Gemeente 's-Hertogenbosch · 80.000 hoger dan gemiddeld in ’s-Hertogenbosch. Dit verschil is...

��

Sociale kijk op de wijkDe Groote Wielen

De Sociale kijk op de wijk is een intern product in opdracht van de sector CWS van de gemeente ’s-Hertogenbosch. Dit document heeft geen formele status en is gemaakt om wijkinformatie voor medewerkers van de sector te bundelen.

Afdeling Welzijnoktober 2009

Afdeling Onderzoek & Statistiek

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort

08 Empel07 De Groote Wielen

06 Rosmalen Noord11 West

09 Noord04 Muntel/Vliert03 Graafsepoort

05 Rosmalen Zuid

01 Binnenstad02 Zuidoost

Wijken

Buurten

Legenda

De Watertuinen

1.333

Broekland

2.369

Vlietdijk

205

Brabantpoort

2 De Groote Vliet

De Hoven

Landelijk gebied De Groote Wielen

8

1 tot 10 inwoners

10 tot 100 inwoners

100 tot 1.000 inwoners

1.000 tot 10.000 inwoners

2

Sociale kijk op de wijk - De Groote Wielen, oktober 2009 3

Introductie

OntstaanIn het oostelijk deel van ’s-Hertogenbosch, midden in de polder, is een nieuwe woonwijk in aanbouw: De Groote Wielen. De komende jaren worden hier ruim 4.300 woningen gebouwd, verdeeld over een aantal verschillende woon-buurten met allemaal een eigen sfeer en karakter. Een deel van de wijk is al klaar en bewoond. Naast woningen krijgt De Groote Wielen diverse voorzienin-gen, zoals scholen, winkels, sportfaciliteiten, sociaal culturele en medische voorzieningen en een bedrijvenpark. Deze worden fasegewijs gerealiseerd.

Bij de zandwinning voor De Groote Wielen zijn grote hoeveelheden fossielen uit het Pleistoceen omhoog gekomen. De vondsten zijn bijzonder door de manier van winning. Baggeraars hebben het zand laagje voor laagje moeten winnen, zodat fossielen in hun originele samenhang naar boven komen. Hierdoor ontstond er interesse bij verzamelaars en wetenschappers. Restanten van wolharige mammoeten, wolven, beren, leeuwen, wisenten, poolvossen, neushoorns, sneeuwhazen, maar ook van flora, gevogelte en zelfs van insecten, ze werden door zandzuigers op zo'n tien meter onder de waterplas omhoog gehaald. Op basis van de vondsten is een boek geschreven: “De Groote Wielen: Er was eens…”

De Groote Wielen is een duurzame wijk, waar bij de bouw van woningen rekening wordt gehouden met het milieu. Alle woningen worden qua energiever-bruik 25% onder de landelijke norm gebouwd. Daarnaast wordt op een goede manier met regenwater omgegaan middels een watermachine. Voor de aankoop van hout wordt gekozen voor hout uit plantages, ter besparing van de oerbossen. Het duurzame karakter van de wijk wordt ook gestimuleerd door de gemeente. Zij verlicht de fietspaden in de wijk met lantaarnpalen die werken op zonne-energie.

Water neemt in De Groote Wielen een prominente plaats in. De waterplas en het uitgekiende watersysteem zijn niet alleen functioneel en milieubewust, maar zorgen ook voor sfeer en recreatiemogelijkheden.

De Watertuinen is de eerste woonbuurt in De Groote Wielen. Vooral in De Water-tuinen is het water heel prominent aanwezig. Bijna de helft van het aantal vierkante meters hier bestaat uit water. Er zijn dan ook volop natuurlijke open-bare oevers.

Broekland is een stedelijk woongebied met een informele sfeer, midden in een natuurlijke omgeving. Het ligt in een soort rivierenlandschap.

Vlietdijk neemt door de speciale ligging en de langgerekte vorm van het gebied een hele prominente plaats in. Vlietdijk vormt de verbinding tussen Rosmalen en de nieuwe woonwijk en is daardoor dé entree tot De Groote Wielen.

BevolkingOp 1 januari 2009 telt De Groote Wielen bijna 4.000 inwoners. Deze wonen hoofdzakelijk in de buurten Broekland, De Watertuinen en Vlietdijk. Het aandeel 75-plussers en niet werkende werkzoekenden is in De Groote Wielen het laagst van ’s-Hertogenbosch. Ook het aandeel eenoudergezinnen, personen met een WWB-uitkering en niet westerse allochtonen ligt hier lager dan gemiddeld.

Tussen de buurten onderling zijn wat betreft de bevolkingskenmerken geen duidelijke verschillen zichtbaar.

PrognoseVan de meer dan 6.000 woningen die in De Groote Wielen gebouwd zullen worden, staan er inmiddels 1.500. Zoals gezegd wonen daarin begin 2009 4.000 mensen. Dat is een voldoende groot aantal om een idee te krijgen van de toekomstige bevolkingssamenstelling. Want aan te nemen is dat in de nog te bouwen woningen dezelfde categorieën bewoners komen te wonen als in de woningen die er al staan.De helft van die woningen wordt bewoond door gezinnen met kinderen en een derde door (meestal jongere) tweepersoonshuishoudens. Het percentage alleenstaanden is uitgesproken laag en vergelijkbaar met dat in Empel en Engelen.

Inw

oner

s

% N

W

allo

cht.

% e

en-

oude

r

% 7

5+

% W

WB

% N

WW

% la

ag

ink.

Brabantpoort 2 - - - - - - De Groote Vliet 0 - - - - - - Vlietdijk 205 7,8 0,7 2,9 0,4 2,2 - Broekland 2.369 5,4 3,0 0,2 0,8 1,2 - De Watertuinen 1.333 6,6 3,0 0,0 0,0 1,1 - De Hoven 0 - - - - - - LG De Groote Wielen 8 - - - - - -

De Groote Wielen 3.917 5,9 2,8 0,3 0,5 1,2 - 's-Hertogenbosch 137.777 10,3 3,5 6,1 2,5 3,6 9,5

0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18%

Broekland

Vlietdijk

De Watertuinen

Westerse allochtoon Marokkaans Turks Surinaams Antiliaans Overig niet w esters

Bevolking naar leeftijd en geslacht - 07 De Groote Wielen

800 600 400 200 0 200 400 600 800

0 - 4 5 - 9

10 - 1415 - 1920 - 2425 - 2930 - 3435 - 3940 - 4445 - 4950 - 5455 - 5960 - 6465 - 6970 - 7475 - 7980 - 84

85 eo

Mannen Vrouw en

20092030

De gemiddelde woningbezetting is vrij hoog en dat blijft de komende 20 jaar zo. Pas tegen 2030 bereikt het inwonertal van De Groote Wielen een maxi-mum van 16.000 personen om vervolgens geleidelijk te dalen. Tot dan blijft ook het aandeel kinderen en jongeren vrij hoog. Het percentage 65-plussers is nog verwaarloosbaar klein, maar dat gaat flink toenemen.

De Groote Wielen 2009 2015 2020 2025 2030 Bevolking 3.917 7.248 11.943 15.977 15.974 - tot 20 jr 31% 31% 29% 29% 30% - vanaf 65 jr 2% 6% 9% 11% 13% Alleenstaanden 16% 17% 18% 19% 20% Woningen 1.503 2.791 4.593 6.158 6.158 Gem. woningbezetting 2,61 2,60 2,60 2,59 2,59

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort




05 Rosmalen Zuid


Wijken

Buurten

Legenda

Bebouwing

BrabantWonen

DKM

Eigen Bezit

MooilandMaasland

Omnia Wonen

Vestia Nederland

Vitalis

Woonveste Drunen

Woonzorg

Zayaz

Woonwagensubkamp

4


WonenWoningvoorraadIn De Groote Wielen staan in januari 2009 al bijna 1.500 woningen. Met 76% koopwoningen is het aandeel koopwoningen in deze wijk relatief hoog. In de hele gemeente is dit gemiddeld 55%. Alleen in de wijken Broekland en Vlietdijk zijn woningcorporaties actief. De woningen hier zijn in het bezit van Zayaz en De Kleine Meierij.

De gemiddelde WOZ-waarde van alle woningen is met € 350.000 ruim € 80.000 hoger dan gemiddeld in ’s-Hertogenbosch. Dit verschil is kleiner voor de WOZ-waarde van koopwoningen. Deze is met € 370.000 € 40.000 hoger dan gemiddeld. De inwoners van De Groote Wielen beoordelen hun woningen het hoogst van de gemeente, met een rapportcijfer van 8,5!

Sloop en nieuwbouw�� Aan de noordrand van Vlietdijk komen twee hoge torens die van

verre als een soort wachters te zien zijn. Start verkoop woningen tweede en derde klooster in Vlietdijk in 2010.

�� De Hoven wordt een moderne tuinstedelijke buurt. Het krijgt een min of meer besloten karakter met diverse mooie woonhofjes die in grootte variëren. Oplevering eerste woningen de Hoven is in 2009.

�� Lanen is de meest noordwestelijke woonbuurt van De Groote Wielen en ligt tussen de Maas (in het noorden) en de waterplas in. Naar verwachting zal er met deelgebied 'De Lanen' gestart worden medio 2010.

�� In het Centrum komen zo’n 300 tot 350 woningen, overwegend appartementen (waaronder luxe penthouses) die veelal gesitueerd zijn boven de winkels. Naar verwachting zal gestart worden met de bouw van het centrum medio 2012/2013.

Overige ruimtelijke ontwikkelingen�� In het Centrum komt een kade met een plein aan de waterplas. Het

Centrum wordt hét verblijfsgebied van De Groote Wielen. Met volop plaats voor allerlei voorzieningen, zoals supermarkten, winkels voor de dagelijkse boodschappen, een sporthal, een medisch centrum, kleinschalige commerciële activiteiten en scholen met voor- en naschoolse opvang. Naar verwachting zal gestart worden met de bouw van het centrum medio 2012/2013.

�� Een van de onderdelen van De Groote Wielen is het nieuwe bedrijvenpark De Groote Vliet, dat gesitueerd is tussen de woonwijk

De Groote Wielen en Rosmalen. Hier is plaats voor bedrijven, zoals (auto)showrooms, een bouwmarkt en een groothandel, zakelijke dienstverlening (onder meer ICT-bedrijfjes) en op termijn ook

kantoren.

Won

inge

n

% k

oop

%

corp

orat

ie

%

eeng

ezin

s

WO

Z ge

mid

deld

WO

Z

koop

Cijf

er

won

ing

Brabantpoort 1 - - - - - -

De Groote Vliet 0 - - - - - -

Vlietdijk 138 48 52 0 196.435 199.364 -

Broekland 868 70 22 93 345.378 374.342 -

De Watertuinen 473 95 0 100 359.106 364.356 -

De Hoven 1 - - - - - -

LG De Groote Wielen 2 - - - - - -

De Groote Wielen 1.483 76 18 87 352.136 369.687 8,5 's-Hertogenbosch 61.239 55 39 62 268.155 329.530 7,9

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort




05 Rosmalen Zuid


Wijken

Buurten

Legenda

Buurthuis

Wijkwinkel

Overige ontmoetingsvoorziening

Steunpunt ouderen

JOP

Supermarkt

Volkstuin

6


Sociale wijkOmgaan met elkaarDe inwoners van De Groote Wielen beoordelen de sociale samenhang, sfeer, tolerantie en leefbaarheid in de eigen buurt bovengemiddeld.

Dat de bewoners de sociale samenhang redelijk goed beoordelen is opvallend te noemen. Uit wijktafels en trendanalyses komt namelijk naar voren dat de inwoners elkaar niet of nauwelijks kennen, en dit ook als een probleem ervaren. Enkele bewoners hebben over dit onderwerp ook contact met de gemeente gezocht. Men zou graag wat meer contact met buren en buurtbewo- ners hebben. Overigens is dit probleem niet uniek in De Groote Wielen. Ook in andere nieuwbouwwijken moet de sociale samenhang groeien.

Vooral mensen zonder schoolgaande kinderen en ouderen geven aan sociale contacten te missen. Zonder schoolgaande kinderen hebben mensen immers geen ontmoetingsplek en is het moeilijker om contact te leggen met de buren. Ook alleenstaande ouderen missen een goed functionerende ontmoetings- ruimte. Zij maken op straat een “praatje” met de buren, maar missen de contac-ten die iets verder gaan dan deze vluchtige ontmoetingen. Bij het gezond-heidscentrum kan men wel contacten leggen, maar dat geldt alleen voor de groep mensen die in het gezondheidscentrum komt. Er was tot nu toe geen algemene ontmoetingsplek. In het nieuwe scholencomplex – dat met het schooljaar 2009-2010 is opengegaan – zijn twee ontmoetingsruimten: één wijkontmoetingsruimte en één jongerenruimte.

Overigens is het opvallend dat er de afgelopen tijd behoorlijk wat aanvragen voor BIG-gelden zijn geweest voor het organiseren van sociale activiteiten, zoals straatfeesten en barbecues. Dit is een positieve ontwikkeling omdat de te organiseren activiteiten de sociale cohesie in de straat/buurt kunnen verhogen.

Een ontwikkeling van de laatste tijd is de relatief grote instroom van mensen uit de GSB-aandachtsgebieden. In aandachtsgebieden als Boschveld en Eiken-donkplein worden veel woningen gesloopt en gaan de huurders op zoek naar een nieuwe woning. In De Groote Wielen komen met de oplevering van wonin-gen veel huurwoningen in één keer vrij, en trekken de mensen uit de sloopwo- ningen naar De Groote Wielen. De politie heeft in De Groote Wielen meer te doen in de delen waar huurwoningen staan, zoals De Groote Wielenlaan. Deze buurten zijn sociaal minder sterk en hier zijn meer problemen met buren.

VoorzieningenDe Groote Wielen gaat ‘selfsupporting’ worden. Het is de bedoeling dat men voor alle dagelijkse boodschappen in de woonwijk zelf terecht kan. De meeste winkels en commerciële activiteiten worden geconcentreerd in het Centrum en in Broekland.

Het Centrum wordt straks dé ontmoetingsplek in De Groote Wielen. Maar pas als de eerste drie buurten ten zuiden van de waterplas gereed zijn, wordt hiermee gestart. Om toch alvast enkele voorzieningen te hebben, zijn er in november 2008 een tijdelijke supermarkt, drogist, slijterij en een kleine eetgele-genheid / cafetaria geopend. Deze zijn gevestigd aan De Groote Wielenlaan. Ook is er sinds december 2008 een rechtstreekse busverbinding tussen De Groote Wielen en ’s-Hertogenbosch.

Ondanks deze tijdelijke voorzieningen is het niet verwonderlijk dat men in De Groote Wielen nog niet tevreden is over de voorzieningen in de wijk. Men is het minst tevreden van de hele gemeente over de winkels voor de dagelijkse boodschappen, voorzieningen voor ouderen en over de voorzieningen in de eigen buurt. Ook is men minder dan gemiddeld tevreden over het openbaar ver-voer en speelmogelijkheden voor de kinderen.

Speelvoorzieningen voor kinderen en jongeren zijn nog in ontwikkeling. De speelplekken zitten vooral in de drie koppelbeken, waarvan er nu één is aange-legd. Ook in Vlietdijk is in een kleine speelplek voorzien. Voor de wat oudere jeugd is er een klein trapveldje in de reeds aangelegde koppelbeek en komt er een asfaltpleintje met één basket in de westelijke koppelbeek. Deze worden eind 2009 aangelegd. Verder wordt er onder andere een skatebaan voor de jon-geren gerealiseerd. Politie en jongerenwerk willen graag dat er een JOP komt. Die is er nu nog niet. Het is wel de bedoeling is dat er in elke wijk een JOP wordt geplaatst. In de praktijk stuit dit echter nog wel eens op problemen.

In de nieuwe school in Broekland – die in het schooljaar 2009-2010 open is gegaan – zitten twee ontmoetingsruimten: één wijkontmoetingsruimte en één jongerenruimte. De invulling van de ontmoetingsruimten is nog onduidelijk. De jongerenruimte is in ieder geval bedoeld voor de ‘jonge’ jongeren.

VeiligheidDe Groote Wielen is de meest veilige wijk van ’s-Hertogenbosch, met een veiligheidsindexcijfer van 23,3. De meest veilige situatie is een veiligheidsindex-cijfer van 25. De bewoners van De Groote Wielen waarderen de veiligheidssitu-atie in de eigen buurt het meest positief en kennen hier het rapportcijfer 8,0 aan toe. Het aantal bewoners in De Groote Wielen dat zich ‘vaak’ onveilig voelt is nihil.

De Groote Wielen scoort op alle veiligheidsdomeinen bovengemiddeld, behalve op verkeer. De bewoners zijn ontevreden met de getroffen infrastructurele maatregelen ‘om het verkeer in goede banen te leiden’. Het aantal meldingen / klachten met betrekking tot het verkeersmeubilair ligt dan ook vrij hoog.

De Groote Wielen ’s-Hertogenbosch Sociale samenhang 6,6 6,0 Sfeer in eigen buurt 7,3 6,9 Tolerantie 7,5 6,9 Leefbaarheid in eigen buurt 7,7 7,2

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% (zeer) tevreden winkels dagelijkse boodschappen 15 73 % (zeer) tevreden OV 15 58 % (zeer) tevreden speelmogelijkheden kinderen 36 55 % 55+ (zeer) tevreden voorzieningen ouderen 10 38 Rapportcijfer voorzieningen in de eigen buurt 5,3 6,9

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

Overlastindicator WMO (schaal 0-100) 0 12 Veiligheidsindex (schaal 1-25) 23,3 18,4 Perceptie verloedering 2,4 4,7 Perceptie overlast 1,7 3,3 % vaak onveilig 0 2 % geconfronteerd met huiselijk geweld 5 9 Incidenten huiselijk geweld per 1.000 inwoners 0 5

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort




05 Rosmalen Zuid


Wijken

Buurten

Legenda

Sportaccomodatie

Zaalsportaccomodatie

Openluchtaccomodatie

Zwembad

Overige sportaccomodatie

Sportvereniging

Sportpunt

Sociaal cultureel centrum

Bibliotheek

Bioscoop

Museum

Theater

Groot bedrijf (> 250 w.p.)

Wijkspeelplaats

8


Actieve wijkBetrokkenheid In De Groote Wielen voelt men zich het meest medeverantwoordelijk voor de eigen buurt van heel ’s-Hertogenbosch. Ook is hier een relatief groot aandeel inwoners actief als vrijwilliger voor het verbeteren van de buurt. Van de ouderen in ’s-Hertogenbosch, zijn de ouderen uit De Groote Wielen het meest bereid mee te werken aan het verbeteren en veranderen van hun buurt.

De bewoners van De Groote Wielen voelen zich meer betrokken tot hun wijk dan gemiddeld. Opvallend is dat minder inwoners geïnteresseerd zijn in het bijwonen van een vergadering dan gemiddeld. Er wonen echter wel meer bewoners vergaderingen bij dan gemiddeld het geval is.

De inwoners van De Groote Wielen zetten zich het minst vaak in als vrijwilliger van de hele gemeente. Vooral jongeren en ouderen zijn minder actief dan gemiddeld.

De Groote Wielen heeft een wijktafel. Voor de wijktafels is behoorlijk wat animo. Ze gaan vooral over infrastructuur en voorzieningen.

Op de Lunerkampweg is een informatiecentrum te vinden waar bewoners terecht kunnen met vragen over (de ontwikkelingen van) de wijk.

Een aantal bewoners is actief met een website: www.mijngrootewielen.nl. Hier is informatie over de wijk te vinden, en bewoners kunnen met elkaar in con-tact komen via een actief forum en chatrooms en –avonden. Daarnaast zijn er nog twee websites over De Groote Wielen: www.degrootewielen.nl en www.degrootewielenonline.nl. Via deze sites kunnen bewoners op de hoogte blijven van ontwikkelingen in de wijk.

Sport Bijna driekwart van de inwoners van De Groote Wielen sport regelmatig. Hiermee sporten zij meer dan gemiddeld in de gemeente. Opvallend is dat de inwoners van De Groote Wielen het vaakst de beweegnorm niet halen. Zes op de tien haalt de beweegnorm in de zomer niet en drie op de vier in de winter. De top drie van sporten in deze wijk:

1. Fitness conditie2. Hardlopen / joggen / trimmen3. Gedeeld: Fitness kracht en Zwemsport

In het zuidelijk deel van De Groote Wielen, in de groenstrook die de woonwijk van Rosmalen scheidt, is een aantal sportvelden aangelegd. Zo liggen er negen voetbalvelden, een manege, vier velden voor honk- en softbal en een lo-catie voor jeu de boules en korfbal. Er zijn sportzalen in de multifunctionele accommodatie Windkracht 5. Deze is gevestigd in het nieuwe scholencomplex.

Er komt een openbaar trapveldje en ook tennis behoort in de toekomst tot de mogelijkheden. Voor de kleine kinderen zijn er daarnaast volop speelplekken in de verschillende woonbuurten zelf.

Sportverenigingen zijn OJC Rosmalen (voetbal), Honk- en softbalvereniging Gryphons, Petanquevereniging Jan Boel ‘81 en korfbalvereniging RoDeBo.

In De Groote Wielen zijn nog geen sportmogelijkheden specifiek voor ouderen, zoals Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO) of Sport voor Ouderen (SvO). Ouderen kunnen hiervoor in Rosmalen terecht in het wijkgebouw Maliskamp, Steunpunt van Meeuwenhof, Sporthal de Hazelaar en het S.J.V.-gebouw.

CultuurIn De Groote Wielen zijn de minste mensen lid van de bibliotheek. Slechts 15% heeft een abonnement, terwijl dit gemiddeld in de gemeente 21% is. Ook bezoeken zij het minst vaak musea. De bewoners gaan wel meer dan gemiddeld naar culturele voorstellingen en de bioscoop.

Op dit moment wordt er gewerkt aan een multifunctioneel sociaal-cultureel centrum in De Groote Wielen. De ruimte is momenteel alleen fysiek aanwezig, er is nog geen aanbod van activiteiten. Voor culturele activiteiten moet men naar Rosmalen of ’s-Hertogenbosch.

Aan de BIG-aanvragen is af te lezen dat het om een actieve buurt gaat. De aanvragen variëren van buurtbarbecues tot evenementen voor de wijk op het gebied van kunst en cultuur en kunst in de openbare ruimte.

BedrijvigheidDe bedrijvigheid in De Groote Wielen staat nog in de kinderschoenen. Toch zijn er hier zeker mogelijkheden. Want werken aan of in huis wordt hier gestimuleerd. Veel woningen zijn er ook op ingericht, niet alleen qua ruimte of indeling maar ook qua voorzieningen. Ook zijn er enkele mogelijkheden voor kleine bedrijven, mits ze geen hinder opleveren voor omwonenden.

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% actieve inzet buurt 13 11 % ouderen bereid mee te werken aan verbeteren en veranderen van de buurt 23 11 % ouderen niet bereid mee te werken aan verbeteren en veranderen van de buurt 22 44 % dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de eigen buurt 92 80

% interesse in bijwonen vergadering 19 23 % vergadering bijgewoond 13 11 % 18-35 jr vrijwilligerswerk 13 25 % 36-54 jr vrijwilligerswerk 32 36 % 55+ vrijwilligerswerk 11 38

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% dat regelmatig sport 73 68 % dat beweegnorm haalt (zomer) 39 50 % dat beweegnorm haalt (winter) 25 37

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% lid bibliotheek 15 21 % bezoek voorstelling� 65 63 % bezoek musea� 43 61 % bezoek bioscoop� 69 64

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

Aantal vestigingen 129 9.992 Aantal werkzame personen 748 99.681

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort




05 Rosmalen Zuid


Wijken

Buurten

Legenda

Peuterspeelzaal

Kinderdagverblijf

VSO/BSO/NSO

Basisschool

VMBO

MBO

HAVO/VWO/VO

HBO

Speciaal onderwijs

Volwasseneneducatie

Ouder Kind Centrum

10


Lerende wijkIn De Groote Wielen wonen ongeveer 1.350 kinderen en jongeren, wat neerkomt op 35% van de bevolking in de wijk. Dit is hoger dan het stedelijk gemiddelde van 29%. In De Groote Wielen wonen relatief veel kinderen van vier jaar of jonger. Bijna de helft van alle 0 tot 24 jarigen is vier jaar of jonger.

Voorschoolse opvang en basisonderwijsIn totaal komen er vijf basisscholen, en ook peuterspeelzalen, buiten-schoolse opvang en kinderopvang. Daarbij wordt uitgegaan van de brede schoolgedachte. Dat betekent dat de verschillende functies worden gecon-centreerd, zodat ze elkaar optimaal kunnen aanvullen. Nabij de twee basis-scholen in de wijk is het Kindercentrum de Witte Wielen gevestigd (kinderopvang en bso).

Op dit moment kunnen de kinderen terecht in de tijdelijke school aan Laaghemaal, in de groenzone aan de zuidkant van De Groote Wielen. In dit complex zijn de basisscholen De Groote Wielen en De Wittering gevestigd. In het schooljaar 2009-2010 hebben de twee scholen de nieuwbouw van het eerste definitieve scholencomplex in Broekland in gebruik genomen. Twee andere scholen starten dan in de tijdelijke huisvesting aan de Laaghemaal.

Vijftig procent van de inwoners van De Groote Wielen is tevreden over het basisonderwijs. Dit is lager dan gemiddeld in ’s-Hertogenbosch. De lagere tevredenheid kan het gevolg zijn van het capaciteitsprobleem op basisschool De Groote Wielen en/of door het alternatieve lesprogramma van de Wittering. Dit concept spreekt ouders niet altijd aan.

Van de kinderen woonachtig in de wijk gaat 71% in de wijk zelf naar school. Het merendeel zit op basisschool De Groote Wielen (286 leerlingen) en een kleiner deel zit op basisschool De Wittering (50 leerlingen). Daarnaast zit een deel van de kinderen uit De Groote Wielen in Rosmalen op school. Zij gaan vooral naar basisschool De Hobbit (42 leerlingen) en basisschool De Overlaet (41 leerlingen).

Van alle leerlingen op de twee basisscholen op De Groote Wielen is 71% afkom-stig uit De Groote Wielen. Bijna 30% is afkomstig uit andere wijken, vooral uit Rosmalen Noord (11%) en Rosmalen Zuid (8%).

Voortgezet onderwijsIn De Groote Wielen zijn geen instellingen voor voortgezet onderwijs. De jongeren zijn daarvoor aangewezen op onderwijsinstellingen in Rosmalen en andere wijken in ’s-Hertogenbosch.

In het schooljaar 2008-2009 zijn 7 jongeren uit de wijk voortijdig met school gestopt. De Groote Wielen heeft geen deelnemers aan Trajecten Op Maat (T.O.M.). T.O.M. is voor jongeren die niet werken en niet naar school gaan en houdt rekening met wat jongeren willen en kunnen. Jongeren worden persoonlijk begeleid bij het vinden van een opleiding, school of werk.

Speciaal onderwijsIn De Groote Wielen zijn geen scholen voor speciaal onderwijs. In de wijk wonen 14 kinderen en jongeren die op het speciaal (voortgezet) onderwijs zitten. Dit is één procent van alle kinderen en jongeren die op het speciaal onderwijs zitten in ’s-Hertogenbosch.

(Volwassenen) educatie en ontplooiingIn De Groote Wielen zijn geen voorzieningen voor volwasseneneducatie. Wel zijn er in Rosmalen diverse mogelijkheden. De Kei verzorgt cursussen in Perron-3 en op locatie. De Kei verzorgde in het verleden alleen cursussen voor inwoners uit Rosmalen, maar het heeft nu een stedelijke functie. Kei-educatie biedt activiteiten en cursussen, gericht op ontspanning, educatie en vorming met een aanbod voor specifieke doelgroepen. Dit onder andere op het gebied van goede gezondheid, emancipatie, zelfredzaamheid en actief burgerschap. Er wordt ieder cursusjaar een nieuw aanbod ontwikkeld. In Perron-3 worden ook cursussen door de Muzerije georganiseerd.

Door HEVO worden lezingen en cursussen georganiseerd door de Werkgroep Eigentijds Ouder Worden. Ook hebben ze een computer-inloop waar kennis-makingscursussen computer en internet worden gegeven.

InburgeringHet aandeel allochtonen is in De Groote Wielen lager dan gemiddeld. Het aandeel inburgeringplichtigen en inburgeringsbehoeftigen is dan ook laag. Slechts 1% van de 18-64 jarige inwoners van De Groote Wielen is inburgeringsplichtig. Een groter aandeel is inburgeringsbehoeftig: 6%. Meer dan de helft van de niet westerse allochtonen is inburgeringsbehoeftig. Bij de westerse allochtonen is dit bijna een kwart.

Totaal 0 t/m

24 jaar

% 0 t/m 4

jaar

% 5 t/m 9

jaar

% 10 t/m 14 jaar

% 15 t/m 19 jaar

% 20 t/m 24 jaar

Brabantpoort 0 - - - - - De Groote Vliet 0 - - - - - Vlietdijk 45 - - - - - Broekland 854 44 25 13 7 10 De Watertuinen 457 49 24 12 9 6 De Hoven 0 - - - - - De Groote Wielen 0 - - - - - DE GROOTE WIELEN 1.356 44 24 12 8 11 's-Hertogenbosch 39.412 20 20 19 19 22

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% (zeer) tevreden basisonderwijs 50 60 % basisschoolleerlingen dat in de eigen wijk naar school gaat

71 84

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% jongeren met een dagbesteding (12-24 jr)� * 98 Aantal deelnemers Trajecten Op Maat 0 42 Aantal vroegtijdig schoolverlaters 7 619 % jongeren dat zich vaak/altijd zorgen maakt om de toekomst (12-24 jr)� * 13

De Groote Wielen ’s-Hertogenbosch % Inburgeringsbehoeftig 6 8 % Inburgeringsplichtig 1 3 % Geen inburgeraar 94 89

1210

0807

06

11

09

04 03

05

0102

12 Engelen

10 Maaspoort




05 Rosmalen Zuid


Wijken

Buurten

Legenda

Huisarts

Apotheek

Thuiszorg

Wijkverpleging

Ziekenhuis

Overige gezondheidszorg

Wijkmaatschappelijk werk

Consultatiebureau

Verzorgings-/Verpleeghuis

Voorziening voor bijzondere groepen

12


Zorgzame wijkGezondheidszorgIn De Groote Wielen beoordelen de meeste bewoners de eigen gezondheid als (zeer) goed of uitstekend. Ook geven hier de minste personen aan beperkt te zijn door de gezondheid bij de dagelijkse bezigheden. Ook het aandeel inwoners met overgewicht ligt lager dan gemiddeld.

Aan de Laaghemaal 44 is het tijdelijke gezondheidscentrum De Groote Wielen gevestigd. Het gezondheidscentrum groeit met de wijk mee. In 2005 is er gestart met alleen een huisarts, die parttime werkte. Momenteel zijn er twee huisartsen die van maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur spreekuur houden. Ook zijn er gevestigd: een verloskundigenpraktijk, tandartsen, een apotheekdienst, een fysiotherapeute, eerstelijns psychologie, maatschappelijk werk, een consultatiebureau, diëtiste en logopediste. Er komt een netwerk rondom de gezondheidszorg. Dit is nu nog een klein netwerk en moet nog verder ontwikkeld worden. Vooral de instellingen rondom geestelijke gezond-heidszorg hebben behoefte aan contact. De zorginstellingen zelf hebben weinig contact met elkaar. Eind 2010, wanneer het definitieve gebouw in Broek-land gereed komt, zal het gezondheidscentrum naar deze locatie verhuizen.

Het aantal inwoners dat mantelzorg verricht in De Groote Wielen is met 13% het laagst van ’s-Hertogenbosch. Van deze mantelzorgers ervaart slechts 5% dit als belastend. Het stedelijk gemiddelde ligt op 8%.

Na Engelen is in De Groote Wielen het aandeel cliënten van Juvans het laagst. Het gaat om 24 cliënten. De meest voorkomende problemen liggen in de ouder-kindrelatie, relatie met de partner, overige psychische problemen en huisvestingsproblemen.

Kind en gezinVivent heeft voor Empel en De Groote Wielen een consultatiebureau aan de Laaghemaal. Vivent ondersteunt en begeleidt ouders van kinderen van nul tot vier jaar bij de groei, ontwikkeling en opvoeding. Ook worden er bijeen-komsten georganiseerd over het opvoeden van kinderen. In het tijdelijke gezondheidscentrum is naast het consultatiebureau ook een verloskundigen-praktijk gevestigd.

De gemeente heeft de ambitie om in gezondheidscentrum De Groote Wielen een Centrum voor Jeugd en Gezin te realiseren (in 2011). Dit is afhankelijk van de besluitvorming van de raad.

Ouderen Brabant Wonen bouwt samen met stichting Zorg ‘Het Groote Hart’. Een project dat bestaat uit 56 seniorenpluswoningen, 160 seniorenwoningen, een gezondheidscentrum en dagbestedingsruimte voor Cello (bij de scho-len).

Bijzondere groepen en gehandicaptenIn De Groote Wielen zijn 78 eenheden voor bijzondere groepen en gehandi-capten. Dit is negen procent van alle eenheden voor bijzondere groepen in ’s-Hertogenbosch. De eenheden zijn gebouwd in Broekland en de Hoven. De eenheden in ’s-Hertogenbosch voor niet aangeboren hersenletsel, normaal begaafde autisten en zorgwoningen zijn allen gevestigd in De Groote Wielen. Van de zelfstandige eenheden voor psychisch kwetsbaren is bijna de helft in De Groote Wielen gevestigd.

ArmoedeNa Engelen is het gemiddeld gestandaardiseerd huishoudensinkomen in De Groote Wielen het hoogst van ’s-Hertogenbosch. Het gemiddeld gestandaardiseerd huishoudensinkomen ligt in De Groote Wielen op jaarbasis ruim € 6.000 hoger dan een gemiddeld huishouden in de gemeente.

Omdat De Groote Wielen nog zo’n jonge wijk is, zijn cijfers over het aandeel huishoudens met een laag inkomen (nog) niet bekend. Bij de woningcorpo-raties zijn weinig tot geen huishoudens met huurschulden bekend.

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% dat eigen gezondheid (zeer) goed of uitstekend noemt 91 87 % (af en toe) beperkt door gezondheid bij dagelijkse bezigheden 7 18 % (ernstig) overgewicht 35 42 % dat hulp nodig heeft 22 20 % dat hulp nodig heeft en krijgt 11 13 Score zelfredzaamheid 8,7 8,5 % 18-35 jr mantelzorg 10 11 % 36-54 jr mantelzorg 14 22 % 55+ mantelzorg 24 27

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% (zeer) gezonde kinderen (0-11) 94 96 % (zeer) gezonde jongeren (12-24) * 84 % (ernstig) overgewicht 4-17 jarigen * 14

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% tevreden 55+-ers voorzieningen ouderen� 10 38 Rapportcijfer 55+-ers leefbaarheid in de buurt 7,6 7,2

Eenheden Bro

ekla

nd

De

Hov

en

Tota

al

% v

an g

emee

nte

Org

anis

atie

Niet aangeboren hersenletsel (zelfstandig) 6 6 100% Prisma Normaal begaafde autisten (zelfstandig) 17 17 100% Amarant Psychisch kwetsbaren (zelfstandig) 6 7 13 46%

Reinier van Arkel

Psychisch kwetsbaren (onzelfstandig) 3 3 2%

Reinier van Arkel

Verstandelijk gehandicapten (zelfstandig) 10 5 15 8%

Prisma, Amarant

Verstandelijk gehandicapten (onzelfstandig) 12 12 6% Stichting Cello

Zorgwoningen (zelfstandig) 12 12 100% Stichting Cello

Totaal 37 41 78 9% % van gemeente 4% 5% 9%

De Groote Wielen

’s-Hertogenbosch

% huishoudens laag inkomen - 9,5 Gemiddeld gestandaardiseerd huishoudens inkomen (€) 28.500 22.100

Gemeente 's-Hertogenbosch · 80.000 hoger dan gemiddeld in ’s-Hertogenbosch. Dit verschil is...

Documents

Transcript of Gemeente 's-Hertogenbosch · 80.000 hoger dan gemiddeld in ’s-Hertogenbosch. Dit verschil is...