Reiswijzer 64

Reiswijzer nr 64 1 Reis- en OpleidingsCentrum vzw

Ten geleide

De vakantieperiode kondigt zich aan en het is beslist niet te vroeg. Iedereen wil de dramatische gebeurtenissen in Brussel, de sociale onrust en de wateroverlast achter zich laten en verlangt naar ontspanning, natuur en cultuur, in eigen land of veraf. Reiswijzer steekt een handje toe. Op reis? Waarom niet even alle routine overboord, meteen naar de andere kant van de planeet? Twee reisleiders wijzen de weg: de ene naar Japan en de andere naar Nieuw-Zeeland. Het kan natuurlijk ook minder ver van ons bed. Wat dacht u van Wroclaw, het voormalige Breslau? Het aanstekelijke enthousiasme van reisleider Roland Gijbels zal menig cultuurliefhebber in de richting van de Culturele Hoofdstad van Europa 2016 sturen. Ook voor wie een korte uitstap verkiest, heeft het R.O.C. enkele aantrekkelijke aanbiedingen in petto. De daguitstap naar Rotterdam is reeds volgeboekt, treuzel niet om in te schrijven voor het rijk gevulde weekend in Trier, waar Jan Renier het fascinerende verhaal van keizer Nero en het oude Rome onthult. Op zaterdag 24 september brengt reisleider John Everaert ons naar Le Grand-Hornu en naar Bavay, ooit een Romeinse nederzetting in het land van de Nerviërs. Voorlopig zijn twee causerieën gepland. Joost Loncin zal duiding geven bij de bijzonder complexe Amerikaanse politiek en de strijd om het presidentschap. Ter gelegenheid van de presentatie van de eigen collectie Japanse prenten in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, zal Etienne Hauttekeete in een voorbereidende causerie de oorsprong en evolutie van die “beelden van de vlietende wereld” toelichten. Naar goede gewoonte werpt ook deze 64ste uitgave van Reiswijzer even een blik op het verleden. Sarah De Decker, historica en sinds kort cultureel medewerkster bij R.O.C., illustreert hoe men reisde in de middeleeuwen, wanneer horloges nog niet bestonden. Geniet van de lectuur,

Karel Peeters

In dit nummer:

Ten geleide 1

Bestemming in de kijker 2

Japan

Nieuw-Zeeland

Fascinerende reizigers uit het verleden 5

De middeleeuwen

Toerisme en cultuur 7

Wroclaw : culturele hoofdstad

R.O.C. Causerieën en uitstappen 9

Tweedaagse naar Trier

Daguitstap naar Bavay en Le Grand-Hornu

Lezing: De Verenigde Staten n.a.v. de

verkiezingen

Lezing: Japanse prenten

Overzicht activiteiten 14

Een nieuwe Reiswijzer is klaar 15

Colofon 16

Een uitgave van

het Reis- en OpleidingsCentrum vzw

Kortrijksesteenweg 733

B - 9000 Gent

K.B.O. nr 0451.094.243

Reiswijzer Nr. 64

Juni 2016

Nieuw-Zeeland

Reiswijzer is een uitgave van R.O.C. vzw Kortrijksesteenweg 733- 9000 GENT - Tel.: 09 / 243 41 00 – E-mail: [email protected]

U kunt het Reis- en Opleidingscentrum eveneens virtueel bezoeken op www.rocvzw.be

mailto:[email protected]

http://www.rocvzw.be/


Naar Japan, de vervulling van een oude droom

De G7- top heeft zojuist in Japan plaatsgevonden en ook

VTB heeft de poort naar het eilandenrijk weer geopend.

De grootste Vlaamse touroperator trekt naar Japan in de

herfst van dit jaar, wanneer de kleuren van de beroemde

tuinen op hun mooist schitteren. In het deels futuristische

Tokyo komen zowel heden als verleden goed aan bod,

met onder meer bezoeken aan de modewijk Harajuku, het

shinto-heiligdom Meiji Jingu en de Sensoji, een

spectaculaire boeddhistische tempel die ook als Asakusa

Kannon bekend staat. Vanuit het Keio Plaza Hotel brengt

een korte wandeling u naar het avondlijke winkelparadijs

rond het station van Shinjuku en naar Kabukicho, de

meest levendige en kleurrijke buurt van Tokyo by night.

De vismarkt van Tsukiji illustreert de bronnen van de

Japanse gastronomie, terwijl het Nationaal Museum en

het Tokyo Edo Museum de kunstgeschiedenis en het oude

Edo evoceren. Architectuur en natuurschoon vermengen

zich in Nikko, rond het mausoleum van Tokugawa Ieyasu.

Vanuit Tokyo volgt ook nog een dagexcursie naar

Kamakura, ooit centrum van de samoerai, met zijn perfect

geconserveerde oude tempels, ingetogen tuinen en

reusachtig beeld van de Boeddha Amitabha. Verschillende

nachten in Tokyo laten toe rustig de vermoeidheid van de

reis te overwinnen en bieden een stevige basis voor deze

belangrijke reis.

De tocht door het binnenland voert eerst naar Hakone,

een natuurgebied aan de voet van de Fuji en typisch

voorbeeld van de veelzijdige vulkanische activiteit die

Japan kenmerkt, van zwavelputten tot

warmwaterbronnen. Hier is ook een verblijf in een

traditionele ryokan voorzien, een niet te missen ervaring,

onder meer voor de traditionele keuken. Na natuur volgt

weer cultuur. De shinkansen, voorouder van onze

hogesnelheidstrein, voert naar Kyoto, hoofdstad van 794

tot 1869 en belangrijkste historische schatkamer van het

land. Elke periode van de geschiedenis liet hier eigen

getuigenissen achter: Kinkakuji (het Gouden Paviljoen), de

rotstuin van Ryoanji, de populaire Kiyomizudera, het Nijo-

kasteel, teveel om op te noemen.

Hiroshima, westwaarts met de shinkansen, herinnert de

bezoeker aan de tragiek van de wereldgeschiedenis. Deze

stad heeft onze visie op oorlog en vrede voorgoed

veranderd. VTB bezoekt het Vredespark, waar einde mei

president Obama de Japanners toesprak, en trekt verder

naar Miyajima, het eiland met het Itsukushima Jinja, de

shinto-tempel met de beroemde rode Torii-poort in de

zee. Het kleine eiland vol tuinen en tempels nodigt uit om

tijdens een rustige wandeling ten volle van de

herfstkleuren te genieten. De kabelbaan naar de top van

de heilige Misen-berg biedt daarbij nog een onvergetelijk

vergezicht over de Seto Binnenzee. Ook hier koos VTB

voor een schitterende ryokan.

Van Miyajima gaat het naar Nara, tussen 710 en 794 de

eerste permanente hoofdstad van Japan, nu een rustige

provinciestad met een uniek patrimonium van oude

architectuur en kunst. Het goed geconserveerde Nara

Bestemming in de kijker

Japan

Nikko, Toshogu

Nara, Todaiji


getuigt van de enorme impact van de Chinese Tang-

dynastie op het oude Japan en bezit de mooiste

voorbeelden van boeddhistische architectuur uit de

bloeitijd van het oude China. De Todaiji geldt terecht als

een van de imposantste oude bouwwerken ter wereld. Op

weg naar Kyoto nog even halt houden in Uji voor een

bezoek aan de verfijnde Byodo-in tempel met zijn unieke

kunstcollectie.

Een tweede verblijf in Kyoto maakt onze kennis van de

oude hoofdstad grondig met onder meer het

vossenheiligdom Fushimi Inari Taisha, de spectaculaire

Sanjusangendo en de tuinen van Heian Jingu, waar iedere

bezoeker een wens mag formuleren.

De reis eindigt met een bezoek aan Osaka, een stad met

een rijk verleden. Het kasteel van Osaka toont ons hoe de

Portugezen in de zestiende eeuw de Japanners leerden

burchten bouwen maar Osaka staat vooral symbool voor

moderniteit. Dat zien we vanop het uitkijkpunt boven in

de indrukwekkende Umeda Sky Building. Het excentrieke

Dotonbori waarborgt een gezellig eindpunt voor een

onvergetelijke reiservaring, “once in a lifetime”.

Etienne Hauttekeete, R.O.C. reisleider

Uji, Byodo-in


Nieuw-Zeeland

Aotearoa, het land van de lange witte wolken

Het mooiste einde van de wereld: zo wordt Nieuw-

Zeeland in Europa vaak omschreven. Wie het land

ontdekt, komt inderdaad verrast en dolenthousiast terug

thuis. Velen dromen er dan ook van om ooit eens onze

tegenvoeters een bezoek te brengen. De

aantrekkingskracht van Nieuw-Zeeland als de verste

reisdoelbestemming ter wereld ligt ontegensprekelijk in

de enorme verscheidenheid aan natuurschoon en de

adembenemende landschappen, maar ook in zijn

boeiende geschiedenis, zijn fijne musea, zijn havens, zijn

kuuroorden en zoveel meer.

Nieuw-Zeeland bestaat uit twee eilanden: het Noorder- en

het Zuidereiland. Ze liggen vlak bij elkaar. In amper drie

uur varen we met de veerboot langs de groene fjorden –

op zich al een belevenis – van het ene naar het andere

eiland. Toch zijn de twee geologisch en landschappelijk

helemaal verschillend. Het Noordereiland is intens

vulkanisch met in het landschap spuitende geisers,

kokende modderbaden en heetwaterbronnen. De

geregeld uitbarstende vulkanen hebben in de loop van de

evolutie voor prachtige, onvergetelijke landschappen

gezorgd. Tijdens een boottocht op het Rotomahanameer

vaar je zowaar langs stomende kliffen. Het geothermisch

actieve gebied van het Noordereiland is tevens het

centrum van de huidige Maori-cultuur. In de steden

Auckland en Wellington vind je de beste musea van

Nieuw-Zeeland, met zowel primitieve Maori- als

hedendaagse kunstcollecties.

Het Zuidereiland is zo mogelijk nog mooier. De natuur is er

minder aangetast door de mens wegens het koelere

klimaat. De verscheidenheid aan landschappen is

ongelooflijk: van de uitgestrekte zandstranden en

regenwouden tot de bergketens met indrukwekkende

gletsjers en diepe fjorden. Daarenboven heeft het

Zuidereiland met zijn trekvogels, zeehonden en pinguïns

ook nog een unieke fauna en flora. Maar ook de steden

Christchurch en Dunedin zijn een bezoek waard, omdat de

historische stadskernen nog getuigen van de koloniale

cultuur en architectuur van Nieuw-Zeeland.

Onder de leiding van Marc Bonnevie kan u Nieuw-Zeeland

bezoeken van 6 tot 27 oktober 2016 en met reisleider

Willy Verstichel van 9 tot 30 februari 2017.

Het volledige programma en meer details kan u bekomen

bij uw lokale VTB-reisagent of op de website www.vtb-

reizen.be

Joost Loncin, R.O.C. reisleider

Bestemming in de kijker Nieuw-Zeeland

Noordereiland, vulkaangebied

Kapa-Haka Maori-cultuur

http://www.vtb-reizen.be/

http://www.vtb-reizen.be/


Reizigers uit het verleden

Reizen in de middeleeuwen: de queeste van hertog Jan I van Brabant

De manier waarop wij vandaag reizen is zeker en vast

geen vanzelfsprekendheid. Onze huidige manier van

reizen is historisch gegroeid en eigenlijk pas echt

ontwikkeld in de tweede helft van de negentiende eeuw.

Reizen was in die tijd niet langer uitsluitend voor pioniers

en ontdekkers, ook de gewone man en vrouw konden op

reis gaan. Bovendien ging men voor het eerst in de

geschiedenis op reis omwille van recreationele

doeleinden. Zo was Thomas Cook één van de eerste die

vanaf de jaren 1855 arrangementen voor plezierreisjes

organiseerde naar het buitenland. We kunnen zelfs

beweren dat deze nieuwe ideeën omtrent reizen behoren

tot de meest cruciale innovaties van de moderne tijd. Een

bijkomende doorbraak was de commercialisering van het

vliegtuig en van vliegtuigreizen na de twee

wereldoorlogen. We zijn zelfs zo geëvolueerd dat we ons

moeilijk kunnen voorstellen hoe we naar de andere kant

van Europa kunnen gaan zonder het gebruik van een

vliegtuig of een ander modern transportmiddel. Laat staan

dat we naar het zuiden van Spanje zouden trekken met

een paard of, om helemaal gek te doen, te voet.

Reizen in de middeleeuwen lijkt dan ook iets te zijn dat

mensen zich vandaag maar moeilijk kunnen voorstellen.

Toch was reizen heel gewoon in die tijd. Er werden

enorme afstanden afgelegd en dit om diverse redenen:

pelgrimstochten; kruistochten; oorlogen; toernooien;

handel en koopmanschap. Vooral vorsten en edellieden

vonden reizen en internationale relaties heel belangrijk.

Vaak hadden zij ook een heel groot grondgebied en

konden zij slechts op een effectieve manier heersen indien

zij door hun gebied rondtrokken. Denk maar aan het

uitgestrekte Hertogdom van Bourgondië ten tijde van

Filips de Goede of Karel de Stoute. Ze hadden paleizen

verspreid over het hertogdom en hun hof was een reizend

hof. Ze trokken met de hele hofhouding van paleis naar

paleis om op die manier controle uit te oefenen in hun

gebieden.

Indien we nog wat verder in de tijd terugkeren, komen we

terecht bij Jan I, de hertog van Brabant. Zijn levensverhaal

illustreert op prachtige wijze het belang van reizen in de

tweede helft van de dertiende eeuw.

Zijn queeste wordt beschreven in de rijmkroniek van Jan

van Heelu over de befaamde slag bij Woeringen in 1288.

In 1267 werd Jan I op dertienjarige leeftijd hertog van

Brabant , maar vooraleer van Heelu ingaat op de acties

van de jonge hertog in Brabant, schrijft hij over diens

“ridders leven”. Dit ridderlijke leven begon in Frankrijk.

Samen met de toenmalige koning van Frankrijk, Filips III,

vertrok Jan I naar Spanje. Waarom ze naar Spanje trokken

Fascinerende reizigers uit

het verleden De middeleeuwen


wordt niet geheel duidelijk gemaakt. Vermoedelijk ging

het eerder om een kleine missie in het Koninkrijk van

Navarra. Wat wel heel belangrijk was voor de verdere

carrière van Jan I, was dat hij - volgens van Heelu - daar

heel vroeg bekend werd. Na de missie reisden de koning

en de hertog samen terug naar Parijs. Uit dankbaarheid

voor de diensten van Jan I, sloeg Filips III hem tot ridder.

Toen werd ook Jans broer, Godfried, door de Franse

koning tot ridder geslagen. Een ridderslag door een koning

was de grootste eer die je kon krijgen en het verhaal en de

roem van Jan I werd verder verspreid. In de

daaropvolgende maanden vonden tal van toernooien

plaats, o.a. in Engeland, Frankrijk en Duitsland. In Frankrijk

waren de meest prestigieuze toernooien die in Bretagne,

Poitou, Gascogne en Champagne. Hoe ver deze

toernooien zich ook bevonden van Brabant, het maakte

geen verschil voor Jan I en zijn broer Godfried. Dit waren

de voornaamste evenementen waar ze hun ridderlijk

statuut konden verdedigen tegenover befaamde ridders

uit andere landen en streken. Hun reis had een doel.

De vele huwelijksovereenkomsten tussen vorstenhuizen

en edelen in Europa maken ook duidelijk dat afstanden en

reizen niet aanzien werden als problemen. Integendeel

reizen werden ondernomen en afstanden werden

afgelegd met het doel om verbintenissen tussen huizen en

heersers aan te gaan en te versterken. Ook dit kan weer

perfect geïllustreerd worden aan de hand van Jan I en zijn

verwanten. Jan I was namelijk achtereenvolgens gehuwd

met de zus van Filips III en de dochter van de graaf van

Vlaanderen. De Franse koning was op zijn beurt gehuwd

met de zus van Jan I, Maria. Daarenboven ging Jan I nog

een stap verder. Om de goede relatie met de koning van

Engeland te stimuleren en te onderbouwen, stuurde hij

zijn zoon, Jan II, naar het Engelse hof. Hij verbleef daar

voor het grootste deel van zijn opvoeding en later huwde

hij ook de dochter van de Engelse koning, Margareta. Er

zijn heel weinig cijfers bekend omtrent de tijdsduur

noodzakelijk om bepaalde afstanden af te leggen, maar

van Margareta weten we dat, toen ze uiteindelijk met al

haar hebben en houden moest verhuizen naar Brabant, de

tocht van Londen naar Ipswich alleen al achttien dagen

duurde.

De omvang van Reiswijzer 64 is te beperkt om het thema

van reizen in de middeleeuwen helemaal tot zijn recht te

laten komen. Het voornaamste is echter dat afstand geen

onoverbrugbaar gegeven was. Het voorbeeld van de

ridderlijke queeste en het leven van hertog Jan I van

Brabant is een mooie illustratie hiervan. Jan I stond

natuurlijk bovenaan de sociale ladder van de dertiende

eeuw. Of zijn vazallen of onderdanen eenzelfde opvatting

hadden over afstand en reizen is misschien een

onderwerp voor een volgende Reiswijzer.

Sarah De Decker, Cultureel medewerkster R.O.C. vzw

BEKNOPTE LITERATUUR

Willems, J.F., ed. Rymkronyk van Jan van Heelu

Betreffende Den Slag van Woeringen. Hayez, 1836.

Stearns, P. N. Globalization in World History. Routledge,

2010.

Vale, M. The Princely Court. Medieval Courts and Culture

in North-Western Europe 1270-1380. Oxford University

Press, 2001.


Wroclaw

Historische hoofdstad en parel van Neder-Silezië

Kruispunt van Staten en Culturen

Anno 2016 staat Wroclaw te pronken met zijn stadhuis,

paleizen, kerken en dergelijke meer. Daarbovenop kreeg

het de status: Culturele Hoofdstad van Europa 2016.

Het voormalige Breslau, nu Wroclaw, was na Berlijn ooit

de derde grootste stad van Duitsland. Het was dan ook dé

draaischijf tussen Berlijn en Moskou.

Verder stond Breslau ook bekend als een Hanze stad, al

lag ze 450 km landinwaarts langs de Oder. Het was een

rijke stad, die begeerd werd door velen. De stad

veranderde dan ook regelmatig van eigenaar: Pools,

Boheems, Oostenrijks, Pruisisch, Duits en, sinds de Yalta

conferentie in 1945, uiteindelijk terug Pools.

Festung Breslau

In tegenstelling tot het oude Krakau was Breslau

(Wroclaw) niet gespaard gebleven van de ravage die de

tweede wereldoorlog teweegbracht.

De Duitse stad werd in 1945 door Hitler zelf tot Festung

uitgeroepen. Het moest de Duitse variant worden voor

Stalingrad. Er werd meer dan 3 maanden verwoed

gevochten. De laatste restjes Hitlerjugend en elitetroepen

werden er bij elkaar geschraapt en de Duitsers legden

zelfs in het midden van de stad een vliegveld aan.

Uiteindelijk werd Breslau voor 70% verwoest. Pas 2 dagen

voor de officiële overgave van Duitsland, 8 mei 1945,

capituleerde de stad. Vanaf dan werd Breslau Wroclaw

genoemd en behoorde de stad opnieuw tot de Poolse

staat.

Ere wie ere toe komt! Naast een monotone reeks

woonblokken voor de nieuwkomers uit Oekraïne en Wit-

Rusland, bouwden Poolse arbeiders de oude steden weer

op. Ze deden dit aan de hand van oude prentkaarten. Op

die manier werden de Polen de specialisten –

restaurateurs van de wereld.

Met meer dan 660.000 inwoners is Wroclaw vandaag de

vierde grootste stad van Polen. Vaak wordt de stad ook

het “Venetië van Polen” genoemd door zijn ligging aan de

Oder, door zijn 12 eilandjes en 130 bruggen.

Regelmatig kreeg deze Oder zijn kuren, met reusachtige

overstromingen tot gevolg. De laatste catastrofale

overstroming vond plaats in 1997. Zelfs Johannes

Nepomucenus, de patroonheilige van schippers en

waterbedreiging, kon hier niets tegen beginnen.

Op stap met Sneeuwwitje en de 300 dwergjes.

In de jaren ’80 van de twintigste eeuw ontstond het

Poolse Oranje Alternatief (Pomarańczowa Alternatywa -

PA). Dit was een soort Provobeweging die een vreedzame

actie tegen het communistisch regime voerde door het

tekenen van dwergen in de stad. Het zocht zijn inspiratie

hiervoor in Nederland.

In 2001 werd ter ere van deze acties een standbeeldje van

een dwerg opgericht. De jaren daarna wilde elke hotspot

in Wroclaw zijn eigen exemplaar. Vandaag zijn er zo’n 300

bronzen dwergjes, in alle maten en gewichten, verspreid

over de stad.

Stadswandeling

We vertrekken op het Marktplein (Rynek), een van de

mooiste en grootste marktpleinen van Europa, met als

kers op de taart, het Ratusz (Raadhuis). Een toonbeeld van

late gotiek, met een mooie oostvleugel met een

Toerisme en cultuur

Wroclaw: culturele hoofdstad

Marktplein


astronomische klok uit 1580. Op de gevel is ook een

drinkebroer met zijn twistende echtgenote te zien en een

kan schuimend bier.

De kelders herbergen het gasthuis uit 1275 “Piwnica

Swidnicka” de Stube met het bekende bier en oudste

restaurant in Europa.

De Markt wordt omringd door de mooiste patriciërhuizen

in stijlen van voor 1800. Deze hebben lyrische namen als

“Hansel en Gretel”, “Huis van de gouden zon” en het

“Griffioenhuis”. Op de voormalige Zoutmarkt zijn de

bloemenstalletjes 24 uur op 24 uur open, zowel in de

zomer als in de winter.

Langs de oevers van de Oder ligt de 170 m lange gevel van

de Academie, de Universiteit van Wroclaw. De stad telt

zo’n 150.000 universiteitsstudenten.

In de Aula Leopoldina op de eerste verdieping word je

overweldigd door het werk van Christoph Handke:

overdadige barok ornamenten; prachtige fresco’s op het

plafond en de muren; en de bustes van Aristoteles en

Newton. Vandaag word de Leopoldina alleen nog gebruikt

voor plechtigheden. Nieuwe studenten worden hier elk

jaar welkom geheten. Na enkele jaren kan het uitgedund

gezelschap studenten hier ook zijn “bul” komen afhalen.

Het Vaticaan van Polen

Wanneer je de Oder oversteekt, beland je op het

kathedraaleiland, ook wel het Vaticaan van Polen

genoemd. In dit centrum vindt men tal van kerken,

kloosters, seminaries, alsook de zetel van de

aartsbisschop.

De bewoners van dit eiland zijn bijna uitsluitend

geestelijken en nonnen. Stap zeker eens de gotische

Heilige Kruiskerk binnen en de prachtig herstelde Sint-Jan

de Doper kathedraal uit de 12de eeuw. Tijdens de tweede

wereldoorlog werd deze kathedraal een

munitieopslagplaats van de Duitsers en hierdoor ook

helemaal verwoest.

De Jahrhunderthalle

Toen Wroclaw nog Breslau heette en bij Duitsland hoorde

is de speciale Jahrhunderthalle in 1913 door Max Berg

ontworpen. Deze evenementenhal is ter herdenking van

de slag van Leipzig 1813 of de Volkerenslag. Dit was de

confrontatie tussen Napoleon en het coalitieleger van

Rusland, Pruisen, Oostenrijk en Zweden. Napoleon was de

grote verliezen van deze slag.

De koepel van de Jahrhunderthalle kent een doorsnede

van 67 meter en is daarbij de grootste koepel sinds de

bouw van het Pantheon in Rome. Het wordt gevormd

door een bijzondere constructie van beton en staal. De hal

zelf is 42 meter hoog en biedt ruimte voor 7000

bezoekers .

Europese Culturele Hoofdstad 2016

Bij elk evenement van die omvang horen evenementen

met naam en faam. Alvast zal er meer uitstraling zijn dan

wat Mons aan de wereld toonde in 2015.

Een 400-tal projecten en bijna 1000 artistieke

evenementen kruiden het hele gebeuren. Zo werd

Wroclaw door UNESCO uitgeroepen tot

Wereldboekenhoofdstad 2016; er zijn de Europese

Filmprijzen; er is het internationaal theaterfestival

“Theater Olympiade”; en er is “Singing Europe”. In dit

laatste evenement brengen tientallen Europese koren,

zowel amateurs als wereldsterren, opera, oratoria en a

capella. Als kers op de taart is er het “Kwartet”, wat een

totaal spektakel brengt over de geschiedenis van Wroclaw

vanuit het perspectief van het moderne Europa.

En als je dan nog wat tijd over hebt, zoek dan naar “de goudtrein”. Hij moet in de buurt van Wroclaw zijn. Misschien is het dan toch de plaats waar de regenboog de aarde raakt. Roland Gijbels, R.O.C. reisleider

Jahrhunderthalle


Zondag 14 en maandag 15 augustus 2016 Tweedaagse Trier

Trier en Nero Keizer, kunstenaar en tiran o.l.v. Jan Renier, R.O.C. reisleider

Als grootste Romeinse stad ten noorden van de Alpen, pakt Trier dit jaar uit met een bijzondere tentoonstelling die haar klassieke erfgoed in de kijker zetten.

Keizer Nero (reg. 54-68 n. Chr.) is steeds een veelbesproken en omstreden figuur geweest. Hij wordt geassocieerd met wreedheid, grootheidswaanzin en verspilzucht. Recente studies werpen echter een nieuw beeld op deze keizer. Hiervoor werden diverse tentoonstellingsstukken uit binnen- en buitenland verzameld en tentoongesteld in de drie grootste musea van Trier. Voor R.O.C. vzw was dit reden genoeg om een tweedaagse causerie naar Trier te organiseren o.l.v. Jan Renier, één van onze voornaamste autoriteiten wat betreft de Klassieke Oudheid.

* Dag 1 Tijdens onze comfortabele busrit naar Trier introduceert Jan Renier het woelige leven van Nero. Vrije Lunch

We starten in het Rheinisches Landesmuseum waar een Nederlandstalige gids ons door het leven van Nero zal leiden. Hoe veranderde het beeld van Nero als

jonge en hoopvolle troonpretendent naar het beeld van Nero als een gehate tiran? Wat dreef hem tot de moord van zijn moeder Agrippina? Hoe uitte hij zijn

passie voor de kunst? En wat bracht Nero’s zelfmoord teweeg in Trier?

Nadien geven we aan Jan Renier het woord, die ons met zijn boeiende verhalen door de stad zal leiden met o.a. een bezoek aan de Sint Paulinus-kerk en de Benedictijnse abdij Sint Matthias. Voor het avondmaal worden we in een gezellig restaurant verwacht. We zullen overnachten in het prachtige Mercure Hotel****, schitterend gelegen tegenover de Porta Nigra.

* Dag 2 De volgende dag beginnen we in het indrukwekkende Museum am Dom, dat focust op de opkomst en de vervolging van het Christendom onder keizer Nero. Niet alleen worden Nero’s praktijken en opvattingen ten aanzien van de eerste Christenen getoond, er wordt ook gekeken vanuit het perspectief van deze eerste Christenen. Hoe dachten zij over de Romeinse staat? We zullen verder ook kennis maken met enkele antieke offerpraktijken, enkele specifieke conflicten en pogroms; maar ook zal het mogelijk zijn om dit antieke conflict te plaatsen tegenover de actualiteit. Het derde deel van de Nero-tentoonstelling bevindt zich vlakbij in het Stadtmuseum Simeonstift. Hier zijn voor het eerst alle kunstwerken bijeen gebracht die de beeldvorming rond de figuur Nero bepaalden. De oudste van deze werken dateren uit de middeleeuwen, de meest recentste zijn de beelden en werken uit onze hedendaagse periode.

Vrije lunch

De namiddag biedt de mogelijkheid om Trier en haar omgeving verder te ontdekken met o.a. een bezoek aan het Romeinse Amfitheater, alvorens terug te keren naar België met een Drang nach Vergangenheit.

Wie is Jan Renier ? Jan Renier is classicus en heeft jarenlang gewerkt als

leraar Latijn. Hij heeft zijn hart reeds lang geleden

verloren in Rome en is op die manier doordrongen van

Romeinse geschiedenis en cultuur. Hij weet ons met

boeiende verhalen in te leiden in de tentoonstellingen.

R.O.C. Causerieën Excursies & bezoeken


Praktische informatie

Wanneer? Vertrek: zondag 14 augustus 2016 Thuiskomst: maandag 15 augustus 2016

Opstapplaatsen? Gent, Antwerpen en Lummen

Kostprijs? € 260,00 per persoon in een tweepersoons kamer € 285,00 per persoon in een eenpersoonskamer

Hoe inschrijven? Gelieve te mailen naar [email protected] Overschrijving met vermelding : “Reis Trier 14/08/2016” op rekeningnummer BE39 4460 2458 7119, KREDBEBB

Inbegrepen

Transport in een luxueuze autocar Overnachting & ontbijt in het Mercure Hotel****

Avondmaal in de stad Stadswandeling o.l.v. Jan Renier Toegang tot de tentoonstellingen met Nederlandstalige gids

Niet inbegrepen Overige maaltijden Annulerings- en reisverzekering. Persoonlijke uitgaven.

Porta Nigra



Zaterdag 24 september 2016

Le Grand-Hornu & Bavay: van Romeinse naar industriële archeologie o.l.v. John Everaert, R.O.C. reisleider

Les extrêmes se touchent … Bijna letterlijk dan, want

de Waals-Franse grensstreek telt twee merkwaardige

sites, getuigen van vergane glorie uit uiteenliggende

periodes.

Het vroegere koolmijn-bedrijf, opgericht tussen

1810-1830 in Grand-Hornu door de visionaire

industrieel Henri De Gorge, is een uniek

urbanisatieproject, in 2012 terecht erkend als

Unesco-werelderfgoed. De machine-ateliers, de

kantoren en de directeursresidentie vormen een

functioneel complex, harmonieus ingeplant rond de

cour d’honneur, lijkend opeen antieke hippodroom.

De neoklassieke stijl neemt soms kathedraal-allures

aan. Rondom liggen meerdere arbeiderswijken,

voorzien van alle toenmalig comfort, een illustratie

van het idealiserend paternalisme uit de opkomende

industrialisatie.

Het Romeinse Bavay, gesticht in het land van de

Nerviërs, op een kruispunt van heirbanen, bewaart

een monumentaal forum - het grootste ten noorden

van de Alpen - met portieken en stadsmuur. Het rijke

museum - helemaal gerenoveerd - biedt een

uitzonderlijke verzameling bronzen beeldjes, naast

mozaïeken, kapitelen, juwelen en

gebruiksvoorwerpen. Een film in 3-D simuleert voor

de bezoeker een visuele wandeling op en rond het

forum van Bagacum in zijn bloeitijd.


Wanneer? Zaterdag 24 september 2016

Opstapplaatsen? Antwerpen, Gent

Kostprijs? € 65,00

Inbegrepen Heen- en terugrit in luxueuze autocar , lunch, alle toegangsgelden, geleide bezoeken, reisleiding

Hoe inschrijven? Gelieve te mailen naar [email protected] Overschrijving met vermelding “Daguitstap: Le Grand-Hornu & Bavay” op BE39 4460 2458 7119, KREDBEBB

R.O.C. Causerieën Excursies & bezoeken

Le Grand-Hornu

Bavay



R.O.C. Causerieën

Lezing

Woensdag 21 september 2016

De V.S.A. n.a.v. de verkiezingen o.l.v. Joost Loncin, R.O.C. reisleider

Clinton of Trump: Belle of het Beest?

Begin november zijn er verkiezingen in de Verenigde

Staten van Amerika. Hillary Clinton en Donald Trump

zullen het tegen elkaar opnemen. En omdat de

Europeanen van Venus zijn en de Amerikanen van Mars,

zijn we geneigd partij te kiezen voor Clinton, Belle, en

tegen Trump, het Beest. Dat is kort door de bocht, dat

beseffen wij ook wel. Maar bovendien helpt zo’n

standpunt of vooringenomenheid niet echt bij het

begrijpen van wat er aan de hand is bij deze verkiezingen.

En omdat het in Brussel druppelt als het in Washington

regent, ook om te begrijpen wat er bij ons kan

veranderen.

Enkele cijfers – over de maatschappelijke én economische

toestand in het land – en een korte terugblik op de

geschiedenis helpen om wat nuance in het debat te

brengen. En helpen ons ook de verkiezingen beter te

begrijpen, zonder de ene of de andere kandidaat te

veroordelen. Collega-reisleider Joost Loncin

(ex-buitenlandjournalist bij Het Volk en Het Nieuwsblad)

kan het niet laten om de “toestand van de wereld” te

blijven volgen. Dat doet hij ook voor het R.O.C.

De voorverkiezingen zijn al bijzonder boeiend geweest.

Geen kat had gedacht dat Trump het voor de

Republikeinse Partij zou halen. En geen hond had

vermoed dat Clinton het in de Democratische Partij zo

moeilijk zou hebben tegen de zelfbenoemde socialist en

oude brompot Bernie Sanders. De komende maanden en

weken wordt het nog boeiender. Want zoals we de

Amerikaanse persmuskieten kennen: wees maar zeker dat

ze de lijken uit de kast zullen doen vallen.

Joost Loncin geeft op woensdagavond 21 september een

causerie met enkele welgemikte citaten en statistieken in

een PowerPoint over de sociale, economische én

historische achtergronden van deze cruciale verkiezingen.

Tja, alle verkiezingen zijn per definitie cruciaal. Maar nu

Europa op zijn grondvesten davert, Rusland zijn militaire

spierballen rolt, de haveloze vluchtelingen door onze

straten dolen, de Belgische luchtmacht in Syrië een

terreurorganisatie bombardeert, die al terroristen naar

ons heeft gestuurd, en - voor ons last but not least – ooit

zo populaire reisbestemmingen plots wegvallen, is het

toch wel cruciaal te weten wat er bij onze belangrijkste

bondgenoot aan de hand is. En welke wereldwijde

consequenties de Amerikaanse verkiezingen kunnen

hebben. Welkom!

Wanneer? Woensdag 21 september 2016 om 14u30

Waar? Reis- en Opleidingscentrum Kortrijksesteenweg 733 9000 Gent


Hoe inschrijven? Gelieve te mailen naar [email protected] Overschrijving met vermelding “Lezing V.S.A. ” op BE39 4460 2458 7119, KREDBEBB




R.O.C. Causerieën

Lezing

Japan

De “vlietende wereld” van de Japanse prenten o.l.v. Etienne Hauttekeete, R.O.C. reisleider

De Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis bezitten

een wereldbefaamde collectie Japanse prenten. Vanaf 21

oktober 2016 wordt een selectie van 416 meesterwerken

tentoongesteld, voor het eerst sedert dat in 1989

gebeurde in Charleroi, in het kader van Europalia Japan.

De tentoonstelling verloopt in twee delen, waarbij op 19

december de eerste reeks prenten door een tweede reeks

vervangen wordt. Het R.O.C. organiseert een speciale

lezing als inleiding en extra duiding bij deze

tentoonstelling.

De boekdrukkunst met houten planken is geboren in

boeddhistische middens in China, waarschijnlijk in de 8ste

eeuw na Christus. Die Chinese houtsnedetechniek werd

door de Japanners overgenomen en vele eeuwen later tot

een belangrijke kunstvorm verheven. De ontwikkeling en

het verval van de ukiyo-e of “beelden van de vlietende

wereld” vallen grotendeels samen met de opbloei van de

stedelijke cultuur tijdens de Tokugawa of Edo periode, van

1600 tot 1867, wanneer Japan van de buitenwereld

afgesloten was. Het creatieve genie van de kunstenaars en

hun nooit aflatende zoektocht naar technische perfectie

koppelden de eenvoudige zwart-witte boekillustraties los

van het boek en transformeerden ze in kleurrijke en

verrassend originele kunstwerken die bij de openstelling

van het land enthousiast onthaald werden in het Westen.

De lezing biedt een overzicht van het ontstaan en de

ontwikkeling van die kunst, aan de hand van de

belangrijkste werken die wereldwijd bewondering

genieten. We zien hoe die kunst geboren werd uit de

opkomst van grote steden zoals Edo en Osaka, met een

nieuw economisch en artistiek leven waarin gewone

burgers de aristocraten in de schaduw stelden. Alle grote

namen komen aan bod, tezamen met methoden van

datering, identificatie van stijlen en kunstenaars, analyse

en interpretatie van de thematiek. De meesterwerken van

ukiyo-e openbaren de cultuur en esthetiek van het

premoderne en moderne Japan.


Wanneer? Zaterdag 26 november 2016

Waar? Te Aalst Capucienenlaan 8, 9300 Aalst


Hoe inschrijven? Gelieve te mailen naar [email protected] Overschrijving met vermelding “Japanse prenten” op BE39 4460 2458 7119, KREDBEBB

Utamaro Kuniyoshi

Hokusai



Tijdstip Onderwerp Activiteit Reisleider/docent Waar?

Causerieën, lezingen en daguitstappen

Dinsdag 5 juli 2016

“Een dagje in Rotterdam” Bezoek aan het wereldmuseum en Maritiem museum

Daguitstap Volzet

Etienne Hauttekeete Rotterdam

Woensdag 21 september 2016

De V.S.A. n.a.v. de verkiezingen

Lezing Joost Loncin R.O.C. Gent

Zaterdag 24 september 2016 Bavay en Le Grand-Hornu: bezoek Musea

Daguitstap John Everaert Frankrijk

Woensdag 5 oktober 2016 Japanse prenten Lezing Etienne Hauttekeete Academie Aalst

Zaterdag 26 november 2016 Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis: expo “Japanse prenten”

Museum-bezoek

Etienne Hauttekeete Brussel

Zaterdag 17 december 2016 Museum M: “Op zoek naar Utopia” + bezoek gerenoveerd klooster

Daguitstap Jeannine Vandessel Leuven

December 2016 Bozar: expo “Congo Art Works: popular paintings”

Daguitstap Nog nader te bepalen Brussel

Zaterdag 14 en zaterdag 28 januari 2017

Vikingcultuur: historische en geografische situering, religie, materiële cultuur en maatschappij

Cursus Erwin Claes R.O.C. Gent

Net iets meer

Zondag 14 augustus – Maandag 15 augustus 2016

Trier en Nero – Keizer, kunstenaar en tiran

Tweedaagse Jan Renier Duitsland

Zondag 30 oktober – Woensdag 3 november 2016

Côte d’Azur Vijfdaagse Nog nader te bepalen Frankrijk

R.O.C. Overzicht van de

activiteiten

Trier, Marktplaats


Een nieuwe Reiswijzer is klaar…

Reiswijzer wordt verstuurd per e-mail of is te lezen op de website van het R.O.C. vzw, www.rocvzw.be onder het tabblad “Activiteiten – Reiswijzer”. U kunt Reiswijzer ook in gedrukte versie ontvangen, indien u € 15,00 stort op rekeningnummer IBAN: BE39 4460 2458 7119 / BIC: KREDBEBB met vermelding van uw naam en adres en / of deze opgeeft aan het secretariaat. U krijgt dan 4 x per jaar de in A4 formaat in kleur uitgeprinte Reiswijzer toegestuurd op het opgegeven adres.

AANVRAAG REISWIJZER Ondergetekende (Naam) (Voornaam)

(straat – nr - bus) (Postnr - Gemeente)

Wenst voortaan de Reiswijzer te ontvangen per e-mail op volgend adres

@ Wenst de Reiswijzer in geprinte versie te ontvangen op bovenstaand adres en betaalt hiervoor € 15, - per jaar op rekening BE39 4460 2458 7119 van R.O.C. vzw, met vermelding van Reiswijzer 2016. Handtekening,

Boeddha Amitabha Kotoku-in Tempel, Kamakura


Colofon

Werkten mee aan dit nummer:

Mia Bogaert, Sarah De Decker, John Everaert, Roland Gijbels, Etienne Hauttekeete, Joost Loncin,

Karel Peeters, Jan Renier

Redactie en lay-out: Lutgart De Schutter, Etienne Hauttekeete

Eindredactie & V.U.: Karel Peeters, S. Beninglaan 4 – 9051 GENT

Administratie en secretariaat:

Sarah De Decker - R.O.C. vzw

Kortrijksesteenweg 733 – 9000 GENT

Tel. 09 / 243 41 00 - fax 09 / 243 41 09

e-mail: [email protected]

K.B.O. nr 0451.094.243

Bankrekening: IBAN: BE39 4460 2458 7119 BIC: KREDBEBB


Reiswijzer 64

Documents

Transcript of Reiswijzer 64