Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide...

19
Een uitgave van het Reis- en Opleidingscentrum Kortrijksesteenweg 733 – B – 9000 Gent Verschijnt driemaandelijks 3 Reiswijzer 77 September 2019 Reiswijzer 77 September 2019 1 Ten geleide Het nieuwe schooljaar is begonnen, wat tevens de voorbode van de herfst is. Of de nazomer - hopelijk - een Indian summer,… Traditioneel is september een ‘goede maand om te reizen’. Reisorganisatoren hebben echter hun winterbrochure al uitgebracht en denken volop aan het ‘nieuwe seizoen’ in 2020. De nodige reservaties dienen alsmaar vroeger te worden gemaakt en prijzen stijgen al naargelang de tijd vordert. Niet alleen de ‘Brexit’ zorgt voor onzekere tijden. Ook het klimaat laat zijn regelmaat varen. En toch blijven we plannen, blijven we vooruitzien en zelfs hunkeren naar een nieuw seizoen. Want elke jaarfase heeft haar particulariteit. Straks kleuren de bladeren goud en geel en rood en zetten de bomen in hun mooiste herfsttooi. Ze maken plaats voor onguur weer en de gezelligheid van het haardvuur. Wie hiervan niet nostalgisch wordt, zoekt warmere oorden op, net als de trekvogels die onverbiddelijk elk jaar opnieuw weten waar te overwinteren. Alle Jahre wieder’ klinkt een kinder-kerstliedje. Weldra is het kerst en nadert het jaareinde. De voorbode van een nieuw begin… Uw reisleiders trotseerden de natuurelementen en bezochten Roemenië. Zij verwachtten een land in puin, armoede troef, schuwe mensen, verwoeste en verlaten gebouwen, want Roemenië is toch een ex- Sovjet land, waar onvrijheid en ontbering eerder norm dan uitzondering was. Groot was hun verbazing toen ze – letterlijk – bloeiende dorpjes binnenreden, vrolijke, opgewekte inwoners hen gastvrij onthaalden, hen trots hun eeuwenoude gebouwen toonden en hun volksverhalen levensecht navertelden. De ‘achterstand’ ten opzichte van ‘ons’ westen manifesteert zich alleszins niet – of niet meer – in moderne apparatuur, design meubilair of ‘fancy’ hotels, nieuwe wagens… Het traditionele beeld van een achtergesteld en arm Roemenië is voorgoed van de baan. De moderniteit, een nieuw begin, heeft ook daar zijn intrede gedaan. Al even enthousiast reist Jee-Pee Claus naar het andere eind van de wereld, Patagonië. In onze gure wintermaanden een aangename verpozing, vol afwisseling, van het ‘einde van de wereld’ naar wat miljoenen jaren eerder is opgebouwd, van de dichtbevolkte stad Buenos Aires naar een gebied met amper ½ inwoner per km²… Met de moderne vervoersmiddelen liggen ook deze werelden open voor onze voeten. Dat was ooit eens anders. Maar al even enthousiast trok Thomas Cook de wereld rond. Onze Sarah dook in de archieven en haalde een boeiend verhaal tevoorschijn. Nog enthousiaster-verliefd lijkt Roland op Griekenland. Wie daar niet voor wegsmelt heeft ongetwijfeld een stenen hart. Maar ook in onze contreien kunnen we heel wat beleven, deze winter. U bent allen van harte welkom op (een van) onze causerieën, waar al even enthousiaste reisleiders u zeker kunnen bekoren met hun verhaal. Veel leesgenot Karel Peeters Afgev. Bestuurder vzw ROC Inhoud Roemenië ............................................................................. 2 Het mysterieuze Patagonië................................................... 5 Toerisme en vooruitgang in de 19 de eeuw ............................ 8 Heb Hellas lief … ................................................................. 10 Causerieën: Lezingen & Cursussen .................................. Berlijn: Van nazibolwerk tot de meest hippe Europese hoofdstad ........................................................................... 12 Spanje: bemind, en toch onbekend ................................... 13 Gruuthuse en de Bourgondiërs… in Brugge ....................... 14 Kunst in Brussel .................................................................. 15 Van Eyck. Een optische revolutie ....................................... 16 Overzicht Causerieën ............................................................. COLOFON ...............................................................................

Transcript of Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide...

Page 1: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

Een uitgave van het Reis- en Opleidingscentrum Kortrijksesteenweg 733 – B – 9000 Gent Verschijnt driemaandelijks

3 Reiswijzer 77 September 2019

Reiswijzer 77

September 2019

1

Ten geleide Het nieuwe schooljaar is begonnen, wat tevens de voorbode van de herfst is. Of de nazomer - hopelijk - een Indian summer,… Traditioneel is september een ‘goede maand om te reizen’. Reisorganisatoren hebben echter hun winterbrochure al uitgebracht en denken volop aan het ‘nieuwe seizoen’ in 2020. De nodige reservaties dienen alsmaar vroeger te worden gemaakt en prijzen stijgen al naargelang de tijd vordert. Niet alleen de ‘Brexit’ zorgt voor onzekere tijden. Ook het klimaat laat zijn regelmaat varen. En toch blijven we plannen, blijven we vooruitzien en zelfs hunkeren naar een nieuw seizoen. Want elke jaarfase heeft haar particulariteit. Straks kleuren de bladeren goud en geel en rood en zetten de bomen in hun mooiste herfsttooi. Ze maken plaats voor onguur weer en de gezelligheid van het haardvuur. Wie hiervan niet nostalgisch wordt, zoekt warmere oorden op, net als de trekvogels die onverbiddelijk elk jaar opnieuw weten waar te overwinteren. ‘Alle Jahre wieder’ klinkt een kinder-kerstliedje. Weldra is het kerst en nadert het jaareinde. De voorbode van een nieuw begin… Uw reisleiders trotseerden de natuurelementen en bezochten Roemenië. Zij verwachtten een land in puin, armoede troef, schuwe mensen, verwoeste en verlaten gebouwen, want Roemenië is toch een ex- Sovjet land, waar onvrijheid en ontbering eerder norm dan uitzondering was. Groot was hun verbazing toen ze – letterlijk – bloeiende dorpjes binnenreden, vrolijke, opgewekte inwoners hen gastvrij onthaalden, hen trots hun eeuwenoude gebouwen toonden en hun volksverhalen levensecht navertelden. De ‘achterstand’ ten opzichte van ‘ons’ westen manifesteert zich alleszins niet – of niet meer – in moderne apparatuur, design meubilair of ‘fancy’ hotels, nieuwe wagens… Het traditionele beeld van een achtergesteld en arm Roemenië is voorgoed van de baan. De moderniteit, een nieuw begin, heeft ook daar zijn intrede gedaan.

Al even enthousiast reist Jee-Pee Claus naar het andere eind van de wereld, Patagonië. In onze gure wintermaanden een aangename verpozing, vol afwisseling, van het ‘einde van de wereld’ naar wat miljoenen jaren eerder is opgebouwd, van de dichtbevolkte stad Buenos Aires naar een gebied met amper ½ inwoner per km²… Met de moderne vervoersmiddelen liggen ook deze werelden open voor onze voeten. Dat was ooit eens anders. Maar al even enthousiast trok Thomas Cook de wereld rond. Onze Sarah dook in de archieven en haalde een boeiend verhaal tevoorschijn. Nog enthousiaster-verliefd lijkt Roland op Griekenland. Wie daar niet voor wegsmelt heeft ongetwijfeld een stenen hart. Maar ook in onze contreien kunnen we heel wat beleven, deze winter. U bent allen van harte welkom op (een van) onze causerieën, waar al even enthousiaste reisleiders u zeker kunnen bekoren met hun verhaal. Veel leesgenot

Karel Peeters Afgev. Bestuurder vzw ROC

Inhoud Roemenië ............................................................................. 2

Het mysterieuze Patagonië................................................... 5

Toerisme en vooruitgang in de 19de eeuw ............................ 8

Heb Hellas lief … ................................................................. 10

Causerieën: Lezingen & Cursussen ..................................

Berlijn: Van nazibolwerk tot de meest hippe Europese

hoofdstad ........................................................................... 12

Spanje: bemind, en toch onbekend ................................... 13

Gruuthuse en de Bourgondiërs… in Brugge ....................... 14

Kunst in Brussel .................................................................. 15

Van Eyck. Een optische revolutie ....................................... 16

Overzicht Causerieën .............................................................

COLOFON ...............................................................................

Page 2: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 2

Roemenië Onze reisleiders zijn deze zomer het verrassende Roemenië als toeristische bestemming gaan verkennen. Helga Gielen maakte een verslag van deze prachtige reis. Veel mensen kennen Roemenië enkel van de figuur van Dracula, van de Roma-zigeuners en van de voormalige

dictator Ceaușescu. Roemenië bleek tijdens deze reis een interessant land met een bewogen geschiedenis, maar wel ontzettend mooi. Een land waar de turbulente geschiedenis een rijkdom aan architectonische schatten heeft nagelaten, tot complete middeleeuwse stadjes toe. Tijdens deze reis ontdekten we een Roemenië zoals het ‘werkelijk’ is, in tegenstelling tot wat men denkt dat het is. We maakten kennis met dit land in al zijn facetten. Dit land met de veelzijdige cultuur liet een diepe indruk na. We vertrokken met een lijnvlucht naar Boedapest. Aan de luchthaven stapten we in onze bus en reden over de Roemeense grens richting Oradea. Oradea is een elegant stadje in West-Roemenië, waar de ‘1900-stijl’ (Sezession) prijkt. Tijdens een stadswandeling bleek dat sommige gebouwen al mooi gerestaureerd waren, dit in vergelijking met andere paleizen in erbarmelijke toestand. We bezochten in Oradea de orthodoxe Maankerk, het neoclassicistische Staatstheater en we wandelden door de Zwarte Adelaar Passage, een jugendstil winkelgalerij uit 1908 met prachtige glasramen en koepels. Dan naar het hotel in Oradea voor onze eerste overnachting.

De dag nadien bracht de bus ons naar Huedin, een stadje met Romaclanhuizen. De Roma-zigeuners zijn de tweede groot-ste minderheid in Roemenië na de Hongaren. Clanhuizen van de bijgelovige zigeuners blijven steeds onafge-werkt, anders zou het einddoel bereikt zijn.

Onze tocht zette zich verder en langzaam zagen we het landschap veranderen en steeds heuvelachtiger worden. We reden verder naar Cluj-Napoca, het culturele en economische hart van Transsylvanië. We ontdekten de goed bewaarde, sfeervolle oude stadskern. We bezichtigden er onder meer de imposante Sint-Michaëlskerk en het standbeeld van de grootste Hongaarse koning Matthias Corvinus. Vervolgens gingen we verder naar Bistriţa, de meest noordelijke stad van de 7 oude Saksische steden in Transsylvanië.

Gedurende de derde dag maakten we kennis met de meest noordoostelijke regio van Roemenië, Bukovina, beroemd om zijn unieke beschilderde kloosters die deel uitmaken van het UNESCO Werelderfgoed. Onderweg stopten we even in het kuuroord Vatra Dornei met een mooie orthodoxe kerk, één van de zeer vele Roemeens orthodoxe kerken. Moskeeën daarentegen hebben we nergens gezien. Vervolgens brachten we een bezoek aan het Moldovita nonnenklooster in Bukovina, een tamelijk groot complex met een grote kerk en wereldberoemd omwille van haar prachtig beschilderde buitengevel. Niet te missen was ook de ‘Sixtijnse kapel van het oosten’ of het ommuurde klooster van Voroneţ, geroemd om de afbeeldingen van de dag des oordeels.

Moldovita

BESTEMMING IN DE KIJKER

ROEMENIË

Page 3: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 3

De vierde dag reden we naar Târgu Mureş, waar we het cultuurpaleis bezochten, een schoolvoorbeeld van de laat 19e-eeuwse Sezession stijl. Het cultuurpaleis is het belangrijkste monument van de stad. Het gebouw bevat o.a. een concertzaal en enkele musea waar we konden genieten van een interessante kennismaking met moderne Roemeense kunst. Onze weg zette zich verder naar Sighişoara, een sprookjesachtig mooi stadje. Gevestigd op een heuvel en omringd door stevige muren behoudt de stad zijn authentieke, middeleeuwse charme. Het centrum staat niet voor niets op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Boven de oostpoort van de citadel rijst de klokkentoren van de St.-Nicolaaskerk. Aan het plein voor de klokkentoren bevindt zich het geboortehuis van de Munteense prins Vlad III Dracula (Zoon van de draak), ook wel Vlad de Spietser genoemd. Bram Stoker ontleende de naam van zijn graaf Dracula waarschijnlijk aan Vlad de Spietser. Het prachtige kasteel van Bran, beter bekend als het kasteel van Dracula stond iets later op ons programma. Je kan niet naar Roemenië gaan zonder dit kasteel te bezoeken. De zon scheen tijdens de hele reis, maar toen we dit kasteel bezochten, brak een regenbui los. Het zorgde voor een heel toepasselijke sfeer om het kasteel van Dracula te bezoeken,.. Onderweg naar Medias brachten we een bezoek aan Biertan, een schilderachtig dorpje omringd door

wijnheuvels en 19e-eeuwse boerderijen. Het heeft een goed bewaard gebleven, versterkte kerk, waarvan de 6 verdedigingstorens en hoge ringmuren het strategisch belang van deze oude bisschopskerk onderstrepen. In Mediaș, een stadje van de Zevenburgen, werd Vlad de Spietser blijkbaar gevangengehouden in de ‘Ropemakers’ Tower’. De invloed van Transsylvanië is hier nog duidelijk merkbaar. Sibiu is één van de mooiste en best bewaarde historische steden van Roemenië. Hier bezochten we het Brukenthal Museum, een rijkgevuld kunst-museum, met barok en rococostijl interieur. Een must see in Sibiu. In het Brukenthal Museum vinden we er zelfs onze Vlaamse meester Jan van Eyck in terug. Voor 2020 zal het befaamde werk “Man met de blauwe kaproen” worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer en geest van de voorbije eeuwen nog duidelijk voelbaar is.

Biertan

Page 4: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 4

Het bezoek aan de prachtige weerkerk Harman in de late namiddag werd door de hele groep erg geapprecieerd. Hier zie je ook nog de huizen waarin mensen uit de omgeving konden wonen in tijden van gevaar.

Harman weerkerk

De zevende dag bracht de bus ons naar Sinaia, één van de meest geliefde reisdoelen van Roemenië, ook wel ‘de Parel van de Karpaten’ genoemd. Hier bevindt zich het Sinaia-klooster, maar ook de zomerresidentie van de Roemeense koning Carol I: het kasteel van Peles. Carol I was van Duitse afkomst en zou Sinaia hebben uitgekozen als zomerresidentie uit nostalgie voor het Zwarte Woud.

Na het bezoek en de lunch reden we terug naar Braşov, één van de grootste en meest aantrekkelijke steden van Roemenië omringd door de Karpaten. De stad biedt een waaier aan prachtige bezienswaardigheden uit de gotiek en de renaissance. Het interieur van de gotische zwarte kerk was indrukwekkend. Het beste uitzicht op de oude stad heb je vanop de berg Tâmpa. En waarom ’s avonds geen avondmaal met operette voorstelling? Op de voorlaatste dag reden we via ons eerste stuk autoweg naar Boekarest. Eénmaal in de stad was duidelijk te merken dat de stad geïnspireerd is op Parijs. We maakten een rondrit langs de belangrijkste bezienswaardigheden en bezochten de kathedraal van de patriarch. Na de lunch brachten we een bezoek aan het openluchtmuseum, dit gaf ons een duidelijk beeld hoe de Roemeense bevolking leefde op het platteland. Daarna deden we nog een gegidste stadswandeling. Boekarest is een stad in volle ontwikkeling, soms hinderlijk, chaotisch en vol contrasten.

Op onze laatste dag genoten we nog rustig van ons ontbijt en bezochten dan het Parlementspaleis, voorheen Huis van het volk, met een gids. Het bleek eerder een paleis te zijn gebouwd in opdracht van de dictator Ceaușescu, ten koste van het Roemeense volk. Daarna ging het richting luchthaven voor de rechtstreekse vlucht naar Amsterdam. Een bus bracht ons dan terug naar België.

Parlementspaleis

Toen we Roemenië binnenreden bij het begin van onze reis zagen we aan de grens een oud opschrift: “Stop de corruptie”. Er is blijkbaar toch nog werk aan de winkel volgens een lokale verpleegster die in ons hotel probeerde een centje bij te verdienen: “In Roemenië kom je gewoon niet vooruit als je eerlijk bent”. Volgens haar “bleef uiteindelijk alles toch nog bij het oude”. Maar deze reis doorheen Roemenië toonde ons toch vooral een land dat uit een diepe put probeert omhoog te kruipen. Overal was men bezig met renovatie/restauratie. Het blijkt te duur om de aftandse Sovjet-woonblokken en de verlaten kolchozen af te breken, maar je ziet wel op verschillende plaatsen nieuwe warenhuizen en buitenlandse ketens verschijnen. Op de wegen kom je af en toe nog paard en kar tegen, maar je ziet ook veel moderne auto’s ondanks de hoge benzineprijzen. En ondernemers verbeteren de kwaliteit van de Roemeense wijn, tijdens het communistische regime was de kwantiteit het belangrijkst. Of ze proberen geld te verdienen in het toerisme. We hebben tijdens deze reis niet Oltenië bezocht, de geboorteplaats van de beeldhouwer Brancuşi. Deze kunstenaar komt wel uitgebreid aan bod tijdens Europalia Romania 2019! Helga Gielen, ROC-reisleider

Page 5: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 5

Het mysterieuze Patagonië Wie heeft in zijn jeugd niet gedroomd van het, tot de verbeelding sprekende, Patagonië of van de Straat van Magellaen? Een streek waarover gedurende eeuwen de meest fantastische verhalen de ronde deden. Pigafetta, de kroniekschrijver die Magellaen op zijn tocht door de Straat van Magellaen vergezelde, zag er naakte, zingende en dansende reuzen van wel 10 voet hoog en de Spaanse cartograaf Diego Gutierréz dacht er in 1562 zelfs frisbee spelende zeemeerminnen te zien…

Tijdens een nieuwe, uitgelezen reis doorheen Argentinië en Chili, uitgedokterd door de productie, kan men volop genieten van het zo lang onbekende Patagonië, zowel langs Argentijnse als langs Chileense kant. Maar er is zoveel meer! De reis start in Buenos Aires, de bakermat van de tango. Alomtegenwoordig zowel in de “Confiterías” waar iedereen welkom is om doorwinterde beoefenaars te bewonderen of zelf enkele danspasjes te wagen. Zelfs dagdagelijks kunnen de porteños (inwoners van Buenos Aires) en de toeristen, tijdens het shoppen, genieten van de alomtegenwoordige tango in het straatbeeld.

De aller breedste straat van het continent? Het rundsvlees met de allerbeste “asado” ter wereld? Een verbluffende architectuur en een historische geschiedenis die sterk aanleunt bij onze Europese waarden, we vinden het allemaal terug in Buenos Aires. We trekken in het begin van de reis eerst naar de noordergrens met Brazilië en Paraguay om één van de meest adembenemende natuurwonderen te aanschouwen: de watervallen van Iguazú.

Een geheel van meer dan 200 watervallen die over een breedte van meer dan twee kilometer spectaculair naar beneden donderen. De watervallen worden bezocht langs Braziliaanse kant en langs Argentijnse kant via vier verschillende wandeltochten. Eén van de tochten gaat over een breed pad met metalen roosters over de Iguazú rivier tot vlakbij de “Garganta del Diablo”, de keel van de duivel waar de rivier met overdonderend geraas in de diepte stort. Van daaruit gaat de reis recht naar het zuiden. We vliegen over de Straat van Magellaen om te landen in Ushuaia, het zuidelijkste stadje ter wereld, “el Fin del Mundo”. Een honderdtal jaren terug gesticht als een strafkolonie om het gebied te bezetten, te koloniseren, om de oprukkende Chilenen te vlug af te zijn…. De omschrijving aan het “einde van de wereld” is zowel toepasselijk op het stadje, op het Presidio, voormalige gevangenis, op het merkwaardig plaatselijk museum en op de plaats waar alle banen van het continent ophouden. En ook in het plaatselijk “Parque Nacional Tierra del Fuego” spoort het treintje tot aan “het einde van de wereld”…. Een standbeeld ter ere van onze

BESTEMMING IN DE KIJKER

PATAGONIË

Page 6: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 6

Belgische poolreiziger Alain de Gerlache kijkt uit op het Beagle kanaal. Een boottocht op dit kanaal, genoemd naar het schip met de wetenschappelijke expeditie van Darwin mag daarbij niet ontbreken en uiteraard vaart het schip tot de allerlaatste vuurtoren “aan het einde van de wereld”… Vuurland is de beste uitvalbasis voor het verkennen van het mythische Patagonië. Tot het einde van de 19e eeuw, 300 jaar lang, waren alle pogingen om dit gebied te verkennen of te koloniseren grandioos mislukt. Meerdere stoutmoedige kolonisten hebben hun poging met de hongerdood moeten bekopen. Het is een onvruchtbaar en onherbergzaam gebied. Een weinig toegankelijke kustlijn, weinig zandstrand, een verschil tussen ebbe en vloed tot 12 meter!!, bijna geen mogelijkheid tot het aanleggen van havens, klippen onderbroken door rode basalt- en porfierrotsen. Meer in het binnenland een steppegebied op een ondergrond van vulkanisch puimsteen, bedekt met een laag keitjes met uiteindelijk een bovenlaag van verschroeide graszoden, semi-woestijn, dorre doornstruiken en geen humus. Weinig of geen neerslag. Niets wil er groeien, er was weinig leven, weinig wild, in het verleden was het onmogelijk om in het binnenland te overleven. De vooruitgang staat echter niet stil. Patagonië werd

ontsloten door een comfortabel wegennet. Sinds de 20ste eeuw kunnen we dit gebied doorkruisen in de allerbeste omstandigheden. Patagonië is uitgegroeid tot een toeristische trekpleister van formaat. Drukte moet men er echter niet verwachten, de bevolkingsdichtheid is er nog steeds ½ inwoner per km² …. en de enkele tienduizenden bevoorrechte toeristen zullen aan dit cijfer weinig veranderen. We genieten er van de oneindig weidse landschappen, een laag wolkendek dat maar nipt aan onze vingertoppen lijkt te ontsnappen, de melkwitte en de diepblauwe meren met het smeltwater van de Andes, de uitgesneden beddingen van de voormalige gletsjers en estancias van verscheidene tienduizenden hectares groot. De traditionele gauchos, uitgerust als echte cowboys, met boleadores en bombache begeleiden nog altijd kuddes van tienduizenden schapen. En een tocht door Patagonië zou niet compleet zijn zonder het aanschouwen van de machtige gletsjers. Ze bevatten een derde van de voorraad drinkwater wereldwijd! Er wordt er gevlogen naar El Calafate, een uurtje verwijderd van Ushuaia. Op een tachtigtal km van El Calafate vinden we de beroemdste van alle gletsjers, de enige ter wereld die via land te bereiken is, de Perito Moreno gletsjer. De Perito Moreno gletsjer is

Page 7: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 7

5 km breed, heeft een oppervlakte van maar liefst 250 km² en een lengte van 30 km.

De gletsjer glijdt naar beneden met een snelheid van één tot twee meter per dag. Langs de randen worden rotsen meegesleurd met de vorming van morenen. De gletsjer kalft af in het Argentino meer. Door de luchtbelletjes ingesloten in de ijsmassa wordt het licht verschillend gerefracteerd, het gletsjerijs verkrijgt een blauwe schijn. Dit is vooral goed zichtbaar in de gletsjerspleten. Op een veertigtal km van El Calefate ligt Puerto Punta Bandero. Daar gaan we aan boord van een catamaran voor een dagexcursie en varen we over het Lago Argentino. Daar kunnen we tal van ijsbergen en ijssculpturen in alle mogelijke tinten van sneeuwwit tot diepblauw bewonderen. Via de “Muil van de Duivel” varen we naar de Upsala-gletsjer die uitmondt in de noordelijke arm van het Lago Argentino. Deze gletsjer is genoemd naar de aanwezigheid van de eerste Zweedse expeditie van de universiteit van Uppsala, begin van de 20ste eeuw. De Upsala-gletsjer krimpt, zoals de meeste gletsjers eveneens, en dit maar liefst met 200 meter ieder jaar. De gletsjer heeft toch nog respectabele afmetingen: een lengte van 50 km, een breedte van 5 km, een hoogte van 70 meter en een oppervlakte van méér dan 590 km²! Verder varen we langs enorme ijsbergen afkomstig van diverse gletsjers met als verste punt de Spegazzini-gletsjer die we via een kanaal bereiken. Deze gletsjer getuigt van een immense schoonheid en grootsheid en vertoont op sommige plaatsen een ijsmuur van soms wel 135 meter hoog. Op die manier zit het Patagonisch deel van Argentinië erop. De volgende dag gaan we dwars door de Andes

naar Chili waar we in het mooiste nationaal park van Patagonië terecht komen: het Nationaal Park Torres de Paine. Het massief Torres del Paine omvat 15 pieken boven de 2 000 meter met de hoogste spitsen (de drie Torres) die daarboven dan nog indrukwekkend uitsteken.

Het eindpunt van de reis is Santiago de Chile, gelegen in de befaamde “Valle Central”, de bakermat van de Chileens wijn. Het bezoek aan een wijngoed waar oa. de carmenère, de Chileense vlaggewijn bij uitstek, geproefd kan worden, staat dan ook zeker op het programma. We verlaten de wijnstreek nog even voor een uitstap naar de Stille Oceaan. We maken er kennis met Viñales, de badplaats van de hoofdstedelingen en met Valparaíso, een stad met een belangrijk historisch verleden. Gedurende meer dan honderd jaar was de haven van Valparaíso de belangrijkste Zuid-Amerikaanse haven aan de Stille Oceaan. Alles wat in Europa verscheept werd naar oorden gelegen aan de westkust van het continent vond plaats via deze haven. Heden ten dage kan men nog altijd genieten van de mooie zichten rond de brede havenbaai, en van de Victoriaanse huisjes gebouwd in de het begin van de 19de eeuw door Europese migranten, en tegenwoordig behorend tot de populairste plekken van de stad. Leuke winkeltjes, goede restaurants en Street Art…. een heerlijke belevenis om er doorheen te wandelen. En via Santiago wordt deze prachtige reis met een nachtvlucht richting Europa beëindigd.

Jean-Pierre Claus, ROC-reisleider

Page 8: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 8

Toerisme en vooruitgang in de 19de eeuw Reizen en toerisme worden vandaag vaak gelijkgesteld aan elkaar, maar toch is er een verschil. Reizen is van alle tijden. Toerisme daarentegen wordt over het algemeen gezien als een fenomeen dat we aan de moderne tijd kunnen koppelen en dat we moeten situeren in de context van een groeiende middenklasse in het midden van de 18de eeuw. Aanvankelijk waren toeristische reizen beperkt tot een minderheid van rijke edelen en opgeleide professionelen. Reizen was voor hen een uiting van sociale klasse: het toonde status, welvaart, macht, geld en een zekere vorm van vrije tijd. Gezondheid en cultuur waren de twee voornaamste redenen om toeristische reizen te ondernemen. Wie het zich kon veroorloven trok naar een spa of naar de kust voor enkele weken of maanden. Anderen maakten een Grand Tour en eindigden in Italië waar ze architectuur, schilderkunst, beeldhouwkunst en historische sites ontdekten. Rijke middenklassers probeerden al snel het gedrag van de edelen te imiteren en ook zij begonnen toeristische reizen te maken. De “geboorte” van het moderne toerisme – als we deze terminologie mogen gebruiken – hangt samen met twee factoren. Enerzijds is dit, mede door de industrialisering, het ontstaan van vrije tijd. Anderzijds kunnen we de geboorte ook linken aan de ongelooflijke vooruitgang in technologieën en transport-mogelijkheden in de 19de eeuw. De ontwikkeling van stoomschepen en treinen zijn hier mooie voorbeelden van. Zowel kosten als reistijd daalden al snel door deze evoluties. Bijvoorbeeld, aan het begin van de 19e eeuw duurde het ongeveer een maand voordat een stoomschip van Europa Noord-Amerika bereikte, in 1900 duurde het net iets langer dan een week. Ook de evolutie in (stoom)treinen en het aanleggen van treinsporen zorgde voor het ontstaan van nieuwe verbindingen tussen diverse, soms afgelegen, streken. Iemand die zich zeer goed wist aan te passen aan de vele vernieuwingen was een bijzondere meubelmaker uit Melbourne in Engeland: Thomas Cook. Op 5 juli 1841 organiseerde hij zijn eerste ‘uitstap’. Voor één shilling bracht hij 500 mensen per trein van Leicester naar Loughbourough en terug. De afstand was slechts een kleine 20 km, maar voor die 500 mensen was dit een ongelooflijke afstand. Voor Thomas was dit een overwinning en de trend was gezet. Het zou echter nog

een paar jaar duren voordat Thomas Cook een echte commerciële organisatie zou uitbouwen en de eerste reizen waren voornamelijk binnen Groot-Brittannië. Parallel met de vooruitgang in technologieën en transportmogelijkheden, breidde ook Thomas Cook zijn horizonten uit. In de jaren 1850 begon hij reizen te organiseren naar West-Europa met in 1860 mogelijkheden tot wintervakanties in Zwitserland. In 1865 gaat Thomas Cook samen met zijn zoon, John Mason Cook, voor het eerst naar de Verenigde Staten. Ze besloten naar huis terug te keren via de stille oceaan en Azië en maakten op die manier een uitgebreide prospectiereis. Al snel organiseerde ‘Thomas Cook & Son’ ook reizen naar Amerika, naar het Midden-Oosten en eenmaal per jaar werd ook een wereldreis georganiseerd.

Een andere beroemde reiziger uit de 19e eeuw, die de (r)evolutie van technologieën en transport meemaakte en ten volle benutte, was Elisabeth van Oostenrijk en Hongarije, beter bekend als Sisi. Als keizerin van Oostenrijk beschikte Sisi over middelen die we nauwelijks kunnen vergelijken met andere reizigers uit de 19e eeuw. Op haar zestiende stapte ze in het huwelijksbootje met keizer Frans Jozef I van Oostenrijk. Het was een huwelijk uit liefde, maar mede dankzij de tussenkomsten van haar schoonmoeder, voelde Sisi zich al snel een vreemde aan het Oostenrijkse hof.

REIZIGERS UIT HET VERLEDEN

Thomas Cook

Page 9: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 9

Vanaf 1860, Sisi was toen 23 jaar, ontvluchtte ze bijna jaarlijks het hof. Ze trok naar Beieren, Boedapest, Madeira, Spanje, Ierland, Corfu, Bretagne, en zoveel meer. Telkenmale huurde ze een grote villa waardoor ze steeds enkele maanden weg was van het hof. In Engeland had Sisi zelfs een abdij gehuurd. In 1882 verbleef ze zo in Combermere Abbey. Naar Engeland trok Sisi zeer vaak, waar ze geregeld deelnam aan het jachtseizoen. Paardrijden was namelijk haar favoriete activiteit. Aangezien Frans Jozef vooral opging in de 19de-eeuwse politieke strubbelingen, zijn er - buiten Boedapest - weinig reizen bekend die Sisi en Frans Jozef samen ondernamen. Eén voorbeeld echter springt hieruit: de opening van het Suezkanaal op 17 november 1869. Tal van Europese leiders, prinsen en prinsessen waren aanwezig op deze opening. Het werd een prachtig event met tal van activiteiten en festiviteiten. Er werd een boottocht op de Nijl georganiseerd en een bezoek aan de toeristische trekpleisters van Egypte. In haar latere leven zou Sisi nog terugkeren naar Egypte. Als kind van haar tijd bezocht Sisi ook heel wat Europese spa’s en gezondheidscentra. De combinatie van extreme diëten en buitensporige lichamelijke beweging veroorzaakte vaak gezondheidsproblemen. In 1884 verbleef Sisi in Amsterdam voor een behandeling tegen bloedarmoede en ischias. Die behandeling zette ze later voort in het Nederlandse Zandvoort aan de kust aan de Noordzee. Blijkbaar zou Sisi toch een voorkeur hebben gehad voor de gezondheidscentra in Genève in Zwitserland, waar ze vaak verbleef in Hotel Beau Rivage op de Quai du Mont-Blanc. Dit is ook de plaats waar Sisi op 10 september 1898 werd vermoord door de Italiaanse anarchist Luigi Lucheni. Als echte negentiende-eeuwer zag Sisi ook de opkomst van de cruiseschepen. Ook deze manier van reizen beviel Sisi enorm. Ze maakte een tour langs de Griekse eilanden en bezocht de archeologische site van Heinrich Schliemann in Troje. Ze maakte een paar jaar later ook een cruisetocht langs Lissabon en de Noord-Afrikaanse kustlijn. Ze maakte een cruise langs enkele Italiaanse steden en ook de Franse Riviera liet ze niet aan haar voorbijgaan.

Thomas Cook en Sisi, twee negentiende-eeuwers die nauwelijks te vergelijken zijn, twee mensen met een compleet verschillende achtergrond, deelden toch de passie voor reizen. Beide figuren maakten ten volle gebruik van de ontwikkelingen van de negentiende eeuw en beide figuren verdienen dan ook hun plaats in deze editie van ‘Reizigers uit het verleden’.

Sarah De Decker, ROC-reisleider & cultureel medewerker

Elizabeth van Oostenrijk en Hongarije

Page 10: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 10

Heb Hellas lief … Onze vliegende reporter is in deze editie niemand minder dan Roland Vancappel, reisleider en ongeëvenaard Griekenland-kenner. Ieder beschaafd mens heeft een plicht van dankbaarheid tegenover Griekenland en zijn cultuur. Wij hebben allen van de Grieken geleerd hoe we moeten denken. Zij leerden ons logisch redeneren. Zij schenken ons nog elke dag de oude woorden van hun taal voor onze nieuwste en modernste begrippen. Zij hebben elke vorm van staatsbestuur voor ons bedacht en beproefd. Van iedere kunstuiting schonken zij ons de oervorm, van de sierkrabbel op aardewerk tot het volmaakte beeld. Van hortend drinklied tot onfeilbaar opgebouwd drama, van epos tot roman. Bewust en onbewust beheerst hun geest ons doen en denken. Zij hebben in hun schoonste dagen de opperste adel van het menselijk lichaam en van de menselijke geest bereikt. De uiterste grenzen van de ‘condition humaine’ hebben zij verkend en in tragedies vormgegeven. Schoonheid scheppen in volmaakt evenwicht was hun ideaal dat zij als goddelijk vereerden.

Er bestaat geen twijfel over dat in onze wankele en steeds sneller evoluerende tijden onze unieke en rijke Helleens-christelijke cultuur bedreigd wordt. Het is duidelijk dat ons streven naar materialistische bevrediging, beïnvloed door oppervlakkige cultuurconsumptie, zich dwaas vergaapt aan het atletisch aspect van de Griekse cultuur als iemand die oesterschelpen tot een krans zou rijgen en de parel in het zand zou begraven. De waarde van de Griekse cultuur is in essentie niet vastgelegd in monumenten en beelden van bepaalde hoogte en met diameter zus en zo. De waarde van de Griekse cultuur ligt veel dieper en schuilt in de ziel van elke Europeaan. Ze heeft ons

erfelijk belast met de zin voor schoonheid, die groeit uit evenwicht en harmonie. Een evenwicht dat slechts in vrede kan worden bereikt, mits een voortdurende strijd tussen goed en kwaad, tussen instinct en ratio. De oude Grieken beoogden het perfecte geluk in het ondermaanse en onderscheidden zich als dusdanig van andere culturen, wier bestaansreden was gestoeld op macht, verovering en vernietiging van anderen. De Griekse cultuur is evenwel niet alleen zaligmakend, zoals sommige pedante geesten soms willen doen geloven. Er is een ander schoon mogelijk dan het Griekse, maar er is geen blijvend schoon dat niet de adel en zuiverheid van de Griekse normen benadert. Griekenland bezoeken kan, maar zal niet meteen bevredigen. Griekenland beleven zal ons nader brengen bij de zelfontdekking in ontmoeting met de andere.

Voor een beter begrip van de moderne Griek schuift men best de kleurige toeristische folders even terzijde. De manier waarop dit land zichzelf om economische redenen promoot verdoezelt meer dan wat het toont. Achter het beeld van exuberante levensvreugde onder een stralende zon die paradijselijke stranden en monumentale berglandschappen streelt, schuilt in een schaduwhoek de ware ziel van de Griek. Wie de gelegenheid aangrijpt om een meer diepgaand gesprek met de moderne Griek te voeren, komt vrij snel in de ban van een bizarre mengeling van nationale fierheid, heimwee naar vergane ‘grandeur’ en melancholische droefheid om het lot dat hem in de loop der eeuwen was beschoren. Dit zijn de klanken die in de diverse Griekse muziekgenres komen bovendrijven.

DE VLIEGENDE REPORTER

Page 11: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 11

Doorgaans vergt het maar een kleine moeite om met een anonieme Griek een gesprek aan te knopen in een ‘kafenion’ of op een leuk terrasje. Haast onmerkbaar verschuift een verkennende babbel naar een lichtjes filosoferende toonaard. Over hoe het vroeger was en waar de toekomst ons heenleidt. Meteen etaleert de Griek zijn grondige kennis van de eigen cultuur. Dit wordt er tijdens het onderwijsproces dan ook goed ingepompt. Het is helemaal niet ongewoon twee Grieken te horen discuteren over Solon en Periclès, Plato en Aristoteles en ‘last but not least’ “Ho Megalexandros” (Alexander De Grote). Ze praten ook graag honderduit over ‘Vyzantio’ (Byzantium = Constantinopel = Istamboel). Over muziek en literatuur uit die contreien. En in één stap over heden en verleden in Klein-Azië. En voor je het weet zit je in een debat over

Europa, de Cypriotische kwestie, de gespannen verhouding met Turkije en de migratieproblematiek. Als geen ander kennen ze de mythologische verhalen tot in het kleinste detail. De Mythos, het verhaal van de waarheid, waarin we onszelf en de wereld herkennen. Dan pas maak je kans door te dringen tot de zwaarmoedige denkwereld van de Balkan-ziel. Het is de onmisbare sleutel om de wereld van de Hellenen te ontdekken, hun muziek te appreciëren, hun literatuur te duiden en hun kleine kantjes en hebbelijkheden te vergeven.

Vooral de tumultueuze geschiedenis in voorbije eeuwen heeft haar schaduw geworpen op de wijze waarop de moderne Griek tegen de wereld aankijkt. Hij draagt de sporen van crisis, bezetting, oorlog en diaspora diep in zich. Hij weet van de wereld en staat er open voor. Gastvrijheid is van oudsher één van zijn hoogst geprezen deugden. Wie zich van deze realiteit bewust is, zal met een andere blik de getuigen van het verleden: monumenten, sites en musea, bezoeken, begrijpen en waarderen. Hem zal na een eerste kennismaking met het land, wieg van onze beschaving, versplinterd over een myriade van eilanden, de zin bekruipen om terug te gaan, steeds weer… steeds weer…

Roland Vancappel, ROC-reisleider

Page 12: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 12

Berlijn: Van nazibolwerk tot de meest hippe Europese hoofdstad

Lezing door Luk Kennes, ROC-reisleider Vrijdag 15 november 2019 – 14.30 uur

Berlijn als metafoor voor onze geschiedenis. Berlijn heeft alles meegemaakt: de naziterreur in de jaren ’30 en tijdens de tweede wereldoorlog, de koude Oorlog na 1945 en de bouw van de Muur, het uiteenvallen van het Oostblok, en tenslotte de heropleving in de jaren ’90. Dit maakt Berlijn tot de perfecte metafoor voor de Europese geschiedenis van de tweede helft van de 20ste eeuw. De causerie in woord en beeld geeft een overzicht van de gebeurtenissen sinds de jaren ’30 tot heden. De machtsovername van Hitler en de oorlogsjaren. De splitsing van Europa in twee machtsblokken, oost en west. De impact van de Muur op het dagelijkse leven in Berlijn – zowel voor de zogenaamde ‘Ossies’ als voor de West-Berlijners. En tenslotte die Wende, met de val van de Muur en de transformatie van Berlijn tot een trendy hoofdstad, met een dynamiek die wellicht uniek is. Berlijn laat uiteindelijk ook toe een aantal fundamentele vragen te stellen – ethische en andere. Het is al te gratuit als buitenstaander aan de zijlijn een vrijblijvend oordeel te vellen. Berlijn zet immers aan tot zelfreflectie én tot bescheidenheid. Wat zouden wij - wat zou elk van ons gedaan hebben onder de criminele terreur van het naziregime? Hoe zou u gereageerd hebben op de bouw van de Muur die de stad als een houtblok in twee klieft? Zou u de sprong naar het westen gewaagd hebben, toen de werken aan de Muur nog in de beginfase waren en vluchten nog mogelijk was? Wanneer beslist iemand have en goed, familie en vrienden achter te laten, wetende dat het wellicht een definitieve en onomkeerbare beslissing kan zijn?

En dit brengt ons onvermijdelijk tot een aantal actuele thema’s die onze nieuwsberichten dagelijks beheersen. Zo is Berlijn ook een metafoor voor onze hedendaagse maatschappij en de complexe uitdagingen waar die mee geconfronteerd wordt. De causerie wordt gelardeerd met literaire tekstfragmenten en beelden en foto’s van kunstwerken. De causerie is dan ook een cross-over van literatuur, geschiedenis en actualiteit, gekoppeld aan een aantal vragen die ook elk van ons raken.

Luk Kennes, ROC-reisleider

CAUSERIEËN:

LEZINGEN & CURSUSSEN

PRAKTISCHE INFORMATIE

• Wanneer: Vrijdag 15 november

• Waar: ROC vzw - Kortrijksesteenweg 733, 9000 Gent

• Aanvang: 14.30 uur

• Deelnameprijs: € 12

• Hoe inschrijven: gelieve te mailen naar [email protected]

Jeanne Mammen, Zonder titel ["Die Schöne Frau"], (ca. 1926), Aquarel en potlood, 33,5 x 26 cm, Förderverein der Jeanne-Mammen-Stiftung

e.V., Berlin © VG Bild-Kunst, Foto © Mathias Schormann, Berlin

Page 13: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 13

Spanje: bemind, en toch onbekend Lezing door Joost Loncin, ROC-reisleider Donderdag 21 november 2019 – 14.30 uur

Spanje is een vreemd land. Wat zegt u? Vreemd land? We gaan er zo vaak op reis. We kennen haar kunststeden. We delen zelfs een stuk geschiedenis. Spanje dat land dat (van Peru tot de Filipijnen over California) het machtigste imperium had in de geschiedenis, waarvan - godbetert - het fiere Vlaanderen een tijd de parel aan de kroon was. Zouden wij dat land dan niet kennen? Kennen we dat land zo goed om te begrijpen waarom het gerecht daar een verkozene voor het Europees Parlement in de gevangenis kan houden (de separatist Junqueras) en dat de Europese diplomatie dat laat gebeuren? Waarom het net zo onzinnig is om in Spanje te zeggen dat je Spaans kan, als voor een Spanjaard om in België te zeggen dat hij Belgisch kan? Spanje heeft in haar bewogen geschiedenis met haar strijdvaardige, katholieke koningen en haar bloeddorstige inquisitie een zware stempel op heel Europa gedrukt: politiek, religieus, cultureel enz.

Spanje heeft het concept kolonisatie uitgevonden en dat concept heeft op heel de wereld een zware stempel gedrukt. En nu is het een land dat bang is van zijn eigen schaduw. Waar de mensen lang niet zo rijk zijn als hier. Waar men gegeneerd is over zijn politieke gevangenen en men geen blijf weet met Franco’s mausoleum. Maar waar men dan weer ongegeneerd en ongestraft in allerlei kleurrijke stoeten en luidruchtige parades de bloedige overwinning viert op de Moren en de moslims. Reisleider en oud-journalist Joost Loncin verklaart, zoals hij dat deed in zijn spreekbeurten over het Midden-Oosten, de Brexit en Congo, vanuit de geschiedenis de actualiteit van Spanje: een land dat we druk bereizen, maar misschien toch niet zo goed kennen.

Joost Loncin, ROC-reisleider

CAUSERIEËN:

LEZINGEN & CURSUSSEN

Bron: Doorbraak.be

PRAKTISCHE INFORMATIE

• Wanneer: Donderdag 21 november

• Waar: ROC vzw - Kortrijksesteenweg 733, 9000 Gent

• Aanvang: 14.30 uur

• Deelnameprijs: € 12

• Hoe inschrijven: gelieve te mailen naar [email protected]

Page 14: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 14

Gruuthuse en de Bourgondiërs… in Brugge

Daguitstap o.l.v. Geert Gruyaert, ROC-reisleider Zaterdag 26 oktober & Dinsdag 10 december 2019 Na een bijzonder grondige restauratie, die zowaar vijf jaar lang heeft geduurd, opende het Gruuthuse-museum te Brugge terug zijn deuren. Het gebouw dateert uit de 15de eeuw en werd toen bewoond door Lodewijk van Brugge van der Aa, beter bekend als Lodewijk van Gruuthuse met zijn al even bekend devies PLUS EST EN VOUS. Na zijn dood in 1492 bleef het een stadspaleis. Vanaf de 17de eeuw werd het een “berg van barmhartigheid” en bleef dit tot na de Franse revolutie. Eind 19de eeuw zal architect Louis Delacenserie een grondige restauratie doorvoeren en wordt het een museum van het oudheidkundig genootschap waarna het uiteindelijk in 1955 een stadsmuseum voor toegepaste kunsten wordt. Anno 2019 werd het gebouw niet alleen grondig gerestaureerd, ook de opstelling en inhoud werden aangepakt. Hiervoor deed men trouwens een beroep op diverse stedelijke partners zoals het archief, de bibliotheek, het Groot Seminarie en het Groeninge-museum. De nieuw tentoongestelde collectie is dus ruimer maar ook beter omkaderd: men toont het verhaal van een stad en zijn elite. Bij een bezoek zijn drie pijlers van belang: de collectie zelf, de context van deze collectie en evenzeer het gebouw als paleis. De tentoongestelde objecten passen wonderwel in dit vernieuwde kader. De privébidkapel van Lodewijk, die een inkijk biedt op de Onze-Lieve-Vrouwekerk, werd evenzeer grondig aangepakt. Het museum, de Onze-Lieve-Vrouwekerk en een nieuw modern onthaalgebouw vormen een totaal nieuwe museumsite. In de voormiddag bezoeken wij het museum. Gezien Lodewijk van Gruuthuse een belangrijke rol speelde bij de Bourgondiërs (o.a. als raadgever) wandelen wij in de namiddag door het Brugge van de 15e eeuw. Nadat de graven van Vlaanderen via het huwelijk van Margaretha van Male (dochter van Lodewijk van Male) hun lot met de Bourgondiërs hadden verbonden kwamen wij in een “gouden eeuw”

terecht. Brugge was al langer een belangrijke handelsstad maar kan dit nu nog meer verzilveren. Op ons pad volgen wij deze hertogen, van Filips de Stoute tot Filips de Schone. Elk van hen heeft een bijzondere stempel gedrukt op onze stad, denk maar aan de Orde van het Gulden Vlies. Wij bekijken waar zij woonden, hoe zij leefden, wie hun vrouwen en maîtresses waren, hoe zij werkten, strijd voerden. In de Onze-Lieve-Vrouwekerk staan wij oog in oog met de praalgraven van zowel Maria van Bourgondië als van haar vader Karel de Stoute.

Geert Gruyaert, ROC-reisleider Programma

• 10.00 uur: samenkomst station Brugge

• 10.30 uur: rondleiding in het vernieuwde Gruuthuse Museum

• 12.30 uur: lunch in de Brouwerij Halve Maan

• 14.00 uur: wandeling in het Bourgondische Brugge, bezoek O.L.V.-kerk om 15.30 uur

• 16.00 uur: einde uitstap

PRAKTISCHE INFORMATIE

• Wanneer: Zaterdag 26 oktober 2019 & Dinsdag 10 december 2019

• Aanvang: 10.00 uur

• Afspraak: aan de voorkant van het station in Brugge

• Deelnameprijs: € 50

• Hoe inschrijven: gelieve te mailen naar [email protected]

Belangrijk: Het museum is niet toegankelijk voor rolstoel-gebruikers en er moeten tijdens het bezoek ook wat trappen worden gedaan. Het bezoek aan het museum duurt anderhalf uur. De wandeling duurt ongeveer 2 uur over een afstand van maximum 2 km.

CAUSERIEËN:

EXCURSIES & BEZOEKEN

Page 15: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 15

Kunst in Brussel

Daguitstap o.l.v. Helga Gielen, ROC-reisleider Zaterdag 30 november 2019 Elk jaar wordt voor het cultuurfestival “Europalia” een Europees land in de kijker gezet. Dit jaar staat Roemenië centraal. Voor deze gelegenheid organiseert BOZAR een tentoonstelling over de beroemde Constantin Brancusi. Met het ROC trekken we naar Brussel om de kunstwerken van Brancusi te ontdekken. Daarnaast bezoeken we ook de KBR waar nu de heuse tentoonstelling “The World of Bruegel in Black and White” loopt. Constantin Brancusi was de meest invloedrijke beeldhouwer van de 20ste eeuw. Een tentoonstelling over deze kunstenaar werd in het verleden nog nooit in Brussel georganiseerd. Solotentoonstellingen over Brancusi worden niet vaak opgesteld, dit wordt dus een speciale gelegenheid om een groot aantal van zijn kunstwerken te aanschouwen. Brancusi was een pionier voor het modernisme en een sleutelfiguur in de kunstgeschiedenis. De tentoonstelling brengt kunstwerken van over de hele wereld samen, van privécollecties tot internationale topmusea. Een groot aantal van de topstukken van Brancusi, maar ook kunstwerken van zijn tijdgenoten zijn te zien. Unieke stukken van de beeldhouwer zijn ook van de partij.

Pieter Bruegel de Oude is een wereldberoemde schilder maar in zijn tijd was hij vooral bekend voor zijn prenten. Zo’n 450 jaar geleden, tijdens de 16de eeuw was Vlaanderen het centrum voor de productie van en de handel in prenten. Bruegel en zijn uitgever, Hiëronymus Cock, speelden een sleutelrol in deze periode. De tentoonstelling in de KBR brengt alle

prenten van Bruegel samen. “The World of Bruegel in Black and White” is de deur naar de imaginaire wereld van deze Vlaamse meester. We hebben gekozen voor het programma Meet the Master. We genieten eerst van een lezing over Bruegel waarin we een diepere kennis vergaren over deze meester en zijn werken. We komen leuke details en pittige anekdotes te weten zodat we na afloop met een uitgebreide kennis op eigen tempo van de tentoonstelling kunnen genieten.

Helga Gielen, reisleidster, kunsthistorica en officiële museumgids in de BOZAR en de KBR zal ons gidsen door de collecties. Brancusi en Bruegel zijn twee kunstenaars die een sleutelrol in de kunstgeschiedenis speelden. Ook vandaag zijn hun werken beroemd en inspirerend. Zij waren voorlopers in hun domein. De uitstap “Kunst in Brussel” biedt een unieke kunstbeleving en neemt je mee naar de 16e en de 20ste eeuw.

Murron Bonhomme

PRAKTISCHE INFORMATIE

• Wanneer: Zaterdag 30 november 2019

• Afspraak: 11 uur, BOZAR Brussel

• Deelnameprijs: € 40

• Inbegrepen: Alle toegangen, gids BOZAR,

lector KBR, koffie & gebak

• Hoe inschrijven: Gelieve te mailen naar

[email protected]

• Max. 15 deelnemers

Pieter Bruegel de Oude, De grote vissen eten de kleine, 1556

Constantin Brancusi, Slapende Muze, 1910

CAUSERIEËN:

EXCURSIES & BEZOEKEN

Page 16: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 16

Van Eyck. Een optische revolutie Museumbezoek o.l.v. Thomas Cole, ROC-reisleider Zondag 9 februari 2020 “OMG! Van Eyck was here”. 2020 wordt het Van Eyck-jaar met tal van festiviteiten en evenementen rond deze grote Vlaamse meester. Een unieke en “once in a lifetime” tentoonstelling over Van Eyck is te ontdekken vanaf 1 februari 2020 in het MSK. Onder leiding van MSK-gids en reisleider Thomas Cole plannen we met het ROC graag een bezoek aan de tentoonstelling. Tot eind april kan je in het MSK kennis maken met Jan Van Eyck en zijn revolutionaire blik over kunst. Dankzij de tijdelijke tentoonstelling “Van Eyck. Een optische revolutie” zal de bezoeker een unieke ervaring beleven. Vandaag zijn er nog ongeveer 20 schilderijen van Van Eyck te zien in verschillende musea ter wereld. Sommige ervan zijn te fragiel om te verplaatsen. Het MSK is dan ook zeer trots om negen originele Van Eyck-werken te verzamelen in haar museumgangen. Daarnaast worden een honderdtal internationale topstukken uit de late middeleeuwen speciaal voor deze gelegenheid naar Gent gebracht. Het wordt de grootste tentoonstelling rond Jan van Eyck ooit. Een wandeling langs de werken van deze grote Vlaamse meester is een ontmoeting met een weergaloze techniek, een wetenschappelijke kennis en een ongeëvenaard observatievermogen. Jan Van Eyck speelde een belangrijke rol in de koers van de Westerse schilderkunst begin 15e eeuw. Nooit eerder werd de realiteit zo tastbaar voorgesteld! Tijdens de tentoonstelling worden de kunstwerken van Van Eyck, naast die van zijn grootste tijdgenoten, getoond. Op die manier kunnen we heel goede manier de kunst van de late middeleeuwen ontdekken. De getoonde werken komen vanuit collecties van over heel de wereld, van Italië tot de Verenigde Staten, van privécollecties tot internationale musea. De tijdelijke tentoonstelling biedt meer Van Eyck dan ooit. Centraal in deze tentoonstelling staan de acht gerestaureerde buitenluiken van “De aanbidding van het Lam Gods”, een meesterstuk van Van Eyck met een heel gevoelige geschiedenis. Nooit eerder werden de acht buitenluiken buiten de Sint-Baafskathedraal van Gent getoond aan het publiek. Dit is een unieke

gelegenheid om de panelen in een ruimere context te bekijken. Thomas Cole is naast reisleider en Italië-fanaat ook officieel museumgids in het MSK tijdens het Van Eyckjaar. Hij neemt ons mee naar de late middeleeuwen op ontdekkingstocht, waar we Jan van Eyck en tal van andere kunstenaars zullen ontmoeten. Wie weet neemt hij ons ook mee naar Italië..

Murron Bonhomme

Jan Van Eyck, Madonna bij de Fontein, 1439

CAUSERIEËN:

EXCURSIES & BEZOEKEN

PRAKTISCHE INFORMATIE

• Wanneer: Zondag 9 februari 2020

• Afspraak: 14 uur, MSK Gent

• Deelnameprijs: € 28

• Inbegrepen: Toegang + gids

• Hoe inschrijven: Gelieve te mailen naar

[email protected]

• Max. 20 deelnemers

Page 17: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 17

Tijdstip Onderwerp Reisleider Waar

Zondag 13 – vrijdag 18 oktober 2019

Marrakech & Essaouira Rein Van Keer Marokko

Donderdag 3 oktober 2019 Hedendaagse politiek in Marokko Prof. dr. Koenraad Bogaert ROC

Zaterdag 26 oktober 2019 Daguitstap Brugge Geert Gruyaert Brugge

Vrijdag 15 november 2019 Berlijn: Van nazibolwerk tot de meest hippe Europese hoofdstad

Luk Kennes ROC

Donderdag 21 november 2019

Spanje: bemind, en toch onbekend

Joost Loncin ROC

Zaterdag 30 november 2019

Kunst in Brussel Helga Gielen Brussel

Zaterdag 10 december 2019

Daguitstap Brugge Geert Gruyaert Brugge

Zondag 9 februari 2020 Van Eyck. Een optische revolutie Thomas Cole Gent

Voor de uitgebreide programma’s van deze activiteiten raadpleeg zeker onze website: www.rocvzw.be of stuur een mail naar [email protected]

OVERZICHT CAUSERIEËN

Page 18: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 18

Goed voorbereid op reis? Reizen begint lang voordat u op de bus stapt of je riem vastgespt op het vliegtuig. Dromen, zich informeren en plannen zijn een essentieel en bijzonder plezierig onderdeel van de reis. De driehonderd reisspecialisten willen je niet enkele binnenleiden in de cultuur van uw gastland tijdens uw vakantie, maar willen u ook vooraf informeren en enthousiast maken. De ervaring, kennis en expertise van de ROC-reisleiders garanderen u een goed gedocumenteerde en aanstekelijke introductie tot uw volgende reisbestemming. Sterker nog, u verneemt van hen de anekdotes en details die u nergens anders verneemt. Dit seizoen zullen de VTB-infomomenten hoofdzakelijk opengesteld worden voor klanten die reeds zijn ingeschreven voor een reis, maar ook ‘zoekenden’, die nog niet zijn ingeschreven op een reis, zijn welkom. De infomomenten zullen dus bedoeld zijn als een soort voorreisvergadering waarop reiziger en reisleider elkaar voor het eerst ontmoeten. Uw reisleiders verwachten u in:

Locatie: TUI–gebouw Nationale Luchthaven

Zaventem. Gemakkelijk bereikbaar met de wagen en de trein (ong. 8 minuten wandelen van het station Luchthaven). Gratis parking voor het gebouw. De voorstellingen zijn gratis, maar inschrijven is verplicht via de website:

http://www.vtb-reizen.be/infomoment

Zaterdag 07/09/2019 10.30 uur Zuid-Afrika (16 dagen)

11.15 uur India & Nepal

13.45 uur Zuid-Afrika (22 dagen)

14.30 uur Vietnam

Zaterdag 14/09/2019 10.30 uur Australië

11.15 uur VAE & Oman

13.45 uur Nieuw-Zeeland

Zaterdag 21/09/2019 10.30 uur Tanzania

11.15 uur Namibië (17 dagen)

13.45 uur Namibië (19 dagen)

Zaterdag 12/10/2019 11.15 uur Argentinië & Chili

13.45 uur Sri Lanka

Zaterdag 19/10/2019 11.15 uur Antarctica

13.45 uur Ethiopië

INFOMOMENTEN 2019

© Jaspers-Eyers Architecten

Page 19: Reiswijzer 77 September 2019worden uitgeleend aan het MSK in Gent. We maakten ook een geleide stadswandeling in Sibiu, waar de sfeer ... iertan. 3 Reiswijzer 77 4 September 2019 Het

3 Reiswijzer 77 September 2019 19

Werkten mee aan dit nummer: Mia Bogaert, Murron Bonhomme, Jean-Pierre Claus, Sarah De Decker, Helga Gielen, Geert Gruyaert, Luk Kennes, Joost Loncin, Karel Peeters, Rein Van Keer Redactie en lay-out: Sarah De Decker, Murron Bonhomme, Etienne Hauttekeete Eindredactie & V.U.: Karel Peeters, S. Beninglaan 4 – 9051 Sint-Denijs-Westrem Administratie en secretariaat: Sarah De Decker – ROC vzw Kortrijksesteenweg 733 – 9000 Gent Tel. 09/243 41 00 – Fax 09/243 41 09 E-mail: [email protected] ROC vzw K.B.O. nr. 0451.094.243 IBAN: BE39 4460 2458 7119, BIC KREDBEBB

COLOFON