Peter van Schelven - auteurscontractenrecht

overdracht auteursrecht door natuurlijke persoon tijdens levenniet mogelijk(art. I AVoorontwerp => art. 2 lid 1 Aw)

=> benadrukt monistische visie auteursrecht (band maker/werk)

Huidig recht: overdracht exploitatierechten mogelijk, maar overdracht snijdt niet alle banden met het werk door, bijv. persoonlijkheidsrechten

=> benadrukt dualistische visie auteursrecht

Voorontwerp:na de dood wel overdraagbaar: de onoverdraagbaarheid strekt tot bescherming van maker, niet van de auteursrechthebbende.

Werkgeversauteursrecht wel overdraagbaar (art. 7 Aw)

Werken van vereniging, stichting, vennootschap wel overdraagbaar (art. 8 Aw)

Natuurlijke persoon kan tijdens leven slechts licenties verlenen: exclusieve of niet-exclusieve licenties

Art. I F => niet-overdraagbaarheid geldt niet voor auteursrecht voor computerprogrammas + ontwerpmateriaal (art. 45ga Aw)

Echter: deze exceptie ziet niet op:

- de grafische gebruikersinterface van software (HvJ EU 22-12-2010)

- de data(bestanden) die in de software zitten

- de algoritmen die in software zijn ingebouwd.

Dus: het auteursrecht op een website gemaakt tijdens leven is niet voor overdracht vatbaar.

Zware last voor de notarile praktijk.

Noodzaak:niet aangetoond. Hoog make believe gehalte

Te generiek : niet-overdraagbaarheid geldt voor alle type werken (behalve software), ongeacht de businessmodellen van de desbetreffende sectoren en ongeacht de positie van de makers.

Werken in opdracht; werken als bijproductvan andere werkzaamheid.

Verhoogt kwetsbaarheid bedrijven : niet-overdraagbaarheid miskent dat sommige producten (bv websites) het hart van de organisatie van gebruikers raakt.

Risicovolle alternatief:licenties als alternatief zijn soms ook risicovolle constructies voor gebruikers(Nebula-arrest HR 3 november 2006)

Allocatie arbeidskrachten:niet-overdraagbaarheid zet ZZP-ers, freelancers meer buiten spel.

Frustreert financiering:verpanding auteursrecht wordt onmogelijk (vgl. art. 3:228 BW)

Discriminatie:vermogensrechtelijke discriminatie van natuurlijke personen en rechtspersonen (vgl. art. 2:5 BW).

Verslechtert risicobeheersing en ondernemersklimaat:bijv. inbreng van auteursrecht in persoonlijke BV wordt onmogelijk

Spanningsveld met overheidscontracten:Arvodi 2011, ARBIT 2010

Aanbestedingsrecht:vermogensrechtelijke discriminatie staat op gespannen voet met level playing field.Vgl EC 29-01-2009 inzake Portugal.

Speerpuntenbrief 11 april 2011

Reactie regering op Vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie

Persbericht 8 juli 2011

Licentiegever: opzegbaarheid licentie met looptijd > 5 jaar. Opzegtermijn: 6 mnd (art. 25b)

Maker: verbodsrecht + recht opbillijke vergoeding(iustum pretium) (art. 25c)

Co-regulering t.a.v. billijke vergoeding: bedrijfstak + OCW (art. 25c)

Wijzigingsbevoegdheid rechter t.g.v. de maker bijernstige onevenredigheidvan vergoeding ten opzichte vanopbrengst van exploitatie(art. 25d)

Gerechtelijk en buitengerechtelijk ontbindingsrecht t.g.v. maker bij non usus (25e)

Vernietigbaarheid voor onredelijk lange/zware claims op toekomstige werken (25f).

Vernietigbaarheid bij evident onredelijk bezwarende bedingen (25f)

Geschillencommissie (25g)

Dwingend recht en geen mogelijkheid van afstand van recht (25h)

Van overeenkomstige toepassing op overdrachtsakte (25h)

Onderscheid exclusieve versus niet-exclusieve licentie onderscheid is vaag = > omzeiling van nieuwe wetgeving?

Onduidelijk is of er sprake moet zij van slechts 1 afnemer/exploitant.

Bijv: resellercontract software voor public sector en anderreseller contract voor andere sectoren.

Wat indien licentienemer uit een groep rechtspersonen bestaat? Positie gelieerde ondernemingen?

Exclusieve licentie: verticale en horizontale samenwerking

Exclusieve exploitatielicentie en exclusieve gebruikslicentie

Overdrachtenexclusieve licentie (art. 2 lid 3 Voorontwerp)

Exclusieve licentie: thans nog vormvrij

Druk op contractspraktijk => schending van vormvereiste?

Bevoegdheden in de akte genoemd of die welke uit de aard of strekking van de licentie voortvloeien?

Vraag: moet de exclusiviteit van de licentie uit de akte blijken of kan dat ook anderszins?

Haviltex op zijn kop?

Papieren of elektronische akte

Artikel 156 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering

1.Akten zijn ondertekende geschriften, bestemd om tot bewijs te dienen.

2.Authentieke akten zijn akten in de vereiste vorm en bevoegdelijk opgemaakt door ambtenaren, aan wie bij of krachtens de wet is opgedragen op die wijze te doen blijken van door hen gedane waarnemingen of verrichtingen. Als authentieke akten worden tevens beschouwd de akten, waarvan het opmaken aan ambtenaren is voorbehouden, doch waarvan de wet het opmaken in bepaalde gevallen aan anderen dan ambtenaren opdraagt.

Onderhandse akten zijn alle akten die niet authentieke akten zijn.

Lid 1:Onderhandse akten kunnenop een andere wijze dan bij geschriftwordenopgemaakt op zodanige wijze dat het degene ten behoeve van wie de aktebewijs oplevert, in staat stelt om de inhoud van deakteop te slaanop eenwijze die deze inhoudtoegankelijkmaakt voor toekomstig gebruik gedurendeeen periodedie is afgestemd op het doel waarvoor de akte bestemd is tedienen, en die eenongewijzigde reproductievan de inhoud van de aktemogelijk maakt.

Lid 2:Aan een wettelijke verplichting tot het verschaffen van een onderhandse aktekan alleen op een andere wijze dan bij geschrift worden voldaan metuitdrukkelijke instemmingvan degene aan wie de akte moet worden verschaft.Een instemming ziet, zolang zij niet isherroepen , eveneens op het verschaffenvan een gewijzigdeonderhandse akte. Het in de eerste zin van dit lid bepaaldelijdt uitzondering indien de akte eveneens isondertekenddoor degeneaan wiede akte op grond van de wet moet worden verschaft.

=> billijke vergoeding

=> wijzigingsrecht bij ernstig onevenredig lage vergoeding

=>ontbinding bij non-usus

=> vernietiging bij te zware claim op toekomstige werken

=> vernietiging bij evidente onredelijk bezwarendheid

Licentiegever

=>maker + rechtsopvolgers; maar ook door sublicentiegevers?

=> opzeggingsrecht licentie bij > 5 jaar

Subject: licentiegever

Licentiegever heeft wettelijk opzegrecht als excl. licentie looptijd van meer dan 5 jaar heeft.

Opzegtermijn: 6 maanden voor afloop.

Verlenging van deze termijnen o.g.v. afspraken tussen vereniging van makers en (vereniging van) exploitanten.

Gebondenheid leden alleen o.g.v. art. 2:46 BW

Als licentienemer kan opzeggen, dan geldt die mogelijkheid ook voor licentiegever

Vgl. opzeggingsbevoegdheid in art 7:408 lid 1 BW => combinatie van overeenkomst van opdracht en licentie.

Bezwaar: websites als voorbeeld.

Nieuw algemeen recht, naast bestaande algemeen verbodsrecht.

Positie Duitsland (vgl. bundel Senftleben, BGH20-01-2011)

Subject: licentiegever bij exclusieve licentie

Vereniging van makers(vereniging van) exploitanten: advies aan OCW

Min. van OCW kan billijke vergoeding bepalen. => dreiging van een amvb?

Representatieve en onafhankelijke vereniging: wat is dat?

Geldt ook voor overdracht van auteursrecht door de maker (art. 25h lid 2)

Mededingingsrechtelijk bezwaar.

Twee vormen van marktfalen:

=> marktmacht

=> asymmetrische informatie.

Vgl. Prova dOrchestra SEO

Vgl. Pieter Kalbfleisch (voorheen d-g NMA): Een justum pretium bestaat niet; prijsregulering is een ultimum remdium (2004)

Prijsregulering frustreert (i) toetreding tot de markt, (ii) innovatie en

(iii) investeren in risicovolle projecten

Ideologisch bezwaar: ondergraaft de contractsvrijheid, de eigen verantwoordelijkheid en dus ook de vrijheid van mededinging => iustum pretium moet een ultimum remdium zijn.

Praktisch bezwaar: er bestaat geen objectieve maatstaf voor de billijke vergoeding

Intrumenteel bezwaar: er zijn andere juridische middelen om onevenwichtigheden te corrigeren.

Gereedschap: het ontbreekt de rechter aan goed gereedschap om een billijke prijs te bepalen => delegatie van rechtspraak naar deskundigen.

Wat is opbrengst van de exploitatie: omzet, winst?

Koppeling aan exploitatieopbrengst noopt tot kostenorintatie van de rechter.

Ingewikkelde vragen inzake kostentoerekening

Opbrengst van exploitant + opbrengst van afnemer(s) van exploitant?

Werken die niet op de markt gebracht worden, maar slechts een tool zijn voor andere business (software, website tbv webshop etc)

Goed en slecht lopende werken?

Eis van transparante boekhouding van exploitant? (vgl. Rb Rotterdam, 28-11-2002, LJN AF2005)

Wijzigingsbevoegdheid billijke vergoeding en revenu recognition onder IFRS en/of US-GAAP

Iustum Pretium is geen rechtsregel in het civiele recht

=> Asser-Vranken

=> Asser-Hartkamp

=> Meijers

=> Nieuwenhuis (prijsvormingsprocedureprijs)

Meer positief over iustum pretium:

=> Abas,

=> Grosheide

=> Smits

Grosheide WPNR 1996, 6227: iustum pretitium iseen rechtspolitieke keuze.

Subject van bescherming: maker

Ontbindingsrecht van de licentieovereenkomst

Wanneer?

=> niet binnen redelijke termijn na sluiten ovk exploiteren?

=> wel exploiteren, maar niet langer in voldoende mate

Uitzondering: indien niet exploiteren aan de maker is toe te rekenen

Sommatie met redelijke termijn vereist

Gerechtelijk, buitengerechtelijk

Gevolgen van de ontbinding zijn niet geregeld:

=> werk terug naar maker

=> royalties terug naar exploitant

=> reclame- en marketingschade?

=> schadevergoeding?

Relatie met andere overeenkomsten (bv knowhow-licenties) onduidelijk.

Beding in overeenkomst ( licentieovereenkomst) waarin onredelijk lang of voor een onvoldoende bepaalde termijn aanspraken op toekomstige werken van de maker zijn vastgelegd.

Aanspraken kan bijv zijn right of first refusal

Evidentonredelijk bezwarende bedingen

=>vgl. onredelijk bezwarende bedingen in alg.vrw. (art. 6:233a BW)

=>dus starks ook buiten de sfeer van de algemene voorwaarden

=>kernbedingen, prijsbedingen?

Omstandigheden:

-6:248 lid 2: alle omstandigheden>v r , bij en na aangaan contract

-6:233 sub a: alleen omstandigheden v r en bij sluiten contract

Toepassing:

- 6:248 lid 2: buiten toepassing laten in concreet geschil

- 6:233 sub a: vernietigen (werkt door naar eventuele latere geschillen)

Theoretisch onderscheid

- 6:248 lid 2: rechter mag ambtshalve toepassen (art. 25 Rv)

- 6:233 sub a: partij moet beroep doen op (maar weer wel ambtshalve toepassing in consumententransacties ogv EU-rechtspraak)

HR 14-6-2002, NJ 2003, 112 (Bramer/Colpro)

-art. 6:233a is geen lex specialis t.o.v. 6:248 lid 2

-geen cumulatie: als er in concreet geval sprake is van samenloopvan 6:248 lid 2 en 6:233 sub a, dan treden de rechtsgevolgen nietnaast elkaar in

-principe van alternativiteit: maker moet keuze maken

Anti-ontwijkingsregels:

Afstand van recht is niet mogelijk

Licentie zou (zonder rechtskeuze) onder NL-recht vallen

Licentie wordt geheel of overwegend in NL ten uitvoer gelegd.

Vraag: vaststellingsovk toelaatbaar?

Peter van Schelven - auteurscontractenrecht

Education

Transcript of Peter van Schelven - auteurscontractenrecht