OVER DE DEMOCRATIE IN OVER DE DEMOCRATIE IN NEDERLANDNEDERLAND

DEMOCRATIEDEMOCRATIE

Minst slechte regeringsvormMinst slechte regeringsvorm

DE ESSENTIE VANDE ESSENTIE VAN DEMOCRATIE DEMOCRATIE

Het volk is soeverein; de opperste Het volk is soeverein; de opperste macht berust bij het volk.macht berust bij het volk.

Gebaseerd oGebaseerd op het gelijkheidsbeginsel.p het gelijkheidsbeginsel.

NEDERLAND IS NIET ZONEDERLAND IS NIET ZODEMOCRATISCHDEMOCRATISCH

Cruciale besluiten tegen expliciete wil Cruciale besluiten tegen expliciete wil van de meerderheid van de kiezers.van de meerderheid van de kiezers.

Onderwerpen doelbewust niet in Onderwerpen doelbewust niet in verkiezingsprogramma’s.verkiezingsprogramma’s.

VERDRAG VAN LISSABONVERDRAG VAN LISSABONINVOERING EUROINVOERING EURO

Verdrag gesloten Verdrag gesloten tegen expliciete tegen expliciete wil meerderheid.wil meerderheid.

Euro ingevoerd Euro ingevoerd zonder kiezers te zonder kiezers te raadplegen.raadplegen.

SAMENVOEGING VAN SAMENVOEGING VAN GEMEENTENGEMEENTEN

Tegen wil kiezers Tegen wil kiezers betrokken gemeenten. betrokken gemeenten.

IMMIGRATIEIMMIGRATIE OP GROTE SCHAAL OP GROTE SCHAAL

Was nooit thema bij Was nooit thema bij verkiezingen.verkiezingen.

Heeft land drastisch Heeft land drastisch veranderd.veranderd.

WAT BLIJKT?WAT BLIJKT?

Volksvertegenwoordiging niet Volksvertegenwoordiging niet representatief.representatief.Schofferen kiezers.Schofferen kiezers.Respecteren volkssoevereiniteit niet.Respecteren volkssoevereiniteit niet.

Onverschillige, machteloze, gefrustreerde Onverschillige, machteloze, gefrustreerde burgers.burgers.Veel burgers sVeel burgers stemmen niet meer.temmen niet meer.Burgers stemmen op protest partijen.Burgers stemmen op protest partijen.Stemgedrag steeds minder voorspelbaar.Stemgedrag steeds minder voorspelbaar.Land steeds moeilijker te regeren.Land steeds moeilijker te regeren.

MET ALS RESULTAATMET ALS RESULTAAT

HET BEGRIP GRONDWETHET BEGRIP GRONDWET

Fundament democratische Fundament democratische rechtsstaat.rechtsstaat.

Legt grondrechten burgers vast.Legt grondrechten burgers vast. Bevat regels staatsinrichting.Bevat regels staatsinrichting. Kader representatieve democratie.Kader representatieve democratie.

HUIDIGE GRONDWETHUIDIGE GRONDWET SCHIET TEKORT SCHIET TEKORT

Geen waarborg voor Geen waarborg voor volkssoevereiniteit.volkssoevereiniteit.

Hoofdreden voor Hoofdreden voor vervanging.vervanging.

Niet democratisch tot Niet democratisch tot stand gekomen.stand gekomen.

Meer tekortkomingen.Meer tekortkomingen.

1579 UNIE VAN UTRECHT1579 UNIE VAN UTRECHT

Wordt gezien als confederale Grondwet van Wordt gezien als confederale Grondwet van de Republiek der Zeven Verenigde de Republiek der Zeven Verenigde NederlandenNederlanden

1581 Republiek formeel onafhankelijk in de 1581 Republiek formeel onafhankelijk in de Acte van Verlatinghe.Acte van Verlatinghe.

1798 GRONDWET VAN1798 GRONDWET VAN DE BATAAFSE REPUBLIEK. DE BATAAFSE REPUBLIEK.

Volkssoevereiniteit.Volkssoevereiniteit. Eerste referenda.Eerste referenda. Eenheidsstaat.Eenheidsstaat. Algemeen kiesrecht voor mannen van Algemeen kiesrecht voor mannen van

20 jaar en ouder.20 jaar en ouder. Een ieder is gelijk voor de wet.Een ieder is gelijk voor de wet.

1814 GRONDWET VOOR HET 1814 GRONDWET VOOR HET SOEVEREIN VORSTENDOMSOEVEREIN VORSTENDOM

Willem I zelfbenoemd Willem I zelfbenoemd vorst.vorst.

Vorst soeverein.Vorst soeverein. Niet terug Grondwet Niet terug Grondwet

Bataafse Republiek.Bataafse Republiek. Geen referendum.Geen referendum. Grote Vergadering van Grote Vergadering van

Notabelen.Notabelen.

1815 GRONDWET VOOR HET 1815 GRONDWET VOOR HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN.KONINKRIJK DER NEDERLANDEN.

Congres van Wenen.Congres van Wenen. Nederland en BelgiNederland en België ë

samengevoegd.samengevoegd. Willem I zelfbenoemd Willem I zelfbenoemd

koning.koning. Koning soeverein.Koning soeverein. Geen verkiezingen, geen Geen verkiezingen, geen

referendum.referendum.

1848 GRONDWET VOOR HET 1848 GRONDWET VOOR HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN.KONINKRIJK DER NEDERLANDEN.

Revoluties in Europa.Revoluties in Europa. Grondwet Thorbecke.Grondwet Thorbecke. Koning niet soeverein Koning niet soeverein

maar ook geen maar ook geen volkssoevereiniteit.volkssoevereiniteit.

Geen verkiezingen, Geen verkiezingen, geen referendum.geen referendum.

1848 TOT HEDEN1848 TOT HEDENWIJZIGINGEN GRONDWETWIJZIGINGEN GRONDWET

Voorstel door 1Voorstel door 1steste en 2 en 2dede kamer met kamer met gewone meerderheid.gewone meerderheid.

Nieuwe verkiezingen.Nieuwe verkiezingen. Voorstel met 2/3 meerderheid door 1Voorstel met 2/3 meerderheid door 1steste en en

22dede Kamer. Kamer. Onmogelijk om Onmogelijk om tegentegen een voorstel te een voorstel te

stemmen.stemmen.

TITEL GRONDWET ONJUISTTITEL GRONDWET ONJUIST

Grondwet voor het Koninkrijk der Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden.Nederlanden.

Aruba, Curaçao, St. Maarten in Aruba, Curaçao, St. Maarten in KoninkrijkKoninkrijk

NL Grondwet niet van toepassing op NL Grondwet niet van toepassing op deze eilanden.deze eilanden.

STATUUT VOOR HET STATUUT VOOR HET KONINKRIJKKONINKRIJK

Statuut Grondwet Statuut Grondwet Koninkrijk.Koninkrijk.

NL Grondwet NL Grondwet ondergeschikt aan ondergeschikt aan Statuut.Statuut.

Meest ingrijpende Meest ingrijpende grondwetswijziging.grondwetswijziging.

Bij wet ingevoerd.Bij wet ingevoerd.

GEENGEEN CONSTITUTIONEEL HOF. CONSTITUTIONEEL HOF.

Staten-Generaal en Regering Staten-Generaal en Regering bepalen zelf of voorstellen bepalen zelf of voorstellen van wet constitutioneel zijn.van wet constitutioneel zijn.

GELIJKHEIDSBEGINSEL GELIJKHEIDSBEGINSEL NIETSZEGGENDNIETSZEGGEND

Allen die zich in Nederland bevinden Allen die zich in Nederland bevinden worden in gelijke gevallen gelijk worden in gelijke gevallen gelijk behandeld.behandeld.

Wanneer zijn gevallen gelijk?Wanneer zijn gevallen gelijk? Zegt niets over ongelijke gevallen.Zegt niets over ongelijke gevallen. Een ieder is gelijk voor de wet.Een ieder is gelijk voor de wet.

MINISTERIELE MINISTERIELE VERANTWOORDELIJKHEIDVERANTWOORDELIJKHEID

Regering gevormd door koning en ministers; Regering gevormd door koning en ministers; koning voorzitter Raad van State; koning koning voorzitter Raad van State; koning onschendbaar, ministers verantwoordelijk.onschendbaar, ministers verantwoordelijk.

Ministers dus verantwoordelijk voor advies Ministers dus verantwoordelijk voor advies Raad van State aan diezelfde ministers.Raad van State aan diezelfde ministers.

Grondwet niet letterlijk opvatten.Grondwet niet letterlijk opvatten. Waarom de rest van de Grondwet dan wel?Waarom de rest van de Grondwet dan wel?

OPVOLGING KONINGOPVOLGING KONINGFORMATIE REGERINGFORMATIE REGERING

Opvolging koning tot in absurde Opvolging koning tot in absurde details geregeld.details geregeld.

Formatie regering na verkiezingen Formatie regering na verkiezingen niet geregeld.niet geregeld.

Grondwetgever heeft de prioriteiten Grondwetgever heeft de prioriteiten van het land uit het oog verloren.van het land uit het oog verloren.

BELASTINGVRIJDOM KONINGBELASTINGVRIJDOM KONING

Belastingvrijdom koning vastgelegd in Belastingvrijdom koning vastgelegd in Grondwet.Grondwet.

Grondrechten burgers kunnen bij Grondrechten burgers kunnen bij gewone wet worden beperkt.gewone wet worden beperkt.

Belastingvrijdom koning beter Belastingvrijdom koning beter beschermd dan grondrechten beschermd dan grondrechten burgers.burgers.

DE ROL VAN DE DE ROL VAN DE KRIJGSMACHTKRIJGSMACHT

De krijgsmacht dient ook voor De krijgsmacht dient ook voor handhaving en de bevordering van de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsordeinternationale rechtsorde. .

NL bijna geen krijgsmacht meer.NL bijna geen krijgsmacht meer. Doelstelling niet te verwezenlijken.Doelstelling niet te verwezenlijken. Bezuinigingen krijgsmacht Bezuinigingen krijgsmacht

ongrondwettelijk!?ongrondwettelijk!?

CENTRALISTISCHE STAATCENTRALISTISCHE STAAT

Alle macht geconcentreerd Alle macht geconcentreerd in Den Haag.in Den Haag.

Provincies en gemeenten slechts Provincies en gemeenten slechts uitvoerders van Haagse plannen.uitvoerders van Haagse plannen.

DE HUIDIGE GRONDWETDE HUIDIGE GRONDWETBELANGRIJKSTE BEZWARENBELANGRIJKSTE BEZWAREN

Schiet tekort in het Schiet tekort in het waarborgen van de waarborgen van de volkssoevereiniteit.volkssoevereiniteit.

Ondemocratisch tot Ondemocratisch tot stand gekomen.stand gekomen.

Geen Constitutioneel Geen Constitutioneel Hof.Hof.

Centralistische staat.Centralistische staat.

HOOGSTE TIJD VOOR EEN HOOGSTE TIJD VOOR EEN DEMOCRATISCHE DEMOCRATISCHE

GRONDWETGRONDWET

EEN GRONDWET VAN HET EEN GRONDWET VAN HET VOLK, VOOR HET VOLK EN VOLK, VOOR HET VOLK EN

DOOR HET VOLK.DOOR HET VOLK.

VOORSTEL VOOR EEN VOORSTEL VOOR EEN DEMOCRATISCHE GRONDWET.DEMOCRATISCHE GRONDWET.

Beoogt representatieve Beoogt representatieve parlementaire democratie parlementaire democratie binnen het kader van een binnen het kader van een democratisch tot stand democratisch tot stand gekomen, legitieme gekomen, legitieme Grondwet.Grondwet.

GRONDWETSREFERENDUMGRONDWETSREFERENDUMRECHT VAN INITIATIEF.RECHT VAN INITIATIEF.

Voorstellen onderwerpen aan Voorstellen onderwerpen aan referendum. referendum.

Recht van initiatief.Recht van initiatief. Referendum legitimeert Grondwet.Referendum legitimeert Grondwet.

STATEN-GENERAAL MEER STATEN-GENERAAL MEER REPRESENTATIEFREPRESENTATIEF..

EEén Kamer.én Kamer.

200 leden.200 leden.

Per provincie Per provincie kiezen. kiezen.

GEMEENTEGEMEENTEKERN DEMOCRATISCH BESTELKERN DEMOCRATISCH BESTEL

Eigen grondwettelijk vastgelegde Eigen grondwettelijk vastgelegde verantwoordelijkheden. verantwoordelijkheden.

Gekozen burgemeester.Gekozen burgemeester. Zelfstandig belasting heffen.Zelfstandig belasting heffen. Gemeentelijke belastingen alleen voor Gemeentelijke belastingen alleen voor

gemeentelijke zaken. (ook B&W)gemeentelijke zaken. (ook B&W) Grenzen tussen gemeenten alleen Grenzen tussen gemeenten alleen

veranderen per referendum.veranderen per referendum.

DE REGERING.DE REGERING.

Minister-President Minister-President overige ministers.overige ministers.

Staten-Generaal Staten-Generaal kiest M.Pkiest M.P

M.P. benoemt M.P. benoemt ministers.ministers.

HET STAATSHOOFD.HET STAATSHOOFD.

Koning Staatshoofd.Koning Staatshoofd. Zelf verantwoordelijk.Zelf verantwoordelijk. Kan weigeren wetten Kan weigeren wetten

te ondertekenen.te ondertekenen. Geen lid Regering.Geen lid Regering. Geen voorzitter Raad Geen voorzitter Raad

van State.van State.

CONSTITUTIONEEL HOF.CONSTITUTIONEEL HOF.

Oordeelt over interpretatie Grondwet.Oordeelt over interpretatie Grondwet.

Oordeelt of voorstellen van wet in Oordeelt of voorstellen van wet in overeenstemming zijn met de overeenstemming zijn met de Grondwet.Grondwet.

Oordeelt evenzo over internationale Oordeelt evenzo over internationale verdragen en overeenkomsten.verdragen en overeenkomsten.

PROVINCIES.PROVINCIES.

Geen bestuurlijke taken.Geen bestuurlijke taken.

Kiesdistricten bij de verkiezingen Kiesdistricten bij de verkiezingen Staten-Generaal.Staten-Generaal.

Grenzen tussen provincies alleen Grenzen tussen provincies alleen veranderen per referendum.veranderen per referendum.

COMMENTAARCOMMENTAAR Voorstel gaat uit van de directe Voorstel gaat uit van de directe

democratie en niet van een democratie en niet van een representatieve democratie.representatieve democratie.

De grondwetgever heeft nu eenmaal De grondwetgever heeft nu eenmaal gekozen voor een representatieve gekozen voor een representatieve democratie zoals wij die thans hebben.democratie zoals wij die thans hebben.

REPLIEKREPLIEK

Wel degelijk een representatieve Wel degelijk een representatieve democratie maar binnen kader democratie maar binnen kader democratisch Grondwet.democratisch Grondwet.

Grondwetgever heeft nooit het mandaat Grondwetgever heeft nooit het mandaat van het volk gehad.van het volk gehad.

Zonder mandaat geen legitimatie. En Zonder mandaat geen legitimatie. En zonder legitimatie geen gezag.zonder legitimatie geen gezag.

DAMES EN HERENDAMES EN HERENBEDANKT VOOR UW BEDANKT VOOR UW

AANDACHTAANDACHT