w w w . p r i m o - n h . n l

Overheid faciliteert“het profiel van het welzijnswerk

is in de loop der jaren verzwakt”,

vervolgt han Sleven. “Er is veel op

bezuinigd met als gevolg dat nut en

noodzaak van het welzijnswerk niet

altijd meer even helder is. De wmo

geeft overigens wel duidelijk een

beleidsrichting aan: burgers moeten

meer aangesproken worden op

eigen mogelijkheden; de overheid

ondersteunt en faciliteert hen daar-

bij zo goed mogelijk.”

Erop af!De ex-staatssecretaris is er met de

‘nieuwe stijl’ ook op uit om het wel-

zijnswerk nieuw elan te geven. Erop

af! is een van de motto’s. want wat

hebben mensen nodig om volwaar-

dig mee te kunnen (blijven) doen

in de samenleving? En hoe kunnen

bijvoorbeeld sociale netwerken als

“steunsysteem” voor hen gevormd

worden? niet overal is beroepsma-

tige inzet nodig; dat lukt finacieel

ook niet meer.

Welzijnswerk gericht op vernieuwingJan holman is beleidsadviseur van

de gemeente Alkmaar. hij vindt

dat het welzijnswerk gericht moet

zijn op vernieuwing. “het welzijns-

werk pioniert, ontwikkelt samen

met mensen nieuwe activiteiten en

voorzieningen. Die gerichtheid op

vernieuwing is nodig omdat we zien

dat goede initiatieven vanuit het

welzijnswerk worden overgenomen“.

“het peuterspeelzaalwerk is hiervan

JAArBEriChT 2009 mET EEn BliK op 2010

DE NOORD-HOLLANDSESOCIALE PRAKTIJK

De kracht van verbindenWelzijn Nieuwe Stijl in Noord-Holland

primo nh onderzocht voor de provincie noord-holland in hoeverre welzijns-

instellingen en gemeenten anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen

en beleidsontwikkelingen die zich voordoen in de sociale sector en aanpalende

terreinen. Dit resulteerde in een mooie publicatie die gratis aan te vragen is bij

servicepunt@primo-nh.nl.

een voorbeeld. En in zekere zin

geldt dit ook voor de Brede school.

Die neemt een belangrijk deel van

het kinderwerk en het jeugdwelzijns-

werk over. Vernieuwing kan ook

betekenen dat je teruggrijpt op

bijvoorbeeld het ‘klassieke‘ vormings-

werk. Voor mensen uit andere culturen

kan dit nog heel goed werken”, vindt

Jan holman.

“Dan gaat het bijvoorbeeld over

de emancipatie van ouders die in

zekere zin achterblijven bij hun

kinderen die zich in twee werelden

bewegen. holman ziet ook veel

in de outreachende ambities van

het welzijnswerk nieuwe stijl. het

‘streetwise’ zijn zoals Bussemaker

het formuleert.

Scan“primo nh ontwikkelde een soort

format om gemeenten op hun

‘welzijn nieuwe Stijl’ te scannen“,

aldus han Sleven. hierin speelt de

relatie tussen de gemeente, burgers

en maatschappelijke organisaties

een centrale rol. Aan de uitkomsten

van deze scan wordt een verbeter-

plan verbonden. in dat verband

zijn er geen standaardoplossingen;

elke gemeente en elke lokale of

regionale situatie is uniek.

“wij zien in noord-holland grote

onderlinge verschillen tussen

gemeenten en welzijnsorganisaties,”

zegt de accounthouder wmo van

primo nh. “onze wmo-activiteiten

richten zich op het verzamelen, en

beschikbaar maken van informatie

uit beleid en praktijk, op innovatie,

ontwikkeling en implementatie van

wmo-beleid“.

Renovatiewelzijn nieuwe Stijl: niets nieuws

of alles anders? “Belangrijk is, dat

de acht richtinggevende bakens van

welzijn nieuwe Stijl ertoe bijdragen

dat welzijnsbeleid en welzijnswerk

weer duidelijk in beeld zijn”, volgens

han Sleven. “maar is alles nieuw of

anders? nee, het is meer een soort

renovatie. want ook in veranderende

tijden gaat het bij welzijn nog steeds

om de kwaliteit van het bestaan.

oftewel, om kwetsbare mensen

sterker, weerbaarder te maken.

ook in de nieuwe stijl“.

>>

Welzijn Nieuwe Stijl volop in ontwikkeling

Weinig nieuws of alles anders?welzijn

nieuwe Stijl: het is meer

een soort renovatie

Ex-staatssecretaris Jet Bussemaker gaf in 2009 een stevige ruk aan het welzijnswerk. Het beroep moet zich

vernieuwen, versterken, professionaliseren. De Welzijnwerker Nieuwe Stijl vraagt voortaan eerst aan de burger:

Wat kunt u zelf? “In het Wmo-beleid gaat het om het herijken van verantwoordelijkheden tussen overheid,

burgers en maatschappelijke organisaties”, zegt Han Sleven van PRIMO nh. De overheid wil mensen eerst

aanspreken op hun eigen kracht: wat kan men zelf; waar nodig met steun van anderen?

Welzijn nieuWe stijlin noord-holland

NR22010

DE KRACHT VANVERBINDEN

w w w . p r i m o - n h . n l

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

De 8 bakens van Welzijn Nieuwe Stijl1. Eerst collectieve arrangementen inzetten, dan pas individuele

voorzieningen aanbieden

2. Vraaggericht werken, de klant staat centraal

3. informele zorg (van vrijwillige en mantelzorg) beter verknopen met

formele zorg

4. inspelen op de eigen kracht en mogelijkheden van de burger

5. ’Direct er op af’

6. integraal (samen)werken

7. resultaatgerichtheid van inzet

8. ruimte voor de verantwoordelijke professional

Het programma Welzijn Nieuwe Stijl van PRIMO nh omvat in 2010 onder andere:

Welzijn Nieuwe Stijl: bakens voor de toekomstInformatieve bijeenkomst voor raadsleden en wethouders

17 juni van 19.30 - 22.00 uur bij primo nh in purmerend, inclusief

buffet. Geen bijdrage. inschrijven via www.primo-nh.nl/agenda.

over modernisering van het welzijnsbeleid en welzijnspraktijk, naar de

eisen van deze tijd. met de acht richtinggevende bakens van welzijn

nieuwe Stijl en de resultaten van het provinciaal onderzoek. met o.a.

gedeputeerde rob meerhof.

Viermaal Welzijn Nieuwe Stijl In Noord-HollandDebatreeks voor beleidsambtenaren en leidinggevenden

maatschappelijke organisaties

22 april: De civil society

1 juli: De kanteling en zelfsturing

9 september: Vernieuwing in sturing en samenwerking

2 december: professionalisering en kennismanagement

Telkens van 15.00 - 19.00 uur bij primo nh in purmerend, inclusief

buffet. Bijdrage: 65 euro per keer. inschrijven via www.primo-nh.nl/

agenda.

Fred Schoots - manager bij welschap

welzijn in heemskerk - is enthousiast

over de reeks debatten die in Zaandam

plaats hadden. ‘het inspireert om te

luisteren naar mensen die goed over

de problematiek hebben nagedacht.

En het is prettig om anderen uit het

werkveld en van gemeentes te horen,

hoe staan zij in de discussie? En hoe

gaan zij met de spanning om tussen

enerzijds de maatschappelijke pro-

blemen en anderzijds de toenemende

bureaucratisering en regeldruk?’

Fred Schoots is optimistisch over de

vernieuwingsslag welzijnswerk nieuwe

Stijl die het ministerie van VwS samen

”Een cadeautje”Debatreeks Diner Pensant

PRIMO nh organiseerde vorig jaar voor directeuren van welzijnsorga-

nisaties en hoofden welzijn de debatreeks Diner Pensant over zeer

actuele onderwerpen. Zoals ’Hoe verder met het welzijnswerk?’

En: ’De kloof tussen de leefwereld van de mensen en de systeem-

wereld waarin wij verkeren wordt steeds groter’.

met de gemeentes wilde maken.

‘het zit in wezen in de welzijnswerker

om zelfredzaamheid te bevorderen

en mensen op hun eigen kracht aan

te spreken. Als wij niet in de ‘zorg-

houding’ schieten kunnen we dat heel

goed. maatschappelijk is er nog wel

een slag te maken in het uitgaan van

de eigen kwaliteiten van mensen.

ik ben blij dat primo nh dit platform

heeft gecreëerd. niet alleen is de vorm

- het diner pensant - erg plezierig, de

sprekers waren ook erg goed. het is

voor mij een cadeautje om op dit ni-

veau over het welzijnswerk te spreken.’

Meer weten? Han Sleven,

hsleven@primo-nh.nl

tafel werkcafé primo nh gedekt voor diner pensant

Roerig jaar“Zowel maatschappelijk als voor

primo nh als organisatie was

2009 een roerig jaar. het kabinet

trad af en impulsen, zoals die van

VwS om welzijn nieuwe Stijl in

te zetten om de wmo breder in

te steken, werden op een laag

pitje gezet. De provincie noord-

holland kondigde bezuinigingen

aan en wij begaven ons nog

sterker op nieuwe markten.

we besloten tot reorganisatie

om nog beter aan te kunnen

sluiten bij deze nieuwe markten en

vanwege een onzekere toekomst.

in dit jaarbericht vindt u een

schets van het vele werk van

primo nh in 2009. we deden

het graag en met volle overtui-

ging om bij te kunnen dragen

aan een sociaal noord-holland“.

Cursus- en Congresbureau‘Vorig jaar organiseerden we

extra veel bijeenkomsten rond

de wmo: debatten, een leergang

en studiebijeenkomsten rond

een specifiek thema. Ze waren

bedoeld voor projectleiders en

“Achterover leunen ligt ons niet“

beleidsmakers; een aantal was

gericht op adviesraden. De meeste

waren heel succesvol.’

jan lassche, directeur/bestuurder a.i.

manja greutert, coördinator ccb

opdrachtgevers zijn dik tevreden over primo nh. Dat blijkt uit de evaluaties die steevast na elke opdracht

uitgevoerd worden. onze cursussen en trainingen scoren gemiddeld een 7.8, terwijl we voor ons advies-

werk gemiddeld een 7.5 krijgen en voor het begeleiden van veranderingstrajecten een 7.6. onze overige

activiteiten, zoals het logistiek organiseren van grootschalige bijenkomsten, scoren een 8. over de hele linie

krijgen we dus van onze klanten bijna een acht.

manja Greutert coördineert het Cur-

sus- en Congresbureau van primo nh

en kijkt terug op een goed jaar. “we

zochten weer naar nieuwe vormen

om kennis te verspreiden en mensen

met elkaar in contact te brengen.

Een goed voorbeeld zijn de diner-

debatten in ons eigen pand. Een

interessante groep mensen rond

actuele onderwerpen. ons prachtige

werkcafé leent zich daar goed voor.

De reacties waren enthousiast. we

zagen ook een toename van trainingen

op maat. Zoals voor vertrouwens-

personen en contactpersonen in het

onderwijs en rond ouderenmishande-

ling. De scores waren - net als het

voorafgaande jaar - weer prima.

Gemiddeld gaven opdrachtgevers en

deelnemers van de 68 studieactivi-

teiten en expertmeetings ons een 7.8.

Achterover leunen ligt ons niet, dus

we blijven zoeken naar verbeteringen.

misschien wat mínder en grootscha-

liger, denken we. Klanten lijken meer

gebaat bij verschillende invalshoeken

op één dag, met meerdere disciplines

voor een interessante uitwisseling.

lijkt efficiënter; voor ons, maar vooral

voor de deelnemers“.

w w w . p r i m o - n h . n l

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

Gratis Dorpenkrant bij loverman@primo-nh.nl0299 418 700

Ambtenaren, wethouders en

een enkele burgemeester.

Tijdens een rondetafelgesprek

dat primo nh in april 2009

organiseert, bespreken zij de

samenwerking tussen gemeenten

en dorpsraden. “De meerwaarde

van dorpsraden is mij door ande-

ren aan tafel bevestigd,“ zegt mia

ruys, in 2009 wethouder van de

gemeente Beemster.

Het beste bibliotheekwerk voor kleine kernen

Onderzoek voor ProBiblio

Dorpshuizen blijven

functioneren Subsidieregeling groot succes

“Prima om keuzes op te baseren“

Evaluatieonderzoek dorps-gericht werken

Rondetafelgesprek met soep en broodjes

Meerwaarde dorpsraden aan tafel bevestigd

aagje zeeman en martin van ’t veer bij dorpshuis de kwaker

“wij overwogen om dorpsraden van

de grond te krijgen in onze gemeente.

het rondetafelgesprek helpt om het

uiteindelijk ook in gang te zetten“.

primo nh heeft hierin volgens mia

ruys een goede coördinerende taak.

“Zij brengen de mensen bij elkaar.

Bovendien is de kennis voorhanden.

Daarom hebben we primo nh ook

opdracht gegeven om onze nieuwe

dorpsraden te ondersteunen“.

“Samen met primo nh probeer-

den we erachter te komen wat

het beste bibliotheekwerk is voor

de kleine kernen in noord-holland.

primo nh ging voor ons op zoek

naar beleidspunten binnen de

collegeprogramma’s van zeven

gemeenten in de kop van

noord-holland. Zijn er partners

waar we mee kunnen samen-

werken? wat speelt er in de dorpen?

wat vinden de dorpsraden? wat zijn

de mogelijkheden van multifunctio-

nele accommodaties zoals dorps-

huizen? De toegevoegde waarde

van primo nh is dat ze op al die

terreinen thuis is“, zegt Dick van Tol

van proBiblio, het servicebureau voor

de bibliotheken in noord-holland.

Bibliotheken worden steeds meer

onderdeel van andere systemen.

Vanaf het bureau kunnen we dat

niet bedenken. we hebben het

beeld van de lokale situatie nodig.

wij kiezen voor de primo nh

deskundigen omdat zij de beste

kennis hebben van de noord-

hollandse dorpen“.

Meer weten? Drs. Luc Overman,

loverman@primo-nh.nl

want het rondetafelgesprek is niet

zonder gevolgen gebleven. inmid-

dels is in de gemeente Beemster één

dorpsraad opgericht en één bijna.

“in gedachte ben je er al een tijd

mee bezig. Tijdens het gesprek -

overigens zeer geanimeerd met

soep en broodjes - kregen de ideeën

van Beemster vaste vorm“.

Meer weten? drs Luc Overman,

loverman@primo-nh.nl

CDA-statenlid Aagje Zeeman: ‘Door de gesprekken met primo nh

hoorden we dat de financiering van groot onderhoud van dorpshuizen

een fiks probleem was. nadat we het aan de orde hadden gesteld in de

commissie Sociale infrastructuur heeft gedeputeerde rinske Kruisinga

gezorgd voor een subsidieregeling voor de jaren 2006 t/m 2009.

De regeling zou volgens ons geslaagd zijn als 35 dorpshuizen er gebruik

van zouden maken; het zijn er 51 geworden. primo nh heeft op ons

verzoek bekendheid gegeven aan de subsidiemogelijkheid, geholpen

bij het doen van de aanvragen én bij het zoeken van uitvoerders. ik zie

in de praktijk hoezeer de regeling bijdraagt aan de leefbaarheid van

dorpen. Dorpshuizen kunnen blijven functioneren!“

het bewijs is Dorpshuis de Kwaker in westzaan. Voorzitter martin van ’t

Veer: “Uit deze regeling hebben wij 25.000 euro gekregen om het dorps-

huis flink op te knappen. wat begon met een eenvoudig plan groeide

uit tot een totaalrenovatie, waar de adviseur van primo nh ons in

stimuleerde. met de hulp van andere fondsen konden we het dorpshuis

weer tot het dynamisch hart van westzaan maken, want het is het

thuishonk van tien plaatselijke verenigingen en organisaties. Van de

peuterspeelzaal tot het dameskoor en eetclubs. ik schat in dat de

helft van de 5500 inwoners van westzaan hier regelmatig komen.”

Meer weten? Jaap de Knegt, jdeknegt@primo-nh.nl

Volgens linda meerbeek van de gemeente langedijk is het een helder

rapport: het evaluatieonderzoek dorpsgericht werken. “De conclusies

van primo nh zijn duidelijk. hier kan de gemeenteraad prima haar

keuzes op baseren“. Voor het onderzoek is een kwart van de bewoners

benaderd met een vragenlijst. Daarnaast sprak primo nh met vertegen-

woordigers van dorps- en wijkraden en voelde ze ambtenaren, college-

leden en raadsleden aan de tand. “Voor de gemeente is het goed te

weten dat primo nh thuis is in dorpse structuren en culturen“, bena-

drukt linda meerbeek. “De ins en outs van bewoners, dorpsplatforms

en vrijwilligersorganisaties zijn bekend. Uit de offertes hebben we een

zakelijke afweging gemaakt. primo nh ging gericht in op de vraagstelling

en criteria die door de raad zijn vastgesteld. met de kennis van de

regio en van het wijkgericht werken heeft dat geleid tot onze keuze.“

Meer weten? drs. Els Diepenmaat, ediepenmaat@primo-nh.nl

bibliotheek graft-de rijp

w w w . p r i m o - n h . n l

Turkse vrouwen verTellen hun verhaal“Ik weet het nog precies“De kracht van het verhaal

“Het in groepsverband vertellen over je leven is heel belangrijk. Je beseft daardoor dat je leven ertoe doet“. Dit zegt Jan de Wildt, deelnemer van seniorenkring Wijk aan Zee; een verhalengroep van het eerste uur. PRIMO nh voerde tussen 2006 en 2009 het project Verhalen in wijk en dorp uit. Het bleek een schot in de roos.

Tanja Schermerhorn coördineert

de verhalengroepen voor

Kern8, de Alkmaarse welzijns-

organisatie. “Ik hou van verhalen

en was daarom meteen

enthousiast. Ik besloot direct

deel te nemen aan de training

georganiseerd door PRIMO nh“.

Na de training ging Tanja aan

de slag met het opzetten van

verhalengroepen. “De eerste

groep is nu al bezig aan zijn

vierde ronde. Elke ronde

bestaat uit tien bijeenkomsten

en een eindevaluatie. Dan beslis-

sen de deelnemers of zij door-

gaan of niet“. Er zijn in Alkmaar

vier verhalengroepen actief.

AarzelingDeelnemers werven is geen

probleem; ze komen via via.

“Een collega kende een me-

vrouw die zelfstandig woonde,

maar nauwelijks contacten

had. We stelden haar voor

naar de verhalengroep te

komen. Ze wilde er niets van

weten, was bang. “Dat is niks

voor mij’, zei ze. “Ik heb toch

niks te vertellen“. Na enig

Van 2006 tot 2010 voerde primo nh het project Verhalen in

wijk en dorp uit. het gaf ouderen de mogelijkheid hun levens-

ervaring te delen met anderen. medewerkers van primo nh

organiseerden voor (potentiële) begeleiders van verhalengroe-

pen jaarlijks een conferentie en een basistraining en diende

verder als adviseur en vraagbaak. ook verzamelde primo nh

informatie, praktijkervaringen en kennis en verspreidde dit via

een digitaal dossier. ruim veertig verhalengroepen gaan in de

projectperiode van start.

Daarnaast richt een groep enthousiaste begeleiders de Stichting

platform levensverhalen in noord-holland op. Zij komen op voor

het vertellen in groepsverband van en voor senioren.

De resultaten van het project Verhalen in wijk en dorp 2006 - 2009

zijn gebundeld in ‘De kracht van het verhaal’. Zie: www.noord-

hollandvertelt.nl

Meer weten?

servicepunt@primo-nh.nl, 0299 418 700

EVALUATIE VAN HET PROJECT VERHALEN IN WIJK EN DORP 2006 - 2009

DE KRACHT VANHET VERHAAL NR 1 2010

aandringen kwam ze en nu wil ze

niet meer weg. Ze vindt het heerlijk

om haar verhaal te doen en om

te luisteren naar die van anderen.

Ze hoort er helemaal bij“.

Geschoolde begeleidingOver de scholing van de begeleiders

van verhalengroepen zegt Tanja:

“Het is belangrijk dat de vrijwilligers

die de groepen begeleiden een

training hebben gevolgd. Je moet

namelijk verschillende rollen en

taken kunnen combineren: je moet

een groep kunnen organiseren; het

gesprek kunnen leiden en zorgen

voor een veilige sfeer. Ook moet

je inlevingsvermogen hebben en

grenzen kunnen bewaken. En, last

but not least, je moet weten hoe

een goed verhaal in elkaar steekt

en hoe je dat op de deelnemers

overbrengt“. Het succes van de ver-

halengroepen en de eisen die aan

begeleiders gesteld worden zorgt

ervoor dat er in Alkmaar een tekort

is aan vrijwillige begeleiders.

Verder dan alleen vertelgroepKern 8 wil graag dat het niet alleen

blijft bij het uitwisselen van verhalen

tussen bijvoorbeeld ouderen, maar

werkt ook aan een uitwisseling

tussen jong en oud in de buurt.

Tanja: “Het is goed als ouderen de

moderne leefwereld van jongeren

enigszins kennen en daar begrip

voor hebben. Omgekeerd natuurlijk

ook. Het zorgt ervoor dat mensen

minder argwanend en met minder

negatieve ideeën naar elkaar kijken.

Door het contact gaan ze elkaar

begrijpen“.

Jaarlijks congresIn de afgelopen jaren organiseerde

PRIMO nh jaarlijks een congres

waar nieuwe inzichten naar voren

kwamen en waar begeleiders

met collega’s konden uitwisselen.

Tanja: “Voor de ontwikkeling en

de uitstraling van de verhalen-

groepen is het goed dat je jaarlijks

bij elkaar komt. Er is nu overigens

een verbreding zichtbaar naar

disciplines als cultureel erfgoed

en kunst en cultuur, omdat je een

verhaal over vroeger ook vanuit

die hoeken kunt bekijken“.

w w w . p r i m o - n h . n l w w w . p r i m o - n h . n l

Kees Plugboer adviseert gemeenten die verder willen komen met

hun beleid op dit punt. Hij ziet dat sommige gemeenten het uit-

stekend voor elkaar hebben, maar ook dat een behoorlijk aantal

weinig geregeld hebben. “Ik kom niet met een opgeheven vinger,

maar met de wil om te faciliteren. Gemeenten hebben veel op

hun bord liggen en dat wordt alleen nog maar meer. Maar als je

samen een civil society wil - en met de Wmo is dit streven expli-

cieter geworden - dan moet je nadenken over wat je als gemeente

wilt betekenen voor die vele vrijwilligers en mantelzorgers. Zijn

vormen namelijk de spil van een gemeenschap waar mensen

voor elkaar zorgen; in de breedste betekenis van het woord“.

FaciliterenIn 2009 spraken Kees en zijn naaste collega’s met vele Noord-

Hollandse gemeenten over dit onderwerp, verrichtten samen

56 zogenoemde nulmetingen en organiseerde met collega’s uit

Flevoland en Zuid-Holland een studiebijeenkomst voor ambte-

naren en wethouders. Allemaal gratis, omdat de rijksoverheid

wettelijk vereist dat gemeenten een goed beleid hebben voor

mantelzorgers en vrijwilligers. Voor 2010 staan 125 adviesge-

sprekken gepland, omdat de nulmetingen veel materiaal opleveren

waarmee gemeenten verder willen.

Eerst aandacht en daarna geldKees: “Een mooi voorbeeld is Huizen. Zij kiezen voor een nieuwe

insteek van het begrip civil society. Als mensen iets willen vragen

ze behoorlijk door om na te gaan wat er aan de hand is en wat

nodig is. Dat is lang niet altijd geld, maar wel aandacht en sociale

contacten. Mensen worden dan op weg geholpen. En is er wel geld

nodig? Dan krijgen ze vouchers die ze zelf kunnen besteden. Zoals

voor een voorziening in huis. Wij ondersteunen niet alleen bij het

ontwikkelen van lokaal beleid, maar geven ook al die nieuwe

inzichten en aanpakken door aan anderen. Zodat men van elkaar

leert en elkaar opzoekt. Zo ontstaan weer nieuwe netwerken die

weer handig zijn voor de toekomst.

Het project duurt vier jaar waarin je samen ook echt iets kunt

neerzetten. Er komt nu veel beleids-ontwikkeling op gang maar

ook uitwisseling en samenwerking. En dat leidt tot meer kwaliteit

van de broodnodige ondersteuning. Het is geweldig om daar een

bijdrage aan te kunnen leveren“.

“Het lijkt een platte ambitie, maar we willen het écht; Noord-Holland de provincie te laten zijn met de beste ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. Een landelijk project als ‘Goed voor elkaar’ helpt daar enorm bij“.

Goed voor elkaar

kees plugboer, senior adviseur

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

‘primo’s deskundigheid op het

terrein van regelgeving en dat soort

zaken is gewoon goed. maar vooral

aan de oplossingen voor moeilijke

situaties die we als netwerk bedenken

merk je de ervaring en de begeleiding

van primo nh. Als contactpersoon

of vertrouwenspersoon kom je nogal

wat tegen in de praktijk. hoe ga je

onder de naam Een blozende pro-

vincie (www.eenblozendeprovincie.nl)

werkt primo nh aan homo-emanci-

patie. in de eerste helft van 2009

werd materiaal verzameld voor een

roze Kaart van noord-holland.

moViSiE leverde gegevens van haar

Sterker geworden in preventieLerend netwerk contactpersonen scholen

Een Blozende ProvincieRegionale Viering nationale ‘coming-out’

om met moeilijke situaties? welke

gesprektechnieken zijn er? wat doe

je als je er te dicht bij betrokken bent?

hoe kun je zorgvuldig zijn en toch

afstand bewaren? Door de inbreng

van primo nh kunnen we de erva-

ringen delen en er verder mee komen.

primo nh is ook onze externe ver-

trouwenspersoon. Bij de bijbehorende

landelijke monitor en 18 noord-

hollandse gemeentes beantwoord-

den een vragenlijst. het overzicht

werd gepresenteerd op de netwerk-

conferentie Een Blozende provincie,

op 24 juni, in kasteel Assumburg te

heemskerk.

helpdesk kunnen onze contact-

personen één op één met vragen

terecht. Dat is voor ons een groot

voordeel.’

Meer weten over ons aanbod voor

contactpersonen/vertrouwens-

personen? Informeer bij Jaap de

Knegt, jdeknegt@primo-nh.nl

De toespraak van de gedeputeerde

en een uitgebreid verslag is te vin-

den op de Blozende website.

De viering in west Friesland en

iJmond van de nationale ‘coming-out’

- Kom uit de kast - editie 2009 was

ook een groot succes. primo nh

ondersteunde de lokale belangen-

groepen. het theatercafé van de

Drommedaris in Enkhuizen barstte

bijna uit zijn voegen dankzij een

groot, divers ‘Uit-de-Kast’ publiek.

Terwijl men in west-Friesland normaal

genomen over gevoelens zwijgt!

wethouder Kok van Enkhuizen gaf

homo’s en lesbo’s zijn steun.

Deze positieve houding gold ook

bij De nozem en de non in

heemskerk, waar clubs en wethouders

een Sportverklaring voor Gelijke

Behandeling tekenden.

Meer weten? Pim Ligtvoet,

pligtvoet@primo-nh.nl

Hubert de Waard is adjunct directeur van Agora, Stichting voor Bijzonder Primair Onderwijs in de Zaanstreek,

waar circa 25 basisscholen in de Zaanstreek onder vallen. “Met zo’n 25 leraren en ouders hebben wij een

netwerk contactpersonen van alle Agora scholen. Wij zijn een ‘lerend’ netwerk“.

w w w . p r i m o - n h . n l

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

“Als maatschappelijk werker dacht ik

weinig met de wmo te maken te

hebben; ik werk immers één op één

met mensen. maar door deze leer-

gang ben ik daar toch anders over

gaan denken. hij inspirerende me

om meer over het werken met

groepen te denken. in onze buurt

hebben bewoners veel behoefte

aan ondersteuning op allerlei ge-

bied, dus dan kan je meer mensen

helpen“.

Aicha Ait rabhe is maatschappelijk

werker bij impUlS in Amsterdam

en volgde de leergang. Ze wilde zich

verder ontwikkelen en leerde te

denken vanuit de kansen die de

wmo biedt.

“Tijdens de bijeenkomsten maak

je kennis met mensen uit allerlei

disciplines. Denkers en uitvoerders.

“we vermoeden dat veel signalen in

de praktijk niet of nauwelijks worden

herkend. Gedrag wordt soms als

normaal ervaren. Een echtpaar slaat

en knijpt elkaar bijvoorbeeld al jaren,

maar zo gaat het echtpaar nu een-

maal met elkaar om; dat is toch nooit

anders geweest?”, licht Gurie Kooy,

coördinator van AShG regio west-

Friesland, de situatie op de werk-

vloer toe. in januari 2011 wordt met

de invoering van de wet meldcode

huiselijk geweld het hebben van

een protocol voor organisaties een

verplichting. Daarom maakte en ver-

spreidde primo nh het protocol al

PRIMO nh ontwikkelt en verspreidt protocol ouderenmishandeling

In heldere stappen van vermoeden naar actie

Door via hun ogen te kijken naar

mijn werk werd ik geïnspireerd om

anders naar mijn werk te kijken en

meer in groepswerk te denken.

Daarnaast heb ik inhoudelijk die

wmo veel beter leren kennen.

het is een andere manier van

denken. heel goed om na te gaan

hoe je deze wet kunt gebruiken om

meer te doen voor je bewoners?“

Meer weten? Han Sleven,

hsleven@primo-nh.nl

in 2009 - veelal via de AShG’s - gratis

onder honderden organisaties. Zo kun-

nen organisaties zich alvast voorbe-

reiden op de nieuwe regelgeving.

onderzoek wijst uit dat één op de

twintig 65-plussers jaarlijks het

slachtoffer is van ouderenmishande-

ling. met een vergrijzende samen-

leving kan dit aantal in de toekomst

nog hoger uitvallen. “Denk hierbij

niet alleen aan lichamelijk geweld,

maar ook aan gevallen van financiële

uitbuiting. Daar komen veel meldin-

gen van binnen volgens onze

werkgroep ouderenmishandeling

Duwen en trekken bij het aankleden, expres laten vervuilen, de telefoon te ver weg zetten of niet genoeg

eten en medicijnen geven. Ouderenmishandeling komt voor, vaker dan u denkt. PRIMO nh ontwikkelde in

2009 in opdracht van de Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld (ASHG’s) het Noord-Hollands Protocol

Ouderenmishandeling. Om geweld te voorkomen of zo snel mogelijk te stoppen.

west-Friesland”, aldus Gurie Kooy.

Deze werkgroep - waar naast het

AShG ook het Algemeen maatschap-

pelijk werk, Thuiszorg, wonen plus

en GGZ divisie ouderen deel van

uitmaken - heeft de protocollen die

primo nh gratis verstrekte, verder

verspreid in de regio. “Dit jaar maken

we een ronde langs de aandachts-

functionarissen. Dit zijn de mede-

werkers die ouderenmishandeling

binnen hun organisatie of instelling

onder de aandacht brengen, signa-

leren, melden en er actie op onder-

nemen“, aldus Gurie Kooy.

“we willen het onderwerp verder op

de kaart zetten. het protocol helpt ons

om het onderwerp bespreekbaar te

maken en om aandacht te vragen.

De reacties die ik kreeg op het

noord-hollands protocol zijn zeer

positief,” zegt ook Gurie Kooy.

“het is ontzettend helder van opzet,

met duidelijke stappen en het boekje

is aantrekkelijk van vorm. En het leest

een stuk lekkerder dan een A4-tje”,

lacht ze. “om trots op te zijn als ik

er bij organisaties mee binnen kom

en handig dat het protocol ook online

staat, voor iedereen die ermee wil

werken“.

Aandacht voor het protocol ouderenmishandeling in de pers is er al.

het noord-hollands Dagblad vindt het onderwerp belangrijk genoeg

om een artikel hierover op de voorpagina van alle edities te zetten.

ook het Vakblad Zorg en welzijn, een aantal lokale radiostations,

tientallen websites en huis-aan-huisbladen pakken het onderwerp op.

“in december 2009 presenteerden we het protocol op het landelijk

overleg Bestrijding ouderenmishandeling van movisie”, vertelt Corrie

Suurmond, adviseur primo nh, “daar werd het heel positief ontvangen.

men onderkent het belang van een gemeenschappelijke aanpak“.

primo nh gaf in 2009 tientallen trainingen ouderenmishandeling en

train-de-trainer. in 2010 gaan deze trainingen op maat door. Tevens

denkt primo nh dit jaar mee over een praktische manier waarop

organisaties het protocol ouderenmishandeling kaunnen implemente-

ren. man kan bij ons ook in 2010 terecht voor trainingen, cursussen,

advies en begeleiding op maat.

primo nh geeft trainingen, workshops en cursussen op maat over

ouderenmishandeling. primo nh denkt mee over implementatie van het protocol in

organisaties.

meer mensen uit de praktijk blijken

het protocol zeer bruikbaar te vinden;

een enthousiaste manager van een

wooncentrum gaf zijn medewerkers

een kerstpakket met daarin het

noord-hollands protocol ouderen-

mishandeling.

Protocol bestellen?

De uitgave kost 19,95 euro exclusief

porto. Bel 0299 418 700 of mail naar

servicepunt@primo-nh.nl. Via www.

protocolouderenmishandeling.nl

kunt u het protocol bekijken en de

pDF gratis downloaden.

“Ik kan meer doen met de Wmo dan ik dacht“

Leergang Vakmanschap Welzijn inspireert

aicha ait rabhe

het is een andere manier van

denken

w w w . p r i m o - n h . n l w w w . p r i m o - n h . n l

Een van de maatregelen die hieruit voortkwamen was het om middernacht sluiten van de horeca voor

binnenkomende bezoekers. Jongeren zouden dan eerder gaan stappen én het zou de overlast van

jongeren die van kroeg naar kroeg gaan verminderen.

Een andere suggestie was het goed in kaart brengen van de zogenoemde hokken en keten. Ontmoetings-

plekken op privé-terrein voor jongeren. Vaak om in te drinken voor het uitgaan. Als deelnemer aan de

werkgroep Regelgeving en handhaving onderzocht PRIMO-adviseur Mark van Dijk de 17 hokken en keten

waar jongeren bij elkaar komen en drinken.

OpenMark van Dijk: “We zijn er open in gegaan. Het was zeker niet het vooropgezette doel om alle hokken

en schuren te sluiten. We wilden de veiligheid, eventuele overlast, paracommercie en drankgebruik in

kaart brengen. Maar ook wilden we een beeld krijgen van de rol van de ouders en de reden waarom

jongeren elkaar zo graag in de hokken en keten ontmoeten. Gemeenten konden dan vervolgens beleid

formuleren. Een ander doel van het inventarisatieonderzoek was om de opgedane kennis vervolgens te

delen met andere regio’s in de provincie“.

Inzet studentenMark is nu betrokken bij het overleg met sportverenigingen om te komen tot een regionaal convenant.

Het gaat dan om schenktijden, het scholen van vrijwilligers en beleid om bijvoorbeeld niet te tappen

zolang er jeugd onder de 16 aanwezig is en begeleiders niet te laten drinken zolang ze in functie zijn.

“Ook in ’t Gooi begeleidt PRIMO nh vanuit het project ‘Samen aan de Slag’ studenten van de MBO-

opleiding Sport en Bewegen bij het uitvoeren van audits bij sportverenigingen. Bij dit project krijgen

de sportverenigingen adviezen over jeugd en alcohol“.

Congres“Ook in andere regio’s wil men graag wat doen aan het heftige alcoholgebruik onder jongeren. We kunnen

in dit opzicht echt veel van elkaar leren. Op een groot en succesvol congres op 22 april 2010 in Hoorn

bracht PRIMO nh politiek, horeca, welzijnswerk, onderwijs, wetenschap en politie bij elkaar. Dat werkte

uitstekend, want een mix van maatregelen is nodig“.

Meer weten? Mark van Dijk, mvandijk@primo-nh.nl, www.jeugdenalcohol-nh.nl.

West-Friesland pakt de problematiek van alcohol- en druggebruik bij zijn jeugd aan in het project Jeugd, Alcohol en Drugs. In 2007 sloten het rijk en de tien West-Friese gemeenten (Andijk, Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Koggenland, Opmeer, Schagen, Stede Broec en Wervershoof) hiervoor een convenant met afspraken over alcoholmatiging en veiligheid. Dat gaf aan de aanpak een extra impuls.

Westfriese hokken en keten onderzocht

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

Samenwerking West-Frieslandnaast de tien gemeenten werken in dit project samen: het ministerie van Binnenlandse Zaken, de provincie

noord-holland, GGD hollands noorden, Brijder Verslavingszorg, GGZ noord-holland-noord, politie noord-

holland noord en openbaar ministerie. het project wordt begeleid door het programmabureau integrale

Veiligheid noord-holland noord.

Meer weten? Projectleider Simon Dijkstra, info@sdadvies.nl.

Wilt u de nieuwsbrief ontvangen? Mail dan naar geertje.paaij@noord-holland.politie.nl

mark van dijk, adviseur

De kerken - en de met de kerken verbonden organisaties op sociaal

en maatschappelijk terrein - blijven voor dit doel nog wel eens buiten

beeld. Daarom startte primo nh op initiatief van de oecumenische

Stichting voor maatschappelijk Activeringswerk (oSmA), een werk-

groep van de provinciale raad van Kerken, het tweejarig project Kerk

en Stage. Ze willen laten zien dat er ook bij hen leuke en interessante

vrijwilligersklussen te doen zijn.

Eye-openerwim Blum is voorzitter van de pastoraatsgroep van de Groenmarktkerk

in haarlem. “Drie leden hadden al een informatiebijeenkomst van

primo nh bezocht. Die had hen aan het denken gezet. we vroegen

vervolgens Kor Berghuis nog eens verder met ons van gedachten te

wisselen. Toen bleek veel meer mogelijk dan we aanvankelijk dachten.

Zo hadden we zelf al bedacht dat jongeren ingezet zouden kunnen

worden op de ouderendagen en voor ons schoolproject in Burundi.

maar wat we niet wisten is dat je jongeren een soort estafettetraject

kan laten lopen. De ene groep begint, de volgende neemt het stokje

over en een laatste groep maakt de klus af. Echt een eye-opener.

Binnenkort werken we het idee concreet uit en gaan er dan mee naar

de Vrijwilligerscentrale die het contact met de scholen heeft. het gaat

vast lukken“.

Maatschappelijke stage in de kerk

De kerk is de grootste vrijwilligersorganisatie in Nederland.

Logisch dat zij inhaakt op de plicht van scholieren in het voort-

gezet onderwijs om, als onderdeel van hun schoolprogramma,

een maatschappelijke stage te lopen. Jongeren maken zo kennis

met vrijwilligerswerk. Dat is leerzaam voor henzelf, maar ook

goed voor de maatschappij.

Voor begeleiders van vrijwilligers in kerkelijke organisaties orga-

niseerde primo nh een korte cursus om ideeën op te doen

voor een aantrekkelijke maatschappelijke stage. ondersteuning

op maat kon men daarnaast krijgen van een van de project-

medewerkers. Door ruim 40 groepen werd hier gebruik van

gemaakt. ook in 2010 kan men hiervoor bij primo nh terecht.

Zie www.kerkenstage.nl.

Meer weten? kerkenstage@primo-nh.nl

w w w . p r i m o - n h . n l

Uitgever: PRIMO nh

Teksten: Marianne BakkerDaniëlle Schriek Wil Spanjer

Eindredactie: Wil Spanjer

Fotografie: Marco BakkerYvonne JonkmanWil Spanjer

Vormgeving: Studio Stevens, Westbeemster

Redactieadres: PRIMO nh, Postbus 106 1440 AC Purmerendtel: 0299 418 700servicepunt@primo-nh.nlwww.primo-nh.nl

Bezoekadres:PRIMO nh, Emmakade 41441 ET Purmerend

Oplage: 3.000 exemplaren

Lid: CMOnet, MOgroep, MVO Nederland

Kennispartner: De Kopgroep, Servicepunt Welzijnsinformatie, KEI, FCB

Gecertificeerd: ISO 9001

©Overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, is uitsluitend toegestaan na overleg met en toestemming van de redactie en altijd met bronvermelding.

Colofon

J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0

Sociale stijging in de buurtwat helpt om mensen in achterstands-

wijken - in het kader van stedelijke

vernieuwing - sociaal te laten stijgen?

primo nh zocht naar spraakmaken-

de noord-hollandse projecten voor

gemeenten, corporaties en andere

maatschappelijke organisaties.

De resultaten staan in een overzich-

telijke publicatie.

Publicaties in 2009

PRIMO nh Adviseur - Spil in netwerken -

Kenniscentrum

Goed voorbeeld doet goed volgenUit een uitgebreide inventarisatie

selecteerde primo nh 23 good

practices om huiselijk geweld te voor-

komen. Drieëntwintig vernieuwende

en positieve goede voorbeelden die

navolging verdienen.

Over de kwaliteit van dorp en wijkrapportage met een verkorte

weergave van de inleidingen en

de discussies in de provinciale

Denktank kwaliteit woon- en leef-

omgeving noord-holland.

met aanbevelingen voor provinciale

projecten ter verbetering van ‘de

kwaliteit van wijk en dorp’.

Verkenning Vitaal Wonenprimo nh nam de ambities van noord-

hollandse gemeenten op het terrein

van wonen, welzijn en zorg onder de

loep. Uit deze ‘Verkenning Vitaal wonen’

blijkt dat er nog winst te behalen is.

Allochtone dak- en thuislozen in Noord-Hollandhoe werken de centrumgemeenten

en opvangcentra in noord-holland

aan een zinvolle dagbesteding en

onderdak voor hun dak- en thuis-

lozen? Een verkennende onder-

zoeksrapportage met interviews

met allochtone dak- en thuislozen.

Handleiding training ouderenmishandelingwat doe je bij een vermoeden

van ouderenmishandeling? Deze

praktische handleiding omvat het

trainingsprogramma met aandachts-

punten en tips voor de trainer, achter-

grondinfo over ouderenmishandeling,

opdrachten en werkvormen.

Protocol ouderenmishandeling Noord-Hollandprimo nh maakte dit protocol - op

primo nh ondersteunt gemeenten en instellingen bij de aanpak van

maatschappelijke vraagstukken. we onderzoeken actuele ontwikkelingen

en trends, verzamelen actuele beleidsinformatie en praktijkvoorbeelden

en verspreiden deze via sites, bijeenkomsten en publicaties. Als onaf-

hankelijke partij en kenner van lokale structuren brengen we partijen bij

elkaar. we zijn vraagbaak en gesprekspartner voor bestuurders, sociale

professionals en vrijwilligers.

Onze kennis concentreert zich op:maatschappelijke stage - Centra Jeugd en Gezin - Veiligheid in school en

buurt - Gezonde leefstijl van jongeren - wmo en wonen - leefbaarheid

platteland - multifunctionele accommodaties - Gebiedsgericht werken

- Burgerparticipatie - mantelzorg- Vrijwillige inzet - Vrijwillige zorg - huiselijk

geweld - homo- emancipatie - Jongerenparticipatie

wij bieden overheden en maatschappelijke organisaties een vrijblijvend

adviesgesprek. hierin gaan we ook na welke financiële mogelijkheden

ingezet kunnen worden voor realisering van plannen.

sociale stijging in de BUUrt

December 2009

verzoek van de noord-hollandse

Advies- en Steunpunten huiselijk

Geweld - om te komen tot een een

gemeenschappelijke aanpak van

ouderenmishandeling en om een

sluitend vangnet te creëren rond

(potentiële) plegers, slachtoffers en

getuigen van ouderenmishandeling.

Zie www.primo-nh.nl/publicaties

VERKENNING VITAAL WONEN

OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOL-

LAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-

HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN

NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN

IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEEN-

TEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GE-

MEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN

GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN

VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO

BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET

WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN

HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE

EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOON-

VISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE

WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE

LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN

DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS

VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP

BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND

OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOL-

LAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-

HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN

NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN

IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEEN-

TEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GE-

MEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN

GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN

VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO

BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET

WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND

OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLANVAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND

VERKENNING VITAAL WONEN

www.jeugd-nh.nlhet Kenniscentrum Jeugd van

primo nh richt zich op de praktijk

en op de ontwikkeling van het jeugd-

beleid in noord-holland. De website

is thematisch en geografisch van opzet.

primo nh beheert het Kenniscentrum

Jeugd mede in opdracht van de

provincie noord-holland.

www.protocolouderen- mishandeling.nlouderenmishandeling bestaat. Eén op

de twintig 65 plussers is er jaarlijks het

slachtoffer van. De noord-hollandse

Advies- en Steunpunten huiselijk

Geweld (AShG’s) kiezen voor een

gemeenschappelijk aanpak. primo nh

ontwikkelde in hun opdracht het

protocol ouderenmishandeling.

In 2009 zes nieuwe projectsites

www.toekomstineigenhand.nl‘Toekomst in eigen hand’ heeft als

doel om de situatie van migranten-

jongeren met een handicap en hun

ouders en/of verzorgers in noord-

holland te verbeteren. het project richt

zich met name op Turkse en marok-

kaanse nederlanders. het is een

samenwerkingsproject van proFor,

primo nh en mEE noordwest-holland.

www.kerkenstage.nlDe kerken (en de met de kerken ver-

bonden organisaties) blijven voor

scholen en leerlingen nog wel eens

buiten beeld. met dit project willen

kerken en de met de kerken verbon-

den organisaties laten zien dat er bij

hen ook leuke en gevarieerde

vrijwilligersklussen zijn om in een

maatschappelijke stage te doen.

www.eenblozendeprovincie.nlprimo nh is al enkele jaren actief op

het gebied van homo-emancipatie.

in 2009 ontwikkelt primo nh op

verzoek van de provincie noord-holland

een breed netwerk homo-emancipatie

en legt daarnaast de nadruk op ge-

meentelijk beleid. Belangrijk speer-

punt is de netwerkconferentie Een

Blozende provincie op 24 juni 2009.

www.strak-plan.nlVia de wedstrijd Strak plan? verzamelt

primo nh jeugdinitiatieven om die

als voorbeeld en inspiratie te ver-

spreiden onder professionals die voor

en met jongeren werken in noord-

holland. Jeugdinitiatieven staan in de

spotlights en primo nh wil profes-

sionals motiveren om activiteiten van

jongeren te faciliteren en ondersteunen.

Neem een RSS-feed!wilt u makkelijk op de hoogte blijven

van nieuws op een site? neem dan

een abonnement op een rSS-feed!

De informatie komt direct bij u binnen,

zonder naar de site te gaan. De sites

met rSS herkent u aan het symbool

Handig! De digitale nieuwsbriefDoor een abonnement op een

digitale nieuwsbrief blijft u op de

hoogte van de laatste nieuwtjes en

good practices. primo nh brengt uit:

Nieuwsbrief Jeugd:

kijk op www.jeugd-nh.nl

Nieuwsbrief Wmo en Wonen:

kijk op www.wmowonen.nl

Nieuwsbrief Stad en Platteland:

kijk op primo-nh.nl

Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde site

www.primo-nh.nl