Dienstverlening & Innovatie

8 9B&R B&R

Bij het tegengaan van identiteitsfraude spelen de gemeentelijke

publieksbalies een cruciale rol. Minister Plasterk sprak in een

videoboodschap in dit kader over ‘frontsoldaten’, duidelijk aangevend

hoe hij de taak van de medewerkers Burgerzaken ziet bij het bestrijden

van fraude met identiteiten en documenten. Kennis en vaardigheden

vormen hier de wapens. Om identiteitsgerelateerde fraude tegen te

gaan, bieden de trainingen van de Opleiding tegengaan identiteits- en

adresgerelateerde fraude als onderdeel van het nieuwe Diplomastelsel

Burgerzaken van de PublieksAcademie van de NVVB alle benodigde

knowhow en expertise. Harry Molkenboer, Bureau voor Toetsen en

Beoordelen en Cher Perdon, NVVB

Trainingen tegengaan identit eitsgerelateerde fraude

Kennis is bij het tegengaan van iden-titeitsfraude belangrijk, maar vooral ook bepaalde vaardigheden zoals

profiling (look-alike-controle en slimme vragen stellen om na te gaan of iemand is wie hij zegt dat hij is) en het onder-zoeken van de echtheidskenmerken van documenten (reis-/identiteits- en bron-documenten). Om een vals of vervalst document van een echt document te kunnen onderscheiden, moet men niet alleen de echtheidskenmerken van een echt document kunnen begrijpen en kun-nen onderscheiden. Ook moet men kun-nen aantonen dat deze kenmerken op een ‘nep-document’ ontbreken of vervalst zijn. Iedere cursist krijgt tijdens een trai-ning gericht op het tegengaan van iden-titeitsfraude een dergelijke falsificatie in handen en leert zo in de praktijk om echt van vals en vervalst te onderscheiden.

Het bezitten van een vals of vervalst document is strafbaar, tenzij iemand in functie is als politieman/-vrouw of mare-chaussee. De Koninklijke Marechaussee (KMar) beschikt in dezen over de zoge-

naamde ‘domeinfunctie’. Om cursisten te kunnen laten oefenen met falsificaties vinden deze vaardigheidstrainingen met betrekking tot reisdocumenten plaats in de KMar-brigadekazernes. Dit is ook de reden waarom private opleiders niet in

beeld zijn bij het verzorgen van deze trainingen: zij mogen immers niet over falsificaties beschikken. Dat is dan ook precies het punt waarop wij, de NVVB, ons met onze trainingen onderscheiden van de commerciële sector.

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) beschikt eveneens over deze ‘domeinfunctie’ alleen dan ten aanzien van falsificaties van brondocumenten, maar de IND heeft daar een unieke oplossing voor bedacht. Zij hebben het fantasieland Uto-

pia genomen en op basis daarvan zijn er echte, valse en vervalste brondocumenten ontwikkeld. Speciaal met dit oogmerk zijn er stempels en inktkussens aangeschaft, evenals een schrijfmachine, een typlint, een inkjetprinter en 6.300 vel diploma-

PublieksAcademie in de praktijk:

papier. Het voordeel hiervan is dat er niet alleen technisch gezien echte, valse en vervalste brondocumenten zijn gemaakt, maar ook tactisch gezien, zoals brondo-cumenten met typfouten en met data die niet overeenstemmen met de nationale feestdagen van Utopia of daar op vallen. Omdat er nu feitelijk sprake is van fanta-siedocumenten kunnen de trainers met deze documenten zelf aan de slag.

Terwijl de KMar specialist is in reisdocu-menten en de IND in brondocumenten, is de AVIM (voormalige Vreemdelingenpo-litie) een specialist gebleken in profiling. De KMar en de IND hebben hun expertise in de vorm van leermaterialen, afbeeldin-gen, documenten en capaciteit beschik-baar gesteld, onder meer omdat zij het belang inzien van het trainen van de frontsoldaten om identiteits- en adresge-relateerde fraude tegen te kunnen gaan.

E-learning in combinatie met vaardigheidstrainingen Omdat berekend is dat vele honderden medewerkers Burgerzaken de training

Eerste lijner: Identiteit en identiteitsdocu-menten Basis (module M1a) en de trai-ning Eerste lijner met brondocumenten: Brondocumenten (module M1b) moeten doorlopen, is er besloten om de theorie op basis van e-learning aan te bieden. De hoge kosten voor het ontwikkelen van de e-learning konden hierdoor gedeeld worden door het grote aantal gebruikers. Voor de vaardigheidstrainingen betalen de cursisten of gemeenten een bepaald bedrag. Dit bedrag is een kostprijs, geen marktprijs. Wij willen de drempel aldus

zo laag mogelijk houden, zodat zo veel mogelijk medewerkers toegang kunnen krijgen tot de opleiding.

Om toegang te krijgen tot de e-learning (in eigen tempo leren, op het werk of thuis, wanneer het uitkomt) moet men deelnemen aan de driedaagse vaardig-heidstraining van M1a en de tweedaagse vaardigheidstraining van M1b en zich (verplicht!) inschrijven voor het theorie-examen M1a of combi-examen M1a/M1b. Tijdens de vaardigheidstraining wordt er De frontsoldaat rondt zijn training tot

slot af met een theorie-examen Diplomastelsel Burgerzaken van de PublieksAcademie

Per 1 september 2016 is er sprake van een volledig nieuwe opleidings- en examenstructuur bij de NVVB: de PublieksAcademie. Onderdeel van de PublieksAcademie is het Diploma-stelsel Burgerzaken. Hierbij krijgen medewerkers in het Burgerzakendo-mein een volledig opleidingspalet aangeboden waarmee ze kwalitatief goed opgeleid de toekomst in kun-

nen. Zo is per 1 april de gehele opleiding- en examenstructuur van Naar Betrouwbare Persoonsgegevens (NBP) opgenomen in het Diplomastel-sel Burgerzaken. Een van de oplei-dingsrichtingen binnen het Diploma-stelsel Burgerzaken is de Opleiding (trainingen) tegengaan identiteits- en adresgerelateerde fraude’.

ColumnDoodgeboren kindjes hebben ook bestaan

Ik ontvang een verdrietige mail van Sjoerd en Annet. Een aantal jaar geleden werd hun zoontje Boris na een zwangerschap van 25 weken dood geboren. Het voor-tijdig verlies van hun zoon laat diepe wonden achter bij de ouders. Moeders van een overleden kind moeten door een bevalling heen terwijl ze vaak weten dat hun kindje overleden is. Hun zoon maakte al deel uit van het gezin van Annet en Sjoerd. Ze moeten Boris na de geboorte aangeven en mogen hem van de gemeente begra-ven. Wanneer Annet een aantal jaar later bij de gemeente een uittreksel van haar persoonslijst komt halen, ziet ze tot haar schrik dat haar zoon Boris er als enige van haar drie kinderen niet op staat. Ze vermoedt dat er sprake is van een fout. Maar wanneer ze de gemeente om een geboorteakte van haar zoon vraagt, krijgt ze nul op het rekest. In de wet staat dat een kind dat dood ter wereld komt, geacht wordt nooit te hebben bestaan. Een formulering die niet verder van de leefwereld van ouders kan afstaan. Omdat het kind nooit bestaan heeft, wordt geen geboorteakte opgemaakt. Volstaan wordt met een ‘akte voor een levenloos geboren kind’. Deze fysieke akte wordt opgeslagen in het register van de Burgerlijke Stand. Zonder geboorteakte worden kindjes zoals Boris echter niet geregistreerd in de Basisre-

gistratie Personen. Nergens is dan ook terug te vinden dat Annet en Sjoerd nog een zoon hadden. De gemeente is van mening dat de gedachte van het registreren van doodgeboren kindjes indruist tegen het doel van de BRP. In de registratie wordt informatie opgenomen die afnemers nodig hebben bij het uitvoeren van hun wet-telijke taken. Maar wanneer een kindje kort na de geboorte overlijdt, wordt het wel geregistreerd. Als ombudsman vind ik dat een systeem nooit leidend mag zijn. De petitie die een aantal ouders van doodgeboren kinderen gestart is, is inmiddels ruim 82.000 keer ondertekend. Een teken dat er brede behoefte is aan een vorm van erkenning van het bestaan van deze kinderen. Door deze registratie moet niet alleen het kind traceerbaar worden, maar wordt ook de verbinding met het gezin gelegd, doordat de gegevens ook zichtbaar worden bij de persoonsgegevens van de ouders. Dit is nu nog niet mogelijk. Een Kamermeerderheid heeft inmiddels aangegeven dat hier verandering in moet komen. Als ombudsman juich ik dit van harte toe. Daarbij hoop ik dat de Kamer zich ook zal inspannen om de formulering van artikel 1:2 BW aan te passen. Kinderen zoals Boris hebben bestaan. Ook de overheid zou dit moeten erkennen.

Arre Zuurmond,

Gemeentelijke Ombudsman

Amsterdam

Zonder geboorteakte worden kindjes zoals Boris niet geregistreerd in de Basisregistratie Personen

Meer informatie over de Publieks-Academie? Volg dan workshop 41 tijdens het NVVB Congres op 11 en 12 mei in Noordwijkerhout en kijk op de website: www.nvvb.nl.

1110 B&R B&R

met echte documenten en falsificaties gewerkt, moeten er foto’s van look-a-likes worden geanalyseerd en wordt er met een acteur een baliegesprek met een mogelijke fraudeur nagespeeld. Aan het eind van de vaardigheidstraining wordt er een vaardigheidsexamen afgenomen. De frontsoldaat rondt zijn training tot slot af met een theorie-examen. De the-orie- en vaardigheidsexamens maken de kennis en vaardigheden van de frontsol-daat objectief aantoonbaar, waardoor er binnen elke gemeente een kwalitatief gecertificeerd commando ontstaat dat identiteitsfraude opspoort of voorkomt.

De e-learning, de vaardigheidstrainingen inclusief vaardigheidsexamen en het the-orie-examen wordt als all-in-pakket aan-geboden voor € 295,- per (vaardigheids)trainingsdag.

Achterlanders en tweedelijners Een goed leger kan niet zonder onder-officieren (‘achterlanders’) en officieren (‘tweedelijners’). Als een baliemedewerker twijfelt aan de echtheid van een identiteit of een document schakelt deze de ach-terlander in, die over net wat meer kennis en met name vaardigheden en seniori-teit beschikt. De achterlander doet verder onderzoek. Twijfelt deze dan schakelt hij/zij de tweedelijner in, die meestal werk-zaam is bij een grotere gemeente in de regio (centrumgemeente). Een tweede-lijner is nog breder opgeleid en beschikt over een hbo-werk- en denkniveau. Dit ‘durf te twijfelen’ en opschalen is het leid-motief van de modules geworden.

Train de trainer De KMar, de IND en de AVIM hebben niet de bemensing om in drie jaar tijd de vele honderden frontsoldaten te kunnen trai-nen. Door eigen gemeentelijke tweedelij-ners in te zetten, ontstaat er een interge-meentelijke identiteitsborgingsketen van hoge kwaliteit. Dit ontlast de KMar en de IND, ook van eenvoudige onderzoeks-vragen die de gemeenten dan zelf kun-nen uitvoeren, en dat zorgt er weer voor dat er met de tweedelijners deskundige gesprekspartners ontstaan voor de KMar en de IND wat de identiteitsborgingske-ten nog verder versterkt. In maart 2016 is het train-de-trainer-pro-gramma van start gegaan die nog tot

oktober 2016 duurt en waarin eenentwin-tig tweedelijners als trainer worden opge-leid tijdens het train-de-trainer-program-ma. De eenentwintig eigen gemeentelij-ke trainers zijn geselecteerd op basis van niveau, ervaring en verwachte geschikt-heid als trainer, waartoe ook de beschik-baarheid qua tijd behoort. De totale klas-sikale leertijd voor de trainers bedraagt zestien (16) dagen; buiten de leertijd voor de e-learning, wat ook nog eens onge-veer 36 uur in beslag neemt. De trainers krijgen ook een driedaagse didactische training. Ze krijgen dus een zeer inten-sieve training. De gemeentelijke trainers worden opgeleid in twee groepen door onder meer deskundigen van de KMar, de IND en de AVIM, waarvan de eerste groep in mei 2016 is klaargestoomd om zelf de vaardigheidstrainingen te kunnen gaan verzorgen. De tweede groep zal vanaf september 2016 van start kunnen gaan met het verzorgen van de vaardigheids-trainingen nadat ook zij de didactische training hebben gevolgd.

Voucherregeling BZK heeft een beperkt aantal vouchers beschikbaar gesteld. Gemeenten zijn hierover in 2015 en 2016 benaderd, en hebben naar aanleiding daarvan wel of geen vouchers aangevraagd. De belang-stelling blijkt groot. BZK verdeelt de vou-chers, maar niet alle aanvragen kunnen worden gehonoreerd. Aanvragers ont-vangen medio april bericht of ze binnen de voucherregeling geselecteerd zijn.Geen voucher? Gemeenten kunnen er

dan voor kiezen om medewerkers tegen betaling op te leiden. De kosten hier- van zijn € 295,- per vaardigheidstrainings-dag.

Aanmelden voor de trainingen is binnenkort mogelijk via www.gemeente.nl in Pijler 3: Leren & Ont-wikkelen van het Dashboard Dienst-verlening, waarvan de PublieksAca-demie onderdeel uitmaakt. Houdt de website dan ook goed in de gaten!  De medewerker dient een account aan te maken, waardoor de medewerker in ons Learning Management System (hierna: LMS) terechtkomt. In het LMS kan de medewerker zich aanmelden voor de vaardigheidstrainingen (en het vaardigheidsexamen). Na aanmel-ding kunt u de E-learning kosteloos volgen via het LMS, hetgeen wel betekent dat u zich eveneens dient in te schrijven voor het theorie-exa-men van de betreffende module via www.nvvb.nl  (‘Inloggen examens’).

Aanmelden met je eigen account via Dashboard Dienstverlening