Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen · 3 Inhoudsopgave Module 8 De invloed van overtuigingen...
Transcript of Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen · 3 Inhoudsopgave Module 8 De invloed van overtuigingen...
1
Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen
Speedlearning/Speedreading
2
Deel 4 Receptenboek Voor Oplossen Leesproblemen
3
Inhoudsopgave Module 8 De invloed van overtuigingen op snellezen ............................................................ 5
Overtuigingen veranderen.................................................................................................. 5
Bekrachtigende overtuigingen installeren........................................................................... 8
Oefening The Innerwork ................................................................................................. 9
Uw ervaringen met overtuigingen......................................................................................14
Rewind your mind!.........................................................................................................14
Module 9 De Kracht van Ontspanning en Ademhaling op snellezen.....................................17
Een korte herhaling...........................................................................................................17
Wat zijn voordelen van Alphastaat ................................................................................18
10 manieren om in Alpha Staat te komen .........................................................................19
Uw ervaringen met de module Ontspanning .....................................................................28
Rewind your mind!.........................................................................................................28
Module 10 Verbetering uw Leescapaciteit met 30% door Vitaliteit ........................................31
Waarom is vitaliteit belangrijk?..........................................................................................31
De 5 fundamentele stappen voor een blijvende vitaliteit....................................................33
Zorg voor een optimale ademhaling ..............................................................................33
Zorg voor levend water en “levend voedsel” ..................................................................34
Zorg voor de beste aërobische kracht ...........................................................................36
Zorg voor een positief gerichte geest.............................................................................37
Zorg voor structurele ondersteuning..............................................................................39
Uw ervaringen met de module Vitaliteit .............................................................................42
Rewind your mind!.........................................................................................................42
Module 11 Wat u schrijft… dat blijft! .....................................................................................44
Wie schrijft die blijft! ..........................................................................................................44
Wat is het nut van noteren?...........................................................................................45
Nadelen van conventioneel noteren..................................................................................46
De vier elementen van goede notities ...............................................................................47
De voordelen van een visueel schema voor u...................................................................49
Mindmapping en Conceptmapping....................................................................................51
Hoe maakt u een mindmap? .........................................................................................52
Veel gestelde vragen betreffende mindmapping:...........................................................56
Kanttekeningen maken..................................................................................................57
4
Uw ervaringen met de module Notatietechnieken .............................................................59
Rewind your mind!.........................................................................................................59
Module 12 Woordinzicht .......................................................................................................61
100.000 nieuwe woorden binnen uw handbereik ..............................................................61
Voorvoegsels ....................................................................................................................62
Uw ervaringen met de module Woordinzicht .....................................................................66
Rewind your mind!.........................................................................................................66
Module 13 Photoreading ......................................................................................................67
Het photoread-stappenplan...............................................................................................67
Uw ervaringen met de module Photoreading ....................................................................69
Rewind your mind!.........................................................................................................69
Module 14 De leesdokter: In een wip uit uw dip!...................................................................71
Verbeter uw begrip ...........................................................................................................71
De oplossingen voor de 7 meest voorkomende leesproblemen! .......................................72
Een te traag leestempo .................................................................................................72
Slechte concentratie......................................................................................................73
Subvocalisatie. ..............................................................................................................74
Men vergeet wat men gelezen heeft..............................................................................75
Negatieve gedachtestromen en beperkende overtuigingen (5 en 6)..............................76
Alles willen arceren. ......................................................................................................77
Uw ervaringen met de module Leesproblemen.................................................................80
Rewind your mind!.........................................................................................................80
5
Module 8 De invloed van overtuigingen op snellezen
In deze module leert u wat een overtuiging precies is en wat zijn invloed kan zijn op uw leer-
en leesproces. U leert een eenvoudige manier aan waarmee u beperkende overtuigingen
kunt omvormen in bekrachtigende overtuigingen. U creëert een bewijzenlijst die uw
bekrachtigende overtuigingen over lezen en leren sterker zal maken.
Overtuigingen veranderen
Wat is het wezenlijke verschil tussen een miljonair en iemand die failliet is? Ik hoor u denken
”het geld”. Klopt, maar daar doel ik niet op. Wat is het verschil tussen een gelukkig en een
depressief persoon? Wat is het verschil tussen iemand die succesvol is en iemand die het
niet is? Enerzijds hebben al deze mensen een van elkaar verschillende strategie. Anderzijds
komt dit vooral omdat ze andere overtuigingen hebben over wie ze zijn, wat ze kunnen en
hoe ze daar kunnen komen.
Overtuigingen bepalen samen met waarden 80% van uw gedrag. Uw gedragingen zijn
wederom bepalend voor de mate van succes die u boekt. Nu komt de term succes in veel
verschijningen. De ene mens is succesvol als hij 10 miljoen op de bank heeft staan, waar de
andere mens succesvol is elke dag dat hij tijd kan besteden aan zijn gezin. In ieder geval is
in beide gevallen de overtuiging bepalend voor invulling van de definitie van succes.
Wat is een overtuiging precies? Een overtuiging is een gevoel van zekerheid dat u heeft over
iets of iemand. Ik vergelijk een overtuiging altijd met een tafel. Een tafel noemen we een tafel
omdat het een blad heeft met enkele poten er onder. Zouden we de poten er onder vandaan
zagen, dan is het voor sommigen onder ons geen tafel meer maar een tafelblad of een
ordinaire plank. Hoe meer gelijkwaardige poten er onder een tafel staan, des te stabieler
wordt de tafel (natuurlijk mits ze goed gepositioneerd zijn onder het blad).
Een overtuiging kan beperkend werken voor een persoon of juist bekrachtigend. In geval van
een beperkende overtuiging wordt de mens geremd om iets tot een succes te maken. In
geval van een bekrachtigende overtuiging wordt de mens juist gestuwd om succesvol te zijn.
6
Een overtuiging is overigens niets meer dan een gevoel van zekerheid. Voorbeelden van
overtuigingen zijn:
• Sinterklaas bestaat
• Als je gek doet dan denken mensen rare dingen over je
• Pizza is lekker
• Moeders zijn lief
• Kinderen zijn leuk
In mijn cursussen hebben 9 van de 10 mensen beperkende overtuigingen over:
• zichzelf en de mogelijkheden om te kunnen snellezen.
• snellezen en snelleren in generieke zin. Kan het überhaupt?
• de technieken die gebruikt worden bij snellezen. Ze zijn moeilijk want zo doe ik het
nooit.
• de trainer: kan hij me wel iets leren? Ik weet al zoveel!
• hun tijd om te kunnen oefenen: het is zo druk op mijn werk dus ik kom niet aan
oefenen toe!
Drie kernovertuigingen van de mens liggen aan dit soort zaken ten grondslag:
1. Het leven moet perfect zijn en mag geen fouten bevatten. Veel mensen zijn bang om
fouten te maken en zijn daarom niet of minder bereid iets nieuws te proberen. U zou
toch eens kunnen falen!
2. Het leven dient moeiteloos te verlopen. Veel mensen willen geen energie in nieuwe
zaken steken en toch resultaat bereiken. Dit gaat soms op maar dit is meer een
uitzondering dan de regel. In de meeste gevallen betekent het concreet, dat als u iets
nieuws wilt leren, u er veel tijd in dient te steken.
3. Iedereen dient mij aardig te vinden. Veel mensen zijn gericht op wat andere mensen
van hen vinden of hoe andere mensen presteren. Ik ben van mening dat ieder zijn
eigen vers dient toe te voegen aan het grote gedicht. Binnen de cursus stimuleer ik
mensen op zoek te gaan naar hun eigen meest optimale leertechniek. Het draait niet
enkel om het resultaat, ook om de weg ernaar toe.
7
Aan mij als trainer dan de schone taak om hen hiervan af te helpen en te zorgen dat ze hun
focus leggen op hun potentieel en de stuwende krachten die snellezen mogelijk maken.
Het is als met de tafel. Als ik de overtuiging heb dat ik “sexy” ben, dan kan ik een hele lijst
met bewijzen vinden dat dit de waarheid is. Namelijk: mijn vrouw zegt het, ik heb een sixpack
op mijn buik, ik heb prachtige ogen, dus ik moet wel sexy zijn. Hoe meer poten ik onder mijn
tafelblad schuif des te steviger wordt de tafel.
Voor hetzelfde geld zou mijn focus ook kunnen liggen op de overtuiging dan ik “niet sexy”
ben. Ook daar zou ik bewijzen voor kunnen vinden: ik heb dunne benen, mijn tanden staan
naar voren, ik heb het floshaar van mijn moeder, dus ik moet wel niet sexy zijn. Welke
overtuiging wint er nu? De overtuiging met de meeste en meest krachtige bewijzen.
Gelukkig voor ons is een overtuiging eenvoudig te veranderen. Hoe gaan we daarmee om?
We houden de overtuigingen die ons vooruit stuwen en veranderen onze beperkende
overtuigingen. Hoe gaat dit in zijn werk?
Onderzoek uw beperkende overtuigingen en ontkracht ze. De procedure is als volgt
• Stap 1: schrijf uw oude overtuigingen op.
• Stap 2: onderzoek de stelling op waarheid en zaai twijfel bij uzelf.
• Stap 3: bekijk dezelfde situatie vanuit verschillende zienswijzen en onderzoek ook deze.
• Stap 4. vind betere overtuigingen die uw bekrachtigen en schrijf deze op.
• Stap 5. vind een lange lijst met bewijzen voor uw bekrachtigende overtuigingen. U kunt
ook de ervaringen en betekenissen van anderen gebruiken.
• Veranker deze op uw hoogst mogelijke piek! Bijvoorbeeld telkens als u met succes een
oefening snellezen heeft doorlopen.
Ik gebruik hiervoor een combinatie van de methodiek van Byron Katie genaamd “The
Innerwork” en de 6 meesterstappen van Anthony Robbins. De visie is, dat als u een stelling
onderzoekt vanuit verschillende perspectieven, er niet één waarheid is maar dat er meerdere
waarheden zijn. Als er twijfel is, dan is er ook de mogelijkheid om de beperkende
overtuigingen om te ruilen voor overtuigingen die u bekrachtigen en vooruitstuwen in uw
leerproces. Tijd om aan de slag te gaan!
8
Bekrachtigende overtuigingen installeren
Wat beperkt u om 100% te kunnen snellezen en snelleren? Vul onderstaande uitspraken
aan. Noteer minimaal 3 zaken die u beperken om snellezen 100% te kunnen adapteren/
leren.
• Ik kan niet…
• Ik weet niet…
• Ik ben niet…
1. Bijvoorbeeld: snellezen kan niet!
2
3
4
5
Doorloop voor elke stelling of overtuiging de stappen van “The Innerwork” van Byron Katie.
9
Oefening The Innerwork
1. Kunt u 100% zeker weten dat de stelling waar is?
2. Is het nog nooit voorgekomen dat u of iemand anders … (vul uw beperking in).
Bijvoorbeeld dat u of iemand anders sneller heeft gelezen of heeft zien lezen?
3. Als u vasthoudt aan de beperkende overtuiging, wat kost dit u dan? Met andere
woorden, als u hiermee doorgaat, wat voor negatieve gevolgen komen hier dan uit
voort? Noteer alle negatieve aspecten die voortkomen uit deze beperkende
overtuiging. Denk aan aspecten als: tijd, geld, omgang familie, vrije tijd, vakkennis,
voorliggen op de concurrentie, uw ontwikkeling, uw zelfvertrouwen enzovoorts.
10
4. Bereikt u dan uw doel(-stellingen)? Als het antwoord nee is, ga dan door naar vraag
5. Draai de beperkende overtuiging om. Doe diverse omdraaiingen vanuit verschillende
perspectieven. Bijvoorbeeld:
• Ik kan niet snellezen.
• Ik kan wel snellezen.
• Anderen kunnen snellezen.
• Anderen kunnen niet snellezen.
• Snellezen is eenvoudig.
• Snellezen is moeilijk.
• Langzaam lezen kan niet.
• Langzaam lezen kan wel.
• Langzaam lezen is moeilijk.
• Langzaam lezen is eenvoudig.
• Anderen kunnen niet langzaam lezen.
• Anderen kunnen langzaam lezen.
Onderzoek in welke mate dit waar is!
11
6. Wat wenst u? Welke bekrachtigende overtuiging wilt u in plaats van de beperkende
overtuiging?
Enkele nuttige overtuigingen die u kunt gebruiken zijn:
• Elke keer als ik lees ga ik sneller en sneller!
• Het verleden is niet gelijk aan het heden!
• De kaart is niet het gebied!
• Als ik iets kan dromen, kan ik het ook doen!
• Of ik nu gelooft dat ik iets kan of niet kan; het maakt niets uit, ik krijg toch gelijk!
• Leren is een proces van veel fouten maken, want dan krijg ik meer resultaten en
weet dus steeds beter welke weg wel naar een goede leesstrategie leidt.
7. Wat zijn uw bewijzen dat de bekrachtigende overtuiging waar is? Noteer er 10 en
hang deze ergens neer zodat u deze elke dag ziet.
12
Vul de lijst met bewijzen gedurende 20 dagen aan. Aan het einde van de
trainingsperiode heeft u een lange lijst met bewijzen dat uw bekrachtigende overtuiging
waar is en dat u succesvol bent.
Verzin een krachtig gebaar dat u kunt maken op het moment dat u weer een bewijs vindt
dat u succesvol bent. Zorg ervoor dat het gebaar uniek is en combineer dit met een
geluid. Dit wordt uw succesanker. U kunt dit anker ook in mindere tijden oproepen door
ditzelfde gebaar en geluid te maken, waardoor u in uw succesgevoel terecht komt. Heel
handig!
13
14
Uw ervaringen met overtuigingen
Rewind your mind!
U heeft de module Overtuigingen achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende
methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk
inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is een overtuiging precies?
15
Wat zijn de drie kernovertuigingen van de mens en welke impact kunnen ze hebben op uw
leerproces van snellezen?
Welke 5 stappen doorloopt u als u een beperkende overtuiging wilt omzetten in een
overtuiging die u helpt?
Wat was uw beperkende overtuiging en welke bekrachtigende overtuiging zet u er nu voor in
de plaats?
16
Wat zijn 5 bewijzen dat uw nieuwe overtuiging waar is?
17
Module 9 De Kracht van Ontspanning en Ademhaling op
snellezen
In deze module leert u het belang van ontspanning bij snellezen. U krijgt een aantal
praktische oefeningen om u snel te kunnen ontspannen en uzelf in Alphastaat te zetten. Dit
is de optimale leerstaat. U leert 10 methodes waarmee u de Alphastaat snel kunt bereiken. U
weet wat de voordelen van de optimale leerstaat (Alphastaat) zijn.
Een korte herhaling
U leert snel als uw cellen, lichaam en mentale staat in goede conditie zijn. De Alphastaat is
een uitstekende staat om te leren en te lezen. In deze module kijken we naar de voordelen
van een goede vitaliteit vanuit de nieuwste inzichten van breinonderzoek.
Uw lichaam is opgebouwd uit lichaamscellen. De lichaamscellen in uw hersenen noemen we
neuronen. Neuronen communiceren met elkaar door elektrosignalen aan elkaar door te
geven. Deze elektrosignalen verschijnen in een bepaalde frequentie. De frequentie wordt
weergegeven in aantal cycli per seconde. Dit noemen we ook wel hersengolven.
We streven bij snellezen om in Alphastaat tekst waar te nemen. Iemand die aangenaam
ontspannen is en toch alert zaken kan waarnemen zit waarschijnlijk in de Alphastaat. De
hersenen produceren een lage frequentie van 8 tot 12 cycli per seconde. In deze staat wordt
informatie gemakkelijk en snel weer opgenomen. U leert en leest met een hoger begrip zelfs
op hoge snelheden. Door verblijf in de Alphastaat verbetert u ook uw vitaliteit en welzijn en
nog veel andere aspecten in uw leven.
Onderzoek heeft ook aangetoond dat dit de beste leerstaat is. U bent ontspannen en toch
alert. We bedoelen met ontspannen niet dat u in slaap valt. We doelen op een staat waarin u
ontspannen, gefocust en bewust zaken waarneemt. Zoals we eerder zagen in de module
geheugentechnieken zitten de meeste mensen in hun normale doen in de Bètastaat. Hier
produceren uw hersenen een frequentie van 13 tot 25 cycli per seconde.
18
Aan het andere eind van het spectrum onder het Alphaniveau vinden we de Theta staat. Hier
maken uw hersenen nog minder cycli per seconde. Hier zit u in als u mediteert, in een diepe
trance raakt, onder hypnose bent of bijna in slaap valt. De ontspanning neemt meer en meer
toe maar de alertheid wordt minder. Het is nog moeilijker om bewust in deze staat te komen.
In deze modus floreert uw creativiteit. Ga maar na; mensen kunnen dingen in hun dromen
doen, waar ze overdag niet eens aan durven denken!
Nog trager dan de Thetastaat is de Deltastaat. U bent in een diepe slaap beland.
Wat zijn voordelen van Alphastaat
De Alphastaat heeft een groot aantal voordelen:
• Uw intuïtie en creativiteit werken zeer goed.
• Het stimuleert uw visualisatievermogen.
• Het heeft een positieve invloed op nemen van besluiten, concentratie, helderheid van
denken.
• Het brengt u eenvoudig in contact met uw diepere drijfveren. Hierdoor bereikt u
eerder doelstellingen die u uzelf stelt.
• U valt eenvoudig in slaap en slaapt rustig de hele nacht door.
• U ontwikkelt meer cortisol in uw lichaam. Hierdoor versterkt u uw immuunsysteem en
wordt u meer vitaal.
• Het stimuleert de aanmaak van DHEA en Melatonine. Dit zijn stoffen die het
verouderingsproces vertragen. Bovendien slaapt u hierdoor beter.
• En ten slotte: het vergroot uw leervermogen en verbetert uw geheugen. Niet geheel
onbelangrijk bij lezen.
De truc is om uzelf dus razendsnel in een Alphastaat te kunnen zetten. Ik zet 10 manieren
uiteen hoe u dit kunt doen. Voer ze allemaal uit en beslis dan welke u gaat toepassen.
19
10 manieren om in Alpha Staat te komen
Er zijn verschillende manieren om dit te bereiken en vrijwel iedereen bereikt deze staat
automatisch. Vlak voordat men in slaap valt of juist vlak voordat men wakker wordt.
In deze periode denkt u automatisch helder, is uw brein vrij toegankelijk om informatie op te
slaan en kost het geen enkele moeite om te associëren en creatieve gedachtes op te
wekken. De ‘aha-ervaring’ en de ‘eureka-momenten’ zijn meer de regel dan uitzondering.
Ook verdwijnt stress, migraine en piekeren als sneeuw voor de zon! Laten we de
verschillende manieren eens van dichtbij bekijken.
1. Luister naar Superstudie muziek!
Onderzoekers hebben aangetoond dat bepaalde types muziek automatisch uw brein
in de Alpha Staat zetten. U vindt voorbeelden van deze muziek ook op mijn site. U
kunt deze vrij downloaden.
Voorbeelden van dit soort muziek zijn o.a.:
• De Largo Baroque Muziek maar ook sommige New Age stukken zoals
muziek van John Levine om te ontspannen, te mediteren of om fobieën te
genezen.
• Brandenburg Concertos van Bach en Brahms Concerto for Violin in D Major
om te denken en studeren.
• J.S. Bach Fantasy in C Minor, Beethoven Emperor Concerto Violin Concerto,
Mozart Concerto for piano No. 18 in B flat Minor en No. 23 in A Major en
Vivaldi Four Seasons om leerprestaties te verhogen.
• Beethoven Emperor Concerto voor vermindering van depressies.
• Vivaldi Flute Concerto om u rust te geven en stress te verminderen.
2. Mediteer!
Mediteren is een prima manier om uzelf in Alphastaat te brengen. Volg onderstaande
oefening en ervaar het effect. U kunt ook een geleide meditatie downloaden op mijn
website.
• Ga ontspannen zitten. Volg met uw geest heel ontspannen de woorden die u
leest of hoort. Verzet u niet tegen gedachten. Laat ze allemaal rustig komen
en gaan.
20
• Focus u op een punt op de muur. Kijk met een softlook naar dat punt. Neem
nu ook de omgeving om dat punt waar. Voel duidelijk uw ogen zachtjes trillen.
• Links en rechts ziet u in uw verbeelding aan beide kanten een glazen spiraal,
die loopt van uw ogen tot aan uw navel. In die spiralen zit transparant blauw
water. Op de glazen spiralen bevinden zich markeringen die aflopen van 14 bij
u ogen tot 7 bij een punt 5 cm onder uw navel. Nu telt u langzaam terug van
17 naar 7. En bij elke tel ziet u het water zowel in de linker- als rechterspiraal
een niveau zakken.
• U ziet het water zakken van 14 naar 13, van 13 naar 12, van 12 naar 11 en bij
elke tel zakt het water een niveau en u merkt ook hoe uw ademhaling rustig
mee zakt. Van 11 naar 10, van 10 naar 9 en u voelt hoe u zich meer en meer
ontspannen, van 9 naar 8, van 8 naar 7 en u voelt zich nu geheel ontspannen.
• Op niveau 7 zegt u intern tegen uzelf “Alpha now!” terwijl u tussen uw vingers
uw duim samenknijpt. Herhaal dit nog een keer terwijl u het geluid om u heen
hoort draaien.
• Blijf nog even 20 seconden in deze staat zitten en tel dan langzaam weer
omhoog van niveau 7 naar 14. Van 7 naar 8, van 8 naar 9, van 9 naar 10, van
10 naar 11, van 11 naar 12, van 12 naar 13, van 13 naar 14 en open uw ogen
weer.
• U bent weer alert en volledig aanwezig in de ruimte aanwezig.
3. De tamboerijnmethode
Een andere manier om snel in Alphastaat te komen is de tamboerijnmethode. De
uitvoering gaat als volgt:
• Visualiseer dat u een tamboerijn in uw voorkeurshand vasthoudt. Zie wat u
ziet, hoor wat u hoort, voel wat u voelt, ruik wat u ruikt als u denkt aan het
beeld van uzelf met een tamboerijn.
• Neem duidelijk de vorm van de tamboerijn waar. Voel hoe zwaar de
tamboerijn is. Ruik de geur van de tamboerijn. Voel hoe de tamboerijn
aanvoelt.
• Gooi nu de tamboerijn tussen uw beide handen herhaaldelijk op en neer. Zie
duidelijk dit beeld als zijnde u staat in dat beeld en kijkt door uw eigen ogen
naar uw handen en de tamboerijn. En stap daadwerkelijk in dit beeld.
21
• Neem nu de tamboerijn weer in uw voorkeurshand vast en breng deze
langzaam naar het topje van de achterkant van uw hoofd (uw kruin). Raak dat
gebied zachtjes met uw hand aan.
• Visualiseer dat u de tamboerijn daar laat balanceren terwijl u uw armen naar
beneden beweegt en uw schouders ontspannen laat hangen.
• Sluit langzaam uw ogen terwijl u de denkbeeldige tamboerijn op diezelfde plek
laat balanceren.
• Neem waar wat er met uw mentale en fysieke staat gebeurt. U voelt zich
waarschijnlijk alert en toch geheel ontspannen.
• Terwijl u uw ogen gesloten houdt visualiseert u dat uw perifere blikveld zich
maximaal horizontaal en verticaal verwijdt.
• Geef uzelf intern het commando: “Alpha Now!” Terwijl u dit intern uitspreekt
knijpt u rustig uw duim tussen uw vingers samen.
• Blijf 10 seconden in dit gevoel zitten en houd deze alerte en ontspannen staat
vast terwijl u uw ogen opent en de tekst begint te lezen!
• Herhaal gedurende 1 week deze procedure telkens als u met lezen aanvangt.
4. De zoutbad-methode
Een van de snelste methodes om te ervaren hoe de Alphastaat aanvoelt, is tijdens
floating.
• Floating is een proces waarin u in een tank met zout water gaat liggen. Het
wordt al eeuwen toegepast in gebieden rond de Dode Zee. Een groot bad is
gevuld met 50 centimeter water waarin ongeveer 600 kilogram zout is
opgelost. Het bad kan afgesloten worden door een kap. Dr. Lily ontdekte dat
door in een dergelijke tank te drijven, mensen in een diepe meditatieve staat
geraken. Men wordt geheel ontspannen en toch alert.
• 40 tot 60 minuten in een floating cabine leidt tot een compleet gevoel van
ontspanning en ontstressing.
22
5. De Silva-methode om in een Super Leerstaat te be landen.
• Via internet kunt u gratis een basistraining van de Silva-methode downloaden
voor mp3 of i-podspeler. De kernoefening is de Silva Centering oefening. Het
is een dynamische vorm van meditatie die ook heilzaam is om problemen op
te lossen, creatiever te worden, gewoontes te doorbreken en te oefenen met
visualiseren.
• Ga hiervoor in een gemakkelijke stoel zitten, sluit uw ogen en volg de
instructies die de stem u doorgeeft.
• U hoort op de achtergrond een zacht kabbelend geluid met 14 cycli per
seconde. Dit geluid stimuleert uw Alpha-niveau en zorgt ervoor dat uw
hersenen in de juiste frequentie (cadans) belanden.
• Er zijn drie zaken waar u op dient te letten:
a. Train uw concentratievermogen door bij de stem van de instructeur
te blijven.
b. Pas het BOAS principe goed toe. Door uw verbeeldingsvermogen te
overdrijven, wordt u creatiever en neemt uw focus sterk toe. U blijft
actief in toepassen van de oefening.
c. Ontspan niet enkel mentaal maar ook fysiek. Mentale ontspanning
is eenvoudiger te bereiken dan fysieke ontspanning. Zorg dat uw
lichaam ook ontspant. Dit kan betekenen dat u uw lichaamshouding
dient te veranderen om het gewenste effect te bereiken.
• Vertel uzelf, mentaal en verbaal, dat het okay is om te ontspannen. Herhaal
dit tot u ontspannen bent en start dan de mp3 overnieuw.
• Als de stem u instrueert om uzelf te concentreren, focus u dan op een plek
achter op uw hoofd (kruin). Concentreer u op een blauwe straal met licht.
Deze is immers waarneembaar.
• Neem vervolgens de vibraties rondom uw kruin waar. Gevoelens van warmte
die veroorzaakt worden door bloedcirculatie. Probeer de pulsen waar te
nemen, waarmee het bloed rond gepompt wordt. In eerste instantie zal het
wellicht niet lukken. Ga gewoon door want het lukt de tweede of derde keer
zeker.
• Ontspan dan geheel en laat alle spanning in dit deel van uw lichaam los.
Focus hierop en visualiseer (BOAS) dat uw kruin zich geheel ontspant. Hoe
23
ziet dit er voor u uit? Maak het beeld sterker, groter en voeg meer kleur en
diepte toe. Wellicht ziet u een open haard die harder oplaait of een warme
deken die over dit gedeelte heen valt. Elk beeld is goed!
• Spreek in de piek van deze ontspannen staat positieve affirmaties uit zoals :
“elke dag wordt ik beter en beter” of “ik leer nu mijn intelligentie af te stemmen
op mijn natuurlijke cadans” of simpel “Alpha now!”.
• Oefen dit geregeld. Ontspanning is net een spier als elke andere spier in uw
lichaam. Door vaak te ontspannen krijgt u steeds betere resultaten. U wordt
creatiever, sneller ontspannen, meer geconcentreerd en duidelijk vitaler.
6. Ademhalingsoefeningen
Ritmisch ademhalen in een ontspannen houding en een rustgevende omgeving is
belangrijk om in Alphastaat te geraken. Ritmische ademhalingstechnieken zijn
onderdeel van disciplines als Yoga, Tai Chi, Aikido, Body Balance, Chi Gong.
Het wordt ook toegepast bij de nieuwste taalcursussen. Door in- en uitademingen te
combineren met woorden en vertalingen, leert het brein op het hoogste niveau van
ontspanning en alertheid zaken op te slaan. We gebruiken dit principe ook bij
snellezen. U ademt op Alphaniveau terwijl u tekst op hoge snelheid waarneemt. De
ademhalingcommando’s zorgen ervoor dat uw hoofd leeg raakt en u geheel kunt
focussen en concentreren op de tekst. Hier volgt een aantal voorbeelden van
ademhalingsoefeningen.
• Ga rechtop zitten met beide voeten op de vloer en houdt uw hoofd stil. Leg uw
handen op uw dijbenen. Adem gedurende 4 tellen in, houdt de adem 4 tellen
vast en blaas gedurende 6 seconden weer uit. Herhaal dit proces gedurende
1 minuut.
• Leg uw handen ter hoogte van uw navel en vijf centimeter onder uw navel.
Adem rustig naar uw handen toe gedurende 4 tellen, houd dit 2 tellen vast en
adem gedurende 4 seconden weer uit. Oefen dit gedurende 2 minuten.
• Doe de volgende oefening om het gevoel te illustreren waar uw ademhaling
dient te zitten. Ga rechtop staan met beide handen in de lucht. Blaas nu met
een harde F-klank of een een S-klank uw lucht uit uw lichaam terwijl u met uw
lichaam en armen naar beneden beweegt. Stop pas als u met uw armen en
hoofd geheel, geknipt als een schaar, naar beneden gericht staat en al uw
24
lucht uit uw lichaam is verdwenen. Houd deze positie en uw uitgeademde
stand gedurende 5 seconden vast. Plaats uw handen in uw zij en adem
vervolgens 3 harde snufjes door uw neus in. Voel hoe de lucht rondom uw
middenrif de holtes vult. Dit is de plek waar uw ademhaling dient te zitten.
Oefen dit 3 keer achter elkaar.
25
7. Jacobsen-methode:
• Sluit uw ogen en ga rechtop op een stoel zitten of ga ontspannen rechtop
staan.
• Span nu elke spier in uw lichaam aan: uw hoofdspieren, uw nekspieren, uw
schouders, uw borst, uw bovenarmen, onderarmen, buikspieren, bilspieren,
bovenbeenspieren, kuiten.
• Span ze een voor een aan, span ze nog harder aan, en span ze nog harder
aan.
• Houd dit gedurende 5 seconden vast en… laat los.
• Herhaal dit proces 3 keer, waarbij u op elke aparte spiergroep apart focust.
• Adem vervolgens gedurende 3 tellen in: 1, 2, 3… en dan gedurende 6 tellen
uit: 1, 2, 3, 4, 5, 6…
• Visualiseer dat de ademhaling via uw kruin naar binnen komt en uw longen
vult en vervolgens via uw tenen uw lichaam weer verlaat.
• Herhaal de ademhalingcyclus. Adem nu gedurende 4 tellen in: 1, 2, 3, 4… en
vervolgens gedurende 8 tellen uit: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8… Uw uitademing is
twee keer zo lang als uw inademing.
• Herhaal stap h nu gedurende 5 tellen in en 10 uit, 6 tellen in en 12 uit. Stop op
het moment dat u merkt dat het u moeite gaat kosten en u kortademig wordt.
U traint uw spieren om de ademhaling diep en langzaam te maken. Bovendien
traint u ook de richting van uw ademhaling.
• Beweeg nu terugwaarts: begin met 6 tellen in en 12 uit naar 5 tellen in en 10
uit en eindig bij 3 tellen in en 6 uit. Dit is een oefening die u kunt toepassen
voordat u begint te lezen of studeren en bij elke activiteit waarbij u een
verhoogde concentratie nodig heeft. Het helpt ook bij ontstressen of als u zich
emotioneel voelt (gestresst, kwaad, geïrriteerd of overstuur). Daarnaast is een
dergelijke ademhalingsoefening zeker in combinatie met visualiseren een
wondermiddel tegen hoofdpijn. Het helpt u om in een lagere denkfrequentie te
komen waardoor u ontspannen en hoog alert wordt.
26
8. Luister naar de geleide meditatieoefeningen
Op mijn website www.time-management.biz vindt u een aantal mp3’s met trance-
oefeningen en meditatiemuziek om u in Alphastaat te zetten.
9. Gebruik software en hulpmiddelen als licht- en g eluidsbrillen.
Deze helpen u om u te trainen in Alphastaat. Er is veel software en apparatuur te
verkrijgen op dit gebied. Enkele voorbeelden zijn Neuro Programmer, Mind Stereo of
Brain Studio. U kunt hiermee uw eigen muziek maken of muziek bewerken zodat het
breintechnisch op Alpha-niveau opereert.
10. Natuurlijke Alphastaat gebruiken
U komt automatisch in de Alphastaat vlak voordat u in slaap valt en als u langzaam
en natuurlijk wakker wordt.
• Uw alarmklok zet uw brein ruw van Theta-, Delta- en Alpha- in de Bètastaat.
Hoe zorgt u ervoor dat u uw natuurlijke Alphastaat kunt gebruiken om u te
trainen deze snel te bereiken?
• Als u in slaap valt stuur uw gedachten dan naar de stof die u wilt onthouden.
Doe hetzelfde als u wakker wordt; neem rustig het materiaal door dat u dient
te lezen of leren. Dit is met name eenvoudig als u of de tijd heeft om dit
proces langzaam te doorlopen zoals in het weekeinde. U kunt natuurlijk ook
tijd hiervoor reserveren.
• Schaf een alarmklok aan die u rustig wekt met muziek om langzaam mee
wakker te worden.
Welke techniek u gebruikt is niet zo belangrijk. Als u maar leert om snel te ontspannen en
uzelf in de Alphastaat te zetten. Oefen gericht met elke oefening. U ontdekt dan vanzelf
welke oefening er bij u past.
Samengevat: leer uw ademhaling naar Alphaniveau te brengen. Oefen een aantal keer en op de piek
van uw ontspanning geef uzelf dan geregeld het “Alpha Now!” commando. Veranker dit commando
met een unieke beweging. Bijvoorbeeld knijp uw duim tussen uw vingers samen.
Op deze manier installeert u een anker dat u bij snellezen en/of leren kunt afschieten. Automatisch
bereikt u dan de Alpha Staat.
27
Ontspanning kunt u zowel fysiek als mentaal bereiken. De fysieke variant noemen we ook wel de
Jacobsen-methode. U spant alle spieren aan en laat ze dan ineens los. Het credo is dat overspanning
en plotselinge ontspanning leidt tot relaxatie. Dit wordt ook veel in de sport gebruikt. U kunt de
mentale variant op veel manieren uitvoeren. Kies die methode waar u zich prettig bij voelt.
Visualiseren van lichtstromen helpt om uw ademhaling zichtbaar te maken. Deze actieve vorm van
mediteren helpt bij bereiken van de Alphastaat. BOAS mag hier uitgebreid toegepast worden.
Bijkomend voordeel is dat uw hersenen meer zuurstof ontvangen waardoor ze meer optimaal kunnen
werken. 70% van de bevolking heeft een zuurstoftekort met stress, hoofdpijn en een minder
functionerend geheugen als gevolg.
Ademhaling is het middel om snel te ontspannen en een verhoogde focus te krijgen.
In de volgende module schenken we gericht aandacht aan vitaal worden. Het dient als een
advies dat u kunt gebruiken om uw leerstaat te optimaliseren. Het is geen strikt advies, maar
we weten dat als u het toepast dit een zeer positieve invloed op uw leer- en leesvermogen
heeft.
28
Uw ervaringen met de module Ontspanning
Rewind your mind!
U heeft de module Ontspanning achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende
methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk
inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Hoeveel cycli per seconde maakt uw brein in Alphastaat?
Wat zijn 5 voordelen van verkeren in de Alphastaat?
Noem 2 voorbeelden van superstudiemuziek!
29
Wat is de tamboerijnmethode?
Noem 1 voorbeeld van een ademhalingsoefening waarmee u zich in Alphastaat kunt zetten.
Wat is de methodiek van Jacobsen en hoe past u deze toe?
30
Welke techniek(-en) gaat u gebruiken om snel in de Alphastaat te geraken?
31
Module 10 Verbetering uw Leescapaciteit met 30% doo r
Vitaliteit
In deze module leert u wat de definitie van vitaliteit is en wat de relatie is met snellezen en
leren. U weet wat de voordelen zijn van een goede vitaliteit en kent de 5 fundamentele
stappen om te komen tot een blijvende vitaliteit. U kent de achtergrond van de verschillende
tips en ontvangt een 4 weken programma dat u synchroon kunt gebruiken naast het
snelleesprogramma.
Waarom is vitaliteit belangrijk?
Als u gaat snellezen komt u automatisch uit bij het in conditie houden van uw lichaam. U
leert sneller als uw lichaamscellen, uw lichaam en mentale staat in topconditie verkeren. In
deze module wordt duidelijk dat er een direct verband bestaat tussen uw gezondheid/fitheid
en snellezen en snelleren.
Uiteraard wil ik u niets opleggen. Ik ben een grote voorstander van vrijheid van keuze.
Iedereen mag met zijn lichaam doen wat hij wil. Maar de impact op leren en lezen is zo groot
dat ik hoop bij sommigen van u de ogen te openen. Een interessante gedachte is: Stelt u
zich eens voor dat uw lichaam een tempel zou zijn, hoe zou u deze dan behandelen? Zou u
met vuile schoenen naar binnen lopen of zou u proberen de tempel schoon en rein te
houden?
Uiteraard begint het allemaal met uw beslissing om te kiezen voor een leven dat 100%
energiek kan zijn op de momenten dat u dit wilt. Leven vergt nu eenmaal energie. De
hoeveelheid energie die u tot uw beschikking heeft, bepaalt uw uitstraling. Dit wordt
wederom bepaald door de hoeveelheid vrijelijke energie die u ter beschikking staat. Nu
hebben we in het Westen vrij rare ideeën over gezondheid. Als we niet ziek zijn dan zijn we
gezond! Iemand die van een flat afspringt heeft op de 20e verdieping ook nog nergens last
van… Maar op een gegeven moment komt de springer in aanraking met de grond en dat kan
erg pijnlijk zijn.
32
Snellezers in mijn omgeving committeren zich aan een gezonde leefstijl. Men streeft een
niveau van vitaliteit na, dat men nodig heeft om Martial Arts te kunnen beoefenen. Vele
mensen in mijn omgeving bekwamen zich in oude vormen van Martial Arts. Het is ook
typisch dat ze een aantal zaken gemeen hebben die toevallig net heel handig zijn bij
snellezen.
• Ze zijn congruent in denken en handelen.
• Ze zijn bereid beperkingen te onderzoeken en acties te nemen om dit te veranderen.
• Ze accepteren een aantal simpele principes van het universum (men dient te zaaien
en verzorgen voordat men kan oogsten. Balans is belangrijk, datgene waar men zich
op focust wordt waarheid en wordt groter naarmate men er meer aan denkt).
• Ze zijn bereid negatieve geloofsovertuigingen te onderzoeken en deze om te zetten
in bekrachtigende geloofsovertuigingen.
• Ze nemen elke dag consistent actie naar een doel dat men zich vooraf duidelijk heeft
gevisualiseerd.
• Ze zijn gericht op een gezond evenwicht tussen intern en extern gericht zijn.
Wat betekent de term Vitaliteit?
Vitaliteit is de toestand waarin alle systemen van het lichaam – het hormonaalstelsel (vuur),
spijsvertering (aarde), luchtwegen (metaal), reproductie (water) en immuunstelsel (hout)
optimaal samenwerken.
Het menselijke lichaam wordt in balans gebracht door:
1. op verschillende manieren te leren ademen
2. een juiste hoeveelheid en combinatie van voedingsstoffen in te nemen waardoor een
goede bloedchemie ontstaat
3. een juiste manier van trainen op aërobisch en anaërobisch niveau.
Laten we eens kijken of ik u kan stimuleren om uw vitaliteit drastisch te verbeteren. Speciaal
voor u, volgen hier de 5 fundamentele stappen tot een blijvende vitaliteit!
33
De 5 fundamentele stappen voor een blijvende vitaliteit
Zorg voor een optimale ademhaling
Hoe lang kan men zonder voedsel, water of zuurstof? Diepe ademhaling stimuleert de
lymfecirculatie! De lymfe is het riool van het lichaam en heeft geen pompsysteem zoals het
bloed! Het wordt door spierbeweging en ademhaling voortgestuwd! De meeste mensen
hebben een zuurstoftekort door een verkeerde ademhaling! Ze hebben minder vitaliteit en
hebben hierdoor verminderde weerstand, zijn sneller vermoeid en hebben meer last van
fysieke klachten.
U verbetert de zuurstoftoevoer naar uw hersenen door het volledige ademhalingssysteem
aan te spreken. Hierdoor versterkt u uw zenuwstelsel drastisch.
Nu is ademhaling een simpele maar zeer effectieve manier om uw vitaliteit te verhogen. Uw
ademhaling reinigt en ontgift de afvalstoffen in uw lichaam via de lymfecirculatie. De kwaliteit
van uw gezondheid is in feite dus de kwaliteit van het leven van uw lichaamscellen. De mate
waarin u effectief adem haalt is de bepalende factor.
Een simpele oefening als hieronder beschreven kan uw ademhaling al voor een groot
gedeelte herstellen. Maar voer
Drie maal per dag tien maal diep ademhalen in de ratio van:
• In = 1 sec.
• Vast - 4 sec.
• Uit = 2 sec.
doet wonderen voor uw vitaliteit.
Er zijn verschillende soorten ademhalingen die ons van dienst kunnen zijn: de vuur-, water-,
aarde-, lucht- en houtademhaling. Elke kent een specifieke toepassing. Uiteraard zijn de
ademhalingsoefeningen uit de vorige module zeer geschikt om uzelf vitaal te maken.
34
Zorg voor levend water en “levend voedsel”
70 % van de aarde is water. Ongeveer 70% van uw lichaam bestaat uit water. U heeft water
nodig voor alle lichaamsfuncties. Het is dus belangrijk om eens te kijken naar het percentage
water in uw voeding? 70% is ideaal: dit werkt namelijk ontgiftend.
De meeste mensen hebben een dieet dat slechts voor 40 tot 50 % uit water bestaat. Zij
ontgiften veel moeilijker.
Water uit fruit en groente kan onmiddellijk door het lichaam worden gebruikt. Dit water
bevatten naast vocht ook veel enzymen en nutriënten. Begin dus 's ochtends met
bijvoorbeeld een vers fruitontbijt en eet alleen fruit tot de lunchtijd. Fruit heeft een hoog
percentage water, het werkt ontgiftend, kost weinig energie om te verteren en geeft u direct
energie.
Vanuit de schaal van vijf adviseert men 8 tot 10 glazen zuiver water per dag. Als u 2 liter
water drinkt, u mag vochthoudende producten zoals thee, groenten enzovoorts meerekenen,
dan komt u aan uw goede hoeveelheid.
Een goede combinatie van voeding geeft een optimale spijsvertering en maximale toevoer
van energie. Koolhydraten, vetten en eiwitten hebben allen andere omstandigheden nodig
om optimaal te verteren. Het is zelfs biologisch onmogelijk om een goede spijsvertering te
hebben als u koolhydraten, eiwitten en vetten door elkaar eet. Dit leidt tot rotting, gisting,
fermentatie, belasting van de lever, aantasting van het immuunsysteem, energieverlies en
mogelijk ziektes. Ook gebruik van azijn, alcohol, nicotine, suikerhoudende frisdranken,
overmatig thee- en koffiegebruik is slecht voor uw vitaliteit. Wil dit zeggen dat u dit allemaal
niet meer kunt gebruiken. Nee, u dient natuurlijk ook nog te leven. Realiseer u echter dat dit
producten zijn die uw vitaliteit en daarmee u leescapaciteiten nadelig beïnvloeden.
Wat is dan wel gezond?
* Groenten, eiwitten, koolhydraten, vis, water, fruit, gezonde vetten stimuleren uw vitaliteit.
* Bron: Howard Hay Health List
35
In volgend overzicht vindt u het watergehalte van een aantal voedingsmiddelen:
IJsbergsla - 96% Watermeloen - 94%
Rauwe broccoli - 91% Wortelen - 91%
Bietjes - 91% Sinaasappels - 88%
Gekookte aardappelen - 80% Bananen - 76%
Maïs - 74% Gebakken vis - 68%
Vlees - 50% Kaas - 40%
Brood - 36% Slagroomtaart - 32%
Boter - 16% Noten - 5%
Beschuit - 4% Muesli - 4%
Suiker spoorolie - 0%
U kunt de volgende richtlijnen aanhouden om uw vitaliteit te ontwikkelen.
• Eet verse groente en fruit in de ochtend, late avond en als tussendoortje.
• Minder eten is de belangrijkst omdat u dan minder reacties tussen vrije radicalen
krijgt in uw lichaam.
• Combineer eiwitten niet met koolhydraten.
• Eet fruit zoveel mogelijk apart of gecombineerd met eiwit.
• Combineer 1 handvol eiwitten altijd met 3 keer een handvol groente.
• Combineer ook 1 handvol koolhydraat met 3 keer een handvol groente.
• Een groene salade mag overal bij gegeten worden. Vet blokkeert de vertering van
eiwitten, een gemende rauwkostsalade zal dat effect neutraliseren.
• Eet niet vlak voor het naar bed gaan.
• Eet niet te snel en eet meer kleine hoeveelheden verspreid over de dag. Op deze
manier gaat u schommelingen in uw suikerspiegel tegen. Eet mogelijk 1/3 minder dan
uw normale portie.
36
• Als u eiwit eet let dan op de top drie van eiwitten: nummer 1 vis (ook de vette
soorten), nummer 2 eieren zonder eigeel, nummer drie soja en daarna eiwitten uit
kip, rund en varken.
• Beperk zo veel mogelijk suikers, wit brood, friet, witte rijst, witte pasta enzovoorts.
• Eet met discipline: niet uit emotionaliteit of ter compensatie van iets.
• Eet bruine varianten koolhydraten (zilvervliesrijst, volkoren pasta en dergelijke). Deze
hebben minder slecht effect op uw suikerspiegel.
• Beperk het innemen van zuivelproducten. Dit veroorzaakt slijmvorming in uw lichaam.
• Houd een keer per week een groente- of fruitdag om uw lichaam goed te ontgiften.
• Voor de werkelijke kampioenen: vast een keer per kwartaal door een water – fruit –
groentekuur te volgen.
• Ten slotte: eet zoveel mogelijk organische en onbespoten producten.
Zorg voor de beste aërobische kracht
De meeste mensen sporten verkeerd. Men doet vaak veel anaërobische oefeningen zoals
sprinten of statische spierbelasting zoals fitness. Aërobische oefeningen zijn gezonde
oefeningen omdat in dit geval uw lichaam geen zuurstofgebrek krijgt. De zuurstofproductie
wordt verhoogd en zodoende het uithoudingsvermogen!
Lichaamsbeweging is noodzakelijk om gezond te blijven en vitaal te worden! U ontwikkelt de
beste aërobische capaciteit, wanneer u traint op 70% van uw maximale hartslag en
tegelijkertijd toch minstens 50% sneller dan uw rusthouding.
Wat is precies het verschil tussen anaërobische en aërobische oefeningen? Met
anaërobische oefeningen bouwt u spierkracht op, terwijl u met aërobische oefeningen
gezondheid opbouwt.
Mijn advies aan u is: maak een combinatie van drie keer in de week aëroob trainen en twee
keer in de week krachttraining. Hierdoor krijgt u een optimale hoeveelheid zuurstof in uw
lichaam. Bovendien houdt u uw hormonaalstelsel perfect in balans.
Daarnaast is het goed om dagelijks wat strekoefeningen te doen. U blijft hierdoor lenig en
zorgt voor goed doorstromen van de energie in uw systeem.
37
Wat is de beste manier van trainen?
Begin met iets te doen dat u aanspreekt. Dansen, lopen, fietsen, tennissen, Martial Arts is
allemaal prima. Als u gemotiveerd bent houdt u het ook vol. Veel mensen beginnen heel
enthousiast maar houden het niet vol omdat ze het toch niet leuk genoeg vinden.
Voer dan gedurende 12 minuten een warming up uit door rustig te lopen, te fietsen of te
roeien. Sport dan gedurende 15 minuten op de juiste intensiteit (70% van uw maximale
hartslag). Een eenvoudige indicator is: u neemt het getal 180 minus uw leeftijd als
streefniveau voor de hartslag tijdens sporten. Voer vervolgens een cooling down uit van 10
minuten. Sport op deze manier minimaal 3 keer en maximaal 5 keer per week.
Train uw buikspieren slechts 2 keer per week gedurende 15 minuten. Pilates Bodycore is
een uitstekende methodiek om een platte buik te verkrijgen.
Zorg voor een positief gerichte geest
Keer op keer wordt wetenschappelijk bewezen dat uw gedachte bepaalt wat uw werkelijkheid
wordt. Vanuit de Kwantum Fysica is aangetoond dat uw gedachten een bepaald
trillingsniveau hebben die en waarneembaar zijn en gelijksoortige gedachten aantrekken. Vrij
vertaald betekent dit dat negatieve gedachten ook negatieve situaties aantrekken en
positieve gedachten dus positieve situaties genereren.
Straal daarom positieve gevoelens en gedachten uit naar uw omgeving. Verwonder u over
uw leerproces, stimuleer uzelf en anderen, focus u op hetgeen u heeft in plaats van hetgeen
u mist. Lach meer, kijk naar wat goed gaat en hoe u zichzelf nog meer kunt verbeteren en
complimenteer uzelf en uw omgeving. Dit heeft een directe invloed op uw zenuwstelsel en
uw immuunsysteem. Dit is wetenschappelijk aantoonbaar en dus meetbaar. Negatieve
emoties en gedachten hebben een negatieve uitwerking op uw mentaliteit, uw lichaam en uw
omgeving.
Stress elimineren
Elimineer dus ook stress. Stress is enkel een gedachte over hoe u de dingen interpreteert.
Als u werkt aan uw vitaliteit is uw mind meer gericht op succes. Een energiek lichaam
genereert meestal een positief gerichte mind. Datgene waar u immers de focus oplegt wordt
waarheid.
38
Waaraan herkent u stress?
Lichamelijk Mentaal
Slapeloosheid Concentratiestoornis
Hoofdpijn Geheugenverlies
Brandend hart Piekeren
Pijn in rug Ongegronde angsten
Maagzweer Snel huilen/driftig
Krampen· Overmatig bezorgd
Maagdarmstoornis Hekel aan werk- leefomgeving
Wat kunt u direct doen om negatieve stress te verminderen?
Stap 1: Eet de juiste vitaminen
Stap 2: Zorg dat u voldoende beweging krijgt
Stap 3: Zoek contact met ‘menselijke zonnetjes’
Stap 4: Ontspan u geregeld
Stap 5: Los problemen op door niet te piekeren maar direct actie te ondernemen.
Positief taalgebruik
Een andere manier om de geest positief te trainen is door iets te doen aan uw taalgebruik.
Duitsers en Nederlanders zijn kritische volkeren. Als gevolg hiervan hebben we de meeste
negatieve woorden in ons vocabulaire zitten ten opzichte van andere volkeren in de wereld!
Te uwer vermaak en ter vergelijk: wij hebben 4500 woorden die een negatieve emotie
uitdrukken, Spanjaarden maar 800, Zweden 1500. Wij hebben 1000 woorden die een
positieve emotie uitdrukken, Spanjaarden 3500 en Zweden wederom 1500. Nu is dit
natuurlijk een generalisatie, maar het geeft wel aan dat we in ons denken en handelen hier
iets kunnen winnen.
39
Bent geïnteresseerd? Voer dan de volgende oefening maar eens uit. Inventariseer alle
woorden die u kent die negatief en/of twijfelend zijn. Zet daar de neutraal/positieve varianten
tegenover. Noteer vooral ook uit uw dagelijkse praktijk de negatieve en twijfelende woorden
die u met regelmaat gebruikt. Let dan 10 dagen op uw woordgebruik en evalueer vervolgens
het resultaat. Welk effect heeft neutraal/positief taalgebruik op mij en mijn omgeving?
Zorg voor structurele ondersteuning
Neem voldoende rust. Slaap zoveel uw lichaam nodig heeft om zich goed te voelen. Tussen
de 6 en 8 uur is genoeg! Plan op drukke dagen denktijd in om uw dagen en energieniveau te
evalueren. Werken draait niet alleen om resultaten halen. Het is ook belangrijk dat u dit met
een hoge mate van zingeving ondergaat. Een wijze man zei ooit: ”Het draait niet enkel om de
eindbestemming, de reis naar de bestemming is zeker zo interessant!”
Zoek geregeld de zon op. Smeer uzelf in met een zonnemelk met UV-filter en hoge
beschermingsgraad. Zonlicht bevat vitamine D dat bevorderlijk is voor allerlei interne
processen, waaronder het humeur van veel mensen!
Bezoek af en toe een sauna of laat u eens masseren. Een sauna is een ideale manier om uw
lichaam te laten zweten en gifstoffen te scheiden.
Een massage biedt ook veel voordelen. De effecten en voordelen van massage kunnen zijn:
• Stimuleren van de bloedcirculatie
• Bevorderen van de afvoer van afvalstoffen
• Blokkeren of vermindering van pijnprikkels
• Ontstaan van geestelijke ontspanning, het gevoel van welbehagen
• Ontspanning van de spieren
• Verminderen van stress
• Meer energie
• Bevorderen van de spijsvertering
40
Als u besluit om te werken aan een goede vitaliteit, zorg er dan voor dat uw doelen wederom
realistisch en haalbaar zijn binnen de context van uw leven. Zet niet 5 keer sporten op uw
agenda als u dit realistisch gezien maar 1 keer kunt doen.
Het zit ’m overigens niet altijd in grote dingen. Ter illustratie: neem voor kleine afstanden
eens de fiets waarvoor u normaal gezien de auto zou nemen. Drink 2 glazen water meer per
dag om op gang te komen. Plan 2 keer per dag een moment in van 20 minuten om aandacht
te geven aan uw ademhaling of ontspanning. Laat dat broodje kroket eens een keer staan en
zet er eens een salade voor in de plaats. Succes, ook dít kunt u. Ik ben er van overtuigd!
Als u geïnteresseerd bent om uw vitaliteit daadwerkelijk te verbeteren, voer dan de volgende
oefening uit. Laat deze synchroon lopen met uw 4 weken programma snellezen.
Oefening
Start het 10 dagen vitaliteitprogramma. Committeer u de komende 10 dagen om uw vitaliteit
een boost te geven. Verzin 2 acties om uw vitaliteit direct te verbeteren. Neem die zaken die
u een gigantische stap voorwaarts kunnen geven. Doe dan drie dingen:
1. Zet de eerste stap naar een betere vitaliteit binnen 48 uur, dan is de kans het grootst
dat u succesvol zult zijn.
2. Activeer uw omgeving door ze te vertellen dat u uw vitaliteit wilt verbeteren en geef
dan aan waarbij ze u mogen coachen/ ondersteunen.
3. Registreer elke dag kort uw acties van die dag en wat u opvalt. Op deze manier
brengt u uw eigen vooruitgang in kaart en dit stimuleert wederom tot meer!
Samengevat
Vitaliteit is de maximale gezondheid die u op dit moment kunt bereiken. Het is het proces waarin al uw
lichaamssystemen optimaal samenwerken.
Kenmerken van een goede vitaliteit zijn: weinig dips in de dag, een bruisende denkwijze, een
energieke uitstraling, een positief ingestelde geest, een compleet goed gevoel over uzelf.
41
Een gezonde ademhaling, regelmatig en “gezond” trainen, een juist afgestemd voedingspatroon, een
goed ingestelde positieve geest en structurele ondersteuning helpen u dit te bereiken. Het is dan ook
niet zo zeer een streng dieet, het is meer een levenshouding.
De 5 pijlers voor een vitaal leven helpen u om alle gebieden in uw leven van meer energie te voorzien.
Uiteraard is het geen verplichting. Het is een advies dat, bij uitvoering, ten goede komt aan de
beoefening van een topsport genaamd snellezen!
42
Uw ervaringen met de module Vitaliteit
Rewind your mind!
U heeft de module Vitaliteit achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende methodieken
hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen
wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is de relatie tussen een goede vitaliteit en snellezen?
Wat zijn de drie elementen die bijdragen aan een goede vitaliteit?
Wat is de reden dat we bij snellezen zo gericht aandacht besteden aan een goede
ademhaling?
43
Noem 5 manieren op om uw eetpatroon nu direct een goede impuls te geven. Ik ga:
Wat is voor snellezen de beste manier om uw lichaam te trainen?
Noem 2 manieren om uw vitaliteit structureel te ondersteunen.
Welke 2 acties neemt u om uw vitaliteit een boost te geven?
44
Module 11 Wat u schrijft… dat blijft!
In deze module leert u wat het nut is van noteren bij snellezen. U weet wat de verschillen zijn
tussen conventioneel en visueel noteren. U kent de nadelen van conventioneel noteren en
de voordelen van visuele schema’s op uw lees- en leervermogen. Daarnaast leert u de
basiselementen kennen van Conceptmapping en Mindmapping. U maakt een mindmap van
het boek snellezen en integreert op deze manier de cursus nog een keer. Vanaf nu integreert
u maken van een visueel schema met uw snelleestraining.
Wie schrijft die blijft!
In lang vervlogen tijden heb ik eens een cursus schrijven gevolgd. De eerste woorden van de
trainer waren: ”Wie schrijft die blijft”. Nu is dit leuk omdat het bij snellezen van essentieel
belang is om snel te lezen maar tegelijkertijd uw begrip te behouden. En een van de meest
elementaire zaken hierbij is door te noteren wat u gelezen heeft.
Sterker nog, mensen maken voor de meest uiteenlopende zaken aantekeningen: notulen in
vergaderingen, bevestigingen van afspraken via e-mail, probleemanalyses in rapportages,
visies uiteenzetten in boeken, aantekeningen maken tijdens trainingen. Toch is het grappig
te bemerken dat vrijwel iedereen op dezelfde manier aantekeningen maakt. Van links naar
rechts, gebruik makend van zinnen, woorden, getallen en kolommen en meestal tijdens
lezen.
Dit lijken hele goede manieren, maar u weet inmiddels beter. Deze systemen maken enkel
gebruik van uw dominante linker hersenhelft. Pas als u deze zaken combineert met
elementen uit uw rechter hersenhelft: kleur, diepte, ruimtelijkheid, beelden, vorm en ritmiek,
dan zullen uw geestelijke capaciteiten drastisch toenemen. Bovendien adviseer ik u het
maken van aantekeningen duidelijk gefaseerd te doen. Na het proces van skimmen en
scannen verwerkt u dit in een mindmap. Na het snellezen vat u het blok tekst in eigen
woorden samen, dan arceren en noteren. Na het lezen signaleert u de blanco spots en
verwerkt u deze in uw mindmap of notitieschema. Als u deze toevoegt aan uw leesstrategie,
dan kunt u pas echt gaan snellezen. Gelijk een koning die heerser is over zijn eigen rijk.
45
Toch is noteren niet zinloos geweest. Noteren heeft wel degelijk nut gehad. Het heeft u
geholpen stof te herhalen. Wel is het belangrijk u nu te leren hoe dit anders kunt doen met
hogere effectiviteit.
Wat is het nut van noteren?
Er zit een aantal grote voordelen aan notities maken tijdens lezen:
• U legt verbanden tussen de verschillende onderdelen uit de tekst en tussen oude en
nieuwe kennis.
• U herhaalt de informatie nog een keer waardoor u actief leest en studeert. Dit is de
snelste manier om te kijken of u de inhoud van de tekst echt goed begrijpt.
• Het helpt bij maken van samenvattingen. U hoeft niet meer te zoeken naar woorden
omdat u de structuur al in kaart heeft gebracht. Als mensen uit het hoofd dingen
dienen samen te vatten verliezen ze vaak bepaalde kennis. Dit heeft grotendeels te
maken dat woorden enkel naar uw korte termijngeheugen gaan en na 16 seconden
weer verdwenen zijn.
• Door aantekeningen wordt u bewust gedwongen na te denken over de verbanden
binnen stof. Hierdoor krijgt u een scherper oog voor de rode lijn in een tekst.
• Bovendien kunt u aantekeningen ook gebruiken als kapstok voor aanleren van
belangrijke details en feiten.
• U heeft een naslagwerk dat de kern (uw kern, de zaken die u interesseren) er
nogmaals uitlicht. Eenvoudig als u het in de toekomst nog ooit dient op te halen.
46
Nadelen van conventioneel noteren
In mijn trainingen zie ik met grote regelmaat ijverige cursisten die elk woord dat ik uitspreek
of op flip-over noteer, zonder na te denken overnemen. Maar ook in vergaderingen is dit een
proces dat met grote regelmaat voorkomt. Er zit een aantal nadelen aan dat ik graag met u
deel. Al is het maar om te zorgen dat u de volgende keer actief bij een bespreking zit en toch
elk woord kunt herinneren wat er is gezegd. De nadelen van ‘normaal’ aantekeningen maken
zijn:
1. Als u schrijft dan bent u in luisteren en denken niet meer extern aanwezig. U
overdenkt intern georiënteerd zaken en dit betekent dat u niets meer kunt opvangen
wat er buiten u gebeurt. Het is hetzelfde proces dat plaatsvindt als u zichzelf voorstelt
aan een ander. U bent dan vaak bezig met uzelf in termen van ‘zie ik er wel goed uit,
kom ik wel goed over, hoe ga ik mezelf presenteren’. Wat betreft de ander houdt u
zich vaak bezig met ‘aparte bril heeft hij op, wat praat ze snel, wat een dominant
persoon’. Hierdoor hoort u de naam van de ander niet eens meer.
2. Als u alles noteert dan ziet u door de bomen het bos niet meer. Het is eenvoudiger
om van globaal naar detail toe te werken dan andersom! Goede aantekeningen
maken is dus een selectief proces waarin u het aantal woorden tot een minimum
beperkt.
3. Het nadeel van hele zinnen noteren is dat u ze later wederom allemaal dient te lezen.
Dit kost u een tweede keer dus ook tijd.
4. Als u alles noteert bent u minder in staat om een objectieve analyse van de stof te
maken. Mensen maken vaak klakkeloos notities en vergeten direct de inhoud en
context. Actief notities maken betekent ook dat u uw kernbegrippen opspoort en
verbanden tussen verschillende onderdelen maakt. Meestal schrijven mensen
letterlijk hele fraseringen van de schrijver over.
5. Als u later iets wilt toevoegen dan is dat vaak moeilijker tenzij u er vooraf rekening
mee houdt. Het bijkrabbelen wordt al snel rommelig.
6. Het kost u tijd om snel informatie terug te vinden. U dient immers de tekst opnieuw te
lezen, voordat u ontdekt waar specifieke informatie zich bevindt.
47
De vier elementen van goede notities
Om te zorgen dat u in het moment blijft, actief selecties maakt, objectief analyses loslaat op
tekst, het aantal woorden dat u noteert tot een minimum beperkt en in een oogopslag
verbanden kunt zien (zelfs al is het al weer een tijd geleden dat u de tekst gelezen heeft),
gebruiken we een aantal elementen:
• Sleutelwoorden
• Visueel schema
• Symboliek
• Proces van samenvatten en associëren
We willen het aantal woorden tot een minimum beperken. Daarom maken we gebruik van
sleutelwoorden. Een sleutelwoord is een woord dat een veelvoud aan betekenissen vrijgeeft.
Aan dat ene begrip zit een hele waaier van uitleg, context, andere begrippen vast.
Sleutelwoorden kunt u vinden door alle omringende woorden te elimineren. Ze dienen direct
de juiste herinnering (associatie) bij u op te roepen. Wat een ander over dit sleutelwoord
denkt is van minder belang. Als u zich de juiste achtergrond en context van dat ene woord
voor de geest kunt halen dan is het dus goed!
Het tweede element wat ons helpt dit sleutelwoorden proces maximaal uit te buiten is het
maken van een visueel schema. Een visueel schema is een vorm van noteren waarin u
zowel gebruik maakt van uw analytische als ook uw creatieve hersenhelft. U combineert taal,
mathematiek, diagrammen, opsommingen met ruimtelijkheid, verbeelding (symboliek) en
kleur. Het is het beste van twee werelden. Samenwerkend onthoudt u zaken beter, legt u
sneller verbanden, wordt u creatiever in uw denkproces, structureert u zaken logischer, kunt
u sneller blanco spots in een verhaal ontdekken.
De kern van een visueel schema is dat u niet alles in zinnen of staten weergeeft maar u
tekent in het midden van een pagina een plaatje of kernwoord (wat uw concentratie verhoogt
en uw geheugen ondersteunt) en waaiert met de klok mee systematisch uit met
sleutelwoorden en symbolen. Terwijl u dit schema meer en meer uitwerkt, creëert uw brein
een innerlijke kaart van het onderwerp dat u verkent. Het laat onbewust daar zelf analyses
op los en zoekt automatisch naar verbanden waardoor oude en nieuwe kennis perfect
48
geïntegreerd worden. Resultaat: meer structuur, beter overzicht, grotere focus en een betere
herinnering van wat u dient te onthouden.
Een visueel schema sluit beter aan bij de werking van de hersenen dan een traditionele
lineaire tekst. Uw hersenen werken nu eenmaal niet tekstueel en lineair. Daarom verloopt het
lezen en schrijven van tekst langzaam en kost het u veel energie.
Toch is dit voor veel mensen wel even wennen. U zult dus misschien een drempel over
dienen te gaan. Voor de een is de drempel dat hij geen ‘rare dingen’ mag doen. Voor de
ander is de drempel dat hij zich bezighoudt met wat de anderen hier van zullen vinden. Weer
een ander werpt als drempel op om zich bezig te houden met of hij het zich eigen moet
maken en er mee oefenen en dat dat hem nog meer tijd gaat kosten. Wat uw reden ook is,
mijn advies is: oefen ermee! Als u er aan gewend bent dan wilt u niet anders meer.
Bovendien zijn er ook mooie software pakketten te koop die mindmappen naadloos
integreren met al uw belangrijkste softwareprogramma’s als Word, PowerPoint en Excel. Een
aanrader is Mindjet van Mindmanager. Voorbeelden van mindmaps uit dit programma vindt u
na elke module!
Kortom: noteren tijdens trainingen en vergaderingen zal nooit meer hetzelfde zijn. U wordt
zowaar een actieve luisteraar met 100% (nou vooruit 90%) recapitulatievermogen.
49
De voordelen van een visueel schema voor u
• Denken, plannen en problemen oplossen wordt leuker.
• Uw productiviteit, creativiteit, werking van uw geheugen en communicatieve
vaardigheden verbeteren door het gebruik van visuele schema’s. Binnen elk mens is
een schat aan verstand aanwezig. De vraag is of deze effectief gebruikt wordt.
Vuistregel binnen bijvoorbeeld mindmapping is eerst de gedachten te genereren en
daarna te organiseren. Meestal vindt het genereren tegelijkertijd plaats met het
organiseren. Het organiseren belemmert het genereren van gedachten.
• Mindmapping geeft u vrijheid en zal ervoor zorgen dat u niet bij voorbaat gaat
organiseren.
• U leert beter en onthoudt meer. Bij lezen, rekenen, leren en dergelijke rationele
activiteiten maakt u vooral gebruik van uw linker hersenhelft. Met een visueel schema
maakt u ook gebruik van uw rechter hersenhelft. U combineert het totale scala aan
geestelijke vermogens met elkaar. Het zal op elk niveau van lezen en leren uw
potentieel sterk verbeteren.
• U kunt aan bestaande kennis in een visueel schema eenvoudig nieuwe kennis
toevoegen en vervolgens snel verbanden aangeven. Dit maakt het proces van
associëren eenvoudig. Dit kunt u dan weer gebruiken om gemakkelijk en snel nieuwe
kennis te onthouden.
• Mindmapping kan gebruikt worden voor alle aspecten in uw leven. Een variant van
mindmapping is Lifemapping. Lifemapping is een ideaal middel om uw waarden en
doelen te verhelderen. U maakt hiervoor een mindmap van de 5 laatste jaren met
daarin uw doelen en waarden. Binnen deze mindmap gaat het erom wat u wilt
bereiken en wat de rangschikking is van de doelen naar prioriteit. Het is belangrijk dat
er een balans is tussen uw waarden en het leven dat u leidt. U focust zich op uw
doelen en u vraagt zich af waarom dit doel zo belangrijk is. Wat zijn uw echte
prioriteiten? Is dit doel logisch en past deze bij mijn andere doelen? Hoe verhouden
mijn doelen zich tot mijn echte leven? Heel handig!
• Een visueel schema gebruikt naast sleutelwoorden ook vormen, kleuren en
symbolen. U ziet de informatie daardoor als een beeld in plaats van een tekst.
Beelden werken nog beter dan woorden, omdat iedereen, ook u, een zeer krachtig
50
visueel geheugen heeft. Bovendien gaan beelden direct naar uw emotionele
hersendelen waardoor u zaken nog beter zult opslaan.
• U houdt eenvoudig overzicht.
- Een visueel schema kunt u in alle richtingen uitbreiden, terwijl het geheel
overzichtelijk blijft. Met een lineaire tekst is dat veel moeilijker. Het wordt al
snel rommelig.
- U ziet in één oogopslag de belangrijkste begrippen en de onderlinge
verbanden.
- U bent beter in staat stof te verkennen, doelgericht te lezen, vragen en
leerdoelen te bedenken en samenvattingen van de stof te maken.
- U kunt snel en gemakkelijk structuur aanbrengen bij het genereren van ideeën
of het maken van aantekeningen.
- U kunt heel snel uw ideeën op papier zetten. U wordt daarbij niet geremd door
volgorde zoals bij tekstschrijven. Daardoor komt u eenvoudiger op nieuwe
ideeën.
- U ziet in een visueel schema snel tegenstrijdigheden of witte plekken in de
informatie. Hierdoor wordt u geprikkeld om uzelf nieuwe vragen en leerdoelen
te stellen.
• U zult (weer) veel plezier krijgen in maken van tekeningen en het ontwikkelen van uw
creativiteit. Het draait bij mindmapping niet om de mooiheid van uw tekening. Als u
(en anderen) de associatie begrijpt dan is het functioneel en dus goed. Toch
stimuleren we mensen wel aandacht te besteden aan het mooi maken van de
tekening. Immers, hoe meer u tekent des te beter wordt u. En dit is op zijn beurt ook
weer goed voor uw hersenen! Zo blijven ze voortdurend in ontwikkeling.
51
Mindmapping en Conceptmapping
Er zijn verschillende soorten visuele schema’s. Bekend zijn o.a. de mindmap van Tony
Buzan en de conceptmap van Joseph D. Novak.
Bij de mindmap gaat het vooral om de vrije en creatieve expressie. Bij de conceptmap ligt de
nadruk op het ontwerpen van een structuur. De verschillen tussen deze technieken zitten
verder vooral in de vorm- en tekenvoorschriften. We vatten beide technieken samen onder
het begrip visueel schema. Ga bij besluiten, welke notatietechniek het beste bij u past, af op
uw gevoel. Gebruik die technieken die het beste aansluiten bij uw persoonlijke leerstijl.
Ik ben een grote fan van mindmapping omdat het een techniek is waarbij u gebruik maakt
van uw complete denkproces. U organiseert uw denkproces om te begrijpen hoe u leert en te
ontdekken hoe uw natuurlijke denkproces verloopt. Dit begrip zorgt ervoor dat u enorme
vooruitgang kunt maken in uw leerproces.
In eerste instantie (op de korte termijn) kost mindmapping meer werk en dus tijd. U dient er
een stuk of 100 te maken om er snel en handig in te worden. Als u het beheerst zult u echter
merken dat leren met behulp van mindmapping u enorme hoeveelheden tijd bespaart.
Doordat bij mindmapping gebruik wordt gemaakt van elementen uit uw linker hemisfeer
(kernwoorden, logica, cijfers) als ook uit uw rechter hemisfeer (symbolen, kleuren, ruimtelijke
werking), is het een perfect middel voor opslag van informatie in uw geheugen. U onthoudt
de informatie die in een mindmap verwerkt wordt velen malen beter dan de informatie in een
lineair beschreven tekst. Het is niet voor niets dat presentatoren vaak uitgeschreven teksten
vergeten, terwijl ze korte kernwoorden perfect kunnen onthouden.
Zo kunt u met mindmapping doelen stellen, projecten plannen, problemen oplossen,
vergaderingen registreren, trainingen voorbereiden, brainstormen. De mogelijkheden zijn
eindeloos.
52
Hoe maakt u een mindmap?
Een mindmap volgens de regels van Buzan maakt u als volgt:
• Pak een groot vel papier (A4, A3 of of flip-overvel).
• Plaats uw papier horizontaal. Op deze manier is uw mindmap beter te lezen.
• Teken in het midden van het papier een afbeelding of een symbool. Deze dient
representatief te zijn voor het onderwerp/topic waarover u een mind map wilt
maken. Het symbool of de afbeelding is de basis voor de creatieve associatie die
u heeft met het onderwerp.
• Teken vanuit het midden tentakels om het centrale symbool heen. Begin
rechtsboven en beweeg voor elke tentakel met de klok mee naar rechtsboven.
• Als er een associatie in u opkomt, noteer deze dan als sleutelwoord. Het voordeel
van een sleutelwoord is dat deze meerdere associaties triggert.
• Schrijf sleutelwoorden horizontaal op een tentakel en maak deze even lang als
het sleutelwoord dat u erop schrijft. Het sleutelwoord moet altijd horizontaal en in
blokletters genoteerd worden. Dit bevordert de leesbaarheid.
• Noteer 1 sleutelwoord per verbindingslijn. Op deze manier komen er per
sleutelwoord het maximale aantal mogelijke associaties boven drijven. Bovendien
worden uw gedachten zo accuraat mogelijk weergegeven en er treedt geen ruis
of onduidelijkheid op.
• Wanneer u voor uw gevoel vastzit en geen associatie kunt verzinnen. Probeer
dan weer te geven wat de eerste associatie is die in u opkomt.
• Binnen de mindmap kan er gebruik gemaakt worden van kleuren, codes,
nummers, afbeeldingen, lijnen en pijlen. Op deze manier wordt het een kaart van
uw gedachtepatroon.
• Binnen de mindmap kunt u verbanden aangeven door middel van lijnen en pijlen.
Zo kunnen er verbanden bestaan tussen sleutelwoorden, groepen sleutelwoorden
en tussen de sleutelwoorden, de groepen sleutelwoorden en de afbeelding en/of
het symbool in het midden van de mindmap.
53
• Een mindmap staat altijd op 1 blad. Om deze reden kan het vel papier het beste
zo groot mogelijk zijn. Bij de mindmapsoftware bestaat ook de mogelijkheid tot
splitsen van een mindmap in meerdere mindmaps. Dit is handig als er in één
mindmap taken staan vermeld van meerdere projectgroepjes die samen een
groot project draaien. De belangrijkste kernwoorden blijven dan nog steeds
zichtbaar. Toch geef ik zelf de voorkeur van een mindmap waarbij alles
overzichtelijk op 1 blad staat vermeld.
• Een eind- of finish mindmap is uiteindelijk dynamisch, kleurrijk, individueel en toch
heel logisch.
• Binnen een mindmap mag niet gebruik gemaakt worden van non-sleutelwoorden
zoals ‘de’ en ‘een’. Deze woorden geven geen betekenis weer en voegen om
deze reden niets toe.
• Een mindmap lijkt bij aanvang chaotisch maar is op de lange duur meer
georganiseerd voor uw leerproces dan lineair beschreven aantekeningen. Ze
hebben een grote impact op uw resultaten die u wilt bereiken.
54
Voorbeeld van een mindmap:
55
Enkele suggesties om uw mindmap te verrijken:
• Bij een relatie kunt u een richting aangeven door een pijl te gebruiken. Denk
bijvoorbeeld aan een oorzaak/gevolg of een probleem/oplossing of voor-/nadelen of
een chronologische volgorde.
• Houd de afbeelding/symbool in het midden van de pagina en houd de grootte van
deze afbeelding/symbool beperkt.
• Laat uw afbeelding/ symbool niet groter worden dan 1/10 deel van de bladzijde.
• Zorg ervoor dat het lettertype van de steekwoorden 2,5 centimeter zijn.
• Voor benadrukking van bepaalde steekwoorden kiest u een groter lettertype dan 2,5
centimeter.
• De sleutelwoorden mogen niet langer zijn dan de verbindingslijn eronder. Dit
bespaart ruimte en houdt de mindmap overzichtelijk.
• Gebruik grote vellen papier zoals flip-overs of A3 vellen en minimaal A4.
• Maak u niet druk of uw eerste afbeelding/symbool er chaotisch uitziet. U kunt altijd
meerdere mindmappen maken. Het gaat erom dat de laatste mindmap duidelijk en
overzichtelijk is.
• Het symbool, het woord of de korte tekst bij een relatie moet een betekenisvol
verband uitdrukken. Minimaliseer deze sleutelwoorden.
• Vooral bij een mindmap geldt: visueel in plaats van tekstueel. Maak zoveel mogelijk
gebruik van illustraties, tekeningen of cartoons en noteer uw tekst uitsluitend in
sleutelwoorden.
• Gebruik vormen als vierkanten, cirkels, driehoeken etc. om gelijksoortige gebieden of
begrippen te markeren. Bijvoorbeeld: in een probleemanalyse markeert u alle
problemen met een rode driehoek en alle mogelijke oplossingen met een groene
circel.
• Gebruik veel kleuren, bijvoorbeeld om gelijksoortige ideeën te markeren (vragen
oranje en antwoorden groen) of om leerdoelen en verdiepingsvragen te markeren.
• Gebruik een bepaalde kleur of een symbool om begrippen te markeren waaraan u
nog moet werken.
• Voeg tijdens of na lezen van de tekst ook nog vragen en leerdoelen toe aan de
mindmap.
56
Algemene tips:
• Plaats uw papier horizontaal. Op deze manier heeft u veel vrije ruimte om verbanden
uit te breiden. U kunt hierdoor meer gedetailleerd werken.
• Laat in het begin veel ruimte vrij, zodat u later gemakkelijk ideeën en verbanden kunt
toevoegen. Werk dus van globaal naar detail.
• Zorg dat de lijnen die uit het midden ontschieten horizontaal eindigen. Hierdoor kunt u
er eenvoudig en leesbaar uw sleutelwoorden op noteren.
• Schrijf de begrippen in hoofdletters. Daarmee stimuleert u zichzelf om het kort te
houden. Bovendien is tekst in hoofdletters beter te lezen in een diagram.
• Maak een visueel schema snel, zonder pauzes en zonder gelijk te oordelen over wat
u opschrijft. Hiermee bevordert u creatief en niet-lineair denken. In eerste instantie
gaat het erom de belangrijkste begrippen en verbanden in beeld te brengen, niet om
een logisch en lineair betoog te schrijven. Het draait ook niet om het perfect kunnen
tekenen van zaken. Als u de tekening en zijn betekenis herkent en u associeert het
symbool direct met de verdere uitleg, dan is dit voldoende.
• Stel bij een idee de vragen: Waarom? Hoe? Wat? Waar? Wie? Wanneer? Hierdoor
komt u vanzelf op nieuwe ideeën.
• Heb vooral veel plezier bij ontdekken van deze nieuwe manier van aantekeningen
maken. U scoort er overigens veel interesse van anderen mee. Iedereen wil toch
beter en sneller gebruik kunnen maken van zijn geheugen!
Veel gestelde vragen betreffende mindmapping:
• Ik vind het moeilijk om symbolen/afbeeldingen weer te geven. Is een
symbool/afbeelding ook echt nodig? Antwoord: Afbeeldingen en symbolen zijn veel
beter te onthouden dan woorden.
• Waarom mag er maar 1 steekwoord per verbindingslijn geprint worden? Antwoord:
Wanneer er 1 steekwoord per verbindingslijn wordt weergegeven is de mindmap
makkelijker te leren. Daarnaast legt deze regel de discipline op om een zo goed
mogelijk steekwoord te kiezen.
• Toch kunnen er op een verbindingslijn meerdere woorden staan. Wat zijn de
uitzonderingen? Antwoord: In het geval van citaten, hele zinnen en lange formules
kunnen er meerdere woorden op een verbindingslijn staan. Wanneer er meerdere
woorden per verbindingslijn vereist zijn, is het verstandig om de linkerzijde of
57
rechterzijde van het papier een kolom te maken waarbinnen deze citaten, hele
zinnen of formules worden weergegeven. Op de verbindingslijn kan dan een
verwijzing gemaakt worden naar deze kolom.
• Waarom moeten er verbanden gelegd worden tussen steekwoorden en groepen
van steekwoorden? Antwoord: Er zijn verschillende redenen te noemen. In ieder
geval zijn er verbanden te zien die ervoor zorgen dat de mindmap inzichtelijker
wordt. Door het zetten van lijnen en pijlen traint u uzelf er ook in om deze
verbanden te leggen.
• Op welk moment kun je het beste codes, letters, nummers, kleuren en afbeeldingen
in je mindmap opnemen? Antwoord: In principe heeft dit antwoord te maken met
persoonlijk voorkeur. Maar mijn voorkeur gaat er naar uit om bij aanvang alleen een
kleur te gebruiken voor de afbeelding/symbool. Voor sleutelwoorden, lijnen en pijlen
is het advies een vaste kleur te gebruiken. Wanneer de mindmap qua opzet klaar is
kan er georganiseerd worden door middel van codes, letters, nummers en kleuren.
• Als bepaalde gedachten ‘dom’ of niet relevant, moeten deze gedachten uit de
mindmap gelaten worden? Antwoord: Nee, zet deze gedachten toch in uw
mindmap. Deze gedachten kunnen altijd op een later tijdstip nog uit de mindmap
verwijderd worden.
• Hoe weet ik of een mindmap klaar is? Antwoord: Een mindmap is eigenlijk nooit
klaar. Maar ervan uitgaande dat u een deadline heeft. Wanneer een mindmap
weergeeft waarover het onderwerp gaat is de mindmap klaar. Maak de mindmap
wel op hoog tempo omdat u anders mogelijk verzand in te veel rationeel nadenken.
De kern van mindmapping is “to be creative and to free the mind”.
Kanttekeningen maken
Een andere notatietechniek is in de kanttekening de belangrijkste kern(zin) per alinea te
noteren. U vat in sleutelwoorden uw arceringen samen. Leuk als u binnen een team dezelfde
artikelen dient te lezen. Ook dit bespaart u tijd. Bovendien is kanttekenen ook een
uitstekende techniek om snel opnieuw overzicht van de belangrijkste elementen uit tekst te
krijgen. Zeker als u het combineert met symbolieknotatie: u noteert in de kantlijn met
symbolen wat belangrijk is en wat niet. U gebruikt opsommingen en codes als een
uitroepteken als iets belangrijk is, een vraagteken als iets niet duidelijk is, een x teken voor
de kern van een tekst, een k voor een kritische blik enzovoorts. Uiteraard kunt u dit naar
eigen vorm inrichten.
58
U wilt nu vast wel eens oefenen met deze notatietechnieken. Voer daarom de volgende vier
oefeningen uit:
1. Bekijk alle mindmaps die ik in dit boek heb toegevoegd en check of u de context eruit
kunt halen.
2. Maak vervolgens een mindmap van de training snellezen. Zorg ervoor dat u niet mijn
mindmaps kopieert. Bouw uw mindmap geheel op volgens persoonlijk inzicht en
creativiteit.
3. Lees een hoofdstuk uit uw studieboek en verwerk de kern in een mindmap.
4. Lees 5 pagina’s en beschouw deze eens aan de hand van de kanttekentechniek.
Noteer al uw bevindingen in uw Trainingslogboek.
59
Uw ervaringen met de module Notatietechnieken
Rewind your mind!
U heeft de module notatietechnieken achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende
methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk
inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat zijn de voordelen van notities maken tijdens lezen?
Wat zijn drie nadelen van lineair noteren?
Wat is een sleutelwoord en hoe ontdekt u deze?
60
Noem 5 manieren op om uw eetpatroon nu direct een goede impuls te geven. Ik ga:
Noem 5 voordelen van een visueel schema.
Wat is het wezenlijke verschil tussen een mindmap en een conceptmap?
Hoe werkt kanttekenen precies en wanneer is dit handig om toe te passen?
61
Module 12 Woordinzicht
Aan het einde van deze module weet u welke voor- , navoegsels en wortels er bestaan en
wat de invloed daarvan is op uw snelleescapaciteiten. U kent de 14 meest voorkomende
voorvoegsel uit uw hoofd en leert om deze te signaleren in de komende teksten. Bovendien
krijgt u een oefening waarmee u actief uw woordenschat het komende jaar verdrievoudigt.
100.000 nieuwe woorden binnen uw handbereik
Des te meer woorden u kent, des te sneller en met meer begrip u leest. Het doel van dit
hoofdstuk is u attent te maken op meer dan 80 voorvoegsels (letters, lettergrepen of
woorden die aan het begin van een woord gevoegd worden). Aangezien onze taal een
aanzienlijke hoeveelheid Grieks en Latijn bevat (tafel bijvoorbeeld komt van het Latijnse
tabula), zijn veel van de voorvoegsels uit deze twee talen afkomstig.
Om u een idee te geven van het ongelooflijke uitdrukkingsvermogen schat dr. Minninger van
de universiteit van Minnesota, dat 14 van deze voorvoegsels in het Engels de sleutel vormen
voor meer dan 14.000 woordbetekenissen! Zij verklaart verder, dat iemands
vocabulaireontwikkeling op zijn vijfentwintigste vrijwel stopt. Die is dan voor 95% voltooid,
zodat er voor de resterende tientallen levensjaren nog slechts 5% aan toegevoegd wordt.
De nu volgende 14 voorvoegsels en wortels zijn ontnomen aan meer dan 14.000 woorden uit
een gewoon handwoordenboek en kwamen voor bij ruwweg 100.000 woorden uit een groot
woordenboek. Deze kleine ‘krachttermen’ zijn een willekeurige bloemlezing uit die enorme
berg woorden met toegevoegde waarde. Let erop bij het doorlezen van dit en de beide
volgende hoofdstukken, en probeer alle andere in u op te nemen.
62
14 woorden met voorvoegsels
Woorden Voorvoegsel Betekenis Wortel Betekenis
1. Prescriptie pre- voor scribere schrijven
2. Detentie de- weg tenere houden
3. Intermittent inter- tussen mittere zenden
4. Offerte ob- tegen ferre brengen
(baren)
5. Instantie in- in stare staan
6. Monogram mono- alleen grafein schrijven
7. Epiloog epi- na logos woord
8. Aspect ad- naar specere zien
9. Ongecom- on- niet plicare vouwen
Gecompliceerd com- mede
10. Non-existent non- niet stare staan
11. Reproductie re- opnieuw ducere leiden
12. Dispositie dis- apart ponere plaatsen
13. Sufficiënt sub- onder facere doen/maken
14. Homogeen homo- zelfde genus geslacht
Voorvoegsels
Bestudeer de volgende lijst intensief, ze zal u de sleutel verschaffen voor duizenden
onbekende woorden. Raadpleeg voor een methode om deze lijst goed in uw hoofd te
stampen de technieken uit de geheugentraining.
Voorvoegsel Betekenis Voorbeeld
a-, an- zonder, niet asociaal, anaëroob
ab- weg van, apart absent, abstract
ad-, ac-, af- naar toe advocaat, accent, affectie
aero- lucht aërodynamica
ambi- samen ambigu
amfi- rondom amfitheater
ante- voorafgaand antecedent
anti- tegen antirevolutionair
63
apo- weg van apologie
arch- belangrijkste
(aarts) eerste aartsbisschop, aartsvijand
auto- zelf automaat
bene- goed benedictie
bi- twee, dubbel biconcaaf
bio- leven bioloog, bioscoop
cata- omlaag catalogus, cataract
centi- honderd(ste) centimeter
co-, col- samen coöperatie, collaborateur
com-, cor- compagnon, correlatie
contra- tegen contradictie
de- ont- decentraliseren
deca- deci- tien(de) decameter, decigram
dia- dwars door diameter, diapositief
dis- tegen dissonant
duo- twee, dubbel duplex
dys- slecht, moeilijk dysentrie, dyslexie
e-, ex- weg van evaluatie, excentriek
em-, en-, im- in, om emancipatie,encyclopedie,
impressie
epi- omheen, bij epigoon, epidermis
equi- gelijk equivalent
extra- bijkomend extraneus, extravagant
hemi- half hemicyclisch
hepta- zeven heptameter
hexa- zes hexaëder
homo- zelfde homogeen, homoniem
hyper- overmatig hypermodern, hypercorrect
il- niet illegaal, illiciet
im-,in- niet immaterieel, intolerant
inter- tussen internationaal, interruptie
intra-, intro- binnen intracellulair, intramuraal
iso- gelijk isobaar, isotherm
64
Voorvoegsel Betekenis Voorbeeld
mal- slecht malafide, malheur
meta- keerpunt metabolisme, metafysica
mis- verkeerd misverstaan, misleiding
mono- enkel, alleen monotoon, monoliet
multi- veel multimiljonair, multipliceren
non- niet non-actief
ob-, oc-, op- tegengesteld aan obstructie, occlusie, oppositie
octa- acht octaaf, octaëder
para- naast, voorbij paramedisch, paragraaf
penta- vijf pentagon, pentatlon
per- door permanent
peri- rondom periferie, perimeter
poly- veel polychroom, polygamie
post- na postscriptum, postuum
pre- voor prehistorisch, premisse
prim- eerste primair, primogenitus
pro- voor processie, protectie
proto- voorafgaand prototype, protoplasma
quadri-, quadru- viervoud quadriga, quadrupel
re- opnieuw reactie, renaissance
retro- terug retrograde, retrospectief
secon-, secun- op de tweede plaats secondant, secundair
komend
semi- half semi-direct, semi-overheid
sub- onder subcutaan, subsequent
super- in zeer hoge graad superieur,. Supermarkt
sym-, syn- samen met sympathie, synchroon
tele- ver telefoon, telepathie
terti- op de derde plaats tertiair
tetra- vier(de) tetraëder, tetralogie
trans- voorbij transatlantisch, transmissie
tri- drie triade, trilogie
ultra- verder dan ultrasoon, ultraviolet
uni- een uniform, universeel
65
vice- plaatsvervangend vice-admiraal, vicaris
Samengevat:
In de gewone spreektaal omvat iemands woordenschat ongeveer 1000 woorden van de vele
honderdduizenden woorden. Van onze drie soorten vocabulaire (spreektaal, schrijftaal en de
herkenningsvocabulaire) is die van herkenning het omvangrijkst. Uitbreiding van uw vocabulaire
verhoogt uw intelligentie. Door een aantal voorvoegsels te leren gaat uw vocabulaire met sprongen
vooruit. Dit heeft wederom een grote invloed op uw leessnelheid. U staat minder stil tijdens lezen en
springt veel minder terug in tekst. Bovendien gaat uw begrip van teksten met sprongen vooruit.
66
Uw ervaringen met de module Woordinzicht
Rewind your mind!
U heeft de module Woordinzicht achter de rug en zult waarschijnlijk de verschillende
methodieken hebben gereflecteerd in de praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk
inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest.
Wat is precies de relatie tussen uw woordenschat en snellezen?
Noem 5 van de 14 voorvoegsels die u toegang geven tot meer dan 100.000 nieuwe
woorden.
67
Module 13 Photoreading
U leert de basistechniek van Photoreading. U weet welke stappen u precies doorloopt om
zich deze techniek eigen te maken. U voert een eerste oefening uit om uw leestechnieken
nog verder te ontwikkelen.
Het photoread-stappenplan
Paul Scheele is een bekende innovator op het gebied van photoreading. Photoreading gaat
uit van het principe dat uw onbewuste alles opneemt wat het tegenkomt. Ervaring leert dat
mensen niet snel hierop vertrouwen. Toch is het een techniek die bij oefening aangeleerd
kan worden. De eerste resultaten kunt u al binnen 30 minuten verkrijgen.
Wellicht herkent u dit wel: als uw brein een opdracht krijgt ergens op te focussen dan gaat
het in het totale gezichtsveld op zoek gaat naar deze informatie. Een voorbeeld hiervan is
het moment dat ik op het punt stond een nieuwe auto te kopen. Ik zag die week in elke
ooghoek mijn Alfa 156 stationwagon rijden, ondanks het feit dat er van dat type helemaal niet
veel rondrijden. Het was ook grappig te bemerken dat ik ze in de weken daarvoor vrijwel niet
opmerkte. Als je interesse eenmaal gewekt is dan zie het model overal rijden, terwijl het je
daarvoor minder opviel.
Om te photoreaden volgt u het volgende stappenplan:
• Pak een boek of artikel
• Bepaal wat uw doel is: wat hoopt u uit het boek te halen?
• Met het doel voor ogen, sluit uw ogen en ontspan
• Maak een overview van het boek: kijk naar de voorkant, binnenkant, achterkant,
inhoud, conclusie en noteer deze in een visueel schema in verschillende kleuren
• Houd hiervoor een tijdslimiet aan van 3 minuten om uw focus scherp te houden
• Ontspan
• Zeg bekrachtigende zinnen tegen uzelf zoals: alles wat ik zie kan ik terugroepen,
alles dat ik photoread maakt een blijvende impressie, ik kan herinneren wat
beschikbaar is voor mij!
68
• Photoread: kijk naar het midden van de pagina alsof u infrarood visie heeft en kunt
zien wat er achter de pagina zit (=softlook).
• Zie ook de vier randen van de pagina
• Sla terwijl u ontspannen bent gelijkmatig de pagina’s om
• Laat uw ogen gelijkmatig door het midden van de pagina;s rollen, ontspan en neem
de informatie op
• Ontspan
• Activeer na 6 minuten uw geheugen door de vragen die u zich vooraf heeft gesteld te
proberen te beantwoorden
• Uw onbewuste zoekt naar zaken die relevant voor u zijn (en maakt een selectie: u
heeft dit wel en dat niet nodig), zodat u dit bewust kunt opnemen.
• Vaak komen antwoorden ook in slaaptoestand aan de oppervlakte
• Vertrouw, door niet na te denken. Een gedachte als: “ik heb niets gezien” geeft alleen
maar aan dat u met uw focus ergens anders bent! Leg uw focus dus op wat u wel
heeft gezien.
Mooi! U merkt waarschijnlijk nu ook op dat u dit al een aantal heeft uitgevoerd. Het Master
Read System bevat elementen uit Photoreading. Tijd om dit eens te oefenen.
• Neem uw studieboek en ga naar een passage die u interessant vindt.
• Photoread gedurende 15 minuten het boek.
• Volg exact het Photoread Stappenplan.
• Evalueer vervolgens het resultaat en noteer dit in uw Trainingslogboek.
69
Uw ervaringen met de module Photoreading
Rewind your mind!
U heeft de module Photoreading achter de rug en zult waarschijnlijk de methodiek hebben
gereflecteerd in de praktijk. Om duidelijk inzicht te krijgen wat uw ervaringen zijn geweest;
vul onderstaande vragen in:
Wat is het primaire principe achter Photoreading?
Welk stappenplan volgt u als u een tekst Photoread?
70
Wat zijn uw ervaringen met de techniek van Photoreading? Wat ging goed en wat kan beter?
71
Module 14 De leesdokter: In een wip uit uw dip!
Na deze module weet u wat de oorzaken van leesproblemen zijn en hoe u deze kunt
oplossen. U weet wat u praktisch kunt doen bij slechte concentratie, subvocaliseren,
vergeten wat u gelezen heeft en negatieve gedachtestromen en kunt hier adequaat op
reageren. U heeft praktische handvaten om uw begrip van teksten tijdens snellezen te
verbeteren.
Verbeter uw begrip
Een goed begrip is voor de meeste mensen onder ons het uiteindelijke doel van lezen. U wilt
begrijpen en doorgronden wat de auteur u probeert te vertellen. Hoe goed u leesvoer begrijpt
is afhankelijk van meerdere factoren. Dit betekent concreet voor u dat, als u meer wilt
onthouden, u actiever in uw leeshouding dient te worden. De voorgaande modules zijn
grotendeels ingegaan op verbeteren van uw snelheidsvaardigheden (met uitzondering van
de module leren en geheugentechnieken). De mate waarin u begrip heeft van tekst hangt af
van de volgende factoren:
• Uw leesniveau en ontwikkeling van uw woordenschat
• Uw recent begripsniveau van het onderwerp
• De tijdseenheid die het u kost om het materiaal te lezen.
• Uw concentratievermogen
• Uw niveau van algemene ontwikkeling
• De ontwikkeling van uw leer- en geheugenvaardigheden
• Uw motivatie
• Het vermogen van de schrijver om begripsvol teksten te schrijven
• Uw leesomgeving
• De aandacht voor verzorging van de innerlijke mens tijdens lezen
• Enzovoorts.
72
Er is daarom ook niet een simpele techniek te benoemen die het begripsniveau van een
tekst altijd drastisch laat toenemen. We kunnen al zien aan het Master Read System dat er
meerdere stappen en vaardigheden nodig zijn om een tekst goed te kunnen begrijpen.
Dit soort zaken leiden wel tot een generiek probleem en dat is verlies van concentratie. Als u
uw focus verliest en dus minder scherp waarneemt dan is de kans groot dat u allerlei
aanverwante problemen tegen zult komen. Vandaar dat we de meest voorkomende
leesproblemen hier behandelen en u wat kant en klare tips doen toekomen om ze te pareren!
De oplossingen voor de 7 meest voorkomende leesproblemen!
De meest voorkomende leesproblemen zijn:
1. Te traag leestempo
2. Slechte concentratie
3. Subvocalisatie
4. Men vergeet wat men gelezen heeft
5. Negatieve gedachtestromen
6. Een haperende overtuiging
7. Alles willen arceren
Een te traag leestempo
Een te traag leestempo kan verschillende oorzaken hebben. U kijkt terug in teksten, blijft te
veel stil staan bij onbekende woorden of verbanden, u bent vermoeid of niet gemotiveerd. De
oplossing is even simpel: motiveer uzelf voor u begint met lezen. Stel desnoods
tegenovergestelde vragen als: wat vind ik de meest saaie passage? Op welke wijze zou ik
de tekst dynamischer hebben geschreven? Zorg dat u met een pointer leest en uw tempo
verhoogt naar 100 woorden per minuut sneller dan uw laatst gelezen tempo. Dit dwingt u om
superfocus aan te nemen, anders vergeet u echt wat er staat. Lees in consistent tempo door
en stop pas als u een vooraf bepaald blok heeft afgesloten. Lees vervolgens in korte cycli en
beloon uzelf telkens als u een cycli succesvol afsluit. Uw brein houdt van plezier en zal
gedrag vaker herhalen als deze krijgt wat hij wil. Focus u dan 10 seconden op een punt dat
73
zich verder dan 10 meter van u af bevindt. Dit ontspant uw ogen waardoor u er weer op hoog
tempo tegen aan kunt. Een andere tip is om een timer in te schakelen om de tijd te bepalen
waarbinnen u een tekst gelezen dient te hebben. Met een tijdschema wordt uw brein
geactiveerd om te presteren. Te veel tijd maakt immers lui! Ten slotte: doe geregeld
Speeddrills om uw tempo meer en meer op te voeren.
Slechte concentratie
Hiervoor geldt dezelfde aanpak als hiervoor. De meest mensen zijn snel afgeleid. Hier zijn
zowel interne factoren (binnen de persoon) als externe factoren (buiten de persoon) debet
aan. Veel mensen opereren als een gloeilamp. Het licht straalt overal naartoe. Een snellezer
heeft een zeer scherpe focus en valt gezien de lichtmetafoor te vergelijken met een
laserstraal: recht op zijn doel af. Daarnaast is elke mens gevoelig voor een andere vorm van
afleiding. Dit is sterk afhankelijk van uw neurologische voorkeur van informatie verwerken.
Zo worden meer visueel ingestelde mensen afgeleid door bewegende beelden, terwijl
auditieve mensen (op gehoor) afgeleid raken door afleidende geluiden. De gevoelsmatige
mens raakt de weg kwijt door een verkeerd gevoel of een rare sfeer in de omgeving en de
structuurmens verliest zijn concentratie als het nut van een tekst hem niet duidelijk wordt. Er
is een aantal specifieke remedies tegen concentratieverlies:
• “Ik ben hier present aanwezig”. Telkens als u afgeleid bent zegt u tegen uzelf: “Ik ben
hier present aanwezig”. Zeg het hardop of herhaal het tijdens lezen een aantal keer in
uw hoofd. In het begin zult u nog wel afgeleid zijn maar naarmate u het meer toepast
bent u steeds meer present waar u de focus oplegt.
• Praktisch visualiseren: train uw concentratievermogen door een praktisch voorwerp te
nemen, hier kort na te kijken en deze met gesloten ogen oplopend van 5, naar 10,
naar 20, naar 30, naar 45 en tenslotte 60 seconden op uw geestesoog te houden. U
visualiseert intern het beeld van het voorwerp zonder afgeleid te raken. Hoe vaker u
dit oefent des te groter wordt uw concentratievermogen.
• De spinnen aanpak: als u een trillende vork tegen een spinnenweb aanhoudt, dan zal
de spin in eerste instantie verschijnen maar na een paar keer verliest de spin zijn
interesse. Train uzelf in het negeren van afleidingen. De afleiding die u ontvangt zijn
zintuiglijke ervaringen waar u voor kiest of u erop reageert of niet. Praktische
toepassing: geef uzelf de opdracht gedurende 1 dag niet afgeleid te raken als u zich
ergens op focust.
74
• Noteer uw afleidingen en hoe u erop reageert in een logboek. Op deze manier weet u
hoe goed u presteert. U kunt dan actie ondernemen als een afleiding te vaak
voorkomt.
• Markeer uw paragrafen die u gelezen heeft met een specifiek symbool. Dit motiveert
uw brein om vooruitgang te blijven maken.
• Noteer uw afleidingen op het moment dat ze plaatsvinden, dan hoeft u er ook niet
meer aan te denken. Alles wat u aandacht geeft verdwijnt na verloop van tijd door er
aandacht aan te geven. Of nog beter: geef uzelf de tijd om even aandacht te
besteden aan de afleidingen. U kunt er dan direct ook een actie aan koppelen. Vaak
is het al genoeg, als u zichzelf de gelegenheid biedt om er mee bezig te gaan. De
meeste afleiding verdwijnt dan als sneeuw voor de zon.
• Switch tussen verschillende onderwerpen. In plaats van langdurig tijd te besteden
aan een zelfde onderwerp, kunt u er ook voor kiezen regelmatig van onderwerp te
wisselen. Uw brein houdt nu eenmaal van afwisseling.
• Lees in kortere cycli waardoor uw focus scherp blijft en u zich fit en monter kunt
blijven voelen.
• Mediteer geregeld. U ontwikkelt dan vanzelf een goed concentratievermogen. U leert
bewust ademhalen richting Alphastaat en ontwikkelt een feilloos
concentratievermogen.
• Verhoog uw leestempo en varieer in tempowisselingen. Hierdoor blijft u alert en toch
ontspannen.
Subvocalisatie.
De interne stem in uw hoofd zal nooit geheel verdwijnen. Dit is ook maar goed ook want hij
hoort bij de mens. Op deze manier evalueren we het leven. Mensen die proberen om deze
geheel te elimineren raken uiteindelijk na eindeloos proberen gefrustreerd door dit proces.
Als het u echter blokkeert dan is het zaak om hier iets aan te doen. Tips om subvocalisatie te
verminderen zijn:
• Verhoog uw leestempo drastisch zodat uw interne stem uw leestempo niet meer kan
bijhouden.
• Accepteer dat die interne stem er is. Soms niet, soms in meerdere mate, soms in
mindere mate. Gebruik deze stem door te variëren in volume. Zet de stem hard op
het moment dat u samenvat en plaats hem meer naar de achtergrond op moment dat
75
u gaat snellezen. Een goede oefening hiervoor is te visualiseren dat er intern in uw
hoofd een knop zit waarmee u dit volume kunt regelen. Als u naar links draait dan
gaat het volume zachter, draait u naar rechts dan pompt u het volume meer omhoog.
Ook u kunt dit! Gelooft u me niet? Denk nu aan de stem van uw vrouw of man en
maak er een Mickey Mouse stem van. Schakel het volume naar beneden en zet er
een echo op. Ziet u wel: Het is simpel!
• Kauw tijdens snellezen op een kauwgom of snoepje. U zult merken dat uw
meemompelen vermindert.
• Spreek tijdens snellezen een positieve affirmatie uit. Een positieve affirmatie is een
krachtige positieve zin die uw focus scherp bepaald en die ook positieve invloed
uitoefent op uw gevoel over snellezen. Zeg dingen als: “Elke dag dat ik snellees, ga ik
sneller en sneller” of “Alles wat ik zie onthoud ik en sla ik op” of “Mijn brein wordt elke
dag slimmer” of een simpele als “1, 2, 3, Alpha Now!”. U krijgt de tijd niet om te
subvocaliseren en uw brein wordt tegelijkertijd positief gevoed.
Men vergeet wat men gelezen heeft.
Ook hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn: slechte focus, niet op tijd samenvatten wat
men heeft gelezen, niet actief lezen, te weinig toepassen van het BOAS-principe. De tips
zijn:
• Pas de wet van Jost consistent toe. Bij belangrijke passages herhaal met een
regelmatige tijdseenheid de stof in eigen woorden. Als u iets vergeet dan komt dit òf
door een slechte focus òf doordat u het niet (genoeg) samenvat òf doordat u de
associatie niet sterk genoeg heeft gemaakt (als u aan het ene begrip denkt, schiet het
andere begrip u niet automatisch te binnen). Herhaal informatie net voordat het
weggezakt is en zorg dat u de sleutelbegrippen krachtig aan elkaar verbind.
• Gebruik actief het BOAS principe. Koppel kernwoorden met behulp van Beschouwing
en Substitutie aan elkaar, visualiseer wat u leest op een BOAS manier en gebruik
krachtige associaties om stof te onthouden.
• Noteer de kern van de tekst hetzij als kanttekening, hetzij in een visueel schema. U
slaat informatie op in uw lange termijn geheugen. Mocht u vasthouden aan lineair
schrijven, pas dan geregeld samenvatten in eigen woorden toe. Ook dan integreert u
stof tot een hoger niveau.
76
• Markeer wat u leest. Schrijf niet alles op. Durf te selecteren. Wat zijn hoofd- en
bijzaken en wat is gezien mijn doelstelling belangrijk om te onthouden? Laat
vervolgens genoeg witruimte over om later nog zaken toe te kunnen voegen. Maak
notities in uw boeken en als u dit zonde vindt, koop dan een schrijfblok waar u uw
aantekeningen op kwijt kunt. Wie schrijft die blijft en wie markeert die beheert!
Negatieve gedachtestromen en beperkende overtuiging en (5 en 6)
Iedereen heeft hier wel eens last van. Het is ook niet erg. Dit soort processen horen bij het
leven. Pas als ze u gaan beperken dan is het tijd om hier actief op te anticiperen. Tips
hiervoor zijn:
• Maak een lange lijst met positieve bewijzen dat u succesvol bent. Woorden zijn zo
krachtig dat zelfs al is het nog niet zo, dan toch zal uw brein het geloven. Het kan
namelijk geen onderscheid maken tussen fictie en realiteit. Bovendien is uit
onderzoek gebleken dat de kracht van positieve woorden enorm groot is en dus een
gigantisch effect kunnen hebben op hoe u zich voelt.
• Verander uw taalgebruik van negatief en twijfelend in positief en krachtig. Noteer
hiervoor elke dag 3 begrippen die u met regelmaat gebruikt, die negatief en/of
twijfelend zijn en zet hier positief krachtige woorden voor in de plaats.
• Schakel over naar Alphastaat. U voelt zich alert en rustig en negatieve
gedachtestromen verdwijnen dan vanzelf.
• Worst Case Scenario denken. Overdramatiseer uw negatieve gedachten. Hierdoor
bent u in staat om de gedachten te relativeren. Als u dus denkt: ik ben niet slim. Maak
er dan echt een feest van door te denken: ik ben absoluut het domste levend wezen
in dit universum, zelfs een tor is slimmer.
• Focus u op wat u wel kunt en wat u wel aan kwaliteiten heeft. Uw focus bepaalt uw
uitkomst. Als u zich focust op wat uw kwaliteiten zijn die kunnen helpen bij snellezen
dan zullen deze kwaliteiten ook vaker geactiveerd worden.
• Stel positieve vragen aan uzelf. Uw brein zoekt net zo lang naar het antwoord op een
vraag totdat deze het gevonden heeft. Stelt u echter een negatieve vraag aan uzelf
dan leidt dit automatisch naar een negatief antwoord. Stelt u een positieve vraag dan
leidt dit u naar een positief antwoord. Ter illustratie: waarom lukt het mij niet om
sneller te lezen? Antwoord: omdat je niet genoeg geoefend hebt… komma sukkel! Dit
77
wordt dan: wat kan ik doen om nog sneller te leren lezen? Antwoord: de oefening 3
van het 4 wekenprogramma gedurende 3 dagen consistent oefenen.
• Doorloop voor de beperkende overtuiging(en) de zes meesterstappen van Anthony
Robbins en Byron Katie en maak een lange bewijzenlijst dat u succesvol bent. Vanaf
dat moment gaat uw positieve overtuiging meer leven en wordt deze automatisch de
waarheid.
• Realiseer uzelf dat het leven nooit alleen maar gemakkelijk verloopt en dat het ook
verre van perfect is. Door veel fouten te maken, krijgt u veel ervaringen en evaluaties
hoe het niet moet, waardoor u beter weet welke strategie u dient te volgen of welke
beslissing u dient te nemen om wél het gewenste resultaat te krijgen. Het draait bij
snellezen dus ook niet enkel om het bereiken van het doel. Genieten en verwonderen
over de reis is zeker zo belangrijk. Het stimuleert u bovendien om door te gaan. Want
zelfs al lukt het even niet, u heeft toch plezier en bent toch in ontwikkeling. De
resultaten komen dan door te blijven oefenen vanzelf! Elke topreader weet dat een
leerproces in verschillende leerplateaus verloopt: soms leert u langzaam en
moeizaam, waarna vanzelf een plateau volgt waarin u supersnel vooruitgang maakt.
Het is precies als bij de jaargetijden: daar is ook sprake van een lente, een zomer,
een herfst en een winter.
Alles willen arceren.
Sommige mensen arceren omdat ze moeite hebben om de kern uit teksten te halen. Dus
pikken ze gewoon alles eruit. We hebben al eerder gezien dat dit niet handig is. Ik geloof dat
markeren van tekst een belangrijke en nuttige vaardigheid is. Vooral om informatie te
verzamelen voor en tijdens lezen. Verzamel kernbegrippen, sleutelwoorden, ideeën en
definities, waarna u ze bij samenvatten verwerkt en opslaat. Veel mensen vinden dit moeilijk.
Daarom voorzie ik u graag van een aantal tips om uw arceervaardigheden te ontwikkelen.
De tips zijn:
• Markeer enkel de kernwoorden. Vaak staan deze aan het begin of het einde van een
alinea. Maar niet altijd. Markeer slechts 3 á 4 woorden. Durf te selecteren. Sla te
algemene begrippen, bijvoeglijke naamwoorden en lidwoorden (zoals de, het, een)
over.
• Markeer niet tijdens maar ná het proces van snellezen. Pas als u klaar bent met het
lezen van het vooraf bepaald blok tekst, dan keert u terug in de tekst om te markeren.
78
U geniet dan het voordeel van totaaloverzicht, u heeft consistent doorgelezen zonder
regressie en te lange fixaties, u mag dan lekker lang stil blijven staan bij nieuwe
begrippen, u heeft rustig de tijd om duidelijke aantekeningen te maken en uw
markeringen ordelijk te plaatsen. Dit dient dan meteen als checkmoment om te
controleren of u een accurate samenvatting kunt maken van wat u gelezen heeft.
• Markeer niet de gehele zin, enkel het sleutelwoord. Lukt dit niet of moeilijk gebruik
dan een pen om wat aantekeningen erbij te plaatsen.
• Gebruik verschillende en wellicht afwijkende kleuren dan zwart of blauw. Deze vallen
immers meer op waardoor u de markeringen beter zult herkennen en onthouden.
Gebruik een maximum van drie verschillende kleuren om bijvoorbeeld oorzaak –
gevolg – oplossing aan te geven.
• Maak nog steeds aantekeningen in de kantlijn of in een mindmap. Op deze manier
kunt u de markeringen nog meer verdiepen of de attentiewaarde ervan extra
verhogen. De sleutelwoorden verplaatst u dan eenvoudig naar een mindmap. Het
voordeel is dat de sleutelwoorden dan wel overdacht en accuraat zijn.
79
Samenvatting
Problemen zullen er in elk leerproces zijn. Realiseer dat het niet allemaal in een keer perfect hoeft te
verlopen. Dit zou natuurlijk wel fijn zijn, maar dit is meer uitzondering dan de regel. U leert snellezen
door gedisciplineerd gedurende 4 weken te oefenen. Dit leerproces verloopt dan met pieken en dalen.
Zo zult u soms heel langzaam en moeizaam dingen eigen maken, terwijl u op andere momenten zeer
snel en eenvoudig de moeilijkste technieken uitvoert. Als u problemen ondervind, probeer dan een van
de tips uit. Door te experimenteren ontdekt u welke voor u van toepassing zijn.
Snellezen is een persoonlijk proces dat bij iedere persoon anders kan verlopen. Dit is okay. Iedereen
heeft immers recht op zijn eigen pad van ontwikkeling. Spiegel u dus niet te veel aan anderen. U bent
een eigen persoonlijkheid met unieke kwaliteiten en competenties. Benut ze en geniet van de reis.
U weet nu het antwoord op de vraag: “hoe word ik koning van mijn eigen rijk!” Succes in uw praktijk
en wellicht tot ziens in een van mijn snelleestrainingen!
80
Uw ervaringen met de module Leesproblemen
Rewind your mind!
U heeft de module leesproblemen achter de rug en zult waarschijnlijk de tips hebben
gereflecteerd in uw praktijk. Vul onderstaande vragen in om duidelijk inzicht te krijgen wat uw
ervaringen zijn geweest.
Wat zijn factoren die uw begripsniveau onder andere beïnvloeden? Noem er 5!
Wat zijn de 7 belangrijkste leesproblemen die cursisten tijdens een cursus snellezen kunnen
tegenkomen
81
Noem drie manieren hoe u uw concentratievermogen kunt verbeteren?
Valt subvocaliseren geheel te elimineren? Zo nee, waarom niet. Zo ja, waarom wel?
Noem 4 manieren om met subvocaliseren om te gaan.
Wat is de invloed van negatieve gedachten op snellezen en hoe kunt u dit oplossen?
Noem 2 manieren om professioneel tekst te markeren.