Onderwerp :Definitief Projectplan waterwet Verbeteringprimaire waterkering binnen herinrichtingIJsselkade Zutphen

Status : Definitief besluit

:Datum vastgestelddoor het algemeen bestuur

.

2

InhoudsopgaveInhoudsopgave........................................................................................................................................2

1 Inleiding...........................................................................................................................................4

1.1 Aanleiding en doel ..................................................................................................................5

1.2 Scope: Projectplan Waterwet versterking primaire waterkering ...........................................5

1.3 Betrokken Partijen ..................................................................................................................6

1.4 Leeswijzer................................................................................................................................7

2 Beschrijving van de huidige situatie................................................................................................8

2.1 Ligging en begrenzing plangebied...........................................................................................8

2.2 Primaire kering........................................................................................................................8

2.3 Berkelmonding........................................................................................................................8

3 Gewenste situatie .........................................................................................................................12

4 Uitgangspunten.............................................................................................................................14

4.1 Hoogwaterkering ..................................................................................................................14

4.2 Lage kade ..............................................................................................................................18

4.3 Berkelmonding......................................................................................................................20

4.4 Herinrichting IJsselkade ........................................................................................................20

5 Wijze waarop het werk zal worden uitgevoerd............................................................................23

5.1 Activiteiten............................................................................................................................23

5.2 Planning.................................................................................................................................25

6 Beschrijving van de gevolgen en te nemen voorzieningen...........................................................26

6.1 Algemeen ..............................................................................................................................26

6.2 Waterveiligheid.....................................................................................................................26

6.3 Trillingen ...............................................................................................................................26

6.4 Geluid ....................................................................................................................................27

6.5 Bereikbaarheid......................................................................................................................27

6.6 Flora en Fauna.......................................................................................................................28

6.7 Verontreinigde grond............................................................................................................28

6.8 Niet gesprongen explosieven................................................................................................28

6.9 Archeologie en cultuurhistorie .............................................................................................28

6.10 Rivierkundig ..........................................................................................................................29

6.11 Waterkwaliteit ......................................................................................................................29

6.12 Aansprakelijkheid en schadeafhandeling .............................................................................29

7 Verantwoording ............................................................................................................................30

7.1 Waterwet ..............................................................................................................................30

7.2 Keur.......................................................................................................................................30

3

7.3 Scheepvaart (Nautisch) .........................................................................................................32

7.4 Rivierkundig ..........................................................................................................................32

7.5 Overige vergunningen en relevante besluiten......................................................................32

7.6 Relatie met nog te nemen besluiten.....................................................................................33

8 Legger, beheer en onderhoud ......................................................................................................35

8.1 Legger....................................................................................................................................35

8.2 Beheer en onderhoud...........................................................................................................35

9 Procedure......................................................................................................................................36

10 Literatuur ..................................................................................................................................38

11 Bijlagen......................................................................................................................................39

11.1 Schetsontwerp IJsselkade en Havenstraat (Hospers 2016.09.05) ........................................40

11.2 Overzichtstekening met details ............................................................................................41

11.3 Tekening met gegevens bomen............................................................................................42

11.4 Teksten Keur .........................................................................................................................43

12 Colofon......................................................................................................................................45

4

1 InleidingDe gemeente Zutphen en de provincie Gelderland willen de stadsdelen De Hoven en de Zutphensebinnenstad beter met elkaar verbinden. Ook wordt de ruimtelijke beleving van de rivier en de kadeverbeterd door de ruimtelijke kwaliteiten van het gebied met elkaar te verbinden. Om dit tebewerkstelligen is het programma Rivier in de Stad (RIDS) in het leven geroepen, waarbij vanuit deprovincie financiële bijdragen zijn toegezegd. Ook vanuit het rijk zijn vanuit het programma Ruimte-gelden aan het programma toegekend.

Waterschap Rijn en IJssel en de gemeente Zutphen werken intensief samen aan een integraleaanpak, waarbij ruimtelijke kwaliteiten en waterveiligheid gelijktijdig worden verbeterd binnen hetproject Herinrichting IJsselkade.

Achtergrond Programma Rivier in de Stad

Het programma omvat vele verschillende, deels complexe projecten, waaronder de HerinrichtingIJsselkade en het aanpassen van de primaire waterkering. Dit omvat het vervangen van dehoogwaterkering en de damwand langs de lage kade (gezamenlijk de primaire waterkering, waarvanhet waterschap Rijn en IJssel de beheerder is) en de herinrichting van de kade vanaf de Bult vanKetjen tot aan de Noorderhaven.

De aanpak van het project herinrichting IJsselkade is opgedeeld in twee deelgebieden. Dit betrefthet deelgebied IJsselkade en het deelgebied Havenstraat. Het deelgebied IJsselkade wordtuitgevoerd in de periode 2017 – 2018. Het deelgebied Havenstraat wordt uitgevoerd in 2018 – 2019.De reden daarvan is dat het deelgebied IJsselkade voor de inrichting van de openbare ruimte al isuitgedetailleerd naar een bestek t.b.v. aanbesteding. Het deelgebied Havenstraat was tot voor kortbedoeld voor rivierverruiming. Rivierkundig is dit deel uitgedetailleerd, maar nog niet de verdereinrichting van de openbare ruimte.

Afbeelding 1 IJsselkade en Oude IJsselbrug te Zutphen

5

1.1 Aanleiding en doelHet projectplan wordt opgesteld in het kader van de Waterwet. Wanneer door of namens dewaterbeheerder een primaire kering wordt aangepast, moet een projectplan opgesteld worden.Hierin staat waterveiligheid centraal.

Binnen het programma RIDS is het projectplan nodig om de bestaande primaire waterkering(hoogwaterkering en lage kade) te vervangen, op sommige plekken te verplaatsen en om coupures(afsluitbare openingen in de kering) te laten vervallen en/of aan te passen. In voorliggendprojectplan wordt omschreven welke (verbeterings-)maatregelen worden getroffen en op welkewijze wordt omgegaan met de nadelige gevolgen van de ingreep.

Aanleiding voor vervanging van de primaire kering is de herinrichting van de IJsselkade en deHavenstraat binnen RIDS. Voor de realisatie van de herinrichting van de IJsselkade en de aanpassingvan de primaire waterkering (waaronder dus zowel de hoogwaterkering en de lage kade) zijn tweesporen te benoemen:• Enerzijds het ruimtelijk spoor waarin de herinrichting van de IJsselkade en het aanpassen van de

primaire waterkering opgenomen worden in de wijziging van het Bestemmingsplan Oude Stad /IJsselkade.

• Anderzijds het waterveiligheidsspoor waarin de aanpassing (verhogen en/of verleggen) van deprimaire waterkering plaatsvindt. Hiervoor stelt het waterschap dit projectplan Waterwet op.

1.2 Scope: Projectplan Waterwet versterking primaire waterkeringHet waterschap heeft haar beleid, conform haar wettelijke taak, ingericht op het voorkomen enwaar nodig beperken van overstromingen. Daarom wordt periodiek getoetst of de dijken nog veiligzijn

Doordat de inzichten rondom waterveiligheid in Nederland zijn veranderd, wordt er in de komendevierde toetsingsronde (= 1e landelijke beoordelingsronde die loop van 2017 tot en met 2023) voorhet dijktraject 50-2 gerekend met een overstromingskans van 1/3.000e ( in plaats van eenoverschrijdingskans van 1 keer in de 1250 e per jaar). Deze (nieuwe) norm betekent dat één keer per3.000 jaar het achterliggende gebied mag overstromen doordat de dijk bezwijkt. Bij het vaststellenvan deze nieuwe norm zijn de ontwerpuitgangspunten, rekenregels en de hydraulischerandvoorwaarden ook gewijzigd. De nieuwe primaire waterkering wordt ontworpen op basis van hetOntwerp Instrumentarium OI2014, waarmee oplossingsvarianten op basis van diverseuitgangspunten en rekening houdend met een ontwerphorizon van 50 tot 100 jaar, wordenuitgewerkt. In het OI2014 wordt reeds geanticipeerd op de nieuwe normstelling, zodat de primairewaterkering zal voldoen aan deze nieuwe normering.

Het overstappen van de overschrijdingskans naar een overstromingskans als normtype,betekent dat de gevolgen van overstromingen afhankelijk zijn van de doorbraaklocatiebinnen de dijkring en er dus verschillen zijn in het optimale beschermingsniveau. Om diereden worden de huidige dijkringen onderverdeeld in verschillende dijktrajecten. Dijkring 50wordt onderverdeeld in dijktrajecten 50-1 en 50-2.

Het projectgebied ligt in dijkring 50 tussen dijkpaal 92 en 100 en valt binnen het geprojecteerdedijktraject 50-2. De lengte van het normtraject binnen de projectgrens is ruim 700 m. De ligging vandijkring 50 is weergegeven in Figuur 1.

6

Figuur 1 Dijkring 50 Zutphen

1.3 Betrokken PartijenIn overleg tussen de gemeente Zutphen, Rijkswaterstaat, het waterschap Rijn en IJssel en deprovincie Gelderland zijn voorbereidingen getroffen om te komen tot een passend ontwerp van deIJsselkade en de aanpassing van de primaire waterkering. In de voorbereiding en uitvoering van hetproject zijn de volgende overheden betrokken:

1.3.1 Gemeente ZutphenDe gemeente is onder andere uitvoerend initiatiefnemer voor de aanmeldingsnotitie MER en dewijziging van het bestemmingsplan. De gemeente is daarnaast ook opdrachtgever voor deuitvoering, draagt zorg voor de hoofdfinanciering en is betrokken als beheerder van de openbareruimte. De gemeente is bevoegd gezag voor het vaststellen van het bestemmingsplan met deaanmeldingsnotitie.

1.3.2 Waterschap Rijn en IJsselHet waterschap is onder andere uitvoerend initiatiefnemer voor de aanmeldingsnotitie MER en hetprojectplan Waterwet voor de werkzaamheden op en nabij de primaire waterkering. Tevens is hetwaterschap verantwoordelijk voor de waterveiligheid en het bevoegd gezag voor alle ontwikkelingenbinnen de beschermingszone.

1.3.3 Provincie GelderlandDe provincie is het bevoegd gezag inzake de aanmeldingsnotitie MER ten behoeve van hetprojectplan Waterwet voor de aanpassing van de primaire waterkering. De provincie geeft, na

Normtrajecten Ring 50

50-1, 1:30.000

50-2, 1:3.000

Dijkring 51

Dijkring 49

Dijkring 50

7

definitieve vaststelling door het waterschap, de uiteindelijke goedkeuring aan het projectplanWaterwet voor het verleggen en wijzigen van de primaire waterkering.

1.3.4 RijkswaterstaatRijkswaterstaat heeft als beheerder van de rivier een toetsende/ adviserende rol bij het opstellenvan het projectplan Waterwet inzake inhoudelijke onderwerpen als waterkwantiteit, waterkwaliteiten nautische veiligheid. Daarnaast is RWS voor rivierkundige zaken bevoegd gezag.

1.4 LeeswijzerIn dit projectplan worden de huidige situatie (hoofdstuk 2) en gewenste situatie (hoofdstuk 3)binnen het projectgebied beschreven. Hoofdstuk 4 geeft de uitgangspunten weer, die de basisvormen voor de uit te voeren werkzaamheden (hoofdstuk 5). De invloed op de omgeving wordtweergegeven in hoofdstuk 6. Tot slot wordt aangegeven hoe de verschillende maatregelen passenbinnen de geldende wet- en regelgeving (hoofdstuk 7). Hoofstuk 8 geeft inzicht in de toekomstigebeheer en onderhoudsafspraken. Hoofdstuk 9 sluit af met de procedure die gevolgd wordt voor ditprojectplan.

8

2 Beschrijving van de huidige situatie2.1 Ligging en begrenzing plangebiedIn Figuur 2 is op een luchtfoto de begrenzing van het projectgebied aangegeven. Het gebied looptvanaf de nieuwe Noorderhaven in het noordwesten tot de Bult van Ketjen (Martinetsingel) in hetzuidoosten.

Het project wordt gefaseerd uitgevoerd. Hiervoor is het projectgebied opgedeeld in twee delen,projectdeel Havenstraat en projectdeel IJsselkade. In Figuur 2 zijn de twee deelgebiedenweergegeven.

2.2 Primaire keringDe waterkering die binnen dit project wordt aangepast, is onderdeel van dijkringgebied 50 (Zutphen)en valt (nadat de nieuwe normen van kracht zijn geworden) binnen het geprojecteerde normtraject50-2 met een normfrequentie van 1/3.000 keer per jaar. Het betreft het deel vanaf dijkpaal 92 tot99,4. De westzijde van dit dijkringgebied ligt langs de IJssel. In Figuur 1 is dijkringgebied 50weergegeven.

De primaire kering is weergegeven in Figuur 3. De primaire kering bestaat uit een hoogwaterkeringen een lage kade.

2.2.1 HoogwaterkeringDe hoogwaterkering langs de IJsselkade bestaat uit een ingeklemde stalen damwand, diebovengronds is voorzien van een stenen omhulling. In Figuur 3 is deze kade aangegeven met eenrode lijn. Ten noorden van de IJsselbrug, richting de Noorderhaven, gaat de damwand over in eengroene dijk. Dit is in Figuur 3 aangegeven met een groene lijn.

In de hoogwaterkering zijn, ter hoogte van de wegen, afsluitbare coupures aanwezig. Bij hoogwaterworden deze coupures afgesloten, waarmee de kering compleet is. De coupures zijn in Figuur 3aangegeven met blauwe cirkels. In Figuur 4 is een gesloten coupure zichtbaar die bestaat uit stalencoupure schotten welke worden afgedekt met zwart plastic zeil in de hoogwaterkering (metselwerkrechts op de foto).

2.2.2 Lage kadeIn Figuur 3 is de lage kade aangegeven met een oranje lijn en de cijfers 1 tot en met 3. De lage kadebestaat ter hoogte van tracé 1 en 3 uit een stalen damwand en ter hoogte van tracé 2 uit eengemetselde muur. De lage kade heeft een grondkerende functie en dient als aanmeerplek voorschepen. Figuur 5 geeft een beeld van de lage kade.

2.3 BerkelmondingHet riviertje de Berkel mondt binnen de projectlocatie uit in de IJssel. De uitstroom bestaat uit eenstuw om water te kunnen lozen en een terugslagklep plus spindelafsluiter die onderdeel is van deprimaire waterkering en die voorkomt dat de IJssel de stad instroomt bij hoog water. De uitstroom isbenoemd in Figuur 3 en is te zien in Figuur 5.

9

Figuur 2 Overzicht projectgebied Herinrichting IJsselkade met deelgebied Havenstraat (rood) en deelgebied IJsselkade(oranje). ( (bron luchtfoto: Google Maps)

10

Figuur 3 Ligging huidige primaire kering, bestaande uit hoogwaterkering (rood) met coupures (blauwe bol) en lage kade(oranje)

11

Figuur 5 Zicht op Berkelmonding (bron: Wikipedia), rode markering is lage kade

Figuur 4 Gesloten coupure in primaire kering Brugstraat (2011)

12

3 Gewenste situatieIn dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven op de gewenste situatie na uitvoering van hetproject.

3.1.1 Primaire keringNa uitvoering van het project, voldoet de primaire kering aan de eisen betreffende waterveiligheid.

3.1.2 Lage kadeNa uitvoering van het project, is de lage kade heringericht. Het gebied biedt meer ruimte voorrecreatie, door een wandel en fietspad. De ruimtelijke kwaliteiten worden verbeterd door meergroen en een versterkte verbinding met de binnenstad. De beleving van water in de stad speelthierin een rol, door verbeterde zichtbaarheid en benaderbaarheid van IJssel en Berkel.

Door het aanbrengen van een trappartij in de kade wordt het doorstroomprofiel van de IJssel terplaatse verruimd en meer waterberging gecreëerd tijdens hoogwaterperioden. Door de afname vande doorstroming zal meer aanzanding in de rivier ontstaan. Om deze aanzanding te beperken wordthet onderste deel van de trap/kade rivierwaarts verplaatst. Deze vernauwing van hetdoorstroomprofiel veroorzaakt erosie waardoor de vaargeul beter op diepte blijft.

InFiguur 6 is een impressie weergegeven vanuit het inrichtingsplan. Het volledige schetsontwerp isopgenomen in bijlage 11.1

13

Figuur 6 Impressie herinrichting IJsselkade

14

4 UitgangspuntenIn dit hoofdstuk wordt in verschillende paragraven een toelichting gegeven op de uitgangspuntenvan de verschillende maatregelen.

4.1 Hoogwaterkering4.1.1 OntwerpinstrumentariumIn het kader van de herinrichting IJsselkade wordt de waterkering versterkt en toekomstbestendiggemaakt.

Uitgangspunt voor het project is de Handreiking ontwerpen met overstromingskansen,Veiligheidsfactoren en belastingen bij nieuwe overstromingskans-normen, OI2014 versie 3(Rijkswaterstaat, 2015). Dit betekent dat de overstap van overschrijdingskansbenadering naaroverstromingskansbenadering is gemaakt binnen dit ontwerp. Er wordt derhalve rekening gehoudenmet de gevolgen (slachtoffers, schade) van een eventuele dijkdoorbraak alsmede met de verwachte(klimaat)invloeden tot 2100. Op basis van het ontwerpinstrumentarium zijn de volgende vierdetailleringen tot stand gekomen:

- De fysieke hoogte, na vervanging van de hoogwaterkering, varieert van NAP +9,96 m bij de Bultvan Ketjen tot NAP +9,90 m bij de aansluiting op de Noorderhaven. In Tabel 1 zijn bestaande ennieuwe hoogtes weergegeven, die corresponderen met de locaties in Figuur 8

- De levensduur van de nieuwe damwanden is 100 jaar, de levensduur van de groene dijk is 50jaar

- De aan te leggen hoogwater is uitbreidbaar, mocht bij toekomstige toetsingen en onvoorzieneheftiger klimaatveranderingen de hoogte moet worden aangepast. De constructie is zoontworpen en wordt zo aangelegd dat extra overhoogte aangebracht kan worden indien ditnodig blijkt voor waterveiligheid in de toekomst.

- De primaire waterkering voldoet aan de eisen voor sterkte en stabiliteit.

4.1.2 Aanzicht hoogwaterkeringDe nieuwe damwand wordt, net als in de oude situatie, voorzien van een esthetische bekleding vanmetselwerk. In Figuur 7 is een dwarsprofiel weergegeven, meer details zijn opgenomen in bijlage

11.2Figuur 7 Principedoorsnede hoogwaterkering (omhulling metselwerk)

15

Tabel 1Hoogtes primaire kering, bestaande en nieuwe situatie (hoogtes in m NAP)Locatie Mv.-hoogte zijde

rijbaan huidigesituatie

Mv.-hoogte zijderijbaan nieuwesituatie

Hoogte bovenzijdeprimaire kering,huidige situatie

Hoogte bovenzijde primairekering, toekomstige situatie

1 9.79 9,95 9,95 9,962 8.73 8,92 9,91 9,943 8,98 9,15 9,89 9,934 8,99 9,06 9,90 9,925 9,90 9,90 9,90 9,90

Figuur 8: huidige en toekomstige hoogtes IJsselkade

16

4.1.3 Wijzigingen in liggingDe huidige ligging van de hoogwaterkering is hierbij uitgangspunt. Uitzonderingen hierop zijnweergegeven op kaart in Figuur 9.

De belangrijkste wijzigingen zijn:

Aansluiting Bult van KetjenDoor de aansluiting van de hoogwaterkering op het hogere achterland anders vorm te geven, wordtde IJsselkade toegankelijk voor fietsverkeer.

Wijzigen coupuresVoor het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van de IJsselkade zijn ook wijzigingen aan decoupures noodzakelijk. In Figuur 9 zijn de coupures aangemerkt, met een toelichting wat er gebeurt.In twee gevallen (Havenstraat en Berkelmonding, rode bollen) verdwijnen de coupures. De coupurebij het IJsselpaviljoen wordt verplaatst (oranje bol) en de overige coupures (Marspoort enKuiperstraat, groene bollen) worden behouden en waar nodig aangepast.

Figuur 9 Locatie wijziging ligging primaire kering (ondergrond foto: Google Maps)

17

4.1.3.1 Wijziging groene dijk naar promenadeDe primaire kering ten noorden van de IJsselbrug, die nu bestaat uit een groene dijk, verandert ookvan locatie en vorm. De groene dijk wordt vervangen door een stalen damwand, meer landinwaartsgelegen. Hierdoor kan een historische kademuur weer zichtbaar gemaakt worden. Een impressie isweergegeven in Figuur 10. Waar geen sprake is van een historische keermuur, wordt de dijkaangepast. De visualisatie hiervan is weergegeven in Figuur 11. Het dwarsprofiel dat genoemd wordtin de visualisatie, is opgenomen in bijlage 11.2

Figuur 10 Visualisatie nieuwe situatie promenade IJsselkade ter hoogte van dwarsprofiel T1

Figuur 11 Visualisatie nieuwe situatie groene kade ter hoogte van dwarsprofiel T3

4.1.3.2 Wijzigingen IJsselpaviljoenOok rondom het IJsselpaviljoen veranderd de ligging van de primaire kering, waardoor meer ruimteontstaat voor de promenade. Een visualisatie hiervan is weergegeven in Figuur 12.

18

Figuur 12 Visualisatie nieuwe situatie rondom het IJsselpaviljoen ter hoogte van dwarsprofiel T4

4.2 Lage kadeDe damwand van de lage kade is op een deel van het traject aan het einde van zijn levensduur enmoet vervangen worden. Het gaat om het stuk tussen de Berkelmonding en de Bult van Ketjen, inFiguur 13 gemarkeerd met de letter A. De nieuwe damwand wordt hier voor de oude damwandgezet, waarna de oude damwand gedeeltelijk wordt verwijderd. De ruimte tussen de nieuwe en deoude damwand wordt opgevuld met grond.

De lage kade wordt op traject B en D1 uit Figuur 13 voorzien van ankers. Hierdoor neemt destabiliteit van de kade toe. Ook wordt de deksloof vervangen, waardoor deze beter aansluit bij hetuiterlijk van bestrating en overige landschapselementen. Een deksloof is de stalen afdekkingbovenop de damwand.

Het gedeelte D2 uit Figuur 13 wordt vervangen door een trapconstructie. Hierdoor wordt het watervan de IJssel toegankelijker en zichtbaarder. In bijlage 11.2 is het ontwerp van de constructieopgenomen in dwarsprofiel 1. Een visualisatie is weergegeven in Figuur 14

Op locatie C wordt de gemetselde muur intact gelaten, alleen waar noodzakelijk zullen renovatiesuitgevoerd worden. Vóór de muur komt een vlonder op palen in de IJssel, toegankelijk voorvoetgangers. In bijlage 11.2 is het ontwerp van de constructie ingetekend.

19

Figuur 13: Lage kade, ligging tracés

20

Figuur 14 Visualisatie trapconstructie lage kade ter hoogte van dwarsprofiel 1

4.3 BerkelmondingDe Berkelmonding blijft gehandhaafd met de huidige uitstroom met de bodem van de uitstroom ophet huidige bodemniveau. Wel worden de voetgangersbrug over de uitstroom en -binnendijks- deautobrug vervangen en de stuwconstructie van het Waterschap Rijn en IJssel voorzien van eensteenbekleding.

Ten tijde van het opstellen van dit projectplan hebben de Gemeente Zutphen en het WaterschapRijn en IJssel besloten om te verkennen welke mogelijkheden haalbaar zijn om de Berkelmondingaantrekkelijker te maken.

Het resultaat van deze verkenning wordt eind december 2016 verwacht. Eventuele aanpassingenvan de inrichting van de Berkelmonding zullen of in het definitieve projectplan opgenomen wordenof in aanvulling op het projectplan via een watervergunning mogelijk gemaakt worden.

4.4 Herinrichting IJsselkadeDe herinrichting van de IJsselkade bestaat uit een groot aantal activiteiten. Onderstaandeparagraven belichten de hoofdlijnen Voor overige details wordt verwezen naar het ontwerp inbijlage 11.1 en 11.2

4.4.1 AlgemeenOm de werkzaamheden uit te kunnen voeren, zullen een aantal kabels en leidingen verlegd worden.Deze werkzaamheden zullen voorafgaand aan de herinrichting worden uitgevoerd. Hiervoor wordenaparte vergunningen aangevraagd, wat betekent dat de verlegging van kabels en leidingen daarombuiten het projectplan valt.

4.4.2 KattehavenbrugDe IJsselkade steekt de Berkel over door middel van de Kattehavenbrug. De brug ligt in hetverlengde van de Berkeluitstroom, zie Figuur 3. De brug wordt volledig vervangen, waarbij debestaande fundering wordt aangepast. Tevens wordt een nieuwe fiets/voetgangersbrugaangebracht over de Berkelmonding.

21

4.4.3 Fietshelling Bult van Ketjen.Om de IJsselkade beter bereikbaar te maken voor fietsers, wordt een fietshelling aangelegd nabij deBult van Ketjen. De helling ligt aan één zijde tegen de hoogwaterkering, de andere zijde wordtgevormd door nieuw aan te brengen keerwanden. Een visualisatie is weergegeven in Figuur 15. Hetdwarsprofiel dat in de visualisatie wordt benoemd, is opgenomen in bijlage 11.2.

Figuur 15: Visualisatie fietshelling Bult van Ketjen ter hoogte van dwarsprofiel J

4.4.4 Graspodia

Figuur 16 Locatie Graspodia

22

Om de IJsselkade beter geschikt te maken voor recreatie, worden bestrating en bebouwingvervangen door graspodia. Dit zijn grasvelden op verschillende niveaus die aflopen richting de IJssel.In Figuur 16 zijn de locaties schematisch weergegeven, de volledige tekening is opgenomen in bijlage11.1

4.4.5 BomenBinnen het project zullen bomen verwijderd worden en vervangen door nieuwe bomen op eenandere locatie. In het gebied zijn drie monumentale bomen aanwezig. De inrichting van de kade iszodanig ontworpen dat om de bomen heen wordt gewerkt, waardoor de kade rondom deze bomenniet wordt afgebroken en heropgebouwd. Dit betekent dat alle drie de bomen behouden kunnenblijven op grond van deze herinrichting. De stam van de bomen op de lage kade staan 5 m uit hethart van de hoogwaterkering. Een tekening met afmetingen en locatie van de bomen is opgenomenin bijlage 11.3

23

5 Wijze waarop het werk zal worden uitgevoerd5.1 ActiviteitenIn Tabel 2 is per activiteit de wijze van uitvoering weergegeven. Om overzicht te geven van hetgehele project, bevat de tabel alle werkzaamheden die noodzakelijk zijn. Niet alle werkzaamhedenworden in dit projectplan procedureel behandeld, zie voor meer informatie paragraaf 0.

Tabel 2 Uitvoeringswijze verschillende activiteiten

Nr. Activiteit Stappen1 Algemeen1 Omleggen kabels en

leidingen- Aanleggen en aansluiten nieuwe kabels en leidingen;- Verwijderen oude kabels en leidingen.- Aanleg gestuurde boring voor hogedruk gasleiding

2 Hoogwaterkering2a Voorbereidende

werkzaamhedenhoogwaterkering

- Slopen bestaand metselwerk hoogwaterkering- Verwijdering/aanpassing coupures

2b Vervangen van dehoogwaterkering

- Verwijderen bestaande stalen damwand- Aanbrengen nieuw stalen damwand

2c Afwerkenhoogwaterkering

- Aanbrengen betonwand- Aanbrengen metselwerk- Aanbrengen coupures

3 Lage kade3a Aanbrengen nieuwe

damwand- Aanbrengen nieuwe stalen damwand- Aanbrengen groutankers

3b Aanpassen oudedamwand

- Ontgraven grond achter bestaande damwand- Verlagen bestaande stalen damwand

3c Aanbrengen trappen - Ontgraven grond voor aanbrengen fundatie ‘traptreden’- Aanbrengen fundatie- Aanbrengen betonnen tribune-elementen voor traptreden

3d Afwerken damwand - Ruimte achter nieuwe damwand opvullen met grond- Aanbrengen nieuwe stalen deksloof- Aanbrengen bolders, trappen en andere aanlegvoorzieningen

4 Uitstroom Berkel4a Voorbereidende

werkzaamheden- Aanbrengen tijdelijke damwand- Aanbrengen tijdelijke noodafvoer Berkel- Droogzetten uitstroom- Verwijderen bodembescherming en bestaande damwand

4b Aanbrengentrapconstructie

- Aanbrengen stalen damwand ter hoogte van de kade- opvullen ‘traptreden’ met zand- Aanbrengen betonnen bodembescherming

4c Aanbrengen fietsbrug - Ontgraven grond voor aanbrengen fundatie- Aanbrengen fundatie fietsbrug- Inhijsen fietsbrug

4d Afwerken uitstroomen fietsbrug

- Verplaatsen besturingskast en aandrijfconstructie schuif- Metselwerk

24

5 Inrichting terrein5a Aanleg bestrating,

verlichting enstraatmeubilair

- Verwijderen bestaande bestrating en straatmeubilair- Afvoeren wegenfundatie- aanbrengen fundatie- Aanbrengen kantopsluitingen- Aanbrengen bestrating en straatmeubilair

5b Aanleg graspodia - Verwijderen bestaande bestrating en straatmeubilair- Afvoeren wegenfundatie- Aanbrengen kantopsluitingen- Aanvoeren teelaarde voor gras- Aanbrengen graszoden- Aanbrengen bestrating en straatmeubilair

5c Bomen - Kappen bomen- Aanbrengen bomengrond op nieuwe locaties- Planten bomen- Afwerken plantlocaties met boomspiegel en bestrating

6 Kattehavenbrug6a Slopen bestaande

brug- Slopen brug en brugdek- Gedeeltelijk slopen brughoofden

6b Aanbrengen fundatienieuwe bruggen

- Boren stalen (fundex)palen- Storten betonfundatie

6b Aanbrengenbrugdekken

- Inhijsen betonnen liggers- Storten beton brugdek

6c Afwerken bruggen - Aanbrengen composiet-planken- Aanbrengen leuningwerken

7 Fietspad Bult van Ketjen7a Aanbrengen

keerwanden- Aanbrengen zandfundatie voor keerwanden- Aanbrengen keerwanden- Aanbrengen talud fietspad- Aanbrengen metselwerk en bestrating

Het in te zetten materieel is afhankelijk van de uitvoeringswijze van de aannemer. Voor hetaanbrengen van de damwanden moet gedacht worden aan een kraan met installatie voor hetaanbrengen van damwand en installaties die nodig zijn voor het mengen van grout voor degroutankers. Fundatiewerk vraagt om fundatiemachines die palen kunnen aanbrengen.

Bij alle grondverzetactiviteiten kunnen hydraulische graafmachines, shovels en grondvrachtwagensverwacht worden, voor sloopwerkzaamheden aangevuld met breekgereedschappen. Voorstraatwerk wordt gebruik gemaakt van verdichtingsmaterieel en kleiner straatwerkersmaterieel. Bijhijswerkzaamheden (onder andere bij de bruggen) worden vaak telescopische kranen gebruikt.

Voor alle werkzaamheden geldt dat aanvoer van materiaal noodzakelijk is. Dit zal gedeeltelijk metvrachtauto`s gebeuren, maar gezien de ligging aan de IJssel krijgt de aannemer ook de ruimte om tekiezen voor aan- en afvoer via het water. Tijdens de uitvoering zullen er mogelijk ook pontons in deIJssel en Berkel gelegd worden.

25

5.2 PlanningDe herinrichting van de IJsselkade wordt uitgevoerd in de periode maart tot november 2018. DeHavenstraat, het gebied tussen het IJsselpaviljoen en de Noorderhaven, wordt uitgevoerd in deperiode april-november 2018, met mogelijke uitloop naar 2019.

26

6 Beschrijving van de gevolgen en te nemen voorzieningen6.1 AlgemeenIngevolge artikel 5.4, eerste lid van de Waterwet, geschiedt de aanleg of wijziging van eenwaterstaatswerk door of vanwege de beheerder overeenkomstig een daartoe door hem vast testellen projectplan. Op grond van het tweede lid van artikel 5.4 dient het plan ten minste eenbeschrijving te bevatten van het betrokken werk en de wijze waarop het wordt uitgevoerd, alsmedeeen beschrijving van de te treffen voorzieningen gericht op het ongedaan maken of het beperkenvan de nadelige gevolgen van de uitvoering van het werk. In dit hoofdstuk worden de verschillendeinvloeden van het project op de omgeving toegelicht, inclusief de te nemen maatregelen.

6.2 WaterveiligheidBetreft activiteiten 2 en 3: werken aan waterkeringenWaar mogelijk wordt eerst de nieuwe waterkering aangebracht voordat de oude kering wordtverwijderd. Op de meeste plekken kan dit niet, omdat de nieuwe kering op dezelfde plek moetkomen als de oude. Op deze locaties zal de kering daarom eerst worden verwijderd en daarna eennieuwe kering aangebracht worden. Om de veiligheid niet in gevaar te brengen, zullen dezewerkzaamheden in fases worden uitgevoerd en alleen wanneer de kans op hoogwater laag is. Ditwordt bereikt door vanaf twee weken voorafgaand aan de werkzaamheden de aanvoer vanuitDuitsland dagelijks te monitoren. Hiermee is een hoogwatergolf in de rivieren te voorspellen en kantijdig ingegrepen. De hoogwaterveiligheid blijft hiermee zowel tijdens uitvoering als in degebruiksfase gegarandeerd.

Betreft activiteit 4 BerkelmondingTijdens de werkzaamheden aan de Berkelmondig zal een normale afvoer van de Berkel naar de IJsselniet altijd mogelijk zijn. Om de afvoer te kunnen garanderen, zal een tijdelijke waterafvoer wordengerealiseerd. De exacte uitwerking hiervan ligt bij de aannemer, maar een mogelijk alternatiefbestaat uit noodpompen die het water via leidingen om de bouwput heen pompen.

6.3 TrillingenBetreft activiteiten 2, 3 en 4: aanbrengen stalen damwandenDe standaard werkwijze voor het aanbrengen van stalen damwanden is het gebruik van een kraanmet trilblok. Door de plank te laten trillen, zakt deze makkelijker de bodem in. De werkwijze zendtechter ook trillingen uit naar de omgeving. Daarom is er voor de werkzaamheden vooronderzoekgedaan naar de gevolgen die deze trillingen hebben ( (Arcadis, 2016a); (Tauw, 2016d)).

Op basis van dit onderzoek is geconcludeerd dat het risico op schade als gevolg van het trillen van deplanken gering is. Wel zorgt trilling voor geluidsoverlast in het broedseizoen, zie paragraaf 6.4.Trillen buiten het broedseizoen lukt planningstechnisch niet voor de primaire kering. Daarom wordtvoor de hoogwaterkering (activiteit 2) gekozen voor het drukken van de damwandplanken.

Bij de lage kade is het drukken van de damwand door bodemeigenschappen niet mogelijk. Dedamwand van de lage kade zal daarom door trillen aangebracht worden, buiten het broedseizoen.Voorafgaand aan de werkzaamheden zal een nulmeting uitgevoerd worden en tijdens de uitvoeringzullen de trillingen gemonitord worden. Bij optreden van schadelijke trillingen zal het werk gestoptworden en zal de wijze van aanbrengen worden gewijzigd. Op deze manier kan schade wordenvoorkomen.

27

6.4 GeluidBetreft alle activiteitenBij bouw- en sloopwerkzaamheden is altijd sprake van vrijkomend geluid. Binnen het project wordtde overlast zo veel mogelijk beperkt, onder andere door het toepassen van geluidsarme pompenvoor de tijdelijke afvoer bij de Berkel (activiteit 4a).

Voor het slopen van het bestaande metselwerk op de hoogwaterkering (activiteit 2a), debodembescherming bij de uitstroom Berkel (activiteit 4a), en de Kattehavenbrug (activiteit 6a) zijnde mogelijkheden om geluidsoverlast te voorkomen echter beperkt. De werkzaamheden zullendaarom zo veel mogelijk doordeweeks en overdag uitgevoerd worden. Omwonenden zullengeïnformeerd worden over de werkzaamheden en waar nodig zullen individuele afspraken gemaaktworden.

De geluiden die vrij komen bij het trillen van de damwand zijn storend voor fauna gedurende hetbroedseizoen. De damwand zal om die reden niet getrild worden tijdens het broedseizoen.

6.5 Bereikbaarheid6.5.1 Bereikbaarheid via landBetreft alle activiteitenBinnen het project wordt gewerkt met grote machines en tijdens de uitvoering is het werkterreinniet altijd overzichtelijk (openliggende bouwputten, losliggend materiaal). Ook is voor een aantalactiviteiten veel ruimte nodig (aanbrengen damwanden, hijswerkzaamheden). Dit kan voorgevaarlijke situaties leiden wanneer onbevoegde personen het bouwterrein betreden.

Daarom wordt de projectlocatie per fase (zie hoofdstuk 5.2 Planning en Figuur 2) indien nodigvolledig afgesloten. Bewoners en eigenaren van panden kunnen via een smalle looproute hunperceel bereiken. Toegang voor verkeer blijft gedurende het gehele project niet mogelijk. Waar dittot problemen leidt, zullen individuele afspraken gemaakt worden met eigenaren/bewoners.

Het waterschap moet ten alle tijden de primaire kering kunnen bereiken, in het bijzonder tijdenshoogwaterperiodes. De gemeente en de aannemer zullen hierover detailafspraken maken met hetwaterschap, zodat de waterveiligheid gegarandeerd blijft. Overige hulpdiensten kunnen te allen tijdepanden tot op 40 m benaderen.

6.5.2 Bereikbaarheid via waterBetreft activiteiten 3 en 4Gedurende de werkzaamheden aan de lage kade en de Berkelmondig zullen er werkzaamhedenplaatsvinden vanaf het water. De aannemer wordt verplicht alle wettelijke maatregelen te nemenom het scheepvaartverkeer op de IJssel hierover te informeren (aankondigingen, bebording).

Tijdens het vervangen van de lage kade en het aanbrengen van voorzieningen (trappen, bolders) kande kade niet gebruikt worden voor het aanmeren van schepen. Waar mogelijk zal geprobeerdworden de werkzaamheden gefaseerd uit te voeren, zodat altijd een deel van de kade gebruikt kanworden.

Betreft alle activiteitenGezien de locatie in stedelijk gebied, met beperkte aanvoermogelijkheden via land, zal er mogelijksprake zijn van aanvoer via water. Indien de aannemer hiervoor kiest, is de aannemerverantwoordelijk voor het aanvragen van eventuele ontheffingen en/of vergunningen. Deze makengeen deel uit van dit projectplan.

28

6.6 Flora en Fauna6.6.1 Invloed werkzaamheden op Flora en FaunaBetreft alle activiteitenEr heeft bureauonderzoek plaats gevonden naar de invloed van de werkzaamheden op Flora enFauna (Tauw, 2016b). Bij het uitvoeren van de werkzaamheden, moeten een aantal maatregelengenomen worden om eventuele negatieve effecten op Flora en Fauna te voorkomen. De te nemenmaatregelen zijn vastgelegd in een Ecologisch Werkprotocol, waaraan de aannemer zich moethouden (Tauw, 2016a).

6.6.2 Bomen(Betreft activiteit 5c)Bomen die niet binnen het landschappelijke plan passen, zullen verwijderd worden en binnen hetproject worden vervangen door nieuwe aanplant op de juiste locatie van het landschapsplan. Voorhet verwijderen van bomen zal, waar wettelijk vereist, een separate kapvergunning aangevraagdworden.

In het gebied zijn drie monumentale bomen aanwezig. De inrichting van de kade is zodanigontworpen dat de kade rondom deze bomen niet wordt afgebroken en heropgebouwd, maar erwordt omheen gewerkt. Dit betekent dat alle drie de bomen behouden kunnen blijven op grond vandeze herinrichting.

6.7 Verontreinigde grondEr heeft vooronderzoek plaatsgevonden naar de kwaliteit van de bodem ( (Envita, 2015a); (Envita,2015b)). Uit een verkennend bodemonderzoek is gebleken dat de puinhoudende ondergrond lichtvervuild is. Wanneer deze grond wordt ontgraven, zal deze naar een erkend verwerker wordenafgevoerd en door schone grond worden vervangen. Binnen de projectlocatie zijn in de diepereondergrond ook sporen van vervuiling aangetroffen. Aangezien er voor de werkzaamheden nietdieper dan 5 m. wordt gegraven, heeft dit echter geen invloed op het project en de omgeving. In allegevallen zal gewerkt worden conform de geldende wet- en regelgeving (Besluit Bodemkwaliteit, WetBodembescherming).

Er is een verkennend asbestonderzoek uitgevoerd (Buro Antares, 2015), hieruit is gebleken dat erzowel visueel als analytisch geen asbestverdacht materiaal aanwezig is.

6.8 Niet gesprongen explosievenEr is vooronderzoek uitgevoerd naar de kans om niet gesprongen explosieven (uit de TweedeWereldoorlog) aan te treffen. Uit het onderzoek (ExploVision, 2015) is gebleken dat er geenverdenking aanwezig is tot riooldiepte en de werkzaamheden onder reguliere condities uitgevoerdkunnen worden. Alleen wanneer dieper gewerkt wordt, kan verdenking niet uitgesloten worden.Tijdens de uitvoering zal in overleg met de aannemer een aanpak bepaald worden.

6.9 Archeologie en cultuurhistorieDe IJsselkade en de stad Zutphen hebben een lange historie, waarvan sporen in de ondergrond terugte vinden zijn. Aangezien bij de herinrichting van de IJsselkade de ondergrond geroerd zal worden, isonderzoek uitgevoerd naar de invloed van de werkzaamheden op archeologische waarden ((Gemeente Zutphen, 2016); (Groothedde, 2014)) . Hieruit is gebleken, dat voor het verleggen van deriolering archeologisch veldonderzoek (graven proefsleuven) noodzakelijk is. Voor de overigewerkzaamheden is archeologische begeleiding noodzakelijk.

29

Met het opstellen van een inrichtingsvisie door een landschapsarchitect (Hosper, 2013) is gezochtnaar een optimale aansluiting van de herinrichting op de bestaande cultuurhistorische waarden.Hierdoor wordt de cultuurhistorie niet negatief, maar eerder positief beïnvloed.

6.10 RivierkundigWerkzaamheden op, in, aan of nabij de IJssel kunnen invloed hebben op de hydraulische enmorfologische eigenschappen van de IJssel. Dit geldt ook voor de werkzaamheden aan de IJsselkadeen daarom zijn twee beoordelingen uitgevoerd ( (Riquest, 2016); (AHA, 2016)).

Er is gekeken naar de invloed van de werkzaamheden op opstuwing. Uit berekeningen is geblekendat de aanpassing van de IJsselkade in Zutphen zorgt voor een lokale opstuwing van circa 3 mm.Over het geheel genomen is de opstuwing minder dan 0,5 mm. Met deze orde van effecten kangesproken van een ingreep die van rivierkundig ondergeschikt belang is.

Verder is de invloed van de maatregel op afvoerverdeling van de Rijntakken en bergingscapaciteitbeoordeeld. Hieruit blijkt dat de effecten beperkt zijn.

Ook is gekeken naar morfologische eigenschappen die mogelijk beïnvloed worden. Eventuelenegatieve invloed (o.a. extra sedimentatie) van relevante omvang zijn niet te verwachten.

6.11 WaterkwaliteitBinnen het project worden alleen materialen toegepast die geen uitlogende stoffen bevatten(stoffen die uit het materiaal in het oppervlakte water kunnen komen door uitloging). Tijdens en nauitvoering is er geen sprake van gewijzigde lozingen op oppervlakte water. Een negatieve invloed opde waterkwaliteit is daarmee niet te verwachten.

6.12 Aansprakelijkheid en schadeafhandelingVoor eventueel financieel nadeel, dat onverhoopt ontstaat als gevolg van de rechtmatige uitvoeringvan het projectplan, kan een belanghebbende een verzoek om schadevergoeding indienen bij hetwaterschap Rijn en IJssel op grond van het bepaalde in artikel 7.14 van de Waterwet. Volgens ditartikel komt een belanghebbende voor een vergoeding in aanmerking voor zover de schaderedelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven en voor zover de vergoeding nietof niet voldoende anderszins verzekerd is. Voorbeelden van nadelen die voor (geheel ofgedeeltelijke) vergoeding in aanmerking zouden kunnen komen zijn: waardevermindering vangronden en opstallen, inkomensschade en kosten van onder meer schade beperkende maatregelen.Verzoeken of aanvragen voor schadevergoeding worden conform de Procedureverordeningnadeelcompensatie waterschap Rijn en IJssel afgehandeld. Deze regeling kan worden geraadpleegdop de website van het waterschap (www.wrij.nl > zoeken op ‘procedureverordening’ binnenRegelgeving).

Het verzoek tot vergoeding van de schade dient een motivering en een onderbouwing van de hoogtevan de gevraagde schadevergoeding te bevatten.

30

7 Verantwoording7.1 Waterwet(bevoegd gezag: waterschap en Rijkswaterstaat)Als een waterschap een waterstaatswerk wil aanleggen of wijzigen, dient op grond artikel 5.4Waterwet een projectplan te worden vastgesteld, met daarin een beschrijving van het werk en dewijze waarop dat zal worden uitgevoerd én een beschrijving van de voorzieningen om nadeligegevolgen van de uitvoering van het werk ongedaan te maken of te beperken. De werkzaamheden uitdit projectplan hebben betrekking op een primaire kering, waardoor tevens artikel 5.5 vantoepassing is.

Het werk dient bij te dragen aan de doelstellingen van de Waterwet waaronder:

voorkoming en waar nodig beperking van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste insamenhang met

bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen en vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen (artikel 2.1).

De herinrichting van de IJsselkade draagt bij aan deze drie doelen: het verbeteren van de primairekering draagt bij aan de beperking van overstromingen. Ook levert de groenere inrichting eenbeperkte bijdrage aan de ecologische kwaliteit van de IJsselkade. De herinrichting draagt bij aan demaatschappelijke functies van watersystemen, onder andere door het verbeteren van dewaterbeleving en de toegenomen ruimte voor recreatie.

7.2 Keur(bevoegd gezag: waterschap)

7.2.1 Toelichting keurVoor het werken op en nabij het watersysteem (waterkeringen, peil regulerende objecten,watergangen, etc.) gelden specifieke regels. Deze zijn vastgelegd in de Keur van het waterschap.Waar welke regels van toepassing zijn, is vastgelegd in de Legger. Hierin heeft ieder object van hetwatersysteem een kernzone, beschermingszone, buitenbeschermingszone en profiel van vrijeruimte.

Voor het project Herinrichting IJsselkade geldt, dat vrijwel alle werkzaamheden binnen debeschermingszone van de primaire waterkering liggen. Werkzaamheden direct naast de primairewaterkering vallen binnen de kernzone. Ook worden objecten aangebracht binnen het profiel vanvrije ruimte. Naast de zonering rondom de primaire kering van de IJsselkade is er ook sprake van eenbeschermingszone rondom de Berkel.

Op basis van de keur, zijn alle werkzaamheden binnen het project Herinrichting IJsselkadevergunningplichtig en is uitvoering pas toegestaan als aangetoond wordt dat de functie van hetwaterstaatswerk niet negatief wordt beïnvloed. In onderstaande paragraven wordt aangegeven hoewordt voldaan aan de eisen uit de keur en waarop eventuele uitzonderingen zijn gebaseerd. Degenoemde teksten uit de keur zijn volledig terug te lezen in bijlage 11.3.

7.2.2 Werkzaamheden binnen de kernzoneBij het herinrichten van de IJsselkade binnen de kernzone zijn de volgende keurregels van belang:hoofdstuk 3, artikel 3.1, sub 1c.

Het vervangen van de hoogwaterkering vindt plaats binnen de kernzone van de primaire kering. Debelangrijkste functie van de primaire waterkering is het beschermen tegen overstroming bij

31

hoogwater. Voordat de nieuwe hoogwaterkering aangebracht kan worden, zal eerst de oudewaterkering verwijderd moeten worden. Om de veiligheid niet in gevaar te brengen, zullen dezewerkzaamheden alleen worden uitgevoerd wanneer de kans op hoogwater laag is. Er wordt daaromzo veel mogelijk gewerkt buiten het hoogwaterseizoen. Te allen tijde (dagelijks) wordt dewateraanvoer vanuit Duitsland gemonitord, waarmee een hoogwatergolf in de rivieren ca. 4 dagenvan te voren is te voorspellen met een afwijking van plus of min een meter. Hierdoor kangeanticipeerd worden en blijft de hoogwaterveiligheid zowel tijdens uitvoering als in de gebruiksfasegegarandeerd.

7.2.3 Werkzaamheden binnen de beschermingszoneBij het herinrichten van de IJsselkade binnen de beschermingszone zijn de volgende keurregels vanbelang: hoofdstuk 3, artikel 3.1, sub 4a-4c.

Vrijwel alle werkzaamheden vinden plaats binnen de beschermingszone van de primairewaterkering. Ook hier geldt, dat de werkzaamheden geen negatieve invloed mogen hebben op defunctie van de waterkering. Hierbij moet worden gedacht aan graafwerkzaamheden die de stabiliteitvan de waterkering beïnvloeden, objecten die de toegankelijkheid beperken en werkzaamheden diede waterkering kunnen beschadigen door bijvoorbeeld trilling.

Vervangen damwand lage kadeBelangrijke werkzaamheden zijn het vervangen van de stalen damwand van de lage kade. Dezewerkzaamheden kunnen de stabiliteit van de lage kade verminderen en daarmee de veiligheid vande primaire waterkering. Door eerst een nieuwe damwand aan te brengen en pas daarna de oudeweg te halen, wordt het verlies van stabiliteit sterk verminderd. Uit vooronderzoek is gebleken, datdeze beïnvloeding minimaal is en niet tot schade zal leiden.

BeplantingOok het verwijderen en opnieuw aanbrengen van de beplanting is een risicofactor. Wanneer bij hetverwijderen van de bestaande bomen ook het wortelgestel wordt verwijderd, ontstaat er een ‘gat’ inde beschermingszone. Aangezien zowel de lage kade als de hoogwaterkering bestaat uit stalendamwand, zorgt dit hier echter niet tot een verhoogd waterveiligheidsprobleem. Zeker doordatontstane gaten direct worden opgevuld en afgedekt conform het inrichtingsplan. De nieuwe bomenvormen een risico in geval van omwaaien. Bij het omvallen van een boom, neemt het wortelgestelvaak veel grond mee. Hierdoor ontstaat een gat in de beschermingszone. Ook hier geldt dat deconstructie met damwanden dit risico beperkt. Bovendien is de locatie van de bomen in overleg metdeskundigen van het waterschap bepaald. De nieuwe locaties vormen geen gevaar voor dewaterkering en zijn daarnaast ook geen belemmering voor de Berkel.

Overige terreininrichtingHet wijzigen van de bestrating, het aanleggen van de graspodia, het plaatsen van straatmeubilair enhet aanbrengen van verlichting vindt plaats binnen de beschermingszone van de primaire kering. Inoverleg met deskundigen van het waterschap zijn de gekozen locaties, wijze van aanbrengen en hettype materiaal zo gekozen, dat deze geen nadelige effecten hebben voor de stabiliteit enbereikbaarheid van de primaire waterkering.

7.2.4 GrondwaterBetreft keurregels hoofdstuk 3, artikel 3.6 en 3.7

Bij het herinrichten van de IJsselkade vindt mogelijk onttrekking van grondwater plaats. Aangeziendit een keuze van de aannemer is, valt het aanvragen van een vergunning of melding buiten ditprojectplan en is een verplichting van de aannemer

32

7.3 Scheepvaart (Nautisch)(Bevoegd gezag: Rijkswaterstaat)Op de IJssel langs de IJsselkade zijn het Ligplaatsenbeleid Rijkswaterstaat Oost-Nederland en degemeentelijke kaderegeling van toepassing voor het afmeren van de (beroeps)scheepvaart.

In paragraaf 6.5 wordt een toelichting gegeven op de bereikbaarheid voor scheepvaart. Tijdens deuitvoering is er tijdelijke hinder voor de scheepvaart, door verminderde of andereaanlegmogelijkheden. Blijvend is er geen verandering voor de scheepvaart door dit project.

7.4 Rivierkundig(Bevoegd gezag: Rijkswaterstaat)De ontwerpprincipes zijn erop gericht te voldoen aan het rivierkundig beoordelingskader (V2.01,Rijkswaterstaat, 2009). Deze hebben betrekking op:

hoogwaterveiligheid (o.a. voorkomen waterstandsverhogende effecten); voorkomen van hinder en schade (o.a. als gevolg van dwarsstroming); morfologie (aanzanding en erosie).

In paragraaf 6.10 is de invloed op morfologie en hydraulica beschreven. Het project heeft geen, ofslechts beperkte effecten op deze gebieden.

7.5 Overige vergunningen en relevante besluitenVoor het uitvoeren van deze projecten moeten bestemmingsplannen ( Oude Stad / IJsselkade, enNoorderhaven) worden gewijzigd en zijn een projectplan Waterwet en een watervergunning voorbuitendijkse inrichting nodig. Het waterschap en de gemeente bereiden gezamenlijk deverschillende onderzoeken en de benodigde besluiten voor.

Er is een aanmeldingsnotitie opgesteld voor het project (Aanmeldingsnotitie herinrichting IJsselkadeen aanpassing primaire waterkering (Arcadis, 2016)). Gedeputeerde Staten van de provincieGelderland en de Gemeente Zutphen hebben op basis van deze aanmeldnotitie een m.e.r.-beoordeling uitgevoerd en het besluit genomen dat een milieueffectrapportage (MER) nietnoodzakelijk is.

Verder zijn de vergunningen en besluiten zoals opgenomen in tabel 7.1. noodzakelijk voor deverlegging van de primaire waterkering. Het is op basis van de beschikbare gegevens, uitgevoerdeonderzoeken en vooroverleg zoals gevoerd met de bevoegde bestuursorganen aannemelijk dat dezevergunningen worden verleend.

Tabel 7.1. Overzicht overige benodigde vergunningenVergunning Bevoegd gezag Te coördineren

aanvragen metprojectplan Waterwet

omgevingsvergunning bouwen gemeente Zutphen neesaneringsbeschikking + goedkeuringsaneringsplan

provincie Gelderland nee

Watervergunning voor buitendijkseinrichting zoals , zoals bomen,straatmeubilair, graspodia, de steiger bijde kade en de fietshelling.

Rijkswaterstaat metadvies van WaterschapRijn en IJssel

Ja

Watervergunning kabels en leidingenbuitendijks gebied

Rijkswaterstaat metadvies van WaterschapRijn en IJssel

Nee

Watervergunning kabels en leidingen Waterschap Rijn en nee

33

Vergunning Bevoegd gezag Te coördinerenaanvragen metprojectplan Waterwet

binnendijks IJsselOmgevingsvergunning kabels en leidingen Gemeente Zutphen NeeOmgevingsvergunning kap Gemeente Zutphen NeeBodemmeldingen RWS/ILT of gemeente

(Omgevingsdienst)Nee

Omgevingsvergunning sloop/sloopmelding Gemeente Zutphen Nee

7.6 Relatie met nog te nemen besluitenHet projectplan is gerelateerd aan de volgende te nemen besluiten, die gecoördineerd in proceduregebracht worden:

BestemmingsplanEr vindt een wijziging van het bestemmingsplan plaats, waarin de herinrichting van de IJsselkade ende aanpassing van de primaire waterkering worden vastgelegd. Dit bestemmingsplan stelt deplangrenzen vast, die de scope vormen van de uitgevoerde m.e.r.-beoordeling. De gemeenteraadstelt het bestemmingsplan vast.

WatervergunningDe objecten die buitendijks nieuw gerealiseerd zullen worden, zijn opgenomen in eenwatervergunning.

Het gaat om de volgende objecten:1. Het aanbrengen van verharding2. Het aanbrengen van bomen langs de IJsselkade op de lage kade.3. Het aanbrengen van een steiger/vlonder langs de kade.4. De realisatie van een fietshelling en voetgangershelling bij de Bult van Ketjen.5. Het plaatsen van straatmeubilair e.d.6. Het realiseren van verhoogde graspodia.7. Het aanbrengen van meerpalen bij de trappartij.

Voor de volledigheid en beeldvorming zijn bovenstaande objecten wel in het projectplanweergegeven. Aangezien de objecten in de beschermingszone van de keur en buitendijks liggen, zijnRijkswaterstaat en het waterschap bevoegd gezag en is er sprake van samenloop. Rijkswaterstaattreedt op als vergunning verlenende instantie, waarbij het waterschap adviseert.

VergunningenOp basis van de uitgevoerde Voortoets IJsselkade e.o. (Tauw, 2016b) met de werkprotocollenhoeven er geen Natuurbeschermingswetvergunning en Flora en faunawet-ontheffing aangevraagdte worden. Voor de te coördineren hoofdbesluiten betekent dit dat het projectplan Waterwet,watervergunning buitendijkse objecten en het bestemmingsplan Oude Stad/IJsselkade wordengecoördineerd.

Voordat begonnen kan worden met de uitvoering van de werkzaamheden, moet een aantaluitvoeringsvergunningen worden aangevraagd. Hiervoor is een niet-limitatieve inventarisatieuitgevoerd. De feitelijke lijst met uitvoeringsvergunningen zal afhangen van de gekozenuitvoeringswijze door de aannemer. Op grond van de inventarisatie wordt gedacht aan de volgendeuitvoeringsvergunningen: transportvergunningen, omgevingsvergunning bouw, spoorwegwet-

34

vergunning, sloopmeldingen, bodemmeldingen, et cetera. Op grond van artikel 5.10 Waterwet zijnomgevingsvergunningen gericht op werk (“aanlegvergunningen”) niet meer nodig als er eenprojectplan Waterwet wordt vastgesteld. Dit is in dit geval aan de orde.

Het is gebruikelijk dat de uitvoerende partij deze zogenaamde uitvoeringsbesluiten aanvraagt en datdeze, in overleg met het coördinerend bevoegd gezag, niet worden gecoördineerd.

Verkeersbesluit of hogere grenswaarden Wet geluidhinderNaast bovengenoemde vergunningen zijn, in het kader van de partiële herziening van hetbestemmingsplan, de aspecten geluid en lucht onderzocht. Dat onderzoek toont aan dat deherinrichting geen verslechteringen ten aanzien van geluid of lucht aangeeft. De IJsselkade blijft ookna ingreep een 50 km/h weg, waarbij er dus geen reconstructie in het kader van de Wet geluidhinderplaatsvindt. In het bestemmingsplan wordt dit aspect met goede ruimtelijke onderbouwinggewaarborgd.

35

8 Legger, beheer en onderhoud8.1 LeggerNaar aanleiding van dit projectplan moeten de wijzigingen in het waterstaatswerk wordenmeegenomen in de vaststelling van de legger. De legger bestaat uit kaarten en teksten. In de leggervindt de juridische vastlegging plaats van zaken als de ligging, vorm, afmeting en constructie vanwateren of waterkeringen. Ook worden daarin de zogeheten kunstwerken vermeld zoals bruggen,stuwen en duikers. De legger is bepalend voor de verplichtingen over en weer tussen het waterschapen burgers op het gebied van de instandhouding van de waterstaatswerken. Zo blijkt bijvoorbeelduit de legger waar de diverse keurzones geografisch gelegen zijn. In deze keurzones gelden er regelsvoor diverse activiteiten. Deze regels zijn vastgelegd in de Keur waterschap Rijn en IJssel 2009 enhouden bijvoorbeeld in dat er niet gegraven mag worden zonder vergunning van het waterschap(watervergunning). Ook kunnen in de legger onderhoudsverplichtingen worden geregeld.

Als gevolg van de aanpassing van de waterkering moet de leggersituatie en het leggerprofielaangepast worden. De verlegging van de primaire waterkering en het verwijderen van de coupures,zijn een aantal voorbeelden. Voor het vaststellen van de gewijzigde legger wordt een apart besluitgenomen (leggerbesluit).

8.2 Beheer en onderhoudNa uitvoering van de werkzaamheden worden de verschillende objecten in beheer en onderhoudgenomen door de volgende partijen:

Betreft BeheerderHoogwaterkering en coupures WaterschapLage kade GemeenteKattehavenbrug en voet/fietsbrug GemeenteFietshelling Bult van Ketjen GemeenteBestrating, straatmeubilair, beplanting,verlichting

Gemeente

36

9 ProcedureCoördinatieregelingBij de voorbereiding van de besluiten die nodig zijn voor de uitvoering van de maatregelen vanproject Aanpak IJsselkade en -IJsselbrug, onderdeel van het programma Rivier in de Stad, is beslotentot toepassing van de provinciale en gemeentelijke coördinatieregeling als bedoeld in artikel 3.30 en3.33, eerste lid, onder a, Wet ruimtelijke ordening (Wro).

De bedoeling van de voorgenoemde provinciale en gemeentelijke coördinatie is om devoorbereiding en bekendmaking van de voor de uitvoering van de maatregel benodigde besluiten,zoals genoemd in het coördinatiebesluit van Provinciale Staten van Gelderland (Besluit nr. PS2009-940, d.d. 16 december 2009) en de gemeenteraad van Zutphen (Besluit van 5 oktober 2015),inclusief de gelegenheid tot het naar voren brengen van zienswijzen daarop, respectievelijk hetindienen van beroep daartegen, voor de verschillende besluiten op elkaar af te stemmen engelijktijdig te doen plaatsvinden.

De procedure conform artikel 3.8 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en afdeling 3.4 van deAlgemene wet bestuursrecht (Awb) is van kracht. Dit houdt eveneens in dat alle besluiten eerst alsontwerpbesluit ter inzage worden gelegd en vervolgens als definitief besluit.

De besluiten die nu gecoördineerd worden zijn:

Projectplan Waterwet van Waterschap Rijn en IJssel Bestemmingsplan IJsselkade e.o. van gemeente Zutphen Besluit Watervergunning van Rijkswaterstaat Oost-Nederland.

Gezamenlijke voorbereiding van besluitenDe ontwerpbesluiten benodigd voor de uitvoering van het project Aanpak IJsselkade en -IJsselbrugzijn door betrokken overheden gezamenlijk voorbereid en ook de communicatie daarover heeftgezamenlijk plaatsgevonden. Om de op handen zijnde besluiten zo goed mogelijk bij betrokkenenonder de aandacht te brengen en hen daarover te raadplegen hebben er verschillende momentenvan informatieverstrekking en raadpleging plaatsgevonden.

OntwerpbesluitenDe ontwerpbesluiten met bijbehorende documenten hebben gedurende zes weken ter inzagegelegen in de periode vanaf donderdag 17 november 2016 tot en met woensdag 28 december2016. Er zijn in deze periode zienswijzen ingediend. Voor de beantwoording van de zienswijzenen de motivering van eventuele aanpassingen van de besluiten wordt verwezen naarReactienota zienswijzen gecoördineerde ontwerpbesluiten voor de projecten “Aanpak IJsselkade– IJsselbrug”. Dit document wordt gelijktijdig met de definitieve besluiten ter inzage gelegd.

Beroep instellenDe definitieve besluiten liggen voor zes weken ter inzage. Belanghebbenden kunnen in dieperiode bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State beroep instellen. DezeAfdeling beslist in eerste en enige instantie over de ingestelde beroepen.

Belanghebbenden kunnen beroep instellen als zij een zienswijze hebben ingediend op een vande ontwerpbesluiten. Hebt u geen zienswijze ingediend en bent u wel een belanghebbende,dan kunt u alleen beroep instellen als het u redelijkerwijs niet verweten kan worden dat u geenzienswijze heeft ingediend. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als er bij de definitievevaststelling van de besluiten wijzigingen zijn doorgevoerd ten opzichte van de

37

ontwerpbesluiten. Beroepsschriften dienen onder vermelding van ‘Definitieve besluiten projectAanpak IJsselkade – IJsselbrug’ gericht te zijn aan:

• Raad van State• Afdeling bestuursrechtspraak• Postbus 20019• 2500 EA Den Haag

Het beroepsschrift moet worden ondertekend en dient ten minste te bevatten:

a) Uw naam en adres;b) De dagtekening;c) Een omschrijving van het besluit waartegen het beroep is gericht;d) De redenen waarom u zich niet met het besluit kunt verenigen.

Voorlopige voorzieningenDe besluiten treden in werking op de dag na het einde van de beroepstermijn. Het indienen

van een beroepsschrift verandert dit niet. Om de werking van de besluiten op te schortenkunnen degenen die beroep hebben ingesteld een voorlopige voorziening aanvragen. Eenverzoek hiertoe kan worden ingediend bij de voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraakvan de Raad van State, Postbus 20019, 2500 EA Den Haag. Bij het verzoek moet een afschriftvan het beroepsschrift worden overlegd. Voor het indienen van een beroepschrift en/of eenverzoek om een voorlopige voorziening is griffierecht verschuldigd.

Crisis en herstelwetOp de besluiten is afdeling 2 van hoofdstuk 1 van de Crisis- en herstelwet van toepassing. Ditheeft onder meer tot gevolg dat alle beroepsgronden in het beroepschrift moeten wordenopgenomen, een beroep niet ontvankelijk wordt verklaard indien binnen de beroepstermijngeen beroepsgronden zijn ingediend en dat de beroepsgronden na afloop van deberoepstermijn niet meer kunnen worden aangevuld. Dit betekent onder andere dat hetindienen van een zogenaamd ‘pro forma’ beroepsschrift niet mogelijk is. Geef in hetberoepschrift aan dat de Crisis- en herstelwet van toepassing is.

38

10 LiteratuurAHA. (2016). Quickscan hydraulica aanpassing IJsselkade Zuid.

Arcadis. (2016a). Verbetering IJsselkade Zutphen bouwtrillingen. Zutphen: Gemeente Zutphen.

Buro Antares. (2015). Indicatief asbestonderzoek, Havenstraat te Zutphen (oostelijke aanbrugIJsselkade). Zelhem: Buro Antares.

Envita. (2015a). Verkennend bodemonderzoek IJsselkade in Zutphen. Almelo: Envita Almelo B.V.

Envita. (2015b). Bodemonderzoek Havenstraat (oostelijke aanbrug IJsselbrug) in Zutphen. Almelo:Envita Almelo B.V.

ExploVision. (2015). Projectgebonden Risico Analyse herinrichting IJsselkade in Zutphen. Almelo:ExploVision.

Gemeente Zutphen. (2016). Archeologische consequenties herinrichting IJsselkade. Zutphen:Gemeente Zutphen.

Groothedde, M. (2014). Tussen wal en schip. Bureauonderzoek Noordelijke loskade te Zutphen.Zutphen: Zutphense Archeologische Publicaties 98.

Hosper. (2013). Ontwerp herinrichting IJsselkade Zutphen. Hosper landschapsarchitectuur &stadsbouw.

Rijkswaterstaat. (2015). Handreiking ontwerpen met overstromingskansen. Den Haag: Ministerie vanInfrastructuur en Milieu.

Riquest. (2016). Hydraulische en morfologische beoordeling herinrichting IJsselkade Zutphen.Zutphen: Gemeente Zutphen.

SAB. (in bewerking). Herziening Bestemmingsplan Oude Stad / IJsselkade Zutphen. Zutphen:Gemeente Zutphen.

Tauw. (2016a). Ecologisch werkprotocol stadskade Zutphen. Deventer: Tauw.

Tauw. (2016b). Voortoets Stadskade Zutphen. Toets aan de Natuurbeschermingswet 1998. Deventer:Tauw.

Tauw. (2016d). Ecologische effecten geluid bij trillen damwanden Stadskade Zutphen. Deventer:Tauw.

39

11 Bijlagen

40

11.1 Schetsontwerp IJsselkade en Havenstraat (Hospers 2016.09.05)

1 gecombineerd schetsontwerp van projectfase IJsselkade en projectfase Havenstraat

41

11.2 Overzichtstekening met details

1 overzichtstekening van het gehele project, met 2 tekeningen met gedetailleerde dwarsprofielen

42

11.3 Tekening met gegevens bomen

43

11.4 Teksten Keur

44

Kernzone

Hoofdstuk 3. Handelingen in het watersysteemArtikel 3.1 Watervergunning kernzone, beschermingszone, buiten-beschermingszone en profiel vanvrije ruimte van waterstaatswerken

1. Het is verboden zonder vergunning van het bestuur gebruik te maken van de kernzone vaneen waterstaatswerk door, anders dan in overeenstemming met de functie, daarin, daarop,daarboven, daarover of daaronder:

c. werkzaamheden te verrichten;

Beschermingszone

Hoofdstuk 3. Handelingen in het watersysteemArtikel 3.1 Watervergunning kernzone, beschermingszone, buiten-beschermingszone en profiel vanvrije ruimte van waterstaatswerken

4. Het is verboden zonder vergunning van het bestuur gebruik te maken van debeschermingszone van een waterstaatswerk door anders dan in overeenstemming met defunctie daarin of daarop:

a. werken aan te brengen, te hebben of te verwijderen;b. opgaande (hout)beplantingen aan te brengen of te behouden, dan wel aanwezige

(hout)beplantingen te verwijderen;c. werkzaamheden te verrichten.

Grondwateronttrekking

Hoofdstuk 3. Handelingen in het watersysteemArtikel 3.6 Watervergunning onttrekken van grondwater en infiltreren van water

1. Het is verboden zonder vergunning van het bestuur:a. grondwater te onttrekken;b. water in de bodem te infiltreren.

2. Geen vergunning krachtens het vorige lid is vereist, indien het betreft het onttrekken vangrondwater uitsluitend voor:

a. grondwatersanering, indien de pompcapaciteit niet meer bedraagt dan 1 m³ per uur;b. beheersmaatregelen voor een grondwaterverontreiniging, indien de pompcapaciteit

niet meer bedraagt dan 5 m³ per uur;c. overige doeleinden, indien de pompcapaciteit niet meer bedraagt dan 10 m³ per uur.

3. In afwijking van het bepaalde in het tweede lid bestaat wel een vergunningplicht ten aanzienvan de in dat lid aangeduide onttrekkingen, ongeacht de te onttrekken hoeveelheidgrondwater, die plaatsvinden op een diepte van meer dan 50 meter beneden het maaiveldin het gebied van het waterschap dat gelegen is binnen de grenzen van de gemeenteDeventer.

Artikel 3.7 Meldplicht onttrekken grondwater1. Voor zover er geen vergunningplicht geldt ingevolge artikel 3.6 doet degene die grondwater

onttrekt, daarvan melding aan het bestuur indien de onttrokken hoeveelheid water meerdan 50.000 m³ per kalenderjaar bedraagt.

2. Artikel 6.11, eerste lid van het Waterbesluit is slechts van toepassing, voor zover dezevoortvloeit uit het eerste lid en uit artikel 3.13, tweede lid.

45

12 Colofon

Dit projectplan is opgesteld door

Onze referentie: 079037509