Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U....

50
Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

Transcript of Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U....

Page 1: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO)

Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

Page 2: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

2

Overzicht

• In deze sessie• Ontwerpen• Ontwikkelen• Gebruiken

Page 3: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

3

OpleidingsonderdeelADDIE-model

Digitaal studiemateriaalPPP-model

In deze sessie…

Ontwerpen

Ontwikkelen

GebruikenEvaluation

Analysis

Design

Development

Implementation

Pre-productie

Productie

Post-productie

Page 4: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

4

Digitaal studiemateriaal dat……een mix bevat aan media (tekst, beeld,

animaties, lesopnames, oefeningen)(≈ multimedia)

…ondersteunend is voor informatieverwerkende leeractiviteiten(≈ studiemateriaal)

…aangeboden wordt via een cursus (of community) in Toledo(≈ digitaal)

…en – bij voorkeur – gecombineerd wordt met leeractiviteiten gericht op communicatie en evaluatie(≈ onderwijs)

In deze sessie

Page 5: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

5

Lectora Publishing

• Voorbeeld van een softwarepakket om multimediaal digitaal materiaal samen te brengen in een doordachte eenheid ter ondersteuning van één of meerdere leeractiviteiten.

• Kan ook gelden voor:– Powerpoint, Captivate,

Dreamweaver,eXeLearning, enz…

In deze sessie

Page 6: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

6

Screenshot Lectora Publishing

In deze sessie

Page 7: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

7

Toledo

• Elektronische leeromgeving die de organisatie van cursussen en het lidmaatschap ervan beheert.

• Verzameling van toepassingen binnen een website die het mogelijk maakt om informatiedeling, communicatie en evaluatie elektronisch te ondersteunen.

In deze sessie

Page 8: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

8

Ideeën…

Drie hoorcolleges vervangen door groepswerk waarbij studenten informatie verzamelen die

anders in de lessen gedoceerd wordt.

Drie hoorcolleges vervangen door groepswerk waarbij studenten informatie verzamelen die

anders in de lessen gedoceerd wordt.

Studenten actiever maken door hen over een deel van de cursus te laten

discussiëren.

Studenten actiever maken door hen over een deel van de cursus te laten

discussiëren.

Een afgewerkt geheel van de theorie online aanbieden via een combinatie van

tekst, beelden en geluid.

Een afgewerkt geheel van de theorie online aanbieden via een combinatie van

tekst, beelden en geluid.

Studenten helpen om een theorie d.m.v. een animatie toe te passen in de praktijk.Studenten helpen om een theorie d.m.v. een animatie toe te passen in de praktijk.

In deze sessie

Page 9: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

9

Digitaal, dus…

• Keuzes maken op het vlak van:Haalbaarheid

Timing

Budget

Schaal

Technologie

In deze sessie

We tonen vooral voorbeelden op basis van Lectora maar de modellen en principes die in deze sessie aan bod komen zijn eigenlijk van toepassing op het meeste digitale studiemateriaal dat ontwikkeld wordt.

Page 10: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

10

Overzicht

• In deze sessie• Ontwerpen• Ontwikkelen• Gebruiken

Page 11: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

11

Ontwerpen

• Opleidingsonderdeel - ADDIE-model• Digitaal studiemateriaal - PPP-model

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 12: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

12

Opleidingsonderdeel – ADDIE-model

• AnalysisIdee / Concept

Studentenkenmerken

Doelstellingen / Leerdoelen

• DesignWerkvormen

Leeractiviteiten

Evaluatieactiviteiten

• Development“Les”voorbereidingen

Materialen

• ImplementationContacturen

Coaching

Evaluatie

• EvaluationRendement

Werk- / Studiebelasting

Verbeterpunten

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 13: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

13

Voorbeeld

• Doel van het voorbeeld– Relatie tussen opleidingsonderdeel

en digitaal studiemateriaal illustreren

• Context– Opleidingsonderdeel

• Wereldoriëntatie 1 in Kleuteronderwijs HAO

– Leeractiviteiten• Houden van exploratietocht• Aanleggen vruchtenverzameling• Reflectie

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 14: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

14

Voorbeeld - Screenshot

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 15: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

15

Voorbeeld – Digitaal studiemateriaal

• Digitaal studiemateriaalCursustekst

• Sjabloon voor schriftelijk studiemateriaal• Schrijven in leereenheden• Kruisverwijzingen naar Toledo

Werkbundels• Doelstellingen• Omschrijving opdracht• Wijze van indienen• Evaluatiecriteria

Structuur Toledo cursus

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 16: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

16

Voorbeeld - Screenshot

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 17: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

17

Opleidingsonderdeel – ADDIE-model

• AnalysisIdee / Concept

Studentenkenmerken

Doelstellingen / Leerdoelen

• DesignWerkvormen

Leeractiviteiten

Evaluatieactiviteiten

• Development“Les”voorbereidingen

Materialen

• ImplementationContacturen

Coaching

Evaluatie

• EvaluationRendement

Werk- / Studiebelasting

Verbeterpunten

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 18: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

18

Digitaal studiemateriaal – PPP

• Pre-productieResultaten van ADDIE

Scenario

Schermschema’s

Multimedia inventaris

• ProductieTekst productie

Multimedia productie

Leereenheid productie

Uitproberen / Testen

• Post-productiePublicatie

Distributie

Evaluatie

Onderhoud

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 19: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

19

Voorbeeld

• Doel van voorbeeldVoorbeeld van een evolutie van scenario tot

eindproduct(en)

• ContextRITON project

• Interreg II project 2005-2006

Eindproducten• IN-Study, HTML-leereenheden• Lectora CD distributie

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 20: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

20

Voorbeeld - Screenshots

• AchtereenvolgensScenario (bewerkmodus)

Scenario (uitprintbaar script)

Prototype (look & feel + functionaliteit)

Productie 1 – HTML-websites binnen IN-Study (2006)

Productie 2 – Lectora productie op DVD (2008)

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 21: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

21

Voorbeeld – Scenario

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 22: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

22

Voorbeeld – Script

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 23: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

23

Voorbeeld – Prototype

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 24: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

24

Voorbeeld – IN-Study

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 25: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

25

Voorbeeld – Lectora

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 26: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

26

Digitaal studiemateriaal – PPP

• Pre-productieResultaten van ADDIE

Scenario

Schermschema’s

Multimedia inventaris

• ProductieTekst productie

Multimedia productie

Leereenheid productie

Uitproberen / Testen

• Post-productiePublicatie

Distributie

Evaluatie

Onderhoud

Ontwerpen van digitaal studiemateriaal

Page 27: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

27

Overzicht

• In deze sessie• Ontwerpen• Ontwikkelen• Distribueren

Page 28: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

28

Ontwikkelen

• Tekst productie• Multimedia productie• Leereenheid productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 29: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

29

Tekst productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 30: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

30

Tekst productie

• Bestaande materialenWelke teksten zijn er en hoe bruikbaar zijn die?

• Minimale aanpassingenEmbedded support devices

• Toevoegen van leerondersteunende teksten(en eventueel multilmedia)

Bindteksten• Toevoegen van eerder technische instructies

omdat het in multimedia wordt weergegeven

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 31: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

31

Multimedia productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 32: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

32

Multimedia productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 33: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

33

Multimedia productie

• Multimedia zijn assets, bouwstenen• Productie is vaak teamwerk• Technische overwegingen en keuzes

– resolutie– afmetingen

• Principes voor het combineren van media– tekst en geluid– tekst en beeld – beeld en geluid – …

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 34: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

34

Multimedia principes

Tabel overgenomen uit presentatie Prof.dr. Jože Rugelj, Multimedia principes Clark & Mayer (2002)

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 35: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

35

Leereenheid productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 36: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

36

Leereenheid productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 37: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

37

Leereenheid productie

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 38: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

38

Leereenheid productie

• Gebruik van templates• Eén leereenheid of meerdere

leereenheden• Combinatie van multimedia met als doel

het leerproces te ondersteunen

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 39: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

39

Overzicht

• In deze sessie• Ontwerpen• Ontwikkelen• Gebruiken

Page 40: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

40

Gebruiken

• PublicerenIn welk formaat?

• DistributieVia welke weg?

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 41: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

41

Publiceren

• EXE– Dvd/cdrom

– Pre-productie beslissingen

• HTML– Efficiënte distributie van multimedia via internet

– Standaardformaat voor leerpaketten in Toledo

• SCORM– HTML-publicatie met extra mogelijkheden

– Communicatie tussen leereenheid en leeromgeving

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 42: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

42

Voorbeeld – SCORM

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 43: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

43

Voorbeeld - HTML

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 44: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

44

Publiceren

• Auteursomgevingen– Gewenste formaat van publicatie van de

leereenheid– Budget– Competenties– Voorkeuren van de ontwikkelaars– Gewenste media

• Opgelet!– Onafhankelijkheid van de distributie

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 45: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

45

Distribueren

• Distributiekanalen– CD/DVD– E-mail (niet aangeraden voor leereenheden)– Toledo

• Zonder interactie• Met interactie

– Internet

• Zelfde inhoud over verschillende kanalen– Software laat dat vaak toe

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 46: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

46

Voorbeeld

Gebruiken van digitaal studiemateriaal

Page 47: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

47

Overzicht

• In deze sessie• Ontwerpen• Ontwikkelen• Gebruiken

Page 48: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

48

Slot

• Opleidingsonderdeel én studiemateriaal– Ook 1 Word-document is studiemateriaal

• Niet-lineaire maar cyclische processen• Ondersteuning bij ontwikkeling

Ideetje voor leergemeenschap?

Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal

Page 49: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

49

Voorbeelden in deze presentatie

• Voorbeeld ADDIE-modelWereldoriëntatie 1, Roos Steeman, KaHo Sint-Lieven

• Voorbeeld PPP-modelRITON-project, DOO, KaHo Sint-Lieven

• Voorbeeld Tekst productieCursus Akoestiek, Peter van den Broeck (Lieselot Roman)

• Voorbeelden Multimedia productieToledopedia screencast, ICTS-diensten

Microscoop, ICTS-diensten

Tabel Multimedia principes, Clark & Mayer (2002),overgenomen uit presentatie Prof.dr. Jože Rugelj,

Met dank aan…

Page 50: Ontwikkelen van digitaal studiemateriaal Bart D’haenens (KaHo Sint-Lieven - DOO) Bert Coenen (K.U. Leuven – ICTS)

50

Voorbeelden in deze presentatie

• Voorbeelden Leereenheid productieTemplate Lesmateriaal, DOO, KaHo Sint-Lieven

Project Think M&M, Prof. Dr. Lies Sercu

OOF-project Informatievaardigheden (Luc Vandeput)

Cursus Mechanica, ICTS, K.U. Leuven

• Voorbeelden PublicatieSCORM-demonstratie, DOO, KaHo Sint-Lieven

Beagle HTML-publicatie, ICTS, K.U. Leuven

• Voorbeeld DistributieCursus Dynamica, Peter van den Broeck (Lieselot Roman)

Met dank aan…