‘Slow dentistry’

1
REDACTIONEEL COLOFON TandartsPraktijk is een uitgave van Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media bv, en verschijnt 1 2 keer per jaar als onafhankelijk vaktijdschrift voor de tandheelkundige praktijk. Jaargang 34, nr. 8, augustus 201 3 TandartsPraktijk (TP) is een vaktijdschrift dat zich tot doel stelt te fungeren als intermediair bij de education permanente van de tandarts (algemeen practicus). De redactie is onafhankelijk. Hoewel TP geen wetenschappelijke of sociale richting heeft, dient alle aangeboden kopij wetenschappelijk verantwoord te zijn en binnen Nederlandse normen sociaal aanvaardbaar. Hoofdredacteur a. i.: dr. Hans van Pelt, tandarts-prosthodontist Redactie: Hans Beekmans, tandarts-implantoloog, dr. Jappe Buijs, tandarts-implantoloog, dr. Marco Gresnigt, tandarts, Tom Koster, tandarts-parodontoloog, Thijs Risseeuw, tandarts Eindredactie: Wim van de Kerkhof (e-mailadres: [email protected]) Medewerkers aan dit nummer: prof. dr. Luzi Abraham-Inpijn, inter- nist, dr. Denise van Diermen, arts, dr. Frank Heynick, medisch his- toricus, dr. R.J.M. Gruythuysen, tandarts, Jip Kreijns, tandarts, Khee Hian Phoa, tandarts-prosthodontist, Fred Ribôt, tandtechnicus, dr. Wim Slot, tandarts-implantoloog, Chantal Westhuis, tandarts- assistente Redactie-adres: Bohn Stafleu van Loghum, Het Spoor 2, 3994 AK Houten, Postbus 246, 3990 GA Houten, tel. 030-6383838, fax 030- 6383839, e-mail: [email protected] Redactie-adres productinformatie: [email protected] of: Togenaar- straat 25, 5221 BK ‘s-Hertogenbosch Basisvormgeving: Twin Media bv, Culemborg Op alle bijdragen in deze uitgave zijn de Standaardpublicatievoorwaar- den van Bohn Stafleu van Loghum van toepassing (zie www.bsl.nl/ Auteurs). Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum, Het Spoor 2, 3994 AK Houten, Postbus 246, 3990 GA H outen, tel. 030-6383838, fax 030-6383839, www.bsl.nl Marketing: Simone Lagerweij, tel. 030-6383797, e-mail: [email protected] Advertentieverkoop: Frans Vossenaar, Postbus 246, 3990 GA Houten, tel. 030-638371 4, fax 030-6383996 Media-order: tel. 030-6383943, e-mail: [email protected], www.bsl.nl Abonnementen: K lantenservice Bohn Stafleu van Loghum, Postbus 246, 3990 GA H outen, tel. 030-6383736, fax 030-6383999, internet: www.bsl.nl Abonnementsprijs Nederland 1 50,- per jaar incl. BTW. Studenten, mondhygiënisten en gepensioneerden 75,- per jaar incl. BTW. Voor buitenlandse abonnees geldt een toeslag op deze prijzen. Tandartsen ontvangen een abonnement voor de helft van de prijs gedurende het eerste jaar na het behalen van de tandartsbul. Extra nummer 1 6,95 (incl. BTW, excl. verzendkosten). Het abonnement kan elk gewenst moment ingaan en wordt auto- matisch verlengd, tenzij twee maanden voor de vervaldatum schriftelijk is opgezegd. Mailadres voor adreswijzigingen: [email protected] Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum legt de gegevens van abonnees vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. De gegevens kunnen door de uitgeverij worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten, tenzij u te kennen heeft gegeven hier bezwaar tegen te hebben. Klachten over bezorging: mail s.v.p. naar [email protected] © Copyright 201 3 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Levering en dienst geschieden volgens de voorwaarden van Springer Media, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder dossiernummer 321 07635 op 1 7 juni 201 0. De voorwaarden zijn in te zien op www.bsl.nl, of worden de koper op diens verzoek toege- zonden. I SSN 01 67-1 685 ‘Slow dentistry’ In de zeventiger jaren van de vorige eeuw drong het besef door dat de meeste tandheelkundige problemen chronisch van aard zijn, niet levens- bedreigend en dat gedrag het ontstaan en het verloop van de aandoening sterk beïnvloedt. Door bijvoorbeeld het in balans brengen van biologische factoren kunnen laesies remineraliseren en kan parodontale afbraak een halt worden toege- roepen. Adhesieve technieken en slijtvaste kunststoffen hebben een dyna- mische benadering van weefselherstel mogelijk gemaakt, wat heeft geleid tot veranderingen in de tandheelkundige opleidingen: minimaal invasief denken en werken gericht op behoud of herstel van de functie. Door ortho- dontisch diastemen te sluiten kan vrijwel altijd de processus alveolaris geheel of gedeeltelijk in tact blijven en de kauwfunctie worden behouden. Dat ontluikende besef van de jaren zeventig heeft het behandelgedrag van de tandarts al geleidelijk aan gewijzigd. Van te veel ad hoc (ingrijpen per incident) naar een aanpak met visie op levenslang begeleiden van de patiënt. Duidelijk is daarbij dat een vertrouwensvolle relatie met een voortdurend geïnformeerde patiënt van groot belang is voor een succesvol resultaat. Liever terughoudend en altijd gericht op het welzijn van de patiënt. Die lijn door blijven trekken en ons niet van de wijs laten brengen door de voor- standers van kortetermijndenken en snelle irreversibele behandelingen, zou voortdurend in onze taakopvatting voorop moeten staan. In de kindertand- heelkunde breekt die opvatting nu al breder door (Nexø!). In TP zal die andere opvatting over de op het individu gerichte behandel- wijze (die in feite een logische ontwikkeling is van het ‘dynamisch behandel- concept’) regelmatig aan de orde gaan komen. Extraheren kan altijd nog! dr. Hans van Pelt, hoofdredacteur a.i. jaargang 34 h nummer 8 h augustus 2013 TANDTECHNIEK DE VERSCHROEFDE KROON KOMT LOS! h24 AANSPRAKELIJK GOEDE EN KWADE KANSEN h19 IMPLANTOLOGIE EEN PROTHESE OP IMPLANTATEN h14 onafhankelijk vakblad voor de tandarts TANDARTSPRAKTIJK dontie Oligo-

Transcript of ‘Slow dentistry’

REDACTIONEEL

COLOFON

TandartsPraktijk i s een u itgave van B oh n Stafleu van L ogh u m ,on der deel van Spr in ger M edia bv, en ver sch i jn t 1 2 k eer per jaar alson afh an k eli jk vak ti jdsch r i ft voor de tan dh eelk u n dige pr ak ti jk .

Jaar gan g 34, n r. 8, au gu stu s 201 3

TandartsPraktijk (TP) i s een vak ti jdsch r i ft dat zich tot doel stelt tefu n ger en als in ter m ediai r bi j de edu cation per m an en te van de tan dar ts(algem een pr acticu s). D e r edactie is on afh an k eli jk . H oewel T P geenweten sch appeli jk e of sociale r ich tin g h eeft, d ien t al le aan geboden k opi jweten sch appeli jk ver an twoor d te zi jn en bin n en N eder lan dse n or m ensociaal aan vaar dbaar.

Hoofdredacteur a. i.: dr. H an s van Pelt, tan dar ts-pr osth odon tist

Redactie: H an s B eek m an s, tan dar ts-im plan toloog, dr. Jappe B u i js,tan dar ts-im plan toloog, dr. M ar co G r esn igt, tan dar ts, Tom K oster,tan dar ts-par odon toloog, T h i js R isseeu w, tan dar ts

Eindredactie: W im van de K er k h of (e-m ai ladr es: tpr [email protected] l)

Medewerkers aan dit nummer: pr of . d r. L u zi A br ah am -I n pi j n , i n ter -n i st, d r. D en i se van D i er m en , ar ts, dr. F r an k H eyn ick , m edisch h is-tor icu s, dr. R .J.M . G r u yth u ysen , tan dar ts, Jip K r ei jn s, tan dar ts, K h eeH ian P h oa, tan dar ts-pr osth odon tist, F r ed R ibôt, tan dtech n icu s, dr. W im Slot, tan dar ts-im plan toloog, C h an tal Westh u is, tan dar ts-assisten te

Redactie-adres: B oh n Stafleu van L ogh u m , H et Spoor 2, 3994 A KH ou ten , Postbu s 246, 3990 G A H ou ten , tel . 030-6383838, fax 030-6383839, e-m ai l : tpr [email protected] lRedactie-adres productinformatie: f.vossen aar @bsl.n l of: Togen aar-str aat 25, 5221 B K ‘s-H er togen bosch Basisvormgeving: Twin M edia bv, C u lem bor g

O p al le bi jdr agen in deze u itgave zi jn de Stan daar dpu blicatievoor waar -den van B oh n Stafleu van L ogh u m van toepassin g (zie www.bsl.n l/A u teu r s).

Uitgeverij: B oh n Stafleu van L ogh u m , H et Spoor 2, 3994 A K H ou ten ,Postbu s 246, 3990 G A H ou ten , tel . 030-6383838, fax 030-6383839,www.bsl.n lMarketing: Sim on e L ager weij , tel . 030-6383797, e-m ai l : s. lager [email protected] l Advertentieverkoop: F r an s Vossen aar, Postbu s 246, 3990 G A H ou ten , tel . 030-638371 4, fax 030-6383996Media-order: tel . 030-6383943, e-m ai l : m edia.m ar k etin [email protected] l ,www.bsl.n lAbonnementen: K lan ten ser vice B oh n Stafleu van L ogh u m , Postbu s246, 3990 G A H ou ten , tel . 030-6383736, fax 030-6383999, in ter n et:www.bsl.n lA bon n em en tspr i js N eder lan d € 1 50,- per jaar in cl . B T W. Stu den ten ,m on dhygiën isten en gepen sion eer den € 75,- per jaar in cl . B T W. Voorbu iten lan dse abon n ees geldt een toeslag op deze pr i jzen . Tan dar tsen on tvan gen een abon n em en t voor de h elft van de pr i jsgedu r en de h et eer ste jaar n a h et beh alen van de tan dar tsbu l.E xtr a n u m m er € 1 6,95 (in cl . B T W, excl. ver zen dk osten ). H et abon n em en t k an elk gewen st m om en t in gaan en wor dt au to -m atisch ver len gd, ten zi j twee m aan den voor de ver valdatu msch r i fteli jk is opgezegd.Mailadres voor adreswijzigingen: adr es_ wijzigin [email protected] l

U itgever i j B oh n Stafleu van L ogh u m legt de gegeven s van abon n eesvast voor de u itvoer in g van de (abon n em en ts)over een k om st. D egegeven s k u n n en door de u itgever i j wor den gebr u ik t om u tein for m er en over r elevan te pr odu cten en dien sten , ten zi j u te k en n enh eeft gegeven h ier bezwaar tegen te h ebben .

Klachten over bezorging: m ai l s.v.p. n aar bezor gk lach ten @bsl.n l

© C opyr igh t 201 3N iets u it deze u itgave m ag wor den ver veelvou digd en /of open baargem aak t door m iddel van dr u k , fotok opie, m icr ofi lm of welk e an der ewijze dan ook , zon der voor afgaan de sch r i fteli jk e toestem m in g van deu itgever. L ever in g en dien st gesch ieden volgen s de voor waar den vanSpr in ger M edia, gedepon eer d bi j de K am er van K ooph an del te U tr ech ton der dossier n u m m er 321 07635 op 1 7 ju n i 201 0. D e voor waar den zi jnin te zien op www.bsl.n l , of wor den de k oper op dien s ver zoek toege -zon den .

I SSN 01 67-1 685

‘Slow dentistry’In de zeventiger jaren van de vorige eeuw drong het besef door dat de meeste tandheelkundige problemen chronisch van aard zijn, niet levens-bedreigend en dat gedrag het ontstaan en het verloop van de aandoeningsterk beïnvloedt.

Door bijvoorbeeld het in balans brengen van biologische factoren kunnenlaesies remineraliseren en kan parodontale afbraak een halt worden toege-roepen. Adhesieve technieken en slijtvaste kunststoffen hebben een dyna-mische benadering van weefselherstel mogelijk gemaakt, wat heeft geleidtot veranderingen in de tandheelkundige opleidingen: minimaal invasiefdenken en werken gericht op behoud of herstel van de functie. Door ortho-dontisch diastemen te sluiten kan vrijwel altijd de processus alveolarisgeheel of gedeeltelijk in tact blijven en de kauwfunctie worden behouden.Dat ontluikende besef van de jaren zeventig heeft het behandelgedrag vande tandarts al geleidelijk aan gewijzigd. Van te veel ad hoc (ingrijpen perincident) naar een aanpak met visie op levenslang begeleiden van depatiënt.

Duidelijk is daarbij dat een vertrouwensvolle relatie met een voortdurendgeïnformeerde patiënt van groot belang is voor een succesvol resultaat. Liever terughoudend en altijd gericht op het welzijn van de patiënt. Die lijndoor blijven trekken en ons niet van de wijs laten brengen door de voor-standers van kortetermijndenken en snelle irreversibele behandelingen, zouvoortdurend in onze taakopvatting voorop moeten staan. In de kindertand-heelkunde breekt die opvatting nu al breder door (Nexø!). In TP zal die andere opvatting over de op het individu gerichte behandel-wijze (die in feite een logische ontwikkeling is van het ‘dynamisch behandel-concept’) regelmatig aan de orde gaan komen.Extraheren kan altijd nog!

dr. Hans van Pelt, hoofdredacteur a.i.

jaargang 34 nummer 8 augustus 2013

TANDTECHNIEKDE VERSCHROEFDEKROON KOMT LOS!

24

AANSPRAKELIJKGOEDE EN KWADE KANSEN

19

IMPLANTOLOGIEEEN PROTHESE OP IMPLANTATEN

14

onafhankelijk vakblad voor de tandarts

TANDARTSPRAKTIJK

dontiedontieOligo-

1 1 14:13