PIJN Door: Elly Oudemans pijnverpleegkundige St Jansdal ziekenhuis consulent regionaal Palliatief...
-
Upload
paula-koning -
Category
Documents
-
view
219 -
download
3
Transcript of PIJN Door: Elly Oudemans pijnverpleegkundige St Jansdal ziekenhuis consulent regionaal Palliatief...
PIJN
Door: Elly Oudemans
pijnverpleegkundige St Jansdal ziekenhuis
consulent regionaal Palliatief Consult Team
13-11-2013
Stelling 1
Het is het beste om zo lang als mogelijk te wachten met het gebruik
van morfine.
Stelling 2
Als paracetamol en/of een NSAID niet meer voldoende is voeg je een zwak
opiaat toe
Stelling 3
Eenmaal gestart met morfine heb je steeds meer nodig om de pijn te
bestrijden
Stelling 4
Morfine kun je op geleide van de pijn steeds blijven verhogen
Stelling 5
Bij opstart morfine kun je het best met een pleister starten
Stelling 6
Morfine werkt verslavend
Stelling 7
Als je morfine gebruikt mag je geen auto besturen
Stelling 8
Morfine is de beste pijnstiller voor alle pijnen
Pijn is een natuurlijk beschermingsmechanisme
zonder kunnen we niet overleven
30%-40% matige tot ernstige pijn
40%-70% tijdens de behandeling
70%-90% in vergevorderd/terminaal stadium
Door directe doorgroei van de tumorDoor metastasenDoor de behandelingDoor bijkomende ziekten Door andere factoren
Gevolg van pijn
Minder actief zijn Verminderde eetlust, gewichtsverlies Terugtrekken uit sociaal contact Veranderde lichaamshouding: beschermen en/of
vasthouden van pijnlijk lichaamsdeel Veranderde psychische gesteldheid: somberheid,
depressie, angst, boosheid
Verstoord slaappatroon, vermoeidheid Veranderde spierspanning: spierzwakte, spierpijn,
stijfheid of krampen
Door onvoldoende kennis van hulpverlenersDoor weerstand bij de patiënt om pijn te
meldenAngst voor gebruik pijnmedicatie (morfine)
1. Anamnese
2. Beoordeling van pijn
3. Plannen en uitvoeren van zorg
4. Evaluatie
pijnanamnese
oorzaak van de pijn soort pijn incidentie van de pijn pijn beïnvloedende factoren
Pijn op een acceptabel niveau te brengenAanvaardbare bijwerkingen
Bij optimale behandeling kan dit doel bij ca 90% van de patiënten worden bereikt
soorten pijn
nociceptieve pijn
neuropatische pijn
nociceptieve pijn
pijn door weefsel schade* somatische pijn (botten, gewrichten, spieren, huid)
goed lokaliseerbaar
* viscerale pijn (ingewanden, kan soms op een andere plaats gevoeld worden)niet goed lokaliseerbaar
omschreven vaak als scherp en snijdend of drukkend
neuropatische pijn
pijn door beschadiging zenuwweefsel pijn door druk op zenuwweefsel meestal niet scherp gelokaliseerd uitstralend vaak beschreven als flitsend schietend,
brandend
Nociceptieve pijn (pijn door weefselschade)
Neuropathische pijn (pijn door het zenuwstelsel zelf)
Bij ca 30% is er sprake van gemengde pijn
andere belangrijke begrippen
incident pijn
doorbraak pijn
total pain
Totale pijn
Fysisch welbevinden Psychisch welbevinden
TOTALE PIJN
Sociaal welbevinden Geestelijk welbevinden
WHO ladder
Stap 1: paracetamol en zm een NSAID
gewone pijnstillers
Paracetamol
NSAID (ibuprofen, diclofenac e.a.)maagbescherming
standaard geven van medicatie (by the Clock)
WHO ladder
1: paracetamol en zm een NSAID
(2: toevoegen van een zwak opiaat)
3: paracetamol,zm een NSAID + een opiaat
opiaten
langwerkend kortwerkend
per os transdermaal druppels in de wangzak, neusspray sub cutaan intra veneus intratecaal
werking van morfine
Beste pijnstiller Werkt tegen benauwdheid
Pijndrempel verhogend Verhoogd de draagkracht (Geen plafondwerking)
drie-ledig voorschrift bij morfine
basis medicatie (vaste tijden, langwerkend)
escape medicatie laxans
Balans tussen pijnbehandeling en bijwerking
Als bijwerkingen van morfine bestaan kan behandeling hiervan nodig zijn
Checklist: obstipatie maagpijn misselijkheid/braken droge mond slaperigheid
hallucinatie/dromen verwardheid myoclonieën
duizeligheid(spierkrampen)
Vaak NIET goed reagerend op de meeste opioïden
Co-analgetica: anti-depressiva, anti- epileptica
Zenuwblokkades
behandeling van neuropatische pijn
co-analgetica anti epileptica anti depressieva
voorlichting effect pas na 1 tot 2 weken medicatie trouw
Evaluatie
De taak van de verpleegkundige eindigt niet bij de toediening van pijnmedicatie.
Een voortdurende evaluatie en bijsturing van de pijnbehandeling is noodzakelijk
De beoordeling van de pijn ligt bij de patiënt zelf.
meten is weten
VAS score Repos
Terug naar de morfine stellingen