SOG 0708N128 Cultuuromslag

Notitie: 'Cultuur Omslag!'


Toelichting:De SOG is van mening dat cultuur een wezenlijke bijdrage levert aan de algemene ontwikkeling van de student. Door middel van cultureel beleid kan de universiteit de ontwikkeling van de student tot een brede academicus stimuleren. Wij hebben echter een aantal problemen gesignaleerd op dit gebied. De oplossingen die wij in deze notitie aandragen kunnen deze problemen op korte termijn verhelpen en hebben een budget-neutraal karakter. Deze voorstellen hebben betrekking op de rol van cultuur in het onderwijsaanbod, de academische gemeenschapsvorming en de efficiënte inzet van cultuur als marketing en promotiemiddel.

Studentenorganisatie Groningen 2007-2008Linda LakStef van GriekenMirthe BiemansReinier StompDessie LividikouMatthijs van Wolferen

1


Cultuur Omslag!

SOG-Fractie 2007 – 2008

Studentenorganisatie GroningenSint Walburgstraat 229712HX Groningenwww.studentenorganisatie.nlfractie@studentenorganisatie.nl

2


Inhoudsopgave

Inleiding pagina. 4

1- Stand van zaken pagina. 5

2- Cultuur en binding met de academische gemeenschap. pagina. 8

3- Cultuur gekoppeld aan het onderwijsaanbod. pagina. 9

4- Culturele voorzieningen aan de RUG. pagina. 11

5- Marketing en samenwerking met andere instanties. pagina. 12

6- Communicatie en promotie vanuit de RUG. pagina. 14

7- Coördinatie binnen de RUG. pagina. 15

Conclusie en aanbevelingen pagina. 16

Bijlage: Lijst met deelnemende organisaties Cultureel Overleg Overzicht contactgegevens Nederlandse universiteitenOverzicht culturele voorzieningen Gemeente Groningen

3


Inleiding

Mede uit bovengenoemd voorbeeld wordt duidelijk dat cultuur een belangrijke rol kan spelen in de academische vorming van de student. Cultuur is tevens een belangrijk middel ter bevordering van de academische gemeenschap, specifieker de binding tussen studenten en de universiteit. De Raad van Cultuur, het belangrijkste adviesorgaan voor de overheid op het gebied van cultuur, probeert met haar oriëntatie op ‘cultureel burgerschap’ recht te doen aan het toenemende belang van cultuur voor het functioneren van de samenleving en daarmee de maatschappelijke en culturele participatie te bevorderen. Met het programma Cultuur en School probeert men de aandacht voor kunst en cultuur in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs aan te wakkeren en daarmee cultuureducatie te stimuleren1. In het hoger onderwijs verdwijnt echter de aandacht voor culturele vorming. Aangezien de universiteit midden in de samenleving staat en haar studenten probeert op te leiden tot brede, academisch gevormde mensen, heeft ze naar onze mening een rol in de culturele vorming van studenten.

Cultuur is echter niet alleen belangrijk voor de student, maar ook voor de instelling. Door kunst en cultuur in te zetten als een goed marketingmiddel kan de RUG zich goed profileren en voor veel promotie en media aandacht zorgen. Door cultuur in te zetten als een bindende factor binnen de academische gemeenschap en culturele vorming te gebruiken ter stimulering van een vernieuwend en origineel onderwijsaanbod, zou de RUG zich kunnen onderscheiden van andere universiteiten in Nederland. Hoewel de RUG duidelijk waarde hecht aan kunst en cultuur en hier in investeert, wordt er naar onze mening niet al het mogelijke uitgehaald. Zo ondersteunt en faciliteert de universiteit de verschillende culturele studentenorganisaties met huisvesting, organisatiesubsidie en bestuursbeurzen, maar vindt er daarna weinig terugkoppeling plaats. Het belang van cultureel beleid komt ook niet voldoende tot uiting in het universitaire onderwijs.

Naar onze mening moet cultuur, in de brede zin van het woord, meer onder de aandacht van de student en de universiteit gebracht worden. Hierbij zijn de volgende aspecten van belang:

Er moet een mentaliteitsverandering komen die zal leiden tot het cultureel bewustzijn dat kunst en cultuur een belangrijk onderdeel zijn van de academische vorming van studenten. Daarbij moet een langetermijnvisie ontwikkeld worden over de rol van kunst en cultuur binnen de universiteit.

De doelgroep moet optimaal bereikt worden. Zowel studenten, als medewerkers zouden meer betrokken moeten worden bij het culturele leven.

Om een cultureel bewustzijn te creëren en de potentiële doelgroep te kunnen bereiken, moeten de cultureel actieve studenten en de verschillende culturele organisaties beter gefaciliteerd en ondersteund worden.

1 Raad voor Cultuur (2007), ‘Innoveren en participeren’

4

Van 8 november tot en met 2 december het afgelopen jaar, is de World Press Fototentoonstelling gehouden in de A-kerk. Voor de vierde keer op rij heeft het studentbestuur van de Stichting WPFR het voor elkaar gekregen om de wereldberoemde tentoonstelling naar Groningen te halen. Daarmee is Groningen één van 90 steden die de gewilde reizende fotocollectie mag ontvangen. Een visitekaartje voor de stad Groningen! Maar ook een eer voor de RUG dat haar studenten een dergelijk evenement kunnen neerzetten. De World Press tentoonstelling is een bijzonder cultureel evenement, dat het afgelopen jaar bijna 8500 bezoekers heeft getrokken, waarvan 3000 studenten. Het is een evenement dat erg leeft binnen de studentenpopulatie. Het politieke, maatschappelijke aspect van de tentoonstelling, maar ook het verdiepende, educatieve karakter, spreekt studenten aan! Toch investeert de RUG nauwelijks in de totstandkoming van dit evenement, terwijl daar voor de RUG veel uit te halen is.


Wij zien veel ruimte om het huidige aanbod van culturele activiteiten te verstevigen. Zowel de Groningse student, de universiteit als de stad Groningen, kunnen hier optimaal van profiteren. Op dit moment is er een grote mate van versnippering aanwezig bij de verschillende culturele instanties, waardoor het activiteitenaanbod niet optimaal benut wordt. Wij verwachten niet van de universiteit dat zij meer culturele activiteiten gaat organiseren, maar ze kan wel een positieve impuls geven aan de totstandkoming van een goed activiteitenaanbod. De RUG kan op verschillende manieren bijdragen aan meer promotie en aandacht voor cultuur en de facilitering van het culturele aanbod. Cultuur meer onder de aandacht brengen betekent investeren in de ‘open ruimte’ en deze inzetten waar dit zichtbaar en mogelijk is; prominent aanwezig in het academische leven.

Naar onze mening zijn er verschillende mogelijkheden om bovengenoemde aspecten te bereiken. Kennis en uitwisseling met andere universiteiten en een gestructureerd contact met de verschillende culturele organisaties en de gemeente kunnen een uitkomst bieden. De SOG-Fractie heeft verschillende ideeën over de realisering van de genoemde doelstellingen, die in deze notitie uiteengezet zullen worden. Vanuit een schets van de stand van zaken zullen we onze visie op de rol van cultuur binnen de academische gemeenschap toelichten. Na vervolgens de plek van cultuur in het onderwijs te behandelen zal in de daarop volgende hoofdstukken de meerwaarde voor de RUG onder de aandacht worden gebracht. Ten slotte zijn er naar onze mening een aantal concrete veranderingen nodig om het proces in gang te zetten dat aan het einde van de notitie aan de orde zal komen.

1- Stand van zaken

In dit hoofdstuk zullen we de huidige situatie binnen de RUG schetsen en deze vergelijken met andere universiteiten in Nederland. Hiervoor heeft de SOG-Fractie informatie verzameld door overleg te voeren met culturele studentenorganisaties en met andere universiteiten.

In samenwerking met de Usva is er een culturele brainstormmiddag georganiseerd, waar alle erkende culturele organisaties en andere betrokken organisaties en studieverenigingen waren uitgenodigd. Het doel van deze bijeenkomst was om in kaart te brengen wat voor problemen culturele organisaties tegenkomen en welke rol de universiteit zou kunnen vervullen om enerzijds cultuur meer onder de aandacht van studenten te brengen en anderzijds de culturele organisaties meer te ondersteunen. De resultaten en bevindingen van dit overleg zullen verder in de notitie aan de orde komen.

Verder hebben wij geconstateerd dat er andere universiteiten zijn in Nederland die een grote bijdrage leveren aan de facilitering van culturele organisaties en concreet beleid hebben ontwikkeld op het gebied van kunst en cultuur. Om kennis en best practices te verzamelen hebben we veelvuldig contact gehad met deze instellingen. De resultaten en bevindingen hiervan zullen later in dit hoofdstuk aan de orde komen. Huidige situatie binnen de RUGEr zijn verschillende culturele organisaties aangesloten of onderdeel van de RUG. De Usva is een van de belangrijkste organisaties die de culturele vorming van studenten voor haar rekening neemt, door middel van cursussen, culturele voorstellingen en commissies. De doelstelling van de Usva is in het kort de ‘culturele vorming voor en door studenten’2. Daarnaast kent de RUG Studium Generale, een samenwerkingsorganisatie tussen de Hanzehogeschool en de RUG, die lezingen en debatten verzorgd op het gebied van Wetenschap, Cultuur en Maatschappij.

Verder zijn er tal van culturele studentenorganisaties, zoals Bragi, Groninger Studententoneel en Literair Dispuut Flanor, die verscheidene activiteiten organiseren en studenten de mogelijkheid bieden om actief te worden op cultureel vlak. Tenslotte zijn er

2 Vijfjarenplan van de Usva, 2007-2012.

5


studenten die alleen, in groepsverband of vanuit verenigingsverband cultureel actief zijn, in bijvoorbeeld een band of een toneelgroep. De RUG organiseert en initieert zelf verschillende initiatieven op cultureel gebied. Met het Kunststipendium stelt de RUG jaarlijks 5000,- euro ter beschikking aan de winnende kunstenaar, om zijn projectvoorstel uit te werken. De Kunstcommissie RUG heeft als doel te laten zien dat kunst en wetenschap onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Door kunstuitingen en tentoonstellingen te organiseren voor een breed publiek probeert zij de relatie tussen de RUG en de Groninger gemeenschap te intensiveren3. Enkele andere voorbeelden zijn het Lustrum van de RUG dat om de 5 jaar groots wordt aangepakt, de RUG huisdichter, de Opening Academisch jaar en de Beeldencommissie van de RUG. Ten slotte zijn er vele andere culturele instanties, zoals Noorderlicht of het Groninger Museum, die niet specifiek gericht zijn op de Universiteit of de student, maar de hele stad. Studenten maken wel gebruik van deze voorzieningen, mede in organisatorische zin, maar deze vallen in principe buiten de academische gemeenschap.

Het diverse aanbod van culturele organisaties laat zien dat cultuur voor iedereen is. Er vindt interactie plaats tussen de stadjers en de studenten binnen de Groningse gemeenschap. De bezoekers van Studium Generale bestaan voor 60% uit stadjers. De participatie van studenten is dus relatief laag. De RUG ondersteunt vele van bovengenoemde organisaties, maar er vindt weinig terugkoppeling plaats. De organisaties krijgen subsidie voor het vervullen van hun statutaire doelen, maar er wordt niet gekeken naar de waarde en de voordelen die zij voor de universiteit opleveren. Het CUOS vervult deze rol op microniveau, maar op macroniveau wordt niet bekeken wat het culturele aanbod voor de RUG betekent of oplevert, bijvoorbeeld op marketing gebied. Mede gezien het feit dat de participatie van studenten laag is, is er blijkbaar nog een grote potentiële doelgroep te bereiken en kan de RUG zich veel meer profileren met de behaalde resultaten.

Versnippering Om kunst en cultuur optimaal te benutten is het van groot belang dat er een bepaalde vorm van centralisatie en coördinatie plaatsvindt en dat alle onderdelen van cultureel beleid bij elkaar komen. Op dit moment opereren vele organisaties alleen, op hun eigen ‘eilandje’. Wij hebben een grote mate van versnippering geconstateerd, die er toe leidt dat de verschillende organisaties elkaar niet optimaal bereiken. Door een tekort aan middelen en organisatiekracht worden de beoogde doelen niet bereikt. Hierdoor blijkt ook de marketingkracht van de individuele organisaties vrij klein, waardoor telkens dezelfde doelgroep bereikt wordt.

De Usva zou in deze als een koepelorganisatie kunnen gaan functioneren, en daarmee een centrale rol vervullen voor andere culturele organisaties. Een constructie als de ACLO momenteel heeft met de sportverenigingen, zou een goede mogelijkheid zijn. Om vervolgens het contact tussen de RUG en de culturele organisaties te stroomlijnen, zou de RUG naar onze mening een coördinerende rol kunnen vervullen. Door een persoon aan te stellen die verantwoordelijk wordt voor het culturele beleid van de universiteit en de coördinatie op zich neemt tussen de RUG, de verschillende culturele organisaties en de gemeente, zal deze hoge mate van versnippering in de toekomst voorkomen worden.

Universiteiten in Nederland Kunst en cultuur wordt binnen elke universiteit anders ingevuld. De Universiteit Utrecht heeft ongeveer tien jaar geleden veel geïnvesteerd in cultuur. Hierdoor is toen het culturele centrum Parnassos4 ontstaan, dat naast de locatie op de Uithof, een centrale plek in het centrum biedt waar veel culturele (en internationale) studentengezelschappen zijn gevestigd. Vervolgens is het de lijn van de Universiteit Utrecht geweest om de culturele sector aan te merken als kwetsbaar

3 Memo 08/00884 Fototentoonstelling ‘The China Connection’, voor vergadering CvB, 23-01-2008.4 Website Parnassos: http://www.uu.nl/uupublish/overparnassos/37883main.html

6


maar van zodanig belang om haar te ontzien tijdens de bezuinigingsrondes die elke universiteit de laatste jaren heeft meegemaakt. Het beleid van de universiteit kent een duidelijke visie, waarin is gekozen om veel in handen van studenten te laten, maar hen te ondersteunen en te faciliteren om zo het goede aanbod nog beter te maken. Dit beleid heeft later in samenwerking met de gemeente Utrecht de Culturele Zondag5 doen ontstaan; een maandelijks terugkerend evenement dat zo groot is gegroeid dat hier duizenden mensen op af komen. Veel van de studentengezelschappen van de Universiteit Utrecht dragen hier aan bij waardoor de universiteit zich profileert binnen de gemeenschap.

De Vrije Universiteit kent al geruime tijd het Cultuurcentrum Griffioen; een centrale locatie waarbinnen verschillende culturele organisaties zijn gehuisvest. Griffioen is niet enkel een studenten instelling, maar vervult ook een maatschappelijke rol als podium voor evenementen. Zo worden er concerten gehouden, tentoonstellingen van beeldend kunstenaars en zijn er geregeld foto-exposities. Zowel Parnassos als Griffioen, bieden ook een ruim cursusaanbod aan en stellen buiten cursusuren repetitieruimtes beschikbaar. Tegen een kleine betaling kunnen toneelgezelschappen, bandjes, orkesten, etc. goed geïsoleerde repetitieruimtes huren met de bijbehorende technische middelen, zonder geluidsoverlast te veroorzaken. De Erasmus Universiteit, waar op dit moment een reorganisatie plaatsvindt, kent Erasmus Cultuur. Erasmus Cultuur is onderdeel van de sectie Kunst, Cultuur en Wetenschap (KCW), van de afdeling Studentenvoorzieningen van de Universiteit. Het bijzondere aan Rotterdam is dat zij geen gebruik maken van een eigen pand, maar dat er coördinatie plaatsvindt tussen de verschillende podia en voorzieningen in de stad. Het voordeel hiervan is dat er geen problemen zijn met ARBO-wetgeving en beheerslast, maar het grote nadeel dat ook door Erasmus Cultuur wordt onderkent is dat er geen plek is waar studenten en studentenorganisaties elkaar treffen en dat het ad hoc regelen van ruimten voor evenementen veel tijd vergt. De samenwerking gaat zo ver dat zelfs de cursussen door een ander orgaan worden gegeven, namelijk de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat dit in Rotterdam mede mogelijk is door de grote diversiteit aan voorzieningen en vele culturele mogelijkheden toen de jonge universiteit aan haar werkzaamheden begon. Bovenstaande bevindingen zijn voor de duidelijkheid ook beknopt weergeven in tabel .

Tabel 1. Vergelijking tussen cultureel beleid van andere universiteiten

Organisatie binnen de Universiteit

Culturele voorzieningen

Taken aangeboden faciliteiten

Universiteit Utrecht

Centraal geregeld; samenwerking met Gemeente

Twee culturele centra: Uithof en Parnassos

Huisvesting studentenorganisaties, cursusaanbod en repetitiefaciliteiten

Vrije Universiteit

Centraal geregeld Cultureel centrum Griffioen

Huisvesting studentenorganisaties, evenementen podium, cursusaanbod en repetitiefaciliteiten

Erasmus Universiteit

Sectie KCW* binnen afdeling Studentzaken

Erasmus Cultuur. Gecoördineerd gebruik van gemeentelijke voorzieningen

Verscheidene voorzieningen en cursusaanbod in stad Rotterdam

(*) KCW: de sectie Kunst, Cultuur en Wetenschap, bestaande uit Studium Generale, Erasmus Cultuur en Kunstzaken.

5 Website culturele zondag: http://www.culturelezondagen.nl/informatie

7


2- Cultuur en binding met de academische gemeenschap

Zowel op universitair als op landelijk niveau wordt het belang van de versterking van de academische gemeenschap en de binding van studenten met hun universiteit onderschreven. De Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU) zet zich hier al geruime tijd voor in. Concreet wil men dat studenten zich meer gebonden en betrokken gaan voelen met hun opleiding, hun faculteit en hun universiteit in het algemeen. Academische vorming binnen de universitaire gemeenschap staat hier centraal. Met academische vorming bedoelen wij de vorming van een academische denken werkhouding. De academisch gevormde student is breed georiënteerd, veelzijdig gevormd, in staat tot reflectie op het eigen handelen en niet enkel een vakspecialist die aan de eisen van zijn opleiding voldoet6. Een bepaalde mate van culturele vorming is daar, naar onze mening, onlosmakelijk mee verbonden.

Uit onderzoek is gebleken dat een van de maatschappelijke effecten van cultuur is, dat deze als een ‘sociaal bindmiddel’ functioneert. Het bezoeken van culturele evenementen kan de collectieve identiteit versterken en cultuur heeft een bindend effect in culturele instellingen waar mensen actief participeren. Daarbij kan cultuur als een broedplaats of ontmoetingsplaats worden gezien voor nieuwe, creatieve ideeën. Tevens is gebleken dat cultuur in de buurt, door middel van aanwezigheid van culturele instellingen, de onderwijsprestaties van scholieren verbetert, de sociale cohesie bevordert en gevoelens van trots op de eigen buurt en stad creëert7. Hoewel deze onderzoeksbevindingen zich richten op het niveau van de buurt en de stad, is het heel aannemelijk dat deze ook gelden in de academische gemeenschap. De universiteit is immers ook onderdeel van een stad en de brede samenleving. Het inzetten van cultuur binnen de universitaire gemeenschap zal mogelijk ook een collectieve identiteit en gevoelens van trots met de instelling creëren. Verder onderzoek wijst op het belang van academische integratie voor een goede motivatie en een succesvolle afronding van de studie. Studenten die goed geïntegreerd zijn in de opleiding, zich daar verbonden mee voelen en goed contact hebben met docenten en medestudenten, hebben meer kans op studiesucces8. De binding met de academische gemeenschap, die mede gerealiseerd kan worden door de inzet van cultuur, is dus essentieel voor de student en de universiteit.

Een goede manier om deze binding en betrokkenheid te stimuleren is om studenten meer te betrekken bij de culturele evenementen en activiteiten die binnen de universiteit georganiseerd worden, zoals nu bij de opening van het academische jaar wordt gedaan. Op deze wijze wordt op een laagdrempelige manier de massa aangesproken om toch deel te nemen aan het universitaire leven. Door het combineren van tradities die de universiteit mede onderscheiden van een willekeurige vervolgopleiding en de culturele uitoefeningen van studenten uit culturele organisaties of gezelligheidsverenigingen, vindt er tevens contact plaats tussen de werknemers van de universiteit en de studenten. Dit kan bijdragen aan een versteviging van de academische gemeenschap.

Cultuur functioneert echter niet enkel als een ‘samenbindende factor’, maar ligt in het verlengde van de maatschappij en de wetenschap. De Kunstraad van Groningen spreekt in de startnotitie van de gemeente Groningen van cultureel burgerschap en refereert daarmee aan een breed geïnteresseerde burger die cultuur inzet als een middel voor reflectie op de maatschappij. Ook de Kunstcommissie RUG en Studium Generale proberen beide met hun eigen activiteitenaanbod te laten zien dat kunst en wetenschap onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.

6 Missie van het Vijfjarenplan van de Usva, 2007-2012. 7 ‘De kunst van investeren in cultuur’, SEO economisch onderzoek, 2007. In opdracht van OCW. 8 RUG, (2006). Studierendement aan de RUG: feiten, verklaringen en aanbevelingen.

Onderwijsraad (2008). Rapport ‘Een succesvolle start in het hoger onderwijs’.

8


Een aantal voorbeelden van activiteiten waarbij cultuur meer geïntegreerd kan worden in de academische gemeenschap zijn:

Opening Academisch jaar van universiteit en faculteiten Voorlichtingsdagen Lustrumactiviteiten en Nieuwjaarsborrels Uitreiking Docent-van-het-jaar prijs Universitaire cafés, lezingen en debatten Propedeuse en bul uitreikingen

Dergelijke activiteiten zijn zeer geschikt om cultuur meer onder de aandacht te brengen; daarnaast kan culturele uitoefening studenten juist stimuleren om dergelijke activiteiten te bezoeken. Enerzijds uit interesse en anderzijds uit betrokkenheid met medestudenten. Cultuur kan tevens ingezet worden om de student bekend te maken met de eigen, oude tradities van de universiteit die kenmerkend zijn voor de instelling en daarmee de betrokkenheid en binding stimuleren. Op dit moment worden culturele organisaties te weinig betrokken bij dergelijke evenementen. Het afgelopen jaar was Bragi uitgenodigd om bij de Opening Academisch jaar een optreden te geven en de RUG-huisdichter heeft zijn gedicht voorgedragen. Deze optredens hebben een grote bijdrage geleverd aan het succes van het evenement. Naar onze mening kunnen dergelijke initiatieven makkelijk uitgebreid worden, zonder kosten met zich mee te brengen. De culturele organisaties hebben tijdens de brainstormmiddag ook aangegeven graag betrokken te willen worden bij RUG-evenementen. Met goed contact en coördinatie kan dit kosteloos en makkelijk gerealiseerd worden.

Optredens van studenten kunnen ook voor scholieren op voorlichtingsdagen erg interessant zijn. De Hanzehogeschool huurt DJ's in die tijdens voorlichtingsdagen een optreden geven. Scholieren blijken dat te waarderen en het draagt bij aan de uitstraling en het imago van de instelling. Wij willen de RUG aanbevelen om bij voorlichtingsdagen haar eigen culturele studentenorganisaties te betrekken. Dit zal de universiteit weinig geld kosten, maar wel de mogelijkheid geven om zich te profileren als een gezellige, cultureel ondernemende universiteit.

● Aanbeveling 1: De RUG dient culturele organisaties meer te betrekken bij RUG-evenementen, zoals de Opening Academisch jaar, en daarmee cultuur inzetten als een ‘samenbindende factor’ binnen de academische gemeenschap.

● Aanbeveling 2: De RUG dient cultuur en culturele organisaties in te zetten tijdens voorlichtingsdagen, om zich daarmee te profileren als een leuke, cultureel ondernemende universiteit onder scholieren.

3- Cultuur gekoppeld aan het onderwijsaanbod

Cultureel onderricht zijn, hoort in bepaalde mate het resultaat te zijn van de academische vorming van de student. Vaardigheden zoals schrijven (niet wetenschappelijk schrijven), spreken in het openbaar, debatteren en dichten kunnen bijdragen aan de academische vorming van studenten. Binnen de Usva worden dergelijke cursussen aangeboden. Uiteraard is het niet wenselijk om cursussen vast op te nemen in het curriculum, maar voor veel opleidingen kan samenwerking met de Usva een zeer nuttige aanvulling zijn. Oorspronkelijk was het de rol van de Usva om dicht bij het initiële onderwijs te staan en daar een bijdrage aan te leveren door middel van het zogenaamde ‘studiegebonden vormingswerk’. De Usva en de universiteit hadden destijds geïnvesteerd in de totstandkoming van projecten, waar culturele, studiegerelateerde vaardigheden werden aangeleerd, zoals audiovisuele vorming en creatief schrijven9.

9 Usva, Jaarverslag ……

9


Op dit moment worden vakken die gerelateerd zijn aan cultuur of culturele vaardigheden enkel verzorgd door de universiteit zelf. De rol die de Usva voorheen vervulde is langzaam afgezwakt. Wij zien echter veel mogelijkheden om in samenwerking met de Usva of andere organisaties cursussen als debatteren, schrijven, fotografie, maar ook tentoonstellingen te betrekken bij bepaalde opleidingen, waar de aard en het doel van de vakken dat toelaat. Te denken valt aan de docente Planologie die de Usva opzocht om met haar studenten landschapsfotografie te bestuderen. Een ander voorbeeld is het vak Internationale Conflictpreventie van de opleiding IOIB, waarbij studenten 2 dagen meedoen aan de conferentie Teimun, een simulatie van de Verenigde Naties. Deelname aan die conferentie, waarbij debatvaardigheden, kennis over de VN en interculturele uitwisseling centraal staan, draagt bij aan de praktijkvaardigheden van de student. Maar ook de fototentoonstelling ‘The China Connection’ van de Kunstcommissie RUG over het leven van Chinese RUG-studenten in Groningen en het leven van Chinese studenten in China, kan erg interessant zijn voor studenten Geschiedenis of studenten van bepaalde Cultuur studies10. Naar onze mening zijn er nog veel meer combinaties en samenwerkingsverbanden mogelijk, die een bijdrage kunnen leveren aan een origineel en vernieuwend onderwijsaanbod, met oog voor de praktijk. Dit zal uiteraard op vrijwillige basis moeten gebeuren en alleen indien het en meerwaarde heeft voor het onderwijs binnen een opleiding.

Met het verzorgen van een dergelijk vakkenaanbod kan de universiteit zich profileren en onderscheiden van andere universiteiten. Een ander voordeel van het aanbieden van culturele en praktijkgerichte vakken, is dat deze de binding met de major versterkt. Studenten krijgen meer ‘feeling’ met hun vakgebied en krijgen de mogelijkheden om theorie en praktijk meer te integreren. Verder zal een dergelijk vakkenaanbod bij kunnen dragen aan de motivatie van studenten. Gedifferentieerd, uitdagend en inspirerend onderwijs, dat als zeer belangrijk wordt ervaren, kan zeker bereikt worden door theorie en praktijk meer met elkaar te verweven en door meer nadruk te leggen op academische en culturele vaardigheden. Met behulp van een centrale coördinator vanuit de universiteit die in samenwerking met de Usva en andere organisaties een vakkenaanbod gaat opstellen, kan dit in het onderwijs worden ingepast. Een dergelijk aanbod zou zich niet moeten beperken tot opleidingen met een kunstzinnige inslag. Studenten van FWN bijvoorbeeld kunnen juist veel halen uit verbreding in hun studie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de hallen van het Teylers Museum, waar een eeuwen oude collectie wetenschap nog in perfecte staat wacht.11 Op deze manier worden studenten gestimuleerd om een bredere interesse en een bredere kijk op hun eigen vakgebied en de maatschappij als geheel te ontwikkelen. Het aanbieden van dergelijke vakken zal de RUG weinig kosten. De nodige voorzieningen en faciliteiten zijn al aanwezig. De verschillende organisaties moeten elkaar alleen nog zien vinden. Met goede samenwerking, coördinatie en intensivering van de bestaande contacten kunnen de huidige middelen optimaal gebruikt en ingezet worden. Met een centrale coördinator vanuit de RUG kan dit plan naar onze mening uitgevoerd worden en gecommuniceerd worden.

● Aanbeveling 3: De RUG dient in samenwerking met de Usva en andere organisaties de mogelijkheden voor integratie van culturele en praktijkgerichte vaardigheden met het universitaire onderwijs te onderzoeken. Deze dienen de faculteiten en opleidingen hierop wijzen, mits er een duidelijke meerwaarde is voor de opleiding en de student.

10 Memo 08/00884 Fototentoonstelling ‘The China Connection’, voor vergadering CvB, 23-01-2008.11Museum “Het Teylers Museum”, lemma: Hoger Onderwijs.

http://www.teylersmuseum.nl/general/texts.jsp?view=/xsl/html&pageName=museum_education_h igh&text=museum_education_high&lang=nl

10


4- Culturele voorzieningen

Op dit moment wordt een aantal van de culturele organisaties door de RUG ondersteunt door middel van bestuursbeurzen, huisvesting en organisatiesubsidie. Alhoewel dit een groot goed is, ligt het probleem bij deze organisaties op een ander gebied. Zoals sportverenigingen een veld en kleedruimte nodig hebben om te kunnen functioneren, hebben het merendeel van de culturele verenigingen een ruimte nodig waar zij kunnen repeteren en optreden. Dit houdt voor het merendeel van de verenigingen in dat een groot gedeelte van de subsidie rechtstreeks naar de huur van zaaltjes, schoollokalen of kerken gaat. Dit lijkt de SOG verre van ideaal; het rendement van de investering die de RUG doet in de vorm subsidie gaat zo verloren. Er zijn echter genoeg alternatieven beschikbaar.

Alhoewel de Usva een centrale rol inneemt in de culturele (studenten)wereld van Groningen, zijn haar capaciteiten om ook als een spil te fungeren ernstig beperkt. Het is wenselijke dat op de lange termijn de Usva een rol krijgt die vergelijkbaar is met die van de ACLO. Om het probleem van repeteerruimtes en dergelijke het hoofd te bieden is door veel organisaties in onze brainstormmiddag naar voren gebracht dat wanneer de Usva gehuisvest zou zijn in een pand waar alle andere verenigingen ook kunnen worden geplaatst en kunnen repeteren, dit grote synergie voordelen zou meebrengen. Het huidige pand aan de Munnekeholm is hier echter niet geschikt voor. Hoewel het een enorme verbetering is ten opzichte van het vorige kantoorpand, is dit pand niet geschikt voor de Usva om als culturele koepel te gaan fungeren. De Usva kampt momenteel al met een groot capaciteitsprobleem en het huidige pand leent zich niet voor de wensen en mogelijkheden van de Usva programmering. De Usva wordt op dit moment erg beperkt doordat het pand niet voldoende geïsoleerd en geluiddicht is, waardoor zij niet open kan staan voor alle evenementen in verband met de huidige geluidsnormen van de gemeente.

Wij zijn van mening dat de voordelen van een geschikt pand voor de Usva zich als volgt voordoen:

het feit dat verenigingen hun subsidie niet aan aparte huisvesting uitgeven

optimaal contact tussen verenigingen voor evenementen en ideeën

een centrale plek voor (studenten)cultuur in Groningen

de mogelijkheid voor de Usva om haar potentieel daadwerkelijk te realiseren

Het lijkt ons daardoor zeer wenselijk om in de toekomst een daarvoor toereikend pand aan te schaffen of te laten bouwen. Zoals een eerder geschetst voorbeeld in Utrecht aantoont zijn er genoeg mogelijkheden tot samenwerking. Er is veel vraag naar een dergelijke voorziening en zoals in Utrecht brede samenwerking is gezocht met bijvoorbeeld de hogescholen, kan in Groningen samenwerking gezocht worden met de Hanzehogeschool, het Conservatorium en de gemeente. Ook is een variant zoals aan de TU Delft waar muziek en toneel faciliteiten zijn geïntegreerd in het sportcomplex en waar studenten voor slechts een klein bedrag gebruik kunnen maken van de professionele apparatuur een goede optie.12 De RUG biedt dit in feite al aan in de vorm van het universiteitstheater, maar de prijzen voor het gebruik hiervan zijn heel hoog, namelijk 150 Euro per dag. Tijdens de brainstormmiddag hebben de culturele organisaties ook aangegeven dat zij door de hoge prijzen, geen gebruik kunnen maken van deze faciliteit.

Het is echter belangrijk voor de verenigingen dat er nu al een oplossing komt voor hun repeteerproblemen. Zoals reeds geschetst worden de gaten nu gedicht door middel van contact met scholen die 's avonds geen gebruik maken van de verschillende lokalen of de faciliteiten van de Hanzehogeschool (Minerva, Dansacademie). Het is echter moeilijk voor de betrokkenen om het contact structureel te houden en zij zijn zeer afhankelijk het contact en de intensiteit van hun

12 Website TU Delft, Sport en Cultuur, geraadpleegd op via http://site.snc.tudelft.nl/index.php#m5287

11


relatie. Hier is naar onze mening een rol voor de RUG weggelegd om vanuit haar goede contacten met een aantal middelbare scholen en kerken in de omgeving, of door samenwerking met de gemeente, op een structurele wijze faciliteiten te bieden voor de verschillende toneel- en muziekverenigingen. Het betreft hier een kostenefficiënte doeltreffende oplossing die enkel de mogelijkheden die er al zijn beter benut en gebruikt. De gemeente heeft immers verscheidene voorzieningen en repeteerruimtes in haar bezit. Een goed voorbeeld van succesvolle toepassing van deze formule is te vinden in Rotterdam, waar de sectie Kunst, Cultuur en Wetenschap een coördinerende functie heeft tussen de verschillende locaties zoals theaterzalen, poppodia en de Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam. Hier wordt ook waar mogelijk gebruik gemaakt van ruimtes binnen de universiteit die op het moment van plaatsvinden van de activiteit vrij en geschikt zijn. Een aantal ruimtes dient gehuurd te worden op ad hoc basis, maar een groot aantal ligt door overeenstemming voor langere tijd vast.13

● Aanbeveling 4: De RUG dient op korte termijn afspraken te maken met de middelbare scholen, kerken en de gemeente waar ze nu al samenwerkingsverbanden mee heeft, voor gebruik van repeteerruimtes onder culturele organisaties.

● Aanbeveling 5: De RUG zou afspraken moeten maken met de Hanzehogeschool, de verschillende culturele organisaties en de gemeente en een intensievere samenwerking in UHG verband moeten nastreven.

● Aanbeveling 6: Meer gebruik en optimale benutting van het Universiteitstheater tegen een betere prijs.

● Aanbeveling 7: Mogelijkheden onderzoeken voor aanschaf of bouw van een nieuw pand

voor de USVA en de andere culturele organisaties op de langere termijn.

5- Marketing en samenwerking met andere instanties

Cultuur reikt buiten de grenzen van de universiteit en staat midden in de samenleving, waarbij zowel universiteit als stad en gemeente betrokken zijn en een rol hebben te vervullen. Door cultuur meer op de voorgrond te plaatsen kan deze samenwerking makkelijk gestimuleerd worden. Met het project City of Talent zetten beide organisaties zich al intensief in voor de stad Groningen als studentenstad en kennisstad. Beide partijen hebben hierin een duidelijk gemeenschappelijk belang. Hier kan makkelijk ook een culturele doelstelling aan toegevoegd worden. In het verleden werd er intensiever samengewerkt door deze instanties op cultureel gebied en dat zou in de toekomst wellicht weer opgepakt kunnen worden.

Wij zouden graag zien dat de gemeente Groningen en de RUG meer met elkaar gaan samenwerken en meer gezamenlijke initiatieven gaan ontplooien op cultureel gebied. Op deze manier zullen stad en universiteit dichter bij elkaar komen. De Kunstraad probeert een bijdrage te leveren aan het culturele klimaat in Groningen wat ook uiterst belangrijk is voor de universiteit en haar studenten. Een voorbeeld voor mogelijke samenwerking van dicht bij huis is de World Press fototentoonstelling, waar de RUG in tegenstelling tot de Kunstraad en de gemeente Groningen, nog maar een minimale rol vervult. Binnen de gemeente wordt op dit moment de notitie Cultuurbeleid voor de komende jaren. Een van de doelstellingen gaat het contact met de studentenpopulatie worden. De gemeente heeft aangegeven dat zij graag intensievere contacten zou willen met de RUG en Hanze (en Usva en CAST) maar dat het leggen van contacten op een lager niveau dan de UHG moeilijk verloopt. De gemeente heeft ook aangegeven dat de vorming van de UHG hopelijk een eerste stap is richting deze samenwerking.

13 Erasmus Cultuur en Activiteiten. Hoitink, Frederieke

12


Er gebeuren tal van dingen binnen de academische Gemeenschap die interessant zijn voor een erg brede doelgroep. Een omslag in denken over de manier waarop daar op dit moment mee wordt omgegaan kan veel goeds brengen. De evenementen die door studenten worden georganiseerd zijn niet alleen van belang voor studenten, maar ook voor de medewerker, stadjer, de potentiële student, de alumni die betrokken willen blijven en de buitenwereld. Daardoor kan dit ook interessant zijn voor de gemeente en in sommige gevallen, het bedrijfsleven. Door beter in te zetten op deze mogelijkheden tot samenwerking, kan de RUG zich ook naar aankomende studenten profileren als een universiteit waar men actief bezig is met de vorming van jonge mensen op een innovatieve wijze. Groningen bewijst zich tevens als een jonge stad waar 'het' gebeurt en integratie van studenten en stadjers zal het gevolg zijn.

Een van de voordelen die te behalen valt uit bredere samenwerking met de gemeente of culturele instellingen die hier aan gelieerd zijn, is het feit dat er gebruik kan worden gemaakt van de specifieke kennis en middelen die een departement van Onderwijs, Cultuur, Sport en Welzijn (OCSW) met zich meebrengt. Uit gesprekken met dit departement blijkt dat zij erg geïnteresseerd zijn in de student, zowel als organisator als afnemer van cultuur, maar dat zij op dit moment het contact met de RUG niet kunnen leggen. Daar tegen over staat dat OCSW veel kennis heeft wanneer het cultuureducatie betreft, meer en betere informatie kanalen voor promotie doeleinden en verscheidene culturele voorzieningen tot haar beschikking. Met intensievere samenwerking kan er dus grote winst behaald worden voor beide partijen. Een goed voorbeeld van een geval waar deze samenwerking beide partijen had kunnen versterken is de documentaire 'De Suikercyclus'. Het betreft hier de winnaars van het RUG Kunststipendium 2006. Deze jonge documentairemakers hadden 5000 Euro gewonnen ter uitvoering van hun project en nadat dit was voltooid is de daadwerkelijke vertoning van deze documentaire in Images door de 'Groningse Nieuwe' tot stand gebracht, een initiatief van de gemeente. Hoewel de RUG hier geld in geïnvesteerd had, is haar rol in deze niet gekend. Door samen te werken met de gemeente had de RUG hier veel bekendheid mee kunnen verwerven. De SOG is tevens van mening dat wanneer verenigingen de mogelijkheid krijgen om het RUG-logo te gebruiken omdat zij door de universiteit worden gesteund, dit veel naamsbekendheid oplevert.

De vertoning van de Suikercyclus is slechts één voorbeeld om aan te tonen dat specifiek op het gebied van cultuur de universiteit veel kansen laat liggen. Het gaat naar onze mening vaak alleen al om het beter gebruiken en inzetten van de contacten en mogelijkheden die er al zijn. Door meer samen te werken met bijvoorbeeld de gemeente, genereert de universiteit publiciteit en aandacht die zij ook kan gebruiken in haar wervingscampagnes. Tegelijkertijd wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het vormen van brede academici, zeker wanneer dit gebeurt in combinatie met vakinhoudelijke koppeling tussen cultuur en universiteit.

Door culturele projecten positioneert de RUG zich ook beter binnen de stad Groningen, waardoor een breder draagvlak wordt gecreëerd voor het aanzienlijke aantal studenten binnen de stad. Voor de gemeente is het een goede manier om de, nu nog te weinig in cultureel Groningen aanwezig zijnde student, te bereiken . Daarnaast genereert het ook voor de gemeente de nodige goede publiciteit, zeker binnen hun prijswinnende 'Er Gaat Niets Boven Groningen'-campagne en de aankomende 'City of Talent'-campagne. Voor het bedrijfsleven is het vervolgens erg aantrekkelijk om met bovengenoemde partners in zee te gaan. Het is op dit moment aantrekkelijk voor bedrijven om zich te positioneren als maatschappelijk bewust en participerend en de zekerheid van grote stabiele partners als de universiteit en gemeente maken deelname erg aantrekkelijk. Daar komt bij dat de gemeente Groningen in het licht van de 'City of Talent'-campagne een overkoepelend overleg is gestart. Alle grote evenementen organiserende organisaties nemen hier aan deel, op deze wijze hoopt de gemeente tot een efficientere benuttige van de buitenruimte te komen en wil zij het maximale halen uit de programering van alles wat Groningen aan cultuur rijk is. Op dit moment neemt de universiteit geen deel aan dit overleg, mede omdat het voor de gemeente niet duidelijk is op welke wijze zij de RUG hierover dient te benaderen. Een coördinerend persoon tussen deze partijen lijkt ons echter noodzakelijk; op die manier is er een centraal aanspreekpunt vanuit de universiteit die ook de schakels kan leggen tussen verenigingen en andere spelers.

13


Door het voorgaande zien wij mogelijkheden in toekomstige projecten als de Nacht van Groningen. Een initiatief dat opgezet kan worden door de universiteit en de gemeente, waarbij deze partners het raamwerk neerzetten en de invulling overlaten aan culturele verenigingen en studentenorganisaties. In Amsterdam kennen ze bijvoorbeeld ‘De week van de Amsterdamse student’, een initiatief van de gemeente, de Hogescholen en de Universiteiten in Amsterdam, waarbij men de medezeggenschapsverkiezingen probeert te promoten door middel van een leuke, culturele week. In Utrecht vieren ze maandelijks de Culturele Zondag, wat als klein idee begonnen is maar ondertussen duizenden mensen naar de binnenstad trekt.

Genoeg ideeën te bevordering van culturele bloei van de stad Groningen. Dit is echter niet alleen in het belang van de stad, vaak is het geluid te horen dat de universiteit wordt gezien als een ivoren toren binnen de samenleving. Door op deze wijze de universitaire gemeenschap toegankelijk te maken voor de brede samenleving wordt deze gemeenschap hopelijk voortaan meer gestoeld op draagvlak en goede wil.

● Aanbeveling 8: de RUG en de gemeente Groningen dienen meer te gaan samenwerken op cultureel gebied.

● Aanbeveling 9: De RUG dient belangrijke culturele evenementen in te zetten als marketingmiddel, om zich daarmee te kunnen profileren naar buiten toe. Bijvoorbeeld door het gebruik van het RUG logo door studentenverenigingen.

6- Communicatie en promotie vanuit de RUG

De RUG biedt momenteel niet veel promotie mogelijkheden aan de verschillende culturele organisaties en instanties. Dat moeten ze veelal zelf regelen. Op de website van de RUG is beknopt informatie te vinden over de Usva en over Studium Generale14. Er wordt enkel met behulp van links verwezen naar de oorspronkelijke websites. De Universiteitskrant (UK) heeft een cultuurpagina, maar deze bevat weinig informatie over het culturele activiteiten aanbod en de evenementen die culturele studentenorganisaties in Groningen organiseren.

Tijdens de culturele brainstormmiddag is duidelijk naar voren gekomen dat de culturele organisaties behoefte hebben aan promotie en exposure vanuit de RUG. De website van de RUG15 en de UK besteden hier te weinig aandacht aan. Hoewel de UK een onafhankelijk blad is, is het wel een blad door en voor studenten, en zou het meer aandacht kunnen besteden aan het cultureel initiatief binnen de RUG. Het gebruik van Nestor als medium om het culturele aanbod te promoten is door alle partijen ook als een hele goede oplossing gezien. De nestor-startpagina zou een goede mogelijkheid zijn voor een activiteitenkalender en voor algemene informatie van de studentenorganisaties. De promotie moet wel op een duidelijke doelgroep afgestemd zijn. Cultuur is uiteraard voor alle studenten van belang, maar de promotie zou zich specifiek moeten richten op enerzijds de cultureel ‘ slapende’ studenten, dus de studenten die wel interesse hebben maar de weg door het culturele leven nog niet gevonden hebben. Anderzijds moet meer promotie gericht zijn op eerstejaars, die na de Keiweek wellicht het contact met cultuur verliezen.

Hiernaast zou de RUG ook het alumniblad Broerstraat 5 als promotie medium kunnen gebruiken. Er zijn voldoende alumni die interesse hebben in kunst en cultuur en graag op de hoogte willen blijven van ontwikkelingen op dit gebied. In het kader van versterking van de academische gemeenschap zou dit een goed initiatief kunnen zijn. Ook op financieel gebied zou dit wellicht voordeel kunnen opleveren voor de RUG.

Wij zouden graag zien dat er een maandelijkse ‘Culturele Agenda’ komt, waarin alle culturele evenementen en activiteiten in opgenomen kunnen worden. Naar aanleiding van het UCS advies 'Informatievoorziening' is de afdeling Communicatie en het CUOS momenteel bezig

14 Website RUG, geraadpleegd via http://www.RUG.nl/studenten/voorzieningen/studenten?lang=nl 15Wij gaan uit van de homepage: http://www.RUG.nl/

14


met het ontwikkelen van een activiteitenkalender, waarin verschillende studentenorganisaties de mogelijkheid krijgen om hun activiteitenaanbod te promoten 16. Voor een eerste opzet is dit een heel goed initiatief, mits de website voldoende zoeken sorteerfuncties bevat, waarmee het culturele aanbod makkelijk en overzichtelijk gedistilleerd kan worden uit het gehele activiteitenaanbod. In de toekomst zou het wenselijk zijn als er ook een aparte culturele agenda komt op Nestor, de RUG website of in de UK, waar alle culturele activiteiten in opgenomen worden. Te denken valt ook aan de ontwikkeling van een ‘culturele uitloper’, een gedrukte culturele agenda, die net als de UK verspreid wordt over de verschillende faculteiten en de UB.

Bovengenoemde agenda’s richten zich op het culturele aanbod binnen de RUG, terwijl er buiten de universiteit ook vele verscheidene initiatieven zijn. Een uitgebreide kalender waarin naast de culturele organisaties, ook Studium Generale en de gemeente Groningen hun culturele activiteiten kunnen opnemen zou veel wenselijker zijn, waardoor een compleet overzicht van het hele culturele aanbod in de stad wordt gegeven. Een mooi voorbeeld van een dergelijke agenda is de agenda van Letter & Stad; deze bevat alle activiteiten gericht op literatuur, poëzie etc., en daar zijn bijna alle Groninger Literaire organisaties bij aangesloten17.

Bij andere universiteiten in Nederland wordt er meer aandacht besteed aan cultuur op de verschillende universitaire websites en worden er meer promotiemogelijkheden geboden aan de culturele organisaties. Op de websites wordt er meer aandacht besteed aan de culturele evenementen die georganiseerd worden, op een meer creatieve en aantrekkelijke wijze. De Universiteit van Utrecht heeft op een prominente plek een link naar de maandelijkse cultuuragenda op de website. Deze website heeft een duidelijke sorteerfunctie waardoor studenten en medewerkers snel en makkelijk kunnen zoeken naar activiteiten van Studium Generale, de Hortus, Parnassos etc.18 Zo ook de Radboud Universiteit die binnen haar universitaire agenda zoals ook de RUG deze kent een duidelijke rubricering heeft aangebracht met daar ook ruimte voor “Culturele Activiteiten” (zie bijlage).19 Binnen de RUG zijn deze mogelijkheden momenteel een stuk beperkter.

● Aanbeveling 10: De RUG website, de UK en Broerstraat 5 dienen beter gebruikt en ingezet te worden als medium voor promotie van culturele activiteiten.

● Aanbeveling 11: De RUG zou een online culturele activiteitenagenda moeten ontwikkelen waarin alle culturele organisaties en instanties hun activiteiten en evenementen kunnen promoten.

7- Coördinatie binnen de RUG Op dit moment is er geen specifieke afdeling voor cultuur- en kunstbeleid binnen de RUG. De afdeling Studentenzaken en de afdeling Communicatie ontfermen zich erover, wanneer de situatie zich voordoet. Wij zouden graag zien dat er binnen de universiteit één afdeling verantwoordelijk wordt voor kunsten cultuur zaken binnen de RUG, bijvoorbeeld de afdeling Studentzaken. Het belang van kunst en cultuur zal daardoor meer onderschreven worden en het onderwerp zal nadrukkelijker op de universitaire agenda worden geplaatst.

Binnen de afdeling Studentzaken zouden wij graag zien dat er een persoon wordt aangesteld die verantwoordelijk wordt voor het culturele beleid binnen de RUG en een coördinerende rol gaat vervullen tussen de universiteit, de culturele organisaties, de gemeente en de UHG. De verschillende thema’s die in deze notitie aanbod zijn gekomen, zoals de culturele voorzieningen, de communicatie en promotiemogelijkheden vanuit de universiteit maar ook de integratie van cultuur in het onderwijsaanbod zouden onder de verantwoordelijkheid van deze

16 UCS op Website RUG, geraadpleegd via http://www.RUG.nl/corporate/universiteit/besturen/advies/ucs/werkzaamheden?lang=nl 17 Website Letter en Stad, geraadpleegd via www.letterenstad.nl 18 http://www.uu.nl/uupublish/37920main.html19 http://www.ru.nl/home/agenda/overzicht_van_0/culturele/

15


persoon komen te vallen. Deze persoon zal verder als een primaire schakel gaan functioneren tussen de verschillende instanties en de RUG, om zo de samenwerking en het contact te optimaliseren en te intensiveren.

Wij zouden graag willen dat er voor deze positie een student-assistentschap wordt ingesteld, voor bijvoorbeeld een masterstudent KCM, die zich een jaar lang gaat inzetten voor het culturele beleid aan de RUG. De uitwerking en implementatie van de eerdergenoemde doelstellingen zal daarbij centraal staan. Voor studenten kan dit een zeer uitdagende en leuke manier zijn om relevante werkervaring op te doen. Voor de universiteit zal dit een makkelijke en vooral goedkope manier zijn om cultureel beleid uit te bouwen en op te zetten binnen de RUG. In de toekomst kan dan bekeken worden of een student-assistentschap de meest wenselijke vorm is, of dat er beter een beleidsmedewerker aangesteld moet worden. Een aanstelling binnen de afdeling Studentzaken zal uiteraard een kleine investering vergen, maar door een student-assistent aan te stellen, zullen deze kosten zeer beperkt blijven. In de voorgaande hoofdstukken is het grote belang en de voordelen van een dergelijke aanstelling voor de RUG zelf en haar studenten benadrukt. Wij zijn dan ook van mening dat dit een kleine investering meer dan waard is. Binnen de Erasmus Universiteit heeft de afdeling Kunst Cultuur en Wetenschap in 2007 dankzij haar coördinerende functie met minimale middelen, 183.000 E pro anum waarvan 100.000 E voor loonkosten werd gereserveerd, een programma neergezet voor zowel studenten als werknemers met een omzet van 500.000 E en 15.000 bezoekers.

● Aanbeveling 12: de RUG dient binnen de afdeling Studentzaken een student-assistent aan te stellen die aan de slag gaat met het verwezenlijken van de eerdergenoemde culturele doelstellingen.

Conclusie In deze notitie zijn het belang van kunst en cultuur en de waarde van cultureel beleid voor de universiteit uiteengezet. Er zijn verschillende mogelijkheden en ideeën uitgewerkt over de manier waarop de aandacht voor cultuur gestimuleerd kan worden, hoe het huidige culturele aanbod beter benut kan worden en hoe de doelgroep optimaal bereikt kan worden. Het ontwikkelen van een langere termijn visie en het bewerkstelligen van een mentaliteitsverandering hebben hierin centraal gestaan.

Met een uitgebreide beschrijving van het huidige culturele aanbod binnen de RUG, maar ook binnen andere universiteiten hebben we laten zien dat er al heel veel goede culturele initiatieven zijn. Door de hoge mate van versnippering en decentralisatie wordt het goede aanbod en de doelgroep echter niet optimaal gebruikt. Wij hebben concrete voorstellen gedaan om deze problematiek te verhelpen en de nadruk gelegd op de volgende thema’s. Cultuur kan worden ingezet als bindende factor ter versterking van de academische gemeenschap. Door cultuur meer te integreren in het onderwijsaanbod kan het onderwijs studenten meer motiveren en inspireren. De RUG zou de culturele organisaties beter kunnen faciliteren en ondersteunen, door de investering die zij doet beter te benutten en terug te koppelen. Door cultuur meer als marketingmiddel in te zetten en meer samen te werken met andere instanties kan de RUG zich veel meer profileren. Betere communicatie en promotiemogelijkheden voor culturele organisaties zijn tenslotte noodzakelijk voor de realisering van de eerdergenoemde doelstellingen. Het is in onze ogen dan ook nodig dat er een visie wordt weergegeven, waarin een duidelijke ambitie ligt om cultuur meer te laten betekenen en meer waarde te geven dan op dit moment gebeurt. Cultuur is net zo verbindend als sport en komt in veel vormen voor, die allen kunnen bijdragen aan een betere universiteit.

Om bovengenoemde thema’s optimaal uit te werken en uit te voeren is het naar onze mening noodzakelijk dat er een centrale coördinator wordt aangesteld, in de vorm van een student-assistent, die bezig kan met de uitwerking en implementatie van de culturele doelstellingen. Op deze manier zal de RUG haar culturele ambities volwaardig tot uiting kunnen

16


brengen. Daarnaast zal de RUG zich zowel nationaal als internationaal optimaal kunnen profileren als een cultureel ondernemende en betrokken universiteit, waarbij studenten en bestuurders samen kunst en cultuur tot leven brengen…

In deze notitie hebben we de volgende concrete aanbevelingen gedaan:

● Aanbeveling 1: De RUG dient culturele organisaties meer te betrekken bij RUG-evenementen, zoals de Opening Academisch jaar, en daarmee cultuur inzetten als een ‘samenbindende factor’ binnen de academische gemeenschap.

● Aanbeveling 2: De RUG dient cultuur en culturele organisaties in te zetten tijdens voorlichtingsdagen, om zich daarmee te profileren als een leuke, cultureel ondernemende universiteit onder scholieren.

● Aanbeveling 3: De RUG dient in samenwerking met de Usva en andere organisaties de mogelijkheden voor integratie van culturele en praktijkgerichte vaardigheden met het universitaire onderwijs te onderzoeken. Deze dienen de faculteiten en opleidingen hierop wijzen, mits er een duidelijke meerwaarde is voor de opleiding en de student.

● Aanbeveling 4: De RUG dient op korte termijn afspraken te maken met de middelbare scholen, kerken en de gemeente waar ze nu al samenwerkingsverbanden mee heeft, voor gebruik van repeteerruimtes onder culturele organisaties.

● Aanbeveling 5: De RUG zou afspraken moeten maken met de Hanzehogeschool, de verschillende culturele organisaties en de gemeente en een intensievere samenwerking in UHG verband moeten nastreven.

● Aanbeveling 6: Meer gebruik en optimale benutting van het Universiteitstheater tegen een betere prijs.

● Aanbeveling 7: Mogelijkheden onderzoeken voor aanschaf of bouw van een nieuw pand

voor de USVA en de andere culturele organisaties op de langere termijn.

● Aanbeveling 8: de RUG en de gemeente Groningen dienen meer te gaan samenwerken op cultureel gebied.

● Aanbeveling 9: De RUG dient belangrijke culturele evenementen in te zetten als marketingmiddel, om zich daarmee te kunnen profileren naar buiten toe. Bijvoorbeeld door het gebruik van het RUG logo door studentenverenigingen.

● Aanbeveling 10: De RUG website, de UK en Broerstraat 5 dienen beter gebruikt en ingezet te worden als medium voor promotie van culturele activiteiten.

● Aanbeveling 11: De RUG zou een online culturele activiteitenagenda moeten ontwikkelen waarin alle culturele organisaties en instanties hun activiteiten en evenementen kunnen promoten.

● Aanbeveling 12: de RUG dient binnen de afdeling Studentzaken een student-assistent aan te stellen die aan de slag gaat met het verwezenlijken van de eerdergenoemde culturele doelstellingen en samenwerking tussen gemeente en Hanze af te stemmen.

17


Bijlage

Cultureel Overleg Het Cultureel Overleg op 14 november 2007, was georganiseerd door de SOG-Fractie in samenwerking met de Usva, en heeft plaatsgevonden op het Usva Pand. Alle erkende culturele organisaties en andere betrokkenen waren uitgenodigd om met een delegatie van twee mensen het overleg bij te wonen. De volgende organisaties hebben de bijeenkomst bijgewoond:

GSO MIRA CSG Gica GSMG Bragi Groninger Studententoneel Stukafest Stichting Wereld Pers Foto Groningen GDS Kaliope Studievereniging IK (Kunsten, cultuur en media) Studievereniging Meander (Kunstgeschiedenis) Studievereniging Ubbo Enmmius Usva SOG

De organisatie Literair Dispuut Flanor heeft door middel van een email een bijdrage geleverd.

Voorbeelden Nederlandse universiteitenHieronder staan een aantal van de voorbeelden waarvan in de tekst melding wordt gemaakt.

Deelnemers in Parnassos: Hogeschool Utrecht Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Hogeschool Domstad Universitair Medisch Centrum Utrecht Protestantse Theologische Universiteit.

Parnassos biedt aan individuen en groepen de mogelijkheid om gebruik te maken van de repetitieruimtes.De ruimtes verschillen in grootte. De ruimtes zijn ingericht voor muziek, theater en dans. Elke ruimte heeft een muziekinstallatie en een gestemde piano of vleugel. De repetitieruimtes bevinden zich in Parnassos in de binnenstad.

De doelgroep is met name studenten: groepen die voor het lage tarief (tarief 1) in aanmerking willen komen, moeten voor minstens 70% uit studenten van een van de deelnemende organisaties bestaan. Het is ook mogelijk voor andere instellingen of personen om ruimte te huren.

Kunst, Cultuur en Wetenschap (KCW) Erasmus RotterdamDe sectie Kunst, Cultuur en Wetenschap wordt gevormd door Studium Generale, Erasmus Cultuur en Kunstzaken.

STUDIUM GENERALE

18


Studium Generale organiseert lezingen, debatten, podiumprogramma’s, symposia en workshops met het doel studenten over de grenzen van hun eigen studiegebied te laten kijken. Thema’s worden gevonden in onderling samenhangende wetenschappen, maatschappelijke vraagstukken en ontwikkelingen in kunst en cultuur. De programma’s vinden plaats op Woudestein (collegezalen), Hoboken (collegezalen), en in diverse locaties in de stad: Doelencafé (locatie van Wetenschapscafé), Arminius (locatie van Denkcafé), Laurenskerk (Laurenslezingen), Lantaren/Venster (film en muziekprogramma’s), zaal de Unie (debatten) etc. Er wordt veel samengewerkt met faculteiten, externe organisaties, stedelijke instellingen en vooral met studieverenigingen. Ook is er expliciet aandacht voor internationale studenten met specifieke programma’s. In 2006 organiseerde Studium Generale 51 lezingen & symposia, met in totaal 5.700 bezoekers. Er werden 3 workshops georganiseerd met in totaal 185 deelnemers en er waren 845 toeschouwers bij performances. Ruim 60% van de bezoekers bestaat uit studenten.

ERASMUS CULTUURErasmus Cultuur organiseert en bemiddelt voor studenten en medewerkers culturele cursussen, voorstellingen, excursies en evenementen. CursussenDe cursussen worden gegeven in de diverse kunstscholen van de SKVR in de stad. Ruim 400 studenten volgen jaarlijks via Erasmus Cultuur cursussen.VoorstellingenDe voorstellingen vinden plaats op de diverse podia in de stad (Doelen, Schouwburg, Luxor, Theater Zuidplein, Lantaren/Venster etc.) Ook worden diverse Rotterdamse festivals (Filmfestival, Northseajazz, Museumnacht etc) via Erasmus Cultuur met korting of voorrang aangeboden. Voor deze voorstellingen worden jaarlijks ruim 3000 toegangsbewijzen aan studenten verkocht.Medewerkers van de EUR en van het Erasmus MC ontvangen jaarlijks een brochure met een aanbod van 100 voorstellingen die met korting in de Rotterdamse theaters worden aangeboden. Erasmus Cultuur verzorgt het aanbod en regelt de afhandeling. In 2006 maakte 9% van de EUR medewerkers en bijna 12% van de medewerkers van het Erasmus MC gebruik van dit aanbod. In totaal nemen zij ruim 9000 kaarten af. EvenementenDaarnaast organiseert Erasmus Cultuur diverse culturele evenementen. Voor de meeste evenementen worden locaties in de stad afgehuurd (Plan C, Theater ’t Kapelletje, Exit, Hal 4, Bibliotheektheater, Boijmans van Beuningen, Kunsthal etc.) Dit zijn evenementen als een bandcontest, toneel-eenakterfestival, songfestival, dansevent, avondopenstelling tentoonstelling etc. Ruim 2000 studenten bezoeken jaarlijks deze evenementen.Op Woudestein vindt in Café De Smitse het Happy Hour plaats (gratis optredens) en incidenteel een evenement in restaurant de Etude. Momenteel wordt gewerkt aan de organisatie van ‘bandjes onder de bomen’ op het grasveld voor het A-gebouw en een openluchtbioscoop. Ook de ‘eieren’ gaan het decor vormen van enkele openlucht-optredens. Piano-oefenruimtesOp Hoboken en op Woudestein kunnen studenten pianospelen. De ruimtes op Woudestein bestaan uit de Aula (kan alleen op tijden dat er geen colleges daar plaatsvinden) en de EHBO-kamer (dus tussen de brancards). Op Hoboken is een speciale muziekruimte. Ruim 40 studenten spelen zeer regelmatig piano in een van deze ruimtes.

KUNSTZAKENKunstzaken is mede verantwoordelijk voor het kunstbeleid van de universiteit. Kunstzaken organiseert jaarlijks zo’n twaalf tentoonstellingen op Woudestein, waarvan de helft in aansluiting op programma’s van Studium Generale en Erasmus Cultuur. Vier exposities zijn georganiseerd in samenwerking met studenten(verenigingen). De exposities vinden plaats in de Erasmus LuchtbRUG, de AB-galerij, de universiteitsbibliotheek en de galerijen boven de C hal. Bij een

19


aantal tentoonstellingen worden inleidingen verzorgd. Er is een ‘Kunstroute’ langs de diverse kunstwerken op Woudestein voor studenten, medewerkers en bezoekers.

Voorbeelden van Culturele Agenda's

20


21

SOG 0708N128 Cultuuromslag

Documents

Transcript of SOG 0708N128 Cultuuromslag