OnsRecht, mei 2012

32
Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel 4-5 Sociale verkiezingen 7-20 mei 116DE JAARGANG | NUMMER 5 | MEI 2012 8-9 WAAROM DE INDEX BELANGRIJK IS 10-11 JONGEREN OVER DE VAKBOND

description

OnsRecht is het ledenblad van de christelijke vakbond voor bedienden LBC-NVK

Transcript of OnsRecht, mei 2012

Page 1: OnsRecht, mei 2012

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel

4-5Socialeverkiezingen7-20 mei

116de jaargang | nummer 5 | Mei 2012

8-9

WAA R O M D E I N D E X

B E L A N G R I J K I S

10-11

J O N G E R E N OV E R

D E VA K B O N D

Page 2: OnsRecht, mei 2012

RUBRIEKSNAAM

2 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

StandpuntVerkiezingen

CampagneKoopkracht

VernieuwingIndustrie

In de margeOver de grenzen

PC336Internationaal

Arbeids-gericht

InboxWelzijn

FilmFilm

BoekFinanciën

OntwikkelingAlternatief geldDe lezer schrijft

IndexaanpassingUitbetaling vakbondspremie

AchterklapVanmol

3

4

6

8

10

12

13

13

14

15

16

18

19

19

20

22

22

23

24

26

28

30

30

30

30

31

32

europees beleid gaat echt foute kant uitKiezen voor ‘samen’Plannen staatssecretaris voor Fraudebestrijding stemmen Fan positiefindexterroristen hebben het op ons inkomen gemuntSylvie, Thomas en Tom beseffen hoe belangrijk vakbond wel iseconomische werkloosheid bij agfa-gevaertKinderbijslag voor jonge werkzoekenden

Boekhouders, advocaten en architecten weigeren index te veralgemenengriekse vakbonden trachten bevolking weer hoop te geven

Werk je in de zorgsector? Zin om verpleegkundige te worden?

“grens tussen armoede en normaal bestaan is heel dun”Salmon Fishing in the YemenWuthering Heightsdenken als ambacht“Financieel systeem dichter bij de mensen brengen”Loopbaanbegeleiding evolueert naar brede dienstverleningruilhandel terug van weggeweest

Ledenbijdrage in beschutte werkplaatsen

INhOUD

Almaar meer mensen tonen interesse voor ruil-handel. In deze tijden van economische crisis is ruil-handel een aantrekkelijk middel om geld te bespa-ren. Lokale ruilhandel blijkt ook een toffe manier om menselijke contacten aan te zwengelen en het gemeenschapsgevoel te versterken. Ons recht legt uit hoe je kan ‘let-sen’ en focust ook op het Torekesproject in Gent.Lees er alles over op p. 28-29.

© f

oto:

dan

iël

rys

Page 3: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 3

stan

dp

unt.

Europees beleid gaat echt foute kant uitferre wyckmans

algemeen secretaris

een mens zou voortaan schrik heb-ben wanneer er weer een europese top in zicht is. niet omdat circule-ren in het centrum van Brussel voor gewone burgers dan redelijk lastig is. niet omdat ’s avonds op de gezich-ten van sarkozy, merkel of andere camerons kijken zo onvrolijk is. wel omdat de opeenvolgende europese topbijeenkomsten een rekenkundige rij vormen van maatregelen die de werknemers telkens weer op nieuwe saneringen en besparingen prepareren.

Het soberheidsbeleid dat na elk van die vergade-ringen kenbaar wordt gemaakt is sociaal destruc-tief en economisch rampzalig. Meer geleerde men-sen dan ik – Paul Krugman, de Nobelprijswinnaar voor economie, om er maar één te noemen – waar-schuwen al enkele jaren voor de desastreuze gevol-gen van de onfortuinlijke mix die de Europese bewindvoerders uit de hoed toveren. Het recent goedgekeurde Europese stabiliteitsmechanisme, onthoud de verderfelijke afkorting ESM die ons de komende jaren nog menigmaal zuur zal opbre-ken, werd gecombineerd met het zogenaamde Budgettaire Pact. Dit laatste heeft de heel uitdruk-kelijke bedoeling om autonoom in de nationale wetgevingen in te grijpen.Eerst kregen nationale overheden de verplichting om hun begroting, voor ze bij de nationale par-lementen werd ingediend, voor te leggen aan de technocraten van de Europese Commissie. De ver-melde recente maatregelen gaan nog verder: de schuldopbouw van nationale staten wordt bij voor-baat als blijvend Europees onwettelijk bestempeld. Eigenlijk wordt de Grondwet van België gewoon terzijde geschoven. Artikel 174 van de Grondwet maakt het Parlement verantwoordelijk voor reke-ningen en begrotingen. Van de Europese com-missie of een of andere vazallenclub als Ecofin is daaromtrent in de Grondwet geen sprake. Zou een deskundig iemand eens willen bekijken of wat er Europees allemaal bedisseld wordt wel strookt met enkele grondwettelijke principes?

Technocraten

Maar los van de procedurele kant van de zaak is er uiteraard de ernstige bezorgdheid over de inhoud. Het lijkt er staalhard op dat economische groepen en financiële spelers de politieke machtsorganen in de Europese Unie en de nationale staten buiten-spel hebben gezet of ze compleet in de macht heb-ben gekregen. Er is een weloverwogen proces van beleidsconcentratie aan de gang. Technocraten, al

dan niet uit de bankwereld, nemen het roer over en confisqueren het politiek democratisch beleid. Nationale Parlementen staan buitenspel en het Europees Parlement heeft al nooit echt in het spel meegespeeld. Het zogenaamd democratisch defi-cit, een tekort aan democratische inspraak en con-trole, neemt in Europa toe in plaats van af.

Buitenbaan

Daarmee wordt niet alleen ingegrepen in de natio-nale begrotingspolitiek, maar worden ook sociale en syndicale rechten naar de buitenbaan verwezen. Het collectieve overleg wordt als hinderlijk voor de concurrentie beschouwd, net zoals minimum-bepalingen over lonen of andere werknemers-rechten een verstoring van het vrijemarktprin-cipe zijn. Onmiddellijk daarop aansluitend is er het volgende aan de hand: grensoverschrijdende solidariteitsacties en –stakingen worden als een aantasting van Europese concurrentieprincipes beschouwd en daarom zo goed als onmogelijk gemaakt. Syndicale vrijheden en de strijd voor de verbetering of vrijwaring van de arbeidsvoor-waarden, de sociale bescherming, de armoedebe-strijding, het gevecht tegen uitsluiting zullen in de zeer nabije toekomst lastiger te handhaven zijn. Meer dan ooit dreigen juridische argumenten te worden gebruikt om indien nodig via Europese juridische instanties acties als ongeoorloofd te laten beoordelen. Dat is geen kwaadwillige ver-keerde interpretatie, het is de weg die de sane-ringsfanatici en werkgeverslobby’s goed voorbe-reid aan het plaveien zijn.

Geen sociaal beleid

De hele schuldenkwestie maakt onze fundamen-tele bekommernis over fiscale rechtvaardigheid nog prangender. In de Europese logica primeert één principe: minder schulden, dus minder uit-gaven en dan heb je ook minder staatsinkom-sten nodig. Dat eindigt in minder belastingen. Zogenaamd een aantrekkelijk verhaal voor ieder-een, maar het betekent vooral dat er geen verschui-ving van lasten naar vermogens, hoge inkomens, vennootschappen zal komen. En dat je dus geen sociaal beleid meer gevoerd krijgt, want daarvoor zullen de centen ontbreken. Het betekent ook dat een actief tewerkstellingsbeleid alleen nog uit-mondt in het wegsaneren van werkloosheidsuit-keringen en het drukken van de loonkosten.Het is dus geen toeval dat zowel werkgevers als menig Belgisch minister of staatssecretaris de loonkosten als énig agendapunt naar voren schui-ven voor het debat in de komende maanden. Net zoals het geen toeval is dat wij dat slechts als één stukje van het probleem beoordelen. Een breder en ander debat, in België én in Europa, dat is onze eis.  

Het collectieve overleg wordt als hinderlijk

voor de concurrentie beschouwd, net zoals minimumbepalingen over lonen of andere werknemersrechten

een verstoring van het vrijemarktprincipe zijn.

Page 4: OnsRecht, mei 2012

4 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

marijke Persoone

De vakbonden hadden het in de voorbije maanden zwaar te verdu-ren. ‘ouderwets’, ‘maatschappelijk onverantwoord’, ‘alleen begaan met oudere werknemers’, dezelfde verwij-ten doken op in alle europese talen. toeval of niet? waarom moeten de vakbonden in het verdomhoekje? wie heeft daar belang bij? Veel wordt duidelijk als je ziet hoe europa de diepe economische crisis aanpakt.

Europa zou borg staan voor democratie, vol-ledige tewerkstelling en sociale vooruitgang. Maar het pakte iets anders uit. In Spanje, dat zijn arbeidsmarkt versoepelde op aandringen van Europa, vindt meer dan de helft van de jongeren geen baan. En in Nederland krijgen honderdduizenden werknemers te horen dat de pensioenfondsen met hun spaarcenten heb-ben gegokt en dat ze hun oude dag zuiniger zul-len moeten doorbrengen. België wordt na een besparingsronde van elf miljard euro door eurocommissaris Olli Rehn streng aangemaand om nog eens twee mil-jard extra te besparen. Doet België dat niet, dan dreigt het zware boetes te moeten beta-len. Nauwelijks is die operatie achter de rug of het nieuwe huiswerk komt eraan: vijf miljard euro snoeien in 2013, drie miljard in 2014 en nog eens drie miljard in 2015. Ook de index, de pensioenen en de arbeidsmarkt moeten over de hekel. België heeft kennelijk nog te veel sociale bescherming. In Duitsland, het veelgeprezen modelland dat nieuwe tewerkstelling creëerde, zijn er 1,4 miljoen mensen die een soort van job hebben maar te weinig verdienen om menswaardig te leven. Veel werknemers met een mini-job die met elkaar concurreren op de arbeidsmarkt, dat houdt de lonen laag. Eén op zes Europeanen leeft in armoede, maar het aantal miljonairs neemt jaar na jaar toe. In plaats van welvaart voor iedereen creëert het Europese project almaar meer ongelijkheid.

Geen tegenspraak

‘Economic governance’ is nu het motto van Europa. Vrij vertaald: alles in dienst van het kapitaal. De democratische façade brokkelt af. Europese regeringsleiders gedragen zich als waterdragers van de beurzen en de ratingbu-reaus. De ghostwriters van de ‘haute finance’ schrijven de Europese richtlijnen. Hun orde-woorden klinken unisono: openbare dienst-verlening privatiseren, een flexibele arbeids-markt, langer werken en besparen, besparen, besparen, op kap van de werkende bevolking weliswaar. Het echoot als een orakel dat ver-trekt van op de Griekse Acropolis en nazin-dert tot in Charleroi en Zwevegem. Misschien is het vakbondbashen in zo’n context niet zo toevallig.

Kiezenvoor‘samen’

sociale verkiezingen van 7 tot 20 mei

Page 5: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 5

VERKIEzINgEN

Aandeelhouders, bedrijfsleiders en politici rea-geren zenuwachtig, bang dat er een eind komt aan de race naar almaar meer winst. Maar er is nog iets anders dat hen erg nerveus maakt. De asociale crisisremedies zetten de vraag naar rechtvaardigheid en herverdeling hoog op de agenda. Er worden lastige vragen gesteld. Waarom wordt speculatie niet resoluut aan banden gelegd? Waarom blijven de één pro-cent superrijken buiten schot? Waarom betalen alleen gewone mensen belastingen? Waarom krijgen bedrijfsleiders riante bonussen terwijl ze honderden werknemers ontslaan? Waarom betalen grote multinationals geen eurocent belastingen? Woordvoerders van het grote vermogen ver-zinnen, met het angstzweet in de handen, ant-woorden die de lastige vragenstellers het zwij-gen moeten opleggen. Siegfried Bracke (N-VA) wringt zich in bochten om uit te leggen wat voor een ramp het zou zijn voor de armen als er geen rijken zouden zijn. Baron Buysse moet even slikken – of beeld ik me dat maar in? – wanneer hij aan de verzamelde pers uit-legt dat de 434.000 euro loonsverhoging voor ‘ceo’ Bert De Graeve bovenop zijn ‘basisloon’ van 1,78 miljoen euro al lang geleden was afge-sproken.

Voorstellen

Vakbonden en andere sociale organisaties stel-len niet alleen lastige vragen. Ze komen ook aanzetten met hoogst vervelende voorstellen: de notionele intrestaftrek afschaffen, een ver-mogensbelasting invoeren, komaf maken met de belastingfraude.Het onbarmhartige neoliberale antwoord op de crisis duldt geen tegenspraak. Wie nog maar suggereert dat er andere politieke keu-zes mogelijk zijn wordt naar de vorige eeuw gekatapulteerd. Belangen collectief verdedi-gen zou niet meer van deze tijd zijn. Iedereen is nu individueel verantwoordelijk voor het eigen leven, de eigen studies, de eigen loop-baan, de eigen gezondheid, de eigen oude dag. Kamp je met stress of een burn-out of ben je

werkloos? Dan heb je jezelf niet goed gema-naged. Weg met de vakbond en weg met de verzorgingsstaat die de mensen pampert van de wieg tot aan het graf, luidt het. Die kritiek is niet nieuw. In crisisjaren duikt hij telkens opnieuw op.

Kiezen voor ‘samen’

Vakbonden krijgen het verwijt conservatief en ouderwets te zijn. Ouderwets is: vasthou-den aan verworven rechten, lange opzegter-mijnen bij ontslag, de sociale zekerheid en de index verdedigen. Strijden voor het behoud van kwaliteitsvolle en betaalbare openbare diensten en zorg is niet meer van deze tijd. Campagnes voor een eerlijke fiscaliteit jagen investeerders weg en schaden de economie. De bonden moeten dringend moderniseren, zo luidt het. ‘Verantwoordelijke vakbonden’ aan-vaarden dat Europa aan onze lonen en pensioe-nen raakt. ‘Moderne vakbonden’ beseffen dat een flexibele arbeidsmarkt, waarbij patroons goedkoop kunnen ontslaan, een zegen is voor de tewerkstelling. Alleen vakbonden die in dit plaatje passen zullen overleven, stellen de cri-tici. Kortom, een moderne vakbond zou moe-ten zwijgen en knikken. Heel wat vakbondsafgevaardigden voel-den zich door de zware kritiek persoonlijk gekrenkt en aangevallen in hun engagement voor hun collega’s. Maar ze haken niet af. Integendeel, ze voelen zich gesterkt in hun overtuiging dat de vakbond meer dan ooit nodig is. Ze discussiëren erover op het werk, op café, onder vrienden. En het resultaat is hartverwarmend.Duizenden nieuwe kandidaten hebben zich gemeld voor de sociale verkiezingen. Ook jonge mensen willen het opnemen voor hun collega’s. Zij steken hun nek uit voor een solidaire toekomst en voor een economie op mensenmaat. Zij kiezen voor ‘samen’. En jij? Mogen ze op jouw stem rekenen?

Lees meer op www.uwjobonswerk.be en http://sv2012.lbc-nvk.be  

Thatcher achterna

Wanneer ik de recente kritieken

op de vakbonden beluister heb ik

een heel sterk déjà vu-gevoel. aan

het einde van de jaren ’70 werd ik

actief bij de vakbond. Ook toen was

het crisis. is die trouwens sinds-

dien al ooit weggeweest? Met de

regelmaat van een klok kondigden

politici het einde van de tunnel aan.

Ondertussen regende het ontslagen,

herstructureringen, bedrijfssluitingen

en besparingsplannen.

Sinds het midden van de jaren ’70

was er een hardnekkige campagne

tegen de index. ja, ook toen. de

werkende bevolking liet zich niet

doen. Stakingen volgden elkaar op.

Tijdens bedrijfsbezettingen werd

gediscussieerd over zelfbeheer en

de maatschappelijke rol van bedrij-

ven. en ook toen waren aanval-

len op vakbonden en actievoerders

niet uit de lucht. Stakers werden

in bepaalde kranten afgeschilderd

als ‘onverantwoorde avonturiers’.

Vakbondsleiders die niet meewerk-

ten met de operatie matiging kregen

het verwijt ‘dogmatisch’ en passé te

zijn. aanvallen tegen de vakbonden

en aanvallen tegen de verzorgings-

staat en de sociale voorzieningen

kwamen vaak uit dezelfde mond.

en was het niet de Britse premier

Margaret Thatcher die in 1987 de

stelling verkondigde: “There is no

such thing as society. There are indi-

vidual men and women and there are

families…” ? Het was haar overtuiging

dat ieder individu verantwoordelijk

was voor zichzelf en op eigen houtje

de ongefortuneerde medemens

moest helpen. dezelfde iron Lady

verklaarde de oorlog aan de vak-

bonden. Ze noemde ze ‘de Britse

ziekte’ en ‘de binnenlandse vijand’ en

ze liet de Britse mijnwerkersvakbond

infiltreren door de inlichtingendien-

sten. Tot vandaag heeft het Verenigd

Koninkrijk erg repressieve antivak-

bondswetten.

Het huidige rondje vakbond-

bashen is niets nieuws onder de

zon. Organisaties die werknemers

verenigen om een samenleving uit te

bouwen op solidaire basis zijn altijd

een doorn in het oog voor wie rende-

ment en winst als hoogste goed ziet.

Twee manieren om geldig te stemmen

Mijnheer a Mijnheer a

Mijnheer C Mijnheer C

Mevrouw B Mevrouw B

Mevrouw d Mevrouw d

1 2 ACV

Mijnheer a Mijnheer a

Mijnheer C Mijnheer C

Mevrouw B Mevrouw B

Mevrouw d Mevrouw d

1 2 ACV

met een lijststem

je kiest voor het aCV én

je stemt in met de volg-

orde van de kandidaten

op de lijst. je kleurt het

bolletje bovenaan de

tweede lijst.

met naamstem(men)

Wil je liever een andere volgorde op de lijst? dan kan

je één of meerdere naamstemmen uitbrengen. je

kleurt het bolletje achter één of meerdere namen op

de aCV-lijst. Let er wel op dat je niet méér naamstem-

men uitbrengt dan er effectieve mandaten te begeven

zijn. dan wordt je stem opnieuw een lijststem.

Page 6: OnsRecht, mei 2012

6 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

Denis Bouwen

een delegatie van het financieel actie netwerk (fan) ging op 6 maart op de koffie bij john crombez, de staatssecretaris voor fraudebestrijding. Beide partijen zullen elkaar in de toekomst gere-geld ontmoeten. guido Deckers, die het thema rechtvaardige fis-caliteit volgt bij het acV, vertelt over de ontmoeting met crombez.

ons recht: Verwacht het FAN meer van deze staatssecretaris dan van zijn voorgangers in de strijd tegen fiscale en sociale fraude?guiDo Deckers: “Jazeker. Vorige fede-rale regeringen maakten altijd plannen om fraude te bestrijden maar pakten het alle-maal weinig efficiënt aan. John Crombez wil ernstig werk leveren maar wettelijk heeft hij maar beperkte mogelijkheden. De staatsse-cretaris maakt van de nood een deugd en pakt de fraude aan met de middelen die hij heeft. Een voorbeeld is de manier waarop hij het misbruik van managementvennoot-schappen wil aanpakken.”

ons recht: Crombez wil de klemtoon leggen op de strijd tegen ‘de grote georganiseerde fraude’?guiDo: “Ik ben bang dat de staatssecretaris de grote georganiseerde fraude maar moei-lijk zal kunnen uitroeien. Het bankgeheim is nog niet helemaal opgeheven en er is nog altijd geen vermogenskadaster. Twee ele-menten die nodig zijn om fraude efficiënt te

bestrijden.”“Grote fraudeurs kunnen hun straf ontlopen door een minnelijke schikking te treffen. Een groot schandaal. Na het faillissement van Sabena bleek dat de nationale luchtvaart-maatschappij een zwarte kas gebruikt had om het loon van haar kaderleden te verdub-belen. Een kwalijke zaak voor het bedrijf, de fiscus en de sociale zekerheid. De ver-zekeraar Axa Assurances Vie Luxembourg speelde een sleutelrol in het fraudedossier. Maar Axa betaalde een boete van twee mil-joen euro en kwam zo niet voor de rechter. Tweehonderd gewezen Sabéniens klaagden de gang van zaken aan maar vingen bot. De wet op de minnelijke schikking is een mooi voorbeeld van klassenjustitie. Zelfs de Liga voor de Mensenrechten voert actie om de wet af te schaffen.”

Gespecialiseerde teams

ons recht: De staatssecretaris wil gespeci-aliseerde teams inzetten en onderstreept de belangrijke rol die justitie moet spelen.guiDo: “Hij heeft gelijk. Je hebt gespecia-liseerde teams nodig om de ingewikkelde fraudeconstructies te kunnen ontwarren. De diverse sociale en fiscale controlediensten moeten dan ook optimaal samenwerken. En justitie moet ook zijn rol spelen. De verjaring van grote fraudezaken had als gevolg dat er een commissie fiscale fraude werd opgericht. Die commissie deed 108 voorstellen om de grote en georganiseerde fraude terug te drin-gen. Eén van de voorstellen is bijvoorbeeld om justitie efficiënter te laten werken door

het ‘una via’-systeem. Dankzij dat systeem wordt erg snel beslist wie een fraudedossier zal behandelen, het gerecht of de fiscus. Hoe dan ook een vooruitgang. Want nu werkt de Bijzondere Belasting Inspectie (BBI) soms vier of vijf jaar aan een dossier en moet het daarna alsnog bij het gerecht belanden. Daar mogen ze dan helemaal van nul beginnen. In de toekomst zou een ‘una via’-comité uitma-ken wie een dossier behandelt. Bij justitie zou elk hof van beroep een gespecialiseerd parket tegen grote belastingfraude krijgen, het fiscaal auditoraat.”ons recht: Crombez hoopt door de strijd tegen fiscale en sociale fraude 720 miljoen euro per

jaar binnen te halen. Maar volgens het FAN wordt er elk jaar voor 20 miljard euro gefrau-deerd?guiDo: Volgens een studie van de Oostenrijkse professor Friedrich Schneider zou de zwarte economie in België in 2010 maar liefst 17,9 procent van het bruto bin-nenlands product (BBP) vertegenwoordi-gen. Alleen in Griekenland, Italië, Spanje en Portugal is het nog erger. Op basis van de studie van Schneider kom je voor ons land zelfs uit op een geschatte fraude van 61 mil-jard euro. Volgens fiscaal expert Michel Maus

Plannen staatssecretaris voor Fraudebestrijding stemmen FAN positief

“john crombez heeft wel maar beperkte mogelijkheden”

alleen in griekenland, italië, Spanje en Portugal is de zwarte economie nog groter.

© f

oto:

imag

eglo

be

Page 7: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 7

CAMPAgNE

liep de Schatkist in 2010 maar liefst 26 miljard euro aan inkomsten mis als gevolg van fraude. Als we de fraude in België kunnen beperken tot het niveau in de recht-streekse buurlanden, doen we acht miljard extra in de Schatkist belanden. Vergeleken met dat bedrag is de doelstelling van John Crombez dus nog erg miniem.”

malafide onderaannemers

ons recht: De ministerraad keurde op 24 januari 2012 een pakket van 16 maatregelen goed ter bestrijding van fiscale en sociale fraude. Welke van die maatregelen vind jij bijzonder positief of waardevol?guiDo: “De maatregelen tegen malafide onderaannemers vind ik erg goed. In de bouw werden op dit vlak eerder al maatre-gelen genomen. Die aanpak wordt nu uitge-breid naar de vleesindustrie en andere frau-degevoelige sectoren.”

“In de bouwsector wordt vaak gewerkt met ingewikkelde constructies met aannemers en onderaannemers. Voor een opdrachtgever een overeenkomst afsluit met een aannemer, heeft hij er alle belang bij om te weten of die aannemer schulden heeft bij de fiscus of de RSZ. De opdrachtgever is immers hoofdelijk aansprakelijk voor het volledige schuldsaldo van zijn aannemer. Hij is niet hoofdelijk aan-sprakelijk als hij respectievelijk 35 of 15 pro-cent inhoudt op elke factuur van de aanne-mer die hij betaalt en dat geld rechtstreeks aan de RSZ of fiscus stort. De schuld van de aannemer wordt zo afbetaald. Die regel geldt ook wanneer de aannemer op zijn beurt een

onderaannemer in dienst neemt. Van zodra een opdrachtgever een contract afsluit moet dat worden gemeld bij de RSZ.”

“Naar het voorbeeld van wat er in de bouw gebeurt, wordt nu voor andere sectoren een wettelijk kader uitgewerkt om een sys-teem van hoofdelijke aansprakelijkheid voor sociale en fiscale schulden in te voeren of te verfijnen. Die hoofdelijke aansprakelijkheid wordt ook doorgetrokken voor de betaling van het loon. In sommige sectoren bestaan er ingewikkelde constructies om onderbe-taalde arbeidskrachten te laten werken zon-der een sanctie te riskeren. Dat probleem werd de jongste jaren nog groter omdat de grenzen binnen de Europese Unie werden opengesteld. Wie profiteert wanneer per-soneel ondermaats wordt betaald, zal door een aanpassing van de wet niet langer vrij-uit gaan.”

managementvennootschappen

ons recht: Crombez heeft ook beloofd om iets te ondernemen rond de managementvennoot-schappen die sommigen gretig misbruiken om belastingen te ontwijken. guiDo: “De staatssecretaris verdient een pluim omdat hij het misbruik van manage-mentvennootschappen niet wil laten voort-duren. Maar organisaties als het VBO en Unizo saboteren de boel door de Raad van State in te schakelen.”

“Er is een antimisbruikbepaling voor opera-ties die louter en alleen dienen om belastin-gen te ontwijken. Crombez wilde die bepa-ling aanpassen omdat ze door allerhande rechtspraak niet efficiënt werd toegepast. Met de nieuwe regeling zou de fiscus con-structies kunnen aanpakken die als hoofd-doel hebben belastingen te ontwijken en die in strijd zijn met de belastingwetgeving. De belastingplichtige zou de fiscus ervan moe-ten overtuigen dat het hoofddoel niet was om belastingen te ontlopen. Als dat niet zou lukken, zou de fiscus de operatie kun-nen ‘herkwalificeren’. Volgens belastingex-perts kreeg de fiscus zo een bazooka in han-den. Die kritiek werd gevolgd door de Raad van State, die waarschuwde voor een moge-lijke onverenigbaarheid met de Grondwet. De fiscus zou de bevoegdheid krijgen om belastingen te heffen, terwijl dat volgens de Grondwet de bevoegdheid van het par-lement is.”

“De regering had oren naar de kritiek en liet aan de werkgevers weten dat de wet zou wor-den aangepast. In de nieuwe wet staat nu dat de fiscus een dubbel bewijs moet leveren om een fiscale constructie te kunnen aan-pakken. Fiscalisten zijn blij met de aanpas-sing omdat de macht van de belastingdienst wordt beperkt.”  

Actie rond Tax Justice Day op 31 mei

“Belastingen zijn de prijs voor onze

beschaving en voor onze sociale wel-

vaartstaat. Het is de mooiste uitvinding

van de democratie. als verantwoor-

delijke burger wil ik die belastingen

betalen. als ze rechtvaardig zijn.” dat

verklaarde de gerenommeerde filmre-

gisseur Luc dardenne vorig jaar, meer

bepaald op de eerste Tax justice day

op 31 mei 2011.

Op 31 mei van dit jaar organiseert het

Financieel actie netwerk (Fan) haar

tweede feestelijke Tax justice day, de

dag van de rechtvaardige Fiscaliteit.

Veel reden om te feesten is er niet. de

aanvallen tegen de progressiviteit van

ons belastingsysteem gaan gewoon

door en het zijn nog altijd de gewone

mensen die de meeste belastingen

betalen. Ook de nieuwe federale rege-

ring laat het grote geld voort ontsnap-

pen. redenen genoeg dus om actie te

voeren!

de Olympische spelen komen eraan

en dan worden er medailles uitgereikt.

Ter gelegenheid van Tax justice day

worden nu medailles uitgereikt aan

veel mensen, met daarop een speciale

boodschap. een medaille heeft twee

kanten. enerzijds heb je de diensten

die openbaar worden verstrekt, ander-

zijds moeten die wel worden betaald

dankzij belastingen. de belastingdruk

is nu wel erg onrechtvaardig verdeeld.

eind mei zal het Fan bij de treinrei-

zigers, de gewone belastingbetalers,

in Vlaanderen actie voeren. Het Fan

ijvert voor rechtvaardige belastin-

gen en verdedigt het openbaar ver-

voer en andere openbare diensten. in

Franstalig België wordt actie gevoerd

door de vrienden van het réseau

pour la justice Fiscale (rjF). na de

lokale acties aan een aantal treinsta-

tions sporen zoveel mogelijk ‘belas-

tingspookjes’ van het Fan en rjF naar

Brussel-Centraal. daar worden op een

nationale persmeeting met animatie

drie olympische medailles uitgereikt.

Publieke financiën zijn noodzakelijk

voor een sterke publieke en sociale

dienstverlening. Mensen met grote

vermogens moeten meer worden aan-

gesproken via een vermogenskadaster

en een vermogensbelasting. de sterk-

ste schouders moeten eindelijk ook

de zwaarste lasten dragen. Zoiets is

alleen mogelijk als er een vermogens-

belasting komt.

Op www.hetgrotegeld.be kom je meer te weten over het FAN.

Het Financieel Actie Netwerk (FAN) verwacht veel van de nieuwe staatssecretaris voor Fraudebestrijding, John Crombez.

Page 8: OnsRecht, mei 2012

8 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

KOOPKRAChT

Indexterroristen hebben het op ons inkomen gemunt

kandidaten genoeg om koopkracht werknemers te ondermijnen

ferre wyckmans en frans geerts

er is een merkwaardige wed-strijd aan de gang. De inzet is om het meest drastisch de automa-tische indexering van lonen en sociale uitkeringen van de tabel-len te halen. Bij de Vlaamse chris-tendemocraten en de Vlaamse en waalse liberalen zijn er die in een nek-aan-nek-race strijden om de n-Va daarbij naar de kroon te ste-ken. met hardnekkigheid worden voorstellen gelanceerd die alle-maal variaties op hetzelfde thema zijn. allemaal mikken ze op lagere loonkosten voor de werkgevers en allemaal resulteren ze in minder koopkracht voor de werknemers.

Hendrik Bogaert (CD&V), de staatssecretaris voor Ambtenarenzaken en Modernisering van de Openbare Diensten, formuleerde naar eigen zeggen een ‘behoedzaam en redelijk voorstel’. Hij wil vier jaar lang één procent indexaanpassing niet toepassen. Maar zoiets komt wel neer op twee index-sprongen.Er is bij dit alles één voordeel, dat van de duidelijkheid. De werkgevers winnen altijd, de werknemers verliezen altijd. Zo

eenvoudig helder kan politiek soms zijn. Niks in de zakken (al zeker niet meer in die van de werknemers), niks in de mouwen.Dit alles in het belang van de concurrentie-kracht, met altijd opnieuw dezelfde perfide redenering: de werknemers leveren in om de bedrijfsresultaten op te krikken. Foute boel, we blijven het zeggen. In het verleden bleek de index een uniek middel om de koop-kracht op peil te houden. Zonder de aanpas-sing van de lonen aan de levensduurte zou de koopkracht zijn gedaald. De indexering behoedde de Belgische economie voor een erg onfortuinlijke tuimeling naar beneden. Daarom nog even het ABC van de automati-sche indexering op een rijtje. Op de website van de Federale Overheidsdienst Economie vind je ook bijzonder duidelijke informatie over dit onderwerp: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/consump-tieprijzen/.

Automatische indexering

De automatische indexering is het mecha-nisme dat de lonen en de sociale uitkeringen automatisch aanpast aan de levensduurte. Zo’n automatische indexering is uniek in Europa. Hierdoor wordt de koopkracht van alle loon- en weddetrekkenden en alle uitke-ringstrekkers in ons land beter beschermd dan in het buitenland. Het is een systeem dat

solidariteit tot stand brengt tussen de werk-nemers van de verschillende sectoren en tus-sen actieve en niet-actieve werknemers. Dat moet vooral zo blijven want het is een factor van sociale en economische stabiliteit.

In onze buurlanden moeten de vakbon-den bij de sectoronderhandelingen telkens opnieuw de eis op tafel leggen om het koop-krachtverlies, veroorzaakt door de inflatie, in te halen. Wordt er geen cao afgesloten, dan is er geen loonsverhoging en ook geen koopkrachtaanpassing.Onze automatische indexering is, behalve voor de sociale uitkeringen en de lonen in de openbare sector, niet bij wet geregeld maar door cao’s in de sectoren. Vandaar de vari-anten in ‘modaliteiten’ en tijdstippen van indexering. Toch zijn er nog altijd werkne-mers voor wie de automatische indexering niet is gegarandeerd omdat ze de pech heb-ben dat hun paritair comité niet functio-neert. Er is dus extra werk aan de winkel. De toepassing van de index moet worden uitgebreid, niet ingekrompen. Met alle aan-vallen op de index zal het erg hard nodig zijn om weerwerk te bieden.

Begrippen die je moet kennenInflatie

Inflatie betekent dat de prijzen stijgen waar-door je met hetzelfde bedrag almaar min-der kan kopen. Als de lonen parallel met de inflatie stijgen, blijft de koopkracht gelijk. Lonen of prijzen die niet aangepast zijn aan de inflatie zijn nominale lonen of prijzen. In reële lonen of prijzen is de inflatie inbegre-pen. De inflatie wordt gemeten door middel van de index der consumptieprijzen.

Index der consumptieprijzen

Deze index geeft de evolutie aan van de totale kostprijs van de volledige index-korf. In die korf vind je zo’n 500 produc-ten en diensten die de gemiddelde Belg

‘consumeert’. Deze index zou de evolutie weergeven van de levensduurte. Maar dat

is slechts ten dele waar. Het gaat immers enkel over ‘consumptieprijzen’ en niet over ‘investeringen’. Dat betekent concreet dat de aankoop van een woning niet wordt meegerekend. Maar de aankoop van een woning neemt wel een belangrijke hap uit het gezinsbudget.

Spilindex

Als lonen de spilindex volgen, betekent dit dat ze worden aangepast aan de levens-duurte, telkens wanneer de prijzenindex een bepaalde grens overschrijdt. Zo zul-len bijvoorbeeld bij een spil van twee pro-cent de lonen met twee procent worden verhoogd telkens wanneer het prijsniveau met twee procent is toegenomen. De spil-index volgt dus de levensduurte met een zekere vertraging. Te meer daar in nogal

wat gevallen die spilindex gedurende twee opeenvolgende maanden moet zijn over-schreden voor hij wordt toegepast.

Periodieke index

Bij een periodieke indexering wordt de aan-passing van de lonen aan de levensduurte op geregelde tijdstippen doorgevoerd. Zo kunnen de lonen bijvoorbeeld jaarlijks op 1 januari of per trimester worden aangepast. De duur van deze periodes wordt bepaald in een collectieve arbeidsovereenkomst en kan dus van sector tot sector verschillen.

Indexcommissie

De indexcommissie is een raadgevende commissie, samengesteld uit zeven acade-mici en telkens zeven vertegenwoordigers

Het ACV start met een grote campagne rond het behoud van de index. Meer daarover lees je op www.indexo.be.

Page 9: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 9

RUBRIEKSNAAM

Welke politieke ingrepen waren er al?de automatische indexering is meer dan

eens aangevallen en gemanipuleerd, met

als doel om loonaanpassingen af te rem-

men.

een voorbeeld dat tot de verbeelding

spreekt is ‘de kwestie van het broodje’

uit 1965. Het broodje vertegenwoor-

digde alle kleine bakkerijproducten in

de toenmalige indexkorf. de bakkers

vroegen een prijsverhoging voor brood,

broodjes, sandwiches en koeken. de

minister van economische Zaken keurde

alle prijsverhogingen goed, behalve die

van het broodje, want die zou de index

doen stijgen.

een andere indexmanipulatie speelde

zich af in de hete zomer van 1976. de

droogte had de prijzen van groen-

ten, fruit en aardappelen de hoogte in

gejaagd. Om te vermijden dat daardoor

de index te snel zou stijgen liet de minis-

ter van economische Zaken drie maan-

den lang de index berekenen zonder

rekening te houden met die producten.

Sprongen

de zwaarste aanval op de index

had plaats ten tijde van de regering

Martens-gol: de zogenaamde index-

sprongen. drie jaar na elkaar werd bij

wet een loonindexering van twee pro-

cent ingehouden. daar dragen we nu

nog altijd de gevolgen van. de drie niet

toegekende indexaanpassingen (1981 –

1982 en 1983) werden vanaf 1984-85-86

doorgestort naar de sociale zekerheid.

de werkgevers beweren nog altijd dat zij

dus een hogere bijdrage aan de sociale

zekerheid moesten betalen. dat klopt

dus helemaal niet. de werknemers kre-

gen de loonaanpassing niet zelf, het geld

werd doorgestort aan de sociale zeker-

heid. Het zijn dus de werknemers die

extra aan de sociale zekerheid hebben

bijgedragen.

Sinds 1987 werden de indexaanpassin-

gen opnieuw toegepast, maar wel op

het loon van vóór de indexsprongen uit

1981. daardoor laten de gevolgen zich

nu nog altijd voelen. dat zit zo. Stel dat

je een maandloon had van 1.500 euro in

1982, dan was je loon eind 1986 zonder

indexsprongen opgelopen tot 1.720 euro

in plaats van 1.864 euro. in 1987 werd de

indexering van twee procent verrekend

op het loon van 1.720 euro en niet op dat

van 1.864 euro. Zo blijft het negatieve

effect van de indexsprongen doorwer-

ken. de gecumuleerde achterstand door

de indexsprongen is inmiddels al opgelo-

pen tot een maandloon per jaar.

Tragere indexaanpassing

een andere vorm van manipulatie is

het vertragingsmechanisme dat inge-

voerd werd in september 1983. Sindsdien

gebeurt de indexaanpassing van de

lonen niet meer op basis van het maan-

delijks indexcijfer, maar op basis van het

rekenkundig gemiddelde van de index-

cijfers van de voorbije vier maanden. dat

resulteert in wat officieel ‘ de afgevlakte

index’ heet.

Ook de gezondheidsindex die sinds 1994

van kracht is betekent een manipulatie

die de index afslankt. de waarde van dat

indexcijfer wordt berekend door alcoho-

lische dranken (in de winkel gekocht of

in een café geconsumeerd), tabakswa-

ren en motorbrandstoffen, met uitzon-

dering van LPg, uit de indexkorf te halen.

de gezondheidsindex stijgt minder

snel en zo gaat er koopkracht verloren,

zeker wanneer de olieprijzen de hoogte

inschieten. Op http://statbel.fgov.be/nl/

statistieken/cijfers/economie/consump-

tieprijzen/ kan je de gevolgen hiervan zo

aflezen.

van werknemers- en werkgeversorganisa-ties. Ze komt elke maand samen om het maandelijkse indexcijfer te bepalen en geeft advies bij hervormingen van de index. Voor de Tweede Wereldoorlog werd ze de ‘commissie van het dure leven’ genoemd.

Indexkorf

In de indexkorf zitten goederen en dien-sten waarvan de prijzen elke maand wor-den genoteerd om het indexcijfer te bere-kenen. De samenstelling van de korf wordt om de twee jaar lichtjes bijgestuurd en om de acht jaar grondig herzien om gelijke tred te houden met veranderende eet- en drinkgewoonten, nieuwe vormen van vrijetijdsbesteding, nieuwe toestellen op de markt. Hiervoor baseert de index-commissie zich op de resultaten van het

huishoudbudgetonderzoek.Na lichte aanpassingen in 2008 en 2010 telt de korf nu 520 producten. Die producten, ook ‘getuigen’ genoemd, worden ‘gewogen’ in functie van hun belang in het huishoud-budget. Stel bijvoorbeeld dat de prijs van een wasmachine gelijk is aan de maande-lijkse huurprijs van een flat, dan zal die huurprijs toch zwaarder doorwegen in de korf omdat er wel maandelijks huur moet worden betaald, maar niet elke maand een nieuwe wasmachine wordt gekocht. Daarnaast is er ook een ‘geografische weging’. De prijzen van de ‘getuigen’ wor-den genoteerd op 65 verschillende plaatsen in België (lokaliteiten) en daarna gewogen in functie van het inwonersaantal. De weging ent zich op de uitgaven van een gemiddeld gezin. Dat valt nadelig uit voor gezinnen met een laag inkomen. Zo laat de

indexweging de huurprijs meetellen voor slechts zes procent. Voor mensen met een laag inkomen bedraagt de huur vaak 30 procent of meer van hun budget. Voeding wordt op 20 procent van de gezinsuitgaven geschat, terwijl arme gezinnen ongeveer 30 procent van hun inkomen aan voedsel spenderen.Vermits de weging van de producten te wei-nig het uitgavenpatroon weerspiegelt van de lage inkomens, gaat hun levensstan-daard er jaar na jaar op achteruit. Voor de loontrekkenden kunnen de vakbonden loonsverhoging eisen om het reële koop-krachtverlies ongedaan te maken. De enige manier om dat verlies te compenseren voor de uitkeringstrekkers is het welvaartvast maken van de sociale uitkeringen. Vandaar dat dit voor de vakbonden altijd een belang-rijk strijdpunt is geweest.  

© f

oto:

imag

eglo

be

Page 10: OnsRecht, mei 2012

10 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

RUBRIEKSNAAM

Denis Bouwen

Zijn jongeren niet meer warm te krijgen voor de vakbond? Best wel. alleen uiten ze graag opbou-wende kritiek en hebben ze een eigenzinnige kijk op de vak-bond anno 2012. ons recht laat drie jongeren aan het woord, de franstalige sylvie legrand en twee Vlamingen, tom windey en thomas Plesters. sylvie is lid van de franstalige tegenhanger van de lBc-nVk, de cne. tom en thomas zijn aangesloten bij de lBc-nVk.

“Aan het eind van mijn studies, in december 2008, werd ik lid van de CNE”, vertelt Sylvie Legrand. “Ik werd lid op aanraden van mijn moeder, die zelf werkt in het ‘Maison de l’Emploi’. Jonge en oudere vrienden advi-seerden me eveneens om lid te worden van de vakbond. Aanvankelijk was ik vooral lid om een werkloosheidskas te hebben en om beter mijn rechten als werkneemster te ken-nen. De meeste van mijn familieleden waren al lid van de CSC (ACV). Toen ik een vakbond zocht, ging ik dus geen rondje maken maar besefte ik meteen dat ik bij de CNE moest zijn.”

“Op een kleine onderbreking na ben ik al bijna mijn hele leven lid van de vakbond”, legt Tom Windey uit. “Mijn vader was altijd lid van de vakbond en zette zich in voor de plaatselijke afdeling. Ik kreeg de vakbond dus met de paplepel ingegoten. Meer en meer besef ik dat een vakbond echt nuttig en nodig is.”

“Toen ik een jaar of zes geleden bij Imtech Infra begon, werd ik meteen lid van de

LBC-NVK”, herinnert Thomas Plesters zich. Dat gebeurde deels uit traditie. Ik kom uit een familie waar de vakbond goed vertegen-woordigd is.”

rechten en plichten

ons recht: Welke rol moet de vakbond spelen in jullie werkomgeving?sylVie: “In de non-profit werken is niet altijd zo vanzelfsprekend. De mensen in onze sec-tor zijn dikwijls niet goed genoeg geïnfor-meerd over hun toekomst als werknemer. Of misschien zoeken ze niet genoeg naar informatie. Misschien zou mijn vakbond me meer kunnen informeren over mijn rech-ten en plichten als werkneemster. Als ik aan andere jongeren in de non-profit denk, zie ik dat ze te weinig kaarten in handen hebben om voor zichzelf op te komen. Ik moet mijn mening dus wel nuanceren. Misschien ga ik zelf te weinig op zoek naar informatie.”thomas: “De vakbondsafvaardiging kan sturend optreden wanneer er beslissingen moeten worden genomen op bedrijfsniveau. In die afvaardiging zitten mensen die wor-den verkozen om de werknemersbelangen te verdedigen in de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). De leden van de vak-bondsafvaardiging moeten hun houding zoveel mogelijk aftoetsen bij de rest van de werkvloer.”tom: “Ik zie de vakbond als bemiddelaar tus-sen werkgever en werknemer. Beide kanten moeten begrip opbrengen en inzicht tonen. De vakbonden moeten hun rol wel aan de huidige tijd aanpassen. Het is gelukkig lang geleden dat werknemers in het Westen nog sterk onderdrukt werden en alleen maar plichten hadden. Met dank aan onze

grootouders. Er wordt nog te vaak vanuit de vroegere inzichten gewerkt. Bedrijven besef-fen almaar beter dat ze gezond kunnen zijn als het aan de basis goed zit. Je moet niet alleen vechten voor rechten voor werkne-mers maar voor een evenwicht dat werkbaar is voor iedereen. Zeker in deze economisch onstabiele tijden.”

Kritiek

ons recht: Wat vinden jullie van de werking van jullie vakbond?sylVie: “Ik kan daar moeilijk over oordelen. Mijn contacten met de CNE (ACV) beperkten zich vooral tot vragen over mijn rechten als werkneemster met een deeltijds of viervijfde contract. Met het kantoor in Nijvel had ik wat conflicten toen ik werkloos werd. Ik werd van het kastje naar de muur gestuurd en diverse van mijn documenten raakten verloren. In een e-mail aan de verantwoordelijke verwees ik daar ook naar. Daarna werd de situatie heel vlug aangepakt en opgelost. Jammer dat het zover moest komen voor een gewoon organi-satorisch probleem.”

“Mijn zus had enorme moeilijkheden met het ACV in haar eerste jaar als werkneem-ster. Ook toen moesten we aan één van onze vrienden, die bij het ACV werkt, vragen om tussenbeide te komen. Zonder tussenkomst van die vriend had mijn zus heel wat geld moeten terugstorten, wat ze nooit verwacht had. Uiteindelijk werd de gevraagde terugbe-taling geannuleerd.”tom: “Met de algemene werking kom ik zelden in contact. Maar ik ervaar wel dat gestelde vragen snel en correct worden behandeld. Lastig is dat de merknaam LBC-NVK niet zo sterk aanwezig of bekend is. In mijn bedrijf, Imtech Infra, hebben we

Sylvie, Thomas en Tom beseffen hoe belangrijk vakbond wel is

“er zijn genoeg geëngageerde jongeren met een sterke mening”

Page 11: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 11

VERNIEUWINg

betrekkelijk veel jonge werknemers en een jonge directie. Doorgaans weten collega’s onder welk paritair comité ze vallen – omdat zoiets op het loonstrookje staat – en of ze lid zijn van het ACV, het abvv of de blauwen. Maar weinigen weten dat de bediendepoot van het ACV eigenlijk LBC-NVK heet.”thomas: “De basis is er al om de vakbond te moderniseren. Je hebt al vormen van persoonlijke begeleiding, het opleidings-centrum voor paritair comité 218 (Cevora), de opleidingsdagen. Maar veel informa-tie bereikt het publiek niet genoeg. Spijtig. Jammer is ook dat ik wel mijn vakbondsbij-drage betaal maar geen vakbondspremie heb in PC 218. Ik hoef geen geld terug te krijgen maar wil wel weten dat het gebruikt wordt om de vakbond beter te laten draaien. Met de vakbondspremies in een reeks sectoren krijg je volgens mij een groep slapende leden die niet bezig zijn met de vraag wat er met de centen gebeurt.”

Verkeerd beeld

ons recht: Hebben mensen een goed beeld van de vakbond?sylVie: “Ik denk dat het beeld van de vak-bond niet goed is. Er wordt vaak verwezen naar gevallen waarin de vakbond niet hielp. Maar zelden wordt er verteld over situaties waarin de vakbond wél het verschil maakte. Zo krijgen mensen natuurlijk een verkeerd beeld van de vakbonden. Eén van mijn vrien-dinnen wil zich nu aansluiten bij een vak-bond. Maar ze gaat eerst alle organisaties af. Ze vertelt over wat ze ziet en meemaakt, echt bemoedigend is het niet, het is allemaal zo ingewikkeld. Soms heb je ook schrik om bij de vakbond te gaan omdat sommige werkge-vers daar slecht op reageren. Wie weet ver-lies je wel je werk door lid te worden?”

thomas: “Vrienden en jongeren zien de vak-bond vaak als iets oubolligs dat vooral belan-gen van vroeger verdedigt voor de oudere generatie. Iedereen van mijn leeftijd is er al lang van overtuigd dat we langer zullen moe-ten werken. Het is naast de kwestie om daar een punt van te maken en er een algemene staking rond te organiseren, vind ik. Over de algemene staking van eind januari werd trouwens heel onduidelijk gecommuniceerd door de bonden.”tom: “Bij Imtech Infra is het beeld van de vakbond redelijk gunstig. Toen er op 30 janu-ari die algemene staking was, deden rede-lijk wat mensen eraan mee. Ze begrepen de motieven wel maar vroegen zich ook af of er niet te pas en te onpas wordt gestaakt. En ze vroegen zich af of te veel stakingen het imago van België en de economie niet dreig-den te ondermijnen. Zelf denk ik dat we als vakbond misschien beter front vormen met de werkgevers. De politiek beslist van alles in naam van het volk maar laat werknemers en werkgevers opdraaien voor haar wanbeleid.”

Vernieuwing

ons recht: Doet de vakbond genoeg voor jon-geren?sylVie: “Ik vind van niet. Na je studies, zelfs hogere studies, ben je veel te weinig geïn-formeerd over wat je moet doen en waarom. Over wat je te wachten staat en wat je moet ondernemen. Gelukkig heb ik een mama die mij flink wat informatie gaf. Jammer toch dat jongeren geen informatie krijgen voor ze de schoolbanken verlaten. Ze zouden veel beter moeten weten wat er allemaal op hen afkomt.”

“Jonge leden van de vakbond worden te veel aan hun lot overgelaten. Ik schreef me in als lid, kreeg een betalingsdocument en dat

was het dan. Er werd niets verteld over de diverse mogelijke vormen van dienstverle-ning. Je krijgt wel documenten om te lezen maar je zou toch ook mondeling een mini-mum aan informatie moeten krijgen.”tom: “De vakbond kan zeker beter doen. Nu zijn er voor jongeren vaak nog te veel vraag-tekens. Onze grootouders leverden grote inspanningen voor verworvenheden die nu vanzelfsprekend worden gevonden. Hierdoor ontbreekt vaak het gevoel dat die verwor-venheden moeten worden verdedigd.”thomas: “De vakbond mikt teveel op behoud en te weinig op vernieuwing. Er wordt te weinig geluisterd naar jongeren. Soms heb-ben jongeren dezelfde waarden als ouderen maar vragen die gewoon om een eigentijdse vertaling. Ik vind solidariteit bijvoorbeeld een mooi begrip maar je moet de link zien te leggen met de waarden van het individu. Waarom kan er geen forum zijn waar ik kan discussiëren met mogelijke gelijkgezinden? Op zo’n forum zou ik me misschien veel meer thuis voelen dan in het brede PC 218.”

Indignados

ons recht: Wat kan de vakbond doen om meer voeling te krijgen met twintigers en dertigers?sylVie: “Op straat zie je dikwijls mensen die je trachten te overtuigen om lid te worden van deze of gene organisatie. Ik beweer niet dat de vakbond die toer moet opgaan. Maar een opinieonderzoek zou heel wat perti-nente gegevens kunnen opleveren voor de vakbond. In dit interview antwoord ik op jul-lie vragen en geef ik mijn mening. Heel wat andere jongeren zouden precies hetzelfde kunnen doen. De vakbonden zouden zo een veel betere kijk op hun dagelijkse werking kunnen ontwikkelen.”tom: “De vakbond moet inspelen op de dingen waar jongeren mee bezig zijn en hen bereiken via de sociale media. Er zijn genoeg geëngageerde jongeren met een sterke mening. Kijk maar naar de protest-acties in de Arabische wereld of de ‘indigna-dos’. Probeer als vakbond zulke bewegingen te steunen, begeleiden en leiden. Zo werk je aan de toekomst en vernieuw je de eigen organisatie.”thomas: “Durf te veranderen als vakbond en richt de blik naar morgen. Maak een plat-form dat individuele bezoekers kan ‘trigge-ren’. In de sociale media mis ik de vakbond nog te veel als frisse wind. Alles rond com-municatie en informatie moet veel beter en grondiger worden aangepakt.”

“Ik raad de vakbond aan om de platgetreden paden te durven verlaten, nieuwe vormen uit te proberen en groepen te ontwikkelen die een duurzame maatschappelijke ontwikke-ling nastreven.”  

Wie zijn ze?

Sylvie Legrand woont in nijvel. Ze

werkt in Brussel als psychologe bij

een vzw die werkt met jongeren.

Momenteel werkt ze viervijfde.

gentenaar Thomas Plesters werkt bij

het technologiebedrijf imtech infra.

Zijn werkgever besteedde hem uit aan

een klant in Torhout. “Bij die klant los

ik allerlei problemen rond energietoe-

voer op”, vertelt Thomas.

Tom Windey woont in Stekene en

werkt ook bij imtech infra, maar dan in

drongen. Hij is teamcoördinator.

Soms hebben jongeren dezelfde waarden als ouderen maar vragen die gewoon om een eigentijdse vertaling.

Page 12: OnsRecht, mei 2012

12 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

INDUSTRIE

Economische werkloosheid bij Agfa-gevaert

negatieve bijklank werkt demotiverend

jan Deceunynck

sinds de financiële crisis is eco-nomische werkloosheid ook voor bedienden mogelijk. aanvankelijk gold het nog als tijdelijke maatre-gel om de crisisperiode te over-bruggen, maar inmiddels is het systeem definitief ingevoerd. in nogal wat industriële onderne-mingen wordt gretig gebruik gemaakt van het systeem. Zo ook bij agfa-gevaert in mortsel. ons recht vroeg aan de lBc-nVk-vertegenwoordigers luc Van Den Broeck, wim logghe, fabian Bricourt en koen Zeuwts hoe werkgever en werknemers het nieuwe systeem appreciëren.

Voor de directie van Agfa-Gevaert blijkt het systeem een godsgeschenk. Zeker nu de regering-Di Rupo de toegang tot het brugpensioen sterk bemoeilijkte. “Agfa-Gevaert is een bedrijf in transitie”, leggen de militanten uit. “De daarmee gepaard gaande personeelsafbouw werd vooral gere-aliseerd via systemen als brugpensioen en tijdkrediet. Economische werkloosheid voor bedienden is nu voor de werkgever een han-dig alternatief.”

Ons Recht: En wat vinden de werknemers van de economische werkloosheid?luc Van Den Broeck: “Het wordt toch heel wat minder goed onthaald dan brugpensi-oen en tijdkrediet. Hoewel dit, op de keper beschouwd, ook vormen van werkloosheid zijn, hebben ze een positieve bijklank. Ze

worden gelinkt aan een betere levenskwa-liteit, een verbetering van de combinatie werk-gezin. De werkgevers spreken sma-lend wel eens van ‘de uitwassen van de life-style-generatie’, maar werknemers stapten wel dankbaar in de aangeboden systemen.”

Denigrerend

ons recht: En dat is met tijdelijke werkloos-heid anders?koen Zeuwts: “Tijdelijke werkloosheid wordt als eerder denigrerend of zelfs bedrei-gend ervaren. Zeker in een bedrijf als Agfa-Gevaert. Het grootste deel van de werkne-mers is begonnen in de jaren ’70, vóór de tewerkstellingscrisis van eind jaren ’70. Velen van hen kwamen recht van de school-banken bij ‘den Agfa’ terecht. Het bedrijf genoot lang de reputatie dat het een ‘werk-gever voor het leven’ was. En nu, aan het eind van dit vlekkeloze parcours, worden deze mensen met werkloosheid geconfron-teerd! Tijdelijke werkloosheid weliswaar, maar toch.”

“Bovendien moeten de werknemers een aan-tal persoonlijke zaken meedelen aan de RVA en aan vakbondsafgevaardigden. Op de for-mulieren moet informatie worden ingevuld over hun huwelijk of hun echtscheiding, de samenstelling van het gezin, eventuele inva-liditeitsbijpassingen voor de kinderen, het beroep van de partner, het eventuele zelf-standige bijberoep. De mensen beschouwen dat vaak als een aanslag op hun privacy.”

rompslomp

ons recht: Dat brengt ons bij de administra-tieve rompslomp. Hoe wordt die ervaren?faBian Bricourt: “Er komt inderdaad heel

wat papierwerk kijken bij tijdelijke werk-loosheid. Je moet een heel arsenaal aan formulieren piekfijn en foutloos invullen om de uiteindelijke werkloosheidsvergoe-ding te kunnen ontvangen. Mensen vragen zich af hoe zoiets mogelijk is in dit compu-tertijdperk.”

“De werknemers stellen zich ook vragen over het verdere administratieve verloop. Wie behandelt mijn dossier? Hoe en wan-neer krijg ik mijn geld? Wat mag ik op een werkloosheidsdag wel of niet doen?”

ons recht: Wie beslist over de vraag wie er tijdelijk werkloos wordt?wim logghe: “Ook op dat punt is er een groot verschil met brugpensioen en tijdkre-diet. Brugpensioen is voor wie er volgens de cao voor in aanmerking komt. Tijdkrediet is er op vrijwillige basis, of algemeen in het kader van een herstructurering. Over eco-nomische werkloosheid wordt door de plaat-selijke chef beslist: die berekent de volume-vermindering in omzet, vertaalt die naar volumevermindering in werk, bekijkt zijn personeelsgroep en duidt mensen aan. Er wordt gestreefd naar evenredigheid, maar dat kan nooit helemaal. Op veel plaatsen voelen personeelsleden zich dan ook gevi-seerd, niet gewaardeerd.”

“Een bedrijf denkt best goed na voor het begint met economische werkloosheid”, klinkt het bij de militanten van Agfa-Gevaert. “Zowel de werkgever als de vak-bond hebben er administratief een flinke kluif aan. Verder vergt de invoering tijdro-vende gesprekken met alle betrokkenen en leidt deze vorm van besparing tot ongerust-heid en demotivatie bij het personeel. De lasten wegen misschien wel zwaarder door dan de lusten.”  

© f

oto:

imag

eglo

be

Page 13: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 13

RUBRIEKSNAAM

op initiatief van Philippe courard, de staatssecretaris voor gezinnen, zal de betaling van de kinderbij-slagen met drie maanden wor-den verlengd voor jonge werkzoe-kenden tijdens de periode van de instapstage. Door die maatregel zullen jonge werkzoekenden hun kinderbijslag blijven ontvangen zolang ze geen loon of werkloos-heidsuitkering krijgen. Ze blij-ven natuurlijk onderworpen aan de voorwaarden voor de toeken-ning van de kinderbijslagen.

Sinds 1 januari 2012 is de wachttijd die je moet doorlopen om een werkloosheidsuit-kering te krijgen omgezet in een ‘beroeps-inschakelingstijd’ en verlengd van negen naar twaalf maanden. Zo ontstond er een verschil tussen de regels rond de werkloos-heidsuitkeringen en die rond de kinderbij-slag.Om het probleem op te lossen voerde

staatssecretaris Courard via een koninklijk besluit een verandering door, en dat met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2012. Voortaan wordt de kinderbijslag behouden tijdens de twaalf maanden van de instap-stage.

“Het is essentieel om het stelsel van de werk-loosheidsuitkering en dat van de kinderbij-slagen opnieuw op elkaar af te stemmen”, zegt Philippe Courard. Jongeren moeten tijdens de periode van de instapstage kun-nen rekenen op de uitbetaling van hun kin-derbijslag en dat tot aan het einde van hun stage van twaalf maanden. Dat is sociaal rechtvaardig. Laten we niet vergeten dat deze kinderbijslagen essentieel zijn, zelfs van levensbelang voor families die leven in een precaire situatie.” Ongeveer 10.300 jonge werkzoekenden krij-gen nu kinderbijslag in België. Voor de uit-breiding van de betaling naar twaalf maan-den is in de begroting van 2012 ongeveer 6,5 miljoen euro opgenomen.  

Patrick… alleen onder de vrienden

Menig politiek verantwoordelijke of

patronaal vertegenwoordiger zal

ondertussen maar wat blij zijn dat

Patrick de Maeseneire, de topman van

adecco, vaker in de buurt van Zürich

dan op de grote Markt van Brussel

te spotten valt. Zo is de kans op een

onverwachte, gênante ontmoeting

redelijk gering. Wie wil na ’s mans uit-

spraken op 20 april in een uitzending

van Kanaal Z, nog met die rekel in de

buurt worden gezien? Met sommige

vrienden heb je geen vijanden meer

nodig.

Want zeg nu zelf. Publiekelijk bedrijfs-

leiders oproepen om liefst heel snel

België te verlaten is al licht inciviek

gedrag. Maar er meteen de quote

bovenop gooien dat dubbel vakantie-

geld en eindejaarspremies een luxe zijn

die we ons niet meer kunnen veroor-

loven, is gewoon te gek voor woorden.

Van iemand die, zonder bonussen, 3,2

miljoen euro per jaar aan loon krijgt

mag je toch enig redelijk denkvermo-

gen verwachten. empathische capaci-

teit mag ook van een gigantisch goed

betaalde ‘ceo’ verwacht worden en als

dat teveel gevraagd is, blijft zwijgen

uiteraard ook nog een fraai betaalde

optie.

adecco kwam al eerder in het nieuws

met de bewuste BBB-lijst die er werd

gebruikt om bedrijven te bedienen die

aangaven dat ze liever geen alloch-

tone uitzendkrachten in dienst wilden

nemen. BBB staat voor Blanc-Bleu-

Belge, wat een verwijzing is naar een

zuiver Belgisch koeienras.

Het Belgisch strafwetboek stelt een

reeks misdrijven strafbaar die een

inbreuk vormen op de reputatie of de

eer van een persoon. Misdrijven als

laster, eerroof, belediging, kwaadwil-

lige ruchtbaarmaking. We hoeden ons

dus voor te grof gebekte reacties op

de fulminante uitspraken van mijnheer

Patrick, want voor je het weet heb je

een proces aan je broek. Maar mis-

schien toch een schuchtere oproep:

adecco als interimkantoor bezigen lijkt

me geen eersteklas syndicale optie. en

willen Kim Clijsters en de wielerploeg

Lotto-Belisol misschien toch maar op

zoek gaan naar een andere co-spon-

sor dan adecco? Veel sympathie voor

België wordt daar op dat Zwitsers

hoofdkantoor toch niet gespuid.

IN DE MARgEwf

Kinderbijslag voor jonge werkzoekenden

© f

oto:

dan

iël

rys

Page 14: OnsRecht, mei 2012

14 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

OVER DE gRENzENannick aerts

Sociale onrust in Europese luchtvaart

De Europese burgerluchtvaart werd de jong-ste jaren geconfronteerd met veel verande-ringen en nieuwe regels. In diverse landen leidde dat de voorbije maanden tot sociale onrust. De redenen hiervoor zijn divers.Croatia Airlines incasseerde de voorbije tien jaar serieuze verliezen. Het management is volgens de Kroatische vakbonden niet in staat om het tij te keren. De onderneming weigerde te praten over het eisenpakket dat de vakbonden opstelden met het oog op een nieuwe collectieve arbeidsovereen-komst. Hierdoor nam het ongenoegen nog toe. Het gevolg was een 24-urenstaking om nieuw overleg af te dwingen.In Duitsland waren er ook acties op tal van luchthavens. De bagageafhandelaars waren erg misnoegd over het uitblijven van een deftig akkoord over hogere lonen. Vanuit de vakbond Ver.di werd minstens 200 euro extra loon per maand geëist. In Nederland voerden de douanemedewerkers actie op Schiphol. De vakbond eiste een fatsoenlijke cao met ruimte voor loonsonderhandelingen en loopbaanperspectieven voor jongeren.Bij de Spaanse maatschappij Iberia toonden de bonden zich verontrust over de lance-ring van de lagekostenmaatschappij Iberia Express. Dat project bedreigt de jobs en arbeidsvoorwaarden bij Iberia.In Hongarije kondigde de overheid de slui-ting van terminal 1 op de luchthaven van Boedapest aan. Aanleiding was het faillis-sement van Malév Hungarian Airlines. De maatregel leidde al tot het ontslag van 198 werknemers.De harde concurrentie heeft in heel Europa gevolgen voor het sociaal overleg.

Europees onderzoek naar arbeidsomstandigheden

Eurofound is een Europees instituut dat sinds 1990 op vaste tijdstippen onder-zoek doet naar de arbeidsvoorwaarden in Europa. Begin april publiceerde het insti-tuut zijn vijfde onderzoek. Hierbij werden 44.000 werknemers en zelfstandigen uit de 27 EU-lidstaten bevraagd over hun arbeids-omstandigheden. Het onderzoeksinstituut wil langetermijn-trends blootleggen en politici en werkgevers- en werknemersorganisaties middelen geven om het beleid rond de kwaliteit van arbeid voort te ontwikkelen. Wat blijkt uit het jongste onderzoek? Sinds 1991 zijn werknemers nog altijd evenveel blootgesteld aan fysiek gevaar. Psychosociale risico’s die een grote impact kunnen hebben op de gezondheid van

werknemers, zijn vaak te wijten aan een hoge werkdruk, een gebrek aan autonomie, ethische conflicten en werkonzekerheid. De meeste werknemers leven in een tweever-dienersgezin. Bij 40 procent werken beide partners fulltime en bij 29 procent werkt één partner parttime. Het onderwijs, de gezondheidszorg en de financiële sector melden meer dan gemid-deld innovatieve praktijken op de werkvloer. Vijfenvijftig procent van de werknemers beweert dat hun talenten in overeenstem-ming zijn met hun job, dertien procent wil meer training en 32 procent zegt meer ver-antwoordelijkheid aan te kunnen. Bij 52 procent van de werknemers is er een werk-nemersvertegenwoordiger op de werkvloer. Achttien procent maakt gewag van een onevenwicht tussen werk en privéleven. De balans wordt evenwichtiger door factoren als deeltijds werk, geen lange werktijden, regelmatige werkuren en de mogelijkheid om op korte termijn verlof te nemen voor dringende situaties. Eurofound doet ook beleidsaanbevelingen. Een kwaliteitsvolle job is namelijk één van de sleutelelementen om tot een slimme, inclu-sieve en duurzame groei te komen. Meer informatie: www.eurofound.europa.eu.

Kosovaarse vakbondsleider in Servië vrijgelatenDe internationale vakbondswereld en Amnesty International maakten zich grote zorgen over de arrestatie van Hasan Abazi in Servië. Hasan Abazi is een 65-jarige vak-bondsleider van de Kosovaarse metaalvak-bond. In de jaren ’90 maakte Kosovo nog deel uit van Servië.Hasan Abazi werd aangehouden terwijl hij op weg was naar een internationale vak-bondsvergadering in Kroatië. Hij werd opgepakt op basis van een arrestatiebevel uit 1995 voor misdaden tegen de Grondwet en de veiligheid van de Servische republiek. Kort voor het ter perse gaan raakte bekend dat Hasan vrijgelaten werd. Er was twee weken lang online campagne gevoerd om de vakbondsleider vrij te krijgen. Met suc-ces dus. De Servische regering ontving bijna 8.000 boodschappen over het lot van de vakbondsman.In november 2011 werd online druk uitgeoe-fend op de regering van de Fiji-eilanden. Die actie resulteerde in de vrijlating van twee belangrijke vakbondsleiders.

gezandstraalde jeans niet verdwenen

Zandstralen is een techniek om een jeans een bleek, versleten uitzicht te geven. De techniek is erg schadelijk voor de gezond-heid van werknemers. Ze hoesten voort-durend en hebben ademhalingsmoeilijk-heden. Tot twaalf uur per dag moeten ze werken in stoffige en slecht verluchte lokalen. Medische zorgen zijn onvol-doende aanwezig. Vorig jaar verklaarde een groot aantal modeketens en jeansmerken publieke-lijk dat ze het zandstralen zouden verbie-den in hun toeleveringsketen. Het enga-gement kwam er na actie van de Schone Kleren Campagne.Maar in Bangladesh wordt nog altijd gezandstraald, zo blijkt nu. Volgens een

fabriekseigenaar is het onmogelijk om de ontwerpen van modeketens te realiseren zonder gebruik van de techniek. De korte leveringstermijnen zijn de belangrijkste oorzaak. Andere verklaringen wijzen erop dat er nu ’s nachts wordt gezandstraald om te vermijden dat inspecteurs vaststel-lingen kunnen doen. Op die manier wordt het verbod omzeild. De internationale Schone Kleren Campagne richt opnieuw een oproep tot modeketens en merken. Er worden meer maatregelen gevraagd om het gebruik van de techniek een halt toe te roepen. Om het verbod te doen naleven zal er zeker nauw moeten worden samengewerkt met plaatselijke vakbonden en mensenrech-tenverenigingen. De overheden moeten ook optreden.Lees meer op www.schonekleren.org.

© f

oto:

imag

eglo

be

Page 15: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 15

PC336

Boekhouders, advocaten en architecten weigeren index te veralgemenen

Vrije beroepen organiseren met VBo en unizo sociale achteruitgang

hugo VanDer elst

De koopkracht op peil houden is slim. België heeft de crisis beter doorstaan dan de buurlanden. Voor 98 procent van de werk-nemers wordt het loon automa-tisch geïndexeerd. Dat is veran-kerd in sectorakkoorden. twee procent van de werknemers heeft nog geen recht op automatische loonindexering. Dat is bijvoor-beeld het geval in de sector van de vrije beroepen. De werkgevers in die sector weigeren de indexe-ring te aanvaarden. Zij vinden de index ‘iets uit de vorige eeuw’.

Ook aan de onderhandelingstafel is te mer-ken dat de arrogantie van de werkgevers toeneemt. Zij voelen zich gesterkt door de neoliberale koers van Europa. Voor de werk-geversorganisatie VBO van Jef Colruyt en Duco Sickinghe (Telenet) moeten de werk-nemers inleveren op hun index. Jef Colruyt verdient jaarlijks 1.548.252 euro, Duco Sickinghe 1.551.597 euro. En zij vinden dat wij moeten inleveren? De LBC-NVK en ACV beantwoorden die arrogantie met de krach-tige campagne www.indexo.be.

Koopkrachtverlies

In de sector van de vrije beroepen (paritair comité 336) konden de bonden het koop-krachtverlies beperken tot twee procent. Bij de ondernemingen zonder loonindexering gaan de lonen op 1 december 2012 met vier procent naar omhoog, met een maximum van 100 euro. Maar dat is niet genoeg om het verlies aan koopkracht te compenseren. Voor 2011-2012 mag je de normale loonin-dexering rekenen op zo’n zes procent. Er is dus twee procent koopkrachtverlies. Verdien je meer dan 2.500 euro bruto, dan neemt het koopkrachtverlies nog toe.Voor een loon van 2.000 euro spreek je over een verlies van 557 euro op jaarbasis en 22.272 euro over een carrière van 40 jaar. Veel geld, wat de negatieve reacties verklaart van onze leden op dit sectorakkoord (zie kader). Maar het was vier procent of niks. En dan kan je die vier procent niet laten liggen. Ook al is er geen zinnig argument

te bedenken om werknemers uit te sluiten van de automatische loonindexering, waar 98 procent van de werknemers wel recht op heeft.

Werkgevers triomferen

De werkgevers triomferen over het sec-torakkoord in PC 336. Op de website van Unizo lees je vooral wat er allemaal niet in het akkoord staat. Geen invoering van een automatische indexering, geen loonsverho-gingen bovenop de index (0,3 procent), geen vakbondspremie, geen vakbondsafvaar-diging, geen brugpensioen. Bravo Unizo! Eerst 40 jaar het sectoroverleg blokkeren (in PC 200) en daarna de sociale achter-stand bestendigen. Dat is hun specialiteit. In sectoren waar de middenstandsorgani-saties deelnemen aan het sociaal overleg zie je in vergelijking met andere sectoren een lagere arbeidskwaliteit en een gemiddelde loonachterstand van 20 tot 30 procent.

Doorzichtig

Het akkoord voor de vrije beroepen maakt duidelijk waar de werkgevers naartoe willen. Tweejaarlijkse onderhandelingen over de koopkracht in plaats van een automatische loonindexering. In heel wat sectoren waar de vakbonden weinig of geen druk kunnen uitoefenen zou je zo het koopkrachtverlies alleen maar gedeeltelijk goedmaken. Dat zijn sectoren met doorgaans lage lonen en weinig arbeidskwaliteit. Hopelijk versterkt de toenemende krapte op de arbeidsmarkt de komende jaren de onderhandelingspo-sitie van de bonden in die achtergebleven sectoren.

De volledige tekst van het sectorakkoord bij de vrije beroepen vind je op www.lbc-nvk.be.  

LBC-NVK-leden uit de sector reageren

“Het voorstel is beter dan niets natuurlijk. Bij ons bestaat geen enkele afspraak en is blijkbaar ook niets bespreekbaar. Het is telkens een zenuwslopende bedoening om aan te tonen dat je wel degelijk een verhoging van het salaris waard bent. Het wordt hoog tijd dat er vaste afspraken komen. Het verloop van personeel in onze sector heeft gro-tendeels te maken met het feit dat het thema verloning alleen bespreek-baar is op het moment dat je wordt aangeworven.”

“een jaar of twee geleden belandde ik na een ontslag bij een kantoor van een gerechtsdeurwaarder. ik stond ervan versteld dat er niets extra’s voorzien was, zoals bijvoorbeeld een kilometervergoeding. Zonder indexe-ring van de lonen zijn we helemaal gezien. Vroeger had ik een kilometer-vergoeding, een aanvullend pensioen, een hospitalisatieverzekering. nu niets behalve mijn loon. niet toege-ven dus. Toegeven is verliezen!”

“een automatische indexaanpassing is noodzakelijk om de koopkracht te behouden. Mijn werkgever paste de index toe en er waren zelfs eco-cheques voorzien in 2010 en 2011. de automatische overschakeling naar het paritair comité van de vrije beroepen is voor mij een grote ach-teruitgang. gedaan met de indexaan-passing en de ecocheques.”

“naar mijn mening is dit een slechte zaak. de automatische loonindexe-ring moet zeker behouden blijven. Mijn werkgever volgt nog altijd de afspraken van paritair comité 218. niet veel soeps maar nog altijd beter dan wat er bestaat in paritair comité 336. Mijn collega’s denken er net zo over.”

“Persoonlijk kan ik er niet mee akkoord gaan, want als er een ver-schil ontstaat ben ik bang dat mijn werkgever het akkoord zal toepassen in plaats van de index te volgen.”

“ga asjeblief voor die automatische indexering. Momenteel heb ik alleen maar een beperkt uurloon. geen maandloon, geen vergoeding voor woon-werkverkeer... Waarom moet onze regeling verschillen van die in andere sectoren? in de sector van de vrije beroepen zijn de lonen sowieso al ontzettend laag. Met deze regeling gaat het nog verder bergaf.”

© f

oto:

pho

tone

ws

Page 16: OnsRecht, mei 2012

16 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

INTERNATIONAAL

griekse vakbonden trachten bevolking weer hoop te geven

“Belgische vrienden, bekijk jullie leiders met een kritisch oog”

luk VanDenhoeck

het zwaar geteisterde griekenland heeft een faillissement kunnen voorkomen dankzij massale steun van europa en het internationaal monetair fonds (imf). in ruil moest het land verregaande bezuinigingen doorvoeren. De bevolking reageerde woedend. Vakbondsman nikos apostolou geeft zijn kijk op de griekse crisis.

Nikos Apostolou is bij de Griekse media-vakbond Pospert verantwoordelijk voor de internationale relaties. Pospert is actief bij de openbare en private omroepen en orga-niseert alle werknemers, met uitzondering van de journalisten die een eigen vakbond hebben. Nikos is elektronisch ingenieur in de tv-studio’s van de openbare omroep ERT. Hij werkt mee binnen de Europese koepel van mediabonden Euro-MEI. In ons land zijn de LBC-NVK, ACV-Transcom, BBTK en ACOD lid van die Europese koepel.

ons recht: Nikos, hoe ervaar je zelf de crisis in Griekenland? Wat raakt je het meest?nikos aPostolou: “Als je me vraagt naar de gevolgen van de crisis, wil ik in de eer-ste plaats verwijzen naar wat er gebeurt op het vlak van de sociale zekerheid. Hoe moeten jonge koppels zonder werk en met jonge kinderen het volhouden? Ik vind het angstaanjagend dat oudere mensen moeten rondkomen met een maandelijks pensioen van 600 euro, waarvan ze dan nog 150 euro nodig hebben voor geneesmiddelen; zo hou-den ze amper 15 euro per dag over om van te leven. De levensduurte in Griekenland verschilt weinig van die in België, het leven is hier hooguit vijf tot tien procent goedko-per. Uitgaven die het leven echt aangenaam maken zoals een vakantie in de zomer of uit eten gaan met familie in een ‘taverna’ – een

Griekse gewoonte – zijn gewoon niet meer mogelijk.”

“Ik vrees dat de toestand alleen nog maar zal verergeren en verwacht catastrofale effec-ten op onze jongeren. Bij mensen van rond de 30 jaar ligt de werkloosheid nu rond de 50 procent. De criminaliteit neemt gevoe-lig toe. Allemaal het gevolg van een strenge herverdeling van de welvaart ten voordele van de ‘dikke portefeuilles’ en ten nadele van de middenklasse. Typerend voor het kapitalisme.”

regering

ons recht: Wat vind je van de politiek van de Griekse regering?nikos: “Onze regering gedraagt zich als het directiecomité van een bedrijf. Ze probeert de problemen van de NV Griekenland op te lossen zonder stil te staan bij de gevolgen van hun beslissingen voor de mensen. De

De gewone Grieken zijn het vertrouwen in hun politieke klasse kwijt.

© f

oto:

imag

eglo

be

Page 17: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 17

RUBRIEKSNAAM

politici die Griekenland met de hui-dige miserie opzadelden zitten nu weer in de regering en zeggen dat ze het land ‘zullen redden’. Wie gelooft die mensen nog? Hoe kunnen de Grieken hun regering nog vertrou-wen als je weet dat niemand van die-genen die verantwoordelijk zijn voor de huidige crisis voor het gerecht is gebracht?”

“Ik deel de mening van vele Grieken die vinden dat de regering niets met hen inzit. De politieke klasse wil vooral de banken redden en het opnemen voor de mensen met grote vermogens die alle belastingen ont-duiken. Zoiets leidt tot grote woede bij de slechtbetaalde werkende mensen en de gepensioneerden die almaar meer belastingen moeten betalen. Het grootste probleem in Griekenland is dat er zoveel belas-ting wordt ontdoken. Maar de rege-ring onderneemt daar amper iets tegen. Ze maakt alleen de armste burgers nog armer.”

ons recht: Verandert de recente schuldherschikking iets?nikos: “Ik geloof niet dat er een echte regeling is gevonden voor onze schulden. Niemand geeft zoveel geld voor niets.”

ons recht: Wat doen de mediavak-bond Pospert en de andere bonden zelf? Hoe gaan zij om met de Griekse crisis?nikos: “De meeste vakbonden pro-beren de gevolgen van de rege-ringsbeslissingen te bestrijden. Tegelijkertijd proberen ze te begrij-pen wat de oorzaken zijn van de huidige situatie. Zodra dat beter duidelijk is, moet er worden gecom-municeerd met de wanhopige werk-nemers, die wachten op een uitleg die getuigt van gezond verstand. Het Griekse volk snakt naar de waarheid. De bonden moeten de mensen hoop geven en hen leiden in hun strijd.”

Algemene stakingen

ons recht: Welke acties ondernemen de vakbonden en wat is hun strategie?nikos: “De vakbonden riepen op tot algemene stakingen en betogingen. Maar het antwoord op die oproepen was niet wat het had moeten zijn. In Athene en zijn haven, Piraeus, leven in totaal 4,5 miljoen mensen. Terwijl de betogingen hooguit 200.000 deel-nemers op de been brachten. De ver-klaring daarvoor? Veel mensen gelo-ven niet meer dat het anders kan. De bonden hebben de plicht de mensen opnieuw hoop te geven.”

ons recht: Heb je een boodschap voor vakbondsmensen in Vlaanderen en België?nikos: “Aan mijn Vlaamse en Belgische vakbondsvrienden geef ik de raad om op hun hoede te zijn. Het zal niet blijven bij Griekenland.

Wij zijn heel dankbaar als we zien dat Belgen en andere Europeanen hun solidariteit uiten via de slogan ‘We zijn allemaal Grieken’. Ik wil de Belgen ervoor waarschuwen om niet de fouten te maken die wij in Griekenland maakten. Blijf jullie lei-ders altijd kritisch bekijken, zowel de politici als de bazen bij de vakbon-den.”  

LBC-NVK, ACV-BIE en CNE staan schouder aan schouder

samenwerking in plaats van rivaliteit

ferre wyckmans

Het aCV komt al sinds lang op voor ‘een beter

gemeenschappelijk statuut’ voor arbeiders en

bedienden. dat standpunt werd op een algemene

raad in 2008 opnieuw naar voren gebracht. Het

jaar 2013 wordt cruciaal voor de ontwikkeling van

een beter statuut voor alle werknemers.

de LBC-nVK, aCV-Bie en Cne hebben samen

vastgesteld dat de drie aCV-centrales in heel wat

sectoren leden hebben: arbeiders, bedienden,

kaderleden, nederlandstaligen en Franstaligen.

afzonderlijk en samen zijn we de sterkste vakbond

in elk van de regio’s. de tewerkstellingssituatie

verschilt sterk van sector tot sector. in de bouw

en aanverwante sectoren zijn er bijvoorbeeld veel

meer arbeiders dan bedienden of kaderleden. de

arbeiders zijn aangesloten bij aCV-Bie, de bedien-

den en kaderleden zijn lid van de LBC-nVK of Cne,

al naargelang ze nederlandstalig of Franstalig zijn.

in andere sectoren ligt de verhouding tussen arbei-

ders en bedienden anders. in de sectoren gas en

elektriciteit hebben alle werknemers het statuut

van bediende maar de structuren in het noorden en

het zuiden zijn verschillend. elke specifieke situatie

in elke sector is natuurlijk historisch te verklaren.

Zo’n situatie zou kunnen leiden tot rivaliteit tus-

sen de drie centrales. Maar onze prioriteit bestaat

erin om het syndicalisme en het aCV in het alge-

meen vooruitgang te doen boeken. Zo wordt het

mogelijk een beter statuut af te dwingen voor alle

werknemers. als onze huidige syndicale grenzen

aanpassingen nodig zullen hebben, zal de beste

aanpak erin bestaan om met de drie centrales

samen oplossingen op maat te zoeken die mikken

op doeltreffend vakbondswerk ten dienste van de

werknemers.

in dit kader ondertekenden de LBC-nVK, aCV-Bie

en Cne al op 14 november 2011 een gemeenschap-

pelijke verklaring waarin ze zich engageerden om

in de komende twee jaar in al hun gemeenschap-

pelijke sectoren initiatieven te nemen om de onder-

linge samenwerking te verbeteren. die initiatieven

zijn bedoeld om onderling informatie uit te wisse-

len over de arbeidsvoorwaarden en waar mogelijk

ook al echt nauwer samen te werken.

Het voorbereidende werk en overleg hierover is

volop bezig. de beleidsinstanties van de centrales

en sectoren moeten dit alles in goede banen leiden.

in een wereld waar rivaliteit en concurrentie elke

dag lelijk huishouden zijn onze centrales er fier op

voor solidariteit en samenwerking te kunnen kie-

zen. dat is ons handelsmerk.

Nikos Apostolou, actief bij de Griekse mediavakbond Pospert.

de politieke klasse wil vooral de banken redden en het opnemen voor de mensen met grote vermogens.

Page 18: OnsRecht, mei 2012

18 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

Loonbeslag op vakantiegeld

Het zijn harde tijden voor heel wat werk-nemers. Wie de betaling van een lening niet gebolwerkt krijgt, kan aanlopen tegen een loonbeslag. Om te vermijden dat werk-nemers helemaal kopje ondergaan bij een financiële tegenslag, werden er grenzen vastgelegd voor het loonbeslag: de werkne-mers moeten immers een minimaal inko-men behouden om overeind te kunnen blijven. De loongrenzen geven aan welk netto-inkomen elke maand voor de werk-nemer moet overblijven.Wanneer een werknemer ontslagen wordt en een opzegvergoeding krijgt, moet voor de berekening van de grenzen van het loon-beslag het nettobedrag worden gespreid over het aantal maanden dat gedekt wordt door die opzegvergoeding. Dat is ook logisch want de werknemer moet immers met die vergoeding zien rond te komen gedurende datzelfde aantal maanden.Een eindejaarspremie wordt betaald voor de arbeidsprestaties van een heel jaar maar mag toch worden samengevoegd met het gewone maandloon. Dat heeft dan vaak tot gevolg dat er van die premie weinig of niets meer overblijft voor de werknemer. Wel schiet de terugbetaling van zijn schuld daarmee natuurlijk wel een eind op.Maar wat met het vertrekvakantiegeld dat aan een bediende betaald wordt bij het einde van de arbeidsovereenkomst? Het arbeidshof van Gent besliste op 9 maart 2012 dat het enkel en het dubbel vakantie-geld gewoon mogen worden samengeteld, terwijl de grenzen voor het loonbeslag wel apart moeten worden toegepast. Het vertrekvakantiegeld mag dus niet worden samengeteld met het gewone loon dat wordt betaald voor de laatste gewerkte maand of het deel van het dertiende maandloon dat op hetzelfde moment wordt betaald.

Loon voor feestdagen. Wat met veranderlijk loon?

Het contract dat een handelsvertegenwoor-diger met zijn werkgever sloot, bepaalt dat hij recht heeft op een commissieloon voor de zaken die hij aanbrengt. Meteen voegt het contract eraan toe dat in het commissie-loon ook het loon voor de wettelijke feest-dagen begrepen is. De werkgever past die regeling gedurende een aantal jaar ook zo toe. Bij het einde van de arbeidsovereen-komst betwist de werknemer die contractu-ele afspraak; hij is van mening dat ze strijdig is met de Feestdagenwet. Maar de werkge-ver buigt niet en de zaak wordt voorgelegd aan de rechter.

De uitspraak van het arbeidshof van Brussel op 27 mei 2011 is glashelder. De Feestdagenwet zegt dat bedienden die geheel of gedeeltelijk met een veranderlijk loon worden betaald voor elke wettelijke feestdag recht hebben op hun gewoon vast loon en op een dagelijks gemiddelde van het veranderlijk loon dat ze verdienden. Die wettelijke bepaling is dwingend in het voor-deel van de werknemer. Dus is de clausule in het contract dat in het commissieloon meteen ook het loon voor de feestdagen zit nietig. De werkgever wordt veroordeeld om

het achterstallige loon voor de feestdagen te betalen. Niet alleen voor de feestdagen van het laatste jaar maar voor de hele peri-ode van de tewerkstelling. Te weinig loon betalen is immers een misdrijf. Een onon-derbroken reeks van steeds dezelfde straf-bare fouten is een zogenaamd voortgezet misdrijf waarvan de verjaringstermijn pas begint te lopen vanaf het laatste strafbare feit. De burgerlijke vordering om die straf-bare nalatigheid recht te zetten kon in dit geval dus teruggaan tot het begin van de arbeidsovereenkomst.  

ARBEIDS-gERIChTmarc weyns

Loondiscriminatie niet inroepen tegen werknemers

De Europese regelgeving is duidelijk: het loon mag niet langer mee worden bepaald op basis van de leeftijd van de werknemer. Maar heel wat paritaire comités hebben wel loon-cao’s afgesloten waarin de leef-tijd één van de criteria was. De meeste van die cao’s werden inmiddels aangepast aan de Europese richtlijn. Hier en daar blijft nog wel een oude cao overeind.Nu rijst vooral de vraag of de werkne-mers zich voor de voorbije jaren – toen voor de meeste bedrijfssectoren nog leef-tijdsgebonden loonbarema’s van toepas-sing waren – nog wel kunnen beroepen

op die leeftijdbarema’s. Of kan een werk-gever die de loonafspraken aan zijn laars lapte de dans ontspringen op basis van die Europese richtlijn die al ruim tien jaar bestaat?Het arbeidshof van Antwerpen stelde in een arrest van 3 mei 2011 klaar en duide-lijk dat de werkgever – die zelf niet het slachtoffer is van de leeftijdsdiscriminatie

– de onwettigheid van de leeftijdsgebonden loonbarema’s niet kan inroepen als ver-weer wanneer een werknemer eist om ach-terstallig loon uitbetaald te krijgen. Alleen werknemers die vinden dat ze benadeeld werden door de leeftijdsbarema’s kunnen de discriminatie inroepen. Het arbeidshof bevestigt hiermee het standpunt dat ook al eerder door enkele andere rechters was ingenomen.

Page 19: OnsRecht, mei 2012

RUBRIEKSNAAM

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 19

INBOxmonique Braam

Index

De automatische indexering van de lonen wordt vanuit diverse hoeken onder vuur genomen. Toch is het systeem van levensbelang om de koopkracht in stand te houden. De bescherming die de index biedt, zorgt ervoor dat je inkomen mee stijgt met de levensduurte. En dat is wel nodig met de almaar stijgende prijzen van energie en brandstof. Een indexaanpassing is dus geen extra loonsverhoging. Om het indexverhaal en onze standpunten te verduidelijken, is het ACV met een campagne begonnen. Misschien heb je al een krabbiljet ontvangen en ben je al eens naar www.indexo.be gesurfd. Nog geen krabbiljet gezien? Kijk dan op www.indexo.be en ontdek of jij de winnaar bent. Lees meer over de campagne en bereken met de indexcalculator wat het ontbreken van een indexaanpassing voor jouw koopkracht betekent.

Kaderleden: www.nvk.be

De LBC-NVK biedt hooggeschoolden en kaderpersoneel een NVK-netwerk aan. NVK staat voor Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel. Netwerken, elkaar ont-moeten en uitwisselen, daar draait het om bij het NVK. Er worden workshops, infodagen en seminaries georganiseerd voor kaderleden. Voor jonge starters en professionals, maar ook voor ervaren en doorgewinterde kaderleden en werknemers met een leidinggevende functie.Jonge starters kunnen hun startersloon laten berekenen op www.startersloon.be en zo ontdekken hoeveel ze waard zijn op de arbeids-markt. Het actieve kaderlid met wat jaren ervaring kan een beroep doen op ons salarisadvies. Wil je weten wat de prioriteiten zijn voor de komende jaren? Lees en/of download dan het NVK-programma. En natuurlijk is er het tijd-schrift voor kaderleden, online te lezen en elke drie maanden in de brieven-bus bij NVK-leden. Al lid van de LBC-NVK maar nog niet geregistreerd als kaderlid? Doe dat vandaag nog via www.nvk.be. Dan krijg jij binnenkort ook het Kadermagazine in de bus.

www.jeloopbaan.be

Op deze website van het ACV vind je een uitgebreid aanbod aan dienstverlening, workshops en infosessies rond allerlei thema’s met betrekking tot je loopbaan. Loopbaandienstverlening is dienstverlening op grond van individuele con-tacten tussen de werknemer en de loopbaandienstverlener, al dan niet aange-vuld met collectieve sessies. Het LBC-NVK-Centrum voor Loopbaanbegeleiding is één van deze dienstverleners. Het centrum biedt via deze site een aantal workshops aan: rond solliciteren, je cv, maar ook rond een thema als burnout. Via www.jeloopbaan.be kan je je inschrijven voor deze workshops. Via www.loopbaanontwikkeling.be kan je je ook inschrijven voor de start-bijeenkomsten die het LBC-NVK-Centrum voor Loopbaanbegeleiding organi-seert. De startbijeenkomsten vormen het beginpunt van een meer intensief traject van loopbaanbegeleiding.

LBC-NVK en sociale media

- Facebook: www.facebook.com/lbcnvkactueel. Onze vriendenpagina speelt kort op de bal, veel aandacht voor de actualiteit, met aanvullingen van oplettende ‘vrienden’.

- YouTube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk: de LBC-NVK heeft een eigen YouTubekanaal. We zetten er videoboodschappen en reportages op. Neem eens een kijkje en laat je commentaar achter.

- Picasa: http://picasaweb.google.com/lbcnvkfoto: voeren we actie, dan nemen we foto’s. En zetten we een selectie op picasa, onze fotodatabank.

- Twitter: http://www.twitter.com/lbcnvk: twitteren doen we ook, meestal om onze acties en aanwezigheid ten velde aan te kondigen.

- Blog: het maandelijkse standpunt van onze algemeen secretaris online, aan-gevuld met andere meningen en ideeën: http://lbc-nvk.blogspot.com  

Werk je in de zorgsector? zin om verpleegkundige te worden?

monique Braam

schrijf je in voor het Project 600. een uniek opleidingsproject dat werknemers uit de zorgsector de mogelijkheid geeft om een diploma van verpleegkundige te halen. Drie jaar lang ruilen cursisten hun werkplek in voor de schoolbanken. De cursisten stude-ren met behoud van loon. hun jobs wor-den ingevuld door nieuwe werknemers die zo de weg vinden naar de zorgsector. en de kersverse verpleegkundigen gaan na hun opleiding een nieuwe uitdaging tege-moet. je kunt je nu nog inschrijven voor een nieuw traject dat in september 2012 start.

Sabine, cursiste in het derde jaar: “Het project geeft kan-sen aan mensen die vroeger de gelegenheid niet hadden om verpleegkundige te worden of die er op dat moment niet aan dachten om voor een beroep als verpleegkun-dige te kiezen. Zo kwam ik als 34-jarige opnieuw op de schoolbanken terecht. Ik zou het nooit hebben aange-durfd zonder de financiële steun van dit project.” Ruim 2.800 verzorgenden, administratieve krachten en logistieke medewerkers studeerden sinds de start af als verpleegkundige. De LBC-NVK is één van de drijvende krachten achter dit project en is tevreden dat dit waar-devolle project ook dit jaar weer van start kan gaan met een nieuwe groep studenten.Franky volgde de opleiding en werkt nu als verpleeg-kundige: “Je moet gebeten zijn door je ideaal. Dankzij het project kon ik mijn droom om verpleegkundige te worden alsnog waarmaken. Vroeger werkte ik als klus-jesman in een instelling, nu ben ik verpleegkundige in een ziekenhuis.”

Toelatingsvoorwaarden

Niet iedereen kan deelnemen aan het project. Je moet voldoen aan alle toelatingsvoorwaarden. Om te beginnen moet je werken in de federale privésec-tor gezondheidszorg, meer bepaald in één van de vol-gende deelsectoren: privéziekenhuizen, niet-openbare woonzorgcentra (rustoorden voor bejaarden en rust- en verzorgingstehuizen), thuisverpleging, revalidatiecen-tra, bloedtransfusiecentra van het Rode Kruis, beschut wonen en wijkgezondheidscentra. Daarnaast heb je minstens drie jaar anciënniteit in de sector en werk je op dit moment minstens halftijds. Je behaalde ten hoogste een diploma middelbaar onderwijs en je moet na de inschrijving slagen voor de selectieproeven.De inschrijvingsdocumenten kan je downloaden via www.lbc-nvk.be of www.wittewoede.be. Zorg dat je ze op tijd bezorgt aan het FE.BI, de vzw voor werk en vor-ming in de non-profit: www.fe-bi.org. Inschrijven kan nog tot 18 mei.  

Page 20: OnsRecht, mei 2012

20 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

WELzIJN

“grens tussen armoede en normaal bestaan is heel dun”

thea Vangossum leerde leven met kleine portemonnee

Denis Bouwen

armoede wordt heel dikwijls geas-socieerd met de ellende van de grootstad. maar armoede komt natuurlijk net zo goed voor in een dorp. thea Vangossum woont in lint, een fraai dorp vlakbij de Pallieterstad lier. “in mijn dorp is er toch flink wat verdoken armoede”, vertelt ze. “mensen komen er meestal niet graag voor uit dat ze het met een kleine por-temonnee moeten stellen.” thea ondervond aan den lijve hoe dun de grens wel is tussen arm zijn en een normaal bestaan leiden.

Zorgen voor kinderen trok Thea altijd al aan. Jarenlang werkte ze als kleuterleidster. Ze had ook een baan bij het gemeentehuis in

haar dorp en zag zo hoe de Commissie van Openbare Onderstand, het huidige OCMW, mensen in armoede probeerde te helpen.Op vraag van haar man bleef Thea op zeker ogenblik thuis en waagde ze zich in de zelf-standige kinderopvang. Toen haar rug te slecht werd, volgde ze een opleiding tot pas-toraal werkster. Nadien gaf ze godsdienst-les op twee lagere scholen in de regio. Ze werkte ook nog bij het bisdom Antwerpen.

“Mijn man verliet me in 1996”, legt Thea uit. “Maar ik trouwde daarna met een andere man, die later stierf. Ik ben nu een gepensi-oneerde met een overlevingspensioen. Mijn kinderen zijn dertigers en zijn allemaal de deur uit.”

“Door de scheiding van mijn eerste man en gezondheidsproblemen ondervond ik hoe makkelijk je van een normale situatie naar een leven in armoede kan tuimelen. Na het vertrek van mijn man bleef ik achter met drie kinderen en zeer beperkte inkomsten.

Het was zo erg dat ik bij momenten de brie-venbus niet durfde leeg te maken. Ik kon dat fysiek en mentaal niet aan. Op zulke momenten nam een buurvrouw dat van me over.”

Tekort

ons recht: Hoe zou jij het begrip armoede uit-leggen aan mensen die er zelf niet mee gecon-fronteerd zijn?thea: “Ik heb het vaak over mensen die met een kleine portemonnee moeten leven. Armoede heeft vele verschijnings-vormen maar het heeft altijd met één of

Thea Vangossum: “Het pijnlijkste zijn de momenten waarop je jouw kinderen iets moet ontzeggen. Iedere ouder doet zijn best om zijn kinderen al het mogelijke te geven.”

© f

oto:

dan

iël

rys

Page 21: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 21

ander tekort te maken. Er is ook zoiets als emotionele armoede, een gebrek aan gene-genheid of aandacht. In veel gevallen hangt dat allemaal met elkaar samen. Ik vergelijk armoede wel eens met een kleverig spinnen-web. Als er niemand opdaagt om je uit dat web te bevrijden, zit je vast.”

“Wie een krappe portemonnee heeft, moet elke uitgave beginnen af te wegen. Kan ik dit weekend wel een pint pakken in café ’t Hoefijzer? Zoiets dus. Op die manier wordt financiële armoede ook sociale armoede en beland je in een neerwaartse spiraal. Uit eigen ervaring weet ik dat je wel sterker en mondiger kan worden als je de juiste men-sen rondom jou hebt.”

ons recht: Zelf ben je actief bij de groep Kiemen?thea: “Oorspronkelijk was Kiemen eerder een denkgroep. De leden dachten samen na over armoede en schreven lezersbrie-ven naar kranten en bladen. Via Kiemen wilde ik mijn eigen kennis graag doorgeven aan anderen in dezelfde situatie. In België bestaan er allerlei financiële tegemoetko-mingen maar je moet alleen de weg kennen. Zelf ontdekte ik ooit het bestaan van een subsidie voor het vervoer naar school van mijn dochter.”

“Ik engageer me ook al lang voor Welzijnszorg en weet zo veel over armoede. Gaandeweg werd ik een vechter in het leven: soms een beleefde vechter, soms een brutaaltje. Het is heel vermoeiend om telkens opnieuw te moeten uitleggen waarom je een bepaalde rekening niet nu meteen kan betalen. Of om altijd opnieuw je gebrek aan grote inkom-sten te moeten bewijzen wanneer je een studiebeurs voor je kind vraagt. Het vreet energie om altijd opnieuw alles te moeten aantonen. Soms wordt het dan al eens te veel.”

“Zelf aarzelde ik niet om het OCMW of de sociale dienst van de school van mijn kin-deren aan te spreken. Een instelling zoals het OCMW is er voor iedereen, los van de financiële situatie. Iedereen kan daar om hulp vragen. Ook al is een aantal regelin-gen uiteraard gekoppeld aan inkomenscri-teria of andere voorwaarden.”

Waardig bestaan

ons recht: Wat doet Kiemen precies?thea: “Als lid van Welzijnszorg en ATD-Vierde Wereld wil Kiemen mensen met een beperkt budget bijeenbrengen. Het is een parochiale werkgroep die open staat voor mensen met alle mogelijke achtergronden. De groep ijvert voor een waardig bestaan voor iedereen. Vroeger deelden we soms geld uit, dat doen we nu niet meer. Die taak werd overgenomen door het Lintse OCMW.”

“Kiemen houdt elk jaar een kledingbeurs waar mensen voor heel weinig geld kle-ren kunnen kopen. Wie op de beurs komt

helpen, mag gratis iets uitkiezen. Voor gezinnen met tieners doen we iets extra’s door hen bij hun Vormsel of Lentefeest een aankoopbon te geven van de kledingketen die de kledingbeurs sponsort. Bij geboortes en eerste communies doen we momenteel ook een inspanning.”

“Rond Nieuwjaar hebben we elk jaar onze verwenbeurs. Op die beurs delen we was-middelen, wasverzachters en badproduc-ten van een bekend merk uit. Veel mensen kunnen in de winkel kiezen of ze een duur of een goedkoop product nemen. Wie een kleine portemonnee heeft, heeft de luxe niet om te kunnen kiezen. Op de dag van onze verwenbeurs kan het dus wel.”

Inloophuis

ons recht: De groep heeft ook een inloophuis?thea: “In ons inloophuis, dat gerund wordt door vrijwilligers, staat de deur elke woens-dagnamiddag open. Mensen kunnen er kleren wassen of drogen, een koffie drin-ken, een praatje slaan. Elke week passe-

ren er gemiddeld zes of zeven mensen. Het gebeurt ook dat vrijwilligers bij iemand thuis langs gaan.”

ons recht: Hoe ziet armoede eruit in een wel-varend dorp als Lint?thea: “In ons dorp hoeft niemand op straat te slapen. Maar je vindt hier redelijk wat armoede als gevolg van echtscheidingen of andere tegenvallers in het leven. In een klas van dertig kinderen vind je er zeker drie die het risico lopen om het minder goed te heb-ben. Je hebt in ons dorp nogal wat mensen die budgetbegeleiding krijgen. In een aantal gevallen lieten ze zich door winkels kredie-ten of afbetalingsformules aansmeren. De reclame van sommige bedrijven is al te ver-leidelijk. Zo doen mensen uitgaven die ze beter zouden vermijden.”

“Ik herinner me het geval van een man van bijna 80 jaar die internet had laten aanslui-ten door Telenet én Belgacom. Hij besefte niet goed wat hij aan het doen was en had een technicus van elk bedrijf binnengelaten. Het kostte mij nadien een week tijd om dat allemaal recht te zetten.”

ons recht: Hoe vergelijk je de armoede in het dorp met die in een stad als Antwerpen?thea: “Ik weet niet wat het ergste is maar

in de grootstad zie je extreme, schrijnende armoede. In het dorp is het allemaal veel meer verdoken. Een gebeurtenis als de slui-ting van Opel Antwerpen was ook voor som-mige huishoudens in Lint een drama. Wie de enige kostwinner was en zijn job bij Opel verloor, kreeg het heel moeilijk. Ik ken een koppel waarvan de man bij Opel werkte. Die man vond door zijn leeftijd geen nieuwe job meer maar kan nu gelukkig wat bijverdie-nen als PWA’er. Zijn vrouw ging noodge-dwongen ook werken.”

ons recht: Wat is het pijnlijkste wanneer je in armoede leeft?thea: “Het pijnlijkste zijn de momenten waarop je jouw kinderen iets moet ontzeg-gen. Iedere ouder doet zijn best om zijn kinderen al het mogelijke te geven. Ik her-inner me hoe mijn dochter geen geld had om belegde broodjes te kopen toen ze in Geel studeerde. Maar zij loste dat praktisch op: ze kocht samen met een vriendinnetje eten bij de kruidenier en knutselde zo zelf broodjes ineen. Hun voorraadjes mochten ze deponeren in de koelkast van het school-secretariaat.”

ons recht: Leef je nu nog altijd in armoede?thea: “Ik heb momenteel een inkomen waar veel mensen het ook moeten mee stellen. Vroeger was het erger. Maar mijn inkomen blijft aan de krappe kant om er nog een aan-tal jaar mee voort te kunnen. Ik snap heel goed waarom zoveel jongeren aan pensi-oensparen doen. Ook al zou het veel beter zijn om de wettelijke pensioenen op te krik-ken.”  

“geen diploma wegens zes euro schuld”

de dochter van Thea Vangossum

volgde een opleiding orthopedische

technieken aan een school in geel.

“Op die school werd ik altijd goed

geholpen”, erkent Thea. “Maar toen

mijn dochter haar diploma behaalde,

liep het toch even mis: mijn dochter

kreeg haar diploma niet mee naar

huis omdat er nog een rekening van

welgeteld zes euro onbetaald bleef.”

Het zat Thea zo hoog dat ze er een

kleine rel rond ontketende. “en

dat werkte. Uiteindelijk mocht

mijn dochter haar diploma toch

meenemen. Opmerkelijk: in de

adventsperiode hingen op de school

wel affiches rond ‘armoede wegwer-

ken’ en Broederlijk delen.”

een instelling zoals het OCMW is er voor iedereen, los van de financiële situatie. iedereen kan daar om hulp vragen.

Page 22: OnsRecht, mei 2012

22 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

FILMkarin seBerechts

sinds de filmkijkende gemeenschap mas-saal smolt voor ‘four weddings and a funeral’ en ‘notting hill’, loopt de filmproducerende wereld zich de vellen van de voeten op zoek naar soortgelijke kaskrakers.

U weet wel: zo’n schroomval-lige romance met hakkelende maar ironisch van de tong-riem gesneden Engelsmannen genre Stephen Fry, maar dan fraaier (genre Hugh Grant dus). Tweeddragers die in hun entou-rage minstens één excentrieke-ling van het geestige type tellen. Wat geestigheid en ironie betreft, kon het beslist slechter dan deze vermakelijke verfil-ming van Paul Tordays roman-debuut ‘Salmon Fishing in the Yemen’. Ewan McGregor doet een Hugh Grantje als Alfred Jones, een duffe visserij-expert die zijn werk op het ministerie bijzonder ernstig neemt. Zo ernstig dat hij een mooie juf-frouw met een dure naam en een nog duurder plan wande-len stuurt. Harriets firma ver-tegenwoordigt namelijk een hobbyhengelaar en sjeik die in Jemen 10.000 Britse zalmen wil uitzetten. Dit van de pot gerukte bedenk-sel komt als geroepen voor Patricia, de pr-vrouw van de Britse premier. Die is drin-gend op zoek naar een ‘positief

verhaal’ dat de diplomatieke betrekkingen met het Midden-Oosten opkrikt en tegelijk een kiespotentieel van twee miljoen Britse sportvissers kan paaien…Het zou allemaal bijzonder snor zitten mocht ‘Salmon Fishing’ helemaal op de gevatte en licht-jes hilarische leest geschoeid zijn waarmee hij ons een dik eerste halfuur kan verblijden. Ook wie nog nooit over de ori-ginele roman heeft gehoord, voelt echter aan zijn water dat Lasse Chocolat Hallström niet is opgetrommeld voor de fleg-matieke humor, maar voor de hogervermelde romantische noot. En nee, daar is ook al weinig mis mee, al boet de film daardoor aan snedigheid in. De ecologische en filosofische bla-blabla die vooral naar het einde toe tussen de leute en de pas-sie opborrelt, mogen de makers voor mijn part wél in een diepe put in Jemen begraven. Mooie Emily Blunt is de geliefde van dienst, maar vooral McGregor en een fameus cabo-tinerende Kristin Scott Thomas slepen ons het grootste end mee in dit lichtvoetige divertimento. Il était dans Trainspotting, informeerde een Brusselse medetoeschouwster haar vrien-din die niet wist waar ze Dr. Jones eerder had gezien. Tja. Lang geleden.

‘Salmon Fishing in the Yemen’

komt op 9 mei in de bioscoop.

Zalmen kweken op het Arabisch schiereiland: goed idee… (Ewan McGregor)

Solomon Glave in Andrea Arnolds onorthodoxe maar magistrale Brontë-verfilming

Wuthering heightseen zwarte man die met zijn hoofd op een muur inbeukt, hortend came-rawerk met in en uit focus glijdende close-ups van ‘elementen’ in een bar landschap, gierend klankdecor én disco-achtige titelletters… De aanhef van ‘wuthering heights’ verraadt het meteen: dit is geen huis-tuin-en-keukenverfil-ming van emily Brontës literaire klassieker.

Brits filmtalent Andrea Arnold (‘Red Road’ en ‘Fish Tank’) houwt grote stukken uit het ‘gothische’ verhaal en legt het restant bloot tot op de zenuwen. Haar kijk op de gedoemde liefde tussen boerendochter Catherine Earnshaw en de als kleuter in Liverpool van de straat geplukte Heathcliff – samen opgegroeid in het onstuimige heideland in Yorkshire – is driest én subtiel. Barbaars én sensueel. Arnolds aanpak is zowel visueel als nar-ratief onorthodox maar leunt in wezen nauw aan bij Brontës origineel. De meedogenloosheid waar-mee Heathcliff twee families én zichzelf te gronde richt, stamt in beide werken uit de hard-vochtigheid die hem als donkere outsider in een barse gemeen-schap en omgeving te beurt is gevallen. De honden, die er in deze film bijzonder bekaaid

van afkomen, hebben het met andere woorden niet meer onder de markt dan hun ‘baas’. Arnold houdt haar Heathcliff – een jongetje nog – gefascineerd in het vizier en laat hem net zoals in ‘Fish Tank’ op een weer-galoze manier in beeld verliefd en volwassen worden. Maar de grandioze natuur, met haar modder, eeuwige wind en regen, grashalmen en tikkende twijgen, kevers, motten en vlin-ders, licht, donker en regenbo-gen, hoestende mensen en jak-kerende honden, dwingt nog het meest ontzag af. De manier waarop Arnold haar fysiek en moreel verweerde mensen in de aarde plant, levert magistrale scènes op: Heathcliffs doop, de innige, tactiele momenten tus-sen Heathcliff en Catherine, de zowat uit een Millet-schilderij geplukte teraardebestelling, om maar een paar voorbeelden te noemen. Het slotgedeelte, met totaal niet gelijkende volwassen acteurs, is louter dramatisch bekeken sterker en blijft op het eerste gezicht letterlijker bij de roman. Maar het mist de impact van het briljant zintuiglijke ‘kinderver-haal’ dat de film domineert. Wuthering Heighs editie 2011 is met 128 minuten een hele zit en een taaie noot om te kraken, maar de binnenkant is delicieus.

‘Wuthering Heights’ draait

sinds 2 mei in de Belgische

zalen.

Salmon Fishing in the Yemen

Page 23: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 23

RUBRIEKSNAAM

Denken als ambachtDe levenswijsheid van tien Vlaamse filosofen

joël De ceulaer

“laat het denken maar aan de paar-den over, die hebben een grotere kop”, hoorde ik mijn grootvader wel eens zeggen. journalist joël De ceulaer zocht voor knack tien (mannelijke) ex-hoogleraren filoso-fie op en vroeg hen onder andere of een leven als denker hen geluk-kig had gemaakt. nee, zeiden ze allemaal. het was interessant, ze zijn dankbaar dat ze het hebben mogen doen, maar gelukkig? nee.

De tien emeriti zijn Diderik Batens, Rudolf Boehm, Herman De Dijn, Hubert Dethier, Samuel IJsseling, Ulrich Libbrecht, Erik Oger, Herman Roelants, Etienne Vermeersch en Jaap Kruithof. Batens is de jongste (68), Boehm de oudste (85). Vier professoren doceerden in Gent, vier in Leuven, één in Brussel, één in Antwerpen. Allemaal keken ze voor De Ceulaer diep in ‘t eigen hert, wat telkens een toegankelijk, eerlijk gesprek opleverde met weinig illusies, tussen een geïnteresseerde leek en een ver-standige man die niets meer te winnen of te verliezen had. Niemand van de heren filosofen bezondigde zich aan technicaliteiten als ‘wat zijn de gel-digheidscriteria van uw vraag?’ of ‘wat is de waarheidswaarde van mijn antwoord?’. En hier en daar werden wijze woorden gespro-ken waar een zoekende, denkende, twijfe-lende mens nog wat aan heeft.

God

Over de relatie tussen wetenschap en wijs-begeerte heerst er tussen de filosofen een opvallende consensus. “De vragen die over-blijven, de vragen waarop nog geen gespe-cialiseerde wetenschap een antwoord heeft, dat zijn filosofische vragen”, zegt Diderik Batens. Ook over het al dan niet bestaan van God is bijna iedereen het eens, zij het met de nodige nuances: van ‘Ik steek daar geen tijd in. Ik houd ook geen rekening met de kans dat er kabouters bestaan’ (Batens) over ‘God bestaat waarschijnlijk niet, maar ik zou soms graag willen dat hij wel bestond’ (Dethier) tot ‘De kosmos is god’ (Libbrecht)

en ‘Ben ik gelovig of niet? Ik weet dat eigen-lijk niet’ (IJsseling). Enkele ondervraagden zijn ongelovig maar vinden dat een rabiate anti-theïst als Richard Dawkins overdrijft. “Die man oordeelt voortdurend over dingen waar hij helemaal geen verstand van heeft”, vindt IJsseling. Drie of vier filosofen vinden Spinoza, samen met Hume, Popper, Kant en

- of all people - Karl Marx één van de inte-ressantste denkers die ze kennen (‘Voor mij biedt Spinoza troost omdat hij uitlegt hoe je je leven kunt laten leiden door de rede’ – Vermeersch). Op Mao, Sartre en Heidegger hebben ze daarentegen wel wat aan te mer-ken. Maar het interessantst zijn de heren toch wanneer ze hun mooiste dada’s naar voren schuiven.

Goudklompjes

Een paar goudklompjes. Diderik Batens: “De mens is een product van de biologische evolutie en is in die zin dus helemaal niet zo speciaal. Er gaapt geen kloof tussen de mens en de andere diersoorten.” En: “Als je naar de geschiedenis van de wetenschap kijkt, kom je meer verkeerde ideeën tegen dan iets anders. Maar ze hebben (intussen) wel gefunctioneerd.” Rudolf Boehm: “Marx en Hegel gingen er van uit dat er in de geschiedenis van de mensheid niets gebeurt zonder zin, dat de geschiedenis (...) onder-weg is naar een doel. Dat klopt natuur-lijk niet.” Hubert Dethier: “Kant heeft ons geleerd dat je de bikkelharde werkelijkheid niet kunt ontkennen, maar tegelijk moét je dat doen om te kunnen leven.” Samuel IJsseling: “Mensen doen elkaar veel verdriet aan, zijn zo lastig voor elkaar. En

dat is niet op te heffen, daar kun je niets aan doen. Je kunt er ook niemand schuldig aan verklaren. Zo is de mens.” Ulrich Libbrecht:

“Zolang mensen niet ontwikkeld zijn (...) hebben ze de geborgenheid van traditio-nele religies nodig. Zodra dat wel het geval is, zullen ze zich emanciperen. Ook in de islam zal dat gebeuren.”

Geluk

Erik Oger: “Als je het geluk rechtstreeks najaagt, loopt het (...) voortdurend voor je weg, zoals de horizon. Maar als je iets anders nastreeft, door je bijvoorbeeld toe te leggen op iets wat je goed kunt en graag doet, vind je misschien het geluk.” Herman Roelants: “Er zijn volgens mij drie proble-men waar we als samenleving echt grote middelen zouden moeten voor inzetten: armoede, het placebo-effect en alternatieve, hernieuwbare energiebronnen.” Etienne Vermeersch: “Ik vind dat je vooral moet proberen het lijden te verminderen, veeleer dan het geluk te verhogen.” Jaap Kruithof: “Fundamentalisme is hét gevaar van de toekomst. Het wordt gecreëerd door onbestemde angst. En dan heb ik het niet alleen over moslimfundamentalisme, of dat van links of rechts. Fundamentalisme zit vaak in kleine dingen. Kijk! Een vlek op mijn trui. Wat zeggen de mensen dan? “Je moet die trui uitdoen en een propere trui aantrekken.” Kan mij dat wat schelen! Die hele hetze tegen vlekjes: waarop is die nu gebaseerd?”

gUTenBerg

denKen aLS aMBaCHT

joël de Ceulaer

Uitgeverij de Bezige Bij

200 blz.   

BOEKgutenBerg

Mensen doen elkaar veel verdriet aan, zijn zo lastig voor elkaar. en dat is niet op te heffen.

Page 24: OnsRecht, mei 2012

24 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

RUBRIEKSNAAM

Denis Bouwen

netwerk Vlaanderen, de organi-satie die mensen anders wil laten omgaan met geld, heet sinds kort fairfin. “wat we doen, lijkt misschien een strijd van David tegen goliath maar we gelo-ven echt dat ons werk lonend is”, stelt tjeu tijskens, een vroegere vakbondsman die nu bestuurs-lid en vrijwilliger van fairfin is.

Een jaar of zes geleden was Tjeu Tijskens bij de LBC-NVK nog nationaal secretaris voor de financiële sector. Als nationaal secretaris kwam hij in contact met medewerkers van Netwerk Vlaanderen, het huidige FairFin. In samenwerking met Netwerk Vlaanderen organiseerde hij vormingen voor militan-ten bij banken en verzekeringsmaatschap-pijen. “Vormingen over wat hun werkgevers

allemaal uitspookten met het geld in hun pensioenfondsen. Dat geld werd, op zijn zachtst gezegd, niet altijd erg ethisch of duurzaam geïnvesteerd. Bij de vakbond von-den we dat de bonden hierover toch hun zeg moesten kunnen doen, via de nationale en Europese ondernemingsraden.”Op zijn zestigste ging Tjeu met brugpensi-oen en begon hij wandelingen, wandelva-kanties en trektochten te begeleiden. “Maar Netwerk Vlaanderen vroeg me toen om ook vrijwilligerswerk te doen in hun organisatie. Ik zag dat meteen zitten en ben nu lid van de Algemene Vergadering en bestuurslid bij FairFin. Af en toe werk ik mee aan een vor-mingsavond. Ik onderhandel ook mee met bankdirecties rond de eis om duurzamer en ethischer om te gaan met hun middelen en met de centen van hun klanten.”

Inspiratie uit Berlijn

ons recht: Waarom moest Netwerk

Vlaanderen zijn naam veranderen in FairFin?tjeu: “De organisatie die sinds kort FairFin heet ging dertig jaar geleden van start. Ze werkte naar het voorbeeld van het ‘Netzwerk Selbsthilfe’, een initiatief in Berlijn. De Berlijners hadden een fonds gecreëerd dat gestijfd werd door een grote groep mensen. Al die mensen stonden één procent van hun inkomen af ten behoeve van organisaties uit de welzijnssector en de sociale economie. Zulke organisaties kon-den dankzij het fonds renteloze of goedkope kredieten krijgen. In Vlaanderen kwam er analoog Netwerk Vlaanderen, met min of meer dezelfde doelstellingen.”

“Gaandeweg ging de klemtoon in Vlaanderen meer en meer liggen op een andere omgang met geld. Het oorspronkelijke gedachtegoed werd toevertrouwd aan de dochter Netwerk Rentevrij. Netwerk Vlaanderen ging almaar vaker vorming geven en campagnes voeren rond schadelijke investeringen, duurzame alternatieven en manieren om het financieel

“Financieel systeem dichter bij de mensen brengen”

netwerk Vlaanderen heet voortaan fairfin

Page 25: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 25

FINANCIëN

systeem dichter bij de mensen te brengen. Het werd noodzakelijk om de naam van de organisatie daar sterker op af te stemmen, vandaar de keuze voor FairFin. Sinds een aantal jaar werken we samen met collega’s uit andere landen en het is handig meege-nomen dat we nu een naam hebben die ook elders wordt begrepen.”

Krekelsparen

ons recht: Netwerk Vlaanderen was via de ASLK bij Fortis beland en valt nu dus onder BNP Paribas Fortis?tjeu: “FairFin moet de nodige middelen vergaren om leningen te kunnen geven aan organisaties uit de non-profit en de sociale economie. Onze middelen komen onder meer uit giften en uit de rentebe-dragen die spaarders bij de Triodos Bank al dan niet volledig afstaan aan ons. In onze zoektocht naar meer middelen lan-ceerden we ooit samen met de ASLK een

duurzame spaarrekening onder de naam ‘Krekelsparen’. Netwerk Vlaanderen ver-diende een commissie op dat Krekelsparen. Zo hadden we meer armslag om een ver-mogen op te bouwen waarmee we renteloze of goedkope leningen konden verstrekken.”

“Op zeker ogenblik gingen de ASLK en de Generale Bank samen op in Fortis. En Fortis werd uiteindelijk overgenomen door het Franse BNP Paribas. In die zin is het hui-dige FairFin min of meer een partner van die bank.”

“Maar Fairfin stelt wel voorwaarden om te kunnen samenwerken met een bank. We willen dat banken een ondergrens in acht nemen wanneer ze investeringen doen. Met die ondergrens heb ik het over criteria op het vlak van milieu, mensenrechten, wapen-handel en steun aan dictatoriale regimes. De ASLK voldeed aan de criteria. Maar BNP Paribas gaat op een aantal punten niet ver genoeg en er is ook te weinig transparantie over de manier waarop ze hun beleid toe-

passen. Een gevoeligheid waarover we nu gesprekken voeren.”

Andere waarden

ons recht: Kan je de filosofie van FairFin eens wat beter uitleggen?tjeu: “In de jongste versie van onze visie-tekst maken we de vaststelling dat de markt-economie tegenwoordig de samenleving domineert. Alles met waarde is blijkbaar nog maar alleen uit te drukken in geld. In een eco-nomie waarin maximale winsten primeren is er geen aandacht voor de maatschappe-lijke en ecologische gevolgen van de manier waarop die winsten worden verdiend. Het enige wat telt, zijn de onbegrensde produc-tie en winst. Wat zijn daarvan de effecten? De vernietiging van het leefmilieu, oorlog en geweld, ongelijkheid, honger en overbevol-king. Een prijs die wij niet willen of kunnen

betalen.”“FairFin pleit voor een systeem dat rekening houdt met andere waarden dan geld en dat ten dienste staat van een sociaal rechtvaar-dige en vreedzame samenleving. Een samen-leving die duurzaam omgaat met onze aarde en met mensen. Wij zijn niet blind voor het financiële systeem zoals het nu bestaat maar we willen wel ijveren voor een andere omgang met geld. FairFin kiest voor waar-den als transparantie, ethiek, duurzaamheid, een eerlijke fiscaliteit, minder invloed van ‘de markten’. En het wil ook dat er minder riskant wordt omgesprongen met geld.”

ons recht: Wat is jullie relatie met de Triodos Bank?tjeu: “Het doet ons plezier dat een instel-ling als de Triodos Bank bewijst dat het ook anders kan. Voor mensen die bewust anders willen omgaan met geld promoten wij Triodos als een goed alternatief. Het is een bank met een laag risico op schadelijke investeringen. Wij willen dat meer banken hun beleid omgooien zodat we ook aan hen een positief oordeel kunnen geven. Hierover onderhandelen we trouwens met de direc-ties van banken. Als beweging wil FairFin onafhankelijk blijven van elke bank om in alle vrijheid haar kritische stem te kunnen laten horen.”

ons recht: Anders omgaan met geld, het klinkt prachtig natuurlijk. Maar kijk naar de bokkensprongen van ondernemingen als Electrabel, Telenet, Belgacom of AB InBev. Het lijkt wel of de wereld meer en meer alleen maar om geld draait.tjeu: “Het lijkt misschien op een strijd van David tegen Goliath maar wij gelo-ven dat ons werk zeker vruchten afwerpt. Dankzij onze volgehouden inzet kwam er bijvoorbeeld een wet die investeringen in controversiële wapens verbiedt. Op een aantal plaatsen steunen we het gebruik van complementaire munten (het LETS-systeem), iets waardoor de overheid en individuele burgers zien hoe het anders kan. Krekelsparen is al jarenlang een succes. En de Triodos Bank groeit gestaag. We vertrou-wen erop en zijn ervan overtuigd dat almaar meer mensen zich individueel en samen met ons kritisch opstellen tegenover al wat de banken doen met het geld van hun klanten.”

ons recht: Doet FairFin ook iets in het Zuiden?tjeu: “FairFin heeft geen eigen projecten in het Zuiden. Maar via onze website promo-ten we wel bijvoorbeeld Alterfin. Dat is een financieringsmaatschappij die in het Zuiden helpt om spaar- en kredietinstellingen uit te bouwen. Instellingen die toegankelijk zijn voor bevolkingsgroepen die sociaal en eco-nomisch zwakker zijn.”

Surf naar www.fairfin.be.  

“Financieel systeem dichter bij de mensen brengen”

netwerk Vlaanderen heet voortaan fairfin

in een economie waarin maximale winsten primeren is er geen aandacht voor de maatschappelijke en ecologische gevolgen van de manier waarop die winsten worden verdiend.

Tjeu Tijskens, hier op het ‘geboortefeest’ van FairFin: “Als beweging wil FairFin onafhanke-lijk blijven van elke bank om in alle vrijheid haar kritische stem te kunnen laten horen”.

Page 26: OnsRecht, mei 2012

26 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

ONTWIKKELINg

Loopbaanbegeleiding evolueert naar brede dienstverlening

niet alleen voor werknemers, ook voor werkzoekenden

saskia De BonDt

het centrum voor loopbaanontwikkeling van de lBc-nVk is voor meer en meer leden een vaste waarde aan het worden. alleen al in 2011 vonden meer dan driehonderd deelnemers hun weg naar de begeleidingen van het clo. het aanbod wordt op almaar meer plekken bekend. werknemers star-ten met een rugzak vol vragen aan een persoonlijk traject. Ze doen dat om zich opnieuw comfortabel te kunnen voelen in hun werksituatie.

Naarmate het aanbod van het CLO aan bekendheid won, steeg ook de vraag naar begeleidingen. Het loopbaancentrum zag dat het tijd werd om op de groeiende vraag in te spelen en nieuwe wegen te verkennen. Sinds dit jaar wil het CLO àlle leden van het ACV bereiken, niet alleen de leden die aan het werk zijn. De voornaamste doelstelling is nu om mensen die werken en werkzoe-kenden te helpen en bij te staan.Vroeger bood het CLO individuele tra-jecten loopbaanbegeleiding aan. Die

dienstverlening mikte alleen op mensen met een job en was gratis voor leden van het ACV. Niet-leden betaalden een kleine bijdrage. Dat was mogelijk omdat elk tra-ject gesubsidieerd werd door de overheid. Deze dienstverlening wordt voortgezet. Maar ze is nu sterk uitgebreid.

nieuw in het aanbod

Nieuw is dus dat er nu ook trajecten zijn voor mensen die werk zoeken en niet uitsluitend voor wie al aan de slag is. Naast de zuiver individuele trajecten werd een degelijk groepsprogramma ontwikkeld. Het volledige loopbaantra-ject kan je volgen in drie dagen. In het kader van het groepsprogramma wordt gezocht naar de vaardigheden, ‘groei-punten’, energiebronnen en interesses van ieder lid van de groep. Mooi mee-genomen is dat deelnemers punten uitwisselen en bij elkaar herkennen.Samen zoeken naar antwoorden in een veilige omgeving is belangrijk om een loopbaantraject af te leggen. Elke deelne-mer in de groep heeft uiteraard ook speci-fieke en uiterst persoonlijke werkthema’s. Over die persoonlijke werkthema’s wordt

een dialoog georganiseerd via twee indivi-duele gesprekken. Die gesprekken sluiten aan op het groepsprogramma. Bedoeling is om vragen uit te diepen die nog niet

© f

oto:

dan

iël

rys

Page 27: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 27

beantwoord zijn na het groepstraject.Een deelnemer getuigt: “Wat ik vooral sterk vond aan de groepssessies was het gevoel niet alleen te zijn in een situatie van twijfel. Het idee dat er nog anderen zijn die het-zelfde meemaken is sterk. Bovendien heb-ben we via groepssessies leren reflecteren over onszelf. Waar ben ik goed in? Wat zijn mijn waarden? Of waar krijg ik energie van? In welke werkomgeving zou ik mezelf zien? In de individuele sessies kon ik doorvragen over mijn eigen professionele kader en daar tips over krijgen. Bovendien bouwen de ses-sies ook telkens voort op elkaar.” Volgens de deelnemer is het ‘fijn achteraf met de mensen uit de groep contact te hou-den om te zien waar zij uiteindelijk terecht-komen’. “We merken van elkaar dat we niet bij de pakken blijven zitten. Dat is ook moti-verend voor mezelf. Hoewel ik nog altijd niet veranderd ben van functie. Want ja, de uiteindelijke verandering heb je uiteraard zelf in de hand. De loopbaanbegeleiding geeft de middelen om verandering op gang te trekken. Ikzelf kreeg energie van het vol-gen van de groepssessies.”

Workshops

Een groepsloopbaanprogramma kan je nadien mooi combineren met een reeks workshops die het CLO aanbiedt. In de workshops leer je op een interactieve manier meer over een thema dat te maken heeft met werken. Er zijn bijvoorbeeld work-shops over sollicitatietechnieken, de voor-bereiding van een selectiegesprek, omgaan met burn-out of een netwerk uitbouwen en gebruiken.Bij het CLO kan je ook terecht voor een kort coachingtraject. In één of twee persoonlijke gesprekken wordt een concrete vraag beant-woord. Bijvoorbeeld de vraag hoe je jouw cv zo aantrekkelijk mogelijk kan maken als je voor een job solliciteert. Of de vraag hoe je een functioneringsgesprek moet voorbe-reiden Tijdens zo’n gesprek kan je ook aan-geven wat je zelf wil veranderd zien aan de inhoud van je werk.De diverse trajecten kan je afzonderlijk vol-gen of aan elkaar knopen. Heel wat deelne-mers volgen eerst een workshop. Enkele weken later komen ze langs voor een indi-vidueel gesprek. Anderen volgen een indi-viduele loopbaanbegeleiding en nemen aan een workshop deel. Op die manier stel je een eigen traject samen dat zo goed moge-lijk aansluit bij je noden.Met de nieuwe aanpak sluit het CLO perfect aan bij het grotere plaatje van de loopbaan-dienstverlening van het ACV. Het Centrum voor Loopbaanontwikkeling, de bijblijfcon-sulenten van het ACV, regiopropagandisten en enkele centra gekoppeld aan het ACV werken samen om zoveel mogelijk leden te bereiken die met persoonlijke vragen zitten. En de hele dienstverlening is gratis.  

Programma CLO voor zomer en najaar 2012

WAAr? WAnneer? WAT?Mechelen dinsdag 22 mei infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

Hasselt woensdag 23 mei infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

Leuven woensdag 30 mei infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

gent maandag 25 juni infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

Kortrijk dinsdag 26 juni workshop sollicitatietechnieken. Op weg

met een sterk cv en een goede motivatiebrief

antwerpen vrijdagen 6, 13 en 20 juli groepsloopbaanprogramma

Kortrijk dinsdag 4 september infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

Leuven woensdag 5 september infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

antwerpen vrijdag 7 september workshop burn-out, signalen herkennen

en een uitweg vinden

antwerpen dinsdag 11 september workshop sollicitatietechnieken. Op weg

met een sterk cv en een goede motivatiebrief

Hasselt woensdag 12 september infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

antwerpen dinsdag 18 september workshop sollicitatietechnieken.

Vertrek stevig naar je sollicitatiegesprek

Hasselt woensdag 10 oktober Tussen kwaliteit en valkuil: hoe zet je je

positieve kwaliteiten optimaal in op je werk?

gent maandag 15 oktober infosessie: loopbaanbegeleiding, wat is dat?

inleiding op individueel traject

Mechelen dinsdag 16 oktober workshop sollicitatietechnieken. Op weg

met een sterk cv en een goede motivatiebrief

neem zeker een kijkje op www.jeloopbaan.be. daar vind je het hele aanbod. Ook

op de eigen website www.loopbaanontwikkeling.be vind je heel wat info. Via de

websites kan je je meteen inschrijven voor een startbijeenkomst of een workshop

of een e-mail met vragen versturen.

nog informatie nodig? Bel naar het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de

LBC-nVK op het nummer 03 / 220 89 50 of e-mail naar

[email protected].

Page 28: OnsRecht, mei 2012

28 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

ALTERNATIEF gELD

LETS-Leuven: hoeveel moet ik u?Martine knipt het haar van Geert. Wannes krijgt de computer van Simone weer aan de praat. Geert behangt de woonkamer van Eva. Jos en Louis spitten de tuin om van Martine. En Eva kookt voor Jos. Zo werkt LETS.

LETS ofwel het ‘Local Exchange Trading System’ ontstond in de jaren tachtig in Canada, waar mensen uit noodzaak weer gingen ruilen toen de werkloosheid plotse-ling enorm steeg. Het systeem waaide over naar Europa en in 1994 ging in Leuven de eerste Vlaamse LETS-groep van start. Agnes Haesendonck, contactpersoon van de Leuvense groep: “LETS-Leuven is één van de grootste groepen in Vlaanderen met onge-veer 200 actieve letsers. We werken met ‘ik-uutjes’. De term komt van ‘hoeveel moet ik u’.”

ons recht: Wanneer ben je een goede letser?agnes: “De meerwaarde van letsen ligt vol-gens mij op het menselijke vlak. Je vergroot je sociale netwerk, ontmoet andere mensen, sluit vriendschappen. Daarom moet een goede letser sociaal vaardig zijn, hij of zij moet makkelijk contacten kunnen leggen en genieten van het omgaan met mensen. Een letser doet het niet in de eerste plaats voor ‘het geld’ maar eerder uit ecologische of ideologische overwegingen.”

ons recht: Wie bepaalt de waarde van een karwei? agnes: “De letsers bepalen onderling hun prijs, een erg omzichtige activiteit. Die prijs kan variëren van persoon tot persoon en van moment tot moment. Soms is dat een symbo-lische IKU (nvdr. ‘Ik-uutje’). Je onderhandelt over de prijs en het is belangrijk dat beide partijen zich daar goed bij voelen. Onze web-site is er om je aanbod bekend te maken of je vraag te stellen. Misschien zoek je iemand om tijdelijk voor jou te koken. Maar je kan ook een product verkopen, bijvoorbeeld een

oude kast of fiets. Recent werd een workshop gegeven rond ‘assertief letsen’. Ook de groep vaart hier wel bij: aan tevreden letsers heeft de groep meer.”

Sociaal netwerk

Om het beginnende letsers wat makkelij-ker te maken organiseert LETS-Leuven een paar keer per jaar een startmoment. Dan komen de nieuwe letsers samen, worden ze vertrouwd gemaakt met de ideeën van LETS en leren ze letsen en kijken naar hun eigen aanbod, hun sterke kanten.

agnes: “In de toekomst willen we de nieuw-komers tijdens de eerste zes maanden bege-leiden. Bovendien proberen we letsers te stimuleren door sociale momenten te orga-niseren. Twee keer per jaar geven we een brunch voor nieuwkomers en doorgewin-terde letsers. Iedereen brengt iets te eten mee. Er zijn standjes waar tweedehands spul-letjes worden aangeboden. Zo creëren we een netwerk waarin het plezierig wordt om voor de ander iets te doen of plezierig tout court.”

www.letsvlaanderen.bewww.letsleuven.be

monique Braam

ruilhandel, de oudste vorm van zakendoen, zit in de lift. alles draait niet langer om euro’s maar om ‘letsen’ of ‘torekes’. De opmars van de ruilhandel anno 2012 houdt verband met de economi-sche crisis want je kan immers geld besparen. maar het heeft ook te maken met de hernieuwde

zoektocht naar menselijk contact in onze zogenaamd zaligmakende individualistische maatschappij. lokale ruilhandel brengt men-sen opnieuw bij elkaar en ver-sterkt het gemeenschapsgevoel. ons recht zet een paar vormen van ruilhandel op een rijtje. we bezochten de lets-groep in

leuven, misschien wel de bekend-ste vorm van moderne ruilhan-del. Daarnaast stapten we af bij het torekes-project in gent. en wat dacht je van ‘swappen’, erg populair onder jonge vrouwen, én de commerciële ruilhandel in Zwitserland en Duitsland?

Ruilhandel terug van weggeweestletsen, torekes, swappen: vervangen ze binnenkort de euro?

In de tuin werken is één van de karweien waarmee letsers hun ruilhandel realiseren.

© f

oto:

pie

t de

ker

sgie

ter

Page 29: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 29

Torekesproject in gent: “geef mensen hun wijk terug”Het Torekesproject in Gent beloont wie zich inzet voor mooiere straten, propere pleinen of een beter milieu. Positief gedrag wordt beloond met torekesbiljetten die de bewo-ners kunnen omruilen in winkels of aan het Torekesloket.

Wouter Van Thillo werkt bij Samen-levingsopbouw Gent en beheert de ‘Torekes’:

“De Rabotwijk in Gent is een typische volks-wijk. Vroeger bevolkt door arbeiders die in de fabrieken werkten, nu geëvolueerd naar een multiculturele, dichtbevolkte wijk. Samenleven is niet altijd gemakkelijk in zo’n wijk. Het project Torekes wil daarom een sociale meerwaarde creëren. Ofwel de bewoners hun wijk teruggeven door initia-tieven om samen aan de buurt te werken te stimuleren en te belonen. Samen pleinen opknappen, zwerfvuil opruimen of braaklig-gende terreinen omvormen tot volkstuinen bijvoorbeeld.”

ons recht: Hoe geraakt een bewoner aan Torekes en waarvoor kunnen ze worden gebruikt?wouter: “Een bewoner kan eenmalig actie ondernemen en zo Torekes verdienen. Bijvoorbeeld door zijn gevel te schilderen, een geveltuintje te maken of bloembakken te plaatsen. Dat maakt de buurt aangena-mer en levert Torekes op. Daarnaast kan een bewoner zich voor langere tijd enga-geren. Zo zijn er mensen die elke week een plein onderhouden of een straat proper maken. Ook daarmee verdienen ze Torekes. Die Torekesbiljetten kunnen ze uitgeven in buurtwinkels of aan het Torekesloket voor toffe cadeaus.”

Veel keuze

ons recht: De Torekes zijn dus een aanvul-ling op de euro?wouter: “Torekes zijn complementair geld. Onze munt staat los van de euro en wij bepa-len zelf de wisselkoers. Tien Torekes is 1 euro en één Toreke staat voor tien eurocent. De kracht van het systeem zit ‘m in de keuze-mogelijkheden. Mensen kunnen heel veel verschillende dingen doen met de Torekes. De biljetten kunnen bij ons loket worden ingewisseld, bijvoorbeeld voor spaarlampen of tickets van De Lijn. Daarnaast accepteren heel wat lokale handelaars Torekes. Zo kan je de Torekes inwisselen voor brood, groente of andere voedingsmiddelen. Je kan ermee langsgaan bij de fietsenmaker om je fiets te laten repareren. Of zelf een deal sluiten met andere buurtbewoners.”

ons recht: Wie bereik je met dit project? wouter: “Zowat tien procent van de

gezinnen deed sinds het ontstaan van het project, eind 2010, aan een actie mee. Dat is nog niet genoeg natuurlijk. De verschei-denheid aan nationaliteiten en de vele talen maken het er niet gemakkelijker op om het project bekend te maken. We werken nauw samen met lokale wijkorganisaties zoals het wijkgezondheidscentrum en de vzw’s Jongeren en Rocsa. Die kennen de bewoners het beste. Zo konden we bijvoorbeeld veel allochtone bewoners bereiken die het idee van de volkstuinen erg genegen waren. Zij huren deze tuintjes met Torekes die ze ver-dienen door bijvoorbeeld het terrein van de tuintjes mee te onderhouden of elders in de wijk actief te zijn in de publieke ruimte.”

“Voor veel mensen is het inkomensverho-gende effect een belangrijk motief om in te stappen. Mensen met weinig geld zijn erg blij met de Torekes die ze verdienen om zo brood en eten te kopen of kleding voor hun kinde-ren. Daarnaast zijn er ook bewoners die het niet zozeer doen voor ‘het geld’, maar voor het karwei op zich. Hun beloning bestaat erin dat een plein of straat daadwerkelijk leefbaar wordt. De Torekes brengen die twee groepen bij elkaar.” Sociale meerwaarde

De aanpak rond het Witte Kaproenenplein is een mooi voorbeeld van ‘sociale meerwaarde’. Tot voor kort was dat plein nog een ‘etterbuil’ in de wijk. Door een geïntegreerde aanpak van Samenlevingsopbouw Gent, wijkorgani-saties en bewonersgroepen is het plein omge-toverd tot een aangename rustplaats in de wijk. De Torekes waren een middel om men-sen ertoe aan te zetten om het plein schoon te maken en herop te bouwen. Gezamenlijk hielpen de bewoners de publieke ruimte uit te bouwen. Zo krijg je een project dat gedra-gen wordt door de bewoners, iets waar veel meer zorg wordt voor gedragen. Elke week onderhoudt een bewoner het plein in ruil voor Torekes. Zo is een duurzame opvolging verzekerd.www.torekes.be   

Shoppen of swappen?

Is het onlangs gekochte oranje trui-tje toch niet je dat? Knellen je prach-tige schoenen net iets te veel? Op een

‘swapping’ kan je miskopen ruilen ofwel swappen voor artikelen van een ander. Swappen wordt almaar populairder onder modebewuste jonge vrouwen. Swapping.be organiseert evenemen-ten waarop je jouw kledingstukken kunt aanbieden. Je verdient daarmee swap-dots waarmee je andere items kunt kopen. Het is ook mogelijk om zelf een kledingruilparty organiseren. Een prettig en goedkoop alternatief voor shoppen.www.swapping.bewww.stoppenmetshoppen.be

zwitserse bedrijven ruilen goederen en diensten

Naast de sociale ruilhandel beleeft ook de commerciële ruilhandel een herople-ving. De oudste nu nog bestaande vorm van commerciële ruilhandel tussen bedrijven is de WIR, de Wirtschaftsring in Zwitserland die in 1934 werd opge-richt als reactie op de crisis. In het Zwitserse systeem spreken ondernemingen onderling af dat een bedrijf een WIR-krediet van de koper krijgt wanneer het iets verkoopt. Bij de koper ontstaat eenzelfde bedrag aan schuld in WIR. Bij een economi-sche recessie blijkt het volume van de WIR te groeien, waardoor veel ontsla-gen en werkloosheid worden vermeden. Trekt de economie weer aan, dan loopt de handel in de alternatieve munt weer terug. Als complementaire munteen-heid draagt de WIR bij tot de stabiliteit van het hele financieel-economische systeem. Momenteel telt het systeem meer dan 80.000 leden en haalt het een jaaromzet van ongeveer twee miljard Zwitserse frank (1,66 miljard euro).Diverse landen bestuderen dit com-merciële principe. Sinds 2003 kan je bijvoorbeeld in de Duitse deelstaat Beieren betalen met Chiemgauers, een plaatselijke ‘munt’ die is gekoppeld aan de euro en die bedoeld is om de lokale economie te stimuleren. Sommige eco-nomen durven zelfs te suggereren dat een systeem zoals de Chiemgauer de Griekse crisis zou kunnen bestrijden. Wordt vervolgd?www.wir.ch - www.chiemgauer.info

Met de Torekes kan je artikelen betalen in een gewone winkel.

© f

oto:

dan

iël

rys

Page 30: OnsRecht, mei 2012

30 | Mei 2012 | 116de jaargang | Ons recht

Ledenbijdrage in beschutte werkplaatsen

In Ons Recht van april vond je de brochure ‘Waarmee kunnen we u helpen?’. Op blz. 18 van die brochure werden de diverse ledenbijdragen beschreven. Maar de zetduivel speelde ons par-ten. Voor valide bedienden, werkzaam in beschutte werkplaat-sen, bedraagt de juiste maandelijkse ledenbijdrage 14,02 euro. Het volledig juiste overzicht van de ledenbijdragen is terug te vinden op onze website www.lbc-nvk.be. Op de site surf je naar de rubriek ledenvoordelen, subrubriek lidmaatschap: huidige tarieven.

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: redactie Ons recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · [email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

DE LEzER SChRIJFT

VAKBOnD nIeuWe STIJLT.V.H. - DeSTeLBerGen

Ik ben geen lid van de LBC-NVK omdat ik een gepensioneerd ambtenaar ben. Maar mijn vrouw is wel lid. Elke maand lees ik met aandacht diverse artike-len in Ons Recht.Het maartnummer van Ons Recht publiceerde een interes-sant interview met filosoof Thomas Decreus, die het had over de vernieuwing van de vak-bond. Ik vind dat vakbonden in het algemeen zich beter moeten

‘verkopen’ aan het publiek. Ze zitten nu in het defensief en leg-gen veel te weinig uit waarom ze nodig zijn en wat hun doelstel-lingen zijn. Uiteraard maken vakbonden fouten en verdedigen ze soms al eens iets dat eigenlijk moeilijk te verdedigen is. Maar het gaat over de grondlijn.

Als er gestaakt wordt, melden de media dat de publieke opinie van mening is dat burgers niet mogen worden gegijzeld door stakende vakbondsleden. Die mening hoor je het vaakst bij stakingen van ambtenaren en in het openbaar vervoer. Een staking veroorzaakt per definitie hinder: hoe kan je anders druk uitoefenen op een directie? Als er gestaakt wordt, zijn de werkge-vers mee verantwoordelijk voor de hinder omdat zij te weinig de eisen van hun personeel willen inwilligen. Duidelijk hierover communiceren zou veel ergernis wegnemen of de onvrede juister kanaliseren.Nu doet de vakbond alsof de reactie van het publiek van geen tel is. Let daarmee op want vroeg of laat zou het stakingsrecht wel eens ernstig kunnen worden beperkt.

202.00 kleinhandel in voedingswaren vorige lonen x 1,02215.00 kleding- en confectiebedrijf vorige lonen x 1,0143219.00 diensten en organismen voor technische controles en gelijkvormigheidstoetsing vorige lonen x 1,0329227.00 audiovisuele sector vorige lonen x 1,02313.00 apotheken en tarificatiediensten vorige lonen x 1,02

INDExAANPASSINg APRIL 2012

Metaal

In de metaalsector wordt dit jaar een vakbondspremie van 95 euro uitbetaald. De uitbeta-lingsperiode loopt van 15 april tot 31 juli.De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2011 werk-ten in de metaalsector (pari-tair comité 209). Onder het PC 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen wer-ken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaal-handel of de erkende controle-instellingen.Om recht te hebben op de pre-mie moet de bediende of het kaderlid in 2011 ten minste één maand effectief gewerkt hebben in een metaalbedrijf en lid zijn van de LBC-NVK sinds ten min-ste 1 oktober 2011. Ook moet de bediende aangesloten zijn op het moment van uitbetaling.Werkloze bedienden en brug-gepensioneerden hebben nog recht op deze vakbondspremie wanneer zij in 2011 nog min-stens één maand werkten en effectief prestaties leverden in een metaalbedrijf (en aan de voorwaarden qua lidmaatschap voldoen). Hetzelfde geldt voor wie in 2011 in volledige loop-baanonderbreking/tijdkrediet ging of in 2011 langdurig ziek werd.Bedienden en kaderleden in de metaalsector, aangesloten bij de LBC-NVK, krijgen een for-mulier. Dat formulier moeten ze ingevuld terugbezorgen aan hun vakbondsafgevaardigde of aan het gewestelijke LBC-NVK-secretariaat van hun woon-plaats. Wie geen formulier kreeg, kan contact opnemen met zijn LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaling gebeurt via overschrijving op de individu-ele bankrekening.

Non-ferrometalen

In de sector van de non-ferro-metalen (paritair comité 224) is er een vakbondspremie van 95 euro. De premie wordt uitge-keerd van 15 april tot 31 okto-ber 2012. Voor de bedienden en kaderleden bij Umicore, Aurubis en Nyrstar is er een eigen bedrijfspremie.Om de vakbondspremie in de non-ferrometalen te krij-gen moet je in 2011 minstens één maand lang in de sector hebben gewerkt. Langdurig zieken worden gelijkgesteld. Gepensioneerden en brugge-pensioneerden hebben recht op de premie als ze in 2011 nog minstens één maand lang effec-tief gewerkt hebben.De premie geldt alleen als je uiterlijk op 31 maart 2012 lid was van de LBC-NVK. Je moet ook in orde zijn met de betaling van je bijdragen op het ogenblik dat de premie wordt uitgekeerd. Het geld wordt uitbetaald op basis van een origineel attest dat je ontvangt van de werk-gever. Je moet het ingevulde attest bezorgen aan je LBC-NVK-secretariaat.

Begrafenis- ondernemingen

In de sector van de begrafenis-ondernemingen (paritair comité 320) wordt de vakbondspre-mie uitgekeerd tussen 2 april en 30 september 2012. Voor bedienden die minstens 115 dagen werken is er een premie van 110 euro. Werk je tussen de 65 en 114 dagen, dan krijg je een premie van 55 euro. Als arbeidsdagen gelden de effectief gepresteerde dagen en de ‘dagen gelijkgestelde afwezigheid’. Het aantal uren, gepresteerd tijdens een arbeidsdag, speelt geen rol.De tewerkstellingsattesten werden in de maand februari verstuurd naar de werkgevers. Nadien werden die attesten door de werkgevers aan alle per-soneelsleden bezorgd.

UITBETALINg VAKBONDSPREMIE

Page 31: OnsRecht, mei 2012

Ons recht | 116de jaargang | Mei 2012 | 31

mISSIe VAn De LBC-nVK

de Landelijke Bediendecentrale – nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-nVK) is een vakbond die als deel van het algemeen

Christelijk Vakverbond (aCV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). de LBC-nVK is een onafhankelijke demo-

cratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. nationale en internationale solidariteit is een

belangrijk doel en bindmiddel. de LBC-nVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen

wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Bond zonder Naamnu de goede pater er niet meer is om ons elke maand op een pak-kende spreuk te vergasten (‘mijn laatste woord: dankbaarheid’), wil ik zelf wel eens proberen. er is me onlangs iets opgevallen, waar ik misschien iets mee kan doen.

De vrouw van een kameraad is de attent-ste mens die ik ken. Krisje wordt door haar familie en vrienden op handen gedragen. Ze informeert uit het diepste van haar hart naar hun gezondheid en die van hun kin-deren, vergeet geen enkele verjaardag, luis-tert aandachtig naar hun klachten en hun verhalen, is gul met cadeautjes, ook zonder de minste aanleiding, en straalt de hele tijd vriendelijkheid en vreugde uit. Een heilige, zou je kunnen zeggen, een waardige ambas-sadrice van de Bond zonder Naam. Pater Bosmans zou fier op haar zijn. Hoewel... Er is één uitzondering, één mens tegenover wie Krisje zich gedraagt als een helleveeg, een furie, een harpij, een heks. Rob, haar man. Ze bekritiseert hem de hele tijd, negeert hem als hij iets vertelt, lacht hem uit in zijn gezicht, haalt midden in een discussie haar schouders op en gaat zonder uitleg de kamer uit. Als Rob A zegt, zegt zij B, de boeken die hij leest deugen niet en als hij hun kinderen berispt, valt ze hem af. Krisje slaat voortdurend haar ogen op naar de hemel, alsof ze de goden om geduld smeekt. Ze vliegt op voor het minste gering-ste, ze sist bevelen en ze vindt alles wat hij voor haar doet normaal. Wat ze in bed uit-spoken, of net niet, daar durf ik niet eens aan te denken. Als we haar bezig zien en horen, denken we allemaal: arme Rob, arme kerel, hoe houdt hij het in godsnaam bij haar uit? Het heeft jaren geduurd eer ik mijn vriend er durfde op aan te spreken. Heel voorzich-tig polste ik naar zijn gevoelens. Wat was er toch met zijn vrouw de laatste tijd? Ging het nog wel goed in hun huwelijk? Was ze ziek? De overgang misschien? Werd het allemaal te veel op haar werk?

Grillen en nukken

Zijn reactie was de enige die ik niet had ver-wacht. Oh? Deed Krisje zo? Het was hem nog niet opgevallen. Ja, nu je het zegt, soms was ze wel eens wat kortaf. Maar nee hoor,

ze zagen elkaar nog echt héél graag. Hij was het gewend, die grillen en die nukken. Hij lette er al niet meer op. Zo gaat het nu een-maal in een huwelijk, nee?Kijk, dat is een interessante gedachte. Ja, zo gaat het in veel huwelijken. Eerst zijn er de bloemen en de geschenken en de lieve woordjes. Er wordt gecharmeerd en gela-chen als in een feuilleton. Het jonge stel struikelt over zijn eigen voeten om het elkaar naar de zin te maken. Dan gaat lang-zamerhand de eerste blijdschap weg. De echtelieden worden gewend aan elkaar. Ze worden gewend aan elkaars aanwezigheid, ze hebben beloofd dat ze zullen doorgaan met hun huwelijk, ze rekenen erop dat de ander niet zal weglopen en dus beginnen ze zich allerlei hebbelijkheden te permitteren. In een goede relatie moet je toch alles tegen elkaar kunnen zeggen, nee? Als er iemand is tegen wie je mag zagen en zeuren en bij wie je jezelf kan zijn, dan is het toch je man, je vrouw?

Dikke, oude huiskat

Meneer en mevrouw doen hun best niet meer. Ze worden in het huwelijk inderdaad zichzelf. De persoon die ze het liefst van al zien, de man of de vrouw voor wie ze heb-ben gekozen, zonder wie ze niet meer ver-der zouden kunnen leven, wordt na enkele jaren huwelijksslijtage behandeld als een luie leerling, een irritante werknemer die er de kantjes afloopt, een dikke, oude huiskat die ruivend uit de zetel wordt gejaagd. “Hoe dikwijls moet ik dat nog zeggen?” “Je wéét toch dat ik daar niet tegen kan?” “Soms zou ik denken dat je het met opzet doet.” “Wat is dat voor een belachelijke vraag?”Gelijk welke vriendschap zou na zo’n behan-deling ontploffen, elke Poolse werkster gaf meteen haar ontslag, maar Krisje en Rob gaan door alsof er niets aan de hand is, grommend en knorrend, ondanks hun grote liefde voor elkaar.

Pater Bosmans zou er in zijn wijsheid een mooie spreuk over hebben gemaakt. “Omdat een man trouw is, is hij nog geen hond.” Of:

“Weet je nog hoe verlegen je was toen je haar de eerste keer vroeg?” Of: “Pomp die huwe-lijksband af en toe eens op.”Benieuwd wat mijn vrouw er zal van zeggen.

AChTERKLAPwalter

ONS REChTverantwoordelijke uitgever: Marc WeynsSudermanstraat 5 • 2000 antwerpenhoofdredacteur: denis Bouwenredactiesecretaris: jan deceunynckvormgeving: Peer de Maeyerdrukkerij: Corelio Printingredactie en administratie:Sudermanstraat 5- 2000 antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

LBC-NVK-SECRETARIATENEN -STEUNPUNTEN

• LBC-nVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 [email protected]• LBC-nVK AnTWerPen nationalestraat 111-113 - 2000 antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 [email protected]• LBC-nVK BruGGe-OOSTenDe Kan. dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 [email protected]• LBC-nVK BruSSeL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 [email protected]• LBC-nVK DenDermOnDe Oude Vest 146 - 9200 dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 [email protected]• LBC-nVK GenT-eeKLO-ZeLZATe Poel 7 - 9000 gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 [email protected]• LBC-nVK HALLe Vanden eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 [email protected]• LBC-nVK HASSeLT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 [email protected]• LBC-nVK KemPen Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 [email protected]• LBC-nVK KOrTrIJK-rOeSeLAre-IePer President Kennedypark 16d - 8500 Kortrijk steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 roeselare St. jacobsstraat 34 - 8900 ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 [email protected]• LBC-nVK LeuVen Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 [email protected]• LBC-nVK meCHeLen-ruPeL Onder den Toren 5 - 2800 Mechelen-rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 [email protected]• LBC-nVK OuDenAArDe Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 [email protected]• LBC-nVK SInT-nIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 [email protected]• LBC-nVK VILVOOrDe Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 [email protected]

ALgEMEEN SECRETARIAAT

Sudermanstraat 5 - 2000 antwerpenTel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be

Ons recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpa-pier. dit papier wordt gemaakt op basis van gerecy-cleerd materiaal.

Page 32: OnsRecht, mei 2012