Oorlog om energie

P3.1 Het eind van een olietijdperk

Planning• (Bespreken toets)• Uitleg paragraaf 3.1

1. Hoe ontstaat aardolie?2. Wie produceert aardolie?3. Wie consumeert er aardolie?4. Hoe wordt aardolie vervoert? 5. Hoeveel olie en gas is er nog op voorraad?

• (Werken opdracht paragraaf 3.1)• Uitleg paragraaf 3.2 • (Werken opdracht paragraaf 3.2)

Hoe ontstaat aardolie?• Aardolie is een fossiele (niet-hernieuwbaar) energiebron.

• Hoe ontstaat aardolie?• (Vissen, schaaldieren en vooral) plankton leven in de oceaan.• Als deze dieren afsterven zakken ze naar de bodem van de

oceaan.• Gebrek aan zuurstof zorgt ervoor dat deze organische resten

nauwelijks afgebroken worden. • Er komen nieuwe afzettingslagen (vaak een ondoorlatende laag)

bovenop, waardoor die organische laag samengeperst word.• Gehalte koolwaterstoffen neemt toe. • Ontstaan olie en gas, gevangen in ‘oil trap’

Hoe ontstaat aardolie?• Aardolie is een fossiele (niet-hernieuwbaar) energiebron.

• Hoe ontstaat aardolie?• (Vissen, schaaldieren en vooral) plankton leven in de oceaan.• Als deze dieren afsterven zakken ze naar de bodem van de oceaan.• Gebrek aan zuurstof zorgt ervoor dat deze organische resten

nauwelijks afgebroken worden. • Er komen nieuwe afzettingslagen (vaak een ondoorlatende laag)

bovenop, waardoor die organische laag samengeperst word.• Gehalte koolwaterstoffen neemt toe. • Ontstaan olie en gas, gevangen in ‘oil trap’

• Hoe ontstaat ook alweer steenkool?• Inkoling dood plantmateriaal

• Gas is een bijproduct van het inkolingsproces/toename koolwaterstoffen.

Ontstaan steenkool

De resten van dode planten vormen in moerassen dikke veenlagen.

Wanneer de waterspiegel stijgt, wordt er zand of klei op de veenlaag afgezet.

In de loop van miljoenen jaren worden de lagen klei en zand steeds dikker en dikker. De druk en temperatuur stijgen door het gewicht van de bovenliggende lagen.Na miljoenen jaren is het veen samengeperst tot bruinkool.

De druk en de temperatuur nemen nog meer toe, door de hoeveelheid lagen zand en klei die worden afgezet. Na miljoenen jaren is de bruinkool samengeperst tot steenkool.

1

2

3

4

Wie produceert aardolie?

Wie consumeert de aardolie?

Top 20, naar dagelijks olieverbruik

Destillatiekolom

Hoe wordt aardolie vervoert?

Hoeveel olie en gas is er nog op voorraad?

• Conventionele reserve: De voorraad van een fossiele energiebron die aantoonbaar of vermoedelijk gewonnen kan worden met de tot nu toe gebruikelijke methoden en kosten.

• Niet-conventionele reserve: De voorraad van een fossiele energiebron die wat betreft vorm, zekerheid en economische en technische winbaarheid sterk afwijkt van de gangbare fossiele energiebronnen. (Kost veel tijd, geld en moeite om dit te winnen, bijv: Teerzanden).

• Totale bewezen voorraad: De olievoorraden die bewezen aanwezig zijn en winbaar zijn!• Economische winbaarheid (meer geld opleveren dan de kosten!)• Technische winbaarheid (Soms techniek nog niet toereikend!)• Maatschappelijk-politieke winbaarheid (Soms niet wenselijk in natuurreservaat!)

• Vermoedelijk reserve: Reserves die nog ontdekt moeten worden.

• Totale bewezen voorraad: Hooguit nog 35 jaar.• Vermoedelijke reserves: Dan kunnen we incl. bewezen voorraad 115 jaar vooruit.

• Geschatte wereldolieconsumptie van 1990-2025

• Prognoses van de bevolkingstoename op de wereld tot 2050

Is er nog genoeg?• Vraag en aanbod.

• Vraag neemt toe vanwege;• Toename bevolking• Toename welvaart

• Aanbodzijde neemt naar verwachting af.

• Kortom; stijgende olieprijzen!!! • Volgens sommige wetenschappers hebben we ‘peak oil’

bereikt.

‘Peak oil’:Punt waarop de totale wereldproductie van aardolie het maximum bereikt

Is er nog genoeg?• Vraag en aanbod.

• Vraag neemt toe vanwege;• Toename bevolking• Toename welvaart

• Aanbodzijde neemt naar verwachting af.

• Kortom; stijgende olieprijzen!!! • Volgens sommige wetenschappers hebben we ‘peak oil’ bereikt.

• Alternatieven zijn wenselijk.• Duurzame mogelijkheden of meer focussen op kernenergie• Potentieel alternatief is ITER• http://www.youtube.com/watch?v=WHN_DbORsRM