PowerPoint-presentatie - Vlaamse Onderwijsraad · Rapportering in het Vlaamse rapport: • Vanuit...

PISA 2015SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN BIJ VLAAMSE 15-JARIGEN

VLOR – Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid – Brussel, 15 januari 2018

VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE

ONDERZOEKSGROEP PISA

INLEIDING

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-jarigen – Brussel, 15 jan 2018

Samenwerkend probleemoplossen wordt in PISA2015 voor het

eerst getest, maar werd gedeeltelijk gebaseerd op de definitie

van het domein probleemoplossend vermogen uit PISA2012

Aan deze optie nemen internationaal 52 landen deel en in al

deze landen wordt de bevraging louter op computer

afgenomen


PISA: PROGRAMME FOR INTERNATIONAL STUDENT ASSESSMENT

Het teamaspect wordt getest door in de vragen voorgeprogrammeerde

actoren (de zgn. “digitale simulantdeelnemers”) die reageren op de

antwoorden die een leerling geeft

De cognitieve test bij dit domein bevat enkel multiple choice

vragen. In de achtergrondvragenlijsten peilen verschillende

vragen naar aspecten die met dit domein samenhangen

https://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiHzorciqPXAhUNY1AKHQmLCtkQjRwIBw&url=https://nl.freepik.com/iconen-gratis/computer-laptop_727613.htm&psig=AOvVaw1BHVyLqCUetueMBcBKLSJ6&ust=1509821790576489


SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN: TESTDESIGN

Steekproef: 150

scholen

42 lln per scchool

Wetenschappelijke geletterdheid en lezen: 33% (testversies 31-

42)

Wetenschappelijke en wiskundige geletterdheid: 33%

(testversies 43-54)

Wetenschappelijke, wiskundige geletterdheid en lezen: 4%

(testversies 55-66)

Wetenschappelijke, wiskundige geletterdheid en CPS: 4%

(testversies 67-78)

Wetenschappelijke geletterdheid, lezen en CPS: 4%

(testversies 79-90)

Wetenschappelijke geletterdheid en CPS: 22% (testversies 91-96)

30% van de leerlingen krijgt een

testversie waarin samenwerkend

probleemoplossen (CPS) wordt

bevraagd.

Bij 22% van die leerlingen bestaat hun

test louter uit vragen bij het

hoofddomein wetenschappelijke

geletterdheid en bij CPS (versies 91-

96). De overige 8% krijgt vragen uit drie

PISA-domeinen (versies 67-90).


SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN: DEFINITIE

“De mogelijkheid van een individu om zinvol deel te nemen aan

een proces waarbij twee of meer actoren een probleem

proberen op te lossen door hun kennis en inspanningen die

nodig zijn om tot een oplossing te komen, te delen en hun

kennis, vaardigheden en inspanningen te bundelen om die

oplossing te bereiken.”

Drie kerncompetenties:

• gedeeld begrip bewerkstelligen en behouden;

• gepaste actie ondernemen om een probleem op te lossen; en

• organisatie van het team bewerkstelligen en behouden.

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-jarigen – Brussel, 15

jan 2018

SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN: RAAMWERK

AARD VAN HET PROBLEEM

▪ Statisch (alle info is aanwezig)

▪ Interactief

COGNITIEVE PROCESSEN TOEPASSEN

▪ verkennen en begrijpen van het probleem

▪ weergeven en formuleren van het probleem

▪ plannen en uitvoeren van een oplossing

▪ opvolgen en evalueren van een oplossing

ATTITUDES

▪ waarderen van relaties bij

samenwerken

▪ waarderen van teamwerk

CONTEXT

▪ Omgeving waarin het

probleem is ingebed

(technologisch vs niet-

technologisch, school vs

thuisomgeving, persoonlijk

vs openbaar, enz.)

▪ Inhoudelijk domein

(wetenschappelijk,

wiskundig, financieel,

sportief, politiek, enz.)

verwacht dat

leerlingen:

hoe men dit

doet, wordt

beïnvloed

door:

▪ gedeeld begrip bewerkstelligen en behouden

▪ gepaste actie ondernemen om een probleem op te lossen

▪ organisatie van het team bewerkstelligen en behouden

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-jarigen – Brussel, 15

jan 2018


Kenmerk PISA-raamwerk Taak 1 Vraag 1 “XANDAR”

Doel vraag communiceren met de groepsleden

over de te ondernemen actie

Probleemoplossende

vaardigheid

plannen en uitvoeren

Samenwerkingsvaardigheid gedeeld begrip bewerkstelligen en

behouden

Context Schools / wetenschappelijk &

economisch

Moeilijkheidsgraad score:502 - niveau 2

RESULTATEN



SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN: RESULTATEN

Rapportering in het Vlaamse rapport:

• Vanuit Vlaams perspectief- Landen die significant hoger presteren

- Landen die niet significant verschillend presteren

- Landen die significant lager presteren

• Alle landen die een hogere gemiddelde score behalen

voor samenwerkend probleemoplossen dan het laagst

presterende OESO-land (Turkije) – 47 landen

(waaronder België) + de Belgische Gemeenschappen

+ het OESO-gemiddelde



Vlaanderen bekleedt tussen de 12-de en de 17-de plaats

in de rangschikking volgens gemiddelde prestatie voor

samenwerkend probleemoplossen

Een groep van 11 landen presteert significant beter dan

Vlaanderen. Tot deze groep behoren 6 Aziatische landen,

2 Europese (Estland en Finland) en Australië, Nieuw-

Zeeland en Canada.

Absolute koploper is Singapore, met een gemiddelde

score van 561 punten.

5 landen, waaronder onze buurlanden Nederland en

Duitsland, presteren op hetzelfde niveau als Vlaanderen;

alle andere deelnemende landen en regio’s presteren

significant lager.



SAMENW PROBL OPL Gem WETENSCHAPPPEN Gem

Singapore 561 Singapore 556

Japan 552 Japan 538

Hongkong-China 541 Estland 534

Korea 538 Taipei China 532

Canada 535 Finland 531

Estland 535 Macao-China 529

Finland 534 Canada 528

Macao-China 534 Vietnam 525

Nieuw-Zeeland 533 Hongkong-China 523

Australië 531 B-S-J-G (China) 518

Taipei China 527 Korea 516

Duitsland 525 Vlaanderen 515

Verenigde Staten 520 Nieuw-Zeeland 513

Denemarken 520 Slovenië 513

Verenigd Koninkrijk 519 Australië 510

Vlaanderen 519 Verenigd Koninkrijk 509

Nederland 518 Duitsland 509

Zweden 510 Nederland 509

Oostenrijk 509 Zwitserland 506

Noorwegen 502 Duitstalige Gem. 505

Slovenië 502 Ierland 503

België 501 België 502

OESO-gemiddelde 500 Denemarken 502

IJsland 499 Polen 501

Tsjechische Republiek 499 Portugal 501

Portugal 498 Noorwegen 498

Spanje 496 Verenigde Staten 496

B-S-J-G (China) 496 Oostenrijk 495

Frankrijk 494 Frankrijk 495

Duitstalige gemeenschap 493 Zweden 493

Luxemburg 491 OESO Gem. 493



SAMENW PROBL OPL Gem WETENSCHAPPPEN Gem WISKUNDE Gem LEZEN Gem

Singapore 561 Singapore 556 Singapore 564 Singapore 535

Japan 552 Japan 538 Hongkong-China 548 Hongkong-China 527

Hongkong-China 541 Estland 534 Macao-China 544 Canada 527

Korea 538 Taipei China 532 Taipei China 542 Finland 526

Canada 535 Finland 531 Japan 532 Ierland 521

Estland 535 Macao-China 529 B-S-J-G China 531 Estland 519

Finland 534 Canada 528 Korea 524 Korea 517

Macao-China 534 Vietnam 525 Vlaanderen 521 Japan 516

Nieuw-Zeeland 533 Hongkong-China 523 Zwitserland 521 Noorwegen 513

Australië 531 B-S-J-G (China) 518 Estland 520 Vlaanderen 511

Taipei China 527 Korea 516 Canada 516 Nieuw-Zeeland 509

Duitsland 525 Vlaanderen 515 Nederland 512 Duitsland 509

Verenigde Staten 520 Nieuw-Zeeland 513 Denemarken 511 Macao-China 509

Denemarken 520 Slovenië 513 Finland 511 Polen 506

Verenigd Koninkrijk 519 Australië 510 Slovenië 510 Slovenië 505

Vlaanderen 519 Verenigd Koninkrijk 509 België 507 Nederland 503

Nederland 518 Duitsland 509 Duitsland 506 Australië 503

Zweden 510 Nederland 509 Polen 504 Duitstalige Gemeenschap 501

Oostenrijk 509 Zwitserland 506 Ierland 504 Zweden 500

Noorwegen 502 Duitstalige Gem. 505 Duitstalige Gem. 502 Denemarken 500

Slovenië 502 Ierland 503 Noorwegen 502 Frankrijk 499

België 501 België 502 Oostenrijk 497 België 499

OESO-gemiddelde 500 Denemarken 502 Nieuw-Zeeland 495 Portugal 498

IJsland 499 Polen 501 Vietnam 495 Verenigd Koninkrijk 498

Tsjechische Republiek 499 Portugal 501 Russische Federatie 494 Taipei China 497

Portugal 498 Noorwegen 498 Zweden 494 Verenigde Staten 497

Spanje 496 Verenigde Staten 496 Australië 494 Spanje 496

B-S-J-G (China) 496 Oostenrijk 495 Frankrijk 493 Russische Federatie 495

Frankrijk 494 Frankrijk 495 Verenigd Koninkrijk 492 B-S-J-G China 494

Duitstalige gemeenschap 493 Zweden 493 Tsjechische Republiek 492 OESO-gemiddelde 493

Luxemburg 491 OESO Gem. 493 Portugal 492 Zwitserland 492



OESO: Correlatie tussen de prestatie voor…

wiskundige gel. leesvaardigheid wetenschappelijke gel. … en de prestatie voor

0,70 0,74 0,77 samenwerkend probleemoplossen

0,80 0,88 wiskundige geletterdheid

0,87 leesvaardigheid

Zowel overheen de OESO-landen als in Vlaanderen hangen de prestaties voor samenwerkend

probleemoplossen samen met de prestaties op de andere domeinen, maar die samenhang is lager

dan die tussen de hoofddomeinen onderling.

VLAANDEREN: Correlatie tussen de prestatie voor…

wiskundige gel. leesvaardigheid wetenschappelijke gel. … en de prestatie voor

0,71 0,76 0,78 samenwerkend probleemoplossen

0,84 0,90 wiskundige geletterdheid

0,90 leesvaardigheid

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-jarigen – Brussel, 15 jan

2018


Relatieve prestatie = de prestatie voor samenwerkend probleemoplossen, na controle voor de

prestatie voor lezen, wiskunde en wetenschappen.

Gemiddeld overheen de OESO-landen scoren leerlingen 3,3 punten hoger op samenwerkend

probleemoplossen dan verwacht wordt op basis van hun score voor wetenschappen, lezen en

wiskunde. Dit verschil is het grootst in Japan, Australië, Korea, de Verenigde Staten en Nieuw-

Zeeland waar de hoogste relatieve score voor samenwerkend probleemoplossen 20 punten of

meer hoger ligt dan verwacht wordt op basis van hun score voor de andere domeinen.

In Vlaanderen scoren leerlingen niet significant verschillend op samenwerkend probleemoplossen

dan verwacht wordt op basis van hun prestatie op de andere PISA-domeinen. Het verschil van 3

punten is niet significant.



Relatieve prestatie = de prestatie voor samenwerkend probleemoplossen, na controle voor de

prestatie voor lezen, wiskunde en wetenschappen.

Gemiddeld overheen de OESO-landen scoren leerlingen 3,3 punten hoger op samenwerkend

probleemoplossen dan verwacht wordt op basis van hun score voor wetenschappen, lezen en

wiskunde. Dit verschil is het grootst in Japan, Australië, Korea, de Verenigde Staten en Nieuw-

Zeeland waar de hoogste relatieve score voor samenwerkend probleemoplossen 20 punten of

meer hoger ligt dan verwacht wordt op basis van hun score voor de andere domeinen.

In Vlaanderen scoren leerlingen niet significant verschillend op samenwerkend probleemoplossen

dan verwacht wordt op basis van hun prestatie op de andere PISA-domeinen. Het verschil van 3

punten is niet significant.



VAARDIGHEIDSNIVEAUS

• Op basis van de vragen die een leerling correct beantwoordde, kan hij/zij

toegewezen worden aan een bepaald vaardigheidsniveau dat beschrijft over welke

vaardigheden hij/zij beschikt.

• Er zijn 4 vaardigheidsniveaus voor samenwerkend probleemoplossen:

Niveau Scorepunten

4 640 of meer TOPPRESTEERDERS

3 540 – 639

2 440 - 539

1 340 - 339

<1 Minder dan 340



VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

4 640 of meer

3 540 – 639

2 440 - 539

1 340 - 339

<1 Minder dan 340



VAARDIGHEIDSNIVEAUS

Niveau Scorepunten OESO-gem. Vlaanderen

4 640 of meer 7,9 % 9,7 %

3 540 – 639 27,8 % 34,0 %

2 440 - 539 36,2 % 35,1 %

1 340 - 339 22,4 % 17,2 %

<1 Minder dan 340 5,7 % 3,9 %

Toppresteerders (niveau 4):

Vlaanderen: bijna 1 op 10

(15de positie)

Niveau 1: basis (“elementair”)

niveau van samenwerkend

probleemoplossend

OESO: 94% van de leerlingen

behaalt dit niveau

Vlaanderen: 96%



VAARDIGHEIDSNIVEAUS

In Vlaanderen presteert 21,1% van

de leerlingen onder niveau 2 (14e

plaats in de ranking ).

Ter vergelijking: overheen de

OESO-landen bedraagt dit

percentage 28,1%

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-

jarigen – Brussel, 15 jan 2018

Er is een sterke positieve

correlatie (0,85) tussen de

gemiddelde scores van beide

metingen.

Landen die goed scoorden

voor individueel

probleemoplossen in 2012

neigen ook goed te presteren

voor samenwerkend

probleemoplossen in 2015.


SAMENHANG TUSSEN INDIVIDUEEL PROBLEEMOPLOSSEN (PISA2012) EN SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN (PISA2015)

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-

jarigen – Brussel, 15 jan 2018


SAMENHANG TUSSEN INDIVIDUEEL PROBLEEMOPLOSSEN (PISA2012) EN SAMENWERKEND PROBLEEMOPLOSSEN (PISA2015)

Zweden

Bulgarije

Uruguay

VerenigdeStaten

Noorwegen

Chili

Denemarken

Hongarije

Italië

Tsjechische Rep.Australië

Turkije

Taipei China

PortugalRussische Federatie

Korea

Hongkong-China

Japan

België

Israël

Kroatië

Verenigde Arabische Emiraten

Franse gemeenschap

Colombia

Macao-China

SpanjeEstland

Nederland

Duitsland

Singapore

Slowaakse Rep. Oostenrijk

Canada

Slovenië

Frankrijk

Duitstalige gemeenschapFinland

Vlaanderen

OESO-gem

R² = 0,24

-60

-40

-20

0

20

40

-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25

Ge

mid

de

lde

re

lati

eve

pre

sta

tie

in

in

div

idu

ee

l p

rob

lee

mo

plo

ss

en

(P

ISA

20

12

)

Gemiddelde relatieve prestatie in samenwerkend probleemoplossen (PISA 2015)

De significante samenhang blijft

bestaan wanneer de relatieve scores

van de beide domeinen worden

vergeleken, maar verkleint wel

aanzienlijk (0,23).

een deel van het verband tussen de

scores van beide types van

probleemoplossen wordt veroorzaakt

door de gemeenschappelijke basis met

de cognitieve elementen die ook

gebruikt worden in wetenschappen,

lezen en wiskunde.

VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN


2018


2018

STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGEN

De spreiding in de scores toont het verschil tussen de prestatie van de 10% sterkste

leerlingen en de 10% zwakste leerlingen.

Overheen de OESO-landen behaalt de 10% laagst presterende leerlingen een

gemiddelde score van punten 375; de groep hoogst presterende leerlingen één van

621 punten. Dit levert een verschil op van 246 punten.

In Vlaanderen is de spreiding gelijkaardig. De 10% laagst presterende Vlaamse

leerlingen heeft een gemiddelde score van 387,4 punten; de groep hoogst

presterende leerlingen één van 638,6 punten. Goed voor een verschil van 251

punten.


STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGEN

De spreiding in de scores toont het verschil tussen de prestatie van de 10% sterkste

leerlingen en de 10% zwakste leerlingen.

Overheen de OESO-landen behaalt de 10% laagst presterende leerlingen een

gemiddelde score van punten 375; de groep hoogst presterende leerlingen één van

621 punten. Dit levert een verschil op van 246 punten.

In Vlaanderen is de spreiding gelijkaardig. De 10% laagst presterende Vlaamse leerlingen

heeft een gemiddelde score van 387,4 punten; de groep hoogst presterende leerlingen één

van 638,6 punten. Goed voor een verschil van 251 punten.


STERKE VERSUS ZWAKKE LEERLINGENHet verschil in spreiding tussen

het land met de grootste spreiding

(VSA – 283 punten) en het land

met de kleinste spreiding (Costa

Rica – 199 punten) bedraagt bij


84 punten.

Dit is veel minder dan bij de

andere PISA-domeinen. Bij het

hoofddomein wetenschappelijke

geletterdheid bedraagt dit verschil

bijvoorbeeld 155 punten.


VERSCHILLEN TUSSEN JONGENS EN MEISJES

48

4241 41 40

39 38 38

36 3635

3433

31 31 3030 30

29 29 29 2827 27 27 27 26 26 26 26 26 26 26 25 25

24 24 23 2322 22 22

21 21 2019 18

17

14 14

12

87 7

-55

-50

-45

-40

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

Fin

lan

d

Zwed

en

Au

stra

lië

Nie

uw

-Ze

ela

nd

Letl

and

Can

ada

Mac

ao (

Ch

ina)

Ve

ren

igd

e A

rab

isch

e E

mir

aten

Slo

ven

ië

Ho

ng

Ko

ng

(Ch

ina)

Thai

lan

d

Ve

ren

igd

Ko

nin

krij

k

Ko

rea

Bu

lgar

ije

Gri

eke

nla

nd

No

orw

egen

Slo

waa

kse

Re

pu

blie

k

Du

itsl

and

OES

O G

emid

de

lde

Fran

krijk

Lito

uw

en

Ch

inee

se T

aip

ei

Ne

de

rlan

d

Ijsl

and

Kro

atië

Estl

and

Jap

an

Mo

nte

ne

gro

Du

itst

alig

e G

em

.

Tsje

chis

che

Re

pu

blie

k

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Ho

nga

rije

Vla

and

ere

n

Ru

ssis

che

Fed

era

tie

Luxe

mb

urg

Fran

se G

em

.

Oo

sten

rijk

Ital

ië

Turk

ije

Span

je

Isra

ël

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Mal

eis

ië

Den

em

arke

n

Sin

gap

ore

Po

rtu

gal

Bra

zilië

Uru

guay

Ch

ili

Me

xico

Tun

esi

ë

Co

lom

bia

Co

sta

Ric

a

Pe

ru

Verschillen tussen jongens en meisjes voor samenwerkend probleemoplossen

Meisjes

presteren beter

In alle landen

presteren meisjes

significant hoger

voor samenwerkend

probleemoplossen

dan jongens

Dit genderverschil

blijft bestaan na

controle voor de

prestatie op de

andere PISA-

domeinen


VERSCHILLEN OP BASIS VAN SES

Sociaaleconomische thuissituatie: voorgesteld aan de hand van een

index (de PISA ESCS-index) die wordt samengesteld op basis van:

* het beroep van beide ouders

* het onderwijsniveau van beide ouders (i.h.b. het aantal jaar onderwijs dat ze genoten)

* de materiële, educatieve en culturele middelen thuis

* het aantal boeken thuis

Hoe groter het percentage van de variantie in de leerlingprestaties dat

verklaard wordt door SES, hoe groter de ongelijkheid in het onderwijs.



Overheen de OESO-landen wordt 7,9% van de variatie in de prestatie voor

samenwerkend probleemoplossen verklaard door SES. Dit is minder dan bij het

hoofddomein wetenschappelijke geletterdheid, waar 12,9% van de prestaties

verklaard wordt door SES.

De Vlaamse trend is dezelfde als internationaal: waar bij wetenschappen 17,6% van

de variantie in de prestaties verklaard werd door de sociaaleconomische thuissituatie,

is dit bij samenwerkend probleemoplossen 10,7%. Dit is niet verschillend dan het

internationaal percentage verklaarde variantie bij dit domein.

Commissie Internationaal Onderwijs- en Vormingsbeleid VLOR – Samenwerkend probleemoplossen bij Vlaamse 15-jarigen – Brussel,

15 jan 2018


Overheen de OESO-landen wordt 7,9% van de variatie in de prestatie voor

samenwerkend probleemoplossen verklaard door SES. Dit is minder dan bij het

hoofddomein wetenschappelijke geletterdheid, waar 12,9% van de prestaties

verklaard wordt door SES.

De Vlaamse trend is dezelfde als internationaal: waar bij wetenschappen 17,6% van

de variantie in de prestaties verklaard werd door de sociaaleconomische thuissituatie,

is dit bij samenwerkend probleemoplossen 10,7%. Dit is niet verschillend dan het

internationaal percentage verklaarde variantie bij dit domein.

0

5

10

15

20

25

30

Mac

ao-C

hin

a

IJsl

and

Ho

ngk

on

g-C

hin

a

Du

itst

alig

e G

em.

No

orw

ege

n

Cyp

rus

Ve

r. A

rab

isch

e E

mir

ate

n

Estl

and

Ko

rea

Jap

an

Can

ada

Letl

and

Fin

lan

d

Den

emar

ken

Ve

ren

igd

Ko

nin

krij

k

Ru

ssis

che

Fed

.

Ne

de

rlan

d

Au

stra

lië

Ital

ië

Span

je

Nie

uw

-Ze

elan

d

Ve

ren

igd

e S

tate

n

Taip

ei C

hin

a

Du

itsl

and

Zwe

de

n

Turk

ije

OES

O-g

em

idd

eld

e

Slo

ven

ië

Gri

eke

nla

nd

Lito

uw

en

Kro

atië

Po

rtu

gal

Oo

ste

nri

jk

Tun

esi

ë

Isra

ël

Bra

zilië

Thai

lan

d

Slo

waa

kse

Rep

.

Sin

gap

ore

Co

sta

Ric

a

VLA

AN

DER

EN

Me

xico

Tsje

chis

che

Rep

.

Ch

ili

Luxe

mb

urg

Fran

krij

k

Uru

guay

Be

lgië

Fran

se G

em.

Bu

lgar

ije

Co

lom

bia

B-S

-J-G

(C

hin

a)

Ho

nga

rije

Pe

ru

%Percentage van de variantie in prestatie dat verklaard wordt door de sociaaleconomische status van leerlingen

Samenwerkend probleemoplossen Wetenschappelijke geletterdheid


VERSCHILLEN OP BASIS VAN MIGRATIESTATUS

PISA operationaliseert de herkomst van leerlingen op basis van hun

geboorteland en dat van hun beide ouders (werden de leerlingen of één van hun

ouders geboren in een ander land?)

Autochtone leerlingenLeerlingen geboren in het land van de testafname en minstens één

van hun beide ouders ook.

Tweede-generatieleerlingenLeerlingen geboren in het land van de testafname, maar waarvan

beide ouders in een ander land zijn geboren.

Eerste-generatieleerlingenLeerlingen niet geboren in het land van de testafname, waarvan

beide ouders ook in een ander land zijn geboren.



Overheen de OESO-landen:

12,5% leerlingen met een buitenlandse

herkomst:

• 7,1% tweede-generatie

• 5,4% eerste-generatie

Score autochtone leerlingen: 505 punten

Tweede-generatieleerlingen: 482 punten

Eerste-generatieleerlingen: 459 punten

Vlaamse steekproef:14% leerlingen met een buitenlandse

herkomst:

• 7,2% tweede-generatie

• 6,8% eerste-generatie

Score autochtone leerlingen: 529 punten

Tweede-generatieleerlingen: 461 punten

Eerste-generatieleerlingen: 471 punten

300

350

400

450

500

550

600

Ve

r. A

rab

isch

e E

m.

5

8

Co

sta

Ric

a

8

Gri

eke

nla

nd

11

Isra

ël

1

8

Ru

ssis

che

Fe

d.

7

Kro

atië

11

Ital

ië

8

Po

rtu

gal

7

Span

je

1

1

Fran

krij

k

1

3

OES

O-g

em

.

12

Luxe

mb

urg

52

Slo

ven

ië

8

No

orw

ege

n

1

2

Be

lgië

18

Oo

ste

nri

jk

2

0

Zwe

de

n

1

7

Ne

de

rlan

d

1

1

Mac

ao-C

hin

a

6

2

Ve

r. K

on

inkr

ijk

17

De

ne

mar

ken

11

Ve

r. S

tate

n

2

3

VLA

AN

DER

EN

1

4

Au

stra

lië

2

5

Nie

uw

-Ze

ela

nd

27

Can

ada

30

Du

itsl

and

17

Estl

and

10

Ho

ngk

on

g-C

hin

a

3

5

Sin

gap

ore

21

Autochtoon Tweede-generatie Eerste-generatie

Pe

rce

nta

ge

le

erl

ing

en

met

een

bu

ite

nla

nd

se

he

rko

ms

t



Na controle voor SES verkleint

het prestatieverschil tussen

autochtone leerlingen en

leerlingen met een buitenlandse

herkomst in de meeste landen,

maar het blijft meestal wel nog

significant.

In Vlaanderen verkleint het

prestatieverschil met ongeveer

30% (van 63 punten naar 46),

maar het verschil is nog steeds

één van de grootste van alle

deelnemende landen.

-61-63

-49

-59

-48

-52-49 -50 -51

-43

-36-40 -40

-20

-29

-13

-23

-10

-13 -14

-25

-16

-3

-13

16

0

-20

3

-4

17

60

-48-46 -46 -43

-36 -34 -32-30 -28 -27

-26 -22-21

-19-19

-16-14

-10 -10-7

-4 -3 -3 -1

02 3

68

19

61

-70

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

De

ne

ma

rke

n (

11)

Vla

an

de

ren (

14)

Estla

nd

(1

0)

Zw

ede

n (

17)

No

orw

ege

n (

12)

Oo

ste

nrijk

(2

0)

Du

itsla

nd

(1

7)

Slo

ve

nië

(8

)

Fra

nkrijk

(1

3)

Fra

nse

ge

me

en

scha

p (

22)

OE

SO

-gem

idde

lde (

12)

Ne

de

rlan

d (

11)

Grie

ken

land

(1

1)

Po

rtu

ga

l (7

)

Sp

an

je (

11)

Du

itsta

lige g

em

een

scha

p (

22)

Kro

atië

(1

1)

Nie

uw

-Zee

land

(2

7)

Ve

ren

igd K

onin

krijk

(1

7)

Ho

ng

kon

g-C

hin

a (

35)

Luxe

mb

urg

(5

2)

Co

sta

Ric

a (

8)

Ca

na

da

(3

0)

Ita

lië (

8)

Sin

ga

po

re (

21)

Au

str

alië

(2

5)

Ve

ren

igde

Sta

ten

(2

3)

Ru

ssis

ch

e F

ed

era

tie

(7

)

Isra

ël (1

8)

Ma

cao

-Chin

a (

62)

Ve

ren

igde

Ara

bis

ch

e E

mira

ten

(5

8)

Verschil in prestaties voor samenwerkend probleemoplossen tussen leerlingen van buitenlandse herkomst en autochtone leerlingen

Verschil in samenwerkend probleemoplossen tussen autochtone leerlingen en leerlingen van buitenlandse herkomst

Verschil in samenwerkend probleemoplossen tussen autochtone leerlingen en leerlingen van buitenlandse herkomst na controle voor geslacht en sociaal-economische status


VERSCHILLEN OP BASIS VAN THUISTAAL

Vlaamse PISA2015-steekproef: 67% van de leerlingen spreekt thuis de instructietaal

(Nederlands) en nog eens 18% spreekt een Vlaams dialect

Van zodra leerlingen thuis een andere taal spreken dan Nederlands (of een Vlaams dialect),

heeft dit een invloed op hun gemiddelde score voor samenwerkend probleemoplossen, maar het

puntenverschil voor de anderstalige groepen is kleiner dan bij het hoofddomein (significante

verschillen t.o.v. Nederlands thuis staan in het geel).

N % van steekproefSAMENWERKEND

PROBLEEMOPLOSSEN

Nederlands 3775 67% 531,0 (2,7)

Frans 257 5% 490,1 (15,9)

Een Vlaams dialect 1013 18% 528,5 (3,9)

Een Europese taal 158 3% 473,5 (13,7)

Arabisch 111 2% 439,8 (12,3)

Turks 118 2% 410,6 (10,2)



Vlaamse PISA2015-steekproef: 67% van de leerlingen spreekt thuis de instructietaal

(Nederlands) en nog eens 18% spreekt een Vlaams dialect

Van zodra leerlingen thuis een andere taal spreken dan Nederlands (of een Vlaams dialect),

heeft dit een invloed op hun gemiddelde score voor samenwerkend probleemoplossen, maar het

puntenverschil voor de anderstalige groepen is kleiner dan bij het hoofddomein (significante

verschillen t.o.v. Nederlands thuis staan in het geel).

N % van steekproefSAMENWERKEND

PROBLEEMOPLOSSEN

WETENSCHAPPELIJKE

GELETTERDHEID

Nederlands 3775 67% 531,0 (2,7) 528,4 (2,7)

Frans 257 5% 490,1 (15,9) 494,8 (15,9)

Een Vlaams dialect 1013 18% 528,5 (3,9) 526,1 (3,9)

Een Europese taal 158 3% 473,5 (13,7) 452,0 (13,7)

Arabisch 111 2% 439,8 (12,3) 427,1 (12,3)

Turks 132 2% 410,6 (10,2) 399,5 (10,2)



Het Vlaamse puntenverschil

tussen leerlingen die thuis de

testtaal spreken en zij die thuis

een andere taal spreken (71

punten) is het tweede grootste

van alle landen.

Na controle voor SES verkleint

het prestatieverschil tussen de

twee groepen, maar het blijft in

de meeste landen wel nog

significant.

In Vlaanderen verkleint het

prestatieverschil van 71 punten

naar 58 (<20%). Dit

gecontroleerde puntenverschil is

het grootste van alle

deelnemende landen.

-71

-45

-65-67

-56-58

-74

-52

-60

-56

-45

-51 -51 -55

-47

-34

-43

-30

-25

-33-29

-19

-34

-15-15 -14

-34

29

-58

-54

-49-47 -46 -45 -44 -42 -42

-37 -37

-33 -33 -33-31 -30

-27 -25-22 -21 -20

-15 -13 -13-11 -11

-7

24

-80

-70

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

Vla

and

eren

(1

5)

Mac

ao-C

hin

a (1

8)

Du

itsl

and

(1

2)

Slo

waa

kse

Rep

ub

liek

(8)

Den

emar

ken

(8

)

Zwe

de

n (

15

)

Bu

lgar

ije (

8)

No

orw

ege

n (

9)

Oo

sten

rijk

(1

9)

Slo

ven

ië (

7)

OES

O-g

em

idd

eld

e (

11)

Fran

se g

eme

ensc

hap

(1

8)

Luxe

mb

urg

(85

)

Fran

krijk

(8

)

Turk

ije (

7)

Nie

uw

-Ze

elan

d (

13

)

Ne

de

rlan

d (

7)

Letl

and

(1

0)

Isra

ël (

12

)

Ital

ië (

16

)

Au

stra

lië (

11

)

Ver

enig

d K

on

inkr

ijk (

9)

Sin

gap

ore

(4

9)

Du

itst

alig

e g

eme

ensc

hap

(3

2)

Span

je (

18)

Can

ada

(18

)

Ver

enig

de

Stat

en

(1

8)

Ver

enig

de

Ara

bis

che

Emir

ate

n (

37)

Verschil in prestatie voor samenwerkend probleemoplossen tussen leerlingen die thuis de testtaal spreken en leerlingen die thuis een andere taal spreken

Verschil in samenwerkend probleemoplossen tussen leerlingen die thuis de testtaal spreken en leerlingen die thuis een andere taal spreken dan de testtaal

Verschil in samenwerkend probleemoplossen tussen leerlingen die thuis de testtaal spreken en leerlingen die thuis een andere taal spreken dan de testtaal na controle voor sociaal-economische status



In Vlaanderen heeft de thuistaal zowel voor autochtone leerlingen als voor leerlingen van

buitenlandse herkomst een significant effect op hun prestatie voor samenwerkend

probleemoplossen.

Leerlingen die thuis Nederlands of

een Vlaams dialect spreken

Leerlingen die thuis een

andere taal spreken

Autochtone leerlingen 533,28 (2,6) 483,77 (10,0)

Leerlingen met een buitenlandse

herkomst496,16 (8,1) 445,92 (8,0)


VERSCHILLEN VOLGENS ONDERWIJSVORM

SAMENWERKENDPROBLEEMOPLOSSEN

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID

ASO 569(3,5)

582(3,1)

TSO 516(3,9)

508(3,8)

KSO 557(13,5)

523(11,4)

BSO 425(4,9)

402(3,8)

Effectgrootte ond.vorm(ASO-BSO)

1,48 1,76

De verschillen tussen

onderwijsvorm zijn kleiner voor


dan bij het hoofddomein

wetenschappelijke geletterdheid.

ATTITUDES



2018

ATTITUDES TEGENOVER SAMENWERKEN

Index Voorbeeldstelling Samenvatting reacties Vlaamse leerlingen

Waarderen van relaties

bij samenwerking (R)

De stellingen die peilen naar samenwerken,

maar niet uit eigenbelang. (“Altruïstische

interactie” - groepsgericht)

Bijvoorbeeld: ‘Ik ben blij als mijn klasgenoten

slagen’

In vergelijking met andere landen gaat een

groot aantal Vlaamse leerlingen akkoord

Waarderen van

teamwerk (T)

De stellingen die peilen naar wat teamwerk, in

tegenstelling tot individueel werk, kan opleveren.

(Taakgericht - resultaatsgericht)

Bijvoorbeeld: ‘Ik vind dat een groep betere

beslissingen neemt dan alleen’

In vergelijking met andere landen gaan

Vlaamse leerlingen minder vaak akkoord met

deze stellingen

8 stellingen index 4 antwoordcategorieën

Ik werk liever in groep dan alleen.

Ik kan goed luisteren.

Ik ben blij als mijn klasgenoten slagen.

Ik hou rekening met wat anderen interesseert.

Ik vind dat een groep betere beslissingen maakt dan een persoon alleen.

Ik hou graag rekening met verschillende standpunten.

Ik vind dat ik efficiënter werk in groep.

Ik werk graag samen met medeleerlingen.

T

R

R

R

T

R

T

T

helemaal akkoord

akkoord

niet akkoord

helemaal niet akkoord

2 indexen:


ANTWOORDEN OP ALLE STELLINGEN BIJ DE INDEXEN

Stelling Percentage leerlingen dat (helemaal) akkoord gaat

OESO gemiddelde Vlaanderen

Ik werk liever in groep dan alleen (T) 67,3% (0.1) 63,9% (0.7)

Ik kan goed luisteren (R) 87,0% (0.1) 88,2% (0.5)

Ik ben blij als mijn klasgenoten slagen (R) 87,8% (0.1) 92,0% (0.4)

Ik hou rekening met wat anderen interesseert (R) 86,3% (0.1) 89,5% (0.5)

Ik vind dat een groep betere beslissingen maakt dan een

persoon alleen (T)73,5% (0.1) 70,3% (0.7)

Ik hou graag rekening met verschillende standpunten (R) 86,8% (0.1) 91,0% (0.4)

Ik vind dat ik efficiënter werk in groep (T) 69,8% (0.1) 57,3% (0.8)

Ik werk graag samen met medeleerlingen (T) 87,0% (0.1) 86,5% (0.5)

Significant meer Vlaamse leerlingen gaan (helemaal) akkoord

Significant minder Vlaamse leerlingen gaan (helemaal) akkoord



SAMENHANG MET GENDER

Meisjes waarderen de relaties bij samenwerken meer dan jongens. Daarentegen waarderen

jongens teamwerk positiever dan meisjes. Jongens staan dus positiever tegenover wat

teamwerk kan opleveren in vergelijking met individueel werk.

Deze Vlaamse resultaten zijn vergelijkbaar met de resultaten in de meeste PISA-landen.

SAMENHANG MET SES (Sociaaleconomische thuissituatie)

Socio-economisch minder bevoorrechte Vlaamse leerlingen rapporteren minder positieve

waardering voor relaties bij samenwerken dan socio-economisch bevoorrechte leerlingen.

Maar socio-economisch minder bevoorrechte Vlaamse leerlingen waarderen teamwerk

positiever dan meer bevoorrechte Vlaamse leerlingen.

Deze Vlaamse resultaten zijn vergelijkbaar met de resultaten gemiddeld over de OESO-landen.



SAMENHANG MET DE PRESTATIE VOOR SAMENWERKEND

PROBLEEMOPLOSSEN

➢ Leerlingen die meer waardering voor relaties bij samenwerken rapporteren, behalen

gemiddeld een hogere prestatie voor samenwerkend probleemoplossen.

➢ 15-jarigen die teamwerk positiever waarderen, behalen daarentegen een lagere prestatie

voor samenwerkend probleemoplossen.

➢ Na controle voor geslacht en voor de socio-economische achtergrond van leerlingen, blijft

deze samenhang bestaan.

➢ Leerlingen die een gelijkaardige score behalen voor lezen, wiskunde en wetenschappen

scoren gemiddeld hoger voor samenwerkend probleemoplossen als ze positievere attitudes

rapporteren ten opzichte van samenwerken.

Ghent University

@ugent

Ghent University

Inge De Meyer / Nele Warlop / Annelore Blondeel / Kaat MoensPISA-team UGent

Martin Valcke / Bram De Wever / Hilde Van Keer / Johan van Braak Promotor en copromotoren PISA2015

VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE

E [email protected]

T +32 9 264 86 66

www.pisa.ugent.be

www.ugent.be

PowerPoint-presentatie - Vlaamse Onderwijsraad · Rapportering in het Vlaamse rapport: • Vanuit...

Documents

Transcript of PowerPoint-presentatie - Vlaamse Onderwijsraad · Rapportering in het Vlaamse rapport: • Vanuit...