Opvattingen over leren en instructie: Cognitivisme
description
Transcript of Opvattingen over leren en instructie: Cognitivisme
Opvattingen over leren en instructie:
Cognitivisme
Visie op leren
Visie op instructie
Visie op leren
Situering ten op zichte van het behaviorisme Voorlopers cognitivisme
Declaratieve kennis
Het informatieverwerkend model
Soorten kennis Cognitive Load Theory
Propositie(netwerk)
Ontwikkeling van declaratieve kennis
Procedurele kennis
Representatie van declaratieve kennis
Representatie van procedurele kennis
Ontwikkeling van procedurele kennis
Elaboratie
Organisatie
Linaire ordening
Beelden
Productie
Productiesysteem
Cognitieve fase
Associatieve fase
Autonome fase
Metacognitive kennis
Visie op instructie
SystemenInstructiestrategieën
Non linguïstische representaties Niet kennen
Begrippen ontwikkelen
Nota’s nemen
Zelf vragen laten uitwerken
mnemonics
Multipele representaties Compositie
Voorwaardelijke producties opbouwen
Gevarieerde problemen aanbieden
Productiesystemen doen herhalen
Aanduiden gelijkenissen en verschillen
• Cognitivisme: nog relevant in 2012?• Meta-analyses van onderzoek naar
impact: Hattie (2009)
Hattie, J. (2009). Visible Learning: A Synthesis of over 800 Meta-Analysis relating to Achievement.Milton Park, Oxon: Routledge.
Schoolkenmerken
Advance Organizer
• Piano• Trein• Dans• Laat• Cadeau
• Taart • Aap • Examen• Dik • Rijbewijs
Advance organizer
Een dikke aap haalde na het examen een rijbewijs en kreeg als cadeau een taart. Hij danste tot laat in de nacht op de trein.
Mogelijke uitwerking 2
Piano
Trein
Dans
Dik
Examen
Aap
Taart
Laat
RijbewijsCadeau
Piano
Trein
Dans
Dik
Examen
Aap
TaartLaat
Rijbewijs
Cadeau
Mogelijke uitwerking 2
Behaviorisme - cognitivisme• leren slaat
alleen op waarneembaar gedrag
• alleen onderzoeken door directe observatie
• mentale gedrag, de inzichten, de interne beelden van belang zijn
• méér dan observatie alleen; bijv. introspectie
Soorten kennis• Declaratieve kennis
Definities, formules, wetten, verschijnselen, ...
• Procedurele kennisAlgemene en specifieke methoden
• Metacognitieve kenniskennis over hoe we zelf denken, zaken aanpakken (nvt).
Algemeen model cognitief functioneren
MODELLEN: die beschrijven, verklaren en voorspellen hoe we cognitief functioneren:
• Informatieverwerkend model voor cognitief functioneren
Algemeen model cognitief functioneren
• Assumpties informatieverwerkend model:– Informatieverwerking (kennisopbouw en leren) gebeurt in
stappen.– Informatieverwerking is vergelijkbaar met computerprocessen.
Vandaar de term geheugen. Let op ‘metafoor’.– Er zijn grenzen aan wat verwerkt kan worden. Wel grenzen aan
hoeveelheid per stap.– De informatieverwerkende activiteit is interactief: invloed van
wat we reeds weten. – Reeks processen onderscheiden: waarnemen, herhalen,
denken/reflecteren, problemen oplossen; herinneren, vergeten en zich inbeelden.
Multi-store model!• Verschillende geheugens:
– episodic memory: gebeurtenissen, plaatsen, tijd;– semantic memory: algemene kennis en begrippen, die
niet gekoppeld zijn aan een bepaalde context;– verbal memory: betekenisvolle eenheden die
opgebouwd zijn als schema’s (zie verder);– visual (iconic) memory: afbeeldingen,scènes,
tekeningen.
• Visueel geheugen, werkgeheugen, lange termijn geheugen
Bottom-up&
Top-down
WerkgeheugenCentral Executive
Episodische buffer
Fonologische lus
Visuo-spatiële schetsblad
Verbale info
Visuo-spatiële info
Verbale en visuo-spatiële info
Cognitieve belastingCognitive Load
Luister naar de volgende paragraaf:
Cognitive Load
• Sweller (1994)• Assumpties:
• Werkgeheugen beperkt• Onbeperkt lange termijn geheugen• Schema’s structureren in het geheugen de
informatie• Automatisering mogelijk: schema’s sneller en
minder bewust verwerken
Cognitive Load• Extraneous Cognitive Load
– in handen instructieverantwoordelijke– presentatie van materialen/problemen
• bijv. bewerkte voorbeelden• stapsgewijze opeenvolging van probleempjes• geselecteerde probleempjes• visuele ondersteuning representatie (mind maps)• audio, beelden
• Intrinsic cognitive load
Representatie declaratieve kennis 1
propositiesEen propositie is een
basiseenheid van informatie; één idee bestaande uit argumenten met een relaties ertussen.
Representatie van declaratieve kennis 2
beelden (images)Een beeld is een op perceptie
gebaseerde representatie die deels de oorspronkelijke perceptuele structuur van de input heeft behouden. - plaatje van boot
Representatie declaratieve kennis 3
lineaire ordeningDeclaratieve kennis kan ook als een
lineaire ordening van een verzameling elementen gerepresenteerd worden.
Vb. ABCD, EFG, HIJK, LMNOP, QRS, TUV en WXYZ.
Vb. NotenVb. durch für ohne um bis nach gegen
Representatie declaratieve kennis 4
schema’s(gebaseerd op proposities, beelden en ordening)
Kennis bestaat niet uit losse ideeën; uit losse propositie(netwerken), lineaire ordeningen en/of beelden.
Schema• Geheugenstructuur• Abstractie• Netwerk• Dynamische structuur• Heeft een context
– Schema: statisch?– Script? Dynamische kennis– Mental model: dynamisch + ‘beliefs’
Representatie procedurele kennis
P1ALS ik als doel heb om een paragraaf te
begrijpen en ik begrijp alle woorden,DAN zoek ik naar een centrale zin en kijk ik na of
alle andere zinnen die eerste zin ondersteunen.
P2ALS ik als doel heb om een paragraaf te
begrijpen en ik begrijp niet alle woorden,DAN zoek ik de niet-gekende woorden op in een
woordenboeken zoek ik naar een centrale zin en kijk ik na of
alle andere zinnen die eerste zin ondersteunen.
Ontwikkelen declaratueve kennis
Twee mentale processen staan centraal bij het ontwikkelen van declaratieve kennis:
•Elaboratie•Organisatie
Elaboratie
OrganisatieOrganisatie werkt in op beschikbare kennis in het geheugen. De bedoeling van organisatie is om de interne cognitieve structuur te versterken.
Organisatie• Schematiseren, structureren• Hiërarchie aanbrengen
Organisatie
• Begrippen toepassen: begrippen helpen feiten of andere begrippen te clusteren
• Opbouwen persoonlijke theorieën: eigen structuren opbouwen waarin declaratieve gecombineerd wordt om een en ander te verklaren.
Organisatie en elaboratie
Zowel elaboratie en organisatie illustreren hoe:
• de initiële opbouw van nieuwe kennis gebeurt en
• hoe de verdere kennisverwerving verloopt.
Ontwikkelen procedurele kennis
• cognitieve fase• associatieve fase• autonome fase
• doelgerichtheid - doelstructuur
Ontwikkelen procedurele kennis
Cognitieve fase 1P1ALS het om een vermenigvuldiging van breuken
gaatDAN vermenigvuldig je de teller met de teller en
de noemer met de noemerP2ALS het om een vermenigvuldiging van breuken
gaat en ken de beide tellersDAN vermenigvuldig ik beide tellers en noteer
het resultaat als de nieuwe teller
Cognitieve fase 2P3ALS het om een vermenigvuldiging van breuken
gaat en ken de beide noemersDAN vermenigvuldig ik beide noemers en noteer het
resultaat van de nieuwe noemerP4ALS het om een vermenigvuldiging van breuken
gaat en ken de nieuwe teller en de nieuwe noemerDAN geef ik de nieuwe teller en de nieuwe noemer
als oplossing door.
Associatieve fase
In de associatieve fase proberen we de ondersteuning van de producties door het continu consulteren van de proposities (teller x teller; noemer x noemer) weg te werken.
Autonome fase
De autonome fase is een automatisch uitvloeisel van de associatieve fase.Het is moeilijk aan te geven wanneer die bereikt is.
Opvattingen over leren en instructie:
Cognitivisme