Peter den Boer

Symposium Eigen kracht, Amsterdam, 30 maart 2016

Geschiedenis  Cliëntbelang

• 20e eeuw getypeerd door:

Medisch-biologisch denken – Witte tornado

Psychoanalyse – Sigmund Freud en dochter Anna

• Reactie - Antipsychiatrie

Eigen kracht

Shared decision making

Cliënten-/naastbetrokkenbelang

• Dezelfde tijd opkomst

Evidence based medicine

CGT

Antipsychiatrie

1967 door Zuid-Afrikaanse psychiater David Cooper voor het eerst zo genoemd

vijandig tegenover de meeste fundamentele veronderstellingen en gebruikelijke praktijken binnen de

psychiatrie, het medisch model

Michel Foucault, Ronald D. Laing, Thomas Szasz

in Nederland: Jan Foudraine en Kees Trimbos, Romme

patiënten en hun relaties: Stichting Pandora en de Cliëntenbond

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Antipsychiatrie

Emancipatiebeweging, Dolle Mina, baas in eigen buik, misbruik

Groeigroepen en zelfhulp / versus psychiatrie

• Jaren ‘80

• FORT / MRT

• Co-counselling

• Bioenergetica

• Gestallt

• Transactionele analyse

• Rebirthing

• Reincarnatie therapie

• Meditatie

• Yoga

Evidence based

• Evidence based bulldozer poetste de meeste ontwikkelingen van de weg

• Competitie van lobby medicatie en CGT

• Arkin-onderzoekers toonden aan met KPSP dat alleenrecht van CGT in

ieder geval niet klopt

Ellen Driessen Simone Kool / Marielle Hendriksen / Jack Dekker / Rien

Van / e.a. American Journal of Psychiatry

Scientific Paper Prize American Psychoanalytic Association

• Onderzoek naar ervaringsdeskundigheid

en lotgenotencontact ?!?!

WGBO  Wet  Geneeskundige  Behandelingsovereenkomst

• Wet van 17 november 1994……. bepalingen omtrent de overeenkomst tot het verrichten van

handelingen op het gebied van de geneeskunst

• Wij Beatrix,

bij de gratie Gods,

Koningin der Nederlanden,

Prinses van Oranje-Nassau,

enz. enz. enz.

• Trimbos-thermometer

Eigen kracht

Hoofdstuk 3 Hulpmiddelen

HKZ certificering / actueel

• HKZ: Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector

• ‘Aantoonbaar de kwaliteit van uw zorg verbeteren’ (Mavim)

Toets: cliëntenraad en naastbetrokkenenraad

In het nieuws

Medisch Contact ‘Het roer gaat ook om in de ggz’

27 november 2015• Net als in andere zorgsectoren is ook in de ggz een steeds grotere rol weggelegd voor de

patiënt. “Eigen regie, tenzij…”, is te lezen in het rapport ‘Toekomst van de ggz’. Beekman: ‘In

vergelijking met veel andere takken van sport in de geneeskunde, is de patiënt in de ggz al vaak

de regievoerder. Maar ook wij kunnen op dit vlak nog een aantal stappen zetten.’

• Zo moet in de geestelijke gezondheidszorg het principe van gezamenlijke besluitvorming

leidend zijn. In de spreekkamer bepalen patiënt en zorgverlener straks in gezamenlijkheid

welke zorg nodig is en wat de daarbij horende behandelopties zijn om de patiënt zo goed

mogelijk te helpen.

• (Bron: http://www.medischcontact.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht/151966/Het-roer-gaat-ook-

om-in-de-ggz.htm )

Shared decision making

Anno 2016Training voor medici

Strategie:

ruimte voor cliënt

en de dokter/behandelaar

Moeilijk in ongelijkwaardige relatie en/of situatie

Afleren: voor de cliënt invullen

Interventie:

Psycho-educatie op maat

Cliënt(e) vertelt in eigen woorden wat hij/zij begrijpt en nodig heeft

Eigen kracht

Synoniem met ruimte voor beiden in contact en relatie

• Shared decision making

• Interpersoonlijke stijl oefeningen Eigen kracht

Bevordert

• Kwaliteit van contact en relatie

• Wederzijdse steun en zelfvertrouwen

Maar ook

• De weg naar zingeving

• Religieuze en spirituele ontwikkeling Ken uzelf

Geschiedenis Eigen kracht

1985 RIAGG-Breda

EPC=Experiential Peer Counselling

1991 Opleiding Stichting Inde Granaatappel

1996 N.V.I.Z.P.

1997 Hogeschool Breda

2006 Wetenschappelijk onderzoek, UCP UMCG Groningen

CZT=Cognitieve Zelftherapie - Evidence based

10-tal instellingen landelijk, doorlopend

2011 PEV Arkin

2013 Hogeschool van Amsterdam, svp-poh-opleiding

2014 Eigen kracht / Arkin basisGGZ

• x

Observaties  psycho-­‐analyseernstige  psychiatrieVerloren kennis

• Anna Freud over duidingen vader Sigmund

Hoeft niet, volgen is genoeg

Ook/juist nuttig voor ernstige / labiele psychiatrische cliënt

• Inductie therapeut en cliënt

Overdracht en tegenoverdracht

Hyman Spotnitz, Frosch (analyse van schizofrene patiënten)

Ziekmakende invloed op de therapeut

Beperkende invloed van de therapeut op de cliënt

Lessen voor Eigen kracht

Beperk de invloed van hulpverlener (geen duidingen, confrontaties, wel psycho-educatie)

Leer de cliënt een methode die hij/zij zelf kan in een positieve sfeer met lotgenoten /

ervaringsdeskundigen

In het nieuws

NU.nl Gezondheid en relaties belangrijker voor geluk

Zondag 20 maart 2016

• Het hebben van een goede gezondheid, relaties en werk is belangrijker voor het ervaren van

geluk dan geld.

Het inkomen telt maar tot een zekere hoogte mee voor het ervaren geluk, zo blijkt uit het

onderzoek Sociale samenhang & Welzijn 2015 van het CBS.

De meerderheid van de Nederlandse volwassenen (87 procent) geeft aan gelukkig te zijn. Een

kleine groep van 3 procent vindt zichzelf ongelukkig. Volgens het statistiekenbureau zijn deze

percentages vergelijkbaar met voorgaande jaren.

(Bron: http://www.nu.nl/werk-en-prive/4232772/gezondheid-en-relaties-belangrijker-ervaren-

geluk-dan-geld.html)

KOP-­‐LEEkS /  shared  decision makingEigen  kracht,  Hoofdstuk  1  en  2  /  Hybride  e-­‐health

Actieplan

Kris

Cliëntroute Eigen kracht

• Als hulpverlener leren omgaan met het stimuleren van de eigen kracht van de

cliënt zelf;

• De cliënt begeleiden in het maken van een KOP-LEEkS-probleemomschrijving

en actie(behandel)plan in de woorden van cliënt zelf;

• Met de cliënt een indicatie stellen voor oefeningen voor persoonlijke stijl in

het contact met anderen en ten behoeve van de kwaliteit van contact

(interpersoonlijke stijl);

• Oefeningen aanleren voor interpersoonlijke stijl op twee niveaus:

1. leren van gebeurtenissen voor iedereen;

2. begeleide zelftherapie na selectie en voorbereiding.

Eigen kracht, Hoofdstuk 5 Contact en Relatie

en Hoofdstuk 6 Begeleide zelftherapie

Leren  van  kinderherinneringen

NU.nl Hevige stress in jeugd maakt kwetsbaar

Dinsdag 22 maart 2016

• Blootstelling aan hevige stress in de vroege jeugd laat sporen na in het DNA. Stress veroorzaakt

moleculaire veranderingen, en die vergroten de kwetsbaarheid voor stress op volwassen leeftijd.

In de toekomst zou dit ook kunnen leiden tot medicijnen die de DNA-verandering beïnvloeden bij

patiënten met psychiatrische ziekten.

• (Bron http://www.nu.nl/gezondheid/4234517/hevige-stress-in-jeugd-maakt-kwetsbaar-stress-als-

volwassene.html )

• Voorkeur Eigen kracht: zelf leren in plaats van met

medicijnen negeren

Het  emotionele  brein  /  Eigen  kracht  oefeningen

1 Geef woorden aan

emotionele beleving van de

automatische reactie via de

amygdala;

2 Onderzoek wat je behoefte

is of wat je nodig hebt;

3 Bedenk met de prefrontale

cortex hoe het anders kan /

onderscheid toen en nu

4 Voer het voornemen uit

Voornemen

=Gedragsexperiment

Elke interpersoonlijke oefening leidt tot inzicht en een voornemen in het

contact met een ander

Kwaliteit van het voornemen

Haalbaar

Ruimte in het contact

voor jezelf

en de ander

Garantie voor succes

Kwaliteit van relatie / van leven

Resumé

• Geschiedenis

50 jaar nodig van antipsychiatrie naar volwaardige (!?)

participatie van cliënten en naastbetrokkene, erkenning van

belang van ervaringsdeskundigen (!?)

• Persoonlijke leergeschiedenis

Eigen kracht van leren van kinderherinneringen voor verbetering

van kwaliteit van contact en relatie, zingeving (!?) en voor wie wil

spiritualiteit (!?)

• Nog wensen?

In het nieuws

Televisieprogramma KRO Kruispunt Afname gelovigen in Nederland

Zondag 13 maart 2016

• Geloof, steeds kleinere rol in Nederland.

14% gelooft in een God.

68% buitenkerkelijk

Nog maar 31% noemt zich spiritueel.

(Bron: ttp://www.nu.nl/binnenland/4229663/geloof-verdwijnt-steeds-verder-samenleving.html)

Jeroen Pauw VARA Slachtoffers worden bevriend met dader

Woensdag 16 maart 2016

• Gezin met drie kinderen, vrouw in verachting, in de auto voor een open brug in een file,

aangereden van achteren met grote snelheid; man invalide met dwarslaesie, miskraam.

Beleving van de man door God gedragen na de dwarslaesie.

Bevriend geworden met de ‘dader’ voor wederzijdse steun

Uitnodiging taakstraf in hun gezin uit te voeren Wegaan beginnu

Ervaringsdeskundigen  en  spiritueel  trauma• RIAGG-Breda / NPP-groep (Normaal-Psychiatrisch-Paranormaal)

Casus Vrouw van 55 jaar, gezin

Onvoldoende evenwicht na jarenlange therapie

Chronisch psychiatrische cliënt (traject chronisch basis-ggz)

Eigen kracht begeleide zelftherapie

Bron: kindertrauma, geminacht en gepest om intuïtieve gaven

• Bijna-dood-ervaring

Spirituele / religieuze ervaring

• Transculturele intervisie groep preventie

Imam, exorcist

• Lezing symposium van de cliëntenraad

Irene van de Giessen, ervaringsdeskundige

Directeur Hersteltalent

Religieuze beleving

VGZ-Hersteleuroprijs 2015

T.TIP  Treating trauma  in  Psychosis

Vijf belangrijke weetjes (workshop)

• Praten over nare ervaringen meer zinnig en nuttig dan moeilijk.

• Cliënten vertellen makkelijker als er actief naar gevraagd wordt.

• Cliënten met psychosen zijn net zo betrouwbaar in hun verslag van nare

ervaringen als andere mensen.

• Ernstige trauma’s zijn mede-veroorzakers van veel verschillende

lichamelijke en psychische klachten, waaronder ook: psychosen.

• Getraumatiseerde mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen

weten meestal heel goed of trauma’s bij hun mede-oorzaak van de EPA

zijn; of ze er nu over praten of niet

• Ga dus praten over de trauma’s

Eigen kracht

• Synoniemen

Shared decision making

Ruimte in contact en relatie

Ken U zelf

Zingeving

Spiritualiteit

Geloof

Beperk invloed (normen) van therapeut of geestelijk begeleider / / dogma’s / religie

Gezondheids criterium ≠ psychiatrisch criterium voor DSM-stoornis

Integratie in het dagelijks levenEigen kracht Hoofdstuk 9 Cultureel interview

Geef meer ruimte aan ervaringsdeskundigen en de traumatische beleving van de cliënt

Dank voor wat ik heb kunnen/mogen doen

Dank voor de samenwerking

Succes met voortzetting van het creëren van ruimte voor

Eigen kracht van de cliënt

Welkom voor een persoonlijk afscheid zo direct

Hierna ga ik de zon en natuur opzoeken aan het water en

wellicht nog wat schrijven