SCHOOLPLAN RK BASISSCHOOL ST. CAROLUS

2015-2019

7 JULI 2015 WESTEINDE 103-107

2512GW DEN HAAG

1

Missie van RK basisschool St. Carolus:

“Samen leren in een oase van verschil”

2

Inhoud Schoolplan 2015-2019 1.Inleiding 1.1 Schoolgegevens 1.2 Schoolplan algemeen 1.3 Het SBP van Lucas Onderwijs 2014-2018 1.4 Opdracht van de school (missie en visie) 1.5 Beschrijving van onze school 1.6 Sterke – zwakke kanten van de school 2. Medewerkers 2.1 Kwaliteit medewerkers 2.2 Professionele ontwikkeling van medewerkers 2.3 Ontwikkeling professionele leergemeenschap (PLG) 2.4 Aspecten medewerkers en beleid 2.5 De Lucas Academie 3. Kwaliteit en innovatie 3.1 Uitgangspunten/doelstellingen onderwijs 3.2 Opbrengstgericht werken 3.3 Maatwerk voor de leerling 3.4 Passend Onderwijs 3.5 Specifieke aandacht voor 21st century skills 3.6 Inhoud van het onderwijs en beschrijving van de vakken 3.7 Kwaliteitsbeleid 4. De maatschappelijke opdracht. 4.1 Visie, beleid, ambities t.a.v. maatschappelijke rol en samenwerkingspartners 4.2 Ouderbetrokkenheid 4.3 Verbinding in de onderwijsketen 4.4 PO-VO 4.5 Monitoring en verantwoording 5. Bedrijfsvoering. 5.1 Organisatie en communicatie 5.2 Personeel 5.3 Financiële positie van de school 5.4 Giften, sponsoring en ouderbijdrage 5.5 Huisvestingsbeleid Bijlage 1: Matrix met veranderingsonderwerpen Bijlage 2: Handtekening goedkeuring MR en bevoegd gezag

3

1.Inleiding. 1.1 Schoolgegevens School: R.K. basisschool St. Carolus Brinnummer: 08ZU Directie: drs. J.A.H. Nielen directeur a.i. Adres hoofdvestiging: Westeinde 103-107, 2512GW Den Haag Telefoon: 070-3801420 E-mailadres: info@carolus.lucasonderwijs.nl Website: http://www.nldata.nl/carolus Bevoegd gezag: Lucas Onderwijs Bezoekadres: Saffierhorst 105, 2592 GK Den Haag Postadres: Postbus 93213, 2509 AE Den Haag E-mail: info@lucasonderwijs.nl Website: www.lucasonderwijs.nl Lucas Onderwijs is een interconfessioneel schoolbestuur dat het katholiek, protestants christelijk en neutraal bijzonder onderwijs in de regio Zuid Holland West wil bevorderen. 1.2 Schoolplan algemeen

De status van dit schoolplan.

Het schoolplan dat nu voorligt, gaat over wat Lucas Onderwijs als collectief waardevol vindt als het gaat om opvoeden en onderwijzen van kinderen in onder meer de basisschoolleeftijd. Verder verhaalt dit schoolplan over de ambities die wij hebben als individuele basisschool van Lucas Onderwijs. Voor onze school richt die ambitie zich de komende jaren op twee centrale thema’s: de basis op orde en professionalisering van de leerkracht. En ten slotte, dit schoolplan bevat op zijn minst hetgeen de Inspectie vraagt in de artikelen 12 lid 2, 12 lid 3, 12 lid 4c, 12 lid 4a en 12 lid 4 b van de WPO (Wet op het Primair Onderwijs) (zie (http://www.onderwijsinspectie.nl/) Een levend document, bijstellen van het schoolplan. We zorgen er voor dat dit schoolplan een levend document is, dat het richting gaat geven aan het beleid dat we uitzetten om onze ambities waar te maken. Het schoolplan wordt vertaald in een jaarplan. De doelstellingen uit het jaarplan worden aan het einde van het schooljaar, en gedurende het schooljaar, geëvalueerd. Deze evaluaties worden schriftelijk verantwoord in het jaarverslag. De evaluaties kunnen leiden tot bijstellingen in het proces en de gestelde doelen. Het doel van het schoolplan is: Het schoolplan heeft vooral de functie van beleidsdocument; hiermee willen wij voor de periode 2015-2019 het beleid vaststellen met betrekking tot de volgende onderdelen: • onderwijskundig beleid; • ondersteunend beleid (personeelsbeleid, financieel, materieel en relationeel beleid); • beleid met betrekking tot bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs (kwaliteitszorg). In het schoolplan stellen wij het beleid zo vast dat het gebruikt wordt voor planmatige schoolontwikkeling. Het dient voor de planning per schooljaar; de jaarplannen. Een andere functie van het schoolplan is het op gang brengen van een dialoog over de kwaliteit van het onderwijs tussen de directie, het bestuur van de school en de medezeggenschapsraad over het beleid van de school. Het document dient als verantwoording aan het bestuur van de Stichting Lucas Onderwijs en de onderwijsinspectie. Het schoolplan 2015-2019 is als volgt tot stand gekomen: In november 2014 is een interim directeur gestart op de school. Eén van de eerste acties was het organiseren van twee studiedagen met externe begeleiding, over missie en de visie van de school. De opbrengsten van de studiedagen en het vervolgtraject werden besproken in een werkgroep bestaande

4

uit een aantal leden van het kernteam en de interim directeur. De opbrengst van deze studiedagen zijn verwoord in het missie-visie deel van dit schoolplan. De visie uitspraken zijn richting gevend in de beleidsvoornemens. Het schoolplan is gemaakt door de interim directeur. Daarna is het in team en medezeggenschapsraad besproken. Voor dit schoolplan is gebruik gemaakt onder meer de volgende bronnen en documenten:

SBP (Strategische Beleidsplan) Lucas Onderwijs

HEA (Haagse Educatieve Agenda)

Ondersteuningsplan SPPOH (Stichting Primair Passend Onderwijs Haaglanden)

Rapportages inspectie

Gegevens uit het LVS (leerlingvolgsysteem)

Rapportage van B-consult Over van dit schoolplan: Algemeen leidend is het SBP van Lucas Onderwijs. Daarom is de indeling van de hoofdstukken 2-3-4-5 in dit schoolplan identiek aan die van het Lucas SBP Er is een heldere relatie tussen de analyses die we hebben gemaakt en de onderwerpen die we noemen in bijlage 2 (Matrix met veranderonderwerpen) Om ervoor te zorgen dat het schoolplan overzichtelijk en beknopt is verwijzen we naar reeds bestaande documenten zoals onze schoolgids, het Intern Zorgplan, het ondersteuningsplan van de SPPOH, HEA, enz. 1.3 Het SBP van Lucas Onderwijs 2014-2018. Over de missie van Lucas Onderwijs lezen we in het SBP het volgende. Lucas Onderwijs en iedereen die aan Lucas Onderwijs is verbonden, werkt vanuit de missie, visie en de waarden zoals die zijn verwoord in De Grondslag verdiept. Deze beginselverklaring omvat vijf kernwaarden: respect, naastenliefde, genade, ontwikkeling en bezieling. Lucas Onderwijs stelt zijn scholen in staat en stimuleert hen het best denkbare onderwijs te bieden, opdat iedere leerling zich kan ontwikkelen tot een zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burger. Lucas Onderwijs geeft dat vorm door samen te werken:

Vanuit waarden, in oorsprong ontleend aan de traditie van de christelijke geloofsgemeenschap met universele geldigheid voor een humane samenleving

Aan aantrekkelijk onderwijs, dat zich onderscheidt door ontwikkeling, aandacht voor kwaliteit, goede zorg voor de medewerkers en solidariteit met kansarmen

In actief partnerschap met de maatschappelijke omgeving

Met ruimte voor diversiteit van de scholen Lucas Onderwijs heeft ambities. Lucas Onderwijs wil dat de scholen behoren tot de beste in de regio. De kwaliteit van het onderwijs toont zich in de interactie tussen leraren en leerlingen. De steunpilaren onder deze ambitie zijn goede medewerkers en een goede bedrijfsvoering. In het SBP worden de volgende ambities geformuleerd:

SBP hoofdstuk 2, Medewerkers: kwaliteit van de medewerkers staat voorop, planmatig werken aan een sterke professionele leergemeenschap (speerpunt)

SBP hoofdstuk 3, Kwaliteit en innovatie: we willen geen zwakke scholen, we streven naar scholen van “pluskwaliteit”, we zijn sterk in onderwijs en opvoeden, we gaan voor de brede ontwikkeling (dus aan dacht voor de cognitieve ontwikkeling, de sociaal-culturele vorming en burgerschap); we willen maatwerk voor de leerling (goed Passend Onderwijs); we werken aan de ontwikkeling van 21ste – eeuwse vaardigheden

SBP hoofdstuk 4, de Maatschappelijke opdracht: op zoek naar partners in onderwijs en opvoeding; de scholen formuleren hun beleid en ambities in dezen, brede scholen en integrale kind centra komen verder in ontwikkeling (speerpunt), we zoeken verbinding in de onderwijsketen/verbinding PO-VO (speerpunt)

SBP hoofdstuk 5: doorontwikkeling bedrijfsvoering, terugdringen kosten overhead, informatiebeleid (speerpunt)

5

“De komende jaren gaan scholen en het bestuur aan de slag met de ambities in dit plan (SBP). Alle scholen werken de thema’s uit in hun schoolplannen en jaarplannen”. (…) In het schoolplan van onze school sluiten we nauw aan bij de ambities van Lucas Onderwijs. 1.4 Opdracht van de school (missie en visie) De missie van onze school. Op 4 maart 2015 is het team bijeen geweest om met elkaar te komen tot een missie van de school. De missie van de school is: “samen leren in een oase van verschil” Onze missie leeft, dat merken kinderen en ouders aan:

Waarde uit de missie Waarneembaar gedrag van medewerkers

Samen Leerkrachten en ouders zijn samen verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de kinderen. School neemt snel initiatief tot een gesprek met ouders als er opvallende signalen zijn in de gedrags- of didactische ontwikkeling van de kinderen.

Samen leren Leerlingen krijgen opdrachten die samenwerken stimuleren. Het kind krijgt vertrouwen in zijn kennen en kunnen. Ook voor leerkrachten geldt dat zij samen leren om, met gebruik van elkaars kwaliteiten, het onderwijs te verbeteren.

Oase van verschil Leerkrachten, leerlingen en ouders respecteren elkaar. Onze school wordt bezocht door kinderen uit de Haagse binnenstad.

Oase Ondanks alle verschillen is er rust op school; er wordt niet gepest vanwege je anders zijn. De school straalt rust, reinheid en regelmaat uit. We bieden de kinderen een veilige omgeving.

Verschil Het kind krijgt de ruimte om zichtzelf te zijn. Kinderen leren van elkaars verschillen.

De visie van onze school. De school is een Rooms-Katholieke school gelegen in de centrum van Den Haag, met leerlingen van meer dan 20 verschillende nationaliteiten. Wij trachten vanuit de Rooms-Katholieke traditie onze kinderen normen en waarden mee te geven, zoals respect (gelijkwaardigheid en erkenning van de fundamentele behoefte om gekend en gerespecteerd te worden), vergevingsgezindheid, toekomstgerichte ontwikkeling en bezieling. Wij verwachten dat de Rooms-Katholieke identiteit gerespecteerd wordt en dat ouders en kinderen participeren in het uitdragen van die identiteit. Wij hebben ook aandacht voor andere levensovertuigingen. De kerntaak van de school is het geven van onderwijs, gericht op een brede ontwikkeling en vorming van kinderen. Ieder kind krijgt het onderwijs wat bij haar of hem past en aansluit bij zijn of haar ontwikkeling. Voor leerlingen die meer aankunnen is er een plusklas. De plusklas moet nog structureel vorm krijgen binnen de school nadat hiervoor beleid is ontwikkeld. We gaan wel door met de dingen die wij al doen: differentiëren binnen de groep, voor kinderen in de groepen 7 en 8 is er, wekelijks op vrijdag een extra aanbod, incidenteel wordt voor kinderen in de andere groepen door leerkracht samen met de intern begeleider een extra aanbod samengesteld. Verder zal er een beleid moeten worden ontwikkeld zodat er structureel aandacht is voor deze groep kinderen. Ieder kind heeft recht op zorg. Wii werken bewust, cyclisch en systematisch met als doel de grootst mogelijke opbrengst. Die opbrengsten hebben betrekking op leerprestaties, de sociaal-emotionele resultaten en de tevredenheid van ouders, leerlingen, het team en stakeholders. Onder andere door het werken met groepsplannen houden wij zicht op de ontwikkeling van de leerlingen en halen wij het maximale uit de leerlingen.

6

Indien de school niet zelf de hulp kan bieden aan de leerlingen die zorg nodig hebben, roepen wij hulp in van anderen. Dit kan bij andere scholen zijn, maar ook bij andere instellingen zoals schoolbegeleidingsdienst, psychologen of schoolmaatschappelijk werk. De school heeft een nauwe samenwerking met andere organisaties en biedt externe zorg. Wij hebben contacten met Stichting Passend Primair Onderwijs Haaglanden (SPPOH), Jeugdhaven, opvang voor- tussen en naschool (2Samen), Voorschool Carlijn, de wijkagent, logopedie (in school aanwezig), fysiotherapie, de schoolarts, de tandarts, het stadsklooster, cultuureducatie en Voortgezet Onderwijs (V.O.). De contacten en samenwerking moeten leiden tot een doorgaande lijn van 2,5 jarigen tot 12/13 jarigen en met het V.O. De Carolus school is een Gezonde School, een onderdeel daarvan is het groene schoolplein. Het is een groene, open en uitnodigende ruimte voor kinderen, ouders en buurtbewoners. Goed contact met de ouders is belangrijk voor de school. Wij zien de ouders als partner. Samen met de jeugdhaven willen wij dit partnerschap de komende jaren verder uitwerken. Thema’s zijn: omgaan met pubers, samenwerking tussen ouders-school-hulpverlening om de kans op achterstanden te verminderen en oudereducatie en ouderbetrokkenheid. Ouders worden regelmatig geïnformeerd worden over de ontwikkelingen binnen de school. De ouders worden ingezet binnen de klassen, of worden meegevraagd voor begeleiding bij excursies en museumbezoek. De school heeft een goed functionerende oudercommissie (OC) en medezeggenschapsraad (MR) en biedt activiteiten en /of workshops aan en daarnaast wordt er een ontmoetingsruimte gecreëerd voor een koffiekwartiertje. Het beleid aangaande ouders zal de komende jaren verder ontwikkeld moeten worden. Visie op leren Op de Carolus school staan de leerlingen centraal. Wij gaan uit van de behoeften van de leerlingen en luisteren naar de leerlingen. We geven de leerlingen de ruimte om zelf ontdekkend en zelfstandig te leren en te werken. Daarbij is ook veel aandacht voor samenwerkend leren. Voor de leerlingen hebben wij een stimulerende leeromgeving ingericht. De leerkracht coacht en begeleidt de leerlingen. Vanuit het nu bereiden we kinderen voor op hun toekomst. Onderwijskundig In alle groepen wordt gewerkt volgens het Directe Instructie Model (DIM) en het GIP model ( groepsgericht en individueel pedagogisch handelen van de leerkracht). Er is een doorgaande lijn op alle vakgebieden die voldoet aan de kerndoelen. De doorgaande lijnen zijn geborgd. Vakken worden groep doorbrekend gegeven. (zoveel mogelijk op het niveau van de leerling) Er heerst een veilig, geborgen, rustig pedagogisch klimaat op de school. De school is een lerende organisatie waarin gebruik wordt gemaakt van teamteaching. De digitale wereld Kinderen op de Carolus school hebben geleerd veilig met sociale media en internet om te gaan. Leerlingen en leerkrachten hebben de ICT vaardigheden die anno 2019 nodig zijn. Tablets en snappets zijn geïntegreerd in het onderwijs. Leerlingen selecteren en presteren op basis van zelf verzamelde digitale informatie De digitale wereld wordt ingezet ter ondersteuning van het onderwijs. Zorg op onze school De zorg richt zich op de sociaal emotionele en cognitieve ontwikkeling van de kinderen. Leerkrachten dragen er zorg voor dat bij alle leerlingen optimale opbrengsten worden gerealiseerd op een manier waardoor kinderen zich gewaardeerd voelen. Onze school heeft een eenduidige, transparante zorgstructuur. Ouders en externe organisaties zijn partners in het realiseren van deze zorg. De leerkrachten signaleren de zorgbehoefte van de leerlingen. De leerkrachten hebben de kennis om de zorgbehoefte te signaleren. Leerkrachten hebben de kennis en de vaardigheden om passend onderwijs vorm te geven. leerkrachten dragen er zorg voor dat kinderen zich zowel op cognitief als op sociaal emotioneel gebied optimaal kunnen ontwikkelen.

7

Maak gebruik van elkaars kennis en kwaliteiten. Concretere uitwerking van de visie, zoals wij die idealiter zien en terugkomen in de matrix. Leerling centraal. Dat betekent als acties:

- In het rooster ruimte maken voor de sociaal emotionele ontwikkeling - Tijd genereren voor het voeren van gesprekken met kinderen - Positieve houding uitstralen - Leerlingen aanspreken op hun eigen niveau - Leerlingen hebben vertrouwen in elkaar en maken gebruikt van elkaars kwaliteiten - hulp in de klas organiseren; geen individuele remedial teaching - met elkaar hetzelfde doel nastreven - meer aandacht aan individuele leerlingen geven

Leerkracht centraal - benoemen van een stimulerende directeur

- het bestuur moet ons het gevoel geven een motiverend en ondersteunend bestuur te zijn. - collegiale consultatie - klassenbezoeken en observaties - teamteaching

Behoefte van leerlingen

- opstellen van groepsplannen - gebruik van methoden volgens de gemaakte afspraken voor een optimaal resultaat - duidelijk splitsen van sociaal emotionele behoeften en onderwijsbehoeften - bewust evalueren van lesdoelen - nieuwsgierig zijn - geïnformeerd blijven over je eigen prestaties - kwetsbaar durven opstellen - open sfeer met elkaar creëren - aan de hand van observaties en resultaten worden groepsoverzichten gemaakt - naar kinderen wordt geluisterd en er worden gesprekken met kinderen gevoerd - kinderen werken op hun eigen niveau - leerlingen zelf keuzes laten maken - leerlingen hebben vertrouwen in elkaar

Zelf ontdekkend en zelfstandig

- materialen in hoeken die uitnodigen - verandering van methodes die een beroep doen op zelfontdekkend en zelfstandig leren - techniek onderwijs opnieuw vorm geven - durven en kunnen loslaten van de eigen ontwikkeling van kinderen - zorgen voor voldoende materialen - ruimte voor zelf experimenteren, zelf ontdekken in rooster en gebouw creëren. - verschillende werkvormen hanteren zoals coöperatieve werkvormen

Samenwerkend leren

- conform de methode uitvoeren (bijvoorbeeld Taal actief) - scholing voor leerkrachten - voorwaarden voor samenwerken creëren - vertrouwen hebben in elkaar en verantwoordelijkheid geven - samenwerkend leren op het niveau van de leerling en op het niveau van het team - aanschaffen en implementeren methode voor sociaal emotionele ontwikkeling.

Coaching en begeleiding

- teamcursus volgen om de coachings- en begeleidingsvaardigheden te leren - kunnen evalueren - luisteren - doorvragen

8

- samenvatten - open houding hebben/geen oordeel geven - respect tonen

- training gesprekstechnieken met kinderen volgen

Toekomst

- Creativiteit in bredere zin aanleren (niet alleen beeldende vorming) - Probleemoplossend bezig leren zijn - Communicatie met peergroep en volwassenen verbeteren - Communicatie binnen het team (training) verbeteren, feedback leren geven - leren discussiëren en filosoferen voor kinderen en volwassenen - ICT vaardigheden en hardware up to date

. 1.5 Beschrijving van onze school Het aantal leerlingen op 1-10-2014 was 274. De gemeentelijke prognose laat, tot en met 2025, een stabiel leerlingenaantal van 280 zien. Het aantal leerlingen met een zogenaamd gewicht is langzaam aan het dalen door de instroom van kinderen van hoger opgeleide ouders.. Op de teldatum van 1-10-2014 was leerling gewicht 22,3 %. De leerling populatie kenmerkt zich in de volgende zinnen:

De leerlingen vertegenwoordigen meer dan 20 verschillende nationaliteiten.

De leerlingen lopen cognitief ver uiteen; van beneden gemiddelde tot boven gemiddelde intelligentie.

De leerlingen komen voort uit een grote diversiteit van sociaal economische omstandigheden.

De oudergroep kenmerkt zich in de volgende zinnen:

Ouders zijn positief betrokken bij de school.

Ouders zijn erg bereid de school te ondersteunen bij de verschillende activiteiten

Ouders zijn positief kritisch aangaande de school.

Er is een groeiend aantal hoog opgeleide ouders die voor de Carolus kiezen. De school in haar specifieke situatie/wijk kenmerkt zich in de volgende zinnen:

De school ligt op de grens van de wijken Kortenbos en Cenrum. De schoolbevolking is een afspiegeling van deze wijken.

In de directe omgeving van de school is een crisis opvang. Dat betekent dat er regelmatig kinderen zijn die vanuit de crisisopvang, gedurende een korte periode op onze school verblijven.

De school is prachtig gelegen, naast de schooltuinen de tuin van het klooster.

Wij zijn de eerste katholieke basisschool van den Haag, gesticht op 2 juli 1849.

De Carolus heeft, inpandig, de Voorschool Carlijn. Hiermee is een goede samenwerking. Die samenwerking is zich aan het verbreden en verdiepen. Het HCO (Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding) ondersteunt en adviseert in het opgestarte traject met als doel de kinderen van Carlijn de meest optimale start te geven op de Carolusschool.

Het team van medewerkers kenmerkt zich in de volgende zinnen:

Het team is gedreven om goed onderwijs te geven.

Het personeel heeft een schat aan ervaring; medewerkers verblijven lang op de Carolus.

Er is een onevenwichtige leeftijdsopbouw. De komende jaren zal er vanwege pensionering uitstroom zijn.

Er is een aantal jaren onvoldoende aansturing geweest. Op het terrein van personeelsbeleid is dit merkbaar.

Bij onderwerpen van deze paragraaf verwachten wij dat de komende jaren iets gaat veranderen:

9

Personele bekostiging zal verminderen. Het leerling gewicht neemt af en tevens de gemeentelijke subsidies.

De personeelsopbouw; door het vertrek van oudere medewerkers kunnen jongere leerkrachten worden aangetrokken. Dit kan effecten hebben op de kwaliteit van het onderwijs maar ook op de begroting; minder inkomsten maar ook “goedkoper” personeel.

Door veranderingen in de aansturing kan het personeelsbeleid en de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers zich ontwikkelen

1.6 Sterke – zwakke kanten van de school De volgende documenten liggen ten grondslag aan de interne analyse:

Analyse opbrengsten van opbrengsten door B-consult

Inspectierapport juli 2014

Verbeterplan Carolus school van de interim directeur De analyse heeft het volgende opgeleverd. We noemen per onderdeel een aantal sterke en zwakke/aandachtspunten.

analyse op het gebied van opbrengsten

sterk Zwak/aandachtspunt

Opbrengsten op de criteria van de inspectie zijn voldoende

Opbrengsten zijn beneden het landelijk gemiddelde wat op basis van het leerling- gewicht mag worden verwacht.

Eindopbrengsten voldoende Werken met groepsplannen

Schooldoelen niet vastgesteld

Cyclus van HGW (Handelings Gericht Werken)

Differentiëren binnen de groep

Effectief instructie geven

Doorgaande lijn

analyse op het gebied van leerlingzorg

sterk Zwak/aandachtspunt

Grote betrokkenheid van leerkrachten op zorgleerlingen

Te ontwikkelen eigen verantwoordelijkheid van leerkrachten in het kader van zorg

Op respectvolle wijze omgaan met verschillen Zorg plannen en evalueren

Opstellen OPP

analyse op het gebied van schoolklimaat

sterk Zwak/aandachtspunt

Positieve sfeer Omgaan met tijd

Veilig klimaat Procedurele afspraken/taakafbakening

analyse op het gebied van aandacht voor meer-begaafden

sterk Zwak/aandachtspunt

Alleen voor meer begaafdenden in groep 7 en 8

Geen structureel beredeneerd aanbod

Externe ontwikkelingen die van invloed zijn op het maken van strategische keuzes van dit schoolplan: Door wetgeving op het gebied van Passend Onderwijs is er een nieuw samenwerkingsverband ontstaan. Bekende structuren zijn vervangen door nieuwe structuren, afspraken en regels. Deze

10

veranderingen hebben invloed op de organisatie en de inhoud van de zorg. De verandering van inhoud leidt tot aanpassingen in de eigen zorgstructuur en taken en vaardigheden van leerkrachten. OHGW (Opbrengst- en HandelingsGericht Werken) is de lange trend. In de eisen van inspectie en het samenwerkingsverband vastgelegd als basisniveau voor alle scholen. Het is sinds kort dat dit aandacht krijgt op de Carolus. Hierin zullen nog vele stappen moeten worden gemaakt. Het overheidsbeleid aangaande het verminderen van subsidie voor VVE, aanscherping van criteria voor de schakelklassen en de effecten van het verminderen van het leerling gewicht zullen ervoor zorgen dat de werkgelegenheid afneemt. Daar zal beleid op gemaakt moeten worden. De leeftijdsopbouw van de school, gecombineerd met het overheidsbeleid dat de AOW leeftijd wordt aangepast aan de levensverwachting zal eveneens op termijn zijn invloed doen gelden.

11

2. Medewerkers 2.1 Kwaliteit medewerkers De kwaliteit van de medewerkers wordt geborgd door aandacht voor de basisvaardigheden op de volgende wijze: In het schooljaar 2014-2015 heeft iedereen een functioneringsgesprek gehad en zijn alle personeelsdossiers opgeschoond. Het functioneringsgesprek werd, voor de groepsleerkrachten, vooraf gegaan door niet aangekondigde klassenbezoeken door de directeur. Geobserveerd werd op de criteria van GIP en het DIM. Door externen, soms samen met de intern begeleider, werden klassenbezoeken gedaan en feedback gesprekken gedaan. Klassenbezoeken en feedback gesprekken door de directeur en ib-er moeten waarborgen dat afspraken uitgevoerd worden en resultaten in de eigen ontwikkeling worden behaald. Voor SVIB en coaching zijn als middelen beschikbaar om kwaliteit te borgen en te verhogen. Specifieke aandacht is er voor de beginnende leraren: Op de Carolus bestaat geen plan voor de beginnende leerkracht. De school is de laatste jaren geconfronteerd met een dalend leerlingenaantal en bezuinigingen. Hierdoor zijn, via LIFO, de jonge leerkrachten vertrokken en is geen vacature ruimte ontstaan. Dit zal pas gebeuren als oudere leerkrachten gaan vertrekken. Resultaten van tevredenheidsmetingen onder de medewerkers worden gebruikt voor: Er staat een tevredenheidsmeting gepland in het schooljaar 2015-2016. Basisbekwaamheid leraren; we willen dat onze medewerkers:

Het DIM goed kunnen hanteren

Het GIP model goed kunnen hanteren

De doorgaande lijn van de begrijpend lezen, rekenen en wiskunde, technisch lezen en spelling kennen en zoals afgesproken hanteren

Handelingsgericht werken op bovengenoemde vakken

Gesprekken met kinderen en ouders kunnen voeren

Elkaar feedback geven

Samenwerken

Voor de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers sluiten wij aan op de volgende (bestuurlijke) initiatieven: Het personeelsbeleid op de Carolus staat nog in de kinderschoenen. Op bestuursniveau zijn er initiatieven op het gebied van loopbaan- en mobiliteitsbeleid. Deze hebben op de Carolus nog geen vorm gekregen. De school voldoet aan het afgesproken percentage van LB functies. In de uitvoering van deze functies is het onderscheidt met de LA functie nog niet zichtbaar. Het professionaliseringsplan is nog niet aanwezig. De uitvoering van de nieuwe cao zal ertoe bijdragen dat de invulling van de normjaartaak meer op maat wordt gemaakt.

12

2.2 Professionele ontwikkeling van medewerkers. Voor de professionele ontwikkeling en deskundigheidsbevordering van medewerkers in relatie tot de beleidsvoornemens hebben wij de volgende plannen:

schooljaar thema door

2015-2016 teamtrajecten Teamontwikkeling Woordenschat beteren Werken met groepsplannen (team) Invoeren KIJK DIM en GIP Kwaliteitszorg Voorschool-Carolus

5D Sardes HCO HCO HCO HCO

2016-2017 Gespreksvaardigheden

2017-2018

2018-2019

In de persoonlijke ontwikkelingsplannen van de personeelsleden zijn de volgende thema’s dominant:

Vergroten van kennis en opdoen van vaardigheden op het gebied van DIM/GIP.

Het voeren van coachingsgesprekken/begeleidingsgesprekken met kinderen.

Gespreksvoering met ouders

Onderlinge communicatie; wegnemen van belemmeringen. Over inhoud en organisatie van onze gesprekscyclus zeggen we het volgende: Het schooljaar 2014-2015 is gebruikt om met iedereen één functioneringsgesprek te voeren en daarvan een getekend verslag te hebben in het dossier. Alle medewerkers hebben het digitale bekwaamheidsdossier gevuld. In deze schoolplanperiode zal een nieuwe gesprekkencyclus moeten worden ontwikkeld die recht doet aan persoonlijke ontwikkeling en beoordeling van het functioneren. Over verder invulling van het digitale bekwaamheidsdossier zullen afspraken gemaakt moeten worden. Deelname aan het lerarenregister zal aan het digitale bekwaamheidsdossier gekoppeld worden. Over de professionele ontwikkeling van de personeelsleden noemen we: De feedback die door de intern begeleider en directie wordt gegeven op basis van klassenbezoeken. Deze feedback kan ook komen van collega’s door collegiale visitatie. De directie biedt ruimte voor het volgen van cursussen, werken met een maatje, collegiale visitatie, coaching en school video interactie begeleiding mogelijkheden tot verdere professionele ontwikkeling. Wij stimuleren het delen van kennis en ervaringen en mobiliteit binnen de school en binnen het bestuur door: overlegsituaties te organiseren dat kennis en ervaring wordt ingebracht en gedeeld. De directie faciliteert het bij elkaar in de klas kijken. De LB functionarissen hebben onder andere als taak kennis en ervaring te delen; voorbeelden te geven van “good practice” . De directie stimuleert de teamleden om deel te nemen aan de leernetwerken van de Lucas Academie en de daar opgedane kennis te delen met de andere teamleden. De school participeert in opleidingstrajecten met de volgende opleidingen:

MBO niveau 2-3: ICT stagiaires en stagiaires van de afdeling administratie

PABO; stagiaires

HALO (Haagse Academie voor Lichamelijke Opvoeding)

13

2.3 Ontwikkeling Professionele LeerGemeenschap (PLG) Een kant-en-klaar model voor een professionele leergemeenschap bestaat niet. Maar er zijn wel een aantal kernelementen: •Een professionele cultuur, die zich richt op gedeelde normen en waarden. De focus ligt op het leren van de kinderen. •Het leiderschap is gericht op het begeleiden, ondersteunen en faciliteren van samen leren. •De organisatiestructuur maakt samen leren mogelijk. Er zijn werkgewoontes ontwikkeld die samenwerkend leren bevorderen en die ruimte bieden om elkaar te ondersteunen. •Er is een informatiesysteem met de focus op het leren van leerlingen en het verbeteren van de resultaten. •Er is ondersteunend human resource beleid met de focus op samen ontwikkelen. Kernwoorden hierbij zijn: motivatie, betrokkenheid, toewijding en werkplezier. Op de Carolus staan we aan het begin van deze ontwikkeling. Enerzijds zal er een cultuurverandering moeten optreden; een professionele cultuur moeten worden ontwikkeld met kenmerken als (van Emst): • elkaar aanspreken op gedrag, • voor jezelf praten, • draagvlak creëren bij 80% van ter zake deskundige beslissers, • leren van fouten door (zelf) reflectie, • gericht op ontwikkeling, • niet alles hoeven weten, • verantwoordelijkheid nemen, • elkaars kwaliteiten benutten, • werkstructuur, • denken in oplossingen, • transparantie, • open en flexibel, • resultaat gericht, • dialoog (oordelen uitstellen, samen leren, win-win). Anderzijds worden overleg situaties anders ingericht; krijgen teamleden inhoudelijke portefeuilles en worden rondom deze teamleden kleine netwerken gerealiseerd. leerkrachten worden gestimuleerd deel te nemen aan de netwerken van de Lucas Academie. De daar opgedane kennis en ervaringen worden gedeeld binnen het team van de Carolus. De school creëert een continue leersituatie voor de professionals door: De medewerkers van de Carolus zijn allen bereid zich verder te ontwikkelen; Daarom willen we: • Leren en verbeteren als persoon door constructieve feedback op ons professionele handelen. • Leren en verbeteren als team door gerichte dialoog over de inhoud, aanpak en samenwerking. • Leren als organisatie van alle processen en het bereiken van resultaten. • Leren van ontwikkelingen in de omgeving en ons lerend vermogen als systeem verbeteren. Daartoe zullen we teamtrainingen en individuele trainingen volgen. De school doet aan onderwijsontwikkeling en onderzoek in samenwerking met (opleidingen, instanties, etc.): Onderwijs ontwikkeling op de Carolus wordt vormgeven samen met medewerkers van het HCO (KIJK, HGW, GIP, DIM, Implementatie “alles telt’) 5D (teamontwikkeling), Lucas Academie (coaching, SVIB). 2.4 Aspecten medewerkers en beleid.

Vrouwen in de schoolleiding: Het bestuur van Lucas Onderwijs stelt ten behoeve van de directies van zijn scholen, indien aan het totaal van die scholen van een ondervertegenwoordiging van vrouwen in de functie van directeur onderscheidenlijk adjunct-directeur sprake is, eenmaal in de vier jaar een document inzake evenredige vertegenwoordiging van vrouwen in de schoolleiding vast. Onze school sluit zich aan bij dit beleid.

Over het aannemen en begeleiden van stagiairs zeggen we het volgende: Wij bieden stageplekken aan PABO stagiaires van alle leerjaren en onbetaalde lio stages. Tevens

14

plaatsen we stagiaires van het MBO. We doen geen snuffelstages. Voor verdere afspraken verwijzen wij naar het stageprotocol van onze school.

Over het werven, selecteren en aannemen van nieuwe medewerkers hebben we als uitgangspunten: Bij sollicitatieprocedures zijn een teamlid MR, een ouderlid MR en de directeur betrokken. Eventueel aangevuld met nog een teamlid. Als uitgangspunt geldt dat de benoemen leerkracht moet voldoen aan de basiscompetenties LA leerkracht en moet passen binnen het team van de Carolus.

Over het gebruik van het bekwaamheidsdossier merken we op: Het bekwaamheidsdossier is gevuld met relevante documenten maar heeft nog geen functie gekregen als portfolio voor de eigen ontwikkeling. Dat is een slag die nog gemaakt moet worden.

Over ons verzuimbeleid zeggen we het volgende: Bij het verzuimbeleid volgen we de stappen conform de wet Poortwachter. De directeur is de case manager. Teamleden melden zich bij de directeur ziek. Dit zo snel mogelijk. Op de dag zelf tussen 7.00 uur en 7.30 uur. Tussentijds houdt de directeur contact met de zieke werknemer. Herstelmeldingen vinden voor 15.30 uur plaats bij de directeur.

De volgende teambuildingsactiviteiten achten we zinvol: Elke vrijdag na school is er een gezellig samenzijn. Jaarlijks wordt er een teamdag georganiseerd. Het sinterklaas en het kerstfeest vieren we samen.

Het taakbeleid op onze school heeft als uitgangspunten: De notitie “taakbeleid bij Lucas Onderwijs” en de afspraken die voortgekomen zijn uit de studiemiddag van 26 mei jl.

2.5 De Lucas Academie.

Over de wijze waarop onze medewerkers deelnemen aan de activiteiten van de Lucas Academie,

zeggen we het volgende:

De informatie van de Lucas Academie wordt via de mail verspreid door de directeur. De posters

worden opgehangen in de personeelskamer. In functioneringsgesprekken worden met individuele

collega’s afspraken gemaakt over deelname aan netwerken.

Collega’s motiveren elkaar om mee te gaan naar bijeenkomsten van de Lucas Academie. De directie

stimuleert dit en wijst medewerkers op voor hen interessante bijeenkomsten.

In informele bijeenkomsten bijvoorbeeld op de vrijdagmiddag, tijdens de lunch of bij de ochtendkoffie

wordt informatie gedeeld. Een structurele inbedding in de organisatie kan de volgende stap zijn.

15

3. Kwaliteit en innovatie 3.1 Uitgangspunten / doelstellingen onderwijs De uitganspunten van ons onderwijs zijn: We bieden kinderen kansen om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Het kind krijgt de ruimte om zichzelf te zijn. De kinderen respecteren elkaar en leren van elkaars verschillen. Wij bieden het kind een veilige omgeving. Het kind moet vertrouwen krijgen in zijn/haar kennen en kunnen. Het kind gaat met plezier naar school. De kerntaak van de school is het geven van onderwijs, gericht op een brede ontwikkeling en vorming van kinderen. De doelstellingen van ons onderwijs zijn: De school hanteert de kerndoelen bij haar onderwijsactiviteiten en de te bereiken einddoelen basisonderwijs Wij bevorderen actief burgerschap en sociale integratie; de leerlingen hebben kennis van en maken kennis met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdgenoten Wij besteden op structurele en herkenbare wijze aandacht aan het bestrijden van achterstanden en in het bijzonder in de beheersing van de Nederlandse taal Wij richten ons onderwijs op de brede ontwikkeling van de kinderen Identiteit. Lucas Onderwijs hecht aan de diversiteit tussen de scholen op dit gebied. Identiteit en historie zijn zaken die de Lucas scholen verbinden. De christelijke identiteit van Lucas Onderwijs geven vorm vanuit de Rooms Katholieke traditie. Wij trachten vanuit deze traditie onze kinderen normen en waarden mee te geven. Wij verwachten dat de Rooms-Katholieke identiteit gerespecteerd wordt en dat ouders en kinderen participeren in het uitdragen van die identiteit. Wij hebben ook aandacht voor andere levensovertuigingen. Elementen uit de missie van Lucas Onderwijs, herkennen we op onze school op de volgende manieren zoals: Respect: respectvol omgaan met elkaar Vergevingsgezindheid: fouten maken mag, excuses worden aanvaard, telkens de kans krijgen met een schone lei te beginnen. Basisgedachte van ons onderwijs. De Carolus school is een school met een leerstof jaarklassensysteem. Binnen de groep wordt, volgens de GIP afspraken, zelfstandig gewerkt. Differentiatie en eventuele extra ondersteuning vindt binnen de groep plaats. De kinderen worden positief bejegend. Het onderwijs is breed georiënteerd. Binnen de groep wordt het onderwijs zoveel mogelijk op maat aangeboden. De organisatie van ons onderwijs. De Carolusschool heeft een leerstof jaarklassensysteem. Met ingang van 1 augustus 2015 is de school als volgt opgebouwd, Er zijn 2 groepen 1, 2 groepen 2, 2 groepen 3 en twee groepen 4. Daarna de groepen 5, 6, 7 en 8. Jaarlijks zal een instroomgroep worden opgestart tussen 1-10 van een jaar en 1-1 van het daaropvolgende jaar. Schoolklimaat. Het klimaat op onze school laat zich als volgt kenschetsen: Wij vinden het belangrijk dat de school een open klimaat heeft waar medewerkers, kinderen en ouders zich veilig en vertrouwd weten. Met ouders willen we intensief samenwerken in het belang van de kinderen. De school beschikt over de wettelijk vereiste documenten zoals het pestprotocol en het protocol kindermishandeling.

16

Didactische werkvormen. De volgende werkvormen komen veelvuldig voor op onze school: Op de Carolusschool worden de stappen van het directe instructiemodel gevolgd. Zelfstandige verwerking. De herontwikkeling van coöperatieve werkvormen komt op de agenda te staan voor de komende jaren. 3.2 Opbrengstgericht werken Preventieve interventies. Momenteel is een nieuw zorgplan in ontwikkeling. OHGW, een grotere verantwoordelijkheid van de leerkracht voor de zorg, de structuur van het samenwerkingsverband nopen tot een herbezinning. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar de meest recente versie van het school zorgplan. De tussenopbrengsten van onze school De tussenopbrengsten van de Carolus worden door de inspectie als voldoende beoordeeld. Streefopbrengsten 2018 voor technisch lezen Aan het einde van het schooljaar 2015-2016 willen we de opbrengsten op het niveau hebben dat minimaal op basis van de populatie mag worden verwacht. Aan het begin van het schooljaar 2016-2017 zullen we, op basis van de resultaten en de minimale doelstelling de streefdoelen van de Carolus op het gebied van technisch lezen gaan formuleren. Dit wordt onder andere gerealiseerd door de methode Estafette in de groepen 4 tot en met 8, conform handleiding, uit te voeren. In het schooljaar 2014-2015 zijn daarvoor alle noodzakelijke materialen aangeschaft. Streefopbrengsten 2018 voor begrijpend lezen. Aan het einde van het schooljaar 2016-2017 willen we de opbrengsten op het niveau hebben dat minimaal op basis van de populatie mag worden verwacht. Aan het begin van het schooljaar 2017-2018 zullen we, op basis van de resultaten en de minimale doelstelling de streefdoelen van de Carolus op het gebied van begrijpend lezen gaan formuleren. De verbeteringen in de resultaten zullen worden gerealiseerd door de aanpak van Taal 100 waarin woordenschat uitbreiding in alle groepen centraal staat en een gerichte aanpak, op basis van een doorgaande lijn, van de methode Nieuwsbegrip XL.

Streefopbrengsten 2018 voor rekenen en wiskunde. Aan het einde van het schooljaar 2015-2016 willen we de opbrengsten op het niveau hebben dat minimaal op basis van de populatie mag worden verwacht. Aan het begin van het schooljaar 2016-2017 zullen we, op basis van de resultaten en de minimale doelstelling de streefdoelen van de Carolus op het gebied van rekenen en wiskunde gaan formuleren. Een goed gebruik van “alles telt” en het hanteren van het directie instructiemodel bij deze methode zal leiden tot een resultaat verbetering. Streefopbrengsten 2018 voor spelling. Aan het einde van het schooljaar 2016-2017 willen we de opbrengsten op het niveau hebben dat minimaal op basis van de populatie mag worden verwacht. Aan het begin van het schooljaar 2017-2018 zullen we, op basis van de resultaten en de minimale doelstelling de streefdoelen van de Carolus op het gebied van spelling gaan formuleren. Eindopbrengsten Met ingang van het schooljaar 2014-2015 gebruikt de school de IEP (IEP staat voor ICE Eindevaluatie Primair onderwijs en is ontwikkeld door bureau ICE) als verplichte eindtoets. De inspectie heeft nog geen waardering gemaakt voor deze eindtoets. Het is om deze reden dat wij onze streefdoelen voor de eindopbrengst formuleren in de vorm van percentages VO Adviezen

17

In percentages

De excellente leerling. Een leerling vinden we excellent als zij/hij minimaal twee keer op de CITO toets een voorsprong van 10 maanden heeft op zijn didactische leeftijd. Deze voorsprong moet zijn op de vakken rekenen en wiskunde en begrijpend lezen. Daarnaast gaat het om factoren als motivatie, werkhouding, nieuwsgierigheid en zelfstandigheid. Excellente leerlingen komen zelden voor op onze school. Er wordt, in het overleg van leerkracht en intern begeleider, een pakket samengesteld. (zie ook 1.4) De normindicatoren van de inspectie. De inspectie hanteert een aantal “kritische” indicatoren. De zogenaamde normindicatoren. Zij zijn hieronder genoemd en ingevuld op basis van het inspectierapport van juli 2014.

Nr. normindicator Waardering inspectie (of zelfevaluatie) van 0-4

1.2 De resultaten voor de leerlingen voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerling populatie mag worden verwacht.

onvoldoende

2.1 Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen

geen oordeel van de inspectie

2,2 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.

geen oordeel van de inspectie

2.4 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.

geen oordeel van de inspectie

5.1 De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof geen oordeel van de inspectie

5.2 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. geen oordeel van de inspectie

5.3 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. geen oordeel van de inspectie

TYPE 2016 2017 2018 2019

Havo/vwo 26 30 30 30

Vmbo-t/havo 8 10 12 14

Vmbo-t 18 20 21 20

Vmbo-k 19 22 26 26

Vmbo-b 22 18 11 10

Pro 7 0 0 0

Kopklas 0 0 0 0

TOTAAL 100 100 100 100

18

7.1 De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.

voldoende

8.2 De school voert de zorg planmatig uit onvoldoende

Toetsen. We gebruiken op onze school de volgende toetsen: Onze school maakt gebruik van het CITO LVS voor de groepen 3 tot en met 8 Toetsen: spelling en werkwoordspelling, DMT(Drie Minuten Toets) , AVI, Rekenen en Wiskunde, Begrijpend lezen. Bij de kleuters maken wij gebruik van het KIJK observatiesysteem. In incidentele gevallen wordt gebruik gemaakt van: Taal voor Kleuters, woordenschat, Rekenen voor kleuters. Daarnaast worden, voor specifieke doeleinden, de NIO (Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau), Taaltest voor Kinderen, Peabody, Drempeltoets gebruikt. Voor de sociaal emotionele ontwikkeling wordt Viseon gebruikt. 3,3 Maatwerk voor de leerling Wij stemmen de onderwijsprocessen planmatig af op de onderwijs- en ontwikkelingsvragen van de leerlingen. Voor een beschrijving van de interne leerling zorg verwijzen wij naar het intern zorgplan. De verantwoordelijkheid voor een goed lopende leerlingenzorg: Op onze school hebben we de volgende functionarissen in de zorg: Een intern begeleider, zorgleerkracht met taken bij de kleuters, remedial teacher, SMW+, adviseur van het samenwerkingsverband, en een medewerker van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) Deze treffen elkaar in bilateraal overleg en SOC (School Ondersteunings Commissie). Met ingang van het schooljaar 2015-2016 ook in de interne zorgcommissie. 3.4 Passend onderwijs en de uitwerking voor de school Positie en relatie in stadsdeel De school participeert in het stadsdeel Centrum. De directeuren en de intern begeleiders van de scholen in het stadsdeel treffen elkaar regelmatig op vergader-/overleg-/netwerkmomenten. De structuur is geheel nieuw. De scholen komen uit verschillende samenwerkingsverbanden. Vorm, inhoud, kwaliteiten, mogelijkheden en onmogelijkheden moeten herontdekt worden. Schoolprofiel Het schoolprofiel ziet er als volgt uit: De Carolus school richt zich op kinderen die zelfredzaam zijn en passen binnen de groep. We laten geen leerlingen toe die gewetenloos handelen; doof en of blind zijn, het syndroom van down hebben of ernstige lichamelijke beperkingen hebben die medisch handelen door de leerkrachten noodzakelijk maken. Voor ernstig gedragsmatig moeilijke kinderen hebben wij ook geen plek. Telkens zullen we kijken, in overleg met ouders, of de Carolusschool nog in staat is een op ontwikkeling gericht aanbod aan een kind te bieden. Als dit niet lukt gaan wij over tot verwijzing via de kanalen van SPPOH. Dit profiel kent meer grenzen dan het profiel zoals dat is beschreven bij SPPOH. Basisondersteuning De sterke elementen van onze basisondersteuning zijn:

Pedagogisch klimaat

Afstemming

Deskundigheid van de leerkrachten.

19

De zwakke elementen van onze basisondersteuning zijn:

Planmatig werken

Opbrengstgericht werken

Evaluatie van de leerlingenzorg Middelen Passend Onderwijs Met de middelen van Passend onderwijs maken wij de volgende keuzes:

Deze worden ingezet voor extern onderzoek van leerlingen (pedagogisch didactisch onderzoek), intelligentie, sociaal emotionele ontwikkeling.

Voor de facilitering van de interne begeleiding.

Inkoop van deskundigheid op het gebied van opbrengstgericht en planmatig werken.… De schoolondersteuningscommissie. Bestaat uit de intern begeleider, SMW+, adviseur van het samenwerkingsverband en de intern begeleider. Af en toe, afhankelijk van de zorg van een leerling, worden ouders eveneens uitgenodigd. In de SOC worden oplossingsmogelijkheden, processen die moeten leiden tot een oplossing besproken. Soms gaat het over verwijzing naar SBO en SO. Resultaten Passend Onderwijs. De resultaten van passend onderwijs worden verantwoord in de jaarverslagen van SPPOH. In het schooljaar 2014-2015 is er één leerling naar een andere basisschool gegaan en zijn er twee leerlingen geplaatst op een speciale school voor basisonderwijs. Toekomst passend onderwijs Voor onze school hebben wij als ideaal om zoveel mogelijk kinderen vanuit de wijk passend onderwijs te bieden. Kinderen die passen binnen het schoolprofiel. Daarbij zullen we ons eerst richten om de basisondersteuning en opbrengstgericht werken volledig op orde te krijgen. 3.5 Specifieke aandacht voor de invulling van 21st century skills Dit onderwerp heeft een directe relatie met het SBP van Lucas Onderwijs. Wij bereiden onze leerlingen voor op de huidige en toekomstige samenleving waarin adequate kennis en vaardigheden van belang zijn. Wij hebben specifieke aandacht voor de zn. 21st century skills als samenwerking, communicatie, ICT geletterdheid, burgerschap, creativiteit, kritisch denken en probleemoplossende vaardigheden. Welke vaardigheden hebben jongeren nodig om te werken en leven in de huidige (gedigitaliseerde) maatschappij? Bij de vormgeving hiervan in ons onderwijs gaan wij uit van onderstaand model.

21ste eeuwse vaardigheid Wat we nu al doen Wat we willen doen in 2018

samenwerking Incidentele samenwerkingsopdrachten.

communicatie

20

ICT geletterdheid Cursus werken met MSWord en MS Powerpoint.

burgerschap

creativiteit Incidenteel worden opdrachten gegeven die in de uitvoering een beroep doen op creativiteit

kritisch denken Incidenteel komt dit, met name in de hogere groepen aan de orde

probleemoplossende vaardigheden

komen incidenteel aan de orde

De vraag wat we willen we doen in 2018 zal in de loop van het schooljaar 2016-2017 worden beantwoord. Dan zullen we onze eerste doelstelling: de basis op orde hebben gerealiseerd. Een voorwaarde voor verdere ontwikkeling. 3.6 Inhoud van het onderwijs en beschrijving van de vakken Ons onderwijs richt zich op de brede ontwikkeling van de kinderen. Hieronder verstaan wij tenminste de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling, het ontwikkelen van de creativiteit, het verwerven van de noodzakelijke kennis en van sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden,

Vakgebied Methode Leerjaren

Technisch Lezen Estafette 4 t/m 8

Technisch lezen en spellen Veilig Leren Lezen 3

Nederlandse taal Taal actief 4 t/m 8

Schatkist taal 1 en 2

Schrijven Schrijfatelier 1 en 2

Pennestreken 3

Novoscript 4 t/m 8

Rekenen en Wiskunde Gecijferd bewustzijn 1 en 2

Ideeënboek Alles telt 1 en 2

Alles telt 3 t/m 8

Verkeer Rondje verkeer VVN 3 en 4

Op voeten en fietsten 5 en 6

Jeugdverkeerskrant 7 en 8

Aardrijkskunde Wereld van verschil 4 t/m 8

Geschiedenis Speurtocht 4 t/m 8

Natuuronderwijs Natuniek 4 t/m 8

Levensbeschouwing Hemel en aarde 1 t/m 8

Sociaal emotionele ontwikkeling

Beter omgaan met jezelf en de ander

3 t/m 8

WIN WIN 3 t/m 8

Sociale Veiligheid Keuze maken voor een methode in 2015-2016

1 t/m 8

Engels Real englisch 7 en 8

3.7 Kwaliteitsbeleid Bij de inrichting van onze kwaliteitszorg is het schoolplan het richtinggevende document bij de kwaliteitsverbetering. Het doel van ons kwaliteitsbeleid is:

De opbrengsten te verhogen,

21

Te zorgen voor een continue verbetering en ontwikkeling om het onderwijs, samenwerking met partners voortdurend te verbeteren. Hierbij maken we gebruik van WMKPO (Werken Met Kwaliteitskaarten Primair Onderwijs)

De directie is verantwoordelijk voor de uitvoering van het kwaliteitszorgsysteem. De werkzaamheden zijn onder andere:

Toezien op en faciliteren van de uitvoering van het beleidsplan kwaliteitszorg.

Minimaal 2 keer per jaar samen met de intern begeleider de opbrengsten op klassenniveau en schoolniveau bespreken.

De opbrengsten en trendanalyses in het team (laten) bespreken, conclusies trekken en waar nodig aanpassingen laten doen.

Zorg dragen voor goede evaluatie

Zorg dragen voor het (laten) opstellen van een plan van aanpak na analyses, op basis van enquête resultaten.

Van onze medewerkers verwachten we dat ze wat dit onderwerp betreft:

Dat zij komen tot zelfreflectie

Dat zij zich de cyclus van doelen stellen, uitvoeren en doelen evalueren tot zich zullen nemen.

De resultaten kunnen verantwoorden aan intern begeleider, directie en ouders. Wijze van kwaliteitsbewaking en maatregelen Bij alle acties die wij ondernemen gaan wij systematisch na of de gewenste effecten en resultaten gehaald worden. Het instrument “Leerlingvolgsysteem”: …. Het systeem van “leerlingvolgsysteem” is beschreven in het zorgplan. Aan dit zorgplan is het toets protocol gekoppeld.

Personeelsgesprekken (gesprekscyclus) en overleg:. Kenmerkend voor de manier waarop we hier mee werken is dat het nog in de ontwikkelfase is. In 2014-2015 is met elke werknemer een functioneringsgesprek gevoerd en is het digitale bekwaamheidsdossier gevuld. Komende jaren zal hier meer vorm en inhoud aan gegeven moeten worden vanuit het kader functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken zoals dat bij Lucas Onderwijs aanwezig is. De cyclus moet bijdragen aan de schoolontwikkeling en de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker om voortdurend de kwaliteit te verbeteren.

22

4. De maatschappelijke opdracht 4.1 Visie, beleid, ambities t.a.v. maatschappelijke rol en samenwerkingspartners Vanuit het SBP van Lucas Onderwijs werken wij gericht aan het realiseren van onze maatschappelijke opdracht. We hechten er aan de driehoek ouders-school-omgeving rond het kind te versterken, opdat het kind kan rekenen op de best denkbare begeleiding in de ontwikkeling. We houden rekening met volgende externe ontwikkelingen:

Het landelijk beleid van het verlagen van de subsidie VVE voor de ver grote steden

De inrichting van het samenwerkingsverband SPPOH

Schoolsport ontwikkeling vanuit gemeentelijke subsidie

Onze stakeholders zijn:

Voorschool Carlijn

2 Koninkjes

Buurtcentrum jeugdhaven (Verlengde Schooldag activiteiten en ouderparticipatie)

Centrum voor jeugd en gezin (samenwerking tussen school en hulpverlening voor één aanpak)

Veilig thuis (veiligheid voor kinderen thuis en op school)

SPPOH

Bureau Groos (extern psychologisch en didactische onderzoek)

HCO

De stand van zaken van samenwerking met onze drie belangrijkste stakeholders:

De samenwerking met Voorschool Carlijn heeft in het schooljaar 2014-2015 een herstart beleefd. Missie/visie wordt uitgewerkt in thema’s. De doorgaande lijn, overdracht, samenwerking krijgen de komende jaren gestalte.

2 Koninkjes. Steeds meer kinderen komen vanaf 2 Koninkjes naar de Carolus. Er wordt gewerkt aan een goede overdracht om de doorgaande lijn tot stand te brengen.

Jeugdhaven biedt de Carolus verlengde schooldag activiteiten aan. Deze samenwerking zal verder worden uitgediept. Samen met jeugdhaven wordt ook het partnerschap ouders-school ontwikkelt.

4.2 Ouderbetrokkenheid De uitkomsten uit het laatste Oudertevredenheidsonderoek zijn: Schoolgebouw U heeft vragen beantwoord over de kwaliteit en de uitstraling van het gebouw. Ouders zijn over het algemeen tevreden en erg tevreden over de staat en het onderhoud van het gebouw. Met betrekking tot het schoolgebouw is de schoonmaak van voornamelijk de toiletten een punt van aandacht. Verder is het binnenklimaat zowel in de zomer als in de winter genoemd. Omgeving van de school De tevredenheid van de ouders over de schoolomgeving is groot. Het schoolplein en de veiligheid van de weg naar school zijn specifiek genoemd. Er is veel waardering voor het groene schoolplein. Het voorplein zou meer speelmogelijkheden kunnen bieden. Ik kan u meedelen dat daar momenteel aan gewerkt wordt. De verkeerssituatie op het Westeinde, in de poort en op het plein vragen eveneens aandacht. We kunnen als school in elk geval aan de slag met het gebruik van de fietsenstalling en overleg voeren met de gebruikers van de poort over de veiligheid. Verder zijn er goede contacten met de wijkagenten, onder andere over de veiligheid. Schooltijden, schoolregels, rust en orde. Van de ouders die de enquête hebben ingevuld is 94% tevreden tot zeer tevreden over de schooltijden, schoolregels, rust en orde in de school. Een aantal ouders heeft gevraagd naar een continu rooster en de aansluiting van de tijden van de peuterspeelzaal en de school. Een continurooster is de komende jaren geen onderwerp van gesprek. Wij vinden het belangrijk dat kinderen tussen de middag thuis kunnen gaan eten.

23

Sfeer De sfeer op school wordt positief gewaardeerd. Tussen de 80 % en 95 % van de ouders beoordelen de sfeer op school met tevreden tot zeer tevreden. De Rooms Katholiek identiteit is voor een aantal ouders onvoldoende herkenbaar in de school. Zij vragen of hier meer aandacht aan besteed kan worden. Wij vermelden de activiteiten van de kerk in het Carolus journaal. We gaan de relatie school- kerk activeren. De leerkracht De mening van ouders is gevraagd op drie onderdelen: vakbekwaamheid van de leerkracht, het omgaan van de leerkracht met de kinderen en de wijze waarop de leerkracht luistert naar de ouders. Er is grote tevredenheid bij ouders over de leerkrachten. Dit wordt uitgedrukt in een score van 95 % op “tevreden en erg tevreden”. Begeleiding en kennisontwikkeling Ouders zijn tevreden over de wijze waarop de kinderen op school begeleid worden. Voor een aantal ouders is het begeleiden van kinderen, zowel leerlingen met leermoeilijkheden als leerlingen die “meer” kunnen een aandachtspunt. Persoonlijke ontwikkeling Bij dit onderdeel zijn er vragen gesteld over de creatieve/culturele vakken, gymnastiek en de sociaal emotionele ontwikkeling. Geeft de school hier voldoende aandacht aan. Ruim 50 % van de ouders is tevreden en 25 % is erg tevreden. Verbetering is mogelijk. Volgens de ouders zou de school kunnen verbeteren met een groter aanbod op de creatieve vakken en vragen ouders zich af wat er in de school gebeurt aan de sociaal emotionele ontwikkeling. Dat betekent dat wij ouders hierover, via het Carolusjournaal en op informatie avonden, beter zullen moeten informeren. Informatie uit de school Carolus journaal, de website en de brieven vanuit school zorgen voor voldoende algemene informatie. Specifieke informatie over de klas, met name tijdige informatie over bijvoorbeeld geplande uitjes, kan de communicatie verbeteren. Ouders vinden over het algemeen een goed gehoor op de school. Een resultaat waarmee de school tevreden is. De communicatie kan worden verbeterd over de inhoud van het onderwijs en specifieke communicatie over bijvoorbeeld een excursie 4.3 Verbinding in de onderwijsketen De samenwerking met de VVE, peuterspeelzaal, dagopvang: Voorschool Carlijn heeft twee lokalen in ons pand. Alle peuters van Carlijn stromen door naar de Carolus. De groepen bij Carlijn hebben een maximale capaciteit van 16 peuters. Doordat de vraag groter is dan het aantal plekken worden peuters die bij Carlijn zijn aangemeld ook elders geplaatst. Een uitbreiding van de capaciteit behoort, door gemeentelijk beleid, niet tot de mogelijkheden. De samenwerking met Voorschool Carlijn wordt zichtbaar op de volgende terreinen:

In maart 2015 zijn visie en missie hernieuwd.

De overdracht van informatie tussen PSZ (PeuterSpeelZaal) en school is laagdrempelig. Er is sprake van een warme overdracht.

De thema’s van PSZ en school zijn hetzelfde.

Peuters vieren samen met school Sinterklaas, Kerstfeest, Koningsdag.

De intern begeleider van de school is één dagdeel per week verbonden aan de PSZ.

De observatie systemen worden aan elkaar gekoppeld. Er ontstaat een doorgaande lijn in de observaties van PSZ naar school tot de start in groep 3.

We willen de samenwerking uitbouwen:

Door ook programmatisch een doorgaande lijn te maken.

Inhoudelijke thema’s met elkaar uit te diepen en te verbreden.

Door collegiale bezoeken meer inzicht te krijgen in elkaars werkwijze binnen de groep.

24

4.4 PO-VO Beknopte stand van zaken Onze school volgt, conform Haagse afspraken, de PO-VO procedures. Gedurende het schooljaar komen VO scholen voorlichting geven op onze school en bezoeken wij met alle leerlingen van groep 8 VO scholen. Met alle VO scholen waarheen onze leerlingen worden verwezen bestaan goede contacten. De afgelopen jaren zijn de voornaamste scholen waar leerlingen hun VO carrière zijn gestart: Johan de Witt College, François Vatelschool, Hofstad College, Zandvliet College, Populier, Edith Stein college en Maris College. 4.5 Monitoring en verantwoording.

In toenemende mate vragen partners, stakeholders en overheden aan de school en het bestuur

inzicht te geven op welke wijze de publieke middelen worden ingezet om de doelen te realiseren.

Onze school doet dat op de volgende wijze:

transparante informatie te verstrekken in schoolgids

verantwoording subsidies, voortgangsrapportages projecten tijdig en transparant aan te leveren

jaarplan/jaarverslag

25

5. Bedrijfsvoering 5.1 Organisatie en communicatie Voor de bestuurlijke organisatie verwijzen we naar www.lucasonderwijs.nl. de contacten tussen bestuur en school zijn:

regelmatig overleg tussen de directeur en de clusterdirecteur

contacten met de inhoudelijke afdelingen van Lucas Onderwijs

studiedagen voor directies van de Lucas scholen

schoolbezoeken van de clusterdirecteur

Intern Overleg (binnen de school) Doel van dit overleg

Kernteam - monitoring en afstemming onderwijsprocessen

Teamvergaderingen - inhoudelijke en personele ontwikkeling; kennis delen

Interne zorgcommissie - aanpak en begeleiding van leerlingen die hardnekkig stagneren in de ontwikkeling

SOC - onduidelijke leerling problematiek; uitzetten van zorgtrajecten

Extern overleg (partners, instantie, etc.) Doel van dit overleg

VVE Carlijn - afstemming; gezamenlijke ontwikkeling

Netwerken SPPOH - kennis delen; afstemmen

Jeugdhaven - afstemmen en evalueren VSD aanbod

Voor de PR hebben wij het volgende voorgenomen: het ontwikkelen van een PR plan 5.2 Personeel De meerjarenplanning voor de personele inzet (bij de huidige leerling prognoses):

De inzet van de medewerkers

Directie 1 fte

Groepsformatie 16 fte

OOP Externe inhuur en administratie 0,5 fte

Projectformatie 1 fte schakelklas

Voor de professionele ontwikkeling en deskundigheidsbevordering van het personeel hebben wij de volgende voornemens:

schooljaar thema middelen

2015-2016 Teamcultuur, woordenschat uitbreiding Begroting/Externe subsidie

2016-2017 Gespreksvaardigheden Begroting

2017-2018 21 century skills

2018-2019

26

5.3 Financiële positie van de school De meerjarenbegroting van de school ziet er als volgt uit:

2015-2022 2015 2016 2017 2018 2019 Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting

Baten

Rijksbijdrage 1.504.771 1.504.234 1.505.919 1.518.403 1.515.772

Overige Overheidsbijdragen 156.314 106.314 106.314 106.314 106.314

Overige baten 2.500 2.500 2.500 2.500 2.500

Totaal baten 1.663.585 1.613.049 1.614.733 1.627.217 1.624.587

Lasten

Personele lasten 1.384.584 1.301.789 1.311.654 1.314.536 1.314.319

Afschrijvingen 27.533 33.181 35.358 37.125 37.145

Huisvestingslasten 175.681 176.195 174.637 174.800 176.037

Overige Lasten 98.519 101.480 99.477 100.152 100.152

Totaal lasten 1.686.317 1.612.644 1.621.126 1.626.614 1.627.654

Saldo baten en lasten 22.732- 404 6.393- 603 3.067-

5.4 Giften, sponsoring en ouderbijdrage Met betrekking tot giften en sponsoring houdt onze school zich aan de afspraken en gedragsregels die in 2009 door het Ministerie van OCW zijn vastgelegd in een convenant. De Carolus school heeft momenteel geen sponsors. Er wordt geen actief beleid gevoerd om sponsors te vinden. Verplicht Vrijwillig, zo staat het omschreven in de brochure van het ministerie van OC&W als het gaat om de ouderbijdragen. “De school of de ouderraad mag leerlingen uitsluiten van activiteiten als hun ouders de ouderbijdrage niet betalen. Een school mag leerlingen echter niet weigeren, van school sturen, uitsluiten van het reguliere onderwijsprogramma of geen diploma uitreiken als ouders de bijdrage niet of slechts gedeeltelijk willen betalen”. Over de ouderbijdrage op onze school kan het volgende worden gemeld: de ouderbijdrage voor de kinderen op de Carolus school is kostendekkend. Kosten worden gemaakt voor onder andere het Sinterklaasfeest, Kerstfeest, Pasen, schoolsportdag, zomerfeest en koffie op de ouderavonden. 5.5 Huisvestingsbeleid Wat de huisvesting betreft merken we het volgende op: - Onze school heeft 14 klaslokalen. - De staat van onderhoud is goed. Het is een oud gebouw dat veel onderhoud vergt. Door de

aanwezigheid van een goede conciërge zijn de onderhoudskosten te beperken. - Het gebouw past niet bij de onderwijskundige doelstellingen? Ruimten voor groepswerk, smalle

gangen die daardoor niet als onderwijsruimte gebruikt kunnen worden; beschikbare ruimten waar geen goed toezicht mogelijk is enz. en ruimten voor het voeren van gesprekken zijn onvoldoende aanwezig.

- De verkeerssituatie vraagt aandacht. De oversteek aan het Westeinde is niet ongevaarlijk. - De exploitatiekosten zijn hoog. Onderhoud maar ook hoge energielasten. Plannen op het gebied van huisvesting:

Op zeer lange termijn is er sprake van vervangende nieuwbouw.

27

Bijlage 1 Matrix met veranderingsonderwerpen Op basis van het schoolplan worden jaarlijks doelen vastgesteld. Deze doelen leiden tot acties. Aan het eind van het schooljaar worden doelen geëvalueerd de resultaten geanalyseerd.

Onderwerp 2015 - 2016 2016 - 2017 2017 - 2018 2018 - 2019

Hoofdstuk 1

1.4 teamteaching In beeld brengen competenties; organisatiemodel ontwikkelen

Uitvoeren teamteaching; evalueren en besluiten continueren / stoppen

1.4. techniek onderwijs

Opstellen analyseren huidige situatie/gewenste situatie in beeld brengen/pva opstellen.

1.4 digitale wereld

Vaststellen en uitvoeren ICT beleidsplan

Uitvoeren ICT beleidsplan Tussentijdse bijstelling voor 2017-2019

Uitvoeren ICT beleidsplan

Uitvoeren ICT beleidsplan

1.4 plusbeleid Analyseren van de leerlingpopulatie. Vaststellen van “pluscriteria” Opstellen van “plusbeleid”

1.4 beleid m.b.t. partnerschap ouders ontwikkelen

In samenwerking met Jeugdhaven opstellen van Plan van Aanpak met daarin o.a. koffieruimte voor ouders en starten met uitvoering “ouders als partner

Uitvoeren pva Uitvoeren pva Uitvoeren pva

Hoofdstuk 2

2.1. gesprekken met kinderen en ouders

Training gespreksvaardigheden met kinderen

2.1. feedback geven

Onderdeel teamontwikkeling

Herhalen training feedback geven.

2.1. professioneel samenwerken

Training professioneel samenwerken

2.2. teamontwikkeling

Feedback geven/onderstroom zichtbaar

28

maken en schoonmaken

2.2. woordenschat verbeteren

Traject taal 100 Borgen traject taal 100

2.2. werken met groepsplannen

Werken met groepsplannen rekenen en wiskunde en technisch lezen

Werken met groepsplannen begrijpend lezen Werken met groepsplannen spelling

Werken met groepsplannen begrijpend lezen

Werken met groepsplannen gedrag

2.2. implementeren kijk

Implementeren KIJK

Borgen KIJK

2.2. Directe Instructie model

Ontwikkelen DIM bij alle vakken; theorie; eigen POP (Persoonlijk Ontwikkelings Plan) op dit gebied. Feedback van directie en collega’s

Borgen DIM; o.a. d.m.v. klassenbezoeken

Feedback geven Feedback geven

2.2. GIP Afspraken maken/evalueren/feedback krijgen

Feedback geven Feedback geven Feedback geven

2.2. gesprekkencyclus

Nieuwe gesprekkencyclus ingericht

gesprekken met iedereen volgens cyclus

Gesprekken met iedereen volgens cyclus

Gesprekken met iedereen volgens cyclus

2.2. (2.4) digitaal bekwaamheidsdossier

Digitaal bekwaamheidsdossier aan gesprekkencyclus gekoppeld

bijhouden en controleren dossier

Bijhouden en controleren dossier

Bijhouden en controleren dossier

2.2. collegiale visitatie

Collega’s hebben allemaal minimaal 1 bezoek bij een ander afgelegd

zie vorig schooljaar. Feedback op de eigen ontwikkeling

zie vorig schooljaar

zie vorig schooljaar

2.3. PLG Continue ontwikkeling op aspecten

zie vorig schooljaar

Zie vorig schooljaar

zie vorig schooljaar

2.3. continue leersituatie voor professionals

x x x x

2.4. verzuimbeleid

Beleidsplan opgesteld

Uitvoeren beleidsplan

Uitvoeren beleidsplan

Hoofdstuk 3

3.2. technisch lezen

Op niveau Opstellen/borgen doorgaande lijn alles telt

Schooldoelen formuleren

3.2. begrijpend lezen

Doorgaande lijn uitwerken

Op niveau Schooldoelen formuleren

3.2. rekenen en wiskunde

Op niveau Borgen doorgaande lijn alles telt

Schooldoelen formuleren

29

3.2. spelling Op niveau Groepsplannen opstellen

Schooldoelen formuleren

3.5 21st century skills

Tablets Doelen formuleren

realiseren en evalueren doelen

realiseren en evalueren doelen

3.6 kwaliteitszorg Enquête houden volgens beleidsplan; opstellen verbeterplan Cyclus: analyseren, doelen formuleren, acties plannen, doelen evalueren/analyseren

Enquête houden volgens beleidsplan;

Enquête houden volgens beleidsplan

Enquête houden volgens beleidsplan

Hoofdstuk 4

4.3 VVE Carlijn Doorgaande lijn Inhoudelijke afstemming Collegiale bezoeken Verbreding en verdieping

zie vorig schooljaar

zie vorig schooljaar

zie vorig schooljaar

4.2. ouder betrokkenheid

Zie 1.4

Hoofdstuk 5

5.1. PR Opstellen PR plan Uitvoeren PR plan

30

Bijlage 1 Handtekening goedkeuring MR en bevoegd gezag Vaststelling Het Schoolplan is vastgesteld in de vergadering van het schoolteam d.d. 16 juni 2015 Naam directeur: Handtekening: drs. J.A.H. (Han) Nielen De MR heeft instemming verleend met het schoolplan d.d. 6 juli 2015 Naam Voorzitter van de MR: Handtekening: Mevr. M. (Maartje) van der Bilt Het Schoolplan is vastgesteld door het Bestuur van de school d.d. ………………………………………... Namens de Voorzitter van het College van Bestuur van Lucas Onderwijs, Naam Voorzitter van het CvB: Handtekening: E.H. van Vliet