SCHOOL VOOR SPECIAAL ONDERWIJS CLUSTER 4 …kapstok-it.nl/mozaiek/assets/Uploads/Microsoft...… wil...

SCHOOL VOOR SPECIAAL ONDERWIJS

CLUSTER 4

SCHOOLGIDS AFDELING SO

ALMELO

2011 -2012

Schoolgids Het Mozaïek – SO Almelo 2011-2012 1

Woord vooraf Voor u ligt de schoolgids van Het Mozaïek, afdeling SO Almelo (4-12 jarigen) van schooljaar 2011 – 2012. Deze schoolgids wordt ieder jaar opnieuw uitgebracht en is bestemd voor ouders, verzorgers, leerlingen en andere geïnteresseerden. De leerlingen van onze school zijn door hun onderwijsbehoefte aangewezen op het speciale onderwijs dat wij bieden. Wij hopen met deze gids duidelijk te maken hoe Het Mozaïek – SO Almelo invulling geeft aan dat onderwijs. Het Mozaïek maakt deel uit van Stichting Attendiz. De naam Attendiz staat voor extra aandacht (attentie) en zorg voor onze leerlingen. In de gids staan ook gegevens en informatie die gedurende het schooljaar van belang zijn. Wij adviseren u dan ook om de schoolgids gedurende het schooljaar te bewaren. Raakt u toch de schoolgids kwijt? U kunt hem lezen of downloaden, want hij staat op onze website. Reacties op de schoolgids zijn van harte welkom! Op veel scholen is het gebruikelijk dat de school een adressenlijst van alle kinderen uitgeeft. Wij zullen deze lijst dit schooljaar ook leveren, echter los van deze schoolgids.


Inhoudsopgave

Woord vooraf 1

Inhoudsopgave 2

1. Algemeen 4

1.1 Naam van de school 4 1.2 Schooladres 4 1.3 De missie, doelstelling en visie 4 1.4 Typering van de school 6 1.5 Schooltijden en pauzetijden 6 1.6 Schoolgrootte 6 1.7 Stichting Attendiz 6 1.8 Bestuur en Management 7 1.9 Karakter 7 1.10 De Rietpluim 7

2. Jonge Risico Kinderen 7 2.1 Inleiding 7 2.2 Onderwijsconcept onderbouw 8 2.3 Rol van de volwassene 9 2.4 Actieve rol van de leerling 9

3. Midden- en Bovenbouw 10 3.1 Inleiding 10 3.2 Onderwijsconcept midden- en bovenbouw 10 3.3 Rol van de volwassene 12 3.4 Actieve rol van de leerling 13

4. Organisatie van de school 16

4.1 Inleiding 16 4.2 Groepsgrootte 16 4.3 Personeel 16 4.4 Kwaliteitszorg 16 4.5 Verbeteractiviteiten: Resultaten van het afgelopen schooljaar 17 4.6 Verbeteractiviteiten: Planning 19 4.7 Activiteiten tijdens het schooljaar 20 4.8 Schoolregels 20 4.9 Gele of rode kaart 20

4.10 Schoolverzekering voor leerlingen 21

5. Toelating en verwijzing 21 5.1 Leerlingen die afkomstig zijn uit de regio 21 5.2 Leerlingen die vanuit Karakter of De Rietpluim de school bezoeken 22 5.3 Leerlingen die Karibu bezoeken 22 5.4 Commissie voor de Begeleiding (CVB) 22 5.5 Commissie van indicatiestelling (CVI) 23 5.6 Verwijzing naar een andere school 23 5.7 Ambulante Begeleiding 24

6. Algemene informatiestromen 24 6.1 Gegevens van ouders en leerlingen 24 6.2 Brief om toestemming gegevens op te vragen en te versturen 24 6.3 Nieuwsbrief 24 6.4 Schoolkrant 24 6.5 Bereikbaarheid van de school 25 6.6 Oudercontacten 25 6.7 Ouderavonden en andere oudercontacten 26 6.8 Rapporten 26 6.9 Website 26


7. MR, OR en andere formele zaken tussen ouders en school 26

7.1 Medezeggenschapsraad (MR) en Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) 26

7.2 Samenstelling MR-en 26 7.3 De ouderraad (OR) 27 7.4 Inzagerecht en wet op persoonsregistratie: Protocol Dossiervorming 27 7.5 Klachtenregeling 28 7.6 Schoolvertrouwenspersoon voor de leerlingen 30 7.7 Schoolcontactpersonen 30 7.8 Klachten 31 7.9 Protocol 31

8. Huishoudelijke zaken 31 8.1 Gebruik van medicatie op school 31 8.2 Eten en drinken 31 8.3 Verjaardagen en trakteren 32 8.4 Gymnastiek 32 8.5 Hoofdluis 32 8.6 Speelgoed 32

8.7 Telefoons en andere dure dingen 32

9. Begeleiding van de leerling op Het Mozaïek 32 9.1 Leerlingbespreking en schoolhandelingsplan 32 9.2a Het ontwikkelingsperspectief middenbouw en bovenbouw 32 9.2b Het ontwikkelingsperspectief onderbouw 34 9.3 Leerlingvolgsysteem en andere informatiebronnen 34 9.4 Groepsbespreking 35 9.5 Controle Fysieke Beheersing (CFB) 35 9.6 De directeur / de adjunct-directeur 35 9.7 Zorgcoördinator 35 9.8 Orthopedagoog 35 9.9 Schoolmaatschappelijk Deskundige 35 9.10 Schoolarts 35 9.11 Leerkrachten 35 9.12 Onderwijsassistenten 35 9.13 Stagiaires 35 9.14 Gedragswetenschapper voor leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis 36 9.15 PGB op school 36

10. Resultaten van het onderwijs 37 10.1 Uitstroomgegevens 2010-2011 mb/bb 37 10.2 Uitstroomgegevens uit het verleden mb/bb 39 10.3 Bestendiging plaatsing mb/bb 39 10.4 Uitstroomgegevens onderbouw 40

11. Vervoer naar en van school 41 11.1 Het liefst … op de fiets! 41 11.2 Vervoer van leerlingen die vanuit Karakter de school bezoeken 41 11.3 Vervoer van leerlingen die afkomstig zijn uit de regio 41

12. Geldelijke bijdrage 44 12.1 Ouderbijdrage 44 12.2 Schoolreisje 45 12.3 Sponsoring 45

13. Schoolvakanties en vrije dagen 45 13.1 Vakantierooster schooljaar 2011-2012 45 13.2 Leerplichtwet 46 13.3 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van schoolverzuim 47 13.4 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van lesuitval 47

14. Het team van Het Mozaïek – SO 48


1 Algemeen 1.1 Naam van de school De naam van onze school is Het Mozaïek. Een mozaïek bestaat uit verschillende vormen en kleuren die samen weer één geheel vormen. Onze leerlingen zijn afkomstig vanuit allerlei verschillende vormen van regulier en speciaal onderwijs of voorschoolse voorzieningen uit de regio Almelo. Zij hebben een verschillende problematiek, waardoor zij zijn aangewezen op het onderwijs van onze school. Op onze school hebben de leerlingen een Cluster IV beschikking nodig. Daarnaast komen er leerlingen van Karakter, kliniek voor kinderen jeugdpsychiatrie in Almelo op onze school. Ook verzorgt Het Mozaïek het onderwijs voor kleuters die dagbehandeling krijgen binnen De Rietpluim. Al deze verschillende leerlingen horen bij onze school. Samen proberen we, net als een mozaïek, één geheel te vormen. Het Mozaïek heeft ook vestigingen in Hengelo en Enschede. Hoewel dit eveneens zelfstandige vestigingen zijn, delen we dezelfde visie en werken we nauw samen met hen. Als enige vestiging van Het Mozaiek heeft onze Almelose school een afdeling Jonge Risico Kinderen (groep 0, 1, 2). Hoewel deze afdeling onlosmakelijk verbonden is met de midden- en bovenbouw van onze school (groep 3 /m 8), heeft het zijn eigen onderwijs-concept, afgestemd op de leeftijd van de jonge kinderen. Vanuit deze afdeling vindt er samenwerking plaats met de andere vestigingen voor Jonge Risico Kinderen van onze Scholengroep: De Zevensprong in Hengelo en het Sloepje in Enschede. 1.2 Schooladres De afdeling SO is gevestigd op twee locaties in Almelo.

Hoofdlocatie Almelo Dislocatie De Rietpluim Beverdamlaan 11 Speenkruidpad 2 7602 XR Almelo 7601 CT Almelo Telefoon: 0546-568158 Telefoon: 088-0103668 Fax: 0546-570225 Fax: 0546-570225 E-mail: [email protected] E-mail: [email protected] Website: www.attendiz.nl Website: www.attendiz.nl 1.3 Missie, doelstelling en visie Als onderdeel van Stichting Attendiz met als missie: “Alle kinderen krijgen de kansen die nodig zijn om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. Alle kinderen de ondersteuning kunnen bieden die zij nodig hebben in hun ontwikkeling. Alle kinderen horen erbij; geen kind wordt om reden van een individuele beperking, aanleg, tempo, motivatie et cetera uitgesloten. Volwassenen zijn dienstbaar aan de ontwikkeling van kinderen.” … wil Het Mozaïek maatwerk en expertise leveren voor leerlingen met een psychiatrische stoornis. Hiermee wil Het Mozaïek samen met de andere onderwijsinstellingen in de (sub-)regio invulling geven aan een sluitend onderwijs- en zorgaanbod. Het Mozaïek heeft een drieledige gefaseerde doelstelling. 1. Het ontwikkelingsperspectief voor de leerling vaststellen. 2. Vanuit dit perspectief werken aan een maximaal haalbare toerusting op zowel didactisch gebied als op

sociaal emotioneel gebied. 3. Het verder werken aan het bereiken van het ontwikkelingsperspectief of indien mogelijk de leerling schakelen

naar een andere vorm van onderwijs binnen het samenwerkingsverband. De visie vermeldt op welke wijze Het Mozaïek bovengenoemde doelstelling wil verwezenlijken: leerlingen Bij ons staat de leerling centraal.

Door het leveren van maatwerk brengen wij leerlingen tot optimale ontwikkeling. Maatwerk leveren betekent voor ons: de maat nemen. Een optimale ontwikkeling is het ontwikkelen van de mogelijkheden en talenten van de leerlingen. Op die manier willen wij onze leerlingen ondersteunen in het proces naar competentie, relatie en autonomie.

pedagogisch klimaat Het pedagogisch klimaat op het Mozaïek garandeert veiligheid voor iedereen die bij de school betrokken is. Voor onze leerlingen betekent dit dat wij structuur aanbrengen in tijd en ruimte, in werkzaamheden en relaties. Wij tonen onze leerlingen dat we vertrouwen hebben in hun ontwikkelingsmogelijkheden. Onze kernwaarden wat dat betreft zijn: ondersteuning, communicatie en structuur. Iedereen gaat op een respectvolle wijze met elkaar om.


leeromgeving Wij zorgen voor een leeromgeving die inspeelt op de behoeften en mogelijkheden van onze leerlingen. Dit betekent dat wij voorstaan dat zij krachtige leerervaringen opdoen. Wij streven naar: • een 'warme' sfeer en een heldere structuur waarbij duidelijke regels gelden en

waarbij alle betrokkenen toezien op naleving daarvan. • schone, ruime, functionele, uitdagende en overzichtelijk ingerichte lokalen die

recht doen aan de behoefte van onze leerlingen om actief te leren. de opzet van het onderwijs Het leveren van onderwijskundig maatwerk is wat ons betreft de enige manier

om onze leerlingen tot competentie, autonomie en relatie te brengen. Wij houden dus sterk rekening met verschillen die er tussen leerlingen bestaan in aanleg, tempo en interesse. De psychiatrische problematiek van onze leerlingen noopt ons om onderwijskundig maatwerk op een integrale manier vorm te geven. Dit komt tot uitdrukking in het ontwikkelingsperspectief dat wij van iedere leerling opstellen. Daaruit voortvloeiend formuleren we de persoonlijke leerdoelen die worden afgestemd met ouders en leerlingen. Dit alles staat uiteindelijk in het teken van toeleiding tot een vorm van vervolgonderwijs of dagbesteding. De medewerkers zijn in dit geheel naast vak- en opvoedingsdeskundige ook begeleider. Zij geven feedback op de voortgang en sturen zonodig bij. Wij gaan uit van het principe: van voorstructurering naar zelfregulering.

de inrichting van het onderwijs

Het Mozaïek wil met de inrichting van het onderwijs aansluiten bij enerzijds de mogelijkheden van de leerlingen en anderzijds bij de eisen van de samenleving. In het SO werken we met leerjaren en daarbinnen leerstandaarden met arrangementen. De groepen zijn ingedeeld op didactisch/cognitief niveau waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met problematiek en leeftijd van de leerlingen. De groepsgrootte bedraagt in principe maximaal 15 leerlingen. Dit draagt bij aan de ambitie maatwerk te leveren. De leerlingen volgen het reguliere basisonderwijs programma, met extra aandacht voor de sociaal emotionele ontwikkeling. We hanteren uitstroomprofielen op basis van het ontwikkelingsperspectief van de leerling, gericht op vervolgonderwijs, zowel regulier als speciaal.

personeel & professionalisering

Het Mozaïek kan de haar gestelde taken alleen met succes volbrengen indien alle medewerkers getuigen van een grote mate van professionaliteit. De kwaliteit van ons onderwijs en onze zorg wordt bepaald door de kwaliteit van de medewerkers. Adequaat orthopedagogisch en -didactisch handelen, collegiaal samenwerken en het gericht werken aan de persoonlijke ontwikkeling zijn kwaliteiten waar missie en visie van Het Mozaïek om vragen. We hebben echter ook oog voor de positie van de school in het regionale scholenveld. Medewerkers zijn extern gericht en dat wordt vertaald in sterke communicatieve vaardigheden, het opbouwen en in stand houden van netwerkrelaties in onderwijs en zorg.

ouders/verzorgers Het Mozaïek hecht aan goed contact met ouders of verzorgers Wij realiseren ons dat de kans op een succesvolle opleiding op onze school zeer sterk afhangt van de betrokkenheid van de ouders van onze leerlingen met hun kind en met de school. Wij verwachten dat ouders achter de plaatsing van hun kind op Het Mozaïek staan. Om de betrokkenheid van de ouders te vergroten hanteren wij standaard contactmomenten met de ouders. Tijdens deze contactmomenten staat de ontwikkeling van de leerling centraal. Het is belangrijk dat ouders correcte informatie krijgen over wat Het Mozaïek de leerling heeft te bieden.

zorg en begeleiding Hoogwaardige leerlingzorg en -begeleiding, ondersteuning, is voor de leerlingen van Het Mozaïek een randvoorwaarde om te komen tot maximale individuele ontplooiing. Bij ons geldt: "De leerling centraal, de leerkracht / mentor als spil en de specifieke deskundige als ondersteuner". Goed onderwijs is de basis voor onze zorg en begeleiding. De [extra] ondersteuning die de leerlingen nodig hebben op het gebied van de sociale en emotionele ontwikkeling wordt multi-disciplinair vormgegeven. De ondersteuning van Het Mozaïek wordt vormgegeven vanuit een krachtige interne zorgstructuur. Deze interne zorgstructuur garandeert dat de leerlingen op school die ondersteuning krijgen [op didactisch, sociaal en emotioneel gebied] die nodig is. Indien de school niet de benodigde deskundigheid in huis heeft dan kan Het Mozaïek leunen op een regionaal zorgnetwerk.


Cultuur Kwaliteit is waarmaken wat je belooft. Wij zeggen wat we doen en we doen wat we zeggen. Op die manier willen we open en transparant, naar buiten gericht en op een planmatige wijze vormgeven aan de ontwikkeling van ons onderwijs.

1.4 Typering van de school Het Mozaïek richt zich op leerlingen die een cluster 4 beschikking hebben of die via plaatsbekostiging onze school bezoeken (Karakter en Rietpluim). De stoornis op basis waarvan de beschikking is afgegeven moet betrekking hebben op één van de volgende twee gebieden:

• Emotionele stoornissen (bijvoorbeeld angststoornissen); • Ontwikkelingsstoornissen (bijvoorbeeld stoornissen binnen het autistische spectrum).

Veel van de leerlingen hebben als diagnose een Autisme Spectrum Stoornis: ruim 95%. De overige groep heeft een andere diagnose, doch gedijt goed bij onze aanpak voor leerlingen met ASS. Een andere groep cluster 4 leerlingen zijn leerlingen met Gedragsstoornissen. Zij krijgen veelal onderwijs op een andere school van Attendiz; Onder de Kap in Hengelo of op De Wissel in Almelo. Bij twijfel over plaatsing op ofwel Het Mozaïek ofwel Onder de Kap / De Wissel, een school voor SBO, vindt er nader onderzoek van de leerling plaats, zoals een observatie en gesprek op de school van herkomst. Niet zozeer de diagnose is leidraad voor plaatsing, doch de hulpvraag ten aanzien van het onderwijs van de leerling. In het reguliere onderwijs en speciaal basisonderwijs zitten ook veel leerlingen met ASS en/of een rugzakje. Zij gedijen daar goed en verdragen de geringere mate van aanpassingen en “ruis” op die scholen. Dat geldt niet voor de geïndiceerde leerlingen van onze school. Zij zijn (vooralsnog) blijvend aangewezen op de gespecialiseerde onderwijsvorm van Het Mozaïek, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen. Onze school kent in Almelo twee afdelingen:

• De afdeling basisonderwijs (SO) voor leerlingen van 4 tot 12 jaar, inclusief Jonge Risico Kinderen (JRK).

• De afdeling voortgezet onderwijs (VSO) voor leerlingen van 12 tot 20 jaar.

Het Mozaïek is een neutraal-bijzondere school. Dit betekent dat de school zich niet verbonden weet met één richting of geloofsovertuiging. De school biedt plaats aan kinderen en jongeren van alle gezindten. De afdeling JRK is gevestigd in de dislocatie van De Rietpluim.

1.5 Schooltijden en pauzetijden De schooltijden van het SO zijn afhankelijk van de groep waarin uw kind zit. De afdeling JRK heeft drie van de vier woensdagen van de maand vrij. Ter compensatie is de schooldag iets verlengd. Zo is het taxivervoer van beide locaties op elkaar afgestemd. Zie voor de data het rooster van vrije dagen, elders in deze gids. De schooltijden van de Beverdamlaan zijn van 8.40 - 14.40 uur. Op woensdagen is dit van 8.40 tot 12.40 uur. Leerlingen mogen tot een kwartier voor aanvang worden gebracht; eerder niet. Aan het Speenkruidpad (onderbouw) zijn de schooltijden van 8.30 – 14.50 uur. Op de woensdagen is dit voor de onderbouw van 8.30 – 12.20 uur. Per klas is er gedurende de dag drie kwartier pauze (eten, drinken en buiten spelen) ingeroosterd. Ook tijdens deze pauzetijden zijn de eigen leerkracht / onderwijsassistent aanwezig bij de leerlingen. Zo is er altijd sprake van voldoende en adequaat toezicht.

• Leerlingen met een psychiatrische stoornis kunnen soms (nog) niet de hele dag naar school. In dit

geval wordt de schooltijd opgebouwd in overleg met ouders en/of behandelaars, met instemming van de onderwijsinspectie en wordt er naar gestreefd om zo snel mogelijk volledig naar school te gaan. In de afgelopen jaren is dit voor ongeveer twee leerlingen op onze school het geval geweest.

• Leerlingen van Karakter of De Rietpluim hebben vaak een afwijkend rooster. Dit heeft te maken met de behandeling die ze krijgen, waarvan het volgen van onderwijs een deel uitmaakt.

1.6 Schoolgrootte Het totale aantal leerlingen op de teldatum van 16-01-2011 bedroeg 127 leerlingen. Ongeveer 24 leerlingen zijn afkomstig van de kinderen jeugdpsychiatrische kliniek Karakter in Almelo. Op De Rietpluim verzorgen wij het onderwijs aan gemiddeld 18 leerlingen. In augustus 2011 zal de afdeling SO uit 130 leerlingen bestaan, verdeeld over 10 klassen. 1.7 Stichting Attendiz Het Mozaïek is aangesloten bij de Stichting Attendiz. Deze stichting verzorgt speciaal onderwijs in Twente aan ruim 1200 leerlingen. De verschillende doelgroepen en scholen van deze organisatie zijn:

• Jonge Risico Kinderen (De Zevensprong, Het Sloepje); • Leerlingen met gedragsstoornissen (School Onder de Kap, De Bouwsteen); • Leerlingen met psychiatrische stoornissen (Het Mozaïek, Het Panta Rhei College);


• Langdurig Zieke Kinderen (Schutte’s Bosschool); • Zeer Moeilijk Lerende Kinderen (De Huifkar); • Lichamelijk- en/of geestelijk gehandicapte kinderen (Onderwijscentrum Het Roessingh); • Kinderen met gehoor- en/of spraakstoornissen (De Huizingschool, Het Maatman); • Leerwerktrajecten (De Kapstok, Het Schip); • Het Dienstencentrum (Ambulante begeleiding, Steunpunt Autisme). Het Dienstencentrum geeft

ondersteuning aan een reguliere school die te maken heeft met een leerling die binnen één van de doelgroepen valt.

1.8 Bestuur en Management Stichting Attendiz heeft een College van Bestuur. De voorzitter van het College van Bestuur is de heer H.K. (Herman) Nijhuis. Het management bestaat uit sectordirecteuren en directeuren. Sectordirecteuren zijn verantwoordelijk voor meerdere scholen, directeuren zijn verantwoordelijk voor één school. De sectordirecteur van Het Mozaïek is de heer M.P.J. (Chiel) Daanen. De directeur van Het Mozaïek is de heer P.B. van den Berg. De adjunct-directeur van Het Mozaïek is mw. J. Broekhuis. 1.9 Karakter Karakter is een gespecialiseerd ziekenhuis voor kinderen jeugdpsychiatrie, met locaties in Gelderland en Overijssel. Locatie Almelo van Karakter bestaat uit de volgende afdelingen:

• Polikliniek; • Deeltijdkliniek; • Kliniek; • Intensieve Psychiatrische Gezinsbehandeling (IPG); • Crisisafdeling voor vrijwillige en BOPZ opnamen.

Karakter maakt deel uit van Hulp aan Huis Overijssel, een intersectoraal samenwerkingsverband in de jeugdzorg. 1.10 De Rietpluim Dagbehandeling Jonge Kinderen De Rietpluim van Jarabee is een hulpvorm voor kinderen van 0 tot 8 jaar met ontwikkelings- en/of gedragsproblemen. Omdat de ouders de belangrijkste bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het kind, worden de ouders intensief bij de behandeling betrokken. De Rietpluim streeft ernaar om inzicht te geven in de problemen van het kind en te ondersteunen in het omgaan met deze problemen. Het uiteindelijke doel is dat het kind zich zo gunstig mogelijk kan ontwikkelen. Zie ook hoofdstuk 4. Er is voor ouders van de Rietpluim een aparte flyer.

2 Jonge Risico Kinderen

2.1 Inleiding Als enige vestiging van de scholen van Het Mozaïek heeft onze school een afdeling Jonge Risico Kinderen. Hoewel deze afdeling ook qua bovengenoemde visie op ons onderwijs onlosmakelijk is van de midden- en bovenbouw van Het Mozaïek SO Almelo, is er sprake van een op de leeftijd afgestemd onderwijsaanbod met dito visie. Deze visie laat zich als volgt samenvatten en geldt derhalve als aanvulling op eerder genoemde visie. De ontwikkeling van jonge kinderen in het algemeen verloopt grillig door de onderlinge beïnvloeding van de diverse ontwikkelingsgebieden. De kinderen op onze school kenmerken zich daarnaast door een grote diversiteit aan hulpvragen, die vragen om een specialistische benadering en begeleiding. Door observatie en diagnostiek wordt een duidelijker beeld verkregen van de ontwikkelingsmogelijkheden en de beïnvloedbaarheid daarvan. Binnen ons onderwijs krijgt de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind veel aandacht. Op planmatige wijze bieden wij zoveel mogelijk situaties aan waarbinnen kinderen kunnen oefenen in samenwerken, wederkerigheid, communiceren en rekening houden met de ander. Wij werken aan een totaalaanbod van de drie onderstaande basisbehoeften van het kind. Deze drie basisbehoeften vormen het eerste startpunt van ons (orthopedagogisch) handelen: - relatie > de manier waarop het kind in

relatie staat met zijn omgeving (mens, dier, materialen)

- competentie > (h)erkenning ván en vertrouwen ín het eigen kunnen - autonomie > het ontwikkelen van de eigenheid en het zelfhandhavend en -sturend vermogen van het kind


2.2 Onderwijsconcept onderbouw .........door volgen en sturen naar opbrengst en groei………

Jarenlang is er binnen het Speciaal Onderwijs (SO) gewerkt met individuele Handelingsplannen. Met de komst van de nieuwe kwaliteitswetgeving van het (V)SO zal voortaan elke school voor Speciaal Onderwijs in de toekomst een Ontwikkelingsperspectief (OP) vaststellen voor iedere leerling. In de onderbouw wordt hiermee dit schooljaar gestart. In het OP proberen wij op basis van het instroomniveau een inschatting te geven van het type vervolgonderwijs waar uw kind heen zal gaan aan het einde van de onderbouw. Dit noemen we de uitstroombestemming. Gekoppeld aan het verwachte uitstroomniveau zal uw kind bij ons op school een bepaalde leerroute volgen. Kort gezegd is het OP de verwachting van wat uw kind op school gaat leren. Het OP heeft aanvankelijk een voorlopig karakter. Drie meetmomenten na plaatsing zal er meer duidelijkheid verkregen worden over het uitstroomperspectief. Dit schooljaar zal er een overgang plaatsvinden van de individuele Handelingsplannen naar een onderwijsconcept waarbij maximaal drie leerroutes per klas het uitgangspunt vormen. Op basis van de te verwachten uitstroombestemming krijgt uw kind de leerroute aangeboden die het best past bij de behoefte en mogelijkheden van uw kind. Op die manier zorgen wij voor passend onderwijs aan alle leerlingen. Kenmerkend voor de speel- en leeromgeving:

• Een sterk adaptieve, afgestemde leeromgeving; Er worden binnen onze school hoge eisen gesteld aan de onderwijsomgeving. De inrichting van de klas, de hoeken om te spelen en de manier waarop de materialen worden aangeboden is overzichtelijk en gestructureerd. De kinderen vragen om een zo prikkelarm mogelijke, rustige speel- en leeromgeving en indien nodig een eigen werkplek. D.m.v. visuele ondersteuning in de vorm van pictogrammen, afbeeldingen en foto’s, wordt de omgeving voor de leerlingen gestructureerd.

• Aanbod is afgestemd op de zone van de naaste ontwikkeling; Het OP is richtinggevend voor het onderwijsaanbod in de groepen. Daarnaast spelen we in op de specifieke behoefte van ieder kind door verbijzondering van het onderwijs door aan te sluiten op individuele zones van de naaste ontwikkeling. Leren is zelf kennis, vaardigheden en inzichten opdoen met behulp van én in interactie met anderen. Daarbij sluiten we in ons aanbod zoveel mogelijk aan bij wat kinderen in de verschillende ontwikkelingsfasen bezighoudt en houden we rekening met de vaak ernstige en complexe ontwikkelingsproblemen.

• Afwisseling van keuzemogelijkheid en sturing; balans zoeken tussen incidentele en intentionele activiteiten waarbij de beleving van het jonge kind centraal staat. We zijn sturend in onze benadering, maar bieden ook keuzemogelijkheid met als doel leerlingen te stimuleren tot initiatiefname, zelfstandigheid en actief leren, leren met en van elkaar.

Visie op leren van kinderen Jonge kinderen leren veelal via spel en spelen. De specifieke materialen dagen kinderen uit om actief bezig te gaan. Jonge kinderen willen graag zelf iets doen, actief bezig zijn (handelen). Ergens in de leeftijd tussen vier en zeven jaar zullen kinderen steeds meer overgaan tot hanteren van meer formele leertaken. Een kind kan zich ontwikkelen in een positief klimaat en in een goed afgestemde leeromgeving. Het dagprogramma in de onderbouw ligt in grote lijnen vast en wordt voor de kinderen via dagritmekaarten aangegeven. Vaste onderdelen van het dagprogramma zijn: · Speelwerktijd; · Kringactiviteiten · Eten en drinken; · Buitenspel; · Beweging. Het programma laat de nodige ‘speelruimte’ voor zowel kind als leerkracht. De activiteiten die tijdens het dagprogramma aan bod komen, richten zich op de volgende ontwikkelingsgebieden: · Sociaal-emotionele ontwikkeling; · Motoriek; · Zintuiglijke waarneming; · Spraaktaalontwikkeling; · Wereldverkenning; · Symboolverkenning (ontluikende geletterdheid, ontluikende gecijferdheid).


Methodieken in de onderbouw Kleuterplein: Kleuterplein is een geïntegreerd lespakket voor groep 1 en 2. Het is opgezet rond 16 thema’s die aansluiten bij de interesse en belevingswereld van jonge kinderen. Kinderen ontdekken met Kleuterplein de wereld om hen heen. Spelenderwijs wordt er planmatig gewerkt aan alle tussendoelen behorende bij de volgende ontwikkelingsgebieden:

• Rekenen (ook: beginnende gecijferdheid) • Taal en lezen (ook: beginnende geletterdheid) • Fijne motoriek • Grove motoriek (beweging) • Muziek

Map Fonemisch bewustzijn: Een werkmap voor groep 1 en 2 waarbij spelenderwijs planmatig wordt gewerkt aan klanken en letters. Goed Gedaan en De doos vol gevoelens: Programma’s voor de sociaal-emotionele ontwikkeling voor groep 1 en groep 2. 2.3 Rol van de volwassene Een voorwaarde om tot groei te komen is een goede (vertrouwens-) relatie met de leerkracht / assistent in de klas. De leerkracht biedt veiligheid en vertrouwen door voorspelbaar, duidelijk en consequent te handelen. Het welbevinden van het kind staat voorop. Daarnaast is het handelen van de leerkracht gericht op wat jonge kinderen bezig houdt, dit vereist een intensieve en een sterke (ortho)pedagogische relatie (sensitiviteit, empathie, responsiviteit). Wij zijn een school waar mensen affiniteit hebben met kinderen met zeer diffuse en complexe problemen. De leerkracht optimaliseert door te zorgen voor een breed, gevarieerd en flexibel onderwijsaanbod, waarin elk kind zich, afhankelijk van zijn ontwikkelingsmogelijkheden in een continu proces moet kunnen ontwikkelen. In de begeleiding is de leerkracht voortdurend gericht op de zone van naaste ontwikkeling: het kind wil deelnemen aan sociaal-culturele activiteiten maar kan dat nog niet alleen. De leerkracht helpt het kind zodanig dat het dat wel kan. In interactie met een ander is het kind meer in staat dan alleen. Dat betekent dat de leerkracht en de kinderen gezamenlijk actief zijn. Concreet houdt dit bijvoorbeeld in dat we met de kinderen de (speel)hoek gaan inrichten. We bedenken samen wat we nodig hebben en hebben als leerkracht altijd iets achter de hand om het spel op een bepaald moment te verrijken. Daarnaast observeren en begeleiden we het spel van de kinderen intensief. Dit doen we door in gesprekjes aan bod te laten komen wat nodig is voor het spel en hoe iets werkt, door in de klas het spel voor te doen of door mee te spelen als leerkracht. Rol van de leerkracht tijdens kringactiviteiten: Tijdens kringactiviteiten plaatst de leerkracht de onderwerpen in de belevingswereld van de jonge kinderen. Hierbij sluiten we zoveel mogelijk aan bij eerder concrete ervaringen van kinderen. We maken actief gebruik van de grote en de kleine kring om kinderen extra te kunnen begeleiden. Rol van de leerkracht tijdens het werken met ontwikkelingsmaterialen: * laat de leerlingen onder begeleiding oefenen * geeft korte aantrekkelijke opdrachten (opdrachten die aansluiten bij de interesse en belevingswereld van de kinderen) * stelt veel uitnodigende vragen en vragen die kinderen aan het denken zetten * zorgt dat alle leerlingen betrokken blijven *zorgt ervoor dat elk individueel kind vragen en opdrachten krijgt die hij/zij met succes kan uitvoeren Terugkoppeling: *De leerkracht geeft vaak en regelmatig een terugkoppeling. * de leerkracht speelt direct in op fouten door het kind zijn/haar eigen fouten te laten opsporen of door het kind te corrigeren, waarbij te allen tijde de leerkracht eindigt met een succeservaring van het kind *Geeft voortdurend procesterugkoppeling en maakt de relatie tussen inzet en resultaat inzichtelijk voor het kind *Geeft kinderen veel bevestiging en aanmoediging. Samenhang in ontwikkeling: Op Het Mozaïek delen we de mening dat spelactiviteiten de belangrijke basis vormt voor de verdere ontwikkelings- en leerprocessen. Kinderen zijn al handelend bezig, alleen of met elkaar, in interactie met de omgeving. Alle ontwikkelingsaspecten komen daarbij aan bod: variërend van de emotionele en sociale ontwikkeling tot de cognitieve en de ontwikkeling van communicatie en taal. Een veelzijdige persoonsontwikkeling, de zogenaamde ‘brede ontwikkeling’, wordt gezien als het hoogste doel. 2.4 Actieve rol van de leerling Naast de hulp en de gerichte sturing die het kind krijgt is het kind zelf ook actief: we gaan er immers vanuit dat kinderen zelf ontwikkelingskracht bezitten. Eigen initiatieven worden dan ook beschouwd als een wezenlijke voorwaarde om tot ontwikkeling te komen. Daarbij spelen aspecten als betrokkenheid bij de activiteit en deelname aan activiteiten, die voor kinderen persoonlijk zinvol zijn, een grote rol. De leerkracht probeert in zijn aanbod zoveel mogelijk rekening te houden met activiteiten die zich afspelen in zinvolle contexten:

• concrete leefsituaties en wat zich daarin afspeelt


• actuele gebeurtenissen om de kinderen heen • de wijde wereld, die spannend is en nieuwsgierig maakt

De rol van de leerkracht bestaat dan ook uit ‘bemiddelen’. Enerzijds staan de initiatieven van de kinderen voorop, anderzijds is het de leerkracht die het ontwikkelingsproces in de gaten houdt en op grond daarvan en op grond van de onderwijsdoelen het activiteitenaanbod selecteert. Om de actieve rol van de kinderen zo goed mogelijk te kunnen begeleiden en te stimuleren werken we in de onderbouw met een activiteiten planbord. Kinderen mogen door middel van het planbord zelf een keuze maken welke activiteit ze willen gaan doen. Op het planbord zien ze meteen hoeveel kinderen bij een activiteit mogen spelen of werken. De leerkracht kan ook zelf kinderen inplannen om bijvoorbeeld doelen uit het HP gericht te stimuleren/trainen. Kort samengevat bieden we kinderen keuzemogelijkheden en sturing. Keuzemogelijkheden bieden we aan om kinderen zelf keuzes te leren maken met als doel: stimuleren tot initiatiefname, zelfstandigheid en actief leren, leren met en van elkaar. Leer- en ontwikkelingsprocessen: In de onderbouw hebben we een begin gemaakt om kinderen actief te betrekken bij hun eigen leer- en ontwikkelingsprocessen middels het invoeren van individuele leerkaarten. Hierop staan specifieke doelen uit het HP visueel afgebeeld. De leerkaarten hangen zichtbaar in de klas en zijn in samenwerking met het kind gemaakt. De kinderen werken gedurende een bepaalde periode doelgericht aan het specifieke doel op de leerkaart. De leerkracht en het kind houden samen het proces actief in de gaten. Positieve stappen t.a.v. het proces worden direct benoemd door de leerkracht/onderwijsassistent en beloond middels stickers. Bovendien wordt ook het kind uitgedaagd/gevraagd om zijn/haar eigen leer- en ontwikkelingsproces te beoordelen. Indien het doel op de leerkaart is behaald, mag het kind de leerkaart meenemen naar huis en wordt er, indien nodig, gezamenlijk een nieuwe leerkaart opgesteld. Op deze manier zijn kinderen niet alleen actief betrokken bij hun eigen leer- en ontwikkelingsprocessen, maar worden ze zich eveneens bewust van ‘sterke en zwakke’ kanten van zichzelf en van anderen. Ze leren zichzelf met anderen te vergelijken, rekening te houden met elkaar en elkaar te complimenteren/belonen voor gewenst gedrag.

3 Midden- en Bovenbouw 3.1 Inleiding In onze visie zeggen we de volgende zaken die betrekking hebben op ons onderwijs:

• Dat het klimaat door de veiligheid via ordening in tijd, werkzaamheden, ruimte en relaties een basale voorwaarde vormt om tot leren te komen.

• Dat de leeromgeving inspeelt op de behoeften en mogelijkheden van onze leerlingen. Door een 'warme' sfeer en een heldere structuur waarbij duidelijke regels gelden en waarbij alle betrokkenen toezien op naleving daarvan, en door schone, ruime, functionele, uitdagende en overzichtelijk ingerichte lokalen die recht doen aan de behoefte van onze leerlingen om actief te leren, zullen onze leerlingen optimaal in staat zijn om krachtige leerervaringen op te doen.

• Dat we sterk rekening houden met verschillen die er tussen leerlingen bestaan in aanleg, tempo en interesse. De psychiatrische problematiek van onze leerlingen noopt ons om onderwijskundig maatwerk op een integrale manier vorm te geven.

• Dat we uitgaan van het principe: van voorstructurering naar zelfregulering. • Dat we in het SO (streven te) werken met leerjaren met leerstandaarden en arrangementen. De groepen

zijn ingedeeld op didactisch/cognitief niveau waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met problematiek en leeftijd van de leerlingen. De groepsgrootte bedraagt in principe maximaal 15 leerlingen. Dat draagt bij aan de ambitie maatwerk te leveren.

• Dat de leerlingen het reguliere basisonderwijs programma volgen, met extra aandacht en tijd voor de sociaal emotionele ontwikkeling.

• Dat we uitstroomprofielen hanteren op basis van het ontwikkelingsperspectief van de leerling, gericht op vervolgonderwijs, zowel regulier als speciaal.

3.2 Onderwijsconcept midden- en bovenbouw Net als in de onderbouw wordt er gebruik gemaakt van reguliere methodes en leermiddelen. De volledige leerstof van het basisonderwijs moet geleerd kunnen worden. Om dat te kunnen bereiken, passen we ons onderwijs-concept aan, aan de hulpvraag van onze doelgroep en ieder kind afzonderlijk. Bovendien worden we gezien de beperkte omvang van onze school en de samenwerking met Karakter genoodzaakt aanpassingen te doen.

� Leeromgeving: de inrichting van de klas is overzichtelijk en functioneel. � Het leerstofaanbod sluit aan bij het uitstroomperspectief van de leerling. Er wordt gepland, geregistreerd,

geëvalueerd en getoetst om steeds de koers passend te houden en er worden leerroutes ontwikkeld die passen bij verschillende uitstroomprofielen.

� De variatie in didactische aanpak wordt eveneens vergroot door de actieve inzet van ICT middelen in het onderwijs.

� Afwisseling van keuzemogelijkheid en sturing: het streven is erop gericht om (juist bij) onze leerlingen te zorgen voor een actieve betrokkenheid bij onderwijsactiviteiten.

� De relatie met het regulier onderwijs wordt op verschillende manieren en niveaus versterkt.


� Sterke nadruk gericht op de basisvaardigheden (rekenen, taal, lezen, schrijven); zo’n 60% van de onderwijstijd wordt daaraan besteed.

Het dagprogramma is vastgelegd in het lesrooster van de klas dat vervolgens, samen met het individuele handelingsplan van elke leerling vertaald is in de Groepsplanner van de leerkracht en dagritmekaarten in de klas voor de leerlingen. In voorkomende gevallen wordt dat dagrooster individueel gespecificeerd. Het pedagogisch klimaat is belangrijk op Het Mozaïek. Als het pedagogische klimaat optimaal is zal de cognitieve ontwikkeling optimaal kunnen verlopen. Het leren omgaan met sociale vaardigheden, emoties en het trainen hiervan, wordt op verschillende wijzen vormgegeven. We gebruiken verschillende manieren om sociale vaardigheden gestructureerd aan te leren. In de klassen hangen vijf kaarten, met hierop gezichten met de vier basisemoties (blij, boos, bang en verdrietig) en een kaart met een neutraal gezicht. Elke dag mogen de kinderen bij binnenkomst hun naamkaartje hangen bij de emoties. Gedurende de dag hebben de kinderen ook de mogelijkheid om hun naamkaartje bij een andere emotie te hangen. Het praten met de kinderen over de emoties kan een goede ingang zijn voor kinderen die het lastig vinden om hun gevoelens te uiten. We leren de kinderen manieren om met hun emoties om te gaan. Daarnaast zijn er op Het Mozaïek ook lesmethoden die we gebruiken om sociale vaardigheden verder te ontwikkelen: ● Sociale Cognitie Training (SOCO) Vanaf de peuterleeftijd ontwikkelen kinderen een zogenaamde Theory of Mind. Dit betekent dat zij min of meer beginnen te beseffen dat anderen in hun omgeving iets anders kunnen denken en voelen dan zijzelf. Deze Theory of Mind is bij kinderen met autisme niet of slecht ontwikkeld. De moeite met afstemmen op de ander en het herkennen van de eigen gevoelens heeft grote gevolgen voor de manier waarop zij in het leven staan en omgaan met anderen. Aan de hand van de Theory Of Mind test (TOM – test) kan gekeken worden of de Theory of Mind zich voldoende ontwikkeld heeft. Er wordt dus gekeken of het kind over voldoende sociaal begrip, sociaal inzicht en sociale sensitiviteit beschikt. Deze training probeert een eerste aanzet te geven tot verdere ontwikkeling op het gebied van emotie herkenning. De emoties waar de training zich op richt zijn: bang, blij, boos en verdrietig. Om dit verder te stimuleren oefenen we dit ook in de klassensituatie. Dit kan bijvoorbeeld door het benoemen van wat je ziet aan emoties bij de kinderen. Bijvoorbeeld: “Ik zie dat je boos bent, omdat je ….. ”. Maar ook bijvoorbeeld tijdens het voorlezen van een verhaal door vragen te stellen over hoe iemand zich zou kunnen voelen. Sociale Cognitie wordt in groepjes van 4 kinderen gegeven. Hierbij zijn 1 of 2 trainers (onderwijsassistenten) aanwezig. De trainers worden begeleid door de orthopedagoog. In totaal bestaat de training uit tien bijeenkomsten van ongeveer driekwartier. Alle bijeenkomsten verlopen volgens een vaste structuur. ● Op Het Mozaïek werken we met de SoVa-methode Goed Gedaan. Goed Gedaan is een praktische methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling in het basisonderwijs. Met Goed gedaan wordt er op een positieve en concrete manier aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen besteed. Goed gedaan! houdt rekening met de wereld waarin kinderen vandaag de dag opgroeien. Dat is een wereld die o.a. door de media (tv, internet) erg groot en divers is, en waarin kinderen zeer verschillend voorbeeldgedrag krijgen. Goed gedaan! geeft hun meer zicht en grip op hun eigen emoties en gedrag en maakt hun het "hoe en waarom" van sociale vaardigheden duidelijk. Goed gedaan! is nadrukkelijk gebaseerd op een praktische kijk op "leren" en "samenleven" en combineert theorieën en trainingen uit de hulpverlening met "gezond verstand" en praktische tips. Ingewikkelde sociaal-emotionele inzichten en vaardigheden worden vertaald in concrete termen en stapjes. De twaalf onderwerpen die bij Goed Gedaan! aan de orde komen zijn: · Samen spelen en werken; · Weerbaarheid; · Rekening houden met anderen; · Omgaan met verschillen; · Verplaatsen in een ander; · Bewuste keuzes maken; · Zelfbeheersing; · Zelfvertrouwen; · Relativeren; · Zelfkennis; · Omgaan met media-info; · Samen op internet. ● Door het samen met de leerling maken van Sociale Vertelsels wordt de actieve rol van de leerling bij het aanleren van goed gedrag en het afleren van fout gedrag gestimuleerd. Dat gebeurt tevens via het (vaak tijdelijk) inzetten van beloningssystemen volgens de methode van de Token Economy en Praatpapieren. ● Gedurende de schooltijd staat er zowel Sova binnen als Sova buiten op het rooster. Dat zijn momenten waarop gewerkt wordt aan Hp Specifieke doelen van individuele leerlingen of in subgroepen. Ook wordt er gewerkt aan groepsdoelen uit de methode Goed Gedaan. ● Daarnaast vormen die tijden het moment om met of zonder veel stimulans invulling te geven aan de behoefte van de leerlingen het geleerde in de praktijk te brengen, op een actieve en zelfstandige manier. De leerkracht / assistent speelt op zulke momenten een voor de leerling onopvallende rol, namelijk die van observant, waarbij slechts indien nodig interventies door de leerkracht / assistent plaatsvinden.


● Uit de Ouderenquete van mei 2011 bleek dat ouders onvoldoende zicht hadden op de invulling van het vak Engels op onze school. We gebruiken de methode “Just do it”, die qua inhoud voldoet aan de gestelde doelen die het basisonderwijs moet behalen. 3.3 Rol van de volwassene Het orthopedagogisch handelen Veel typerend gedrag van onze leerlingen komt voort uit problemen met: De centrale coherentie: verbeelding; taal letterlijk nemen, geen samenhang zien. Theory of Mind: sociaal niet afstemmen op de ander, waardoor sociaal onhandig gedrag ontstaat. Executieve functies: de omgeving en werkzaamheden organiseren en plannen vormt het derde deel van deze triade: het is lastig om zich een idee te vormen hoe je met een taak aan de slag gaat. Het (ortho)pedagogisch handelen is belangrijk op Het Mozaïek. Als het pedagogische klimaat optimaal is zal het kind beter tot leren komen. In een veilige situatie treedt immers gewenning op en ontstaat gevoel van competentie. Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf en in hun omgeving. Dan kan een efficiënt leerproces plaatshebben. De school is geen behandelinstituut. De school doet een beroep op de gezonde leermogelijkheden van de leerling, waarbij tegelijkertijd rekening wordt gehouden met de beperkingen die er in samenhang met de psychiatrische problematiek zijn. Hierdoor ontstaat er een klimaat van eisen stellen en tegelijkertijd een klimaat van accepteren van de problematiek. De school toont altijd respect voor de eigenheid van het kind, ongeacht de ontwikkelings- of de gedragsproblemen van het kind, ondanks het feit dat dit soms behoorlijk overschaduwd kan worden door onwenselijke of moeilijk te begrijpen uitingen of gedragingen. Het (leer-)gedrag van de leerling vormt de leidraad. Het is van groot belang dat de leerkracht kennis heeft van de problematiek en weet waar het soms zo moeilijk te begrijpen gedrag mee in verband kan staan. De leerkracht moet de betekenis van dat gedrag ontrafelen en interpreteren, met behulp van bovengenoemde theorieën. Het autistische denken biedt handvatten om te komen tot de duiding. Maar ook is het van belang steeds de afweging te maken of er sprake is van niet-stoornis gerelateerd gedrag (bijv. de puberteit), of stoornis gerelateerd gedrag. De school vindt het belangrijk dat het vakmanschap van de leerkracht tot uiting komt in de pedagogische relatie met de leerling. Het behoort tot haar kerntaak ervoor te zorgen dat iedere leerling zich veilig voelt op school (relatie), zelfvertrouwen opbouwt (competentie), leert zelfstandig te functioneren en eigen verantwoordelijkheid te dragen (autonomie). De leerkracht kan op een aantal manieren tegemoetkomen aan deze basisbehoeften m.n. in de interactie met kinderen, in het klassenmanagement en in de instructie. Vaardigheden die de leerkracht in de interactie met de leerling gebruikt zijn bijvoorbeeld: voordoen-samendoen-nadoen, herhalen, het stellen van vragen, gewenst gedrag belonen, niet de persoon maar het gedrag afkeuren, hulpego zijn, luisteren, gedrag terugkoppelen, neutraal-vriendelijke opstelling, communicatie afstemmen op de mogelijkheden van de leerling. De leerlingen zijn gebaat bij structuur, duidelijkheid, veiligheid en voorspelbaarheid. Vanuit dit preventieve klimaat wordt er per kind naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid gewerkt, dus van voorstructureren naar zelf reguleren. Daarom wordt de structuur ook niet als doel op zich, maar als een middel om meerdere doelen te bereiken, zowel cognitief als sociaal emotioneel. Door deze structuur ontstaat een pedagogisch klimaat om maximaal om te leren gaan met zelfstandigheid. De vijftien leerlingen van de klas zou men derhalve kunnen plaatsen op een denkbeeldige lijn, van enerzijds extreem veel structuur en ordening naar anderzijds nauwelijks aanpassingen en veel zelfstandigheid. Het orthodidactische handelen Uitgangspunt is: van voorstructureren naar zelf reguleren. Er wordt je geleerd wat je nodig hebt om zelf die structuur af te bouwen, om zelf de structuur en organisatie vorm te gaan geven en toe te werken naar zelfstandigheid. Steeds beschouwt de leerkracht dit op korte, middellange en lange termijn. Het Mozaïek past uitgangspunten van het Handelingsgericht werken toe. De onderwijsbehoeften van de leerlingen staan centaal: Wat heeft een leerling nodig om een bepaald doel te behalen? Dit begint bij de inrichting van de school. De basis moet goed gestructureerd en helder zijn zodat er aan doelen gewerkt kan gaan worden. De inrichting van de klassen is autisme vriendelijk. Dit betekent dat deze weinig irrelevante prikkels en frustratie hoeft op te leveren. Er wordt altijd gekeken wat de individuele leerling nodig heeft voor zijn werkplek. Er zijn kinderen die in een groepje kunnen zitten tijdens werken maar er zijn ook kinderen die het beste werken als ze een meer afgeschermde werkplek hebben. De instructie wordt gegeven volgens het directe instructiemodel (o.a. dagelijkse terugblik, oriëntatie, uitleg, begeleide inoefening, zelfstandige verwerking, evaluatie, terug- en vooruitblik) in groepen, subgroepen en op individueel niveau. Bij de indeling van de groepen wordt gekeken naar het didactisch niveau, waarbij we zoveel mogelijk willen uitgaan van en vasthouden aan het werken in jaargroepen. Hierdoor worden groepslessen en subgroepslessen mogelijk. Toetsen zijn een middel om het didactisch niveau te bepalen en te volgen. Periodiek worden de CITO toetsen afgenomen, daarnaast wordt er ook gebruik gemaakt van de methode gebonden toetsen. Deze toetsen geven een duidelijk beeld van welke stof de leerling beheerst en welke nog niet. Als een kind een onderdeel van de stof niet beheerst is er remediërend materiaal van de methode aanwezig om verder te werken aan de beheersing van de stof in extra leertijd. Voor de leerlingen die de stof wel beheersen is verdiepend materiaal van de methode aanwezig.


De groepslessen en het werken in subgroepen geven de leerlingen kans om te leren omgaan met groepsinstructies. Daarnaast zorgen de groeps- en subgroepslessen ook voor meer oefenen instructiemomenten. De leerlingen leren zelfstandig en samen aan opdrachten werken. Ook wordt het zelfstandig werken als vaardigheid schoolbreed toegepast. Voor de kinderen waarvoor dit (nog) niet haalbaar is wordt een individueel programma opgesteld. Deze leerlingen werken op dezelfde momenten aan dezelfde vakken als de andere kinderen in de groep, maar krijgen individuele instructies. Ook werken er kinderen met een individueel rooster, omdat het volgen van het groepsrooster (nog) te moeilijk is. Afstemming en wisselwerking: Op het Mozaïek gaat het niet alleen om het kind maar om het kind in wisselwerking met zijn omgeving. Het gaat om deze leerling in deze groep, bij deze leerkracht op deze school en van deze ouders. Hoe goed is de omgeving afgestemd op wat dit kind nodig heeft. De leerkrachten realiseren passend onderwijs, daarbij begeleid door de Commissie voor de Begeleiding van onze school. Positieve aspecten van kind, leerkracht, groep, school en ouders zijn van groot belang. Naast problematische aspecten zijn deze nodig om de situatie te begrijpen, ambitieuze doelen te stellen en om een succesvol plan van aanpak te maken. Samenwerking tussen leerkrachten, leerlingen, ouders, interne en externe begeleiders is noodzakelijk om een effectieve aanpak te realiseren: een goede samenwerking met ouders/verzorgers is de onderlegger voor succesvol onderwijs aan onze doelgroep. Middels huisbezoeken, telefonische of schriftelijke contacten, oudergesprekken, maar ook middels de Ouderraad en MR proberen we samen op te gaan met ouders, ieder vanuit de eigen deskundigheid, bij de ontwikkeling van de leerling. 3.4 Actieve rol van de leerling Vanuit ieder Handelingsplan wordt uiteindelijk het maatwerk geleverd, zoals verwoord in onze visie. Omdat we reguliere methodes gebruiken bij alle schoolse vakken, wordt het aanbod rondom actieve betrokkenheid van de leerlingen bovendien primair conform de methode / de leerlijn gevolgd. Zo biedt onze nieuwe rekenmethode Alles Telt (ingevoerd in schooljaar 2010-2011), maar ook bijv. de methode Veilig Leren Lezen, een rijk aanbod om de actieve en zelfstandige rol van de leerlingen binnen de onderwijsactiviteiten te stimuleren. We hebben als school een leerlijn “Zelfstandigheid” ontwikkeld, waarin we een opbouw geven van vaardigheden die we verwachten bij onze leerlingen in de verschillende leerjaren. Daarin onderscheiden we de vaardigheden Zelfstandig werken, vrijheid van werkplek, zelf corrigeren, taakbesef / taken, omgaan met regels en sociale vaardigheden. Onderstaande zes thema’s komen daarin terug. 1. Op onze school spelen de leerlingen een actieve en zelfstandige rol binnen de onderwijsactiviteiten. In alle groepen wordt de dagindeling gevisualiseerd, op een uniforme wijze. Met andere woorden: de leerlingen weten hoe de dag verloopt en kunnen dat voortdurend controleren. Veel leerlingen ontlenen door deze ordening een groter gevoel van veiligheid. Soms hangt er bij de tafel van de leerling een verbijzondering van dat rooster, of een afstreeprooster. In veel groepen worden leerlingen ingeschakeld bij het bespreken van het dagrooster, het verhangen van de pijl die het juiste moment aangeeft, enz. Veel leerlingen hebben juist moeite met het ontwikkelen van zelfstandigheid. We moeten soms verder terug in de structuur. Hierbij maken we veel gebruik van hulpmiddelen die bijv. de tijd verder structureren. Via de dagritmekaarten / het rooster in de klas, is de tijd reeds geordend. Extra hulpmiddelen als timetimer en kleurenklok kunnen leerlingen nog meer structuur geven, net als een eigen rooster bij de tafel van de leerling. Bij het leren wordt eveneens gebruik gemaakt van hulpmiddelen, zoals opzoekboekjes. In de jongste groepen wordt gebruik gemaakt van Leerkaarten, waarop met picto’s staat aangegeven waar de leerling gedurende een bepaalde periode moet werken. Deze kaarten worden bewaard en regelmatig opnieuw besproken met de leerling. In alle groepen wordt leerlingen geleerd zelfstandig een keuze te maken bij boosheid of drukte. Afhankelijk van het ontwikkelingsniveau via een picto, afspraak, teken, enz. Hiermee samenhangend wordt vaak een emotiethermometer gebruikt. Dit soort hulpmiddelen is steeds van tijdelijke aard en slechts bedoeld om het gebruik ervan af te bouwen zodra dit mogelijk is. In de midden- en bovenbouw wordt gewerkt met de vraagtekenkaart. Bij de vraagtekenkaart hoort een stappenplan, waarin leerlingen eerst proberen hulp te vragen binnen hun eigen groepje en daarna pas bij de leerkracht, en leren om door te werken totdat de leerkracht langs komt voor hulp. In de midden- en bovenbouw is slechts vier dagen per week een onderwijsassistent aanwezig. De vijfde dag is een prima kans om de zelfstandigheid van de leerlingen te oefenen en te benutten. En een stimulerende mogelijkheid om leerlingen samen te laten werken. Steeds is er in elke groep duidelijkheid welk werk gedaan kan worden na beëindiging van de opdracht. Leerlingen in de oudste groep die naar regulier VO, het OPDC of de Passerschool gaan, krijgen huiswerkbegeleiding en leren om te gaan met een agenda. 2. Onze leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten Door in te spelen op dat wat er leeft bij de leerling(en), ontstaat er grotere betrokkenheid bij het leerproces. We zijn ervan overtuigd dat leren op die wijze het best tot zijn recht komt. Niet alleen in de onderbouw wordt er thematisch gewerkt, maar ook in midden- en bovenbouw wordt er gebruik gemaakt van ervaringsgericht onderwijs. In elke klas en in de hal worden periodiek thematafels ingericht die qua thema in die periode


terugkeren in de diverse klassen tijdens verschillende leermomenten, de actualiteit wordt gevolgd en indien mogelijk geïntegreerd in het onderwijs, vanuit de seizoenen en jaarfeesten worden activiteiten ontplooid, enz.. Vanaf de jongste groepen reeds, leren de leerlingen op bepaalde momenten zelfstandig kiezen d.m.v. een kiesbord. Op dat kiesbord is de keuzemogelijkheid door de leerkracht beperkt; samenhangend met gangbare en specifieke doelen uit het Hp van de leerling(en). De picto’s die we gebruiken zijn van Sclera en maken met verloop van tijd plaats voor woorden. Bij het introduceren van regels, bijv. d.m.v. nieuwe picto’s, wordt betrokkenheid van de leerlingen vergroot door deze samen met de leerlingen te maken. De zelfstandigheid wordt gestimuleerd door ADL-vaardigheden van jongs af aan te oefenen (zorg voor eigen jas, tas, eten en drinken, enz.). In de instructiewijze wordt gepoogd maximale betrokkenheid van de leerlingen te bereiken: aanhaken op voorkennis (bijv. woordweb), veel vragen stellen bij het bespreken van de lesstof, samenwerkingsvormen (bijv. denken-delen-uitwisselen). Bij het nakijken van de leerstof wordt de betrokkenheid vergroot door de leerlingen hierbij in te schakelen (of groepsgewijs na te kijken). Vanaf de middenbouw mogen leerlingen eigen werkstukken maken; gebonden aan regels en afspraken die afgestemd zijn op de leerling. Een heel andere wijze om de betrokkenheid van de leerlingen op de onderwijsactiviteiten te vergroten, is het verzamelen van informatie hierover door ons. De Leerlingen-enquête van april 2010 heeft ons hierover informatie verschaft. 3. Onze leerlingen krijgen inzicht in hun leer- en ontwikkelingsproces Reeds vanaf de jongste groepen wordt met de leerling besproken aan welke specifieke doelen gewerkt wordt. Dit gebeurt (meestal) niet “in het geheim”, doch juist zo veel als mogelijk samen met andere leerlingen van de groep. Leerlingen leren zodoende dat voor het ene kind andere afspraken gelden dan voor het andere kind. In de jongste groepen wordt gewerkt met een “dit-kan-ik-al” schrift, waarin werkjes staan die de leerling moeilijk vond, maar nu beheerst. Over het gedrag van de leerling wordt ook veel gesproken. Hoewel we geen behandeling geven, proberen we de leerling inzicht te geven in zijn eigen gedrag en hierin gedragsalternatieven te leren. Vaak gaat het daarbij om Hp specifieke doelen waaraan gewerkt wordt. Op leeftijdsadequaat niveau worden doelen vanuit het Hp besproken met de leerling. De leerling wordt in zulke gesprekjes gestimuleerd actief mee te helpen om de betreffende doelen te realiseren. Door de leerling inzicht te geven in zijn soms verkeerde denkprocessen, maken we ruimte voor nieuwe oplossingsstrategieën. Sociale vertelsels of stappenplannen met thema’s als “ik ben boos” vormen een uitstekend hulpmiddel bij het aanleren van nieuw gedrag. Er wordt samen met het kind een gesprekje gevoerd, waarin het kind zelf het probleem benoemt of ontdekt. Samen wordt er dan een plan om eraan te werken gemaakt. De leerling is zelf verantwoordelijk. De leerling kan zelf aangeven of iets goed is gegaan en of de leerling bijv. de beloning wel of niet heeft verdiend. Dit vergroot het inzicht en de betrokkenheid in het probleem en het proces. Leerlingen hangen bij hun naam op het emotiebord een emotiekaartje. Dit biedt verschillende mogelijkheden: leren voelen, benoemen, differentiëren van emoties. En vervolgens het gesprek erover aangaan. Leerlingen weten dat het belangrijk is dat ze aan dingen werken die ze nog niet zo goed kunnen. Dat het nog niet altijd goed lukt is niet erg, als ze er maar aan werken; dat is het motto. Bij enkele leerlingen wordt gebruik gemaakt van bewustwordingskaartjes: kaartjes waarop staat: Ik voel mij druk / Ik wil iets vertellen / Ik heb een vraag. Deze kaartjes worden gebruikt bij leerlingen die moeite hebben met verwoorden, maar ook om de aandachtsbehoefte van leerlingen t.a.v. de leerkracht te leren reguleren. Leerlingen weten dat ze op de momenten dat Hp Specifiek op hun rooster staat, gaan werken aan vaardigheden die ze extra moeten oefenen, omdat ze daar bijv. bij de toets op zijn uitgevallen, of omdat het in hun jaarplan staat. Ook worden de weekregels vanuit de methode Goed Gedaan gevisualiseerd in de klas. In de Seo-tijd wordt gesproken over de stoornissen en moeilijkheden die het daaruit voortvloeiende gedrag met zich meebrengt. We gebruiken hiertoe boeken uit de orthotheek: Bloe-boeken, een reeks boeken voor kinderen over het hebben van een stoornis, enz.. Door leerlingen aan te stellen als hulpje of zonnetje van de week, creëren we de mogelijkheid te praten over bijzondere en positieve eigenschappen van de individuele leerling. Door het voeren van reflectiegesprekken wordt het inzicht in het eigen leerproces van de leerling eveneens vergroot: bijvoorbeeld tijdens de aardrijkskundeles: bespreken hoe een toets nog beter gemaakt kan worden (goed opletten, en meedoen tijdens de les, als het boek erbij mag worden gebruikt: hoe kunnen we de antwoorden dan vinden / waar kun je dan naar kijken: foto’s, plaatjes in het boek, kopjes boven een tekst, scannen, enz.). Ook: als er veel fouten zijn gemaakt in het werk: bespreken met de leerling, extra uitleg geven en opnieuw laten maken. Voor toetsen zijn leerlingen vaak niet gemotiveerd. Soms zelfs uitgesproken angstig of verward. Plaatsen in een context en uitleggen kan hierin motiverend zijn. Dat laatste geldt overigens ook bij de analyse van de toetsresultaten. Twee keer per jaar krijgen alle leerlingen een kind-rapport mee naar huis. Dit rapport is gericht aan de leerling en er wordt in begrijpelijke taal geschetst hoe de leerling zich ontwikkeld heeft. Bij uitreiking wordt het besproken met de leerling, waarna het mee naar huis gaat.


4. Onze leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie van hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau De organisatie van het eigen leerproces is deels gebonden aan het klassikaal volgen van het lesrooster: iedereen op dezelfde tijd taal, rekenen, enz., hoewel daarbinnen gedifferentieerd wordt vanuit de basisstof. Gedurende de tijden Hp Specifiek op het rooster werkt eenieder aan de eigen Specifieke doelen uit het eigen Handelingsplan. Om het zelfstandig werken van onze leerlingen te vergroten, benutten we deze tijden door de leerlingen van jongs af aan, aansluitend aan de onderbouw, te leren plannen en organiseren van hun werk. Binnen het klassikaal volgen van het lesrooster bestaan allerlei varianten in te dragen verantwoordelijkheid door de leerlingen, afhankelijk van het ontwikkelingsniveau van de betreffende leerling: sommige leerlingen mogen na de instructiefase zelfstandig door de stof werken, anderen hebben afspraken over de hoeveelheid, sommige leerlingen werken op antwoordenbladen en anderen werken in werkschriften, sommige leerlingen maken na de aangegeven hoeveelheid stof extra stof, anderen moeten verplicht stoppen, enz. enz.. Hier is sprake van maatwerk: afspraken per leerling, vaak doorgenomen met de Commissie voor de Begeleiding en nauw samenhangend met het Leerlingprofiel en ontwikkelingsperspectief. Bovendien is er sprake van een dynamisch gegeven: steeds is het streven erop gericht maximale zelfstandigheid / verantwoordelijkheid voor de organisatie van het eigen leerproces. Leerlingen hoeven niet te wachten met beginnen met hun werk. Indien (het voor de leerling) mogelijk is, is het mogelijk de leerlingen de kans te geven (na het maken van een keuze) zelfstandig aan het werk te gaan en dit voort te zetten na volbrengen van de taak. Leerlingen dienen het gemaakte werk te deponeren in een Klaarbak, waarna het gecorrigeerd kan worden. Ook zijn er Niet-klaar bakken, waarin werk gaat dat nog niet in de daartoe gegeven tijd is afgemaakt en vervolgens op een ander moment van de dag afgemaakt dient te worden. Op momenten dat niet afgemaakt werk afgemaakt kan worden, kunnen leerlingen zelf volgorde hierin aanbrengen. Leerlingen kunnen afspraken maken met de leerkracht over de plek waarop ze hun werk maken: aan hun tafel, de groepstafel of in de nevenruimte. Ook kunnen ze afspraken maken over het gebruik van een geluiddempende gehoorbeschermer of mp3 speler. De leerlingen worden geleerd verantwoordelijkheid te dragen voor de zorg over de netheid van de eigen plek, klas, nevenruimte, de laatjes en het eigen werk. Hulpmiddelen als een foto van een opgeruimd laatje of een plattegrond ervan vormen tussenstappen hierin. 5. Onze leerlingen leren aansluitend op hun mogelijkheden op een doelmatige wijze samen te werken Hiervoor is niet alleen veel tijd in het rooster ingeruimd onder het vak Sociaal Emotionele Ontwikkeling. Vanaf de jongste groepen wordt er samengewerkt tussen leerlingen. Soms slechts naast elkaar, doch steeds is de aandacht van de leerkracht erop gericht leerlingen te leren samen te werken. Binnen de subgroepen wordt er indien mogelijk samengewerkt tussen de leerlingen. De zaakvakken worden groepsgewijs aangeboden, waarna de opgaven vaak in tweetallen gemaakt worden, waarna ze in de (sub-)groep besproken worden. Daarnaast wordt er over de subgroepen heen gewerkt: in de klas. Zo wordt er in groep 3 gewerkt met leesmaatjes: zwakke lezers lezen samen met de betere lezers. Of een goede lezer leest bij rekenen de zwakke lezer de leessom voor, waarna de som door beiden wordt opgelost. Het gebruik van de vraagtekenkaart biedt de mogelijkheid de hulpvraag in eerste instantie aan een medeleerling te stellen. Werkvormen om het samenwerken te bevorderen zijn er legio en worden indien mogelijk ingezet. Bijvoorbeeld de vragen bij de zaakvakken verdelen, antwoorden vinden en opschrijven en aan elkaar terugkoppelen. Of samen sommen oefenen: de ene leerling geeft de antwoorden, de ander checkt of het de goede antwoorden zijn, daarna andersom. Leerlingen worden ook bij het leerproces van elkaar betrokken. Als een leerling vooruit is gegaan, dan wordt dit besproken tijdens bijv. de Seo tijd. Leerlingen zien vaak wel wat er niet goed gaat bij een ander. Op deze wijze merken ze ook de positieve kant en vooruitgang. Naast de doelen van de methode Goed Gedaan wordt er gewerkt aan groepsdoelen. Dit zijn doelen die de gehele klas betreffen, op zowel sociaal emotioneel als bijv. werkhoudingsvlak. Bijv. zithouding: daar wordt op terugkerende momenten met de hele klas over gesproken en dagelijks geëvalueerd. Voordeel ervan is dat dit het groepsgevoel vergroot. Ook leren de leerlingen elkaar aanspreken op gedrag: denk aan het weekdoel. Leerlingen leren op deze wijze steeds meer van elkaar. Wanneer er een klassikaal probleem is, wordt het probleem nadrukkelijk ook neergelegd bij de groep en met de leerlingen besproken. Samen wordt er vervolgens gezocht naar oplossingen en worden er afspraken gemaakt. 6. Leerlingenraad. Het Mozaïek vindt het belangrijk dat de directie, leden van de ouderraad en medezeggenschapsraad regelmatig met leerlingen uit verschillende groepen vergaderen over allerlei onderwerpen. Leerlingen kunnen er hun licht opsteken, suggesties doen, ze met anderen bespreken, activiteiten organiseren en aan projecten meewerken. De school kan er haar oor te luister leggen bij de leerlingen en met hen de thema’s bepraten waar zij mee bezig zijn en die voor de leerlingen van belang zijn. Ook kunnen de uitkomsten van de leerlingen enquête besproken worden. Onze leerlingen zijn medeverantwoordelijk voor de sfeer en afspraken op onze school. Het Mozaïek wil daarom


de leerlingen ook betrekken bij sommige beslissingen. Het Mozaïek wil de leerlingen betrekken bij de kwaliteit van de school! Zo laat het Mozaïek geen informatie liggen. De leerlingen zijn immers de feitelijke gebruikers van de school. Zij kunnen daarom zinnige ideeën hebben waar de school zelf niet direct aan denkt. Via de leerlingenraad kunnen die ideeën gehoord worden. De leerlingenraad doet voorstellen en mag regelmatig meebeslissen over praktische zaken. Het Mozaïek heeft hierbij de volgende doelstellingen voor ogen: - De betrokkenheid van onze leerlingen op en bij school bevorderen; - Het bevorderen van actief burgerschap. Het doel is, dat leerlingen de kennis, houding en vaardigheden verwerven die nodig zijn om goed te kunnen functioneren in het politieke, economische en sociaal-cultureel leven. 'Goed functioneren' betekent actief meedoen, je medeverantwoordelijk voelen, een bijdrage leveren aan de leefomgeving en bereid zijn democratisch gedrag te vertonen. - De leerlingen mee laten denken en praten over (onderdelen van) het schoolbeleid; - De leerlingen laten adviseren bij de aanschaf van bepaalde methoden en/of materialen; - De leerlingen leren verantwoordelijkheid te nemen voor zaken die het kleine of grote algemeen belang raken en het bewustzijn dat je daarbij niet uitsluitend voor jezelf spreekt, maar dat je (ook) namens anderen spreekt en handelt. - De leerlingen leren wat er komt kijken bij een vergadering, (o.a. discussiëren en het notuleren) De leerlingenraad bestaat uit 7 leerlingen: van elke klas 1. De leerlingen worden aan het begin van het schooljaar gekozen door hun medeleerlingen. Alle leerlingen mogen zich verkiesbaar stellen voor de leerlingenraad.

4 Organisatie van de school 4.1 Inleiding De afdeling basisonderwijs in Almelo bestaat uit 10 groepen. Bij de indeling van de groepen kijken we naar de leeftijd van de leerlingen, hun problematiek en met name het didactische niveau. In het reguliere basisonderwijs gaat een leerling van groep 1 naar groep 2 enzovoort. Bij Het Mozaïek is dit in principe ook zo.

4.2 Groepsgrootte De groepsgrootte is in het SO maximaal 15 leerlingen. In iedere groep van het SO is naast de leerkracht ook een onderwijsassistent aanwezig; meestal vier dagen per week.

4.3 Personeel Personeelsleden met onderstaande functies zijn of kunnen werkzaam zijn binnen Het Mozaïek:

• Directeur • Adjunct directeur • Leerkrachten • Onderwijsassistenten • Zorgcoördinator • Orthopedagoog • Schoolmaatschappelijk deskundige • Schoolarts • Psychomotorisch therapeut/Vakleerkracht

lichamelijke opvoeding • Secretaresse • Conciërge • Logopedie (via ziektekostenverzekering van ouders) • Fysiotherapie (via ziektekostenverzekering van ouders) • Schoonmaak: via Asito (Beverdamlaan) of de Huishoudelijke Dienst van Jarabee.

4.4 Kwaliteitszorg Iedere school moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van de school op peil blijft en verbetert. Hierbij neemt in onze school de PDSA – kwaliteitscirkel een centrale plaats in.


PDSA is een afkorting van vier Engelse woorden die staan voor: • Plan: Beschrijf het verbeteronderwerp Meet de huidige situatie Onderzoek naar mogelijke oorzaken • Do: Voer de verbeteractie uit • Study: Bestudeer de resultaten • Act: Borg de verbetering Continueer de verbetering Een korte toelichting bij deze vier punten. 1. Plan. Alle scholen hebben een schoolplan. Het schoolplan wordt voor vier jaar vastgesteld. In het schoolplan staan het schoolbeleid, de beleidsvoornemens en de streefdoelen van de school vermeld. De doelen uit het schoolplan komen terug in de managementovereenkomst die de directeur afsluit met (een vertegenwoordiger van) het bestuur. 2. Do De directeur vertaalt de streefdoelen uit de managementovereenkomst in actieplannen. In deze actieplannen geeft de directeur het tijdspad aan wanneer de plannen gerealiseerd moeten zijn en tevens wie er verantwoordelijk is voor de plannen. 3. Study Twee keer per jaar levert de directeur een managementrapportage aan. Via deze rapportages houdt de directeur het bestuur op de hoogte van de vorderingen van de actieplannen en tevens levert de directeur gegevens aan over de opbrengsten van het onderwijs, de kwaliteit van het onderwijs en diverse algemene schoolgegevens. Hierbij worden ook de gegevens betrokken van onderzoeken, zoals de ouderenquête, het leerlingentevreden-heidsonderzoek en het medewerkerstevredenheidsonderzoek. 4. Act Borging van alle documenten gebeurt op iedere school in borgingsmappen. De directeur informeert de verschillende belanghebbenden (medewerkers, ouders, leerlingen, bevoegd gezag, inspectie) over de kwaliteit van haar onderwijs; - in de schoolgids neemt de directeur op welke verbeteractiviteiten gepland zijn en wat het resultaat is van de verbeteractiviteiten van het afgelopen jaar; - op basis van de tweede managementrapportage maakt de (sector)directeur jaarlijks een jaarverslag. De evaluaties en de uitkomsten van de diverse onderzoeken vormen weer het vertrekpunt voor de Plan fase en daarmee is de kwaliteitscirkel weer rond. 4.5 Verbeteractiviteiten: resultaten van het afgelopen schooljaar van de midden- en bovenbouw Om op een gestructureerde wijze als school te blijven verbeteren en in te spelen op veranderende inzichten en verwachtingen, maakt onze school gebruik van een schoolplan. In de periode tot 1 januari 2012 wordt dit schoolplan voor de komende jaren gemaakt. Zoals in de vorige schoolgids en op onze site te lezen viel, zijn we dit schooljaar druk geweest om onze kwaliteit te borgen en verhogen. Een aantal belangrijke onderdelen:

� In het tweede jaar van het project Implementatie Leerlijnen hebben we enerzijds de leerlijn Rekenen ingevoerd incl. de nieuwe rekenmethode Alles Telt, anderzijds de Leerlijn Lezen opgetuigd, incl. de nieuwe technisch leesmethode Lekker Lezen, die volgend schooljaar wordt ingevoerd. In een leerlijn wordt de leerling op planmatige wijze door de leerstof van een bepaald vak, of vakoverstijgend, geloodst. We kiezen per vakgebied drie leerlijnen, die passen bij drie soorten uitstroombestemmingen (schooltypes waarnaar we leerlingen verwijzen).

� Vorig schooljaar zijn we gestart met de invoering van het Ontwikkelingsperspectief in het Handelingsplan van iedere leerling. Ouders zijn hierover voorgelicht in het algemeen deel van de Informatieve Ouderavond.

� Leerkrachten hebben een bijscholing gehad over het gebruik van onze nieuwe digitale schoolborden en het toepassen van de juiste educatieve software.

� Sinds vorig schooljaar vullen de leerkrachten 2x per jaar een gedragsobservatielijst in, om zo het gedrag objectief te kunnen volgen. Een keer per jaar wordt er een speciale Communicatie-observatielijst


ingevuld. Met de gegevens kan de Commissie voor de Begeleiding zowel informatie krijgen over de ontwikkeling van de leerling als de klas en school en de rol van het personeel.

� In het afgelopen schooljaar is een uniforme wijze van het zelfstandig werken op onze school ontwikkeld, waarbij leerlingen meer invloed krijgen op de planning van hun werk. Komend schooljaar zal deze wijze ingevoerd worden.

� We zijn gaan deelnemen aan de schoolsporttoernooien van de gemeente Almelo. Vanwege de bezuinigingen van de gemeente is het onduidelijk of de toernooien een vervolg krijgen.

� Er is veel aandacht besteed aan een optimale overgang tussen groep 2 en 3. Er is tevens besloten dat groep 3 in principe onderwijs krijgt aan de Beverdamlaan.

� Om meer variatie in het onderwijsproces te krijgen, hebben we afspraken gemaakt over buitenschoolse activiteiten in het kader van het zaakvakonderwijs.

� Om gefundeerde maatregelen te kunnen nemen om de opbrengsten van ons onderwijs te behouden of te verhogen, hebben we ons bekwaamd in het werken op basis van data (harde cijfers). Zo worden als gevolg daarvan de groepen het komend jaar qua leerstof zo homogeen mogelijk samengesteld en evalueren we dat na 1 schooljaar, opnieuw aan de hand van (toets)cijfers.

� We zijn dit schooljaar gestart met een Leerlingenraad. Dit leidde niet alleen bij de leden van de raad, maar bij vrijwel alle leerlingen tot meer inspraak en invloed op het beleid van de school. Zowel in klein als groot perspectief.

� Vorig schooljaar zijn we gestart met het integraal aanbieden van huiswerk, op vrijwillige basis, vanaf groep 4. Hier is een implementatietraject aan voorafgegaan.

� Rondom het onderwijs aan de leerlingen van Karakter op basis van het uitgangspunt “1 kind, 1 plan” is veel overleg geweest; zowel intern als met de kliniek. Dit proces is nog niet afgerond, maar verloopt voorspoedig.

� Na de totale renovatie van ons schoolgebouw in de zomer van 2010 is het Ontruimingsplan herschreven en via twee oefeningen succesvol uitgeprobeerd.

� De begeleiding bij de uitvoering van de Handelingsplannen van leerkrachten door de Commissie voor de Begeleiding is geïntensiveerd. Het aantal klassenbezoeken is toegenomen, het accent in de begeleiding is komen te liggen op het leren maken van een logische vertaling van handelingsplan naar voorbereidingsmap naar uitvoering, evaluatie in voorbereidingsmap en registratiemap tot toetsscores en aanpassing van het handelingsplan. De focus is in het bijzonder op (het vergroten van) de leerresultaten gelegd.

� De leerlingbespreking is onder de loep genomen. Hoe vaak en op welke wijze worden de leerlingen gedurende een schooljaar besproken. Ook de besprekingencyclus en het format zijn geëvalueerd en bijgesteld.

� In groep 3/4 zijn we gestart met leesouders ter ondersteuning van het aanvankelijk en voortgezet leerproces.

Verbeteractiviteiten onderbouw:

� In samenwerking met de sector Het Jonge Kind is er een Ontwikkelingsperspectief ontwikkeld voor Het Jonge Kind. Het Ontwikkelingsperspectief levert binnen de onderbouw van Het Mozaïek een belangrijke bijdrage aan het vergroten van de opbrengstgerichtheid van het onderwijs (kwaliteitszorg), het doelgericht plannen van het onderwijs aan leerlingen, het maken van beredeneerde keuzes in leerlijnen en onderwijsaanbod, een betere afstemming met ouders en leerling over wat wij willen bereiken en een goede overgang naar de middenbouw van Het Mozaïek of ander vervolgonderwijs.

� Het Ontwikkelingsvolgmodel voor jonge kinderen is ingevoerd en wordt door de leerkrachten gehanteerd.

� Leerkracht en onderwijsassistent uit groep 2/3 hebben kennis opgedaan op het gebied van het gebruik van het digitale schoolbord. Het hanteren van de software via het digibord ondersteunt ons lees-rekenen schrijfonderwijs waardoor de kwaliteit van ons aanbod sterk is toegenomen.

� In samenwerking met De Zevensprong in Hengelo hebben we ons geschoold in het systematisch en planmatig werken aan taalonderwijs in de kleuterperiode. We hebben hiervoor de map Fonemisch bewustzijn aangeschaft en geïmplementeerd binnen ons taalaanbod.

� Rondom het thematisch werken zijn afspraken gemaakt. Er worden 9 thema’s (6 thema’s van Kleuterplein en 3 eigen thema’s) per schooljaar behandeld waarbij de volgende kernactiviteiten worden aangeboden: spelactiviteiten, constructieve en beeldende activiteiten, gespreksactiviteiten, lees- en schrijfaanbod, rekenen- wiskundeactiviteiten.

� Alle leerkrachten en onderwijsassistenten zijn middels thema-uren geschoold in de sensomotorische integratie.

� Gedurende het schooljaar is er aandacht geweest voor de visie op onderwijs aan Jonge Kinderen. Leerkrachten en onderwijsassistenten zijn in staat om met de visie als basis te zorgen voor een handelingsgerichte aanpak voor kinderen met specifieke ontwikkelingsbehoeften.

� In de samenwerking tussen Jarabee en Het Mozaïek is er een adviesnotitie “Onderwijszorg-arrangement” geschreven waarbij het onderwijs leidend zal worden voor kinderen vanaf 4 jaar. Er zijn vergevorderde plannen om in 2011-2012 te starten met een onderwijszorgklas. Concrete punten van meerwaarde bij de onderwijszorgklas zijn:


- Er is sprake van één leefklimaat voor de kinderen, waarin spel, interactie- en leermomenten elkaar afwisselen en waar inhoudelijke veranderingen en aanpassingen voor het kind soepel verlopen, in dezelfde omgeving en met minder wisselingen van begeleiders.

- Het kind krijgt het onderwijsaanbod wat het op dat moment aankan. Moet het kind een stapje terug doen in onderwijstijd, dan kan dit zonder dat het van groep/klas moet wisselen. Omgekeerd kan het kind, zodra het minder zorg nodig heeft, ook binnen dezelfde groep doorstromen naar een meer volledig onderwijsprogramma.

- We bieden meer maatwerk. Het programma wordt aangepast aan de mogelijkheden van het kind. Voor de een meer accenten vanuit de jeugdzorg en voor de ander vanuit het onderwijsaanbod, samengevat in één plan volgens het principe één kind – één plan.

- De benadering naar de kinderen is veel duidelijker en het pedagogisch handelen is beter op elkaar afgestemd, mede doordat er een vast, geïntegreerd team is van medewerkers uit de jeugdzorg en het onderwijs.

- Terugkoppeling van therapieën, sovatraining e.d. naar de dagelijkse gang van zaken verloopt gemakkelijker, doordat er sprake is van één basisgroep. Generalisatie van het geleerde vindt zo sneller plaats.

- Door integratie van het aanbod halen we overlap in activiteiten uit de beide begeleidings-soorten weg. We kunnen hierdoor meer doelgericht werken.

- Door het geïntegreerde aanbod en het multidisciplinair werken kan de ontwikkeling van het kind sneller in kaart worden gebracht. Het wordt gemakkelijker om de kennis en beelden over het kind met elkaar te delen en de aanpak daar op af te stemmen.

- Bovenstaande leidt weer tot grotere effectiviteit in het werken en daardoor mogelijk ook tot een kortere behandelduur. Ook is het beter mogelijk om een goed verwijzingsadvies naar onderwijs elders te geven.

- Een geïntegreerd onderwijszorgaanbod geeft het kind (en ouders) meer het gevoel van echt naar school gaan. Dit wordt vaak ervaren als “groot worden”, meetellen in de maatschappij en bevordert hun gevoel van competent zijn en eigenwaarde.

- Ouders hebben nog maar met één team te maken, wat de betrokkenheid bij de ontwikkeling van hun kind bevordert en communicatie vergemakkelijkt.

� Intensieve samenwerking met het sbo (speciale school voor basisonderwijs). Gedurende het hele schooljaar is er actief onderwijsinhoudelijke expertise uitgewisseld en hebben teams bij elkaar in de klassen geobserveerd. Daarnaast is er voortdurend overleg geweest over de mogelijke gevolgen van Passend Onderwijs in de regio Almelo t.a.v. de rol van het sbo en de Rietpluim als expertisecentrum Het Jonge Kind.

� Er is een workshopmiddag georganiseerd door het Mozaïek i.s.m. Jarabee en de Integrale Vroeghulp om de school meer bekendheid te geven in de regio voor collega’s van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven.

� Tweejaarlijkse ouderenquête is afgenomen, geanalyseerd en verwerkt. In totaal zijn er 41 enquêtes meegegeven. Hiervan hebben we er 35 ingevuld terug ontvangen. Dat is 85%. Vragen die een negatieve uitslag geven van 20% of hoger dienen als actiepunt te worden gezien. Wij hebben geen vraag waarbij de negatieve uitslag hoger is dan 20%. Toch gaan we kijken of er onderwerpen zijn die verbeterd kunnen worden.

4.6 Verbeteractiviteiten: planning midden- en bovenbouw

� In mei 2011 is de Ouderenquete afgenomen. Zie voor de resultaten ervan onze website. We waren erg verguld met de scores. Toch hebben we enkele actiepunten weten te destilleren, zoals u zult zien.

� In de periode tot januari 2012 wordt ons nieuwe schoolplan voor de komende jaren gemaakt. Dat vormt de verantwoording van ons onderwijs en zal bovendien aanzetten geven tot verdere verbetering ervan. Ten tijde van het drukken van deze schoolgids zijn de kaders van ons schoolplan weliswaar bekend, maar de uitwerking in jaardoelen nog niet. Vandaar dat we hierbij slechts enkele jaardoelen voor het schooljaar 2011 – 2012 geven:

� In het derde jaar van het Project Implementatie Leerlijnen voeren we de leerlijn Lezen in. Bovendien ontwikkelen we de leerlijn Taal / Spelling.

� Om optimaal tegemoet te komen aan het vastgestelde ontwikkelingsperspectief van iedere leerling, gaan we de leerlingen wat leerstofbehoefte betreft homogeen groeperen. Vervolgens gaan we per jaargroep werken met een basisarrangement dat hoort bij een bepaalde uitstroomrichting. Leerlingen die meer kunnen dan het basisarrangement krijgen verdieping en leerlingen die veel moeite hebben met het basisarrangement krijgen intensivering van de leerstof. Daarnaast zullen er leerlingen blijven die binnen de klas op een eigen programma werken, zeker in de oudste groepen. Het uitwerken, uitvoeren, evalueren en bijstellen van dit concept in theorie en praktijk zal een belangrijk thema voor ons zijn dit schooljaar.

� Aan de invoering en het gebruik van de nieuwe schrijfmethode Pennenstreken en de nieuwe technische leesmethode Lekker Lezen, zal aandacht besteed worden.

� Door het invoeren van de methodeonafhankelijke materialen van de KlasseKist Super Spellen willen we het niveau van ons spellingonderwijs efficiënt verhogen.

� Onderwijs aan leerlingen die via Karakter onze school bezoeken: het vervolg van vorig schooljaar: voltooien van sub-schoolplan “1 kind, 1 plan”. Ook zullen we een specifieke ouderenquête ontwikkelen voor de ouders van leerlingen die ons via Karakter bezoeken.


� We zullen een aantal verouderde protocollen nieuw leven inblazen: ons Agressieprotocol (hoe om te gaan met eventuele opbouw van agressie), Beloningssystemen, enz.

� Instructie van leerstof door leerkracht en assistent kent veel aspecten. Om de kwaliteit van de instructie en daarmee de leerresultaten van de leerlingen te vergroten, gaan we dit schooljaar uitgebreid aandacht besteden aan Instructiegedrag en alle aspecten. Dat geldt ook voor het fenomeen “weglekkende leertijd”: hoe voorkomen we verlies aan effectieve leertijd?

� Implementatie van de Leerlijn Zelfstandigheid en Sociaal Emotionele Ontwikkeling op Het Mozaïek. � Passend Onderwijs vraagt om een bezinning op ons eigen onderwijsconcept en specialisme en op

nauwe afstemming met de scholen voor basisonderwijs en speciaal basisonderwijs uit onze regio. Ook dit schooljaar zullen we daar op alle niveaus in de school aandacht en tijd aan besteden.

� De onderzoeksmethode Datateams gebruiken we bij het analyseren van hypotheses rond het geven van een time-out aan leerlingen: doel, hoe lang, wie, door wie en hoe vaak.

� Oriëntatie op het werken met groepsplannen van schooljaar 2012-2013, inclusief uitvoeren van pilots. � Verdere verfijning van ons opbrengstgerichte en data gestuurde onderwijsconcept volgens het

convergente differentiatiemodel, waarbij we gaan werken met leesstandaarden en onderwijsarrangementen, die toeleiden naar een uitstroombestemming.

� In tegenstelling tot andere beroepsgroepen bestaat er voor het onderwijs geen centrale, algemeen geldende gedrags- of beroepscode. Wij vinden dat we zelf gedragsregels voor bijvoorbeeld taalgebruik, kleedgedrag en gsm- en internetgebruik voor personeel en stagiaires moeten opstellen.

Verbeteractiviteiten: planning onderbouw 2011-2012:

� Invoeren van het Ontwikkelingsperspectief en het ontwikkelen van een onderwijsconcept waarbij maximaal drie leerroutes per groep het uitgangspunt vormen

� Oriëntatie op het werken met groepsplannen � Oriëntatie op en invoeren van een aanvullende methodiek t.b.v. de motorische ontwikkeling � Oriëntatie op een aanvullende rekenmethode � Evaluatie van de methode Goed Gedaan voor het jonge kind. Oriëntatie op een aanvullende methodiek

‘sociaal-emotionele ontwikkeling’ zowel voor de onderwijszorgklas als voor de Mozaïekklassen. � Instructie van leerstof door leerkracht en assistent kent veel aspecten. Om de kwaliteit van de instructie

en daarmee de leerresultaten van de leerlingen te vergroten, gaan we dit schooljaar uitgebreid aandacht besteden aan Instructiegedrag en alle aspecten. Dat geldt ook voor het fenomeen “weglekkende leertijd”: hoe voorkomen we verlies aan effectieve leertijd? (zie middenbouw/bovenbouw)

� Expertise uitwisselen middels klassenobservaties tussen leerkrachten en onderwijsassistenten onderling, maar ook binnen andere Attendiz scholen.

� Vervolg samenwerking Jarabee: start pilot onderwijszorgklas. � Passend Onderwijs vraagt om een actieve en betrokken afstemming met scholen voor basisonderwijs en

speciaal basisonderwijs uit de regio.

4.7 Activiteiten tijdens het schooljaar � Carnaval wordt niet gevierd, maar kinderen uit de jongste groepen mogen in overleg verkleedkleren

meenemen op die dag. � Sinterklaas wordt op onze school gevierd. Voor de jongste groepen komt Sint met zijn Pieten, de oudere

groepen maken surprises. Uiteraard vieren we wel feest met de nodige aanpassingen, zodat het voor iedere leerling een leuk en gezellig feest wordt.

� Kerst wordt gevierd met een kerstontbijt in de klas en aan het eind van de ochtend een voorstelling of presentatie aan de ouders van de klas.

� Iedere klas maakt gedurende het schooljaar een educatieve excursie voor een zaakvak, in het kader van de variatie in didactische werkvormen.

� Aan het eind van het schooljaar is er de jaarlijkse schoolreis. � Andere activiteiten zijn bijvoorbeeld: de kinderboekenweek, Pasen, deelname aan 3

schoolsporttoernooien voor het basisonderwijs in Almelo en een eigen sportdag. 4.8 Schoolregels Voor de leerlingen zijn er schoolregels opgesteld. In het begin van het schooljaar worden de schoolregels met de leerlingen opgesteld en doorgenomen. Ze krijgen de schoolregels dan ook mee naar huis. Daarnaast gelden er regels per klas, de zogenaamde klassenregels. Ook hierin wordt de betrokkenheid van de leerlingen gestimuleerd. Beide kaarten met regels hangen op een zichtbare plaats in de klas. Het komend schooljaar zullen we tevens een specifiek protocol toevoegen aan de Schoolregels: een Pestprotocol, waarin we omschrijven hoe we willen voorkomen dat kinderen bewust of onbewust worden gepest en hoe we handelen wanneer dat onverhoopt toch gebeurt. Dit geldt ook voor het digitaal pesten. 4.9 Gele of rode kaart Sommige van onze leerlingen kunnen vanuit hun problematiek agressief gedrag vertonen. In de doelstelling van Het Mozaïek staat dat wij de leerlingen leren omgaan met hun problematiek in de schoolsituatie. Dat houdt ook in dat wij hen leren een alternatief te vinden voor agressief gedrag.


Wij kunnen dus niet zonder meer iedere vorm van agressie op dezelfde wijze bestraffen. Altijd zullen wij rekening moeten houden met de problematiek van de individuele leerling en de omstandigheden waarin hij of zij verkeert. Toch worden er ook bij ons soms grenzen overschreden. We doelen dan voornamelijk op doelbewust gericht lichamelijk of verbaal geweld. Voor deze situaties werken wij met gele en met rode kaarten:

• Een gele kaart betekent een officiële waarschuwing. De leerkracht of mentor bepaalt of een leerling een gele kaart krijgt. Ouders krijgen altijd telefonisch en schriftelijk bericht als er een gele kaart is uitgedeeld. De gele kaart kan weer ingetrokken worden bij positief gedrag. De gele kaart is een bepaalde periode geldig, maximaal één maand. Een tweede gele kaart in zo’n periode kan een rode kaart betekenen.

• Als een leerling een rode kaart krijgt, dan krijgt de leerling een time-out van één dag of wordt de leerling (tijdelijk) geschorst. Ook hiervan krijgt u telefonisch en schriftelijk bericht. Het is ook mogelijk direct een rode kaart te verstrekken bij:

o Bedreiging van medeleerlingen of volwassene; o Lichamelijk letsel toebrengen; In zeer uitzonderlijke situaties dient de leerling direct te worden opgehaald door de ouders/verzorgers.

• De afgelopen jaren werden er gemiddeld 1 rode en minder dan 5 gele kaarten per schooljaar gegeven.

4.10 Schoolverzekering voor leerlingen Volgens de regeling voor risicoaansprakelijkheid, zoals uitgewerkt in het Nieuwe Burgerlijk Wetboek, zijn ouders van leerlingen in het primair onderwijs wettelijk aansprakelijk voor schade die door hun kind aan andere kinderen, personeel of aan school wordt toegebracht. Voorbeeld: een leerling brengt op het schoolplein schade aan, aan de bril van een andere leerling of van een leerkracht. Dan is de school dus niet aansprakelijk. In deze situatie is de WA particulieren van toepassing. Een leerkracht kan alleen aansprakelijk worden gesteld indien er onvoldoende toezicht is uitgeoefend of wanneer er ongevallen gebeuren door nalatigheid van het personeel. Voorbeeld: een kind valt uit het wandrek, terwijl de leerkracht in de kleedkamer staat koffie te drinken. Om de aansprakelijkheidsrisico’s van leerkrachten en ander personeel onder werktijd te dekken, heeft de school een aansprakelijkheidsverzekering voor het personeel afgesloten. Wel is een extra clausule opgenomen voor stagiaires (leerlingen die buiten school stage lopen) en leerlingen die gastlessen volgen. Naast deze aansprakelijkheidsverzekering heeft de school ook een ongevallenverzekering voor leerlingen en personeelsleden. Deze ongevallenverzekering is een 24-uurs dekking met een SOS-nummer voor calamiteiten. De Oudervereniging betaalt het deel van de leerlingen uit de ouderbijdrage. Deze verzekering kent een dekking voor schade en kosten die ontstaan op de weg van huis naar school en op de terugweg van school naar huis, gedurende het verblijf op school, alsmede tijdens activiteiten buiten de school, mits in schoolverband en onder toezicht van school of tijdens de door de school georganiseerde reizen en evenementen buiten de gebouwen en terreinen van de school. Hieronder vallen dan bijvoorbeeld sportdagen, kampen en schoolreizen. Ook stagiaires (leerlingen die buiten school stage lopen, bijv. VSO) en leerlingen die gastlessen volgen zijn hierin opgenomen. Wordt er gereden met eigen auto, dan raden wij de bestuurders aan in het bezit te zijn van een autoverzekering met dekking voor inzittenden. Bagage tijdens schoolreisjes / schoolkampen is niet verzekerd. Mocht er sprake zijn van verlies / diefstal van bagage, dan zijn de ouders of het personeellid zelf aansprakelijk via hun WA-verzekering. Bij verlies / diefstal uit de auto met braakschade moeten de goederen worden geclaimd op de eigen inboedelverzekering van de eigenaar van de goederen. De braakschade moet geclaimd worden bij de eigen autoverzekering (e.e.a. afhankelijk van de verzekeringsvorm). Ten behoeve van de door de leerlingen gebruikte gehoorapparaten dienen ouders zelf een verzekering af te sluiten.

5 Toelating en verwijzing 5.1 Leerlingen die afkomstig zijn uit de regio Leerlingen afkomstig uit de regio moeten voldoen aan de wettelijke toelatingscriteria. Bij het eerste telefonische contact met de ouders of verzorgers wordt een afspraak gemaakt voor een kennismakings- en voorlichtingsbezoek. De ouders of verzorgers vertellen daarin hun verhaal met betrekking tot de aan te melden leerling, krijgen informatie over de school en de toelatingscriteria en worden rondgeleid door de school. Hierna besluiten de ouders of verzorgers in overleg met de (adjunct-)directeur al dan niet tot aanmelding over te gaan. Ten behoeve van de aanmelding moet vervolgens het aanmeldingsformulier en de gedragsvragenlijst worden ingevuld. Als het aanmeldingsformulier en de gedragsvragenlijst binnen zijn, gaat de Commissie voor de Begeleiding van Het Mozaïek aan de slag (zie 5.4).


5.2 Leerlingen die vanuit Karakter of De Rietpluim de school bezoeken Alle in Karakter (Regenboog, Groene en Blauwe Huis) of De Rietpluim opgenomen kinderen en jeugdigen kunnen, voor zover zij niet jonger zijn dan 4 jaar, worden ingeschreven als leerling van Het Mozaïek SO Almelo. De Commissie voor de Begeleiding van Het Mozaïek moet instemmen met de plaatsing. Zodra een leerling is opgenomen op Karakter krijgt Het Mozaïek bericht. Het is van groot belang dat ouders/ verzorgers met spoed alle toestemmingsverklaringen voor informatieoverdracht retourneren aan het Mozaïek. Wanneer de toestemming er nog niet is, kan Het Mozaïek niet optimaal onderwijs geven aan de betreffende leerling. Leerlingen die zijn opgenomen in Karakter of op De Rietpluim krijgen geen beschikking voor het Speciaal Onderwijs, maar worden toegelaten op basis van hun plaatsing in de kliniek, onder het uitgangspunt “1 kind, 1 plan”. Zodra de behandeling eindigt ofwel tussentijds stopt, vervalt het uitgangspunt en daarmee de plek van de leerling op Het Mozaïek. Met name bij de leerlingen van Karakter is dit reden tot oplettendheid: de behandelduur is dermate kort, dat we genoodzaakt zijn de leerlingen in principe te laten terugkeren naar de school van herkomst. Ouders en school van herkomst worden hiervan bij opname reeds op de hoogte gebracht. Voor ouders van kinderen op De Rietpluim is er een uitgebreide flyer aanwezig, met hierin aanvullende informatie over het onderwijs dat gegeven wordt aan kinderen die de dagbehandeling volgen. Zowel de leerlingen van de Rietpluim als de leerlingen van Karakter gaan in principe naar speciale klassen: alle leerlingen van de Rietpluim zitten in een eigen klas en voor de middenbouwleerlingen en de bovenbouwleerlingen van Karakter zijn twee “karakterklassen”. Uitzonderingen op deze plaatsingen zijn mogelijk. Zo plaatsen we kleuters van Karakter in onze kleutergroepen of Rietpluimklas. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat we lege plekken in Karakterklassen opvullen met nieuwe externe leerlingen, bijv. in geval van crisisplaatsingen. 5.3 Leerlingen die Karibu bezoeken Vanaf het schooljaar 2008-2009 is het mogelijk om de deeltijdbehandeling van Dimence te bezoeken. Deze behandeling biedt mogelijkheden om intensief en gericht met kinderen met ASS te werken aan beperkingen die bij hun problematiek horen, zoals bijvoorbeeld samenspelen. Kinderen die hier naartoe gaan verblijven in groepen van maximaal 8 kinderen onder begeleiding van twee pedagogische medewerkers. Een kind zal dan vanaf 13.00 uur tot 17.00 uur deze deeltijdbehandeling bezoeken. Bij het intakegesprek bij Dimence wordt met ouders overlegd om hoeveel dagdelen (één of twee) in de week dit zal gaan. Het adres is: Deeltijdbehandeling Karibu

Ootmarsumsestraat 88 7602 JN Almelo 0546-838222

5.4 Commissie voor de Begeleiding (CvB ) Inleiding De school biedt leerlingen zorg en begeleiding vanaf het moment van binnenkomst. De begeleiding wordt afgerond op het moment dat zij de school weer verlaten (moment van uitschrijving), dus na de overdracht aan de vervolgschool. Voor het bieden van de juiste zorg en begeleiding is de Commissie voor de Begeleiding verantwoordelijk. Deze wordt gevormd door een team van professionals en is zodanig samengesteld dat vanuit verschillende invalshoeken adequaat en deskundig advies gegeven kan worden. Leerlingenzorg maakt deel uit van het cyclisch proces van kwaliteitszorg waarin doelen worden geformuleerd, evaluaties en analyses plaatsvinden, verbeteringen worden aangebracht en de kwaliteit van de zorg gewaarborgd wordt. Samenstelling Commissie voor de Begeleiding De Commissie voor de Begeleiding bestaat uit de gedragswetenschapper, zorgcoördinator, schoolmaatschappelijk deskundige, jeugdarts en (adjunct) directeur. De (adjunct)directeur is eindverantwoordelijk; de adjunct-directeur voor de onderbouw en de directeur voor de midden-bovenbouw. Rol van de Commissie voor de Begeleiding De Commissie voor de Begeleiding kijkt bij onderzoek en begeleiding naar de vereisten voor de indicatiestelling, maar werkt tegelijkertijd ook handelingsgericht. De Commissie voor de Begeleiding heeft twee taken: a. Begeleiding Dit is de hoofdtaak van de commissie. Deze begeleiding bestaat uit:

• Het opstellen van de leerling-formulieren (waaronder het handelingsplan) die de commissie naar aanleiding van diverse onderzoeksverslagen opstelt voor de leerkracht.

• Het vaststellen van het ontwikkelingsperspectief. Het ontwikkelingsperspectief omvat de aanduiding van de leerroute, het verwachte eindniveau en de verwachte uitstroombestemming.

• Het doen van aanbevelingen en het geven van adviezen over het begeleiden van de leerlingen tijdens hun schoolloopbaan op Het Mozaïek.

• Het met de gedragswetenschapper en zorgcoördinator houden van leerlingbesprekingen met de leerkracht. Op afroepbasis is de (adjunct)directeur, schoolmaatschappelijk deskundige of de jeugdarts hier ook bij aanwezig.


• Het verrichten van een observatie in de klas of het voeren van een handelingsgericht onderzoek door een commissielid.

• Het betrokken zijn bij beslissingen over vervolgplaatsing op een andere school. • Het onderhouden van contacten met ouders en hulpverleningsinstanties.

b. Plaatsing Ook is het de taak van de commissie om advies te geven over de plaatsbaarheid en om samen met de ouders van de aangemelde leerling het dossier compleet te maken. Er wordt bijvoorbeeld informatie en onderzoeksrapportage opgevraagd van instanties en personen die al eerder met de leerling aan het werk zijn geweest. Soms doet de Commissie voor de Begeleiding zelf onderzoek of gaat observeren op de school van de aangemelde leerling. Vooruitlopend op het toekomstige regionale samenwerkingsverband Passend Onderwijs, is de Commissie voor de Begeleiding extra omgevingssensitief. Zo wordt veel gebruik gemaakt van consultatie van collega’s van het SBO uit onze regio, waarbij we afstemmen om te komen tot een onderwijsplek, passend bij de hulpvraag van de leerling. Als het dossier compleet is, dan wordt – in het geval er nog geen beschikking van de Commissie van Indicatiestelling afgegeven is - het dossier doorgestuurd naar de Commissie Van Indicatiestelling van het Regionaal Expertise Centrum Oost-Nederland. In het geval er wel een indicatie voor cluster 4 onderwijs is afgegeven, neemt de Commissie voor de Begeleiding een besluit over de plaatsbaarheid. De beschikking van de CVI is drie jaren geldig. Indien de leerling na afloop van deze periode naar het oordeel van de Commissie voor de Begeleiding aangewezen blijft op het speciaal onderwijs van Het Mozaïek, dan verzorgt de Commissie voor de Begeleiding in overleg met de ouders de aanvraag voor herindicatie. Leerlingbespreking De leerlingbesprekingen vormen het centraal overleg rond de leerlingenzorg. Het is een overleg van leden van de Commissie voor de Begeleiding met de leerkracht, de onderwijsassistent en eventuele andere disciplines. Hier vindt de evaluatie en analyse van het handelingsplan plaats. Centrale vraag is of de leerling zich ontwikkelt conform het eerder vastgestelde ontwikkelingsperspectief. Naar aanleiding hiervan worden de lijnen voor de komende periode uitgezet. Na of tijdens de leerlingenbespreking past de leerkracht het handelingsplan aan, een lid van de Commissie voor de Begeleiding tekent vervolgens voor akkoord. Alle externe leerlingen worden minstens twee keer per schooljaar besproken in een leerlingbespreking. De leerlingen die zijn opgenomen in Karakter of De Rietpluim worden besproken tijdens de behandelplanbesprekingen. Hier wordt het beleid van de kliniek en het schoolbeleid op elkaar afgestemd om te komen tot één leerling – één plan. Daarnaast vinden er twee keer per jaar groepsbesprekingen plaats. Hierin wordt zowel stilgestaan bij alle aspecten rond het functioneren van de groep, alsook de voortgang van elk individueel handelingsplan. Opbrengsten Om te beoordelen of het onderwijs, de zorg en de begeleiding voldoende is geweest, worden tussentijds en aan het einde van de schoolperiode de resultaten van de leerlingen vergeleken met het eerder geformuleerde ontwikkelingsperspectief, m.n. het eindniveau en de uitstroombestemming. Om op de hoogte te zijn of de leerlingen in de vervolgvoorziening naar verwachting functioneren om er vervolgens conclusies t.b.v. ons onderwijs aan te kunnen verbinden, worden bij de vervolgvoorziening gedurende de eerste 2 jaren na de verwijzing gegevens opgevraagd via het formulier bestendiging plaatsing. 5.5 Commissie van indicatiestelling (CVI) De CVI hoort bij het Regionaal Expertise Centrum Oost-Nederland en beslist of een leerling kan worden toegelaten. De CVI neemt deze beslissing op basis van het dossier en het advies dat zij hebben ontvangen van de Commissie voor de Begeleiding van Het Mozaïek. Het aanmeldingsdossier moet de volgende gegevens bevatten:

o Persoonsgegevens o Reden van aanmelding o Psychodiagnostisch, orthopedagogisch of psychiatrisch onderzoek o Gegevens uit de jeugdzorg en / of kinderpsychiatrie o Onderzoeksgegevens maatschappelijk werk o Onderwijskundig rapport of gegevens uit de zorgsector

De CVI dient de ouders binnen acht weken na ontvangst van de aanmelding over de beslissing met betrekking tot de toelaatbaarheid in kennis te stellen. Deze termijn kan eventueel met acht weken worden verlengd. De plaatsing op Het Mozaïek vindt indien mogelijk kort na deze beslissing plaats. 5.6 Verwijzing naar een andere school De verwijzing van leerlingen naar een andere school gaat via een vaste procedure en hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen leerlingen die onze school bezoeken via Karakter en De Rietpluim en leerlingen uit de regio. Bij verwijzing maakt Het Mozaïek een onderwijskundig rapport met alle relevante (onderzoeks-) gegevens voor de nieuwe school. Deze dient voor een goede overgang en nazorg van de verwezen leerling, net als de mondelinge overdracht van de leerling door de leerkracht.

• Leerlingen die onze school bezoeken via Karakter of De Rietpluim.


De Commissie voor de Begeleiding adviseert over de schoolverwijzing. De leerkracht vermeldt vervolgens in het schoolhandelingsplan welke vorm van onderwijs na afloop van de opname door de school wordt nagestreefd. De schoolkeuze komt telkens tijdens de behandelplanbesprekingen in Karakter of op De Rietpluim aan de orde. Tijdens de laatste bespreking wordt het definitieve schooladvies in overleg met de behandelaars vastgesteld. Deze schoolkeuze wordt aan ouders of verzorgers voorgelegd door de leerkracht. Indien de leerling na de opname in Karakter of De Rietpluim is aangewezen op het Speciaal Onderwijs, zoals Het Mozaïek, dan moet de procedure richting de CVI worden gevolgd. In het geval van een verwijzing naar het Speciaal Basis Onderwijs wordt de procedure richting de betreffende PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg) gevolgd. Door de korte opnameduur bij Karakter (maximaal 6 maanden) is het soms niet mogelijk het CVI-trajact / PCL-traject voor ontslag te hebben doorlopen. In zo’n geval gaat de leerling vooralsnog terug naar de vorige school.

• Leerlingen afkomstig uit de regio. Plaatsing op een school voor Speciaal Onderwijs moet worden beschouwd als een tijdelijke plaatsing. Hoewel veel leerlingen hun (verdere) schoolcarrière aangewezen blijven op onderwijs op onze school, verplichten wij onszelf kritisch te kijken naar de noodzaak van een langer verblijf. Dit gebeurt expliciet tijdens iedere leerlingbespreking. Niet voor niets worden er ieder jaar leerlingen terugverwezen naar het (speciale) basisonderwijs. Wettelijk is het verplicht elke drie jaar te toetsen of de leerling nog altijd is aangewezen op het onderwijs van Het Mozaïek. In het derde jaar wordt er, indien nodig, een herindicatie aangevraagd. Indien overwogen wordt de leerling door te verwijzen naar een andere school, worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek. De schoolkeuze wordt in dit gesprek met de ouders besproken.

5.7 Ambulante Begeleiding Leerlingen die worden doorverwezen naar het reguliere onderwijs kunnen in aanmerking komen voor ambulante begeleiding. Dit gebeurt in overleg met de Dienst Ambulante Begeleiding van Stichting Attendiz. Het omgekeerde gebeurt ook: veel leerlingen die via de Ambulante Dienst met een zogenaamd Rugzakje begeleid worden in het basisonderwijs, worden uiteindelijk aangemeld op onze school: ruim 30%.

6. Algemene informatiestromen 6.1 Gegevens van ouders en leerlingen De leerlingenadministratie wordt bijgehouden op de computer. Het is noodzakelijk om de opgeslagen gegevens up-to-date te houden. Wij verzoeken u daarom veranderingen van adres, telefoonnummer, huisarts, medisch specialist of ziektekostenverzekering door te geven aan de secretaresse van de school. Uiteraard wordt bij het opslaan en bewaren van deze informatie gehandeld volgens de regels van de wet op de privacy. Aan het begin van het schooljaar krijgt u een Toestemmingsformulier Privacy toegestuurd, waarin we uw toestemming vragen voor plaatsing van bijv. foto’s van uw leerling op de website van de school. 6.2 Brief om toestemming gegevens op te vragen en te versturen Ouders en/of leerlingen moeten toestemming verlenen voor inzage in delen van het medisch dossier door de Commissie van Onderzoek en Begeleiding van Het Mozaïek en de Commissie van Indicatiestelling van het REC en voor het opvragen of versturen van schoolinformatie van of naar andere scholen. Vanwege de zeer korte opnameduur van Karakter is het voor ouders van leerlingen die ons vanuit Karakter bezoeken van groot belang om ons met spoed toestemmingsverklaringen te retourneren. Helaas blijkt dit vaak te lang te duren, waardoor informatieoverdracht onnodig lang op zich laat wachten.

6.3 Nieuwsbrief Op elke laatste vrijdag van de maand verschijnt er een nieuwsbrief, deze wordt ook op de website gepubliceerd. Hierin vindt u allerlei informatie over actuele zaken, nieuws vanuit de OR en inhoudelijk nieuws over de ontwikkeling van de school. Ook de vrije dagen worden hier nog weer in vermeld. 6.4 Schoolkrant De leerlingen van het SO verzorgen regelmatig een schoolkrant. In de onderbouw worden er geen schoolkranten gemaakt, gelet op de vele werkjes en tekeningen die de kinderen gedurende het hele schooljaar maken en meenemen naar huis.


6.5 Bereikbaarheid van de school Bereikbaarheid van de school: 8.15 – 17.00 uur Ziekmelden: 8.15 – 8.30 uur Secretariaat: 8.15 – 13.00 uur Onbemand secretariaat: 13.00 – 17.00 uur Leerkrachten: 15.00 – 17.00 uur Het secretariaat is na 13.00 niet meer bemand, één van de groepen heeft dan de telefoon in de groep. Graag vragen wij begrip voor het feit dat we u dan niet kunnen doorverbinden. Mocht u een leerkracht willen spreken, belt u dan na 15.00 uur. Voor zeer dringende spoedgevallen in vakanties, bijvoorbeeld overlijden, kunt u bellen met: 06-27129571. Voor de onderbouw geldt dat u kunt bellen met: 06-23532427.

Joyce Doeve, secretariaat 6.6 Oudercontacten De werkrelatie met de ouders en/of verzorgers is van essentieel belang voor een goede schoolgang.

De contacten met ouders volgens het onderstaande schema zijn de minimale contacten.

WAT WANNEER WIE

Intakegesprek voor de aanmelding (adjunct)directeur kennismakingsgesprek bij externe leerlingen

als de datum van plaatsing bekend is leerkracht, onderwijsassistent

kennismakingsgesprek bij interne leerlingen

tijdens de eerste vier weken leerkracht, onderwijsassistent

Huisbezoeken één keer per jaar: theevisite, bedoeld voor de leerling

leerkracht, onderwijsassistent

leerlingen die naar het voortgezet onderwijs gaan: november

schooladviesgesprek bij externe leerlingen

als de leerling naar een andere school gaat

leerkracht, onderwijsassistent en lid Commissie van Onderzoek en Begeleiding

bespreking schoolhandelingsplan 1

voor en na de eerste leerlingenbespreking


bespreking schoolhandelingsplan 2

voor en na de tweede leerlingenbespreking


schooladviesgesprek bij interne leerlingen

indien mogelijk ruim voor de ontslagdatum


Overdrachtsgesprek als de leerling naar een andere klas gaat


Naast bovenstaande structurele contacten zijn er ook telefonische, email en/of schriftelijke contacten. De frequentie van deze contacten verschilt per leerling. Voor veel jonge leerlingen wordt gewerkt met een contactschrift. Van alle contacten maakt de leerkracht een (kort) verslag, waarin in ieder geval de gemaakte afspraken staan genoteerd. Dit verslag wordt bewaard in het leerlingdossier.


6.7 Ouderavonden en andere oudercontacten

• Informatieve ouderavond. Deze avond bestaat uit een gezamenlijk algemeen gedeelte en een gedeelte in de klas. Bij het gedeelte in de klas vertelt de leerkracht over het leerprogramma en allerlei zaken die met de klas te maken hebben. Deze avond vindt plaats voor de herfstvakantie.

• Voorlichtingsavond V(S)O. In januari is er een voorlichtingsavond voor de ouders/verzorgers van de oudste leerlingen van het SO over het voortgezet onderwijs, gehouden in het pand van VSO Het Mozaïek Almelo.

• Thema-avond. Op deze ouderavond komt één thema aan de orde. Deze avonden zijn meestal in de periode maart – mei. Deze avond wordt door Ouderraad en school samen georganiseerd.

• Koffieochtend. Onder schooltijd wordt gedurende het schooljaar een vijftal koffieochtenden georganiseerd, waarin ouders met elkaar kunnen praten over zelf ingebrachte thema’s.

• Kijklessen. Er zijn kijkochtenden in de klassen, waar met u een afspraak voor gemaakt wordt. • Ouderparticipatie. Indien mogelijk maken we incidenteel en structureel gebruik van de vrijwillige

inzet van ouders op school. In het schooljaar 2010-2011 is een aanvang gemaakt met leesouders in groep 3. Bij excursies, schoolreisje en andere buitenschoolse activiteiten maken we ook graag gebruik van de hulp van ouders.

6.8 Rapporten Twee keer per jaar geven wij de leerlingen een rapport mee. Het rapport krijgt uw kind mee in januari en aan het eind van het schooljaar. In dit rapport proberen we te omschrijven hoe uw zoon en/of dochter functioneert. Wij zien het rapport als een extra stimulans voor de kinderen. We vergroten de betrokkenheid van de leerling op zijn / haar eigen leerproces. Het is dan ook een “kind-rapport”. Het schoolhandelingsplan is bedoeld voor ouders.

6.9 Website Stichting Attendiz heeft een website: www.attendiz.nl Van alle sectoren, dus ook van de sector psychiatrische stoornissen Het Mozaïek, vindt u hier uitgebreide informatie. Op de pagina van Het Mozaïek vindt u ook een onderdeel “Informatie voor ouders en verzorgers”, met onder andere informatie van de ouderraad, data van ouderavonden, vakanties en de laatste nieuwsbrief. 7 MR, OR en andere formele zaken tussen ouders en school 7.1 Medezeggenschapsraad (MR) en Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) De (G) MR heeft als taak om de leerlingen, ouders en het personeel te vertegenwoordigen in de schoolorganisatie. Er zijn zaken waar de (G)MR haar instemming aan moet geven; daarnaast heeft de (G)MR het recht om het bestuur en de directie van advies te voorzien. DOEL Het belangrijkste doel van medezeggenschap in school is de mogelijkheid voor ouders en personeel om mee te praten over beslissingen die henzelf en de kinderen aangaan. De (G)MR wil een actieve bijdrage leveren aan besluitvorming over schoolbeleid. Dat houdt in dat de (G)MR graag vroegtijdig kennis neemt van of deelneemt aan activiteiten die de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Daarvoor is een optimale samenwerking met het bestuur, directie, personeel en ouders nodig.

7.2 Samenstelling MR-en Met ingang van 1 augustus 2010 is onze school een school van Attendiz. Attendiz is ontstaan uit de stichtingen Scholengroep Twente Speciaal, Het Maatman en Edukint. De nieuwe MR-structuur van Attendiz bestaat uit een GMR en twaalf MR-en. Een (G)MR bestaat uit evenveel personeelsleden als ouders. De GMR bestaat uit 7 personeelsleden en 7 ouders. De GMR heeft overleg met Dhr. Gerard van der Borg namens het College van Bestuur. De MR-en bestaan uit ten minste 2 personeelsleden en 2 ouders. Ieder MR kiest uit zijn geleding een vertegenwoordiger die zitting in de GMR heeft. De MR-en hebben overleg met de desbetreffende (sector)directeur. Informatie en contact Meer informatie kunt u vinden op onze website. Contact met de (G)MR loopt via de secretarissen van de verschillende raden. De agenda / notulen van de (G)MR vergaderingen zijn op te vragen bij de secretaris van de desbetreffende raad (zie hieronder).


Raden Scholen / locaties

GMR Attendiz

MR ’t Schip De Mast, De Sluis, Educatie, ATC de Helling, Chez Nous in Enschede

MR Psychiatrische stoornissen Het Mozaïek in Almelo, Enschede en Hengelo, Panta Rhei College

MR Gedragsstoornissen SO Onder de Kap, VSO Onder de Kap, Perspectief, De Bouwsteen

MR Leerwerktrajecten MOTA, De Passage & Passe-partout, De Opstap, De Stijgbeugel, B&B/Restaurant ’t Tuindorp, De Bakkerij, Kapstok Catering, Leerwerkboerderij Erve Olde Meule, Autoclean, De Bako, De Basis, De Koppeling, Hout & Bouw

MR Het Jonge Kind De Zevensprong in Hengelo, Oldenzaal en Boekelo, ’t Sloepje

MR OCR Onderwijscentrum Het Roessingh

MR Schutte’s Bosschool Schutte’s Bosschool

MR De Huifkar De Huifkar

MR Prof. Huizingschool Prof. Huizingschool

MR Het Maatman Het Maatman

MR Bestuursbureau Bestuursbureau, ICT

MR Dienstencentrum Dienstencentrum

De contactpersoon van de MR voor onze school is Marianne Sattler, te bereiken op: school of [email protected].

7.3 De ouderraad (OR) De OR van Het Mozaïek wil het contact tussen school en ouders, en ouders onderling bevorderen. Juist omdat je als ouder niet elke dag bij de schoolpoort kunt staan en onze kinderen veel zorg nodig hebben is ouderbetrokkenheid zo belangrijk. De OR bestaat uit ouders van de afdeling SO Almelo. De OR vergadert een keer per maand, waarbij ook altijd een vertegenwoordiging van de school aanwezig is om zaken zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. De vergaderingen vinden om beurten plaats op beide locaties. De OR heeft een tweeledige functie: enerzijds ondersteunend en anderzijds heeft hij een adviserende en beleidsmatige functie. Wij denken mee over het reilen en zeilen van de school. De OR heeft een huishoudelijk reglement. Van elke vergadering wordt een verslag gemaakt dat op school ter inzage ligt. De penningmeester int en beheert de ouderbijdrage. Elk schooljaar organiseert de OR twee ouderavonden, één informatieve en één thema-avond. Afgelopen schooljaar was de thema-avond a.d.h.v. workshops ingericht. We vinden het belangrijk om contact te hebben met u als ouder. U wordt daarom van harte uitgenodigd om met ideeën of tips te komen. In de adressengids, die aan het begin van het schooljaar wordt meegegeven, vindt u de namen van de huidige leden van de OR. Voor de taken van de OR, kunt u de takenlijst opvragen via het volgende e-mailadres: [email protected]

7.4 Inzagerecht en wet op persoonsregistratie: Protocol Dossiervorming Om goed onderwijs en goede zorg binnen Het Mozaïek te kunnen geven moet er op meerdere terreinen aan professionele voorwaarden worden voldaan. Een van die terreinen is de dossiervorming. Bij Stichting Attendiz is een Protocol Dossiervorming ontwikkeld om op een professionele en zorgvuldige manier om te gaan met de persoonsgegevens en vertrouwelijke stukken van leerlingen. Dit protocol is een praktische uitwerking van de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP), toegesneden op de scholen binnen Stichting Attendiz. De inhoud van het protocol is bekend bij de personeelsleden van Stichting Attendiz en ligt voor ouders/verzorgers en/of andere betrokkenen ter inzage. De belangrijkste punten uit dit protocol: Geheimhoudingsplicht

In de WBP staat dat een ieder die handelt onder het gezag van de verantwoordelijke, en op enigerlei wijze beschikking krijgt over persoonsgegevens waarvan hij het vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs kan vermoeden verplicht is tot geheimhouding van deze gegevens (artikel 12 WBP).


De directeur van de school is verantwoordelijk voor het feit dat deze geheimhoudingsplicht wordt nageleefd door de diverse personeelsleden. Dit betekent dat mensen die tijdelijk in dienst zijn en ook stagiaires zich dienen te conformeren aan deze geheimhoudingsplicht.

Doel van de verwerking van de persoonsgegevens Het doel van het verwerken van persoonsgegevens van de leerlingen is tweeledig: enerzijds verplicht de wetgever ons hiertoe, anderzijds acht het bevoegd gezag dit als noodzakelijke voorwaarde voor kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan onze doelgroep.

Toestemming voor het opvragen en doorsturen van gegevens Er wordt binnen Stichting Attendiz een uniform aanmeldingsformulier gehanteerd. Dit formulier is bestemd voor de CVI en is tevens de aanmelding voor het betreffende aanmeldpunt van Stichting Attendiz. Daarnaast wordt een uniform document gebruikt waarin toestemming wordt gevraagd voor overdracht van dossiergegevens naar scholen binnen Stichting Attendiz of naar extern. Toegang tot dossiers. In principe hebben de professionals die met de leerling werken toegang tot de dossiers. Voor kortdurende vervangers en stagiaires gelden andere regels.

Inzage

• Ouders/verzorgers (en leerlingen ouder dan zestien jaar) hebben het recht kennis te nemen van iedere vorm van dossiervorming. Zij dienen hiertoe een afspraak te maken met de directeur.

• Is de leerling jonger dan 16 jaar, dan moet het verzoek om inzage door de wettelijk vertegenwoordiger worden gedaan. Het antwoord wordt dan ook aan de vertegenwoordiger gericht.

• Inzage kan worden geweigerd indien naar de mening van de directeur aannemelijk is dat rechtstreeks inzage in het dossier kan leiden tot schade aan de lichamelijke en/of geestelijke gezondheid van de betrokkene of anderen.

• Inzage wordt alleen verleend in aanwezigheid van een direct met het onderwijs en/of hulpverlening belaste beroepsoefenaar.

Correctie, verbetering, aanvulling, verwijdering en afscherming van persoonsgegevens

• De betrokkene (ouders/verzorgers indien de leerling jonger is dan zestien jaar) kan schriftelijk verzoeken de hem/haar betreffende persoonsgegevens te verbeteren, aan te vullen, of te verwijderen indien deze feitelijk onjuist, voor het doel van de registratie onvolledig zijn, dan wel in strijd met een wettelijk voorschrift als persoonsgegeven opgenomen zijn. In het verzoek wordt de aan te brengen wijziging omschreven.

• Binnen vier weken moet de verantwoordelijke gereageerd hebben. Een afwijzing of weigering dient onderbouwd te zijn met een reden. Een besluit tot wijziging etc. dient binnen acht weken te worden uitgevoerd.

Bewaartermijn Het dossier dient gedurende 5 jaar bewaard te worden na uitschrijving van de leerling.

Na beëindiging van de bewaartermijn worden de dossiers binnen acht weken na het verstrijken van de bewaartermijn vernietigd.

Vernietiging houdt in dat alle gegevens op geen enkele manier meer informatie kunnen opleveren. Vernietiging van de dossiers gebeurt door een erkend destructiebedrijf of dossiervernietigingsbedrijf.

7.5 Klachtenregeling Als u een klacht hebt met betrekking tot uw kind of uzelf over de gang van zaken op school, dan kunt u die het best eerst melden aan de groepsleerkracht of de directeur. Als dat niet helpt, kunt u met het schoolbestuur praten. Bij veel besturen is er een vertrouwenspersoon die u hierbij kan ondersteunen (zie 7.8). Veelal zal een klacht toch nog in onderling overleg kunnen worden opgelost. Lukt dit niet dan kunt u zich richten tot de klachtencommissie. Elk schoolbestuur is wettelijk verplicht ervoor te zorgen dat ouders/verzorgers (maar ook de personeelsleden) een klacht kunnen indienen bij een klachtencommissie. Een klachtencommissie bestaat uit tenminste drie leden waaronder de voorzitter die geen deel mag uitmaken van het schoolbestuur en ook niet bij dat bestuur werkzaam mag zijn. Een lid van het schoolbestuur of een personeelslid waarover wordt geklaagd, mag nooit deel uitmaken van de klachtencommissie die de klacht behandelt. Meestal is er sprake van een regionale of landelijke klachtencommissie, maar het kan ook een commissie zijn die alleen voor dat schoolbestuur is ingesteld.

Stichting Attendiz is aangesloten bij: Landelijke Klachtencommissie van de VBS. Postbus 95572, 2509 CN Den Haag. Telefoonnummer: 070-3315215

Het is niet verboden om direct naar de klachtencommissie te stappen, zonder dat de klacht eerst op school aan de orde is geweest. Als u dat doet, is het wel de bedoeling dat u het schoolbestuur daarover inlicht. Dat is niet alleen netjes, maar ook verstandig omdat u het schoolbestuur zo in staat stelt om uw klacht op te lossen.


Bij de behandeling van een klacht kunt u zich door een persoon naar eigen keuze laten bijstaan. Zo kan de vertrouwenspersoon u bijstaan door voorlichting over de procedure of door u te helpen met het formuleren van uw klacht. Voor informatie over hoe u een klacht kunt indienen en over de gang van zaken daarna kunt u tevens bij (het secretariaat van) de klachtencommissie terecht of bij een van de landelijke ouderorganisaties. Bij het bericht van ontvangst van uw klacht door de klachtencommissie krijgt u deze informatie meestal al in de vorm van een reglement van deze commissie en een toelichting daarop. De meeste klachtencommissies hebben een website op het internet. Uw klacht wordt altijd vertrouwelijk behandeld, wel is het noodzakelijk dat ook degenen tot wie uw klacht zich richt, bijvoorbeeld de leerkracht of de schoolleiding, om een reactie wordt gevraagd en in de gelegenheid wordt gesteld om van zijn of haar kant te worden gehoord. U krijgt de gelegenheid om uw klacht voor de commissie toe te lichten. U wordt dan “gehoord”. Dat is voor ouders soms een (in)spannende zaak. U kunt zich daarbij echter ook laten bijstaan door iemand van uw keuze of bijvoorbeeld door de vertrouwenspersoon. De commissie zal na een bepaalde tijd aangeven of uw klacht (on)gegrond is. Binnen welke termijn dat moet gebeuren, staat in het reglement van de commissie. Als de klacht gegrond is, gaat de uitspraak meestal vergezeld van een advies aan het schoolbestuur hoe uw klacht opgelost kan worden en/of een herhaling in de toekomst kan worden voorkomen. Binnen vier weken na de datum van ontvangst van het advies moet het bestuur u melden of het zich kan vinden in de uitspraak en welke maatregelen het gaat nemen. Een uitspraak van een klachtencommissie is een advies aan het schoolbestuur. Dat heeft zijn voordelen en zijn nadelen. De adviesprocedure heeft het voordeel dat u als klager op een betrekkelijk snelle, gemakkelijke en goedkope wijze een uitspraak krijgt waarmee u en de school weer samen verder kunnen. Een nadeel is dat het om een éénmalige uitspraak gaat en dat deze niet wettelijk kan worden afgedwongen. Wilt u wel een bindende uitspraak, dan bent u op een procedure voor de rechter aangewezen. Seksuele intimidatie Behandeling van klachten over seksuele intimidatie kan ook een taak van de klachtencommissie zijn. Als het echter om (het vermoeden van) een zedenmisdrijf gaat begaan door een aan de school verbonden volwassene ten opzichte van een leerling, moet het schoolbestuur na overleg met de vertrouwensinspecteur aangifte doen bij de politie. In de wet staat: "Onder ongewenste intimiteiten wordt verstaan: ongewenste seksueel getinte aandacht, ontstaan door niet onbaatzuchtig gedrag van de aangeklaagde, binnen of in samenhang met de onderwijssituatie, tot uiting komend in zowel opzettelijk als onopzettelijk verbaal, fysiek of andere non-verbaal gedrag, dat tot gevolg heeft dat:

• Een onaangename, bedreigende of vijandige werk- of studieomgeving wordt gecreëerd; • Een verstoring van de arbeids- of studieprestatie optreedt voor degene die het gedrag ondergaat; • Degene die het gedrag ondergaat wordt gehinderd of benadeeld in het volledige en gelijke genot

van arbeids- en onderwijsvoorzieningen; • Het volledige en gelijke genot van arbeids- of onderwijsvoorzieningen van voorwaarden afhankelijk

worden gesteld." Het gaat om zowel heterofiel als homofiel geaarde ongewenste intimiteiten tussen leerkrachten en kinderen en tussen kinderen onderling. Voor klachten betreffende seksuele intimidatie heeft Het Mozaïek een contactpersoon aangesteld. Dit is mevrouw Grietje Faber (schoolmaatschappelijk deskundige). Haar hoofdtaak is het onder de aandacht brengen en houden van de klachtenregeling en het begeleiden van klagers. Alleen indien een leerling of de ouders geen goede vertrouwensrelatie hebben met de contactpersoon, kunnen zij ervoor kiezen om rechtstreeks met een klacht naar de bovenschoolse vertrouwenspersoon te gaan. In dit geval kunt u het best contact opnemen met de sectordirecteur van onze schoolorganisatie. Dit is de heer Chiel Daanen.

Rol van de inspectie De inspectie verwijst de meeste klachtmeldingen door naar de klachtencommissie van de school. Als het gaat om ernstige klachtmeldingen of om klachtmeldingen waarbij wettelijke voorschriften in het geding zijn, kan de inspectie een onderzoek instellen. Klachten over seksuele intimidatie en misbruik kunnen rechtstreeks bij de inspectie worden gemeld. Voor behandeling daarvan zijn bij de inspectie vertrouwensinspecteurs aangewezen.

Bij de Inspectie van het Onderwijs werkt een klein team van vertrouwensinspecteurs. Ouders, leerlingen, docenten, directies en besturen kunnen de vertrouwensinspecteur benaderen wanneer zich in of rond de school problemen voordoen op het gebied van:

• seksuele intimidatie en seksueel misbruik; • lichamelijk geweld; • grove pesterijen; • extremisme en radicalisering.


Wanneer legt u een klacht voor? Ernstige klachten die vallen onder één van de bovenstaande categorieën en die ondanks alle pogingen niet opgelost lijken te worden, kunnen voorgelegd worden aan een vertrouwensinspecteur. Uiteraard gaat de vertrouwensinspecteur ervan uit dat de klacht die gemeld wordt, in eerste instantie is voorgelegd aan de directie en eventueel het bestuur van de school. Als in dat traject geen oplossing gevonden is, komt de vertrouwensinspecteur in beeld. Deze zal adviseren en informeren. Zo nodig kan de vertrouwensinspecteur ook begeleiden in het traject naar het indienen van een formele klacht of het doen van aangifte.

Overlegplicht Als het vermoeden bestaat dat sprake is van seksueel misbruik, dan is het bestuur verplicht om in overleg te treden met de vertrouwensinspecteur. Deze overlegplicht ontstaat op het moment dat het bestuur op de hoogte is van het vermoeden dat een personeelslid zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit tegen de zeden. Dat betreft overigens niet alleen personeelsleden, maar ook personen die taken uitvoeren in of voor de school. In het overleg tussen bestuur en vertrouwensinspecteur gaan de gesprekspartners na of het vermoeden redelijk is en als de vertrouwensinspecteur dat heeft vastgesteld, zal het bestuur het traject naar het doen van aangifte ingaan.

Taken en bevoegdheden De taken en bevoegdheden van de vertrouwensinspecteurs zijn omschreven in de onderwijswetten. De gesprekken die gevoerd worden, zijn vertrouwelijk. Anonieme klachten worden niet behandeld.

Voorbeeld Als illustratie van de werkwijze van de vertrouwensinspecteurs het volgende voorbeeld:

Een ouder heeft talloze gesprekken op school gevoerd - met de groepsleraar, maar ook met de directie - omdat zijn kind in groep 6 het slachtoffer is van grove pesterijen. Al die gesprekken hebben niet geleid tot een structurele oplossing: het pestgedrag houdt aan. Na een akelig incident durft het kind niet meer naar school. De school lijkt ook nu geen antwoord te hebben op de problemen. Dat incident is voor de ouder de grens: hij benadert het meldpunt. De ouder legt de problematiek aan de vertrouwensinspecteur voor en geeft aan welke stappen hij tot nu toe gezet heeft. De vertrouwensinspecteur luistert, stelt vragen en adviseert vervolgens de ouder over mogelijke vervolgstappen.

Het kan ook zijn, dat de vertrouwensinspecteur – in overleg met en na goedkeuring van de ouder – contact legt met de inspecteur die toezicht houdt op de betreffende school. Ze overleggen dan over de wijze waarop de inspectie de signalen betrekt bij het toezicht op de school.

Dit is slechts een voorbeeld van de vele ernstige problemen die zich voor kunnen doen en waar op de gebruikelijke wijze (gesprekken op school) geen oplossing gerealiseerd wordt.

Contact De vertrouwensinspecteur is tijdens kantooruren bereikbaar op 0900-1113111 (lokaal tarief).

Inspectie van het onderwijs

[email protected] www.onderwijsinspectie.nl Vragen over onderwijs: 0800-8051 Klachtmeldingen over seksuele intimidatie, seksueel misbruik, ernstig psychisch of fysiek geweld: meldpunt vertrouwensinspecteurs 0900-111 3 111.

7.6 Schoolvertrouwenspersoon voor de leerlingen De taak van schoolvertrouwenspersoon van Het Mozaïek ligt bij Grietje Faber, die als schoolmaatschappelijk deskundige bij ons werkt. Wanneer gaat een leerling naar de schoolvertrouwenspersoon? Er zijn allerlei zaken waar de leerling op school of thuis problemen mee kan hebben. Op de eerste plaats wordt geadviseerd het probleem te bespreken met degene die het aangaat, bijvoorbeeld de ouders/verzorgers of de leerkracht. Soms wil of kan de leerling dat niet. In dat geval kan er een afspraak gemaakt worden met de schoolvertrouwenspersoon. Grietje Faber stelt zich jaarlijks voor aan alle leerlingen bij aanvang van het schooljaar, komt 2 keer per jaar in de klas voor een gesprek, er is een brievenbus in de school en de bekendheid voor haar taak is vergroot d.m.v. een poster met foto. Emailadres: [email protected]. Vorig schooljaar zijn we hiermee gestart en blijkens de briefjes die met regelmaat in de brievenbus te vinden zijn, weten de leerlingen haar te vinden. 7.7 Schoolcontactpersonen De school heeft een schoolcontactpersoon aangewezen bij wie ouders/verzorgers en medewerkers terecht kunnen, als het gaat om persoonlijke dingen en/of situaties waarin iemand zich op school niet veilig voelt.


Niet-veilige situaties ontstaan bij pesten, agressie, discriminatie en ongewenste intimiteiten. Zowel medewerkers als leerlingen kunnen deze dingen doen bij anderen, soms expres en soms niet als zodanig bedoeld. Ook als het niet met opzet is gebeurd, mag men het toch vertellen. Ouders/verzorgers en medewerkers kunnen bij problemen met dit soort zaken terecht bij Grietje Faber, Schoolmaatschappelijk deskundige van Het Mozaïek: [email protected]

Mevr. Grietje Faber, schoolcontactpersoon en schoolmaatschappelijk deskundige

7.8 Klachten Stichting Attendiz heeft een klachtenregeling vastgesteld. Op grond hiervan kunnen ouders/verzorgers en leerlingen klachten indienen over gedragingen en beslissingen (of het nalaten daarvan) van het bestuur, directie en personeelsleden van de school. Als u een klacht heeft over het onderwijs, kunt u terecht bij de leerkracht of directeur. Heeft u klachten over ongewenste intimiteiten, pesten of discriminatie of bejegening, dan kunt u in eerste instantie terecht bij de schoolcontactpersoon of de directeur. Wanneer u vindt dat uw klacht onvoldoende behandeld is of wilt u een en ander buiten de school bespreken, dan kunt u contact opnemen met de externe vertrouwenspersoon, die door het bestuur benoemd is: Mevrouw Gerda Zeijlstra, telefoon: 06-13697407, e-mail: [email protected]. 7.9 Protocol Als school maken we gebruik van allerhande Protocollen. Zo ook een protocol “Vermoeden van huiselijk geweld, mishandeling, verwaarlozing, seksueel misbruik en loverboys”. Door in voorkomende gevallen dat protocol na te leven, voorkomen we fouten en kunnen we op een zorgvuldige manier omgaan met betreffende vermoedens. Het protocol ligt ter inzage bij ons secretariaat.

8 Huishoudelijke zaken 8.1 Gebruik van medicatie op school Soms moeten leerlingen gedragsregulerende medicatie onder schooltijd innemen. Soms lijkt een paracetamol een probaat middel, bijv. bij opkomende hoofdpijn of griep. Op onze school wordt gewerkt met het wettelijk verplichte protocol over Medicijnverstrekking en medische behandelingen. Dit protocol ligt ter inzage op school. Aan het begin van het schooljaar ontvangt u van de leerkracht de “Verklaring medicijnverstrekking” met het verzoek deze in te vullen en te ondertekenen. In de “Verklaring medicijnverstrekking” staat dat ouders verantwoordelijk zijn en blijven voor de toediening van het medicijn en dat de school niet aansprakelijk gesteld kan worden voor de gevolgen van het door haar personeel toedienen van het medicijn. In de klas bevindt zich een aftekenlijst om bij te houden of de leerlingen hun medicatie gekregen hebben. Voor eventuele (reserve)medicatie beschikken de leerkrachten over een afgesloten medicijnenkistje in de klas. 8.2 Eten en drinken De leerlingen die zijn opgenomen in Karakter gaan in eerste instantie tussen de middag terug naar de kliniek om de maaltijd te gebruiken. De andere leerlingen nemen hun eigen broodmaaltijd en hun eigen drinken van huis mee. Rond 12.30 uur wordt er in de klassen gegeten. De leerkracht of de assistent blijft bij de leerlingen Blikjes prik mogen niet mee naar school. Tijdens de ochtendpauze rond 10.00 uur wordt van huis meegebracht fruit gegeten.


8.3 Verjaardagen en trakteren Leerlingen die jarig zijn mogen in hun eigen groep trakteren. Wie dat wil en kan, mag ook naar de andere leerkrachten van de eigen afdeling. Wij laten de jarige vrij in het kiezen van een traktatie. Ook de kleuters vieren hun verjaardag in de eigen groep. De verjaardagsviering wordt afgestemd op de individuele behoefte van het jarige kind. Indien het kind dit prettig vindt, mogen de ouders de verjaardag van hun kind meevieren in de kring. Hiervoor moet wel een afspraak worden gemaakt met de leerkracht. 8.4 Gymnastiek Op de dagen dat de leerlingen gymnastiek hebben, moeten zij gymkleding en een handdoek bij zich hebben. In principe dragen de leerlingen tijdens de gymles gymkleding. Douchen is niet verplicht. De jongste kinderen houden de gymschoenen op school. De kleuters gymmen in hun hemd en onderbroek (sportkleding mag natuurlijk wel). 8.5 Hoofdluis Hoofdluis blijft een hardnekkige plaag. Het is daarom verstandig uw zoon of dochter regelmatig te controleren en zo nodig direct te behandelen. Indien u hoofdluis constateert, wilt u dat dan zo spoedig mogelijk doorgeven aan de school? Na elke vakantie worden de leerlingen gecontroleerd op de aanwezigheid van hoofdluis. Dit gebeurt door de luizenbrigade, bestaande uit enkele moeders. Vooraf krijgt u hierover bericht. De klassen gebruiken luizenzakken om besmetting te voorkomen. 8.6 Speelgoed De leerlingen nemen geen speelgoed mee naar school, tenzij dit is overlegd met de leerkracht. De school stelt zich niet aansprakelijk voor meegenomen speelgoed dat zoek raakt of beschadigd raakt. Voor de kleuters wordt er 4 keer per jaar een speelgoeddag georganiseerd. Uw kind mag dan eigen speelgoed meenemen naar school. Liever geen breekbaar en of gevaarlijk speelgoed meegeven. Middels de nieuwsbrieven stellen we u op de hoogte wanneer die dagen zijn. 8.7 Telefoons en andere dure dingen Verschillende leerlingen nemen een telefoon mee naar school, bijvoorbeeld omdat ze op de fiets komen en onderweg moeten kunnen bellen naar huis. Andere leerlingen nemen een Nintendo of Mp3 speler mee in de taxi… allemaal dure apparaten waarmee bovendien geluid of beeld opgenomen kan worden. Als school willen we niet verantwoordelijkheid dragen over de veiligheid van deze apparaten. Vandaar dat we de volgende regel hanteren: op school blijven die zaken uit staan en bevinden zich in je tas. Het meenemen ervan naar school is op eigen risico. Per kind kunnen uitzonderingen op deze regel gemaakt worden, tussen juf en leerling. Het maken van opnames met die apparaten is te allen tijde ten strengste verboden.

9 Begeleiding van de leerling op Het Mozaïek 9.1 Leerlingbespreking en schoolhandelingsplan De Commissie voor de Begeleiding maakt voor een nieuwe externe leerling voor de aanvang van het onderwijs het eerste schoolhandelingsplan. Dit wordt twee keer per jaar geëvalueerd, aangescherpt en besproken. In de laatste schoolweek vindt de eindevaluatie van het plan plaats. Vervolgens wordt in de laatste schoolweken het jaarplan gemaakt voor het komende schooljaar, op basis van de eindevaluatie van het vorig plan. Indien nodig vinden er vaker leerlingbesprekingen over een leerling plaats. Steeds worden ouders op de hoogte gehouden van de stand van zaken en eventuele bijstellingen van het Handelingsplan. Bij het nieuwe jaarplan ondertekenen ouders voor akkoord, bij ingrijpende tussentijdse wijzigingen van het plan eveneens. Tijdens de leerlingbespreking komen het functioneren van de leerling en de leervorderingen aan de orde. In het schoolhandelingsplan worden de afspraken genoteerd. Tijdens deze leerlingbespreking komt ook altijd de vraag aan de orde of een leerling nog is aangewezen op het onderwijs van Het Mozaïek. Twee keer per jaar wordt de voortgang van het individuele plan eveneens kort besproken tijdens de groepsbespreking. De leerlingen die zijn opgenomen in Karakter of op De Rietpluim worden besproken tijdens de behandelplanbesprekingen. Hier wordt het beleid van de kliniek en het schoolbeleid op elkaar afgestemd om te komen tot één leerling – één plan. Iedere zes weken wordt het onderwijs in de karakterklassen met leerkrachten, assistenten en Commissie voor de Begeleiding besproken. Ook daarbij wordt de voortgang van het handelingsplan van de betreffende leerlingen kort besproken. 9.2 a. Het ontwikkelingsperspectief middenbouw en bovenbouw *Met ingang van het vorig schooljaar wordt er bij iedere leerling, per bouwperiode, een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Dat vormt een ambitieuze lange termijn verwachting, waarop vervolgens het jaarplan geënt is. *Voor iedere leerling wordt bij plaatsing een ontwikkelingsperspectief vastgesteld met als doel het maken van beredeneerde keuzes in leerlijnen/leerstofaanbod en het uitwerken van leerroutes in school. * Op basis van het ontwikkelingsperspectief wordt voor iedere leerling een handelingsplan met smart geformuleerde doelstellingen op alle leergebieden en op sociaal emotioneel gebied vastgesteld.


* De doelstellingen zijn gebaseerd op het eerder vastgestelde ontwikkelingsperspectief en bestaan uit tussendoelen en einddoelen. * Het ontwikkelingsperspectief en handelingsplan stelt de leerkracht en de Commissie voor de Begeleiding in staat de leerlingen systematisch te volgen, de ontwikkeling van leerlingen in kaart te brengen en tijdig maatregelen te nemen als de ontwikkeling niet conform de verwachtingen verloopt. * Leerlingen worden waar mogelijk actief betrokken bij waar school naar toewerkt en bij de doelen die op basis daarvan gesteld worden. * Het ontwikkelingsperspectief en het handelingsplan wordt met instemming van ouders opgesteld. * Niet alleen de leeropbrengsten zijn van belang, maar ook het versterken van factoren die de (leer)ontwikkeling beïnvloeden, zoals het sociaal-emotioneel functioneren, de taak- en werkhouding en de motivatie van de leerling. * De school verantwoordt aan de hand van het ontwikkelingsperspectief wat de resultaten en leerwinst zijn, of de school erin slaagt leerlingen op een school te plaatsen die past bij hun uitstroomniveau, en of leerlingen de verworven plek weten te bestendigen. Leerling - formulieren De volgende elementen worden gebruikt: 1. Samenvatting van het dossier 2. Leerling – profiel 3. Ontwikkelingsperspectief 4. Formulier CITO 5. Handelingsplan 1. Samenvatting dossier. Dit formulier is een samenvatting van het volledige dossier. 2. Leerlingprofiel Het formulier leerling-profiel geeft de leerkracht een algemeen beeld van de leerling. Het bevat de voor de leerling specifieke belemmerende en bevorderende factoren plus handvatten. Het leerlingprofiel wordt bewaard in het leerlingdossier. 3. Ontwikkelingsperspectief Het ontwikkelingsperspectief omvat de aanduiding van de leerroute op basis van de vastgestelde leer-rendementsverwachting, het verwachte eindniveau en de verwachte uitstroombestemming. Het ontwikkelingsperspectief wordt bewaard in het leerlingdossier. 4. Formulier CITO Dit formulier is een onderdeel van het handelingsplan en bevat de CITO – uitslagen. Dit formulier wordt onafhankelijk van de rest van het Handelingsplan verstrekt, en wel twee keren per jaar, met de meest recente toetsscores. 5. Handelingsplan Het handelingsplan bevat de volgende onderdelen: a. Algemeen:

Naam leerling, geboortedatum, leerkracht, onderwijsassistent, groep, leerjaar, periode plan, datum evaluatie

b. Ontwikkelingsperspectief c. Onderwijstijd d. Ontwikkelingsgebieden: emotionele ontwikkeling, sociale ontwikkeling, werkhouding, schoolse vakken en fysieke ontwikkeling met hierin aangegeven:

o Beginsituatie o Doel (SMART) o Gangbaar/specifiek aanbod o Organisatie (wie, wat, waar, wanneer, tijd) o Evaluatie: Met hierin opgenomen, datum, doel bereikt ja/nee, resultaat, bevorderende,

belemmerende factoren. e. Evaluatie ontwikkelingsperspectief f. Afstemming ouder(s)/ verzorger(s) g. (voorlopig) Schooladvies voor schoolverlaters h. Handtekening ouders / verzorgers en Commissie voor de Begeleiding - Leerrendementsverwachting op de diverse vakgebieden, het verwachte eindniveau en de verwachte uitstroombestemming vormen samen het ontwikkelingsperspectief van de leerling. - Voor leerlingen die instromen in de onderbouwgroep (niveau groep 3 basisschool) is het vaststellen van het ontwikkelingsperspectief op basis van de verwachte uitstroom naar het voortgezet onderwijs nauwelijks mogelijk. Voor deze leerlingen volstaat het bepalen van een verwacht instroomniveau in de bovenbouw (groep 6): welk niveau zal deze leerling bereikt hebben op het moment dat hij instroomt in de bovenbouw?


- Terugredenerend vanuit het ontwikkelingsperspectief stelt de Commissie voor de Begeleiding de leerlijnen vast, de verwachte ontwikkeling op sociaal emotioneel gebied en daarmee het te verwachten niveau aan het eind van het lopende schooljaar. Vervolgens stelt de Commissie voor de Begeleiding het eerste handelingsplan op. Het eerste handelingsplan wordt binnen 6 weken na de start van de leerling op school vastgesteld. - Het handelingsplan bevat het didactisch perspectief en het pedagogisch perspectief van de leerling. Bij het didactisch perspectief geeft de school op basis van de verzamelde gegevens aan welke leerdoelen uit de leerlijn op korte en lange termijn haalbaar zijn voor deze leerling. Bij het pedagogisch perspectief geeft de school op basis van de verzamelde gegevens aan welke vakgebiedoverstijgende doelen op sociaal-emotioneel vlak op korte en lange termijn realiseerbaar zijn voor deze leerling. Denk hier onder meer aan het bereiken van doelen op het gebied van sociale competentie, werkhouding, taakaanpak, leren leren, zelfstandig werken en motivatie. - Inbreng ouders. In gesprek met de ouders wordt nagegaan welke verwachtingen zij ten aanzien van de toekomst van hun zoon/dochter hebben, wat volgens hen de sterke kanten van hun kind zijn, waarbij hun kind hulp of ondersteuning nodig heeft, wat hun kind wil, welke interesses het heeft en in hoeverre zij zich in het ontwikkelingsperspectief van hun kind herkennen. Deze inbreng wordt verwerkt in het handelingsplan. - Inbreng externe partners. Indien zorg betrokken is bij de hulp aan de leerling, wordt met deze partners overlegd wat het ontwikkelingsperspectief van de leerling is en welke bijdrage zij kunnen leveren aan het realiseren van het ontwikkelingsperspectief. Deze gegevens worden verwerkt in het handelingsplan. - Ouders van nieuwe leerlingen ondertekenen het handelingsplan binnen 6 weken, na de start op school, voor akkoord. - Gedurende de schoolcarrière van hun kind krijgen de ouders het aangepaste handelingsplan ieder jaar, binnen 6 weken na de start van het nieuwe schooljaar, ter ondertekening voor akkoord aangeboden. - Gedurende het schooljaar worden de ouders regelmatig op de hoogte gehouden van de vorderingen. - Om de ontwikkeling van de leerling te kunnen volgen wordt het ontwikkelingsperspectief van de leerling vanaf de plaatsing door de jaren heen overzichtelijk in kaart gebracht. - De leerkracht geeft uitvoering aan de in het handelingsplan vastgelegde leerinhouden. Daarbij bekijkt de leraar of de leerling zich ten opzichte van vorige meetmomenten conform de verwachtingen ontwikkelt. De Commissie voor de Begeleiding monitoort dit proces en biedt de leraar hierbij ondersteuning. Teneinde er uit te halen wat er in zit (en liefst meer dan dat!), zijn ontwikkelingsperspectief, afgeleide doelen en leerlijnen ambitieus gesteld. Zo wordt bovendien self fulfilling prophecy voorkomen; lage verwachtingen t.a.v. de prestaties van een leerling leiden tot lagere doelen en lagere resultaten. - De doelen uit het handelingsplan worden tijdens de leerlingbespreking door leden van de Commissie voor de Begeleiding, de leerkracht en de onderwijsassistent geëvalueerd. Centrale vraag is of de leerling zich ontwikkelt conform het eerder vastgestelde ontwikkelingsperspectief. Naar aanleiding hiervan worden de leerlijnen voor de komende periode uitgezet. Na de leerlingbespreking past de leerkracht het handelingsplan aan, een lid van de Commissie voor de Begeleiding tekent voor akkoord. - Ingeval het ontwikkelingsperspectief tussentijds bijgesteld wordt, wordt dit altijd met de ouders besproken en ouders ondertekenen het nieuwe handelingsplan (met het gewijzigde ontwikkelingsperspectief) voor akkoord. 9.2 b. Het ontwikkelingsperspectief onderbouw Dit schooljaar wordt er eveneens gestart met het vaststellen van een Ontwikkelingsperspectief voor de jongste leerlingen. Als een kind op school start doen we op basis van de gegevens op dat moment een (voorlopige) uitspraak over de te verwachten uitstroom en de meest passende leerroute (leerarrangement).

9.3 Leerlingvolgsysteem en andere informatiebronnen Op Het Mozaïek worden op allerlei wijzen meetgegevens verzameld. De leerkracht doet dit bij de leerling door:

• observatie (verslag in dagplanner en via lijsten); • scorelijsten waarin wordt geregistreerd hoe de vorderingen verlopen; • het afnemen en registreren van methodegebonden toetsen en niet-methodegebonden gedrags- en

communicatievragenlijsten; • Cito-toetsen t.b.v. het Cito LOVS. • het OVMJK (=Ontwikkelingsvolgmodel Jonge Kinderen)

De leerprestaties van de leerlingen worden met behulp van CITO-toetsen gevolgd. Dit leerlingvolgsysteem in didactisch opzicht maakt het mogelijk de schoolontwikkeling van onze leerlingen te vergelijken met de gemiddelde schoolontwikkeling. De Entree-toets en de CITO-eindtoets in de oudste groepen, worden in principe niet afgenomen. Soms wordt er een intelligentieonderzoek afgenomen. Al deze informatie zorgt ervoor dat het onderwijs zo optimaal mogelijk afgestemd kan worden op ieder kind. De informatie wordt met ouders besproken, soms ook met de leerling. Sinds een aantal jaren houden we bij via welke scholen onze leerlingen binnenkomen, waar we ze naar toe verwijzen, welke stoornissen in welke hoeveelheid vertegenwoordigd zijn, wat het niveau is van de leerling bij binnenkomst (is er sprake van een achterstand) en uitstroom, hoeveel gele en rode kaarten worden gegeven per jaar, enzovoort. Ook meten we tevredenheid van ouders en werknemers. Al deze gegevens worden omgezet in informatie, die het onderwijs op Het Mozaïek helpt te optimaliseren. Met ingang van schooljaar 2010 – 2011 wordt Dotcom als digitaal leerlingvolgsysteem gebruikt door de school naast het Cito leerlingvolgsysteem.


9.4 Groepsbespreking Twee keer per schooljaar vindt er een groepsbespreking plaats. Hierbij zijn de leerkracht, de onderwijsassistent, de zorgcoördinator, de orthopedagoog en de (adjunct) directeur aanwezig. Tijdens een groepsbespreking wordt de dynamiek van de groep besproken en de wijze waarop invulling aan de doelen van alle verschillende Handelingsplannen gegeven wordt. De knelpunten worden doorgenomen en ook wordt er gekeken naar positieve groepsontwikkelingen, waarop verder geborduurd kan worden. Aan de hand van deze groepsbespreking worden afspraken gemaakt, zodat de groep nog beter kan functioneren. 9.5 Controle Fysieke Beheersing (CFB) Soms kunnen leerlingen zo boos worden, dat zij een gevaar vormen voor zichzelf of voor hun omgeving. Als dit gebeurt dan moet de leerkracht of een ander personeelslid de leerling in het uiterste geval vasthouden. Dit gebeurt met speciale technieken die ervoor zorgen dat zowel de leerling als het personeelslid zo min mogelijk letsel oplopen. Het is altijd vervelend als er CFB moet worden toegepast. In de cursussen CFB staat daarom het leren voorkomen van agressie voorop. Onze leerlingen gedijen goed in een mild, ontspannen klimaat. Daarbinnen zijn ze optimaal leerbaar. Van boze buien leert ook de betreffende leerling i.h.a. weinig. 9.6 De directeur/adjunct-directeur Als eindverantwoordelijke van het onderwijs komt de directeur/adjunct-directeur altijd in beeld bij leerlingen, wanneer er belangrijke beslissingen genomen worden of dito adviezen gegeven worden. Binnen Het Mozaïek is gekozen voor de verdeling: de directeur is eindverantwoordelijk voor de midden- en bovenbouw, de adjunct-directeur is eindverantwoordelijk voor de onderbouw. 9.7 Zorgcoördinator De zorgcoördinator ondersteunt de leerkrachten bij het onderwijs en bij het uitvoeren van de individuele schoolhandelingsplannen. De zorgcoördinator is aanwezig bij de leerlingbesprekingen en soms ook bij de contacten met ouders. 9.8 Orthopedagoog De orthopedagoog adviseert en begeleidt de leerkrachten in hun handelen met individuele leerlingen. De orthopedagoog is betrokken bij alles wat met de toelating van nieuwe leerlingen te maken heeft. De orthopedagoog is ook soms aanwezig bij gesprekken met ouders. Tenslotte heeft de orthopedagoog ook een consultatieve taak voor andere scholen en instanties.

9.9 Schoolmaatschappelijk Deskundige De schoolmaatschappelijk deskundige heeft tot taak een goede relatie tussen school en thuis te onderhouden en is lid van de Commissie van Onderzoek en Begeleiding. Zij kan de leerkrachten begeleiden en adviseren in het omgaan met hun leerlingen; voor de ouders kan zij als vraagbaak functioneren. Voor de ouders van de onderbouw is de schoolmaatschappelijk deskundige iedere dinsdagmiddag tussen 14.00 uur en 16.00 uur bereikbaar op de Rietpluim. Haar extra taak als schoolvertrouwenspersoon en schoolcontactpersoon dient hier los van te worden gezien.

9.10 Schoolarts De schoolarts van Het Mozaïek is lid van de Commissie van Onderzoek en Begeleiding. Daarnaast is ook de schoolarts nauw betrokken bij de begeleiding van de kinderen op school. Zij doet (indien nodig) een medisch onderzoek. Hiervan wordt u altijd vooraf op de hoogte gesteld. Zij heeft ook contact met de leerkrachten. De schoolarts is te bereiken op het volgende adres:

GGD Regio Twente, afdeling jeugdgezondheidszorg, Nijverheidstraat 30 7511 JM Enschede 053-4876930

9.11 Leerkrachten De leerkrachten hebben als taak om de leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden in het volgen van onderwijs. Ook het omgaan met hun stoornis staat voorop. Steeds wordt een afweging gemaakt van wat de (on)mogelijkheden zijn van de leerling. Hierop wordt het onderwijs afgestemd. 9.12 Onderwijsassistenten In de afdeling SO is in iedere klas naast de leerkracht ook een onderwijsassistent aanwezig. 9.13 Stagiaires Het Mozaïek biedt stagemogelijkheden voor studenten van de opleiding SPH, SPW en PABO.


9.14 Gedragswetenschapper voor leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis Ten behoeve van leerlingen met een stoornis binnen het autisme spectrum (ASS) is een gedragswetenschapper aangesteld. Hij is werkzaam voor alle scholen in Twente en de Achterhoek van het REC Oost-Nederland. Op consultbasis onderhoudt de gedragswetenschapper ook contacten met basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs in de regio.

Tot het takenpakket van de gedragswetenschapper behoort onder andere:

• Het begeleiden van leerlingen met een ASS. Dit gebeurt door middel van het begeleiden en ondersteunen van leerkrachten in het omgaan met leerlingen met een ASS, deelname aan oudergesprekken, observaties en het op verzoek aanwezig zijn bij leerlingbesprekingen voor advies;

• Het inhoudelijk aansturen van de Ambulante Begeleiders; • Het verzorgen van scholing en voorlichting.

Op de site van het steunpunt autisme is meer informatie te vinden: www.steunpuntautismetwente.nl

9.15 PGB op school Vooraf. De richtlijnen rond PGB zijn voortdurend aan verandering onderhevig. Het kan dus zijn dat het onderstaande niet meer actueel is. Kijk op de aan het einde genoemde websites voor actuele informatie. AWBZ Veel kinderen met een beperking kunnen goed deelnemen aan het (reguliere of speciale) onderwijs, zonder dat zij op school extra zorg nodig hebben. Daarnaast zijn er kinderen die wel aanvullende zorg, hulp of begeleiding nodig hebben onder schooltijd. Zorg, hulp of begeleiding die de school niet kan bieden. Deze extra zorg kan worden gegeven vanuit de AWBZ. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is een volksverzekering waar iedere inwoner van Nederland die ziek wordt of gehandicapt is, een beroep op kan doen. Vanuit de AWBZ maakt u aanspraak op zeven zogenoemde ‘zorgfuncties’, namelijk: huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding, behandeling en (tijdelijk of permanent) verblijf. Indicatie Bureau Jeugdzorg indiceert voor jongeren tót 18 jaar waarbij er sprake is van psychiatrische problematiek en waarbij de jongere verstandelijk op normaal (of hoog)begaafd niveau functioneert (IQ >85). Het CIZ (Centrum Indicatie Zorg) indiceert voor alle jongeren met een IQ lager dan 85 en voor jongeren met een lichamelijke of zintuiglijke handicap. Daarnaast indiceert het CIZ voor personen van 18 jaar en ouder. In beide gevallen komt er een indicatiesteller bij u langs om op een rijtje te zetten hoeveel zorg, hulp of begeleiding uw kind nodig heeft. Telkens wordt precies omschreven welke soort zorg (welke zorgfunctie) uw kind nodig heeft en hoe intensief die zorg moet zijn (welke zorgklasse). In het indicatiebesluit staat altijd: • Voor welke functies van de AWBZ uw kind in aanmerking komt, bijvoorbeeld persoonlijke verzorging. • Op welke hoeveelheid zorg uw kind recht heeft: dit wordt uitgedrukt in klassen (bijvoorbeeld 0-1,9 per week

of 2,0-3,9 uur per week). Het maximum is 3,9 uur per week. • Hoe lang uw kind recht heeft op die zorg, dus hoe lang het indicatiebesluit geldig is (bijvoorbeeld 1 jaar). Welke zorg, hulp of begeleiding is op school mogelijk De indicatie voor de AWBZ omvat het hele leven. De indicatiesteller bekijkt welke zorg, hulp of begeleiding uw kind nodig heeft: thuis, in zijn vrije tijd, op vakantie en dus ook op school. Niet alle zorgfuncties zijn op school van toepassing. Huishoudelijke verzorging is op school niet aan de orde. In feite gaat het dus om persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding voor uw kind op school. De indicatiesteller moet dus niet alleen bekijken welke hulp uw kind thuis nodig heeft, maar nadrukkelijk óók welke zorg, hulp of begeleiding er op school nodig is. Vervolgens bekijkt de indicatiesteller of de school geheel of gedeeltelijk in die zorg kan voorzien. Is dat het geval, dan is er sprake van een ‘voorliggende voorziening’ en krijgt u minder AWBZ zorg. Het speciaal onderwijs geldt voor een deel als voorliggende voorziening. De zorg, hulp en begeleiding die het speciaal onderwijs biedt, kunt u niet ook nog eens via de AWBZ vergoed krijgen. Hoeveel aftrek er plaatsvindt verschilt per schooltype.

Het PGB (Persoons Gebonden Budget)

Hebt u een indicatie voor een zorgfunctie van de AWBZ, dan kunt u in de meeste gevallen kiezen tussen zorg in natura of een persoonsgebonden budget. Een persoonsgebonden budget is een geldbedrag waarmee u zelf zorg, hulp en begeleiding kunt inkopen. U kiest zelf uw hulpverleners en begeleiders uit. Of u huurt een organisatie in die in opdracht van u gaat werken. U moet dus zelf op zoek naar hulpverleners en u bent ook verantwoordelijk voor de financiële administratie en de verantwoording van uw budget. De zorg, hulp en begeleiding die u met een persoonsgebonden budget inkoopt, kunt u overal inzetten: thuis, maar ook ergens anders. Dus ook op school. Het PGB kan niet ingezet worden voor materiële zaken. Het PGB is alleen te gebruiken voor ondersteuning. U kunt het PGB dus gebruiken voor de extra begeleiding die uw kind op school krijgt (op niet-onderwijskundig terrein) maar niet voor extra leermiddelen.


Samenwerking met de school Het Mozaïek staat positief tegenover extra ondersteuning van buitenaf bij zeer complexe leerlingen. De directeur maakt daartoe met de ouders afspraken rond de inzet van hun PGB op school. U bent verantwoordelijk voor de inzet van uw PGB en de directeur is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs op school. Daarom willen wij samen met u nagaan of de geboden ondersteuning aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet. Bestaande taakomschrijvingen van de school kunnen hierbij het uitgangspunt vormen. Zo kan de taakomschrijving van de onderwijsassistent bijvoorbeeld een kader vormen voor de minimale kwaliteit van de ondersteuner. In de afgelopen schooljaren is er op onze school slechts 1x en gedurende enkele maanden sprake geweest van PGB ondersteuning op school. Informatie en advies over het persoonsgebonden budget

• Budgethoudersvereniging Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht, telefoon 0900-7424857 (20 cpm), ledenservice (030) 2304066, e-mail [email protected], internet www.pgb.nl.

• www.oudersenrugzak.nl

10. Resultaten van het onderwijs 10.1 Uitstroomgegevens 2010-2011 mb/bb Voor het schooljaar 2010-2011 is onderzocht wat de opbrengsten zijn van het onderwijs van SO het Mozaïek Almelo. Dit is gedaan voor de groep leerlingen die naar het voortgezet onderwijs (VO) gaat en voor leerlingen die tussentijds SO het Mozaïek verlaten om elders het basisonderwijs te vervolgen. In tabel 1 en 2 zijn de resultaten uitgewerkt. Leerlingen die onderwijs volgen in verband met behandeling op Karakter, kinderen jeugdpsychiatrie, zijn niet meegenomen in de analyse. SO het Mozaïek Almelo formuleert sinds vorig schooljaar ontwikkelingsperspectieven (leerrendementsverwachtingen en verwachting uitstroom) voor de leerlingen van de midden- en bovenbouw. De Commissie voor de Begeleiding van SO het Mozaïek Almelo stelt aan het einde van elke bouwperiode een ontwikkelingsperspectief voor de komende (bouw) periode vast. De bouwperiodes zijn gebaseerd op de (didactische) leeftijd van de leerlingen: Middenbouw: leerjaar groep 3, 4 en 5. Bovenbouw: leerjaar 6, 7 en 8. Dit houdt in dat er niet alleen wordt gekeken naar intelligentie om een verwachting van leerresultaten te formuleren. Er wordt daarnaast ook gekeken naar: didactisch niveau bij start, actuele didactische gegevens, diagnose en leerling-profiel (bevorderende en belemmerende factoren). Vervolgens wordt het ontwikkelingsperspectief ambitieus gesteld om een “self fulfilling prophecy” te voorkomen. In het onderzoek zijn een aantal factoren meegenomen:

1. Start op SO het Mozaïek. Deze factor laat zien hoe lang de leerling onderwijs gevolgd heeft op SO het Mozaïek.

2. Didactisch niveau bij de start op SO het Mozaïek (voor zover bekend). Deze factor laat zien of de leerling op niveau is binnen gekomen of met een leerachterstand.

3. De leerrendementsverwachting op basis van de bouwstenen van het ontwikkelingsperspectief (welk didactisch niveau zal deze leerling hebben behaald aan het eind van groep 8).

4. Didactisch niveau ten tijde van de (tussentijdse) uitstroom. Op basis van bovenstaande factoren kan een uitspraak worden gedaan over het didactische niveau bij uitstroom en de uitstroombestemming. Didactisch niveau bij uitstroom Het didactische niveau bij uitstroom wordt vergeleken met het verwachte niveau van uitstroom. Van de twaalf toekomstige VO-leerlingen zijn er drie leerlingen die niet het didactische niveau hebben behaald zoals verwacht op basis van bovenstaande bouwstenen. Twee leerlingen hebben een hoger niveau behaald dan verwacht. Van de twee leerlingen die tussentijds uitstroomden heeft één leerling niet het didactische niveau bereikt zoals verwacht op basis van bovenstaande bouwstenen. Uitstroombestemming De uitstroombestemming wordt vergeleken met de verwachte uitstroombestemming. Van de twaalf toekomstige VO-leerlingen zijn er drie leerlingen die niet conform verwachting uitstromen. Zij stromen uit naar het regulier VO waar de verwachting was dat ze uit zouden stromen naar een VSO school binnen cluster IV.


Conclusie/actiepunten Dit schooljaar is er sprake van een hoog percentage leerlingen dat uitstroomt naar vmbo tl en hoger, afgezet tegen historische gegevens (zie 10.2). Dit kan komen door het geringe aantal leerlingen om wie het gaat (toeval), maar ook aan ons vernieuwde onderwijsconcept en de ambitie om zo hoog mogelijke opbrengsten te behalen op didactisch gebied. In het komende schooljaar zal tweemaal per jaar tijdens de leerlingbesprekingen kritisch geëvalueerd worden of de leerresultaten van de leerlingen conform het ontwikkelingsperspectief zijn. Wanneer de leerling niet presteert conform de verwachtingen zal bekeken worden welke middelen nodig zijn om de leerling optimaal te laten profiteren van het onderwijsaanbod. De resultaten van deze evaluaties zullen jaarlijks gerapporteerd worden in de schoolgids.

Tabel 1 Uitstroom bovenbouw 2010-2011

Start SO

Mozaïek Didactisch niveau bij aanvang

Verwachting leerrendement

Verwachting uitstroom

Huidig didactisch niveau

Advies leerweg

Verwijzing

1. 01-08-2007 E3 B6 VSO cl. IV PrO

M6 Pro Praktijkonderwijs Reggesteyn

2. januari 2010 E6 (okt 2009) E8 Panta Rhei havo/vwo

E8 Havo Waerdenborch Holten

3. 23-03 2009 M6 E8 Panta Rhei vmbo tl/havo

E8 Vmbo-t/Havo CSG het Noordik Almelo

4. 01-08-2007 E3 E6 VSO cl. IV, vmbo bb

E6 Vmbo-bb OPDC ‘t Nijrees

5. 16-01-2008 M4 M7 VSO cl. IV vmbo bb

E6 Vmbo-bb VSO het Mozaïek

6. 24-09-2007 E3 M6 VSO cl. IV vmbo bb

M-E 6 Vmbo-bb VSO het Mozaïek

7. 01-08-2006 N.B. E7 VSO cl. IV vmbo tl

E7 Vmbo-tl VSO het Mozaïek

8. 01-10-2010 B8 E8 VSO cl. IV vmbo tl

E8 Vmbo-tl VSO het Mozaïek

9. 23 -08-2010 B8 E8 VSO cl. IV vmbo kb

E8 Vmbo-kb VSO het Mozaïek

10. 22-03-2010 E5 M-E 6 VSO cl. IV praktijk

E6 Praktijk VSO het Mozaïek

11. 23-08-2010 N.B. E6/M7 VSO cl. IV vmbo kb

M7 Vmbo-kb VSO het Mozaïek

12. 02-09-2008 E5 E8 VSO cl. IV vmbo tl

M/E 8 Vmbo-tl VSO Elimschool Hellendoorn

Uitstroombestemming Aantal leerlingen Percentage Praktijk 2 16.7 % vmbo bb 3 25.0 % vmbo kb 2 16.7 % vmbo tl/havo 5 41.7 %

Tabel 2

Tussentijdse uitstroom 2010-2011

Didactische leeftijd bij vertrek

Start Didactisch niveau bij aanvang

Verwachting leerrendement (uitstroom bovenbouw)

Huidig didactisch niveau (bij tussentijdse uit-stroom)

Locatie

14. Groep 6 April 2008

Taal: E2 Rekenen: E3

E5 Taal: M4 Rekenen: M6

SBO Toermalijn

15. Groep 6 Augustus 2010

B5 E7 Taal: M5 Rekenen: E4

SBO Toermalijn


10.2 Uitstroomgegevens uit het verleden mb/bb Naast 10.1 is onderzocht hoe SO het Mozaïek Almelo verwijst en wat het meest voorkomende uitstroomniveau is. Afgelopen 3 schooljaren Uitstroombestemming Percentage P (en zml) 28.3 % vmbo bb 17.4 % vmbo kb 28.3 % vmbo tl/havo 28.1 % Huidige populatie & reeds verwezen leerlingen Uitstroombestemming Percentage P (en zml) 20.8 % vmbo bb 20.8 % vmbo kb 32.3 % vmbo tl/havo 26.0 % Geconcludeerd kan worden dat het merendeel van de leerlingen uitstroomt naar vmbo bb of vmbo kb. 10.3 Bestendiging plaatsing mb/bb Als laatste is onderzocht of het advies, zoals geformuleerd door Het Mozaïek in de afgelopen 3 schooljaren, passend is geweest. Oftewel; zit de leerling op de juiste (vervolg)plek? Dataverzameling In het voorjaar van 2011 is er per brief met bijgevoegde vragenlijst navraag gedaan naar 59 leerlingen. Van deze groep is er reactie gekomen over 46 leerlingen (een respons van iets meer dan 77.9 %). 11 leerlingen uit deze groep zijn leerlingen die gedurende hun behandeling op Karakter, kinderen jeugdpsychiatrie, onderwijs volgden op SO het Mozaïek Almelo. Na behandeling zijn zij verwezen naar een vervolgschool. Resultaten externe leerlingen, 35 leerlingen De scholen werd gevraagd:

a) Staat de leerling nog ingeschreven (zo niet; naar welke school verwezen?) Van de 35 externe leerlingen zijn 4 leerlingen verwezen naar een andere school (11,4 %). Van deze verwezen leerlingen zijn 3 leerlingen verwezen naar een andere vorm van onderwijs dan cluster IV (cluster III, regulier onderwijs). De leerling is verwezen naar school binnen cluster IV (vanwege verhuizing).

b) Uitspraak over de volgende stellingen: • bij instroom sloot het leerniveau aan • bij instroom sloot de sociaal emotionele ontwikkeling aan • de leerprestaties van de leerling zijn naar verwachting • de sociaal emotionele ontwikkeling verloopt naar tevredenheid

Bij 19 leerlingen (54.3 %) sloot het leerniveau en de sociaal emotionele ontwikkeling aan en verlopen de leerprestaties en sociaal emotionele ontwikkeling naar verwachting/tevredenheid (alle stellingen van toepassing). Wanneer naar alle leerlingen wordt gekeken wordt per uitspraak het volgende beeld duidelijk: Bij 26 leerlingen sloot het leerniveau aan (74.3 %) Bij 27 leerlingen sloot de sociaal emotionele ontwikkeling aan (77.1 %) Bij 22 leerlingen zijn de leerprestaties naar verwachting (62.8 %) Bij 21 leerlingen verloopt de sociaal emotionele ontwikkeling naar tevredenheid (60 %) Bij de leerlingen die vanuit SO het Mozaïek verwezen zijn naar het regulier onderwijs wordt door scholen opgemerkt dat de leerlingen meer ondersteuning behoeven dan de andere leerlingen. Resultaten interne leerlingen (Karakter), 11 leerlingen Ook voor de interne leerlingen werden de scholen de volgende vragen gesteld:

c) Staat de leerling nog ingeschreven (zo niet; naar welke school verwezen?) Van de 11 interne leerlingen zijn er 3 leerlingen verwezen naar een andere school. Twee leerlingen zijn verwezen in verband met een verhuizing. Een leerling is verwezen naar regulier onderwijs.

d) Uitspraak over de volgende stellingen: • bij instroom sloot het leerniveau aan • bij instroom sloot de sociaal emotionele ontwikkeling aan • de leerprestaties van de leerling zijn naar verwachting • de sociaal emotionele ontwikkeling verloopt naar tevredenheid

Bij 4 leerlingen (36.4 %) sloot het leerniveau en de sociaal emotionele ontwikkeling aan en verlopen de leerprestaties en sociaal emotionele ontwikkeling naar verwachting/tevredenheid (alle stellingen van toepassing). Wanneer naar alle, interne, leerlingen wordt gekeken wordt per uitspraak het volgende beeld duidelijk: Bij 9 leerlingen sloot het leerniveau aan (81.8 %)


Bij 7 leerlingen sloot de sociaal emotionele ontwikkeling aan (63.6 %) Bij 7 leerlingen zijn de leerprestaties naar verwachting (63.6 %) Bij 6 leerlingen verloopt de sociaal emotionele ontwikkeling naar tevredenheid (54.5 %) Conclusie Bij het merendeel van de verwezen leerlingen is de verwijzing passend geweest. Zowel het leerniveau als de sociaal emotionele ontwikkeling sluiten aan. Daarnaast zijn de leerprestaties naar verwachting en verloopt de sociaal emotionele ontwikkeling bij het merendeel van de leerlingen naar tevredenheid. Of de verwijzing passend is geweest kan niet met een simpel ja of nee beantwoord worden. Immers, het succes van de verwijzing is niet alleen afhankelijk van het leerniveau of leerprestaties maar ook van de sociaal-emotionele ontwikkeling. Uit bovenstaande resultaten is af te leiden dat de sociaal-emotionele ontwikkeling minder goed aansluit en verloopt dan de leerresultaten. Dit is terug te vinden bij zowel de externe als de interne leerlingen. Het Mozaïek Almelo investeert het komend schooljaar in het opzetten van vakgebied overstijgende leerlijnen, zoals een leerlijn op sociaal-emotioneel gebied en een leerlijn zelfstandigheid (incl. “leren leren”). De verwachting is dat dit zowel de onderwijsbehoefte van de leerlingen ten tijde van het onderwijs op Het Mozaïek ten goede komt, als ook de communicatie naar de vervolgschool bevordert en ook inzichtelijk maakt wat de leerling op de vervolgschool nodig heeft om stappen te maken op deze ontwikkelingslijn. 10.4 Uitstroomgegevens onderbouw: Voor het schooljaar 2008-2009 en 2009-2010 is onderzocht of het advies, zoals geformuleerd door SO het Mozaïek Almelo onderbouw, passend is geweest voor alle kinderen (m.u.v. de leerlingen die behandeling krijgen op Karakter). Uit navraag bij de vervolgscholen blijkt dat van de 30 geformuleerde adviezen er 2 adviezen niet passend zijn geweest. De overige leerlingen die verwezen zijn naar de vervolgscholen zitten op de juiste plek (zie tabel).

Uitstroomgegevens onderbouw in aantal leerlingen

2008-2009

Navraag

(na 1 jaar) 2009-2010 Navraag

(na 1 jaar) 2010-2011

12 Passend Niet

passend 18 Passend Niet

passend 13

Regulier Basisonderwijs

2 (16,7%)

1 1 0 0 0 2 15,4%

School voor speciaal basisonderwijs

5 (41,7%) 5 0 11

61,1% 11 0 4 30,8%

SO cluster IV (gedragsstoornissen)

2 (16,7%) 2 0 4

22,2% 3 1 1 7,7%

SO cluster IV (psychiatrische stoornissen)

2 (16,7%)

2 0 1 5,6%

1 0 1 7,7%

SO cluster II 0 0 0 1 5,6% 1 0 1

7,7% SO cluster III (zeer moeilijk lerende kinderen)

1 (8,3%) 1 0 1

5,6% 1 0 3 23,1%

SO cluster lll (langdurig zieke kinderen) 0 0 0 0 0 0 1

7,7%

Totaal 12 11

91,7% 1

8,3% 18

17 94,4%

1 5,6%

13


11 Vervoer naar en van school 11.1 Het liefst… op de fiets! Normaal waar het kan… speciaal als het moet. Voor veel van onze leerlingen geldt, dat ze veel te ver van school wonen om zelfstandig naar school te reizen, hetzij per fiets, hetzij lopend. Voor eveneens een groot aantal leerlingen geldt dat ze teveel hinder ondervinden van hun stoornis om voldoende verkeersveilig te zijn om de dagelijkse gang naar school zelfstandig te kunnen maken. Desondanks willen we u vragen steeds kritisch te kijken naar de noodzaak van het taxivervoer voor uw kind. Vanuit ons uitgangspunt “van voorstructureren naar zelf reguleren” is het de meest gestructureerde vorm van vervoer. Wellicht op weg naar meer zelfstandigheid? Ten behoeve van een veilige aankomst en vertrek van zowel fietsende leerlingen als leerlingen die gebruik maken van taxivervoer, is er zowel voor als na schooltijd toezicht d.m.v. onze taxiwacht. Ook verzorgen we aan de vervoerders een informatieochtend per jaar, maken we afspraken met de vervoerders over aanrij-routes en het parkeren van auto’s. 11.2 Vervoer van leerlingen die vanuit Karakter de school bezoeken Voor de leerlingen die zijn opgenomen in Karakter in Almelo beschikt de school over een personenbusje. Dit personenbusje is bedoeld voor die leerlingen die niet zelfstandig naar Het Mozaïek kunnen fietsen vanuit Karakter en de kinderen die Dagbehandeling op Karakter krijgen. 11.3 Vervoer van leerlingen die afkomstig zijn uit de regio Leerlingen die Het Mozaïek bezoeken kunnen, als zij niet in staat zijn zelfstandig te reizen, in aanmerking komen voor aangepast vervoer. Dit houdt in dat de gemeentes, waar de leerlingen vandaan komen, zorg dragen voor het vervoer per taxi(bus) naar Het Mozaïek. Voor de ouders zijn daaraan geen kosten verbonden. Ouders dienen jaarlijks een nieuwe aanvraag voor het aangepast vervoer bij de gemeente te doen. Tegelijkertijd gaat er vanuit de school een brief naar de gemeente waarin verklaard wordt, dat aangepast vervoer noodzakelijk is. De aanvraag voor aangepast vervoer moet worden gedaan bij de afdeling Onderwijs van de woongemeente. De gemeente, niet de school, is verantwoordelijk voor het vervoer van de leerlingen. Bij ernstige problemen dient u daarom contact op te nemen met de verantwoordelijke ambtenaar in uw woongemeente of de vervoerscoördinator. De formele verantwoordelijkheid van de gemeente neemt overigens niet weg dat ook de school belang heeft bij goed vervoer van de leerlingen. Terwille van de coördinatie en eventuele bundeling van klachten verzoeken wij u om bij problemen met betrekking tot het vervoer ook contact op te nemen met de leerkracht of directeur. Er circuleert een aantal richtlijnen voor het vervoer van kinderen naar school. Meestal is er sprake van adviezen en uitgangspunten en niet van wettelijke bepalingen. Zo werkt de gemeente Almelo met gele en rode kaarten in geval er zich problemen voordoen tijdens het vervoer. Sinds 1 januari 2004 geldt er een regeling zitplaatsverdeling voor bussen en auto’s. Dit houdt in dat elk kind in een taxibus recht heeft op een eigen zitplaats. Dit betekent dat er ook een goedwerkende gordel per kind verplicht is. De Wet Gemeentelijke Regelingen Leerlingenvervoer schrijft voor dat gestreefd moet worden naar een zo kort mogelijke reistijd. Aanvulling: anno mei 2011 heeft de gemeenteraad van Almelo de nieuwe verordening Leerlingenvervoer aangenomen. Veel meer dan vroeger wordt er kritisch gekeken naar de noodzaak van inzetten van aangepast personenvervoer. Voor alle leerlingen die voor 1 augustus gebruik maken van het aangepast vervoer, geldt, zolang zij de locatie blijven bezoeken die zij tot die tijd bezochten, een overgangsregeling van 2 jaren. Voor nieuwe leerlingen of leerlingen die van locatie veranderen (bijv. van Speenkruidpad naar Beverdamlaan) geldt die overgangsregeling niet. Zowel ouders (in eerste instantie, bij het indienen van hun verzoek om aangepast vervoer) als Commissie voor de Begeleiding van Het Mozaïek (in tweede instantie, op verzoek van de gemeente) dienen te onderbouwen waarom het voor betreffende leerling niet mogelijk is om onder begeleiding van een volwassene de gang naar school middels het openbaar vervoer te maken. Praktische problemen gelden niet als reden; slechts de handicap van het kind is van doorslaggevende betekenis bij het afgeven van een indicatie door de gemeente. Omdat het hierbij gaat om een geheel nieuwe regeling die vooralsnog alleen geldt in de gemeente Almelo, kunt u hierover gerust contact opnemen met de directie van Het Mozaïek.


De volgende informatie is de letterlijke tekst, zoals de gemeente Almelo deze verspreidde onder de ouders van de kinderen die in het schooljaar 2010-2011 gebruik hebben gemaakt van leerlingenvervoer in Almelo. Informatie van overige gemeenten zal hier niet fundamenteel van afwijken.

SCHOOLJAAR 2010/2011

Informatie voor de ouders over het busvervoer

Uw kind maakt gebruik van het door de gemeente aangeboden leerlingenvervoer. Onderstaand doen wij een aantal aanbevelingen voor een goed verloop van het vervoer. Wij verzoeken u deze aandachtig door te lezen. Naam van het vervoersbedrijf: Taxi Almelo Bereikbaar van: 07.30 uur tot 18.00 uur Telefoonnummer: 535036 De ouders/verzorgers dienen zich te houden aan de volgende regels: • dat uw kind op tijd klaarstaat als de bus/taxi aankomt. Dit kan thuis zijn of op de vaste opstapplaats. De

chauffeur is gerechtigd om na 2 minuten door te rijden als uw kind niet klaar staat; • dat u uw kind zonodig helpt bij het in- en uitstappen; • dat u zorgt voor opvang van uw kind als het thuis of bij de halteplaats wordt afgezet; • dat u tijdig meldt aan het vervoersbedrijf dat uw kind niet meerijdt vanwege b.v. bezoek aan arts of ziekte; • dat u na een ziekteperiode het vervoersbedrijf tijdig op de hoogte stelt dat uw kind weer moet worden

opgehaald; • dat indien uw kind medicatie nodig heeft, u de chauffeur niet kunt verzoeken deze te verstrekken. In

noodgevallen zal de chauffeur altijd 112 bellen. • dat het onder geen voorwaarde is toegestaan om met de chauffeur te regelen dat uw kind met een andere

bus/taxi meerijdt, ook niet bij verjaardagen en partijtjes. Bij het vervoersbedrijf moet namelijk altijd bekend zijn welke leerlingen in welke bus/taxi vervoerd worden;

• dat u een telefoonnummer van bijvoorbeeld de buren of het werk aan de gemeente door geeft indien u zelf geen telefoon heeft;

• dat u bij wijziging van het door u opgegeven telefoonnummer dit terstond doorgeeft aan de Gemeente Almelo, tel. 541973.

• dat u met uw kind bespreekt hoe het zich moet gedragen in de bus/taxi (zie volgende alinea); • dat u klachten en/of problemen meldt bij de vervoerder; • dat u bij aanhoudende klachten dit meldt bij de Gemeente Almelo, tel. 541973; • dat u in geval van verhuizing contact opneemt met de gemeente Almelo, tel. 541973. Daar wordt opnieuw

bekeken of u nog recht heeft op vervoer. Vervolgens wordt door de gemeente contact opgenomen met de vervoerder;

• dat u in geval het vervoer beëindigd moet worden dit vooraf schriftelijk doorgeeft aan de gemeente Almelo. Uw zoon en/of dochter dient zich te houden aan de volgende regels. • dat hij/zij zich fatsoenlijk gedraagt in de bus/taxi. Regels die hierbij gelden zijn: fatsoenlijk taalgebruik, respect

voor andermans eigendommen, nalaten van al datgene dat veilig rijden in gevaar brengt; • dat hij/zij luistert naar de chauffeur en/of busbegeleider; • dat hij/zij op de aangewezen plaats blijft zitten. • dat hij/zij niet snoept, eet, drinkt of rookt in de bus/taxi • dat hij/zij zijn/haar mobiele telefoon uit heeft staan De chauffeur en/of begeleider dient zich te houden aan de volgende regels. • dat de sleutels uit het contact zijn als hij/zij de bus verlaat; • dat een ritlijst in de bus/taxi aanwezig is waarop de namen, adressen en telefoonnummers staan van de te

vervoeren leerlingen; • dat bij problemen met de kinderen de ouders(s)/verzorger(s), school en het vervoersbedrijf op de hoogte

worden gebracht; • dat de leerlingen thuis of bij een halteplaats worden opgehaald en afgezet;


• dat de leerlingen –indien mogelijk- aan de rechterkant van de weg uitstappen en niet alleen de straat oversteken;

• dat er altijd via een vaste route wordt gereden; • dat er niet méér personen vervoerd worden dan op de ritlijst staan aangegeven; • dat hij/zij pas wegrijdt als alle leerlingen op hun vaste plaats zitten en de gordels vast zijn; • dat de bediening van de ramen en portieren alleen door hem/haar geschiedt of door een door hem

aangewezen persoon; • dat de leerlingen maximaal 15 minuten voor aanvang van de school worden afgezet; • dat hij/zij zich aan de wettelijke voorschriften houdt; • dat hij/zij, in voorkomende gevallen, de rolstoelen in de daardoor bestemde klemmen vastzet; • dat er in de bus niet gerookt wordt. • Dat hij/zij onder geen beding medicatie verstrekt aan de leerling, ook niet op verzoek en met instemming van

de ouders • dat hij bij pech met het voertuig de vervoerder zo snel mogelijk op de hoogte brengt. Indien uw kind een half

uur na de gebruikelijke tijd van thuiskomst nog niet thuis is, kunt u contact opnemen met de gemeente of de vervoerder. Indien u zich ongerust maakt, kunt u dit uiteraard te allen tijde doen.

Problemen in de bus of taxi Als er zich in de bus problemen voordoen en de invloed van de chauffeur geen effect heeft, worden de volgende regels door de gemeente en de vervoerder gehanteerd: 1. de eerste keer dat er zich problemen voordoen, is er overleg tussen de vervoerder en de ouders

(waarschuwing en eventueel de aankondiging dat de volgende fase een gele kaart betekent). Tevens wordt het probleem gemeld bij de gemeente en bij de school;.

2. de tweede keer wordt er door de gemeente een gele kaart uitgedeeld en worden de ouders, eventueel met de school en de vervoerder, c.q. de chauffeur, uitgenodigd voor een gesprek;

3. de derde keer wordt de leerling tijdelijk uit het vervoer gehaald. Dit duurt maximaal een week. Gedurende deze periode zijn de ouders zelf verantwoordelijk voor het vervoer van en naar school;

4. de vierde keer wordt de leerling opnieuw tijdelijk uit het vervoer gehaald. Dit is eveneens maximaal een week. Ook gedurende deze periode zijn de ouders zelf verantwoordelijk voor het vervoer van en naar school;

5. de vijfde en laatste keer wordt de leerling definitief uit het vervoer gezet. Er kan geen enkel recht ontleend worden aan de plek in de bus die uw kind aan het begin van het schooljaar inneemt. De mogelijkheid bestaat dat om vervoerstechnische of organisatorische redenen uw kind tijdens het schooljaar in een andere rit of bus geplaatst wordt. Leerlingenvervoer omvat het vervoer van huis naar school en van school naar huis. Verzoeken om uw kind uit school naar de BuitenSchoolse Opvang te brengen of een ander adres dan het woonadres, kunnen we niet honoreren. Voor verdere vragen en/of opmerkingen kunt u contact opnemen met de afdeling Samenleving van de gemeente Almelo, mevr. G. Westerink, tel. 541973.

11.4 Drie keer geen vervoer Op drie dagen per schooljaar rijden er geen taxi’s terug naar huis. Dat is op de dagen dat de leerlingen van de Beverdamlaan om 12 uur en Speenkruidpad om 12.30 uur vrij zijn: Sinterklaas, Kerst en laatste schooldag voor de zomervakantie. Dit zijn we overeengekomen met de gemeente Almelo, die hiermee aanzienlijke kosten bespaart op het leerlingenvervoer. Bovendien… bleken vrijwel alle leerlingen op die dagen reeds door hun ouders opgehaald te worden en reden de taxi’s voor niets… 11.5 Calamiteitenprotocol voor Almelose scholen Onderstaande informatie is de letterlijke tekst, zoals de gemeente Almelo deze verspreidt onder de ouders van de kinderen die gebruik maken van leerlingenvervoer in Almelo. Informatie van overige gemeenten zal hier niet fundamenteel van afwijken.

1. Voorspelbare calamiteiten:

• Indien door het KNMI een weeralarm wordt afgekondigd of als er sprake is van een vooraf voorspelbare andere calamiteit, betekent dit dat de dag ervoor al een algemeen standaardbesluit kan worden genomen om op de dag dat de calamiteit zich voor zal doen ’s morgens al geen vervoer in te zetten. Hierdoor vallen de lessen uit.

• De gemeente Almelo (leerplichtambtenaar en de ambtenaar uitvoering leerlingenvervoer) overlegt met de vervoerder van de gemeente Almelo en bij een gezamenlijk besluit om niet te rijden, meldt de gemeente dit de dag voordat de calamiteit zal plaatsvinden aan de scholen in Almelo en aan de vervoerders die voor desbetreffende scholen rijden.

• De gemeente Almelo meldt dit ook aan de Coördinator Vervoer van de gemeenten waar de leerlingen op de desbetreffende scholen vandaan komen.

• De scholen zorgen ervoor dat de ouders van hun leerlingen in kennis worden gesteld door een brief hierover aan de leerlingen mee te geven. In die situaties dat meegeven van een brief niet mogelijk


is, moeten ouders telefonisch bereikbaar zijn op het juiste nummer, zodat ze kunnen worden benaderd om opvang te regelen. Bij wijziging van het telefoonnummer dienen de ouders dit aan de school door te geven.

2. Calamiteiten die zich op de schooldag zelf voordoen:

• Indien ’s morgens als de leerlingen op school zitten, blijkt dat er zich in de loop van de dag een calamiteit zal voordoen, neemt de vervoerder van de gemeente Almelo contact op met de ambtenaar uitvoering leerlingenvervoer. In overleg met de leerplichtambtenaar wordt een besluit genomen om het vervoer al dan niet op een eerder tijdstip te laten plaatsvinden.

• De gemeente meldt dit aan de scholen, waarna de scholen de ouders in kennis stellen. Ouders dienen hiervoor telefonisch bereikbaar te zijn. De ouders moeten er zorg voor dragen, dat er op het moment dat hun kind thuis wordt afgezet, er opvang aanwezig is.

• De gemeente Almelo neemt contact op met de coördinator vervoer van de gemeenten waar de leerlingen op de desbetreffende scholen vandaan komen. De coördinator geeft hierbij ook het tijdstip door waarop de Almelose leerlingen zullen worden opgehaald, zodat zij dit kunnen kortsluiten met hun vervoerders.

• Indien er melding gemaakt wordt van een calamiteit, waarbij er sprake is van gevaar in het schoolgebouw, worden de leerlingen bij een vervangende locatie opgehaald.

• De school houdt bij welke leerlingen al naar huis vervoerd zijn.

Indien ouders ondanks een check, waarin ze aangeven thuis te zijn, toch niet thuis zijn, beoordeelt de chauffeur of het mogelijk is de leerling bij de buren af te zetten. Leerlingen worden in ieder geval nooit aan hun lot overgelaten en niet afgezet indien er geen opvang aanwezig is. Leerlingen waarvan de ouders niet bereikbaar zijn, of niet op tijd opvang kunnen regelen, blijven op school. De gemeente houdt dan ruggespraak met de school, de vervoerder en eventueel de ouders, hoe deze leerlingen thuis gebracht zullen worden.

12 Geldelijke bijdrage 12.1 Ouderbijdrage De ouderbijdrage is een vrijwillige bijdrage. Met de ouderbijdrage koopt u als het ware diensten die uw kind op school worden aangeboden, maar die niet wettelijk zijn vastgesteld en waarvoor de school dan ook geen vergoeding ontvangt van het Ministerie van Onderwijs (excursies, vieringen, ouderavonden, Sinterklaas cadeautje enzovoorts). De ouderbijdrage voor het schooljaar 2011-2012 is vastgesteld op € 20,00. Reglement ouderbijdrage: Artikel 1 De ouderbijdrage wordt betaald voor elke leerling die in het cursusjaar staat ingeschreven als leerling van Het Mozaïek door de ouder(s) of wettelijke verzorger van de leerling. Een verzoek tot betaling krijgt u aan het begin van het schooljaar. Artikel 2 De ouderbijdrage wordt van jaar tot jaar door de directeur van Het Mozaïek vastgesteld op basis van het reglement Ouderbijdrage. De Ouderraad heeft instemming inzake de hoogte en de bestemming van de ouderbijdrage. De overeenkomst ouderbijdrage wordt aangegaan voor de duur van een schooljaar. Artikel 3 1. De ouderbijdrage heeft betrekking op het gehele schooljaar, lopende van 1 augustus tot en met 31 juli van het daaropvolgende jaar. 2. Voor de leerling die gedurende de loop van het schooljaar wordt toegelaten, wordt de ouderbijdrage vastgesteld op basis van de werkelijke kosten. 3. Voor de leerling die gedurende de loop van een schooljaar de school verlaat, wordt de ouderbijdrage geheven tot het einde van het desbetreffende kwartaal. Geïnde gelden ten behoeve van schoolreis worden aan de ouders gerestitueerd voorzover het gelden betreffen inzake te maken kosten die vanwege het verlaten van Het Mozaïek van de desbetreffende leerling, niet meer ten laste van Het Mozaïek komen. Artikel 4 De ouderbijdrage wordt vastgesteld op basis van het Reglement Ouderbijdrage. Artikel 5 De ouderbijdrage en de eventuele bijkomende kosten dienen uiterlijk op de vervaldag vermeld in de toegezonden nota, te worden voldaan. Artikel 6 1. De sectordirecteur van Het Mozaïek kan ontheffing verlenen van het in dit reglement bepaalde en van de uit dit reglement voortvloeiende verplichtingen. Een dergelijk besluit wordt schriftelijk aan de betreffende ouders kenbaar gemaakt.


2. Bezwaren tegen (de hoogte van) de ouderbijdrage dienen te worden gezonden aan de sectordirecteur van Het Mozaïek, Beverdamlaan 11, 7602 XR Almelo. 3. De sectordirecteur beslist binnen zes weken na ontvangst van een bezwaarschrift en stelt de bezwaarde van haar besluit schriftelijk en gemotiveerd in kennis. Artikel 7 1. De ouderbijdrage is vrijwillig. 2. De toelating van de leerling tot de school wordt niet afhankelijk gesteld van betaling van de ouderbijdrage. Het reglement is slechts van toepassing in geval de in artikel 1 genoemde persoon de bijgevoegde overeenkomst ouderbijdragen heeft ondertekend. Deze verplichting tot betaling is van toepassing voor zover de ouders via de overeenkomst hebben te kennen gegeven aanspraak te willen maken op de in de overeenkomst nader opgenomen voorzieningen. 3. Indien is aangegeven dat slechts van een gedeelte van het voorzieningenpakket gebruik zal worden gemaakt, zal de vastgestelde ouderbijdrage gebaseerd zijn op de kosten van het gekozen voorzieningenpakket. 4. De directeur behoudt zich het recht voor om in geval van niet betaling van de ouderbijdrage, de leerling uit te sluiten van de extra voorzieningen die met de ouderbijdrage worden betaald. Artikel 8 Wijze van betaling De ouderbijdrage kan als volgt worden voldaan: Door middel van een door u zelf te verzorgen betalingsopdracht in september van het lopende schooljaar, bij uw bank.

De betaling dient te geschieden op: Bankrekening 15.23.79.185 t.n.v. St. Attendiz inz. Het Mozaïek SO Almelo OR Er moet bij vermeld worden: De naam van de leerling, de groep en Ouderbijdrage. 12.2 Schoolreisje In het voorjaar is het jaarlijkse schoolreisje. De bestemming wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld. Voor deelname aan het schoolreisje vragen we de ouders een aparte financiële bijdrage, namelijk € 30,00. Leerlingen voor wie niet betaald is, gaan niet mee met het schoolreisje, zij gaan die dag gewoon naar school. Als u niet in staat bent de gevraagde bijdrage te betalen, dan maken wij natuurlijk een uitzondering. U kunt dan contact opnemen met de directeur van de afdeling. Uw kind mag snoep en drinken meenemen met het schoolreisje. Patat, drinken en ijs zullen echter niet ontbreken.

12.3 Sponsoring De school doet regelmatig een beroep op financiële ondersteuning door diverse fondsen. Het geld wordt besteed aan een van tevoren vastgesteld doel. Sponsoring door bedrijven of instellingen is ook mogelijk. Sponsoring mag de inhoud van het onderwijs niet beïnvloeden. Aanvragen voor sponsoring worden getoetst door het managementteam en door de deelMR.

13 Schoolvakanties en vrije dagen 13.1 Vakantierooster schooljaar 2011 - 2012 Hierbij treft u het overzicht aan van schooltijden, vrije dagen, vakanties en studiedagen van SO Het Mozaïek Almelo. Hoewel SO Het Mozaïek Almelo 1 school is, is er sprake van verschillende schooltijden per locatie. Deze zijn enerzijds afgestemd op het leerlingenvervoer, anderzijds hangen ze samen met het feit dat de onderbouw aan het Speenkruidpad gebruik maakt van de mogelijkheid om de schooldag iets langer te maken en daardoor veel woensdagen per maand de leerlingen vrijaf te geven. Na een algemeen overzicht ziet u een overzicht van locatiespecifieke vrije dagen. VAKANTIEREGELING SCHOOLJAAR 2011 – 2012

Locatie Beverdamlaan en locatie Speenkruidpad

Herfstvakantie 17-10-2011 t/m 21-10-2011 Kerstvakantie 26-12-2011 t/m 06-01-2012 Voorjaarsvakantie 27-02-2012 t/m 02-03-2012 Goede Vrijdag 06-04-2012 Tweede Paasdag 09-04-2012 Meivakantie 30-04-2012 t/m 04-05-2012 Hemelvaart 17-05-2012 t/m 18-05-2012 Pinkstervakantie 28-05-2012 t/m 30-05-2012 Zomervakantie 23-07-2012 t/m 31-08-2012


Locatie Beverdamlaan Hieronder treft u specifieke informatie aan m.b.t. vrije dagen voor de leerlingen van de locatie Beverdamlaan. De volgende extra vrije dagen zijn ingepland: 26 September 2011 Studiedag 1 14 November 2011 Studiedag 2 5 December 2011 12.00 uur vrij Beverdam, 12.30 u. Speenkruidpad:

geen taxivervoer terug naar huis 23 December 2011 12.00 uur vrij Beverdam, 12.30 u. Speenkruidpad:

geen taxivervoer terug naar huis 23 Januari 2012 Studiedag 3 27 April 2012 Teamdag (st.dag 4) 17 t/m 18 Mei 2012 Hemelvaart (kinderen vrij) 31 Mei 2012 Studiedag 5 1 Juni 2012 Studiedag 6 9 Juli 2012 Studiedag 7 18 Juli 2012 Kennismaking nieuwe leerlingen 20 Juli 2012 12.00 uur vrij Beverdam, 12.30 u. Speenkruidpad:

geen taxivervoer terug naar huis Locatie Speenkruidpad Hieronder treft u specifieke informatie aan m.b.t. vrije dagen van de leerlingen van de locatie Speenkruidpad. De volgende 11 woensdagen gaan de kinderen wel naar school: 2 september 2011 5 oktober 2011 2 november 2011 7 december 2011 11 januari 2012 8 februari 2012 7 maart 2012 4 april 2012 9 mei 2012 6 juni 2012 4 juli 2012 De overige woensdagen zijn de kinderen vrij. 14 november 2011 studiedag 1 5 december 2011 12.30 uur vrij (geen taxivervoer terug naar huis) 23 december 2011 12.30 uur vrij (geen taxivervoer terug naar huis) 27 april 2012 studiedag 2 20 juli 2012 12.30 uur vrij (geen taxivervoer terug naar huis) 13.2 Leerplichtwet Een kind moet naar school uiterlijk op de eerste dag van de nieuwe maand na zijn of haar vijfde verjaardag. Vierjarigen mogen naar school, maar zijn dus niet leerplichtig. Vakantieverlof Voor het geven van verlof buiten de schoolvakanties geldt als algemeen uitgangspunt dat dit niet mogelijk is, tenzij er sprake is van artikel 13A van de Leerplichtwet. Hierin staat aangegeven dat verlof gegeven kan worden indien de specifieke aard van het beroep van één van de ouders het slechts mogelijk maakt om buiten de schoolvakanties op vakantie te gaan. Een verzoek daartoe dient minimaal twee maanden van tevoren aan de directeur van de school te worden voorgelegd. Er moet een werkgeversverklaring worden overlegd waaruit blijkt dat geen verlof binnen de officiële vakantie mogelijk is. Het verlof:

• kan slechts eenmaal per schooljaar worden verleend; • mag niet langer duren dan tien schooldagen; • mag niet plaatsvinden in de eerste twee weken van het schooljaar.

Tegen de beslissing van de directeur is bezwaar/beroep mogelijk op grond van de Algemene Wet bestuursrecht.

Gewichtige omstandigheden De schoolleiding kan tevens verlof verlenen wegens gewichtige omstandigheden. Ook hiervoor geldt een maximum van tien dagen per schooljaar. Gewichtige omstandigheden kunnen plezierige, maar ook minder plezierige omstandigheden zijn. Een verzoek om extra verlof in geval van gewichtige omstandigheden op grond van het gestelde in artikel 14, lid 1, van de Leerplichtwet, dient vooraf of binnen twee dagen na ontstaan van de verhindering aan de directeur van de school te worden voorgelegd en door deze op basis van de wet worden afgehandeld.


Het gaat om de volgende situaties: 1. Het voldoen aan een wettelijke verplichting voor zover dit niet buiten de lesuren kan geschieden; 2. Verhuizing voor ten hoogste één dag; 3. Het bijwonen van het huwelijk van bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad voor één of ten hoogste twee dagen afhankelijk van de vraag of dit huwelijk wordt gesloten in of buiten de woonplaats van belanghebbende; 4. Ernstige ziekte van ouders of bloed- of aanverwanten tot en met de derde graad. De duur van het verlof gaat in overleg met de leerplichtambtenaar van de woongemeente; 5. Overlijden van:

• bloed- of aanverwanten in de eerste graad voor ten hoogste vier dagen; • bloed- of aanverwanten in de tweede graad voor ten hoogste twee dagen; • bloed- of aanverwanten in de derde of vierde graad voor ten hoogste één dag;

6. 25-, 40- en 50-jarig ambtsjubileum en het 12,5-, 25-, 40-, 50-, of 60-jarig huwelijksjubileum van ouders of grootouders voor 1 dag; 7. Andere gewichtige omstandigheden, maar geen vakantieverlof.

Eén en ander betekent dat geen verlof kan worden verleend voor een extra vakantie wegens wintersport, een tweede vakantie, een extra lang weekend, deelname van leerlingen aan evenementen, een langdurig bezoek aan de familie in het land van herkomst et cetera. Een verzoek om extra verlof in geval van gewichtige omstandigheden op grond van artikel 14, lid 3 van de Leerplichtwet voor meer dan tien schooldagen per schooljaar dient minimaal één maand van tevoren via de directeur van de school bij de leerplichtambtenaar van de woongemeente te worden voorgelegd. Dit gebeurt door middel van een standaardformulier wat u van de leerkracht kunt krijgen. Dit verlof wordt door de leerplichtambtenaar alleen verleend indien de ouders bij het verzoek een verklaring van een arts of maatschappelijk werker kunnen overleggen, waaruit blijkt dat een verlof noodzakelijk is op grond van medische of sociale indicatie betreffende één van de gezinsleden. De leerplichtwet impliceert aldus dat de schoolleider alleen verlofaanvragen behandelt, die een periode van maximaal tien schooldagen betreffen. Hij dient deze conform de bovenstaande afspraken te behandelen en is strafbaar indien hij dit niet doet. Bij ongeoorloofd schoolverzuim moet de directeur aangifte doen bij de leerplichtambtenaar en zijn de ouders/verzorgers strafbaar. Er wordt proces-verbaal opgemaakt, waarbij de ouders beboet kunnen worden. 13.3 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van schoolverzuim Op Het Mozaïek wordt bij de administratie dagelijks een absentielijst bijgehouden. In geval van regelmatige afwezigheid neemt de groepsleerkracht of de mentor contact op met de ouders of verzorgers. Er is eveneens overleg tussen de leerkracht en de schoolmaatschappelijk deskundige. Daarnaast kan ook overleg plaatsvinden met andere betrokken hulpverleners zoals Karakter, Dimence of MEE. Tijdens de eerstvolgende leerlingbespreking komt het schoolverzuim aan de orde. Indien nodig wordt een extra leerlingbespreking ingelast. In deze leerlingbespreking moet de aard en de achtergrond van het verzuim duidelijk worden. Tevens worden hier afspraken gemaakt die vervolgens besproken worden met de ouders/verzorgers. Één van deze afspraken kan zijn het inschakelen van de leerplichtambtenaar. 13.4 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van lesuitval Ziekte en afwezigheid van een leerkracht of assistent brengt op iedere school onrust. Echter bij leerlingen met een psychiatrische stoornis is structuur en voorspelbaarheid vaak een voorwaarde om te kunnen functioneren. Het niet aanwezig zijn van de vaste leerkracht of de vaste assistent brengt daarom bijzonder veel onrust in de klas. Vervangen in één van onze groepen is dan ook een zware opgave. Als een leerkracht of assistent zich ziek meldt doen we ons uiterste best toch vervanging te regelen. Bij kortdurende ziekte kan het ook gebeuren dat de onderwijsassistent de leerkracht vervangt. Mocht het echter niet mogelijk zijn vervanging te regelen op de hierboven genoemde wijze, dan rest niets anders dan één of meer leerlingen vrijaf te geven. Hierbij wordt ervoor gezorgd dat de lesuitval zoveel mogelijk verdeeld wordt. Gelukkig is dit het afgelopen schooljaar niet nodig gebleken. In de Ouderenquete van mei 2011 bleek er onder de ouders zeer grote tevredenheid over de wijze waarop school ziekte van het personeel opvangt. Sommige van onze leerlingen hebben zoveel behoefte aan regelmaat en eenduidigheid dat zij niet kunnen functioneren als er een vreemde leerkracht in de klas komt. Komen zij in zo’n situatie wel op school dan vragen zij één op één begeleiding. Dit is helaas bijna niet te realiseren. Het gebeurt dan dat een leerling noodgedwongen


meerdere dagen thuis moet blijven. Gelukkig zijn dit uitzonderingen en we proberen al het mogelijke om dit te voorkomen.

14 Het team van Het Mozaïek – SO maandag dinsdag woensdag donderdag Vrijdag Speenkruidpad Madelief Wies Wies X Wies Wies Madeliefje Marjolein Marjolein Marjolein X X Iris Iris Hildegard X X Margriet Martine Martine Martine Martine Martine Hildegard Hildegard Hildegard Jacqueline Jacqueline Klaver Nienke Nienke Iris (Martine) Iris (Martine) Nienke Beverdamlaan Groep 3,4 MA DI WOE DO VR Leerkracht Dorien X X X X X Onderwijsassistent Yvonne R. en

Christel Yv Yv - Chr Chr

Groep 4,5 MA DI WOE DO VR Leerkracht Amely X X X X X Onderwijsassistent Marjon X X - X X Groep 5,6 MA DI WOE DO VR Leerkracht Marjolein X X X X X Onderwijsassistent Yvonne v.L. X X - X X Groep 6,7 MA DI WOE DO VR Leerkracht Bea X X X X X Onderwijsassistent Fatos en Sjoerd F F S F - Groep 7,8 MA DI WOE DO VR Leerkracht Esther X X X X X Onderwijsassistent Sabine X X - X X Groep Karakterklas 1 MA DI WOE DO VR leerkracht Merel en

Suzanne M M M/S

(Marloes) S (Marloes)

S (Marloes)

onderwijsassistent - - - - - - Groep Karakterklas 2 MA DI WOE DO VR leerkracht Marleen en

Marloes Marloes Marloes Marleen Marleen Marleen

onderwijsassistent Sjoerd X X - X X Overigen: Habib Ardan: ma tm vr Joyce Doeve: ma tm vr Kelly Jap: ma en vr Annemieke Willems: ma di do vr Marianne Sattler: ma tm do Grietje Faber: di Judy Broekhuis: ma, di, do, vr Peter van den Berg: ma tm vr


Heeft u tips / opmerkingen over onze schoolgids: laat het ons s.v.p. weten: [email protected]

SCHOOL VOOR SPECIAAL ONDERWIJS CLUSTER 4 …kapstok-it.nl/mozaiek/assets/Uploads/Microsoft...… wil...

Documents

Transcript of SCHOOL VOOR SPECIAAL ONDERWIJS CLUSTER 4 …kapstok-it.nl/mozaiek/assets/Uploads/Microsoft...… wil...