1

SOG notitie over een sterkere universitaire

gemeenschap

SOG-Fractie 2008-2009

SOG-Fractie 2009-2010

November 2009

Studentenorganisatie Groningen

Sint Walburgstraat 22

9712HX Groningen

www.studentenorganisatie.nl

fractie@studentenorganisatie.nl

I ♥ RUG

2

Samenvatting en aanbevelingen

In deze notitie vraagt de Studenten Organisatie Groningen (SOG) aandacht voor de

universitaire gemeenschap in Groningen, of eigenlijk het gebrek er aan. Veel

studenten uiten hun trots op de vereniging waar ze lid van zijn, maar doen dit veel

minder bij de universiteit waar ze studeren. Ze voelen zich geen onderdeel van de

gemeenschap, bijvoorbeeld door het gebrek aan persoonlijk contact of

gedemotiveerde docenten. De SOG wil hier verandering in brengen en biedt

daarom het College van Bestuur deze notitie met aanbevelingen en ideeën aan, als

voorloper op de komende notities van het komende fractiejaar van de SOG. De

fractie ’09-’10 zal zich dit jaar storten op het focussen op een bredere academische

gemeenschap.

Een universitaire gemeenschap brengt studenten en docenten dichter bij

elkaar en versterkt te band tussen de student en de instelling in het algemeen. Voor

de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) levert dit verschillende voordelen op, onder

andere op het gebied van studentenparticipatie en studiegedrag. De universitaire

gemeenschap dient op twee manieren versterkt te worden, namelijk door het beter

overbrengen van de identiteit van de RUG en het versterken van de band tussen

student en docent. Door studenten beter voor te lichten over de geschiedenis van

de RUG en de prijzen die onderzoekers winnen met hun onderzoek zullen studenten

zich ook beter kunnen identificeren met de instelling. De band tussen student en

docent kan volgens de SOG versterkt worden door het uitwerken van het principe

van de persoonlijke benadering en door studenten en docenten meer met elkaar in

aanraking te laten komen. Door op deze twee gebieden verbeteringen aan te

brengen zal de academische gemeenschap aan de RUG sterker worden.

Aanbevelingen

Aanbeveling 1: De SOG stelt voor dat de Rector tijdens de KEI-week een college geeft over de RUG en haar geschiedenis.

Aanbeveling 2: Bij de introductie van eerstejaars die op het Zernikecomplex onderwijs genieten moet aandacht worden besteed aan de persoon Frits Zernike

Aanbeveling 3: De SOG stelt voor om bekende alumni meer onder de aandacht van

de universitaire gemeenschap te brengen d.m.v. het benoemen van collegezalen en het plaatsen van portretten op de faculteit.

Aanbeveling 4: De SOG stelt voor om huidige projecten en successen beter onder de aandacht van studenten en medewerkers te brengen.

Aanbeveling 5: De SOG stelt voor dat bij de aankomende bestuurlijke overleggen

het onderwerp ‘verbeteren van motivatie van docenten’ besproken wordt en oplossingen en best practices worden besproken.

Aanbeveling 6: Er dient eens in de twee jaar een 360 graden evaluatie uitgevoerd te

worden (waarin studenten, peers, leidinggevenden en externe deskundigen

betrokken worden), in het tussenjaar dient er een gesprek plaats te vinden tussen de

docent en de leidinggevende om de vorderingen van de docent te bespreken.

3

Aanbeveling 7: Het College van Bestuur dient te kijken naar de mogelijkheden om

docenten te belonen voor goede onderwijsprestaties en consequenties te verbinden

aan onderwijsprestaties die onder de maat zijn.

Aanbeveling 8: De SOG pleit voor meer erkenning voor de studentbestuurders

Aanbeveling 9: De SOG pleit voor het openen van een Universitair Café in de

binnenstad.

4

Inhoudsopgave

Inleiding ...........................................................................................................................................5

Identiteit overbrengen .................................................................................................................6

Bekend met de geschiedenis ................................................................................................6

Bekend met de huidige RUG ..................................................................................................8

Positieve gevolgen voor de RUG ...........................................................................................9

De persoonlijke benadering ..................................................................................................... 10

De persoonlijke benadering en het ‘we care’ principe ................................................ 10

Een goed begin maken met de eerstejaars .................................................................... 10

De docent als motivator ...................................................................................................... 11

De student blijven betrekken bij opleiding en instelling ................................................. 12

Aanmoedigen van bestuurswerkzaamheden 12

Meer contact tussen docenten en studenten ................................................................ 13

Positieve gevolgen voor de RUG ........................................................................................ 14

Conclusie ..................................................................................................................................... 15

5

Inleiding

De aanname waarmee de SOG heeft gewerkt tijdens het opstellen van deze notitie

is ‘onbekend maakt onbemind’. We zien namelijk dat veel studenten trots zijn op de

studentenorganisatie waarbij zij zijn aangesloten, maar de band die ze hebben met

de RUG is veel minder sterk. Het verschil met Angelsaksische universiteiten is enorm,

daar is de band met de universiteit én tussen de studenten onderling veel sterker.

Naar de mening van de SOG is de universitaire gemeenschap een belangrijk punt

waar de RUG zich op moet richten de komende jaren. Een sterkere universitaire

gemeenschap heeft namelijk voor student, docent, medewerkers en instelling veel

voordelen op onder andere het gebied van verbondenheid en studiesucces. Om dit

te verwezenlijken moeten er volgens de SOG twee belangrijke dingen gebeuren;

studenten, docenten én medewerkers moeten beter bekend raken met de RUG en

we moeten op zoek naar een nieuw soort contact tussen docent en student.

In deze notitie beschrijven we beide verbeterpunten. Het eerste hoofdstuk is gericht

op het overbrengen van de RUG-identiteit. Studenten en medewerkers weten te

weinig over onze geschiedenis, te weinig over onze (bekende) alumni en veel te

weinig over de gebieden waarop de RUG leidend is qua onderwijs en onderzoek. Als

we de aanname ‘onbekend maakt onbemind’ hier op los laten kunnen we stellen

dat een betere informatievoorziening nodig is om mensen überhaupt trots te kunnen

laten zijn op de instelling waar zij werken en/of studeren.

In het tweede hoofdstuk richten we ons op het principe van de persoonlijke

benadering. Hierbij neemt de docent een houding aan, waarbij het duidelijk moet

zijn dat hij begaan is met de student en dat de RUG het belangrijk vindt dat een

student alles uit zijn studie kan halen. De motivatie van de docent speelt ook een

belangrijke rol, die bepaalt namelijk de studiesfeer en daarmee voor een deel het

studiesucces. Vandaar dat de SOG onder andere stelt dat er een principe van

persoonlijke benadering nodig is en de studenten meer betrokken moeten worden bij

de opleiding.

In het proces tot vaststelling en implementatie van een nieuw Strategisch Plan is

genoeg ruimte voor onderwijs, deze notitie ondervangt slechts een deel van de

opinie van de SOG op onderwijsgebied maar heeft wel een duidelijke kern. Een

sterkere universitaire gemeenschap levert voordeel op voor het studiesucces, het

werkplezier, de band met onze alumni en ons imago. Middels deze notitie wordt hier

aandacht voor gevraagd en worden concrete plannen voorgesteld om de RUG te

verbeteren. De SOG ziet een mooie toekomst voor de RUG tegemoet wanneer de

academische gemeenschap versterkt wordt en wil hier graag samen met het

College van Bestuur aan werken.

6

Identiteit overbrengen

Een belangrijke voorwaarde voor de vorming van een gemeenschap is de

aanwezigheid van een gedeelde noemer. Bij een universitaire gemeenschap is dat

vanzelfsprekend de universiteit. Maar het blijkt dat dit niet volstaat om een hechte

gemeenschap te vormen, aangezien deze noemer al bijna 400 jaar bestaat en deze

hechte gemeenschap nog onvoldoende vorm heeft aangenomen. Het bewust

maken van het bestaan van deze gedeelde noemer kan in belangrijke mate

bijdragen aan de verbetering van de academische gemeenschap. Dit kan gedaan

worden door het beter overbrengen van de identiteit van de RUG. De SOG zal in dit

hoofdstuk uiteenzetten wat ze hiermee bedoelt en enkele praktische voorbeelden

aandragen.

Bekend met de geschiedenis

Met een lustrum wordt er altijd teruggekeken. Waar staan we nu in vergelijking met

vijf jaar geleden? Wat is er veranderd en wat is hetzelfde gebleven? Waar komen we

vandaan? Deze vragen worden begrijpelijkerwijs veelal door de medewerkers van

de universiteit gesteld en minder door de student. Werknemers blijven, als het goed is,

langer bij de universiteit dan studenten en zien daarom de ontwikkeling beter. Een

heldere toekomstvisie op de rol en plaats van de universiteit is misschien ook te veel

gevraagd van een student, maar enig gevoel bij de geschiedenis en directe toekomst zal de band wel versterken.

De identificatie van studenten met de universiteit hangt af van de bekendheid met

de universiteit. De geschiedenis is een belangrijk onderdeel van haar identiteit,

daarom is het wenselijk dat de student bekend is met de geschiedenis van de RUG.

Nu lijkt het de SOG niet nodig dat elke student een detaillistisch examen af moet

leggen over de geschiedenis van de RUG, maar kan de bekendheid simpel worden

vergroot door een goede informatievoorziening naar de student toe. Hieronder staan een aantal voorbeelden beschreven.

Onze Rector Magnifucus Frans Zwarts heeft enkele malen aangegeven bereid te zijn

om een college te geven over de geschiedenis van de RUG. Dit initiatief juicht de

SOG toe omdat hierdoor de studenten op een actieve manier voorgelicht kunnen

worden. De binding met de RUG is bij nieuwe eerstejaarsstudenten klein en daarom

zou dit college plaats kunnen vinden tijdens de KEI-week. Zo krijgen de

eerstejaarsstudenten in de KEI-week niet alleen een introductie van Groningen en

alles wat het studentenleven te bieden heeft, maar ook een leuke eerste introductie

van de RUG. Door het college op te nemen kan het via internet verder worden

verspreid onder studenten, aangezien het college ook de ouderejaars zal aanspreken.

Aanbeveling 1: De SOG stelt voor dat de Rector tijdens de KEI-week een college geeft over de RUG en haar geschiedenis.

Een grote groep studenten brengt het merendeel van hun studietijd door op het

Zernikecomplex. Helaas weten maar weinig studenten waarom dit terrein de naam

‘Zernike’ heeft gekregen. Frits Zernike is dermate belangrijk geweest voor de RUG dat

bekendheid met de persoon Zernike onder studenten van belang is. Door hier meer

aandacht aan te besteden zullen studenten zich meer identificeren met Zernike als

persoon en daarmee met de RUG zelf. De introductie van eerstejaars lijkt de SOG een uitstekende gelegenheid om de bekendheid van Frits Zernike te vergroten.

7

Aanbeveling 2: Bij de introductie van eerstejaars die op het Zernikecomplex onderwijs genieten moet aandacht worden besteed aan de persoon Frits Zernike

Naast Frits Zernike zijn er natuurlijk ook andere bekende alumni, zoals Wim Duisenberg,

Martin Bril en Job Cohen. De Groningse nuchterheid weerhoudt ons er echter van om

hiermee te pronken. De SOG is van mening dat de RUG trots mag zijn op haar alumni

en dit bijvoorbeeld ook mag gebruiken in voorlichting voor studiekiezers. Weinig

studiekiezers en studenten zoeken uit eigen initiatief informatie over RUG-alumni op

de website van de RUG zelf of algemene websites als Wikipedia. De RUG moet de

trots op alumni beter richting studenten uitdragen, door te laten zien wie ze zijn en ze

betrekken met de instelling en/of opleiding. Hiervoor zijn verschillende manieren te

bedenken, twee ervan staan hieronder beschreven.

De collegezalen dragen nu namen als 5419-0015, 14.0026/23 en geb11-zaal22. Naast

het feit dat dit in de praktijk voor veel verwarring zorgt is het leuk om grote

collegezalen naar bijzondere alumni te vernoemen. Een zaal als 5419-0015 van de

faculteit Economie en Bedrijfskunde kan dan bijvoorbeeld de Duisenbergzaal

genoemd worden. Dit geeft studenten de indruk dat ze niet een cursus volgen in een nieuw gebouw, maar een studie doen die toppers voortbrengt.

Studenten en medewerkers brengen niet de hele dag door in collegezalen, er zijn

meer ruimtes op de verschillende faculteiten waar zij tijd doorbrengen. Hier kan de RUG ook haar identiteit overbrengen door middel van een ‘Wall of Fame’ Nu is het zo

dat gangen en ruimtes vaak bestaan uit grijze muren met hier en daar wat posters.

Met verschillende portretten van bijzondere alumni kunnen de faculteiten een deel

van hun geschiedenis laten zien en raakt de student en werknemer bekend met wat de faculteit allemaal heeft voortgebracht.

Aanbeveling 3: De SOG stelt voor om bekende alumni meer onder de aandacht van

de universitaire gemeenschap te brengen d.m.v. het benoemen van collegezalen en het plaatsen van portretten op de faculteit.

De kantine is een ideale plek om veel studenten te informeren over de

geschiedenis van de RUG

8

Bekend met de huidige RUG

Een ander aspect van het overbrengen van de identiteit is het laten zien wat en wie

de RUG nu is. Want hoe mooi de geschiedenis van de RUG ook mag zijn, de

medewerkers en studenten werken en studeren wel aan de universiteit van nú. Met

meer dan 25.000 studenten, bijna vier en een half duizend fte aan personeel en een

begroting van meer dan een half miljard is er genoeg om te laten zien wat de RUG in

huis heeft.

Studenten hebben nu nauwelijks een idee wat de RUG allemaal doet. Hierdoor kan

men ook moeilijk trots zijn op de RUG omdat ze simpelweg niet weten waarop ze trots

moeten zijn. De SOG begrijpt dat het niet mogelijk is om studenten volledig te

informeren over het reilen en zeilen van de universiteit. Maar de bekendheid met de

RUG van nu kan makkelijk verbeterd worden. Dit kan bijvoorbeeld door projecten

zoals de Blue Gene supercomputer, het Kernfysisch Versnellings Instituut, LOFAR en de

koude-warmteopslag methode van de RUG beter aan studenten te laten zien. Dit zijn

allemaal projecten die tot de verbeelding van studenten spreken en laten zien dat

de RUG meer is dan alleen een plek waar een college wordt gegeven en tentamens

worden afgenomen. Daarnaast laat het zien dat de RUG toponderzoek doet met de modernste middelen, de RUG is een universiteit van nú.

Deze projecten kunnen makkelijk getoond worden aan de studenten. Op praktisch

elke faculteit hangen tegenwoordig grote televisies met daarop informatie over

verschillende zaken. Hierop kan aandacht aan de projecten worden besteed,

bijvoorbeeld door middel van een animatie van de koude-warmteopslag. Daarnaast

kan de boodschap met behulp van de screensavers op de universitaire computers ook worden overgebracht, zoals ook al in het kader van het lustrum werd gedaan.

De powerpointpresentaties van docenten kunnen bovendien worden gebruikt voor

communicatie van nieuws of interessante feitjes. Zo zou een ‘wist je dat’-van de

week gebruikt kunnen worden om tijdens de pauze via een slide studenten te

informeren. Hierdoor wordt datgene wat de RUG bereikt (heeft) direct gekoppeld

aan de opleiding en raken de studenten beter bekend met de instelling waar zij aan studeren.

De UK extra is hiernaast een uitgelezen kans om in een artikel uit te wijden over iets

onbekends van de RUG. Bijvoorbeeld uitleg over de brachistochroon, de sterrenwacht of de geschiedenis van het academiegebouw.

Weinig studenten zijn bekend met de Blaauw

Sterrenwacht, vernoemd naar de Groningse

Sterrenkundige Adriaan blaauw.

9

Op dezelfde manieren kunnen naast de huidige projecten ook de successen en

prijzen van de RUG naar studenten en medewerkers gecommuniceerd worden.

Voorbeelden hiervan zijn het binnenhalen van Vici’s, de toekenning van de SIrius

Subsidie van vier miljoen en de Spinozapremie voor Ben Feringa. Wanneer studenten hier niet van op de hoogte zijn, kunnen ze ook niet trots zijn op het bereiken ervan.

Aanbeveling 4: De SOG stelt voor om huidige projecten en successen beter onder de aandacht van studenten en medewerkers te brengen.

Positieve gevolgen voor de RUG

De geschiedenis van de RUG vormt de pijlers waarop zij rust. Door de geschiedenis

beter bekend te laten worden onder studenten zullen zij meer weten van hun

instelling en zich meer onderdeel voelen ervan. Ook de interne profilering van

huidige projecten, successen en prijzen vergroot de bekendheid met de RUG. Er van

uitgaande dat onbekend onbemind maakt zal door de profilering de universiteit een

instelling worden waar studenten zich verbonden mee voelen. Dit zal een eerste stap zijn naar een sterkere academische gemeenschap.

10

De persoonlijke benadering

De RUG kan zich op allerlei vlakken verbeteren door te werken aan een sterkere

universitaire gemeenschap. Kernwoorden hiervoor zijn: bevlogen, bekend en

persoonlijk. Studenten en docenten moeten meer worden betrokken bij elkaar, met

de universiteit als instelling en met het onderwijs en onderzoek. Daarnaast moeten

studenten en docenten elkaar beter kennen door meer persoonlijk contact tijdens en

buiten de colleges. Docenten die meer begaan zijn met hun studenten creëren een

betere studiesfeer en dit is een belangrijke voorwaarde voor een sterke universitaire

gemeenschap. In dit hoofdstuk worden verschillende elementen besproken en

worden de voordelen voor de RUG uiteen gezet.

De persoonlijke benadering en het ‘we care’ principe

De nieuwe Collegevoorzitter Sibrand Poppema heeft dit jaar al een aantal keer

gesproken over een zogenaamd ‘we care’ principe, waarbij de studenten meer het

gevoel moeten krijgen dat de RUG zich bekommert om hun studievoortgang. Dit is

een stap in de goede richting en kan bijdragen aan een meer persoonlijke

benadering. Die benadering zorgt dan weer voor het ontstaan van een sterkere

academische gemeenschap, waardoor alle partijen nog meer bij elkaar betrokken

raken. De visie die hieronder beschreven is, met een motiverende rol voor de docent

en de betrokkenheid van de student, is een uitbreiding van het ‘we care’ principe.

Een universiteit met dit principe staat in onze optiek voor een universiteit waarbij

docenten en de instelling als geheel zich betrokken en begaan voelen bij hun

studenten. Dit uit zich onder andere in de houding van docenten en de manier en

frequentie van communicatie naar studenten toe.

Een goed begin maken met de eerstejaars

Studenten moeten vanaf hun eerste dag aan de RUG het gevoel hebben dat zij een

tweede thuis hebben gevonden. Dit positieve gevoel moet zo snel mogelijk

gecreëerd worden, omdat het al snel ‘te laat’ is. In het ideale geval gaan ze de RUG

zien als onderdeel van hun identiteit, op dezelfde manier waarop ze naar hun

studentenorganisatie kijken. Er zijn verschillende manieren waarop dit kan worden

gedaan.

Het begint met de opening van het Academisch jaar of activiteiten van de

studievereniging. Op dit moment wordt de opening van het Academisch jaar en de

festiviteiten daarom heen nog weinig bezocht door de nieuwe studenten. Dit jaar zijn

er flyers verspreid in de KEI-week om de eerstejaars al vroeg uit te nodigen. Dit is naar

onze mening een verbetering en we raden het Comité Opening Academisch Jaar

aan om volgend jaar te kijken naar meer mogelijkheden om promotie te maken in

de KEI-week. Daarnaast moeten faculteiten de Opening meer promoten door het in

de agenda’s voor de nieuwe studenten te zetten.

Een tweede manier is het perfectioneren van het eerste college. Dit college

zal als eerste indruk veel invloed hebben op de motivatie van de jonge student. Door

topdocenten in te zetten in het eerste studiejaar kan deze indruk verbeterd worden.

Maar het gaat volgens de SOG-fractie vooral om de houding van de docent. Een

docent die zijn college opent met de mededeling dat slechts een x percentage

studenten zal slagen, drukt meteen de sfeer en daarmee de motivatie. Een positieve

en enthousiaste houding is levert dus veel meer op. Docenten moeten zich betrokken

voelen bij deze studenten en zich bewust zijn van de invloed die zij hebben. Hierdoor

zal de student zich ook meer verantwoordelijk voelen, richting de docent en zichzelf,

voor zijn inzet en studieresultaten. Dit heeft positieve gevolgen voor hun studiesucces

en daarmee de rendementen van de instelling als geheel.

11

Een derde mogelijkheid is het betrekken van ouderejaarsstudenten. Zij zouden

de studenten een aantal start- of studietips kunnen geven tijdens één van de eerste

colleges, of via internet. Hierdoor raakt de student direct in de zogenaamde ‘studie-

modus’. De faculteit- en studieverenigingen zouden hier een belangrijke rol in kunnen

spelen. Veel van deze verenigingen nemen al (een deel van) de organisatie van de

facultaire introductiedagen op zich maar er is hier nog meer winst te behalen. De

actieve leden van deze verenigingen zijn de aangewezen studenten om

enthousiasmerend te vertellen over het verloop van de studie en zijn vaak goed

bereikbaar voor de nieuwe studenten. Dit zijn ook de studenten die als mentor

kunnen fungeren binnen de mentorsystemen die nu worden ontwikkeld.

De docent als motivator

Een docent heeft heel veel invloed op zijn studenten, hij heeft een voorbeeldfunctie

en is voor sommige studenten zelfs een rolmodel. De houding die de docent

aanneemt tijdens college bepaalt voor een groot deel de houding van de

studenten, waarbij een positieve houding natuurlijk een positief resultaat heeft.

Helaas zijn er nog veel docenten die, om welke reden dan ook, een negatieve

houding aannemen richting de collegezaal. Sommige docenten lijken het zelfs als

corvee te zien en werken liever aan hun onderzoek. Daarom is het belangrijk hier

extra aandacht aan te besteden, bijvoorbeeld bij ontwikkelings- en

functioneringsgesprekken.1 De vraag die dan centraal zou moeten staan is waarom

de docent minder of niet gemotiveerd is en welke oplossingen hiervoor mogelijk zijn.

Hier is ook een belangrijke rol weggelegd voor faculteitsbesturen, het is een

bepaalde manier van managen en in zekere zin een cultuuromslag. Het begin moet

gemaakt worden door het College van Bestuur maar de faculteitsbesturen spelen

een sleutelrol. Het bestuurlijk overleg is een goed moment om hierover te spreken en

beleid te maken. Na het bespreken van het onderwerp is het zaak per faculteit een

plan op te stellen hoe deze motivatie verbeterd kan worden. Dit vergt ook een

onderzoek onder docenten naar hun motivatie en werkplezier. Er moet serieus

worden nagedacht over de vraag of ongemotiveerde docenten wel voor de

collegezaal moeten gaan staan. De SOG is van mening dat dit voor beide partijen

onwenselijk is, de studenten krijgen minder goed onderwijs en de docent blijft werk

doen waarin hij op dat moment weinig of geen plezier heeft. Daarom moet er voor

zover mogelijk eerst met de docent worden gekeken naar oplossingen om zijn

motivatie te verbeteren, voordat hij weer het betreffende college gaat geven.

Aanbeveling 5: De SOG stelt voor dat bij de aankomende bestuurlijke overleggen het

onderwerp ‘verbeteren van motivatie van docenten’ besproken wordt en

oplossingen en best practices worden besproken.

Aanbeveling 6: Er dient eens in de twee jaar een 360 graden evaluatie uitgevoerd te

worden (waarin studenten, peers, leidinggevenden en externe deskundigen

betrokken worden), in het tussenjaar dient er een gesprek plaats te vinden tussen de

docent en de leidinggevende om de vorderingen van de docent te bespreken.2

Aanbeveling 7: Het College van Bestuur dient te kijken naar de mogelijkheden om

docenten te belonen voor goede onderwijsprestaties en consequenties te verbinden

aan onderwijsprestaties die onder de maat zijn.3

Wanneer de docent op een gemotiveerde en enthousiaste manier les geeft zal dit,

zoals eerder gezegd, direct de motivatie van de student bevorderen. Dit leidt ertoe

1 SOG notitie Evalueren kun je leren, januari 2008 2 Aanbeveling uit SOG notitie Evalueren kun je leren, januari 2008 3 Idem

12

dat de student vaker uit interesse en ‘vrije wil’ naar college komt. Door deze

verhoogde intrinsieke motivatie verbetert het studiegedrag en wordt de sfeer in het

college positiever. Studenten zullen de docent ook sneller benaderen met

problemen waardoor de docent meer inzicht en controle krijgt over hun

studiegedrag. De docent kan een managerrol aannemen wanneer de student en

docent dit wenselijk achten. De docent neemt een zekere verantwoordelijkheid op

zich richting de student, waardoor de student wat meer sturing kan krijgen. Hierdoor

voelt de student zich ook meer verantwoordelijk voor zijn studiegedrag omdat er een

zekere sociale druk uitgeoefend wordt. Het is niet de bedoeling dat de student

slechts voor de docent gaat werken, er zou een situatie moeten ontstaan waar er

meer loyaliteit bestaat tussen de docent en student. Het is belangrijk dat de docent

bewust wordt (gemaakt) van de balans tussen de zelfstandigheid van een student

en de invloed die de docent kan hebben op deze student. Daarnaast kunnen

studenten elkaar ook meer motiveren in een ‘positieve’ les. Deze vorm van sociale

druk zorgt kan ervoor zorgen dat studenten hun colleges beter voorbereiden, elkaar

sneller ondersteunen en elkaar aanspreken op studiegedrag. Door in colleges

studenten elkaar te laten beoordelen en helpen kan een docent de studenten

dichter bij elkaar brengen. Hierdoor wordt het groepsgevoel versterkt, wat het

college zelf prettiger maakt en waardoor studenten zich meer verantwoordelijk ten

opzichte van elkaar zullen voelen. Dit alles vergt leiding en sturing vanuit het

faculteitsbestuur, waarbij de nadruk ook gelegd moet worden op het voordeel voor

de docenten. Voor de docent is het natuurlijk veel prettiger wanneer hij plezier

ondervindt aan het college geven en het contact met ‘zijn’ studenten. Dit leidt tot

een werknemer die met plezier naar zijn werk gaat, een situatie die wenselijk is voor

elke organisatie.

De student blijven betrekken bij opleiding en instelling

Niet alleen docenten moeten een actieve rol spelen, deze rol is ook weggelegd voor

studenten. Door studenten zo actief mogelijk bij de opleiding te betrekken ontstaat er

een verantwoordelijkheidsgevoel. Het ‘wij-zij’ gevoel wordt hierdoor verminderd

waardoor iedereen zich meer in zal zetten voor kwaliteitsverbetering. Op de RUG

wordt hier al veel aandacht aan besteedt: studenten hebben de mogelijkheid om in

een Opleidingscommissie zitting te nemen of op een andere manier actief te worden

in de medezeggenschap. Het is van belang dat deze organen elk jaar gevuld

worden omdat de leden ervan veel nuttige input kunnen leveren en ambassadeurs

zijn richting hun medestudenten. Studenten die actief zijn binnen de RUG betrekken

vaak hun vrienden, kennissen en studiegenoten bij hun werkzaamheden. Hierdoor

fungeren zij als ambassadeur binnen de RUG en zijn ze onder andere belangrijk bij

het creëren van draagvlak onder studenten. Door er zorg voor te dragen dat

studenten betrokken blijven bij hun opleiding en de instelling in zijn geheel, wordt de

academische gemeenschap sterker doordat onder andere kennis en belangen

uitgewisseld worden. Het versterken van deze gemeenschap zorgt er ook weer voor

dat studenten zich meer betrokken voelen en gemotiveerd zijn om zitting te nemen in

opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen. De RUG staat bekend om

een toegankelijke universiteit waar de mening van studenten serieus wordt genomen

door de bestuurders en studenten ook graag eigen ideeën willen en kunnen

aandragen.

De SOG ziet dit als één van de belangrijkste karakteristieken van de RUG en als de

basis voor een sterkere academische gemeenschap. Wanneer studenten niet meer

betrokken worden en niet meer meedenken en meebeslissen over de toekomst van

de RUG, zullen zij zich ook niet loyaal opstellen tegenover de RUG. Hierdoor zal de

academische gemeenschap nog verder verzwakken, waardoor de afstand tussen

de student en docent en student en instelling zal groter worden. Om dit te

voorkomen is het dus belangrijk om de studenten te blijven betrekken, dit is een

voorwaarde voor het ontstaan van een sterkere academische gemeenschap.

13

Aanmoedigen van bestuurswerkzaamheden

Uniek aan Groningen is het actieve studentenleven waarin studenten de

mogelijkheid wordt geboden een studie- sport- of gezelligheidsvereniging te

besturen. De RuG zou dit kunnen stimuleren door haar trots en waardering voor deze

studentbestuurders uit te spreken en ze meer bij de RuG te betrekken. De SOG pleit

daarom voor meer erkenning van dit bestuurswerk. De studentbestuurders leveren

immers een belangrijke bijdrage aan de Groningse studentengemeenschap en

zorgen voor een bijdrage aan de ontwikkeling van de studenten.

Aanbeveling 8: De SOG pleit voor meer erkenning voor de studentbestuurders

Meer contact tussen docenten en studenten

Op dit moment denken we bij contact tussen docent en student aan het college,

het tentamen en eventueel de werkkamer van de docent wanneer de student wat

actiever is. Om de band tussen docent en student te versterken is het echter ook van

belang dat zij elkaar buiten deze situaties tegen komen. De kantines die gedeeld

worden bieden hier wat mogelijkheden voor, de mogelijkheden kunnen echter

uitgebreid worden met bijvoorbeeld een Universitair Café. Angelsaksische

universiteiten maken meer gebruik van dit soort faciliteiten dan Nederlandse

universiteiten. In Oxford is er bijvoorbeeld een kroeg in één van de oudste

universitaire gebouwen, dit is een mooie ouderwetse kroeg met een bruin tintje en

referenties naar de University of Oxford. Studenten en docenten maken hier gebruik

van en vinden elkaar ook in deze kroegen. Dit is heel wat aantrekkelijker dan een

kantine zoals in het Academiegebouw, een faciliteit die we ook delen maar waar

veel minder interactie plaatsvindt. Het soort café dat wij voor ogen hebben heeft

een universitair karakter, dus onder andere met referenties naar de rijke 395-jarige

geschiedenis van de RUG. Daarnaast is het café toegankelijk voor alle studenten en

docenten, ook de internationale. In dit café zijn ook mogelijkheden om lezingen te

organiseren, bijvoorbeeld door Studium Generale. Het café is geen exclusieve club,

waardoor iedereen de mogelijkheid heeft er een kijkje te nemen. Dit soort initiatieven

zorgen ervoor dat docenten en studenten zich meer als één academische groep

voelen waardoor de interactie makkelijker plaatsvindt. Studenten voelen zich

hierdoor persoonlijker benaderd en er zal minder sprake zijn van het ‘slechts een

studentnummer’ zijn. Docenten zullen beter zicht krijgen op hun studenten en hun

werk plezieriger ervaren dan wanneer zij de studenten niet kennen en de studenten

met tegenzin in college lijken te zitten.

Aanbeveling 8: De SOG pleit voor het openen van een Universitair Café in de

binnenstad.

Ook bij de London School of

Economics and Political

Science bestaat er een

Universitair Café

14

Positieve gevolgen voor de RUG

Er zijn een aantal positieve gevolgen te verwachten voor de RUG als instelling

wanneer er een sterkere universitaire gemeenschap wordt gecreëerd in het licht van

het principe van de persoonlijke benadering. Ten eerste de verbetering van

studierendementen, doordat studenten sneller op hun docent afstappen en

docenten meer zicht krijgen op de studievoortgang van de student. Daarnaast zal

het vak zelf verbeteren omdat de student zich meer betrokken voelt en daardoor

door middel van cursusevaluaties en gesprekken streeft naar het verbeteren van het

vak. De student voelt zich betrokken met de opleiding en instelling, hierdoor voelt hij

zich ook meer verantwoordelijk voor zijn eigen studiegedrag.

Docenten zullen naar de mening van de SOG meer plezier hebben in hun

werk wanneer zij gemotiveerd zijn en hun studenten beter kennen. Wanneer er een

sterkere band ontstaat tussen de docent en zijn studenten en de docent een

positieve houding aanneemt in de colleges, zullen de studenten zich meer inzetten in

het college.

Daarnaast moeten we onze studenten zien als de Alumni van de toekomst,

een sterkere universitaire gemeenschap zal er voor zorgen dat zij na hun studietijd

nog terug willen komen naar de RUG. Dit biedt allerlei kansen, niet alleen financiële

maar ook op het gebied van (gast)onderwijs en onderzoek.

Als laatste ons imago. De RUG maakt zich wel eens zorgen over het feit dat

Groningen vooral gekozen wordt door studiekiezers vanwege de stad en het

studentenleven. De SOG is van mening dat de RUG zich meer kan profileren door

een sterke universitaire gemeenschap, waarin studenten en docenten goed contact

hebben en dat er ondanks het verblijf van meer dan 25.000 studenten er een

persoonlijke benadering mogelijk is. De RUG kan hierdoor een verschil maken ten

opzichte van andere universiteiten, door dé universiteit te worden voor persoonlijk

onderwijs.

15

Conclusie

In deze notitie is het belang van een sterkere universitaire gemeenschap

aangegeven en hoe deze bereikt kan worden aan de RUG.

Ten eerste is het van belang om docenten en studenten goed te informeren

over wat er allemaal gebeurt en gebeurd is aan de RUG. Men kan tenslotte niet trots

zijn op iets waarvan men niets weet. Dit betekent dat (nieuwe) studenten

geënthousiasmeerd moeten worden over de geschiedenis van de RUG en haar

bekende alumni. Dit kan bijvoorbeeld door het langverwachte college van de

Rector te organiseren, het liefst als videocollege zodat het daarna op de RUG-site

gebruikt kan worden. Daarnaast moet er meer aandacht besteed worden aan die

gebieden van onderwijs en onderzoek waar de RUG zich onderscheidt van andere

instellingen. Te weinig studenten weten op dit moment af van de Supercomputer op

Zernike en onze toponderzoekers als Ben Feringa. Studenten zijn goed te bereiken in

de kantine, in bibliotheken en in en rond de collegezalen en dit zijn dus de plekken

om hen meer te gaan informeren.

Ten tweede missen veel studenten op dit moment een persoonlijke

benadering en docenten zijn minder of niet gemotiveerd om op een uitdagende

manier college te geven. Naar onze mening is dit voor een groot deel op te lossen

door de band tussen docent en student te verbeteren, omdat ze daardoor beide

meer gemotiveerd raken om met het vak bezig te zijn. De band kan verbeterd

worden door colleges uitdagender te maken en de student hier in te betrekken, door

elkaar meer tegen te komen buiten de collegezalen en studenten meer te betrekken

bij de instelling als geheel. Hierdoor zullen studierendementen verbeteren, docenten

meer plezier hebben in het geven van hun vak, alumni zich meer betrokken voelen

en zal de RUG zich beter kunnen onderscheiden van andere universiteiten.

Kortom, om de band te versterken tussen student en docent en een universitaire

gemeenschap te kunnen creëren is het van belang de informatievoorziening te

verbeteren en te werken aan motivatie van docenten en studenten binnen het

principe van de persoonlijke benadering. Hierdoor worden studenten weer trots op

de RUG en zullen zij dit uitstralen tijdens èn na hun studententijd.

Nummerplaten van trotse studenten en alumni in Amerika