Laaglandse mutaties. Over de spreiding van de podiumkunsten in Vlaanderen en Nederland

40

Transcript of Laaglandse mutaties. Over de spreiding van de podiumkunsten in Vlaanderen en Nederland

JORIS JANSSENS & SIMON LEENKNEGT (KUNSTENPUNT) — YVETTE GIELES (DUTCHCULTURE) DAG VAN DE PROGRAMMATOR, 2 SEPTEMBER 2016

LAAGLANDSE MUTATIESOVER DE VLAAMS-NEDERLANDSE UITWISSELING VAN THEATER EN DANS

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE3

“Ik heb geen grote theorieën over Groot-Nederland, maar zie veel mooie voorstellingen in Vlaanderen en snap niet dat deze amper in Nederland te zien zijn.”WOUTER HILLAERT, DAG VAN DE PROGRAMMERING 2015

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE4

“Er is nog amper Vlaams theater in Nederland te zien.”JEFFREY MEULMAN (TF), DE STANDAARD

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE5

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

De feiten #1 http://data.kunsten.be

• Database over podiumkunsten in Vlaanderen

• Voortzetting theaterjaarboeken - Een fiche over elke theater- en

dansproductie - Met informatie over gezelschappen,

coproducenten en makers - Internationale speeldata sinds 2001

6

De feiten #2

• Overzicht van de internationale activiteiten van culturele organisaties en kunstenaars uit Nederland.

• Bron voor uitspraken over de internationale verspreiding van kunst en cultuur uit Nederland.

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE8

Laaglandse podiumkunsten in de wereldVlaamse en Nederlandse opvoeringen in het buitenland 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE9

Nederlandse opvoeringen in het buitenlandBuitengaats, 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

8.660 Nederlandse voorstellingen in 81 landen,

17% buiten EuropaBuitengaats, 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE11

Vlaamse opvoeringen in het buitenland2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE12

Vlaamse opvoeringen in het buitenland2010-2014 11.938 Vlaamse voorstellingen in 75 landen,

9% buiten Europadata.kunsten.be, 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

Vlaamse voorstellingen in het buitenlandEvolutie tussen 2001 en 2014 (data.kunsten.be)

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE14

Nederlandse opvoeringen in VlaanderenBron: Buitengaats, Dutch Culture 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

15

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

16

Nederlands werk in Vlaanderen en BrusselBuitengaats, 2010-2014

• Nederlandse opvoeringen in 113 Vlaamse of Brusselse gemeenten

• Antwerpen, Brussel en Gent zijn de topdrie

• 70% van de opvoeringen komt op conto van de toptien

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

287 podia presenteren Nederlands werkBron: Buitengaats 2010-2014

18

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

287 podia presenteren Nederlands werkBron: Buitengaats 2010-2014

19

Kunstendecreet

Cultuur- & gemeenschaps-

centra

Federale instellingen & Franse Gem.

Andere

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

20

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE21

Vlaamse opvoeringen in NederlandBron: Kunstenpunt, 2010-2014

Vlaamse opvoeringen in NederlandBron: Kunstenpunt, 2010-2014

Vlaamse opvoeringen in NederlandBron: Kunstenpunt, 2010-2014

• 3257 opvoeringen (651 per jaar) • Eveneens 113 gemeenten. • Topdrie: Amsterdam, Rotterdam en

Utrecht. • 73% van de opvoeringen op conto

van de toptien.

• Versnippering - Meer producties spelen in NL - Aantal opvoeringen loopt terug - Maar tournees worden korter

• Sterkere concentratie - Aantal podia blijft stabiel - Aantal steden en gemeenten loopt terug

Enkele trendsBron: Kunstenpunt, 2010-2014

307 Nederlandse podia tonen Vlaams werkKunstenpunt, 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE26

GenresDe uitwisseling op het vlak van theater, dans en kinderkunsten

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

Kinderkunsten uit Vlaanderen internationaalOpvoeringen in het buitenland, periode 2010-2014 (bron: data.kunsten.be)

27

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

Dans uit Vlaanderen internationaal

28

Opvoeringen in het buitenland, periode 2010-2014 (bron: data.kunsten.be)

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

Dans uit Nederland internationaal

29

Bron: Buitengaats 2010-2014

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE30

Samenwerking voorbij import en exportMobiliteit van makers en samenwerking tussen organisaties

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

Laaglandse mutaties…Hoe scherp of relevant is het onderscheid nog tussen ‘Vlaams’ en ‘Nederlands’?

31

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

32

Nederlandse organisaties betrokken bij Vlaamse productiesKunstenpunt, 2001-2014

FLANDERS ARTS INSTITUTE33

99 producties komen voor in zowel de Vlaamse als de Nederlandse gegevens (2010-2014).

8,2% van de ‘Vlaamse’ producties die internationaal toeren, zijn tegelijk ook ‘Nederlandse’ producties.

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

34

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

35

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE

This can be an additional image description

36

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE37

In een notendop:

… of raken we steeds meer vergroeid?Groeien we uit elkaar?

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE38

Groeien we uit elkaar?• Is de tijd van de “Vlaamse Golf” en “Nederland-gidsland” achter de rug?

- Zijn Frankrijk en Duitsland nu de ‘beste buren’ geworden? - Globalisering van theater en dans uit de lage landen

• Taal is veel minder vertrekpunt, noch barrière - Lange tournees uitzonderlijk

• Kortere speelreeksen, geconcentreerd in de steden - Wat met het ‘symbolisch kapitaal’ van Vlaanderen en Nederland?

• Wat is de betekenis van uitwisseling met Nederland? • Onderscheid tussen niches binnen de podiumkunsten

- Uitwisseling op het vlak van theater en kinderkunsten evidenter dan in dans

KUNSTENPUNT/DUTCHCULTURE39

… of raken we steeds meer vergroeid?• Of floreert de Vlaams-Nederlandse uitwisseling juist?

- Veel (jonge) makers zien de lage landen als een evidente biotoop - Coproducties waren er al eerder, maar dit neemt toe

• Vooral de spreiding en presentatie van theater en dans staat onder druk - In beide landen is “kunst presenteren” moeilijker geworden - Wat is er specifiek aan de Vlaams-Nederlandse spreidingskwestie?

• ‘Andere cultuur’ = onproductief cliché? • Verschillende subsidiemechanismen? • Verschuivende rol programmator? • ‘Ketenverantwoordelijkheid’: terugplooien naar eigen land door druk op de budgetten? • …