijdvakken en frequentie tentamens
7 Voor de in art. 3.1. en art. 4.1 genoemde onderdelen worden elk jaar twee
tentamenkansen aangeboden;
8 Wanneer de student door aantoonbare overmacht aan één van beide
kansen niet kan deelnemen en de voortgang van de studie in het geding is,
kan de student bij de examencommissie een verzoek indienen voor een
extra kans.
BIJLAGEN
107
Artikel 5.3 Vorm van de tentamens
9 De tentamens van de onderdelen, genoemd in artikel 3.1. en artikel 4.1.
worden schriftelijk afgelegd;
10 Op verzoek van de student kan de examencommissie toestaan dat een
tentamen op een andere wijze dan vorenbedoeld wordt afgelegd;
11 Aan studenten met een functiestoornis wordt de gelegenheid geboden de
tentamens op een zoveel mogelijk aan hun individuele handicap
aangepaste wijze af te leggen. De examencommissie wint zo nodig
deskundig advies in alvorens te beslissen.
Artikel 5.4 Mondelinge tentamens
12 Mondeling wordt niet meer dan één persoon tegelijk getentamineerd,
tenzij de examencommissie anders heeft bepaald;
13 Het mondeling afnemen van een tentamen is openbaar, tenzij de
examencommissie of de desbetreffende examinator in een bijzonder geval
anders heeft bepaald, dan wel de student daartegen bezwaar heeft
gemaakt.
Artikel 5.5 Vaststelling en bekendmaking tentamenuitslag
14 De uitslag van het tentamen wordt uitgedrukt in een schaal lopend van 0
(geen prestatie geleverd) tot 10 (uitmuntend). Het cijfer kan maximaal één
decimaal hebben. Een cijfer van 5,50 of hoger telt als voldoende resultaat.
15 De examinator stelt meteen na het afnemen van een mondeling tentamen
de uitslag vast en reikt de student een desbetreffende schriftelijke
verklaring uit;
16 De examinator stelt de uitslag van een schriftelijk tentamen vast binnen
twee weken na de dag waarop het is afgelegd en verschaft de
administratie van de opleiding de nodige gegevens ten behoeve van de
uitreiking van het schriftelijk bewijsstuk omtrent de uitslag aan de
student;
17 De examinator stelt de uitslag van de beoordeling van een werkstuk vast
binnen zes weken na de dag waarop de door de docent verplicht
vastgestelde inlevertermijn is verstreken;
18 Voor een op andere wijze dan mondeling of schriftelijk af te leggen
tentamen bepaalt de examencommissie tevoren op welke wijze en binnen
welke termijn de student een schriftelijke verklaring over de uitslag zal
ontvangen;
19 Op de schriftelijke verklaring over de uitslag van een tentamen wordt de
student gewezen op het inzagerecht, bedoeld in artikel 5.7, eerste lid,
alsmede op de beroepsmogelijkheid bij het college van beroep voor de
examens.
BIJLAGEN
108
Artikel 5.6 Geldigheidsduur
20 De geldigheidsduur van behaalde onderdelen is onbeperkt;
21 In afwijking van het bepaalde in het eerste lid kan de examencommissie
voor een onderdeel, waarvan het tentamen langer dan zes jaar geleden is
behaald, een aanvullend dan wel vervangend tentamen opleggen, alvorens
de student wordt toegelaten tot het afleggen van het desbetreffende
examen.
Artikel 5.7 Inzagerecht
22 Gedurende tenminste zes weken na de bekendmaking van de uitslag van
een schriftelijk tentamen krijgt de student op zijn verzoek inzage in zijn
beoordeeld werk en in de normen aan de hand waarvan de beoordeling
heeft plaatsgevonden. Tevens wordt hem op zijn verzoek tegen kostprijs
een kopie verschaft van het eigen gemaakte werk;
23 Gedurende tenminste zes weken na de bekendmaking van de uitslag van
een werkstuk krijgt de student op zijn verzoek inzage in zijn beoordeeld
werk en in de normen aan de hand waarvan de beoordeling heeft
plaatsgevonden;
24 De examencommissie kan bepalen, dat de inzage of de kennisneming
geschiedt op een vaste plaats en op tenminste twee vaste tijdstippen;
25 Indien de betrokkene aantoont door overmacht verhinderd te zijn of te
zijn geweest op een aldus vastgestelde plaats en tijdstip te verschijnen,
wordt hem een andere mogelijkheid geboden, zo mogelijk binnen de in
het eerste lid genoemde termijn.
Artikel 5.8 Vrijstelling
De examencommissie kan de student op diens verzoek, gehoord de
desbetreffende examinator, vrijstelling verlenen van een tentamen, indien de
student een, qua inhoud en niveau, overeenkomstig onderdeel van een
universitaire of hogere beroepsopleiding heeft voltooid.
Artikel 5.9 Examen
De examencommissie stelt de uitslag van het examen vast, zodra de student
voldoende bewijzen overlegt van door hem behaalde tentamens.
Alvorens de uitslag van het examen vast te stellen kan de examencommissie zelf
een onderzoek instellen naar de kennis van de student met betrekking tot een of
meer onderdelen of aspecten van de opleiding, indien en voor zover de uitslagen
van de desbetreffende tentamens haar daartoe aanleiding geven.
Artikel 5.10 Graad
26 Aan degene die het examen met goed gevolg heeft afgelegd, wordt de
graad “Bachelor of Education" verleend;
27 De verleende graad wordt op het getuigschrift van het examen
aangetekend.
BIJLAGEN
109
Artikel 5.11 Cum Laude
Cum laude wordt verleend aan studenten die op alle onderdelen van de studie
met uitzondering van de stage en scriptie gemiddeld een acht hebben en op de
scriptie tenminste een acht. Vrijstellingen worden niet in de berekening
betrokken. Studenten met meer dan 50% vrijstellingen van het totaal aantal
ECTS komen niet in aanmerking voor de cum laude regeling.
PARAGRAAF 6: Vooropleiding
Artikel 6.1 Vervangende eisen deficiënties
Niet van toepassing.
Artikel 6.2 Nederlandse taal
In geval van een (erkend) buitenlands diploma wordt aan de eis inzake
voldoende beheersing van de Nederlandse taal voldaan door het met goed gevolg
afleggen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal of door het met succes
afronden van een toelatingsonderzoek.
Artikel 6.3 Gelijkwaardige vooropleiding
Niet van toepassing.
Artikel 6.4 Colloquium doctum
Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de
volgende vakken:
Nederlands en Engels op HAVO-niveau.
PARAGRAAF 7: Studiebegeleiding
Artikel 7.1 Studievoortgangsadministratie
28 De opleiding registreert de individuele studieresultaten van de studenten.
29 De opleiding verschaft de student eens per jaar een overzicht van de door
de student behaalde resultaten.
Artikel 7.2 Studiebegeleiding
30 De opleiding draagt zorg voor de introductie en de studiebegeleiding van
de studenten, die voor de opleiding zijn ingeschreven, mede ten behoeve
van hun oriëntatie op mogelijke studiewegen in en buiten de opleiding;
31 De opleiding benadert eenmaal per jaar studenten met een laag
studierendement en biedt hen een gesprek en, indien gewenst,
studiebegeleiding aan.
BIJLAGEN
110
Artikel 7.3 Studieadvies eerste jaar
Desgevraagd geeft de opleiding de student advies over de voortzetting
van zijn studie in of buiten de opleiding en over eventuele andere
ontwikkelingsmogelijkheden.
PARAGRAAF 8: Overgang- en slotbepalingen
Artikel 8.1 Wijzigingen
32 Wijzigingen van deze regeling worden door de opleiding, gehoord de
opleidingscommissie bij afzonderlijk besluit vastgesteld;
33 Een wijziging van deze regeling heeft geen betrekking op het lopende
studiejaar, tenzij de belangen van de studenten daardoor redelijkerwijs
niet worden geschaad;
34 Een wijziging kan voorts niet ten nadele van studenten van invloed zijn
op enige andere beslissing, die krachtens deze regeling door de
examencommissie is genomen ten aanzien van een student.
Artikel 8.2 Bekendmaking
35 De opleiding draagt zorg voor een passende bekendmaking van deze
regeling, van de wijziging van deze stukken;
36 Elke belangstellende kan op het secretariaat van de opleiding een
exemplaar van de in het eerste lid bedoelde stukken verkrijgen.
Artikel 8.3 Inwerkingtreding
Deze regeling treedt in werking op 1 september 2011.
Op 22 juni 2011 aldus vastgesteld door het bestuur van de Stichting voor
Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen.
BIJLAGEN
111
4.6 Plattegronden
Plattegrond SPO / GMW
BIJLAGEN
112
BIJLAGEN
113
