Schoolplan De Ontdekking · 2020. 1. 24. · Pedagogisch/didactisch beleid ..... 12 3.1...

Jezelf zijn met beide benen op de grond, Groeien en bloeien met plezier,

Bewust van wie je bent, met respect voor jezelf en de wereld, Je vleugels uitslaan, nieuwsgierig ontdekken en spelen,

Samen jouw wereld delen in vol vertrouwen

Schoolplan De Ontdekking

2016-2020

De Ontdekking, sociocratische school Drenthe e.o., Noorderdiep 99, 9521 BC, Nieuw-Buinen

Tel: 0599-785373 E-mail: [email protected] Website: www.deontdekkingdrenthe.nl

KVK: RSIN 853015545 2 2

Meer informatie over de concrete uitwerking van het schoolplan is te vinden in de schoolgids.

Inhoudsopgave

Inleiding .............................................................................................................. 5

Hoofdstuk 1. Visie en Missie .................................................................................. 6

1.1 Mens- en maatschappijvisie .......................................................................... 6

1.2 Missie ......................................................................................................... 6

1.3 Visie op de sociocratische organisatie ........................................................... 6

1.4 Visie op de sociocratische school als organisatie ............................................ 7

1.5 Visie op leren .............................................................................................. 7

1.6 Voor wie is De Ontdekking – profilering ........................................................ 7

Hoofdstuk 2. Uitwerking van de visie ................................................................... 10

2.1.De student als hoofdeigenaar van zijn eigen ontwikkeling ............................ 10

2.2 Onderwijskundig concept ........................................................................... 10

Op schoolniveau: ......................................................................................... 11

Op maatschappelijk niveau: .......................................................................... 11

Op staatsburgerlijk niveau: ........................................................................... 11

Hoofdstuk 3. Pedagogisch/didactisch beleid ......................................................... 12

3.1 Didactiek ................................................................................................... 12

3.2 De ononderbroken leerlijn .......................................................................... 13

3.3 Het faciliteren van de ontwikkelingsgebieden en de kerndoelen .................... 13

3.4 Vier vormen waarin de leerlingen leren bij De Ontdekking ............................ 14

Activiteitbepaald leren .................................................................................. 14

Bijkomend leren door projectonderwijs .......................................................... 14

Leren vanuit lesaanbod ................................................................................. 15

mailto:[email protected]

http://www.deontdekkingdrenthe.nl/



KVK: RSIN 853015545 3 3

Gemedieerd leren ......................................................................................... 15

3.5 Persoonlijke vorming ................................................................................. 16

3.6 Visie op tieners .......................................................................................... 17

Hoofdstuk 4. Vrij leren in Nederland .................................................................... 18

4.1 Vrijheden particuliere school versus eisen vanuit de onderwijsinspectie ........ 18

4.2 Toewerken naar een erkend diploma of startkwalificatie ............................. 18

4.3 Leren zonder diploma-doel ........................................................................ 19

4.4 Stages ................................................................................................... 19

4.5 Rijpingstijd/Ontscholingsproces .................................................................. 20

Hoofdstuk 5. Studentenzorg ................................................................................ 21

5.1 Veilig klimaat ............................................................................................. 21

5.2 Mentorschap ............................................................................................. 21

5.3 Inhoud mentorschap .................................................................................. 21

5.4 Zorgstructuur ............................................................................................ 22

5.5 Zorgmap en Zorgplan ................................................................................ 23

5.6 Deskundigheid ‘in huis’ (binnenkring en buitenkring) ................................... 23

Interne begeleiding ...................................................................................... 23

Extra begeleiding voor studenten met een zorgvraag ..................................... 24

Psychologische hulp ..................................................................................... 24

Training weerbaarheid/zelfvertrouwen ........................................................... 24

5.7 Het LVS en de portfolio’s ............................................................................ 25

5.8 Zorgmap naast LVS logboek-map ............................................................... 25

Hoofdstuk 6.Kwaliteitsplan .................................................................................. 26

6.1 Bewaken kwaliteitsplan .............................................................................. 26

6.2 Kwaliteit van de docenten/ begeleiders ....................................................... 26

6.3 Interpersoonlijk competent ........................................................................ 27





KVK: RSIN 853015545 4 4

6.4 Pedagogisch competent ............................................................................. 27

6.5 Didactisch competent ................................................................................. 27

6.6 Onderwijs- organisatorisch competent ........................................................ 28

6.7 Samenwerken met collega’s ....................................................................... 29

6.8 Werken in en met de omgeving .................................................................. 29

6.9 Zelfreflectie en ontwikkeling ....................................................................... 30

6.10 Begeleiding, opleiding en training van docenten/ begeleiders ..................... 30

6.11 Bevoegdheden van de docenten/ begeleiders ............................................ 30

Hoofdstuk 7. Sociocratie ..................................................................................... 32

7.1 Sociocratische Kring Methode ..................................................................... 32

Regel: Regerend consent .............................................................................. 32

Regel: Kringorganisatie ................................................................................. 32

Regel: Dubbele koppeling ............................................................................. 32

Regel: Sociocratische verkiezing .................................................................... 33

7.2 Visie op sociocratische kringmethode .......................................................... 33

Nawoord: ....................................................................................................... 34

Bijlage: sociocratische kringstructuur De Ontdekking Noot: De student wordt steeds in mannelijke vorm benoemd maar het staat voor zowel de mannelijke als vrouwelijke vorm.





KVK: RSIN 853015545 5 5

Inleiding

Na 3 jaar pionieren, ontdekken, afstemmen, bijstellen en vernieuwende besluiten is

het tijd geworden voor een vernieuwd schoolplan waar iedereen zich opnieuw weer

in kan vinden. De Ontdekking heeft een mooie groei doorgemaakt en heeft zich

verder verdiept in waar de sociocratie voorstaat, hoe dit doorwerkt in elk facet van

het leven en heeft mede in de praktijk gezien hoe natuurlijk leren werkt en wat dit te

weeg brengt in elke student maar ook in elke docent.

Extra aandacht op pedagogisch vlak is er voor studenten in de puberleeftijd.

In de vernieuwde schoolgids zullen alle praktische zaken verwoord zijn.

Dit schoolplan is herschreven door de stafkring en topkring van De Ontdekking.





KVK: RSIN 853015545 6 6

Hoofdstuk 1. Visie en Missie

1.1 Mens- en maatschappijvisie

Wij beschouwen de mening, gevoelens en behoeften van elk mens in beginsel als even waardevol en vinden dat deze meningen, gevoelens en behoeften geuit en gehoord moeten worden en waardering en respect verdienen, als voorwaarde om succesvol te kunnen deelnemen aan de maatschappij van nu en die in de nabije toekomst.

Ons inziens maakt de huidige moderne (Westerse) maatschappij een transitie door in bewustwording op het gebied van maatschappelijke inrichting en verduurzaming van de leefomgeving. Er bestaat behoefte aan een vernieuwende onderwijsvisie die handvatten biedt aan de veranderende behoeftes van kinderen en jongeren maar ook de maatschappij. Ons inziens is het de hoogste tijd om voorwaarden te scheppen voor een meer gelijkwaardige samenleving, die recht doet aan ieder mens.

De sociocratische organisatie sluit o.i. het beste aan bij onze visie en daarom is voor deze organisatievorm gekozen, als meest passend op dit moment.

1.2 Missie Onze missie is om jonge mensen zich te laten ontwikkelen naar zelfstandige, zelfredzame en nieuwsgierige volwassenen die hun eigenheid behouden en/ of herontdekken en van daaruit vol vertrouwen een plaats kunnen innemen in de dynamische maatschappij. De Ontdekking helpt de student ondernemend te leren waardoor hij bezig is met zelfstandig zijn en bewust-zijn en leert verantwoordelijk te zijn voor zijn eigen leven. De school is een open systeem waarin veel mogelijk is en waar ieder zich geborgen en veilig mag voelen.

1.3 Visie op de sociocratische organisatie

Sociocratie heeft als uitgangspunt dat mensen, jong en oud, wit en zwart, dik en dun, onbekommerd en beschadigd, met een diversiteit aan ervaring, kennis en vaardigheden, unieke personen zijn, die bij besluitvorming gelijkwaardig (dienen te) zijn en daarom evenveel inspraak dienen te hebben. Sociocratie kent geen meerderen en minderen, de sociocratische school kent dus ook geen 'onwetende' jeugd en 'alwetende' volwassenen. De Ontdekking als sociocratische organisatie heeft als uitgangspunt, dat: -mensen optimaal (gaan) functioneren, als ze langere tijd en veelvuldig in een omgeving verkeren, waarin hun gevoelens, meningen en ideeën serieus genomen worden, in gelijkwaardigheid met anderen en als zij zelf mede vorm kunnen geven aan die omgeving. Daarbij zijn de 5 kernwoorden van De Ontdekking een leidraad: Jezelf zijn, plezier, respect, nieuwsgierigheid en vertrouwen.





KVK: RSIN 853015545 7 7

1.4 Visie op de sociocratische school als organisatie

De Ontdekking als sociocratische organisatie heeft als uitgangspunt, dat: -mensen, ook jonge, in principe uitstekend in staat zijn om hun leeromgeving in overleg met anderen adequaat in te richten en te organiseren; -mensen, ook jonge, uitstekend in staat zijn om hun eigen leerweg, met ondersteuning van deskundige docenten en begeleiders, optimaal vorm te geven. In de sociocratische school streven alle betrokkenen er naar om met respect om te gaan met zichzelf, de ander, de omgeving en de processen, vanuit een besef dat alles met alles verbonden is en een geheel vormt. De sociocratische school bereidt studenten o.i. beter dan de traditionele onderwijsvormen voor op actieve en (maatschappij)kritische deelname aan de toekomstige samenleving. De school vraagt dat men de gedeelde verantwoordelijkheid neemt voor het vormgeven van het schoolklimaat en de schoolgemeenschap en maakt dit mogelijk door gelijkwaardigheid en inspraak voor allen.

1.5 Visie op leren

De Ontdekking als school gaat er van uit dat:

-mensen van zichzelf actief en nieuwsgierig zijn en een natuurlijke drang hebben om zich te ontwikkelen; -leren het meest effectief en efficiënt is als mensen dit vanuit intrinsieke motivatie doen; -mensen de vrijheid moeten hebben hun unieke vaardigheden, creativiteit en talenten te ontwikkelen en toe te passen in de wereld waarin zij leven; -een krachtige en diverse sociale, natuurlijke en cultureel-technologische omgeving de beste voorwaarden biedt voor een optimale ontwikkeling.

1.6 Voor wie is De Ontdekking – profilering

De Ontdekking is een school voor ieder studieniveau waarin elke student zijn eigen leerlijn ontdekt en doorloopt. De school is toegankelijk voor studenten tussen de 4 en 18 jaar, zowel (primair)- als voortgezet onderwijs. De school kenmerkt zich door kleinschaligheid en begeleiding door deskundige docenten en begeleiders, hierbij in acht nemend dat ieder kind uniek is en samen ontdekt moet worden hoe het kind het beste kan gedijen binnen deze sociocratische gemeenschap.

Iedere student is welkom, mits hij gemotiveerd is om te leren en er geen sprake is van dusdanige gedragsproblematiek*, dat het de groepsprocessen en het individuele leerproces structureel belemmert.

*gedrag dat anderen in gevaar brengt, van slag maakt en hen belemmert in hun ontwikkeling. Dit

gedrag komt voort uit diverse oorzaken die, voordat een kind mag deelnemen aan De Ontdekking, onderzocht moeten worden en hiervoor eerst behandeling gezocht moet worden.

Daarnaast dient de student in staat te zijn actief deel te nemen aan de sociocratische besluitvorming.





KVK: RSIN 853015545 8 8

Ouders/ verzorgers spelen een belangrijke rol bij de aannameprocedure; Een potentiële student is op zijn plek op De Ontdekking indien hij en zijn ouders in staat zijn aan te sluiten bij de visie en de werkwijze van de school. Daarbij is het belangrijk dat de school voor de leerling voldoende kansen tot ontwikkeling ziet.

Voor studenten die extra aandacht of een andere vorm van aandacht dan op andere scholen wordt gegeven, nodig hebben, is De Ontdekking een school waarbinnen veel mogelijk is en ruimte is voor velen manieren van zijn en manifestatie. De Ontdekking beschikt over een veelzijdig team met een eigen visie op het onderwijs. In samenspraak met de student proberen de docenten zoveel mogelijk vanuit de student te werken, richting zijn zelf gestelde doelen en via de samen bepaalde wegen. Het is vanzelfsprekend dat een student zich aanmeldt bij de Ontdekking om te leren, maar dan wel vanuit intrinsiek oogpunt. De schoolwoorden jezelf zijn, plezier, respect, nieuwsgierigheid en vertrouwen zijn hierbij de leidraden. De aanname van nieuwe leerlingen verloopt via een protocol: De eerste kennismaking is vaak een open middag of een aangevraagd gesprek. De mogelijk nieuwe student en zijn/haar ouder(s) hebben daarna een gesprek met de Oriëntatiekring. Deze kring bestaat uit de schoolleider, po-coördinator, vo-coördinator en enkele studenten (plus eventueel de ambulant begeleider i.v.m. zorgvragen). Studenten kunnen voorgedragen worden of er zelf voor kiezen deel te nemen aan de Oriëntatiekring. Zij zijn minimaal een half schooljaar lid van de Oriëntatiekring. Het deelnemen in de Oriëntatiekring is een stukje verantwoordelijkheid voor de school die de student op zich neemt zodat hij kan ervaringen kan delen en vragen van ouders en de kijkstudent kan beantwoorden. Als er interesse is voor De Ontdekking en de Oriëntatiekring geeft daarvoor consent, dan start de kijkstudent met een kennismakingsperiode van een maand. In deze maand is de kijkstudent elke week minimaal 2 dagen en in ieder geval één volledige schoolweek op De Ontdekking. De lengte van deze periode is gekozen om een zo goed mogelijk beeld te kunnen vormen voor de kijkstudent, de ouders en de school. Ouders volgen in deze kennismakingsperiode een cursus van twee momenten (avonden) waarin zij kennis maken met wat de sociocratie inhoudt en wat ontscholen is. Op deze manier kunnen zij beter het proces begrijpen waarin hun kind zit in de kennismakingsperiode. Mocht er onverhoopt aanleiding toe zijn, dan hebben zowel de kijkstudent, de ouders als de school de mogelijkheid om de kennismakingsperiode vroegtijdig te beëindigen. In de laatste week van de kennismakingsperiode vindt er een reflectief moment plaats waarin de schoolkring haar bevindingen deelt met de kijkstudent. De kijkstudent krijgt daarna zelf de gelegenheid aan te geven hoe hij/zij de kennismakingsperiode heeft ervaren. De Schoolkring geeft na de beeldvormingsronde consent of geen consent voor de betreffende kijkstudent. Op deze manier wordt er over en weer open en eerlijk aangegeven waarom een kijkstudent al dan niet past op onze school.





KVK: RSIN 853015545 9 9

In de Pedagogische Driehoek – bestaande uit de kijkstudent, de ouders en (vertegenwoordigers van) de school – vindt het afsluitende evaluatiegesprek plaats. Als de Pedagogische Driehoek het vertrouwen uitspreekt dat binnen het onderwijsconcept van De Ontdekking de student kan leren en zich kan ontwikkelen, kan de kijkstudent worden ingeschreven en in principe in de eerstvolgende nieuwe periode op De Ontdekking starten. Op deze wijze is er een gecontroleerde instroom en niet te vaak een periode van onrust in de huidige groep studenten. Indien de uitkomst is dat de kijkstudent niet ingeschreven kan worden, dan wordt onderbouwd waarom hiertoe is besloten en wat de vervolgstappen (kunnen) zijn. Een ‘nee’ is namelijk niet een definitief ‘nee’. De kijkstudent krijgt de gelegenheid op een later moment opnieuw een kennismakingsperiode te doen om te laten zien dat hij toch wel degelijk de motivatie heeft.





KVK: RSIN 853015545 10 10

Hoofdstuk 2. Uitwerking van de visie

2.1.De student als hoofdeigenaar van zijn eigen ontwikkeling

De Ontdekking is een school waar studenten hun eigen leerlijn ontdekken en ontwikkelen. Studenten worden spelenderwijs betrokken bij allerlei leerdoelen en docenten spelen in op datgene waar studenten mee bezig zijn. Studenten ontdekken spelenderwijs, geïnspireerd door elkaar en een rijke leeromgeving*. De docent observeert, ondersteunt, faciliteert en inspireert. Studenten leren van en met elkaar. De docenten houden samen de ontwikkelingen bij en zorgen ervoor dat de ontwikkelingen zichtbaar worden gemaakt in het LVS (leerling volg systeem). Dit gebeurt op dagelijkse- en wekelijkse en periodieke basis. De mentor houdt maandelijks en periodiek de ontwikkelingen bij waarbij 5 keer per jaar ook ouders betrokken worden en studenten hun ontwikkelingen en ontdekkingen kunnen delen.

We richten het leren zo in, dat er een voortdurende afstemming plaats kan vinden tussen de begeleider/docent met zijn kennis en levenservaring enerzijds en de student met zijn/haar persoonlijke interesses, wensen, behoeften en mogelijkheden anderzijds. *Volgens de visie van Reggio Emilia ontstaat een rijke leeromgeving door:

1: intrinsieke motivatie

2: leeftijdsgenoten 3: de omgeving als pedagoog

4: de docent

2.2 Onderwijskundig concept

Onze missie vertaalt zich in een onderwijskundig concept. In dit concept hanteren we 5 uitgangspunten, die leidend zijn voor ons werk:

● Jezelf zijn waardoor je zelf keuzes kunt maken t.a.v. de werkwijze c.q. de leermiddelen; Zelfstandig leren denken. ● Plezier hebben op school welke een basisvoorwaarde is om je te kunnen ontwikkelen, te ontdekken en te groeien ● Respect voor jezelf, de ander, de maatschappij en je leefomgeving van waaruit je leert samen te werken met een gemeenschappelijk doel ● Vertrouwen in jezelf en in je omgeving ● Nieuwsgierigheid naar groei en je omgeving. Hieruit vloeit als vanzelf nieuwsgierigheid naar de pluriforme samenleving* als vanzelfsprekend onderdeel van de school met haar sociocratische organisatiestructuur en achterliggende gedachtegoed. Immers, het ontwikkelen van respect voor en tolerantie ten opzichte van andere meningen en overtuigingen, geldt voor allen binnen onze samenleving. * Actieve deelname aan een pluriforme samenleving.





KVK: RSIN 853015545 11 11

Wij leven in een land waar mensen met niet-Nederlandse culturen en religies, maar ook met andere

levensbeschouwingen en gewoonten wonen en werken, anderzijds is het steeds makkelijker om je als

Nederlander elders te vestigen. Dit betekent, dat kennis van en in aanraking komen met mensen met een andere levensbeschouwing, culturele achtergrond en/of religie vanzelfsprekend deel uitmaakt van ons

curriculum. De sociocratische inrichting van ons onderwijs is daarbij leidend voor de manier waarop dit aan de orde zal

komen.

Uitgelicht: “Actieve deelname aan de pluriforme samenleving”:

Op schoolniveau: Alle studenten zijn per definitie afkomstig uit verschillende 'culturen' en hebben verschillende levensbeschouwingen en achtergronden wat religie betreft. Door met elkaar om te gaan, moeten ze zich per definitie verhouden tot leeftijdgenoten met een andere levensbeschouwing, cultuur en religie (of het ontbreken daarvan). Signalen van intolerantie zullen -indien deze niet door studenten zelf ter sprake worden gebracht- door de staf- of topkring aan de orde worden gesteld.

Op maatschappelijk niveau: Onze visie (en het daaruit voortvloeiende beleid) impliceert dat mensen -kinderen- van nature nieuwsgierig zijn naar de wereld om hen heen en dat ze zich daarmee willen verbinden. Via hun eigen straat, wijk en woonplaats, televisie en de nieuwe media komen zij per definitie in contact met andere culturen en religies. Het beleid van de school bevordert een respectvolle houding naar andersdenkenden en -levenden, voor zover zij de Nederlandse wet naleven. Signalen van intolerantie zullen, indien deze niet door studenten zelf ter sprake worden gebracht, door de staf- of topkring aan de orde worden gesteld.

Op staatsburgerlijk niveau: De kerndoelen van 'mens en maatschappij' waarborgen, dat de studenten kennis nemen van en respect ontwikkelen voor de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. Dat de school daarbij op kritische wijze aandacht besteedt aan en zo nodig stelling inneemt tegen radical(iserend)e of extreme opvattingen die indruisen tegen de basiswaarden van de democratische rechtsstaat, staat ons inziens, gezien onze sociocratische uitgangspunten, buiten kijf. Juist het sociocratische gedachtengoed waarborgt dat iedere stem gehoord wordt, er consensus moet zijn en er dus geen podium kan ontstaan voor radicaliserende en/ of extreme opvattingen in groepsvorm.





KVK: RSIN 853015545 12 12

Hoofdstuk 3. Pedagogisch/didactisch beleid 3.1 Didactiek In het pedagogisch-didactisch beleid kiezen we voor het leren en ontwikkelen vanuit intrinsieke motivaties. Het is belangrijk om de student datgene wat hij mag ontwikkelen of leren als zinvol ervaart. Pas dan kan de student kennis laten beklijven. De student leert wanneer er nieuwsgierigheid gewekt is middels persoonlijke ervaringen en een rijke leeromgeving. Dit kan zowel thuis als op school zijn want leren en ervaren doe je overal ten alle tijden. Op school is de plek om informatie en handelen (b.v. leren schrijven) nader uit te diepen waarbij de docent observeert en direct kan inspelen op leervragen. Daarbij is de docent een onderdeel van de rijke leeromgeving, inspireert en neemt zelf kennis en zijn persoonlijkheid mee. De volgorde in didactiek bij het aanleren van ‘middelen’ (zoals taalvaardigheden en rekenvaardigheden) begint dus bij het ervaren (praktijk, intrinsieke motivaties), nieuwsgierigheid, benodigde theorie/ kennis en praktisch toepassen. Deze lijn begint in PO en vloeit automatisch over in VO.

Creativiteit is een belangrijke leeringang die gebruikt kan worden bij het werken in de zojuist aangegeven volgorde. Elk leerproces levert een product op waar de student voldoening van ervaart en waar hij een eigen ‘kleur’ aan heeft kunnen geven. Studenten kunnen hun interesse vorm geven in een project. Deze gebruiken we bij de meeste vakken, vooral bij de niet cursorische vakken, waarbij aangesloten kan worden qua onderwerpkeuze bij actualiteit en persoonlijke interesses. Creativiteit zien we breed: iets schrijven, vormgeven, uitleggen, presenteren, laten horen, andere dan gebruikelijke oplossingen onderzoeken en vinden… etc. Studenten worden gezien , gehoord en positief bevestigd in wat ze verwerven aan kennis/vaardigheden. Dit alles delen de studenten ook met hun ouders/ verzorgers. Elke leerling heeft zijn eigen leerstijl, eigen manier van informatie verwerken. In didactiek werken we gedifferentieerd. De leerlingen die werken van beeld naar woord, en leerlingen die werken van woord naar beeld, de leerlingen met tactiele





KVK: RSIN 853015545 13 13

talenten, leerlingen die beweging nodig hebben….. we komen ze tegemoet met verschillende vormen van didactiek. We maken gebruik van ‘Ik leer anders’ en Beeld&Brein schoolbasis (PO), Breingeheimen voor VO. Onze docenten hebben zich verdiept in de verschillende leerstijlen en leeringangen (M.I. Gardner) en kunnen hun kennis en inzicht toepassen. Aanwezig zijn diverse leermethodes voor zowel PO als VO: o.a. Alles telt, Getal en Ruimte, Bruuttaal, VO-Content etc. Ook zijn er vele andere online en open source methodes aanwezig waar veel gebruik van gemaakt wordt. Voor iedere student geldt, je vindt de manier die bij je past. We geven de studenten houvast met structuur, maar zijn er vooral op uit om ze hun eigen structuur en ritme te laten ontdekken, bewust te laten worden. Zelfonderzoek: Hoe groot is mijn spanningsboog bij het vak..? Hoe komt het dat ik weerstand heb tegen..? Hoe kan ik die verkleinen? Hoe kan ik dingen op mijn eigen manier leren? Welke afwisseling heb ik nodig? Waarbij verlies ik tijdsbesef? etc. Structuur geven we vooral op gebied van tijd, volgordes en plaats in de gezamenlijke dagindeling. Voorspelbaarheid op deze gebieden geeft rust in het hoofd, geen uitdaging om steeds grenzen op te rekken. Individueel mag er extra structuur op wens worden ingepast maar daarin je eigen vrijheid willen bepalen mag ook, mits de ander daardoor niet beperkt wordt.

3.2 De ononderbroken leerlijn

Doordat de student in de dagelijkse praktijk (en in overleg met de mentor) zelf aangeeft wat zijn volgende stap is op elk ontwikkelingsgebied, wordt de ononderbroken leerlijn gegarandeerd. Studenten worden goed in de gaten gehouden wat betreft hun ontwikkeling. De stafkring vergadert regelmatig om voortgang van de studenten te bespreken en actie te ondernemen indien nodig. Hierbij speelt het zorgteam een belangrijke rol indien nodig. Soms lijkt een kind meer toe aan bepaalde leerstof dan mag worden aangenomen voor een bepaalde leeftijd. Hoogbegaafde en hoog intelligente kinderen zullen juist op De Ontdekking ervaren dat er ruimte is om op eigen tempo en niveau te mogen leren. Echter geldt ook voor kinderen die minder snel kunnen meekomen, b.v. door een andere intelligentie of dyslexie dat ook voor hen een aangepast niveau en tempo erg prettig is. Vanuit de basis van mogen zijn wie en zoals je bent en vanuit een volledige acceptatie vanuit je sociale omgeving, zijn er veel meer mogelijkheden om tot volledige ontplooiing te komen en je ware potentie te leren gebruiken. Om naar deze basis te komen is vaak wel rust en tijd nodig waarbij ontscholen een belangrijke plek in neemt.

3.3 Het faciliteren van de ontwikkelingsgebieden en de kerndoelen

Voor het faciliteren van de ontwikkeling van onze studenten zorgen we voor:





KVK: RSIN 853015545 14 14

● Een rijk en gevarieerd aanbod aan lesmateriaal en leermiddelen, dat goed toegankelijk is of bij specifieke behoeftes gezocht kan worden, waarbij we rekening houden met verschillende leervoorkeuren:

Leren door kennis-nemen-van, ervaren (experimenteren), reflecteren en evalueren

Differentiëren naar niveau en interesse, leeftijdsonafhankelijk Beelddenkers versus talig zijn

Het afstemmen van de voorbereide omgeving (leermiddelen, projecten, lesaanbod) op de interesses en de ontwikkelingsleeftijd van de leerlingen, met oog voor en kennis van doorgaande leerlijnen en de kerndoelen.

Het bewaken van een voor de leerling wenselijk evenwicht tussen spontaan en gemedieerd leren.

3.4 Vier vormen waarin de leerlingen leren bij De Ontdekking

Activiteitbepaald leren

De studenten ontwikkelen bepaalde vaardigheden, inzichten en kennis, doordat ze hun eigen activiteit inrichten. Ze hebben het onderwerp van hun activiteit als leerdoel vanuit een intrinsieke motivatie. Deze vorm van leren kan individueel, met andere studenten samen (coöperatief leren) en/of met een begeleider of vakdocent plaatsvinden. Docenten maken de leersituaties op school waar mogelijk levensecht. Er wordt echt een boomhut in de tuin gebouwd, er wordt echt een maaltijd gekookt, er wordt een echte brug gebouwd, er wordt een echte rommelmarkt georganiseerd etc. Belangrijk punt is hierbij dat geleerd kan worden vanuit een creatieve manier van zijn. Creatief wordt in deze niet bedoeld als het domein van de kunsten maar heeft veel meer te maken met het vermogen om vrij en anders te denken vanuit een open, nieuwsgierige geest. Iemand die creatief is, is in staat steeds nieuwe invalshoeken te zien en van daaruit ook nieuwe en onverwachte oplossingen voor meer of minder complexe vraagstukken te bedenken en uit te voeren. Dat dit een belangrijke ontwikkeling is bij elk kind in de maatschappij mag duidelijk zijn, gezien de huidige toestand waarin de maatschappij zich bevind met uitdagingen op het gebied van vrede, duurzaamheid en vergrijzing. Bijkomend leren door projectonderwijs

De studenten ontwikkelen bepaalde vaardigheden, inzichten en kennis terwijl ze met een project bezig zijn. Zo oefenen ze meetkunde en natuurkunde bij het bouwen van een boomhut of brug, leren ze o.a. organiseren, taal, sociale vaardigheden en rekenen bij het organiseren van een rommelmarkt maar doen ze ook kennis op bij koken over levensmiddelen, hoeveelheden en gezondheid. De integrale benadering help de student de verbanden tussen de vakken te zien. Er wordt dus veel vakoverschrijdend gewerkt. Dit gegeven is ook in diverse lesmethodes terug te zien.





KVK: RSIN 853015545 15 15

Juist deze manier van leren wat met name bij projectonderwijs veel aan bod komt is o.i. de manier om kennis te laten beklijven. Emoties en gevoelens die worden ervaren tijdens deze manier van leren zorgen ervoor dat kennis makkelijker opgenomen wordt en blijvend is. Vanuit deze basis zal een kind zich de emoties en gevoelens blijven herinneren met daaraan vast gekoppeld de kennis. Het kind zal hierdoor onbewust op zoek willen blijven gaan naar nieuwe kennis (intrinsieke motivatie). Docenten zullen hier steeds gebruik van maken en inspringen op interessante leersituaties die ontstaan.

Leren vanuit lesaanbod

De studenten vragen om een project, cursus- of lesaanbod. Dit aanbod kan door begeleiders, vak- en gastdocenten gegeven worden.

Ook het zelfstandig werken uit bijv. methodeboeken, van diverse bronnen van internet en informatieboeken wordt als ‘leren vanuit aanbod’ beschouwd. De motivatie voor dit leren kan o.a. voortkomen uit een besef van de student dat de vaardigheden die in deze lessen ontwikkeld worden, nuttig zijn voor later. Ook kan de student in een afgestemde interactie met een begeleider werken, dit noemen we gemedieerd leren. Gemedieerd leren

Met elk van deze vier vormen waarin de studenten leren, kunnen steeds interacties met de begeleiders verweven zijn. De begeleiders kunnen zo gemedieerd leren tot stand brengen. Hieronder verstaat De Ontdekking dat studenten de kans krijgen om op verschillende manieren te laten zien wat ze kennen en kunnen. De school streeft er zoveel mogelijk naar om succeservaringen te creëren en studenten daar trots op te laten zijn. Het portfolio is hier een belangrijk onderdeel in. Docenten vragen studenten regelmatig formuleren, wat ze hebben geleerd, ook naar ouders/ verzorgers toe. De studenten denken dan niet alleen na over wat ze de afgelopen periode hebben gedaan, ze staan ook stil bij hoe ze hebben gewerkt en hoe ze hebben geleerd. Ze formuleren vervolgens actiepunten om zichzelf verder te ontwikkelen.





KVK: RSIN 853015545 16 16

3.5 Persoonlijke vorming Een aantal studenten die zich aanmelden bij De Ontdekking hebben te maken met een persoonlijke situatie waarbij ze nog niet goed in hun vel zitten. Dit kan te maken hebben met o.a. het volgen van regulier onderwijs waarbij zij niet zich goed konden ontwikkelen en hun gevoel in de verdrukking kwam. Ondanks intrinsiek gemotiveerd te zijn komt een student met deze bagage toch in een ontscholings-fase terecht. Dit betekent dat er een verandering gaat plaatsvinden van altijd iets moeten naar eerst helemaal niets moeten. Dit heeft mentaal en emotioneel een grote impact op de student (en op de ouders/ verzorgers), het is een bewustzijnsverschuiving als het ware. Deze fase kan zich kenmerken door ander gedrag waarin oude manieren nog worden geprobeerd (maar niet werken), waarin afstemming met de groep moet plaatsvinden, waarin er dagenlang soms niets gebeurd maar ook waarin vaak lang weg gestopte lichamelijke klachten naar boven komen waardoor een student veelvuldig thuis is door vermoeidheid en/ of ziekte. Ook depressieklachten komen hierbij soms voor (verstandig is om hiermee naar een huisarts te gaan). De Ontdekking heeft een netwerk van organisaties en zelfstandigen die die een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het welzijn van een student indien nodig gevonden door ouders/ verzorgers en/of student zelf. Ouders/ verzorgers hebben op het gehele proces (de keuze van de student om naar De Ontdekking te gaan en de eventuele ontscholings-fase) een grote invloed. Het is van belang dat zij volledig achter hun kind staan omdat anders het kind zich niet volledig kan overgeven aan deze nieuwe periode. Een kind zal altijd loyaliteit hebben naar ouders toe en daardoor in een impasse komen wanneer het ook graag wil deelnemen op De Ontdekking. Daarom zijn er bij de aannameprocedure cursusavonden georganiseerd om zo ook ouders goed te kunnen ondersteunen. In het lesaanbod is er nadrukkelijk aandacht voor persoonlijke vorming. Dit gebeurt spelenderwijs tijdens sociocratische kringgesprekken, spontane gesprekken en overleg maar ook tijdens maatschappijleer en burgerschap, 2 vakgebieden die 1 x per week worden gegeven vanaf een jaar of 13 of wanneer de jongere hier aan toe is. Belangrijk voor studenten is om geleerde zaken ook te gaan toepassen in het dagelijks leven. Door de ervaringen in de praktijk beklijven vaardigheden en kennis. Dit wordt als vanzelf doorgetrokken naar de thuissituatie waardoor ouders/ verzorgers er op een natuurlijke manier onderdeel van zijn. Vanuit plezier hiermee bezig zijn is een basisvoorwaarde evenals het vertrouwen naar de student toe dat deze goed bezig is en hierin ondersteund wordt door de docenten, medestudenten en ouders. Het samen leren en ontdekken is van groot belang binnen de setting van De Ontdekking omdat een student zo een goede beeldvorming van zijn sociale omgeving krijgt, kan reflecteren en leren wie hij is en wie de ander is, vanuit respect en gelijkwaardigheid.





KVK: RSIN 853015545 17 17

3.6 Visie op tieners

Wanneer de hormoonhuishouding van tieners verandert, verandert er enorm veel in hun leven. De neo cortex wordt verbouwd en verbeterd, hormonen zorgen voor talloze fysieke, en daarmee ook emotionele en geestelijke veranderingen. Het is een intense tijd waarin relaties, intimiteit, loyaliteit en uiteraard seksualiteit een grote rol spelen. Voor tieners is het dan net zo moeilijk als voor kinderen om stil te zitten leren, zo niet moeilijker. Omdat er zoveel vertimmerd wordt in de hersenen is dit weliswaar een tijd waarop heel veel opgenomen en verwerkt wordt, maar dit gaat niet op een schoolse manier. Juist in deze fase zijn tieners het meest creatief, nemen ze de grootste risico's, en experimenteren ze met alles wat er maar hun aandacht heeft. In tegenstelling tot op het reguliere onderwijs, waar aanbod gericht en methode gericht gewerkt wordt, en er van de student gevraagd wordt dat deze zich aanpast aan de standaard informatie, kunnen studenten op de Ontdekking hun eigen interesses volgen en al doende, en zoekende hun leren gestalte geven. Deze manier sluit beter aan bij hoe tieners functioneren en zich willen ontwikkelen. Wat voor tieners centraal staat zijn twee dingen: wat ervaar ik en hoe verhoud ik mij tot de wereld om mij heen. Het gaat daarbij dus vooral om muziek, feestjes, uitgaan, de ontluikende seksualiteit; om het voelen dat je bestaat als zelfstandig wezen, loskomend van het ouderlijk nest. Relaties zijn enorm belangrijk. Tieners zijn zeer trouw aan hun vrienden. Vrienden betekenen enorm veel op deze leeftijd. Ook is lichamelijke activiteit in deze fase heel belangrijk: sport en dansen scoren vaak hoog. Dit zijn activiteiten die op de Ontdekking ook centraal kunnen staan in een individueel leerplan, naast dat ze als vrijetijdsbesteding thuis ook ingezet kunnen worden. Hetzelfde geldt voor muziek: zowel het maken van muziek als het er naar luisteren zijn in deze periode van groot belang, en hebben diepe impact. Op de Ontdekking is hier alle ruimte voor. Wanneer de zoals hierboven benoemde ontdekkende fase wat rustiger lijkt te worden, zie je een verschuiving bij tieners van het intrinsiek leren naar andere gebieden. Ze worden zich bewust van het eventuele nut van een diploma of een vakgebied. Docenten zijn hier zich steeds van bewust door observaties en gesprekken en zullen de student adviseren en begeleiden tijdens dit gehele proces (vanaf begin pubertijd)waardoor er een goede aansluiting naar een vervolg in opleiding of werk kan plaatsvinden na het 18e jaar en de student als een bewust jongvolwassene de maatschappij in kan stappen.





KVK: RSIN 853015545 18 18

Hoofdstuk 4. Vrij leren in Nederland

4.1 Vrijheden particuliere school versus eisen vanuit de onderwijsinspectie

In het particulier VO is een student (met toestemming van vader/moeder/verzorger) vrij om te bepalen of hij/zij wel of niet wil toewerken naar het behalen van een diploma. In de visie van De Ontdekking wordt de student in principe als hoofdeigenaar van zijn eigen ontwikkeling beschouwd, een opvatting die strookt met bovengenoemde vrijheid.

Zowel de wet op het voortgezet onderwijs (WVO), als de wet op primair onderwijs (WPO) eisen, dat bepaalde leerdoelen worden aangeboden. Dit 'aangeboden worden' houdt in het particulier onderwijs in, dat de student kennis neemt van de kerndoelen en er vaak spelenderwijs mee bezig is. Studenten die tussentijds besluiten naar ander onderwijs te gaan kunnen te maken krijgen met een ,, achterstand,, op bepaalde leergebieden, eenvoudig omdat zij zelf hier tot dat moment niet aan toe waren en er niets mee wilden. In ander onderwijs kan een beroep worden gedaan op deze kennis. De periode dat een student onderwijs via De Ontdekking heeft genoten heeft hij echter wel diverse belangrijke vaardigheden opgedaan die maken dat hij bewust kan kiezen om deze kennis snel tot zich te nemen wanneer hij besluit naar ander onderwijs te gaan en dit denkt nodig te hebben. De student heeft geleerd waar hij kennis vandaan kan halen en hoe hij dit kan gebruiken. Als de oudere student in een bepaald vak examen wil kunnen doen, is kennis van de eindtermen nodig. Om aansluiting te vinden op een eventuele vervolgopleiding op MBO, HBO of universitair niveau is meestal een diploma nodig, soms zijn enkele certificaten en een goede motivatie al voldoende. Basiskennis van de maatschappij is nodig om als jong volwassenen goed voorbereid deze maatschappij in te gaan.

4.2 Toewerken naar een erkend diploma of startkwalificatie

De Ontdekking verwacht binnen de school zowel studenten die (zo) vrij (mogelijk) willen zijn in wat ze leren en studenten die doelbewust willen toewerken naar het behalen van één van de VO diploma’s of een door de wet/het bedrijfsleven erkende startkwalificatie.

De begeleiders, mentoren en vakdocenten van De Ontdekking faciliteren de leeromgeving, projecten en lessen (op student zijn verzoek) zo, dat iedere student die dat wil, zich kan voorbereiden op vervolgonderwijs dat past bij de intelligentie en verdere mogelijkheden van de student. De Ontdekking biedt een gevarieerde en krachtige leeromgeving waar alles te vinden is om tot een bepaald niveau te komen, vanuit intrinsieke motivatie. Studenten van De Ontdekking stellen met hun mentor hun eigen leerplan op wat tussentijds bijgesteld kan worden in het LVS.





KVK: RSIN 853015545 19 19

Dit leerplan geeft aan welk pad de student wil belopen, in welk tempo en op welke manier. Wanneer een student kiest voor b.v. een HAVO diploma, dan stippelen de student en de mentor samen de weg hier naar toe uit en gebruiken hiervoor de eindtermen die voor dit niveau nodig zijn. De student zal de examens afleggen als staatsexamens in Groningen/ Zwolle en kan er b.v. ook voor kiezen het examen in gedeeltes te behalen (certificaten).

4.3 Leren zonder diploma-doel

Studenten die overwegen om niet toe te werken naar een diploma of startkwalificatie zullen wel kennis nemen van de kerndoelen en daar op verschillende manieren aan werken. Zij stellen hun eigen curriculum samen en werken aan zelf gestelde leerlijnen, met de door hen gewenste begeleiding.

De mogelijkheid om praktijkervaringen op te doen wordt afgestemd op de interesses en de belangen van de student, zodat hij/zij zich kan oriënteren en voorbereiden op toekomstige studie, opleiding of beroep. Als een student gemotiveerd is en/of heeft afgesproken om getoetst te worden, dan wordt dit verzorgd door de school.

De mentor houdt de leeractiviteiten bij. De student houdt bij, naast het bijgehouden LVS, waarin de kerndoelen beschreven zijn, een eigen portfolio, waarin een eigen verzameling van documenten, verslagen en opdrachten terug te vinden zijn. Een portfolio is een persoonlijke map, digitaal of letterlijk waarbij de student de vrijheid heeft zijn/ haar creativiteit te laten zien en inzichtelijk te krijgen waar hij/ zij staat, waar talenten liggen, hoe het zelfbeeld, wat doelen kunnen zijn, etc.. Elke student houdt daarnaast in een eigen basismap nog eventuele diverse opdrachten en lessen bij. Studenten zullen altijd gesprekken hebben met hun mentoren over het wel of niet willen behalen van een diploma, hierbij de huidige maatschappelijke situatie aanhalend, echter vanuit een objectieve visie. Ook kunnen derden, met ervaringen opgedaan hebbende na de schoolperiode, deelnemen aan deze gesprekken om de dialoog goed van alle kanten belicht te voeren. Ouders spelen bij de diverse besluitvormingen een belangrijke rol echter blijft de kern van de visie dat er gelijkwaardigheid is tussen alle betrokkenen en de student niet gedwongen zal worden tot het behalen van een diploma. De student blijft de regisseur van zijn eigen route.

4.4 Stages In het individuele leerplan van elke student kan worden opgenomen dat hij/ zij stage gaat lopen. Dit kunnen 3 soorten stages zijn: 1.Het kan een snuffelstage zijn waarbij de student een week kan meedraaien bij een organisatie of bedrijf en daarbij een goede indruk krijgt van de mogelijkheden op de arbeidsmarkt.





KVK: RSIN 853015545 20 20

2.Het kan een langere stageperiode zijn waarbij de student meedraait en praktijkkennis opdoet in een bepaald vakgebied. 3.Daarnaast kan het een maatschappelijke stage zijn waarbij de student meer inzicht krijgt van allerlei factoren in de maatschappij. De student bepaald samen met de mentor waar behoefte aan is en gaan samen op zoek om een geschikte plek te vinden. Van de periode wordt een verslag gemaakt door de student wat een onderdeel wordt van het LVS.

4.5 Rijpingstijd/Ontscholingsproces

Er zijn studenten die in overleg met hun ouders/verzorgers en mentor besluiten om een periode te gebruiken zichzelf weer te kunnen hervinden, soms zelfs gepaard gaande met diverse gezondheidsklachten. Studenten die vanuit een reguliere schoolsituatie afkomstig zijn, hebben sterk de behoefte aan zo’n periode. Het ineens niet meer moeten maar mogen is een omschakeling die veel impact heeft op het welbevinden en het leerproces. Begeleiders/ docenten en mentoren zorgen voor een goede begeleiding bij dit proces waarbij goed in de gaten wordt gehouden dat de nieuwe student kennis van neemt van de sociocratische structuur van de school. Ook ouders/verzorgers worden in dit proces betrokken tijdens de aannameprocedure. Zij worden verzocht deel te nemen aan de cursus ‘’sociocratie en ontscholen’’ die vijf keer per jaar (per periode) gegeven wordt (zie 1.6). Tijdens dit ontscholings proces wordt de student gestimuleerd om zich actief te richten op projecten en activiteiten die onderzoek doen naar intrinsieke motivatie en deze te (hervinden en) ontdekken. Ook de sociale omgang met medestudenten speelt een belangrijke rol. Hoe is de aansluiting? Vanuit de sociocratische omgang met elkaar zal de student moeten wennen aan andere manieren van socialiseren. Mensen hebben daarnaast voordat zij zich kunnen verbinden met leerstof eerst een veilige en vertrouwde basis nodig die gecreëerd wordt binnen de school. Dit proces heeft bij de één meer tijd nodig dan bij de ander en wordt geëvalueerd met de student en ouders/ verzorgers.





KVK: RSIN 853015545 21 21

Hoofdstuk 5. Studentenzorg

5.1 Veilig klimaat De basiszorg en begeleiding bestaat uit het bieden van een veilig pedagogisch en didactisch klimaat waarin leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen en zich maximaal welbevinden. De basisbegeleiding die wordt geboden aan studenten bestaat uit de volgende belangrijke pijlers: - betrokken, respectvolle en gelijkwaardige interactie tussen ieder staflid en de student - respectvolle en gelijkwaardige interactie tussen studenten onderling en stafleden onderling - de zwaarte van elke stem is gelijk in de sociocratische structuur van de school - veel individuele aandacht - mentoraat met periodieke voortgangsgesprekken tussen student en mentor - periodieke studentbesprekingen in de stafkring en met ouders en student samen.

5.2 Mentorschap

We werken binnen De Ontdekking met mentorschap. Een mentor fungeert in principe als leerwegbewaker en vertrouwenspersoon. Hij is er om de ontwikkeling van de student te volgen en er op toe te zien dat deze ontwikkeling niet stagneert, om persoonlijke zaken te bespreken en indien nodig te bemiddelen bij conflicten. Op dagen dat de mentor niet fysiek aanwezig is, kan de student desgewenst/desnoods contact opnemen via de mail of in noodsituaties eventueel per telefoon.

Iedere student kiest in principe zijn eigen mentor. Dit is een docent of begeleider op wie de student in eerste instantie terug wil vallen. De student is niet verplicht om een mentor te kiezen; in dat geval zal de stafkring een mentor aanwijzen. De mentor fungeert dan meer als leerwegbewaker en contactpersoon voor de ouders/verzorgers en (nog) niet zozeer als vertrouwenspersoon voor de student.

De eerste periode van het mentorschap geldt als proefperiode. Na de proefperiode bespreken mentor en student het verloop hiervan en het vervolg. Zowel de mentor als de student kunnen (beargumenteerd) besluiten om de samenwerking te beëindigen; de student kan dan een andere mentor kiezen. Dit is bij aanwijzing van een mentor door de stafkring in principe niet mogelijk, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om van mentor te wisselen.

5.3 Inhoud mentorschap

De mentor ondersteunt de student bij het vormgeven en bijhouden van de eigen ontwikkeling. De mentor heeft intensief contact met de student onderhoudt tevens het contact en werkt samen met de ouders/verzorgers van de student. De mentor heeft de signalerende functie om eventuele stagnatie of bijzonderheden in het leerproces van een student op te merken. De signaleringsfunctie betreft alle volgende gebieden: 1. algeheel welbevinden binnen het schoolklimaat en in de concrete leeromgeving 2. sociale ontwikkeling en de interactie-gewoonten van de student





KVK: RSIN 853015545 22 22

3. emotionele ontwikkeling en psychisch en emotioneel welbevinden 4. de motorische ontwikkeling en de bewegingsgewoonten van de student 5. de cognitieve ontwikkeling en de denken leerstrategieën van de student 6. de aansluiting van de (gekozen) leeractiviteiten bij/van deze student 7. de motivatie, de zingeving en het perspectief van de student De mentor is verantwoordelijk om signalen of informatie over of namens de student te delen met collega-stafleden en/of vakdocenten en het zorgteam. Beeldvorming van de student wordt zorgvuldig besproken met en getoetst aan collega’s. Zodoende wordt er afgestemd en worden begeleidingslijnen uitgezet en afgesproken t.a.v. elke individuele student. De begeleidingslijn wordt door de mentor (liefst samen met de student) opgenomen in het actuele leerplan van de student. Dit maakt onderdeel uit van het portfolio van de student en het wordt (ter inzage) in het studentdossier opgenomen.

5.4 Zorgstructuur

Welbevinden Bij de vraag of een leerling zich naar verwachting ontwikkelt, kijken we in de eerste plaats naar het welbevinden van de leerling. Of een leerling zich welbevind, signaleren we aan de hand van o.a. de volgende punten: -zin hebben om naar school te gaan -fysiek fit zijn -gemotiveerd zijn -zelfvertrouwen hebben -beschikken over een positief zelfbeeld -contact maken met medestudenten -het hebben van een goede band met begeleiders Gebrek aan welbevinden Als we signaleren, dat een student op meerdere bovengenoemde punten onvoldoende ‘scoort’, dan wordt dit in de stafkring gemeld.

De scheidslijn tussen de intensieve, reguliere begeleiding die De Ontdekking aan haar studenten biedt en extra zorg en begeleiding is niet eenvoudig te trekken. Juist omdat we het unieke en het persoonlijke functioneren van iedere student willen waarderen en willen accepteren, zijn we niet gericht op het problematiseren van deze ‘eigenheid’. We willen het reageren vanuit symptoom denken en probleem denken vanuit (DSMV of leerproblemen) diagnoses zoveel mogelijk vermijden. We willen echter wel maximaal aansluiten bij ontwikkelbehoefte van de student. Dit kan betekenen dat er extra begeleiding, tijd, aandacht of (specifieke/externe) deskundigheid nodig wordt geacht om het welbevinden en de gewenste ontwikkeling van de student te kunnen waarborgen. Pas dan spreken we van een student met zorgbehoefte. De signalering van een zorgbehoefte kan komen van de kant van de mentor, het zorgteam, de student zelf, andere stafleden, de ouders/verzorgers en zelfs van medestudenten.





KVK: RSIN 853015545 23 23

5.5 Zorgmap en Zorgplan

Bij signalen en extra zorgvragen wordt er door de mentor, samen met het zorgteam

een Zorgmap aangelegd en bijgehouden.

Zorgteam

Het (interne) zorgteam is een groep van interne medewerkers die regelmatig met

elkaar overlegt en samen de extra benodigde begeleiding van de leerlingen verzorgt.

Het team wordt tenminste gevormd door iemand namens de topkring en PiTi, en

iemand namens de school- en stafkring die tevens met taken van de interne zorg is

belast, in casu de intern begeleider.

Indien leerlingen andere ondersteuning nodig hebben, kan het interne zorgteam een

beroep doen op het externe zorgteam. Dit externe zorgteam wordt gevormd door

externe specialisten bijv. een schoolpsychloog, externe betrokken zorgpartijen, de

politie, de GGD, leerplicht en maatschappelijk werk en komt op afroep van het

interne zorgteam bij elkaar.

Er wordt door de mentor/het zorgteam een concreet Zorgplan opgesteld. Dit komt altijd tot stand in overleg met of met medeweten van de student en de ouders/verzorgers.

Eerst wordt gekeken of passende extra zorg kan worden aangeboden door deskundigen intern (de binnenkring: staf- en topkring); is dat niet het geval, dan worden de deskundigen die aan De Ontdekking verbonden zijn geraadpleegd (de buitenkring). Mochten ook deze deskundigen niet de passende ondersteuning kunnen bieden, dan zal hier extern naar gezocht worden.

5.6 Deskundigheid ‘in huis’ (binnenkring en buitenkring)

Interne begeleiding Een docent op De Ontdekking moet heel veel kunnen. Er zitten veel verschillende

leerlingen op deze school, en allemaal leren ze op hun eigen manier. Maar hoe

kunnen we er nu voor zorgen dat iedere leerling het beste van zichzelf kan laten

zien? Op De Ontdekking hebben we daarvoor behalve een uitstekend schoolteam ook

nog een interne begeleider. Deze begeleider geeft hulp aan leerlingen tijdens

schooltijd. Deze hulp kan op verschillende gebieden zijn: zowel hulp bij plannen,

vakinhoudelijke ondersteuning, het vergroten van de studievaardigheden, hulp bij

ontscholen en bij eventuele problemen waarmee de leerling kan worden

geconfronteerd, zowel in – als buiten de school.

De intern begeleider is zoveel als mogelijk in de school aan het werk en heeft

daarom veel contact met de leerling, docenten en de mentor. Om de leerlingen goed

te ondersteunen en te helpen, wordt er geregeld overlegd met de mentoren. Maar de





KVK: RSIN 853015545 24 24

intern begeleider zal ook, al dan niet samen met de mentor, huisbezoeken afleggen,

contacten met ouders onderhouden en contacten met externe diensten (in overleg

met het zorgteam) onderhouden, zoals leerplicht, maatschappelijk werk, GGD en

politie. De intern begeleider is onderdeel van het zorgteam. Wanneer een leerling

meer hulp nodig heeft, bijvoorbeeld van de orthopedagoog, psycholoog of van

anderszins benodigde externe specialisten, bespreekt de intern begeleider dit met

het zorgteam.

Een overzicht van wat wij kunnen aanbieden: -Extra begeleiding voor studenten met een zorgvraag -Testen en onderzoek -Psychologische hulp -Trainingen weerbaarheid/zelfvertrouwen Extra begeleiding voor studenten met een zorgvraag Studenten met een onderwijsbeperking kunnen extra ondersteuning op De Ontdekking krijgen waarbij gekeken kan worden of hiervoor zorggelden extra kunnen worden ingezet. Wanneer een student bij ons op school komt, wordt geïnventariseerd welke faciliteiten er nodig zijn en welke specifieke hulp er nodig is om de student zonder belemmeringen naar school te laten gaan. De ouders, de student, de mentor, en de stafkring als geheel zijn allemaal betrokken bij en verantwoordelijk voor de begeleiding van de student. Testen en onderzoek De psychologe verbonden aan onze school heeft toegang tot uiteenlopende testen en heeft de bevoegdheid om studenten te onderzoeken op sociale, emotionele, motorische en/of cognitieve problemen. Psychologische hulp De psychologe verbonden aan onze school helpt studenten die persoonlijke problemen hebben. Als een student het werk op school niet goed aankan of het contact met leeftijdsgenoten loopt niet zo lekker of er zijn problemen in de thuissituatie, dan kan de psychologe extra ondersteuning bieden. In overleg met de student wordt gekeken welke ondersteuning voor hem of haar het meest wenselijk is. Ouders/verzorgers geven vooraf hun akkoord aan deze hulpverlening welke zij zelf kunnen financieren middels hun zorgverzekering. Training weerbaarheid/zelfvertrouwen De Ontdekking biedt trainingen aan om de weerbaarheid van studenten te vergroten. Deze training is bedoeld voor studenten die door onzekerheid of faalangst slechter presteren dan van hen verwacht zou mogen worden. Studenten kunnen via hun mentor zelf aangeven of ze hiervan gebruik willen maken.Het doel van de training is onzekerheid en faalangst te verminderen en ervoor te zorgen dat ze hier beter mee kunnen omgaan.





KVK: RSIN 853015545 25 25

5.7 Het LVS en de portfolio’s

Binnen De Ontdekking worden leerwegen en behaalde resultaten bijgehouden in het LVS (leerling volg systeem). Hierin wordt allereerst bij binnenkomst van een nieuwe student de beginsituatie van de student vastgelegd. Vanaf deze ‘nulmeting’ worden vervolgens in het LVS per dag, per week en per maand bijgewerkt hoe ontwikkelingen van een student zijn. Docenten communiceren ook nauw met elkaar d.m.v. dit systeem. Het systeem loopt via een eigen netwerk zodat alle docenten er altijd bij kunnen komen. Door observatie en gesprekken volgen we de feitelijke leerlijnen van alle individuele studenten. Ook door opdrachten, werkstukken en verslagen van projecten worden ontwikkelingen bijgehouden. Studenten houden een portfolio bij. In de portfolio’s worden geen oordelen en/of beoordelingen vermeld. Studenten maken samen met hun mentor een leerplan. Doordat de mentor regelmatig met de student het leerplan doorneemt, kunnen we volgen of en zo ja: aan welke leer- en kerndoelen hij/zij gewerkt heeft en welke nog aandacht verdienen. De kerndoelen van het VO staan beschreven in het LVS. De studenten kunnen deze zelf te allen tijde inkijken en bepalen hoe zij aan deze doelen gaan werken. Hierbij kunnen zij hulp inschakelen van één van de aanwezige docenten of van hun mentor.

Verder kunnen kerndoelonafhankelijke activiteiten, leerdoelen en vorderingen eveneens worden opgenomen in het portfolio. In een eigen map worden opdrachten, verslagen en werkstukken bijgehouden.

5.8 Zorgmap naast LVS logboek-map

Eventuele onderzoeken, uitslagen van testen of diagnoses van externe disciplines worden bewaard in de studentenmap welke niet inzichtelijk is voor medestudenten en veilig bewaard wordt in verband met de privacy gevoeligheid van deze informatie. Ook wordt e.e.a. digitaal in het interne netwerk opgeslagen en is niet voor iedereen inzichtelijk. Het documenteren is belangrijk voor het inzichtelijk maken van bepaalde uitdagingen van een student. Documenten die door derden in het verleden zijn opgesteld worden niet als leidraad genomen echter gebruikt om te kijken hoe een kind in het verleden is behandeld en beoordeeld. Dit geeft namelijk veel weer over hoe het kind nu in het leven staat. Vanaf het nu wordt op De Ontdekking gewerkt met een ,, schone lei,, en heeft elk kind de mogelijkheden om zich te ontwikkelen zoals het zelf zou willen en kunnen.





KVK: RSIN 853015545 26 26

Hoofdstuk 6.Kwaliteitsplan

6.1 Bewaken kwaliteitsplan

De topkring en de stafkring bewaken het kwaliteit van de organisatie en het

onderwijs wat zich laat zien in de volgende factoren:

-Communicatie naar ouders, studenten en externe personen, organisaties en

contacten

-Financiën: administratie, continuering financiële stroom en het fiscale aspect

-Docenten en de ontwikkeling van de stafkring

-Uitwerking van visie en missie

-Observatie van de groei van de school als geheel

-De positie van de school als onderdeel van de regionale en lokale omgeving als wel

onderdeel van de nabije maatschappij

-Beheer van gebouw en terrein

De stafkring komt minimaal 6 wekelijks bijeen om de kwaliteit te blijven bewaken,

oude besluiten aan te scherpen of nieuwe besluiten door te voeren. De stafkring

zorgt voor een goede communicatie naar de topkring, ouderkring en de schoolkring.

De topkring bewaakt de delen van het beleidsplan die voor haar rekening komen. De

topkring heeft afgevaardigden die regelmatig communiceren met de stafkring

waardoor er een goede stroming zit in de informatie-uitwisseling. Op deze manier

kunnen er doelmatig beslissingen worden genomen en de daaruit volgende acties.

6.2 Kwaliteit van de docenten/ begeleiders

Docenten/ begeleiders van De Ontdekking worden het hele jaar door gestimuleerd

om zichzelf te verbeteren en te verrijken met opgedane ervaringen.

De docent/ begeleider onderschrijft zijn/ haar interpersoonlijke, pedagogische,

didactische en organisatorische verantwoordelijkheid. Daarnaast onderschrijft hij/ zij

de verantwoordelijkheid in het samenwerken met collega’s en het werken met de

omgeving evenals het belang van zelfreflectie en ontwikkeling.





KVK: RSIN 853015545 27 27

6.3 Interpersoonlijk competent De docent/begeleider zorgt ervoor dat er op De Ontdekking een prettig leef- en

leerklimaat heerst waarbij het samenleven en leren vorm krijgt vanuit de

pedagogische visie van De Ontdekking.

De docent/ begeleider geeft op een goede manier leiding, schept een vriendelijke en

coöperatieve sfeer en brengt open communicatie tot stand. De docent/ begeleider

bevordert de zelfstandigheid van de studenten, geeft het goede voorbeeld, -leiding

en –begeleiding en biedt mediatie bij conflictoplossing. Hij/ zij is duidelijk over de

gemaakte afspraken, besluiten en regels binnen De Ontdekking.

6.4 Pedagogisch competent

De docent/ begeleider bevordert de sociaal- emotionele ontwikkeling van de student.

Hij/ zij helpt hem/ haar een zelfstandig individu te worden, verantwoordelijk te zijn

voor zichzelf en zijn/ haar omgeving. Hij/ zij helpt de student een reëel zelfbeeld te

krijgen en vanuit zelfvertrouwen zijn ambities en talenten te ontwikkelen. Een

docent/ begeleider die pedagogisch competent is, creëert en bewaakt de veilige leef-

en leeromgeving. Hij/zij biedt de student houvast en reflectie bij de keuzes die hij/ zij

moet maken.

6.5 Didactisch competent De docent/ begeleider begeleidt de student in het eigen maken van de culturele

bagage die elke deelnemer van de samenleving nodig heeft om volwaardig te

kunnen functioneren. Ook helpt hij/ zij de student om zich de leerinhouden van een

bepaald vak of beroep eigen te maken, zowel theoretisch als in de praktijk. Om deze





KVK: RSIN 853015545 28 28

verantwoordelijkheden waar te kunnen maken moet hij/ zij vakinhoudelijk en

didactisch competent zijn.

Een docent/ begeleider die dit is, creëert een krachtige leef- en leeromgeving waarin

de student kan ontdekken wat hij/ zij belangrijk vindt en wat de relevatie is van

kennis en vaardigheden in relatie tot een beroep en het functioneren in de

maatschappij.

De docent/ begeleider:

-weet dat studenten verschillend zijn en leren van en met elkaar

-moedigt studenten aan in hun zelfgekozen leerweg

-weet dat deze wijze van onderwijs een voorwaarde is om tot ontplooiing te komen

-begeleidt de student in het ontwerpen van zijn/ haar eigen leerplan

-baseert zijn/ haar handelen op het principe van gelijkwaardigheid waarbij de leraar

ook leerling is en beide een spiegel zijn van elkaar en leren van en met elkaar.

-richt zijn/ haar handelen en begeleiden op het ontwikkelen van cognitieve

vaardigheden in het didactische vlak

6.6 Onderwijs- organisatorisch competent

De docent/ begeleider draagt samen met collega’s zorg voor alle aspecten van het onderwijsmanagement van de school ten behoeven van de leergemeenschap. De docent/ begeleider die verantwoordelijk is voor een bepaald vak of leergebied

zorgt voor organisatorische zaken die samenhangen met dat vak of leergebied en het

leerproces van de studenten.

Indien een student op een leerplek buiten de school, (stage of externe presentatie)

aan het werk is, zorgt de docent/ begeleider in samenspraak met de student en de

ouders voor afstemming tussen de school en die leerplek.

Een docent/ begeleider die organisatorisch competent is, zorgt voor een

overzichtelijk, ordelijke leer- en ontwikkelingsgerichte sfeer en zorgt er voor dat

studenten:

-weten waar ze aan toe zijn en welke ruimte ze hebben voor hun eigen initiatief

-weten wat de leergemeenschap van ze verwacht en met welk doel ze bepaalde

taken kunnen of moeten doen

-in een omgeving kunnen verkeren waar het leren en ontwikkelen op verschillende

manieren en plaatsen zich afspeelt.





KVK: RSIN 853015545 29 29

Een docent/ begeleider, indien mentor, zorgt voor een goede begeleiding bij een

leerplan van een student waarbij de wens is een examen te behalen. De mentor kan

goed ondersteunen en helpen bij de informatie zoeken m.b.t. de eindtermen en de

gang van zaken van het afnemen van de examens.

6.7 Samenwerken met collega’s

De docent/ begeleider zorgt ervoor dat werkzaamheden en die van zijn/ haar

collega’s goed op elkaar zijn afgestemd. Dit gebeurt o.a. d.m.v. het LVS logboek en

vergaderingen. Hij/ zij moet ook bijdragen aan het goed functioneren van de

schoolorganisatie.

Om deze verantwoordelijkheid waar te kunnen maken moet de docent/ begeleider

competent zijn in het samenwerken met collega’s, studenten en bestuurders.

Een docent/ begeleider die competent is in het samenwerken met zijn/ haar collega’s

levert zijn/ haar bijdrage aan een goed pedagogisch, vakinhoudelijk en didactisch

klimaat op De Ontdekking, aan een goede onderlinge samenwerking en een goede

schoolorganisatie.

De docent/ begeleider:

-werkt samen en communiceert goed

-levert een constructieve bijdrage aan vergaderingen en andere vormen van

schooloverleg en aan werkzaamheden die nodig zijn om de school goed te laten

functioneren.

-levert een bijdrage aan de verdere ontwikkeling en verbetering van De Ontdekking

6.8 Werken in en met de omgeving

De docent/ begeleider onderhoudt contacten met de ouders of verzorgers van de

studenten. De docent/ begeleider onderhoudt ook contact met en zorgt voor een

goede samenwerking met externe personen en instanties in relatie tot de leerweg

van de student. Om deze verantwoordelijkheden waar te kunnen maken moet de

docent/ begeleider competent zijn in het samenwerken met de omgeving van de

school.

Een docent/ begeleider maakt gebruik van het professionele netwerk van de school

als het gaat om de opleiding van de student. Daarnaast onderhoudt hij/ zij contacten

die hierbij van belang zijn.





KVK: RSIN 853015545 30 30

6.9 Zelfreflectie en ontwikkeling

De docent/ begeleider op De Ontdekking ontwikkelt en professionaliseert zich

voortdurend.

Een docent/ begeleider die competent is in zelfreflectie en ontwikkeling denkt

regelmatig na over zijn/ haar beroepsopvattingen en zijn/ haar professionele

bekwaamheid. De docent/ begeleider streeft er naar zijn/ haar beroepsuitoefening bij

de tijd te houden en te verbeteren qua waarden, normen en onderwijskundige

opvattingen.

De docent/ begeleider kan goed kijken naar eigen zwakke en sterke punten en weet

dat hij/ zij hierop aangesproken kan worden vanuit een sociocratisch overleg. De

docent/ begeleider is zich bewust dat zijn/ haar ontwikkeling, evenals van een

student en de school als geheel nooit stil staat maar altijd in beweging is en dat het

daarom essentieel is dat de docent/ begeleider mee beweegt met deze stroming.

De docent/ begeleider zal aan het einde van het schooljaar een presentatie geven

over het afgelopen jaar en zijn/ haar rol hierin. De schoolkring mag reageren op deze

presentatie d.m.v. reflectie. Hieruit voort kan een advies komen dat De Ontdekking

wellicht toch geen geschikte plek is voor deze persoon.

De docent/ begeleider zal d.m.v. de zelfreflectie wel of niet tot de conclusie moeten

komen dat het wel of niet tijd is om een andere werkplek te gaan zoeken buiten de

school. Hij/ zij zal altijd hierover open en eerlijk communiceren met de betrokken

collega’s van de gehele stafkring evenals dit communiceren naar en met de

schoolkring.

6.10 Begeleiding, opleiding en training van docenten/ begeleiders Docenten/ begeleiders van De Ontdekking kunnen enkele malen per jaar

studiedagen inplannen voor opleiding en training van vakinhoudelijke kennis als ook

van de sociocratie, pedagogie en didactiek.

De stafkring zal ook regelmatig gebruik maken van externe adviseurs en

onderwijskundigen.

6.11 Bevoegdheden van de docenten/ begeleiders

Er zijn docenten/ begeleiders welke een onderwijsbevoegdheid hebben zoals een

Pabo-, 2e of 1e graad bevoegdheid. Deze groep mensen wordt door de inspectie het

meest belangrijk gevonden.





KVK: RSIN 853015545 31 31

Daarnaast zijn er docenten/ begeleiders welke door de diverse andere opleidingen

en/ of werkervaringen vele kwaliteiten meebrengen naar De Ontdekking.

Ook kunnen er stagiaires en leraren in opleiding (LIO’s) deelnemen aan de stafkring,

al dan niet tijdelijk.

Met alle docenten/ begeleiders wordt een contract met De Ontdekking afgesloten.

Daarnaast zorgt elke docent/ begeleider voor een VOG (verklaring omtrent goed

gedrag), relevante diploma’s en een overzicht van competenties, werkervaringen en

referenties.

De term docenten/ begeleiders omvat alle leden van de stafkring, inclusief de

gastdocenten. Iedere docent/ begeleider heeft het recht om deel te nemen aan de

sociocratische besluitvorming.

Elke dag zijn er minimaal 2 docenten/ begeleiders aanwezig op De Ontdekking.

Naarmate het aantal studenten groeit, groeit ook het aantal docenten mee. Het

streven is om één docent te laten werken met maximaal 10 studenten. Er kan in een

later stadium besloten worden deze verdeel sleutel te veranderen.





KVK: RSIN 853015545 32 32

Hoofdstuk 7. Sociocratie

7.1 Sociocratische Kring Methode

Regel: Regerend consent

Consent regeert de besluitvorming: Niet elk besluit vereist consent, maar er bestaat

consent over de afspraken, waarbij de besluitvorming op een andere wijze wordt

geregeld.

Het is dus niet zo dat alle besluiten met consent genomen worden. Met consent

wordt aan personen of groepen de bevoegdheid gegeven om zelfstandig beslissingen

te nemen.

De basis-regels

Naast de regel Regerend Consent zijn er nog een groot aantal andere regels die het

werken met consent praktisch maken in elk soort organisatie. De drie belangrijkste

regels naast Regerend Consent zijn:

Regel: Kringorganisatie

De organisatie beschikt over een besluitvormingsstructuur,

opgebouwd uit onderling dubbel gekoppelde kringen,

waarbinnen het consentbeginsel regeert.

Deze besluitvormingsstructuur omvat alle organisatiedeelnemers.

Regel: Dubbele koppeling

De verbinding van een kring met de naasthogere kring bestaat

uit een dubbele koppeling. Dat wil zeggen dat ten minste twee

personen en wel de leidinggevende van de kring en ten minste

één afgevaardigde van de kring, tot de naasthogere kring

behoren.

L = Leidinggevende

A = Afgevaardigde





KVK: RSIN 853015545 33 33

Regel: Sociocratische verkiezing

Het kiezen van personen voor functies en/of taken gebeurt volgens het

consentbeginsel na open argumentatie.

Bron: Sociocratisch centrum Nederland

7.2 Visie op sociocratische kringmethode De sociocratische kringmethode zorgt ervoor dat mensen samen altijd weer

vernieuwend bezig zijn omdat er telkens vraagstukken op een gezamenlijk pad

komen, veroorzaakt door onze verschillen, die vragen om nieuwe antwoorden,

nieuwe wegen en nieuwe manieren.

Oude, herhalende manieren en dogma’s verdwijnen hierdoor.

Alles is stroming, dus voor oude dingen is soms ineens geen plaats meer. Het past

niet meer. Het lost op in het nieuwe, in de sociocratie met consent. Een mens zoekt

van nature altijd naar vernieuwing. Hij/ zij wil altijd creëren en scheppen. Net als de

natuur dit doet. Zo is de mens geboren, naar nieuwe manieren en verbetering

zoekend. Maar iedereen is verschillend hierin dus zul je samen moeten werken om

vernieuwing positief te laten verlopen.

Door deze manier van handelen en reageren ontstaat voor een ieder een nieuwe

manier van ZIJN. Je staat steeds open voor verandering. Hierdoor verandert ook

steeds de kijk op allerlei zaken in je leven. Hierdoor verander je innerlijk ook. Alles

spiegelt en heeft invloed op jezelf en anderen.





KVK: RSIN 853015545 34 34

Nawoord:

Dit schoolplan is net als het leven zelf altijd in beweging en zal periodiek onder de

loep worden genomen voor een eventuele bijstelling. Dit zal altijd gebeuren op

sociocratische wijze met consent van de betrokken kringen.

De praktische uitvoering van dit schoolplan is nader uitgewerkt in de schoolgids.

Geschreven door topkring en stafkring



Schoolplan De Ontdekking · 2020. 1. 24. · Pedagogisch/didactisch beleid ..... 12 3.1...

Documents

Transcript of Schoolplan De Ontdekking · 2020. 1. 24. · Pedagogisch/didactisch beleid ..... 12 3.1...