Ontwikkeling van interregionale tramlijnenin en rond Brussel

Voorstelling aan de commissie Infrastructuur van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement

5 december 2012

Voorstelling Brusselse Regering – 20 september 2012

1. Laag marktaandeel OV in interregionale verplaatsingen2. Interregionale tramlijnen kunnen meehelpen aan de

doelstellingen van IRIS 23. Interregionale tramlijnen verbeteren bereikbaarheid

tewerkstellingszones in BHG en de rand4. Studies interregionale tramlijnen samen met MIVB & BHG

Brussel, filehoofdstad van België en van Europa !

Laag marktaandeel OV – Verplaatsingen naar het BHG

Bron : Studie GEN Artikel 13, Lot 1 (Stratec)

Lage reissnelheid OV in dichte rand rond Brussel

Bron : De Lijn, simulaties reistijd met routeplanner Slimweg (aug. 2010)

Slechte bereikbaarheid van perifere Brusselse hefboomgebieden

• Gemiddeld 57,5 minuten en 1,5 keer

overstappen;

• Best = 3 NMBS-stations

• 4 minst goed =

Herrmann-Debroux

de Haven

de zone rond de NAVO

UZ VUB in Jette.

• Ook minder goed =

Anderlecht/Vorst

Heizel

Roodebeek

Meiser

• IRIS 2 : Hefboomgebieden

(p.119)

Bron : De Lijn, simulaties reistijd met routeplanner Slimweg (aug. 2010)

Belangrijke polen in BHG Reistijd Overstappen1 Noordstation 46,5 0,82 Zuidstation 47,3 0,93 Centraal Station 46,3 1,04 Tour&Taxis (Sainctelette ) 53,7 1,45 Schuman/Luxemburg 51,2 1,36 Madou/Kunst-Wet 51,1 1,57 NATO/Bordet/A201 66,3 1,58 Louisa 58,1 1,79 Rogier/Kruidtuin 55,8 1,5

10 Roodebeek (Woluwe) 59,4 1,711 Heizel 60,0 1,712 UZ VUB Jette 66,5 1,913 Delta (VUB Etterbeek) 59,0 1,414 COOVI/Erasme 58,2 1,515 Anderlecht industrie 63,8 1,716 Weststation (Sint-Guido/Bracops) 56,4 1,517 Beurs/de Brouckère 52,0 1,518 Josaphat/Meiser 59,2 1,419 Herrmann-Debroux 71,5 1,8

20 Haven 68,6 1,8

IRIS 2 (p.119): Hefboomgebieden – goed te bedienen met OV

Bron : IRIS 2 (nov.2011)

IRIS 2 - doelstellingen

• Vermindering van 6 à 10 % van het verkeer tegen 2015• Vermindering van 20 % van het verkeer tegen 2018

Bevolkingsgroei +31% & auto -20% = OV +125%

Bron : MIVB + IRIS 2

Verplaatsingen 6u-10u 2001 2040 2040-2001 2040/2001

Auto BHG 367.000 293.600 -73.400 -20%Intragewestelijk 275.250 220.200 -55.050 -20%Intergewestelijk 91.750 73.400 -18.350 -20%

OV BHG 225.000 506.250 281.250 +125%Intragewestelijk 135.000 303.750 168.750 +125%Intergewestelijk 90.000 202.500 112.500 +125%

Het interregionaal openbaar vervoer (NMBS,

De Lijn, TEC, MIVB) moet toenemen met

(minstens) 112.500 verplaatingen om

doelstellingen van IRIS 2 te halen.

Mobiliteitsvisie 2020 – april 2009

GEN + 10 tramlijnen rond BrusselBron : De Lijn

4 interregionale tramlijnen:

Ninove/Gooik-Brussel

Boom-Brussel

Heist-op-den-Berg - Brussel

Jette-Tervuren

= Missing links GEN +

aansluiting op Brusselse plannen

Bron : MIVB , De Lijn, Beleidsnota OW&V en IRIS 2 (p.59)

Interregionale tramlijnen passen in Brusselse plannen

Oriëntatienota beheersovereenkomst MIVB 2012-2016 In gebruik < 2016:

- In gebruikname tram 9 Simonis & Hoog Jette

- Verlenging van tram 62 tot aan NATO-Eurocontrol

- Verlenging van tram 94 tot Roodebeek

In gebruik < 2020:

- In gebruikname tram tussen : - Hoog Jette & Heizel

- Rogier en Tour & Taxis

Studie < 2016

- Interregionale tramlijnen:

• Verlenging van tram 62 van NATO naar Brussels Airport

• Verlenging van tram 94 van Roodebeek naar Brussels Airport

• Verlenging vanaf Ninoofsesteenweg

• Verlenging vanaf Heizel

• Verlenging van tram 4 van Stalle richting Ruisbroek

Voordelen interregionale trams voor het BHG

1. Trams helpen de doelstellingen van IRIS 2 te behalen:• Verkeersdruk -20%• Milieudoelstellingen (verminderen fijn stof, NOx, CO2)

2. Trams zorgen voor een efficiënter ruimtegebruik:• Minder auto’s, parkeerplaatsen• Meer plaats voor fietsers, bewoners

3. Trams verbeteren bereikbaarheid tewerkstellingszones in de rand voor Brusselaars

4. Trams verbeteren bereikbaarheid van de tewerkstellingszones in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Verbeteren bereikbaarheid tewerkstellingszones BHG

met

tramlijn

vanuit Dilbeek

en Ninove

Weststation

Westland shopping

Noordwijk

Heizel

Verbeteren bereikbaarheid tewerkstellingszones BHG

met

tramlijn

vanuit

Londerzeel

(Willebroek –

Boom)

Bockstael

Tour & Taxis

Noordwijk

Vanuit Londerzeel en Boom

Josaphat

Brussels Airport

Verbeteren bereikbaarheid tewerkstellingszones BHGmet

tramlijn

vanuit

Zaventem

(Haacht –

Heist-o/d-Berg)

Bordet

Noordwijk

Vanuit Heist-o/d-Berg en Haacht

Roodebeek

Verbeteren bereikbaarheid tewerkstellingszones BHG

met

randtram

vanuit

Vilvoorde

en Brussels

Airport

Tervuren

UZ Brussel

Heizel

Vilvoorde

Brussels Airport

4 voorbereidende tramstudies – aug 2011 – mei 2013Doelstelling:

Binnen elk studiegebied een railgebonden, interregionale openbaar

vervoerlijn uitwerken die vanaf 2020

zoveel mogelijk nieuwe OV-reizigers vervoert,

als deeloplossing voor de congestie in de regio rond Brussel.

Studies: PlanMER’s, MKBA en MCA

=> Voorkeurtracés voor 4 verbindingen

Kosten

Infrastructuur

Onderhoud

Exploitatie (rollend materieel, energie, personeelskost,…)

Baten

Directe baten : tijdswinst (OV, auto, vracht) – modal shift !

Indirecte baten : milieu, ruimtelijke ordening, arbeidsmarkt

= maximaal monetariseren van kosten en baten

= vergelijkingsmethode tussen projecten, tracévarianten, verkorte tracés

Maatschappelijke Kosten-Baten-analyse

Multi-criteria-analyse

Studies samen met de Brusselse instanties1. Stuurgroep• Rol : algemene aansturing studies• Brusselse vertegenwoordiging:

Jean-Louis Glume (Mobiel Brussel) – Kris Lauwers (MIVB)2. Begeleidingsgroepen • Rol : directe terugkoppeling tussen de studie en de (lokale) besturen• Brusselse vertegenwoordiging:

Alle betrokken Brusselse gemeentebesturen zijn vertegenwoordigd (op ambtelijk niveau)

Mobiel Brussel MIVB

3. Klankbordgroep• Rol : informeren van stakeholders• Middenveldorganisaties (werkgevers, werknemersorganisaties), Milieu- &

mobiliteitsorganisaties • Brusselse vertegenwoordiging : Bral, Beci, VUB,…4. Externe expertise – studiebureaus:

Verder verloop studies

PlanMER Terzagelegging kennisgevingsdossier - 12 nov 2012 – 11 jan 2013 => o.a. advies BHG Richtlijnen dienst MER: eind jan 2013 Dossier klaar eind april 2013, Comformverklaring dienst MER mei 2013

MKBA Potentieel (modal shift van auto naar OV) Kostprijsramingen (infrastructuur, onderhoud, exploitatie) Potentieel (modal shift) + Kostprijsramingen = MKBA

MCA Afweging 16 criteria voor de verschillende tracévarianten

Resultaten PlanMER + MKBA + MCA = voorkeurtracé door Brusselse en Vlaamse Regering najaar 2013

Interregionale intentie-overeenkomst

Afbakening projecten – voorkeurtracés - infrastructuur Afhankelijk resultaat studies Afhankelijk keuzes BHG

Exploitatie & rollend materieel Afstemmen op bestaand Brussels tramnet

Financiering Principes uit het samenwerkingsakkoord van 1991 Tariefprincipes

Overleg Op basis van het Principieel akkoord tussen de Gewesten

=> Beslissing Brusselse en Vlaamse Regering najaar 2013