PDF Jaarverslag 2012 Stichting PVP Een jaarverslag met een thema
40
1 De pvp en dwang Jaarverslag 2012
Transcript of PDF Jaarverslag 2012 Stichting PVP Een jaarverslag met een thema
1
De pvp en dwang
Jaarverslag
2012
AFKORTINGEN
pvp: patiëntenvertrouwenspersoon.
paaz; psychiatrische afdeling academisch ziekenhuis
ggz: geestelijke gezondheidszorg
vg: verstandelijk gehandicapten
Bopz: Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen
PATIËNT OF CLIËNT?
De term patiëntenvertrouwenspersoon stamt uit de tijd dat de Stichting PVP werd opgericht (1981).
Tegenwoordig spreken we liever van cliënten dan van patiënten. Daarom hebben we het niet meer
over patiëntenvertrouwenspersonen maar over vertrouwenspersonen. De afkorting pvp blijven we
wel gebruiken, want die is na meer dan dertig jaar vertrouwenswerk een begrip geworden.
Jaarverslag 2012
De pvp en dwang
5 5
Inhoudsopgave
Voorwoord: De pvp en dwang 7
Bericht van de raad van toezicht: Organisatie en positionering 8
Jaaroverzicht 2012 in cijfers 9
De cliënt en dwang: Verslag van een separatie 14
De pvp en dwang: Ondersteunen van een klacht 16
Artikel 38c uit de Bopz 17
De pvp en dwang: Leren van klachten van cliënten 18
Toestingskader: Een gesepareerde cliënt laat je nooit alleen 20
Bezuinigingen: Een pleidooi voor de nuance 22
Projecten en gebeurtenissen in 2012 24
Bijlagen
•Verslagvanhetcliëntenpanel 28
•Verslagvandeklachtencommissie 29
•Verslagvandeondernemingsraad 31
•Medewerkers 32
•Publicaties,interviewsenpresentaties 34
•Financieelverslag 35
•Jaarrekening 36
•Bestuurentoezicht 37
blz.
6 6
7 7
Voorwoord van de bestuurder
De pvp en dwang
‘Een klein kamertje, helemaal wit, zonder vloerbedekking en met een zware, dikke deur.
Je kunt het vergelijken met een koelcel. Kaal en kil, zonder enige afleiding.’ Zo beschrijft een
cliënt de separeerruimte waar ze ooit drie maanden verbleef. Even later zegt ze: ‘Ik werd alleen
maar ongelukkiger. Het voelde als een straf.’
De Stichting PVP vindt dat dwang alleen mag worden ingezet als uiterste redmiddel, als het echt
niet anders kan. Dwangbehandeling wordt door alle cliënten als heel ingrijpend en belastend
ervaren. Wij maken ons er hard voor dat cliënten hun rechtspositie kunnen realiseren. Zij moeten
minstens de mogelijkheid hebben om invloed uit te oefenen op hun situatie. Om aan te geven
dat ze het niet eens zijn met de separatie of dat ze geen medicatie willen. Pvp’en kunnen hen
daarbij ondersteunen.
Dit jaarverslag gaat over de pvp en dwang. Wat zijn de ervaringen van de pvp met ondersteuning
van cliënten bij klachten over dwang en drang? Wat komt hij tegen? Wat vindt hij daarvan? Hoe
pakt hij het aan? Valt er al wat te zeggen over de gevolgen van de bezuinigingen? U kunt lezen
hoe een cliënt separatie ervaart, hoe een pvp een klacht over dwangmedicatie ondersteunt en
waarom er over dwang nooit te veel geklaagd kan worden.
Nu er in het kader van het terugdringen van separatie meer met kamerprogramma’s wordt
gewerkt, is de grote vraag of dat als verbetering wordt ervaren. Ook daarover laten we een pvp
en cliënt aan het woord.
Allemaal boeiende observaties en verhalen, maar ook in de bijlagen valt veel interessants te
lezen; verslagen van wat het cliëntenpanel, de ondernemingsraad en de klachtencommissie in
2012 hebben bereikt. Tussendoor geven wij u een klein kijkje in de overige projecten en gebeurte-
nissen in 2012, zoals de aanvaarding door de Tweede Kamer van een motie om het vertrouwens-
werk in de nieuwe Jeugdwet goed te regelen.
Mijndankgaatuitnaardetweepvp’enendecliëntdiehunervaringenzoopenhartigmetons
delen in dit jaarverslag. Ik hoop dat u het van a tot z leest. Vrijwillig.
H.H.J. Flim MCM
bestuurder
8
Bericht van de raad van toezicht
Organisatie en positionering
Voor u ligt het jaarverslag 2012 van de Stichting PVP, vertrouwenspersonen in de zorg. Het zal u
niet ontgaan dat het jaarverslag is opgemaakt in de nieuwe huisstijl. Met het nieuwe logo wil de
stichting uitdragen dat zij een op de toekomst gerichte organisatie is. Een organisatie die zich
mee-ontwikkelt met de veranderingen in het veld, zonder de kern van haar werk te verliezen:
het ondersteunen van ggz-cliënten bij het handhaven van hun rechten.
TOEZICHT EN ADVIES
Als raad van toezicht bewaken wij dat de activiteiten van de Stichting PVP volgens plan worden
uitgevoerd. We houden toezicht op de algemene gang van zaken in de organisatie en adviseren
de bestuurder bij belangrijke beleidsbeslissingen. In 2012 vergaderden we vier keer. Ook nam een
lid van de raad van toezicht deel aan een overlegvergadering van de bestuurder met de onder-
nemingsraad.
Wij gaven onze goedkeuring aan het jaarverslag en de jaarrekening van 2011 en aan het werk-
plan en de begroting voor 2013. Daarbij deden we de aanbeveling om in de beleidscyclus het
cliëntenpanel te betrekken bij het formuleren van een meerjarenstrategie voor de stichting.
Ook adviseerden we de bestuurder om het reglement van de klachtencommissie te herzien.
Als raad van toezicht hebben wij in 2012, conform de Governance Code uit 2010, ons eigen
functioneren geëvalueerd. Tevens heeft er een functioneringsgesprek plaatsgevonden met de
bestuurder.
SAMEN VOOR DE JEUGD
Het indienen van de motie om het vertrouwenswerk in de nieuwe Jeugdwet te regelen, hebben
wij van harte ondersteund. Ook zijn wij voorstander van samenwerking met de andere vertrouwens-
organisaties binnen de jeugdzorg. De motie heeft inmiddels geleid tot een extern onderzoek
naar hoe het vertrouwenswerk moet worden ingericht in de nieuwe constellatie. Wij adviseerden
de bestuurder van de Stichting PVP om de uitkomsten van dat onderzoek af te wachten. Pas
dan wordt duidelijk of het nieuwe jeugdstelsel consequenties heeft voor de organisatie en de
positionering van de stichting.
DE PVP EN DWANG
Sinds 2011 monitort de Stichting PVP bij wijze van proef de omstandigheden op gesloten opname
afdelingen. Uit een tussenrapportage kwam naar voren dat de pvp de goede en minder goede
punten van een afdeling snel in beeld heeft en die ook bespreekbaar kan maken op de afde-
ling. De vraag blijft wie er de verantwoordelijk neemt om de knelpunten aan te pakken.
Wij hopen dat de eindrapportage (2013) handvatten zal bieden.
drs. G.J. van Nuland
voorzitter
9
MINDER VRAGEN EN KLACHTEN
In 2012 hadden 9.259 cliënten contact met de pvp. Zij legden in totaal 24.682 vragen en klachten
voor. Er werden veel vragen gesteld over behandeling en zorg (23%) en de rechtspositie van de
cliënt (13%). Bij de klachten ging het vooral om behandeling en zorg (26%) en bejegening (12%).
Van alle vragen en klachten werd 13% afgehandeld via de helpdesk en 87% via de pvp op locatie
in de instelling. De website werd 17.326 keer bezocht.
Er werden in 2012 minder vragen en klachten met de pvp besproken dan in 2011 (26.518) en
in 2010 (26.459). De precieze oorzaak van deze daling is lastig aan te geven. Het vermoeden
bestaat dat de ambulantisering hier een rol in speelt. Ambulante cliënten weten de weg naar de
pvp (nog) niet altijd goed te vinden. Daarnaast is er een nieuw registratiesysteem ingevoerd, in
de overgangsfase zijn niet alle klachten en vragen geregistreerd.
Daarnaast merkt de pvp dat de aard van het contact met de cliënt aan het veranderen is.
Het aantal klachten dat naar de klachtencommissie gaat, neemt de afgelopen jaren toe.
In 2012 waren het er 1329, tegen 1129 in 2011 en 1003 in 2010. De pvp blijft overigens proberen
de klacht eerst op een zo laag mogelijk niveau op te lossen. Toch kiezen cliënten steeds vaker voor
de gang naar de klachtencommissie. Het ondersteunen van een cliënt bij de klachtencommissies
is arbeidsintensief voor de pvp. Al met al blijven wij hetzelfde werk doen, wij zijn echter afhankelijk
van wat de cliënt aan ondersteuning van ons vraagt.
DWANG EN DRANG
Van alle vragen en klachten ging 15% over onderwerpen die direct met dwang en drang in de
instelling te maken hebben. Daarbij kan het gaan om dwangtoepassing volgens het behandel-
plan,zoalsseparatie,medicatie,afzondering,fixatieofvocht-envoedseltoedieningbijwijzevan
dwangbehandeling, of om middelen en maatregelen buiten het behandelplan om. Een andere
categorie is vrijheidsbeperking, bijvoorbeeld beperking van de bewegingsvrijheid, het bezoek
of de telefoon, of controle van de post. Tot slot onderscheidt de pvp een restcategorie ‘overige
dwang en drang’, waaronder zaken vallen als fouilleren, inbeslagname van eigendommen en
dreigen met dwangtoepassing.
Binnen de categorie dwang en drang gaan de meeste vragen en klachten over vrijheidsbeper-
king (44%), gevolgd door dwangtoepassing volgens het behandelplan (27%). Binnen die laatste
categorie ging het opvallend vaak over medicatie (68%). De vrijheidsbeperking waar het meest
over werd gevraagd en geklaagd is beperking van de bewegingsvrijheid (76%).
MEER SIGNALEN EN MELDINGEN
De pvp brengt situaties die structureel afbreuk doen aan de rechten van cliënten onder de
aandacht van de instelling. Dat gebeurt via een melding of, in ernstiger gevallen, via een schrif-
telijk signaal. In 2012 werden 161 meldingen en 56 signalen afgegeven, een totaal van 217. Dat
is meer dan in 2011 (173) en 2010 (179). Ten opzichte van 2011 steeg het aantal meldingen en
signalen met 25%.
Cijfers
Jaaroverzicht 2012 in cijfers
10
In 2012 is de Stichting PVP meer aandacht gaan besteden aan de taak signaleren en melden.
Onder andere is er een plan van aanpak gemaakt om thematisch te gaan signaleren. Dit plan
vanaanpakheefteenlooptijdvandriejaar.In2012washetthemaMiddelenenMaatregelen
(M&M)(artikel39Bopz).
De meeste meldingen en signalen gingen over gebouw en hotelfunctie (24%), behandeling en
zorg (22%) en bejegening (15%). Van de meldingen en signalen ging 9% over dwang en drang.
Bij alle meldingen en signalen over dwang is de tekortkoming weggenomen door de instelling.
Er is geen signaal over dwang doorgestuurd naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
MEER UITSPRAKEN VAN DE KLACHTENCOMMISSIE
In 2012 werden 1.329 klachten ingediend bij een klachtencommissie met ondersteuning van de
pvp. In 2011 en 2010 waren dat er respectievelijk 1.129 en 1.003. Er werd het meest geklaagd over
de onderwerpen dwangtoepassing volgens het behandelplan (26%) en behandeling en zorg
(20%). Van alle klachten werd 18% gegrond en 44% ongegrond verklaard.
Van alle klachten bij de klachtencommissie ging 45% over één van de dwangcategorieën.
Vandieklachtenwerd17%gegronden54%ongegrondverklaard.•
Onderwerp van vragen en klachten in percentages
0 5 10 15 20 25 30
Zelfbinding
Wens tot overplaatsing/verlof/ontslag
Vrijheidsbeperking
Tegen overplaatsing/verlof/ontslag
PVP
Overige dwang/drang
Overig
Geldbeheer en algemene rechtsvragen
Geen onderwerp ingegeven
Gebouw en hotelfunctie
Externe rechtspositie
Dwangtoepassing volgens behandelplan
Dwangtoepassing buiten beh.plan/M&M
Dossier/geheimhouding/info van instelling
Bejegening
Behandeling/zorg, overleg en uitvoer
vraag/vertrouwelijk gesprek klacht
11
Aantal vragen en klachten 2010-2012
Aantal klachten naar de klachtencommissie 2010-2012
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
2010 2011 2012
vragen en klachten
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
2010 2011 2012
klachten naar klachtencommissie
Aantal vragen en klachten 2010-2012
Aantal klachten naar de klachtencommissie 2010-2012
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
2010 2011 2012
vragen en klachten
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
2010 2011 2012
klachten naar klachtencommissie
12
Onderwerpcategorieën van vragen en klachten over dwang in percentages van totaal aantal vragen en klachten over dwang 2010-2012
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Dwangtoepassing buiten beh.plan/M&M
Dwangtoepassing volgens behandelplan
Overige dwang/drang
Vrijheidsbeperking
2012 2011 2010
Aantal signalen en meldingen 2010-2012
0
50
100
150
200
250
2010 2011 2012
signalen meldingen
13
14
Gelukkig Nieuwjaar, Carlijn
Ik ben langdurig gesepareerd geweest, in totaal drie maanden. De eerste maand zat ik 24 uur
per dag in de separeer. Een klein kamertje, helemaal wit, zonder vloerbedekking en met een
zware,dikkedeur.Jekunthetvergelijkenmeteenkoelcel.Kaalenkil,zonderenigeafleiding.
Meteenbeetjegelukhebjeeenklokmeteensecondewijzer,dangebeurtertenminstenogiets.
Heel af en toe kreeg ik een tijdschrift waar de nietjes uit waren gehaald zodat ik mezelf niet kon
beschadigen. Er was een radio met één zender. Ik werd gesepareerd in de periode voor oud en
nieuw en heb de hele top-2000 gehoord, van begin tot eind. En toen het 1 januari 2007 werd,
heb ik tegen mezelf gezegd: ‘Gelukkig Nieuwjaar, Carlijn.’
Ik werd opgenomen omdat ik depressief was en de separatie heeft niets opgelost. Ze zeggen
dat je een cliënt die een gevaar voor zichzelf is, niet alleen moet laten, dat je in contact moet
blijven. Door iemand te separeren, ga je juist uit het contact. Ik werd in de separeer alleen maar
ongelukkiger. Het voelde als een straf. Ik had geen enkele zeggenschap meer, alles werd voor
me beslist. Er werd niet gevraagd wat ik op mijn brood wilde, het werd gewoon voorgeschoteld.
Als je helemaal niets meer te zeggen hebt, wat ben je dan nog? Ik voelde me waardeloos, nog
minder dan een hond. Een hond wordt tenminste nog drie keer per dag uitgelaten en krijgt liefde
en aandacht. Hulpverleners zouden eens stil moeten staan bij de gevolgen op langere termijn,
wantdeuitwerkingvaneenseparatiekanbesttraumatischzijn.Jeloopteenflinkedeukopinje
zelfvertrouwen.
Achteraf gezien heb ik veel te lang in de separeer gezeten. Ik kwam er pas uit toen ik van de
psychiatrische afdeling van het ziekenhuis werd overgeplaatst naar een ggz instelling. Ik had geen
idee wat mijn rechten en plichten waren.
Ik weet dat een pvp in de paaz zijn verhaal heeft gedaan, maar dat is bij mij echt niet binnenge-
komen. Je moet wat verder zijn voor het blijft hangen. Je bent voor de eerste keer opgenomen,
je beseft niet waar het verhaal over gaat. Ik heb wel eens tegen de verpleging gezegd: ik wil hier
uit, maar zij zeiden: dat mag niet. En ik dacht: als zij dat zeggen, zal het wel zo zijn.
Tegenwoordig weet ik beter. Ik ben als ervaringswerker actief in Het roer om, een werkgroep bin-
nen het landelijke project om dwang en drang terug te dringen. We werken nauw samen met de
pvp. We hebben bijvoorbeeld een evaluatieformulier ontwikkeld voor cliënten die gesepareerd
zijn geweest. Cliënten geven daarin aan wat er vanuit hun beleving goed is gegaan en wat
anderszoumoeten,zodatweverbeterpuntenkunnenmeegevenaandeafdeling.Maandelijks
is er een terugkoppeling met het team. Een gevoelig punt bij de evaluaties is privacy. Wij zijn
vrijwilligersenmogenofficieelnietwetendatiemandgesepareerdisgeweest.Eigenlijkzoude
cliënt zelf ons moeten benaderen met het verzoek om een evaluatie af te nemen. Over dit soort
vragen overleggen we met de pvp.
De cliënt en dwang
Verslag van een separatie
15
Het landelijke project Dwang en Drang loopt af dit jaar, maar er is al veel verbeterd. We hebben
op het terrein nu een high care unit. De separeercellen hebben een touch screen waarmee de
cliënt de sfeer in de ruimte kan bepalen. Hij kan licht en geluid instellen en foto’s van landschap-
pen of dierbaren projecteren. Een cliënt komt zo al veel rustiger binnen. Hij heeft ook veel meer
zeggenschap. Hij kan spelletjes doen en radio luisteren. Er wordt ook zo lang mogelijk gewacht
met separeren. De cliënt komt eerst in een supportruimte, een soort begeleide afzondering.
Pas als het echt niet anders kan, wordt hij gesepareerd. De zorg is echt verbeterd.
Ik ben bij Het roer om gegaan om ervoor te zorgen dat cliënten niet hoeven mee te maken wat
ik heb meegemaakt. Om de bejegening en de faciliteiten van de separeer te verbeteren.
We hebben al veel bereikt, maar zijn absoluut nog niet klaar. Op afdelingen zonder separeer
hoor ik verhalen van mensen die op hun eigen kamer gesepareerd worden. Ik wijs die mensen
altijd op de pvp. Je hoeft niet meteen naar een klachtencommissie als je naar een pvp gaat.
Jehoeftooknietbangtezijndatjemeteeninconflictkomtmetjehulpverlener.Jekuntgewoon
advies vragen: stel dat dit gebeurt, wat zijn mijn rechten en plichten dan? Die vraag had ik
graag gesteld toen ik in de separeer zat. •
Carlijn van der Linden is cliënt bij GGzE en vrijwilliger bij het cliëntenbelangenbureau
16
De pvp en dwang
Ondersteunen van een klacht over dwangmedicatie
Wanneer start een dwangbehandeling?
Tegen je wil behandeld worden is een forse inbreuk op je lichamelijke integriteit. Het schendt
je zelfbeschikkingsrecht en kent daarom strenge regels. Dat hoort ook zo, die regels zijn er niet
voor niets. Door die regels mogen cliënten erop vertrouwen dat ze voldoende rechtsbescherming
hebben. Dat er niet zomaar een dokter iets kan beslissen omdat hij dat het beste vindt.
Cliënten denken vaak inhoudelijk anders over de noodzaak van dwangbehandeling en willen dit
graagvoorhetvoetlichtbrengen.Depvpondersteuntzehierbij.Maarookalseencliënttwijfels
heeft of alle regels en procedures wel juist zijn gevolgd, bestaat er de mogelijkheid om dit te laten
toetsen door een klachtencommissie. Hij laat dan toetsen of de dwangbehandeling rechtmatig is.
In 2012 heb ik als pvp een cliënt ondersteund die een klacht indiende tegen dwangbehandeling
en het onder dwang medicatie toegediend krijgen. De cliënt had een eerste periode van
dwangbehandeling er bijna opzitten en hem was duidelijk gemaakt dat de dwangbehandeling
voortgezet zou gaan worden. Een beslissing tot dwangbehandeling is namelijk in sommige
gevallen maximaal drie maanden geldig en kan dan alleen worden verlengd door de genees-
heer-directeur als daar een gegronde reden voor is. Die reden is in de eerste plaats natuurlijk
inhoudelijk, maar ook het juist opvolgen van de procedure wordt hierin meegenomen.
Indespecifiekecasusvandezecliëntspeeldedevraag“wanneerstartnueigenlijkeendwang-
behandeling?” Hier was verwarring over. Gaan de drie maanden lopen op de dag dat de
beslissing wordt genomen en de dwangbehandeling wordt aangezegd, of op de dag dat de
eerste injectie wordt gezet? Ook in de rest van het land was deze discussie actueel. Want als
iemand een klacht indient bij de klachtencommissie, kan de start van de behandeling zomaar
een aantal weken worden opgeschort. Er was een aantal uitspraken van rechters, maar de een
hanteerde de dag van de beslissing en de andere die van de eerste dwangbehandeling. Een
hele onduidelijke situatie.
In 2011 gaf een collega-pvp hierover al een signaal af aan de inspectie, dat is een van de taken
die je als pvp hebt. De inspectie oordeelde uiteindelijk dat de dag waarop de beslissing wordt
genomen geldt als start van de dwangbehandeling, omdat het zo in de wet staat. Door dit
oordeel van de inspectie ontstaat voor alle partijen de meeste rechtszekerheid, en zeker voor de
cliënt. Die weet precies wanneer de dwangbehandeling begint en eindigt. Daar bestaat vanaf
nu geen misverstand meer over. En op basis van deze uitspraak werd het procedurele kader
getoetst. Overigens zag de geneesheer-directeur op inhoudelijke gronden geen reden om de
dwangbehandelingteverlengen.•
Henk van Dijk is patiëntenvertrouwenspersoon
17
lid 1. Indien niet wordt voldaan aan de voorwaarden van artikel 38b, onderdelen b en c
[vrijwillige behandeling], kan niettemin behandeling plaatsvinden:
a. voor zover aannemelijk is dat zonder die behandeling het gevaar dat de stoornis van de
geestvermogens betrokkene doet veroorzaken niet binnen een redelijke termijn kan worden
weggenomen, of
b. voor zover dit volstrekt noodzakelijk is om het gevaar dat de stoornis van de geestvermogens
betrokkene binnen de inrichting doet veroorzaken, af te wenden.
lid 2. Behandeling overeenkomstig het eerste lid vindt plaats krachtens een schriftelijke beslissing
van de behandelaar. Bij een behandeling overeenkomstig het eerste lid, onderdeel a, wordt
daarin vermeld voor welke termijn zij geldt. De termijn is zo kort mogelijk maar niet langer dan
drie maanden, gerekend vanaf de dag waarop de beslissing tot stand komt. De behandelaar
doet een afschrift van de beslissing aan de geneesheer-directeur toekomen.
lid 3. Indienbinnenzesmaandennaafloopvandetermijn,bedoeldinhettweedelid,voortzet-
ting van de behandeling of opnieuw een behandeling overeenkomstig het eerste lid, onderdeel
a, nodig is, geschiedt dit slechts krachtens een schriftelijke beslissing van de geneesheer-directeur.
De geneesheer-directeur geeft in zijn beslissing aan waarom van een behandeling alsnog het
beoogde effect wordt verwacht. Op zodanige beslissingen is het tweede lid, tweede volzin van
toepassing.
Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz), artikel 38c
18
De pvp en dwang
Leren van klachten van cliënten
Het kan ook anders
Alspvphebikveeltemakenmetklachtenoverdwangendrang.Meestalgaathetoverseparatie,
dwangmedicatie en vrijheidsbeperking in kamerprogramma’s. Zo had ik ooit een klachtzaak die
erg veel indruk op me maakte. Een cliënt werd urenlang naakt gesepareerd. Zonder scheurhemd,
zonder deken, zonder matras, zonder kussen. Achter slot en grendel, in een ruimte die volkomen
kaalis,metnietsomzichzelftebeschermen.Hijkonzichnietverstoppen.Mensonwaardigvond
ik dat.
De klachtencommissie verklaarde de klacht over deze separatie ongegrond. Gezien wat eraan
voorafging – dreigementen en pogingen tot suïcide – vond de commissie dat de behandelaar
voldoende zorgvuldig was geweest bij het nemen van de beslissing tot separatie. Voor mijn gevoel
was de klacht gegrond. In de gebruikte separeerruimte hing geen camera en de verpleegkundige
moest een gang en meerdere deuren door om de cliënt te bereiken. Er zijn op het terrein ook
separeerruimtes waar het toezicht beter geregeld is. Waarom is niet bekeken of daar gebruik van
kon worden gemaakt?
Sommigecliëntenklagenveelengaanvaaknaardeklachtencommissie.Maarhetheeftaltijd
nut om te klagen, zeker als het over dwang gaat. In klachten over dwang zit een groot bejege-
ningsaspect. Ik denk dat cliënten pas klagen als het voor hen te oneerlijk, te moeilijk of te heftig
is geweest. Er wordt over een grens heen gegaan, dat hoor je er altijd in terug. Ze zeggen dan:
doe het op een andere manier, dan wil ik best doen wat je vraagt. De instelling kan daar iets van
leren. Een klacht kan ertoe leiden dat cliënten in het vervolg anders worden bejegend. En het
kan ook gebeuren dat het een uitspraak van de rechtbank oplevert, waardoor cliënten weer
meerhouvasthebbeninhunrechten.Daardoejehetvooralspvp.•
Sieke van Boxtel is patiëntenvertrouwenspersoon
19
20
Zes jaar terugdringen dwang en drang
Toetsingskader IGZ
Een gesepareerde cliënt laat je nooit alleen
Er wordt in Nederland nog steeds meer gesepareerd dan in de omringende landen. Ook duren
separaties te lang. Separeren is voor cliënten vaak zeer traumatiserend. Cliënten worden vaak
urenlang alleen gelaten. De inspectie vindt dat dit moet veranderen: een gesepareerde cliënt
laat je nooit alleen.
ZES JAAR TERUGDRINGEN DWANG EN DRANG
In 2008 stelde het ministerie van VWS subsidie beschikbaar voor het terugdringen van dwang en
drang. De ggz-instellingen legden zichzelf de norm op om het aantal separaties elk jaar met tien
procent te verminderen, zowel in aantal als in duur. Er is sindsdien hard gewerkt aan minder en
korter separeren, maar de norm werd alleen gehaald in het eerste jaar. Voor de inspectie aanlei-
ding om eind 2012 te komen met het ‘Toetsingskader terugdringen separeren 2012-2013’.
GEEN EENZAME OPSLUITING MEER
In het toetsingskader staat waar instellingen zich van de inspectie aan moeten houden bij separatie.
Ze moeten er alles aan doen om separatie te voorkomen en duidelijk registreren wat er is gedaan
om de separatie te stoppen. Ook is er verplichte interne of externe consultatie, afhankelijk van de
separatieduur.Separatiemaggeeneenzameopsluitingmeerzijn.Minimaalvijfminutenperuur
moet er een hulpverlener fysiek in dezelfde ruimte zijn als de gesepareerde cliënt. Veel vaker nog
moet er contact zijn met de cliënt via luik of camera. Separatie mag alleen nog met 24-uurs toe-
zicht. En een camera is hooguit een hulpmiddel, geen vervanging voor persoonlijk contact met de
cliënt.
Een cliënt in de separeer liet mij eens zijn dagprogramma zien. Volgens het protocol zijn er minimaal
negen contactmomenten, waarvan drie voor het eten, één voor het douchen, koffie, thee
enzovoort. Maar op zijn programma stond ‘luik, luik, luik’. Alleen om drie uur ’s middags kwam de
verpleging naar binnen, want dan wisselde het team en waren er genoeg mensen aanwezig.
‘Luik’ betekent dat iemand je eten naar binnen schuift en even een praatje maakt. Is dat een
contactmoment?
Er staat in de wet nergens hoe het moet, separeren. Hoe gaan ze het toetsingskader waarmaken?
Met de teams op de afdelingen vraag ik me af of het uitvoerbaar is. Alleen als fysiek contact
echt niet kan, omdat het bijvoorbeeld te gevaarlijk is, mag hiervan worden afgeweken. Maar dat
moet dan wel worden geregistreerd. Jammer genoeg wordt er niet gezegd wat voldoende argu-
menten zijn om niet naar binnen te gaan. Onvoldoende personeel, is dat voldoende argument?
SIEKE VAN BOXTEL
21
Als pvp heb ik hier melding van gemaakt bij de raad van bestuur. Hoe gaan we het toetsingskader
waarmaken? Met de huidige teams op de afdelingen is het niet uitvoerbaar. Ik vind persoonlijk
dat als er iemand in de separeer zit waar de verpleging met minimaal vier personen naar binnen
wil omdat men zich anders niet veilig voelt, dat ze dat dan moeten doen. Personeelstekort mag
geen reden zijn om het contactmoment te beperken tot het luik en dan te registreren dat fysiek
contact niet mogelijk was. Als er vier mensen nodig zijn om naar binnen te kunnen, dan moeten
die gewoon aanwezig zijn. De cliënt heeft er recht op.
Waar we ons, binnen cliëntenorganisaties, zorgen om maken is dat op afdelingen waar geen
separeer is, cliënten worden afgezonderd in gewone kamers. Een kamer staat leeg, ze halen de
stoel eruit en doen de badruimte en de klerenkast op slot. Dan heb je eigenlijk ook een separeer.
Maar formeel hoeft de verpleging zich niet aan het protocol te houden van zoveel verzorgings-
momenten, contactmomenten en controles, want het is geen separeer. Er hangt geen briefje: u
mag de pvp bellen. De ruimte hoeft ook niet voldoen aan de veiligheidsrichtlijnen. Een separeer
wordt helemaal gekeurd, maar bij een kamer hoeft dat niet. Het is dus onveilig. Wat nou als het
een keer echt mis gaat?
Ik hoor ook verhalen van mensen die op hun eigen kamer worden opgesloten. Je eigen kamer
zou een plek moeten zijn waar je je veilig voelt. Als je er opgesloten wordt, dan verdwijnt dat
gevoel al snel.
Of het terugdringen van separatie ertoe heeft geleid dat het aantal kamerprogramma’s is
toegenomen, weet ik niet. Ik weet alleen dat er veel met kamerprogramma’s wordt gewerkt en
dat ik daar als pvp een groot deel van mijn tijd mee bezig ben. Soms worden mensen heel kort
gesepareerd en aansluitend in een kamerprogramma gezet. Er wordt veel over geklaagd.
Cliënten vinden het een vorm van separatie. Ze zitten in een lege kamer, zonder persoonlijke
spullen, met de deur op slot, en zijn volledig afhankelijk van de verpleging voor eten, drinken,
roken en contact.
Wanneer je meer dan twintig uur op je kamer moet zitten, is dat eigenlijk dwangbehandeling.
Dan is het te ingrijpend om te spreken over beperking van de bewegingsvrijheid. Twintig uur is
veel, hoor. Ik heb een cliënt die graag mijn voicemail inspreekt. Dan zegt hij: 23,5 uur op mijn
kamer, en een paar weken later: 23 uur op mijn kamer, en weer een paar weken later: 22,5 uur
op mijn kamer. Een andere cliënt zei tegen mij: ze doen wel eens een spelletje met mij, maar
dat is dan een half uur. Ik zit hier 24 uur per dag, dus dat half uurtje biedt zo weinig soelaas…
Sieke van Boxtel is patiëntenvertrouwenspersoon
Carlijn van der Linden is cliënt bij GGzE en vrijwilliger bij het cliëntenbelangenbureau
CARLIJN VAN DER LINDEN
SIEKE VAN BOXTEL
22
Bezuinigingen
Pleidooi voor de nuance
In 2012 is veel bezuinigd in de geestelijke gezondheidszorg. Er zijn minder opnameplekken in
psychiatrische ziekenhuizen, dus worden er meer cliënten ambulant behandeld. Wat merkt de
pvp in de instelling van de bezuinigingen? Wat zijn de risico’s voor de rechtspositie van de cliënt?
Ik merk dat er afdelingen worden gesloten. Dit zijn vooral de ‘tussenafdelingen’ waar cliënten
kunnen wennen aan een overgang, zoals de open vervolgafdeling tussen de crisisafdeling en
ambulante behandeling. Overal vallen de tussenstappen weg. Cliënten gaan van een gesloten
afdeling linea recta naar huis. Het werkt ook andersom. Door het sluiten van de tussenafdelingen
ligt het punt waarop cliënten worden opgenomen verder in de tijd. Het moet echt goed mis zijn,
wil iemand opgenomen worden.
Wat misschien een gevolg is van de bezuinigingen, is dat er minder tijd is voor cliënten. Veel cliënten-
contacten worden gedaan door psychiaters in opleidingen en dan mis je toch de ervaring van een
afgestudeerde psychiater. Cliënten hebben soms minder vertrouwen in een psychiater in opleiding
en het gesprek over de behandeling verloopt niet altijd lekker. De cliënt voelt zich onder druk ge-
zet, er wordt alleen maar over medicatie gepraat en de cliënt voelt zich onvoldoende gehoord.
Ik neem in deze gevallen contact op met de afdelingspsychiater. Die heeft wat meer afstand
en komt eens rustig praten met de cliënt. Het is in een half jaar tijd al twee keer gebeurd dat de
dwangbehandeling niet uitgevoerd werd en er op vrijwillige basis verder werd behandeld.
De ene keer met een net iets ander middel, de andere keer met een aangepaste dosering.
Dat bedoel ik met ervaring. Het lukt een afdelingspsychiater soms veel beter om met de cliënt
de nuance te vinden, waardoor het toch vrijwillig gebeurt. En die vrijwilligheid is voor de cliënt
essentieel.
Ik heb ook een cliënt ondersteund waarbij de beslissing tot het toedienen van dwangmedicatie
was genomen door een verpleegkundig specialist. Die had wel een akkoord van een psychiater,
maar is zelf niet opgeleid tot het nemen van zulke beslissingen. Ik heb als pvp betoogd dat dwang
een zodanig serieuze zaak is, dat de beslissing door een deskundige genomen moet worden.
De klachtencommissie was het daarmee eens: de psychiater is de enige die een beslissing tot
dwangbehandeling mag nemen. Zo hoort het ook.
Sieke van Boxtel en Henk van Dijk zijn patiëntenvertrouwenspersoon
HENK VAN DIJK:
SIEKE VAN BOXTEL:
23
24
Projecten en gebeurtenissen in 2012
MOTIE AANVAARD
Op 5 juli 2012 nam de Tweede Kamer de motie Dijsselbloem c.s. (31839, nr.222) over de onafhan-
kelijke vertrouwenspersoon aan binnen de Stelselherziening Jeugdzorg. De Stichting PVP en het
Advies-en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ) hebben voor deze motie gelobbyd. De motie roept
op om een onafhankelijke en deskundige vertrouwenspersoon te garanderen voor alle cliënten
in binnen de nieuwe Jeugdwet.
DEKAMER,
gehoord de beraadslaging,
overwegende, dat de onafhankelijke vertrouwenspersonen in de jeugdzorg en de (jeugd) ggz
een wezenlijke bijdrage leveren aan de bescherming van rechten van de cliënt/patiënt en
familieleden,
overwegende dat de onafhankelijke vertrouwenspersoon, door bijstand te leveren bij vragen en
klachten, problemen vroegtijdig kan helpen oplossen, waarmee juridische procedures worden
voorkomen en (structurele) tekortkomingen worden gesignaleerd en gemeld,
van oordeel, dat onafhankelijke vertrouwenspersonen werkzaam zijn bij een onafhankelijk rechts-
persoon die, onafhankelijk van het bestuur en/of personen van de toeleiders naar of aanbieders
van zorg cliënten en patiënten op hun verzoek bijstaan, en de overheid daartoe subsidie
verstrekt aan de door hen aangewezen rechtspersoon (conform huidige wet- en regelgeving en
praktijk in de Wet op de Jeugdzorg en Wet BOPZ (straks in Wet Verplichte GGZ en de Wet zorg en
dwang),
verzoekt de regering de onafhankelijkheid, deskundigheid en beschikbaarheid van de onafhan-
kelijke vertrouwenspersoon voor alle cliënten in het wetsvoorstel Zorg voor jeugd te regelen en
zeker te stellen,
en gaat over tot de orde van de dag.
Dijsselbloem
Kooijman
Dibi
Motie
WETSVOORSTELLEN
DeJuridischesectieheeftin2012o.a.overleggevoerdmetdeRaadvoordeStrafrechtstoepassing
en Jeugdzorg. De sectie nam deel aan de expertmeeting van de thematische wetsevaluatie over
zelfbeschikking. Verder is er gereageerd op het conceptvoorstel van de nieuwe Jeugdwet.
DeStichtingPVPheeftvorigjaartevenseenbriefgestuurdaandeMinistervanWelzijn,Volksge-
zondheid en Sport en aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. In deze brief geeft de
Stichting PVP haar reactie op de voorstel nota van de wijziging wetsvoorstel Wet verplichte ggz.
In het kort kwam de reactie hier op neer dat de Stichting PVP het wetsvoorstel op belangrijke
punten een verbetering vindt, maar dat niet alle problemen hiermee worden opgelost. De nieuwe
rol die de geneesheer-directeur binnen de nieuwe wet gaat spelen vraagt om aanvullende eisen
in de sfeer van onafhankelijkheid en/of toezicht. Ook de rol van de inspectie zal moeten worden
aangescherpt. Daarnaast moet er meer duidelijkheid komen rondom dwangcriteria. De Stichting
PVP is ook bezorgd over de privacy van cliënten en de geheimhoudingsplicht binnen het nieuwe
wetsvoorstel.
PVP VOOR VERSTANDELIJK GEHANDICAPTEN
In 2012 is er met een grotere instelling voor verstandelijk gehandicapten (VG) een contract afgeslo-
ten voor het leveren van vertrouwenswerk. De stichting PVP levert wekelijks een vast aantal uren
vertrouwenswerk, daarnaast liepen op verschillende afdelingen korte pilots om te onderzoeken
hoewedeverschillendedoelgroepenbinnendeVGzogoedenzoefficiëntmogelijkkunnenbe-
reiken.In2012istevensgestartmeteenklankbordgroeponderleidingvaneenethicavanVUMC
voor het verder ontwikkelen van de methodiek voor vertrouwenswerk in de VG-sector. Dit project
sluit aan bij de ambities van de Stichting PVP om ook vertrouwenswerk te leveren buiten de GGZ
en dan met name in de VG-zorg en de ouderenzorg.
INVENTARISATIE CAMERA TOEZICHT
Cameratoezicht op afdelingen (anders dan in de separeer) kan bij cliënten enerzijds een gevoel
van veiligheid verschaffen. Anderzijds kunnen cliënten ook het gevoel krijgen voortdurend, beke-
kenteworden.RedenvoordeStichtingPVPomteonderzoekenóferininstellingenveelgebruik
gemaakt wordt van cameratoezicht en zo ja, wat dat voor uitwerking heeft op de cliënten. In
het voorjaar van 2012 is er door pvp’en geïnventariseerd in hoeverre instellingen gebruik maken
van toezicht op afdelingen via camera’s. Uit dit voorbereidend onderzoek bleek dat van de 59
afdelingen er 29 cameratoezicht gebruiken (49%) en van vier afdelingen wordt gemeld dat er
plannen zijn om cameratoezicht in te voeren op de afdeling. Camera’s blijken vooral in de gang
van afdelingen te zijn geplaatst. Deze uitkomst was genoeg reden om in 2013 een vervolgonder-
zoek aan dit onderwerp te gaan wijden.
VOORLICHTINGSFILM KINDEREN EN JONGEREN
SamenmethetAKJheeftdeStichtingPVPeentweetalvoorlichtingsfilmsontwikkeld.Eénvoor
kinderen en één voor jongeren die, vrijwillig of gedwongen, verblijven in een jeugd- of ggz-instelling.
Indefilmvertellenkinderenenjongerenwelkeonderwerpenjeallemaalkuntbespreken,wat
zijaandevertrouwenspersoonhebbengehadenwaaromhetzofijnisdatereenonafhankelijk
persoon is die je geheel kunt vertrouwen. De Stichting PVP heeft bij het maken van de voorlich-
tingsfilmbewustsamenwerkinggezochtmethetAKJ,omdatzijbeidenzochtennaareengoede
manier om aan kinderen en jongeren uit te leggen wat een vertrouwenspersoon precies doet.
Defilmwordtdoordevertrouwenspersonenvanbeidepartijengetoondindeinstellingenwaar
dekinderenenjongerenverblijven.Defilmisooktebekijkenviawww.pvp.nl
25
26
AFSCHEID VAN DE BOOGJES
In 2012 is de Stichting PVP gestart met het vernieuwen van de huisstijl. Na een interne inventarisatie
van kenmerken die de identiteit van de organisatie vormen, is aan een aantal vormgevers de
opdracht gegeven om deze identiteit te verbeelden. Daarbij werd meegegeven dat de unieke,
speciaal voor de Stichting PVP ontworpen letters van voorgaande logo’s niet verloren mochten
gaan. Van de rode boogjes mocht wel afscheid worden genomen. Het uiteindelijke resultaat,
vanqiksgrafischevormgeving,zietuhieronder.
In 2012 is begonnen met het doorvoeren van de nieuwe huisstijl, in 2013 wordt deze verder
uitgerold.
27
28
Bijlage 1
Verslag van het cliëntenpanel
Het cliëntenpanel van de Stichting PVP geeft advies over zaken die direct te maken hebben met
het vertrouwenswerk. Het cliëntenpanel laat zich daarbij leiden door waar de cliënt zich geholpen
mee voelt. Het toetst het beleid van de Stichting PVP vanuit cliëntenperspectief.
MEER NAAMSBEKENDHEID PVP
De Stichting PVP vroeg het cliëntenpanel om adviezen over het jaarplan 2013, het registratie-
programmaRAPPenhetin2013tehoudencliënttevredenheidsonderzoek.Ookwerdhet
communicatieplan besproken. Het cliëntenpanel vroeg aandacht voor het vergroten van de
naamsbekendheid van de pvp, vooral bij ambulante cliënten. Een belangrijk instrument daarvoor
is een goed functionerende website. Ook is er op het gebied van social media nog veel te winnen
voor de stichting.
LAAGDREMPELIGE TOEGANG
Het cliëntenpanel blijft aandacht vragen voor de kosten van het bellen van de helpdesk. Dit kan
een drempel vormen voor cliënten om hulp te zoeken bij de Stichting PVP. In verband met de
subsidievoorwaarden is hiervoor niet meteen een oplossing voorhanden. Ook werd gesproken
over de klachtenrichtlijn. Cliënten met een klacht over de pvp kunnen terecht bij het hoofd pvp of
rechtstreeks contact opnemen met de externe klachtencommissie. Het zou mooi zijn als cliënten
kunnen worden geholpen bij het opstellen van hun klacht.
CLIËNTENPERSPECTIEF
Twee leden van het cliëntenpanel werkten mee aan een speciale uitgave van het tijdschrift
‘Deviant’. Twee andere leden werkten mee aan een gastcollege voor artsen in opleiding aan de
Katholieke Universiteit te Nijmegen. Zij belichtten daarin het cliëntenperspectief.
NIEUWE LEDEN
In 2012 kwam het cliëntenpanel vier keer bijeen. Het panel werd uitgebreid met twee nieuwe
leden. Eén lid nam afscheid. Dat brengt het ledenaantal op dertien. De zittingsduur van de leden
werd verleng van vier jaar (twee maal twee jaar) naar acht jaar (twee maal vier jaar).
28
29
Bijlage 2
Verslag van de klachtencommissie
Cliënten die een klacht hebben over de pvp, kunnen zich wenden tot een externe klachtencom-
missie. De Klachtencommissie Patiëntenvertrouwenspersonen doet een uitspraak over de ge-
grondheid van klachten en bespreekt de klachten en uitspraken elk jaar met de bestuurder van
de Stichting PVP. Ook doet de klachtencommissie aanbevelingen om de dienstverlening van de
pvp te verbeteren.
AARD VAN DE KLACHTEN
In 2012 zijn drie klachten in behandeling genomen. Bij twee klachten is een uitspraak gedaan; de
derde klacht was aan het eind van het jaar nog in behandeling. De twee klachten waarover is
beslist, bevatten in totaal vijf klachtonderdelen die betrekking hadden op het handelen van een
pvp. Het betrof in alle gevallen onvoldoende ondersteuning en het niet nakomen van afspraken
door de pvp. Alle klachtonderdelen zijn door de klachtencommissie ongegrond verklaard. De
klachtencommissie heeft ook geen aanleiding gezien om aanbevelingen aan de Stichting PVP
te doen.
Vergeleken met voorgaande jaren is sprake van een lichte stijging van het aantal klagers, van
gemiddeld dertig naar veertig per jaar. Het aantal ontvankelijke klachten dat daadwerkelijk
heeft geleid tot een uitspraak van de klachtencommissie is in lijn met de voorgaande jaren:
twee uitspraken in 2009, één uitspraak in 2010 en vier uitspraken in 2011.
TERMIJNEN
Het blijft lastig om de in het reglement opgenomen termijnen te halen. In de praktijk blijkt de
totale periode van ontvangst van de klacht tot de datum van uitspraak ongeveer twaalf weken
te beslaan.
VERGADERINGEN
De klachtencommissie hield op 26 maart 2012 haar jaarvergadering. Op 17 april 2012 vond het
jaarlijkse overleg met de bestuurder van de Stichting PVP plaats. Tijdens dit overleg is onder meer
gesproken over de kosten van het ambtelijk secretariaat, het drukken van de folder over de
Klachtencommissie en de in voorgaande jaren gedane aanbevelingen.
SAMENSTELLING VAN DE KLACHTENCOMMISSIE
De klachtencommissie bestond in 2012 uit:
- de heer mr. P.O.H. Gevaerts, onafhankelijk voorzitter
-deheerdrs.H.A.P.Beijersenmevrouwmr.dr.B.J.M.Frederiks,lidnamensdecliëntenorganisaties
- de heer drs. E.S. van der Haar en de heer drs. H. van den Berg, lid namens de ggz-instellingen.
Het ambtelijk secretariaat werd verzorgd door mr. N. van den Burg van KBS Advocaten N.V. te
Utrecht.
30
31
Bijlage 3
Verslag van de ondernemingsraad
De ondernemingsraad van de Stichting PVP bestaat uit vijf leden en een ambtelijk secretaris. Eén
zetel is tijdelijk ingevuld. In 2013 worden er nieuwe verkiezingen georganiseerd. De ondernemings-
raad vergaderde in het afgelopen jaar elf keer, waarvan zes keer met de bestuurder.
OVERLEG MET DE BESTUURDER
De ondernemingsraad heeft de bestuurder gevraagd om schriftelijk uit te leggen waarom de
functie senior-pvp niet wordt ingevoerd. Naar aanleiding van de managementrapportages stelde
de ondernemingsraad vragen over de ontwikkeling van de helpdesk, de kennisontwikkeling van
de juridische afdeling en de toegenomen kosten van mobiele telefonie. Deze zaken hebben de
aandacht van de bestuurder.
BEZUINIGING
Aan de ondernemingsraad is gevraagd om op het eigen budget te bezuinigen. Aangezien er in
2013verkiezingenplaatsvindenendenieuweledenookeenOR-scholingmoetenvolgen,zietde
ondernemingsraad daar geen kans toe. De ondernemingsraad zegt toe om de kosten voor de
locatie scherp in de gaten te houden en waar mogelijk te onderhandelen over de prijs.
INSTEMMING
De ondernemingsraad heeft ingestemd met de nieuwe procedure arbobeleid, inclusief het
protocol ziekteverzuim en re-integratie, en met de vernieuwde reiskostenregeling. De onderne-
mingsraad dringt aan op een functieomschrijving met een passende reiskostenregeling voor
pvp-vervangers. De ondernemingsraad ging akkoord met de regeling voor reistijd die mede-
werkersmakenvoorbijzondereactiviteiten,zoalseenstudiedagofeenOR-dag.Medewerkers
kunnen hun eerder ten onrechte niet-geboekte uren alsnog opvoeren.
CONTACT MET DE ACHTERBAN
HetOR-kwartiertjewaarinmedewerkerszakenmetdeondernemingsraadkunnenbespreken
zonder dat de hoofden aanwezig zijn, is gehandhaafd in 2012. Voor de leden van het manage-
mentteamiseenapartOR-kwartiertjeingesteld.DejaarlijkseOR-dagwasop17april2012.
32
Medewerkers
Op 31 december 2012 waren er 70 medewerkers (62,25 fte) in dienst bij de Stichting PVP. Dit
waren24mannen(34%)en46vrouwen(66%).Meerdandehelftvandepersoneelsleden(58%)
is tussen de 50 en 60 jaar oud. 17% jonger is dan 40 jaar, 15% is 40 tot 50 jaar oud en 10% is ouder
dan 60 jaar.
Er zijn in 2012 drie nieuwe medewerkers in dienst gekomen en er is één medewerker uitgestroomd.
Bijlage 4
Externe klachten-
commissie
Ondernemingsraad
Senior jurist
T.P. Widders-
hoven
Officemanagement
Secretariaat
P & O
CommunicatieCliëntenpanelCliëntenpanel
Raad van toezicht
Directeur/bestuurder
Nannie Flim
Hoofd pvp
André de Mol
Hoofd pvp
Hans
Hiltemann
Hoofd pvp
Nelly de Hoog
Senior jurist
T.P. Widders-
hoven
Team W1 Team W2 Team NJuristen
Team M Team Z Team O
O & R
Controller
Mariska
Costeris
F & C
33
In dienst op 31 december 2012
PVP’EN
De heer J. Arwert
MevrouwE.L.J.Bernsen
De heer J. Boersma
De heer J.A.W. Bogers
MevrouwJ.M.E.C.Boomaerts
MevrouwC.vandenBos
MevrouwL.F.M.Boxtel
MevrouwD.D.denBroeder
MevrouwG.Bulstra
MevrouwW.Bult
MevrouwA.Deen
De heer H.S. van Dijk
MevrouwH.W.I.M.Dirks
De heer J.W. van Drunick
MevrouwH.W.Ellen
DeheerN.ElFarougui
DeheerJ.Floor
DeheerM.D.Frankevyle
De heer P.J.J. Geurts
MevrouwA.A.deGeus
DeheerE.M.C.vanGool
MevrouwE.M.Grin
MevrouwT.EHoekstra
De heer B. Hofma
DeheerR.C.J.Hofstee
MevrouwF.R.S.Hruska
De heer B.J.P. Hulsman
De heer H. IJzerman
MevrouwS.G.Jonkers
MevrouwM.E.A.Koning
MevrouwH.vanderLaan
MevrouwJ.A.vanderLeij
MevrouwG.W.vanLeussen
MevrouwE.M.Nieuwenhuis
DeheerA.TH.M.Nijhof
MevrouwA.J.Oldenburg
MevrouwL.Paay
MevrouwR.Perquin
MevrouwI.P.Peters
MevrouwM.F.T.G.Peters
DeheerW.T.D.M.Raaphorst
DeheerE.M.F.M.Raymann
MevrouwI.L.deRonde
MevrouwS.deRooij
MevrouwM.Rosing
De heer J.T. van Veldhuizen
MevrouwA.Verlinde
MevrouwT.Vermeulen
MevrouwE.A.A.M.deVries
De heer G.W. Wiersema
MevrouwA.S.Wijkniet
PVP-VERVANGERS
DeheerR.HdeKoster
MevrouwC.vanMuijen
MevrouwC.F.M.Noordam
MevrouwM.M.vanWiggen
MANAGEMENTTEAM
MevrouwH.H.J.Flim,directeur/bestuurder
De heer T.P.J.C Widdershoven, jurist senior
De heer H.H.J Hiltemann, hoofd vertrouwenspersoon
MevrouwN.M.deHoogKleijwegt,
hoofd vertrouwenspersoon
DeheerA.A.deMol,hoofdvertrouwenspersoon
MevrouwM.H.Costeris,controller
STAFMEDEWERKERS
MevrouwW.A.Schut,officemanager
MevrouwH.Köhler,communicatieadviseur
MevrouwH.vanKoeven,
medewerkeronderzoek®istratie
JURIDISCHE AFDELING
De heer S.P.K. Welie - jurist
MevrouwA.Blok-jurist
SECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE
MevrouwY.Anbeek,secretaresse
MevrouwS.Peek-secretaresse/medewerkerP&O
MevrouwH.vanKoppen-ambtelijksecretarisOR/
projectondersteuning
MevrouwT.J.Brunekreef-
financieeladministratiefmedewerker
34
Publicaties, interviews en presentaties
T.P. Widdershoven, ‘Juridische aspecten van nieuwsvoorziening bij dwangopneming in de
psychiatrie’, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht 2012 (36) 1, p. 24 - 31.
R.vanLeussen,artikelovergedwongenontslag,Diverce,bladvoorendoorcliëntenvanDimence.
I.deRonde,‘AfschaffingTolkenvergoeding’,Diverceseptember2012,bladvoorendoorcliënten
van Dimence.
Bijdragedooreenaantalpvp’enaanhetMeinummervanMGv:themanummeroverSeksueel
Misbruikbinnenverschillendesectorenvandegezondheidszorg.
Op21meibrachteendelegatie(3personen)vandeTurkseorganisatie“Rusihak”(Mensenrechten
in de Geestelijke Gezondheidszorg Initiatief) uit Istanbul een bezoek aan de Stichting PVP.
Twee leden van het cliëntenpanel werkten mee aan een themanummer van het tijdschrift
‘Deviant’ over inclusieve psychiatrie, december 2012. Zij lieten zich interviewen over hoe slecht
mensen met een fysieke beperking terechtkunnen in de ggz.
Twee leden van het cliëntenpanel werkten mee aan een gastcollege voor artsen in opleiding
aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen.
PVP-krant – 22e jaargang nummer 1, lente 2012
Overal recht op nieuws, ook in de separeer
Gesepareerde cliënten beperkt toegang tot televisie; IGZ wil geen separaties meer; jurisprudentie
huisregels en vrijheid van meningsuiting; column over eigen bijdrage in de ggz; recensie voorstelling
‘Hamlet’ van het Noord Nederlands Toneel; interview met Noraly Beyer over research voor
‘Hamlet’ op een gesloten afdeling; de klachtencommissie over dwangbehandeling; de pvp en
monitoring; verhaal cliënt over hulpverleners die slecht luisteren.
PVP-krant - 22e jaargang nummer 2, zomer 2012
Zin en onzin van de diagnostiek
ThemanummeroverDSM:vragenenklachtenoverdiagnose;inhoudDSM,hetgrotediagnoseboek;
watdoethetCIZ?;interviewmetMalouvanHintum,auteurvanhetboek‘Doeeensnormaal’;
interviewmethoogleraarpsychiatrischeepidemiologieJimvanOs;DSMenniet-westersecliënten;
uitspraak klachtencommissie over ongewenst contact; samenvatting jaarverslag 2011; einde
griffierechtenBopz-zaken;verhaalcliëntoverdiagnose.
PVP-krant - 22e jaargang nummer 3, winter 2012/2013
De rechter komt… maar laat zijn toga thuis
Themanummer over de praktijk van rechtszittingen in de psychiatrie: niks misdaan, maar wel voor
de rechter; interviews met hoogleraar rechtsgeleerdheid Pieter Ippel; interview met Bopz-rechter
EricvanEngelen;interviewmetopnamepsychiaterRobvanOjen;hoekomikvaneenrmaf?;
interview met advocaat Eva Huineman Lindt; wat is dwangbehandeling?; procedure voorlopige
rechterlijke machtiging; de pvp en de cliënt met een klacht over de rechter.
Bijlage 5
35
Financieel verslag
In 2012 maakten wij een overstap naar een nieuw, professioneler administratiesysteem. In dit
nieuwesysteemkunnenwijfinanciëlegegevensinmeerdetailregisterenenisheteenvoudiger
om rapportages te maken voor de interne sturing en de verslaglegging. Wij steven ernaar met
dezenieuweinformatietoteennogefficiëntereinzetvanonzemiddelentekomen.
RESULTAAT 2012
In 2012 zijn de baten (inkomsten) van de stichting € 5.117.490,-. Deze inkomsten komen grotendeels
uitsubsidiesvanhetMinisterievanVWS.Daarnaasthaddenwijinkomstenuitdienstverleningaan
VWS voor het project ´Dwang in de zorg’, uit dienstverlening door het landelijk bureau aan de
LandelijkeStichtingFamilievertrouwenspersonenenvertrouwenswerkvoorcliënteninandere
zorgsectoren.
De lasten bedragen € 5.085.737,- Het jaarresultaat is hierdoor € 31.753,- positief. Dit bedrag verde-
len wij over de egalisatiereserve en de algemene reserve, het eigen vermogen van de stichting.
Aan personeelskosten is € 4.417.039,- betaald, circa 87% van de totale uitgaven van de stichting.
De personeelskosten daalden met 2% ten opzichte van 2011, doordat in 2012 tijdelijk ingehuurd
personeel is vervangen door vast personeel.
KOSTEN BESTUUR EN TOEZICHT
Het salaris van de bestuurder is afgeleid van het salariëringsysteem van de Nederlandse Vereniging
voor Zorgdirecteuren en bedraagt in 2012 € 70.059,- bruto per jaar (exclusief werkgeverslasten).
Het betreft een functie van 77,8 fte. Het salaris wordt elk jaar trendmatig aangepast. Dit ligt vast
in het beoordelings- en beloningssysteem voor de bestuurder dat de raad van toezicht in 2007
heeft vastgesteld.
De honorering van de raad van toezicht is in 2011 vastgesteld op € 3.844,- voor de voorzitter en
€ 2.196,- voor de leden. Deze bedragen worden elk jaar geïndexeerd. Daarnaast ontvangen
zij een kilometervergoeding volgens de standaardregeling van de stichting en een vergoeding
voor zakelijke kosten op basis van declaraties. Zij ontvangen geen vergoeding voor telefoon,
fax, porto en dergelijke. De gezamenlijke bezoldiging van de leden van de raad van toezicht
bedraagt in 2012 € 10.680,-.
Meerinformatieoverdehonoreringenhetfinancieelresultaatistevindeninhetseparate
financieelverslag2012vandeStichtingPVP.Ukuntditbijonsopvragen.
VOORUITBLIK 2013
In 2012 hebben wij vorderingen gemaakt met het inrichten van ons kwaliteitssysteem. Een intern
auditteam heeft in 2012 diverse processen onderzocht en gecontroleerd. In 2013 zullen wij een
externe audit aanvragen.
Bijlage 6
36
Jaarrekening 2012BATEN
subsidies 5.024.774
overige baten 92.716
totaal baten 5.117.490
LASTEN
personeelskosten 4.417.039
huisvestingskosten 87.921
bureaukosten 283.045
reis- en verblijfkosten 108.926
algemene kosten 145.702
afschrijvingskosten 43.104
totaal lasten 5.085.737
Exploitatieresultaat € 31.753
Bestuur en toezicht
op 31 december 2012
HET BESTUUR
MevrouwH.H.J.FlimMCM,directeur/bestuurder
54 jaar, benoemd 1-3-2006
Nevenfuncties:
-LidraadvanbestuurLandelijkeStichtingFamilievertrouwenspersonen
RAAD VAN TOEZICHT
De heer drs. G.J. van Nuland, voorzitter
57 jaar, benoemd 1-10-2006, herbenoeming 1-10-2010, aftreden 1-10-2014
Nevenfuncties:
- Statutair directeur Brabant Water NV
- Voorzitter raad van toezicht Stichting De Zorgboog
-VoorzitterraadvantoezichtStichtingOuderenhuisvestingRuijschenbergh
- Arbiter van het Nederlands Arbitrage Instituut
Mevrouwdrs.J.M.Teeuwisse,vicevoorzitter
55 jaar, benoemd 1-5-2007, herbenoeming 1-5-2011, aftreden 1-5-2015
Nevenfuncties:
- Kinder- en jeugdpsychiater/manager behandelzaken Centrum Verstandelijke Beperking
en Psychiatrie Assen
- Lid cliëntenadviesraad Het Behouden Huys Haren
Mevrouwmr.E.E.Aberson
56 jaar, benoemd 1-7-2009, herbenoeming 1-7-2013, aftreden 1-7-2017
Nevenfuncties:
- Lid bestuur (vicevoorzitter/secretaris) Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen
- Lid Commissie van Advies Stichting Toetsing Verzekeraars
- Lid Geschillencommissie Kinderopvang
Deheerdrs.J.F.deBeer
62 jaar, benoemd 1-3-2011, herbenoeming 1-3-2015, aftreden 1-3-2019
Nevenfuncties:
- Directeur van de NVZD, vereniging van bestuurders in de zorg
- Geassocieerd partner bij Twynstra Gudde
- Voorzitter raad van toezicht CIZ
- Voorzitter raad van toezicht Stichting Specialistisch Behandelcentrum Zandheuvelweg
- Lid raad van toezicht Carante Groep
- Lid van de raad van toezicht van Stichting De Zorgboog
-LidraadvantoezichtStichtingOuderenhuisvestingRuijschenbergh
- Voorzitter van de raad van toezicht van Amerpoort
- Lid van de raad van commissarissen van Castle Craig Nederland
-LidvandeToetsingscommissieRVVZ
- Voorzitter van de raad van toezicht van Herstellingsoord Dennenheuvel
Bijlage 7
37
COLOFON
Redactie
HellenKöhler
Tekst
Irene van Hooren, Klare Taal®
Vormgeving
Karin Vermeer,
qiksgrafischevormgeving
Foto’s
Stockoto’s (Dreamstime)
Stichting PVP
Maliebaan87
3581 CG Utrecht
030 271 83 53
pvp@stichtingpvp
www.pvp.nl
Mei2013
