Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

De stadsbril... ¿Que?

Met de stadsbril wil de stadscommissie een belangrijk hulpmiddeltje aanbieden voor een stadsvriendelijke kijk op Chiro. Hiermee willen we iedereen in de Chiro bewustmaken van de eigenheid van chirowerking in de stad1. Que?

In 2007 raadpleegde de stadscommissie diverse activiteiten en documenten en beoordeelde ze op hun stadsvriendelijk-heid. Zo bekeken we de begeleidings-bundels van verschillende cursussen zoals SB, IK en het afdelingsbivak. Ook het tochtenboek en het groepsleiding-boek bekeken we van naderbij. Hield je er rekening mee dat stadsgroepen vaak minder leden hebben? Hoe kan je

een spel voor 20 tito’s aanpassen aan een groep met 6 tito’s? Heeft iedereen er Chirokleren?Beschikken chiro’s in de stad over een bos in de buurt? Hebben zij genoeg leiding om een groepsleider te kiezen? Kan je ook een survivaltocht organiseren in de stad?

In het mapje dat voor je ligt, vind je per bekeken item enkele tips om jouw activiteit of uitgave aan te passen aan leiding en groepen voor chirogroepen in de stad. Vaak zullen deze tips niet alleen gelden voor chirogroepen in steden, maar ook waardevol zijn voor andere groepen.

Deze map vullen we verder aan in de loop van volgend werkjaar. We hopen

dat je een handig overzicht krijgt om in jouw werking ook op maat van stads-groepen te werken. Heb je zelf nog tips hoe het beter kan? Laat ze ons weten zodat we ze mee kunnen opnemen!

Veel succes ermee!

De stadscommissie

1 Niet alleen de grootsteden zoals Brussel, Gent of Antwerpen maar ook kleinere centrumsteden zoals Oostende, Roeselare, Aalst, Genk, Hasselt, Mechelen, Turnhout, Sint-Niklaas, Leuven, Kortijk en Brugge

InleIdIng

de stadsbrIl

Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

ALGEMEEN

Uitnodiging voor de cursus x Gebruik geen te zware taal zoals

bijvoorbeeld ‘met nadenkers over de wortels van onze Chiro’.

x Spreek niet altijd over Chirofreaks, Chi-rofanaten, Chirosfeer, Chirosausje, …

x Zorg voor zo weinig mogelijk drem-pels. Chiro’s zelf extra inschrijvings-

formulieren laten kopiëren of slogans zoals ‘Schrijf je snel in want de plaat-sen zijn beperkt’ kunnen twijfelaars afschrikken.

x Verkleedkledij meenemen of verkleed komen naar een SB is niet voor ieder-een of elke cultuur evident. Zorg zelf voor wat attributen voor de deelne-mers.

x Moet iedereen in Chirokledij komen?

Zangstonde x Zeg niet: “De Notenkraker zit in het

borstzakje van ons Chirohemd”. Zowel het hemd als De Notenkraker zijn geen vanzelfsprekendheid.

x Zorg voor teksten en melodieën van Chiroliedjes, niet iedereen kent ze uit zijn hoofd…

x Is er alleen sfeer wanneer iedereen heel het repertoire aan Chiroliedjes kan meezingen of knalt het pas echt wanneer er ook andere toffe chansons en R&B nummers in je zangstonde opgenomen worden?

x Pas op met typetjes die de liedjes aanbrengen, misschien zit er wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro.

Thema x Pas op met typetjes, misschien zit er

wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro. We denken aan Mo met jog-gingbroek en witte sokken, ma Flod-

OrganIseer jIj een sb?

de stadsbrIl

Ongetwijfeld gaan er ook

mensen uit een stadsgroep mee

op jouw SB. Met onderstaande

suggesties maak jij je SB stads-

vriendelijk. Hiervoor bekeken

wij de nationale SB bundel en de

bundel van verbond Brussel.

der, Kelly de marina …

Variax Kan iedereen op je cursus mee eten

zonder daarbij problemen te krijgen met zijn principes of geloof?

x Chirotaal is niet voor iedereen begrijp-baar. Laver, tafelmoment, dagklapper, leefgroep, … verduidelijk op tijd en stond.

SPECIFIEK VOOR SB

Afdelingen x In heel wat stadsgroepen voegt men

afdelingen samen. Vergeet deze keto’s, ketia’s, tipta’s, speelrakkers, … niet aan

bod te laten komen. Bvb wanneer je de groeilijn behandelt kan je met vol-gende vraag werken: ‘Kunnen ketia’s kiezen of ze op een aspibivak of een ketiweekend meegaan?’

x De opbouw van een jaar komt uitvoe-rig aan bod tijdens de groeilijn, van kennismaking over opbouw tot bloei. In heel wat stadsgroepen sluiten er tijdens het jaar of net voor het kamp nog nieuwe kinderen aan. De groepen vinden dat niet erg. Aandacht voor het onthaal van die nieuwe kinderen in de groep kan op een SB aan bod komen.

Netwerkx Op SB is er heel wat aandacht voor

het netwerk rond een Chirogroep. Omtrent ouders willen we jullie een

bedenking meegeven. Ga er niet vanuit dat alle ouders overal zo betrokken zijn op de Chiro en eender wanneer kunnen inspringen. Sommige ouders weten bijgod niet waar hun kinderen in het weekend

heen gaan… Misschien ook eens den-ken over hoe de Chiro voorstellen aan mensen die het niet kennen.

Diversiteit x Stellingen omtrent diversiteit komen

in heel wat blokken aanbod, toch heeft de individuele leefgroepbegelei-ding nog de vrijheid om er iets mee te doen, of net die stelling aan de kant te laten. Wij zouden er voor pleiten om die stellingen zeker aan bod te laten komen. We willen er ook voor pleiten om het repertorium aan stellingen of momenten dat er ingegaan wordt op diversiteit binnen de Chiro zeker niet te verminderen.

Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

ALGEMEEN

Uitnodiging voor de cursusx Gebruik geen te zware taal zoals

bijvoorbeeld ‘met nadenkers over de wortels van onze Chiro’.

x Spreek niet altijd over Chirofreaks, Chi-rofanaten, Chirosfeer, Chirosausje, …

x Zorg voor zo weinig mogelijk drem-pels. Chiro’s zelf extra inschrijvings-formulieren laten kopiëren of slogans

zoals ‘Schrijf je snel in want de plaat-sen zijn beperkt’ kunnen twijfelaars afschrikken.

x Verkleedkledij meenemen of verkleed komen naar een SB is niet voor ieder-een of elke cultuur evident. Zorg zelf voor wat attributen voor de deelne-mers.

x Moet iedereen in Chirokledij komen?

Zangstonde x Zeg niet: “De Notenkraker zit in het

borstzakje van ons Chirohemd”. Zowel het hemd als De Notenkraker zijn geen vanzelfsprekendheid.

x Zorg voor teksten en melodieën van Chiroliedjes, niet iedereen kent ze uit zijn hoofd…

x Is er alleen sfeer wanneer iedereen

heel het repertoire aan Chiroliedjes kan meezingen of knalt het pas echt wanneer er ook andere toffe chansons en R&B nummers in je zangstonde opgenomen worden?

x Pas op met typetjes die de liedjes aanbrengen, misschien zit er wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro.

Thema x Pas op met typetjes, misschien zit er

wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro. We denken aan Mo met jog-gingbroek en witte sokken, ma Flod-der, Kelly de marina …

OrganIseer jIj een IK?

de stadsbrIl

Aan een IK nemen leiding deel

uit verschillende groepen, ook uit

stadsgroepen. Op basis van de deel-

nemersbundel formuleerden wij

onderstaande adviezen die ervoor

zorgen dat jouw IK hen niet vergeet!

Varia x Kan iedereen op je cursus mee eten

zonder daarbij problemen te krijgen met zijn principes of geloof?

x Chirotaal is niet voor iedereen begrijp-baar. Laver, tafelmoment, dagklapper, leefgroep, … verduidelijk op tijd en stond.

SPECIFIEK VOOR IK

spelen maken x “Verdeel je groep in vijf kleine groep-

jes” “… oepsie, we zijn maar met vijf rakwi’s op zondag”, … Komen spelen voor kleine groepen aan bod op je IK?

x “ikke alleen voor 12 speelclub, shit daar gaat mijn ‘wie-wordt-speelclub-koning-spel?’ met zeven posten en drie pakkers”. Sommige groepen heb-ben per afdeling maar één leid(st)er. Is er voldoende aandacht voor het opvangen van die beperking door bij-voorbeeld leden die bepaalde rollen in het spel opnemen, een cassette die

de uitleg van een leid(st)er vervangt, …

x “dit spel spelen we op een groot grasveld”, “voor dit spel trekken we even naar het bos”, … Uitspraken die bij leiding in de stad misschien even de wenkbrauwen doen fronsen. Komt creatief omgaan met lokalen en terrei-nen aanbod? Want niet iedereen heeft alle verschillende terreintypes binnen handbereik.

x “leden hebben gepaste kledij en het nodige materiaal mee”. Zorg ervoor dat de verwachtingen tav leden niet te hoog zijn (verkleedkleren, extra materiaal). Voor sommige gezinnen uit een meer kwetsbaar milieu schrikt het soms af.

Diversiteitx We willen ervoor ijveren om diversiteit

binnen de Chiro voldoende aan bod te laten komen op een IK. Let op met opdrachten en voorbeelden, ga er niet eenzijdig vanuit dat al je deelnemers uit een typisch Vlaams middenklasse

gezin komen. Op deze manier ver-mijd je opdrachten als deze: ‘noem 5 verschillen tussen een Turks gezin en je eigen gezin’.

x We willen ook dat op IK het volgende wordt bereikt. Nieuwe leiders en leid-sters zijn zicht bewust van het belang hun leden en hun achtergrondsituatie goed te leren kennen. Dat hoort bij de begeleidingshouding. Op die ma-nier zullen ze meer op maat van hun kinderen kunnen werken. Geen zaken vragen die onmogelijk zijn, onaange-name verrassingen worden vermeden. Hoe beter je je leden kent en daarop inspeelt, hoe meer je het vertrouwen van de ouders wint.

Aanpassenx Het is goed dat leiding op IK uitge-

breid ondergedompeld wordt in de A van ditmusa. Aanpassingen doen aan spelen, terreinen, aantallen, weersom-standigheden … is een realiteit voor veel leiding in groepen in de stad. Ga er niet te snel overheen.

Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

OrganIseer jIj een afdelIngsbIvaK?

de stadsbrIl

ALGEMEEN

Uitnodiging voor de cursusx Gebruik geen te zware taal zoals

bijvoorbeeld ‘met nadenkers over de wortels van onze Chiro’.

x Spreek niet altijd over Chirofreaks, Chi-rofanaten, Chirosfeer, Chirosausje, …

x Zorg voor zo weinig mogelijk drem-pels. Chiro’s zelf extra inschrijvings-formulieren laten kopiëren of slogans zoals ‘Schrijf je snel in want de plaat-

sen zijn beperkt’ kunnen twijfelaars afschrikken.

x Verkleedkledij meenemen of verkleed komen naar een SB is niet voor ieder-een of elke cultuur evident. Zorg zelf voor wat attributen voor de deelne-mers.

x Moet iedereen in Chirokledij komen?

Zangstonde x Zeg niet: “De Notenkraker zit in het

borstzakje van ons Chirohemd”. Zowel het hemd als De Notenkraker zijn geen vanzelfsprekendheid.

x Zorg voor teksten en melodieën van Chiroliedjes, niet iedereen kent ze uit zijn hoofd…

x Is er alleen sfeer wanneer iedereen heel het repertoire aan Chiroliedjes kan meezingen of knalt het pas echt

wanneer er ook andere toffe chansons en R&B nummers in je zangstonde opgenomen worden?

x Pas op met typetjes die de liedjes aanbrengen, misschien zit er wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro.

Thema x Pas op met typetjes, misschien zit er

wel zo’n typetje in de leidingsploeg van een van je deelnemers of is het de mama of papa van iemand uit de Chiro. We denken aan Mo met jog-gingbroek en witte sokken, ma Flod-der, Kelly de marina …

Varia x Kan iedereen op je cursus mee eten

Vergeet dan zeker geen rekening

te houden met deelnemers afkom-

stig uit stadsgroepen! Door er de

deelnemersbundels bij te nemen,

formuleerden wij suggesties die een

AB stadsvriendelijk maken.

zonder daarbij problemen te krijgen met zijn principes of geloof?

x Chirotaal is niet voor iedereen begrijp-baar. Laver, tafelmoment, dagklapper, leefgroep, … verduidelijk op tijd en stond.

SPECIFIEK VOOR AFDELINGSBIVAK

Aspi’s: x Zorg voor voldoende aandacht voor

kleine groepen. Aspiranten vormen nooit een grote groep, zeker niet in de stad. Met twee of drie zijn, is vaak de realiteit.

x Hecht voldoende aandacht aan préleidingsvorming. Ook aspiranten in de stad moeten weten wat hen te wachten staat als leiding bij een stads-groep en kunnen nuttige tips en hints gebruiken.

x Zorg bij het blok ‘projecten’ dat er voldoende situaties aan bod komen in verband met Chiro in de stad.

(speelterrein, kleine afdelingen, kleine leidingsploeg, …)

Speelclub: x Het belang van een eigen lokaal wordt

zeer sterk benadrukt. Hou er rekening mee dat niet elke groep over een ei-gen lokaal beschikt. De nadruk leggen op het creatief omgaan met lokalen kan hierbij wel gestimuleerd worden. (een eigen hoekje voor elke afdeling, misschien wel op een duplex)

x Benadruk de relatie met ouders. Speelclubbers zijn nog erg jong en vooral bij ouders afkomstig uit een andere cultuur is het belangrijk het vertrouwen te winnen.

x Bij het thema ‘bivaktocht’ meer aan-dacht schenken aan stadssituaties: kinderen die niet mee kunnen om financiële redenen, hoe omgaan met verschillende cultu-ren en gewoontes, …

Tito’s: x De meeste activiteiten zijn voor groe-

pen met minstens 6 leden. Bedenk dat er veel groepen zijn met minder dan 6 tito’s.

De algemene deelnemersbundel: x Bij de groeilijn worden er enkele

regels geformuleerd waarmee je re-kening moet houden als je een goede activiteit ineen wil steken. Hierbij spelen niet alleen de leeftijd, het verlangen, de leefwereld, … een rol. Denk ook eens na over de ruimte of het terrein waar je activiteit doorgaat. Een bos is in de stad niet zo gemakke-lijk te vinden.

Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

ALGEMEEN

De theorie over groepsleiding binnen de Chiro x Het boek geeft een mooie beschrij-

ving van de theorie. Hierdoor wordt het boek hoogdrempelig: oplossin-gen die aangereikt worden zijn niet eenvoudig, bezinningstechnieken al hoogstaand,…

x Praktijkvoorbeelden kunnen de theorie concreet en realistisch maken. Hanteer bijvoorbeeld de “Frequently Asked Questions” – methode en tracht hierbij diverse voorbeelden te geven die ook aangepast zijn aan kleine groepen, groepen zonder netwerk en kleine leidingsploegen.

Situatieschetsenx Houdt er rekening mee dat een

situatieschets van een stadsgroep zeker niet altijd overeenkomt met een standaardgroep, en omgekeerd.

x Geef voldoende en duidelijke voor-beelden en vergeet de mogelijke gevaren, aandachtspunten en nadelen zeker niet te vermelden. Bv. als je schrijft over de keuze voor een nieuwe groepsleiding, vermeldt dan ook de mogelijke gevaren van het werken zonder groepsleiding of vermeldt bij het onderwerp ‘burn out van leiding’ oplossingen om dit probleem weg te werken.

WerK jIj bInnen de ChIrO met Of vOOr grOepsleIdIng?

de stadsbrIl

Werken met groepsleiding

binnen de Chiro kan op verschil-

lende plaatsen. Je zit in de groeps-

leidingscommissie, je werkt mee

aan groepsleidingsweekends of je

schrijft op een bepaald moment

mee aan het groepsleidingsboek.

Voor onze stadsbril baseerden we

ons voorlopig enkel op het boek.

We zijn er echter van overtuigd dat

onze tips ook bruikbaar zijn voor de

commissie en voor bepaalde zaken

op de weekends. We weten ook

dat het boek reeds in 1999 werd

geschreven en anno 2007 som-

mige zaken anders zouden worden

aangepakt.

LEIDINGPréleidingsvormingx Aspi’s krijgen tijdens het jaar of tijdens

het bivak van hun leiding wat voorbe-reiding om in leiding te stappen het jaar erna. Voorzie ook andere scena-rio’s. Bij stadsgroepen is de situatie vaak anders. Keti’s zijn wegens een tekort soms genoodzaakt om al een stuk leidingsengagement op te ne-men. Liever zoekt men extern mensen die de leidingsploeg kunnen vervol-ledigen. Onthalen van deze mensen is zeker ook een aandachtspunt. Externen laten kennismaken met de typische gewoontes en tradities bin-nen de groep bvb.

Continuïteit, een doe-tip voor kleine ploegenx Quote: “Werf ongemeen hard bij keti’s

en aspi’s en verzorg deze afdelingen extra”. Wegens leidingstekort is dit niet altijd mogelijk voor leiding van groepen in de stad. Enkele suggesties om er toch in de mate van het moge-

lijke werk van te maken zijn op zijn plaats hier. Bvb bekijken of er geen oudleiding ingeschakeld kan worden om zich hier mee bezig te houden. Of suggesties uit de brochures over leden- en leidingswerving.

NETWERKx De moeilijke situaties van stadsgroe-

pen worden vermeld. Om hieraan tegemoet te komen stelt het groeps-leidingsboek werkgemeenschappen en groepsleidingsbijeenkomsten voor. Hou er rekening mee dat dit niet altijd realistisch is.

x Maak voldoende vermelding van tips om netwerken op te bouwen. Scholen aanspreken om naar ouders, leerkrachten en kinderen iets te doen, is er één van. Contacten leggen met andere organisaties, is een ander voor-beeld.

x Wanneer niet alle tips uitgevoerd kunnen worden, maak dan keuzes: de jeugdraad is belangrijk omdat hier subsidies van af hangen, scholen aan-

spreken kan nieuwe leden opleveren, …

GROEPSLEIDER, VeeBee en PROOSTx In het boek spreekt men ook over de

rol van de groepsleider, VeeBee en proost. De functie van de groepslei-der/groepsleiding wordt zeer idea-listisch voorgesteld. Je vindt niet in elke leidingsploeg iemand die aan dit ideaalbeeld voldoet. Alternatieven aanreiken of voorbeelden geven die afwijken van deze ideale situatie ma-ken het geheel realistischer. Bvb. x Concretere voorbeelden over

het verdelen van taken binnen een leidingsploeg (zodat de groepsleid(st)er niet alles op zich moet nemen)

x LK’s leiden kan elke week door een andere leiding gebeuren

x Niet overal is er een VeeBee. Formu-leer alternatieven voor deze situaties zodat de taken van een VeeBee niet verloren gaan.

Een hulpmiddel voor een stadvriendelijke kijk op Chiro

ALGEMEENx De tochttechnieken zijn allemaal

toepasbaar in zowel bos als stad. Maar echt expliciete ‘stadstochttechnieken’ zoals de straatnamentocht komen niet veel voor.

ALTERNATIEVE TOCHTENx Een tocht of spel in een verlaten

stadsdeel of industriezone. Hoe moet je dit aanvragen? Op wat moet je let-ten? Welke veiligheidsvoorschriften hanteren?

x De delen ‘vlotten en spelgevaren’, tochtvoorbereiding en kaartlezen zijn erg ‘survivalgericht’. Een toffe, avontuurlijke plaats in de stad om te overnachten, een tocht met de metro, hoe kan je je oriënteren op gebou-

wen, een overzicht met de fonteinen waar je in kan zwemmen… Allemaal stadsinvalshoeken!

x Combinatie van stad/platteland/bos-tochten zijn een aanrader maar worden niet opgenomen in het boek.

x Oriëntatieloop in Brussel, je moet je oriënteren op een hoog gebouw, op iets typisch stad en niet op de zon, de maan of de sterren.

x Bij de fotozoektocht zou een uitge-werkt voorbeeld kunnen zitten van toffe (niet té voor de hand liggende) stadsfoto’s om je zoektocht mee te spelen.

STAPUITRUSTINGx het deel stapuitrusting is een be-

schrijving van de modale scouts, een

ben jIj In de ChIrO met tOChten bezIg?

de stadsbrIl

Werk je mee aan het tochtenbivak,

schrijf je mee aan het nieuwe toch-

tenboek of ben je actief in de DAA…

Het tochtenboek is een aanrader

voor iedereen die een tocht in

elkaar wil boxen. Stadsgroepen blij-

ven hierbij echter vaak op hun hon-

ger zitten. Daarom namen wij het

tochtenboek door en formuleerden

suggesties zodat iedereen er beroep

op kan doen. Deze suggesties zijn

ook waardevol voor ‘tochtenbivak-

mensen’ of voor ‘den dienst’ en de

kijk op avontuurlijke activiteiten in

het algemeen.

onderdeel ‘urban: hip door de stad’, ‘onopvallend door de stad’, … vormen alternatieven.

x Een stapuitrusting is duur. Vermelding van plaatsen waar je dit goedkoper kan verkrijgen, jeugddiensten die uitrusting uitlenen, …is interessant voor groepen die het financieel niet zo breed hebben.

NUTTIGE ADRESSENx Tips met een paar goedkope eet- en

drinkadressen in de stad, kooptips, toffe picknickplekken, parken, open-bare wc’s, …

x overnachtingsplaatsen zoals Chirolo-kalen, tentengronden,… in de stad. De Stadscommissie maakte er al werk van, je kan hen steeds contacteren voor info.

VARIAx het magische concept ‘vuurtje stoken’

zou een waardige vervanger moeten hebben in de stad. Iets wat alleen daar kan, ook gezellig is, waar je rond kan zingen.