OKTOBER 2003 Jaargang 7 nr. 9 RandKrant · MAANDBLAD V OOR DE BEWONERS VAN DE VLAAMSE RAND...

M A A N D B L A D V O O R D E B E W O N E R S V A N D E V L A A M S E R A N D

RandKrantOKTOBER 2003 Jaargang 7 nr. 9

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SP

IEG

EL

AE

RE

AF

GIF

TE

KA

NT

OO

R:

92

40

ZE

LE

- P

2A

92

71

• V

ER

SCH

IJN

T N

IET

IN

AU

GU

STU

S

Bus geeft trein het nakijken

De plaag van het sluikstorten

FiguranDtenHoutvester Joseph Zwaenepoel zegt het Zoniënwoud vaarwel

De gezegende Taborberg in Dilbeek

Bus geeft trein het nakijken

De plaag van het sluikstorten

FiguranDtenHoutvester Joseph Zwaenepoel zegt het Zoniënwoud vaarwel


2

Op 20 september l.l. organiseerden hetgemeentebestuur van Zaventem en hetPlaatselijk Werkgelegenheidsagentschap(PWA) al voor de vijfde keer op rij een job-beurs. Meer dan 30 bedrijven uit de regio had-den voor werkzoekenden ruim 500 vacaturesin petto. Dat ruime jobaanbod zou de schijnkunnen wekken dat het met de werkgelegen-heid in Halle-Vilvoorde wel snor zit, ondankshet feit dat het Steunpunt Werkgelegenheidin augustus l.l. becijferde dat er voor elkevacature in Vlaanderen momenteel 6 werk-zoekenden zijn. Dat is het hoogste aantalwerkzoekenden per vacature sinds 1998.

De regio Halle-Vilvoorde kan qua werkgelegenheid tegeneen stootje. In een gesprek met RandKrant begin juli l.l.constateerde ook Vlaams minister van WerkgelegenheidRenaat Landuyt dat zware klappen zoals de sluiting vanRenault Vilvoorde en het faillissement van Sabena hierrelatief snel werden verteerd. ‘Vroeger had deze streek demeest krappe arbeidsmarkt van heel Vlaanderen. Door hetverdwijnen van een aantal grote bedrijven is de situatie ernu min of meer gelijklopend met de rest van Vlaanderen.Toch blijft Halle-Vilvoorde een regio die mensen snelleraan werk kan helpen dan elders het geval is. Dat heeft vooralte maken met de ligging en de aard van de werkgelegen-heid’, aldus minister Landuyt.

Informatica-‘boom’ voorbij Geconfronteerd met het cijfer van zes werkzoekenden voor éénvacature dat het Steunpunt Werkgelegenheid voor heel Vlaan-deren becijferde, zegt Gerrit Andries van het PWA meteendat dit zeker niet voor Zaventem en omstreken geldt. ‘Maarde werkgelegenheid is er ook bij ons in vergelijking met1999 een stuk op achteruit gegaan. In 1999 waren in dezeregio veel meer jobs dan werkzoekenden en dat is nu zekerniet meer het geval.Vroeger moesten we voor onze jobbeursbijvoorbeeld bedrijven weigeren, we hadden toen 50 standsdie uitsluitend werden bezet door bedrijven uit Zaventem.Aan de vijfde editie hebben zo’n 33 ondernemingen deelge-nomen en om onze beurs bevolkt te krijgen, hebben we dezekeer ook bedrijven buiten Zaventem moeten aanspreken.’

Blijkens de cijfers waarover het PWA beschikt is er vooralnog veel vraag naar bedienden, poetsvrouwen, magazijniersen jobs bij catering-bedrijven zoals opdieners en afwassers.Gerrit Andries wijst in dat verband op het opvallende ge-geven dat de ‘boom’ in de informaticasector definitiefvoorbij lijkt. ‘In 1999 hadden we nog veel ICT-bedrijvenop onze beurs, maar dit jaar geen enkel. Op het einde van

de jaren 90 hebben we een enorme opstoot meegemaaktvan kleine web-design bedrijfjes, maar die zijn intussenallemaal verdwenen.’

Geduld oefenenDe laaggeschoolden in de regio komen moeilijk aan de bak.In die categorie is er zelfs sprake van een permanente werk-loosheid van 5 à 6%. Brengt zo’n jobbeurs ook voor diemensen enig soelaas? Gerrit Andries meent van wel. ‘Maardat laaggeschoolden niet aan de slag raken, heeft dikwijlsandere oorzaken en is niet te wijten aan het ontbreken vanaanbod.Veel laaggeschoolden moeten genoegen nemen meteen laag loon en slechte uurroosters op de koop toe.Tja,als die mensen dan de rekening maken tussen werkloosheiden werken, blijkt een job vaak niet echt interessant voorhen. Ik geloof niet dat je dat probleem oplost door bonus-sen te geven zoals de nieuwe regering nu van plan is.’Heeft hij er enig idee van hoeveel mensen door de jarenheen via de jobbeurs aan de slag zijn geraakt? ‘We hebbendaar geen cijfers over verzameld. De resultaten van zo’njobbeurs zijn echt niet gemakkelijk te meten. Bij veel be-drijven die nu aanwezig waren, is er een groot personeels-verloop. Ze leggen een reserve aan en het is dus goed mo-gelijk dat een bezoeker van onze jobbeurs van 20 septem-ber l.l. pas over enkele maanden hoort of hij in aanmerkingkomt voor een baan.’

Henry Coenjaarts

Toujours plus de postes vacantsdans la région de Zaventem qu’ailleurs en FlandreEn août dernier, le Point d’appui Emploi a estimé qu’il y avaitactuellement, pour chaque poste vacant en Flandre, 6 deman-deurs d’emploi. Il s’agit là du rapport le plus élevé depuis1998 et il rejoint les chiffres du chômage en augmentation.La situation est plus favorable dans la région de Zaventemqu’ailleurs.Au 5ème salon de l’emploi, qui s’est tenu en sep-tembre, 33 entreprises ont offert quelque 500 emplois.

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SP

IEG

EL

AE

RE

In regio Zaventem nog altijd meervacatures dan elders in Vlaanderen

RandKrant verschijnt maandelijks op 145.000 exemplaren ten behoeve van de bewoners van de Vlaamse rand rond Brussel en is een uitgave van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REALISATIE vzw ‘de Rand’ HOOFDREDACTIE Henry Coenjaarts EINDREDACTIE EN COÖRDINATIE Petra Goovaerts VORMGEVING Megaluna, Brussel DRUK A. De Cuyper-Robberecht, Zele REDACTIEADRES Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik/Overijse, tel 02-767 57 89, fax 02-767 57 86, e-mail [email protected], website www.derand.beVERANTWOORDELI JKE UITGEVER Jan De Bock, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Boudewijnlaan 30, 1000 BrusselVoor visueel gehandicapten is de RandKrant beschikbaar op cassette. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Progebraille-Helen Keller, tel. 02-466 94 40 of met de redactie.

Mobiliteit uit het slop (1) 4Bus geeft trein het nakijken

De plaag van het sluikstorten (1) 8Er wordt nog altijd een gigantische hoeveelheid afval gedumpt op open-bare plaatsen. Kapotte koelkasten en versleten autobanden belanden langs verlaten veldwegen en in parken struikel jeover lege drankblikjes en ander ongerief.

FiguranDten 10Houtvester Joseph Zwaenepoel is 26 jaar lang heer en meester geweest in het Zoniënwoud.Het bosbeheer evolueerde in die periode, maar het Zoniënwoud is en blijft in zijn ogen een‘beukenkathedraal’ die nergens in Europa zijn weerga heeft.

Niet meer in de file naar het werk 12

Leven en welzijn in de rand (6) 22Gehandicapten krijgen eindelijk meer armslag

Dorpsgezichten (9) 26De gezegende Taborberg in DilbeekDe Taborberg in Dilbeek kreeg zijn bijbelse naam van een zekere pastoor Vetsuypens.Hij organiseerde er de opvang van tuberculeuze, Brusselse stadskinderen. Natuur-punt.Dilbeek wil op termijn van de Taborberg een natuurreservaat maken.

en ook nog Van Asse tot Zaventem 6 Zonder omwegen 24Van huizen en tuinen 25 RestauranDt 28 Gemengde gevoelens 32

colofon

RandKrant

inhoudoktober 2003 nr. 9

F l o r i s ’ k i j k o p d e l e u k e k a n t v a n d e r a n d

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SP

IEG

EL

AE

RE

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SPIE

GE

LA

ER

E

En hoe gaat het ondertussen met het GEN,het Gewestelijk Expressnet? We werkeneraan, heet het bij De Lijn.We wachten opfinanciële garanties, erkent de NMBS. Eenverhaal van twee snelheden?

Het idee om de groeiende congestieproblemen van hetautoverkeer van en naar Brussel aan te pakken met eenveel beter openbaar vervoersnet, werd voor het eerst ge-lanceerd in 1991 en bestond uit een combinatie van bus-en treinvervoer. Gemakshalve werd het GEN vaak voorge-steld als zes spoorlijnen en vijf buslijnen van en naar Brus-sel, die op de piekuren minstens om het kwartier rijdenen in de daluren om het halfuur. Het algemene gevoel isdat het project nog altijd in de startblokken zit. Het GENals een project met die naam, is immers niet zichtbaar.

‘Masterplan’ voor Vlaams-BrabantToch is Francy Peeters, directeur van De Lijn Vlaams-Bra-bant enthousiast: ‘Het is niet omdat de NMBS stilstaat dater geen schot zou zitten in het Gewestelijk Expressnet (GEN).Als wij ons Regionet Brabant-Brussel, ons masterplan voorVlaams-Brabant zeg maar, kunnen verwezenlijken - en wezijn daar al volop mee bezig - zal het GEN grotendeels ge-realiseerd zijn. Men heeft het GEN altijd teveel gezien alseen spoorproject. De grootste noden inzake openbaar ver-voer bestaan bij de mensen die net buiten Brussel wonenen die kun je het best met bussen aanpakken.’ Bij De Lijngewagen ze zelfs van twee snelheden als ze spoor en busvergelijken met betrekking tot het GEN. De NMBS doetalvast geen enkele poging om dat beeld tegen te spreken.Woordvoerder Jochem Goovaerts is duidelijk heel watminder enthousiast: ‘Onze prioriteit is momenteel de ver-betering van onze financiële situatie. Dat betekent dat we

minder kunnen investeren, ook in het GEN. De vorigeregering heeft ook nooit beslist wie de verliezen van hetGEN zou dragen en dus hebben we nog geen stappengezet.Voor 2008 zie ik het echte GEN niet rijden.’Alles hangt uiteraard af van de financiële middelen die detwee maatschappijen van de overheid krijgen.Van de spoor-wegen weten we ondertussen dat ze worstelen met miljar-dentekorten, al rijst toch de vraag of de vele miljarden diede NMBS in de pakjesdienst ABX stak, niet even goed inhet GEN konden worden geïnvesteerd. Wat daar ook vanzij, De Lijn had kennelijk meer financiële speelruimte, on-der meer via het decreet op de basismobiliteit dat inhoudtdat elke Vlaming openbaar vervoer moet kunnen vindenop niet meer dan 750 meter van zijn woning. Het wasdikwijls met de middelen voor de basismobiliteit dat DeLijn de voorbije jaren aan het GEN timmerde. Peeters: ‘Alswe inspanningen deden om de basismobiliteit te realise-ren, konden we dat doen volgens trajecten die aanslotenbij het GEN, of op een andere manier. We kozen uiteraardvoor het eerste omdat we op die manier twee vliegen ineen klap vangen.’

Regionet integreert alle plannenVoor De Lijn, en ook voor de provincie Vlaams-Brabant,past het GEN ondertussen in het zogenaamde ‘RegionetBrabant-Brussel’. Dat masterplan omvat het GEN, maar ookde antwoorden van De Lijn op mobiliteitsnoden in de restvan Vlaams-Brabant. De contouren ervan lagen al halver-wege de jaren negentig vast. Onder het GEN-gedeelte vandat plan vallen een verhoging van de frequentie van destreeklijnen (lokaal vervoer met veel stops) en de invoe-ring van een reeks sneldiensten - met slechts haltes om de3 tot 7 km - tussen Vlaams-Brabantse gemeenten en Brus-sel. Onder impuls van de provincie Vlaams-Brabant wer-den daar ook een aantal lijnen aan toegevoegd tussen klei-nere regionale steden zoals Aarschot en Tienen. Onder hetGEN-gedeelte van het Regionet valt ook de aanvoer vanreizigers naar GEN-stations - stations dus met een lijnfre-quentie van 15 minuten in piekuren, en 30 minuten indaluren. Met dat luik staat men nog nergens omdat stationsals Asse of Ternat nog niet de contouren van een GEN-sta-tion hebben. ‘Zolang er niet méér treinen zijn, heeft hetook niet veel zin om daar om het kwartier reizigers aan tevoeren’, vindt Philippe Jacobs, hoofd van de afdeling mar-keting van De Lijn Vlaams-Brabant.Bovenop het GEN voorziet het Regionet van De Lijn ring-verbindingen die de vele KMO-zones en woonzones in derand zelf met elkaar verbinden. De brede Vlaamse rand rondBrussel is immers een soort netwerkstad geworden, waar-in zeer veel kruiselingse verplaatsingen worden gemaakt.Tot slot is er de luchthaven van Zaventem die De Lijn metde vervoersnoden van passagiers én werknemers voor heelaparte uitdagingen plaatst.

4

Mobiliteit uit het slop

Bus geeft trein het nakijken1

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SP

IEG

EL

AE

RE

5

Concrete GEN-stappenIn 1996 al verhoogde De Lijn de frequentie op de lijn AZJette-Vilvoorde-Zaventem tot om de 15 minuten tijdens depiekuren. Deze typische ringverbinding speelde in op degroei van de tewerkstelling in de noordelijke ring. In sep-tember 2000 werd de as Ninove-Brussel voor het eerst aan-gepakt met sneldiensten om de 30 minuten.Vanaf Dilbeekkwam er een extra verhoging van de frequentie door ge-bruik te maken van de middelen voor basismobiliteit. DeDilbeekse wijk Rondenbos bijvoorbeeld voldeed niet aande criteria van basismobiliteit. Er moest dus een extra lijnkomen die de wijk verbond met de Ninoofsesteenweg.Door die extra lijn door te trekken tot in Brussel, draagthet budget voor basismobiliteit bij tot de realisatie van hetGEN: het verhogen van de frequentie op streeklijnen. Albij al rijden er daardoor tussen Dilbeek en Brussel om de15 minuten bussen en er is meer op komst. De Ninoofse-steenweg staat een metamorfose te wachten van doodrij-dersweg - een van de gevaarlijkste van het land - tot voor-loper inzake openbaar vervoer. De streefbeeldstudie van deAfdeling Wegen en Verkeer voorziet immers autovrije bus-banen over de hele lengte van de steenweg. De vier rijvak-ken worden verminderd tot twee rijvakken voor auto’s, de

twee andere wor-den busbanen.Twee vliegen ineen klap: een vei-liger steenweg éneen goeie door-stroming voorbussen. De wer-ken aan de steen-weg beginnen

waarschijnlijk in 2004 en De Lijn wil al tijdens de werkenmeer bussen inleggen. Jacobs verwacht dat de frequentietijdens de piekuren over de gehele lijn onder de 7,5minuten zal zakken.In 2001 kwamen er op de lijn Aalst-Asse-Brussel snellijnen,met ondermeer een autovrije busbaan van anderhalvekilometer in het drukke centrum van Asse. Het verbindenvan de gemeente Teralfene - een zwart gat inzake basismo-biliteit - met Asse, en het doortrekken van die nieuwe lijnnaar Brussel heeft de lijnfrequentie tussen Asse en Brusselverhoogd tot om het kwartier de hele dag. In 2002 kwamer een ringverbinding van Vilvoorde naar de Zaventemsetewerkstellingspool Keiberg, en werd de verbetering vande basismobiliteit in het Pajottenland benut om de fre-quentie op de lijnen Leerbeek-Brussel, Halle-Drogenbosen Halle-Ninove te verhogen. Keiberg werd ook met Brus-sel-Noord verbonden via het inleggen van een nieuwesnellijn 72. Dit jaar werd in overleg met de Waalse bus-maatschappij TEC de as Waver-Overijse-Brussel verbeterd,en werd de frequentie op de lijnen Leuven-Diest en Diest-Tienen verhoogd.2003 wordt een topjaar want in het najaar gaan nog drieandere projecten van start. Er komt een sneldienst plus fre-quentieverhogingen op de verbinding Leuven-Tervuren-Brussel. Met alle bestaande lijnen erbij zullen tussen Wolu-wedal en Brussel tien bussen per uur rijden in de spits.Tweede nieuwigheid deze herfst wordt de zogenaamde

Druivenlijn die Groenendaal over Hoeilaart, Overijse,Ter-vuren, Wezembeek-Oppem en Sterrebeek, verbindt metZaventem. In de spits zal de ‘Druif’ om het kwartier uit-rukken, in daluren en op zaterdagen om het halfuur, en opzondag om het uur.Tot slot zal het ‘project Vilvoorde’ debasismobiliteit in de Noordrand realiseren, onder meer doorhet inleggen van extra lijnen in Grimbergen die wordendoorgetrokken naar Brussel.Voor volgend jaar staan waar-schijnlijk vier projecten op stapel: de sneldiensten Boom-Londerzeel-Brussel en Keerbergen-Haacht-Brussel, en meerstreekbussen tussen Halle en Brussel, en Ninove en Brussel.

Betere samenwerking blijft uitAlles bij elkaar rijdt De Lijn 5,2 miljoen km per jaar extra,maar de weg is nog lang want het totale Regionet bete-kent 28,6 miljoen km extra. Als De Lijn de middelen krijgtom dat plan te realiseren, komen er in totaal 488 bussenbij en zou het aantal reizigers stijgen van 54,5 miljoen in2002 tot 90 miljoen.Ook de NMBS heeft overigens al enkele zware investerin-gen gedaan die het GEN ten goede komen: de verdubbe-ling van de lijnen Brussel-Halle, Brussel-Antwerpen enBrussel-Leuven. Dat extra potentieel van vier sporen wordtevenwel niet echt benut zolang er geen extra treinstellenzijn en die zijn nog niet eens besteld.Volgend jaar verrichtde NMBS vooral studiewerk naar de Schumann-Josaphat-tunnel en de aanleg van vier sporen tussen Ottignies enBrussel. Een betere coördinatie van de werking van de ver-schillende vervoersmaatschappijen - een andere hoeksteenvan het GEN - is er nog niet echt. Behalve het Jumpbiljetwaarmee de reizigers in Brussel met eenzelfde ticket devier vervoersmaatschappijen kunnen gebruiken, is detariefintegratie nog niet ver gevorderd. Ook de uurregelin-gen zijn niet beter dan voorheen op elkaar afgestemd.Vanbeeldvorming en informatie over één GEN is geen sprake.Dat is wellicht begrijpelijk met partners die in een heelverschillend tempo aan het GEN werken.

John Vandaele

Wordt vervolgd.

De rand rond Brussel iseen soort netwerkstadgeworden, waarin zeer veelkruiselingse verplaatsingenworden gemaakt

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SPIE

GE

LA

ER

E

Lieve-Vrouw-Geboorte ende twee hoeven Klein Amel-gem en Groot Amelgem.Het beschermde gebied is147 hectare groot en wordtbegrensd door de Heirbaanin het noorden en de Molen-beek in het zuiden. In hetoosten sluit het aan op devallei van de Maalbeek enhet domein van de planten-tuin van Meise. ‘Het be-

Het landschap van Amelgemin de gemeente Meise iseindelijk geklasseerd. Amel-gem wordt definitief be-schermd omwille van zijnlandschappelijke waarde.Het landschap valt groten-deels samen met het histo-rische abdijdomein Amel-gem dat bewaard is geble-ven rond drie polen: de be-schermde kapel van Onze-

ties in en rond het Kasteelvan Gaasbeek’, vertelt Gode-lieve Eeckhout van hetVriendencomité HermanVandormael. ‘Daarnaast be-vat het vriendenboek ookeen aantal wetenschappe-lijk getinte teksten.’Voor meer informatie over het‘Vriendenboek Herman Van-

VAN ASSE TOT ZAVENTEM

Een paar maanden geledenging Herman Vandormaelmet pensioen.Vandormaelwas twintig jaar lang con-servator van het Kasteel vanGaasbeek. Onlangs werd hijbenoemd tot ereburger vande gemeente Lennik voorzijn jarenlange inzet om deculturele uitstraling van de

gemeente te bevorderen. Naaraanleiding van zijn pen-sioen verschijnt het ‘Vrien-denboek Herman Vandor-mael’. ‘Het boek bevat bij-dragen van vrienden en ken-nissen van Herman Vandor-mael. Een deel daarvan gaatover Herman Vandormaelals persoon en zijn realisa-

Het gemeentebestuur vanGrimbergen heeft beslist omhet zwembad van Strom-beek openbaar te verkopen.Twee jaar geleden moest hetzwembad noodgedwongende deuren sluiten omdat hetniet voldeed aan de hogenormen van de Vlaamsemilieuwetgeving Vlarem II.‘Gezien de hoge kosten vaneen renovatie en het feit dat

het BPA niet toeliet dat indie zone een zwembadwerd uitgebaat, moest hetdicht’, legt burgemeesterEddy Willems uit. De voor-bije twee jaar al moestenscholen die vroeger inStrombeek gingen zwem-men, uitwijken naar zwem-baden in naburige gemeen-ten en dat zal zeker ook dekomende twee jaar nog het

NI

EU

WS

UI

TD

EG

EM

EE

NT

EN

ASSE WEMMEL

MEISE

DILBEEK

GRIMBERGEN

BEERSEL

dormael’ kunt u terecht bijGodelieve Eeckhout,tel. 02-532 51 04, e-mail [email protected]

TD

G A A S B E E K / L E N N I K

Vriendenboek Herman Vandormael

geval zijn. ‘De plannen voorhet nieuwe zwembad zijnnog niet rond en het zal dusnog een hele tijd duren

voor er in Strombeek weergezwommen kan worden’,zegt burgemeester Willems.

TD

S T R O M B E E K

Zwembad Strombeek te koop

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

schermd gebied van Amel-gem is een visuele parel inde Vlaamse rand en maakt

G R O O T- B I J G A A R D E N

Castle 3 zorgt voor beroeringIn Groot-Bijgaarden is erheel wat commotie ontstaanrond het geplande Castle 3aan de Rodenberg.Volgensde buurtbewoners zal hetbouwproject voor overlastin de buurt zorgen en éénvan de laatste stukjes groenin Bijgaarden vernielen. Ze

protesteerden al met een pe-titie en bijna duizend be-zwaarschriften. Castle 3 be-oogt een nieuw recreatie-concept voor kinderen enhun ouders. De buurtbe-woners vrezen echter datde beschikbare ruimte snelzal gaan dienen voor fees-

ten en vergaderzalen. ‘Wehebben de opmerkingen vande buurtbewoners tijdenseen onlangs gehouden in-formatievergadering geno-teerd’, zegt de Dilbeekseburgemeester Stefaan Plat-teau. ‘De verkeerscommissievan de gemeente heeft deopdracht gekregen om terplaatse te gaan onderzoeken

hoe de verkeersoverlast diezo’n project veroorzaakttot een minimum beperktkan worden. Aan de bouw-aanvrager zijn bijkomendevragen gesteld in verbandmet de plannen, zodat hetgemeentebestuur een cor-rect advies kan geven overhet project.’

TD

deel uit van de groenegordel rond Brussel’, zegtVlaams volksvertegenwoor-diger Eloi Glorieux (Agalev).‘Er heeft lange tijd eenzweem van speculatie rondhet waardevolle domein ge-hangen omdat er plannenwaren voor een golfterreinen een paardenrijschool.Dankzij de bescherming zalhet historische landschapniet door speculanten uit-een gereten worden en datis erg goed nieuws.’ TD

FO

TO

:K

RIS M

OU

CH

AE

RS

De Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekapel

M E I S E

Dorpskern Amelgem beschermd

alle Vlaams-Brabantse apo-theken’, legt Lieve Saerensuit. ‘Naast de folder ver-schijnt er in het provincia-le tijdschrift ‘De VlaamseBrabander’ een kortings-bon van 10 euro voor deaankoop van een bloed-drukmeter en eentje van2,50 euro voor een vaccin.’

U kunt de brochure ‘Mannenvan 50+, mag het iets meerzijn’ aanvragen op het nummer016-26 73 30 of via [email protected]

TD

Oud

nie

uws

De Grimbergse jeugdraadvindt het onaanvaardbaardat de jeugd van de ge-meente nog steeds geenplaats heeft waar ze kanfuiven of gewoon samen-komen. ‘In 1998 moest hetjeugdhuis Tattoo aan deHumbeeksesteenweg we-gens financiële problemende deuren sluiten. De jeugd-raad heeft daarom aan hetgemeentebestuur gevraagdom het gebouw terug eenfunctie voor de jeugd tegeven in de vorm van eenjeugdontmoetingscentrum.Vorig jaar toonde een sta-biliteitsstudie aan dat hetgebouw onveilig was’, ver-telt voorzitter Isabel Remuevan de Grimbergse jeugd-raad. ‘Ondertussen is hetgemeentebestuur er nogsteeds niet in geslaagd deGrimbergse jeugd eenalternatief te bieden. Wewillen een locatie waarveilig een feestje gehoudenkan worden, waar lokalenzijn voor de jeugdvereni-gingen, waar beginnendegroepjes kunnen repeteren’,

zegt Isabel Remue. Sindskort lijkt er toch wat schotin de zaak te komen. ‘Dewitte villa op het vliegveldvan Grimbergen wordt nunaar voren geschoven alsmogelijke locatie, maardaar blijft het bij’, meentIsabel Remue. Het gemeen-tebestuur van Grimbergenwijt de trage gang vanzaken aan de administra-tieve rompslomp. ‘De wittevilla op het vliegveld vanGrimbergen lijkt een ge-schikte locatie, maar wemoeten de vereiste proce-dures volgen om te wetenof een jeugdontmoetings-centrum op die plek kan’,zegt schepen van JeugdTom Mensalt. ‘Als dat hetgeval is, moeten eerst denodige werken wordenuitgevoerd en ook dat zaleen tijdje duren. Dat hetallemaal wat aansleept, be-tekent niet dat het gemeen-tebestuur de Grimbergsejeugd geen eigen plek zouwillen geven.’

TD

informatie voor mannenvan 50 en ouder, zoalsover overgewicht, kankeren vaccinatie.Voor elkthema is er een handigetest. ‘De gratis folder ligt in

G R I M B E R G E N

Nog altijd geen jeugdhuis

V L A A M S - B R A B A N T

Preventieactie voor mannelijke vijftigplussersvan deze leeftijdsgroep sti-muleren’, vertelt Lieve Sae-rens van de dienst welzijnen gezondheid. ‘We richtenons tot die categorie man-nen omdat zij minder be-zig zijn met hun gezond-heid. Ze leven vaker onge-zond en schuwen door-gaans medische hulp.’ Debrochure bevat allerlei

NI

EU

WS

UI

TD

EG

EM

EE

NT

EN

OP BEDEVAART NAAR ALSEMBERGIn de kerk van Alsemberg wordt een O.-L.-Vrouwbeeld bewaarddat volgens de overlevering ooit heeft toebehoord aan de H.Elisabeth van Hongarije (+ 1231), wiens dochter Sophie detweede echtgenote werd van hertog Hendrik II van Brabant.Hertogin Sophie zou het beeld aan de kerk van Alsemberg heb-ben geschonken. Het is een zittende madonna, een ‘sedessapientiae’, van het romaans-byzantijnse type. Gezeten in eenleunstoel draagt de moeder Gods het kind Jezus op de knieënen toont het aan de gelovigen. In de Spaanse tijd werd hetbeeld verminkt: de stijlen van de zetel werden boven afgeknoten het Jezuskind werd verwijderd om het beeld te kunnen aan-kleden zoals o.a. het Lievevrouwbeeld van Scherpenheuvel. Bijhaar dood in 1633 schonk aartshertogin Isabella uit haar gar-derobe een gewaad om het beeld van Alsemberg aan te kleden.Het beeld werd ook gekroond. In de sacristie worden meerde-re kronen bewaard,o.a. een goudenexemplaar waaraankoningin Elisabethen koningin Astridhebben bijgedragen.Het beeld bleef altijdgespaard in tijdenvan oorlogen entroebelen. In de17de eeuw werd hetherhaaldelijk inBrussel in veiligheid gebracht, o.a. in de jaren 1689-1697 toenhet werd vereerd in de Magdalenakerk.Ten tijde van de FranseRevolutie werd het verstopt in de kelders van de afspanning‘De Rode Poort’ in Alsemberg.Omwille van het beeld werd Alsemberg al in 1315 een bede-vaartsoord. Zelfs de groten der aarde zoals hertog Filips deGoede van Bourgondië, keizer Maximilaan van Oostenrijk enkeizer Karel maakten er hun opwachting. Ook onze kardinaalMercier was van kindsbeen een vurig vereerder van de madon-na van Alsemberg.Elke bedevaarder doet de beeweg van de kerk opwaarts naarBrussel toe, de Lieve-Vrouwstraat door, de IJsberg af naar dekerk van Sint-Genesius-Rode en terug naar Alsemberg.Traditie-getrouw komen vooral jonggehuwden en jonge moeders hierhun zorgen en wensen aan Maria toevertrouwen en haar zegenvragen voor hun kleine kinderen.

Jaak Ockeley

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

In het najaar start de pro-vincie traditiegetrouw meteen actie rond gezondheid.Dit jaar staat de provincialecampagne in het teken vande gezondheid bij mannenouder dan 50. ‘De brochure‘Mannen van 50+, mag hetiets meer zijn’, moet de be-langstelling voor gezond-heidsvragen bij mannen

De kerk van Alsemberg

Het achteloos weggooienvan een blikje frisdrank,langs een verlaten weg oudekoelkasten of matrassendumpen of het georgani-seerd storten van massa’sversleten autobanden isongetwijfeld van alle tijden.De problemen rond zwerf-vuil en sluikstorten zoudenvolgens de meeste gemeen-telijke milieuambtenaren, demensen van afvalintercom-munales of de omwonendenvan illegale stortplaatsen inde Vlaamse rand nog toene-men. De vele sensibiliserings-campagnes, de opruimactiesdoor verenigingen en vrijwil-ligers, het aanstellen vanstadswachten die een oogjein het zeil moeten houden,het verhogen van de boetes,het lijkt allemaal niet echtveel effect te hebben. Onder-tussen neemt de publiekeergernis over sluikstortenalmaar toe. In een volgendartikel gaan we in op deredenen voor deze evolutie.Eerst een beknopte situatie-schets.

Uit de beperkte beschikbare statisti-sche gegevens blijkt dat er onmisken-baar een toename is van de hoeveel-heid afval die op openbare plaatsenwordt gedumpt. De AdministratieWegen en Verkeer van het VlaamseGewest haalde in 2000 langs auto-snelwegen en gewestwegen 2.410 tonzwerfvuil op, tegenover 1.967 ton hetjaar voordien. In Vlaams-Brabant werddat jaar een stijging genoteerd van 597naar 643 ton. Ook langs de provincie-wegen (189 km in heel Vlaanderen)moet heel wat zwerfvuil worden op-geruimd. In de eerste tien maandenvan 2001 was dat voor heel Vlaande-ren 33 ton. De afvalintercommunaleIncovo kreeg tijdens de eerste 6 maan-den van dit jaar in haar werkgebied(Machelen, Meise,Vilvoorde en Zemst)488 oproepen om sluikstorten op teruimen, tegen 448 oproepen tijdensdezelfde periode het jaar voordien.

De hoeveelheid afval daalde wel van69,05 tot 46,6 ton, een evolutie dievooral te danken is aan de spectacu-laire daling in Machelen van 50,7naar 14,04 ton.

Verlaten wegenDe favoriete plaatsen voor de grotesluikstorters zijn verlaten wegen in deomgeving van snelwegen. Een typischvoorbeeld zijn de straten aan de A12 inhet noorden van Meise, zoals de Papen-boskant en de Patatestraat. ‘Vanaf de A12kan men via een sluikafrit de Papen-boskant bereiken om even verder weerde snelweg op te rijden. Zo kun je snelen ongezien al je afval kwijt’, aldusmilieuambtenaar Leo Vanderkerken vanMeise. Sluikstorten gebeurt ook vaaklangs landweggetjes die uitkomen opgrotere verbindingswegen. ‘De Kaar-lijkstraat, een holle vluchtweg tussenMeise-Wolvertem en Wemmel, is bij-voorbeeld een populaire plaats voorsluikstorters. De hoeveelheden die daargedumpt worden, zijn echter meestalkleiner omdat men er minder tijd heeftom het ongezien te doen’, aldus Van-derkerken. Ook de carpoolparking vande A12 in Meise is een ‘pijnpunt’. Hetprobleem aan de brug van de A12 overde Vilvoordsesteenweg is dan weer sterkverminderd nadat de Vlaams-Brabant-se Administratie Wegen en Verkeer erblokken plaatste, zodat je minder mak-

kelijk aan de brugreling kunt komenom afval naar beneden te gooien.Volgens Vanderkerken nam het aantalgrote sluikstorten in Meise de afgelo-pen maanden toe. Er wordt overigensniet alleen allerhande huisraad gedumpt,maar dit jaar bijvoorbeeld ook al 2keer een grote lading autobanden.

Naast de afvalcontainerOok elders worden verlaten wegendruk bezocht door sluikstorters. InSint-Pieters-Leeuw wordt bijvoorbeeldveel groot vuil achtergelaten in de

kanaalzone. Erik Wuyts, hoofd van degemeentelijke dienst ruimtelijke orde-ning, vertelt dat recent een grote la-ding oude autobanden werd achter-gelaten in zijn gemeente. Ondankshet feit dat Sint-Pieters-Leeuw meerdan 200 afvalbakken plaatste, is hetaantal blikjes en flesjes dat op de open-bare weg terechtkomt volgens JefSchepens van de dienst leefmilieu

8

D E P L A A G VA N H E T S L U I K S T O R T E N

Meer dan 30% vande Vlamingen wordtveel tot zeer veelgeconfronteerd metzwerfvuil

Met de koelkast naar een veldweggetje

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

1

‘zeer groot’. Jaak Pauwels, directeurvan de afvalintercommunale Incovo,ziet naast bruggen en parkings langssnelwegen en bruggen over grote we-gen zoals de Woluwelaan in Machelen,nog andere plaatsen waar opvallendveel afval wordt gedumpt, met namede straten grenzend aan de hoofdstad.In Asse wijst men dan weer de invals-wegen van de industriezones in Zelliken Mollem en het researchpark aan alsplaatsen die veel zwerfvuil aantrekken.Het natuurgebied in Mollem en hetbos van de Putberg blijven evenmingespaard. Net als in Asse worden inGrimbergen eveneens veel kleine sluik-stortingen gesignaleerd naast en tus-sen afvalcontainers. Ook in Beersel zijnvooral de gemeentelijke zwerfvuilbak-jes en glasbollen ‘pijnpunten’. Kleineplastic zakken met huisvuil worden ookvaak gedumpt in parken, zoals het pasheraangelegde Mariadal in Zaventemof in het park Jourdain in Kraainem.

Op heterdaad betraptWilfried Ooms is een van de tweestadswachten die sinds 1999 dagelijksin Hoeilaart op zijn motor rondtoertop zoek naar sluikstorten of zwerf-vuil. Het is de bedoeling dat hij dezesignaleert aan de politie en de dien-sten die voor de opruiming instaanen dat hij de nummerplaat van deauto doorgeeft als hij de daders opheterdaad betrapt. De brug onder deE411 Brussel-Namen en de J. Kumps-straat die parallel loopt met de snel-weg en op de brug uitgeeft, zijn deuitverkoren plaatsen om afval te dum-pen. In een aantal gevallen wordt hetvuil op deze plaats van op de pech-strook van de snelweg naar benedengegooid. Het is niet alleen een afgele-gen plek, er is bovendien ook geenverlichting onder de brug. Ook aande stations van Groenendaal enHoeilaart wordt heel wat vuil achter-gelaten. Ooms vindt er alle mogelijkerotzooi van koelkasten tot gasfornui-zen, kapotte fietsen, kasten, papier,olie van frietketels en voorbehoeds-middelen. ‘Sinds de omgeving van debrug door de politie en de stads-wachten bijna continu in het oogwordt gehouden, is de toestand er dejongste tijd verbeterd’, aldus Ooms.Andere plaatsen waar vooral kleinvuil, zoals blikjes, wordt weggegooid,zijn de omgeving van de supermarkten de sporthal.

Menigeen ergert zich Wie in zijn omgeving geconfronteerdwordt met sluikstorten en zwerfvuil isdaar echt niet over te spreken. En hetgaat over een behoorlijk groot aantalmensen. Uit een bevraging door hetVlaams Gewest bleek dat in 2000 ietsmeer dan 30 procent van de Vlamingenveel tot zeer veel geconfronteerd werdmet zwerfvuil, tegenover 34 procentin 1996. Walter Meeus uit de Haven-straat in Vilvoorde ergert zich al jarenaan de grote sluikstorten in zijn afge-legen straat die slechts 2 huizen telt.

Daar wordt zowat alles gedumpt watje je maar kunt voorstellen. Het gebeurtvolgens Meeus vooral ’s nachts. Hij waser ook niet over te spreken dat het vuilzo lang bleef liggen, maar sinds hij injanuari l.l. in een interview met eenkrant uiting gaf aan zijn ongenoegenhierover, wordt de boel vlugger opge-ruimd. In de onmiddellijke omgevingvan het kanaal iets verder van zijn huisverwijderd, blijft er volgens hem nogwel heel wat vuil gewoon liggen.Ook Jeanine Huygens, uitbaatster van

restaurant d’Oude Pastorie in het parkJourdain in Kraainem ziet met lede ogenaan dat het park voortdurend ontsierdwordt door zwerfvuil gaande van legeblikken tot volgepropte plastic zakkendie in en rond de vuilnisbakken wordengedumpt. ‘Het is de afgelopen tijd welverminderd sinds de gemeente kleinerevuilnisbakken heeft geplaatst waarinmen zijn zakken niet meer kwijt kan.’Terwijl vooral oudere mensen zich be-zondigen aan het dumpen van zakkenin of rond de vuilnisbakken, laten veeljongeren ’s avonds in en rond de speel-

tuin blikjes, lege flessen en dergelijkeachter. ‘Als je hun vraagt de blikken inde vuilnisbak te gooien, bekijken zeje met een gezicht van: waar bemoeitdie zich mee, en gooien ze het evenlater toch op de grond.’ Huygensergert zich ook mateloos aan eenvorm van zwerfvuil die nog niet aanbod kwam in dit artikel, met namede massa hondenpoep in het park.

Luc VanheerentalsWordt vervolgd.

9

Avec le frigo dans un petit chemin de campagneL’abandon négligent d’une canette de limonade, le déchargement de réfrigérateursou de matelas le long d’un chemin désert ou le déversement organisé de quan-tités impressionnantes de pneus usagés ont existé de tout temps. Selon la plupartdes fonctionnaires communaux en charge de l’environnement, les employés desintercommunales de ramassage des déchets ou les riverains de décharges illégales,le problème des déchets sauvages et des décharges clandestines serait encore entrain de s’accentuer dans la périphérie flamande. Les nombreuses campagnes desensibilisation, les actions de nettoyage par des associations et des bénévoles, lanomination de gardes municipaux chargés de veiller au grain, l’augmentation desamendes, aucune de ces mesures ne semble avoir réellement d’effet. Entre-temps,le public s’indigne de plus en plus face aux déversements clandestins.

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

10

Zesentwintig jaar lang wasJoseph Zwaenepoel houtves-ter van het (Vlaams gedeeltevan het) Zoniënwoud en vaneen aantal andere bossen inhet westelijk gedeelte vanVlaams-Brabant. In juni l.l.ging hij vervroegd met pen-sioen. Even zag het er naaruit dat hij niet zou wordenvervangen, en dat Belgiësgrootste stadsbos het zonderhoutvester zou moeten stel-len. Maar nu zou er toch eenopvolger komen.

‘Gelukkig maar’, zegt Zwaenepoel.‘Zonder houtvester zou het hier snelbergaf gaan. Hij is de beheerder vanhet bos, de manager om een modernwoord te gebruiken. Het zijn welis-waar vooral de boswachters op hetterrein die verantwoordelijk zijn vooreen specifiek bosgebied, maar de hout-vester moet er bijvoorbeeld voor zor-gen dat ze allemaal op dezelfde lijnzitten. Hij tekent het beleid uit, moetzorgen dat de verschillende functiesdie het bos vandaag heeft optimaalaan bod komen, staat in voor de vei-ligheid in en om het bos,...’ Zwaene-poel hoopt dat zijn opvolger zich netals hij zal engageren voor minstenstien jaar. ‘Het duurt een paar jaar voorje het bos kent. Het heeft dus weinigzin om naar hier te komen vanuit deidee dat het maar voor een paar jaaris. Het moet natuurlijk ook iemandzijn die houdt van de natuur en vande bossen. En hij moet goed kunnenomgaan met mensen. Je kunt veel plan-nen op papier zetten, maar om die tekunnen uitvoeren moet je je mede-werkers en de mensen uit de omgevingkunnen overtuigen en motiveren.’Hoe is hij als Bruggeling houtvesterin het Zoniënwoud geworden? ‘Viaeen staatsexamen’, luidt het weinigprozaïsche antwoord. ‘Ik ben land-

bouwkundig ingenieur waters en bos-sen. Ik heb eerst drie jaar in Zaïre ge-werkt en nadien enkele jaren in dehouthandel in Kortrijk en Antwerpen.Toen er een staatsexamen werd uitge-schreven voor ingenieurs waters enbossen heb ik meegedaan en ik benals eerste uit dat examen gekomen.Toen er een post vrijkwam op de hout-vesterij van het Zoniënwoud heb ik mijdaarvoor kandidaat gesteld. Ik zat nietgraag op een bureau in Brussel, ik wildebuiten zijn, op het terrein werken.’

Eeuwenoude beuken‘Het Zoniënwoud is een van de mooi-ste beukenbossen die ik ken’, zegtZwaenepoel. ‘Nergens anders in Euro-pa vind je een beukenkathedraal vandie omvang met zo’n oude bomen.’Bijna de helft van het bos bestaat uitbomen die meer dan 100 jaar oudzijn, ruim 20 hectare bomen zijn ou-der dan 200 jaar. ‘Alhoewel hier altijdeen bos heeft gelegen is het Zoniën-woud zoals wij het nu kennen ont-staan in de 18de eeuw. Dat de Oos-tenrijkers - eigenlijk de Brabandersdie het land bestuurden in opdrachtvan de Oostenrijkse keizers - beslotentot een grootschalige herbebossing

was ingegeven door puur economi-sche motieven. Het bos moest opbren-gen. Zinner, de directeur van de her-bebossingswerken, werkte een gede-tailleerd plan uit om de uitgestrektekaalvlakten met jonge beuken te be-planten. Daarbij ging hij eigenlijkmeer als een tuinbouwer dan als eenbosbouwer te werk. Met als gevolg dateen groot deel van het bos de homo-gene beukbestanden kreeg die nu nogsteeds het uitzicht ervan bepalen. Debeuk groeit uitstekend op de rijkeBrabantse leemgronden. Reden waar-om ook de latere bosbouwers hoofd-zakelijk beuken hebben aangeplantvoor herbebossing.’ Momenteel is meerdan 60% van het (Vlaamse) Zoniën-woud of bijna 1.400 hectare homo-geen beuk, nog eens 14% of 320 hec-tare bestaat uit beuk met andere loof-bomen (zoals eik en esdoorn).‘Intussen hebben wij natuurlijk eenheel andere visie op de natuur gekre-gen.Van een puur economische ziens-wijze is het accent meer en meer ver-schoven naar een ecologische bena-dering.Toen Zinner het Zoniënwoudaanplantte, moest het woord ecologiezelfs nog worden uitgevonden. Maarook al is die economische functie van-daag veel minder belangrijk gewor-den, onze beuken zijn nog steeds eengegeerd product, zowel voor de bin-nen- als de buitenlandse houtnijver-heid. We mogen niet vergeten dat heelwat mensen en bedrijven nog altijdvan dit bos léven.’ Om een idee tegeven van het economisch belang: elkjaar wordt gemiddeld zo’n 20.000kubieke meter bomen gekapt, goedvoor ongeveer 1 miljoen euro per jaar.Een andere belangrijke functie van hetZoniënwoud is recreatie. ‘Het is nueenmaal een stadsbos dat langs allekanten omringd is door intensievebewoning. In het begin van de twin-tigste eeuw was het Zoniënwoud heelpopulair. Er waren hier toen overal

FIGURANDTEN

Joseph Zwaenepoel

‘Het Zoniënwoud iseen van de mooiste

beukenbossen van Europa’

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SPIE

GE

LA

ER

E

restaurants en cafés, er werden zelfsspeciale tramlijnen naar het bos aan-gelegd. Ook vandaag is het bos nogerg populair, vooral tijdens de week-ends. Dan kunnen hier soms wel 30tot 40.000 mensen rondlopen, vooralwandelaars en joggers. In de loop derjaren is het type recreatie wel grondigveranderd.Toen ik hier 25 jaar geledenbegon, waren er bijvoorbeeld nog heelveel ruiters - tot in 1983 waren grotedelen van het bos zelfs vrij toegankelijkvoor hen. Dat is nu veel minder gewor-den. In de plaats zijn de mountainbi-kers gekomen. Net zoals de ruiters ko-men die niet zozeer voor het bos maaromdat er hier hellingen liggen, omdathet avontuurlijk is,... Wij hebben geenprobleem met recreatie, integendeel,maar dan bij voorkeur recreatie dieiets met het bos heeft te maken. Laatme zeggen dat de mountainbikershier mogen komen, maar dat we datsoort recreatie niet stimuleren. Daar-om hebben we in samenwerking meteen aantal omliggende gemeentenzoals Overijse een heel mountainbi-keparcours uitgestippeld dat slechtseen klein deel van het bos aandoet.’

Duurzaam bosbeheer‘De vele prachtige beuken mogen daneconomisch en esthetisch gezien erginteressant zijn, ze hebben ook eenaantal nadelen. Ze verzuren de bodem.Door de dichte schaduw is er weinigonderbegroeiing en dus ook weinigdiversiteit. Dit zorgt weliswaar voordat kathedraaleffect, maar het heeftop sommige plaatsen ook geleid totbodemverdichting door overdreven

betreding door wandelaars en ruitersdie de paden verlaten. Bovendien zijndie hoge bomen erg gevoelig voorstormen. Bij de grote voorjaarsstormvan 1990 zijn er meer dan 20.000grote bomen uitgewaaid. Wij hadden

een heel beheersplan opgemaakt ombepaalde delen systematisch te ver-jongen, andere bestanden wilden wegeleidelijk aanvullen en verbeteren.Door die storm werd dat beheersplanin één klap overbodig. Je kunt mooieplannen maken, maar uit-eindelijk bepaalt de natuurwat en hoe. Bovendien heb-ben die stormen aangetoondhoe kwetsbaar die bossenzijn, zelfs zonder menselijketussenkomst.Voor mij eenargument om omzichtigom te gaan met deze bos-bestanden en bruuske ofgrootschalige ingrepen tevermijden.De opvattingen over bosbe-heer evolueren zo snel datik soms de indruk heb dathet bos niet meer kan vol-gen. Ik wil helemaal nietconservatief overkomen,maar soms vind ik dat wewat trager moeten gaan om

te vermijden dat we beslissingennemen waarvan we over enkele jarenspijt hebben.Tot voor een paar jarenbeschouwden heel wat natuurbe-schermers dit soort homogeen beu-kenbos bijvoorbeeld als een woeste-nij. Maar de bosreservaten waarmeewe in 1983 zijn gestart - bosgedeel-ten waar we in principe niet meerkappen maar de natuurlijke ontwik-keling van het bosbestand zijn ganglaten gaan - worden nu bij wijze vanspreken platgelopen door diezelfdenatuurbeschermers. Plotseling is datzéér interessant geworden. Heel veelplanten, paddestoelen, insecten,...die nu worden gevonden, waren hiernatuurlijk al. Maar nu pas wordt daaraandacht aan besteed. De manierwaarop die bosreservaten wordenbeheerd, speelt natuurlijk een rol. Maarook bij het traditionele bosbeheer,waarbij de bospercelen om de 8 jaarworden uitgedund en in de tussenlig-gende jaren ongemoeid worden gela-ten, vinden allerlei dieren en planteneen onderkomen. De voorbije 20 jaarhebben we ook grote inspanningengedaan om de sterke homogeniteitvan de beuk af te bouwen. We plan-ten nog veel beuken, maar ook intoenemende mate eik en andere loof-bomen zoals es, linde, haagbeuk, vel-desdoorn, tamme kastanje, boskers,hazelaar,... om op die manier geleide-lijk tot een meer gediversifieerd bos-bestand te komen.’

Paul Geerts

Op pagina 20 van Randuit leest u meer overhet programma van de Week van het Bos.

Joseph Zwaenepoel: ‘Der Zoniënwoud gehört zu den schönsten Buchenwäldern in Europa’

Sechsundzwanzig Jahre lang war Joseph Zwaenepoel Forstmeister imZoniënwoud (flämischer Teil) und in einer Reihe anderer Wälder imwestlichen Teil von Vlaams Brabant. Im Juni dieses Jahres ging er in denvorzeitigen Ruhestand. Bis vor kurzem schien es noch so, als ob er kei-nen Nachfolger haben würde und dass der größte Stadtwald Belgiensohne Forstmeister auskommen müsste. Jetzt soll aber doch ein Nachfol-ger kommen. ‘Ein Glück’, sagt Zwaenepoel. ‘Ohne Forstmeister würde eshier schnell bergab gehen. Er ist der Verwalter des Waldes, der Manager,der zum Beispiel dafür sorgen muss, dass alle Förster nach den gleichenMaßstäben arbeiten.’Der Zoniënwoud in seiner heutigen Form ist im 18. Jahrhundert ent-standen, als die Österreicher eine großangelegte Wiederaufforstungbeschlossen, die rein wirtschaftliche Gründe hatte. ‘Aber auch wenn derwirtschaftliche Aspekt heute viel geringer wiegt, unsere Buchen sindnoch immer ein begehrtes Produkt, sowohl für die inländische als auchfür die ausländische Holzindustrie.Wir dürfen nicht vergessen, dass vieleMenschen und Betriebe immer noch von diesem Wald leben.’

‘Tijdens de weekendskunnen hier soms wel30 tot 40.000 mensenrondlopen, vooralwandelaars en joggers’

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SPIE

GE

LA

ER

E

11

12

Zonder filestress de werkdagbeginnen. Dat was voorChristian Sarafidis, directeurvan de NV Callware, debelangrijkste reden om heteerste Vlaamse Pericenteruit de grond te stampen. Op1 juli 2003 opende het Peri-center in Lot zijn deuren.Werknemers van verschil-lende bedrijven doen hiersamen aan telewerk.

Het was geen toeval dat net Sarafidisbrood zag in het fenomeen telewer-ken. Zelf is hij dagelijks drie uur onder-weg vanuit Beersel naar zijn kantoorin Zaventem en terug. ‘Een enormverlies van tijd en energie, en duszocht ik naar een oplossing. Ik dachtaan een aangepast professioneel werk-kader dicht bij huis. Het idee voorhet Pericenter in Lot was geboren.’Werknemers staan vanuit deze werk-plek-op-afstand in contact met hunhoofdkantoor, waardoor ze niet elkedag van en naar de hoofdzetel hoevente rijden. Ze zitten samen in ééngrote ruimte of delen een afgeslotenkantoor in het gebouw. Om hun jobnaar behoren uit te oefenen, staaninternet, faxtoestellen en videoconfe-rentie-apparatuur ter beschikking.Om het leven voor zijn telewerkersnog aangenamer te maken, voorziethet Pericenter tal van faciliteiten. Er iseen receptieruimte, een cafetaria enze kunnen beroep doen op een heuseshoppingservice. Een werknemer geeftzijn boodschappenlijst door via eenwebsite, waarop een nabijgelegengrootwarenhuis gratis de boodschap-pen aflevert. Zo wil het Pericenter bij-dragen tot een beter evenwicht tussenwerk- en privéleven. ‘We nemen dewerknemer een aantal taken uit han-den, waardoor hij meer tijd overheeft voor zijn gezin. Niet alleen optechnologisch, maar ook op sociaal

vlak willen we een voortrekkersrolspelen’, aldus de directeur van de NVCallware. In de toekomst wil hetmanagement het aanbod nog uitbrei-den met een strijkdienst en eventueeleen crèche.

Verschil met thuiswerkTelewerken houdt in feite het middentussen arbeid op kantoor en thuiswerk.Maar waarom werken vanuit eensatellietkantoor zoals het Pericenter,als dat ook van thuis uit kan? ‘Er iseen hele resem voordelen verbondenaan telewerken’, vertelt Wim Reimers,

de eigenlijke projectmanager. ‘Perso-neel dat in een telecenter aan de slagis, kan makkelijker de grens trekkentussen het privéleven en de professio-nele bezigheden; thuiswerkers hebbenhet vaak moeilijk om ’s morgens tebeginnen. Daar heb je hier in hetPericenter minder last mee, omdat jeanderen ook ziet werken. Het valtbovendien op dat net de thuiswerkersabsoluut naar het Pericenter willenkomen. Een ander voordeel is de ver-zekering tegen arbeidsongevallen. Bijthuiswerken is dat nogal onduidelijk,

terwijl de rechtszekerheid bij telewer-ken op dat vlak veel groter is.’Wat denken de werkgevers van wer-ken-op-afstand? Staan ze te popelenom hun mensen naar Lot te sturen?‘Een studie van de K.U.Leuven wijstuit dat deze groep eerder sceptischstaat tegenover tele- of thuiswerk,hoofdzakelijk omdat ze minder zichthebben op de gepresteerde arbeid’,verduidelijkt Reimers. ‘Nochtans magje de sociale controle in zo’n centrumniet onderschatten. Iemand die zijndagen hoofdzakelijk in de cafetariadoorbrengt, gaat snel over de tong.

Ook als meerdere personeelsledenvan één bedrijf samen telewerken, isdie sociale controle vrij groot.’

Naar 12 sitesMomenteel werken een tiental perso-nen afkomstig van drie verschillendefirma’s een paar dagen per week inhet Pericenter. Sarafidis denkt eraanom in het najaar een nieuwe site teopenen in de buurt van Tienen. ‘Wewillen op zeer korte termijn aan weers-kanten van Brussel een telewerkplekaanbieden. Bedoeling is dat het twee-de center vlakbij de autosnelweg komtte liggen. In de komende jaren willenwe een 12-tal sites in België openen.Er is dus nog heel wat werk aan dewinkel!’

Kirsten Bertrand

Niet meer in de file naar het werkF

OT

O:

PASC

AL

VIG

NE

RO

N

No more traffic jams on the way to workA desire to start the day without the stress and strain of the dreaded trafficjam - for Christian Sarafidis, Managing Director of NV Callware, that was themost important stimulus for setting up the first Flemish Pericenter, which ope-ned its doors in Lot on 1 July this year.From this fully-equipped ‘remote office’, 10 employees from 3 different firms arein permanent contact with their respective head offices, thus eliminating theneed for them to drive to and from their company HQs every day.

AUGUSTUS 1999 RANDUIT13VAN 4/10 TOT 4/11

A G E N D A

Eva De Roovere is niet alleen de stuwendepoëtische kracht achter Kadril. Dit seizoentoert ze ook rond met snarenvirtuoos enOblomow-boegbeeld Gerry De Mol. Ze

stelde met hemeen programmasamen van ‘klei-ne, blote liedjes’die van al hunoverbodige franjewerden ontdaan,zodat ze voorzichzelf spreken.Het duo graaideonder meer inhet oeuvre vande veel te vroeg

gestorven Cornelis Vreeswijk. DezeZweedse Hollander maakte indertijd furo-re met het zachtaardige liefdeschanson‘Veronica’ en de cabareteske ballade ‘Denozem en de non’. Maar in zijn nalaten-schap was nog veel meer moois te vinden.Ook enkele pareltjes van Jaap Fischer wer-den van onder het stof gehaald. Het con-cert wordt afgerond met eigen werk.

Kleine blote liedjes door Eva DeRoovere en Gerry De MolVilvoorde, CC Het Bolwerk,Bolwerkstraat 17woensdag 22 oktober om 20.30

tel. 02-255 46 90,website www.applaus.be

RANDUITASSE

DILBEEK

SINT-PIETERS-LEEUW

BEERSEL

LINKEBEEK

DROGENBOS

SINT-GENESIUS-RODE

HOEILAART

OVERIJSE

TERVUREN

WEZEMBEEK-OPPEM

KRAAINEM

ZAVEMTEM

MACHELEN

VILVOORDE

GRIMBERGEN

MEISE

WEMMEL

‘Zou het niet mogelijk zijn om onze be-roepen aan elkaar te linken?’, vroegenmaatschappelijk werkster Nadia Hoete-rickx en haar vriend Ron Reuman, diedrummer is bij Laïs en Kadril, zich al eentijdje af. Tot ze op het idee kwamen omThe Fundamentals te vormen,Vlaanderenseerste popgroep van mentaal gehandicap-ten. Uit de audities werden vier zangersgekozen: Aurore Verpoort (Miss Rory),Thomas Serreyn (Tom Jack), Rudy Lauret(R. Lee) en Rudi Jansen (Rudy James). Er-varen muzikanten zoals Jan Hautekiet, BartBuls, Chris Mazarese, Wigbert Van Lierdeen Laïs-zangeres Annelies Brosens slotenzich met veel plezier aan bij het initiatief.Na een jaar van repeteren en voorbereidin-gen treffen, zijn The Fundamentals nu ge-start met hun tournee langs de Vlaamseculturele centra met een repertoire dat be-staat uit bekende pop- en rocksongs uit dejaren ’80. ‘We hopen dat we met dit pro-ject andere artiesten en gehandicapten aan-zetten om samen creatief te zijn. We willenaantonen dat er samen veel plezier te bele-ven valt en dat The Fundamentals, ondankshun mentale handicap niet fundamenteelvan ons verschillen’, aldus Nadia en Ron.Integratie op het podium dus.

De optredens van The Fundamentals in Sint-Genesius-Rode maken deel uit van eenproject van de Culturele Raad Rode vzw,het dienstencentrum De Boomgaard en ge-handicaptenverenigingen uit Rode. Er wordtniet alleen samengewerkt op het vlak vanpromotie, catering en vervoer, maar er iseveneens een tentoonstelling van een drie-tal instellingen voor mentaal gehandicapten.

The FundamentalsAsse-Zellik, CC Den Horinck,Noorderlaan 20donderdag 9 oktober om 20.30

tel. 02-466 78 21,website www.applaus.beSint-Genesius-Rode, GC De Boesdaal-hoeve, Hoevestraat 67 zaterdag 18 oktober om 14.30 en 20.00

tel. 02-381 14 51,website www.deboesdaalhoeve.be

De Nieuwe SnaarEva De Roovere en Gerry De Mol

The Fundamentals

Kleine blote liedjes

FO

TO

:JO

HA

N J

AC

OB

S

De ‘negende’ van De Nieuwe Snaar

In zijn ruim 20-jarig bestaan heeft De NieuweSnaar in zowat alle theaters, schouwburgen, cul-turele centra, muziekcafés, festivals, jeugdhuizenen parochiezalen op de planken gestaan. Denieuwe - negende - voorstelling van dit levendigemuzikale gezelschap heet dan ook toepasselijk‘De Omloop der Lage Landen’.In vorige voorstellingen wisselde de groep lied-jes af met bindteksten die tegelijk rustpauzeswaren, in De Omloop der Lage Landen zijn nau-welijks nog bindteksten en speelt de muziek eengrotere rol dan ooit tevoren. Met hun oncon-ventionele muziekinstrumenten, surreële liedjes-teksten en absurde situaties wist De NieuweSnaar steevast volle zalen te trekken, iets waarze met hun nieuwe voorstelling ongetwijfeldopnieuw in zullen slagen.

De Omloop der Lage Landen door De Nieuwe SnaarBeersel, CC de Meent, Gemeenveldstraat 34zaterdag 11 oktober om 20.00 en zondag 12 oktober om 15.00

tel. 02-380 23 85, website www.applaus.beOverijse, CC Den Blank, Begijnhofplein 11zaterdag 18 oktober om 20.00

tel. 02-687 59 59, website www.denblank.be

Integratie op het podium

VAN 4/10 TOT 4/11RANDUIT 14

THEATER

ZATERDAG 4 OKTOBERTERVUREN

CC Papeblok

02-767 32 02 (Gerlux Shop)

P.Vandersandestraat 15

Schafttijddoor Toneelgroep ‘Willen is Kunnen’

20.30

4 EN 5 OKTOBERMEISE

De Muze van Meise 02-268 61 74

Brusselsesteenweg 69

De Caracaldoor Cie Mannetje Blauw

20.00

8 EN 9 OKTOBERGRIMBERGEN

CC Strombeek 02-263 03 43

Gemeenteplein

Poquelindoor Tg. Stan

20.15

VRIJDAG 10 OKTOBERDILBEEK

CC Westrand 02-466 20 30

Kamerijklaan

Veldslag voor een manalleendoor Tom Lanoye

20.30

VRIJDAG 10 OKTOBERGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Moest ik van u zijn?door Wouter Deprez

20.15

ZATERDAG 11 OKTOBERMEISE



De vaginamonologendoor An Nelissen

20.00

DONDERDAG 23 OKTGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Mood on the godoor Het Toneelhuis

20.15

DONDERDAG 23 OKTJEZUS-EIK/OVERIJSE

GC De Bosuil 02-657 31 79

Witherendreef 1

Vermist door Het Gevolg20.00

ZATERDAG 25 OKTOBERKRAAINEM

GC De Lijsterbes 02-721 28 06

Lijsterbessenbomenlaan 6

Vrouwen!!! door Herbert Flack20.00

25 EN 26 OKTOBERMEISE



Voor een appel en eeneicel door P’hommes & Femmes

20.00

WOENSDAG 29 OKTOBERGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Anatol door De Roovers20.15

DANS

VRIJDAG 24 OKTOBERBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Circles & Mind gamesdoor Koninklijk Ballet van Vlaanderen

20.30

FAMILIEVOORSTELLING

ZATERDAG 4 OKTOBERVILVOORDE

CC Het Bolwerk 02-255 46 90

Bolwerkstraat 17

Sinds de komst van Sint Sandoor Bronks - vanaf 8 jaar

15.00

ZONDAG 5 OKTOBERSINT-GENESIUS-RODE

GC De Boesdaalhoeve 02-381 14 51

Hoevestraat 67

Handwerk door Lejo jeugdvoorstelling

15.00

ZONDAG 5 OKTOBERVILVOORDE

CC Koningslo 02-255 46 90

Streekbaan 185

Kleine visjes in het waterdoor Les Zerkiens - vanaf 2,5 jaar

15.00

WOENSDAG 15 OKTOBERLINKEBEEK

GC De Moelie 02-380 77 51

Sint-Sebastiaanstraat 14

Papa Chico Teamvan 4 tot 10 jaar

14.00

ZONDAG 19 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

Weidoor HetPaleis - muziek, dans, figuren-theater vanaf 4 jaar

15.00

ZONDAG 26 OKTOBERGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Wissewaswinkel door De Tafelvan Vijf - vanaf 8 jaar

15.00

DINSDAG 28 OKTOBERVILVOORDE


Bolwerkstraat 17

Opa mist oma door Art’Oh!vanaf 4 jaar

15.00

WOENSDAG 29 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

XS door Villanella & Villa-Lobos - dans15.00

WOENSDAG 29 OKTOBERWEMMEL

GC De Zandloper 02-460 73 24

Kaasmarkt 75

Ibbeltje door De Roeck - vanaf 6 jaar14.30

HUMOR

DONDERDAG 9 OKTDILBEEK


Kamerijklaan

De Kleine Kantdoor Dirk Denoyelle

20.30

VRIJDAG 17 OKTOBERMEISE



Cockamamy door Jummoo20.30




Gevulde Flamingo door Plan B20.30

ZATERDAG 1 NOVEMBERDUISBURG

Pachthof Stroykens 02-768 03 00

Merenstraat 19

Hard door Geert Hoste20.30

PODIUMKUNSTEN

Sinds de komst van Sint San (op 4 oktober in Vilvoorde)

VAN 4/10 TOT 4/11 RANDUIT15

DINSDAG 4 NOVEMBERVILVOORDE


Bolwerkstraat 17

Kamadeeldradoor Kamagurka & Jules Deelder

20.30

LITERAIR

DONDERDAG 16 OKTHALLE

Stadhuis

02-380 23 85 (CC de Meent)

Oudstrijdersplein 18

Literair café Zenne en zo:ARS Amatoria, Handleiding voor min-naars door Ron Cornet

20.00

ZATERDAG 4 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

Het Gespuis20.30

ZATERDAG 4 OKTOBERJEZUS-EIK/OVERIJSE

GC De Bosuil 02-657 31 79

Witherendreef 1

Classic Rock Alive IIdoor Jeugdorkest Allegro• organisatie: GC De Bosuil, Joenk,Vlaamse Jongeren Overijse en KoninklijkeHarmonie Justus Lipsius

20.30

MAANDAG 6 OKTOBERASSE

CC Den Horinck 02-466 78 21

Noorderlaan 20

Johan Stollz (seniorenprogramma)14.30

MAANDAG 6 OKTOBERGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Portret van een verlorenlente door Koninklijk Ballet vanVlaanderen - kamermusical

15.00

ZATERDAG 11 OKTOBERSINT-PIETERS-LEEUW

JC Laekelinde www.zennetoer.be

Lotstraat 6

Preselectie Zennetoer20.00

DONDERDAG 16 OKTASSE


Noorderlaan 20

Arid20.30

DINSDAG 21 OKTOBERASSE


Noorderlaan 20

Approved door Voice Male20.30

DONDERDAG 23 OKTHALLE

CC ’t Vondel 02-365 94 05

Possozplein 40

Zingt Jacques Brel door Michelinevan Hautem en haar groep Mich en Scene

14.00

DONDERDAG 23 OKTWEMMEL


Kaasmarkt 75

Hommage à Brel door Filip Jordens & Les P’tits Mozarts de ce Soir

20.00

VRIJDAG 24 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

Tegenlicht door Johan Verminnen20.30



Gemeenteplein

Admiral Freebee20.15




The Ballroomquartet en Fluxus

20.30

ZATERDAG 25 OKTOBERGRIMBERGEN


Gemeenteplein

Roland solodoor Roland Van Campenhout

20.15

ZATERDAG 25 OKTOBERBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Preselectie Zennetoer20.00



Kamerijklaan

Voice Male & Aquabella20.30

KLASSIEK

ZATERDAG 4 OKTOBERKRAAINEM



Festival van Vlaanderen:Jan Vermeulen - Beethoven:tussen droom en pathetiek

20.30 - introductie door Pie-ter Bergé om 19.30

VRIJDAG 10 OKTOBERWEMMEL


Kaasmarkt 75

Festival van Vlaanderen:Beethoven Academie o.l.v.Jan Caeyers - Beethovensymfonisch

20.30 - introductie door Pieter Bergé om 19.30


Kerk Strombeek

02-263 03 43 (CC Strombeek)

Les saisons amusantes doorDe Profundis & Jean-Pierre Van Hees

20.15

ZONDAG 19 OKTOBERMEISE



Hans de Jong (saxofoon) &Ensor Strijkkwartet

11.00

MUZIEK

Kamagurka en Jules Deelder

FO

TO

:JE

AN

-PIE

RR

E S

TO

OP

Admiral Freebee (op 24 oktober in Grimbergen)

VAN 4/10 TOT 4/11

VRIJDAG 24 OKTOBERTERVUREN

Koloniënpaleis

02-768 03 00 (CC Papeblok)

Paleizenlaan 1

Europalia: Giovanni Ange-leri & Micaela Mingardo,werken van Beethoven, Paganini, Bazzinien De Sarrasate

20.30

WOENSDAG 29 OKTOBERWEZEMBEEK-OPPEM

Sint-Pieterskerk

02-731 43 31 (GC De Kam)

Sint-Pietersplein

Festival van Vlaanderen:Roel Dieltiens & FrankBraley - Beethoven:kamermuziek voor cello en piano


DONDERDAG 30 OKTLINKEBEEK



Festival van Vlaanderen:Roel Dieltiens & FrankBraley - Beethoven:kamermuziek voor cello en piano



Saviokerk 02-466 20 30

Sationsstraat / R. Dansaertlaan

Mattheuspassie (Deel 1) -J.S.Bach, meesterwerken uit Barok o.l.v.Barthold Kuijken

20.30

ZATERDAG 1 NOVEMBERGRIMBERGEN

Basiliek

02-260 12 97 (Gemeentewinkel)

‘Allerheiligen’, recital door beiaar-dier Rien Aarsen

15.00 - 16.00

JAZZ

DONDERDAG 23 OKTBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Jazz Lab SeriesLaurent Doumont Soul Quintet

20.30



Gemeenteplein

Jazz Lab SeriesThomassenko

20.15

VOORRONDEN ROCKVONK

meer info: www.rockvonk.be

voorronden o.a. op

VRIJDAG 3 OKTOBERSCHEPDAAL

Jeugdclub JOS

Kerhofstraat 13

ZATERDAG 4 OKTOBERKAMPENHOUT

Jeugdhuis Tonzent

Hutstraat 22

VRIJDAG 10 OKTOBERZAVENTEM

Jeugdhuis Basement

Rustoorddreef 1

ZATERDAG 25 OKTOBEROPWIJK

Jeugdhuis Nijdrop

Marktstraat 67a

ZONDAG 5 OKTOBERBEERSEL

Parking ‘Terborght’ 02-380 23 85

About Schmidt (drive-in film)20.00

DONDERDAG 9 OKTWEZEMBEEK-OPPEM

GC De Kam 02-731 43 31

Beekstraat 172

Terminator 320.00


CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Anyway the wind blows20.00

DINSDAG 14 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

Anger Management20.30

WOENSDAG 15 OKTOBERWEMMEL


Kaasmarkt 75

Kirikou en de heks - jeugdfilm14.30


CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Dogville (knt)20.00



Kamerijklaan

The Hulk20.30

VRIJDAG 24 OKTOBERWEMMEL


Kaasmarkt 75

Villa des Roses20.00


CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Lars de kleine ijsbeerjeugdfilm

15.00


CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Cidade De Deus (knt)20.00



Kamerijklaan

Charlie’s Angels 2Full Throttle

20.30

WOENSDAG 29 OKTOBERBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Knorretjes grote avontuurjeugdfilm

15.00

ZONDAG 2 NOVEMBERBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Rabbit Proof Fence20.00

DINSDAG 4 NOVEMBERBEERSEL

CC de Meent 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Modern Times14.00

TOT 6 OKTOBERWEMMEL


Kaasmarkt 75

Fotografiecircuit Vlaande-ren: Café De Reisduif doorZabine Van Lerbeirghe

doorlopend

RANDUIT 16

Roel Dieltiens

FILM

TENTOONSTELLINGEN

VAN 4/10 TOT 4/11 RANDUIT17

Maria Callas evenaren

Waarom kiezen jonge zangtalenten voorhet medium opera? De Nederlandse re-gisseuse Inés Sauer peilde bij drie sopra-nen van Muziektheater Transparant naarhun professionele motieven. Elise Calu-waerts, Liselotte Mostinckx en Anderske

Kaspersma onthullen in ‘Credit Card CalledLife’ waarom ze opera zo boeiend vinden. Zepraten vrijuit over de voldoening en de erger-

nis die ze in hun vakervaren, tegen de ach-tergrond van de uit-bundige muziek vanRichard Strauss enGeorg Friedrich Hän-del. Alledrie hopen zeooit het niveau vansuperdiva Maria Callaste bereiken, zonder haar

ongelukkig leven te moeten delen. Muziek-theater Transparant profileert zich niet als eenklassiek productiehuis. Het is veeleer een kunst-zinnige onderneming, waar intensief wordtnagedacht over de grenzen van het genre.Opera wordt beschouwd als een kruispunt vanverschillende disciplines en muzikale tradities.

Credit Card Called Life door Muziektheater TransparantGrimbergen, CC Strombeek,Gemeentepleinvrijdag 31 oktober om 20.15

tel. 02-263 03 43,website www.ccstrombeek.be

Vergeefs wachten op beterschap

Zwarte humor heeft een bevrijdendeffect. Daarom hebben de personages vanSamuel Beckett geen medelijden met elkaar.De Ierse auteur legt hen vooral sarcastischeuitspraken in de mond. ‘Fin de Partie’ (Eind-spel) verwijst naar de voorspelbare afloop vaneen schaakpartij.Vier gehandicapten wachtenvergeefs op beterschap. Hamm probeert zijnkamergenoten te domineren, maar hij is blinden kan niet staan. Nell en Hagg zijn hun be-nen kwijt en Clov kan niet zitten. Samen pro-beren ze er het beste van te maken. De tijdkabbelt, net als in veel andere stukken vanBeckett, langzaam voort. De woorden wegenzwaarder dan in een filosofisch betoog, watdes te merkwaardiger is omdat de personages

geen hoogdravende taal gebruiken in hunonderlinge communicatie. Regisseur WalterTillemans vertaalde de tekst opnieuw uit hetFrans. De rollen zijn toevertrouwd aan televi-siegrapjas Carry Goossens en Raamtheaterac-teurs Jef Demedts, Marc Lauwers en AnneleenCoreman.

Eindspel door RaamtheaterWezembeek-Oppem, GC De Kam,Beekstraat 172vrijdag 17 oktober om 20.00

tel. 02-731 43 31,website www.dekam.be

Raadselachtige solo

De Brusselse choreografe Michèle Noiretbedacht voor haar raadselachtige solo ‘Mesjours et mes nuits’ vooral donkere taferelen,waarin haar silhouet vervaagt tussen nachte-lijke videobeelden. Het bizarre dansstuk iseen onderdeel van het grootse multimedialepodiumproject ‘Prospective’ dat volgend jaarin Rijsel wordt opgevoerd. De stad is dan vooreen jaar culturele hoofdstad van Europa. Klank-ingenieur Todor Todoroff, die gespecialiseerdis in elektroakoestische muziek, creëert eeninteractief geluidsuniversum waarin met be-hulp van vernuftige apparatuur de stem voort-durend wordt vervormd. Ook de ruimte lijktdoor de galmeffecten almaar te veranderen.Beeldkunstenaar Fred Vaillant realiseerde devideobeelden.De nieuwe technologieën zijn bij Noiret enhaar medewerkers nooit een doel op zich,maar ondersteunen steeds de beweging. Dechoreografe wil met haar kunst de zin vanhet leven verduidelijken. Deze gelaagde voor-stelling zal de nieuwsgierige toeschouwerzowel verbazen als ontroeren.

Mes jours en mes nuits door Michèle NoiretDilbeek, CC Westrand, Kamerijklaanwoensdag 8 oktober om 20.30

tel. 02-466 20 30,website www.applaus.be

Festival van Vlaanderen in de rand

Het La Caccia Consort speelt tijdens zijnongewoon festivalconcert geen jacht-muziek, hoewel de Italiaanse naam vanhet ensemble dit wel zou doen vermoe-den. Dirigent Patrick Denecker selec-

teerde daarentegen enkele opmerkelijke meer-stemmige composities van Benedictus Appen-zeller. Deze 16de eeuwse toondichter stamdeuit een Zwitserse familie, maar was zelf vooralwerkzaam in de Nederlanden. Zijn humoris-tische chansons waren indertijd erg geliefdbij de burgerij. In Brussel promoveerde hijtot kapelmeester. Zijn belangrijkste leermees-ter Josquin Desprez herdacht hij met de be-roemde klaagzang ‘Musae Jovis ter maximi’.

La Caccia Consort o.l.v. Patrick DeneckerVilvoorde, Stadhuis, Grote Marktvrijdag 3 oktober om 20.30

tel. 02-255 46 90, website www.festival.be

De Capilla Hispanoflamenco verenigt Vlaamseen Spaanse vocalisten. Zij zingen meerstem-mige treurzangen uit de Goede Week liturgie,zoals die werden gecomponeerd door Giovan-ni Andrea Dragoni en Don Carlo Gesualdo.Dirigent Bart Vandewege koos de aangrijpend-ste fragmenten. Kris Verhelst speelt tussen dea capella uitvoeringen aangepaste orgelmuziek.

La Capilla Hispanoflamenca o.l.v. Bart VandewegeTernat, Dekanale kerkSint-Gertrudis, Dreefzaterdag 11 oktoberom 20.30

tel. 02-582 44 33,websitewww.festival.be

De Italiaanse pianovir-tuoos Roberto Prossedaontdekte in het oeuvrevan Rossini,Verdi enBellini een aantal klavierwerken, die evenlyrisch klinken als de welluidende operamu-ziek van deze gevierde componisten. ‘Belcan-to op piano’ is een coproductie van het Festi-val van Vlaanderen en Europalia.

Roberto ProssedaGrimbergen, CC Strombeek, Gemeente-pleinzaterdag 11 oktober om 20.15

tel. 02-263 03 43, website www.festival.be

Over de Beethoven-cyclus van het Festi-val werd vorige maand reeds uitgebreid inRandKrant bericht. Info: tel. 016-20 05 40of www.festival.be

Ludo Dosogne

MU

ZIE

KT

HE

AT

ER

TH

EA

TE

R

DA

NS

Roberto Prosseda

Credit Card Called Life

N I E T T E M I S S E N N I E T T E M I S S E N N I E T T E M I S S E N

KL

AS

SIE

KE

MU

ZIE

K

VAN 4/10 TOT 4/11RANDUIT 18

TOT 26 OKTOBERBEERSEL

Galerie Dominium 02-378 17 60

Schoolstraat 71

‘Mystica’ met werk van A. Binan,Liliane Van Ginderdeuren, Jean Van Goet-hem en Lea Felis & Urbain Muylaert

vrij van 14.00 tot 22.00,za en zo van 10.00 tot 18.00

TOT 31 OKTOBERWEZEMBEEK-OPPEM

GC De Kam 02-731 43 31

Beekstraat 172

Kam Kiest voor Kunst:Ria Steen - lino, houtsnede en litho

doorlopend

VAN 6 OKT TOT 2 NOVBEERSEL

CC de Meent (foyer) 02-380 23 85

Gemeenveldstraat 34

Lieve Colruytdoorlopend

VAN 8 OKT TOT 3 NOVWEMMEL


Kaasmarkt 75

Fotografiecircuit Vlaande-ren: (dis)order door Michiel Mels

doorlopend

10, 11 EN 12 OKTOBERLINKEBEEK



Groepstentoonstelling ‘de werkende mens’

vernissage op vrij 10/10 van20.00 tot 22.00, za 11/10 enzo 12/10 van 14.00 tot 18.00

VAN 10 TOT 26 OKTMEISE

‘t Moment van Meise 02-268 61 74


Valeriy Vaskov (schilderijen)doorlopend

11 EN 12 OKTOBERKRAAINEM



Artiestenparcours Kraainem,met tentoonstelling cursisten Aquarelate-lier (in GC De Lijsterbes) en tentoonstel-ling Kreativa in zaal Cammeland (Lijs-terbessenbomenlaan 3)

doorlopend

Wekelijks raadplegenduizenden internetsurf-ers de culturele web-stek van de provincieVlaams-Brabant.Sinds de lancering injuni 2000 is niet alleende lay-out vanwww.applaus.be ingrij-pend veranderd, ookhet aantal mogelijkhe-den om over de activi-teiten in de dertig deelnemende culturele centraen gemeenschapscentra geïnformeerd te worden,is aanzienlijk uitgebreid. Gedeputeerde voor cul-tuur en voorzitter van Vlabra’ccent Jean-PaulOlbrechts kon hiervoor de nodige financiële mid-delen vrijmaken.

Persoonlijk verlanglijstje‘Het allernieuwste initiatief hebben we ‘Tamtam’genoemd’, zegt coördinatrice Christel Dusoleil.‘Onder die noemer kunnen diverse organisaties,verenigingen en jeugdbewegingen hun projectenvoorstellen.Voortaan gaan we ook om de veertiendagen vijfmaal twee vrijkaarten wegschenken voorde ‘applaus’- voorstelling van de week.Alle genreskomen om beurt aan bod en de tickets zijn elkekeer afkomstig van een ander cultureel centrum ofgemeenschapscentrum.’Binnenkort kan zelfs via e-mail ‘informatie op maat’worden geleverd. Geïnteresseerden die hun speci-fieke wensen kenbaar maken, worden op hun wen-ken bediend en ontvangen op geregelde tijdstippende gepaste elektronische post. Zo weten ze precieswaar en wanneer een concert, een theateropvoe-ring of een kleinkunstavond op het programma staat.De agenda is gebaseerd op hun persoonlijk ver-

langlijstje.Tegelijk is dezeservice ook bedoeld alsgeheugensteuntje.Elke maand is er daar-enboven Applauzine, eennieuwsbrief waarinopmerkelijke projectenworden toegelicht.Wiezich daarop wil abonne-ren kan dat meteen.

Modieuze look‘Via de samenwerking met Cultuurnet Vlaanderenhopen we de informatie op www.applaus.be nog te verdiepen’, zegt Christel Dusoleil. ‘Zodra weaangesloten worden op deze gigantische databank,kunnen surfers met één klik worden doorverbon-den naar de websites van de theatergezelschappen,muziekensembles, dansgroepen, culturele agent-schappen of artiesten die autonoom opereren.Voorlopig nemen we in ons bestand alleen de bon-dige teksten op die we van de culturele centra zelfontvangen.’De website www.applaus.be heeft een modieuze‘look’, dankzij de frisse kleuren en de voorbijflits-ende foto’s. De klaproos, de klapdeur en het klap-luik verwijzen naar het klappen in de handen ofnaar het applaus na een voorstellingen. Eerstdaagsworden in de hele regio folders, affiches en biervil-tjes met dezelfde beelden verspreid.‘Onze culturele webstek is een modelvoorbeeldvoor de hele sector’, vindt Christel Dusoleil. ‘Allegegevens zijn overzichtelijk en up-to-date. De acti-viteiten kunnen per discipline, per cultureel cen-trum of per tijdsperiode worden opgevraagd.Vlaams-Brabant mag trots zijn op dit informatieka-naal, dat zich voortdurend vernieuwt en verbetert.’

Ludo Dosogne

Culturele webstek www.applaus.beverdient een applaus

Ruim cultuuraanbod dankzij overlegZes kleine en grote cultuur- en gemeenschapscentra uit de Noordrand werken voor het derde jaar op rijsamen om hun programma van popmuziek, humor en cabaret zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen.CC Strombeek (Grimbergen), GC De Zandloper (Wemmel), GC De Muze van Meise, CC Vilvoorde, GCde oude pastorie (Kapelle o/d Bos) en GC Hof Ten Hemelrijk (Opwijk) nemen deel aan het subregio-overleg. ‘Het doel van dit overleg is de regio zo goed mogelijk te bedienen’, vertelt Stefaan Gunst van GCDe Zandloper. ‘We willen binnen het beperkte gebied van de Noordrand niet met elkaar concurreren endaarom bieden we in de centra zo weinig mogelijk dezelfde voorstellingen aan. Op die manier krijgt hetpubliek de keuze uit een heel divers en breed programma.’ De samenwerking maakt het ook mogelijk omde programma’s van de centra beter bekend te maken in de regio.Twee keer per jaar stelt elk centrum zijnprogramma voor in een krantje dat in de eigen gemeente en de buurgemeenten wordt verspreid. In elkprogrammakrantje is een gemeenschappelijke pagina opgenomen waarin de deelnemende centra’s en enke-le voorstellingen worden voorgesteld.

Meer informatie over het programma van de deelnemende centra vindt u op www.applaus.be

VAN 4/10 TOT 4/11

VAN 19 OKT TOT 2 NOVITTERBEEK

Dienstencentrum Breugheldal

Itterbeeksebaan 208 02-568 07 32

Tentoonstelling van olieverfschilderijen

doorlopend van 10.00 tot19.00

VAN 22 TOT 11 NOVVILVOORDE

CC Het Bolwerk (Bolwerkstraat 17),

Openbare bibliotheek (Grote Markt),

Stadhuis (Grote Markt) en Portaels-

school voor Beeldende Kunsten

(Spiegelstraat)

02-255 46 90

(Cultuurcentrum Vilvoorde)

Eigen volk: 100 portrettenvan 100 mensen

HELE JAARDROGENBOS

Museum Felix De Boeck 02-377 57 22

Kuikenstraat 6

nieuwe openingsuren: vandinsdag t.e.m. vrijdag van 13.00

tot 17.00, zaterdag en zondagvan 14.00 tot 17.00, gesloten opmaandag, wettelijke feestdagen,van 15 juli tot 15 augustus envan 24 december tot 2 januari.Geleide bezoeken in de voor-middag na reservatie.



Kamerijklaan

Leven met een erfelijk risicoen de psychologische bete-kenis van erfelijkheidson-derzoek door Prof. Dr. Gerry Kiebooms(Psychosociale genetica, Centrum voormenselijke erfelijkheid K.U.Leuven)

14.00

RANDUIT19

FO

TO

:F

EL

IX D

E B

OE

CK

VOORDRACHTEN

&CURSUSSEN

Op het elfde Klapstukfestival van 3 tot 17oktober in Leuven bestoken de dansers zo-wel elkaar als de toeschouwers met honder-den vragen. De choreografen Alain Platel enJérôme Bel selecteerden voor deze auditieminder bekende gezelschappen en solisten,die intensief nadenken over de nieuwetrends in de podiumkunsten. In tegenstellingtot het festival van vorig jaar, dat terugblikteop een kwarteeuw grensverleggende dans-geschiedenis, wordt het programma nietover een heel seizoen uitgesmeerd, maar inamper twee weken afgewerkt.

‘Die korte periode beïnvloedt ongetwijfeld de waar-neming’, zegt Jérôme Bel. ‘De voorstellingen verlie-zen voor het publiek hun autonomie. De toeschou-wers worden als het ware ‘besmet’ door andere,recente kijkervaringen.Wie de verschillende pro-ducties ziet, gaat spontaan vergelijken en evalueren.’De onconventionele curator toert zelf al enkeleseizoenen rond met een grappige voorstelling, waar-in jonge spelers van diverse pluimage bewegen opsuggestieve popsongs. Het publiek kan die muziekechter niet horen, want de zaalluidsprekers zijn uit-geschakeld. Er wordt bijgevolg een beroep gedaanop de muzikale verbeelding. Slechts af en toe ste-ken de acteurs een handje toe; met gemurmel enwiegende heupen kunnen ze bijvoorbeeld Prince ofElvis oproepen.Toen hij nog assistent was van de Franse chore-ograaf Philippe Decouflé, dacht Jérôme Bel al diepna over de essentie van de beweging. Hij vroegzich af waarom zoveel dansers graag een gespierdlichaam hebben. Ook wilde hij weten waarom bal-lerina’s zo vaak moeten springen. Hij stelde vastdat het publiek gewend is aan een klankdecor, wathem ertoe aanzette te gaan experimenteren metgeluidloze voorstellingen.Tenslotte probeerde hijemotionele effecten uit te schakelen.‘Vaak weent en lacht de toeschouwer met eenacteur mee’, licht hij toe. ‘Ik wil het lichaam echterop een beschouwende manier benaderen en nietlouter gevoelsmatig.Toch kun je het affectievenooit helemaal uitbannen, want het bewegendelichaam raakt meestal een gevoelige snaar.’

Schoonheid en gruwelVolgens de Duitse choreografe Pina Bausch, diemet ‘Café Müller’ de vorige Klapstukeditie afsloot,moet elke uiterlijke dansbeweging samengaan meteen innerlijke gevoelsbeweging. Bruno Beltrao, PrueLang en Claudia Triozzi, die nu de affiche sieren,zoeken nog uit welke weg ze willen bewandelen.Ook Vlatka Horvat, Cuqui Jerez en Eva Meyer-Kel-ler kunnen nog alle kanten uit. De Britse danser

Jonathan Burrows legt alvast niet de klemtoon ophet gevoel en al evenmin op zijn acrobatisch talent.Elke beweging spreekt bij hem voor zichzelf. ForcedEntertainment vestigde zijn naam met heftige, maarvaak onvoorspelbare voorstellingen. De Engelseformatie bedenkt chaotische taferelen, waarin degrens tussen schoonheid en gruwel op de scène

vervaagt. Regisseur Tim Etchells wil eindeloos dis-cussiëren met zijn publiek. Daarom organiseert hijuitputtende vragensessies, die de waarheid dichter-bij moeten brengen.Van Grand Magasin mogen weeen absurdistische en ironische podiumact ver-wachten.De tweede curator,Alain Platel, is nog maar pasbekomen van het debacle in Avignon, waar de voor-stellingenreeks van zijn productie ‘Wolf’ door eenstakingsactie van misnoegde culturele seizoenswer-kers werd afgelast. De Gentse choreograaf gaat tij-dens Klapstuk de confrontatie aan met een nieuwelichting dansers die in hun vak blijven geloven,ondanks de geringe maatschappelijke waardering.‘Het festival wordt een platform’, legt Jérôme Beluit. ‘Er zullen hoogtes en laagtes zijn, maar elkevoorstelling creëert zijn eigen reliëf.’ Gideon Obar-zanek en Chunky Move uit Australië organiseerdenzelfs een gespecialiseerde enquête. Hun ‘democra-tisch ballet’ is gebaseerd op de meest geliefdegebaren en bewegingen!

Ludo Dosogne

Klapstuk - internationaal dansfestivalLeuven, STUK en Stadsschouwburg, van 3 tot17 oktober

tel. 016-32 03 00 of website www.stuk.be

ELFDE KLAPSTUK DANSFESTIVAL

Op zoek naar de essentie van de beweging

Chunky Move

VAN 4/10 TOT 4/11


CC Westrand

02-365 07 56 (VIAC vzw)

Kamerijklaan

Globalisatie. Soja, een uit-puttend gewasdoor Louis Oostendorp, handelsweten-schapper

13.30



Kamerijklaan

Bush en de toepassing vande Bush Doctrine: naareen Amerikaanse alleen-heerschappij?door Prof. Dr. Bart Kerremans (Internationale betrekkingen en Ameri-kaanse politiek K.U.Leuven)

14.00

WOENSDAG 22 OKTOBERDILBEEK


Kamerijklaan

Canarische eilandendoor Jean-Pierre Demarsin

20.00


CC Westrand

02-365 07 56 (VIAC vzw)

Kamerijklaan

Gezelles waarheid: ‘Meergezeid, maar nog niet al’door Egberts Aerts, auteur

13.30

VRIJDAG 24 OKTOBERVILVOORDE

Zaal Star

02-555 08 32 (KBG)

N. De Brauwerestraat 21

De kerk en onze samenle-ving door Rik Torfs, professor aan deK.U.Leuven• organisatie: Kristelijke Beweging vanGepensioneerden (KBG)

14.00zelfde voordracht op 28/10 om14.00 in Sint-Katharina-Lom-beek (Katharinakring, Rodestraat28) en op 30/10 om 14.00 inHalle (ACV-dienstencentrum,Vanden Eeckhoutstraat 11)


Abdij (Ostzaal) 02-270 80 90

Middeleeuws handschriftenen verluchtingstechniekendoor Brody Neuenschwander• organisatie: kalligrafievereniging ’t Schrijverke

19.30

DINSDAG 4 NOVEMBERDILBEEK


Kamerijklaan

Vergelijking Bach-Händeldoor Hugo Heughebaert (docent muziek-geschiedenis Lemmensinstituut)

14.00

CURSUSSEN

DINSDAG 28 OKTOBERTERVUREN

Jeugdhuis ’t Oog 02-768 03 00

Oppemstraat 57

Workshop deejayeni.s.m. De Verbeelding & Spirit vzw - Gent

13.30

DONDERDAG 9 OKTJEZUS-EIK/OVERIJSE

4-tunnelwandeling, vertrek om14.00 aan GC De Bosuil,Witherendreef1 in Jezus-Eik• organisatie: Natuurgroepering Zoniën-woud v.z.w.

ZATERDAG 11 OKTOBERHOEILAART

Aroma-tour: geuren en bomen inhet arboretum van Groenendaal, vertrekom 14.00 aan het Bosmuseum Jan vanRuusbroec, Duboislaan 6 in Hoeilaart• organisatie: Natuurgroepering Zoniën-woud v.z.w.

DONDERDAG 16 OKTTERVUREN

Kapbos-Warandewandelingin Tervuren, vertrek om 14.00 aan GCDe Bosuil,Witherendreef 1 in Jezus-Eik• organisatie: Natuurgroepering Zoniën-woud v.z.w.

RANDUIT 20

Het bos feest tijdens de Week van het Bos

De Week van het Bos viert dit jaar haar25ste verjaardag en het thema is dan ook‘Het bos feest?!’ De organisator, de afdelingBos & Groen van het Ministerie van deVlaamse Gemeenschap wordt ook deze keerbijgestaan door de Vereniging voor Bos inVlaanderen en gastheer van dienst is Boris,een bostrol die uit het Hoge Noorden komten zich in zijn sas voelt in de Vlaamse bossen.In de rand, of net daarbuiten, staan van 5 tot12 oktober heel wat boeiende activiteiten ophet programma. Laat u op sleeptouw nemendoor Boris!

Brussel• zondag 19 oktoberGreenpeacedag over oerbossen Doorlopend van 11.00 tot 19.00 (ook voor de allerjongsten) in de Bota-nique, Koningsstraat 236 in Brussel, www.greenpeace.be

Grimbergen• zondag 5 oktoberBosfee-puzzel: spel en plezier in het Prinsenbos, voor kinderen van 5 tot12 jaar en hun ouders.Afspraak tussen 14.00 en 15.30 aan de Sporthal/Prinsenbos in Grimbergencentrum (Pastoor Woutersstraat), organisatie Natuurpunt Grimbergen,

tel. 02-270 35 43 (Alex De Koning)

Halle• van 5 t.e.m. 26 oktoberTentoonstelling ‘Zaden op reis’ in het bosmuseum,Vlasmarktdreef 4 inHalle, op zondag van 14.00 tot 18.00• zondag 5, 12, 19 en 26 oktoberOpen wandelingen in het HallerbosVertrek om 14.30 aan de Achtdreven in het Hallerbos o.l.v. een natuur-gids, inschrijven via het VVV Halle, tel. 02-356 42 59

Hoeilaart• vanaf zondag 5 oktober om 14.00Zwammententoonstelling in Bosmuseum ‘Jan van Ruusbroec’, Duboislaan 2in Hoeilaart, tel. 02-657 93 64

Jezus-Eik (Overijse)• zondag 5 oktober vanaf 14.00Officiële opening van de Week van het Bos en opening van drie tentoon-stellingen met als thema ‘samenwonen’ in GC De Bosuil,Witherendreef 1in Jezus-Eik.Een geleide wandeling start om 14.30 aan GC De Bosuil.• zondag 12 oktoberHerfstwandeling in het Zoniënwoud o.l.v. natuurgids Carla RosseelsAfspraak tussen 14.00 en 17.00 aan de kerk van Jezus-Eik, inschrijven voor2 oktober bij De Spiegel vzw, Spoorweglaan 13 in Melsele, tel. 03-775 44 84

Meise• zondag 5 oktoberPaddenstoelenwandeling in het VelaertbosAfspraak om 14.00 aan de IJsfabriek in de Broekstraat in Meise, organisatie:Natuurpunt vzw afdeling Meise, tel. 02-270 08 93 (Frank Vermoesen)

Zemst-Laar• zondag 5 oktoberBoswandeling KollintenAfspraak om 14.00 aan de kerk van Zemst-Laar, organisatie: Natuurpunt vzw,

tel. 015-71 02 73 (Eddie De Smedt)

Meer info over de Week van het Bos is te vinden op de websitewww.vlaanderen.be/weekvanhetbos of bel naar de Vlaamse Infolijn:tel. 0800-3 02 01

WANDELINGEN

ZONDAG 19 OKTOBERDILBEEK

Dilbeek op wandel: 4 beweg-wijzerde wandelingen (5 tot 20 km),vertrek aan de abdij Sint-Wivina,H. Placestraat 45 in Groot-Bijgaarden02-569 76 34 (gemeentelijke sport-dienst)

ZATERDAG 25 OKTOBERTERVUREN

Halloweenwandeling, bij val-avond voor de hele familie, vertrek vanaf18.00, inschrijven is verplicht02-769 20 81 (VVV Tervuren)

HELE JAARFiets naar een Boom: een gezinsfietstochtvan 17 km langsheen merkwaardigebomen in het Zoniënwoud, op eigen ini-tiatief of met een gids van Natuurgroepe-ring ZoniënwoudGratis folder is te vinden in de culturelecentra en toeristische diensten van Overij-se, Hoeilaart en Tervuren, of mail [email protected] u een gids, bel dan naar RonnyMattelaer (02-657.30.23) of mailnaar [email protected]

DONDERDAG 9 OKTKRAAINEM



Infosessie Rode Kruis:Ongevallenpreventie

19.45

VRIJDAG 10 OKTOBERSINT-GENESIUS-RODE

GC De Boesdaalhoeve 02-381 14 51

Hoevestraat 67

2de Boesdaalquiz• i.s.m. Jeugdhuis Animoro vzw

20.00

ZONDAG 26 OKTOBERKRAAINEM



Tweedehands boekenmarktin het kader van het Literair Weekend

10.00

Het Italiaans kunstpatrimoni-um is niet alleen omvangrijk,maar ook onweerstaanbaar.Het lag dus voor de hand datEuropalia meer dan één editieaan dit schiereiland zou wij-den.Al in 1969 haalden de ini-tiatiefnemers artistieke top-stukken uit Firenze naar hetPaleis voor Schone Kunsten.Nu Italië dit najaar het voor-zitterschap van de EuropeseUnie waarneemt, kwam eropnieuw geld vrij voor luister-rijke tentoonstellingen, muziek-evenementen en theaterop-voeringen. Het aanbod is over-rompelend. Er wordt vooralveel aandacht geschonken aande invloed van de Italiaanseschilders, componisten enschrijvers op hun collega’s uitde lage landen.

Tijdens het ‘quattrocento’ - zoalsde 15de eeuw in Zuid-Europawordt genoemd - was het herto-gelijk hof van Ferrara een belang-rijke trekpleister. De prinsen, diedoor opportunistische huwelijksal-lianties almaar rijker werden, rek-ruteerden voor hun esthetisch

genot kunstenaars uit de vier wind-streken. Piero della Francesca ont-wikkelde hier zijn monumentale,perspectivistische stijl. Ook deVlaamse schilder Rogier Van derWeyden maakte deel uit van hetuitgelezen gezelschap. LudovicoAriosto, de grootste epische dich-ter van de Italiaanse renaissance,hemelde ten gerieve van zijn brood-heren in zijn ‘Orlando Furioso’ deridderlijke idealen op. De dichterTorquato Tasso inspireerde zich voorzijn ‘Gerusalemme liberata’ op harts-tochtelijke liefdesaffaires tijdens dekruistocht van Godfried van Bouil-lon. Fragmenten uit dit meester-werk werden door zijn vrienden opmuziek gezet. Naast Monteverdi,verdient ook de Vlaamse compo-nist Giaches de Wert in dit ver-band vermeld te worden. Het ma-drigaalkoor La Venexiana brengt

diens aangrijpende versie van hetepisch gedicht voor het voetlicht.(‘Torquato Tasso’, muziek- en poë-zieavond op 3 november om 20.00in het Paleis voor Schone Kunsten,Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel) Schilderijen, miniaturen, wandtapij-ten en andere representatievestukken onderstrepen het belangvan het hof van Este tijdens derenaissance in Ferrara.

Erotische kabinettenDe bekende auteur en kunsthisto-ricus Umberto Eco selecteerde eenzeventigtal werken voor een twee-de PSK-tentoonstelling, die is opge-bouwd rond de verleidelijke Venusvan Urbino van de schilder Titiaan.In Pompei stond de liefdesgodin al-vast hoog aangeschreven. De archeo-logische vondsten die nu in hetJubelparkmuseum worden onder-gebracht, bewijzen dat de bewo-ners van deze stad ten tijde van deuitbarsting van de Vesuvius in 79 naChristus heel libertijns leefden.Kunstenaars en geleerden verzamel-den buitenissige curiosa voor hun‘erotische kabinetten’, die tijdens Euro-palia uitzonderlijk worden ontsloten.Diep religieus daarentegen zijn depaneelschilderingen van Giotto, diein het Cultureel Centrum ING ophet Koningsplein worden geëxpo-seerd, waar de vermaarde kapelvan de Scrovegni uit Padua wordtgereconstrueerd.Hoogtepunt in het immens muziek-luik is het concert van het Orche-stra Sinfonica di Milano GiuseppeVerdi, dat uitzonderlijk wordt geleiddoor Riccardo Chailly en werk vanLuciano Berio uitvoert. (17 novemberom 20.00 in het Paleis voor SchoneKunsten, Ravensteinstraat 23,1000 Brussel)

Umberto Eco leidt op 6 novembereen congres over de invloed van hetItaliaanse denken op de Europesecultuur (Paleis voor Schone Kunsten,Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel).

Ludo Dosogne

Europalia 2003 Italië Tentoonstelling ‘Een bijzondererenaissance. Het hof van deEste te Ferrara’Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23van 3 okt. t.e.m. 11 jan. 2004

Tentoonstelling ‘Venus ontsluierd.De Venus van Urbino van Titiaan’Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat 23van 11 okt. t.e.m. 11 jan. 2004

Tentoonstelling ‘Da Pompei a Roma’Brussel, Koninklijke Musea voorKunst en Geschiedenis,Jubelpark 13Van 9 okt. t.e.m. 8 feb. 2004

Tentoonstelling ‘Giotto en de14de-eeuwse kunst in Padua’Brussel, Cultuurcentrum ING,Kunstberg, Koningsplein 6Van 22 okt. t.e.m. 11 jan. 2004

Voor informatie over het pro-gramma kunt u terecht op hettelefoonnummer 02-507 85 95,e-mail [email protected] of opde website www.europalia.be

RANDUIT21VAN 4/10 TOT 4/11

C O L O F O N

Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de volgende agendadie de periode van 4 november tot 4 december 2003 bestrijkt, moeten ons de nodige informatiebezorgen voor 1 oktober a.s.U kunt uw gegevens faxen naar 02-767 57 86 of e-mailen naar [email protected] kunt uw informatie ook per brief sturen naar ons redactieadres:Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik/Overijse, met de vermelding RandUit Agenda.Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prioriteit verleend aan de activiteiten in de Gemeenschapscentra en de culturele centra in de rand.Om voor plaatsing in aanmerking te komen worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners van de rand.

REDACTIE Petra Goovaerts.De pictogrammen die de verschillende rubrieken aanduiden zijn van de hand van Floris De Smedt.VORMGEVING Mega.L.Una, Brussel DRUK A. De Cuyper-Robberecht, Zele.VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Henry Coenjaarts, Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik/Overijse.

RandUit Agenda wordt gerealiseerd met de financiële steun van de provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse Gemeenschap.

E u r o p a l i a I t a l i ë

Hoogtepunten en uitwassen tijdens het quattrocento

VARIA

Umberto Eco

‘Een bijzondere renaissance.Het hof van de Este te Ferrara’

FOTO

:PISAN

ELLO,R

ITRATTO

DI LIO

NELLO

D’ESTE,AC

CA

DEM

IA C

AR

RA

RA

,BERG

AM

O

22

Om nogal wat redenen is het in dit Europeesjaar van de gehandicapten voor veel mensenmet een handicap een beetje feest.Voor hetwegwerken van de inmiddels beruchte wacht-lijsten om van bepaalde zorgen te kunnen ge-nieten, trekt Vlaanderen de komende vijf jaar100 miljoen euro uit. En met de gloednieuweanti-discriminatiewet kunnen mensen meteen handicap die zich benadeeld voelen hunrechten in de rechtbank afdwingen. Het is nuaan de valide mensen om de poorten voorde gehandicapten open te zetten. Maar ken-nelijk ligt dat niet overal voor de hand.

Neem het geval van Roland Boulengier in Sint-Genesius-Rode - één van de rijkste gemeenten van het land. RolandBoulengier heeft het locked-in syndroom en kan nu albijna drie jaar niet bewegen, spreken, eten of drinken. Metde hulp van zijn moedige vrouw Jeanine, haar netwerkvan vriendinnen en vrienden en een sliert professionelehulpverleners slaagt Roland erin met zijn zware handicapthuis te leven. Dat neemt niet we dat hij zich vaak opge-sloten voelt in z’n eigen huis. De straat met kasseien waarhij woont, leent zich namelijk allesbehalve tot een wande-ling met een rolstoel. De verlichtingspaal pal voor hetmidden van zijn oprit is daarnaast bijzonder hinderlijkvoor het parkeren van de grote wagen met heflift, nodigom de rolstoel in en uit de auto te lichten.Sinds het najaar van 2001 heeft Jeanine Boulengier deRodense beleidsmakers vruchteloos gesmeekt om daar ietsaan te doen. Europees jaar van de gehandicapte of niet, bijhet ter perse gaan van dit nummer liggen de kasseien voorde deur er nog even ontoegankelijk bij. Maar er lijkt beter-schap op komst. ‘De Franstalige meerderheid in de gemeen-teraad heeft eind juli beslist het probleem in kaart te bren-gen’, zegt de Vlaamse schepen Anne Sobrie die zich hetgeval persoonlijk aantrekt. ‘In september werd onderzochthoeveel mensen met een zware handicap in Rode gelijk-aardige problemen hebben. Het is de bedoeling op basisdaarvan voor al die Rodenaren een oplossing te zoeken.

Zonder enige twijfel een nobel voornemen. Alleen is hetjammer dat die stap pas werd gezet nadat het probleem injuli uitgebreid op het VTM- en RTBF-journaal aan bod kwam.’In Rode is de kwestie Boulengier zeker geen alleenstaand ge-val. Mede onder impuls van de Centrumraad van het plaat-selijke dienstencentrum De Boomgaard toert een groep rol-stoelgebruikers en andere zwakke weggebruikers nu al driejaar ‘Op Wieltjes’ door de dorpskern om de problematischeverkeerssituaties in kaart te brengen. Rolstoelgebruiker MarcelMosselmans: ‘Slechts een handvol van de problematische

verkeerssituaties die we hebben gesignaleerd, zijn sindsdienaangepakt. Is de Franstalige meerderheid begaan met de no-den van de gewone mensen, of veeleer met haar centen?Het initiatief werd elders in de Zennevallei alleszins erg ge-smaakt. Ook daar hebben personen met een handicap toe-gankelijkheidsproblemen. ‘Op Wieltjes’ vond daarom ditjaar niet alleen in Rode, maar in een groot deel van deZennevallei plaats.’Mensen met een handicap willen ook wel eens de deur uit,maar stoten nog al te vaak op hoge drempels. Zo kunnenrolstoelgebruikers in Sint-Genesius-Rode en Linkebeek voor-lopig nog altijd niet hun eigen gemeentehuis in. Gelukkigliggen er plannen op tafel om dit te veranderen. En het is‘van moeten’, want de situatie druist in tegen de nieuwefederale anti-discriminatiewetgeving die gelijke rechtenafdwingbaar maakt.

Vraaggestuurde zorgVoor de organisatie van zorg is het belangrijk uit te gaanvan de specifieke zorgvraag van elke persoon. Hoe wil dezeman, deze vrouw, dit kind met die specifieke handicap zelfgraag leven? Wat verlangen ze? Wat wil de familie? De 100miljoen euro bijkomende middelen die de Vlaamse over-heid de komende vijf jaar voor de gehandicaptenzorg vrij-maakt, moeten komaf maken met de lange wachtlijsten voor

Gehandicapten krijgen eindelijk meer armslag

LEVEN EN WELZIJN IN DE RAND 6

VOOR MEER INFORMATIE (TELKENS TIJDENS KAN-TOORUREN, BEHALVE INDIEN ANDERS VERMELD)

■ Handicap & informatie: tel. 02-463 58 58 (ma, di, woe,vrij 9.00-12.30; do 14.00-17.00)

■ Provinciale afdeling Vlaams Fonds: tel. 016-31 12 11■ Centrale Wachtlijst (Annemie Balcaen):

tel. 016-26 73 06 ■ Provincie Vlaams-Brabant - voor algemene info over

gehandicapten en de ‘Week van de gehandicapte’ (An Gaublomme): tel. 016-26 73 08

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

Roland Boulengier en zijn vrouw Jeanine

23

bepaalde zorgen waar duizenden gehandicapten voortdu-rend mee worden geconfronteerd, en wel op een vraagge-stuurde manier. De gehandicapte of zijn familie zullen voor-taan zelf kunnen kiezen hoe ze de zorg willen organiseren.Er zijn daarom niet alleen bijkomende middelen voorzienvoor residentiële opvangplaatsen, maar ook voor zelfstandigwonen, dagopvang, ambulante dienstverlening en het per-soonlijk assistentie budget (PAB). Het PAB is een financiëleenveloppe - tussen 7.437 en 34.700 euro - waarmee gehan-dicapten de zorg die ze wensen zelf kunnen financieren.Vlaams-Brabant en Antwerpen krijgen meer van die 100miljoen euro dan andere provincies. Dat is nodig om de fikseachterstand die daar bestaat bij te benen. In de rand rondBrussel zijn er bijvoorbeeld weinig of geen door het VlaamsFonds gesubsidieerde projecten voor zelfstandig wonen.

Persoonlijke assistentieRolstoelgebruiker Dirk Gryseels (44) heeft gekozen vooreen persoonlijk assistentiebudget waarmee hij een persoon-lijke assistente kan betalen. ‘Rita helpt me in en uit de rol-stoel, doet het huishouden en is mijn chauffeur. In het be-gin was het wennen. Ik wist niet hoe ik dat allemaal moestberedderen - op het vlak van sociale bijdragen bijvoorbeeld.Maar uiteindelijk is het allemaal goed meegevallen. Het sys-teem geeft je niet alleen financieel meer armslag, maar ookeen gevoel van vrijheid: ik beslis zelf waar, wanneer en hoeik wil geholpen worden. Alleen is het jammer dat er op delijst voor het PAB-budget nog altijd 1.500 wachtenden staan.’In Vlaanderen zijn meer dan 4.700 mensen met een han-

dicap op zoek naar een plaatsin een aangepaste woonvoor-ziening. Door het grote tekortaan geschikte woonvoorzie-ningen leven 942 personenmet een handicap noodge-dwongen in een rusthuis en1.100 verblijven in psychiatri-sche instellingen. Dirk Gryseelsheeft qua onderkomen ge-

lukkig niet te klagen. Hij woont in een serviceflat op de cam-pus van het Beerselse rust- en verzorgingstehuis De Ceder.Indien nodig kan hij een beroep doen op de personeelsle-den van het rusthuis. Maar in veel andere gevallen schreeuwtde woonsituatie van gehandicapten om een snelle oplossing.

Meer residentiële voorzieningenHet grootste deel van de bijkomende financiële middelendie de Vlaamse overheid ter beschikking stelt, gaat naar deresidentiële voorzieningen en daar willen de bestaande ini-tiatieven graag aan meewerken. ‘Op het terrein voel je pasecht hoe groot de noden zijn’, zegt Pat Hamelrijk van DeOkkernoot in Vollezele, waar voornamelijk mentaal gehandi-capte autistische jongeren en volwassenen worden opge-vangen - zowel residentieel als voor korte opvang in deweekends of tijdens vakanties. ‘Wekelijks krijgen wij hier weleen nieuwe vraag voor langdurige opvang. De thuisopvangvan een autistisch kind is immers een aartsmoeilijke opdracht,vooral als er in het gezin meerdere kinderen zijn. Uiteraardzijn we blij dat de overheid het probleem van de wachtlijs-ten aanpakt.Wij willen daar graag aan meewerken en doeneen aanvraag voor 20 bijkomende residentiële plaatsen.’

De overheid wil maximaal inspelen op de individuele no-den en wensen van elke persoon met een handicap. Daarombuigt een provinciale evaluatiecommissie van het VlaamsFonds zich over elk dossier. Wie dat wil, kan bijvoorbeeldzijn gehandicapt kind met de nodige begeleiding naar deplaatselijke school laten brengen.Voor de financiering hier-van kunnen de ouders een PAB aanvragen bij het VlaamsFonds, waarmee ze assistentie op school kunnen organise-ren. Het is ook mogelijk hulp in te schakelen vanuit een be-staande voorziening die dan een overeenkomst afsluit metde overheid om de personeelsleden ambulant in te zetten.De laatste jaren zetten voorzieningen voor gehandicaptensteeds vaker medewerkers buiten de muren in.Voor het in-dienen van hun dossier bij de provinciale commissie kun-nen ouders zich wenden tot een erkende multidisciplinairedienst (bijvoorbeeld een CLB) die dan samen met hen voorde evaluatiecommissie een verslag opstelt waarin vermeldwordt naar welke begeleidingsformule de voorkeur vanhet gezin uitgaat.

Marleen Teugels

In het volgend nummer: psychiatrische thuiszorgDe gehandicapte of zijnfamilie zullen voortaanzelf kunnen kiezen hoeze de zorg willen organiseren

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

WIJ KUNNEN MEER DAN JIJ...MISSCHIEN WEL DENKT

2003 is het Europees Jaar van de Personen met een Handicap.Ter gelegenheid daarvan organiseert de

provincie Vlaams-Brabant van 6 tot 10 oktober a.s.een themaweek onder het motto ´Wij kunnen

meer dan jij... misschien wel denkt´.Op het programma staan ondermeer drie themadagen

rond ‘Leren en werken’ (di 7/10 in het Ubicenter,Philipssite 5, 3001 Heverlee), ‘Nieuwe kijk op zorg’ (woe 8/10 in GC De Zandloper, Kaasmarkt 75 in

Wemmel) en ‘Toegankelijkheid en mobiliteit’ (do 9/10 in het universitair psychiatrisch centrum

Sint-Jozef, Leuvensesteenweg in Kortenberg).Op vrijdag 10/10 heeft de uitgebreide infobeurs

‘De Woonhappening’ plaats in het nieuwe provinciehuis (Provincieplein 1, 3010 Leuven).

De themaweek wordt geopend met een kunstroute doorheen de stad Leuven. Muzikaal beloven

The Fundamentals (do 9/10 in CC Den Horinck,Noorderlaan 20 in Asse) en de toegankelijke fuif

(vrij 10/10 in Semcom,Vlieghavenlaan 21 in Keerbergen)voor het nodige vuurwerk te zorgen.

Voor meer informatie kunt u surfen naar www.vlaamsbrabant.be/gehandicaptenzorg of contact

opnemen met Ann Gaublomme (tel. 016-26 73 08 of e-mail [email protected])

Pat Hamelrijk

24

Evere was een witloofdorp. Mijntante Maria (‘Tanneja’) kweektewitloof onder alweer van die plaat-ijzeren spanten, maar die warenkleiner dan de hangars waar deDC’s onder schuilden. De kweekvan witloof was een ingewikkeldegeschiedenis, die om mij onduide-lijke redenen ’s avonds en ’s nachtswerd uitgevoerd, in het licht vaneen lantaarn, en met boeren enboerinnen op hun knieën: het zager allemaal bewerkelijk en ambach-telijk uit. Maar boer Speltinckxmaakte met zijn witloof geschiede-nis door kistjes te exporteren naarkoning Faroek van Egypte, die eengroot liefhebber was van Evers lof.Ik heb op de kartonnen dozen destempels voor Egypte zelf nog ge-zien. Wat wij niet wisten was datde witloofboeren de mannen (envrouwen) van de vooruitgang wa-ren, want - zo las ik het later in decahiers van de plaatselijke geschied-schrijver - Evere was oorspronke-lijk bekend om zijn rapen, en dewitloofkwekers werden lang alsnieuwlichters beschouwd.

Ik moet mijn redenering nietlanger op deze wijze voortzetten.Rapendorp wordt witloofdorp,witloofdorp wordt Brussel, witloof-dorp wordt stortplaats, begraaf-plaats, residentie, en Tanneja isdood. Evere is Brussel, de rapenzijn weg, het witloof week uit naarBerg en Kampenhout, het vlieg-plein naar Zaventem. Is dit eennatuurwet?

In haar onovertroffen studie overhet ontstaan van de Vlaamse bewegingin Brussel (*) schetst ULB-historicaEliane Gubin in een voetnoot de uit-breiding van de agglomeratie. In 1851slokte Brussel een gedeelte van Sint-Joost-ten-Node op, in 1853 wat nu

nog de Leopoldswijk heet, in 1864 de(latere) Louizalaan, het Terkamerenbosen een deel van het Zoniënwoud: menzou dit de inlijving van een groenelong kunnen noemen. In 1891 volgengedeelten van Laken en van Molen-

beek, om de ontwikkeling mogelijkte maken van Brussel-Zeehaven. In1925 en in 1931 volgt de annexa-tie van gedeelten van Jette, Wem-mel, Strombeek: voor de Heizel-enExpo-functie.

In 1948 volgt de annexatie, nietlanger aan Brussel-stad, maar aande agglomeratie, van de gemeentenGanshoren, Sint-Agatha-Berchem,en Evere. En op dat moment werdik opnieuw Brusselaar: opnieuw,want tijdens de oorlog hadden deDuitsers deze gemeenten in hunGröss-Brüssel opgenomen, een be-slissing die in 1944 - even - onge-daan werd gemaakt. Maar ik wasenkele jaren geen stedeling.

En sindsdien bleef alles wat hetwas. En we hebben nu Brussel enVlaanderen, de taalgrens en degrondwet, en de rand heeft eeneigen identiteit.

Maar de band blijft. Functies ver-schuiven, en blijven verschuiven.Ik zie geen tegenstelling tussenBrussel en de rand. Morfologischgaat het om hetzelfde gebied, poli-tiek en administratief niet. Beidezijn partners, maar niemand is desterkste.Vanuit Zaventem loeien uitde motoren een zo gelijk mogelijkaantal decibels over stad en rand.Zo zou het moeten zijn.

Guido Fonteyn

Eliane Gubin. Bruxelles au XIXe siècle:Berceau d’un Flamingantrisme démocra-tique. Pro Civitate. 1977.

Voortaan wordt Zonder Omwegen beurte-lings geschreven door Brigitte Raskin enGuido Fonteyn. Guido Fonteyn is redacteurbij de krant De Standaard, waarin hij regel-matig bijdragen levert over Wallonië.

Ik ben geboren onder de rook van het

vliegplein van Evere. Die rook mag letterlijk

worden opgevat, want als die ouwe DC-3’s

en DC-4’s hun motoren startten, of voor

revisie in een van die plaatijzeren gebogen

hangars werden getest, vlogen de dampen

tot ver in onze gemeente. Maar wij vonden

dat normaal, en het lawaai hoorde erbij,

want dat was de vooruitgang. Verschillende

van mijn vrienden hebben op deze rook en

dit lawaai hun loopbaan gebouwd, en gin-

gen naar de luchtmacht, of naar Sabena.

Sabena was een van de pijlers van de

samenleving, onverwoestbaar, een norm, zo

zeker als de Expo ’58. Je zat bij Sabena

voor het leven. Guy Vanhecke, mijn patrouil-

leleider bij de scouts, bracht het zelfs tot

stafchef van de Luchtmacht. Ik las dat tij-

dens een van mijn zeldzame luchtreizen,

ergens tussen Brussel en Moskou, en ik

dacht terug aan het Evere van mijn jeugd,

en aan het lawaai en de rook. En het

deed mij plezier voor Guy, ook al heb ik

hem nooit meer teruggezien.

FO

TO

:PA

TR

ICK

DE

SPIE

GE

LA

ER

E

Tanneja is dood

Z O N D E R O M W E G E N

25

Eind juli luidde de nu 82-jarige archi-tect de noodklok omdat de villa Urvaterin Sint-Genesius-Rode, die hij zelf alseen mijlpaal in zijn oeuvre beschouwt,met afbraak wordt bedreigd. De villawerd in 1959 gebouwd om plaats tebieden aan de kunstcollectie van derijke Antwerpse diamantair Urvatermet schilderijen van vooral Magritte,Delvaux, Matta en Ernst. ‘Het is eensomptueuze villa, erg luxueus, metboven een groot appartement en be-neden een galerie waar plaats is om500 schilderijen te hangen’, zegtJacqmain zelf.

Afbraak geweigerdToen Urvater twee jaar later naar Parijsverhuisde, verkocht hij de villa.Veertigjaar lang was het de residentie van deZaïrese ambassadeur. Sinds enkele jarenstaat het gebouw leeg. De nieuweeigenaar, de Brusselse projectontwik-kelaar Percipi, wil het 2 hectaren grotepark in een residentiële buurt in tweeof drie loten verdelen om er villa’s opte bouwen. Het schepencollege vanSint-Genesius-Rode heeft de afbraakweliswaar geweigerd, maar de eigenaarkan in beroep gaan bij de bestendigedeputatie van Vlaams-Brabant. Wel-licht zal Vlaams minister van Ruimte-lijke Ordening Van Mechelen de knoopuiteindelijk moeten doorhakken.Jacqmain is een van de belangrijkstenaoorlogse architecten van ons landdie onder meer het restaurant, de stu-dentenkamers en de rechtenfaculteitvan Sart-Tilman in Luik, de CentraleBibliotheek en het Plein der Weten-schappen in Louvain-la-Neuve en (samenmet Renaat Braem) het Glaverbelge-bouw in Bosvoorde bouwde. Met zijn

bureau ‘Atelier d’Architecture deGenval’ was hij de voorbije twintigjaar betrokken bij een aantal groot-

schalige bouwwerken in Brussel, zoalshet Markiesgebouw naast de St-Michiels-kathedraal waar een deel van de Vlaam-se Administratie is ondergebracht, hetWilcherscomplex en de Stephanie Areaaan de Louisalaan, de Noord Buildingvan de Vlaamse regering in de Noord-wijk en uiteraard de nieuwe gebou-wen van het Europees Parlement.

Daad van vandalismeDe museumwoning Urvater is een van

de merkwaardigste gebouwen vanJacqmain. Architectuurcriticus GeertBekaert is van oordeel dat het kostewat het kost behouden moet blijven,want het behoort tot de absolute top-punten van ons patrimonium.Het Sint-Lukasarchief schrijft in eenbezwaarschrift aan de gemeente dathet gebouw ‘een uniek werk is, hetmeest eigenzinnige uit een oeuvre datals geen ander representatief is voorde beste hedendaagse architectuur vanzijn generatie’. Een afbraak is ‘eendaad van vandalisme op de heden-daagse architectuur in Vlaanderen’.Ook de dienst Monumenten en Land-schappen van de Vlaamse Gemeen-schap heeft aan de gemeente latenweten dat de sloop een verlies zoubetekenen voor het Vlaams cultuurbe-zit en heeft er in een advies voor ge-pleit om de woning te beschermen.Vlaams minister van Cultuur VanGrembergen heeft dat advies verras-send genoeg naast zich neergelegd.‘Het beschikt niet over voldoendeintrinsieke waarde om te wordenbeschermd als monument’, zo heefthij in een brief aan de projectontwik-kelaar laten weten. Een aankoop is alhelemaal uitgesloten gezien de hogegeldwaarde van huis en grond.De projectontwikkelaar lijkt alleszinsvastbesloten om verder te gaan metde geplande sloop. ‘De villa is volle-dig opgebruikt’, zo zegt hij in eeninterview met een Vlaamse krant. ‘Hetis een langwerpig gebouw met kleinekamertjes, aan één kant zonder ramen,het voelt er onaangenaam aan, je kaner niet in leven.Vind daar maar eenseen bestemming voor.’

Paul Geerts

vanhuizen

entuinen

‘Dagobert was eenberoemde vorst die, zoals

vele andere in het tijd-perk der Pepiniden, de

manie om baas te spelenaan de klerken overliet

om zichzelf over te gevenaan de lieftalligheid der

dingen’, schreef de archi-tect André Jacqmain in

zijn bijdrage aan ‘Bouwenin België 1945-1970’.Architectuur, zo vindtJacqmain, moet mooiedingen maken. ‘Wij die

België bewonen zijn verliefd op de dingen

der aarde.’

Villa Urvater in Sint-Genesius-Rode bedreigd

FO

TO

’S:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

‘De villa Urvaterbehoort tot de absolute

toppunten van onspatrimonium’

26

Willy Paessens is Brusselaar van afkomst, wat goed te ho-ren is aan zijn accent, en hij is Dilbekenaar van woonplaats,wat goed te zien is aan zijn terreinkennis. Hij neemt ons -u, ik en de fotograaf - mee naar de Taborberg, centraal ineen uithoek Dilbeek, het apart gelegen stukje van de ge-meente aan de Brusselse kant van de Ring.

Œuvre de réconfort et de grand airDe berg is een glooiend bos van zes hectaren dat achtereen home voor gehandicapten ligt en eigendom is van dechristelijke mutualiteit die het home beheert. Onlangs, inapril 2003, heeft Natuurpunt zich via een huurovereenkomstover de Taborberg ontfermd en heeft Willy Paessens zichletterlijk een weg door het wilde bos gebaand. Sindsdienkent hij de berg en zijn bos als zijn broekzak.De geschiedenis van de berg is Paessens intussen ook ver-trouwd, al wil hij daarin nog veel uitspitten. Dat kan ge-beuren in de breedte - de omgeving van de berg, vroegerlandbouwgebied vol aardbeienbedden en nu woongebiedvol villa’s die met elkaar contrasteren en soms vloeken. Hetkan ook gebeuren in de diepte - de historische ondergrondvan de berg, vroeger gewoon De Bergen en vanaf het beginvan de twintigste eeuw Le Mont Thabor, naar de berg bijNazaret die in het Nieuwe Testament ‘de berg der verheer-lijking’ van Jezus wordt en de gezegende berg waaropapostel Petrus drie tenten wilde opslaan.De Dilbeekse berg kreeg zijn bijbelse naam van pastoorVetsuypens van Sint-Jans-Molenbeek, dé pastoor daar, zestigjaar lang, van voor tot lang na de Eerste Wereldoorlog.Arthur Vetsuypens was pajot van afkomst, waarvan de lief-de voor zijn streek getuigde, en hij werd Brusselaar vanwoonplaats, waarvan zijn verfransing getuigde. Die was on-vermijdelijk in zijn levenstijd (1869-1958) en in de krin-gen waarin hij zich bewoog, onder meer als huisleraar ineen adellijke familie. Thuis onder rijke mensen, verbleef depastoor soms in de grote villa die in Dilbeek op De Bergenstond, waar hij rust en verse levensmoed vond. Bij het beginvan de Eerste Wereldoorlog werd de villa beschadigd enkwam ze leeg te staan, waarop Vetsuypens zich erover ont-fermde en er al tijdens de oorlog behalve een nieuwe naameen nieuwe bestemming aan gaf: de opvang in open luchtvan tuberculeuze stadskinderen.Vetsuypens verzamelde geldvoor wat hij ‘L’Œuvre du Mont Thabor’ doopte, openlucht-kuren, ‘une œuvre patriotique et nationale de réconfort et

de grand air pour les enfants débilités et devenus pré-tuber-culeux par suite des privations de la guerre’. Het ging omeen sterk door het aartsbisdom Mechelen, de adel en defranskiljonse bourgeoisie gesteund initiatief, meer paterna-listisch dan sociaal, maar dat doet volgens Willy Paessensgeen afbreuk aan de verdienste van Arthur Vetsuypens, diekan gezien worden als de stichter van wat jarenlang een wel-daad voor kinderen was, de fameuze ‘colonies de vacances’.Na de oorlog maakte de kinderopvang op de Taborbergschool en werden soortgelijke centra opgericht in heel hetland en vooral aan zee. De gang van zaken kwam er in han-den van diverse soorten religieuzen, in Dilbeek van de zus-ters Dominicanessen. De villa op de Taborberg werd hunklooster en het centrale gebouw van een complex waarin

D o r p s g e z i c h t e n 9Dilbeek was ooit pajots platteland, maar veranderde van landelijk in randelijk, van dorps in halfstedelijk - deaantrekkelijke en verraderlijke metamorfose in de schaduw van de hoofdstad. Het gemeentehuis is er een kas-teel waarvan het park gekrompen is tot een plantsoen. In dat minimale groen staan vier oude, geklasseerdebomen, een trio rode beuken en een alleenstaande linde. Zo gelijkt de kern van de gemeente op haar hele ter-rein: goed behuisd en begrensd begroeid, met hier en daar wat instandgehouden natuur.


In de villa op de Taborberg werden tuberculeuze stadskinderen opgevangen.

en waarrond jongens van 6 tot 12 jaar zichkwamen uitleven. Albert Vetsuypens bleefde aalmoezenier en zoiets als de patroonvan zijn gezegend werk, dat hij op de bergen in het bos naast zijn Sint-Jans-Molen-beek zag groeien en bloeien.

Natuurpunt DilbeekOp het eind van de Tweede Wereldoorlogwerden de beukenbomen in het Taborbosgekapt, hout voor de wederopbouw vanhet land en kleinhout als brandstof voor deplaatselijke bevolking. De vakantiekoloniesgingen geleidelijk aan over in de handenvan de mutualiteiten, ook - uit de handen vanzijn adellijke weldoeners - de vzw Le Mont Thabor. In dejaren vijftig verdwenen op de berg de zusters Dominicanes-sen van het toneel en in de jaren zestig ook de tuberculeuzejongetjes. De villa en het hele complex raakten in onbruiken in verval, terwijl aan de voet van de berg het Michiels-heem voor volwassen gehandicapten werd uitgebouwd.In de jaren negentig werden de gebouwen op de berg af-gebroken, maar personeelsleden van het Michielsheem be-waren foto’s van een zomerse barbecue tussen de ruïnes opde berg, op de plaats waar ooit de ommuurde speelkoervan de ziekelijke jongens lag. Daar werden ook ooit opna-mes voor het tv-jeugdfeuilleton ‘Merlina’ gemaakt en hetwordt voor Willy Paessens aandachtig toekijken wanneerdit najaar 2003, bij gelegenheid van 50 jaar Vlaamse tele-visie, oude programma’s worden opgerakeld. ‘Hier’, wijsthij om zich heen ergens onderweg op de berg, ‘hier wasdie speelkoer, en daar ongeveer stond de villa.’ Intussenzijn ook de ruïnes helemaal verdwenen, op een grotachtigkapelletje na waarin de nonnen waarschijnlijk Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes hebben vereerd.Aan de begroeiing rondom dat ex-kapelletje zien kennersdat het hier vroeger eerder een park dan een bos was. Wij,leken, zien overal wildgroei, puur natuur, hoogtes en laag-tes, bomen allerlei, donkere plassen water en een doorzich-tig beekje dat een grillige bedding bergafwaarts volgt. Tus-sen de stenen in die bedding ligt een brok arduin metenkele letters van een familienaam erop, misschien ookeen laatste ruïne, of een restje zerk voor het jongetje metvakantie dat zichzelf begroef toen zijn zelf gegraven tunnelinstortte. Een eind van de vroegere villa en haar park van-daan lijken we plots in het Zoniënwoud te staan, tusseneen tiental beukenbomen die op het eind van de TweedeWereldoorlog niet werden gekapt.Aan het reliëf op de berg en in het bos kunnen kennersnog zien dat hier vroeger steengroeven werden uitgebaaten karrenpaden uitgesleten. Wij zien alleen steile bermenen diepe ravijnen. Ooit waren dit notabene de groevenwaaruit de zandkalksteen voor onder meer het stadhuisvan Leuven werd gehaald, informatie die mij met hetzelf-de ontzag in de diepte van het ravijn doet kijken als waar-mee ik altijd opkijk naar het oude en fraaie gebouw.De propaganda voor het werk van Le Mont Thabor beschrijfthet natuurgebied dat we bezoeken als ‘un paradis de ver-dure et de fleurs’. Een brochure van Natuurpunt.Dilbeekheeft het over een zanderige hoogvlakte en ravijnen met‘verschillende microklimaten die te danken zijn aan het

belemmeren van de overheersende ZW tot NW winden’.Willy Paessens wandelt met ons door een wild bosgebieddat hoefijzervormig rond een alsnog ontoegankelijk gedeel-te van de Taborberg ligt, een centrale hoogte die een blancovlek is op de stafkaarten van Dilbeek. Er valt inderdaad nogveel te ontdekken op de Taborberg en Natuurpunt moet erzijn eerste winter nog beleven.

Ook rustpuntOf Natuurpunt er in de loop van de volgende jaren in slaagtde Taborberg van natuurgebied tot natuurreservaat te pro-moveren, wijst de toekomst uit. De inzet van Natuurpunt.Dilbeek is terzake alvast honderd procent, dit in overleg methet Michielsheem. Binnen afzienbare tijd breidt dat zich uitmet (of wordt het vervangen door) een nieuw, moderneren functioneler gebouw aan de andere kant van de berg, ophet terrein dat op de propagandafoto’s voor het werk vanVetsuypens ‘le grenier du Mont Thabor’ heette, landbouw-grond die volgens hem een hooizolder en graanschuur was.Het was overigens de directeur van het Michielsheem, GerdDemandt, die Willy Paessens aansprak over de Taborberg -zeg maar: de woestenij die zich gevaarlijk uitstrekte achterhet huidige home -, waarna het tot de huurovereenkomsttussen de christelijke mutualiteit en de Vlaamse organisatievoor milieubescherming kwam. Doel van die samenwerkingtussen Natuurpunt en het Michielsheem is niet alleen ‘hetveiligstellen van een uniek stukje bron- en bosgebied aande rand van de grootstad’, maar ook ‘het toegankelijk makenvan natuur en natuurbeleving’ voor de mentaal en meestalook fysiek gehandicapte mannen en vrouwen in het home.De toekomstdromen van Demandt en Paessens zijn dan ooknatuurpunten (dan in de betekenis van natuurplaatsen) eneen wandelpad, een paardenweide en een ruiterweg, waar-op gehandicapten zich goed zullen voelen en gemakkelijkzullen bewegen. Als die dan onderweg valide mensen zullentegenkomen en Dilbekenaars die een luchtje komen schep-pen, zal dat mooi zijn en helemaal als vanouds: de Tabor-berg als natuur- en rustpunt aan de rand van de stad, voorziekelijken, stedelingen en pajotters. Brigitte Raskin

Met dank aan Willy Paessens, die me gidste en zijn brochure ‘DeThaborberg, een toekomstig natuurreservaat?’ bezorgde. Op 19oktober 2003 gaat ‘Dilbeek op wandel’ en begeleidtNatuurpunt.Dilbeek vanaf 13u30 tot 16u30 wandelingen van éénuur op de Taborberg.Voorlopig is die nog niet toegankelijk voorkinderwagens en rolstoelen.

27

FO

TO

:E

DG

AR

D A

LST

EE

NS

De Taborberg vandaag, met in de verte onder meer het Brusselse Justitiepaleis.

Op het Torenhof zijn momenteel ver-bouwingen aan de gang en daaromwordt dit jaar geen opendeurdag ge-houden. Ann vindt dat wel jammer,want tijdens de opendeurdag van vorigjaar kwamen maar liefst 2.000 men-sen opdagen. Uit de rondleiding dieik krijg, blijkt dat ze op het Torenhofgewend zijn de niet zo eenvoudigeachtergrond van de milieuvriendelijketeelt aan leken duidelijk te maken.

Rode spin contra roofmijt‘Ik noem dit de politie’, zegt Ann, alsze me heeft verteld hoe de rode spin,een met het blote oog nauwelijks waar-neembaar schadelijk insect op de appel,niet met een gif maar met een anderinsect, de roofmijt, bestreden wordt.Is er veel rode spin, dan vermenigvul-digen de roofmijten zich om kortemetten met de plaag te maken. Maareen fruitteler moet wel moeite doenom dit natuurlijke evenwicht tot standte brengen. Hij haalt takken met roof-mijten bij een andere teler, hangt diein zijn eigen bomen en na twee jaarzijn de roofmijten definitief geïnstal-leerd om in actie te komen als het no-dig is.Vroeger was dit de natuurlijkegang van zaken, maar door het toene-mende gebruik van chemische bestrij-dingsmiddelen werden zowel de schade-lijke als de nuttige diertjes gedood,zodat het evenwicht werd verstoord.Ann, die afstudeerde als industrieelingenieur maar daarna tien jaar op eenonderzoeksstation voor de fruitteeltwerkte, benadrukt echter dat je het defruittelers niet echt kwalijk kunt

nemen dat ze zo te werk gingen. ‘Debedrijven werden groter, moestenzelfs groter worden om renderend tezijn en kregen te maken met de over-heersing van bepaalde parasieten. Inuw moestuin gebeurt dat niet, wantdaar staan alle mogelijke gewassen bijelkaar, elk met hun eigen parasieten,die dan weer voor het noodzakelijkeevenwicht zorgen.’

Veeleisende afnemersEen bedrijf als het Torenhof probeertdie natuurlijke situatie dus opnieuwte herstellen. ‘De afnemers eisen dattrouwens ook steeds vaker’, legt AndréDe Ryck uit. Je hebt verschillende trap-pen van milieuvriendelijke of ‘geïnte-greerde fruitteelt’, zoals die eigenlijkwordt genoemd, omdat men een aan-tal technieken integreert. Er is het labelvan de Geïntegreerde Productie van Pit-fruit, het label van Fruitnet en tenslotteook het label van Europ-Gap. Dat laatste

staat echt voor topklasse en wordt doorbepaalde grootwinkelbedrijven zondermeer geëist. De milieuvriendelijke fruit-telers hebben het dus niet onder demarkt, maar op het Torenhof schept datgeen nervositeit, want de geïntegreerdefruitteelt wordt daar al lang toegepast.‘Mijn vader had al vroeg bekeken datgemengde landbouw op 20 ha nietmeer lonend zou zijn en daarom be-gon hij op een milieuvriendelijkemanier appels en peren te kweken’,vertelt André. ‘Wij zijn daarmee blij-ven doorgaan.’

Grote variëteitHet Torenhof is een mooie, geslotenhoeve die dateert uit 1743. Naast hetwoongedeelte is er een grote winkel.Voor het bewaren, de koeling en deverwerking van de vruchten werdonlangs een gigantische loods ge-bouwd. De appels en peren wordener bewaard bij een temperatuur vancirca 1° C, omdat ze dan minder ade-men en langzamer rijpen. Binnenkortkomt de nieuwe oogst binnen met eengrote variëteit aan soorten. Naast dealom bekende Jonagold- en Boskoop-appel, vind je op het Torenhof ookminder bekende soorten zoals DelbardEstivale of Alkmene. In de winkel wordttrouwens een heel gamma fruit engroenten verkocht, allemaal afkomstiguit de milieuvriendelijke teelt. GVS

Torenhof, Brussegemkerkstraat 1,1785 Brussegem, tel. 02-461 34 20.Open van maandag tot en met vrijdag van8.30 tot 18.30, zaterdag van 8.30 tot 18.00.

RESTAURANDT

Het Torenhof in Brussegem is een milieu-vriendelijke fruitkwekerij.Vader André De Ryck en

zijn dochter Ann zijnovertuigde pleitbezorgers

van de geïntegreerdefruitteelt zonder chemi-sche bestrijdingsmidde-

len. Dat levert niet alleensmakelijke vruchten op,

maar houdt ook debodem gezond voor

een nieuwe generatiefruitkwekers.

De vruchten van een natuurlijk evenwicht

FOTO’S: PASCAL VIGNERON

28

Een gids die je tussen de mensen brengt

29

Sonja De Smedt uit Grim-bergen is niet zomaar eengids. Ze is een spraakwater-val die bovendien ook nogzingt, musiceert en acteert.Haar veelzijdigheid blijkt uitde vele thema’s die ze tijdenshet gidsen aansnijdt, gaandevan Brusselse chocolade, gas-tronomie, jazz, art deco totgraffiti en liefdadigheid. Haarhandelsmerk is de combinatievan het multiculturele methet gastronomische Brussel.

Sonja De Smedt werd opgenomen alsmusketier in de Brusselse Sint-Michielsridderorde, als blijk van waarderingvoor haar twintigjarige inzet als gids.In de wandelingen die ze organiseertstaat het multiculturele Brussel cen-traal. ‘Ik breng de deelnemers in con-tact met diverse wijken in de hoofd-stad, zoals de zwarte wijk Matongé,genoemd naar een wijk in de Congo-lese hoofdstad.Tijdens de rondleidingproeven we bananenbier, praten wemet mensen uit de buurt en makenwe kennis met Congolese vriendenvan mij die er een restaurant uitba-ten. Er wordt van gedachten gewis-seld over wederzijdse culturele ver-schillen, zoals de manier waarop zijen wij afscheid nemen van overledenvrienden en familieleden.’

Vrijheidswandeling‘In gastronomisch en multicultureelBrussel worden ook Turkse en Marok-kaanse wijken bezocht.Tijdens diewandeling drinken we Marokkaansethee en eten we Turkse hapjes. Het iseen gelegenheid om de gebruiken enleefgewoonten van verschillendenationaliteiten ter sprake te brengenen de islam en het christendom aanelkaar te toetsen. Het is een veel gro-tere uitdaging naar gelijkenissen tezoeken, dan alleen op verschillen tewijzen.’ Naast de islamitische wande-ling heeft Sonja De Smedt ook eenjoodse wandeling uitgestippeld,waarbij de deelnemers de kans gebo-den krijgen de joodse hoofdsynagogete bezoeken, net als het joods kerkhofin Ukkel en het joods museum.Met de Grimbergse gids kun je in

Brussel ook een vrijheidswandeling ma-ken, die werd opgezet in het kader vanhet project ‘vrijheid’ van het Willems-fonds, waarbij ze zich liet leiden doorde universele verklaring van de rechtenvan de mens. ‘In het rijke culturele erf-goed van Brussel vind je veel aankno-pingspunten die je aan het denken zet-ten over de invulling van het begrip

vrijheid door de eeuwen heen’, zegtze ter verduidelijking van dit initiatief.

Op café in VilvoordeMet Sonja De Smedt kun je niet alleenop verkenningstocht door Brussel, zebegeleidt je met evenveel enthousiasmedoor gastronomisch en multicultureelVilvoorde, een project dat werd opge-zet in samenspraak met de cultureledienst van de stad. ‘In Vilvoorde woonteen grote Spaanse gemeenschap waar-van de mensen afkomstig zijn uit deregio Penarroya- Pueblonuevo en diehier hun Andalusische cultuur blijvenkoesteren. Daarnaast is er een Marok-kaanse buurt en er wonen ook veelSikhs, die afkomstig zijn uit India; demannen herken je aan hun tulband en

lange baard.Tijdens de rondleidingkrijgen de deelnemers typische hapjesen drankjes voorgeschoteld, niet alleenvan vreemde origine, maar ook vaneigen bodem.Vilvoorde heeft op gas-tronomisch vlak heel wat te bieden,denk maar aan de plaatselijke Elexir,de typische pralines (paardenkopjes)en de restaurants waar paardensteak

wordt geserveerd.Tijdens de rondlei-ding lopen we ook binnen in volks-cafés en bekijken we enkele architec-tonische pareltjes, zoals een zaal inart nouveau stijl in een school dieinmiddels is gesloten.’Sonja De Smedt heeft zin voor detailen bereidt zich grondig voor op iedernieuw project. Haar studies geschie-denis en filosofie komen daarbij goedvan pas. Uit alles blijkt de passie voorhaar vak, en die is bij veel gidsenhelaas soms ver zoek.

Gerard Hautekeur

Voor meer informatie kunt u contactopnemen met vzw Polymnia, Sonja DeSmedt, Mierendonkstraat 10,1850 Grimbergen, tel. 02-269 82 92

A guide who takes you among the peopleSonja De Smedt from Grimbergen is not just another tourist guide. She’s a foun-tain of eloquence who also sings, plays various musical instruments and acts. Herversatility is obvious from the bewildering variety of subjects that she tacklesduring her guided tours - from Brussels chocolate, cuisine, jazz and Art Deco tograffiti and charity work. Her hallmark is the way she combines an interest in themulticultural and the gastronomic Brussels. But Sonja will not only take you on avoyage of discovery through Brussels, she’ll bring the same enthusiasm to helpingyou discover the gastronomic and multicultural delights of Vilvoorde as well.

Sonja De Smedt

31

EINDE

Zij volgde bij hem Neder-landse les toen Cupido zijnpijlen afschoot. Nu wonen deFinse Anne Vanhalakka (42)en Hugo De Boeck (55) sa-men in Wezembeek-Oppem.De communicatie verlooptbeurtelings in het Engels ofNederlands, maar vaak ookin een amusante mengel-moes van die twee talen.

Met Nederlandse les is Anne Vanha-lakka (Fins voor ‘oude bergbraambes’)ondertussen gestopt. Dat houdt in datze geen cursus meer volgt, maar ze iswel permanent op eigen houtje bezigom het Nederlands onder de knie tekrijgen. ‘Ik zou Fins willen sprekenzoals Anne Nederlands’, zegt HugoDe Boeck bewonderend. ‘Het lagabsoluut niet voor de hand dat zeNederlands ging leren. Als je je inGroot-Brittannië vestigt is het duide-lijk, dan leer je Engels. In België daar-entegen moet je een keuze maken,want twee talen tegelijk leren, daargeloof ik niet in.’

Met behulp van de kinderkrantHet eerste jaar dat ze in België ver-toefde, concentreerde de laborante bijde Europese Commissie zich op hetFrans. ‘Die taal was heel moeilijk voormij, zo anders’, bekent ze. ‘Frans hebik nodig voor mijn werk, Nederlandsniet. Maar toen ik in Wezembeek-Oppem kwam wonen, zag ik een ad-vertentie voor de taallessen in gemeen-schapscentrum De Kam. Een extra taalleren beschouwde ik als een uitdagingen omdat het avondlessen waren, washet in mijn ogen een soort hobby omer naar toe te gaan.’De reacties van de mensen in haardirecte omgeving waren bijzonderpositief. ‘Mijn baas spreekt nu vakerNederlands tegen mij en ook met Hugobabbel ik Nederlands, hoewel we tochvaak op het Engels terugvallen. Dik-wijls gebruiken we een mengelmoesvan die beide talen. ‘I go to het gemeen-tehuis’ of ‘I’m on my way to the kranten-winkel’, zegt Hugo soms tegen mij

om mijn woorden-schat groter te maken.Ik vind dat wel plezie-rig. Om de taal beteronder de knie te krij-gen, kijk ik geregeldnaar het tv-journaal enlees ik de krant. Eerstwas dat mondjesmaathoor; ik vulde bijvoor-beeld het kruiswoord-raadsel in van de kin-derkrant’, lacht ze.‘Als kinderen op diemanier een taal leren,waarom volwassenendan niet’, argumenteert de taalleraarmet brugpensioen. ‘Het werkt duide-lijk, want ze vraagt mij almaar mindernaar de juiste betekenis van woorden.Dat is toch fantastisch voor iemanddie amper vier jaar in België woont.’

En dat het Nederlands steeds sponta-ner in Anne opkomt, bewijzen som-mige van haar reacties. ‘Laatst was zehaar sleutels vergeten en hoorde ik haarop de oprit tegen zichzelf herhalen:‘godverdoeme, godverdoeme, god-verdoeme’. Om maar te zwijgen over‘jawatte zeg’ of ‘voilà sè’. Dat zijn vandie stoplappen die wij dikwijls onbe-wust uitkramen, en die zijn gretig op-pikt. Zoiets gebeurt vanzelf als je ge-woon met de mensen van hier omgaat.’

De kriebels van het dialectOns dialect bezorgt Anne Vanhalakkasoms wel de kriebels, bijvoorbeeldtoen ze in het begin van hun relatieop bezoek gingen bij Hugo’s moeder.‘Mijn moeder zegt een zin in hetNederlands en gaat dan verder inhaar Oost-Vlaams dialect. Typisch ietsvoor Vlamingen, wij doen dat auto-

matisch! Ik heb het zelf ook al eensmeegemaakt in Finland en dat is nietmakkelijk als je net Fins aan het lerenbent’, vertelt Hugo.Anne is vast van plan om zich verderin het Nederlandse te blijven bekwa-men. Daarnaast wil ze een jaartje con-versatie-Frans volgen en ook Spaansstaat op het programma. Hugo DeBoeck woonde vijf jaar in Gran Cana-ria en ze willen daar binnenkort graageens op vakantie gaan, dus een mondjeSpaans zal dan goed van pas komen.‘Het is niet alleen gemakkelijk maarook heel verrijkend als je verschillen-de talen machtig bent’, vindt hetkoppel eensgezind.

An Van hamme

‘Als je je in Groot-Brittanniëvestigt, leer je uiteraard Engels,maar in België moet je eenkeuze maken.Twee talen tege-lijk leren is niet zo evident’

‘I’m on my way to thekrantenwinkel’

Elle suivait des cours de néerlandais chezlui lorsque Cupidon a décoché sesflèches. La Finlandaise Anne Vanhalakka(42) et Hugo De Boeck (55) vivent àprésent ensemble à Wezembeek-Oppem.‘Il n’était absolument pas évident qu’Anneapprenne le néerlandais’, déclare Hugo.‘Lorsque vous vous installez en Grande-Bretagne, il va de soi que vous appreniezl’anglais. En revanche, en Belgique, vousdevez faire un choix car apprendre deuxlangues simultanément, je n’y crois pas’Le couple s’exprime souvent dans un mé-lange amusant d’anglais et de néerlandais.‘Hugo le fait surtout pour élargir monvocabulaire néerlandais’, explique Anne.

32

‘I’m on my way to the krantenwinkel’

FO

TO

:PA

SCA

L V

IGN

ER

ON

G E M E N G D E G E V O E L E N S

Anne Vanhalakka en Hugo De Boeck

OKTOBER 2003 Jaargang 7 nr. 9 RandKrant · MAANDBLAD V OOR DE BEWONERS VAN DE VLAAMSE RAND...

Documents

Transcript of OKTOBER 2003 Jaargang 7 nr. 9 RandKrant · MAANDBLAD V OOR DE BEWONERS VAN DE VLAAMSE RAND...