Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen...

23
Mediatheekopdracht. Inhoud Opgave................................................... 1 Onderwerp van mijn didactische documentatiemap...........5 Gebruikte zoekterm(en)..................................5 Deel 1................................................... 5 Artikel 1...............................................5 Artikel 2...............................................7 Artikel 3...............................................8 Artikel 4..............................................10 Deel 2.................................................. 12 Artikel 5..............................................12 Artikel 6..............................................19 Opgave Mediatheekopdracht (in te dienen via de oefenmap!) In de mediatheek kan je een massa tijdschriften online raadplegen via elektronische databanken. Van veel van die tijdschriften kan je volledige artikels (full text) oproepen, uitprinten, opslaan, doormailen, … Via Dileahs krijg je toegang tot een aantal databanken: ga naar de cursus MEDIATHEEK LERARENOPLEIDING, E-bronnen, Databanken. Ook via de Arteveldewebsite krijg je toegang tot verschillende databanken. Opgelet: databanken kan je enkel raadplegen op computers binnen de Arteveldehogeschool, niet van thuis uit!

Transcript of Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen...

Page 1: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Mediatheekopdracht.

InhoudOpgave............................................................................................................................ 1

Onderwerp van mijn didactische documentatiemap......................................................5

Gebruikte zoekterm(en)..............................................................................................5

Deel 1.............................................................................................................................. 5

Artikel 1.......................................................................................................................5

Artikel 2.......................................................................................................................7

Artikel 3.......................................................................................................................8

Artikel 4.....................................................................................................................10

Deel 2............................................................................................................................ 12

Artikel 5.....................................................................................................................12

Artikel 6.....................................................................................................................19

Opgave

Mediatheekopdracht (in te dienen via de oefenmap!)

In de mediatheek kan je een massa tijdschriften online raadplegen via elektronische databanken. Van veel van die tijdschriften kan je volledige artikels (full text) oproepen, uitprinten, opslaan, doormailen, …

Via Dileahs krijg je toegang tot een aantal databanken: ga naar de cursus MEDIATHEEK LERARENOPLEIDING, E-bronnen, Databanken. Ook via de Arteveldewebsite krijg je toegang tot verschillende databanken.

Opgelet: databanken kan je enkel raadplegen op computers binnen de Arteveldehogeschool, niet van thuis uit!

Page 2: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

PersdatabankenMediargus:

biedt toegang tot de volledige artikels uit de Vlaamse kranten, een aantal tijdschriften uit de Roularta Media Group (Knack, Le Vif/Express, …) en Klasse voor leerkrachten en voor ouders (Departement Onderwijs).

De krantenartikels zijn pas bereikbaar 2 dagen na het verschijnen, de artikels uit weekbladen na een week.

LexisNexis:

geeft toegang tot de volledige artikels uit Nederlandstalige (Nederland en Vlaanderen) en vreemdtalige (internationale) kranten en tijdschriften. Van de Vlaamse kranten is sinds juni 2007 enkel nog De Tijd beschikbaar. Ook de artikels uit de kranten/tijdschriften van de dag/week zelf zijn bereikbaar.

Opdracht, deel 2

Opdracht, deel 1

Doorzoek in het kader van je didactische documentatiemap onderstaande persdatabanken. Tracht in elk van deze twee onderstaande persdatabanken de 2 (dus 4 in totaal) meest relevante of bij je thema aansluitende artikelen te selecteren.

Volg hiertoe strikt onderstaande richtlijnen: 1. Noteer het onderwerp van jouw didactische documentatiemap:2. Noteer de door jou gebruikte zoekterm(en):3. Uit de selectie die Mediargus en LexisNexis voor je maken kies je vier relevante

artikelen.4. Neem het bibliogafisch adres van deze artikelen over. 5. Roep deze artikelen op en lees ze grondig door.6. Vat in ca. 5 lijnen de hoofdthematiek van de betreffende artikels samen.

Page 3: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Zoek met betrekking tot het onderwerp van je didactische documentatiemap 2 anderstalige artikelen in onderstaande multidisciplinaire databanken

Volg het stappenplan (zoals hierboven) grondig op en vul aan. Je vindt in deze databanken veel volledige artikels of verwijzingen naar artikels samen met de aanduiding van de bibliotheken waar het artikel kan worden aangevraagd (“Check Antilope Catalogus”)

Multidisciplinaire databanken

Meestal Engelstalige, vaak Amerikaanse bronnen over verschillende onderwerpsgebieden met verwijzingen naar artikels en/of de volledige artikels

Ebsco:

bevat de databanken Academic Search Elite (multidisciplinair), Business Source Elite (economisch), CINAHL with Full Text (paramedisch), Communication & Mass Media Complete (communicatie en massamedia), Eric (onderwijs), Library, Information Science & Technology Abstracts (bibliotheek, informatiewetenschap en -technologie), Regional Business News (economisch) en Teacher Reference Center (onderwijs).

.

SwetsWise:

databank met inhoudstafels van tijdschriften en volledige artikels uit verschillende onderwerpsgebieden

Scirus : databank voor het zoeken van wetenschappelijke informatie. Geeft

toegang tot miljoenen wetenschappelijke webbronnen.

DOAJ (Directory of Open Access Journals)

Page 4: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

geeft gratis toegang tot de volledige artikels uit vele wetenschappelijke tijdschriften in verschillende talen over de meest diverse onderwerpen.

Google Wetenschap

laat je toe te zoeken naar wetenschappelijke literatuur uit verschillende vakgebieden en bronnen: artikels, boeken, proefschriften, wetenschappelijke onderzoeksrapporten

Antilope

collectieve catalogus van tijdschriften in Belgische wetenschappelijke bibliotheken

Page 5: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Onderwerp van mijn didactische documentatiemap: De neanderthaler.Gebruikte zoekterm(en): neanderthaler.

Deel 1.

Artikel 1

Bibliografisch adres

COTUR PETERHet Laatste Nieuws17-11-2006Pag. 7

Samenvatting

Een groot percentage van het menselijk dna is identiek met dat van de neanderthaler.Men denkt vlug over een volledige blauwdruk van het dna van een neanderthaler te beschikken sinds er dna gevonden is in een bot uit kroatie.Men hoopt door het dna te verstaan, eindelijk inzicht te krijgen in waarom dat de neanderthaler niet verder evolueerde. Men vermoed dat dit zal blijken uit de genen die het spraakvermogen en het leervermogen bepalen.

Artikel

Antwerpen, Brabant-Hageland, Brugge-Oostkust, De Nieuwe Gazet, De Ring-Brussel, Denderstreek, Gent-Eeklo-Deinze, Gent-Wetteren-Lochristi, Kempen, Kortrijk-Waregem-Ieper, Leuven-Brabant, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westkust, Pajottenland, Roeselare-Tielt-Izegem, Vlaamse Ardennen, Waasland

DNA van moderne mens en neanderthaler 99,5 procent identiek

COTUR PETER 17-11-2006 Pag. 7

Page 6: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

LEIPZIG/BERKELEY Zowat 30.000 jaar nadat hij van de aardbodem verdween, begint de neanderthaler stilaan zijn genetische geheimen prijs te geven. En die blijken héél veel gelijkenissen te hebben met die van de moderne mens.

De moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende vorsers variëren van 120.000 tot 670.000 jaar. Honderdduizenden jaren leefden de Homo sapiens en de neanderthaler samen tot de neanderthaler verdween. De laatste sporen van hun aanwezigheid in Europa dateren van 28.000 jaar geleden in de Gorham-grot in Gibraltar.

Toch is 99,5% van het DNA van de Homo sapiens en van de neanderthaler identiek. Een en ander blijkt uit de eerste analyses van DNA dat bekomen werd uit een stuk fossiel bot van een neanderthaler die 38.000 jaar geleden in Kroatië stierf. Onderzoekers van het Max Planck Instituut van Leipzig (Duitsland) en van het Berkeley National Laboratory in Californië (VS) hebben dat DNA al gedeeltelijk onderzocht.

Binnen twee jaar wordt verwacht dat men over een volledige genetische blauwdruk van de neanderthalers zal kunnen beschikken. De genetische verschillen tussen Homo sapiens en neanderthaler moeten duidelijk maken wélke genen precies aan de basis liggen van het ontstaan van de moderne mens. Het zijn wellicht genen die geleid hebben tot het ontstaan van spraak en potentieel leervermogen. Dat zou kunnen verklaren waarom de Homo sapiens een zodanig succes werd dat hij de Aarde kon onderwerpen terwijl de neanderthaler uitstierf. (PC)

De neanderthaler. Foto Kos De Homo sapiens. Foto Kos

© 2006 De Persgroep Publishing

Page 7: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Artikel 2

Bibliografisch adres

n.a.g.Het Nieuwsblad31-07-2006Pag. 7

Samenvatting

Een groep wetenschappers begint in 2006 met een tweejaars project dat dit jaar op zijn einde loopt. Het gaat om een project om de genetishe code te hersamenstellen.Men wil hieruit voornamelijk weten of de neanderthaler en de mens ooit gekweekt hebben. En zo niet waarom, zo wel wat was het resultaat.

Artikel

Antwerpen, Brugge-Oostkust, Brussel-Noordrand, Dender, Eeklo-Deinze, Gent en rand, Kempen, Kortrijk-Waregem-Menen, Leuven-Hageland, Limburg, Mechelen-Lier, Oostende-Westhoek, Oudenaarde-Wetteren, Pajottenland, Roeselare-Tielt, Vakantiekrant, Vlaanderen, Waasland

31-07-2006 Pag. 7

Wetenschappers herbouwen Neanderthaler

Een groep wetenschappers van het Max Planck Instituut in Leipzig start een twee jaar durend project waarin ze de volledige genetische code van een 38.000 jaar oude Neanderthaler willen hersamenstellen. De reconstructie van de drie miljard DNA-paren moet hen ondermeer toelaten om uit te zoeken of de Neanderthaler en de mens ooit met elkaar gekweekt hebben en wat daarvan het resultaat was. Voor het onderzoek gebruiken de wetenschappers de fossielen van een vrij intact gebleven exemplaar uit Kroatië. Net als de mens stamt de Neanderthaler af van de aap. In Europa en West-Azië werden ze aangetroffen van een half miljoen jaar geleden tot dertigduizend jaar voor Christus.

rtl

© 2006 Corelio

Page 8: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Artikel 3

Bibliografisch adres

REDACTIE WETENSCHAPTrouw03-12-2008DEGIDS; Blz. 10-11

Samenvatting

De neanderthaler is uitgestorven tot nu toe dacht men dat de moderne mens hem had weg gejaagd. Nu zou echter blijken dat de neanderthaler niet tegen de opwarming van het klimaat kon.De neanderthaler zou veel te veel warmte hebben geproduceerd blijkt ui genetisch onderzoek, maar dan blijft de vraag, hoe komt het dat de neanderthalers het net in het zuiden van Spanje het langst hebben volgehouden.

Artikel

Trouw

December 3, 2008 woensdag

Dolfijnenstaart blijkt enorme krachtpatser; van mier tot mens Bijzondere berichten uit de wetenschapBYLINE: redactie wetenschap

SECTION: DEGIDS; Blz. 10-11

LENGTH: 468 woorden

Eigenlijk heeft hij er de spieren niet voor om tot 40 kilometer per uur te zwemmen, rekende zoöloog Sir James Gray in 1936 voor. Maar de dolfijn doet het toch. Het rara daarvan werd bekend als de paradox van Gray, die zelf vermoedde dat het mooie spekhuidje van de dofijn de weerstand minimaliseert.

Gray zat er helemaal naast, het dier heeft er wel de spieren, of liever gezegd de staart voor. Die ontwikkelt gemiddeld een stootkracht van 90 kilo en kan uithalen tot 150 kilo. Gigant Michael Phelps piekt rond de 30 kilo.

Amerikaanse techneuten hebben het gemeten aan Primo en Puka, twee dolfijnen die rondzwommen in een tank met miljoenen kleine luchtbelletjes. De beweging van die belletjes vertelt iets over de kracht waarmee de dieren door de tank schieten. Of waarmee ze flapperend met hun staart over het water lopen. Ze blijken ongeveer tien keer zo sterk als Gray dacht.

Page 9: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Neanderthaler kon niet tegen grote warmte

Wij hebben de naam de Neanderthalers het leven zo zuur te hebben gemaakt dat ze uitstierven. Maar misschien waren wij niet schuldig: een nieuwe theorie zegt dat die medekostgangers van weleer niet het lijf hadden om te overleven. Ze konden niet tegen de warmte.

Wel tegen de kou, en daar zat nu juist hun zwakte in, beweren Britse moleculair biologen. Dat maken zij op uit het DNA in de mitochondriën, de energiefabriekjes in de lichaamscellen. Die hebben hun eigen genen en onlangs is het mitochondriaal DNA van één Neanderthaler ontrafeld. De biologen zien daar enkele fouten in die de fabriekjes mogelijk ontregelden waardoor ze veel warmte produceerden. Dat was lekker in de ijstijd, maar zou tot 'kokende cellen' hebben geleid in warmere tijden. Voor overtuigender bewijs wachten we op aanvullende genetische analyses. De theorie roept wel een vraag op: waarom hielden de Neanderthalers het juist in Spanje dan het langste uit?

We googelen ons tot angstige cyberchonders

Weer een minpuntje van internet: het biedt via zoekmachines alle gelegenheid om voor eigen dokter te spelen. Het gevolg daarvan is dat ongeruste mensen zichzelf gemakkelijk naar allerlei ernstige kwalen toe googelen, terwijl de kans groot is dat er niks aan de hand is. Cyberchonders worden ze al genoemd.

Onderzoekers van Microsoft merkten dat internetbezoekers met trefwoorden als hoofdpijn, borstpijn of spiertrekking al snel op pagina's belanden die verwijzen naar hersentumoren, hartaanvallen en fatale zenuwaandoeningen. Bij het stellen van hun eigen diagnose had een derde van de ondervraagden de neiging om de ernst van hun kwaal 'steeds hogerop' te zoeken.

Zo voedt internet de angst, terwijl symptomen als hoofd- of borstpijn veel vaker wijzen op een onschuldig mankement dan op een levensbedreigende ziekte. Beschouw Google als een informatief hulpje, maar vooral niet als de dokter zelf, reageren deskundigen.

Page 10: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Artikel 4

Bibliografisch adres

WIERENGA JANTrouw04-11-2008D-Zuidoost

Samenvatting

Het artikel gaat over de acheologische vondsten i.v.m. de neanderthaler in Noord-Nederland. Omdat men steeds meer vondsten doet is er een avond georganiseerd waar je je eigen vondsten mee mag naar toe nemen.

Artikel

Dagblad van het Noorden

November 4, 2008 D-Zuidoost

Ruige jongens aan de Drentsche Aa LENGTH: 554 woorden

In het landschap van de Drentsche Aa zwierven in oeroude tijden Neanderthalers rond. Dat was in het Midden-Paleolithicum (Oude Steentijd), zo’n 80.000 tot 50.000 jaar geleden. Eén van hen liet aan de oevers van het huidige Scheebroekerloopje z’n kostbare stenen vuistbijl achter. Onder wat voor omstandigheden dat gebeurde is een raadsel dat niet meer is op te lossen.

Vijftig jaar geleden werd het werktuig teruggevonden. Deze Vuistbijl van Anderen geldt als een archeologische vondst zonder weerga, namelijk als de eerste in zijn soort, ooit in Drenthe aangetroffen. De beroemde stenen bijl, eigendom van het Drents Museum in Assen, is eregast op een speciale avond, morgen 5 november in het genoemde Drents Museum. Daar begint om 20.00 uur de themaavond Tussen vondst en vuistbijl, georganiseerd door het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa. Archeoloog Jaap Beuker van het museum houdt een lezing over de Vuistbijl van Anderen. De avond is bedoeld voor geïnteresseerde bewoners van het Drentsche Aa-gebied. Zij mogen eventuele eigen vondsten meenemen naar het Drents Museum. Daar zijn leden van de Drents Prehistorische Vereniging aanwezig om ze te beoordelen. De entree is 5 euro; opgeven via tel.nr. 0592 – 371740. Neanderthalers vormden een zijlijn van de mensheid.

Ze leefden verspreid over Europa, het Midden- Oosten en Centraal- Azië. Zo’n 30.000 jaar geleden stierf deze ’mensachtige’ uit. Algemeen wordt aangenomen dat hij niet tot onze rechtstreekse voorouders behoorde. Neanderthalers waren iets kleiner Anderen. Drents Museum

van gestalte dan wij, maar zwaarder gebouwd en veel sterker. Zij konden tegen een stootje en wisten twee IJstijden te overleven. Ze waren voorts van de

Page 11: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

moderne mens te onderscheiden door de langwerpige vorm van hun schedel, hun zware wenkbrauwboog, hun grote neus en hun terugwijkende kin. Neanderthalers waren goede ’vuursteensmeden’, die van brokken vuursteen afslagen produceerden en deze bewerkten tot gereedschap,

zoals vuistbijlen. Die van Anderen is een fraai specimen van dit vroege vakmanschap. Neanderthalers aten veel vlees en ze waren geduchte jagers. Ze maakten jacht op oeros, wisent, rendier, hert en muskusos. Daarbij moet het er ruig aan toe zijn gegaan; uit botvondsten elders in het enorme leefgebied van de Neanderthalers blijkt dat ook de jagers zelf vaak gewond raakten. Uit botvondsten in Kroatië bleek bovendien dat Neanderthalers vermoedelijk

kannibalen waren, die de beenderen van soortgenoten openspleten om er het merg uit te zuigen. (Bron Wikipedia).Wij stammen dus niet af van dit ruige volkje, maar van de Cro Magnonmens, de eerste moderne mens, aangeduid als Homo sapiens sapiens. Deze échte mens duikt 40.000 jaar geleden voor het eerst op in Europa. Hij was een rondzwervend jager, die zijn vleesmenu aanvulde met plantaardig voedel dat hij onderweg vond. Uit recent dna-onderzoek

blijkt dat vier van de vijf Nederlanders van deze nomadische jagers afstammen. Een intrigerende vraag is, of – misschien zelfs wel in Drenthe – onze echte voorouders nog hebben samengeleefd met de Neanderthalers. Jaap Beuker van het Drents Museum acht deze kwestie zeer ingewikkeld. "Bewijzen zijn er niet voor te vinden." Volgens Beuker is het aantal vondsten van Neanderthaler werktuigen inmiddels sterk toegenomen; ook in Drenthe.

Door Jan Wierenga

Page 12: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Deel 2

Artikel 5

Bibliografisch adres

The End of the Neanderthalers: A Speculative Essay. Authors: Goodhart, C. B.Pearson, Roger Source: Mankind Quarterly; Summer2000, Vol. 40 Issue 4, p395, 6p Document Type: Article Subject Terms: *NEANDERTHALS*FOSSIL hominids Full Text Word Count: 2147 ISSN: 00252344

Samenvatting

Het uitreksel gaat over de verschillende theorien over het uitsterven van de neanderthaler. Ze halen verschillende theorieën aan, van dat hij door isolement zou zijn uitgestorven, dat hij is uitgestorven omdat hij te veel haar had, zelfs door het niet kunnen zien of hij bloosde zou hij kunnen zijn uitgestorven.

Artikel

Page 13: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 14: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 15: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 16: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 17: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 18: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende

Artikel 6

Bibliografisch adres

Neanderthalers and Cro-Magnons: A Further Comment. Authors: Goodheart, C. B. Source: Mankind Quarterly; Spring2001, Vol. 41 Issue 3, p289, 2p Document Type: Article Subject Terms: *NEANDERTHALS*CRO-Magnons Full Text Word Count: 604 ISSN: 00252344

Samenvatting

Dit uitreksel bevat commentaar op een eerder verschenen artikel.Er werden in de commentaar enkele theorieën weerlegd en enkele mogelijke theorieën naar voor geschoven.Enkele dingen worden verbeterd.

Artikel

Page 19: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende
Page 20: Web viewDe moderne mens en de neanderthalers hadden een gemeenschappelijke voorouder, maar gingen zo'n 370.000 jaar geleden uit elkaar - de schattingen van verschillende