THEMA

6

THEMA

Open source in het datacenterWAAR ZIE JE LINUX ALLEMAAL TERUG?De desktop wordt nog steeds overheerst door Windows in al zijn varianten. De meeste zakelijke en thuis-PC’s draaien Windows 7 of Windows 10. macOS heeft een klein marktaandeel en Linux speelt nauwelijks een rol. Een logisch gevolg hiervan is dat Windowsapplicaties eveneens een dominante rol spelen, met als topper natuurlijk Microsoft Office. Maar waar vinden we dan de open source en vooral de Linux-wereld in dit ICT-plaatje? Marcel Beelen

06-09-LM418 Thema Datacenter.indd 6 23-08-18 14:19

7www.linuxmag.nl 04 2018

Windows domineert ‘s werelds desktops en laptops.

Afhankelijk van het onderzoek dat je leest, draait zo’n 83% van alle syste-men op Windows, waarbij Windows 7 meer gebruikt wordt dan Windows 10. Zo’n 12% draait macOS en Linux doet het met 1,5% net wat beter dan ChromeOS. Over het marktaan-deel open source applicaties op de desktop- en laptop is niets concreets te zeggen en blijven we hangen op aannames. De servermarkt is voor Linux en open source interessanter.

MICROSOFT ECO-SYSTEEMBedrijven, zeker de grote organisa-ties, houden vooral vast aan Micro-soft dankzij Active Directory. Hierin worden de gebruikersaccounts en rechten beheerd tot andere backoffi-ce systemen (van Microsoft). Ook

beheersystemen voor desktops en policies worden dankzij Active Directory onderhouden. Het ecosys-teem van Windows 7/10 en Office met Outlook als frontoffice, dat samenwerkt met Windows Server in de backoffice (met SharePoint, SQL Server, Exchange en dergelijke) is krachtig, eenvoudig in te richten en te beheren, maar complex om te troubleshooten.

Veel bedrijven draaien daarnaast een Linux-server voor specifieke toepassingen of als Webserver. Het marktaandeel van Windows versus Linux in de on-premise datacenters en serverruimte van bedrijven is voor onderzoeksbureaus lastig te meten, simpelweg omdat geen gegevens bekend zijn. Trouwe lezers van Linux-magazine weten inmiddels dat Microsoft steeds meer doet met open source en Linux. Windows

10 bevat zelfs standaard een hele Linux-achtige omgeving (zonder de kernel) met Bash voor Windows 10 (het Windows subsystem for Linux).

DIRECTORY SERVICESVerlaten we de infrastructuur van de on-premise datacenters, en kijken

we naar publieke datacenters en de cloud, dan is al jaren een slag gaande om identiteiten. Microsoft probeert met Office 365 en Azure een vinger in de pap te krijgen bij het cloud-mo-del. Windows is natuurlijk niet me-teen het beste voorbeeld als je het hebt over cloud computing. Active Directory sluit traditioneel minder aan bij het open en vrije model in de cloud. In de cloud authentiseer je jezelf met OpenLDAP, met een profiel van de social media (Twitter, LinkedIn, Facebook, Google Account, Microsoft Account e.d.).

De strijd om de single sign-on op-lossing is nog steeds niet gewonnen. Datzelfde zou je kunnen zeggen over tweetraps authenticatie. Banken hebben allemaal een eigen oplossing (met readers, tokens, QR-scanners). In de cloud vormen Google Authen-ticator en Microsoft Authenticator

MOBIELOp mobiele devices hebben na-tuurlijk Android en iOS samen zo’n beetje de markt in handen, Microsoft komen we hier slechts zeer sporadisch tegen. Nu zijn beiden geen open source, maar hebben beide besturingssystemen wel een Linux en BSD kernel. Vergeet ook niet dat veel IoT-devices, mediaspelers, routers en dergelijke tevens een variant van Linux draaien. Linux is dus letterlijk ‘everywhere’.

06-09-LM418 Thema Datacenter.indd 7 23-08-18 14:19

8

THEMA

mooie voorbeelden. Er zijn vele tien-tallen open source en closed source oplossingen voor identiteitsbeheer, single sign-on en tweeweg authenti-catie. Deze oplossingen vormen de basis voor de toekomst: beheer je de identiteiten, dan beheer je de bevei-liging en rechten voor toegang tot systemen en applicaties en “regeer” je over de cloud.

POWER Linux doet het erg goed in data-centeroplossingen. Als we ervan uitgaan dat Amazon ongeveer de helft van de hostingmarkt in handen heeft en dit representatief is voor de wereld, dan draait meer dan 90% van alle gehoste servers op Linux en de rest op Windows. Volgens onderzoeken draait 95% van de top 1 miljoen webservers op Linux. Een ander onderzoek bekijkt de top 10 miljoen webservers, dan draait 70% op Linux. Het is dus niet zo vreemd

dat ook Microsoft in Azure Linux als virtual machine ondersteunt op Hyper-V. Voor high performance computing (HPC) is Linux toonaan-gevend. Op dit moment draaien 500 van de 500 snelste computers ter wereld op een open source of (deels) closed source versie van Linux. Dat is toch een mooie mijlpaal voor het van oorsprong open source besturings-systeem? De allersnelste super-computer is de Sunway TaihuLight in China. Deze heeft 10,649,600 cores en een rekencapaciteit van 93 petaflops. Op de tweede plaats in de top 500 staat de Chinese Tianhe-2 die ‘slechts ‘ 33,9 petaflops kan verwerken. Powered by Linux.

HARDWARE COMPATIBILITEITAls je zelf aan de slag wilt met Linux op server hardware, dan is het na-tuurlijk mogelijk om zelf een distro te downloaden en installeren. Ech-ter, net zoals dit op een desktop of

laptop vaak een zoektocht is om alle componenten aan de praat te krij-gen, is dat op servers die je in produc-tieomgevingen in je datacenter wilt opnemen, nog véél belangrijker. Voor een goede betrouwbaarheid en hoge beschikbaarheid is het veel beter om te kiezen voor een Linux-variant die door de maker van je server hardware wordt ondersteund of aanbevolen. De reden is dat de specifieke distribu-tie en versie is getest en gevalideerd voor alle componenten in de server. De Linux-ontwikkelaar of de server-fabrikant is in staat ondersteuning te geven. Bekijk altijd de support matrix of de hardware compatibility list van de fabrikant en optioneel ook die van de Linux-aanbieder. Belangrijke spelers zijn HPE en Dell, die om en om marktleider zijn, met elk net geen 20% van de markt. Andere grote spelers zijn Lenevo, IBM en Cisco, die elke zo’n 5-6% van de markt in handen hebben. In de

high performance computing markt komen we naast HPE, Dell, Lenevo en IBM ook nog Inspur tegen. Laten we eens een doorsnede van fabrikanten bekijken.

DELL Wat veel mensen wellicht niet weten, is dat Dell vroeger een eigen UNIX-versie had, gebaseerd op Sys-tem V. Dat is al lang verleden tijd en tegenwoordig kies je bij Dell uit een viertal Linuxdistributies. Op desktop en laptop is Ubuntu de aangeraden keuze. Voor je PowerEdge server-infrastructuur kiest Dell voor Red Hat Enterprise Linux en SUSE Linux Enterprise Server. Ook verkoopt Dell Red Hat Enterprise Virtualization (RHEV) als virtual infrastructure op-lossing. Dell verwijst naar partners voor andere Linux-support op hun hardware. Zo noemt Dell onder meer Oracle, Canonical Ubuntu en Asi-anux (www.asianux.com) als Linux versies die ondersteund worden.

Een eervolle vermelding is er voor CentOS, dat door de community op Dell hardware wordt ondersteund.

Als je in de webshop van Dell ser-vers koopt, dan zie je dat Windows Server dominant aanwezig is. Vaak worden Linux-distributies van SUSE en Red Hat aangeboden bij de ser-vers. Een andere meegeleverde Linux distro is Canonical Ubuntu LTS op de PowerEdge R840 en R940. Opmerke-lijk is dat Red Hat op de R940 alleen ondersteund wordt op Hyper-V en niet op bare metal. Op de kleinere modellen wordt soms alleen Red Hat geleverd. Dit zijn natuurlijk allemaal momentopnames. Feit is dat Dell zeker Linux heeft omarmt. Het Dell Techcenter, waar heel veel Linux en open source informatie te vinden is, wordt binnenkort verplaatst naar Dell.com/support.

HPENet als IBM heeft HP Enterprise al tientallen jaren een eigen UNIX versie, HP-UX. HP-UX draait op de eigen PA-RISC processor, maar tevens op de HPE Integrity servers (Intel Itanium-gebaseerd) en op de Superdome servers. Door overnames levert HP tevens SGI-mainframes en Apollo-systemen. De SGI high per-formance computers draaien SUSE Linux Enterprise Server, Red Hat Enterprise Linux of CentOS. Door virtualisatie draait uiteindelijk elke Linux-distro als VM. Datzelfde geldt voor de Apollo-systemen (die vroeger Domain/OS draaiden). Sinds de tran-sitie van HP naar HPE is de website minder toegankelijk. HPE heeft de focus op hardware, specificaties en beheer (iLO). Je moet diep zoeken naar welke Linux ondersteund wordt. Uiteindelijk vind je dat op de Proliant servers de keuze is voor de Linux distro’s van Red Hat, SUSE, sporadisch Oracle en Canonical. Vind je de support matrix, dan zie je dat tevens SAP Linux, Wind River Linux mogelijk zijn. Verder heeft HPE ook nog ClearOS. ClearOS is gratis en vooraf geïnstalleerd op enkele modellen. Zie www.clearos.com.

IBMIBM heeft een heel lange UNIX- geschiedenis en een eigen UNIX ver-sie AIX, voor de Power Systems (met een POWER -processor). Veel Linux/

GNU-pakketten zijn geport en be-schikbaar voor AIX. IBM beweert dat Linux gecertificeerd is voor alle ser-vers die verkocht worden. Red Hat, SUSE en Ubuntu zijn weer de meest genoemde distro’s. Dus ook de POWER-processors zijn in staat (een POWER) versie van Linux te draaien. IBM heeft daarnaast LinuxONE, een eigen Linux distro die geposi-tioneerd wordt voor datacenters, enterprises en cloud-oplossingen. LinuxONE wordt aangeboden voor specifieke mainframe modellen, de Rockhopper, Rockhopper II, de Em-peror en Emperor II. Deze machines lijken veel op de Z-mainframes van IBM, die z/OS, zVM, z/VSE, maar ook Linux on Z draaien. Dit zijn feitelijk VM’s waarbij je weer de keuze hebt uit Red Hat, SUSE en Ubuntu Server. De mainframes zijn in staat duizenden Linux VM’s tegelijkertijd te draaien. LinuxONE is geen open source, maar LinuxONE Community Cloud is te downloaden, dus je kunt naar hartenlust experimenteren.

LENEVOLenevo staat eveneens in de top vijf van de serverfabrikanten. Lenevo geeft eenvoudige uitleg over de Linux-ondersteuning. Ondersteund

Belangrijke spelers zijn HPE en Dell, die om en om marktleider zijn, met elk net geen 20% van de markt

06-09-LM418 Thema Datacenter.indd 8 23-08-18 14:19

9www.linuxmag.nl 04 2018

worden SUSE, Red Hat, Oracle Linux en Ubuntu. Op één pagina worden de vier beschreven, maar waarom je voor een specifieke distro zou kie-zen, wordt niet duidelijk. Dat geldt ook voor de andere fabrikanten, maar door het zo dominant op een pagina samen te vatten, wordt het vraagstuk wel meteen helder.

INSPUREen tamelijk onbekende speler is Inspur. Onbekend, maar wel bemind. Met name de HPC systemen staan goed aangeschreven. Veel supercom-puters ondersteunen Suse Linux Enterprise Server, Centos, Solaris en VMWare ESXi Server. Opmerkelijk dat Inspur niet gericht is op bestu-ringssystemen. Bij veel hardware wordt niet eens genoemd wat het aanbevolen platform is. Inspur is een grote fan van OpenStack.

FUJITSUFujitsu is sterk in Linux-ondersteu-ning. Je kiest uit SUSE, Red Hat, Oracle Linux of community versies van Debian, Ubuntu of CentOS. Red Hat en SUSE worden ondersteund op alle PRIMERGY en PRIMEQUEST servers. Uiteraard hoort ook Win-dows tot de keuzemogelijkheid. De website van Fujitsu oogt wat ouder-wets, maar de informatie is handiger te vinden dan bij IBM en HPE.

HOSTERSAls je een hoster bezoekt, krijg je al snel aan goede indruk van de vele Linux distro’s die er aangeboden worden. De meesten draaien op Linux. Kijk als voorbeeld eens naar TransIP. Je huurt virtuele servers in allerlei configuraties voor een paar tientjes per maand. Als besturings-systeem worden gratis aangeboden:

CoreOS, FreeNAS (appliance), OpenBSD, Fedora, OpenSUSE, Gentoo, ArchLinux, FreeBSD, Cen-tOS, Debian, Ubuntu en pfSense (firewall). Wil je Windows, dan kan dat ook voor € 7,50 per maand.

DE GROTENHet zou erg interessant zijn om in detail te horen hoe de groten der aarde (Facebook, Microsoft, Apple, Amazon of Google) hun datacenters hebben ingericht. Ik zou wel willen weten welke besturingssystemen ze gebruiken en hoe het beheer gerealiseerd is. Maar eigenlijk wordt veel geheim gehouden. Het zijn datacenters met soms wel honderd-duizenden servers, vele voetbalvel-den groot. Op YouTube vind je films gemaakt in de datacenters. Het geeft een indrukwekkend beeld van het internet en de cloud. Het zijn natuurlijk gewoon servers met net-werkverbindingen, maar het zijn er wel heel veel. Bij Facebook schijnen 1.000 nieuwe servers per dag geïn-stalleerd te worden. De films gaan met name over de rijen racks, knip-perende LED’s, de omvang, koeling, enzovoort. Maar hoe gevirtualiseerd wordt, welke besturingssystemen gevirtualiseerd worden, hoe alles als

cloud samenwerkt, hoe het beheerd wordt, we weten het niet echt. Laat staan, met welke open source oplos-singen gewerkt wordt.

VACATURESEen tipje van de sluier wordt opgelicht als je op zoek gaat naar vacatures. Zo wordt bijvoorbeeld bij Amazon veel gevraagd om Linux-ken-nis, maar ook SQL, S3, TCP, AWS, DNS, shell scripting, LDAP, NFS, Python, Perl, Ruby, Java, C#. Een CCNA certificering helpt eveneens, evenals BICSI, CompTIA en A+. MCSE of MCSA wordt ook in een enkele vacature genoemd, net als Active Directory, Microsoft Project en Microsoft Office, SharePoint en .NET. Bij Google vinden we ook nog Spark, Go, Hadoop, R, Tableau en dergelijke. Zelfs Microsoft vraagt om Linux-specialisten.

TOT SLOTDe gecombineerde kracht van Linux-ontwikkelaars, open source community, hardware fabrikanten, chipfabrikanten, applicatieontwik-kelaars en consultants zorgt ervoor dat de ondersteuning voor Linux in je datacenter net zo eenvoudig –of misschien zelfs wel eenvoudiger– te realiseren is als de ondersteuning van Windows Server in je datacen-ter. Het enige wat de complexiteit verhoogt, is integratie met je bestaande Microsoft-applicaties. Heb je die niet, of voor een specifiek inzetgebied niet nodig, dan is dit het moment om Linux in je grote en kleine datacenter uit te bouwen.

LINKS:Dell Linux support: http://linux.dell.comIBM Linux support: www-03.ibm.com/linuxHP Linux support: www.hpe.com/us/en/servers/ server-operating-systems.htmlFujitsu Linux support: www.fujitsu.com/nl/products/ computing/servers/primergy/os/linux/communityLenevo support: www.lenovo.com/nl/nl/data-center/software/os/linuxInspur: www.inspursystems.com/products/hpc

Het is interessant om in detail te horen hoe de groten der aarde (Facebook, Microsoft, Apple, Amazon of Google) hun datacenters hebben ingericht

06-09-LM418 Thema Datacenter.indd 9 23-08-18 14:19