Samen werken aan eenduidigheid

ZORGANNONUMMER 127 - 14

- -

De North American Nursing Diagnosis Association (NANDA)

is zo’n gestandaardiseerde classificatie van verpleegkundige

diagnoses. NANDA diagnoses zijn inmiddels vertaald in vijf-

tien talen, waaronder het Nederlands. NANDA werd NANDA-

International. De NANDA classificatie biedt verpleegkundi-

gen wereldwijd een gemeenschappelijke taal. Hetzelfde geldt

voor de Nursing Outcome Classification (NOC), een classifi-

catiesysteem voor zorgresultaten, en de Nursing Interventions

Classification (NIC) voor de standaardisatie van verpleegkun-

dige interventies. Deze drie classificatiesystemen omvatten

bijna het gehele verpleegkundige besluitvormingsproces en

het klinisch redeneren.

Standaardisatie In Nederland komen NANDA, NOC

en NIC (NNN) weliswaar aan bod binnen de verpleegkundige

opleidingen, maar zorginstellingen passen de classificatie-

systemen nog niet op grote schaal toe. Plannen om dat te

doen zijn er echter wel. Het HagaZiekenhuis koos er drie jaar

geleden voor om het methodische handelen een centrale

plaats te geven in het Elektronisch Verpleegkundig Dossier

(EVD). Friso Raemaekers, voorzitter van de Verpleegkundige

Adviesraad van het HagaZiekenhuis: ‘Het verkleinen van de

kloof tussen opleiding en praktijk is een belangrijke reden om

bewust te kiezen voor deze drie-eenheid. Tijdens de ontwikke-

ling en de implementatie van het huidige EVD in het Haga

Ziekenhuis hebben we al met veel zaken rekening gehouden.

Vanuit Houston nemen we nieuwe inzichten en modellen mee

om deze implementatie te finetunen.’

Het Erasmus MC koos onlangs voor gebruik van standaardi-

Tekst en foto: Friso Raemaekers

Samen werken aan een-duidigheid

Een gestandaardiseerde taal maakt de communicatie

eenvoudiger en eenduidiger. Daar zijn de zeven Neder-

landse deelnemers aan het tweejaarlijkse congres van

NANDA-I dat in mei plaatsvond in Houston (VS), het

hartgrondig over eens. Zij slaan de handen ineen om

eenheid in taal in de verpleegkunde ook in Nederland

te bevorderen.


Congres


-

Praktijk

satie, vertelt Helen de Graaf, consultant binnen het program-

ma Vernieuwing Zorg ICT. ‘NANDA, NIC en NOC zijn de meest

gedetailleerde classificatiesystemen. Een aantal verpleegaf-

delingen heeft hier op papier inmiddels ervaringen mee

opgedaan. Momenteel begeleid ik een project om selecties

van diagnoses op te stellen voor gebruik in het elektronisch

patiëntendossier.’

Als lid van de NANDA-I Diagnosis Development Committee

zag Helen de Graaf de conferentie als een uitgelezen mo-

gelijkheid om ervaringen te delen. ‘In Amerika, maar ook

bijvoorbeeld in Zwitserland is veel ervaring opgedaan met het

implementeren van NANDA, NIC en NOC in elektronische

patiëntendossiers. Daar kunnen we veel van leren.’ De ver-

pleegkundige beroepsgroep in Nederland is nog te weinig

zichtbaar, vindt De Graaf. ‘Door gebruik te maken van deze

classificatiesystemen wordt veel beter zichtbaar waar de ver-

pleegkundige zorg uit bestaat en wanneer wat nodig is voor

de individuele patiënt. Bovendien wordt zo een grote hoe-

veelheid informatie verzameld, waarmee we veel practise-

based evidence kunnen omzetten in evidence-based prac-

tice. Met als uiteindelijk doel: een betere kwaliteit van zorg.’

Eenduidige verpleegkundige diagnose

Senior verpleegkundige Claudia Mangelaars en regieverpleeg-

kundige Jacolien Stuij hebben binnen het Erasmus MC Daniël

den Hoed - bij wijze van pilot - inmiddels ook ervaring opge-

daan met de classificatiesystemen. Mangelaars: ‘Op dit

moment zijn we op de chirurgische oncologie druk bezig om

NANDA, NIC en NOC te integreren binnen het elektronisch

patiëntendossier. Tijdens deze conferentie wilden wij dan ook

meer te weten komen over het stellen van een verpleegkun-

dige diagnose. Welke stappen moet je nemen in dit proces?

Ook was ik benieuwd naar toepassing van NIC en NOC bin-

nen de dagelijkse handelingen op een verpleegafdeling.’

Stuij hield op het congres namens de projectgroep een

presentatie over hun ervaringen. ‘Aan het einde van de

presentatie kreeg ik een vraag van Lynda Carpenito over de

werkbaarheid van geselecteerde diagnoses per patiënten-

categorie. Ik vond het een eer dat zij naar mijn presentatie

heeft geluisterd en daar ook nog dieper op in wilde gaan.’

Mangelaars vond de pre-conferentie erg leerzaam.

‘We moesten beoordelen of een ingediende mogelijke diag-

nose voldeed aan de voorwaarden om geaccepteerd te wor-

den. Ik vond het erg leerzaam te zien hoe collega verpleeg-

kundigen uit andere landen zo’n diagnose ‘lezen’. Je merkt

dan dat eenduidigheid van taal erg belangrijk is. Neem een

op het eerste gezicht eenvoudig woord als familie.

In Nederland bedoelen we dan vooral de bloedverwanten,

terwijl het woord family in Australië en Amerika ook kan

slaan op buren en vrienden. Daar hebben ze het eerder over

relatives als het gaat om naaste familie. Om maar aan te

geven hoe belangrijk eenduidigheid is binnen diagnoses.

Achterstandspositie Wolter Paans, docent en

onderzoeker aan de Hanzehogeschool in Groningen, gaf

tijdens het congres een presentatie over zijn onderzoek naar

de kwaliteit van de verpleegkundige communicatie geduren-

de het opnamegesprek. Ook hij toont zich enthousiast over

de classificatiesystemen. ‘De onderzoekers binnen de NANDA,

NIC en NOC houden zich bezig met het hart van de verpleeg-

kunde. Ze denken voortdurend na over wat het vak nu is en

wat het zou kunnen zijn. Het zijn inspirerende vrijwilligers-

organisaties die onderzoeksresultaten praktisch beschikbaar

stellen voor het onderwijs en de zorgpraktijk.’ Paans, lid van

de NANDA-I Education & Research Committee kijkt terug op

een informatief congres. ‘Vooral de ontwikkelingen in Azië

en Zuid-Amerika zijn opvallend. Het onderzoek dat daar ge-

daan wordt - vaak in samenwerking met Europese en

Amerikaanse onderzoeksgroepen - is van opvallend hoog

niveau. We moeten oppassen dat we in Nederland niet in een

achterstandspositie komen als het gaat om de implementatie

van wetenschappelijke inzichten rond diagnostiek, interventies

en zorguitkomsten in de verpleegkunde.’

Verschillende instellingen hebben plannen

om classi!catiesystemen te gebruiken voor

de inrichting van het elektronisch verpleeg-

kundig dossier. Momenteel wordt er een

netwerk opgezet over Eenheid in taal.

Meer informatie:

[email protected]

Verpleegkundige classificatie

Een verpleegkundige classificatie heeft positieve gevol-

gen voor:

de communicatie tussen verpleegkundigen onderling,

interdisciplinair met andere zorgprofessionals en met patiënten;

een uniforme en efficiënte verslaglegging ter bevor-

dering van het verzamelen en analyseren van gegevens van

patiënten;

het evalueren van de geleverde zorg door gebruik te

maken van gezamenlijke zorgresultaten;

het inzichtelijk maken van de verpleegkundige praktijk

voor andere belanghebbenden, zoals het ministerie van VWS en de

Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGz);

de ontwikkeling van het elektronisch patiëntendossier, door-

dat NANDA, NOC en NIC toegevoegd is aan SNOMED CT en

past binnen de normen van HL7.


Oproep

Samen werken aan eenduidigheid

Health & Medicine

Transcript of Samen werken aan eenduidigheid