PTTV 2018 Presentation NL - Federal Planning Bureau...2015 en evolutie 2015-2040 15 Bron:...

11/02/2019

1

plan.be

Voorstelling van de nieuwe langetermijnvooruitzichten van de transportvraag in België

Benoît LaineFederaal Planbureau

Vooruitzichten van de transportvraag in België

tegen 2040

Brussel, 31 januari 2019

plan.be

• Vooruitzichten opgesteld aan de hand van het PLANET-model

• Transportmodel met nadruk op lange termijn;• Ontwikkeld door het Federaal PLANbureau in het kader van een

samenwerkingsakkoord met de FOD Mobiliteit en Vervoer;• Modelleert het verband tussen de Economie en het Transport.

• Doelstellingen

• Een lange termijn referentiescenario opstellen voor de vraag naar transport in België (zowel personen- als goederenvervoer);

• Het effect van het transportbeleid op de vraag naar transport en op externe kosten simuleren;

• Kosten-batenanalyses uitvoeren van beleidsmaatregelen.

• Driejaarlijkse publicatie (4de editie)

Inleiding

2

1

2

11/02/2019

2

plan.be

Presentatie van de referentieprojectie

1. Kader van de projectie2. Globale evoluties van de transportvraag3. Evolutie van de vraag naar het personenvervoer4. Evolutie van de vraag naar het goederenvervoer5. Impact op de congestie6. Impact op het milieu7. Conclusie

Overzicht van de presentatie

3

plan.be

Kader van de projectie

4

3

4

11/02/2019

3

plan.be

• Vooruitzichten “bij ongewijzigd beleid”

Een voortzetting van het fiscale en prijsbeleid dat in 2018 van kracht is

• Kilometerheffing voor vrachtwagens vanaf 2016• Hervorming van accijnzen

De verbetering van de milieuprestaties van wegvoertuigen

• Verstrenging van de euronormen• Verbetering van de energie-efficiëntie van voertuigen• Geleidelijke invoering van hybride en elektrische

motoraandrijvingen

Groter aandeel van hernieuwbare energiebronnen in het vervoer


5

plan.be

• PLANET = vraagmodel. Quid aanbod?

• Wegennetwerk: constant, behoud van de bestaande infrastructuur∆+ wegverkeer ∆- snelheid

• Spoorinfrastructuur en waterwegen : hypothese van constante snelheid volgt de vraag

• Nationaal model

• Projectieperiode: 2015-2040


6

5

6

11/02/2019

4

plan.be

• Op basis van exogene macro-economische en sociodemografische vooruitzichten

Er is dus geen feedback van de transportsector naar de economische activiteit.


7

Gemiddelde jaarlijkse groeivoet 2015-2040

Bevolking 0,4% Productie van goederen 1,3%

Bruto binnenlands product 1,5% Uitvoer van goederen 3,3%

Werkgelegenheid 0,4% Invoer van goederen 3,5%

Bron: Federaal Planbureau.

plan.be

Globale evoluties van de transportvraag

8

7

8

11/02/2019

5

plan.be

In miljard rkm en tkm

Evolutie van de reizigerskilometers en de tonkilometers op het Belgische grondgebied

9

Bron: Transportvooruitzichten(FPB en FOD M&V, 2019)

0

50

100

150

200

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Totaal reizigerskilometers Totaal tonkilometersTotaal reizigerskilometers - Projectie PLANET Totaal tonkilometers - Projectie PLANET

+11%

+25%

plan.be

Index 2015 = 100

Evolutie van de maatstaven voor de transportintensiteit

10


40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

rkm/hoofd rkm/bbp tkm/bbprkm/hoofd - Projectie rkm/bbp - Projectie tkm/bbp - Projectie

9

10

11/02/2019

6

plan.be

Evolutie van de vraag naar personenvervoer tegen 2040

11

plan.be

• Uitgedrukt in reizigerskm (rkm)

Een reizigerskm = een kilometer afgelegd door een persoon

• Op Belgisch grondgebied, per arrondissement van oorsprongen bestemming (NUTS3)

• Per verplaatsingsmotief

Evolutie van de vraag naar personenvervoer

12

Woon-werk Business

Woon-school Inkomensafhankelijke overige motieven (cultuur, sport, uitgaan,...)

Woon-studie Niet-inkomensafhankelijke averigemotieven (diensten, bezoek familie/vrienden, wandelen,...)

11

12

11/02/2019

7

plan.be

• Per vervoerswijze (modale keuze)

• Keuze van de periode van verplaatsing

Spitsperiode (7-9+16-19u tijdens de week) versus dalperiode

• Is afhankelijk van de evolutie van de monetaire kosten en de tijdskosten (→ ‘gegeneraliseerde kosten’)

Evolutie van de vraag naar het personenvervoer

13

Auto solo Bus

Carpooling Tram

Trein Metro

Moto Te voet/fiets

plan.be

#verplaatsingen

(miljard per jaar)

Groei

2040/2015

#verplaatsingen/persoon/week

(voor de betrokken bevolking)

Groei

2040/2015

2015 2040 2015 2040

Totaal 10,3 11,3 9,5% 17,7 17,6 -0,9%

Woon-werk 1,9 2,0 4,9% 8,0 7,5 -6,1%

Woon-school 0,8 0,9 10,6% 7,4 7,4 0,0%

Woon-studie 0,1 0,1 11,2% 5,4 5,4 0,4%

Business 0,2 0,2 4,0% 0,8 0,7 -6,8%

Overige: inkomensafhankelijk 3,8 4,6 20,7% 6,5 7,1 9,3%

Overige: niet-inkomensafhankelijk 3,5 3,5 0,0% 6,1 5,5 -9,5%

Evolutie van het aantal verplaatsingen: totalen en per persoon

14


13

14

11/02/2019

8

plan.be

Verdeling van de bevolking per arrondissement in 2015 en evolutie 2015-2040

15


plan.be

Geografische spreiding van de stromen: evolutie 2015–2040, alle motieven samen

16

Aandeel van de verplaatsingen binnen

arrondissementen2015 2040

Totaal 79,9% 79,7%Woon-werk 61,8% 60,7%Woon-school 86,9% 87,1%Woon-studie 48,9% 50,8%Business 67,3% 67,5%

Inkomensafhankelijke overigemotieven 83,2% 82,8%

Niet- inkomensafhankelijkeoverige motieven 84,4% 84,0%

De verplaatsingen blijven vooral lokaal De 100 belangrijkste stromen tussen arrondissementen


15

16

11/02/2019

9

plan.be

Miljard reizigerskilometers

Reizigerskilometers per verplaatsingsmotief

17

Reizigerskilometers Groei Verdeling per motief

2015 2040 2040/2015 2015 2040

Totaal 149,8 164,6 9,8% 100% 100%

Woon-werk 39,9 42,8 7,3% 26,7% 26,0%

Woon-school 6,0 6,5 9,2% 4,0% 4,0%

Woon-studie 2,5 2,6 7,0% 1,6% 1,6%

Business 10,7 11,2 4,1% 7,2% 6,8%

Overige: inkomensafhankelijk 45,6 55,6 22,1% 30,4% 33,8%

Overige: niet-inkomensafhankelijk 45,2 45,8 1,3% 30,1% 27,8%


plan.be

Miljoen reizigerskilometers

Reizigerskilometers per transportmodus

18

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

M


17

18

11/02/2019

10

plan.be

Index 2015 = 100

Reizigerskilometers per transportmodus

19


40

50

60

70

80

90

100

110

120

130

1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Auto Trein Bus Tram Metro

plan.be

Modale verdeling van de reizigerskilometers per verplaatsingsmotief

20


0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2015 2040 2015 2040 2015 2040 2015 2040 2015 2040 2015 2040Business Overige: niet-inkomen Overige: inkomen Woon-school Woon-studie Woon-werk

Auto solo Carpooling Motor Trein Bus Metro Tram Te voet/fiets

19

20

11/02/2019

11

plan.be

Reizigerskilometers per motief en verplaatsingsperiode

21

Dalperiode Spitsperiode

2040/2015 Aandeel 2015 Aandeel 2040 2040/2015 Aandeel 2015 Aandeel 2040

Totaal +11,3% 100% 100% +6,9% 100% 100%

Woon-werk +11,6% 16,8% 16,8% +4,1% 47,0% 45,8%

Woon-school +9,1% 1,3% 1,3% +9,2% 9,6% 9,8%

Woon-studie +9,6% 0,5% 0,5% +6,4% 4,0% 4,0%

Business +5,1% 7,4% 7,0% +1,9% 6,7% 6,4%

Inkomensafhankelijkeoverige motieven +22,4% 36,5% 40,2% +20,8% 17,8% 20,1%

Niet-inkomensafhankelijkeoverige motieven

+1,6% 37,5% 34,2% +0,2% 14,9% 14,0%


plan.be

Woon-werkpendel

22

21

22

11/02/2019

12

plan.be

Werkende beroepsbevolking en werkgelegenheid in 2015 en evolutie tussen 2015 en 2040

23

Werkende beroepsbevolking

Interne werkgelegenheid


plan.be

Evolutie van inkomende en uitgaande pendelaarstussen 2015 en 2040

24

Evolutie inkomende pendelaars en aandeel in de totale werkgelegenheid van het arrondissement van bestemming

Evolutie uitgaande pendelaars en aandeel in de totale werkende beroepsbevolkingvan het arrondissement van vertrek


23

24

11/02/2019

13

plan.be

Gemiddelde afstand van de woon-werkpendel in 2015 en evolutie tussen 2015 en 2040

25

Gemiddelde afstand (km)

Evolutie 2015-2040


plan.be

Evolutie van de vraag naar het goederenvervoer tegen 2040

26

25

26

11/02/2019

14

plan.be

• Uitgedrukt in ton en tonkm (tkm)

Een tonkm = een kilometer afgelegd door een ton goederen

• Per type goederenstroom

Nationaal vervoer, aan- en afvoer op het grondgebied en doorvoer

• Op Belgisch grondgebied, per arrondissement van oorsprong en bestemming (NUTS3)

• Per vervoerswijze (modale keuze)

Vrachtwagen, bestelwagen, trein, binnenschip, zeeschip (SSS)

Evolutie van de vraag naar het goederenvervoer

27

plan.be

Evolutie van de vervoerde tonnage

28

StroomAandeel

2015Aandeel

2040Groei

2040/2015

Nationaal 35,5% 29,3% +5,1%

Internationaal 64,5% 70,7% +39,0%Aanvoer 27,0% 31,8% +49,3%

Afvoer 24,8% 25,7% +31,8%

Doorvoer 12,7% 13,1% +31,4%

Total 100,0% 100,0% +27,0%

Macroeconomische aggregaten Ton(miljard euro) (miljoen)

0

50

100

150

200

250

300

350

400

2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Productie Invoer Uitvoer

050

100150200250300350400450500

2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Nationaal Aanvoer Afvoer


27

28

11/02/2019

15

plan.be

Evolutie van de vervoerde tonnage per vervoersmodus en stroomMiljoen ton

29

0

50

100

150

200

250

300

350

400

0

10

20

30

40

50

60

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 20400

20

40

60

80

100

120

140

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

0

20

40

60

80

100

120

140

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Nationaal Afvoer

Aanvoer


plan.be

Nationaal goederenvervoer in 2015: miljoen ton geladen in de Belgische arrondissementen en aandeel van het wegvervoer

30Bron: Transportvooruitzichten

(FPB en FOD M&V, 2019)

29

30

11/02/2019

16

plan.be

Nationaal vervoer: inkomende/uitgaande tonnages voor de drie belangrijkste Belgische zeehavens in 2015

31

Inkomende tonnages

Uitgaande tonnages


plan.be

Geografische spreiding van de nationaal vervoerde tonnage

32

Stroom Aandeel2015

Aandeel2040

Intra-arrondissement 34% 34%

Intraregionaal 44% 44%

Interregionaal 22% 21%

Geografische spreiding van de nationaal vervoerde tonnage in 2015 en 2040

50 belangrijkste stromen van het nationale goederenvervoer in 2015


31

32

11/02/2019

17

plan.be

Internationaal goederenvervoer in 2015: miljoen geladen ton in de Belgische arrondissementen en aandeel van het wegvervoer

33

2015

Evolutie 2015-2040


plan.be

Internationaal goederenvervoer in 2015: miljoen geloste ton in de Belgische arrondissementen en aandeel van het wegvervoer

34

2015

Evolutie 2015-2040


33

34

11/02/2019

18

plan.be

Impact van de referentieprojetieop de congestie op de weg

35

plan.be

Evolutie van het aantal afgelegde voertuigkilometers op Belgisch grondgebied

36

2015 2040 Groei2040/2015

Goederen 10,3 12,3 19%

Dalperiode 7,6 9,1 19%

Spitsperiode 2,7 3,2 18%

Personen 89,6 99,7 11%

Dalperiode 63,2 71,6 13%

Spitsperiode 26,4 28,1 7%

Evolutie van het aantal afgelegde voertuigkilometers (index 2015 = 100)

Evolutie en verdeling van de voertuigkilometers

0

20

40

60

80

100

120

140

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Personen Personen - PLANETGoederen Goederen - PLANET


35

36

11/02/2019

19

plan.be

Belangrijkste personen- en goederenstromen over de weg in 2015

37

* de aantal goederenvoertuigen wordt met 20 vermenigvuldigd


plan.be

Snelheden

38

km/u 2015 2040 2040/2015

België, spitsuren 70,4 68,5 -2,6%

België, daluren 80,4 78,9 -1,9%

Congestiegevoelige zones, tolwegen, spitsuren

53,6 49,4 -7,8%

Congestiegevoelige zones, tolwegen, daluren

82,3 77,5 -5,8%

-13%

-9%-10%

(Op tolwegen tijdens spitsuren)

37

38

11/02/2019

20

plan.be

Impact van de referentieprojetie op het milieu

39

plan.be

• Vervoerswijzen: weg, spoor, binnenvaart

• Type emissies

• Directe emissiesEmissies die geproduceerd worden tijdens de gebruiksfase van het vervoermiddel(‘Tank-tot-Wiel’ of ‘Tank-to-Wheel’)

• Indirecte emissiesEmissies die vrijkomen bij de productie en het transport van (bio)brandstoffenen electriciteit (‘Bron-tot-Tank’ of ‘Well-to-Tank’)

• Niet-uitlaatemissiesEmissies afkomstig van de slijtage van de banden/wielen, remmen, wegen/sporen en stroomleidingen van het weg-/spoorvervoer

• Polluenten

• Broeikasgassen (BKG): CO2, CH4, N2O• Lokale polluenten: NOX en PM2,5

Impact op het milieu

40

39

40

11/02/2019

21

plan.be

Evolutie van directe emissies van broeikasgassen (weg, spoor, binnenscheepvaart)

41

miljoen ton (CO2 eq.) Index 2015 = 100


0

5

10

15

20

25

30

1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040

Weg Totaal*

90

95

100

105

110

2015 2020 2025 2030 2035 2040

Personen Goederen Totaal

plan.be

Evolutie van de directe uitstoot van NOX en PM2.5 (weg, spoor, binnenscheepvaart)

42

De directe NOX De directe en niet-uitlaate PM2.5

Index 2015 = 100 Index 2015 = 100


0

20

40

60

80

100

120

2015 2020 2025 2030 2035 2040

Personen Goederen Totaal

0

20

40

60

80

100

120

2015 2020 2025 2030 2035 2040DIR Personen DIR + NEX PersonenDIR Goederen DIR + NEX GoederenDIR Totaal DIR + NEX Totaal

41

42

11/02/2019

22

plan.be

Evolutie van het personenautopark per type aandrijving

43


0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1971 1976 1981 1986 1991 1996 2001 2006 2011 2016 2021 2026 2031 2036

Benzine Diesel Overige

Benzine - PLANET Diesel - PLANET Overige - PLANET

plan.be

Conclusies

44

43

44

11/02/2019

23

plan.be

• De vraag naar personenvervoer verzadigt. Het aantal reizigerskm afgelegd in België bereikt een piek tegen 2040, na een beperkte groei van ongeveer 11%. De verplaatsingen voor ontspanning hebben hier een belangrijk aandeel in.

• Het goederenvervoer groeit sterker, voornamelijk door de internationale stromen gedreven door de aanwezigheid van de grote Belgische zeehavens.

• Het wegvervoer blijft dominant en is in 2040 goed voor 85% van de reizigerskm en 76% van de tonkm.

• De daling van de gemiddelde snelheid op het nationale wegennet is beperkt, maar wel belangrijk in de grote agglomeraties.

• De directe uitstoot van broeikasgassen stijgt licht tegen 2040 (+2,8%). Dat isin de eerste plaats toe te schrijven aan de groei van het goederenvervoer.

Belangrijkste resultaten

45

plan.be

Bedankt voor uw aandacht

46

45

46

11/02/2019

24

plan.be

Vragen?

Benoît Laine, [email protected]

Bruno Hoornaert, [email protected]

Coraline Daubresse, [email protected]

Laurent Franckx, [email protected]

Alex Van Steenbergen, [email protected]

47

47

PTTV 2018 Presentation NL - Federal Planning Bureau...2015 en evolutie 2015-2040 15 Bron:...

Documents

Transcript of PTTV 2018 Presentation NL - Federal Planning Bureau...2015 en evolutie 2015-2040 15 Bron:...