Studiedag 2 jaar Renovatiepact

16 december 2016

BRUSSEL

Welkom

16 december 2014

34 partners ondertekenden engagementsverklaring Renovatiepact

Conceptnota Vlaamse Regering 17 juli 2015

Turtelboom (Energie), Homans (Wonen) en Schauvliege (Omgeving)

Renovatiepact verder concretiseren

16 december 2015

Studiedag 1 jaar renovatiepactAccent op collectieve renovatie

16 december 2016

Studiedag 2 jaar Renovatiepact176 inschrijvingen

PROGRAMMA

2 jaar Renovatiepact 9u15 Roel Vermeiren - VEA

Energierenovaties - Europa inspireert? 9u30 Maarten De Groote - BPIE

Ontwikkelingstraject Renovatieadvies 9u50 Barbara Wauman - VEA

� CASE Renovatiecoach 10u10 Peter-Paul van den Berg - Kamp C

� CASE Werfgoed 10u25 Ine Schils - Dubolimburg

� CASE Collectief goed – coöperatieve aanpak 10u40Annick De Rop - Samenlevingsopbouw

Antwerpen Stad

PAUZE 10u55

Ontwikkelingstraject Woningpas 11u15 Tine Vande Casteele - VEA

Communicatie: van renoveren naar BENOveren 11u40 Eva Vanhoorne - Marquiz

� CASE Renovatieadvies aan huis 12u00Goedele De Vos - Steunpunt Duurzaam

Wonen en Bouwen O-VL

VRAGEN + verloop optionele namiddagsessies 12u20 Roel Vermeiren - VEA

BROODJESLUNCH 12u30 – 13u30

Aanleiding Renovatiepact

� Europese richtlijn Energie-efficiëntie

� Langetermijnstrategie woningrenovatie� 3e Vlaams actieplan april 2014

� Basis: Energierenovatieprogramma 2020 + voorlopersstrategie

� Update april 2017

� Link met Europese klimaat- en energiedoelstellingen

� Vertaling in Vlaams Regeerakkoord

� Doel: gezamenlijk uitwerken coherent actieplan

� Sterke verhoging renovatiegraad: 0,7 naar > 2,5%/jaar

� Vergaande optimalisatie energieprestatie

Resultaat fase 1 - eerste helft 2015

� Intensief overleg 6 werkgroepen + stuurgroep

� Selectie van hefboomacties met impact

� Conceptnota 17 juli 2015 - PrioritairePrioritairePrioritairePrioritaire acties/wervenacties/wervenacties/wervenacties/werven

� LT-doelstelling/opvolgingsindicator

� Woningpas

� Renovatieadvies

� Kennisplatform goede actievoorbeelden

� Business cases renovatieplanners en

demonstratieprojecten

� Financiële ondersteuning

� Verplichtingen

� Energiearmoedeprogramma

� Geïntegreerd beleidskader

� Communicatie

1. Langetermijn

doelstelling

bestaande

woningen

2. Goede actie-

voorbeelden

3. Geïntegreerd

beleidskader

4. Financiering

5. Verplichtingen

6. Communicatie

Energie + Wonen + Omgeving

Resultaat fase 2 - najaar 2015 - juni 2016

� Beperktere werkgroepen voor 10 werven + stuurgroep

� gezamenlijk hefboomacties uitwerken

� Eindverslag stuurgroep half 2016� resultaten fase 2

� aandachtspunten voor vervolgtraject

� welke werkgroepen voortzetten

� verdere governance van proces, …

� Nota aan Vlaamse Regering aangaande vervolgtraject en inbeddingproces Renovatiepact in transitieprojecten Vlaamse Regering

� Visie 2050

� Klimaatvisie 2050

� Energievisie / Energiepact “Stroomversnelling”

www.energiesparen.be/renovatiepact

Link transitietrajecten Vlaamse Overheid

� Visie 2050: een langetermijnstrategie voor Vlaanderen

� Conceptnota Vlaamse Regering 25 maart 2016

� 7 transitieprioriteiten – delivery units leveren begin 2017 startnota

� Circulaire economie

� Industrie 4.0

� Zorg en Welzijn 4.0

� Levenslang leren en dynamische levensloopbaan

� Vlot en veilig mobiliteitssysteem

� Slim Wonen en LevenSlim Wonen en LevenSlim Wonen en LevenSlim Wonen en Leven

� Energietransitie Energietransitie Energietransitie Energietransitie

� koolstofarm energiesysteem dat maximaal hernieuwbaar is

Link transitietrajecten Vlaamse Overheid

� Klimaatvisie 2050

� Conceptnota Vlaamse Regering 22 april 2016

� Voorbereiding Vlaams Klimaatplan 2021-2030 (2018)

� Reductie uitstoot broeikasgassen

� Transitie naar koolstofarme economie

� Parallel: Klimaatvisie horizon 2050

� Kostenefficiënte aanpak en afstemming beleid KT en LT

� Europese doelstellingen behalen

� Stuurgroep en sectorale werkgroepen

� GebouwenGebouwenGebouwenGebouwen, transport, landbouw, energieenergieenergieenergie----efficiëntieefficiëntieefficiëntieefficiëntie en industrie

� Gebouwen: RenovatiepactRenovatiepactRenovatiepactRenovatiepact geeft invulling residentieel

� Energie-efficiëntie: zie Energievisie - Energiepact

Link transitietrajecten Vlaamse Overheid� Energievisie en Energiepact

� Conceptnota Vlaamse Regering 19 februari 2016

� Forse verbetering energie-efficiëntie

� Flinke groei aandeel hernieuwbare energie

� Garantie energievoorziening

“Stroomversnelling”

“Vlaanderen blijft volop inzetten op energie-efficiëntie”

“Het Vlaamse energiebeleid is erop gericht energiearmoede te

vermijden”

Startevenement 16 juni 2016

Burgerpanel 15 oktober 2016

Link transitietrajecten Vlaamse Overheid

� Klimaattop 1 december: Vlaams Klimaat- en Energiepact

� uitstoot broeikasgassen tegen 2050 -80 tot 95% tov 1990

� tegen eind 2018 een Vlaams Klimaat- en Energieplan 2021-2030

� Lopende processen, zoals Renovatiepact, als katalysator

� Concreet:

� Witboek beleidsplan Ruimte Vlaanderen

� 80 miljoen euro renovatie sociale woningen

� “Renovatiepact uitvoeren en evalueren: samen met de betrokken

stakeholders de Vlaamse woningen energetisch efficiënter maken

door onder meer het lanceren van het renovatieadvies, het EPC+ en

de woningpas”

� ….

Link transitietrajecten Vlaamse Overheid

� Klimaatresolutie Vlaams Parlement

“zo snel als mogelijk uitvoering te geven aan het renovatiepact dat tot

doel heeft een duurzaam traject met duidelijke tussentijdse

doelstellingen vast te leggen voor een grondige vermindering van het

energieverbruik van alle Vlaamse woningen. Want naast een

klimaatvoordeel levert dit een unieke opportuniteit om bijkomende jobs

te creëren in Vlaanderen”

“Een renovatieadvies en renovatiebegeleiding die gericht zijn op de

uitvoering van totaalrenovaties, in één keer of in stappen zonder lock-in

effecten, moeten daar een onderdeel van zijn, net zoals de woningpas

die alle mogelijke attesten moet combineren tot één functioneel

document”

Renovatiepact: waar staan we?

Langetermijndoelstelling bepaald

Lopende trajecten:

Woningpas

Renovatieadvies

Communicatie

Energiearmoedeprogramma

Premiehervorming

Europese subsidies

Langetermijndoelstelling

LT-doelstelling

Spoor : maatregelen-

pakket

Spoor : energieprestatie-

indicator

Langetermijndoelstelling

Spoor : maatregelenpakket

Maximale U-waarden componenten gebouwschil

daken, muren vloeren: 0,24

Vensters 1,5 W/m2 glas= 1,1 Deuren en poorten: 2

Voorwaarden verwarmingsinstallatie

Condensatieketel, WKK, warmtepomp

In de communicatie aandacht voor luchtdichtheid, ventilatie en zonnewering

Langetermijndoelstelling

Spoor : energieprestatie-indicator

E60 of 100 kWh/m2

Gebouwschil: informatief S-peil

Opvolgingsindicator

Opvolgingsindicator:Op termijn opvolging via woningpas

Tot dan: dashboard van verschillende sub-indicatoren

Uhasselt zorgt voor concrete invulling

Energiearmoede structureel aanpakken

680.000 Vlamingen (11%, ca. 280.000 gezinnen) levenonder de armoederisicodrempel (60% mediaan inkomen)

In België hebben 750.000 gezinnen (1 op 7) af te rekenenmet energiearmoede. In het Vlaamse gewest kampt 1 op10 of 260.000 gezinnen met energiearmoede

(> 10% inkomen naar energie)

Grote woononderzoek 2013: 350.000 woningen (13%)nood aan structurele ingrepen

│18

Energiearmoedeprogramma

Energiearmoedeprogramma

Participatief traject doorlopen

September 2015 Stakeholderoverleg > 30 stakeholders

Bilateraal overleg met netbeheerders, VVSG, Samenlevingsopbouw,…

Aanbevelingen voor acties voor:

sociale bescherming van de energieklant

structurele verbetering energieprestatie woningen kwetsbare burgers

Conceptnota Vlaamse Regering 4 maart 2016

Proces gefaseerde uitwerking 34 acties opgestart

Energiearmoedeprogramma

Voorbeelden van acties sociale bescherming

Betaalplannen voor energieschulden reguleren/uniformer maken

Toepassingstermijn voor tussenkomst voor aardgas voor klanten met een budgetmeter verruimen

Pro-actievere gegevensuitwisseling om schulden te voorkomen

Systematisch toepassen van een Armoedetoets op nieuwe regelgeving

Energiearmoedeprogramma

Voorbeelden van acties rationeel energieverbruik

Doelgroep energielening verruimen met beschermde afnemers (recht op sociale maximumprijs energie)

De gratis huishoudelijke energiescans evalueren en optimaliseren

Sociale programma’s private huurmarkt voor spouwmuurisolatie en hoogrendementsglas vanaf 2017

Volgens principe bestaande sociale dakisolatieprojecten

Hoge premie (23 euro per m²) + trajectbegeleiding

PremiehervormingPremies voor het realiseren van de LT-doelstelling

� Definitieve goedkeuring besluit Vlaamse Regering 15 juli

2016

� 4 pijlers: vereenvoudiging, hoger premies voor wie

grondiger renoveert via de bonus voor

Totaalrenovatie, aandacht voor kwetsbare

doelgroepen en extra ondersteuning voor collectieve

renovatieprojecten.

� Inwerkingtreding wijzigingen: eindfacturen vanaf 2017

� Afschaffing 30% belastingvermindering dakisolatie

� Korting onroerende 5 jaar voor IER: 50% E90, 100% E60

Totaalrenovatiebonus – de ‘voucher’

Ba

sisp

rin

cip

es

Stimuleren richting langetermijndoelstelling.

Forfaitaire supplementen vanaf 3e investering

Lijst van 7 maatregelen: binnen periode van 5 jaar uit te voeren (vanaf 1e factuur)

Vanaf 5e investering: EPC na voorleggen

Woninggebonden, maar aanpasbaar en overdraagbaar naar nieuwe eigenaars

Max. supplement 4750 € woningen, 2375 € voor appartementen (ook investeringen in gemeenschappelijke delen tellen mee)

Voor eindfacturen vanaf 1 januari 2017. Datum eerste eindfactuur=activatiedatum voucher

Voucher

Collectieve aanpak: de ‘burenpremie’

Samenwerken met projectbegeleiders = ontzorgers

Doelgroepgericht en geografisch afgebakend (‘buurt’ = zelfde gemeente of zelfde straat)

Taken voor netbeheerder en voor projectbegeleider, deels vrij te verdelen over de twee partijen

1 project= minstens 10 woningen/wooneenheden uit dezelfde buurt die zelfde investering willen uitvoeren – appartementen met minstens 10 wooneenheden moeten een collectief project op zich vormen

Projecten moeten betrekking hebben minstens op 1 van de 7 vouchermaatregelen

Maximaal 400 € per woning/wooneenheid aan de projectbegeleider waarvoor de projectbegeleider alle taken heeft uitgevoerd en waar daadwerkelijk investering gebeurde

Niet voor sociale huisvesting, wel voor appartementen � andere premieberekening: vanaf 6e

wooneenheid 100 € per wooneenheid, in totaal max 5000 euro voor het gebouw

Financiële ondersteuningsmaatregelen

NU

• 23 euro per m2 in sociale dakisolatieprojecten via projectpromotor

Vanaf 2017

• Verschillende maatregelen

• Dakisolatie: 20 € per m2 + 200 €begeleidingskost/dossier

• Spouwmuurisolatie: 12 € per m2

+ 200 € begeleidingskost/dossier

• Beglazing: 85 € per m2 + 200 €begeleidingskost /dossier

Verdere ondersteuning voor kwetsbare doelgroep op

private huurmarkt

Kwetsbaren

http://www.energiesparen.be/nieuws/premies2017

EU-financieringBE-REEL! subsidievoorstel

“BElgium REnovates for Energy-Efficient Living”LIFE Call 2015 Integrated Projects Climate Action

Eerste poging: full proposal ingediend 15 april 2016

Partners: projectcoördinator VEA, LNE, WTCB, Kenniscentrum Vlaamse Steden, Gent, Antwerpen, Mechelen, Waals Gewest, La Louvière, Mouscron

Looptijd: 6 jaar

Budget: 18 miljoen euro, waarvan 60% (10,8 mio) EU-steun

Plaats in rangorde leverde geen subsidie op

Poging 2: april 2017

PROGRAMMA

2 jaar Renovatiepact 9u15 Roel Vermeiren - VEA

Energierenovaties - Europa inspireert? 9u30 Maarten De Groote - BPIE

Ontwikkelingstraject Renovatieadvies 9u50 Barbara Wauman - VEA

� CASE Renovatiecoach 10u10 Peter-Paul van den Berg - Kamp C

� CASE Werfgoed 10u25 Ine Schils - Dubolimburg

� CASE Collectief goed – coöperatieve aanpak 10u40Annick De Rop - Samenlevingsopbouw

Antwerpen Stad

PAUZE 10u55

Ontwikkelingstraject Woningpas 11u15 Tine Vande Casteele - VEA

Communicatie: van renoveren naar BENOveren 11u40 Eva Vanhoorne - Marquiz

� CASE Renovatieadvies aan huis 12u00Goedele de Vos - Steunpunt Duurzaam

Wonen en Bouwen O-VL

VRAGEN + verloop optionele namiddagsessies 12u20 Roel Vermeiren -VEA

BROODJESLUNCH 12u30 – 13u30

Studiedag 2 jaar Renovatiepact

VRAGEN ??www.energiesparen.be/renovatiepact

Verder verloopLunch tot 13u30

13u30 tot 15u30 (geen gezamenlijke afsluiter)

3 thematische uitwisselingssessies (zie naamkaartje):

Sessie 1 Renovatieadvies: AUDITORIUM

Sessie 2 Woningpas CAFETARIA

Sessie 3 Communicatie 06P40 FERRARIS (aanmelden balie)

Voor Renovatieadvies: workshop uit 2 delen

1ste deel plenair: wie wil kan input, suggesties, interessante voorbeelden (uit de praktijk), bekommernissen, aandachtspunten kenbaar maken aan VEA

Interesse? Meldt dit in de middagpauze aan Barbara Wauman

2e deel in 4 groepen (1 voor elk thema dat aan bod komt). De specifieke inhoud van de thema’s wordt aan de start van de workshop kort toegelicht.