Scratch 9 Editie Nederland
-
Upload
stabiplan-bv -
Category
Documents
-
view
225 -
download
2
description
Transcript of Scratch 9 Editie Nederland
ISSO KENNISPARTNERGENORMEERD BEREKENEN
VABI-KOPPELING
PREFAB IN BIM
UNICA IN DIFFER PROJECT
FOCUS OP BIM
LEES DIT MAGAZINE ONLINEWWW.STABIPLAN.NL/SCRATCH
EDIT
IE
NEDER
LAND
9
MAGAZ INE VAN STAB IPLAN – ONTWERPSOFTWARE VOOR DE INSTALLAT IEBRANCHE
UNIFORM EN HOGE KWALITEIT
EUROPESE MEP CONTENT STANDAARD
TBI
Ontdek het op www.stabiplan.nl/designed
Een goede installatie start bij een ontwerpproces met de juiste tools. Onze software bewijst zich in de praktijk. Zo ook hier: prin cipe schema, 3D-design, berekening, werktekening en materiaal -rappor tage. Stabicad helpt u op het platform van uw keuze: Revit en CAD. In combinatie met de grafische artikel informatie van MEPcontent staat Stabicad aan de basis van veel aansprekende projecten. Uw projecten.
Designed by Stabicad
Leading in MEP design Gold Partner
PEFC/30-31-435
PEFC Certified
Dit product komt uit duurzaam beheerd bos, gecontroleerde
bronnen
www.pefcnederland.nl
SCRATCH
Wij houden niet van standaard. Als het kan, gaan we voor maatwerk. Voor anders dan anders.
Maar toch zijn er momenten dat iedereen baat heeft bij een standaard. Sinds de torenbouw
van Babel weten we dat het makkelijk is wanneer mensen dezelfde taal spreken. En in het
verkeer is het ook wel goed dat iedereen zich aan een aantal regels houdt.
Tijdens BIM LIVE | SUM 2014 presenteert Stabiplan de European MEPcontent Standard (EMCS).
In een wereld waarin veel gewerkt wordt met standaardproducten, is het niet meer dan logisch dat we een uniforme taal spreken
als het gaat over objectinformatie. Geen standaard die ontstaat uit discussie en compromissen, maar een standaard die werkt in de
dagelijkse praktijk. Lees verder op pagina 14 en download de EMCS via www.mepcontent.eu/emcs.
Standaard
BIM-implementatiebij Imtech
AUTODESK nieuws over 3D printen en subscription
10
17&2925
TU BIMlab Delft kennisboost voor BIM innovatie
Unica realiseert BIM-project DIFFER 4Stabiplan is ISSO kennispartner 8Content in soorten en maten 13Kwaliteit in content met EMCS 14New in Stabicad 9 15Berekenen gebouwprestaties met koppeling Vabi Elements 18Nieuwe families en features MEPcontent 20Albert Schweitzer bouwt en beheert met informatie 21Volgende stap in BIM: prefab bij TBI 26Kort nieuws 30
ColofonSTABIPLAN BV | SLOEP 1 | POSTBUS 128 | 2410 AC BODEGRAVEN | WWW.STABIPLAN.NL | [email protected] | 0172 65 02 65
3
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Unica en Stabiplan versterken elkaar in de BIM-ontwikkeling
4
Dat zegt Arjan van Haperen, hoofd projecten bij Unica.
Hij is een van de aanjagers van de BIM-koplopersgroep.
De koplopersgroep deelt de interne en externe BIM-
ervaring, -kennis en -valkuilen. “Unica staat op een goed
BIM-niveau, we krijgen steeds meer BIM-modelleurs met
goede BIM-ervaring. Het DIFFER project in Eindhoven is
een goed voorbeeld van onze BIM-expertise.”
BREEAM ExcellentBij het DIFFER project is, zoals verwacht mag worden
van een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt
met ontwikkeling van duurzame energie, op alle
fronten aandacht besteed aan een duurzaam ontwerp.
De duurzaamheid komt onder andere terug in de
toepassing van driedubbel isolatieglas, zonnepanelen
met fotovoltaïsche cellen en door het gebruik van een
zaagtandprofiel in de gevel waardoor zowel een goede
zonwering als daglichttoetreding wordt bereikt. Voor
het ontwerp van het gebouw, uitgevoerd door Ector
Hoogstad architecten in samenwerking met Deerns,
is het Breeam Excellent ontwerpcertificaat verleend.
Door de inspanningen van Unica en bouwpartner
Dura Vermeer zal dit na oplevering worden omgezet
in een Breeam Excellent certificaat.
Installatietechniek die zichtbaar isUnica begeleidt de uitvoering van het project op de
bouwplaats, dit om de maximale focus te hebben op het
project. Arjan: “We merken dat de techniek erg belangrijk
is voor DIFFER: we krijgen veel technische vragen naar
“Je hebt een aantal mensen in de organisatie nodig die als BIM-ambassadeurs continu het vliegwiel aanzwengelen.
Zo kunnen we BIM intern eenvoudig onder de aandacht brengen. We roepen niet alleen BIM maar we doen ook BIM.
Bijvoorbeeld in het DIFFER project.”
Unica over de toekomst en de voordelen van BIM
Lees verder
Aan kop in BIM en BREEAM
5
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
aanleiding van het BIM-model. Ik vind dat mooi, ze schatten
de installaties op waarde. Vaak worden installaties enkel als
lastig ervaren en stoppen we ze graag zover mogelijk weg. De
installaties vormen hier een belangrijk onderdeel voor het
onderzoek dat binnen DIFFER wordt uitgevoerd. Er zijn grote
aansluitvermogens nodig en daarmee uitgebreide installaties.
Werken met een BIM-model heeft ons erg geholpen in het
ontwerp en het overleg met de klant en bouwpartners.”
Investeren in BIM-ervaringVanuit de opdrachtgever was BIM als eis gesteld; Unica heeft
daar volmondig ja tegen gezegd. Als BIM-voorloper in de branche
laat Unica zien dat BIM meerwaarde heeft. Arjan: “We hebben
het project begin 2013 opgestart in Revit MEP, maar tijdens het
project liepen we tegen een belangrijk punt aan en dat was het
gebrek aan goede content. We hebben in het begin heel veel
families gemaakt maar dat is geen doen voor dit soort projecten.
Daarom hebben we de keuze gemaakt voor Stabicad for Revit.
De nieuwe functionaliteit in Stabicad houdt ons scherp en we
zien kansen om in de samenwerking met Stabiplan elkaar te
versterken in de BIM-ontwikkeling. Dat komt mede doordat
Stabicad for Revit continu in doorontwikkeling is. Met het project
DIFFER doen we veel goede BIM-ervaring op. Bij zo’n project
moet je niet alleen naar de kosten kijken, maar het juist zien als
investering in BIM-ervaring. De juiste Revit training is de start,
maar alleen door praktijk ervaring kom je vooruit.”
Door het DIFFER project gaat Unica nu per discipline met aparte
aspect modellen werken. Daardoor is ook de performance
een stuk beter geworden omdat er minder van het geheugen
wordt gevraagd. Stabicad for Revit is nu de standaard. Arjan:
“Dat betekent naast de investeringen in software, ervaring
en trainingen dat we ook investeren in de juiste hardware.”
De voordelen van BIM komen bij het DIFFER project ook in
de uitvoeringsfase naar voren. Arjan: “Door vooraf met alle
bouwpartners onderdelen die clashen af te stemmen, worden
faalkosten in de uitvoering gereduceerd. Met name onze
bouwpartner Airpro heeft hierdoor minder passtukken gebruikt,
vergeleken met andere niet-BIM-projecten.”
Content verantwoordelijkheidDe ontwikkelingen rondom up-to-date content gaan snel en
op dit moment zijn er verschillende initiatieven in de branche.
Arjan geeft zijn visie: “Wij moeten zelf geen families maken en
dat geldt volgens mij ook voor de collega partijen, dan gaat er
echt iets mis. Iedereen kan roepen dat hij een mooie bibliotheek
heeft gebouwd, maar wat heb je er voor de langere termijn
aan? Fabrikanten zijn verantwoordelijk voor de up-to-date
beschikbaarheid van hun eigen producten. Als de fabrikant
... installaties op waarde schatten ...
6
SCRATCH
de boot niet wil missen dan zal hij met de juiste informatie
moeten komen.” MEPcontent is het platform waar de fabrikant
deze informatie het best publiceert. Arjan: “Een enorme pre
van Stabicad for Revit is de content die via de directe link met
MEPcontent.eu beschikbaar is.”
Met deze content kun je het Revit model van LOD 100 tot LOD 500
opleveren. Unica heeft voor het DIFFER project heel wat content-
aanvragen gedaan bij MEPcontent, onder andere voor luchtkanalen
en broekstukken. Het ideaalplaatje met betrekking tot content
schetst Arjan vanuit zijn ervaring in de industrie: “Ik wil op alle
materialen een QR-code. Die QR-code linken we aan het model en
zo kan de servicemonteur gelijk zien welke informatie er aan vast
zit. Dit is de toekomst en wie dat slim doet, verandert de markt.
De BIM-beweging is in gang gezet en die is niet meer te stoppen.”
Next step BIM en beheerArjan: “De volgende stap is nu om te bepalen hoe we het model
ook echt geschikt gaan maken voor beheer en onderhoud.
Belangrijke vraag daarbij is wie straks de verantwoordelijkheid
heeft voor het model. De opdrachtgever wordt eigenaar, het
mooie van een BIM-model is dat alle wijzigingen kunnen worden
Lees verder
bijgehouden zodat het altijd up-to-date is. Wij zien dat bij
veel ziekenhuizen een facilitaire afdeling de hele dag bezig is
om alle tekeningen up-to-date te houden.” Het BIM-model is
geschikt voor beheer en onderhoud en dat heeft als voordeel
dat je met een viewer al door het gebouwmodel kan lopen
voordat je als servicemonteur naar een klus gaat. Unica is als
installatiepartner in staat om de rol van BIM-model beheerder
op zich te nemen, wij houden dan alles bij in het model:
mutaties, inclusief bouwkundig, in ons model en in dat van
partners.”
Speerpunt prefabArjan: “Het prefab-proces willen we verder optimaliseren,
intern bespreken we dit in de BIM-koplopersgroep en extern
met Stabiplan. De vertaalslag van een BIM-model naar
prefab-tekeningen kan nog eenvoudiger. Wij willen het BIM-
model gebruiken om snel de prefab-tekeningen te kunnen
maken, dit is een speerpunt van Unica. Door toepassing
van prefab wordt het aantal uren op de bouwplaats sterk
gereduceerd. Door onze ruime ervaring met prefab, een eigen
prefab fabriek en bijbehorende planning en logistiek zijn we
in staat om snel en efficiënt te werken. Door een verdere
integratie van BIM en de voorbereiding van de prefab zal dit
in de toekomst zeker nog verbeteren.”
www.unica.nl / www.differ.nl
7
SCRATCH
ISSO KENNISPARTNER
Tijdens het event ISSO 40 jaar werd Stabiplan als kersverse ISSO Kennispartner op het podium in het
zonnetje gezet. Een samenwerking waar het mes vanuit goed partnerschap aan twee kanten snijdt.
ISSO plaatst via Stabicad kennis en richtlijnen middenin het ontwerpproces van BIM-modelleurs en
Stabicad innoveert vanuit de nieuwste installatietechnische inzichten.
ISSO Kennispartnerschap voor beide partijen belangrijkBIM kennisleverancier en informatiekanaal
KENNISPARTNER
Rob van Bergen, directeur ISSO
Rob van Bergen, directeur van ISSO, is blij met de nieuwe kennis partner.
“Software speelt een belangrijke rol bij het ontwerpen en beheren van
technische installaties in gebouwen en veel kennis die wij leveren
aan de sector wordt hierin verwerkt.
Stabiplan is een toonaangevende partij
in deze markt en het is goed dat wij
nauw samenwerken”. Ook Stabiplan
directeur Gijs Willem Sloof ziet grote
voordelen van de samenwerking: “Trans-
parantie en kwaliteit zijn belangrijke
sleutels van onze ontwerpsoftware. In
bijna vijfentwintig jaar softwareontwik-
keling hebben we altijd ISSO-publicaties
gebruik. Over ISSO- publicaties, zoals 17,
18, 24, 42 en 55, willen we alles weten:
die hebben rechtstreeks gevolgen voor
Stabicad. We willen continu up-to-date
zijn en dat kunnen we als Kennispartner
extra borgen.”
KennisdelenGijs Willem: “Stabicad is vanaf het eerste moment aan BIM
gerelateerd geweest. Ook toen de naam BIM nog niet bestond,
werkten we al vanuit het principe van BIM. Stabicad koppelt
installatietechnische 3D-componenten aan informatie die
gebruikt kan worden voor de hele flow; vanaf het ontwerp
tot en met het beheerproces. We passen de ISSO-publicaties
toe bij alles wat te maken heeft met de berekeningen van lei-
dingsystemen. De engineer kan daarmee zijn berekeningen
zichtbaar maken in zijn 3D-ontwerp.”
Rob: “Het is belangrijk dat installatieprofessionals die in een
BIM-project werken toegang hebben tot de nieuwste kennis
en informatie van de diverse installatietechnieken. Dat
gebeurt steeds vaker via ontwerpsoftware, zoals Stabicad.
Die koppelingen zijn we bij ISSO nu aan het ontwikkelen.
We doen dat graag samen met Stabiplan; zij weten als geen
ander hoe de processen lopen. Voor de ontsluiting van de be-
nodigde kennis kunnen we daar alleen maar van profiteren!”
8
SCRATCH
Grenzen zoeken De wens om samen te werken is wederzijds. Gijs Willem: “ISSO is
een goede club: daar willen we graag mee samenwerken. Het is
handig voor ons en daarmee ook voor de markt. Als Kennispartner
kunnen we koersen op de wisselwerking tussen de regels die je
afspreekt in de branche en de toepasbaarheid via automatisering.”
Voor die toepasbaarheid zoekt Stabiplan alle grenzen op. “Onze
klanten en die van ISSO worden gevraagd om te voldoen aan
bepaalde normen en regels. Alleen is de praktijk vaak weerbarstiger
dan de papieren norm. Als Kennispartner kunnen we al in een
vroeg stadium toetsen of de ISSO-publicaties zijn om te zetten in
software. Zodat we de normen eenduidig en correct aan kunnen
bieden. En onze samenwerking bijdraagt aan de transparantie van
ontwerpsoftware en de kwaliteit van installaties in Nederland.”
Dat ISSO zich ook bezighoudt met Europese normen is voor
Stabiplan een pluspunt omdat de Stabicad rekensoftware ook
in België, Frankrijk, Duitsland en Roemenië op de markt komt.
Met lokale normen, gebaseerd op de Europese normen.”
Eenduidige antwoordenRob: “Als Kennispartner kan Stabiplan ISSO vragen de software
te valideren en een uitspraak te doen over de berekeningen die
Stabicad maakt. Maar we kunnen ook helpen bij het uitdiepen
van praktische klantvragen die relatie hebben met de in Stabicad
gebruikte ISSO-publicaties. Ook ik vind dat we op vragen uit de
markt dezelfde antwoorden moeten hebben. Uiteindelijk gaat
het om het gemak voor de engineer en een goed resultaat voor
de klanten van onze installatiebranche!”
Goed ontwerpen = berekenenGoed ontwerpen betekent dat ook de berekeningen van de
installatie kloppen. De MEP-software van Stabicad onder-
steunt de (BIM-) workflow van concept tot detail met de
gewenste informatiegraad op ieder moment voor adviseur,
installateur en gebouwbeheerder.
Stabicad biedt standaard een groot scala aan snelle bereke-
ningen om de juiste onderdelen te selecteren, bijvoorbeeld
radiatoren selectie/afgifte, schuifje berekening voor lucht-
kanalen en verdeling sprinklerkoppen aan de hand van de
voorgeschreven juiste klasse.
Naast deze standaard opties voor vuistregelberekeningen
heeft Stabicad geïntegreerde berekeningen volgens de norm
voor het doorrekenen van:
• luchtkanalen (volgens ISSO 17 en ISSO 24)
• gasleidingen (volgens NEN 1078/2078)
• tapwater, inclusief circulatieleidingen (volgens NEN 1006
en ISSO 55)
• koelleidingen / centrale verwarming (volgens ISSO 18)
• sprinklerleidingen (volgens ISSO 42)
• riolering (volgens EN 12056 en NTR 3216)
De berekeningen geven direct inzicht in wat de beste
ontwerpkeuzes zijn. De uitgebreide rapportages zijn als
document op te slaan en in te dienen bij een keurende
instantie. Zo kan de installateur later altijd aantonen op
welke berekeningen het ontwerp is gebaseerd.
Edwin Schalk (rechts) namens Stabiplan bij de uitreiking van het ISSO Kennispartnercertificaat
9
SCRATCH
IMTECH
Bij een BIM-proces ligt, in tegenstelling tot het traditionele
ontwerpproces, het zwaartepunt van ontwerpinspanningen in
de vroege fases. De mogelijke beïnvloeding van de kosten en/of
kwaliteit zijn dan immers nog relatief groot en de kosten voor
ontwerpwijzigingen nog relatief laag. Deze verschuiving van het
zwaartepunt zorgt ervoor dat een goede opzet van het BIM-proces
en -model essentieel is.
Daar in de praktijk tegenaan lopen, is niet altijd leuk, maar zorgt
er wel voor dat je in zeer korte tijd veel leert over goed en niet
goed, geschikt en ongeschikt, kosten en baten in een BIM-project.
Imtech heeft verschillende grote BIM-projecten onder handen en
leert nog iedere dag. We praten met projectmanager Jan Boekhorst
en Johan Smit, lead engineer elektro, van de Imtech vestiging in
Arnhem.
Jan: “De eerste stap in BIM is zorgen dat je een heldere doelstel-
ling hebt. Zonder te weten of het haalbaar was (we waren nog
niet heel bekend met de BIM-materie) hebben we gekozen om een
positief netto projectpercentage te noemen. We wisten dat we in
de ontwerpfase leergeld zouden gaan betalen, maar we kennen
ook de BIM-belofte van faalkostenreductie in de uitvoering.
Leren in de praktijkVerwachtingen en doelen in BIM
Imtech heeft voor het vlottrekken van een groot BIM-project Stabiplan consultancy ingeschakeld. Met het als doel selfsupporting
te worden in het draaien van grote BIM-projecten en weer ‘in control’ te komen. Er zijn veel ‘lessons learned’ die de input
vormen voor volgende projecten.
Lees verder op pagina 12
10
SCRATCH
In een ideale situatie wordt er binnen een organisatie op
strategisch niveau een BIM-beleid opgesteld met daarin
de grote lijnen op het gebied van de BIM-implementatie.
Vervolgens vertalen projectleiders en/of engineers dit
beleid naar een implementatieplan op tactisch niveau
met het eindproduct als basis. Zij nemen ook de leiding
over de uitvoering van het implementatieplan op operati-
oneel niveau. Hierbij is het belangrijk om te realiseren dat
het overstappen van een traditioneel bouwproces naar
een BIM-proces een ingrijpende organisatieverandering
vraagt. BIM is samenwerken en afspraken maken. Het
vraagt nieuwe of extra skills van mensen in een organi-
satie. Om deze verandering in goede banen te leiden zijn
duidelijke afspraken, goed opgeleide mensen, de juiste
software en de juiste begeleiding essentieel.
Een BIM-implementatie is een transitie naar een andere
workflow en Stabiplan biedt diensten om u daarbij te
helpen. We hebben inmiddels veel ervaring met de
begeleiding van BIM-implementatieprojecten en weten
als geen ander dat het proces zelden lineair verloopt.
Het is veel meer iteratief. Regelmatig ontbreekt er visie
of beleid en komt men er gedurende het project pas
achter dat BIM een proces is in de hele organisatie. Onze
BIM-consultants worden vaak ingehuurd om projecten
vlot te trekken. De meerwaarde van Stabiplan zit in een
assessment bij de start en de inzet van een BIM-imple-
mentatieprotocol.
Het globale doel van elk BIM-project is hetzelfde, maar
het plan van aanpak en de uitvoering van BIM-imple-
mentaties verschillen vaak. Omdat geen enkel BIM-pro-
ject gelijk is, zal voor nieuwe projecten vooral op tactisch
niveau (planning en fasering, samenwerkingsvorm, invul-
ling van de BIM-rollen, informatienormen, bibliotheken,
informatiesystemen en applicaties, informatiebeheer en
uitwisseling van het model) opnieuw naar de invulling
worden gekeken. De ervaring leert dat vanuit een aantal
scenario’s en hoofdthema’s een custom made implemen-
tatieprotocol per project kan worden vastgesteld.
Onze BIM-consultants focussen zich de eerste dagen op
de juiste opzet van het BIM-proces en werken daarna
(op locatie) aan het BIM-model en de verwerking van
de Stabicad functionaliteiten hierin. Ook faciliteert
Stabiplan de opleidingen van de werknemers en vinden
er tussentijdse evaluaties plaats op basis van de in het
implementatieprotocol vastgelegde afspraken en plan-
ningen.
Op deze manier omvat een BIM implementatieprotocol
afspraken voor het hele proces. Start u binnenkort met
een BIM-project en heeft u vragen op één of meer van
bovenstaande punten neem dan contact met ons op via
BIM-implementatie
11
SCRATCH
IMTECH
Een soort BIM-wisselgeld dus. Het project is nog niet klaar maar ik
denk dat we de doelstelling gaan halen. Al is de oorzaak daarvan
nu nog deels het meerwerk vanuit te laat genomen beslissingen
door de opdrachtgever. Als je in het model 3,5 kilometer 300mm
draadgoot hebt staan en dat moet ineens 5 kilometer 600mm
worden - reken maar uit.”
Jan: “We hebben Stabiplan in het project betrokken op een
moment dat we op een onderdeel een flink probleem hadden dat
was veroorzaakt door een externe partij.” Reden voor Stabiplan om
de installatietechnische kennis van BIM-consultant Rolph Baggen
in te zetten. Jan: “Wat Stabiplan goed deed was het onderkennen
van het probleem, vervolgens binnen het project zorgen dat het
probleem een minimale belemmering vormde voor de voortgang
en tenslotte aan de slag gaan met een structurele oplossing. Hier-
voor bleek ook aanvullende softwareontwikkeling nodig te zijn.
Je zou dus kunnen zeggen dat de sparingsmodule van Stabicad
de afgelopen tijd is doorontwikkeld mede dankzij onze input.”
Als Imtech in de hele organisatie op BIM-niveau is, wil het bedrijf
het BIM-management en de BIM-uitvoering compleet in eigen huis
doen. Johan: “Het is een kwestie van het opstellen van een goed
BIM-protocol en dat bij ieder project vertalen naar een template.
Je houdt rekening met Imtech als organisatie, de organisatie van
het bouwteam en de projectparameters. Daarin verwachten we
dat Stabiplan verdere stappen in de standaardisering van de tem-
plate zet. Doordat het Revit platform zelf ook nog volop in ontwik-
keling is moet er nog teveel ‘geprogrammeerd’ worden on-the-job.
We willen dat Stabiplan ons vooral advies geeft over het proces
en de inrichting van een project, de uitvoering en het modelleren
moeten we 100% zelf kunnen. Natuurlijk blijven er vragen tijdens
het ontwerpen, maar die gaan dan meer over hoe iets in Stabicad
werkt. Daarin moeten cursussen en ondersteuning van de help-
desk voldoende zijn.“
Over uitwisseling tussen CAD en Revit via Exchange is Johan kort
en is de les uit de praktijk duidelijk: “Hoewel andere bouwpartijen
de tool prima konden gebruiken, moet je wel goed bedenken wan-
neer je hem inzet en waarvoor je hem gebruikt. Om minder druk
te leggen op de afstemming en communicatie in het model is onze
conclusie: BIM is vanaf het begin alles in Revit. De schaarste aan
goede BIM-modelleurs is niet op te vullen met CAD-engineers. Dat
is echt een andere tak van sport.”
Lesson learned
Een concrete doelstelling maakt focus en afweging van
kosten/baten gedurende het BIM-project makkelijker en de
opdrachtgever moet meebewegen in het eerder nemen van
beslissingen om meerwerk te voorkomen.
Lesson learned
Door hoge prio te geven aan BIM-opleiding op verschillende
niveaus binnen je organisatie, kun je zelf het niveau van
inleners beoordelen en ben je minder afhankelijk in de
productie. Een BIM-modelleur en ook een externe consultant
moet naast 3D skills ook kennis hebben van installatie -
techniek in de praktijk. Stabiplan levert die meerwaarde.
Lesson learned
Een goede template is interdisciplinair en bepaalt de
opbouw en weergave van alle technische modellen en views,
waaronder aspectmodellen en links van andere disciplines.
Het maakt research van het model mogelijk, waarborgt de
kwaliteit ervan en zorgt voor hergebruik van informatie.
12
SCRATCH
OPEN AND FOR FREE
Content in soorten en maten
De meeste dwg-bestanden op MEPcontent bevatten 3D-symbolen en zijn in elke applicatie te gebruiken. De intelligentie van connectoren en materiaallijsten levert extra gebruiksgemak in Stabicad. Er zijn 3D-dwg’s van verlichtingsarmaturen, ketels, WTW’s, radiatoren, toiletten, pompen, kleppen, afsluiters, airco’s, etc.
Excel-bestanden met parametrische gegevens van leveringsprogramma’s van fabrikanten. Met onder andere typenummer, omschrijving, afmetingen, artikelnummer en informatie over aansluitingen. Beschikbaar in de categorieën brandbeveiliging, CV, elektro, kabelgoten, leidingsystemen, lucht, riolering,
sanitair, sprinkler en TR. Deze content is via Stabicad te importeren.
Door de komst van Revit staan er ook rfa-bestanden op MEPcontent. Deze bestanden bevatten alle informatie die voor de verschillende fases in uw project nodig zijn. Ook families zijn er in verschillende soorten.
Unspecified Family is een Revit-bestand van een product zonder fabrikantgegevens. Goed bruikbaar in vroege BIM-fase: artikelinformatie voor berekening en als fabrikant nog onbekend is.
Specified Family is een Revit-bestand met alle types en afmetingen die een product heeft in het productaanbod van een bepaalde fabrikant. Bij een aantal
fabrikanten is in Stabicad via deeplinks extra productinformatie beschikbaar die is op te slaan in het maintenance model.Voor een groter
gebruikersgemak staan de verschillende types van een artikel in één family. Voorbeelden: families van Nefit, Axis en Remeha. In de type catalog families kan de gebruiker bij het laden de types selecteren die hij in Revit wil gaan gebruiken. Populaire artikelen van
fabrikanten zoals Flamco en OC Waterloo worden vanuit Stabicad gegeneerd als losse families. Deze kunnen meerdere series en/of types bevatten.
Family packs van DYKA AIR en Eriks Aquatherm PPR inclusief template met een voorgedefinieerde instelling voor auto-routing zorgen voor meer ontwerpsnelheid en gebruiksgemak.
Doel is dat content voldoet aan de European MEPcontent Standard, gepubliceerd vanuit 25 jaar ontwikkelkennis en MEP-ervaring. Meer over EMCS op pagina 14.
Via webservices dataconnecties leggen met fabrikanten zodat er één betrouwbare bron is voor up-to-date artikelinformatie.
Family PacksFamilies uit PLS
Families met types
Product Line Sheets
3D-dwg's
Revit Families
EMCS
Webservices
.DWG
.RFA
.PLS
Alle content direct up-to-date in uw model:
Gebruik Stabicad of de MEPcontent Browser app!
MEPcontent.eu is de bibliotheek met content voor iedere MEP-engineer. U vindt er up-to-date grafische en parametrische
productinformatie die direct te gebruiken is in ieder BIM-proces. In alle soorten en maten, van veelgebruikte producten, van alle
bekende fabrikanten, voor Revit en CAD. We zetten ze voor u op een rij:
13
SCRATCH
De publicatie van de European MEPcontent Standard (EMCS)
markeert een belangrijke stap in de uitbouw van MEPcontent.
eu als de centrale plek voor up-to-date grafische artikelinfor-
matie. Stabiplan stelt haar kennis rondom de productie van
content beschikbaar aan de community van MEP-engineers en
aan fabrikanten om op die manier met elkaar ons gezamen-
lijke doel te bereiken: steeds betere gebouwinstallaties dankzij
optimaal georganiseerde BIM-projecten in Europa.
Omdat Revit als platform nog volop in ontwikkeling is, is
EMCS een dynamisch document. In essentie beschrijft het de
spelregels van het spel dat contentproductie heet. Stabiplan
doet dit in haar content factory en in nauwe samenwerking
met alle leidende fabrikanten in de branche. Content gepubli-
European MEPcontent Standard
Feedback en commentaar
op EMCS stellen we op prijs.
Daarom nodigen we u als
lezer van de Scratch uit het
document te downloaden van
www.mepcontent.eu/emcs.
Al uw vragen, opmerkingen
en suggesties zijn welkom via
DE STANDAARD
ceerd op basis van EMCS is te gebruiken in Autodesk Revit 2014
en hoger en in combinatie met applicaties die op het Revit-
platform draaien, zoals Stabicad.
14
SCRATCH
De Sheet Manager in Stabicad for Revit is uitgebreid met de
mogelijkheid om in batches te printen. Selecteer de sheets,
klik ‘Publiceren’ en kies de printer en het aantal prints.
Nieuw in StabicadSparingen, W-schema, Sheet Manager en meer
Stabicad ondersteunt Revit Server in StabiBASE
en in StabiTOOLS is een functie toegevoegd
‘Productdocumentatie verzamelen’ die PDF-
bestanden downloadt en koppelt aan de artikelen
met PDF deeplinks.
Sparingen kunnen worden gegenereerd in meer
constructieve elementen, zoals fundering, dak, kolom,
plafonds etc. Bij het genereren van sparingsverzoeken
kunt u een eigen waarde opgeven voor de diameter
van kanalen en leidingen.
De functionaliteit voor het tekenen van
principeschema’s voor W-installaties
is nu ook beschikbaar in Stabicad for
Revit.
Stabicad for Autocad
• bepalen van hoogte en rotatiehoek bij invoegen artikelen van MEPcontent.eu
• offset plaatsen van elektrosymbolen zodat in 2D view de symbolen op afstand voor de muur worden geplaatst
• filterfunctie voor selectie van artikelen binnen een venster, systeem of hele tekening
• semi-automatisch oplossen kruispunt
In de Installatie Manager van
Elektro kunt u aangeven in welke
View u het schema wilt tekenen en
of u alle schema’s in één View wilt
tekenen of per schema een View.
STABICAD FOR REVIT EN AUTOCAD
Koppeling met Vabi Elements
zie pagina 18-19
15
16
Voor uw technische content gaat u naar MEPcontent.eu. Daar vindt u grafische artikelinformatie van alle bekende Europese fabrikanten. Zo heeft u in iedere fase van het ontwerp de juiste detaillering. Inclusief deeplinks naar fabrikantinfromatie, (groot)handelsinformatie, 3D-preview en GTIN/ETIM classificatie. Gratis en door iedereen overal te gebruiken.
Van handelsinformatie tot 3D grafische content
Download nu de app op www.mepcontent.euOpen and for free
Leading in MEP design
SCRATCH
Met die uitspraak legt hij de link naar het open 3D print plat-
form Spark (spark.autodesk.com) dat Autodesk introduceert
tegelijk met haar 3D printer Ember. En hoe mooi die printer er
ook uitziet, het draait om het platform waarmee Autodesk de
3D print technologie naar een hoger niveau wil tillen. Jeff: “We
besloten erin te stappen en de community te helpen door het
Spark platform te creëren en onze beste technologie beschikbaar
te stellen. In een open formaat dat gebruikers in staat stelt het
niveau van 3D printen in zekere zin te resetten.” Autodesk hoopt
op dezelfde manier als Android te profiteren van de open source
community van ontwikkelaars. De bedoeling is dat die commu-
nity een belangrijke bijdrage gaat leveren in de vooruitgang van
hun gratis open source 3D print platform Spark.
EcosysteemDe kracht van Spark ligt in partnerships met belangrijke spelers
in de 3D print industrie. Met Spark wil Autodesk een ecosysteem
creëren dat de frustratie wegneemt uit het proces van 3D printen.
Hierdoor kunnen hardware leveranciers zich focussen op de
productie van goede hardware – het platform ontzorgt hen voor
wat de software betreft. Jeff: “Het belangrijkste aspect van het
platform is de openheid en de beschikbaarheid voor de com-
munity, zodat ontwikkelaars eraan kunnen bijdragen en ervan
kunnen profiteren.”
MEPcontent.eu“Dezelfde principes liggen ten grondslag aan MEPcontent.eu.”
Edwin Schalk, business development director bij Stabiplan,
wijst op de parallel tussen beide platformen. “Vanaf het begin
hebben we benadrukt dat MEPcontent open and for free is.
Dankzij dit platform beschikken MEP-engineers altijd over
up-to-date grafische artikelinformatie die direct te gebruiken
is in hun BIM-projecten.” MEPcontent bevat Revit families
en 3D CAD-bestanden met relevante productinformatie van
alle belangrijke fabrikanten uit de wereld van installatietech-
niek. Edwin: “Met de publicatie van de European MEPcontent
Standard (zie pagina 14) onderstrepen we het belang van trans-
parantie rondom deze materie. We willen hiermee de ontwikke-
ling van content voor de MEP-industrie een extra boost geven.”
Spark, de basis voor innovatie
3D PRINTING
De kracht van een open platform
“Waarom zijn zoveel 3D printers transparant? Dan zie je het als het fout gaat.” Tijdens zijn keynote bij de Inside 3D printing
conferentie in Santa Clara maakt Jeff Kowalski, CTO van Autodesk, duidelijk dat innovatie vraagt om doorzettingsvermogen.
Maar ook dat innovatie geen eindpunt heeft: “We aren’t done innovating yet.”
CONNECTED OPEN FREE
Autodesk Spark
17
SCRATCH
Bij het modelleren van installatieconcepten wilt u digitaal
inzicht in de gebouwprestaties, zodat interactie tussen partijen
in BIM mogelijk is en samen kan worden gezocht naar de beste
oplossingen. Koppel daarom uw gebouwmodel uit Stabicad for
Revit aan Vabi Elements en gebruik de berekeningsresultaten
direct in het installatieontwerp in Stabicad.
Gebouwen moeten op gebieden zoals comfort, energie en gezond-
heid voldoen aan geldende technische en maatschappelijke
normen en de wensen van de opdrachtgever. Het programma van
eisen is hierbij de leidraad en biedt, mits opgenomen in simulatie
en rekensoftware, de ontwerper de regierol om met opdracht-
gever of in een bouwteam in alle ontwerpfases een dialoog aan
te gaan. Automatisering biedt de mogelijkheid diverse scenario’s,
keuze mogelijkheden en consequenties van wijzigingen snel en
eenvoudig te visualiseren. Voor de berekening van gebouwpresta-
ties in BIM zijn standaard de Amerikaanse Ashrae rekenregels in
Revit opgenomen.
Voor de berekening van gebouwprestaties volgens Nederlandse
en Europese normen kan een gebouwmodel uit Stabicad for Revit
worden ingelezen in Vabi Elements. Dat kan van een geïsoleerde
ruimte, bijvoorbeeld bij het maken van een typical of voorbeeld-
ruimte in een vroeg stadium van BIM, van een bepaalde ruimte-
soort of van het hele gebouw ter controle voorafgaand aan de
fysieke bouw. Na berekening van warmteverlies en koellast in
Vabi Elements worden de berekeningsparameters opgenomen in
de Stabicad schedules en zijn ze beschikbaar voor bijvoorbeeld
radiatorselectie en roosterverdeling.
Ontwerpuitgangspunten liggen vast en worden gecontroleerd:
tijdens het ontwerp ziet u wanneer u genoeg heeft geplaatst om
te voldoen aan de uitgangspunten van de berekening. De kwaliteit
van dit installatietechnische gedeelte van de data binnen het
BIM-model zijn geborgd. Het resultaat is een gebouwontwerp met
optimale gebouwprestaties.
Naast de connector met Vabi Elements komen er in de nabije
toekomst ook Stabicad connectoren beschikbaar voor andere
rekenprogramma’s.
Gebouwprestaties berekenen in BIMConnector Stabicad for Revit met Vabi Elements
VABI ELEMENTS
Robert Lansink, projectleider bij adviesbureau Invent
“Voor het optimaal en juist ontwerpen en construeren van
installaties is een goede integratie en snelle uitwisseling
tussen ontwerp- en simulatiesoftware van essentieel belang.
De koppeling tussen Stabicad voor Revit en Vabi Elements
helpt ons de juiste keuzes op een efficiënte manier te maken.”
18
SCRATCH
Zo werkt hetStart in StabicadZorg in het Stabicad for Revit model dat de bouwkundige ruimtes, in Revit
termen ‘Rooms’, zijn omgezet naar Spaces en controleer of deze ruimtes
bouwtechnisch in orde zijn. Spaces zijn ruimtes met installatietechnische
specificaties zoals warmtelast en koellast. Alleen de Spaces wordt meegeno-
men bij het maken van een IFC-export van het model.
ExportVia de IFC-export uit Stabicad for Revit importeert Vabi de geometrie van
het gebouw(deel). Al is de geometrie nog zo complex, Vabi controleert of de
ruimtes gesloten zijn en op elkaar aansluiten en vertaalt het geheel naar een
gesloten geometrisch model. Dat geeft de zekerheid van een betrouwbare
berekening en dus betrouwbare data in het BIM-model.
Vabi ElementsIn de ruimtelijst kunt u de (ingeladen) ruimtes makkelijk voorzien van de
juiste ruimtedefinities door per Space type of zone ruimtesjablonen toe te
kennen. Vervolgens kiest u de berekening, bijvoorbeeld warmteverlies, en
Vabi simuleert snel en overzichtelijk de gebouwprestaties op basis van het
Bouwbesluit.
ImportSla de berekeningsresultaten op in een Excellijst en haal ze via
[StabiTOOLS – data – importeren uit VABI Elements] binnen in Stabicad.
De berekeningsparameters worden automatisch toegevoegd aan de eigen-
schappen van de Spaces in Stabicad en zijn zichtbaar in de Schedules.
Verder in StabicadBepaal met de radiatorselectie of de plaatsingsfunctie van roosters het
aantal, fabrikant en type radiatoren of roosters in een ruimte. Tijdens het
plaatsen loopt het transmissieverlies in de Schedule terug of in het geval van
ventilatie loopt het aantal kuub op. De rode waardes veranderen van kleur
wanneer de installatie voldoet aan de berekende prestaties van de ruimte.
www.vabielements.com
19
Artikelpagina Alle bestanden
onder een artikel staan
overzichtelijk onder elkaar met
de bestandsnaam, het type, een
voorbeeld en de grootte. Ze zijn
in één keer te selecteren door
linksboven in de kopregel van de
tabel het vakje aan te vinken.
Registreren Inloggen kan nu ook
direct met een Google, Facebook,
LinkedIn of Microsoft account.
3D-preview Bij steeds meer
artikelen staat een link naar
het 3D-preview. Per Revit
Family is er een 3D-preview
die een goed beeld geeft
van de verhoudingen van
het product. Het artikel is te
roteren en in te zoomen.
ETIM-code in artikellijst Als bij
een artikel Rensa-eigenschappen
beschikbaar zijn, staat ook de
ETIM-classificatiecode bij de
artikeleigenschappen.
PDF-preview Artikelen met een
PDF-link krijgen een tabblad
‘Documentatie’ met een
voorbeeldplaatje dat linkt naar
originele locatie van de PDF.
1
1
2
3
5
43
2
5
4
SCRATCH
Nieuwe features MEPcontent.eu
Type catalog families Axis CommunicationsBeveiligingscamera’s van Axis Communications zijn beschikbaar als type catalog
family. Een type catalog family zorgt ervoor dat de grootte van de family beperkt
blijft wanneer er veel types van een artikel beschikbaar zijn. De gebruiker kan bij
het inladen selecteren welke types er in de family meegenomen moeten worden.
Legrand Family pack voor auto-routingDe Revit Families voor het Van Geel GWO Snap-on stalen wandgootsysteem zijn
als Family-pack beschikbaar op MEPcontent. Deze families worden geleverd met
een Revit-template waarin de instelling voor auto-routing is voorgedefinieerd. Om
het gebruik hiervan optimaal te benutten is een handleiding aanwezig.
200 badkamerradiatoren van Radson Van Radson zijn 12 verschillende series badkamerradiatoren (bijv. Apolima, Java
en Andros) met ruim 200 types beschikbaar als Revit en AutoCAD download.
De werking van deze type catalog families staat uitgelegd in de FAQ’s van
MEPcontent.eu.
3D-preview
20
SCRATCH
Nieuwe features MEPcontent.eu
Denk met ons mee, doe met ons mee
“Vroeger hadden we aan het gebouw genoeg, maar nu willen we ook een stuk informatie in een bepaalde structuur
aangeleverd krijgen. Dat is ook gewoon de eis”, aldus Bart Gillis, Hoofd Technisch Bedrijfsbureau, van de eenheid Facilitair bij
het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Daarmee is de toon gezet voor een goed gesprek over BIM. Immers bij BIM draait alles om
de I van informatie.
KLANT AAN HET WOORD
Lees verder
Albert Schweitzer Ziekenhuis over de oplevering van bouwprojecten én informatie
21
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Samen met Ferry Graafland en Teun Wapperom, beiden CAD
Beheerder-Tekenaar, is hij verantwoordelijk voor alle informatie-
stromen en tekeningen rondom de nieuwbouw, renovatie van
oudbouw, onderhoud en beheer. Zij maken, samen met de andere
collega’s van Techniek, deel uit van het Facilitair Bedrijf van het
Albert Schweitzer Ziekenhuis. Ferry: “We zitten midden in een
drukke periode met renovatieprojecten van oudbouw en nieuw-
bouwprojecten. Dit komt door het samenvoegen van twee locaties
en omdat onze locatie Amstelwijk op het einde van de levens-
cyclus zit. Verder zijn een deel van onze gebouwen en installaties
aan renovatie en vervanging toe.” Bart vult aan: “In een periode
van zo’n vier jaar is het ziekenhuis Dordwijk twee keer zo groot-
geworden, daarvan is 40.000 m2 nieuwbouw. Er is ook veel reno-
vatie van de oudbouw op locatie Zwijndrecht en Dordwijk nodig
om de gebouwen op een goed kwaliteitsniveau te krijgen. In de
komende vijf á zes jaar ligt de focus ook op de installaties.”
Calques op de plankOok de ontwikkeling van informatie staat niet stil, de databa-
ses waaruit de tekeningen gehaald worden zijn voortdurend in
beweging. Teun: “Dat is ooit begonnen met calques op de plank
met de kwaliteit en eisen van toen. Langzaam maar zeker is
dit geëvolueerd tot wat het nu is. Dit geeft meteen aan wat ons
afwijkend maakt van een bouwbedrijf en een installateur; we
hebben een historie met informatie.” Ferry vervolgt: “Alleen zijn
de eisen strenger geworden en is wetgeving continu in ontwikke-
ling. Dat betekent voor ons dat oude informatie naar de eisen van
vandaag moet worden gemaakt.” Hierbij gaat het over een gescand
document maar ook over een hard-copy rapport, het is veel werk
om deze informatie weer actueel en in de juiste structuren te
krijgen. Bart: “We willen en kunnen geen proeftuin zijn en kiezen
dus voor ‘proven technology’. Een bouwer sluit zijn project af, zet
de informatie in het archief en gaat naar het volgende project. Als
gebouwbeheerder is dat compleet anders;
Klantgericht opleveren is fysiek gebouw én digitale informatie
22
SCRATCH
wij denken vanuit de levenscyclus van het gebouw.”
De opdracht voor het Technisch Bedrijfsbureau is duidelijk:
zorgen voor de juiste structuur voor de gebruiker en dan gaat
het om actuele en goede informatie in de juiste indeling. Teun:
“Of dat nu is om een storing op te lossen, een project op te
starten, een GMP-z keuring, een tekening van installatie of om
voor legionella het koudwaternet met bijbehorende informatie
in kaart te moeten brengen.” Bart gaat verder en zegt met een
glimlach: “En bouwprojecten verstoren dit eigenlijk. Technisch
Beheer is in principe redelijk statisch, maar projecten zijn
dynamisch, met steeds nieuwe input en het is aan ons om dit
in goede banen te leiden.”
‘Wij willen bouwen’De drie heren van het Albert Schweitzer Ziekenhuis hebben
een duidelijke visie op de toekomst. Bart: “De bouwindustrie
moet nog beter naar de wensen van zijn klanten kijken. Als je
Stabicad goed gebruikt dan kan je alles zo toesturen.” Ferry:
“Het gaat uiteindelijk niet alleen om klantgericht bouwen maar
ook om klantgericht opleveren, zodat de informatievoorzie-
ning bij de overdracht klopt. Dat je meedenkt; ook in het niet
tastbare: goede certificaten, tekeningen maar ook handleidingen,
informatie als onderhoudsconcepten, etc. de hele klimbim
van info.” Op dit moment wordt er zo’n 30% van de werkweek
besteed aan het compleet maken van tekeningen. Ferry: “Dit zijn
niet alleen oude documenten maar juist ook bij nieuwe projecten
krijgen wij bij oplevering vaak niet de juiste informatie, niet in
de goede structuur en vaak ook nog te laat. Dit is zonde, want
wat wij willen doen is juist bouwen; oud- en nieuwbouw projecten
en bouwen aan de juiste informatie.” Bart vervolgt: “Voor ons is
Stabicad de standaard, dat betekent dat wij alles aangeleverd
willen krijgen in Stabicad. De toepassingen van informatie zijn
steeds breder en complexer, denk bijvoorbeeld aan legionella
en de vermogensbalans.” Teun: “De informatie die beschikbaar
is wordt ook steeds intelligenter, zo kunnen wij steeds meer uit
rapportages halen. Hierdoor kunnen wij beter integreren met
andere systemen zoals Ultimo. Legionella is daar een goed voor-
beeld van; door andere systemen toe te voegen komen er andere
alternatieven om de hoek kijken. Het is alleen nog zoeken naar
de juiste synergie tussen systemen.”
Aan de voorkant toegevoegde waarde biedenBart: “Als bouwer moet je je realiseren dat de klant ook weer
een aantal partijen daarachter heeft die informatie eisen
gedurende de hele levenscyclus van een gebouw. Dat kun je aan
de voorkant heel goed regelen, dat is ook je toegevoegde waarde.
Natuurlijk moet je tegen de juiste prijs het juiste product
leveren, maar de juiste informatie is ook onderdeel daarvan.
Teun: “Qua tekenwerk is goed omschreven op welke manier de
informatie moet worden aangeleverd, alleen de cultuur is er nog
niet naar.” Ferry: “Als je het concreet maakt richting een functio-
naliteit van Stabicad dan heb je bijvoorbeeld de uitwisseling met
de projectkoffer, dat is voor ons heel belangrijk. Om informatie
op te leveren en terug te krijgen - dit is essentieel voor onze
informatievoorziening. Maar ik merk regelmatig dat informatie-
uitwisseling via de projectkoffer niet bij iedereen gemeengoed is.”
Verder is een terugkerende uitdaging het overtuigen van bouw-
partijen om aan het einde van een project met de juiste teke-
ningen te komen. Daar moeten soms contracten en tekeningen
bijgehaald worden om dit voor elkaar te krijgen. Bart: “Dan komt
men ook wel in beweging omdat het helemaal dichtgetimmerd
Beste ziekenhuis van NederlandHet Albert Schweitzer ziekenhuis (ASz) is een topklinisch
opleidingsziekenhuis in de regio Drechtsteden. Het heeft
vier locaties in Dordrecht, Zwijndrecht en Sliedrecht
en een buitenpoli in het gezondheidscentrum van
Ridderkerk. Het ASz verzorgt een gebied met ruim 400.000
inwoners en is met 4.000 medewerkers en ruim 200
medisch specialisten de grootste werkgever in de regio.
In de jaarlijkse ‘Ziekenhuis Top 100’ van het AD komt
staat het ASz al twee jaar (2013/2014) op de eerste plaats.
Het ziekenhuis biedt vrijwel alle medische specialismen
en heeft kennisspeerpunten: oncologie (accent borst-
en longkanker), hematologie, bekkenbodemklachten,
pijnbestrijding en beweging. Het ASz staat op het punt
een bestuurlijke fusie aan te gaan met Rivas Zorggroep/
Beatrixziekenhuis in Gorinchem.
Lees verder
23
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
is. Maar het zit niet tussen de oren tijdens het proces. Gelukkig
denkt de afdeling Bouwprojecten goed met ons mee.”
Een stappenplan van A tot Z Ferry: “Tegenwoordig kan je een installatie niet meer in je hoofd
hebben zitten. We zijn nu echt afhankelijk geworden van de
tekening, alles staat met elkaar in verbinding en heeft met elkaar
te maken vooral de werkbouwkundige installaties. Alleen door een
hele strakke regie te houden op de informatiestromen kunnen wij
als afdeling goed presteren.” Bart: “Het kan haast niet anders dan
dat alle interne en externe partijen zich steeds meer bewust zijn
van het goed en op tijd aanleveren van informatie. Wij zetten dit
in gang samen met de afdeling Bouwprojecten aan de hand van
de controlerondes en een stappenplan.” In dit stappenplan staat
het bouwproces van A tot Z en in een vroege fase van het project
gaat de CAD Beheerder-Tekenaar alle systeemtechnische infor-
matie communiceren. Gedurende het project zijn er vaste punten
waarop bepaalde dingen aangeleverd moeten worden.” Teun: “Als
je dat allemaal doet, dan is het een kwestie van hier is de sleutel
met de juiste informatie en tot ziens. Dat is de ideale wereld en
dus ook ons streven.”
BIM en beheer Ferry: “Wij doen al jarenlang aan BIM; tekeningen zijn voor ons
veel meer dan een plaatje.; zij bevatten de essentiële informatie
voor de beheer- en onderhoudsfase.” Bart: “Bij BIM is het heel
belangrijk om in je ontwerp al de juiste informatie in de juiste
structuren toe te voegen om direct profijt te hebben van BIM.
Maar dit geldt buiten BIM om ook. En als dat dan heel goed
gebeurt dan kunnen wij dat overnemen voor de levensfase erna.
Onze behoefte is al voor 95% afgedekt als het in Stabicad netjes
wordt aangeleverd.” Ferry: “Het eenvoudigste is om te beginnen
met het Centraal Meldpunt Gegevensbeheer gedachte die ooit is
opgetuigd: een centraal punt waar alle gegevens samenkomen.
Nu komt de informatie overal terecht, bij een projectleider, wat
bij een locatie beheerder en een tekenaar heeft nog iets op een
laptop staan.” Teun: “Bij BIM is het niet alleen in het belang van
beheerders dat de informatie goed geregeld is maar ook voor
bouwbedrijven en installateurs die steeds vaker verantwoordelijk
worden voor de beheerfase. Dan krijg je de discussie over infor-
matie ook binnen een bouwbedrijf/installateur.” Bart: “Wij kijken
naar tekeningen als informatie. Dat is voor veel bouwpartijen en
installateurs echt een volgende stap die gemaakt moet worden.
Een tekening is maar een plaatje met de maten en dat is het. Er
zit meer in Stabicad dan veel mensen weten, qua functionaliteit
is het mogelijk om de volgende stap te maken. Onze visie is dat in
de toekomst de vele Stabicad mogelijkheden (analyse, rapportage
en koppelingen van info-omgevingen) steeds meer gebruikt zullen
gaan worden.”
Informatie actueel en in de juiste structuren
24
SCRATCHSCRATCH
Veel landen waaronder Canada, Duitsland en Sri Lanka hebben
het: een TU BIMlab. In Nederland zorgt het TU BIMlab in Delft
voor samenwerking tussen bedrijven, studenten en overheden
om het succes van BIM te vergroten en het BIM-kennisniveau
binnen het onderwijs te maximaliseren.
De onderzoeksomgeving is ingericht als een fysiek lab dat
functioneert als kenniscentrum rondom BIM. In deze ruimte
vindt onderzoek plaats en laten studenten, bedrijven en over-
heden zien waar zij mee bezig zijn en wat zij hebben afgerond.
Naast bedrijven als Heijmans, Arcadis en Volker Infra Design is
ook Stabiplan betrokken bij TU BIMlab Delft en kunnen studenten
bij Stabiplan kwalitatief onderzoek doen.
Initiatiefnemer van TU BIMlab Delft, de sectie Integraal Ont-
werpen en Beheer van de faculteit Civiele Techniek, doet de
komende jaren intensief onderzoek naar de beheersing van alle
informatie van een bouwwerk gedurende de gehele levenscyclus
en voor alle betrokken actoren. Dit samenwerken met meerdere
disciplines en organisaties aan complexe projecten, die aan
steeds meer en strengere voorschriften voor gebruik, milieu en
duurzaamheid moeten voldoen, is volop in ontwik-
keling. Het proces en het resultaat zijn
sterk afhankelijk van de kwaliteit van data
en snelle en foutloze uitwisseling daarvan.
Software is het hulpmiddel om gebouw-
modellen in de workflow steeds verder met
informatie te verrijken en het complete
bouwproject virtueel uit te werken voordat
de eerste paal de grond in gaat of de eerste
bestelling is gedaan. Daarom zijn de vertaalslag van BIM-processen
naar software, dataverrijking van het BIM-model en hergebruik
van informatie interessante onderzoeksgebieden voor de studen-
ten in het TU BIMlab.
Wilco Griffioen, coordinator training and education, is vanuit
Stabiplan betrokken bij dit kennisinitiatief.: “Bij TU BIMlab
komen theorie en praktijk samen en wordt onderzoek gedaan
om BIM op zoveel mogelijk punten een maximale bijdrage te
laten leveren in het realiseren van succesvolle projecten. Dat zijn
projecten die in de bouw zorgen voor meer efficiency en reductie
van faalkosten door verbetering van het proces en betrouw-
baardere engineering. Wij hebben afstudeeropdrachten voor de
academici op het snijvlak van procesinnovatie, datakwaliteit en
vertaling naar digitale BIM-output. Mijn collega’s en ik nemen
deel aan kennissessies en lunchevenementen om te helpen de
nationale BIM-ontwikkelingen vrij toegankelijk te maken voor
studenten en professionals van bedrijven en overheden.”
Op de hoogte blijven van de onderzoeken en resultaten van het
TUBIMlab kan via hun Facebookpagina of www.tubimlab.nl.
Kennisboost voor BIM-innovatie
BIM IN HET ONDERWIJS
Academici, overheid en bedrijfsleven werken samen in TU BIMlab
Johan Schlingmann, manager product management:
“De professionals van morgen maken bij ons kennis met
de BIM innovaties van vandaag en wij worden uitgedaagd
om een visionaire denkrichting in te slaan als het gaat om
de mogelijkheden van BIM in de komende twintig jaar.”
2525
SCRATCH
Prefab in BIMNaar een uniforme en flexibele oplossing
In ieder geval is prefab een onderwerp bij uitstek waar praktische
processen vertaald moeten worden naar software. De eerste vraag
is welke output uit het model nodig is om een prefab-proces goed
te kunnen aansturen. En vervolgens hoe het zo is te automatiseren
dat bij grote en kleine prefab klussen echte tijdwinst kan worden
gehaald. De eerste belangrijke constatering is dat het BIM-model
bouwkundig en installatietechnisch goed op orde moet zijn. Prefab
staat of valt namelijk met juiste afmetingen, materiaal en verbin-
dingen. Als het op de bouw niet past, bereik je met prefab het tegen-
overgestelde van wat je voor ogen hebt. Alle moeite voor niets.
PREFAB
Wordt prefab makkelijker door BIM? Dat is de vraag die ons bezighoudt. Je zou denken van wel, want een BIM bevat toch alle
informatie die nodig is. Je hoeft het er alleen nog even op de juiste manier uit te halen en zo te presenteren dat de productie
duidelijkheid heeft en zo efficiënt mogelijk aan de slag kan.
26
SCRATCH
GeneriekAllereerst kijken we naar verschillende
soorten prefab projecten en de benodig-
de output vanuit de software. De vraag
stellen is hem beantwoorden en daarom
bekijken onze product managers high-
end prefab-projecten met leidingstraten,
schachten en grote technische ruim-
ten. Maar ook prefab-technisch gezien
kleinere projecten, zoals woningbouw met een beperkt aantal
prefab-sets per woningtype. De uitdaging is om Stabicad func-
tioneel zo te maken dat voor alle soorten projecten de prefab-
tekeningen de juiste informatiegraad hebben en overzichtelijk
en ‘leesbaar’ zijn voor de werkplaats of productiehal. We zetten
in op generiek.
CompleetWe streven naar een default output voor incidentele en kleinere
prefab-projecten die tegelijk zo flexibel en robuust is dat de
output voor grote prefab projecten naar eigen wens kan worden
aangepast aan bedrijfsprocessen en projectspecificaties. De
output is een automatisch gegenereerde set sheets met uw
onderhoekgegevens. Per prefab-set is er een sheet met schedules
met materiaal, dimensies, positienummer, een positionering van
de prefab-set in de complete installatie in bovenaanzicht, een
detail 2D-aanzicht van de prefab-set met afmeting en coderin-
gen en een 3D-representatie voor de productie. Tenslotte bevat
de set sheets zaag- en stuklijsten die zo zijn opgebouwd dat u
voor een efficiënte productie alles van hetzelfde materiaal in
een keer kunt zagen en verzamelen ongeacht de prefab-set.
U bespaart tijd en geld.
FlexibelIn het bepalen van prefab-sets komt naast een default ‘opknip-
functie’ de mogelijkheid aanpassingen te doen op basis van
project-, productie- of vervoersrestricties. U kunt zich voorstel-
len dat de maximale lengte flexibel moet zijn op basis van
materiaalmogelijkheden, fabricaat, vervoer en doorgangen op
de bouw. Maar ook het soort koppelingen wilt u per project of
materiaal kunnen bepalen. En als een koppeling binnen een be-
paalde afstand van een aftakking komt, wilt u de koppeling kun-
nen ‘uitstellen’ om kosten te besparen. Ook in de nummering
van prefab-sets en codering van
leidingen en hulpstukken is het
mogelijk te kiezen voor default
instellingen of uw bedrijfs- of
projectstandaard door te voeren.
Gebruikersgemak staat voorop.
Bovenstaande is volop in ont-
wikkeling en de komende tijd
gaan we ook nadenken over
1289
1OL=100
2
4
3
2
ø110 mm
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
1 : 20
Stabiplan intern
Begane grond
Prefab riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01PF-R-BG-09
M52_Riolering - Zaaglijst - Set 09
Prefabset Prefabnummer Aantal Buis type Diameter productielengte Lengte Overlengte System Type
Set 09 1 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 1213 1113 100 S4R_W5240_Riolering
M52_Riolering - Materiaallijst hulpstukken - Set 09
Prefabset Prefabnummer Aantal Family and Type omschrijving Artikelnummer System Type
Set 09 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°,110-110-110
3M 45°,110-110-110
20022457 S4R_W5240_Riolering
Set 09 3 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering,Excentrisch, 110-40
Excentrisch,110-40
20022243 S4R_W5240_Riolering
Set 09 4 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M45°, 40-40
1M 45°, 40-40 20022107 S4R_W5240_Riolering
1289
1OL=100
2
4
3
2
ø110 mm
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
1 : 20
Stabiplan intern
Begane grond
Prefab riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01PF-R-BG-09
M52_Riolering - Zaaglijst - Set 09
Prefabset Prefabnummer Aantal Buis type Diameter productielengte Lengte Overlengte System Type
Set 09 1 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 1213 1113 100 S4R_W5240_Riolering
M52_Riolering - Materiaallijst hulpstukken - Set 09
Prefabset Prefabnummer Aantal Family and Type omschrijving Artikelnummer System Type
Set 09 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°,110-110-110
3M 45°,110-110-110
20022457 S4R_W5240_Riolering
Set 09 3 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering,Excentrisch, 110-40
Excentrisch,110-40
20022243 S4R_W5240_Riolering
Set 09 4 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M45°, 40-40
1M 45°, 40-40 20022107 S4R_W5240_Riolering
3
ø110 mm
BGG0 mm
1
25
6
7
4
421
558
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
1 : 20
Stabiplan intern
Begane grond
Prefab riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01PF-R-BG-13
M52_Riolering - Zaaglijst - Set 13
Prefabset Prefabnummer Aantal Buis type Diameter productielengte Lengte Overlengte System Type
Set 13 7 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 236 S4R_W5240_Riolering
Set 13 4 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 380 S4R_W5240_Riolering
M52_Riolering - Materiaallijst hulpstukken - Set 13
Prefabset Prefabnummer Aantal Family and Type omschrijving Artikelnummer System Type
Set 13 1 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457 S4R_W5240_RioleringSet 13 2 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-40 Excentrisch, 110-40 20022243 S4R_W5240_RioleringSet 13 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 40-40 1M 45°, 40-40 20022107 S4R_W5240_RioleringSet 13 5 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457 S4R_W5240_RioleringSet 13 6 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140 S4R_W5240_Riolering
3
ø110 mm
BGG0 mm
1
25
6
7
4
421
558
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
1 : 20
Stabiplan intern
Begane grond
Prefab riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01PF-R-BG-13
M52_Riolering - Zaaglijst - Set 13
Prefabset Prefabnummer Aantal Buis type Diameter productielengte Lengte Overlengte System Type
Set 13 7 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 236 S4R_W5240_Riolering
Set 13 4 1 S4R_DYKA PVCBinnenriolering_Ultra-3 4m
ø110 mm 380 S4R_W5240_Riolering
M52_Riolering - Materiaallijst hulpstukken - Set 13
Prefabset Prefabnummer Aantal Family and Type omschrijving Artikelnummer System Type
Set 13 1 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457 S4R_W5240_RioleringSet 13 2 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-40 Excentrisch, 110-40 20022243 S4R_W5240_RioleringSet 13 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 40-40 1M 45°, 40-40 20022107 S4R_W5240_RioleringSet 13 5 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457 S4R_W5240_RioleringSet 13 6 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140 S4R_W5240_Riolering
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
Stabiplan intern
Begane grond
Riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01
M52_Riolering - Zaaglijst
Prefabset Prefabnummer Aantal Buis type Diameter productielengte Lengte Overlengte System Type
Set 12 3 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø40 mm 1107 S4R_W5240_RioleringSet 12 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø40 mm 1467 1367 100 S4R_W5240_RioleringSet 11 3 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø40 mm 1111 S4R_W5240_RioleringSet 11 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø40 mm 1469 1369 100 S4R_W5240_RioleringSet 02 3 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 346 S4R_W5240_RioleringSet 02 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 1974 1874 100 S4R_W5240_RioleringSet 08 3 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 313 S4R_W5240_RioleringSet 06 4 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 235 S4R_W5240_RioleringSet 06 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 3703 3603 100 S4R_W5240_RioleringSet 08 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 1114 1014 100 S4R_W5240_RioleringSet 07 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø75 mm 4055 S4R_W5240_RioleringSet 05 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 1219 1119 100 S4R_W5240_RioleringSet 04 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 672 572 100 S4R_W5240_RioleringSet 01 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 3451 S4R_W5240_RioleringSet 15 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 3203 3103 100 S4R_W5240_RioleringSet 14 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 915 S4R_W5240_RioleringSet 10 4 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 240 S4R_W5240_RioleringSet 13 7 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 236 S4R_W5240_RioleringSet 09 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 1213 1113 100 S4R_W5240_RioleringSet 10 5 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 823 S4R_W5240_RioleringSet 10 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 544 444 100 S4R_W5240_RioleringSet 03 1 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 4052 S4R_W5240_RioleringSet 13 4 1 S4R_DYKA PVC Binnenriolering_Ultra-3 4m ø110 mm 380 S4R_W5240_Riolering
Lees verder
27
SCRATCH
functionele oplossingen voor het materiaalafhankelijk
rekening houden met overruimte, laswinst/verlies, etc.
Wilt u met ons meedenken? Laat ons weten hoe uw
prefab-proces verloopt, welke output u nodig heeft en
of u vanuit het model uw machines wilt aansturen:
PREFAB
Vanuit de praktijk
De TBI-ondernemingen Croon Elektrotechniek en Wolter & Dros zijn intensief
betrokken bij de ontwikkeling van prefab functionaliteit in Stabicad. Hayo Meijs,
Programma Manager BIM bij Croon Elektrotechniek, en Martijn Kruijsse, BIM
Manager bij Wolter & Dros, leveren praktijkkennis en feedback: “Prefab is voor
Croon Elektrotechniek en Wolter & Dros al jaren een belangrijk middel in de
efficiency van het totale bouwproces. Op dat punt deden we al aan BIM voordat het
zo werd genoemd. Maar dan vanuit de Stabicad for AutoCAD software. Het maken
van de prefab-sets was handwerk, de tekeningen werden automatisch gegenereerd.
Het ontwikkelen van prefab functionaliteit in Stabicad for Revit is voor ons daarom een logische stap in de ontwikkeling
van een nieuw BIM-proces op basis van state-of-the-art ICT-tools, in dit geval het Revit-platform. Die nieuwe tools bieden
veel meer mogelijkheden voor efficiënt hergebruik van informatie. De intensieve samenwerking met Stabiplan op dit vlak
brengt ons een stap verder in het realiseren van onze strategische doelstellingen.”
PF-01
PF-02
PF-03
PF-04
PF-05
PF-06 PF-07
PF-11 PF-09
PF-010PF-12
PF-13
PF-15
PF-08
PF-14
695
169
155
1125 ø110 mm
ø110 mm
1OL=100 ø75 mm ø75 mm
ø110 mm
ø40 mm
ø40 mm
ø110 mm
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
1 : 50
Stabiplan intern
Begane grond
Riolering overzicht
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A2 01
getekend met StabiCADR
Tel: 0172-650265
2410 AC BodegravenPostbus 128
Omschrijving:
Project:
Get. door:Datum:
Schaal:
Discipline:Fase:
Code:Formaat:
Type:
Nederland
Stabiplan intern
Begane grond
Riolering
WerktuigkundigOntwerp
Prefab tekening
28-5-2014
Sean Berger
A3 01
M52_Riolering - Materiaallijst hulpstukken
Prefabset Prefabnummer Aantal Family and Type omschrijving Artikelnummer
Set 01 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 01 3 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-75 Excentrisch, 110-75 20022245Set 01 4 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 75-75 1M 45°, 75-75 20022134Set 02 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Kort 2M 90°, 75-75 Kort 2M 90°, 75-75 20022162Set 03 2 1 S4R_Connection_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Steekmof, 110-110 Steekmof, 110-110 20022267Set 04 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140Set 04 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 2M 45°, 110-110 2M 45°, 110-110 20022163Set 05 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 05 3 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-75 Excentrisch, 110-75 20022245Set 05 4 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 75-75 1M 45°, 75-75 20022134Set 06 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 75-75-75 3M 45°, 75-75-75 20022455Set 06 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 75-75 1M 45°, 75-75 20022134Set 07 2 1 S4R_Connection_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Steekmof, 75-75 Steekmof, 75-75 20022266Set 08 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Kort 2M 90°, 75-75 Kort 2M 90°, 75-75 20022162Set 09 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 09 3 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-40 Excentrisch, 110-40 20022243Set 09 4 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 40-40 1M 45°, 40-40 20022107Set 10 2 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 10 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140Set 11 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Kort 2M 90°, 40-40 Kort 2M 90°, 40-40 20022121Set 12 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Kort 2M 90°, 40-40 Kort 2M 90°, 40-40 20022121Set 13 1 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 13 2 1 S4R_ReducerRing_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Excentrisch, 110-40 Excentrisch, 110-40 20022243Set 13 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 40-40 1M 45°, 40-40 20022107Set 13 5 1 S4R_Tee_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 3M 45°, 110-110-110 3M 45°, 110-110-110 20022457Set 13 6 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140Set 14 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 1M 45°, 110-110 1M 45°, 110-110 20022140Set 14 3 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, 2M 45°, 110-110 2M 45°, 110-110 20022163Set 15 2 1 S4R_Bend_SW: DYKA PVC Binnenriolering, Kort 2M 90°, 110-110 Kort 2M 90°, 110-110 20022165
Martijn Kruijsse Hayo Meijs
28
SCRATCH
AUTODESK UPDATE
Autodesk® SubscriptionSlim. Flexibel. Krachtig.
Autodesk Subscription: kies de vorm die past bij uw manier van werken. Door de juiste keuze te maken zorgt u ervoor dat u toegang
heeft tot de nieuwste software en technologische producten op een manier die het beste past bij uw budget, uw mensen en uw
projecten. Wij helpen u graag de juiste keuze te maken.
• nieuwste softwareversies en productverbeteringen
• minder upgradekosten
• licentierechten voor thuisgebruik
• gebruik van drie voorgaande versies
• technische ondersteuning van Autodesk
• Autodesk 360: meer opslagruimte en groter aantal cloud tools
Gold Partner
Het is dan niet meer mogelijk oude licenties met korting in te ruilen voor de
nieuwste functionaliteit. Ook al is de betreffende licentie pas een jaar oud,
heeft u geen subscription dan moet u een nieuwe licentie kopen. Het advies
is dus subscription af te sluiten om niet tegen hoge kosten van een nieuwe
licentie aan te lopen.
Voorkom hoge kosten in 2015 en neem nu contact op met
de Stabiplan sales engineers om uw bestaande oudere
licenties te upgraden en subscription af te sluiten!
De upgrade mogelijkheden van Autodesk® software wijzigen per 1 februari 2015.
Autodesk® Maintenance SubscriptionDoorlopende licenties zijn een slimme keuze als u altijd designers aan het werk heeft. U maximaliseert de waarde van uw licenties met de nieuwste upgrades, flexibele licenties, verbeterde technische ondersteuning en toegang tot geselecteerde cloud- en softwareservices.
Autodesk® Desktop SubscriptionBetaal op maand-, kwartaal- of jaarbasis voor software die u (tijdelijk) in gebruik heeft. U heeft meer vrijheid en flexibiliteit in het aanpassen van uw licenties en bovendien een lagere investering bij de start.
Autodesk® Cloud Service SubscriptionBreid uw workflow uit naar de cloud voor toegang tot een grote keuze aan cloud- en softwareservices waarmee u sneller computer intensieve taken kunt uitvoeren en effectiever kunt samenwerken en toegang heeft tot uw bestanden en software – vrijwel altijd, en overal.
geen Autodesk® Subscription = geen upgrade
29
KO
RT
NIE
UW
SSCRATCH
Sinds september 2014 is N+P Informationssysteme de officiële
reseller van Stabicad software in Duitsland. Het bedrijf implemen-
teert al meer dan 24 jaar complexe IT-projecten voor de industrie,
de bouw, het openbaar bestuur, banken en financiële instellingen
vanuit het hoofdkantoor in Meerane en de bijkantoren in Dresden
en Neurenberg. Doel van het partnership tussen Stabiplan en N+P
Informationssysteme is de expertise van beide bedrijven te
combineren en het concept BIM naar een hoger niveau te tillen
voor de Duitse bouwsector. Stefan Schrenk, Hoofd van het AEC
(architecture, engineering, construction) departement bij N+P,
voegt hier aan toe: “Wat onze klanten vandaag willen weten, is
welke impact BIM op hun bedrijf gaat hebben. Dankzij Stabicad
kunnen we E- en W-design naadloos integreren in BIM, zowel op
het gebied van planning als in de bouw.“
Van de Waddeneilanden tot halverwege Nederland kom je ze
tegen; de installaties van totaalinstallateur Sikma. Tekenaar Hayo
Mensonides werkt al 14 jaar met de tekensoftware van Stabiplan.
“Naast de afronding van 26 nieuwbouwwoningen in
Heerhugowaard zijn we ook bezig met 12 woningen in Wirdum.
De 3D-mogelijkheden van Stabicad LT gebruiken we om te
controleren of riolering goed loopt. Vooral kruisende leidingen
zijn niet duidelijk in 2D. En niets meer met de hand tellen in de
tekening, maar van een compleet stelsel een materiaallijst met
artikelnummers laten genereren door de software. We maken
minder fouten en
zijn sneller klaar.”
BIM heeft bij Sikma
nog geen intrede
gedaan, maar ze
oriënteren zich
wel op deze markt.
Voor het ontwerp van
een grote watervilla in
Zuid-Holland heeft
Rensa Techniek
technische ondersteu-
ning geboden. Doordat
de technisch specialis-
ten vanaf de start betrokken zijn bij het projectteam, is
een aantal zaken gewijzigd. De complete installatie, met
een Quality Flow van Itho Daalderop, een warmtepomp
van Nathan als warmteopwekker en Nathan vloerverwar-
ming voor de warmteafgifte, is in Revit 2014 opgeleverd
door gebruik te maken van de Stabicad Exchange functie.
Naast technische ondersteuning in het bouwteam heeft
Rensa de combinatie van Vabi Elements en Stabicad
gebruikt voor warmteverliesberekening, koellastbereke-
ning, EPC berekening, ontwerp en berekening van
ventilatie volgens ISSO 61 en CV volgens ISSO 18 en
ontwerp technische ruimte.
Sikma blij met materiaallijst en 3D
N+P Duitse reseller Stabicad
Volg ons
Co-creatie Watervilla Rensa
30
Designed by Stabicad Meer projecten op www.stabiplan.nl/designed
SCRATCH
Nieuw Novotel HoofddorpSteboma ontwerpt met Stabicad in het Revit model van de architect de W-installaties.
Goes Lyceum is ‘Frisse School’Wolter & Dros ontwerpt met Stabicad de nieuwbouw van het Goes Lyceum volgens het Frisse Scholen klasse B ...
RWE centrale EemshavenAalbers Installatietechniek heeft de E-installatie van dit prestigieuzeproject gerealiseerd in Stabicad.
Pinned from social
31
“If you can’t explain it simply, you don’t understand it well enough.” - Albert Einstein
Einstein had gelijk (en hij kon het weten): wil je iets goed kunnen uitleggen, dan moet je het
heel goed snappen. Maar als je het zo goed snapt, dan laat je anderen er ook van profiteren.
Juist dáárom publiceren we de European MEPcontent Standard. Download hem vandaag nog
via www.mepcontent.eu/emcs.
Kwalitatief hoogwaardige en uniforme content – dat maakt het verschil.
The graphic library for engineers