w w w . p r i m o - n h . n l
Overheid faciliteert“het profiel van het welzijnswerk
is in de loop der jaren verzwakt”,
vervolgt han Sleven. “Er is veel op
bezuinigd met als gevolg dat nut en
noodzaak van het welzijnswerk niet
altijd meer even helder is. De wmo
geeft overigens wel duidelijk een
beleidsrichting aan: burgers moeten
meer aangesproken worden op
eigen mogelijkheden; de overheid
ondersteunt en faciliteert hen daar-
bij zo goed mogelijk.”
Erop af!De ex-staatssecretaris is er met de
‘nieuwe stijl’ ook op uit om het wel-
zijnswerk nieuw elan te geven. Erop
af! is een van de motto’s. want wat
hebben mensen nodig om volwaar-
dig mee te kunnen (blijven) doen
in de samenleving? En hoe kunnen
bijvoorbeeld sociale netwerken als
“steunsysteem” voor hen gevormd
worden? niet overal is beroepsma-
tige inzet nodig; dat lukt finacieel
ook niet meer.
Welzijnswerk gericht op vernieuwingJan holman is beleidsadviseur van
de gemeente Alkmaar. hij vindt
dat het welzijnswerk gericht moet
zijn op vernieuwing. “het welzijns-
werk pioniert, ontwikkelt samen
met mensen nieuwe activiteiten en
voorzieningen. Die gerichtheid op
vernieuwing is nodig omdat we zien
dat goede initiatieven vanuit het
welzijnswerk worden overgenomen“.
“het peuterspeelzaalwerk is hiervan
JAArBEriChT 2009 mET EEn BliK op 2010
DE NOORD-HOLLANDSESOCIALE PRAKTIJK
De kracht van verbindenWelzijn Nieuwe Stijl in Noord-Holland
primo nh onderzocht voor de provincie noord-holland in hoeverre welzijns-
instellingen en gemeenten anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen
en beleidsontwikkelingen die zich voordoen in de sociale sector en aanpalende
terreinen. Dit resulteerde in een mooie publicatie die gratis aan te vragen is bij
een voorbeeld. En in zekere zin
geldt dit ook voor de Brede school.
Die neemt een belangrijk deel van
het kinderwerk en het jeugdwelzijns-
werk over. Vernieuwing kan ook
betekenen dat je teruggrijpt op
bijvoorbeeld het ‘klassieke‘ vormings-
werk. Voor mensen uit andere culturen
kan dit nog heel goed werken”, vindt
Jan holman.
“Dan gaat het bijvoorbeeld over
de emancipatie van ouders die in
zekere zin achterblijven bij hun
kinderen die zich in twee werelden
bewegen. holman ziet ook veel
in de outreachende ambities van
het welzijnswerk nieuwe stijl. het
‘streetwise’ zijn zoals Bussemaker
het formuleert.
Scan“primo nh ontwikkelde een soort
format om gemeenten op hun
‘welzijn nieuwe Stijl’ te scannen“,
aldus han Sleven. hierin speelt de
relatie tussen de gemeente, burgers
en maatschappelijke organisaties
een centrale rol. Aan de uitkomsten
van deze scan wordt een verbeter-
plan verbonden. in dat verband
zijn er geen standaardoplossingen;
elke gemeente en elke lokale of
regionale situatie is uniek.
“wij zien in noord-holland grote
onderlinge verschillen tussen
gemeenten en welzijnsorganisaties,”
zegt de accounthouder wmo van
primo nh. “onze wmo-activiteiten
richten zich op het verzamelen, en
beschikbaar maken van informatie
uit beleid en praktijk, op innovatie,
ontwikkeling en implementatie van
wmo-beleid“.
Renovatiewelzijn nieuwe Stijl: niets nieuws
of alles anders? “Belangrijk is, dat
de acht richtinggevende bakens van
welzijn nieuwe Stijl ertoe bijdragen
dat welzijnsbeleid en welzijnswerk
weer duidelijk in beeld zijn”, volgens
han Sleven. “maar is alles nieuw of
anders? nee, het is meer een soort
renovatie. want ook in veranderende
tijden gaat het bij welzijn nog steeds
om de kwaliteit van het bestaan.
oftewel, om kwetsbare mensen
sterker, weerbaarder te maken.
ook in de nieuwe stijl“.
>>
Welzijn Nieuwe Stijl volop in ontwikkeling
Weinig nieuws of alles anders?welzijn
nieuwe Stijl: het is meer
een soort renovatie
Ex-staatssecretaris Jet Bussemaker gaf in 2009 een stevige ruk aan het welzijnswerk. Het beroep moet zich
vernieuwen, versterken, professionaliseren. De Welzijnwerker Nieuwe Stijl vraagt voortaan eerst aan de burger:
Wat kunt u zelf? “In het Wmo-beleid gaat het om het herijken van verantwoordelijkheden tussen overheid,
burgers en maatschappelijke organisaties”, zegt Han Sleven van PRIMO nh. De overheid wil mensen eerst
aanspreken op hun eigen kracht: wat kan men zelf; waar nodig met steun van anderen?
Welzijn nieuWe stijlin noord-holland
NR22010
DE KRACHT VANVERBINDEN
w w w . p r i m o - n h . n l
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
De 8 bakens van Welzijn Nieuwe Stijl1. Eerst collectieve arrangementen inzetten, dan pas individuele
voorzieningen aanbieden
2. Vraaggericht werken, de klant staat centraal
3. informele zorg (van vrijwillige en mantelzorg) beter verknopen met
formele zorg
4. inspelen op de eigen kracht en mogelijkheden van de burger
5. ’Direct er op af’
6. integraal (samen)werken
7. resultaatgerichtheid van inzet
8. ruimte voor de verantwoordelijke professional
Het programma Welzijn Nieuwe Stijl van PRIMO nh omvat in 2010 onder andere:
Welzijn Nieuwe Stijl: bakens voor de toekomstInformatieve bijeenkomst voor raadsleden en wethouders
17 juni van 19.30 - 22.00 uur bij primo nh in purmerend, inclusief
buffet. Geen bijdrage. inschrijven via www.primo-nh.nl/agenda.
over modernisering van het welzijnsbeleid en welzijnspraktijk, naar de
eisen van deze tijd. met de acht richtinggevende bakens van welzijn
nieuwe Stijl en de resultaten van het provinciaal onderzoek. met o.a.
gedeputeerde rob meerhof.
Viermaal Welzijn Nieuwe Stijl In Noord-HollandDebatreeks voor beleidsambtenaren en leidinggevenden
maatschappelijke organisaties
22 april: De civil society
1 juli: De kanteling en zelfsturing
9 september: Vernieuwing in sturing en samenwerking
2 december: professionalisering en kennismanagement
Telkens van 15.00 - 19.00 uur bij primo nh in purmerend, inclusief
buffet. Bijdrage: 65 euro per keer. inschrijven via www.primo-nh.nl/
agenda.
Fred Schoots - manager bij welschap
welzijn in heemskerk - is enthousiast
over de reeks debatten die in Zaandam
plaats hadden. ‘het inspireert om te
luisteren naar mensen die goed over
de problematiek hebben nagedacht.
En het is prettig om anderen uit het
werkveld en van gemeentes te horen,
hoe staan zij in de discussie? En hoe
gaan zij met de spanning om tussen
enerzijds de maatschappelijke pro-
blemen en anderzijds de toenemende
bureaucratisering en regeldruk?’
Fred Schoots is optimistisch over de
vernieuwingsslag welzijnswerk nieuwe
Stijl die het ministerie van VwS samen
”Een cadeautje”Debatreeks Diner Pensant
PRIMO nh organiseerde vorig jaar voor directeuren van welzijnsorga-
nisaties en hoofden welzijn de debatreeks Diner Pensant over zeer
actuele onderwerpen. Zoals ’Hoe verder met het welzijnswerk?’
En: ’De kloof tussen de leefwereld van de mensen en de systeem-
wereld waarin wij verkeren wordt steeds groter’.
met de gemeentes wilde maken.
‘het zit in wezen in de welzijnswerker
om zelfredzaamheid te bevorderen
en mensen op hun eigen kracht aan
te spreken. Als wij niet in de ‘zorg-
houding’ schieten kunnen we dat heel
goed. maatschappelijk is er nog wel
een slag te maken in het uitgaan van
de eigen kwaliteiten van mensen.
ik ben blij dat primo nh dit platform
heeft gecreëerd. niet alleen is de vorm
- het diner pensant - erg plezierig, de
sprekers waren ook erg goed. het is
voor mij een cadeautje om op dit ni-
veau over het welzijnswerk te spreken.’
Meer weten? Han Sleven,
tafel werkcafé primo nh gedekt voor diner pensant
Roerig jaar“Zowel maatschappelijk als voor
primo nh als organisatie was
2009 een roerig jaar. het kabinet
trad af en impulsen, zoals die van
VwS om welzijn nieuwe Stijl in
te zetten om de wmo breder in
te steken, werden op een laag
pitje gezet. De provincie noord-
holland kondigde bezuinigingen
aan en wij begaven ons nog
sterker op nieuwe markten.
we besloten tot reorganisatie
om nog beter aan te kunnen
sluiten bij deze nieuwe markten en
vanwege een onzekere toekomst.
in dit jaarbericht vindt u een
schets van het vele werk van
primo nh in 2009. we deden
het graag en met volle overtui-
ging om bij te kunnen dragen
aan een sociaal noord-holland“.
Cursus- en Congresbureau‘Vorig jaar organiseerden we
extra veel bijeenkomsten rond
de wmo: debatten, een leergang
en studiebijeenkomsten rond
een specifiek thema. Ze waren
bedoeld voor projectleiders en
“Achterover leunen ligt ons niet“
beleidsmakers; een aantal was
gericht op adviesraden. De meeste
waren heel succesvol.’
jan lassche, directeur/bestuurder a.i.
manja greutert, coördinator ccb
opdrachtgevers zijn dik tevreden over primo nh. Dat blijkt uit de evaluaties die steevast na elke opdracht
uitgevoerd worden. onze cursussen en trainingen scoren gemiddeld een 7.8, terwijl we voor ons advies-
werk gemiddeld een 7.5 krijgen en voor het begeleiden van veranderingstrajecten een 7.6. onze overige
activiteiten, zoals het logistiek organiseren van grootschalige bijenkomsten, scoren een 8. over de hele linie
krijgen we dus van onze klanten bijna een acht.
manja Greutert coördineert het Cur-
sus- en Congresbureau van primo nh
en kijkt terug op een goed jaar. “we
zochten weer naar nieuwe vormen
om kennis te verspreiden en mensen
met elkaar in contact te brengen.
Een goed voorbeeld zijn de diner-
debatten in ons eigen pand. Een
interessante groep mensen rond
actuele onderwerpen. ons prachtige
werkcafé leent zich daar goed voor.
De reacties waren enthousiast. we
zagen ook een toename van trainingen
op maat. Zoals voor vertrouwens-
personen en contactpersonen in het
onderwijs en rond ouderenmishande-
ling. De scores waren - net als het
voorafgaande jaar - weer prima.
Gemiddeld gaven opdrachtgevers en
deelnemers van de 68 studieactivi-
teiten en expertmeetings ons een 7.8.
Achterover leunen ligt ons niet, dus
we blijven zoeken naar verbeteringen.
misschien wat mínder en grootscha-
liger, denken we. Klanten lijken meer
gebaat bij verschillende invalshoeken
op één dag, met meerdere disciplines
voor een interessante uitwisseling.
lijkt efficiënter; voor ons, maar vooral
voor de deelnemers“.
w w w . p r i m o - n h . n l
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
Gratis Dorpenkrant bij [email protected] 418 700
Ambtenaren, wethouders en
een enkele burgemeester.
Tijdens een rondetafelgesprek
dat primo nh in april 2009
organiseert, bespreken zij de
samenwerking tussen gemeenten
en dorpsraden. “De meerwaarde
van dorpsraden is mij door ande-
ren aan tafel bevestigd,“ zegt mia
ruys, in 2009 wethouder van de
gemeente Beemster.
Het beste bibliotheekwerk voor kleine kernen
Onderzoek voor ProBiblio
Dorpshuizen blijven
functioneren Subsidieregeling groot succes
“Prima om keuzes op te baseren“
Evaluatieonderzoek dorps-gericht werken
Rondetafelgesprek met soep en broodjes
Meerwaarde dorpsraden aan tafel bevestigd
aagje zeeman en martin van ’t veer bij dorpshuis de kwaker
“wij overwogen om dorpsraden van
de grond te krijgen in onze gemeente.
het rondetafelgesprek helpt om het
uiteindelijk ook in gang te zetten“.
primo nh heeft hierin volgens mia
ruys een goede coördinerende taak.
“Zij brengen de mensen bij elkaar.
Bovendien is de kennis voorhanden.
Daarom hebben we primo nh ook
opdracht gegeven om onze nieuwe
dorpsraden te ondersteunen“.
“Samen met primo nh probeer-
den we erachter te komen wat
het beste bibliotheekwerk is voor
de kleine kernen in noord-holland.
primo nh ging voor ons op zoek
naar beleidspunten binnen de
collegeprogramma’s van zeven
gemeenten in de kop van
noord-holland. Zijn er partners
waar we mee kunnen samen-
werken? wat speelt er in de dorpen?
wat vinden de dorpsraden? wat zijn
de mogelijkheden van multifunctio-
nele accommodaties zoals dorps-
huizen? De toegevoegde waarde
van primo nh is dat ze op al die
terreinen thuis is“, zegt Dick van Tol
van proBiblio, het servicebureau voor
de bibliotheken in noord-holland.
Bibliotheken worden steeds meer
onderdeel van andere systemen.
Vanaf het bureau kunnen we dat
niet bedenken. we hebben het
beeld van de lokale situatie nodig.
wij kiezen voor de primo nh
deskundigen omdat zij de beste
kennis hebben van de noord-
hollandse dorpen“.
Meer weten? Drs. Luc Overman,
want het rondetafelgesprek is niet
zonder gevolgen gebleven. inmid-
dels is in de gemeente Beemster één
dorpsraad opgericht en één bijna.
“in gedachte ben je er al een tijd
mee bezig. Tijdens het gesprek -
overigens zeer geanimeerd met
soep en broodjes - kregen de ideeën
van Beemster vaste vorm“.
Meer weten? drs Luc Overman,
CDA-statenlid Aagje Zeeman: ‘Door de gesprekken met primo nh
hoorden we dat de financiering van groot onderhoud van dorpshuizen
een fiks probleem was. nadat we het aan de orde hadden gesteld in de
commissie Sociale infrastructuur heeft gedeputeerde rinske Kruisinga
gezorgd voor een subsidieregeling voor de jaren 2006 t/m 2009.
De regeling zou volgens ons geslaagd zijn als 35 dorpshuizen er gebruik
van zouden maken; het zijn er 51 geworden. primo nh heeft op ons
verzoek bekendheid gegeven aan de subsidiemogelijkheid, geholpen
bij het doen van de aanvragen én bij het zoeken van uitvoerders. ik zie
in de praktijk hoezeer de regeling bijdraagt aan de leefbaarheid van
dorpen. Dorpshuizen kunnen blijven functioneren!“
het bewijs is Dorpshuis de Kwaker in westzaan. Voorzitter martin van ’t
Veer: “Uit deze regeling hebben wij 25.000 euro gekregen om het dorps-
huis flink op te knappen. wat begon met een eenvoudig plan groeide
uit tot een totaalrenovatie, waar de adviseur van primo nh ons in
stimuleerde. met de hulp van andere fondsen konden we het dorpshuis
weer tot het dynamisch hart van westzaan maken, want het is het
thuishonk van tien plaatselijke verenigingen en organisaties. Van de
peuterspeelzaal tot het dameskoor en eetclubs. ik schat in dat de
helft van de 5500 inwoners van westzaan hier regelmatig komen.”
Meer weten? Jaap de Knegt, [email protected]
Volgens linda meerbeek van de gemeente langedijk is het een helder
rapport: het evaluatieonderzoek dorpsgericht werken. “De conclusies
van primo nh zijn duidelijk. hier kan de gemeenteraad prima haar
keuzes op baseren“. Voor het onderzoek is een kwart van de bewoners
benaderd met een vragenlijst. Daarnaast sprak primo nh met vertegen-
woordigers van dorps- en wijkraden en voelde ze ambtenaren, college-
leden en raadsleden aan de tand. “Voor de gemeente is het goed te
weten dat primo nh thuis is in dorpse structuren en culturen“, bena-
drukt linda meerbeek. “De ins en outs van bewoners, dorpsplatforms
en vrijwilligersorganisaties zijn bekend. Uit de offertes hebben we een
zakelijke afweging gemaakt. primo nh ging gericht in op de vraagstelling
en criteria die door de raad zijn vastgesteld. met de kennis van de
regio en van het wijkgericht werken heeft dat geleid tot onze keuze.“
Meer weten? drs. Els Diepenmaat, [email protected]
bibliotheek graft-de rijp
w w w . p r i m o - n h . n l
Turkse vrouwen verTellen hun verhaal“Ik weet het nog precies“De kracht van het verhaal
“Het in groepsverband vertellen over je leven is heel belangrijk. Je beseft daardoor dat je leven ertoe doet“. Dit zegt Jan de Wildt, deelnemer van seniorenkring Wijk aan Zee; een verhalengroep van het eerste uur. PRIMO nh voerde tussen 2006 en 2009 het project Verhalen in wijk en dorp uit. Het bleek een schot in de roos.
Tanja Schermerhorn coördineert
de verhalengroepen voor
Kern8, de Alkmaarse welzijns-
organisatie. “Ik hou van verhalen
en was daarom meteen
enthousiast. Ik besloot direct
deel te nemen aan de training
georganiseerd door PRIMO nh“.
Na de training ging Tanja aan
de slag met het opzetten van
verhalengroepen. “De eerste
groep is nu al bezig aan zijn
vierde ronde. Elke ronde
bestaat uit tien bijeenkomsten
en een eindevaluatie. Dan beslis-
sen de deelnemers of zij door-
gaan of niet“. Er zijn in Alkmaar
vier verhalengroepen actief.
AarzelingDeelnemers werven is geen
probleem; ze komen via via.
“Een collega kende een me-
vrouw die zelfstandig woonde,
maar nauwelijks contacten
had. We stelden haar voor
naar de verhalengroep te
komen. Ze wilde er niets van
weten, was bang. “Dat is niks
voor mij’, zei ze. “Ik heb toch
niks te vertellen“. Na enig
Van 2006 tot 2010 voerde primo nh het project Verhalen in
wijk en dorp uit. het gaf ouderen de mogelijkheid hun levens-
ervaring te delen met anderen. medewerkers van primo nh
organiseerden voor (potentiële) begeleiders van verhalengroe-
pen jaarlijks een conferentie en een basistraining en diende
verder als adviseur en vraagbaak. ook verzamelde primo nh
informatie, praktijkervaringen en kennis en verspreidde dit via
een digitaal dossier. ruim veertig verhalengroepen gaan in de
projectperiode van start.
Daarnaast richt een groep enthousiaste begeleiders de Stichting
platform levensverhalen in noord-holland op. Zij komen op voor
het vertellen in groepsverband van en voor senioren.
De resultaten van het project Verhalen in wijk en dorp 2006 - 2009
zijn gebundeld in ‘De kracht van het verhaal’. Zie: www.noord-
hollandvertelt.nl
Meer weten?
[email protected], 0299 418 700
EVALUATIE VAN HET PROJECT VERHALEN IN WIJK EN DORP 2006 - 2009
DE KRACHT VANHET VERHAAL NR 1 2010
aandringen kwam ze en nu wil ze
niet meer weg. Ze vindt het heerlijk
om haar verhaal te doen en om
te luisteren naar die van anderen.
Ze hoort er helemaal bij“.
Geschoolde begeleidingOver de scholing van de begeleiders
van verhalengroepen zegt Tanja:
“Het is belangrijk dat de vrijwilligers
die de groepen begeleiden een
training hebben gevolgd. Je moet
namelijk verschillende rollen en
taken kunnen combineren: je moet
een groep kunnen organiseren; het
gesprek kunnen leiden en zorgen
voor een veilige sfeer. Ook moet
je inlevingsvermogen hebben en
grenzen kunnen bewaken. En, last
but not least, je moet weten hoe
een goed verhaal in elkaar steekt
en hoe je dat op de deelnemers
overbrengt“. Het succes van de ver-
halengroepen en de eisen die aan
begeleiders gesteld worden zorgt
ervoor dat er in Alkmaar een tekort
is aan vrijwillige begeleiders.
Verder dan alleen vertelgroepKern 8 wil graag dat het niet alleen
blijft bij het uitwisselen van verhalen
tussen bijvoorbeeld ouderen, maar
werkt ook aan een uitwisseling
tussen jong en oud in de buurt.
Tanja: “Het is goed als ouderen de
moderne leefwereld van jongeren
enigszins kennen en daar begrip
voor hebben. Omgekeerd natuurlijk
ook. Het zorgt ervoor dat mensen
minder argwanend en met minder
negatieve ideeën naar elkaar kijken.
Door het contact gaan ze elkaar
begrijpen“.
Jaarlijks congresIn de afgelopen jaren organiseerde
PRIMO nh jaarlijks een congres
waar nieuwe inzichten naar voren
kwamen en waar begeleiders
met collega’s konden uitwisselen.
Tanja: “Voor de ontwikkeling en
de uitstraling van de verhalen-
groepen is het goed dat je jaarlijks
bij elkaar komt. Er is nu overigens
een verbreding zichtbaar naar
disciplines als cultureel erfgoed
en kunst en cultuur, omdat je een
verhaal over vroeger ook vanuit
die hoeken kunt bekijken“.
w w w . p r i m o - n h . n l w w w . p r i m o - n h . n l
Kees Plugboer adviseert gemeenten die verder willen komen met
hun beleid op dit punt. Hij ziet dat sommige gemeenten het uit-
stekend voor elkaar hebben, maar ook dat een behoorlijk aantal
weinig geregeld hebben. “Ik kom niet met een opgeheven vinger,
maar met de wil om te faciliteren. Gemeenten hebben veel op
hun bord liggen en dat wordt alleen nog maar meer. Maar als je
samen een civil society wil - en met de Wmo is dit streven expli-
cieter geworden - dan moet je nadenken over wat je als gemeente
wilt betekenen voor die vele vrijwilligers en mantelzorgers. Zijn
vormen namelijk de spil van een gemeenschap waar mensen
voor elkaar zorgen; in de breedste betekenis van het woord“.
FaciliterenIn 2009 spraken Kees en zijn naaste collega’s met vele Noord-
Hollandse gemeenten over dit onderwerp, verrichtten samen
56 zogenoemde nulmetingen en organiseerde met collega’s uit
Flevoland en Zuid-Holland een studiebijeenkomst voor ambte-
naren en wethouders. Allemaal gratis, omdat de rijksoverheid
wettelijk vereist dat gemeenten een goed beleid hebben voor
mantelzorgers en vrijwilligers. Voor 2010 staan 125 adviesge-
sprekken gepland, omdat de nulmetingen veel materiaal opleveren
waarmee gemeenten verder willen.
Eerst aandacht en daarna geldKees: “Een mooi voorbeeld is Huizen. Zij kiezen voor een nieuwe
insteek van het begrip civil society. Als mensen iets willen vragen
ze behoorlijk door om na te gaan wat er aan de hand is en wat
nodig is. Dat is lang niet altijd geld, maar wel aandacht en sociale
contacten. Mensen worden dan op weg geholpen. En is er wel geld
nodig? Dan krijgen ze vouchers die ze zelf kunnen besteden. Zoals
voor een voorziening in huis. Wij ondersteunen niet alleen bij het
ontwikkelen van lokaal beleid, maar geven ook al die nieuwe
inzichten en aanpakken door aan anderen. Zodat men van elkaar
leert en elkaar opzoekt. Zo ontstaan weer nieuwe netwerken die
weer handig zijn voor de toekomst.
Het project duurt vier jaar waarin je samen ook echt iets kunt
neerzetten. Er komt nu veel beleids-ontwikkeling op gang maar
ook uitwisseling en samenwerking. En dat leidt tot meer kwaliteit
van de broodnodige ondersteuning. Het is geweldig om daar een
bijdrage aan te kunnen leveren“.
“Het lijkt een platte ambitie, maar we willen het écht; Noord-Holland de provincie te laten zijn met de beste ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. Een landelijk project als ‘Goed voor elkaar’ helpt daar enorm bij“.
Goed voor elkaar
kees plugboer, senior adviseur
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
‘primo’s deskundigheid op het
terrein van regelgeving en dat soort
zaken is gewoon goed. maar vooral
aan de oplossingen voor moeilijke
situaties die we als netwerk bedenken
merk je de ervaring en de begeleiding
van primo nh. Als contactpersoon
of vertrouwenspersoon kom je nogal
wat tegen in de praktijk. hoe ga je
onder de naam Een blozende pro-
vincie (www.eenblozendeprovincie.nl)
werkt primo nh aan homo-emanci-
patie. in de eerste helft van 2009
werd materiaal verzameld voor een
roze Kaart van noord-holland.
moViSiE leverde gegevens van haar
Sterker geworden in preventieLerend netwerk contactpersonen scholen
Een Blozende ProvincieRegionale Viering nationale ‘coming-out’
om met moeilijke situaties? welke
gesprektechnieken zijn er? wat doe
je als je er te dicht bij betrokken bent?
hoe kun je zorgvuldig zijn en toch
afstand bewaren? Door de inbreng
van primo nh kunnen we de erva-
ringen delen en er verder mee komen.
primo nh is ook onze externe ver-
trouwenspersoon. Bij de bijbehorende
landelijke monitor en 18 noord-
hollandse gemeentes beantwoord-
den een vragenlijst. het overzicht
werd gepresenteerd op de netwerk-
conferentie Een Blozende provincie,
op 24 juni, in kasteel Assumburg te
heemskerk.
helpdesk kunnen onze contact-
personen één op één met vragen
terecht. Dat is voor ons een groot
voordeel.’
Meer weten over ons aanbod voor
contactpersonen/vertrouwens-
personen? Informeer bij Jaap de
Knegt, [email protected]
De toespraak van de gedeputeerde
en een uitgebreid verslag is te vin-
den op de Blozende website.
De viering in west Friesland en
iJmond van de nationale ‘coming-out’
- Kom uit de kast - editie 2009 was
ook een groot succes. primo nh
ondersteunde de lokale belangen-
groepen. het theatercafé van de
Drommedaris in Enkhuizen barstte
bijna uit zijn voegen dankzij een
groot, divers ‘Uit-de-Kast’ publiek.
Terwijl men in west-Friesland normaal
genomen over gevoelens zwijgt!
wethouder Kok van Enkhuizen gaf
homo’s en lesbo’s zijn steun.
Deze positieve houding gold ook
bij De nozem en de non in
heemskerk, waar clubs en wethouders
een Sportverklaring voor Gelijke
Behandeling tekenden.
Meer weten? Pim Ligtvoet,
Hubert de Waard is adjunct directeur van Agora, Stichting voor Bijzonder Primair Onderwijs in de Zaanstreek,
waar circa 25 basisscholen in de Zaanstreek onder vallen. “Met zo’n 25 leraren en ouders hebben wij een
netwerk contactpersonen van alle Agora scholen. Wij zijn een ‘lerend’ netwerk“.
w w w . p r i m o - n h . n l
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
“Als maatschappelijk werker dacht ik
weinig met de wmo te maken te
hebben; ik werk immers één op één
met mensen. maar door deze leer-
gang ben ik daar toch anders over
gaan denken. hij inspirerende me
om meer over het werken met
groepen te denken. in onze buurt
hebben bewoners veel behoefte
aan ondersteuning op allerlei ge-
bied, dus dan kan je meer mensen
helpen“.
Aicha Ait rabhe is maatschappelijk
werker bij impUlS in Amsterdam
en volgde de leergang. Ze wilde zich
verder ontwikkelen en leerde te
denken vanuit de kansen die de
wmo biedt.
“Tijdens de bijeenkomsten maak
je kennis met mensen uit allerlei
disciplines. Denkers en uitvoerders.
“we vermoeden dat veel signalen in
de praktijk niet of nauwelijks worden
herkend. Gedrag wordt soms als
normaal ervaren. Een echtpaar slaat
en knijpt elkaar bijvoorbeeld al jaren,
maar zo gaat het echtpaar nu een-
maal met elkaar om; dat is toch nooit
anders geweest?”, licht Gurie Kooy,
coördinator van AShG regio west-
Friesland, de situatie op de werk-
vloer toe. in januari 2011 wordt met
de invoering van de wet meldcode
huiselijk geweld het hebben van
een protocol voor organisaties een
verplichting. Daarom maakte en ver-
spreidde primo nh het protocol al
PRIMO nh ontwikkelt en verspreidt protocol ouderenmishandeling
In heldere stappen van vermoeden naar actie
Door via hun ogen te kijken naar
mijn werk werd ik geïnspireerd om
anders naar mijn werk te kijken en
meer in groepswerk te denken.
Daarnaast heb ik inhoudelijk die
wmo veel beter leren kennen.
het is een andere manier van
denken. heel goed om na te gaan
hoe je deze wet kunt gebruiken om
meer te doen voor je bewoners?“
Meer weten? Han Sleven,
in 2009 - veelal via de AShG’s - gratis
onder honderden organisaties. Zo kun-
nen organisaties zich alvast voorbe-
reiden op de nieuwe regelgeving.
onderzoek wijst uit dat één op de
twintig 65-plussers jaarlijks het
slachtoffer is van ouderenmishande-
ling. met een vergrijzende samen-
leving kan dit aantal in de toekomst
nog hoger uitvallen. “Denk hierbij
niet alleen aan lichamelijk geweld,
maar ook aan gevallen van financiële
uitbuiting. Daar komen veel meldin-
gen van binnen volgens onze
werkgroep ouderenmishandeling
Duwen en trekken bij het aankleden, expres laten vervuilen, de telefoon te ver weg zetten of niet genoeg
eten en medicijnen geven. Ouderenmishandeling komt voor, vaker dan u denkt. PRIMO nh ontwikkelde in
2009 in opdracht van de Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld (ASHG’s) het Noord-Hollands Protocol
Ouderenmishandeling. Om geweld te voorkomen of zo snel mogelijk te stoppen.
west-Friesland”, aldus Gurie Kooy.
Deze werkgroep - waar naast het
AShG ook het Algemeen maatschap-
pelijk werk, Thuiszorg, wonen plus
en GGZ divisie ouderen deel van
uitmaken - heeft de protocollen die
primo nh gratis verstrekte, verder
verspreid in de regio. “Dit jaar maken
we een ronde langs de aandachts-
functionarissen. Dit zijn de mede-
werkers die ouderenmishandeling
binnen hun organisatie of instelling
onder de aandacht brengen, signa-
leren, melden en er actie op onder-
nemen“, aldus Gurie Kooy.
“we willen het onderwerp verder op
de kaart zetten. het protocol helpt ons
om het onderwerp bespreekbaar te
maken en om aandacht te vragen.
De reacties die ik kreeg op het
noord-hollands protocol zijn zeer
positief,” zegt ook Gurie Kooy.
“het is ontzettend helder van opzet,
met duidelijke stappen en het boekje
is aantrekkelijk van vorm. En het leest
een stuk lekkerder dan een A4-tje”,
lacht ze. “om trots op te zijn als ik
er bij organisaties mee binnen kom
en handig dat het protocol ook online
staat, voor iedereen die ermee wil
werken“.
Aandacht voor het protocol ouderenmishandeling in de pers is er al.
het noord-hollands Dagblad vindt het onderwerp belangrijk genoeg
om een artikel hierover op de voorpagina van alle edities te zetten.
ook het Vakblad Zorg en welzijn, een aantal lokale radiostations,
tientallen websites en huis-aan-huisbladen pakken het onderwerp op.
“in december 2009 presenteerden we het protocol op het landelijk
overleg Bestrijding ouderenmishandeling van movisie”, vertelt Corrie
Suurmond, adviseur primo nh, “daar werd het heel positief ontvangen.
men onderkent het belang van een gemeenschappelijke aanpak“.
primo nh gaf in 2009 tientallen trainingen ouderenmishandeling en
train-de-trainer. in 2010 gaan deze trainingen op maat door. Tevens
denkt primo nh dit jaar mee over een praktische manier waarop
organisaties het protocol ouderenmishandeling kaunnen implemente-
ren. man kan bij ons ook in 2010 terecht voor trainingen, cursussen,
advies en begeleiding op maat.
primo nh geeft trainingen, workshops en cursussen op maat over
ouderenmishandeling. primo nh denkt mee over implementatie van het protocol in
organisaties.
meer mensen uit de praktijk blijken
het protocol zeer bruikbaar te vinden;
een enthousiaste manager van een
wooncentrum gaf zijn medewerkers
een kerstpakket met daarin het
noord-hollands protocol ouderen-
mishandeling.
Protocol bestellen?
De uitgave kost 19,95 euro exclusief
porto. Bel 0299 418 700 of mail naar
[email protected]. Via www.
protocolouderenmishandeling.nl
kunt u het protocol bekijken en de
pDF gratis downloaden.
“Ik kan meer doen met de Wmo dan ik dacht“
Leergang Vakmanschap Welzijn inspireert
aicha ait rabhe
het is een andere manier van
denken
w w w . p r i m o - n h . n l w w w . p r i m o - n h . n l
Een van de maatregelen die hieruit voortkwamen was het om middernacht sluiten van de horeca voor
binnenkomende bezoekers. Jongeren zouden dan eerder gaan stappen én het zou de overlast van
jongeren die van kroeg naar kroeg gaan verminderen.
Een andere suggestie was het goed in kaart brengen van de zogenoemde hokken en keten. Ontmoetings-
plekken op privé-terrein voor jongeren. Vaak om in te drinken voor het uitgaan. Als deelnemer aan de
werkgroep Regelgeving en handhaving onderzocht PRIMO-adviseur Mark van Dijk de 17 hokken en keten
waar jongeren bij elkaar komen en drinken.
OpenMark van Dijk: “We zijn er open in gegaan. Het was zeker niet het vooropgezette doel om alle hokken
en schuren te sluiten. We wilden de veiligheid, eventuele overlast, paracommercie en drankgebruik in
kaart brengen. Maar ook wilden we een beeld krijgen van de rol van de ouders en de reden waarom
jongeren elkaar zo graag in de hokken en keten ontmoeten. Gemeenten konden dan vervolgens beleid
formuleren. Een ander doel van het inventarisatieonderzoek was om de opgedane kennis vervolgens te
delen met andere regio’s in de provincie“.
Inzet studentenMark is nu betrokken bij het overleg met sportverenigingen om te komen tot een regionaal convenant.
Het gaat dan om schenktijden, het scholen van vrijwilligers en beleid om bijvoorbeeld niet te tappen
zolang er jeugd onder de 16 aanwezig is en begeleiders niet te laten drinken zolang ze in functie zijn.
“Ook in ’t Gooi begeleidt PRIMO nh vanuit het project ‘Samen aan de Slag’ studenten van de MBO-
opleiding Sport en Bewegen bij het uitvoeren van audits bij sportverenigingen. Bij dit project krijgen
de sportverenigingen adviezen over jeugd en alcohol“.
Congres“Ook in andere regio’s wil men graag wat doen aan het heftige alcoholgebruik onder jongeren. We kunnen
in dit opzicht echt veel van elkaar leren. Op een groot en succesvol congres op 22 april 2010 in Hoorn
bracht PRIMO nh politiek, horeca, welzijnswerk, onderwijs, wetenschap en politie bij elkaar. Dat werkte
uitstekend, want een mix van maatregelen is nodig“.
Meer weten? Mark van Dijk, [email protected], www.jeugdenalcohol-nh.nl.
West-Friesland pakt de problematiek van alcohol- en druggebruik bij zijn jeugd aan in het project Jeugd, Alcohol en Drugs. In 2007 sloten het rijk en de tien West-Friese gemeenten (Andijk, Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Koggenland, Opmeer, Schagen, Stede Broec en Wervershoof) hiervoor een convenant met afspraken over alcoholmatiging en veiligheid. Dat gaf aan de aanpak een extra impuls.
Westfriese hokken en keten onderzocht
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
Samenwerking West-Frieslandnaast de tien gemeenten werken in dit project samen: het ministerie van Binnenlandse Zaken, de provincie
noord-holland, GGD hollands noorden, Brijder Verslavingszorg, GGZ noord-holland-noord, politie noord-
holland noord en openbaar ministerie. het project wordt begeleid door het programmabureau integrale
Veiligheid noord-holland noord.
Meer weten? Projectleider Simon Dijkstra, [email protected].
Wilt u de nieuwsbrief ontvangen? Mail dan naar [email protected]
mark van dijk, adviseur
De kerken - en de met de kerken verbonden organisaties op sociaal
en maatschappelijk terrein - blijven voor dit doel nog wel eens buiten
beeld. Daarom startte primo nh op initiatief van de oecumenische
Stichting voor maatschappelijk Activeringswerk (oSmA), een werk-
groep van de provinciale raad van Kerken, het tweejarig project Kerk
en Stage. Ze willen laten zien dat er ook bij hen leuke en interessante
vrijwilligersklussen te doen zijn.
Eye-openerwim Blum is voorzitter van de pastoraatsgroep van de Groenmarktkerk
in haarlem. “Drie leden hadden al een informatiebijeenkomst van
primo nh bezocht. Die had hen aan het denken gezet. we vroegen
vervolgens Kor Berghuis nog eens verder met ons van gedachten te
wisselen. Toen bleek veel meer mogelijk dan we aanvankelijk dachten.
Zo hadden we zelf al bedacht dat jongeren ingezet zouden kunnen
worden op de ouderendagen en voor ons schoolproject in Burundi.
maar wat we niet wisten is dat je jongeren een soort estafettetraject
kan laten lopen. De ene groep begint, de volgende neemt het stokje
over en een laatste groep maakt de klus af. Echt een eye-opener.
Binnenkort werken we het idee concreet uit en gaan er dan mee naar
de Vrijwilligerscentrale die het contact met de scholen heeft. het gaat
vast lukken“.
Maatschappelijke stage in de kerk
De kerk is de grootste vrijwilligersorganisatie in Nederland.
Logisch dat zij inhaakt op de plicht van scholieren in het voort-
gezet onderwijs om, als onderdeel van hun schoolprogramma,
een maatschappelijke stage te lopen. Jongeren maken zo kennis
met vrijwilligerswerk. Dat is leerzaam voor henzelf, maar ook
goed voor de maatschappij.
Voor begeleiders van vrijwilligers in kerkelijke organisaties orga-
niseerde primo nh een korte cursus om ideeën op te doen
voor een aantrekkelijke maatschappelijke stage. ondersteuning
op maat kon men daarnaast krijgen van een van de project-
medewerkers. Door ruim 40 groepen werd hier gebruik van
gemaakt. ook in 2010 kan men hiervoor bij primo nh terecht.
Zie www.kerkenstage.nl.
Meer weten? [email protected]
w w w . p r i m o - n h . n l
Uitgever: PRIMO nh
Teksten: Marianne BakkerDaniëlle Schriek Wil Spanjer
Eindredactie: Wil Spanjer
Fotografie: Marco BakkerYvonne JonkmanWil Spanjer
Vormgeving: Studio Stevens, Westbeemster
Redactieadres: PRIMO nh, Postbus 106 1440 AC Purmerendtel: 0299 418 [email protected]
Bezoekadres:PRIMO nh, Emmakade 41441 ET Purmerend
Oplage: 3.000 exemplaren
Lid: CMOnet, MOgroep, MVO Nederland
Kennispartner: De Kopgroep, Servicepunt Welzijnsinformatie, KEI, FCB
Gecertificeerd: ISO 9001
©Overname of nadrukken van artikelen, of van delen daarvan, is uitsluitend toegestaan na overleg met en toestemming van de redactie en altijd met bronvermelding.
Colofon
J A A r B E r i C h T 2 0 0 9 m E T E E n B l i K o p 2 0 1 0
Sociale stijging in de buurtwat helpt om mensen in achterstands-
wijken - in het kader van stedelijke
vernieuwing - sociaal te laten stijgen?
primo nh zocht naar spraakmaken-
de noord-hollandse projecten voor
gemeenten, corporaties en andere
maatschappelijke organisaties.
De resultaten staan in een overzich-
telijke publicatie.
Publicaties in 2009
PRIMO nh Adviseur - Spil in netwerken -
Kenniscentrum
Goed voorbeeld doet goed volgenUit een uitgebreide inventarisatie
selecteerde primo nh 23 good
practices om huiselijk geweld te voor-
komen. Drieëntwintig vernieuwende
en positieve goede voorbeelden die
navolging verdienen.
Over de kwaliteit van dorp en wijkrapportage met een verkorte
weergave van de inleidingen en
de discussies in de provinciale
Denktank kwaliteit woon- en leef-
omgeving noord-holland.
met aanbevelingen voor provinciale
projecten ter verbetering van ‘de
kwaliteit van wijk en dorp’.
Verkenning Vitaal Wonenprimo nh nam de ambities van noord-
hollandse gemeenten op het terrein
van wonen, welzijn en zorg onder de
loep. Uit deze ‘Verkenning Vitaal wonen’
blijkt dat er nog winst te behalen is.
Allochtone dak- en thuislozen in Noord-Hollandhoe werken de centrumgemeenten
en opvangcentra in noord-holland
aan een zinvolle dagbesteding en
onderdak voor hun dak- en thuis-
lozen? Een verkennende onder-
zoeksrapportage met interviews
met allochtone dak- en thuislozen.
Handleiding training ouderenmishandelingwat doe je bij een vermoeden
van ouderenmishandeling? Deze
praktische handleiding omvat het
trainingsprogramma met aandachts-
punten en tips voor de trainer, achter-
grondinfo over ouderenmishandeling,
opdrachten en werkvormen.
Protocol ouderenmishandeling Noord-Hollandprimo nh maakte dit protocol - op
primo nh ondersteunt gemeenten en instellingen bij de aanpak van
maatschappelijke vraagstukken. we onderzoeken actuele ontwikkelingen
en trends, verzamelen actuele beleidsinformatie en praktijkvoorbeelden
en verspreiden deze via sites, bijeenkomsten en publicaties. Als onaf-
hankelijke partij en kenner van lokale structuren brengen we partijen bij
elkaar. we zijn vraagbaak en gesprekspartner voor bestuurders, sociale
professionals en vrijwilligers.
Onze kennis concentreert zich op:maatschappelijke stage - Centra Jeugd en Gezin - Veiligheid in school en
buurt - Gezonde leefstijl van jongeren - wmo en wonen - leefbaarheid
platteland - multifunctionele accommodaties - Gebiedsgericht werken
- Burgerparticipatie - mantelzorg- Vrijwillige inzet - Vrijwillige zorg - huiselijk
geweld - homo- emancipatie - Jongerenparticipatie
wij bieden overheden en maatschappelijke organisaties een vrijblijvend
adviesgesprek. hierin gaan we ook na welke financiële mogelijkheden
ingezet kunnen worden voor realisering van plannen.
sociale stijging in de BUUrt
December 2009
verzoek van de noord-hollandse
Advies- en Steunpunten huiselijk
Geweld - om te komen tot een een
gemeenschappelijke aanpak van
ouderenmishandeling en om een
sluitend vangnet te creëren rond
(potentiële) plegers, slachtoffers en
getuigen van ouderenmishandeling.
Zie www.primo-nh.nl/publicaties
VERKENNING VITAAL WONEN
OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOL-
LAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-
HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN
NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN
IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEEN-
TEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GE-
MEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN
GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN
VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO
BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET
WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN
HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE
EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOON-
VISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE
WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE
LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN
DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS
VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP
BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND
OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOL-
LAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-
HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN
NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN
IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEEN-
TEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GE-
MEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN
GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN
VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO
BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET
WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLAN VAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND
OP BASIS VAN DE LOKALE WOONVISIE EN HET WMO BELEIDSPLANVAN GEMEENTEN IN NOORD-HOLLAND
VERKENNING VITAAL WONEN
www.jeugd-nh.nlhet Kenniscentrum Jeugd van
primo nh richt zich op de praktijk
en op de ontwikkeling van het jeugd-
beleid in noord-holland. De website
is thematisch en geografisch van opzet.
primo nh beheert het Kenniscentrum
Jeugd mede in opdracht van de
provincie noord-holland.
www.protocolouderen- mishandeling.nlouderenmishandeling bestaat. Eén op
de twintig 65 plussers is er jaarlijks het
slachtoffer van. De noord-hollandse
Advies- en Steunpunten huiselijk
Geweld (AShG’s) kiezen voor een
gemeenschappelijk aanpak. primo nh
ontwikkelde in hun opdracht het
protocol ouderenmishandeling.
In 2009 zes nieuwe projectsites
www.toekomstineigenhand.nl‘Toekomst in eigen hand’ heeft als
doel om de situatie van migranten-
jongeren met een handicap en hun
ouders en/of verzorgers in noord-
holland te verbeteren. het project richt
zich met name op Turkse en marok-
kaanse nederlanders. het is een
samenwerkingsproject van proFor,
primo nh en mEE noordwest-holland.
www.kerkenstage.nlDe kerken (en de met de kerken ver-
bonden organisaties) blijven voor
scholen en leerlingen nog wel eens
buiten beeld. met dit project willen
kerken en de met de kerken verbon-
den organisaties laten zien dat er bij
hen ook leuke en gevarieerde
vrijwilligersklussen zijn om in een
maatschappelijke stage te doen.
www.eenblozendeprovincie.nlprimo nh is al enkele jaren actief op
het gebied van homo-emancipatie.
in 2009 ontwikkelt primo nh op
verzoek van de provincie noord-holland
een breed netwerk homo-emancipatie
en legt daarnaast de nadruk op ge-
meentelijk beleid. Belangrijk speer-
punt is de netwerkconferentie Een
Blozende provincie op 24 juni 2009.
www.strak-plan.nlVia de wedstrijd Strak plan? verzamelt
primo nh jeugdinitiatieven om die
als voorbeeld en inspiratie te ver-
spreiden onder professionals die voor
en met jongeren werken in noord-
holland. Jeugdinitiatieven staan in de
spotlights en primo nh wil profes-
sionals motiveren om activiteiten van
jongeren te faciliteren en ondersteunen.
Neem een RSS-feed!wilt u makkelijk op de hoogte blijven
van nieuws op een site? neem dan
een abonnement op een rSS-feed!
De informatie komt direct bij u binnen,
zonder naar de site te gaan. De sites
met rSS herkent u aan het symbool
Handig! De digitale nieuwsbriefDoor een abonnement op een
digitale nieuwsbrief blijft u op de
hoogte van de laatste nieuwtjes en
good practices. primo nh brengt uit:
Nieuwsbrief Jeugd:
kijk op www.jeugd-nh.nl
Nieuwsbrief Wmo en Wonen:
kijk op www.wmowonen.nl
Nieuwsbrief Stad en Platteland:
kijk op primo-nh.nl
Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde site
www.primo-nh.nl
Top Related