Rondetafel schuldpreventie: schulden in cijfers

Eric Dirikxcel Armoedebestrijding

21 oktober 2011

1. Inleiding

2. Nationaal en lokaal perspectief

3. Besluit

SCHULDEN

1. Inleiding

Verschillende soorten schulden:– Overlevingsschulden– Compensatieschulden– Aanpassingsschulden– Overbestedingsschulden– Onvermogenschulden

1. InleidingBij wie ontstaan er schulden?Groepen die een bovengemiddeld risico lopen op een

problematische schuldsituatie zijn: (Percentage personen dat leeft in een huishouden met minstens 1 achterstallige betaling totaal = 5%, bron EU-Silc en ADSEI, Vlaanderen 2009)

– Alleenstaanden (5%)– Alleenstaande ouders (17%)– Mensen met een laag inkomen (uit een uitkering of

werk) (11%)– Laagopgeleiden (5%)– Gezin met kinderen en W=0 (21%)– Niet EU-burger (18%) tov EU burger (3%)– Huurder (11% tov eigenaar 3%)

1. InleidingBij wie ontstaan er schulden?– Zelfstandige ondernemers– Verslaafden– Ouderen met beginnende dementie of

andere gezondheidsproblemen– Functioneel analfabeten– …

1. InleidingWanneer ontstaan er schulden?– overlijden van de partner– echtscheiding– persoonlijk letsel of ziekte– ontslag of het niet verlengen van een

tijdelijk contract– beginnen van een eigen bedrijf– verhuizen– …

2. Nationaal perspectief

– Registratie door Centrale voor kredieten aan particulieren (onderdeel van de Nationale Bank van België)

– Doel: de preventiemiddelen in de strijd tegen de overmatige schuldenlast van particulieren te versterken

2. Nationaal perspectief

– Aantal kredietnemers met een betalingsachterstand

– Aantal kredietovereenkomsten met een openstaande betalingsachterstand

– Totaal achterstallige bedrag– Nieuwe betalingsachterstanden– Aantal collectieve schuldenregelingen– Aantal nieuwe aanvragen collectieve

schuldenregeling

2. Nationaal perspectief

– Aantal kredietnemers met een betalingsachterstand:

Stijging met 2,5% tot 365.374 personen

(4,2% van de meerderjarige bevolking)

(2010 tov 2009)

2. Nationaal perspectiefAandeel van de meerderjarige bevolking met ten minste één contract

2. Lokaal perspectief

• Totaal aantal personen met minstens 1 contract, Arrondissement (!) Gent (eind 2010):– 225 735 (Be: 4 963 644)– Arr. Gent staat voor 4,5% van de

Belgische contracten– 52,9% van de meerderjarige bevolking

heeft minstens 1 contract lopen (BE: 57,0%)

2. Lokaal perspectiefAandeel van de meerderjarige bevolking met ten minste één contract

2. Nationaal perspectiefAandeel van de meerderjarige bevolking met ten minste één achterstallig contract

2. Lokaal perspectief

• Achterstallige contracten, Arrondissement (!) Gent (eind 2010):– 12 654 personen hebben minstens 1

achterstallig contract (BE: 365 374 personen)

– Arr. Gent staat voor 3,4% van de achterstallige Belgische contracten

– 2,9% van de meerderjarige bevolking heeft een achterstallig contract (BE: 4,2%)

2. Lokaal perspectiefAandeel van de meerderjarige bevolking met ten minste één achterstallig contract

2. Nationaal perspectief

– Aantal kredietovereenkomsten met een openstaande betalingsachterstand:

Toename met 3,3% tot 448 725 Contracten (2010 tov 2009)

Maw: 5,44% van de kredietovereenkomsten heeft een betalingsachterstand in 2010

2. Nationaal perspectief

– Stijging van het aantal betalingsachterstanden geldt voor alle kredietvormen

– De stijging is voor het 2e jaar op rij het grootst bij de hypothecaire kredieten (+4,0%), gevolgd door kredietopeningen (+3,9%)

2. Nationaal perspectief

– Totaal achterstallige bedrag:

Toename met 0,26 miljard euro tot 2,42 miljard euro

Stijging meer uitgesproken bij hypothecaire kredieten dan bij consumentenkredieten

2. Nationaal perspectief

– Nieuwe betalingsachterstanden:

123 704 in 2010, ongeveer evenveel als in 2009

2. Nationaal perspectief

– Aantal collectieve schuldenregelingen:

87 125 in 2010, een toename met 11,5% tov 2009

2. Nationaal perspectief

– Aantal nieuwe aanvragen collectieve schuldenregeling:

17 864 nieuwe aanvragen in 2010, 1960 meer dan in 2009

2. Lokaal perspectief

• Aantal berichten van toelaatbaarheid van collectieve schuldenregelingen, Arrondissement (!) Gent (eind 2010):– 5.601 (Be: 87.125)

2. Lokaal perspectiefBerichten van toelaatbaarheid van collectieve schuldenregelingen (%), Arr. Gent

2. Nationaal perspectief

– Uitstaand achterstallig bedrag neemt sneller toe dan het aantal uitstaande wanbetalingen.

– Meer mensen met betalingsmoeilijkheden, maar ook de bestaande betalingsmoeilijkheden nemen toe.

– Dus ook meer mensen die gebruik maken van collectieve schuldenregeling. (Bijna dubbel zoveel op 6 jaar tijd in het arr. Gent)

2. Lokaal perspectiefCijfers voor Gent

3. Besluit• Arrondissement Gent vormt geen uitzondering in vergelijking met België• Schuldproblematiek wordt groter in aantallen, en ook relatief kent het probleem een stijging• Hypothecaire kredieten en kredietopeningen worden steeds moeilijker afgelost

6 Getuigenissen

1. Gezondheidskosten (UZ Gent, Patricia Fruyt)

2. Energie- en waterschulden (OCMW Gent Christel Herman)

3. Onderwijs (Eurowheels, Lieve Achten)

4. Armoedebeweging (BMLIK, Rudy Balcaen)

5. Jongeren (CAW Artevelde, Frances Van Belle)

6. Opnieuw je eigen centen beheren(OCMW Gent, Joost Neukermans)