Welke pizza

scoort het best?

keylogzaak eindigt in rechtszaal

Punt.8

Maandelijks onafhankelijk Magazine van avans hogeschool i jaargang 21 i juni 2013

vlinders vliegen niet in je buik

Stichting Starterslift wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de provincie Noord-Brabant, het Ministerie van Economische Zaken Landbouw en Innovatie, en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, in het kader van OP-Zuid.

In bedrijf met Starterslift Studeer of werk je bij Avans Hogeschool en wil je graag

een eigen bedrijf beginnen? Kom dan eens praten en

ontdek waarmee wij jou kunnen helpen!

ambities worden ondernemingen

Coos SalomonsAKV|St. Joostcoos.salomons@starterslift.nl 06 543 555 34 Kamer 61.405Lovensdijkstraat 61, Breda

Berry TimmersAcademie voor Marketing en Business Management (AMBM) berry.timmers@starterslift.nl 06 128 552 33Kamer 61.405Lovensdijkstraat 61, Breda

Marjolein RojoAcademie voor Marketing marjolein.rojo@starterslift.nl 06 461 179 93Onderwijsboulevard 215, ’s Hertogenbosch

meer info

www.starterslift.nl

Hbo afgerond, wat nu?Haal in twee jaar je master filosofie of religiewetenschappen

Filosofie: grondige bestudering van de wijsgerige traditie en kritische refl ectie op actuele fi losofi sche vraagstukken.

Religiewetenschappen: Bestudering van hoe mensen en groepen omgaan met hun religies. Afstudeerspecialisaties: Religie en Beleid en Geestelijke Verzorging (ook in deeltijd).

Meer informatie: Kom op vrijdag 7 juni 2013 om 14:00 uur naar de voorlichting en kijk op: www.ru.nl/ftr/premaster

morgen zijn we er nog dichterbij

iedereen verdient een morgen

KWF Kankerbestrijding zorgt voor minder kanker, meer genezing en een betere kwaliteit van leven voor patiënten.

Kijk vandaag nog op kwfkankerbestrijding.nl om te zien wat ú kunt doen.

Punt. 3

VoorWoord Punt zoekt een

nieuwe redacteur. En dat heb ik

geweten. Meer dan 280 sollicita-

tiebrieven zijn binnengekomen.

Niet allemaal serieuze kandidaten,

maar toch. Dat het werken bij een

hogeschoolblad leuk is, wist ik al.

Maar dat zoveel mensen op een

baan bij de redactie azen, dat was

een verrassing.

Zouden al die sollicitanten weten van

de zogenaamde hoofdpijndossiers?

Slepende kwesties binnen Avans die

maar doorgaan. Onderwerpen waar-

bij je als redacteur op je tenen moet

lopen en meer bezig bent met een di-

plomatiek spel dan met schrijven. De

zaak rondom de Bossche student die

verdacht werd van het gebruik van

een keylogger was er zo een. Die zaak

heeft een redacteur sinds november

vorig jaar nauwgezet gevolgd en

vanaf pagina 10 kun je een uitgebrei-

de reconstructie lezen. Gelukkig zijn

er ook de ‘behapbare’ onderwerpen

zoals de pizzatest die is gehouden

in de drie Avanssteden. Niet elke

pizza Margherita is hetzelfde, blijkt

uit de conclusies van de studenten-

testpanels.

Punt 8 is alweer het laatste regulie-

re nummer van Punt dit studiejaar.

Volgende maand brengen we nog

een medewerkersnummer uit met

daarin hopelijk al de eerste artike-

len geschreven door het nieuwste

lid van de redactie. Tussen die 283

sollicitanten zit vast een geschikte

kandidaat.

Arold Roestenburg, Hoofdredacteur Puntaa.roestenburg@avans.nl

COlOFOn

inh

ou

d

26

08

16

07

Punt is een uitgave van Avans Hogeschool en wordt gratis aan studenten en mede­werkers ter beschikking gesteld. Het blad verschijnt maandelijks met uitzondering van de hogeschoolvakanties. De redactie werkt volgens beginselen van onafhanke­lijke journalistiek, zoals vastgelegd in het redactiestatuut. De redactie wordt terzijde gestaan door een Raad van Advies, die toeziet op de na­leving van het redactiestatuut, en fungeert als klachteninstantie.

Hoofdredacteur:Arold Roestenburg, 076­5250906, aa.roestenburg@avans.nl Eindredacteur:Suzanne Wolters, 076­5238882, sm.wolters@avans.nlDeelredactie Breda:Susan Docters, 076­5250893, s.docters@avans.nlMarijke Bron, 076­5238957,m.bron@avans.nlDeelredactie Den Bosch/Tilburg:

Laura Janssen, 076­5250861, lcw.janssen@avans.nlRaad van Advies: Erik Blokland, Hans de Brouwer, Petra Driessen, Hans Pekaar.Redactie-adres: Hogeschoollaan 1 Breda, kamer HA001/ Onderwijsboulevard 215 ‘s­Hertogenbosch, kamer OE002.Postadres: Postbus 90116, 4800 RA Breda/Postbus 732, 5201 AS ‘s­Hertogenbosch.E-mail: punt@avans.nl.Advertenties: Bureau Nassau, 020­6230905,

info@bureaunassau.nl.Landelijke nieuwsdienst: Hoger Onderwijs Persbureau.Layout: Seña Ontwerpers, info@senaontwerpers.nl.Fotografie: Beeldveld/Wilfried Scholtes, Paul Vermeulen en Niek Brunninkhuis/PHOTO 40.Aan dit nummer werkten verder mee: Anna van Dooren, Karina Beumer.Druk: Drukkerij De Bink Leiden.Coverillustratie: Kim Bell

project

08 Student Elektrotechniek verdient geld met zijn eigen game

achtergrond

10 Reconstructie van de keylogzaak

rondvraag

14 Betalen Avansstudenten zelf hun rijbewijs?

test

16 Wie maakt de lekkerste pizza?

achtergrond

24 Afgestudeerden van Advanced Business Creation op de arbeidsmarkt

bijbaan

27 Student Danny IJpelaar deelt rode kaarten uit

10

4

kOrt >>Bloggen - Het Expertisecentrum Duur­zame Innovatie van Avans heeft een blog gelanceerd om het duurzaam­

heidsdenken onder studenten en medewerkers te stimuleren: duurzame­innovatie.net/blog.

Stotteren - David Stevens, tweedejaars Fotografie in Breda, maakte een korte film over zijn ervaring met stotteren:

‘Zo kon ik eindelijk eens laten zien hoe dat voelt.’

In bijna drie jaar heb ik nog geen enkele keer mijn column aan voedingsmiddelen gewijd. Dat heeft een goede reden: de eetgewoonten zijn gewoon te verschillend. Zinloos zou een dergelijke poging zijn. Nederlanders eten kroketten en bitterballen waarvan de inhoud onbekend is. Zij houden van worstenbroodjes. Zij verlangen naar taartdecora-tie op broodjes met boter. Hoe kun je hagelslag op een ontbijtbroodje doen en op hetzelfde moment beweren dat Nutella ongezond is? Zoals jullie zien, is het een gevaarlijk onderwerp. Erover schrijven, zou wellicht een oorlog ontketenen.Tenminste, dat was mijn mening tot enkele dagen geleden. In Breda opende een nieuwe super-supermarkt, zo groot als de meeste supermarkten in Wenen. Mijn vriend kreeg tijdens ons eerste winkelavontuur bijna een hartstilstand, zoveel indrukken kwamen op hem af. Wanhopig vroeg hij een medewerker naar een plattegrond. Ik voelde me meteen thuis en bewoog mij elegant door de mensenmassa heen. Hier een Emmentaler en een Tilstiter kaas, daar een grootverpakking Hongaarse salami, op weg naar de kassa een stevig zuurde-sembrood - niet gesneden alstublieft - en ten slotte tien kleine flessen Almdudler frisdrank. Thuis kwam een vraag in mij op: waarom heeft een Nederlandse supermarkt zoveel Oostenrijkse, Duitse en Zwitserse producten? Simpel: de klanten vinden het lekker! Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom in Noord-Nederland een echte Weense Heuriger gevestigd is. Jullie weten niet wat dat is? Nou, net nu ik dacht dat de twee werelden elkaar begonnen te begrijpen…

Marie Ernst is vierdejaars Milieukunde in Breda en komt uit Oostenrijk

columnmarieHongaarse salami, Zuur-desembrood en Almdudler

Studenten moeten worden voor­bereid op de uitdagingen die bij het nieuwe Jeugdzorg­stelsel komen kijken. Het nieuwe stelsel is een kans, maar luister ook naar critici, waarschuwt Erna Hooghiemstra, lector Jeugd, Gezin & Samenleving, in haar lectorale rede. Bij de grote Jeugdzorg­hervormings­operatie gaan alle verantwoordelijk­heden per 1 januari 2015 van rijk en provincie naar de gemeentes. Door betere samenwerking tussen hulpin­stanties moeten problemen sneller gesignaleerd worden. Maar sociale professionals moeten vooral ‘norma­liseren’ en minder ‘problematiseren’. Gezinnen kunnen meer op eigen kracht dan vaak wordt gedacht: ‘Een gezin doet het goed als het goed genoeg is. De overheid moet vooral faciliteren’, aldus Hooghiemstra.

TaaldocenTen willen

dyslexie- proTocol

Taaldocenten, met name docenten Engels, maken zich zorgen over het streven van het College van Bestuur om iedere student te laten afstuderen met minimaal één vreemde taal op B2­niveau. Hoewel de tweede taal­eis geen keiharde afspraak meer is, wil en moet Avans internationaliseren. Vakdocenten spreken hun zorgen daarover uit. Jannie den Engelsman, docent Engels bij de Academie voor Management en Bestuur in Den Bosch, legt daarbij de nadruk op de kwetsbare groep dyslec­tici. Voor hen is het extra moeilijk om een vreemde taal te leren. Avans telt momenteel tenminste 1.484 studenten met dyslexie. ‘Dat zijn althans de stu­denten die zich hebben gemeld bij een studentendecaan’, zegt Den Engelsman. Taaldocenten pleiten daarom voor een Avansbreed protocol rondom dyslexie.

De onderwijsinspectie maakt zich zorgen over het tempo van Nederlandse studen­ten. Ze zijn traag; meer dan de helft doet een jaar te lang over zijn opleiding. Het lukt opleidingen maar niet om hbo­studenten binnen vier jaar een diploma te laten halen. Slechts een derde van de hbo’ers haalt binnen de vastgestelde tijd zijn bachelor, blijkt uit het Onderwijsverslag 2011/2012.Duizenden studenten lopen vertraging op of studeren helemaal niet af. Mannen doen het in het hbo nog altijd slechter dan vrouwen. Na vijf jaar studeren is maar 42 procent over de eindstreep, tegen 58 procent van de vrouwen. Maar ook bij vrouwen kalft het studiesucces langzaam af.

hbo'ers steeds trager

‘Sociale professionals moeten normaliseren’

Punt. 5

Bloedonderzoek - Amanda Kleefman, eerstejaars Biologie en Medisch Labo­ratoriumonderzoek, kreeg de Zilveren

Vlam voor haar mbo­stage. Ze onderzocht hoe lang je bloed buiten de koelkast kunt bewaren.

Risicojongeren - Het Expertisecentrum Veiligheid organiseert op 31 mei samen met de gemeente Den Bosch een semi­

nar rondom een onderzoek naar professionals die met risicojongeren werken.

Voedselbank - Eerstejaars Pabostu­denten zamelden producten in voor de Voedselbank. Voor een studiepro­

ject moesten ze een sociale droom bedenken en deze realiseren.

Techniek is niet alleen voor mannen. Avans organiseerde daarom op 25 april voor de vierde keer in samenwerking met Stichting Meidendag de Meiden Techniekdag in Den Bosch. Op andere Avanslocaties kreeg het de noemer Girlsday; meiden tot 15 jaar konden daar kennismaken en experimenteren met techniek. Avans organiseert deze ‘ladies only­dag’ omdat vrouwen flink in de minder­heid zijn bij technische studies. Zo’n 50 procent van de instromende hbo’ers bestaat uit meiden. Bij de technische opleidingen is dat nog geen 19 procent en bij Avans ligt dat percentage zelfs nog iets lager.

6.000 bOetes DUO int maandelijks meer dan een miljoen euro aan boetes van studenten die vergeten hun ov-kaart in te leveren. Studenten die geen recht meer hebben op een ov-abonnement moeten 97 euro per veertien dagen betalen. Veel studenten denken dat met het stopzet-ten van de studiefinanciering bij DUO ook de ov-kaart geblokkeerd is, terwijl ze naar een oplaadpunt moeten om dat te regelen. Zesduizend studenten waren daar te laat mee en kregen dit jaar een boete, blijkt uit cijfers van DUO.

Techniek is ook voor vrouwen

Foto

aar

t va

n d

en d

oo

l

6

Wa

ar

oM

da

ar

oM

heb je vlinders in je buik?

da

ar

oM

Die miraculeuze ‘huppeltjes’ in je buik, nerveuze prikkels die ontstaan als een van Cupido’s pijlen je heeft getroffen: de rondfladderende vlin­ders zijn geen kleine wondertjes maar wetenschappelijk te verklaren. Het maag­darmkanaal bevat namelijk een groot aantal zenuwcellen. Zoveel, dat het door neurobiologen ‘het tweede brein’ wordt genoemd. Het brein in ons hoofd en het ‘brein’ in onze buik communiceren met elkaar via zenuwbanen. Daarom zijn emoties zo sterk verbonden met de spijsvertering, blijkt uit onderzoek van hoogleraar neurobiologie ofwel knuffelexpert Gert ter Horst.Normaal gesproken stroomt er heel veel bloed naar de buik. Maar bij gevaar of stress ­ in dit geval een hevige verliefdheid ­ zet het lichaam een veiligheidsmechanisme in gang waarbij de buikactiviteit even op een laag pitje komt te staan. De bloedtoevoer stokt en de maagspieren verzwakken. Dat wordt onmiddellijk waargenomen in de hersenen en vervolgens raakt het brein letterlijk van slag. Het signaal vanuit de buik wordt daar vertaald in een soort bibberige sensatie: vlinders dus. Denk dus niet dat die echt in je maag rondfladderen. Ze vliegen in je hoofd. ●

Bronnen: de Volkskrant, www.mens-en-gezondheid.infonu.nl.

Punt. 7

com

men

taar

neem je verantwOOrdelijkheidTeksT SUZAnnE WOLTERS IllusTraTIe AnnA VAn DOOREn

Hogeschool van Amsterdam stelt protocol op voor e-mail

De Hogeschool van Amsterdam heeft een protocol opgesteld voor het e­mailgebruik binnen de instelling. Docenten ervaren werkdruk door de hoeveelheid mails die ze elke dag ontvangen. Daarom stelt de hogeschool een aantal regels waaraan e­mails moeten voldoen. Niet versturen na vrijdag 19.00 uur, zakelijke taal gebruiken en humor, sarcasme en ironie vermijden zijn enkele regels uit het protocol. Studenten en medewerkers mogen wel mailen om een afspraak te bevestigen of als ze een eenvou­dige vraag hebben, maar niet voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie of een vraag waar met spoed een antwoord op nodig is.Er was vooral verbazing op de Amsterdamse hogeschool. Folia Magazine vroeg studenten en medewerkers in een filmpje naar hun reactie. Het protocol werd een beetje weggelachen en iedereen blijft waarschijnlijk

gewoon doen wat hij of zij altijd al deed.Punt peilde de mening bij Avans. Bijna twee derde van de reageerders op de poll ziet wel wat in zo’n protocol. Deels uit eigenbelang, omdat ze denken dat docenten dan sneller gaan reageren. Maar ook omdat ze denken dan af te zijn van e­mails in het weekend.Waar niemand het echter over heeft is eigen verantwoordelijkheid, wat eigenlijk hét kernbegrip zou moeten zijn in deze discussie. E­mails ontvangen in het weekend is misschien vervelend, maar je kunt ook besluiten ze maandagochtend pas te lezen. En eigen initiatief tonen is helemaal niet zo’n gek idee, als een docent je e­mail niet snel genoeg beantwoordt. Wanneer nemen we onze verantwoordelijkheid in plaats van deze af te schuiven met een protocol? ●

8

geld verdienen met

sky prisOnTeksT MARijkE BROn Beeld WOUTER LigTEnBERg

Zelf een online game ontwerpen en bouwen en

er geld mee verdienen. Hoe doe je dat? Volgens

Wouter Ligtenberg, vierdejaars Elektrotechniek in

Breda, is dat helemaal niet zo moeilijk als het lijkt.

Punt. 9

‘J

e moet natuurlijk wel in het game­wereldje zitten. Als je enig verstand hebt van hoe games werken en al een beetje kunt programmeren, is je eigen spel maken best makkelijk’, zegt Elektrotechniek­student Wouter Ligtenberg.

Sinds vier maanden gaat het erg goed met zijn zelfge­maakte onlinegame Sky Prison. Een avontuurlijk spel waarin je als speler gevangen zit op een zwevend eiland. Er zijn geen tra­lies die je gevangen houden, enkel de lucht. Door te tuinieren, vissen en mijnen kun je punten verdienen waardoor je jezelf uiteindelijk kunt bevrijden. Daarbij heb je vaak wel de hulp van je medespelers nodig.

Doe-het-zelfMaar hoe maak je zo’n game nou zelf? Wouter: ‘Ik heb Mine-craft als platform voor Sky Prison gebruikt. Mijn plan was om het prison concept compleet om te gooien en te verbeteren. Ik ben toen begonnen met het installeren van een eigen Mine­craft­server. Dat is een leeg platform waarop je je spel kunt bouwen. Het installeren van zo’n server is heel simpel; je hoeft er slechts een gratis bestandje voor te downloaden en je kunt beginnen met bouwen en ontwerpen.’

UniekVoordat je een eigen game wilt maken, moet je volgens Wouter eerst een uniek idee hebben. ‘Er zijn al zoveel computerspellen die qua concept op elkaar lijken. Je wilt juist dat jij daar boven­

uit springt en dat mensen jóuw game gaan spelen. Helemaal als je er wat aan wilt verdienen.’Een handige tool om dat te bevorderen zijn de zogenoemde ranking­ of votingsites. Je meldt je game daarvoor aan, zodat de mensen die hem spelen een beoordeling kunnen achterla­ten. Dat levert de speler speelgeld op, waarmee hij dingen kan kopen die hem helpen in het spel.‘Een win­winsituatie dus’, zegt Wouter. ‘Hoe meer positieve beoordelingen je hebt, hoe hoger je op de lijst komt. Zo klikken mensen automatisch weer op de link naar jouw spel.’

WebshopMomenteel verdient Wouter een goed maandsalaris dankzij Sky Prison. ‘Dagelijks spelen er zo’n zeshonderd mensen vanuit de hele wereld mijn spel. Ik verdien er geld mee door de webshop die ik eraan heb gekoppeld. Je kunt er spullen kopen voor in het spel. Als je wilt dat mensen terugkomen, moet je je server blijven verbeteren. Een spel blijft spannend als er steeds weer nieuwe doelen zijn om naartoe te werken. Daarnaast heb je gewoon andere spelers nodig om het spel leuk te maken en te houden.’Volgens Wouter is het onderhouden van je game een van de belangrijkste dingen. ‘Er zullen altijd bugs blijven komen die je moet oplossen. Ook is je community van groot belang: je spe­lers geven feedback die je nodig hebt om het spel te verbete­ren. Een game is dus nooit helemaal af.’ ●

Vind het spel van Wouter op: skyprison.net

project

‘ Een spel blijft

spannend als er

steeds weer nieuwe

doelen zijn’

10

Zaak

key

lOgg

er:

een

reCO

nstr

uCtie

Punt. 11

De studietijd van een Accountancystudent op Avans is ‘verpest’ door een beschuldiging van keyloggen. Zijn schuld is nooit bewezen, maar hij moest Avans wel verlaten. Terechte harde aanpak of buitenproportionele paniekreactie? Punt zet de gebeurtenissen nog eens op een rij.

>

TeksT LAURA jAnSSEn IllusTraTIe kARinA BEUMER

12

De beschuldigingOp 14 november heeft een Accountancy­student in Den Bosch, na enkele eerdere verkennende gesprekken, een slecht­nieuws­gesprek met de directie van zijn academie. Interim­directeur Jan van Casteren en adjunct Cynthia Streep van de Academie voor Finan­cieel Management (AFM), waar Accountancy onder valt, vertellen de student dat hij per di­rect door het College van Bestuur van school wordt gestuurd.De student wordt ervan beschuldigd zich met een keylogger de inloggegevens van docen­ten eigen te hebben gemaakt, met de intentie daarmee te frauderen. Avans oordeelt dat de enige passende sanctie daarvoor de zwaar­ste straf is die een hogeschool kan geven: definitieve verwijdering. Interim­directeur Van Casteren: ‘De student heeft doelbewust alle regels geschonden. Niet alleen de Avans­huisregels, maar ook de beroepscode van een accountant.’

Het slechte nieuws maakt de student woest. Tijdens het gesprek wordt hij agressief tegenover de twee directieleden en een erbij gehaalde decaan. Diverse mensen zien hem die middag schelden en dreigen. Avans rekent hem het bedreigende gedrag later zwaar aan.

De AFM­directie doet de volgende dag een brief de deur uit, per mail, naar de klasge­noten van de beschuldigde student. Hierin wordt de verdachte met naam en toenaam genoemd. Ook zijn agressieve houding van de dag ervoor benoemt de directie. Waaróm de student wordt verwijderd, laat de interim­directeur echter achterwege: ‘algemene bewoordingen’ zijn beter.De e­mail gaat als een lopend vuurtje rond. Binnen no time weten alle tweedejaarsstu­denten Accountancy in Den Bosch van de zaak. ‘Met die brief heeft de directie meteen geprobeerd om mijn geloofwaardigheid on­deruit te halen’, zegt de student later in een interview met Punt.

De zittingDe student is het niet eens met het besluit van verwijdering en tekent beroep aan. Vlak

voor de kerstvakantie, op 19 december, komt de zaak voor bij de driekoppige Geschillen­adviescommissie van Avans. De verdachte ontkent alles. Hij weet niks van een keylogger en zegt zeker niet gefraudeerd te hebben. ‘Ik heb hier niks mee te maken. Ik word van school gestuurd voor iets dat ik niet gedaan heb’, zegt hij tijdens de zitting.

Drie getuigen, medewerkers van de ICT­help­deskbalie, leggen tijdens de zitting verklarin­gen af. Zij verklaren dat er op maandagmid­dag 8 oktober door één van hen ­ we noemen hem getuige X ­ een USB­stick is gevonden in de gebruikers­pc bij de frontdesk. X zag meteen dat er iets geks was met die stick: het ding had twee USB­uitgangen. ‘Ik vermoedde dat het een keylogger was. Ik checkte uiterlijk en beschrijving op internet en mijn vermoe­den werd bevestigd’, verklaart getuige X tijdens de zitting.Toen X de inhoud van de stick bekeek op zijn eigen computer, gingen de alarmbellen bij hem rinkelen. Er stonden allerlei inloggege­vens van personen op, waaronder die van de bewuste Accountancystudent. Die hadden de ICT­medewerkers die middag ook aan de balie gezien, verklaren ze tijdens de zitting. X zocht het meteen hogerop, want hij besefte dat het foute boel was.Volgens het logbestand (zie kader) van de keylogger ­ in handen van Punt ­ staan de in­loggegevens van zes personen op de stick: vier docenten van AFM, één oud­student van AFM en de beschuldigde Accountancystudent.

Maar de verdachte zegt die maandagmid­dag nooit aan de ICT­balie te zijn geweest: hij was op dat moment aan het werk bij een callcenter in Utrecht. De manager en de bel­gegevens van het callcenter bevestigen dat, evenals een klasgenoot.Hebben de getuigen zich vergist? ‘Ik denk niet dat ze mij bewust zwart hebben willen maken’, zegt de student daar achteraf over.

‘Hun herinneringen zijn vertroebeld door het verhaal van de directie.’

De uitspraakHalf januari besluit de Geschillenadviescom­missie dat de bewijslast niet voldoende is om te stellen dat de verdachte een keylogger heeft gebruikt om privégegevens van ande­ren te verkrijgen. De commissie verklaart het beroep gegrond.De commissie vindt de sanctie van gedwon­gen uitschrijving, de zwaarste die een hoge­school kan opleggen, ‘buitenproportioneel’. Volgens de wet moet de schuld bij zo’n zware straf ‘buiten redelijke twijfel’ vaststaan en dat is in deze zaak niet het geval. De vaststel­ling van de fraude is ‘onvoldoende zorgvuldig’ gegaan.Alleen getuigenverklaringen zijn niet genoeg bewijs, vindt de commissie. Avans had nader onderzoek moeten verrichten, bijvoorbeeld naar de oud­student op de keylogger. Ook vraagt de commissie zich in haar adviesrap­port af waarom de camerabeelden van die maandagmiddag 8 oktober niet meteen zijn bewaard. Die zijn namelijk vernietigd na vijf dagen, volgens protocol. Die beelden hadden kunnen bewijzen of de verdachte die middag al dan niet bij de ICT­balie was geweest.

Het College van Bestuur van Avans besluit twee weken later het advies van de Geschil­lenadviescommissie over te nemen. De beslissing van verwijdering wordt tijdelijk teruggedraaid. De Bossche student mag zijn propedeuse aan Avans afmaken, zoals hij eiste in zijn bezwaarschrift. ‘Er is voor mij geen toekomst meer op deze hogeschool’, zegt hij daarover tijdens de zitting.

De afloopDe vrijgesproken student heeft een scha­declaim ingediend bij Avans, onder andere vanwege de opgelopen studievertraging.Punt blijft zitten met een aantal vragen. Waarom is er niet grondiger onderzoek ge­daan en extra bewijslast verzameld, voordat de zwaarste straf werd opgelegd? Hebben het agressieve gedrag van de student en het

‘ Er is voor mij

geen toekomst op

deze hogeschool’

feit dat hij voor accountant studeerde, extra gewicht in de schaal gelegd bij het bepalen van zijn straf? Is, sinds de Inholland­affaire, de angst voor negatieve publiciteit en ima­goschade zo groot dat een mogelijke ‘rotte appel’ meteen zo hard wordt aangepakt?

Het College van Bestuur laat bij monde van bestuursvoorzitter Paul Rüpp weten: ‘De Geschillenadviescommissie heeft een aantal tekortkomingen in de procedure geconsta­

teerd. Zo hebben wij onvoldoende onder­zocht of de mededeling van de student dat hij op het moment dat onze medewerkers hem bij de ICT­balie hebben gezien, in Utrecht bij zijn toenmalige werkgever zou zijn, klopte.

Wij vertrouwden en vertrouwen op de getui­genissen van onze medewerkers.Ook hebben wij de gegevens van de oud­student niet nagetrokken. Voor ons stond en staat vast dat de inloggegevens van de Accountancystudent op een keylogger aan­wezig waren, waar ook de inloggegevens van docenten op stonden. Daarmee zou hij toe­gang kunnen hebben tot gegevens die voor studenten niet toegankelijk zijn, bijvoorbeeld tentamenantwoorden.Juist bij een accountancy­opleiding is integer gedrag een absolute voorwaarde. Wij achten dat geschonden en dat was de reden voor de zware sanctie. Het agressieve gedrag van de student heeft géén invloed gehad op de sanctie.Wij hebben besloten, gezien de opmerkingen van de Geschillenadviescommissie en de ei­gen wens van de student, om hem de kans te bieden zijn propedeuse te halen en dan Avans te verlaten, om het geheel zo af te ronden in plaats van het onderzoek opnieuw te doen. We hebben de student ook aangegeven dat, mocht hij volharden in zijn schadeclaim, wij de zaak alsnog tot de bodem uitzoeken en aangifte doen van fraude en diefstal van gegevens. Het moge duidelijk zijn dat wij der­gelijk gedrag van studenten niet tolereren.’

De Accountancystudent heeft eind maart zijn laatste tentamen gehaald en is vertrok­ken, met een propedeuse van Avans op zak. Op een andere hogeschool gaat hij nu verder studeren. ●

hoe werkt keyloggen?

Wat is een keylogger nou eigenlijk? Punt raadpleegde twee experts van de Academie

voor Industrie en Informatica in Den Bosch: docent Frans Spijkerman en ICT-mede-

werker Michiel van de Pas. Zij zijn niet betrokken bij deze zaak, maar weten wel alles

over keyloggen.

Het doel van keyloggen is persoonlijke informatie buitmaken. Spijkerman: ‘Keylog-

gen kan met software of hardware. Je kunt software op een computer installeren en

die op de achtergrond mee laten draaien en dan de gegevens via internet uitlezen.

Het nieuwste van het nieuwste is een keylogger die het signaal van een draadloos

toetsenbord uit de lucht plukt. In deze zaak gaat het om hardware: een keylogger met

USB-aansluiting.’

De hacker plaatst de keylogger tussen de kabel van het toetsenbord en de computer-

kast. Omdat dit vrijwel altijd aan de achterkant van de kast is, ziet de onschuldige

pc-gebruiker de keylogger dus niet zitten, tenzij hij actief de kabels gaat controleren.

Van de Pas: ‘Maar wie op Avans checkt nou eerst de achterkant van zijn pc? Dat doet

niemand.’

Elke soort keylogger codeert op zijn eigen manier. In deze zaak werd de inhoud van

de stick uitgelezen als tekst in een .txt-bestand. Dit heet het logfile. Punt heeft het

logbestand aan de ICT-experts laten zien. Spijkerman: ‘Je ziet duidelijk welke toetsen

zijn aangeslagen, zoals Tab, Delete of Backspace.’

Wat je niet kan aflezen aan het logbestand is hoeveel tijd er over het keyloggen heen

is gegaan of in hoeveel pc’s de stick heeft gezeten. Spijkerman: ‘Het enige dat ik lees

is dat deze toetsen in deze volgorde zijn aangeslagen.’ Maar ook daar zit nog wel

een kanttekening aan. Van de Pas: ‘Je kunt de keylogger ook als gewone USB-stick

gebruiken, dus als opslagmedium. Informatie op de stick kan bewerkt of verwijderd

worden.’

Volgens deze ICT’ers is het niet logisch dat in het logbestand ook de naam van de

verdachte staat. Spijkerman: ‘Een slimme hacker gaat natuurlijk niet zelf op de

“besmette” computer werken. Als je wilt frauderen, dan koop je een keylogger, je stopt

hem in een pc, je loopt weg en je komt hem later weer ophalen.’

Punt. 13

‘Dergelijk gedrag

van studenten

tolereren wij niet’

14

AniEk VAn LOOnvierdejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening Breda

‘Ik heb mijn rijbewijs voor de helft zelf betaald. Mijn ouders hebben de andere helft voor hun rekening genomen. Ze zijn van mening dat een rijbewijs goed is voor je toekomstperspectief. Je wordt er een stuk zelfstandiger van. En het komt na­tuurlijk goed van pas als je later een baan krijgt waar je veel voor moet reizen.Ik vond het belangrijk dat ik zelf ook een financiële bijdrage zou leveren aan mijn rijlessen. Het gaat tenslotte om mijn toe­komst en ik vind dat ik daar ook in moet investeren. Na mijn eindexamens ben ik fulltime gaan lessen. Mijn rijbewijs haalde ik toen vrij snel. Binnen anderhalve maand was ik klaar.’

jACCO VAn SAnTEneerstejaars Communication & Multimedia Design Den Bosch

‘Ik heb mijn rijbewijs voor het grootste gedeelte gekregen van mijn ouders. Daar zaten verder geen voorwaarden aan ver­bonden, ik heb de lessen voor mijn acht­tiende verjaardag gekregen. Zelf heb ik zo’n driehonderd euro bijgelegd. Na een tijdje ben ik gestopt met lessen, want ik had er niet zo veel zin meer in. Het duurde me al­lemaal net wat te lang en mijn instructeur was ook niet helemaal tevreden met me.Na twee maanden vonden mijn ouders het verstandig dat ik de lessen weer zou oppakken en ben ik weer begonnen. Het heeft me best wat moeite gekost, maar ik heb mijn rijbewijs in één keer en binnen een jaar tijd gehaald.’

jEAn OPgEnORTvierdejaars Business IT & Management Breda

‘Mijn rijbewijs heb ik voor het grootste gedeelte zelf betaald. Ik ben altijd al heel zelfstandig geweest en wilde dus echt proberen om de rijlessen helemaal zelf te betalen. Het heeft me alles bij elkaar een flinke smak geld gekost en zo’n twee jaar tijd. Maar in honderd lessen had ik dan ein­delijk mijn rijbewijs.Ik heb de lessen en examens kunnen beta­len, doordat ik heel goedkoop en zuinig leef. Ik woon nog thuis en werk altijd veel. In de zomer meestal vijftig uur per week en daar verdien ik ook een aardig zakcentje mee. Ik heb nooit hoeven sparen of andere dingen moeten laten om mijn rijbewijs te kunnen bekostigen.’

betaal jij je rijbewijs ZelF?

ron

dvra

ag

ja

nee

ja

nee

Punt. 15

kiMBERLy inARDAeerstejaars International Business and Management Studies Breda

‘Mijn rijbewijs heb ik zelf betaald, maar ik had wel een voordeeltje. Ik volgde mijn rijlessen namelijk bij mijn oom, die toen net een rijschool had geopend. Het grootste gedeelte van mijn lessen heb ik van hem gekregen. In ruil daarvoor moest ik promotiewerk doen voor de rijschool.Uiteindelijk heeft mijn rijbewijs mij zo’n driehonderd euro gekost. Dat was voor de brandstof die werd verbruikt en voor de examens. Ik heb dat betaald van het geld dat ik kreeg voor mijn achttiende verjaardag en met de verdiensten van mijn bijbaantje. Het zelf financieren van mijn rijbewijs was voor mij dus allemaal best te doen.’

kOEn VAn DAELvierdejaars Bouwkunde Tilburg

‘Gelukkig hoefde ik mijn rijbewijs niet zelf te betalen. Mijn vader heeft een eigen bedrijf, dus die had daar het geld wel voor. Hij was ook degene die vond dat ik maar eens moest beginnen met rijlessen. Ik vond het toen nog niet echt nodig en had er ook vrij weinig zin in. Na een tijdje twijfelen ben ik alles toch maar gaan regelen en heb ik in een half jaar tijd mijn rijbewijs gehaald. Ik ben wel blij dat ik het nu heb. Gewoon, omdat het handig is.’

MAnOn DE LAATeerstejaars Bedrijfskunde MER Den Bosch

‘Mijn rijbewijs heb ik niet zelf betaald. Ik had namelijk met mijn ouders afge­sproken dat ik mijn rijbewijs van hen zou krijgen als ik voor mijn achttiende niet zou roken. Ik heb nog nooit een sigaret aangeraakt dus ik heb me aan die afspraak gehouden. Mijn ouders hebben alles voor me betaald. Daar ben ik achteraf gezien heel blij om. Mijn rijlessen waren vrij prijzig omdat ik de “Rijopleiding in Stappen” volgde. Dan mag je per les steeds een stapje meer doen, bijvoorbeeld schakelen of achteruitrijden. Ik vond dat een heel fijne manier van lessen en heb mijn rij­bewijs inclusief theorie en tussentijd­se toets dan ook in één keer gehaald.’

Je rijbewijs halen kost bakken met geld. En dat hebben jongeren

vaak niet. Hebben Avansstudenten zelf betaald voor het felbegeerde

roze pasje?

ja

nee

nee

16

TeksT Laura Janssen, aroLd roestenburg, suzanne WoLters FOTOGraFIe PHoto40

Drie testpanels van studenten

namen de zware taak op zich om in

de Avanssteden pizza Margherita’s

te proeven. In elke stad werd uit vijf

pizza’s een winnaar gekozen. ‘Deze

is alleen ’s nachts te eten, na het

leegdrinken van een krat bier.’pizzatest

2013 piZZatest breda

naam:Telefoon:

Adres:

Domino’s Pizza 1076­520 03 45

Graaf Hendrik III Pln 51

new york Pizza076­521 21 03

Boschstraat 121

Tops Pizza076­520 07 90Epelenberg 6

Pizzalijn076­522 82 24

Grazendonkstraat 1

Pizza-076076­571 38 88Baliëndijk 46

Prijs: € 12,­(35 cm)

€ 10,35(30 cm NY Style)

€ 6,99(+ € 2,­ voor large)

€ 9,50 € 5,­ + € 2,50 bezorgen, geen bezorging < € 10,­

Bezorgtijd: 7,8 8,6 6,6 5,8 6,8

Presentatie: 7,3 7,8 5,9 8 7,3

geur: 7,6 7,9 4,9 7,8 6,6

Smaak: 7,4 7,3 3,8 7,8 6,1

Prijs/kwaliteit: 7 5,4 3,4 7,1 6,9

EinDCijFER: 7,4 7,2 4,5 7,5 6,6

Formule voor berekenen eindcijfer: (0,5 x cijfer bezorgtijd) + (0,5 x cijfer geur) + (cijfer presentatie) + (cijfer prijs/kwaliteit) + (2 x cijfer smaak) / 5

Punt. 17

TESTPAnELSebastiaan Bal (Mechatronica)Robert Coopmans (Mechatronica)Annelies Kruijthoff (Forensisch Laboratorium Onderzoek)Simon Lansu (Biologie en Medisch Laboratorium Onderzoek)Sebastian van der Veer (Chemische Technologie)

TESTPLEkDe soos van studentenvereniging Virgo, Lovensdijkstraat 61.

OORDELEnRobert: ‘Voor de pizza van New York Pizza zou ik geen tien euro betalen. Zeker niet omdat Domino’s sponsor van Virgo is.’ Sebastiaan:

‘De tomatensaus is wel lekkerder dan bij Domino’s.’Robert: ‘Tops Pizza is niet echt top. De bodem is dun, en de laag kaas en saus ook.’ Annelies: ‘Je proeft de bloem nog op de bodem.’ Sebastian: ‘Deze pizza is alleen ’s nachts te eten, na het leegdrinken van een krat bier. Dat zouden ze er eigenlijk bij moeten leveren.’Sebastiaan: ‘Deze van Pizza­076 is heel zout en vet. Maar omdat hij maar vijf euro kost, kan ik ermee leven.’ Sebastian: ‘Er zit vol­doende smaak aan.’

DE WinnAARPizzalijn, al is het verschil met Domino’s minimaal. ‘Deze is echt lekker, met een goede laag kaas. Er zit meer smaak aan dan aan die van New York Pizza.’ Annelies: ‘Die peterselie

in het midden had niet gehoeven. Het ziet er leuk uit, maar smaakt er niet zo lekker bij.’ Enig minpunt was de bezorging, die duurde vrij lang. De bezorger heeft de soos nooit ge­vonden, de pizza moest ergens in het gebouw opgehaald worden.

OPMERkingEnAlle bezorgers hadden moeite de Virgo­soos te vinden. Die zit verstopt aan de achterkant van het gebouw. De bezorger van Domino’s kwam nog het dichtste bij, die was met zijn brommer om het gebouw heen gereden. Eén bezorger kwam terecht bij de receptie van Lovensdijkstraat 63 en liet daar naar Virgo bellen. De bezorger van Pizza­076 had een polo van Thuisbezorgd.nl aan. Apart, omdat wij alle pizza’s bestelden via JustEat.

Breda

18

pizzatest 2013

piZZatest tilburg

naamTelefoon

Adres

Pizzeria Didim013­545 45 80Besterdring 41

goldpalace013­532 11 22

Korvelseweg 108

new york Pizza013­590 09 58

Wandelboslaan 36

Döner king013­545 24 90Besterdring 115

Pizza 4 you 013­463 83 63

Burg. v.d. Mortelpln 62a

Pizza Centrum013­536 5818

Heuvelring 39b

Prijs € 6,­ € 6,50 € 10,35 (30 cm) € 6,­ € 10,95 (large) € 6,­

Bezorgtijd 8,8 8,2 7 7 6 3,6

Presentatie 6,2 5,4 7,4 6,8 7 5,8

geur 6,4 5,2 6,6 6,4 6 5,2

Smaak 6,4 4 7,8 7 4 4,2

Prijs/kwaliteit 6,8 4,8 6,6 6,4 3,8 4,8

EinDCijFER 6,7 5,0 7,3 6,8 5,0 4,7

Formule voor berekenen eindcijfer: (0,5 x cijfer bezorgtijd) + (0,5 x cijfer geur) + (cijfer presentatie) + (cijfer prijs/kwaliteit) + (2 x cijfer smaak) / 5

‘ Er wordt minimaal

één keer per week

pizza besteld

vanuit de soos’

Punt. 19

TESTPAnELVivian Litjens (Gezondheidszorgtechnologie)Joey van Straalen (Civiele Techniek)Pieter Brouwers (Bouwkunde)Eva Vrolijk (Bouwkunde) Steven van Rossum (Bouwkunde)

TESTPLEkDe soos van studentenvereniging Totus, Prof. Cobbenhagenlaan 13.

OORDELEnSteven van Rossum, bestuurslid SV Totus: ‘Wij bestellen bijna altijd bij Didim. We weten dat die pizza’s goed zijn en Didim is altijd snel. Er is binnen de vereniging soms wel discussie welke pizzeria beter is. Er wordt minimaal één

keer per week pizza besteld vanuit de soos, maar meestal vaker. De kebabpizza met knof­look is favoriet.’ Over Pizza 4 You is iedereen het wel eens. Hoewel de pizza er mooi uitziet, valt de smaak enorm tegen.

DE WinnAARNew York Pizza is de winnaar in Tilburg, maar niet onomstreden. Zo vinden de dames van het testpanel de bodem veel te dik. De heren kunnen dat juist wel waarderen.

OPMERkingEnLet op met bestellen, niet alle pizzeria’s bezorgen onder de 10 euro. Ook kunnen niet alle bezorgers de soos van Totus vinden. Een aantal bezorgt de pizza daarom maar bij de

receptie. De bezorger van Pizza Centrum kijkt verschrikt als hij in de soos de stapel dozen van de concurrentie ziet. Maar vragen wat er precies aan de hand is, doet hij niet.

Tilburg

20

Voor de Punt Pizzatest werden

alle pizza’s besteld bij piz-

zeria’s die aangesloten zijn bij

JustEat.nl. In elke stad werden

willekeurig pizzeria’s gekozen

en beoordeeld op vijf punten.

pizzatest 2013

piZZatest den bOsCh

naamTelefoon

Adres

Bella italia073­613 49 63

Boschdijkstraat 90

Pizza Ricco073­623 02 37

C. Huygensweg 121a

Picchino073­613 83 30

Hinthamerstraat 152

Pizza Runner073­612 12 48

Orthenstraat 348

Europa Pizza & Shoarma073­621 0434

Oude Engelenseweg 60

Prijs € 6,­(+ € 2,­ bezorgen)

€ 8,­ (large) € 6,­ € 8,55 (+ € 1,­ bezorgkosten)

€ 6,50 euro (+ gratis bakje knoflooksaus)

Bezorgtijd 8,4 7,2 4,4 7 8

Presentatie 6,8 4,9 5,8 7,1 6,4

geur 7,3 5,5 6,1 6,3 6,3

Smaak 8 4,6 5,9 6,6 6,4

Prijs/kwaliteit 8,5 6 7 6,5 8

EinDCijFER 7,8 5,3 6 6,7 6,9

Formule voor berekenen eindcijfer: (0,5 x cijfer bezorgtijd) + (0,5 x cijfer geur) + (cijfer presentatie) + (cijfer prijs/kwaliteit) + (2 x cijfer smaak) / 5

Punt. 21

den Bosch TESTPAnELPepijn Domenie (Bedrijfseconomie)Brandon Lucas (International Business and Languages)Luc van Mil (oud­student Bestuurskunde)Daniel Tollié (International Business and Languages)Quint van de Ven (Bestuurskunde)

TESTPLEkDe Sky Bar van de studentenflat aan de Onderwijsboulevard. Bijna alle testpanelleden zijn woonachtig in deze studentenflat.

OORDELEnLuc: ‘We bestellen weleens bij Ricco, maar dat valt regelmatig tegen. Ook nu weer, de pizza

van Ricco is aangebrand. Dat ruiken we ook. Er zit wel veel kaas op.’ Quint: ‘Ik vind dit echt een gevalletje diepvries.’Brandon: ‘De pizza van Runner heeft juist te weinig kaas, de tomatensaus is te overheer­send.’Daniel: ‘Europa heeft zo’n mooi plastic hoedje tegen het pletten en gratis een bakje knof­looksaus erbij. Een mooie service die saus, maar eigenlijk overbodig. Door die sterke knoflooksmaak proef je de pizza niet en die is gewoon goed. Maar je kunt de saus natuurlijk ook gewoon negeren.’Picchino was bijna een kwartier te laat en sommige studenten vonden die pizza saai van smaak. Het was ook de enige die onge­sneden was.

DE WinnAARBella Italia, met stip. Goede smaak, echt Italiaans, lekker krokant. Luc: ‘Deze is als een Italiaanse vrouw. Zacht van binnen, mooi van buiten.’

OPMERkingEnEuropa en Picchino bezorgen niet onder de 10 euro. Bella Italia bezorgt altijd, maar rekent onder de 10 euro 2 euro bezorg kosten. Ricco en Runner bezorgen niet onder de 8 euro. Je betaalt bij Runner altijd 1 euro bezorgkosten. Twee pizza’s werden te vroeg bezorgd, maar dat vonden de studenten wel positief.

22

SURFSPULLEn‘Ik surf al sinds mijn veertiende, het is een grote hobby. Ik probeer een paar keer maand het water in te duiken. Meestal ga ik dan naar Scheveningen, daar kun je best goed surfen.’

take it easy, nO wOrries

Student in Nieuw-Zeeland

Teun van der Leeuw, student Bedrijfskunde MER in Breda, loopt stage in Auckland, nieuw-Zeeland. ‘ik wilde even ontsnappen uit de dage-lijkse sleur van het studentenleven.’

Wat doe je daar precies, aan de andere kant van de wereld?‘Ik loop stage bij Digital Stream. Door de snelle groei van het bedrijf ontbreekt het aan een duidelijke structuur van alle processen. Het is mijn taak om een deel van het handboek te vernieuwen. Daarmee heb­ben alle werknemers binnen het bedrijf een schematisch overzicht van de primaire­ en secundaire processen.’

Waarom heb je gekozen voor Nieuw-Zeeland? ‘Het is een westers land, dus er zijn genoeg bedrijven te vinden voor een goede stageplek. De voertaal is Engels en dat is ook een voordeel. Daarnaast wilde ik even ontsnappen uit de dagelijkse sleur van het studentenleven in Breda. Na mijn stage ga ik twee maanden reizen. In juli en augustus (als het hier winter is) maak ik een roadtrip over het Zuidereiland. Dat schijnt nog veel mooier te zijn dan het Noordereiland.’

Hoe breng je je vrije tijd door?‘Doordeweeks ga ik ’s avonds vaak naar Queen Street, de hoofdstraat van Auckland, om een biertje te drinken, een hapje te eten, een filmpje te pakken of een rugbywedstrijd te kijken in een sportkroeg. In de week­enden maak ik met vrienden trips over het Noordereiland. We slapen dan in hostels waar we veel internationale studenten en backpackers leren kennen.’

Hoe bevalt het om daar te wonen?‘Ik woon in een groot studentencomplex in het centrum van Auckland. Het leven is goed hier, er hangt zowel in het bedrijfsleven als in het dage­lijks leven een ‘take it easy, no worries’­mentaliteit. Dat bevalt me wel!’

Foto

Bee

ldve

ld/W

ilfr

ied

sch

olt

es

Punt. 23

studentenkamer

MEDiCijnkASTjE ‘Mijn moeder had dit kastje over, dus ik mocht het hebben. Het is vrij klein, maar op zich best een handig ding. Ik bewaar er mijn toiletspullen in, daar is precies genoeg ruimte voor.’

POkERSET‘We pokeren bij ons thuis een paar keer per maand en maken dan ook echt een geldpot. Vaak doen we dat met een hele groep vrienden, vlak voor het uitgaan, gezellig met een drankje en muziekje erbij.’

DRAnkMATjE‘Ik heb dit matje meegenomen uit de kroeg tijdens een avondje stappen. Binnen onze vriendengroep is er een soort traditie ontstaan, waarin we op een stapavond proberen een trofee te bemachtigen als herinnering aan de avond.’

HOOgSLAPER‘Ik wilde deze kamer alleen hebben als er een hoog­slaper in zou passen. Dat was echt een voorwaarde. Nu heb ik tenminste nog ruimte voor een bank en een kastje. Dan hoef ik niet altijd op mijn bed te zitten.’

HiDDE BOERS, derdejaars Commerciële Economie in Breda, betaalt 270 euro exclusief servicekosten per maand voor een kamer van 7m2.

24

d

e eerste lichting van de opleiding Advanced Business Creation (ABC) in Den Bosch is afgestudeerd. De zeven gediplomeerden zijn ‘tevreden’ tot ‘zeer tevreden’, slechts

een van deze business creators zou niet opnieuw kiezen voor de opleiding. Dat blijkt uit het eerste alumni­onderzoek van de opleiding onder de in 2012 afgestudeerde ABC’ers.

Advanced Business Creation: een opleiding waarin innovatie, onder­nemerschap en creativiteit centraal staan. Volgens het beroepsprofiel is dé business creator een professional op het gebied van marktgedre­ven innovatie en innovatiegericht management die door innovatief en creatief denken duurzame, nieuwe business kan genereren.‘Iemand die nieuwe kansen ziet en tegelijk nadenkt over hoe je die kunt toepassen in het bedrijfsleven. Nieuwe trends en ontwikkelingen maar ook nieuwe vormen van media’, aldus Wessel Voets, afgestu­deerd ABC’er.

Vraag naar innovatorsInnovatie dus: een highlight in de opleiding. De Europese Commissie stelde dat ondernemingen zich op dat gebied actief moeten opstellen

omdat het even belangrijk is als prijsconcurrentie. Noodzakelijk om nieuwe markten te veroveren en de concurrentie het hoofd te bieden. Dat betekent een blijvende vraag naar professionals op dit gebied. Wessel: ‘Toen ik begon aan de opleiding was ik ervan overtuigd dat er behoefte is aan een “nieuwe Commerciële (Economie­)student”.’Mogelijke functies van een beginnend business creator bevinden zich in een scala aan vakgebieden: innovatie, creativiteit, branding, (online) marketing, marketingcommunicatie, management en con­sultancy. Wessel mocht na zijn afstudeerstage blijven bij SAP. Daar is hij verantwoordelijk voor de online activiteiten en de website. ‘In een titel mooi samengevat als “Online & Web Manager”.’

De arbeidsmarkt voorziet nu niet in de vraag naar innovators, blijkt uit het beroepsprofiel. ‘Er zijn op dit moment nog geen vacatures spe­ciaal voor ABC’ers.’ Mirjam Stuurwold, ABC­gediplomeerd en oud­lid van de opleidingscommissie, denkt dat er nooit volledige aansluiting op de beroepspraktijk is. ‘Elke functie in dit werkveld is anders. Met welke opleiding gerelateerd aan marketing en innovatie dan ook. Als je de functieomschrijvingen leest, zie je dat er indirect naar ABC’ers wordt gevraagd.’

abC’ers Zijn nieuw Op de arbeidsmarkt TeksT SUSAn DOCTERS FOTOGraFIe PAUL VERMEULEn/PHOTO40

Nieuwe kansen zien en toepassen,

dat is de gemeenschappelijke factor.

Dé business creator bestaat niet:

‘Elke functie in dit werkveld is anders.’

Op je 31e pas je eerste bachelordiploma op zak, hoe kan dat?‘Ik ben geboren en getogen in Zwitserland. Na mijn mbo­oplei­ding wist ik niet wat ik wilde studeren, dus ben ik gaan werken. Rond mijn 25e begon ik aan de kunstacademie, de propedeuse in Zwitserland. Animatie vond ik het leukste onderdeel, dat was altijd al een favoriet filmgenre. Uiteindelijk koos ik voor de bachelor Animatie op AKV|St. Joost.’

Waarom studeren in nederland?‘Ik wilde graag naar het buitenland om een nieuwe taal en cul­tuur te leren. Duitsland of België was ook een optie, maar het is toevallig Nederland geworden. De kunstacademie in Breda trok mij vanwege de goede sfeer en het mooie gebouw.’

kun je al leven van animatiewerk?‘Nog niet. Ik heb sinds de zomer twee opdrachten gehad: een videoclip en een filmpje voor een muziekwebsite. Nu ben ik met studiegenoten een collectief aan het oprichten: CAN col­lective.’

je doet ook de master Animatie. Wat is daarvan de toege-voegde waarde?‘Voor mijn gevoel was de studie niet compleet zonder de mas­ter. Als ik niet meteen was doorgegaan, was het er nooit meer van gekomen. Ik leer nu over ondernemerschap, bijvoorbeeld hoe ik een businessplan moet schrijven. Ik sluit ook niet uit dat ik ooit het onderwijs in wil en dan is een mastertitel nodig.’

jouw late studiekeuze lijkt wel de juiste, want je won al di-verse prijzen.‘Klopt. Hoogtepunt was het Holland Animation Film Festival, eind maart in Utrecht. Mijn afstudeerfilm Washed Ashore is daar uit een paar honderd inzendingen verkozen tot beste Eu­ropese studentenfilm. Op het festival werden de beste vijftig vertoond. Tijdens de prijsuitreiking zat ik in de zaal. Geweldig!’

jOnAS OTTLEEFTijD: 31 jaarAFgESTUDEERD: juni 2012OPLEiDing: Animatie in BredaWERkT: zelfstandigVERDiEnT: wisselend

net aFgestudeerd

abC’ers Zijn nieuw Op de arbeidsmarkt Mirjam werkt bij Stuurwold Bakkerij. Het bedrijf bestaat al zo’n twintig jaar maar er is nooit iets aan marketing gedaan. ‘Ik onderzoek hoe we het bedrijf kunnen positioneren, door een langetermijnvisie te bepalen en een strategie op te zetten. Ook probeer ik bestaande (productie)processen efficiënter in te delen.’

Red Bull en HeinekenZes van de zeven afgestudeerden konden met een ABC­diploma op zak aan de slag. Twee van de alumni geven aan dat de aansluiting van de opleiding op het werkveld niet goed is. De professionals verdienen met 2.350 euro bruto per maand iets meer dan een gemiddeld salaris voor startende hbo’ers. Vijf van hen zijn tevreden met hun functie en ze zien veel carrièremogelijkheden.Wessel heeft met zijn functie bij SAP bijna zijn droombaan in handen: ‘Ik wilde een baan bij een groot internationaal bedrijf en samenwer­ken met mensen over de hele wereld. Liefst ook nog in de business­to­consumer­markt. Ik kom dus een aardig eind in de buurt; alleen het business­to­consumer­aspect mist nog.’ Een werkgever als Red Bull heeft dat wel: ‘Dat is een geweldig bedrijf, met ongelooflijk veel merkbeleving en oneindige mogelijkheden.’

Punt. 25

aBc-studenten worden opgeleid tot creatieve denkers. daar krijgen ze bij avans alle ruimte voor.

26

hart verloren aan kenia

Tijdens zijn laatste studiejaar aan het mbo in Breda verbleef docent Bouwkunde Michiel Smits twee maanden in Kenia om een dam te bou-wen. Hij noemt het de meest waardevolle ervaring in zijn leven.

‘Eigenlijk zou ik stage gaan lopen in Engeland. Twee maanden voor vertrek vroeg een docent of iemand interesse had in een stage in Kenia. Ik wilde al mijn hele leven naar Afrika en heb mij daarvoor opgegeven. Een paar maanden later stond ik midden in de bush bush. Toen heb ik mijn hart verloren aan dat continent.Veel mensen in het gebied waar wij een dam gingen bouwen, hadden nog nooit een blanke gezien. De een dacht dat we spoken waren, de ander zag meteen geld. ’s Nachts kwamen mensen van verder gelegen dorpen bij ons langs. Zij gingen er vanuit dat we dokters waren.De lokale bevolking sprak geen Engels. Communiceren was lastig. In het begin was ik erg gefrustreerd. Wij waren hard aan het werk en die mensen zaten toe te kijken in de schaduw. Pas later begreep ik dat ze niks te eten hadden, ze hadden geen energie om te werken. Toen hebben we een food for work­programma opgestart en wilden ze wel helpen.Vorig jaar ben ik teruggegaan naar de dam. Hij werkt nog steeds en zorgt ervoor dat het water in de grond blijft zitten waardoor planten beter groeien.Afrika is echt in opkomst. Ik zet me actief in om meer studenten daar naartoe te laten gaan. De contacten die je daar opdoet, kunnen je helpen in je verdere leven. Zo ga ik deze zomer een groot project uitvoeren voor de Keniaanse overheid. Er ligt nog zoveel werk in Kenia.’

Wie in de vakantie gaat nadenken over vakan-tie, zet nogal wat op het spel. Het delicate evenwicht tussen datgene wat is bereikt en dat wat buiten bereik is gebleven bijvoorbeeld. En natuurlijk de vakantie zelf. Allereerst scheppen we bergen van tevredenheid in dat merkwaar-dige ritueel dat aan onze grote vakantie, zeker in het onderwijs, vooraf gaat.In het wegwerken van het oude werk wemelt reeds het stof van het nieuwe werk. Badend in een zee van zonlicht zien we het niet. De korte onderbreking van een paar weken zwelt aan tot een tijdsgewricht. Gespannen als een veer met een hoofd vol muizenissen: het blokje kaas voor ogen. Klik! Ergens op een camping. Aan het strand. Op het dek van een cruiseschip. In de rij voor een museum. In een overvolle bus. Plotse-ling klooft het denken.Mij overkwam het in een zonovergoten tuin van een prachtig huis in Luxemburg. In de welda-dige stilte van de namiddag blikte ik op naar de strakblauwe lucht en dacht aan vakantie. Als een door het absurdisme bepaalde procedure voltrok zich mijn gedachtegang. Ik stelde me voor dat ik God was en mijzelf zag zitten in die tuin. Ik dacht aan alle andere vakantiegangers. Honderd of duizend kilometer van huis. Bele-vingsverschuiving op grond van verplaatsing. Wat, zo dacht ik, is nu feitelijk het verschil met mijn eigen tuin? Waarom verruilt een mens zijn goed geoutilleerde huis voor een overvolle cam-ping? De behoefte om mooie, nieuwe dingen te zien? Landschappen doorkruisen en de gewoon-ten van de anderen gebruiken om de eigen gewoonte te doorbreken?Toen wist ik het: vakantie is een illusie. Op zijn best het ritueel van de voorzichtig radeloze. Werkers in de wijngaard die eenmaal per jaar van de wijn mogen proeven. Daar, in die tuin toonde vakantie al verdwijnend haar ware gezicht. Opgelucht nam ik me voor om te reizen, te bezoeken, te omzwerven, maar om nooit meer op vakantie gaan.

Wim Boluijt is docent aan de Academie voor Sociale Studies Breda

columnwimDe vakantieval

Michiel sMits

studententijd van

Punt. 27

DAnny ijPELAAR, TWEEDEjAARSSTUDEnT inFORMATiCA in DEn BOSCH, WERkT ALS SCHEiDSRECHTER VOOR DE knVB. Hij VERDiEnT gEMiDDELD 50 EURO PER WEDSTRijD, PLUS REiSkOSTEn.

‘Scheidsrechter zijn is superleuk. Het is goed voor je conditie, de omgang met mensen is leuk en het is mooi om het spel mogelijk te maken voor de sporters. Zonder scheidsrechter geen voetbal.Twee jaar geleden ben ik gescout door de KNVB. Daarvoor floot ik vrijwillig bij WSC in Waalwijk, maar nu krijg ik er dus voor betaald. Soms moet ik vlaggen, maar meestal sta ik in het veld. Elk weekend heb ik een wedstrijd, waarvoor ik het hele land door rijd. Ik doe nu alleen de jeugd, vooral 18­ tot 22­jarigen, maar na de zomer word ik gepromoveerd naar de senioren. Ooit hoop ik in de eredivisie te staan. De jongste scheidsrechter van de eredivisie is 28, dus je hoeft daarvoor niet per se een oude rot in het vak te zijn.Sinds de dood van die grensrechter in Almere komt agressie rond het voetbalveld veel in de media. Op zich is dat goed, maar vroeger was het niet minder erg. In Rotterdam is het “kanker­dit” en “kanker­dat”. Dat is daar heel normaal. Vooral langs de lijn is de agressie groot. Het publiek naait de spelers echt op. Ik weet dat een beetje schelden erbij hoort. Als ik “sukkel” naar mijn hoofd gesmeten krijg, dan ben ik daar doof voor. Het is niet persoonlijk. De KNVB geeft veel trainingen over omgaan met agressiviteit. Eén keer heb ik een wedstrijd gestaakt omdat de twee ploegen elkaar bedreigden. Iets ergers heb ik gelukkig nog nooit meegemaakt.’

bijbaan

‘ Het publiek naait de spelers op’

Foto

pau

l ve

rMeu

len

/ph

oto

40

28

Een vriendje in België,

stage, afstuderen,

hockeytraining,

wedstrijden,

trainingsstages in

Spanje. De agenda

van tophockeyer en

Bedrijfskunde MER­

student Kim van

Roosmalen zit altijd vol.

Zelf blijft ze er heel nonchalant en bescheiden onder. Maar Kim van Roosmalen, vijfdejaars­student Bedrijfskunde MER in Den Bosch, heeft al een indrukwekkend cv en haar ambities zijn groot. Ze is tophockeyer bij NMHC in Nijmegen, waarvoor ze vijf keer per week moet trainen. In de weekenden speelt ze wedstrijden.

Als voorstopper zorgt Kim voor een ijzersterke verdediging bij NMHC: de Nijmeegse Mixed Hockey Club. Ze speelt daar hoofdklasse, in het eerste team. Bij haar eerdere clubs in Den Bosch en Vught kon ze niet genoeg spelen. ‘Dus toen NMHC mij vroeg, heb ik " ja" gezegd. In Nijmegen sta ik altijd in de basis. Ik moet steeds heen en weer vanuit mijn woonplaats Schijndel, maar ik heb een auto van de club, dat scheelt.’

Kim is altijd sportief geweest. ‘Ik heb allerlei sporten gedaan in mijn leven: een tijdje tennis, maar ook jarenlang judo, taekwondo en hockey tegelijk. Op een gegeven moment moest ik kie­zen met welke sport ik serieus verder zou gaan. Dat was geen moeilijke keuze: hockey is een

teamsport en ook gewoon een heel leuk spel.’

Dankzij haar B­topsportstatus van NOC*NSF kan Kim een alternatief studietraject volgen op Avans. ‘Samen met een persoonlijke begeleider vanuit mijn academie heb ik een paar jaar gele­den een speciaal op mij aangepast programma opgesteld. De afgelopen twee winters speelde ik bijvoorbeeld in het Nederlands zaalhockey­team, waarvoor ik acht à negen keer per week moest trainen. Dan gaat de studie op een laag pitje. Mijn sport gaat voor.’

Na vijf jaar studeren is het einde bij Avans nu dan eindelijk in zicht. Maar Kim is de collegeza­len nog niet zat. ‘Aan de Radboud Universiteit in Nijmegen ga ik in deeltijd verder studeren voor een master Rechten. Daarnaast ga ik parttime werken bij een advocatenkantoor, als juridisch medewerker. Dat zal wel weer druk worden. De hockeyvelden van NMHC liggen gelukkig vlak naast de campus.’

spo

rt

‘ik heb een auto van de club, dat scheelt’

Punt. 29

Waar was dat feestje?

wat? HBo inTro presenTs: Biggi’s cHoice

KerKplein, Bredawaar?

donderdag 18 aprilwanneer?

Foto

Bee

ldve

ld/W

ilfr

ied

sch

olt

es

persoonlijk noem eens een slechte karaktereigenschap van jezelf. ‘Ik ben niet altijd even geduldig. Het ligt eraan waar het om gaat. Als ik iemand iets moet uitleggen, heb ik veel geduld. Maar ik kan er echt niet tegen als dingen lang duren en ik moet wachten.’

Ben je een big spender of juist heel zuinig?‘Ik ben zeker geen big spender. Ik let goed op mijn geld en geef niet veel uit. Als ik iets leuk vind betekent dat niet dat ik het ook meteen moet hebben. Ik denk eerst goed na of ik het wel nodig heb. Verder spaar ik veel, vooral voor later.’

is er iets wat je niet kunt, maar wel graag wilt kunnen?‘Ik zou heel graag beter willen worden in ten­nis. Het lijkt me leuk om op een hoog wed­strijdniveau te komen. Ik hoef er niet per se

mijn geld mee te verdienen, maar het zou wel leuk zijn natuurlijk!’

Waar kan je echt niet tegen? ‘Als mensen denken dat ze alles weten.’

Doe jij veel voor je tentamens?‘Ja ik leer best veel. Mijn tactiek is om elke week samenvattingen van de stof te maken. Dat is voor mij het halve werk. Voor de ten­tamens neem ik al die samenvattingen goed door. Zo leer ik het best, uit boeken leren is niks voor mij.’

Slaap je veel of weinig?‘Gemiddeld denk ik. Meestal ga ik rond een uur of elf naar bed. Hoe laat ik 's ochtends opsta verschilt. Als een college later begint, blijf ik vaak net even wat langer liggen.’

milOu van der linden eerstejaars Bouwkunde Tilburg

30

in nederland is hij niet zo bekend, maar in belgië is alex agnew super populair. hem zien optreden als comedian kan nog tot oktober. daarna stopt hij met stand-upcomedy om zich volledig te richten op zijn muziekcarrière. hij is namelijk frontman van metalband diablo blvd. in de belgische pers wordt hij omschreven als ‘brulboei’ en ‘ie-mand die de gave bezit om pijlen op alles en iedereen af te schieten en daar vlotjes mee weg te komen’.

Chassé theater breda, 20.30 uur, 26/19,50 euro.

24 mei - stand-upCOmedyalex agnew

24 mei - FOlkmister and mississippi

Onlangs nog de winnaars van de 3Fm award voor beste nieuwkomer: mister and mississippi. de leden leerden elkaar kennen op de herman brood academie waar ze na een schoolopdracht besloten als band verder te gaan. hun sound is rustig en folky, zoals bon iver en sigur rós. de status van voorprogramma zijn ze inmiddels ontgroeid, hun tour brengt ze naar poppodia en festivals.

013 tilburg, 20.30 uur, 10 euro.

Puntuit H

het verhaal van buddy holly speelt zich af in de jaren 50, maar is eigenlijk van alle tijden. buddy (gespeeld door tim akkerman, voormalig leadzanger van di-rect) is jong en succesvol, hij heeft al meerdere nummer 1-hits op zijn naam staan. hij komt om het leven bij een vliegtuigongeluk, als hij slechts 22 jaar oud is. de musical wordt aangeprijsd als ‘een show zoals buddy hem destijds ook gegeven moet hebben’.

theater aan de parade den bosch, 20.00 uur, vanaf 30,55 euro.Ook nog te zien: 19 mei theaters tilburg; 1 juni Chassé theater breda.

het hilvarenbeekse festival elastiek start dit jaar al op vrijdagavond met verschillende (brabantse) dj’s: ardistic en het duo royale & el pajaro. andere headliners op het driedaagse festival zijn red vultures, landmark 105 en douwe bob.

vrijthof hilvarenbeek, toegang gratis.

21-23 juni - Festival

28 mei - musiCal

the buddy holly story

elastiek

Feesten kan eerste pinksterdag al vanaf 13.00 uur op het Chasséveld in breda, maar voor wie na 22.00 uur nog even wil doorgaan, is er de afterparty in de mezz. daar draait vato gonzalez met naast zich mC tjen. Ook rising star dj suyano vertoont er zijn kunsten. twee jaar geleden won hij de dancetour dj-battle en sindsdien gaat het hard met de bredanaar. hij mocht een cd mixen voor houselabel nopeisdope en draait deze zomer op verschillende plekken in europa.

mezz breda, 22.00 uur, toegang gratis.

dancetourafterparty19 mei - danCe

Punt. 31

bOek anwb wereldreisgids thailand

● ● ● ● ●

Ondanks dat menig backpacker zweert bij de lonely planet, zijn er alter-natieven. alle reisgidsen over thailand zijn immers geschikt als je wilt weten waar je traditioneel kunt eten en welke tempels je moet zien. Zeker de anwb wereldreisgids thailand.al lijkt deze geschreven voor de toerist die normaal

gesproken met de caravan naar Frankrijk gaat en nu een ticket naar thailand heeft gekocht, omdat de buren er ook zijn geweest. waar een lonely planet ook oppert welke grensovergangen je beter kunt vermijden, geeft de anwb-gids vooral de leuke tips. Overigens vermeldt deze wél als een van de weinige reisgidsen - de lonely planet doet dat trouwens ook - een prijsindicatie van overnachtingsmoge-lijkheden.naast het heuglijke feit dat de wegwijzer nederlandstalig is, heeft de wielrijdersbond zijn best gedaan om de mooiste thaise bounty-stranden in beeld te brengen. leuk, om thuis op de bank aan je vrienden te laten zien. niet om mee te ne-men op reis. dan is elke kilo er één te veel. [susan docters]

muZiek ghOstFaCe killah & adrian yOunge – twelve reasOns tO die

● ● ● ● ●

wu-tang Clan-lid ghostface killah werkt op twelve reasons to die samen met componist adrian younge. het album vertelt in twaalf nummers het fictieve verhaal van tony starks, een

zwarte superheld in het italië van de jaren zestig waar de mis-daad hoogtij viert. de muzikale inspiratie komt van de italiaanse filmcomponist ennio morricone en de wu-tang Clan.Openingsnummer ‘beware Of the stare’ is een goede mix van soul en hiphop die onmiddellijk doet denken aan het betere werk van the Fugees. daarna volgen helaas wat minder originele nummers en vrees je voor een uiterst zwak tussendoortje van ghostface killah. maar dan is daar ineens een nummer als ‘enemies all around me’ waarin filmmuziek en hiphop perfect samengaan. het is jammer dat dit niveau niet wat vaker gehaald wordt. Origineel is het idee achter het album wel. [arold roestenburg]

app paper tOss 2.0

● ● ● ● ●

in de klas of thuis achter je bureau propjes gooien. het is al jarenlang een favoriet tijd-verdrijf van menig student. jammer dat docenten en schoonmakers er vaak min-der blij van worden. gelukkig is daar paper toss. een verslavend spel dat helemaal draait om een propje papier

en een prullenbak. er zijn verschillen in de moeilijkheidsgraden en de omgeving waarin je probeert de prullenbak te raken. kom je verder in het spel, dan komen er steeds meer obstakels bij zoals apparaten en collega’s die in de weg lopen.het valt niet mee om het spel echt onder de knie te krijgen, zeker in het begin moeten fanatieke spelers de neiging be-dwingen om hun smartphone zelf in de container te gooien. het spel heeft een leuke tekenfilmachtige uitstraling. de enorme hoeveelheid pop-up reclame is wel een spelbederver. daar kun je onderuit komen door over te stappen naar een betaalde versie. [arold roestenburg]

tv jOkertjes jawOOrd - rtl5

● ● ● ● ●

de ‘sterren’ van Oh Oh Cherso en Oh Oh tirol zijn terug. joker-tje heeft inmiddels een vriendin opgeduikeld en gaat trouwen. althans, dat is de bedoeling. eerst nemen zijn haagse vrienden joey (matsoe matsoe), tony (sterretje) en ricardo hem mee voor een vrijgezellentrip naar las vegas. dat resulteert in Oh Oh Cherso meets the hangover.bereid je voor op veel gezuip, wilde feestjes, halfnaakte vrouwen en enorme katers in jokertjes jawoord. plaatsver-

vangende schaamte krijg je van het tenenkrommende engels dat voorbij komt. vooral joey maakt het bont met uitspraken als ‘you have no biehee’ (‘je hebt geen bh aan’).de vraag is of kijkers nog wel zitten te wachten op de zoveelste spin-off van Oh Oh Cherso. na het eerste seizoen

was het eigenlijk toch al niet meer leuk? rtl5 lijkt er echter geen genoeg van te krijgen en stapt nu barbie helemaal is uitgemolken over op jokertje. [suzanne wolters]

Film the big wedding

● ● ● ● ●

gooi alle clichés over liefde, exen en bruiloften op een hoop en je krijgt the big wedding. de geadopteerde alejandro (ben barnes) is opgegroeid bij de inmiddels al jaren gescheiden don en ellie griffin (robert de niro en diane keaton). wanneer hij gaat trouwen met zijn verloofde missy O’Connor (amanda seyfried) en zijn strenggelovige biologische moeder overkomt voor de bruiloft, moeten don en ellie doen alsof ze nog steeds gelukkig getrouwd zijn. dat kan natuurlijk niet lang goed gaan.wat dankzij het script en de enorme sterrencast een leuke ‘romcom’ lijkt te worden, loopt uit op een stortvloed aan ongemakkelijke scènes waarin seks en de bijbehorende flauwe seksgrappen de boventoon voeren. vanaf het begin een voorspelbare film die de acteurs niet bepaald doet uitblinken. leuk als je van verstand-op-nul-films houdt. minder als je niet zo gek bent op wilde vrijpartijen tussen vijftigplussers. vanaf 9 mei in de bioscoop. [marijke bron]

GPuntthuis

Opleiding tot Registeraccountant of RegistercontrollerAfgestudeerd HBO-BE of HBO-AC?U kunt via een toegespitst deeltijd schakelprogramma* instromen in het Master of Science programma Accounting, Auditing & Control. Vervolgens kunt u doorstromen naar de postinitiële opleiding Accountancy of de postinitiële Masteropleiding Registercontroller.**Heeft u de wetenschappelijke minor gedaan? Dan hoeft u geen schakelprogramma te volgen om in het Master of Science programma Accounting, Auditing & Control in te stromen. Voor informatie: 010-408 21 73 of esaa-acc@ese.eur.nl * Let op: soms is vooraf een wiskundetoets vereist.

** Aanvullende eis voor de RC-opleiding is dat u beschikt over minimaal twee jaar relevante praktijkervaring.

Certified Management Controlling (CMC)Afgestudeerd HBO?De opleiding Certified Management Controlling is een parttime controllersopleiding. Zij leidt financieel-administratieve kenniswerkers op HBO-niveau op tot professionals die beschikken over actuele kennis op het gebied van besluitvorming en beheersing van organisaties.Kenmerken van de opleiding zijn praktische focus op het werkveld en de rollen van de moderne controller, actuele kennis en inzichten op het gebied van management control en onderwijs in advanced workshops van maximaal 25 personen. CMC is een tweejarige post-experience opleiding. Voor informatie: 010-408 14 92 of esaa-cmc@ese.eur.nl

Voorlichtingsavond:Woensdag 5 juni 2013.

Bezoek onze website voor meer informatie: www.esaa.nl.

ESAA Erasmus School of Accounting & Assurance

13_0126

LAUNCH YOUR EXECUTIVE INTERNATIONAL BUSINESS CAREER

- Lecturers from both the Academic and Business world; Guest lectures by CEO’s

- Double Degree option: spend your second semester in Cambridge (UK) at Anglia Ruskin University Cambridge and obtain two diplomas

- Enter the boardroom and experience the real challenges in international business decision making at the highest level

- No pre-master needed! Direct entry with a bachelor’s degree in Business

- Trial lecture on Friday 31 May 2013 at 13.00 hrs: sign up by filling in the form on the website!

Starting in September 2013. Apply now! MBA@org.hanze.nl

MASTER IN INTERNATIONAL BUSINESS AND MANAGEMENT

INTERNATIONAL BUSINESS SCHOOL WWW.HANZEGRONINGEN.EU/MIBM