Storage.proact februari 2011

16
STORAGE. Een periodieke uitgave van STORAGE. Een periodieke uitgave van PROACT Nederland 1e kwartaal 2011 www.proact.nl

description

"The cloud just got concrete"

Transcript of Storage.proact februari 2011

Page 1: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

STORAGE.Een periodieke uitgave van PROACT Nederland 1e kwartaal 2011 www.proact.nl

Page 2: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

Colofon

Contactadres: PROACT Nederland B.V.Baarnsche Dijk 43741 LR BaarnTel: 035 70 70 525Fax: 035 70 70 [email protected] www.proact.nl

Redactie/Concept/Eindredactie:Monika den Os,Marketing Manager PROACT Nederland

Vormgeving:CreaBosch, Arjanne Bosch

Fotografie: Geert Snoeijer

P3

P4

P10

P12

P13

P14

P15

Redactioneel

Ties Blogt - De cloud vraagt om objectgebaseerde storage

VDI & Storage:

De integratie van opslag met een virtuele desktop infrastructuur

Stelling:

“Deduplicatie is gemeengoed geworden en heeft haar onderscheidend vermogen verloren”

Vendor nieuws

PRoACT expertise voor oracle omgevingen

PRoACT en Databasement

2 Inhoud

Inhoud 1e kwartaal 2011

P8 Case study ABAB Accountants:

PRoACT optimaliseert dientsverlening ABAB Accountants

P6 Interview netApp & CTo:

“Als storage fabrikant heb je een simpele taak: volg de data!”

Tekst: Koen Stegeman

Druk:Practicum, Grafimedia Groep BV

Oplage:22.000 exemplaren

Copyright © 2011All rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Met dank aan onze partners

STORagE. is een uitgave van PROaCT Nederland.

Page 3: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

Editorial 3

The industry that never sleeps

EDITORIAL

In 2010 zAgEn wE wERElDwIjD EEn klEInE MAAR zEER VERwAChTIngS-

VollE oPlEVIng quA VEnTuRE CAPITAl InVESTERIngEn In SToRAgE

START-uPS. In ToTAAl wAREn ER 52 InVESTERIngSRonDES, 3 MEER DAn

In RESPECTIEVElIjk 2008 En 2009. zo kREEg hET AMERIkAAnSE BEDRIjf

ACTIfIo (DATAPRoTECTIEoPloSSIngEn), DAT In 2009 wERD oPgERIChT, In

2010 MAAR lIEfST 24 MIljoEn DollAR oM In hET BEDRIjf TE InVESTEREn.

PROACT is continue op zoek naar kwalitatief hoogstaande storageoplossingen die door zulke start-ups in de markt worden gezet. Waarom? Omdat ze vaak zeer innovatief zijn. Wij hebben daar inmiddels een goede neus voor ontwik-keld. PROACT was bijvoorbeeld de eerste in Europa die DataDomain verkocht, dat onlangs voor 2,1 miljard dollar aan EMC werd verkocht.

Een innovatieve start-up waar wij op dit moment graag mee werken is het in 2005 opgerichte Caringo uit Texas. Caringo is leverancier van CAStor software, een innovatieve en zeer kostenefficiënte CAS opslagtechnologie die statische data snel, goedkoop, schaalbaar, online, beheersarm en backupvrij archiveert in een zeer schaalbare grid architectuur. Het bedrijf wist in de afgelopen jaar 5 miljoen dollar aan venture capital aan te trekken en heeft een sterke uitgangspositie in objectgebaseerde storagetechnologie die sterk aan belangstelling wint dankzij de overstap van veel organisaties naar de cloud.

De meeste storage start-ups komen uit de Verenigde Staten. Dat is niet zo vreemd, want aan de overkant van de plas is sprake van nauwe banden tussen universiteiten en tech-nologiebedrijven. Mooie voorbeelden daarvan zijn de onderzoekshuwelijken tussen res-pectievelijk LSI en Wichita State University in Kansas, tussen Netapp en de University of California in San Diego, alsmede de nauwe relatie tussen EMC en Massachuchetts Institute of Technology. Uit de onderzoekskokers van universiteiten komen vaak de meest fraaie storage innovaties, zoals de recente

ontwikkeling door een student van de Rice University in Texas van een techniek die ‘super’ flash chips mogelijk maakt. Zonder grafiet te gebruiken zal de capaciteit ver boven het flash-plafond van 20

nanometer kunnen gaan. Een ander mooi innovatievoorbeeld komt uit een samenwerkings-verband tussen de universiteiten van Keulen en München, waarmee dataopslag - nog sneller - via neutronen kan verlopen.

PROACT heeft voor 2011 het onderwerp innovatie als belangrijk thema op de agenda gezet. Het betekent dat we met innovatieve technologieën zullen inspringen op de huidige behoeften van CIO’s en IT-managers, die zich momenteel voor een belangrijk deel toespitsen op de onderwer-pen ‘virtualisatie’ en ‘cloud computing’. Onze recente overname van Databasement sluit daar goed bij aan. Databasement is een zeer innovatieve en vooraanstaande leverancier van Managed Services in Nederland met vestigingen in Nederland (Zoetermeer), België en Spanje. In 2011 zullen

wij de activiteiten van Databasement integreren met de bestaande propositie van PROACT om zo de vraag naar cloudoplossingen concreet te kunnen addresseren.

Klanten van PROACT kunnen veel profijt halen uit het door Databasement ontwikkelde, zeer innovatieve hybride businessmodel als opstap naar de cloud. Dit model geeft u de keuze- vrijheid om een IT-infrastructuur zelf in eigendom te hebben, of deze geheel of gedeeltelijk uit te besteden middels cloud services. PROACT verzorgt via de Database-ment-propositie tevens de migratie en het transitieproces naar de cloud, zodat stap voor stap de IT-infrastructuur kan worden aangepast naar een utitility model. Totdat de juiste combinatie van interne IT-infrastructuur en interne private of externe cloud services is bereikt. Verderop in dit nummer leest u meer over deze overname.

LuCAS DEn OSMANAGING DIRECTOR PROACT NEDERLAND

Met dank aan onze partners

“In 2011 zullen wij de activiteiten van Databasement integreren met de bestaande propositie van PRoACT om zo de vraag naar cloudoplossingen

concreet te kunnen addresseren.”

Page 4: Storage.proact februari 2011

1

STORAGE. Een periodieke uitgave van

4 Storage Industry news

3 Technologieën die mogelijk van de radar verdwijnen

Bit-rot bij CERn

Veel technologieën kennen een beperkte levensduur, waarin ze opkomen, floreren en uiteindelijk worden uitgefaseerd. Binnen de storage omgeving is dat niet anders. Op dit moment signaleren wij 3 storage technologieën die binnenkort wel eens van de radar zouden kunnen verdwijnen. We praten dan over tape drives, fibre channel hard disk drives (HDD’s) en RAID 1.

Om te beginnen met tape drives, eigenlijk wordt de definitieve ondergang van tape al een tiental jaren voorspeld. Tot op heden is die voorspelling nog niet uitgekomen, maar we geloven wel dat het aantal tape drives in datacen-ters in de nabije toekomst drastisch minder wordt. Tape verliest tegenwoor-dig duidelijk terrein op nieuwe technologieën, zoals disk-to-disk back-up in allerlei verschillende vormen. Ook elektronische replicatie naar een Data Recovery site wordt steeds belangrijker. Tape drives zullen aan de andere kant niet meteen de status van volwaardig museumstuk bereiken, omdat er altijd exemplaren nodig blijven om data uit oude archieven te halen.

Fibre channel hard disk drives hebben eveneens hun langste tijd gehad. Nou

ja, het is in ieder geval de vraag waarom je ze nog zou gebruiken. Wij heb-ben het idee dat ICT-managers langzamerhand tot eenzelfde conclusie zijn gekomen. Fibre channel hard disk drives bieden niks meer dan wat Serial-

attached SCSI (SAS) drives kunnen leveren, terwijl SAS een beter schaalbare oplos-sing is. Daarnaast winnen vooral ook gecombineerde oplossingen met SAS én Serial

Advanced Technology Attachment (SATA) nu terrein op de datacentervloer. Daarmee wordt een hoge graad van performance gecombineerd met de kostenefficiëntie van SATA.

Ten slotte hebben we met RAID-technologie al RAID 6 bereikt. Wij vinden dat RAID 1 relatief gezien teveel diskruimte inneemt en ook teveel stroom opsoupeert. Het wordt daarom tijd om RAID 5 en RAID 6 te omarmen en geleidelijk (van RAID 1 afscheid te nemen.

Cloud storage. Betekent deze term dat alle dataopslag volledig in de wolken zal verdwijnen? De naam doet vermoeden van wel. Je zou bijna vergeten dat er wel degelijk nog steeds een fysiek storage systeem benodigd is om cloud storage vorm te geven. Wat ik graag wil voorkomen is een negatieve gebrui-kerservaring met cloud storage door verkeerde keuzes ten aanzien van het basissysteem. Wie voor cloud storage kiest, zou daarom in één adem ook het woord objectgebaseerd moeten uitspreken.

Met een objectgebaseerd storagesysteem haalt u pas echt de positieve effecten van cloud storage naar boven, in tegenstelling tot veel andere systemen. Ik zal u vijf steekhoudende argumenten geven waarom een objectgebaseerde techno-logie de beste keus is voor degenen die de stap naar cloud storage gaan zetten.

Het is kostenefficiënterTen eerste vergroot een objectgebaseerd storagesysteem de kostenefficiën-tie van cloud storage. De wat oudere technologieën, zoals file systemen, die doorgaans de traditionele NAS en SAN storage arrays ondersteunen, kunnen gemakkelijk het kostenvoordeel van cloud storage tenietdoen. Hoe? Door de schaalbaarheid te beperken, door aan te sturen op een vendor lock-in met dure hardware, maar ook door een complexere storage administratie. Een objectge-baseerd storagesysteem heeft die nadelen niet. Het zorgt er tevens voor dat de verschillende data automatisch gerouteerd wordt naar de juiste plek, met een

Ties Beekhuis is Manager Consultancy bij PROACT. In zijn blog-artikelen geeft hij zijn visie op specifieke ontwikkelingen in de storage markt. Wilt u op het artikel reageren, een vraag stellen of zijn visie op een ander storage onderwerp verne-men, stuur dan een e-mail naar: [email protected].

De cloud vraagt om objectgebaseerde storage

Elektronische replicatie naar DR site wordt steeds belangrijker.

Het Europese wetenschappelijke onderzoeksinstituut CERN heeft een expe-riment uitgevoerd met ‘high energy shots’ waarmee vele Terabytes aan data in slechts een paar seconden gecreëerd kunnen worden. De wetenschappers en engineers van CERN zijn er na enig vervolgonderzoek achtergekomen dat de kwaliteit van de ‘snelle’ dataopslagmethode echter (vooralsnog) te wensen overlaat.

De onderzoekers hebben een test gedaan waarbij een simpele ap-plicatie middels lezen en schrijven een datafile van 1 GB genereerde.

Het experiment werd uitgevoerd op 3.000 rack servers met HW RAID Card. Na 3 weken bleek dat er 152 gevallen van stille datacorruptie waren ontstaan, terwijl het in eerste instantie erop leek dat alles oké was.

De analyse in het experiment had betrekking op drie niveaus van datacorrup-tie. Het ging om fouten in respectievelijk disk, RAID en geheugen. CERN kwam tot de conclusie dat er sprake was van een totale bit error ratio (BER) van 3 *

10^7, een waarde die beduidend hoger ligt dan bijvoorbeeld 10^4 of 10^2 dat gespecificeerd is voor verschillende storage componenten.

Het goede nieuws is dat schrijf- en leesfouten in disk en RAID met de juiste technologieën en end-to-end verificatie hersteld kunnen worden.Het slechte nieuws is dat er zogenoemde double-bit errors in het geheugen ontstaan. Het foutpercentage blijkt weliswaar laag, maar double-bit errors zijn helaas niet te corrigeren. Bij transfer van 1 byte van netwerk naar disk vinden 6 lees/ schrijf handelingen plaats. Tel daarbij op de BER van elke schakel in de keten van CPU naar disk en vice versa, en je hebt een resultaat waarin het datavolume drastisch toeneemt en daarmee ook de kans op datafouten.

Double-bit errors zijn helaas niet te corrigeren.

TIES BLOGT

TIES bEEkHuISMANAGER [email protected]

Page 5: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

Storage Industry news

Forrester: Cloud storage use case

5

Er wordt tegenwoordig nogal wat marketinghype gecre-eerd rond de mogelijkheden van cloud computing, cloud storage niet uitgezonderd. Het

is daarom nuttig dat senior analist Andrew Reichman van onderzoeksbureau Forrester enige richting geeft en 3 situaties benadrukt waarin een investering in cloud storage een goed alternatief is voor het managen van een fysieke storageomgeving on-site.

1. Cloud storage is allereerst geschikt om data storage in te richten voor applicaties die eveneens naar de cloud zijn gebracht, applicaties dus die als Software-as-a-Service (SaaS) worden aangeboden. Bedrijven nemen op die manier bijvoorbeeld e-mail in de cloud af van Google, of CRM in de cloud van Salesforce.com. Cloud storage past daar goed bij.

2. Een andere geschikte toepassing voor cloud storage is in het geval van een tweede back-up van data. Een back-up moet vanwege disaster recovery redenen altijd off-site worden ondergebracht. Een cloud storage omgeving zou daarvoor een goede uitwijkmogelijkheid kunnen bieden.

3. Een derde geschikte toepassing betreft de opslag van documenten, met name documenten die niet frequent worden gebruikt. Ongeveer 80 procent van alle opgeslagen documenten in organisaties worden zeer infrequent ingekeken. Voor deze data is cloud storage een goed alternatief.

Analist Reichman geeft tevens voorbeelden van scenario’s waarvoor hij cloud storage in principe niet zou gebruiken. Voor datawarehousing bijvoorbeeld, waarin één database wordt benaderd door verschillende applicaties. Ook adviseert hij vanwege latency issues niet een applicatie in het eigen datacenter onder te brengen, terwijl de storage wel naar de cloud wordt gebracht.

specificering van de content lifecycle, en de juiste beveiligingsniveaus voor zowel actieve als passieve data.

Een objectgebaseerd storagesysteem zorgt tegelijkertijd voor een betere

benaderbaarheid van data, van welke plek dan ook, op ieder gewenst moment, via willekeurig welk apparaat. Cloud storage wordt doorgaans als Storage-as-a-Service (STaaS) applicatie via internet aangeboden. HTTP is in dat geval het primaire protocol waarmee je een objectgebaseerd storage systeem met STaaS kunt integreren, om gemakkelijk en snel toegang te krijgen tot de objectgeba-seerde storage pools.

Automatische load balancingHet derde argument dat pleit voor gebruik van een objectgebaseerde technolo-gie in combinatie met cloud storage, heeft te maken met de capaciteitelasticiteit en -schaalbaarheid ervan. Een belangrijk kenmerk van de technologie is dat er geen sprake is van een hiërarchische directory structuur, wat wel het geval is bij file systemen, waardoor volledige transparantie ontstaat in de locatie van data. Dit heeft als voordeel dat het systeem een vrijwel oneindige capaciteit heeft (> petabytes), en dat er geen restricties bestaan ten aanzien van het aantal files (objecten), of de file grootte dat het systeem aankan.

Een vierde argument om voor een objectgebaseerd storagesysteem te kie-zen ligt in het feit dat de systeemprestaties lineair meeschalen met de groei van een cloud storage cluster. Wanneer nieuwe servers via hardware online komen, wordt zowel de verwerkingscapaciteit als de I/O capaciteit in zo’n cluster gigantisch vergroot. Omdat een storage cluster in de cloud volledig symmetrisch is, vindt er bovendien automatisch load balancing plaats zodat piekmomenten en dus het ontstaan van hotspots in het datacenter wordt voorkomen.

Tenslotte heeft een objectgebaseerd storagesysteem als grote voordeel dat de noodzaak tot het creëren van een aparte back-up & recovery omgeving in de cloud volledig verdwijnt. Data is ten allen tijde online beschikbaar en beschermt tegen logisch en fysiek verlies . Je hoeft je in dat geval ook nooit meer druk te maken om back-up windows of hersteltijd.

Cloud storage zet het denken over ongestructureerde dataopslag volledig op zijn kop, dat moet u in het achterhoofd houden. Wanneer u die denkomslag eenmaal hebt kunnen maken en de voordelen van objectgebaseerde tech-nologie inziet, dan zal uw publieke, private of enterprise cloud omgeving het volgende bieden: storageomgevingen met multi-petabyte capaciteit…schaal-baar, eenvoudig qua structuur en zeer gemakkelijk benaderbaar.

De cloud vraagt om objectgebaseerde storageobjectgebaseerde

technologie maakt back-up & recovery overbodig

1 op de 4 Disaster Recovery tests faalt…Disaster Recovery tests zijn essentieel voor de continuïteit van een bedrijf. 1 op de 4 van die testen mislukt echter. Een groeiend percentage bedrijven zegt bovendien negatieve gevolgen van de tests voor klanten en omzet te ervaren. Dat blijkt uit een enquête van Symantec onder Enterprise-onderne-mingen in EMEA.

Downtime kan voor een orga-nisatie duur uitpakken. Uit het onderzoek blijkt dat de gemid-delde kosten per downtime

incident in EMEA neerkomt op tussen de 295.000 en 500.000 dollar. Het is daarom belangrijk om proactief te testen of een disaster recovery beleid daad-werkelijk functioneert. In een kwart van de gevallen blijkt een test echter te falen. Voor het onderzoek werden 800 bedrijven in EMEA benaderd, allemaal bedrijven met wereldwijd minstens 5.000 werknemers. Onder de responden-ten bevonden zich onder andere CIO’s, IT Managers, datacenter managers en directeuren.

De res-pondenten geven enerzijds mensen (42 procent) en anderzijds proces-sen (35 procent) de schuld van falende disaster recovery tests. Een investering in automatiseringtools zou volgens de respondenten helpen om toekomstig falen te voorko-men. Ook virtualisatie blijkt IT Managers hoofdbrekens te bezorgen als het gaat om het testen van een disaster recovery beleid. Een kwart van de be-drijven geeft aan geen disaster recovery test uit te voeren met virtuele servers.

Maar liefst 41 procent van de bedrijven die een disaster recovery test uitvoert merkt dat de uitgevoerde tests negatieve impact hebben op klanten en omzet. In 2008 bedroeg dat percentage slechts 28 procent, een flinke toename dus. De groeiende impact op businesscontinuïteit blijkt ervoor te zorgen dat IT-verantwoordelijken op directieniveau in toenemende mate (72 procent, tegen-over 24 procent in 2008) bij disaster recovery zijn betrokken.

Automatiseringtools kunnen falende tests helpen voorkomen.

Cloud storage zeer geschikt als back-up en DR omgeving.

Page 6: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

6 PRoACT Interview

Hoe verklaart u het succes van netApp in de afgelopen jaren?“Wij zijn slechts de storage component in een veelal complexe data ma-nagement architectuur. Voor ons succes zijn wij dus afhankelijk van sterke partnerships. Een driehoekpartnership zoals die met Cisco en VMware is dus erg belangrijk voor ons. Voor klanten levert het gemak op, omdat zij een blauwdruk krijgen voor een totaaloplossing. Voor NetApp is het een verzeke-ring dat onze storage technologie op een adequate manier in de end-to-end oplossing wordt verwerkt.”

komt de storage functionaliteit en capaciteit uiteindelijk binnen de hypervisors te liggen?“Dat is in feite natuurlijk al zo. VMware heeft de VMware FS, met een storage functionaliteit. Het is NetApp’s taak om tegen lagere kos-ten high performance storage functionaliteit ertegenover te zetten. Het is aan ons om te innoveren, op hardware en applicatieniveau.”

De snapshot technologie is nog door uw voorganger ontwikkeld. Op welke technologische ontwikkeling van uw eigen hand bent u het meest trots?“Bij SUN Microsystems was ik als medearchitect verantwoordelijk voor de ontwikkeling van NFS, het Network File System, om apparatuur en bestanden over een netwerk te delen. Bij NetApp heb ik in de start-up fase aan de basis gestaan van ons eerste hardware design. En in 2002 heb ik bijvoorbeeld het

eerste SAN-project binnen NetApp opgestart. De ontwikkeling van RAID DP, ja daar ben ik ook behoorlijk trots op, een product met een uiterst lage disc failure.”

Hoe kijkt u aan tegen de appliance ontwikkelingen in de markt, zoals Oracle Exadata?“Dit is een mogelijkheid voor NetApp in de toekomst, met applicatiespeci-fieke appliances. We hebben het tot nu toe nog niet gedaan, maar het is wel degelijk een potentiële richting waarin wij met onze productontwikkeling

willen bewegen.”

Waarom is netApp er nog niet ingestapt?“Omdat we het erg druk hebben. Heb je wel gezien hoe snel we groeien?” Pawlowski begint nu hard te lachen.

Storage oplossingen zijn steeds meer gebaseerd op standaard servers. Gaat netApp ook deze kant op?“Wij bundelen zelf ook al verschillende commodity componenten, om ze tot een geheel te vormen en ze als een totaaloplossing aan te bieden. We houden ons zelf niet bezig met het hardware design, daarvoor hebben we partners, maar het is wel iets wat we aanbieden. Ons doel daarmee is om technolo-gieën van andere partijen te kunnen toevoegen en intelligentie op applicatie-niveau te kunnen aanbrengen.”

“Applicatiespecifieke aplliances, dat is wel een potentiële richting waarin wij met

onze productontwikkeling willen bewegen.”

“Als storage fabrikant heb je een simpele taak: volg de data!”Brian Pawlowski, Chief Technology officer (CTo) en Senior Vice President van netApp, was onlangs op

bezoek bij PRoACT nederland. Pawlowski is al 17 jaarlang verantwoordelijk voor de product- en tech-

nologieontwikkeling van de storagefabrikant. De Amerikaan benadrukt in een gesprek met PRoACT het

toenemende belang van object georiënteerde storage, om complexe en dynamische content management

applicaties te kunnen faciliteren.

Als medeaandeelhouder en netApp’s ‘hoofd-engineer’ stond Brian Pawlowski aan de wieg van de enorme groei die netApp heeft doorgemaakt, van de start-up fase in 1994 naar een huidige jaaromzet van meer dan vier miljard dollar.

INTERVIEW

Page 7: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

PRoACT Interview 7

Welke uitdaging heeft u de komende 3 jaar vanuit R&D perspectief?“Bedrijven zullen meer en meer data online zetten, data die nog nooit eerder online is geweest. Het is de kunst om automatisch meteen het goede te doen met die databerg. Om dat te realiseren moeten we op een kosteneffectieve manier zorgen voor goede overall management features om de verschillende functionaliteiten te integreren.”

Op welke manier past de overname van het bedrijf bycast in mei 2010 binnen de algehele technologieontwikkeling van netApp?“De overname is in lijn met een richting waarin wij de storagemarkt zien bewegen, hiermee is NetApp in de wereld van object georiënteerde storage gestapt. Veel data wordt tegenwoordig in zogenoemde content repositories

bewaard. Het gaat hier om rich media data, anders dan bij online transaction processing ontstaat hiermee een berg

aan storage op applicatieniveau. Als storage fabrikant heb je bij zo’n relatief nieuwe ontwikkeling een simpele taak: volg de data. Het gebruik van digitale kopieën neemt in dat geval de fysieke storage over. De overname van Bycast geeft ons de mogelijkheid om hier snel in te stappen.”

In hoeverre zijn de aloude nAS en SAn oplossingen ontoereikend om deze data-explosie op applicatieniveau te faciliteren?“Content repositories bevatten doorzoekbare, gecatalogiseerde data, wat vooral complex is door de schaal ervan. Je praat dan bijvoorbeeld over 1 Terabyte aan storage voor een database. Voor een complete oplossing moet je al gauw rekenen op 1 Petabyte aan storagecapaciteit. De schaal is enorm. Met een gewone NAS- of een SAN-oplossing, kun je dat moeilijk faciliteren, zeker gezien de behoefte aan een snelle doorzoekbaarheid van de data. Objectgeoriënteerde technologie zal die rol overnemen. Daar wordt op ap-plicatieniveau een contextuele aantekening gemaakt zonder dat je de data daadwerkelijk in hoeft te duiken om iets te vinden.”

Voor welke verticale markten is objectgeoriënteerde storage interessant?“Je denkt allereerst aan applicaties zoals die van Facebook. Communities

die zeer snel opschalen, met zeer veel content die continue wordt geüpdate, waar foto’s worden geupload, en steeds vaker ook video’s, aangevuld met e-mail en messaging functies. Wat ik interessant vind aan het bedrijf Bycast is dat deze onderneming erg succesvol is binnen de gezondheidszorg, dus niet op het vlak van sociale media.”

behalve de gezondheidszorg, welke markten hebben op dit moment behoefte aan object georiënteerde storage? “Er zijn veel meer toepassingen denkbaar, zoals in de filmindustrie, de olie- en gasindustrie, de farmaceutische en biogenetische industrie, en wetenschap-pelijke applicaties. Ook hier hebben ze te maken met grote hoeveelheden data, met afbeeldingen en video’s, die doorzoekbaar moeten zijn.”

kunt u aangeven hoe objectgeoriënteerde storage technologie zich in de nabije toekomst omzettechnisch zal verhouden tot het nAS- en SAn-portfolio van netApp?“Op dit moment verkopen we ongeveer evenveel NAS- als SAN-oplossingen. Misschien dat we over vijf jaar 20 of 30 procent van onze omzet uit objectgeoriënteerde storage halen. In ieder geval wordt object georiënteerde storage een technologie die beter kan voorzien in de storage behoefte van omvangrijke en dynamische applicaties.”

Tot slot, wat is uw visie op Solid State Disc (SSD)?“Als je als storage fabrikant niets met flash doet, dan ben je over 5 jaar out-of-business. Wij hebben een product dan Flash Cache heet. Meer dan 20 procent van onze storageplatformen zijn uitgerust met zo’n flash card, er is veel vraag naar vanuit de markt omdat het kosteneffectieve en high performance storage functionaliteit biedt.

Het is de kunst om SSD te integreren met SATA drives, zodat je de voordelen van beide technologieën benut. Als stand-alone product zie ik SSD de komen-de tijd nog niet zo gauw een zelfstandige plek innemen, vanwege de kosten en de aanvullende managementbehoefte die ermee ontstaat.”

Over brian Pawlowski, netApp’s CTODe Chief Technology Officer (CTO) en Senior Vice President van NetApp kwam in januari 1994 bij het bedrijf, op een moment dat deze fabrikant van storage producten nog ‘slechts’ een jaaromzet noteerde die begint met een 2 en ein-digt op 6 nullen. Als medeaandeelhouder en NetApp’s ‘hoofdengineer’, verant-woordelijk voor NetApp’s technologieontwikkeling en huidige productportfolio, stond hij aan de wieg van wat NetApp tegenwoordig is: een omvangrijk bedrijf, met maar liefst 9 nullen in haar jaaromzet en uiterst degelijke technologieën en producten die beantwoorden aan de behoeften in de markt.

“Misschien dat we over vijf jaar 20 of 30 procent van onze omzet uit object-

georiënteerde storage halen.”“Als je als storage fabrikant niets met flash doet, dan ben je over

5 jaar out-of-business.”

Page 8: Storage.proact februari 2011

1

STORAGE. Een periodieke uitgave van

8 Case Study

De uitdagingABAB beheert de financiële administratie van meer dan 12.000 klanten en draagt daarbij de verantwoordelijkheid voor een veilige opslag van data en miljoenen documenten. Drie jaar geleden is het Elektronisch Dossier geïmple-menteerd. Hiermee kwam een einde aan de enorme papiermassa: “Binnen onze kantoren bevonden zich lange rijen kasten met papieren dossiers. We hebben al deze dossiers gedigitaliseerd en aan onze klanten beschikbaar ge-steld via een online portal”, vertelt Frans van Loon, Manager ICT & Facilities bij ABAB. “Via ‘Mijn ABAB’ hebben klanten altijd en overal realtime toegang tot niet alleen hun elektronisch dossier maar ook de financiële administratie. Met Mijn ABAB leveren wij aan klanten ook kerncijfers en managementinformatie waar-op bedrijven kunnen sturen. Mijn ABAB vormt een belangrijk onderdeel in ons streven om de dienstverleninig aan klanten zoveel mogelijk te digitaliseren.”

Omdat het aantal digitale docu-menten in snel tempo groeit, werd een veilige opslag van alle data een steeds grotere uitdaging voor ABAB. “Op dit moment bevinden zich al ruim drie miljoen documen-ten in ons elektronisch dossier. Hier

komen jaarlijks zo’n miljoen documenten bij”, verduidelijkt Hans Vinger- hoets, Teamleider Technisch Beheer bij ABAB. “Omdat het voornamelijk vrij kleine PDF’s en Word-documenten betreft, vormt niet zozeer het volume maar het aantal te beheren documenten technisch gezien een uitdaging. Ze-ker wanneer je gaat kijken naar een veilige backup. Daar komt nog eens bij dat wij voor documenten een wettelijke bewaartermijn hebben van zeven jaar.”

Om een veilige opslag van de documenten - inclusief backup en disaster recovery - en 24/7 beschikbaarheid van alle gegevens te kunnen garande-ren, besloot ABAB over te gaan tot de implementatie van een nieuwe storage-omgeving.

De oplossingVoor de selectie van de nieuwe storage-voorzieningen schakelde ABAB de hulp in van storage specialist PROACT, leverancier van centrale storage-, backup-, archiverings- en disaster recovery-oplossingen en -diensten. PRO-ACT heeft ABAB bijgestaan in het volledige traject van advisering en imple-mentatie en verzorgt tevens de support op de nieuwe storage-omgeving.

ABAB is een allround accountancy- en adviesorganisatie

met 85 jaar ervaring. In deze periode heeft ABAB ontel-

baar veel ondernemers een oplossing geboden voor hun

financiële en juridische vragen, problemen en uitdagin-

gen. De dienstverlening van ABAB bestaat onder meer

uit administratieve dienstverlening, salarisadministratie,

belastingtechnische, juridische en bedrijfskundige advi-

sering, administratieve automatisering en wettelijke con-

troles. Binnen ABAB zijn ruim 750 gedreven specialisten

werkzaam, verdeeld over 19 vestigingen in het zuiden van

nederland. het hoofdkantoor van ABAB is gevestigd in Best.

“op dit moment bevinden zich al ruim drie

miljoen documenten in ons elektronisch dossier.”

PRoACT optimaliseert dienstverlening ABAB Accountants

Case ABAB Accountants

Page 9: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

Case Study 9

“Wij zijn zeer te spreken over de samen- werking met PROACT. Zij hebben ons erg goed geïnformeerd en geadviseerd”, zegt Hans Vingerhoets. “In samenwer-king met PROACT hebben we eerst een IOP-meting uitgevoerd om onze precieze behoefte nauwkeurig te kunnen bepalen.”

De keuze van ABAB is uiteindelijk geval-len op het NetApp FAS2040-systeem. Volgens Hans Vingerhoets om meerdere redenen: “We hebben allereerst voor NetApp gekozen omdat collega-accoun-tantskantoren hier goede ervaringen mee hebben. Daarnaast biedt het systeem een erg goede applicatie-integratie. NetApp is één van de weinigen die SnapManager voor Hyper-V biedt, waarmee we in staat zijn een optimale gevirtualiseerde stora-ge-infrastructuur te realiseren. Voor ons een erg belangrijke voorwaarde. Wij wer-ken vanuit een Microsoft only-omgeving waarin Hyper-V prima voldoet. Andere voordelen van het NetApp-systeem zijn de deduplicatie-mogelijkheden, de prijs/ kwaliteitverhouding en het gegeven dat geen NAS-head benodigd is.”

Het NetApp FAS2040-systeem is onder-gebracht in de computerruimte in het hoofdkantoor van ABAB in Best met een backup-systeem op een uitwijklocatie in Veldhoven. Beide storage-systemen zijn gekoppeld via een glasvezelverbinding. PROACT heeft een cruciale rol gespeeld in het implementatietraject, vertelt Vin-gerhoets: “We zijn overgegaan van direct attached storage naar shared storage, gebruikmakend van Windows Server 2008 R2. De implementatie van Hyper-V R2 met clustering in combinatie met de voor ons nieuwe interface en termi-nologie van NetApp vormde een aardige uitdaging voor onze IT’ers. Onze mensen hebben de nodige trainingen gevolgd om hun kennisniveau op peil te houden en daarnaast heeft PROACT ons uitstekend ondersteund bij de implementatie, onder meer op het vlak van SnapManager voor Hyper-V.”

De voordelen voor het bedrijf ABAB bemerkt zowel vanuit IT-oog-punt als zakelijk veel voordelen met de nieuwe storage-omgeving. Perry van Erning, Senior Netwerkontwerper bij ABAB en dagelijks beheerder van de storage-voorzieningen, is bijzonder te-vreden over de beheermogelijkheden. “Met NetApp koop je niet alleen storage maar ook software. Het gebruik van het NetApp-systeem maakt het leven voor de IT-afdeling echt eenvoudiger.

Wanneer we er zelf onverhoopt even niet uitkomen, kunnen we terecht op NetApp NOW, een online portal waar veel informatie te vinden is over de oplossingen van NetApp. En als we hier de benodigde info niet vinden, kun-nen we uiteraard op de mensen van PROACT terugvallen, die 24/7 bereik-baar zijn”, aldus Van Erning, die tevens erg te spreken is over de backup-mogelijkheden binnen het NetApp-systeem: “Met tools zoals SnapVault, SnapMirror en SnapRestore hebben we de beschikking over eenvoudig te gebruiken, uiterst betrouwbare voorzieningen voor backup en disaster reco-very. Dankzij gebruik van de uitwijklocatie in Veldhoven en de overstap van tape naar disk voor onze volledige backup, hebben we een veilige storage-omgeving gecreëerd.”

Momenteel zijn op het storage-netwerk van ABAB, naast het elektronische dossier, vijftig virtuele machines ondergebracht. Volgens Hans Vingerhoets wordt binnen de storage-omgeving veel profijt gehaald uit NetApp’s dedu-plicatie-technologie: “Het elektronisch dossier bevat veel unieke klantdo-cumenten, hier valt dus weinig winst te behalen. Met deduplicatie van de virtuele machines besparen we echter erg veel. We hebben hiermee de totale omvang weten te halveren.”

Het ligt in de planning om op korte termijn ook het volledige ERP-systeem en de Microsoft Exchange-omgeving over te brengen naar het nieuwe storage-netwerk. “Dankzij PROACT en de oplossingen van NetApp hebben we een betrouwbaar en flexibel platform weten te creëren, waar we ook voor toe-komstige uitbreidingen veel profijt van zullen hebben. Met name het ERP- systeem vraagt veel van de performance van het storage-netwerk. We brengen onze voorzieningen dan ook bewust in twee stappen over naar het nieuwe systeem. Wanneer dit traject volledig is afgerond zijn we optimaal in staat om centraal alle IT-voorzieningen te beheren en onze klanten optimaal van dienst te zijn”, besluit Vingerhoets.

ABAB bemerkt zowel vanuit IT-oogpunt als zakelijk veel voordelen met de nieuwe storage-omgeving.

“wij zijn zeer te spreken over de samenwerking met PRoACT. zij hebben ons erg goed geïnformeerd engeadviseerd.” hans Vingerhoets, Teamleider Technisch Beheer ABA

PRoACT optimaliseert dienstverlening ABAB Accountants

BrancheAdministratieve en juridische dienstverlening

LocatieBest

Belangrijke uitdagingenCreëren van een betrouwbare, gevirtualiseerde storage-omgeving om de dienstverlening richting klanten maximaal te digitaliseren.

Belangrijkste producten NetApp FAS2040 OperationsManager SnapManager SnapMirror SnapRestore SnapVault FlexClone

Voordelen voor het bedrijf Optimaal datamanagement Vereenvoudigd beheer van de IT-omgeving Optimaal gebruik van virtualisatietoepassingen Volledig tapevrije, veilige dataomgeving dankzij

backup- en recovery-tools

Page 10: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

10 Tutorial

Ondanks de vele voordelen, ondervonden de early adopters van het VDI concept een aantal tekortkomingen, waarmee tevens de voornaamste aandachtsge-bieden werden blootgelegd:

Capaciteit efficiency Prestatie optimalisatie Beschikbaarheid

Capaciteit efficiencyDe aanmaak van een nieuwe virtuele desktop geschiedt met behulp van een volledige kopie of via de traditionele snapshotmethode vanaf een golden boot image. Bij een volledige kopie wordt meerdere malen dezelfde data opgeslagen want desktop boot-images overlappen voor een groot deel. In een traditioneel

storage systeem neemt een virtu-ele desktop, met in begrip van confi-guratiebestanden, guest OS en appli-caties, tussen de 8

en 10GB in beslag. Voor de creatie van meerdere VDI’s zijn er dan excessief gro-te hoeveelheden storage capaciteit nodig die vaak in het Terabyte bereik lopen. Storage provisioning en updates bij desktop images kunnen ook een probleem vormen omdat het een lastig en tijdrovend beheerproces is. Hiervoor is het in ieder geval van belang dat OS-image en gebruikersdata worden gescheiden ten behoeve van updates en beschikbaarheid.

Golden ImagesAls antwoord op de genoemde problemen is een aantal storagefabrikanten met specifieke oplossingen voor VDI gekomen. Een aantal daarvan brengen op hun storage-array’s extra voorzieningen voor de virtuele omgeving aan. Daarbij maken storage array’s in combinatie met VDI gebruik van snapshottechnologie voor het klonen van VDI’s, waarbij de kloon verwijst naar een ‘golden’ master boot disk. Deze klo-nen zijn beschrijfbare snapshots die via pointers gekoppeld zijn aan het master image. Met behulp van ‘thin copy’ technologie zijn besparingen tot 90% moge-lijk op de voor VDI totaal benodigde storage capaciteit. Dit thin storage concept stroomlijnt ook het provisioning proces van VDI’s doordat binnen seconden met behulp van scripts of automatisch een VDI is te creëren.

Ook de server-gecentreerde oplossing is gebaseerd op een master image en pointers naar de VDI klonen. Zo maakt VMware via de View Composer gebruik van de Linked Clone technologie om een nieuwe VM te creëren op basis van een golden image. Bij het aanbrengen van een patch of upgrade hoeft de beheerder dan alleen maar de golden image aan de top van de snapshot tree aan te passen en worden vervolgens de referenties naar de onderste ‘takken’ aan deze nieuwe image versie gekoppeld. Via dit update proces kan een beheerder snel en ef-fectief honderden of duizenden VDI images vanuit een enkele console updaten.

Prestatie optimalisatieEen ander kritisch punt betreft de prestatieproblemen bij grootschalige toe- passing van VD’s met shared storage. Die treden op wanneer, bijvoorbeeld als gevolg van bootstorms en antivirus operaties, veel schrijf/lees (I/O (input/output) activiteiten plaatsvinden. Bij een traditionele desktop vormde dit meest-al geen probleem omdat elk zijn eigen disk volume(s) lokaal bezat en de I/O activiteit tot het systeem zelf beperkt bleef. Bij toepassing van virtual machines moeten de beschikbare I/Os van de centrale storage echter gedeeld worden met andere VM’s. Dat kan, zeker bij grootschalige toepassing van VM’s, prestatie- problemen opleveren.

De eerste VDI gebruikers werden geconfronteerd met een slecht presterende virtuele desktop. Met name bij het gelijktijdig inloggen van een grote groep gebruikers en het booten van de virtuele desktop werd dit duidelijk. De belang-rijkste oorzaak van deze slechte prestaties bij grootschalige toepassing van VD’s en shared storage zijn het aantal IOPS (IOs per seconde) die een VD tot zijn beschikking heeft.

Virtuele Desktops en IOPSIn een bootproces wordt het basis-OS en een aantal bijbehorende services op-gestart, bijvoorbeeld voor file indexering, geïnstalleerde hardware en andere services. Samen genereren ze veel IOPS, waarbij het OS tracht zo goed mogelijk de random I/Os te optimaliseren door de disk reads en writes ‘contiguous’ uit te voeren. Opmerkelijk hierbij is het feit dat op een virtuele desktop veel van

de genoemde services overbodig zijn en zelfs contraproductief werken. Het probleem hierbij is dat het geïnstalleerde guest OS niet weet dat het binnen een virtuele omgeving draait en de hardware moet delen met de andere guest OS’s die op de fysieke server draaien.

Een standalone desktop met een SATA lokale disk kan maximaal tussen de 40 en 50 IOPS leveren. Een licht belaste desktop vraagt slechts enkele I/Os, wat kan oplopen tot 20 I/Os voor een zwaar belaste desktop. In de praktijk

is gebleken dat de read/write verhouding 50/50 is, maar soms veel slechter, tot 1 op 10. Het zijn daarbij de write IOPS die het meeste ‘kosten’. Gelukkig bestaat een bootproces voor meer dan 90% uit read IOPS waarbij de hoeveelheid write IOPS tijdens het loginproces kan toenemen, maar de meeste IOPS blijven toch reads. Wanneer virtuele desktops massaal een boot- en login proces starten is

er een significant aantal IOPS nodig; een piekbelasting die de meeste traditio-nele storagesystemen niet kunnen adresseren.

VDI & Storage: De integratie van opslag met een virtuele desktop infrastructuur

Met behulp van ‘thin copy’ technologie zijn besparingen tot 90% mogelijk op de voor

VDI totaal benodigde storage capaciteit.

De belangrijkste oorzaak van deze slechte prestaties bij grootschalige toepassing van VD’s en shared storage zijn het aantal

IoPS (Ios per seconde) die een VD tot zijn beschikking heeft.

Client computing in al zijn vormen is klaar voor de invoering van virtualisatietechnologie. net zoals

virtualisatie de utilisation rate, beheerbaarheid en kosteneffectiviteit van servers en de storage infrastruc-

tuur hebben verhoogd, zo zullen ook desktops en laptops van deze technologie profiteren. Immers, een

VDI-gebaseerde infrastructuur maakt virtuele desktops hardware-onafhankelijk en is in principe geschikt

voor ieder operating system. Door het gebruik van slechts één oS speelt de compatibility bij applicaties

minder een rol in vergelijking tot een omgeving op basis van terminal servers. De implementatie van een

virtuele desktop is ook eenvoudiger en biedt gebruikers meer vrijheid van handelen.

Page 11: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

11

Tot voor kort werden traditionele metho-des toegepast om deze hoge piekbelas-ting op te vangen, bijvoorbeeld vergro-ting van het cache op de server of het storage systeem, dan wel het toevoegen van ‘spindles’ (disken) of zelfs complete storage devices. Een meer geavan-ceerde oplossing voor het boot- en login probleem is om de disk I/O leesoperaties rechtsreeks vanuit de storage cache of een SSD te laten uitvoeren. Dit bespaart disk I/O cycles die vervolgens vrijkomen voor write I/Os die rechtstreeks naar disk gaan.

Storagesystemen bieden ook een oplossing voor de boot- en login stormen door een gecombineerd gebruik van intelligente snapshots en adaptive caching. De caching technologie herkent automatisch dat overwegend het grootste deel van de data tussen de bootklonen identiek is, zodat slechts één kopie van de ge-

meenschappelijke data in cache hoeft te worden opgeslagen. De adaptive caching is op zijn beurt weer afhan-kelijk van intelligente snapshots wat het mogelijk maakt om de data die gemeenschappelijk is tussen de ver-schillende storage volumes in het ca-

che te sharen. Door het boot image vanuit cache te laden, in plaats vanaf een hard disk, wordt een hoge bootsnelheid behaald.

beschikbaarheidVoor een hoog beschikbare VDI omgeving is een centrale opslagoplossing vereist. Helaas vormt deze tegelijkertijd een single point of failure. Om die reden is het van belang dat het opslagsysteem is opgebouwd uit redundante compo-nenten en voldoende databeschikbaarheid biedt.Maar ongeacht de op lokaal niveau aanwezige redundantie, het blijft één op-slagsysteem waardoor bijvoorbeeld bij stroomuitval de totale VDI omgeving niet langer beschikbaar is. Daarnaast speelt ook het service window bij VDI een steeds belangrijkere rol. Zo moeten in een VDI omgeving eerst alle virtuele

systemen volledig worden afgesloten voordat het centrale storage systeem kan worden uitgeschakeld voor onderhoud, ook al is het maar voor een reboot van slechts enkele minuten.

Wanneer bij volledige uitval van het centrale storage array er een restore vereist is, kan het meerdere dagen duren voordat een nieuw storage

array en alle bedrijf kritische data weer beschikbaar is. Dit is voor de meeste organisaties niet toelaatbaar. Ditzelfde geldt

voor niet-beschikbaarheid als gevolg van een centrale storage onderhoudsactie. Een veel gebruikte oplossing

hiervoor is de toepassing van (geografische) gescheiden opslagsystemen waarbij een kopie beschikbaar is van

de primaire omgeving op een tweede storage array en -locatie. Bij geografische scheiding van de dataopslag ten be-

hoeve van beschikbaarheid zijn er grofweg twee verschillende storage oplossingen:

Data replicatie tussen twee onafhankelijke storage arrays Geografische storage-clustering

Storage replicatie vs. -clusteringDatareplicatie kan op meerdere manieren en volgens verschillende technolo-gieën gerealiseerd worden. Bij het kiezen van de meest geschikte replicatie-methode zijn de belangrijkste uitgangspunten; welke soort gegevens moeten worden beveiligd en hoeveel van die gegevens mogen eventueel verloren gaan. Het is daarbij belangrijk te bedenken dat datareplicatie op zich nog geen uitwijk is. Storage-gebaseerde replicatie zorgt immers alleen voor een kopie van de dataset op een tweede locatie. Bij uitval van het centrale storage array zullen alle dataservices niet-beschikbaar worden, omdat een host een vaste relatie heeft met één storage array welke niet automatisch en/of online gewijzigd kan worden zodat transparant gebruik wordt gemaakt van de gerepliceerde data-set. Dit geldt voor elk besturingssysteem, ongeacht of deze in een clusterop-stelling draaien. Ook clusters maken immers gebruik van één centraal storage

array voor hun gedeelde storage. Alle gerepliceerde datasets dienen handmatig actief gemaakt te worden en vervolgens eveneens handmatig gekoppeld te worden aan (eventueel) beschikbare of te installeren hosts op de tweede loca-tie. Met standaard replicatie is uitwijk dus altijd een handmatig proces, wat met bepaalde tools (deels) te automatiseren is.

Automatische uitwijk zonder oneschikbaarheid is wel mogelijk met storage clustering. Bij een calamiteit op één van de twee geclusterde storage control-lers zal de identiteit van deze controller over gaan naar de andere controller of bieden de geclusterde controllers één identiteit naar de servers en/of gebruikers toe. Hierdoor blijft een host wel de connectie behouden met de centrale storage omgeving, ook al is de functie van de originele controller reactief (calamiteit) of proactief (preventief onderhoud) overgenomen door diens tegenhanger op de andere locatie. Replicatie blijft een onderdeel van storage clustering om data op beide locaties beschikbaar te hebben, maar wordt bij storage clustering aange-vuld met de intelligentie om ook de gerepliceerde dataset transparant beschik-baar te stellen aan de host, zonder tijdelijke onbeschikbaarheid. De replicatie bij storage clustering is gebaseerd op synchrone replicatie om de datasets op beide locaties identiek te hebben en bij een failover dataconsistentie te kunnen waarborgen.

ConclusieBij de implementatie van een VDI concept wordt de afhankelijkheid van de be-schikbaarheid en performance van het onderliggende centrale opslagsysteem sterk vergroot. Om die reden is het van groot belang bij het ontwerp van de laat-ste sterk de nadruk te leggen op capaciteitsefficiency, prestatie optimalisatie en (hoge) beschikbaarheid.

Tutorial

VDI & Storage: De integratie van opslag met een virtuele desktop infrastructuur

Een meer geavanceerde oplossing voor het boot- en login probleem is om de disk I/o leesoperaties rechtsreeks vanuit

de storage cache of een SSD te laten uitvoeren.

Voor een hoog beschikbare VDI omgeving is een centrale

opslagoplossing vereist.

Page 12: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

ExpertPanel12

Frank van der Lecq Deal lifecycle Manager

“De storage-industrie is goed bezig met dedupli- catie, maar we zijn er nog lang niet. Wat we willen bereiken is wat we zien als we op een terras- je 3 cappuccino’s bestellen. De ober schrijft het woord ‘cappuccino’ 1 keer op, en plaatst daar twee streepjes achter. Niks dupliceren. Dat spaart inkt, pa-pier, en tijd. Want eigenlijk willen we helemaal niet dedupliceren: we moeten duplicaten ‘gewoon’ vermijden.”

“Je moet in ieder geval beginnen bij het aanpakken van je primaire data. Op dat vlak heeft NetApp al jaren een grote voorsprong. Deduplicatie is bij NetApp geen optie, maar is geïntegreerd in het file systeem. Dat heeft als doorslagge-vende voordelen dat deduplicatie nauwelijks invloed heeft op de performance van de storage, en ook direct beschikbaar is voor archiefdata en back-up. Het mes snijdt zo aan drie kanten. En het mooiste is nog wel dat deduplicatie bij NetApp gratis wordt meegeleverd.”

“want eigenlijk willen we helemaal niet dedupliceren: we moeten

duplicaten ‘gewoon’ vermijden.”

BATTLE OF THE TITANS

STELLInG: ‘Deduplicatie is gemeen-goed geworden en heeft haar onderscheidend vermogen verloren’

Philip van der WiltDirector EMEA north EMC Backup Recovery Systems (BRS), verantwoordelijk voor

“Dit is verre van juist. Er is er een groot verschil in de gebruikte deduplica-tietechnieken in de markt. Ik denk hierbij aan bijvoorbeeld inline versus post process, en software versus hardware deduplicatie. De markt heeft duidelijk gekozen voor inline deduplicatie als de beste technologie. Maar de keuze waar deze inline deduplicatie plaats moet vinden (in de software dan wel

de hardware) is nog steeds architectuur- en toepassingsaf-hankelijk.”

“In tegenstelling tot EMC hebben veel fa-

brikanten deduplicatie achteraf toegevoegd aan reeds bestaande producten, met veel minder functionaliteit als gevolg. En daardoor een veel beperktere toepasbaarheid. Dus ja, we bieden allemaal deduplicatie. Maar ik adviseer elke klant verder dan de datasheet en onder de motorkap te kijken.”

“Er is er een groot verschil in de gebruikte deduplicatietechnieken

in de markt.”

gemeengoed

onderscheidend3

60 SECONDEN... MET MARCEl gjAlTEMA

Waar woon je en waarom? Heemskerk. Vanwege de redelijke afstand naar alle grote steden in de Randstad, terwijl ik wel buiten de Randstad woon en dus redelijke rust geniet. Daar-naast is het 5 minuten van het strand, 20 minuten van Schiphol en 30 minuten van Amsterdam.

Wie bewonder je in je professionele leven?Steve Jobs, aangezien hij met een goed idee en aan-houderdrang, zo’n enorm succes heeft.

Welke storageontwikkeling heeft de meeste invloed gehad op jouw functie? De slimme toepassing van on-demand oplossingen.

Wat is het laatste boek dat je hebt gelezen?Zweeds voor beginners. ☺

Wat is de belangrijkste storageontwikkeling voor de komende jaren? Op technologisch vlak, het gebruik van Solid State Disks. Op solution vlak, het toepassen van Cloud storage diensten.

Wat zijn je sterkste eigenschappen op de werk- vloer? Erg toegankelijk en bereid altijd iemand te helpen.

Welke projecten werk je momenteel aan?Intern, de integratie van Databasement support en PROACT support, en uiteraard de optima-lisatie hiervan. Extern een groot aantal implementatie projecten bij onze belangrijkste klanten.

MARCEL GjALTEMAMANAGER [email protected]

PROACT NEDERLAND

Page 13: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

Vendor news 13

OBJECTGEBASEERDE éN GROENE STORAGEDe laatste versie van Caringo’s CAStor objectgeba-seerde storage software bevat een nieuwe Darkive stroombesparende feature. Hiermee is het moge-lijk om op basis van een voorgeprogrammeerde gebruikerspolicy de activiteit van alle CAStor disk nodes en daarmee het CPU-gebruik in één keer drastisch terug te brengen. Ander nieuws is dat Caringo versie 2.0 heeft gelanceerd van haar Con-tent Router. De nieuwe release bevat onder andere een data collector voor het indexeren en zoeken van data, plus een optie die Remote Synchronous Writes heet waarmee je content in meer dan één cluster kunt behouden. Verder heeft Caringo een software development kit (SDK) gelanceerd om applicaties van derden gemakkelijk met CAStor te kunnen integreren.

SNELLERE BACK- UPS: DD BOOSTEMC’s Data Domain heeft met de lancering van DD Boost een software client op de markt gebracht die de snelheid vergroot van back-ups door een deel van het deduplicatieproces te verplaatsen van de Data Domain appliance naar back-up servers. EMC geeft aan dat DD Boost software de back-up snelheid van een high-end deduplicatie appliance zoals DD880 verhoogt van 5,4 Terabytes naar 8,8 Terabytes per uur. De software client wordt in de markt gezet via EMC NetWorker, de back-up soft-warelijn van EMC. De software client is een wel-kome aanvulling op het NetWorker portfolio.

UPGRADES VOOR EMC ‘FAST’EMC heeft upgrades uitgebracht voor haar Fully Automated Storage Tiering (FAST) technologie, waaronder flash gebaseerde cache voor de EMC VNX, voorheen de Clariion en Celerra. De upgrades voorzien onder andere in het gebruik van SSD flash drives voor caching, plus de mogelijkheid om datablok-ken van de ene tier naar de andere te verplaatsen binnen een LUN. Ook geven de upgrades aan beheerders meer mogelijkheden om geautomatiseerd data te verplaatsen binnen een opslagsysteem. EMC FAST stelt organisaties in staat meer data efficiënter te beheren tegen een kleinere footprint: minder energie, minder koeling, minder kapitaal en lagere operationele kosten. Concreet com-bineert het de performancevoordelen van flash drives met de kostvoordelen van SATA disk drives.

VIRTUAL STORAGE CONSOLE PLUG-INVMware gebruikers kunnen Virtual Storage Console 2.0 op de website van NetApp downloaden. Dit is een gratis plug-in die NetApp functionaliteit naar het VMware-platform brengt, om het managen van NetApp storage in VMwa-re-omgevingen te vergemakkelijken en end-to-end lifecycle management mo-gelijk te maken. Virtual Storage Console 2.0 is compatibel met VMware ESX/ESXi 3.5, 4.0, en de recent gelanceerde versie 4.1. Enkele voorbeelden van storagetaken die op deze manier verricht kunnen worden, zijn: het inrichten en configureren van storagesystemen, het onderhouden van een storageom-geving en het beschermen van data op virtuele machines.

VIRTUELE WAN-OPTIMALISATIEAfgelopen tijd heeft Riverbed een nieuwe virtuele WAN-optimalisatieoplossing op de markt gebracht onder de naam Virtual Steelhead. Het Riverbed Steel-head-portfolio biedt organisaties een duidelijke versnelling van applicaties en data, ongeacht de locatie en de grootte van het bedrijf. Riverbed heeft daar-mee de fysieke appliance naar het VMware platform geporteerd, waarmee lijnsnelheden gehaald kunnen worden van 1 Mbps tot zo’n 90 Mbps. Virtual Steelhead zou gebruikt kunnen worden in een VMware cloud omgeving, hoe-wel de virtuele appliance eigenlijk meer gericht is op scenario’s waarbij het toevoegen van een extra fysieke appliance geen goede optie is.

ROADMAP VOOR TAPEOracle heeft de roadmap laten zien van haar SL8500 Tape Library, die tot 2015 in drie stappen moet uitgroeien naar een 20 TB cartridge en een 2 exabyte library. De huidige capaciteit van de Oracle StreamLine 8500 is 100 PB en 276 TB/uur aan bandbreedte. De eer-ste stap zal zijn een tape library met 300 tot 500 PB aan capaciteit en 441 tot 621 TB/uur throughput. In 2013 zijn die waarden gestegen naar een capa-citeit van 600 tot 1.000 PB en 621 tot 920 TB/uur throughput. In 2015 ko-men die waarden uit op respectievelijk 1.200 tot 2.000 PB aan capaciteit en 920 tot 1.380 TB/uur throughput.

STORAGEMANAGEMENT VANUIT VMWAREMet de recente lancering van de NetApp Virtual Storage Console biedt NetApp aan VMwarebeheerders de mogelijkheid om vanuit de VMware

vCenter™ Server-console zonder de hulp van een storagebeheerder storage voor virtuele server- en desktop-omgevingen centraal te bewaken, aan te vul-len, te klonen en repliceren, alsmede back-ups en recovery’s van storage uit te voeren. Met de Virtual Storage Console kan voortaan ‘end-to-end’ beheer geleverd worden binnen zowel SAN- als NAS-gebaseerde VMware-infrastruc-turen. Virtual Storage Console ondersteunt tevens implementatieoptimalisatie en verbetert de reactiemogelijkheid met real-time detectie, statuscontrole en capaciteitsmanagement. De combinatie van mogelijkheden voorziet VMware-beheerders van tools om de zichtbaarheid en efficiency van servers en storage te verbeteren.

DISKPRODUCT VAN HET JAAR Storage systeemleverancier Nexsan is in 2010 voor het 7e achtereenvolgende jaar bekroond met een Award door UK Storage Magazine. De leverancier kreeg de Award voor Best Disk-Based Storage Product voor haar storagesysteem SASBeast®. Het product creëert volgens UK Storage Magazine een duidelijke businesswaarde en heeft uitgebreide voordelen voor eindgebruikerorganisa-ties. De prijs werd toegekend op basis van meer dan 6.000 stemmen van storageprofessionals in Europa, waaronder IT Managers en storagespecialis-ten. SASBeast® levert gebruikers een extreem flexibel storagesysteem met zeer hoge prestaties (high density) tegen een betaalbare prijs.

APPLICATION HA: MONITORING APPLICATIE BESCHIKBAARHEIDSymantec heeft Application HA uitgebracht. Application HA kun je installeren op een virtuele machine (VM). Het programma doet waartoe VMware HA niet in staat is: het monitort de gezondheid van de applicatie van binnenuit, binnen de VM dus. In het geval dat de applicatie in de VM niet functioneert, probeert Application HA de virtuele server automatisch opnieuw op te starten. Als dit niet werkt, gaat er een e-mailnotificatie richting vCenter waardoor een failover van de VM in gang wordt gezet naar een andere fysieke machine. Wanneer ook de failover aanpak niet werkt, verschijnt er een melding in vCenter dat er issues zijn.

VENDOR NEWS

60 SECONDEN... MET MARCEl gjAlTEMA

MARCEL GjALTEMAMANAGER [email protected]

Page 14: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

14 Oracle binnen PROACT

Ongeveer 20 procent van alle data in organisaties is doorgaans gestructureerd. Deze informatie is ondergebracht in verschillende databases. Je zou je kunnen afvragen waarom je je nog druk zou maken om die resterende 20 procent. Het aanpakken van die grote hoeveelheid aan ongestructureerde data - met

files, documenten en afbeeldingen - lijkt een veel gro-tere uitdaging.

De resterende 20 procent aan ge-structureerde data

betreft echter meestal de vitale informatie in een organisatie. Je praat dan over ERP, CRM, e-business, medische dossiers, belgegevens en boekhoudkundige informatie. Belangrijke databases moeten altijd beschikbaar zijn en we kunnen niet toestaan dat daarin dataverlies optreedt. Dat zou onze businessoperaties snel tot staan brengen.

Takenlijst DbA groeitDe absolute marktleider in het verwerken van gestructureerde data is Oracle, zowel als het gaat om competenties met betrekking tot de benodigde software als de hardware. Het gros van de businessinformatie in de wereld is onderge-bracht in Oracle databases. Bijvoorbeeld als het gaat om maatapplicaties voor klantenservice, e-business of andere belangrijke systemen, maar ook stan-daard softwareapplicaties van bekende fabrikanten maken er gebruik van.

Omdat Oracle software zich steeds verder ontwikkelt en er nieuwe features uit-komen, wordt de takenlijst van een DBA echter alsmaar langer en daarmee ook de vraag naar kwalitatief goede en kostenefficiënte middelen om de DBA-taken te kunnen uitvoeren. PROACT Estland is aan deze behoefte tegemoet geko-men door klantbreed een volledig gamma aan Oracle Database Administration diensten ter beschikking te stellen. Klanten kunnen een gewenste oplossing op maat samenstellen uit de door PROACT Estland aangeboden Oracle Database Administration diensten.

Projectaanpak PROACTPROACT hanteert projectprocedures en -standaarden, aangevuld met tien jaar aan ervaring in het uitrollen en managen van de meest bedrijfskritische datasy-stemen op Oracle databases. Er zijn een aantal stappen die PROACT kan zetten om systemen voor te bereiden op het afhandelen van gestructureerde data.

Ten eerste moeten we infrastructureel ontwerp verrichten, waarin business-behoeften worden verduidelijkt en technische vereisten worden opgetekend. Wij moeten bijvoorbeeld dingen weten over beschikbaarheid, de hoeveelheid gebruikers nu en in de toekomst, alsmede de karakteristieken van het systeem. Vervolgens kunnen we een planning maken voor storage, databaseomvang, beschikbaarheid, waarborging van data-integriteit, disaster recovery en back-ups, zodat we uiteindelijk in kaart kunnen brengen hoeveel database licenties we nodig hebben. Wanneer wij het ontwerp van een systeem doen, dan doen we tevens de installatie.

Ten tweede moeten we ervoor zorgen dat dit alles wordt gemanaged. Manage-ment en administratie zijn taken die wij voor u kunnen invullen. Natuurlijk doen wij ook monitoring en proactief management. Klanten hoeven zich in dat geval geen zorgen te maken over het functioneren van de applicaties, omdat wij con-tractueel service level agreements (SLA’s) kunnen afsluiten en dus verzekerde service op dat vlak kunnen bieden.

Een derde belangrijk punt is dat we het systeem upgraden en onderhouden. Systemen hebben altijd upgrades nodig en als er sprake is van veel verschil-

het feit dat 80 procent van alle informatie ongestructu-

reerd is, is nauwelijks nieuws meer. PRoACT is sterk in het

managen van dergelijke grote hoeveelheden ongestructu-

reerde data. Minder bekend is misschien het belang van

de resterende 20 procent aan gestructureerde data en de

rol die PRoACT hierin kan spelen, met oracle.

klanten kunnen een gewenste oplossing op maat samenstellen uit de door

PRoACT aangeboden oracle Database Administration diensten.

Oracle installaties en upgrades Oracle Space Management Oracle Security Oracle Backup and Recovery Disaster Recovery Oracle Performance Tuning

Oracle Diagnostics Oracle Database Design Capaciteitsplanning Data Warehousing Project Management Real Application Clusters (RAC)

lende componenten, dan is het belangrijk om een plan te hebben. In welke volgorde moet je de upgrades bijvoorbeeld uitvoeren en is er een back-up voor als er iets verkeerd gaat? PROACT heeft upgrades uitgevoerd voor omvang-rijke systemen en wij hebben een roadmap om alles in goede banen te leiden.

Referentieprojecten OraclePROACT heeft verscheidene Oracle-projectvoorbeelden als referentie. Zo hebben we de infrastructuur in Estland ontworpen voor het Visa-systeem met betrekking tot het Shengen-verdrag. Dit is een zeer operatiekritisch systeem. Stel je voor - als de infrastructuur er voor enkele uren uit zou lig-gen dan moeten deelnemende landen hun grenscontroles gaan herstellen, wat veel tijd kost (en geld).

Een ander goed voorbeeld is de haven van Tallinn. Daar hebben wij een zeer gecompliceerd logistiek systeem ontwikkeld, waarmee de onderlinge handel tussen Oost en West wordt gereguleerd. Nog een goed voorbeeld in de Balti-sche staten is A. Le Coq, een van de grootste brouwerijen in deze contreien. Ook daarvoor heeft PROACT Estland een logistiek systeem ontwikkeld en uitgerold en doen wij nu het management. PROACT heeft tevens meerdere disaster recovery projecten voor grote financiële organisaties in het portfolio.

PRoACT expertise voor omgevingen

HET ORACLE-TEAM VAN PROACTHet Oracle Administration team van PROACT Estland bestaat uit zeer ervaren en gespecialiseerde Oracle Certified Professionals, met 10 jaar aan ervaring, maar ook uit docenten die kunnen assisteren bij diverse databasetaken, waaronder:

Page 15: Storage.proact februari 2011

STORAGE. Een periodieke uitgave van

PROACT & Databasement 15

PRoACT expertise voor omgevingen

ThE CLOuD JuST gOT CONCRETE...

COMPANy NEWS

WAT zuLLEn kLAnTEn VAn zOWEL DATAbASEMEnT ALS PROACT COnCREET VAn DE OVERnAME MERkEn?

Den Os: “Dankzij de overname kunnen wij zeer snel het managed services en cloud aanbod van PROACT verder uitbouwen. Ook het aantal mensen dat voor klanten klaarstaat groeit natuurlijk ineens gigantisch. In Nederland krijgen we zo’n 45 collega’s erbij. Met de overname zijn we opeens ook partner van 3PAR, dat recent werd overgenomen door HP.”Christ: “PROACT heeft als Europa’s grootste storage integrator natuurlijk een enorme naam en een breed klantenportfolio opgebouwd in de markt. Data-basement heeft zich daarnaast altijd gericht op de bovenkant van de markt.

Je hebt daar te maken met een vraag naar vertrouwen, conti-nuïteit en flexibiliteit. Door beide portfolio’s samen te voegen kun-nen klanten nog meer profijt halen uit het door Databasement ontwik-kelde hybride business

model. Dit model geeft organisaties de vrijheid van keuze om de IT-infrastructuur zelf in eigendom te hebben of deze geheel of gedeeltelijk uit te besteden door gebruik te maken van cloud services. Databasement verzorgt hierbinnen de transitie en migratie zodat stap voor stap de IT-infrastructuur kan worden aangepast totdat de juiste combinatie van interne IT-infrastructuur en interne of externe cloud services is bereikt. Volledige vrijheid van keuze noemen wij dit.

OP WELkE MAnIER PASSEn DE TWEE ORGAnISATIES bIj ELkAAR?

Christ: “Wij geloven allebei in de kracht en efficiëntie van Netapp-technologie, dat is eigenlijk onze gemeenschappelijke deler. Databasement is zelfs gestart als Netapp-only club. We hebben beide ook ontzettend veel storage kennis in huis.”Den Os: “Via Netapp kennen wij elkaars organisaties al behoorlijk lang en vrij goed. Wij vullen elkaar bovendien heel goed aan, dat hebben we al veel vaker tegen elkaar gezegd bij de fabrikantevenementen waar we elkaar tegenkwamen.

Databasement is sterk in Managed Services en het leveren van (hybride) cloudoplossingen, terwijl wij meer een storage integrator zijn. Databasement was klaar voor een grootse internatio-nale uitrol van haar managed services portfolio, terwijl we binnen PROACT ons managed services aanbod juist wilden versterken.”Christ: “Wij (Rob Christ en Tjeerd Bloembergen, red.) hoefden niet te verkopen, het is een strategisch be-sluit van ons geweest. De overname is eigenlijk een match made in heaven, de klanten van beide bedrijven krijgen er veel voor terug.”

In HET VERLEnGDE VAn MAnAGED SERVICES, WAT bETEkEnT DE OVERnAME VOOR DE CLOuD PRO-POSITIE VAn PROACT In nEDER-LAnD?

Den Os: “Alle succesvolle cloud strategieën komen vanuit de data en storage hoek. Een cloud infra-

structuur is dus altijd storage centrisch ingericht. Binnen PROACT hebben we itgebreid geïnvesteerd in die propositie. De overname van Databasement biedt ons de kans om die cloudpropositie versneld uit te rollen, met als basis een enorme hoeveelheid ervaring en expertise rond managed services.”

Christ: “Onze gezamenlijke propositie biedt ook de mogelijkheid om transitie-processen in het datacenter en migraties van en naar de cloud te begeleiden. Het is uniek dat wij enerzijds nu een van de grootste storage hosters in Neder-land zijn en anderzijds als storage integrator klanten vergaand kunnen helpen met hun migratie van en naar de cloud.”

zEG jE MAnAGED SERVICES En CLOuD SERVICES, DAn PRAAT jE Au-TOMATISCH OOk OVER SERVICE LEVEL AGREEMEnTS (SLA’S). HOE GAAT PROACT DEzE WAARbORGEn?

Christ: “Wij hebben Databasement volledig aan PROACT verkocht. Daarnaast heeft PROACT een substantieel aandeel genomen in een andere onderneming van Tjeerd Bloembergen (hedendaags Director for Business Unit Benelux & Spain PROACT Group) en mij, dat InControl Software heet. Het bedrijf ontwikkelt software op basis van NetApp-technologie dat het proactieve management en de bescherming van SLA’s verzorgt. Het gaat daarin niet om de techniek, maar om het proactief managen en beschermen van business gerelateerde afspra-ken vastgelegd in de SLA’s. Recent heeft bijvoorbeeld Fujitsu Duitsland besloten ermee te gaan werken. PROACT heeft als licentie- en aandeelhouder recht op gebruik van de software en zal dit instrument dus aan klanten gaan aanbieden.”Den Os: “De software van InControl betreft een schaalbaar platform. Voor klantengeeft dat een bepaalde zekerheid als het gaat om het naleven van afspraken die we hebben vastgelegd rond managed services en storagediensten die we vanuit de cloud leveren.”

PRoACT heeft Databasement overgenomen, leverancier van datamanagementoplossingen en -diensten (zoals

Managed Services) met 52 werknemers en vestigingen in nederland (zoetermeer), België en Spanje. Een dub-

belgesprek over deze overname met lucas den os, Managing Director van PRoACT nederland en Rob Christ,

medeoprichter van Databasement en vanaf heden VP Managed Services bij PRoACT group.

Den os: “het is uniek dat wij nu één van de grootste storage hosters in nederland zijn én klanten kunnen helpen met migraties en transitie-

processen naar de cloud.”

“De overname van Databasement biedt ons de kans om cloudpropositie versneld uit te rollen, met als

basis een enorme hoeveelheid ervaring en expertise rond managed services.”

Page 16: Storage.proact februari 2011

11

www.proact.nl I [email protected] I 035 - 70 70 525

netherlands+31 35 70 70 525

www.proact.nl

norway+47 22 89 23 89www.proact.no

Denmark+45 70 10 11 32www.proact.dk

Finland+4358 9 452 0141

www.proact.fi

Latvia+371 67 819 444

www.proact.lv

Lithuania+370 5 2526 140

www.proact.lt

Sweden+46 8 410 666 00

www.proact.se

we secure mission-critical information

Storage Backup & Restore Archivering

Disaster Recovery Virtualisatie

Managed Services Support financing