PB

magazinenovember 2008

www.okra.be www.okrasport.beAfgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 41 nr. 9

Blijf bewegen

Gratis tickets

Trek erop uit met…

hou in de gaten!open k

riste

lijk

resp

ectvol actief

OKRA natuurlijk!Deze maand gooien een massa OKRA-

trefpunten de deuren open voor proevers! Vraag je bestuurslid naar dat open aanbod

en nodig buren, vrienden en familie uit!Tussen haakjes: zelf al een nieuw lid

ingeschreven?

Nieuwe leden krijgen nu veertien maanden voor de prijs van twaalf!

OUDERENWEEK 2008

Uitgebold? Ingerold!Met deze slogan geeft de Vlaamse Ouderenraad het startschot voor het nieuwe thema

van de Ouderenweek: de rollen van de ouderen in een vergrijzende maatschappij.

De vergrijzing van de bevolking, het feit dat we met zijn allen steeds ouder worden

in een betere gezondheid en onder goede omstandigheden, is een primeur. Toch

krijgt meestal enkel het doemscenario, met in de hoofdrol de kosten, de aandacht.

De Vlaamse Ouderenraad presenteert graag een optimistischer scenario, waarin de

ouderen een sleutelrol vervullen, waarin hun prestaties en competenties in de verf

worden gezet.

Wedstrijd

In dit kader organiseren we de wedstrijd: Uitgebold? Ingerold! Hier gaan we op

zoek naar het beste rollenboek. Het is de bedoeling om aan de hand van vele ver-

halen de diverse rollen van ouderen in beeld te brengen. We vragen de ouderen om

zelf scenarist, regisseur, acteur te worden van hun rollenboek. Elke ouderenorgani-

satie kan een rollenboek samenstellen, zodat het brede publiek een beeld krijgt van

wat de ouderen allemaal doen in hun familie, buurt, vereniging, gemeente.

We kijken alvast uit naar de première hiervan. Het beste scenario krijgt een Award.

De prijsuitreiking vindt plaats tijdens de Ouderenweek van 2009.

Meer info

www.vlaamse-ouderenraad.be of in de Ouderenweekbrochure.

Inschrijven kan tot 30 november 2008.

Voor altijd Het kan geen toeval zijn. Twee dagen na elkaar hoor ik bij twee buren een

gelijkaardig verhaal. Vorige vrijdag loopt Yvette voor me uit, haar twee kleinzonen aan

de hand. Ukjes van vier en twee. Oma Yvette is voor mij hét voorbeeld van een vrouw

die, na een moeilijke vechtscheiding, haar leven weer compleet in de hand heeft. Zolang

ik me herinner, werkt ze voltijds, huurt een knus appartement, is goed ingebed in buurt

en parochie. Haar zoon woont, woonde moet ik nu zeggen, op een boogscheut van zijn

moeder.

Woonde dus. Want Marc is bij zijn vrouw weggegaan, in de beste verstandhou-

ding zoals dat heet, en werkt sinds kort in Londen. Mireille en hij zijn co-ouders. Eén

probleem: je jonge zonen voor twee weken naar Londen laten komen en ze daarna twee

weken bij hun mama in Koningslo onderbrengen? Onmogelijk. Hoe ze dat oplosten?

Oma Yvette is aangesteld als co-ouder en neemt tijdens de twee weken ‘van Marc’ de

vaderrol voor haar kleinkinderen op zich. Als ik het goed begrijp, draaide het huwelijk

van Marc en Mireille in de soep omwille van de kinderen. Marc is een carrièreman. De

kinderwens van Mireille was allesoverheersend. Resultaat? Marc blies zijn huwelijk op

omwille van die tijdrovertjes. Yvette begrijpt haar Marc niet echt, maar je bent mama

en oma voor altijd. In haar ogen ben je dat onvoorwaardelijk en totaal, wat er ook

gebeurt. Gelukkig is ze net met pensioen, zegt ze zelf en kan ze haar leven helemaal

organiseren op dat co-ouderschap.

Dat was vrijdag. Zaterdag dan… Buurman Roger woont samen met zijn oude

moeder. Ze is halfweg de negentig. Een gaaf lichaam, een ongeschonden geest, een

optimisme waar je van kan leren. Een plezier om in huis te hebben. Tot nu. Van de ene

dag op de andere, zo gaat dat waarschijnlijk op die leeftijd, is Margriet onvoorstelbaar

hulpbehoevend. Alles dwaalt in haar hoofd, ze is angstig, voelt zich alleen, ziet onge-

looflijk op tegen de herfst en winter. Roger is deeltijds verpleger, gaat een keer per

week met de vrienden zwemmen. Ik krijg dit verhaal als ik bij Roger de elektrische boor

ga lenen, maar ben niet een, twee, drie weer thuis. Het is de eerste keer dat Roger

fluistert als hij over zijn ma vertelt. Wat ik van dit gesprek onthoud? Een zoon ben je

voor altijd, ook als je ouders niet meer in je leven lijken te passen… Roger zegt dat niet

met zoveel woorden, maar ik hoor het wel.

En dan valt na het weekend het persbericht over de Ouderenweek in de elek-

tronische bus. ‘Uitgebold? Ingerold!’, lees ik. De Vlaamse Ouderenraad nodigt

ouderen uit om over hun onvervangbare rol in de samenleving na te denken.

Na zo’n weekend heb ik geen last om me in dat thema in te leven. Alleen…

hoe ver ga je?

Lieve Demeester

VOORWOORD

3

Trek erop uit met…

Uitgebold? Ingerold!

Aan het werk en met pensioen?

Mag je bijverdienen als gepensioneerde?

En hoeveel dan? We zochten

het uit voor jou.

OKRA in PolenDe CM helpt ook in het buitenland zieken-

fondsen uit te bouwen en stampt er zelfs

een ouderenorganisatie uit de grond. Met

de hulp van OKRA, uiteraard.

MuziekIs de jazzmuziek voor jou een groot

mysterie? We lichten een tip van de sluier.

OKRA-magazine

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open,

Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te

missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt

aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

inhoud

november 2008

12

25

3846

OKRA november 2008

12

7 GEZONDHEID “Beperk je huisapotheek.”

18 ACTUEEL Nieuw decreet versterkt thuiszorg

OKRA6 STANDPUNT Dit maakt OKRA uniek

10 OKRA-ZINGEVING Wegwijzers van boven

Mensen12 INFO Aan het werk en met pensioen?

14 DE KEUZE VAN DEKEYSER Een zwarte man voor het Witte Huis?

16 VRAAG EN AANBOD

20 OKRA-CLUB “Van thuis uit houd ik de lijn in het oog!”

24 INFO Langer thuis dankzij PAS

25 OKRA IN POLEN Ziekenfonds in de steigers

Lifestyle33 MENU Verboden te weigeren

Cultuur36 TENTOONSTELLING Nooit gaat dit verloren

38 MUZIEK Let’s honky tonk!

41 GEDICHT

42 BOEKEN Komkommertijd

Wijs weg45 UITJES

46 UIT Om en rond

de Chaussée d’Anvers

Extra49 32 WINNAARS!

50 SPEEL EN WIN

52 HOREN, ZIEN EN…

SCHRIJVEN Doktertje spelen?

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

25

38

In je volgende OKRA-magazine

Blijf bewegen, ook in de winter!29 “Wie beweegt,

boekt gezondheidswinst.”

30 “Elke les wordt er gelachen.”

31 Krulwat? Krulbollen!

32 Winters wandelen

Onze excuses…

In het septembernummer 2008 sloop een fout. We schreven dat

het Tiense museum het Toreke naast de tentoonstelling over de

Gallo-Romeinen ook een stukje Hagelandse geschiedenis van de

16de tot de 20ste eeuw laat zien. Dit is niet zo. In het museum kan

je wel terecht voor de tentoonstelling ‘Doodgewoon? Rituelen

van leven en dood in de Romeinse tijd’.

36

33

Feest!

STANDPUNT

OKRA november 2008

6

Deze opmerkingen komen ons af

en toe ter ore. Maar we hoeven

maar even na te denken om ze

perfect te kunnen weerleggen.

Deze argumenten kan je trouwens

ook gebruiken om nieuwe leden te

werven.

OKRA-bestuursleden leggen

maandelijks om en bij de

170 000 huisbezoeken af.

Ruim 20 000 keer zoeken de

bestuursleden 85-plussers op. Op

deze momenten voelen de OKRA-

vrijwilligers wat er leeft bij de

leden en kunnen zij het aanbod

van OKRA promoten. De bezoeken

zijn een belangrijke manier om

elkaar te ontmoeten en om luiste-

rend aanwezig te zijn. Met hart en

ziel, vooral bij hoogbejaarden en

bewoners van de woon- en zorg-

centra.

Wie doet OKRA dit na, het maan-

delijks huisbezoek als waardevolle

en voornaamste activiteit?

Onder andere dankzij deze huisbe-

zoeken, krijgt OKRA een schat

aan informatie over de bekom-

mernissen en zorgen van

ouderen. Uiteraard houden we

rekening met deze gegevens bij de

uitbouw van onze dienstverlening

en onze belangenbehartiging. Dat

laatste aspect is sinds jaar en dag

een vast gegeven in onze werking.

Zowel in de trefpunten, de regio’s

als OKRA-Algemeen. En dat maakt

OKRA uniek.

Deze belangenbehartiging leverde

al heel wat concrete resultaten op.

Mede en vooral dankzij OKRA werd

de zorgverzekering een feit. OKRA

waakt er ook over dat de pensioe-

nen regelmatig aangepast worden

aan de levensduurte. Al zijn ze dan

wel nog niet welvaartsvast. Maar

we blijven onze tanden zetten in

dit belangrijke dossier.

Vandaag staan we op de voor-

avond van de Vlaamse en Euro-

pese verkiezingen. OKRA is al

volop bezig met de opmaak van

haar eisenbundel, haar memoran-

dum voor deze verkiezingen.

Uiteraard komen deze eisen uitge-

breid aan bod in een volgend num-

mer van OKRA-magazine. Maar nu

al willen we je de rode draad van

ons memorandum meegeven.

1. OKRA kiest resoluut voor een

solidaire samenleving die

het opneemt voor al wie kwets-

baar is in welke fase van het

leven dan ook.

2. OKRA verzet zich tegen alle

vormen van leeftijdsdiscri-

minatie. Voor ouderen mogen

er geen leeftijdsgrenzen zijn die

beperkingen opleggen op het

vlak van gelijke behandeling.

Ook belemmeringen wat betreft

fundamentele politieke, sociale,

economische en culturele rech-

ten, zijn uit den boze.

3. OKRA eist garanties opdat

ouderen als bekwame en

ervaren personen op een

Dit maakt OKRA uniek

Waarom zou ik lid worden van OKRA? Waarom zou ik lid blijven van OKRA? Elders kan

ik aan dezelfde activiteiten deelnemen en betaal ik minder.

zelfstandige manier hun

leven ten volle kunnen ont-

plooien, uiteraard in relatie

met hun omgeving.

4. OKRA vraagt dat de wel-

zijnsvoorzieningen, de ge-

zondheidszorg, de basis-

dienstverlening en de vor-

ming niet uitgebouwd wor-

den volgens de principes

van de vrije markt. Deze

sectoren moeten voor iedereen,

zeker voor ouderen, optimaal

toegankelijk blijven.

Dit zijn enkele gedachten die in ons

memorandum vertaald worden in

tien prioriteiten. Belangenbe-

hartiging op het scherp van de

snede. Vastberaden, grondig en

realistisch omdat we onze 218 000

leden waarderen. Om deze eisen

te realiseren, moeten we met velen

zijn. Daarom is het zo belangrijk

dat OKRA voortdurend aandacht

besteedt aan haar ledenaantal.

Daarom is het de moeite om te

(blijven) kiezen voor OKRA.

Jan Vandecasteele

Algemeen secretaris

OKRA waakt er over dat

de pensioenen regelma-

tig aangepast worden aan

de levensduurte. Al zijn

ze dan wel nog niet wel-

vaartsvast. Maar we blij-

ven onze tanden zetten in

dit belangrijke dossier.

GEZONDHEID

“Beperk je huisapotheek”

Je voelt je koortsig, snijdt in je vinger of verbrandt je hand. Dan is een goede

huisapotheek geen overbodige luxe. Maar wat hoort er in dit kastje en welke

producten zijn taboe? We vroegen het aan Frie Niesten, de huisapotheker van

de CM.

Frie Niesten: “Je grijpt beter niet te snel naar medicijnen.”

7

Wat hoort in je huisapotheek?■ pijn- en koortswerend middel

■ ontsmettingsmiddel

■ geneesmiddel tegen brandwonden

■ pleisters

■ pincet

■ tekentang

■ schaartje

■ borsteltje

■ koortsthermometer

■ steunverband

■ windel

■ veiligheidsspelden

■ lijstje met nuttige telefoonnummers

Welke producten mogen niet ontbreken in een

huisapotheek?

Frie Niesten: “Eigenlijk hoeft een huisapotheek niet

zo uitgebreid te zijn. Maar een ontsmettingsmiddel

is onontbeerlijk. Een goede keuze is een waterige

oplossing op basis van chloorhexidine of povidon-

jood. Verder hoort ook een koorts- en pijnstillend

middel in de huisapotheek. Daarvoor is paracetamol

aangewezen. Alle andere pijnstillers gebruik je beter

enkel na het advies van je huisarts of apotheker. Ook

onontbeerlijk is een middel tegen brandwonden.

Uiteraard moet je eerst langdurig spoelen onder koud

water.”

En verder?

Frie Niesten: “Een koortsthermometer, een schaar-

tje, een borsteltje, een pincet, een tekentang, een

steunverband, een windel, veiligheidsspelden en

pleisters. Die hoeven trouwens niet van de apotheker

te komen, die kun je ook in de supermarkt kopen.

Daar zijn ze even goed maar veel goedkoper. Een

lijstje met nuttige telefoonnummers is ook handig.

Daarop kun je bv. de nummers van je huisarts, je

apotheek en het antigifcentrum noteren.”

Wat met middeltjes tegen diarree of keelpijn?

Frie Niesten: “Die horen niet thuis in de huisapo-

theek. Geneesmiddelen tegen diarree zijn immers

zelden nodig. Bovendien zijn het comfortgeneesmid-

delen. Ze stoppen de diarree wel, maar pakken de

oorzaak ervan niet aan. Heb je langere tijd last van

diarree, moet je een arts raadplegen.

OKRA november 2008

8

GEZONDHEID

Keeltabletten zijn ook niet nodig, ze werken immers

niet. Om de pijn weg te nemen, slik je beter een pijn-

stiller. En om de prikkeling tegen te gaan, werkt een

goedkoop snoepje even goed als een duur keelta-

blet.”

En wat met voorgeschreven geneesmiddelen?

Frie Niesten: “Die moet je apart bewaren. Slik je

bijvoorbeeld tijdelijk antibiotica, bewaar je dit doosje

op een centrale plaats zodat je ze niet vergeet vol-

gens schema in te nemen. Heb je de voorgeschreven

kuur beëindigd maar bevat het doosje nog pillen,

breng je ze het best terug naar je apotheker. Zo ver-

mijd je dat jij of een van je huisgenoten later naar

deze geneesmiddelen grijpt. Zelfs al heeft iemand net

dezelfde symptomen, wil dat niet zeggen dat het

geneesmiddel ook voor hem geschikt is. Ook genees-

middelen die je gedurende lange tijd op doktersvoor-

schrift neemt, horen niet in je huisapotheek.”

Is de badkamer een goede plaats voor de huis-

apotheek?

Frie Niesten: “Neen. Bewaar geneesmiddelen altijd

goed afgesloten in hun oorspronkelijke verpakking en

buiten het bereik van kinderen. De keuken of de bad-

kamer zijn echter geen ideale plaatsen, geneesmid-

delen worden het best in een droge en koele kamer

bewaard. Warmte en vocht tasten immers de kwali-

Wat hoort er niet in?■ voorgeschreven medicijnen

■ geneesmiddelen die je gedurende lange tijd gebruikt

■ middelen tegen diarree, verstopping, maagzuur,

kneuzingen en zwellingen

■ keeltabletten

99

teit van de medicijnen aan. De hal bv., is vaak een

goede ruimte voor je huisapotheek. Sommige medi-

cijnen moeten echter in de koelkast worden bewaard.

Is dat het geval, staat het altijd uitdrukkelijk op de

verpakking vermeld.”

Hoe lang kan je geneesmiddelen bewaren?

Frie Niesten: “In principe vervallen ze vijf jaar na de

productiedatum. Sommige zijn minder lang houdbaar.

Daarom kijk je het best je huisapotheek regelmatig

na. Vervallen geneesmiddelen of medicijnen die je

niet meer gebruikt, kan je terugbrengen naar je apo-

theker. Die zorgt ervoor dat ze op een milieuvriende-

lijke manier worden vernietigd.”

Kan je een laatste raad meegeven?

Frie Niesten: “In je huisapotheek hoort enkel het

strikte minimum. Je grijpt beter niet te snel naar

medicijnen, vele kwaaltjes genezen vanzelf. Voel je je

enkele dagen ziek, bespreek dan met je arts of je

apotheker welk geneesmiddel het best bij je past. Als

je enkel de noodzakelijke medicijnen in huis hebt, is

de verlokking om toch een keeltablet te nemen of een

middeltje tegen diarree te slikken veel kleiner.

Uiteindelijk komt dat je gezondheid en je portemon-

nee ten goede.”

Tekst Nele Joostens

Meer info

vind je in de CM-folder Huisapotheek. Je kunt de folder downloaden en bestellen via www.bewustgezond.be of afhalen bij de dienst gezondheidspromotie van het regionale CM-ziekenfonds in je buurt.

Pijnlijke schouders,beurse knieën,

een vermolmde rug… Doe er wat aan!

Aandacht voor PhytalgicVoor het verlichten van alle soorten gewrichts-pijnen, ontwikkelde Phytalgic een middel die plantaardige werkstoffen en werkstoffen uit zee bevatten, die voor hun verlichtenden en beschermende werking op de gewrichten gese-lecteerd werden. Deze werkstoffen (visolie van wilde vis, brandnetel, zink) hebben als voordeel op zachte wijze te werken, waardoor men het product langdurig kan gebruiken zonder het ri-sico maagpijn te krijgen! Net als bij ieder ander na-tuurlijk product zult u ge-leidelijk aan de werking van Phytalgic voelen. Al na drie weken is een ver-betering merkbaar.

Phytalgic van PhytheaEnkel verkrijgbaar in de apotheekOngeveer 16,80 € per doos(Code NUT/PL: 968/1en CNK: 2399-202)

�BETER LEVEN

Aanbod Phytalgic2 dozen gekocht = de 3de gratis!Om uw gratis doos te ontvangen:� Omcirkel de naam van het product en de aankoopdatum op het origineel kasticket.� Voeg 2 CNK streepjescodes toe samen met uw naam en adres.� Stuur alles voor 31/12/2008 terug naar:Aanbod Phytalgic - c/o PromoControl - P.B. 2844 - 1414 WaterlooAanbod beperkt tot 2 zendingen per gezin – Aankoop en zending van bewijs van aankoop tussen 15/08/08 en 31/12/08.

Met het ouder worden kunnen onze gewrichten ons het dagelijkse leven behoorlijk moeilijk ma-ken. Gelukkig maakt de wetenschap vorderingen en worden er regelma-tig nieuwe oplossingen aangereikt om onze “arme” gewrichten te verlichten.

Eén van de laatste innovaties is Phytalgic, van het onderzoeksteam van Phythea.

PUBLIREPORTAGE

kra_01_10_08.indd 1 06/08/2008 09:43:15

OKRA-ZINGEVING

Slechte wegwijzers hebben het niet goed voor met

ons. Het zijn stoorzenders. Een voorbeeld? De

nachtelijke belspelletjes op tv. Zodra je telefo-

neert, krijg je te horen dat je niet geselecteerd

bent. Je moet nog eens bellen om het juiste ant-

woord te geven. De presentatrices stellen zich voor

als vertrouwenspersonen maar ze zijn het niet. Na

een maand is je telefoonrekening hoog opgelopen.

En die 500 euro ging telkens aan je neus voorbij.

Deze nachtelijke belspelletjes hebben het vooral

gemunt op eenzame mensen die meer dan één gok

willen wagen. Zonder dat ze het beseffen, betalen

ze zich blauw. De presentatrices verdienen er hun

brood mee, maar de bellers belanden in een dood-

lopend straatje.

Een stevige burcht

Met de cantate Ein feste Burg ist unser Gott wilde

Johann Sebastian Bach onderstrepen dat elke

gelovige zich veilig zal voelen in de stad van God.

Die zullen we bereiken na het aardse leven. Een

veilige, stevige burcht. Dan hebben we geen weg-

Op een kruispunt moet je altijd kiezen welke richting je uit wil. Dan komen

wegwijzers van pas. Zo gaat het ook in ons leven: als er een probleem

opdaagt, moeten we kiezen. Vaak vervullen vertrouwenspersonen de rol

van wegwijzers.

Wegwijzers van boven

wijzers meer nodig.

Bach schreef deze cantate voor 31 oktober,

Hervormingsdag, een belangrijke feestdag voor

protestanten. Die dag timmerde Luther immers

zijn 95 stellingen tegen de deur van de kerk van

Wittenberg.

De katholieken vieren pas op 1 november hun

hoogdag. Elk jaar opnieuw zetten zij op die dag

hun wegwijzers in de bloemetjes. Voor katholieken

zijn dat de heiligen. Zij hebben moedige keuzes

gemaakt, tot het martelaarschap toe.

Alle heiligen

Ook vandaag is Allerheiligen een feestdag. Die dag

worden bij alle heiligenbeelden in de kerken devo-

tielichten aangestoken. De heiligen hebben twee

gemeenschappelijke kenmerken: allemaal hebben

ze ooit op aarde geleefd en allemaal waren ze weg-

wijzers voor hun medemensen. Ze toonden hun

tijdgenoten hoe ze rechtvaardig konden leven.

Daarom worden ze ook vandaag nog vereerd als

seingevers op onze kruispunten. Zij werden

OKRA november 2008

10

patroons. Vele voornamen zijn aan hen ontleend:

Sabine, Filip, Martine, Antoon, Gert, Marijke, Ruud,

Ilse, Jo en Frank.

Dankzij de levensverhalen van de heiligen voelen

we ons soms geroepen om een bepaalde weg in te

slaan. Een weg waarbij goedheid en respect een

belangrijke plaats innemen. Door meer openheid

tussen de generaties aan de dag te leggen bv. Of

door vaker oog te hebben voor zorg en ontmoeting

in de wijk of de buurt.

Ook onze overleden familieleden en vrienden

waren wegwijzers voor ons. De bewondering voor

hun voorbeeld, blijft lang in ons geheugen bewaard.

Lees de grafdecoraties op het kerkhof maar. We

zijn eeuwig dankbaar voor wat onze dierbaren voor

ons hebben betekend. Ons geheugen is inderdaad

een stevige burcht.

Tekst Aureel Chanterie

De bloemen op de graven staan symbool voor onze herinneringen aan onze overleden dierbaren.

Elke gelovige zal zich veilig voelen in de burcht van God.

t.w.v.- € 1,00 p.p.

op de normale toegangsprijs(= € 6,50 p.p.). Geldig voor max.

2 pers. Niet verenigbaar met andere kortingen. In te leveren aan de kassa

v.d. Kerst & Creatief Beurs 2008te Mechelen, Kortrijk, Antwerpen of Gent.

OKRA

t.w.v.- € 1,00 p.p.

op de normale toegangsprijs(= € 6,50 p.p.). Geldig voor max.

2 pers. Niet verenigbaar met andere kortingen. In te leveren aan de kassa

v.d. Kerst & Creatief Beurs 2008& Creatief Beurs 2008& Creatiefte Mechelen, Kortrijk, Antwerpen of Gent.

OKRA

K O R T I N G S B O N

�

Originele geschenken,gastronomie & creativiteitin kerstsfeer vind je op de ...

������Info: T 03.543.90.90 - info@hobbysalon.be - www.hobbysalon.beInfo: T 03.543.90.90 - info@hobbysalon.be - www.hobbysalon.be

zat. 15 & zon. 16 november 2008Nekkerhal MECHELENzat. 22 & zon. 23 november 2008KORTRIJK Xpozat. 29 & zon. 30 november 2008ANTWERP Expo (Bouwcentrum)

zat. 6 & zon. 7 december 2008Flanders Expo GENTTelkens geopend van 10.00 tot 18.00 uur.

Normale toegangsprijs: € 6,50 p.p.

Slechts € 5,50 p.p. met de KORTINGSBONKinderen tot 12 jaar: gratis toegang

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

�K O R T I N G S B O N

K O R T I N G S B O N

����������������������Info: T 03.543.90.90 - info@hobbysalon.be - www.hobbysalon.beInfo: T 03.543.90.90 - info@hobbysalon.be - www.hobbysalon.be

GRATISgeschenkje voor ieder kind & animatie voor jong en oud

Ad 128x190 okra.indd 1 3/10/2008 11:37:05

INFO

Aan het werk en met pensioen?Hoeveel mag je bijverdienen als gepensioneerde? En mag dat, werken als je met

pensioen bent? Ja, gepensioneerden mogen een centje bijverdienen en kunnen toch

hun pensioen behouden, zij het onder strikte voorwaarden.

Als gepensioneerde mag je werken zolang je jaarlijks

niet meer verdient dan een bepaald bedrag. Dit

bedrag wordt elk jaar bij wet vastgelegd en regelma-

tig verhoogd. Uiteraard gaat het om arbeid waarvoor

je een belastbaar inkomen ontvangt en niet om vrij-

willigerswerk. Maar je moet elke activiteit vooraf

aangeven, uiterlijk een maand na de aanvang van

het werk. Wie een pensioen krijgt als werknemer,

doet dit bij de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP), als

zelfstandige bij het Rijksinstituut voor de Sociale

Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) en als amb-

tenaar bij de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven

(CDVU). Dit moet per aangetekende brief. Ook de

werkgever moet de pensioendienst ervan verwittigen

dat hij een gepensioneerde tewerkstelt. Om deze

aangifte in orde te maken, krijg je een officieel for-

mulier ‘Model 74’ bij je pensioentoekenning. Een

gedeelte hiervan is bestemd voor de werknemer, een

ander stuk voor de werkgever. Je kan dit formulier

ook afhalen bij je gemeente of bij de CM-

Pensioendienst. Ambtenaren krijgen een officieel

aangifteformulier ‘cumulatieverklaring’ en kunnen

terecht bij de CDVU.

Op 1 januari 2006 viel de aangifteplicht weg voor

wie ouder is dan 65, een rust- en/of overlevings-

pensioen ontvangt en bijverdient als werknemer,

ambtenaar of zelfstandige. Enkel als het gaat om de

eerste uitbetaling van het pensioen, moet er toch een

aangifte gebeuren. Zo kan de pensioendienst nagaan

of de gepensioneerde al dan niet stopt met werken.

Voor de echtgenote van een gerechtigde op gezins-

pensioen en voor iedereen die vervroegd met

pensioen gaat, blijft de aangifteplicht bestaan.

Weduwen en weduwnaars

Weduwnaars en weduwen jonger dan 65 die uitslui-

tend recht hebben op een overlevingspensioen mogen

vanaf 2008 8% meer bijverdienen.

Vervroegd met pensioen?

De wetgever maakte ook een onderscheid tussen

gepensioneerden die vervroegd met pensioen gingen

en gepensioneerden die op de wettelijke pensioenleef-

OKRA november 2008

12

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer (1) zonder kinderlast met kinderlast

17 280 21 600

19 87224 840

tewerkstelling als zelfstandige (2) zonder kinderlast met kinderlast

13 824 17 280

15 897 19 872

(1) Het bruto beroepsinkomen als werknemer, van een mandaat, een ambt of een post.(2) Het netto-inkomen na aftrek bedrijfsverliezen.

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer zonder kinderlast met kinderlast

7 421,57

11 132,37

8 534,80

12 802,22

tewerkstelling als zelfstandige zonder kinderlast met kinderlast

5 937,26 8 905,89

6 827,85

10 241,77

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer zonder kinderlast met kinderlast

21 436,50 26 075,00

24 651 9729 986,25

tewerkstelling als zelfstandige zonder kinderlast met kinderlast

17 149,19 20 859,97

19 721,56 23 988,96

Tabel 1

toegelaten arbeid overlevingspensioen

Weduwen en weduwnaars die uitsluitend recht hebben op een overlevings-

pensioen en jonger zijn dan 65 jaar. Cijfers 2008, in euro.

Tabel 2

toegelaten arbeid vervroegd pensioen

Rustgepensioneerden en gerechtigden op een overlevingspensioen met

pensioen voor de wettelijke pensioenleeftijd. Cijfers 2008, in euro.

Tabel 3

toegelaten arbeid wettelijke pensioenleeftijd

Rustgepensioneerden en gerechtigden op overlevingspensioen met

pensioen na de wettelijke pensioenleeftijd. Bedragen 2008, in euro.

Aan het werk en met pensioen?

13

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer (1) zonder kinderlast met kinderlast

17 280 21 600

19 87224 840

tewerkstelling als zelfstandige (2) zonder kinderlast met kinderlast

13 824 17 280

15 897 19 872

(1) Het bruto beroepsinkomen als werknemer, van een mandaat, een ambt of een post.(2) Het netto-inkomen na aftrek bedrijfsverliezen.

Voorbeeld 1

Jules Peeters ging in 2007 op 65-jarige leeftijd

met pensioen (tabel 3). Hij heeft geen kinderen

ten laste. In 2008 verdient hij bij als zelfstandige.

Zolang zijn inkomen lager is dan 17 149,19 euro

per jaar, behoudt hij zijn volledig pensioen. Is dit

jaarinkomen hoger dan 19 721,56 euro (deze

grens is 15% hoger dan 17 149,19), wordt het

pensioen voor het hele jaar geschorst. Ligt zijn

verdienste tussen beide bedragen in, wordt nage-

gaan met welk percentage hij de laagste grens

van 17 149,19 euro overschrijdt. Is dit bv. met

10%, dan wordt zijn pensioen voor het hele jaar

met 10% verminderd.

Voorbeeld 2

Louisa Verleysen ging op 1 januari 2006 met ver-

vroegd pensioen (tabel 2). Ze was zestig en had

geen kinderen ten laste. In 2008 werkt zij deel-

tijds als bediende. Verdient ze per jaar minder dan

7 421,57 euro, behoudt ze het volledige pensioen.

Verdient ze meer dan 8 534,80 euro, wordt het

pensioen voor het hele jaar geschorst. Een ver-

dienste tussen beide bedragen leidt tot een pro-

portionele vermindering van het pensioen. Eens

zij de normale pensioenleeftijd bereikt, kan zij

meer bijverdienen (tabel 3).

Overlevingspensioen en uitkering?

Een weduwe of weduwnaar jonger dan 65 die een

overlevingspensioen ontving en ging werken reke-

ning houdend met de grenzen van de toegelaten

arbeid, kon vóór 2007 toch in de problemen

komen. Werd hij ziek of werkloos, moest hij kiezen

tussen het overlevingspensioen en de uitkering.

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer zonder kinderlast met kinderlast

7 421,57

11 132,37

8 534,80

12 802,22

tewerkstelling als zelfstandige zonder kinderlast met kinderlast

5 937,26 8 905,89

6 827,85

10 241,77

A. Jaargrens (behoud pensioen)

B. Jaargrens (schorsing pensioen)

tewerkstelling als werknemer zonder kinderlast met kinderlast

21 436,50 26 075,00

24 651 9729 986,25

tewerkstelling als zelfstandige zonder kinderlast met kinderlast

17 149,19 20 859,97

19 721,56 23 988,96

Voorbeeld 3

Anne Geens werkt als bediende en heeft een overlevings-

pensioen van 1 000 euro per maand. Ze wordt ziek gedurende

zes weken. De eerste vier weken geniet ze een gewaarborgd

loon en krijgt ze haar overlevingspensioen. Daarna ontvangt ze

gedurende twee weken een ziekte-uitkering. Als ze deze uitke-

ring samen met het overlevingspensioen wil ontvangen, zal dit

pensioen dalen tot 590,60 euro voor de hele maand. De ziekte-

uitkering moet minstens deze daling in het pensioen goedma-

ken. Is dit niet het geval, verzaakt Anne het best aan de uitke-

ring en kiest ze voor het overlevingspensioen.

Tekst Bernadette Schalenbourg

Voor meer info en persoonlijk advies kan je terecht bij de

Pensioendiensten van het CM-ziekenfonds in je buurt.

Het Generatiepact bracht hierin verandering. Sinds

1 januari 2007 is het mogelijk om het overlevings-

pensioen te combineren met een sociale vergoe-

ding, zij het in beperkte mate. Gedurende maxi-

maal twaalf maanden in de hele loopbaan kan een

overlevingspensioen worden gecombineerd met

een ziekte- of werkloosheidsuitkering of een aan-

vullende vergoeding met brugpensioenuitkering.

Na deze periode moet er weer worden gekozen.

Als het overlevingspensioen met een uitkering

wordt gecombineerd, zal dit pensioen echter ver-

minderd worden tot het basisbedrag van de

Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO). Dat be-

draagt 590,60 euro per maand (index 1 september

2008).

Weduwnaars en weduwen die slechts enkele dagen

per maand een uitkering ontvangen, moeten er

bovendien rekening mee houden dat de ziekte-uit-

kering meetelt als inkomen voor toegelaten arbeid.

Dat is niet het geval als ze een uitkering ontvangen

voor een hele maand.

tijd vertrokken. Die bedraagt 65 jaar voor mannen en

64 voor vrouwen. Op 1 januari 2009 wordt de wette-

lijke pensioenleeftijd voor mannen en vrouwen gelijk-

geschakeld. Wie op de wettelijke leeftijd (tabel 3) met

pensioen ging, mag meer bijverdienen dan wie ver-

vroegd (tabel 2) vertrok. Voor wie vervroegd met

pensioen ging, is de grens al jaren op hetzelfde niveau

geblokkeerd. Voor 65-plussers werd het plafond in

2008 met 25% verhoogd. Op lange termijn wil de

bevoegde minister de grenzen voor deze groep hele-

maal afschaffen.

DE KEUZE VAN DEKEYSER

Amerika is aan verandering toe. Het oude, eigenzin-

nige imperialisme waarbij geen plaats was voor

inspraak van de bondgenoten, mag overboord. En

wie kan er beter voor grondige sociaaleconomische

veranderingen zorgen dan Barack Obama? De uit-

dagingen zijn op zijn maat geknipt. Ziekteverzekering

voor elke Amerikaan, werklozensteun, een deftig

minimumloon, een gezonder milieu, betaalbare

brandstof en alternatieve energie.

Kansen kritisch bekeken

Als er een Amerikaanse presidentskandidaat model

kan staan voor de globalisering, is het Obama wel.

Globalisering zit hem in het bloed: hij werd in 1961

geboren in Honolulu op Hawaï, bracht zijn jeugd

door in Indonesië en verhuisde naar Chicago. Hij is

dan wel zwart, toch is hij geen afstammeling van de

zwarte slaven die naar Amerika werden verscheept.

Zijn vader kwam immers als student naar de VS en

ging er een relatie aan met een blanke vrouw. Daar

Een zwarte man voor het Witte Huis?Het Witte Huis kan Barack Obama niet meer ontsnappen. Zo lijkt het toch

als je als Europeaan naar de Amerikaanse stembusslag kijkt. Zijn er dan

echt geen kapers op de kust?

rijzen al vragen. Is Obama wel een rasechte

Amerikaan? Toch mogen we aannemen dat de exo-

tische aanblik van de kandidaat meer zal doorwegen

dan de dubbelzinnige kleur van zijn huid.

De voorbije verkiezingscampagne heeft de

Democratische Partij diep verdeeld. Uitgerekend

deze partij bood nieuwigheden als een vrouw en

een kleurling. Obama stimuleerde de verwarring in

zijn partij nog door zijn overwinning in de primaries.

Na een nek-aan-nekrace duwde Obama Hillary

Clinton al op 6 juni uit de voorverkiezingen. Voor de

vrouwelijke Democratische kiezers was dat een

enorme klap. Hillary had in enkele grote staten

(Ohio en Pennsylvanië) gewonnen. Meer dan 18 mil-

joen kiezers schaarden zich achter haar kandida-

tuur. Maar ze werd opzijgezet door die vreemde

zwarte man. Bovendien koos Obama niet voor

Hillary als zijn running mate, maar voor Joe Biden,

een man nota bene.

McCain is een echte Amerikaan. Hij is een WASP: white, anglo-saxon protestant.

© B

elga

OKRA november 2008

14

Een zwarte man voor het Witte Huis?Hand in hand

Toen Hillary zich uit de campagne terugtrok, liet een

kwart van de vrouwen uit Pennsylvanië weten dat

ze voor de Republikein John McCain zou stemmen.

Dat McCain in augustus uitpakte met zijn knappe

vrouwelijke running mate, Sarah Palin, maakte het

voor Obama enkel moeilijker. De Democraten schop-

ten hun vrouw eruit, de Republikeinen haalden er

een binnen. Sarah Palin is het gedroomde lokaas

voor de ontgoochelde Democratische vrouwen.

Palin kan trouwens zelf staatshoofd worden als de

oude McCain het voortijdig begeeft. Zij is wel de

conservatieve tegenpool van de zwarte kandidaat.

Ze is streng en conservatief, fundamenteel religi-

eus, tegen abortus en voor wapenbezit. Ze wil naar

olie laten boren in heel Alaska, de staat waarvan zij

gouverneur is. De eventuele afvallige Democratische

vrouwen zullen een grote ideologische sprong moe-

ten wagen van Hillary naar Sarah. Maar je weet

nooit waartoe woede en frustratie kunnen leiden.

Die woede is ongetwijfeld nog aangewakkerd toen

een loslippige Joe Biden in september verklaarde

dat Obama misschien toch beter voor Hillary had

gekozen als running mate.

Wat ook in het nadeel kan spelen van Obama:

McCain en Palin zijn echte Amerikanen. Het zijn

WASP’s: white, anglo-saxon protestants. De

gedroomde mix die uit de Europese immigranten te

voorschijn had moeten komen.

En ten slotte leven ook bij arbeiders en kleine mid-

denstanders twijfels over Obama. Nochtans is dit

het traditionele Democratische kiespubliek.

Dat Obama goed aangeschreven staat bij een groot

deel van de zwarte bevolking, speelt dan weer in

zijn voordeel. Maar niet alle zwarten vertrouwen

hem.

Oud-zwart en nieuw-zwartBij de zwarte achterban van Obama twijfelen vooral

de leiders aan hun kandidaat. Met welk recht

spreekt hij namens de Afro-Amerikanen? Toen

Martin Luther King zijn beroemde toespraak hield,

was Obama amper twee jaar oud. Wat weet hij van

zwarten die achteraan in de bus moesten zitten en

in deftige restaurants niet binnen mochten? Maar

intussen is Obama de Democratische kandidaat. Hij

won de allereerste voorverkiezingen in het blanke

Iowa. Wie kan dat uitleggen? Wordt nieuw-zwart de

modekleur in een evoluerend Amerika? Als Obama

ondanks de tegenkantingen toch in het Witte Huis

belandt, is er echt sprake van verandering. Dan zijn

de schadelijke, fundamentalistische WASP’s aan het

uitsterven. Volgens de bevolkingsstatistieken zullen

de WASP’s over dertig jaar trouwens in de minder-

heid zijn in de VS. Tegen 2042 bestaat de meerder-

heid van de Amerikaanse bevolking uit 30% Latino’s,

13% Afro-Amerikanen, 8% Aziaten en 5% ‘ande-

ren’. Als Barack Obama toch de nieuwe president

wordt, is hij de voorloper van dat nieuwe etnische

Amerika, al behoort hij tot de ‘anderen’. Dat zal

uiteraard een fikse weerslag hebben op de mentali-

teit en de politiek van de Amerikanen.

Al deze beschouwingen ten spijt, namen emotionele

thema’s lange tijd een belangrijke plaats in tijdens

de campagne: de dappere McCain die veertig jaar

geleden in Vietnam gevangen zat, de zwangere tie-

nerdochter van Sarah Palin, die zich eerder al fors

tegen abortus uitliet. Zij is het ideologische harnas

van McCain. En Obama is het raadsel: met kleur

maar zonder ervaring.

Tekst Miel Dekeyser

Zorgt Obama voor een nieuwe wind in het Witte Huis?

© B

elga

15

17

OKRA november 2008

16 17

OKRA november 2008

16

VRAAG EN AANBOD

■ Oude reclamefolders en

brochures

Het Archief van de XXste eeuw

zoekt reclamefolders en brochu-

res van auto’s, bestelwagens,

bussen en vrachtwagens uit de

jaren vijftig, zestig en zeventig.Lucas Vanclooster, 0478 23 72 25, lucas.vanclooster@vrt.be

■ Verjaardagskalenders

Waar kan ik verjaardagskalen-

ders vinden met alle maanden

op één blad en zonder vermel-

ding van een jaartal?Gilberte Moors, Martelaren-

laan 14 b5, 3500 Hasselt

■ Koffiemolens

Ik verzamel mechanische koffie-

molens uit grootmoeders tijd.

Wie kan me daarbij helpen?Hugo Van Steenvoort, Oostergeest 25 b1, 2180 Ekeren, 03 542 60 62, 0494 28 74 78, hugo.van.steenvoort@telenet.be

■ Radioamateur

Ooit was ik radioamateur en ik

heb nog steeds een YAESU -

F.T.7 in mijn bezit. Ik krijg hem

echter niet meer aan de praat.

Kan iemand helpen?Marcel Hoogewys, Bosschelweg 54, 3950 Bocholt, marcelhoogewys@hotmail.com

■ Op zoek

Ik zoek het boek Reisgids

Belgisch-Congo en Ruanda-

Burundi uitgegeven bij III

Directie Toerisme, Infor-Congo.Herman Stappers, Hollandse Tuin 8 b3, 2640 Mortsel, 03 449 78 44

■ Lourdes

Ik heb een boekje over Lourdes,

maar de eerste 18 blz. ontbre-

ken. Op blz. 19 gaat het als

volgt: ‘Lourdes in 1858. 1858,

het jaar der verschijningen…’.

Verder ontbreken ook nog blz.

153-154 en 179-182. Wie heeft

ook zulk boekje en kan me aan

de ontbrekende passages hel-

pen?Freddy Roosen, Tulpenlaan 12, 3510 Kermt, freddyroosen@tele2allin.be

■ Nieuwjaarsbrieven

Ik zoek nieuwjaarsbrieven uit de

oude doos, tekst alleen is ook

goed.Marie-Antoinette Werbrouck, Koning Boudewijnstraat 60, 8930 Lauwe, 056 41 67 01, antoinettewerbrouck@hotmail.com

■ België in de Tweede

Wereldoorlog

Ik zoek deel 6, De Kollaboratie

en deel 7, Het verzet van het

boek België in de Tweede Wereld-

oorlog uitgegeven in 1985 door

de Nederlandse boekhandel Ka-

pellen.Jan Van Dijck, Mechelse Steenweg 339, 2830 Blaasveld-Willebroek, 03 886 82 19

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële

aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook

op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine,

Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar

joke.callens@okra.be. Dank in naam van de lezers aan

wie reageert.

Vraag en aanbod■ Vertaling

Wie kan een sprookje over een

Catalaanse kantwerkster La

Puntaire in het Nederlands of

Frans vertalen?Frie Wuytack, Veldstraat 31, 2160 Wommelgem, 03 321 11 48, 0476 23 97 94

■ Tegels

Ik zoek lichtroze muurtegels uit

de jaren zestig-zeventig, liefst

vier tegels met rechte zijden en

drie met drie rechte zijden en

één afgeronde zijde. Merknaam

Ceramica Imola, formaat 15 x 15

en dikte 7 mm.Sylvain Nickmans, Albertstraat 10, 2018 Antwerpen, 03 239 35 58

■ Kerstkaarten

Ik verzamel kerstkaarten met

sneeuwmanmotief. Alle forma-

ten zijn goed.Marleen Smeets, Kruisheren-laan 14, 3500 Hasselt, marleen.smeets@myonline.be

■ Gedicht

Ik zoek het gedicht van Guido

Gezelle Vader, moeder krijg ik ’n

kruisje? Ook zoek ik de liedjes

Van achter de muur van het

oude klooster en De drie ruiter-

kes. Wie kan me helpen?Elza Geerts, Kapelstraat 65, 3550 Heusden-Zolder

■ Molen

Ik zoek een afbeelding van een

houten korenwindmolen die

stond in de wijk Kerkebos te

Ophasselt. Hij werd in 1848

gebouwd en in 1940 afgebroken

en was eigendom van de familie

De Turck.Gerarda Willems, Kaaistraat 23,

9800 Deinze, 09 381 55 55

17

OKRA november 2008

16 17

OKRA november 2008

16 17

■ Zangers

Ik verzamel alles in verband met

de Zangeres Zonder Naam, Will

Tura en Bobby Prins.Anny Peeters, Grote Baan 5, 2235 Hulshout

■ Rare streken

Op vrijdag 15 november 2007

zag ik op Canvas een aflevering

van het programma Rare stre-

ken. Het onderwerp was de

Gangesstroom in India. Heeft

iemand deze reeks opgenomen

op video of dvd?Jan Wouters, Lange Akker- straat 35, 2800 Mechelen, 015 26 25 90

■ Deurbel

Wie kan me aan een oude deur-

bel, type trekbel, helpen?Louis Huybrechts, Lierbaan 157, 2580 Putte, 015 75 69 56

■ Thuis

Wie kan me de tekst bezorgen

van de begintune van de één-

serie Thuis?Valère Goossens, Steenweg op Aalst 117, 9620 Zottegem, 09 356 71 51

■ Boek

Ik zoek Het grote patéboek,

geheimen van pasteien en terri-

nes.Michel De Backer, de.backer.michel@skynet.be

■ Westrem

Ik zoek informatie over de

gemeente Westrem, deelge-

meente van Wetteren.Cecilia De Winter, Fr. Baurstraat 5, 9000 Gent

■ Plaatje

Ik zoek een 45-toerenplaatje

met een Sintverhaaltje. Het gaat

over Ceciliaatje, dochter van de

torenwachter. De Sint was haar

vergeten. In dezelfde reeks

waren er ook plaatjes van

Roodkapje en De boze wolf en de

zeven geitjes.

Anita Van Ammel, Braambeierhoekstraat 3, 8340 Oostkerke-Damme, 050 62 60 73, 0477 26 79 38, vanammel.anita@telenet.be

■ Boerke Naas

Ik zoek de bestaande Latijnse

vertaling van het gedicht Boerke

Naas van Guido Gezelle. William Sierens, Motsenstraat 78, 9820 Merelbeke, william.sierens@pandora.be

■ Elisabeth

Ik zoek het gedicht van de

Heilige Elisabeth, het begint zo:

‘Op ’n koude winterdag, toen de

warburg alles sliep, sloeg

Elisabeth de weg in, die naar de

arme woonste liep.’ Kan iemand

me het volledige gedicht bezor-

gen?Maria Jacobs, Vinkestraat 11, 1981 Hofstade

■ Schilderij

Ik heb een schilderij van een

eerbiedwaardige heer, getekend

C.V. Lescrietter. Op de achter-

zijde staat op het raamwerk van

het schilderij geschreven: Comte

Joseph – Martin de la Ferté

Milon, dit Mignon 1842-1907. Kan

iemand me meer vertellen over

deze schilder en het schilderij?Wim Dedeurwaerder, Tramstraat 35, 8310 Assebroek, wimdedeurwaerder@hotmail.com

■ Muziek

Wie kan me de muziek bezorgen

van De herfst blaast op de horen.

De tekst van dit liedje werd

gepubliceerd in OKRA-magazine

van november 2007.Lieve Guillemyn, Beukenlaan 16, 8520 Kuurne, 056 35 51 32

■ Sigarenbanden

Ik zoek sigarenbanden en kist-

etiketten, liefst materiaal van

voor 1950 en geen Vlaamse

series. Alles over sigarenindu-

strie, folders, reclame en docu-

mentatie is ook welkom.Werner, 0475 83 64 19, werner@boesenco.be

■ Schilder

Ik bezit een schilderij van

E. Lagaert van 35 à 45 cm, met

als tekening een kerk en lage

huizen met strodak. Kan iemand

me vertellen over deze kerk en

de schilder?Lydie Voerman, Weefstraat 41, 9810 Eke-Nazareth, 09 385 61 86

■ Trilogie

Ik zoek het eerste deel van de

trilogie Het geslacht De Grano,

geschreven door Gerda Achen.

De titel is Ochtend in Budapest.Suzanne Palsterman, Bikschotelaan 242 b7, 2140 Borgerhout, 03 321 68 21

■ Reisverhalen

Ik zoek twee reisverhalen uit de

jaren ’69-’75, geschreven door

M. en L. De Smedt uit Blaasveld

en uitgegeven door de Vlaamse

toeristenbond. De titels zijn

Dwars door Azië en Dwars door

Europa.L. Franeeus, Smissenhoek 45, 9620 Zottegem, 09 360 48 70

■ Kerstbeelden

Ik zoek beelden voor onze kerst-

stal. Bij voorkeur Maria en Jozef,

maar andere zijn ook welkom.Willy Stulens, Waterpoelstraat 33, 1652 Alsemberg, willy.stulens@skynet.be

■ André, Stan en Gaston

Vijftig jaar geleden verongeluk-

ten André Dereze, Stany

Danneels en Gaston Lambrechts

tijdens een opdracht van de

internationale KAJ naar Congo.

Op 22 november 2008 vindt een

herdenking plaats in de abdij

van Keizersberg te Leuven. Na

de Mis om 14.30 uur volgt een

tentoonstelling over de KAJ en

het leven van André, Stan en

Gaston.

Wie documenten, persknipsels

of foto’s uit die tijd heeft, graag

een seintje aan Bert Verstraeten, 016 40 42 03 of albertverstraeten@hotmail.com

19

OKRA november 2008

18 19

OKRA november 2008

18

ACTUEEL

Nieuw decreet versterkt thuiszorgOnlangs stelde Steven Vanackere, Vlaams minister van Welzijn,

Volksgezondheid en Gezin het gloednieuwe Woonzorgdecreet voor. Dit

decreet tekent de krijtlijnen uit van het ouderenbeleid voor de komende

jaren. We vroegen de minister om een woordje uitleg.

Minister Vanackere: “We willen de professionele thuis-zorg versterken en ook mantelzorgers beter onder-steunen.”

Waarom was er een nieuw decreet nodig?

Minister Vanackere: “Het Woonzorgdecreet ver-

vangt zowel het Thuiszorgdecreet van 1998 als het

Ouderendecreet van 1985. Die waren aan herziening

toe, vandaag staan ouderen immers anders in het

leven dan tien of twintig jaar geleden. Ouderen willen

nu, nog meer dan vroeger, zo lang mogelijk zelfstan-

dig wonen en leven. Daarom willen we het professio-

nele zorgaanbod aan huis versterken en uitbreiden.

Vandaag nemen mantelzorgers vaak heel wat zorgta-

ken op zich. Maar wanneer de gezondheid achteruit

gaat en ouderen nog afhankelijker worden van profes-

sionele hulp en mantelzorges, wordt het vaak moeilijk

om nog thuis te blijven wonen. Betere thuiszorg zou

de stap naar het rusthuis kunnen uitstellen.

Het Woonzorgdecreet richt zich tot alle mensen die

zorg nodig hebben. Vaak zijn dit ouderen, maar dat is

niet noodzakelijk zo. Wel maken we in het decreet een

onderscheid tussen voorzieningen die zich uitsluitend

tot ouderen richten en andere instellingen. De leef-

tijdsgrens voor deze eerste voorzieningen trekken we

op tot 65 jaar. Uiteraard zijn er enkele uitzonderingen

op deze regel.”

Wat zijn de doelstellingen van het nieuwe

decreet?

Minister Vanackere: “Omdat ouderen steeds meer

uiteenlopende zorgwensen hebben, willen we het

zorgaanbod sterk variëren. Zo zullen we nieuwe zorg-

vormen creëren die het makkelijker maken om thuis

te blijven. Voorbeelden hiervan zijn aanvullende thuis-

zorg, herstelverblijf, nachtopvang en opvang in gast-

gezinnen. We willen ook de samenwerking stimuleren

tussen de verschillende diensten die zorg aanbieden.

En we willen rusthuizen en serviceflats ombouwen tot

moderne voorzieningen waar mensen graag naar ver-

huizen. De dagelijkse praktijk in rust- en verzorgings-

19

OKRA november 2008

18 19

OKRA november 2008

18

Nieuw decreet versterkt thuiszorgtehuizen moet nauwer aansluiten bij de wensen en

verwachtingen van ouderen. Ten slotte willen we met

dit decreet de sociale samenhang bevorderen en zo de

eenzaamheid bij ouderen verminderen.”

Mantelzorgers nemen vandaag heel wat zorg-

taken voor hun rekening. Gaat u hen beter

ondersteunen?

Minister Vanackere: “Ja, dat is een van de doelstel-

lingen van het nieuwe decreet. We zullen een nieuw

kader uittekenen voor de gastopvang en de oppas

door vrijwilligers. En we willen ook andere manieren

van tijdelijke opvang beter uitbouwen zodat mantel-

zorgers de tijd hebben om op adem te komen. Ook

met een betere doorstroming van informatie en vor-

ming op hun maat willen we mantelzorgers beter

ondersteunen. Aan een financiële vergoeding denken

we echter niet. Daarvoor bestaan andere instrumen-

ten zoals de Vlaamse zorgverzekering en het per-

soonsgebonden budget.”

Hoe wilt u de professionele thuiszorg verster-

ken?

Minister Vanackere: “We willen het professionele

zorgaanbod aan huis niet enkel versterken maar ook

uitbreiden. Zo zullen we gezinszorg en aanvullende

thuiszorg samenbrengen. Bij aanvullende thuiszorg

denken we aan poets- en karweidiensten en oppas-

hulp. Hoeveel extra middelen we kunnen uittrekken

voor de professionele zorg, kan ik nog niet zeggen. De

begrotingsbesprekingen zijn nog volop aan de gang

en we willen de mogelijkheden eerst grondig bestude-

ren. Met dit decreet willen we trouwens een kader

voor de toekomst ontwikkelen. Hoe dit concreet wordt

ingevuld, zal pas de komende jaren duidelijk worden.

Dat hangt ook af van de beschikbare middelen.”

U lanceert ook assistentiewoningen. Wat moe-

ten we daaronder verstaan?

Minister Vanackere: “Dat zijn woningen die zorg

met sociale contacten combineren. Meer dan in de

huidige serviceflats, wordt er aandacht besteed aan

zorg. Die wordt trouwens op maat van de bewoner ter

beschikking gesteld. Ze wordt opgedeeld in verschil-

lende pakketten waaruit de bewoner een of meerdere

pakketten kan kiezen. We zullen ook een belangrijk

sociaal luik koppelen aan de assistentiewoningen. Zo

voorzien we groepsactiviteiten en een ruimte waar

bewoners gezamenlijk kunnen eten als ze dat willen.

Assistentiewoningen kunnen daardoor een oplossing

zijn voor ouderen die eenzaam zijn en thuis wonen

maar niet naar een rusthuis kunnen omdat ze daar-

voor niet voldoende zorg nodig hebben. We zullen

trouwens ook streven naar samenwerking met het

lokale verenigingsleven. Uiteraard denken we daarbij

aan OKRA.”

Ook voor de rusthuizen hebt u heel wat nieuws

in petto.

Minister Vanackere: “Ja, bestaande rusthuizen zul-

len evolueren naar woonzorgcentra. We willen rust-

huizen de kans geven om te specialiseren en zich bij-

voorbeeld enkel te richten op dementerende bejaar-

den, nog meer dan ze dat nu doen. Maar we willen ook

dat de woonzorgcentra hun deuren open zetten voor

ouderen die nog thuis wonen. Ook zij zouden bijvoor-

beeld naar een activiteit in het rusthuis moeten kun-

nen komen. Bepaalde zorg- of dienstverlening van het

rusthuis moet ter beschikking staan van ouderen die

nog thuis verblijven. Uiteraard moet dat gebeuren in

nauw overleg met de georganiseerde thuiszorgdien-

sten. Deze diensten zullen trouwens de kans krijgen

om een aantal zorgtaken op te nemen in het woon-

zorgcentrum.”

Blijft de zorgfactuur betaalbaar voor ouderen?

Minister Vanackere: “Dat is een van onze voor-

naamste bekommernissen. Vandaag is de bijdrage die

zorgbehoevenden betalen aan gezinszorg gekoppeld

aan het inkomen. We willen dit systeem uitbreiden tot

alle thuiszorgvoorzieningen. We moeten er ook voor

zorgen dat de woonzorgcentra betaalbaar blijven voor

de bewoners en de gebruikers ervan. Daarom zullen

we Vlaamse subsidies voor de centra koppelen aan

hun financiële toegankelijkheid. Er blijven nog heel

wat uitdagingen in de ouderenzorg.”

Tekst Nele Joostens

OKRA-CLUB

OKRA-clubs zijn ons kloppende hart. Dit keer trekken we naar Gent, naar Jan Coppens

(69) en ‘zijn’ pc-club. Elke maandagnamiddag vind je de computeraars in de zaal van

Seleskest. “We surfen ook dat het een lieve lust is. En dit alles voor een prikje!”

“Van thuis uithoud ik de lijn

in het oog!”

Jan Coppens: “Gelukkig zet een professionele en enthousiaste ploeg vrijwilligers zich in voor de pc-club.”

OKRA november 2008

20

Jan is clubverantwoordelijke. Hij werkte tot voor

enkele jaren voor de personeelsdienst van het OCMW

van Gent. In de laatste fase van zijn actieve loopbaan

startte hij de personeelsdienst van het Jan

Palfijnziekenhuis op.

Jan Coppens: “Daar haalde ik de computermosterd.

Je hebt mensen die, eens met pensioen, geen pc meer

aanraken. Maar je hebt er ook - en daar hoor ik duide-

lijk bij - die er nooit genoeg van krijgen. Ik ben op een

wat eigenaardige manier bij OKRA, in 2000 heetten we

nog KBG, terechtgekomen. De verbondsvoorzitter

vroeg me op een mooie dag of ik huisfotograaf wilde

worden. Foto’s maken tijdens sport- en andere evene-

menten van het verbond, dat zag ik wel zitten.

Natuurlijk kwam van het een het ander. Enkele maan-

den later hoorde ik dat het verbond aan mensen die

ooit een pc-cursus hadden gevolgd, een stuk nawer-

king, dienstverlening wilde bieden. Dat was net wat ik

zocht! Mensen met het pc-virus coachen en de kans

geven om te blijven oefenen, te blijven surfen. Dus

gingen we op zoek naar computers en een lokaal. Die

vonden we vrij snel. Het enige probleem was dat we na

elke clubbijeenkomst het materiaal weer in de kast

moesten stoppen en dus ook alles ‘afbreken’. Je had

me soms moeten bezig horen als ik weer eens de ver-

keerde muis aan de verkeerde pc wilde koppelen. Dat

is niet voor publicatie vatbaar!”

Seleskest

“Gelukkig vonden we intussen een echt clublokaal. In

de parochie Seleskest (Heilig Kerst in het Gents). Hier

hangt nu een plaatje aan de deur: OKRA-computer-

club, zoals het hoort dus. En voor ons materiaal heb-

ben we een aparte ruimte.

Onze club hangt niet aan één bepaald trefpunt vast.

We werken wat je bovenlokaal kan noemen. Hier

komen mensen uit heel Gent, uit alle trefpunten.

Nieuwelingen, en dat gebeurt meer dan eens, vragen

we waar ze het liefst lid worden. Ze kiezen dan een

trefpunt in hun buurt, of een trefpunt met een aanbod

dat hen leuk lijkt.

Bij ons kan je zowel een middag komen surfen als je

pc-problemen voorleggen. Ook interessante uiteen-

zettingen staan op het programma. We leggen voor de

keuze van de onderwerpen ons oor te luisteren bij de

deelnemers. Fotobewerking is erg in trek.

In het begin hadden we gratis internet via sponsoring

door een paar providers, maar vorig jaar haakten deze

af. De deelnameprijs is bijzonder laag. Surfers betalen

1 euro voor een namiddag, voor een voordracht vra-

gen we aan OKRA-leden 1 euro. Niet-leden betalen

2 euro.”

Apart maar toch samen

“Gelukkig zet een professionele en enthousiaste ploeg

vrijwilligers zich in voor de pc-club. Zo mogen we reke-

nen op een gepensioneerd schrijnwerker die de inrich-

ting van het clublokaal verzorgt, een ex-bankbediende

die de centen beheert. En dan zijn er nog de begelei-

ders die de voordrachten geven en de surfers bijstaan.

Het zijn zelf 55-plussers en dus een zegen op het vlak

van het tempo! Zij beluisteren ook de wensen van de

deelnemers zodat we kort op de bal kunnen program-

meren. Heel erg in trek is de info over gratis down-

loadbare programma’s om virussen buiten te houden,

foto’s te bewerken…

Voor de gewone clubbijeenkomsten verwelkomen we

elke week minstens tien enthousiastelingen. Wie dat

wil, brengt een eigen laptop mee en kan via het draad-

loze netwerk aan de slag. We zien hier mannen en

vrouwen, jong en oud. Het oudste clublid is 85 en

schaakt via het net, maar doet dat nu wel van thuis uit.

De verplaatsingen wegen te zwaar. De uiteenzettingen

trekken keer op keer rond de dertig geïnteresseerden.

Je hoort wel eens dat de pc en het internet alleen indi-

vidualisten aanspreekt. Wat ik hier meemaak, toont

toch iets anders. Ik zie dat mensen elkaar ook buiten

de club ontmoeten en helpen. De grootste zorg blijft

het vinden van goede begeleiders, dus wie zich geroe-

pen voelt…

Ja, ik ben er constant mee bezig. Ook thuis als er geen

clubbijeenkomsten zijn. Ik houd alles goed in het oog.

Van thuis uit kan ik zien wat er op onze lijn gebeurt.

En als er beweging is op andere dagen dan op maan-

dag, is er ingebroken!”

Gulle provider gezocht!

“Mijn droom? Een provider vinden die gratis internet

levert. En nog een droom? Kinderen en kleinkinderen

die de ouwe pc aan ma, pa, oma, opa doorgeven, met

een paar gratis lessen erbij om wegwijs te geraken in

dat ding. Dat is vaak het zetje dat 55-plussers nodig

hebben om de digitale wereld te leren smaken!”

Tekst Lieve Demeester

Foto’s Emy Elleboog

Iets voor jou?

Ben je verslingerd aan je pc en aan het internet? En wil je

je passie met andere 55-plussers delen? Door hen te bege-

leiden? Misschien ben jij de vrijwilliger waar je trefpunt

naar op zoek is! Spreek er eens over met je bestuurslid.

Een heuse pc-club opstarten is voor een trefpunt niet altijd

haalbaar. Maar er zijn andere mogelijkheden. Een pc-hoek-

je tijdens de kaart- of creanamiddag. Een pc-fanaat die

helpdesk speelt voor de leden. Vraag naar het aanbod!

Meer info over de Gentse pc-club?

Surf naar www.okra.be/middenvlaanderen, klik door naar

‘activiteiten’ en je ziet meteen ‘computerclub’!

21

Waar leren plezierig is...

ruimte voor een goed levenHet is voldoende aangetoond, wonen in een “serviceflat” is een garantie op een veilig, gezond én zorgzeker leven.Laat u even meenemen in de gelukkige wereld van armonea. De grootste familiale organisatie voor erkende seniorenvoorzieningen in ons land.

Hoewel de serviceflats ruim twintig jaar bestaan is er toch nog verwarring. Vooralle duidelijkheid: een rustoord (RVT) is een woonplaats voor hulpbehoevendesenioren die nood hebben aan permanente zorg en verpleging. Het betreft ongeveer 3% van de senioren. Een geluk dat deze woonvorm bestaat!

Serviceflats zijn echter wooncomplexen waar absoluut zelfstandig wordt ge-woond op een privaat appartement en waar men naast de gemeenschappelijkebasisdiensten à la carte beroep kan doen op allerhande comfort en zorgdiensten.De serviceflats worden steeds populairder bij de moderne senior, die terecht privacy, comfort en professionaliteit vraagt.

Maar er is een verschil tussen de serviceflats!Sommigen lijken echt op een rustoord, anderen bieden te weinig omkadering!

Dan is er tijd voor “armonea”, de grootste familiale organisatie inzake woon-voorzieningen voor senioren. In de serviceflats (ook wel serviceresidenties of soms seniories genoemd) van armonea wordt méér geboden dan de minimumnormen!We zijn er voor die senioren die nèt dat tikkeltje meer willen om echt te kunnen genieten van een zorgeloos, gelukkig lang leven.

Zelfstandig, standingvol wonen is het absolute uitgangspunt. De diensten wordengeleverd op maat. Maar één ding staat vast: de grote tuin hoeft u niet zelf te onderhouden.

Service Residentie MOLENBERGOude Zandstraat 34 - 9120 BEVEREN Tel.: 03/750.11.11 molenberg@restel.be

Residentie ELSDONCKKlaproosstraat 78 - 2610 WILRIJKTel.: 03/820.17.40elsdonck@restel.be

Seniorie VAN RIJSWIJCKLange Lozanastraat 2332018 Antwerpen - Tel.: 03/237.11.57vanrijswijck@restel.be

Service Residentie LINDENHOFZilverlindendreef 21 - 2950 KAPELLENTel.: 03/665.00.96lindenhof@restel.be

Residentie TEN EECKHOUTE Garenmarkt 10 - 8000 BruggeTel.: 050/33.30.86teneeckhoute@restel.be

Service Residentie BERKENHOFDaverlostraat 170 - 8310 BRUGGE-ASSEBROEK - Tel.: 050/35.11.08 - berkenhof@restel.be

Résidence MAYFLOWERDerbystraat 20 - 9051 SINT-DENIJS-WESTREM - Tel.: 09/221.06.99mayflower@restel.be

Service Residentie POPULIERENHOFPopulierenlaan 10 - 3001 HEVERLEE-LEUVEN - Tel.: 016/20.14.64 populierenhof@restel.be

armonea… beter is er niet

een serviceflat is geen rustoordHet klinkt misschien zelfverzekerd, maar het is de realiteit. De serviceflats van“armonea” behoren bij de besten van het land. Ga er even langs, snuif de sfeer,spreek met de bewoners en ga dan vergelijken.

Gegarandeerde veiligheid, personenzorg op maat, professionele huishoudelijkeondersteuning indien gewenst én een lekker en gezonde keuken op vrije basis. Dit alles begeleid door een standingvol en gedienstig team van medewerkers.

Overtuig uzelf!� Persoonlijke rondleidingen op aanvraag� “Proef”-verblijven mogelijk in sommige residenties� Informatie op aanvraag� Mogelijkheid tot vrijblijvende uitnodiging in het restaurant� Rechtstreeks contact met de directeur in elke residentie

Seniors for seniors Kabondo for everAlle residenties van ‘armonea’ steu-nen het seniorenproject in Kabondo/Kenia. Met een bescheiden bijdragehelpen we het leven van de dikwijlsverlaten senioren wat aangenamerte maken.

We werken daarvoor samen met de fantastische organisatieNYAKACHIENG KABONDO VZWVerneem er meer over:www.kabondoforever.org

NyakachiengKabondovzw

A030_ADV_OKRA_420x297_NL_V4:1 10-10-2008 11:03 Pagina 1

ADVERTENTIE

ruimte voor een goed levenHet is voldoende aangetoond, wonen in een “serviceflat” is een garantie op een veilig, gezond én zorgzeker leven.Laat u even meenemen in de gelukkige wereld van armonea. De grootste familiale organisatie voor erkende seniorenvoorzieningen in ons land.

Hoewel de serviceflats ruim twintig jaar bestaan is er toch nog verwarring. Vooralle duidelijkheid: een rustoord (RVT) is een woonplaats voor hulpbehoevendesenioren die nood hebben aan permanente zorg en verpleging. Het betreft ongeveer 3% van de senioren. Een geluk dat deze woonvorm bestaat!

Serviceflats zijn echter wooncomplexen waar absoluut zelfstandig wordt ge-woond op een privaat appartement en waar men naast de gemeenschappelijkebasisdiensten à la carte beroep kan doen op allerhande comfort en zorgdiensten.De serviceflats worden steeds populairder bij de moderne senior, die terecht privacy, comfort en professionaliteit vraagt.

Maar er is een verschil tussen de serviceflats!Sommigen lijken echt op een rustoord, anderen bieden te weinig omkadering!

Dan is er tijd voor “armonea”, de grootste familiale organisatie inzake woon-voorzieningen voor senioren. In de serviceflats (ook wel serviceresidenties of soms seniories genoemd) van armonea wordt méér geboden dan de minimumnormen!We zijn er voor die senioren die nèt dat tikkeltje meer willen om echt te kunnen genieten van een zorgeloos, gelukkig lang leven.

Zelfstandig, standingvol wonen is het absolute uitgangspunt. De diensten wordengeleverd op maat. Maar één ding staat vast: de grote tuin hoeft u niet zelf te onderhouden.

Service Residentie MOLENBERGOude Zandstraat 34 - 9120 BEVEREN Tel.: 03/750.11.11 molenberg@restel.be

Residentie ELSDONCKKlaproosstraat 78 - 2610 WILRIJKTel.: 03/820.17.40elsdonck@restel.be

Seniorie VAN RIJSWIJCKLange Lozanastraat 2332018 Antwerpen - Tel.: 03/237.11.57vanrijswijck@restel.be

Service Residentie LINDENHOFZilverlindendreef 21 - 2950 KAPELLENTel.: 03/665.00.96lindenhof@restel.be

Residentie TEN EECKHOUTE Garenmarkt 10 - 8000 BruggeTel.: 050/33.30.86teneeckhoute@restel.be

Service Residentie BERKENHOFDaverlostraat 170 - 8310 BRUGGE-ASSEBROEK - Tel.: 050/35.11.08 - berkenhof@restel.be

Résidence MAYFLOWERDerbystraat 20 - 9051 SINT-DENIJS-WESTREM - Tel.: 09/221.06.99mayflower@restel.be

Service Residentie POPULIERENHOFPopulierenlaan 10 - 3001 HEVERLEE-LEUVEN - Tel.: 016/20.14.64 populierenhof@restel.be

armonea… beter is er niet

een serviceflat is geen rustoordHet klinkt misschien zelfverzekerd, maar het is de realiteit. De serviceflats van“armonea” behoren bij de besten van het land. Ga er even langs, snuif de sfeer,spreek met de bewoners en ga dan vergelijken.

Gegarandeerde veiligheid, personenzorg op maat, professionele huishoudelijkeondersteuning indien gewenst én een lekker en gezonde keuken op vrije basis. Dit alles begeleid door een standingvol en gedienstig team van medewerkers.

Overtuig uzelf!� Persoonlijke rondleidingen op aanvraag� “Proef”-verblijven mogelijk in sommige residenties� Informatie op aanvraag� Mogelijkheid tot vrijblijvende uitnodiging in het restaurant� Rechtstreeks contact met de directeur in elke residentie

Seniors for seniors Kabondo for everAlle residenties van ‘armonea’ steu-nen het seniorenproject in Kabondo/Kenia. Met een bescheiden bijdragehelpen we het leven van de dikwijlsverlaten senioren wat aangenamerte maken.

We werken daarvoor samen met de fantastische organisatieNYAKACHIENG KABONDO VZWVerneem er meer over:www.kabondoforever.org

NyakachiengKabondovzw

A030_ADV_OKRA_420x297_NL_V4:1 10-10-2008 11:03 Pagina 1

INFO

Langer thuis dankzij PASZo lang mogelijk thuis blijven. Dat wil iedereen.

Dankzij goede mantelzorgers en voldoende

professionele hulp, kan deze wens werkelijkheid

worden. Een onontbeerlijk hulpmiddel daartoe is

het persoonlijk alarm, het PAS.

Augusta is 87 en woont nog zelfstandig hoewel ze

heel wat hulp nodig heeft. Zich alleen wassen en aan-

kleden, lukt niet langer. Ook koken, afwassen en

poetsen kan ze niet meer. “Ik woon vlakbij, maar als

ik alle zorgtaken op mij zou nemen, kan ik niets

anders meer doen”, zegt dochter Rita. “Daarom heb-

ben we voor een andere oplossing gekozen.

’s Morgens komen verpleegsters van het Wit-Gele

Kruis langs om moeder te wassen en aan te kleden.

En elke middag komen de meisjes van Familiehulp

over de vloer. Zij koken en poetsen. Terwijl mijn moe-

der geniet van haar warme maaltijd, doen zij de

afwas. En ’s avonds komen er opnieuw verpleegsters

om moeder klaar te maken om naar bed te gaan. Ze

kan zich niet meer zelf omkleden sinds ze zes jaar

geleden zwaar ten val kwam. Toen brak ze beide

schouders. Sindsdien loopt ze met een looprekje.

Uiteraard beperkt dat haar bewegingsvrijheid.”

Altijd hulp

Sinds begin dit jaar maakt Augusta ook gebruik van

het mobiele persoonlijke alarmsysteem van de CM.

Dat is een gsm waarmee ze rechtstreeks in contact

komt met een alarmcentrale als ze hulp nodig heeft.

Die is altijd bereikbaar. Rita: “Voor ons is dat ideaal.

Moeder had geen telefoon waardoor ze geen oud

PAS kon gebruiken, daarvoor heb je immers een

vaste telefoonlijn nodig. Nu gebruikt ze een gsm. Ze

weet dat ze op de rode knop op de achterzijde moet

drukken als er iets mis is.” Als Augusta haar PAS

gebruikt, zal iemand van de alarmcentrale haar vra-

gen wat er aan de hand is en onmiddellijk Rita verwit-

tigen. Is Rita er niet, belt de alarmcentrale naar de

tweede in de rij, de buurvrouw. Is zij er ook niet,

wordt de schoonzoon verwittigd. Zo kan Augusta er

zeker van zijn dat ze altijd hulp krijgt als ze valt of

onwel zou worden.

Goed gevoel

“Tot nu toe hebben we het alarmsysteem nog niet

nodig gehad. Maar het geeft ons wel een goed gevoel.

Vroeger had moeder een belletje waarmee ze ons kon

verwittigen, maar als wij weg waren, had dat geen

zin. We leggen de gsm nu altijd binnen handbereik:

op het tafeltje naast haar zetel en ’s avonds naast

haar bed”, legt Rita uit.

Het mobiele PAS zoals Augusta het gebruikt, is trou-

wens nieuw. Een belangrijk voordeel is dat de reik-

wijdte voortaan onbeperkt is. Augusta kan het overal,

ook buitenshuis, gebruiken. Dat was met het oude

systeem niet mogelijk. Het zendertje werkte niet op

meer dan een tiental meter van huis. Rita: “Dankzij

het PAS zijn we gerust. Ik ga regelmatig bij mijn moe-

der langs en er zijn ook vaak verpleegsters of help-

sters, maar nu zijn we er zeker van dat hulp vlakbij is

ook als ze toch alleen is.”

Tekst Nele Joostens

Foto Joost De Bock

Info over het (mobiele) PAS krijg je in het

CM-kantoor of lees je op www.cm.be.

Augusta en Rita: een veilig PAS-gevoel.

OKRA november 2008

24

OKRA IN POLEN

25

Ziekenfonds in de stijgersDat ziekenfondsen dokterskosten terugbetalen is algemeen bekend. Maar dat ze ook

actief zijn in het buitenland en er helpen andere ziekenfondsen op te richten, is veel

minder geweten. De CM ondersteunt het ziekenfonds Flandria in Polen en helpt er een

ouderenorganisatie op te richten.

dat de geneesmiddelen in hun land te duur waren.

De terugbetaling ervan was beperkt. Daarom start-

ten we zelf met een sociale apotheek. Leden van het

ziekenfonds genieten een korting van 10 tot 20%.

Flandria doet ook aan voorlichting. Zo geeft het

ziekenfonds aan dat ook Poolse geneesmiddelen

werken. Die zijn vaak veel goedkoper dan de inge-

voerde westerse medicijnen.”

Uitleen

“We merkten ook dat er een groot te kort was aan

allerhande revalidatiemateriaal. Noodzakelijke spul-

len waren amper te vinden in Polen. Aanvankelijk

voerden we het materiaal aan vanuit België en

Flandria zette een uitleendienst op in Polen. Die was

heel succesvol. Nu hebben we enkele winkels waar

we zowel medisch materiaal als allerlei wellnesspro-

ducten verkopen. Uiteraard blijven we onze sociale

reflex behouden. Zo geven we informatie en advies

over verstrekkers, sociale rechten, ngo’s en van-

zelfsprekend ook over het revalidatiemateriaal dat

we aanbieden. De winkels zijn nu de draaischijf van

de werking van Flandria.”

Jean-Pierre Descan is al jaren thuis in Polen. Hij

reist regelmatig naar het Oosten en volgt er het

project Flandria van dichtbij op. “Hoe de CM in Polen

terecht is gekomen? Dat is een lang verhaal. In het

begin van de jaren negentig werkten verschillende

ngo’s in Polen rond democratisering en Europese

integratie. De val van de Berlijnse muur was nog

maar net een feit. Omdat de nadruk steeds meer

kwam te liggen op gezondheidszorg, raakte ook de

CM bij de projecten betrokken. In 1995 ging een

werkgroep van start die op lokaal vlak wilde nagaan

hoe zij het mutualisme konden realiseren in Polen.

De Belgische sociale zekerheid werd daarbij als uit-

gangspunt genomen.”

Jean-Pierre Descan: “Intussen boekte de werk-

groep heel wat resultaten en zetten we een heus

ziekenfonds op poten. We doopten het Flandria,

Association of Mutual Help. Met de naam willen de

Polen de band met Vlaanderen duidelijk maken

maar willen ze vooral de verbondenheid in de kijker

zetten. Intussen is het ziekenfonds actief op ver-

schillende terreinen. Al snel constateerden de Polen

Naar het voorbeeld van Kazou, de jeugddienst van de CM, richtte Flandria een actieve jongerenwerking op.

OKRA IN POLEN

Vrijwilligers

Jean-Pierre Descan: “Een derde pijler van onze

werking, is de thuisverpleging. Ook deze activiteit is

gegroeid vanuit een typisch Poolse situatie. Vroeger

verbleven patiënten er lange tijd in het ziekenhuis.

Maar de ziekenhuissector werd gerationaliseerd en

de opnametermijn daalde aanzienlijk. Er was echter

geen nazorg voorhanden. Deze behoefte probeert

Flandria in te vullen. Intussen gaat onze aandacht

verder dan enkel nazorg. We zijn ook bekommerd om

niet-medische problemen en trachten met vrijwilli-

gers langdurig zieken te bereiken. De vrijwilligers-

werking is trouwens een aspect dat ons onderscheidt

van andere organisaties in Polen. Dat land kent geen

sterke vrijwilligerstraditie. Tijdens het communisme

moesten Polen verplicht vrijwilliger worden. Vandaar

dat deze formule vandaag weinig bijval kent. Maar

Flandria slaagde er wel in een uitgebreide vrijwilli-

gerswerking op poten te zetten. We werken rond

verschillende doelgroepen: jongeren, langdurig zie-

ken en sinds kort ook ouderen. Voor en met jongeren

organiseren we speelpleinwerking en vakanties.

Tijdens het schooljaar leggen we ons toe op kinderen

met familiale en sociale problemen. We organiseren

allerhande activiteiten in een eigen lokaaltje. Daar-

voor werken we trouwens samen met de scholen, de

lokale autoriteiten en de politie.”

Integratie

Jean-Pierre Descan: “Voor langdurig zieken heb-

ben we ook een specifieke werking uit de grond

gestampt. Net zoals Ziekenzorg CM leggen vrijwilli-

gers huisbezoeken af en gaan ze samen naar de film

of organiseren ze een gezellige namiddag. Onze

meest bijzondere activiteit is de Spartakiade. Een

keer per jaar brengen we 2 000 gezonde jongeren en

mensen met een langdurige ziekte of een handicap

Flandria in Polen

■ Flandria is geen verzeke-

raar, noch een charitatie-

ve instelling. Het is een

vereniging voor onderlinge

hulp. Leden ontvangen

geen steun maar hebben wel

enkele rechten dankzij hun lid-

maatschap. Zo kunnen ze hun

geneesmiddelen aan een voordelige

prijs kopen, kunnen ze terecht bij een aantal

zorgverleners met wie Flandria prijsafspraken maakt en kunnen

ze revalidatiemateriaal voordelig huren en kopen. Flandria heeft

bovendien een uitgebreide vrijwilligerswerking voor jongeren,

langdurig zieken en personen met een handicap. Er zijn concrete

plannen om ook een werking voor ouderen uit te bouwen.

■ Flandria ging van start in oktober 1997.

■ Flandria is actief in de regio’s Kujawski Pomorski, Wielkopolska

en Pomorska, samen vormen ze een gebied even groot als

België.

■ Flandria telt 10 000 leden en 25 000 rechthebbenden.

■ Het lidgeld bedraagt 4 euro per jaar voor een individu en 7 euro

voor een gezin.

■ Flandria stelt 45 personeelsleden te werk.

Polen? Polen!

Polen wordt in het westen begrensd door Duitsland, in het zuiden

door Tsjechië en Slowakije, in het oosten door Litouwen, Wit-Rusland

en Oekraïne en in het noorden door de Oostzee en Rusland. Polen telt

38,5 miljoen inwoners maar het land kent een lichte bevolkingsdaling

omwille van een laag geboortecijfer en een hoge emigratie. De

gemiddelde Poolse levensverwachting is 71,4 jaar voor mannen en

79,6 jaar voor vrouwen. Sinds eind 2005 is Lech Kaczynski president

van Polen.

Net zoals in België wordt de Poolse sociale zekerheid voor het groot-

ste deel gefinancierd vanuit de sociale bijdragen die ingehouden

worden op het brutoloon van werknemers. Dit bedrag wordt aange-

vuld met een bijdrage van de werkgevers. Het Poolse sociale zeker-

heidsfonds, het ZUS, int de sociale bijdragen en keert vergoedingen

uit voor pensioenen, gezondheidskosten, arbeidsongeschiktheid en

werkloosheid. Maar dit volstaat niet om de algemene sociale zeker-

heid te garanderen. De pensioenen zijn immers laag in vergelijking

met de stijgende levensduurte. Daarom doen vele mensen aan pen-

sioensparen bij een van de vele private verzekeraars.

Voor medische zorgen betaalt de patiënt in principe niets bij een

gecontracteerde zorgverstrekker. Dit zijn medici die een contract

afsluiten met de publieke ziekteverzekering. Zij krijgen een vast

bedrag voor hun geleverde diensten. De patiënt hoeft geen remgeld

te betalen. Voor diensten die niet door de publieke ziekteverzekering

worden gecontracteerd, moet de patiënt wel het volledige bedrag

betalen. Omdat de publieke ziekteverzekeraars kampen met een

tekort aan middelen, stijgen de kosten voor de patiënt sterk. Oud of

ziek worden, is een dure zaak in Polen.

OKRA november 2008

De winkels werden de draaischijven van Flandria: leden kunnen er terecht voor revalidatiemateriaal maar ook voor allerhande informatie. Vele vrijwilligers engageren zich langs deze weg.

26

“Mensen samenbrengen.”

Ineza Sikorska is al enkele jaren directeur van Flandria.

Ze heeft de vereniging zien groeien en merkt elke dag

wat het ziekenfonds betekent voor zijn leden.

Ineza Sikorska: “Toen we van start gingen met Flandria, was er

geen ziekteverzekering in Polen. Daarom wilden we de kwaliteits-

volle medische zorg toegankelijker maken ook voor wie niet rijk

was. Zo maakten we afspraken met medici. Nu is de algemene

ziekteverzekering een feit maar de hiaten blijven groot.

Geneesmiddelen bijvoorbeeld, zijn duur. Daarom informeren we

onze leden over goedkope alternatieven en werken we samen met

andere Europese verenigingen om zo de prijs te drukken.”

Vrijwilligers“We merken steeds weer dat ouderen, langdurig zieke mensen en

personen met een handicap uit de boot vallen bij de maatregelen

die de overheid neemt. We proberen deze groepen uit hun huis te

krijgen en hen te betrekken bij de maatschappij. Uniek is dat we alle

generaties aanspreken: zowel jongeren als ouderen, zieken als

gezonden. Dat is voor ons het belangrijkst: dat we ons kunnen

inzetten voor elkaar en dat we mensen uit hun isolement halen.”

“Voor ons is het Belgische voorbeeld belangrijk. Je kunt moeilijk

elke keer opnieuw het warm water uitvinden. Maar we geven wel

een eigen karakter aan onze werking, we zijn niet louter een kopie

van de CM. Dat kan ook niet, Polen is België niet. Maar dankzij de

Belgische steun staan we veel sterker. Nu kunnen we gesprekken

voeren met de overheid. We merken dat hun ingesteldheid lang-

zaam verandert, ze krijgt stilaan oog voor de meest kwetsbare

groepen.”

Moed“Of we het verschil kunnen maken? Ik denk het wel. Dat illustreert

het verhaal van een van onze leden. Ze lijdt aan de ziekte van

Parkinson en kwam niet meer buiten. Ze had nergens nog zin in,

was zelfs een beetje levensmoe. Een van onze leden heeft haar

aangesproken en nu is ze een heel

actieve vrijwilligster. Ze is zelfs leid-

ster van de andere vrijwilligers

en is op al onze evenementen

aanwezig. Altijd staat ze op

de barricades en probeert ze

anderen te motiveren.

Onlangs ontvingen we een

kaartje van haar uit de

Verenigde Staten. Ze was er

familie gaan opzoeken. Ja, zij

heeft de moed helemaal terugge-

vonden. Zulke verhalen geven ons

de kracht verder te werken.”

samen. Zo’n 700 onder hen zijn mensen met een

handicap die in een instelling verblijven. Voor hen

wordt op medisch en praktisch vlak veel gedaan,

maar ze worden ver van de samenleving gehouden.

Ze verblijven in instellingen op het platteland. Tijdens

de Spartakiade komen we als grote groep naar bui-

ten en organiseren we sport- en spelactiviteiten in de

stad, zichtbaar voor iedereen. Omdat zowel onze

werking voor jongeren als die voor langdurig zieken

hierbij betrokken is, wordt de integratie tussen alle

lagen van de bevolking en tussen de deeltakken van

Flandria nog bevorderd. Mensen samenbrengen, dat

is de essentie van onze werking. Tijdens de

Spartakiade tonen we dat ook aan de buitenwereld.”

Ouderen

“Onlangs hebben we beslist ook een werking voor

ouderen op te starten. Om deze vereniging op poten

te zetten, werken we nauw samen met OKRA-Gent.

We gaan na welke organisaties in Polen al een aan-

bod hebben voor gepensioneerden en bekijken welke

inbreng OKRA kan hebben. De Poolse gepensioneer-

den zijn het grootste slachtoffer van de omwenteling.

Hun situatie is vaak heel schrijnend. Twintig jaar

geleden leidden zij een beschermd leven. Ze genoten

een goed pensioen en woonden vaak in bij hun kin-

deren en kleinkinderen. Nu vertrekken de kinderen

uit het ouderlijk huis als ze zelf een gezin stichten.

Ouderen blijven dikwijls eenzaam achter. Bovendien

is hun pensioen erg laag, het volstaat niet om rond

te komen. Als ze het nog kunnen, gaan gepensio-

neerden op zoek naar een bijverdienste. Of ze doen

een beroep op hun familie. Flandria heeft ouderen

zeker heel wat te bieden. We kunnen financieel

advies geven en hen samenbrengen zodat de een-

zaamheid minder zwaar weegt. We zijn nu enkele

mogelijkheden aan het uitdenken en willen in 2009

Ineza Sikorska: “Mensen weerbaar-der maken en uit hun isolement halen, daar doen we het voor.”

In de apotheek worden Flandrialeden met raad en daad bijgestaan.

27

© E

ric

De

Mae

gd

www.museummayervandenbergh.be03 232 42 37

© E

ric D

e Vre

e, T

uits

choe

n ui

t het

Mus

eum

May

er va

n de

n Be

rgh,

200

8, ar

trev

isite

d.co

m

Museum Mayer van den BerghLange Gasthuisstraat 19, 2000 Antwerpen

De Sprakeloosheid der DinghenSt i l l e ve n s – E r i c De Vree

27.09.2008 – 04.01.2009

MMB_EDV_advOKRA1.indd 1 20-09-2008 19:53:54

van start gaan met deze deelwerking. Ouderen zullen

in Polen trouwens een steeds grotere en belangrij-

kere groep vormen. Het geboortecijfer daalt en meer

en meer jongeren emigreren naar het Westen. We

kunnen de gepensioneerden niet links laten liggen,

daarvoor zijn ze veel te belangrijk.”

Steun

Jean-Pierre Descan: “Intussen is Flandria een

grote, zelfstandige organisatie die actief is in vijf

steden en hun omgeving. In totaal telt Flandria

10 000 leden en 25 000 begunstigden. Maar de

meeste activiteiten staan open voor niet-leden. Dat

schrikt vele Polen af, lidgeld betalen. We proberen

het concept te verduidelijken en de ledencijfers gaan

wel de hoogte in, maar er blijft een lange weg te

gaan. Flandria kan nog steeds rekenen op de steun

van de CM. De financiële middelen die de CM aan het

Poolse ziekenfonds geeft, dienen om nieuwe projec-

ten te ontwikkelen. Om een nieuwe winkel met hulp-

middelen te openen bijvoorbeeld. Na een tijdje moe-

ten die zelfbedruipend zijn. Nog veel belangrijker is

de expertise die de CM verleent aan Flandria. Heel

vaak worden er ervaringen uitgewisseld – ook Poolse

kennis vindt zijn weg naar België. De CM stelt experts

ter beschikking om bepaalde deelwerkingen te onder-

steunen: adviserend geneesheren of apothekers die

de geneesmiddelenmarkt door en door kennen. En

misschien het belangrijkst: samen met de CM kan

Flandria het mutualisme in Polen versterken. We

organiseren conferenties en studiedagen. Dankzij de

band met de CM beschouwt de Poolse overheid

Flandria bovendien als een volwaardige gespreks-

partner. Zo kunnen we dingen in beweging zetten.”

Tekst Nele Joostens

OKRA IN POLEN

29

Blijf bewegen, ook in de winter De winter staat weer voor de deur. De dagen worden korter, de temperatuur

zakt gevoelig, het is al eens vaker nat en kil. En de fiets verdwijnt iets te veel

aan de kant. We springen wat vaker in de wagen en kiezen sneller voor een

avondje voor de tv. Onze dagelijkse beweging schiet er al eens bij in. Maar dat

hoeft helemaal niet. OKRA-magazine wil je niet enkel wijzen op het belang van

beweging maar biedt ook enkele bekende en minder bekende alternatieven.

“Wie beweegt, boekt gezondheidswinst.”“Winters weer mag je niet afschrikken om te bewegen”, zegt dokter Michiel Callens,

preventiearts van de CM. Hij legt uit waarom en geeft enkele tips om toch actief te zijn.

“Laat je niet afschrikken door de minste weersver-

slechtering. De conditie van de zomerperiode ver-

dwijnt snel als we tijdens de winter niet actief genoeg

zijn. Ook als het koud of nat is, kunnen we elke dag

een halfuurtje buiten komen. Een sjaal voor de neus

en mond warmt de adem op en goede regenkledij

biedt bescherming. Thuis kan je ook bewegen: op de

hometrainer bijvoorbeeld, of met lenigheidsoefenin-

gen”, zegt dokter Callens.

“Uit onderzoek blijkt dat 50% van de Belgen niet

genoeg beweegt. Dat is veel. Nochtans heeft beweging

een positieve invloed op de gezondheid, de fitheid en

het welbevinden. Bovendien voorkomt het ziektes en

versnelt gezonde lichaamsbeweging het herstel. Naast

roken en ongezonde voeding is bewegingsarmoede

één van de belangrijkste risicofactoren voor de gezond-

heid. Velen, ook ouderen, menen geen tijd te hebben

voor beweging. Nochtans zullen zij vroeg of laat tijd

moeten maken om ziek te zijn. Je moet dus tijd durven

te ‘verliezen’ aan beweging om die daarna in veelvoud

terug te winnen”, aldus Callens.

Niet te intens

“Hoe je het best beweegt? Meer en meer studies tonen

aan dat de intensiteit van de fysieke activiteiten

slechts matig moet zijn om een gunstig effect op de

gezondheid te krijgen. Het is dus niet nodig je dood-

moe te sporten. De regelmaat telt, niet de intensiteit.

Je moet vooral volhouden. Daarom bevelen we ook

aan om te bewegen, niet om te sporten. Een dage-

lijkse wandeling heeft meer effect dan een wekelijkse

inspanning in een sportclub.

Zo is een vrouw die het huishouden doet doorgaans

fitter dan een occasionele sporter. Enkele tips om

meer te bewegen? Ga te voet naar het busstation,

doe de boodschappen te voet of per fiets, laat de hond

uit,...”

“De ideale activiteit die we voor jong en oud aanraden,

is wandelen. Het is eenvoudig, goedkoop en kan

door iedereen worden beoefend. Bovendien

geeft wandelen weinig risico’s op blessures.

Omdat het een dynamische activiteit is met

de onderste ledematen, wordt het hart niet

belast. Wandelen is ook een gewrichtdra-

gende activiteit voor de benen, heup en

rug waardoor de botmassa toeneemt.”

“Beweging heeft nog een groot voordeel”,

beweert dokter Callens. “Iemand die regel-

matig beweegt zal ook gezonder eten en

leven omdat hij zich fitter voelt.

Zo zal je ook makkelijker

vermageren. ‘Rust roest’,

wordt wel eens beweerd.

Dat klopt ook. Gezond

bewegen, is de bood-

schap.”

Dokter Callens: “Ook als het koud en nat is, kunnen we elke dag een halfuurtje buiten-komen.”

29

BLIJF BEWEGEN!

“Dat bewegen belangrijk is, werd al lang bewezen.

Maar deze stelregel in de praktijk brengen, is een

ander paar mouwen. Als OKRA-SPORT kunnen we daar

iets aan doen”, legt Magda vurig uit. “Bij de lessen-

reeksen die je kan volgen via de gemeente krijg je al

te vaak het gevoel dat je een nummer bent. Vaak

haken deelnemers daarom al af nog voor de lessen

echt begonnen zijn. Bij wijze van spreken dan. Bij

OKRA leggen we het accent veel meer op het groeps-

gebeuren. Daardoor houd je het gemakkelijker vol.

Professionele lesgevers in onze regio trekken regelma-

tig naar de trefpunten om ze te begeleiden in hun

dans- en gymwerking. Gym en bij uitbreiding alle

sport, moet vooral tof zijn. De sfeer bepaalt alles.

Daarom streven we ernaar dat onze leden in de meest

ideale omstandigheden kunnen sporten: een aange-

name, ontspannen sfeer waarin iedereen zich thuis

voelt.”

Ambiance

“Gym voor senioren? Daarbij moeten we op een ludie-

ke manier alle spiergroepen aanspreken zodat oude-

ren de alledaagse dingen makkelijker aankunnen. Ik

wil niet dat de gym geforceerd overkomt. Het moet

plezant zijn, maar we mogen het hoofddoel niet uit het

oog verliezen: de nadruk ligt op het in stand houden of

verbeteren van het evenwicht, de coördinatie, lenig-

heid en kracht.”

“Onze lessen zijn opgebouwd rond verschillende pie-

ken”, weet Magda. “Tussen de pieken, breken we de

inspanning wat. Dat kan eenvoudig. Af en toe een

mopje vertellen bijvoorbeeld, is een goede manier om

te ontspannen. Ook turnoefeningen op muziek, een-

voudige aerobics of het geven van tips zijn manieren

om de spanning af te bouwen. Nog een manier: een

oefening fout laten uitvoeren zodat de deelnemers

daarna het verschil voelen tijdens een correcte uitvoe-

ring. Het zijn kleine dingen die de ambiance in de

groep brengen. Mijn motto luidt: ‘Een les waarbij niet

wordt gelachen, is geen goede les’.”

Huiswerk

“We zijn er ons van bewust dat enkel dat ene uurtje

gym niet volstaat. Daarom geven we onze turners

huiswerk mee, zoals wat ademhalingsoefeningen tij-

dens het openen van een raam. Het zijn altijd eenvou-

dige oefeningen die weinig tijd in beslag nemen”, legt

Magda uit. “Een groot voordeel van gym is dat er geen

man overboord is als je eens een les mist. Je kan later

zonder probleem inpikken. Een ander pluspunt is ook

dat je geen partner nodig hebt om deel te nemen. En

mits de nodige aanpassingen, kan iedereen deelne-

men. Denk maar aan stoelgym. Bovendien kan het

slechte weer geen spelbreker zijn!”

Tekst Wim Bogaert

Foto Emy Elleboog

“Elke les wordt er gelachen.”

“Gym voor senioren of onderhoudsgym heeft

absoluut zijn voordelen”, start Magda Vandormael.

Zij neemt de coördinatie van de sportwerking voor

OKRA Limburg vzw op zich. “Je gebruikt al je

spieren, hoeft geen partner en kan de sport het

hele jaar beoefenen. Weer of geen weer.”

Gym je fit! 2Heb je zin om alleen of in groep te gymmen? Dat

kan met Gym je fit! 2: een reeks conditieoefeningen

op muziek, uit te voeren met een OKRA-fitband, die

samen met de cd en dvd/video verkrijgbaar is. Grijp

je kans en houd deze winter je conditie op peil.

Meer info via OKRA-SPORT: 02 246 44 35,

info@okrasport.be of www.okrasport.be,

sportboetiek. Daar vind je een bestelformu-

lier.

Magda Vandormael: “Onze leden moeten in een aangename, ontspannen sfeer kunnen sporten. En daar horen grapjes zeker bij.”

OKRA november 2008

30

Krulwat? Krulbollen!Bewegen in de winter? Vaag herinner ik me een gesprek met Johan

Declerck op een skilift in de Alpen. Het ging niet, zoals je zou verwachten,

over skiën maar wel over krulbollen. Krulbollen? Ja hoor, een oude

volkssport die vooral in het Meetjesland wordt beoefend.

Ik kronkel tussen de velden richting Ursel, een lande-

lijke deelgemeente van Knesselare. Het dorpje telt

amper 2 800 inwoners. Toch is dit de bakermat van het

krulbollen. Elk jaar wordt er op de nationale feestdag

zowaar een wereldkampioenschap ingericht. “’t Is echt

een schone sport”, begint Johan, zonder opkijken, ter-

wijl hij een wedstrijd volgt. “Het wordt al eens verge-

leken met petanque of curvebowls. Toch is het iets

totaal anders.” Een ware passie zo blijkt. Johan fietst,

zwemt en wandelt wekelijks. Maar hier in een kleine

boerderij aan het eind van een landweg, fleurt hij hele-

maal op. “Ik hoef mij geen enkele namiddag te verve-

len. Tweemaal in de week ga ik krulbollen. Waarom ik

dit zo graag doe? Als kind speelde ik regelmatig. Er

was toen overal in de streek wel een bolbaan. Daarna

verwaterde de interesse. Maar sinds ik met brugpensi-

oen ben, laaide het vuur weer op. Ik kan het niet echt

verklaren maar de microbe heeft me danig te pak-

ken.”

Concentratie

“’t Is een goeien, zulle! Hou hem maar eens in de

gaten”, roept iemand me toe terwijl Johan de baan

opstapt. Ik volg het spektakel tussen ‘opgaanders’ en

‘schutters’. Dit is sport op zijn schoonst. Geen oever-

loze discussies, geen geroep of getier en toch wordt

alle emotie en spanning samengebald in één partij.

Maar wat is krulbollen eigenlijk? “Doel is om de platte,

afgeronde bollen zo dicht mogelijk naar een staak te

rollen. Je speelt per twee, drie of vier spelers tot

negen punten. Krulbollen wordt aan een vrij hoog

tempo afgewerkt. Sommigen denken dat dit geen

echte sport is. Daarin kan je je lelijk vergissen. Je

speelt immers uren met een bol van 3 à 4 kg.

Geconcentreerd. Het vergt de nodige techniek en veel

tactisch overleg. Je mag eigenlijk niets mankeren om

dit spel te spelen.”

Vloeken

Terwijl ik een wedstrijd volg, vertrouwt Johan me toe:

“Er is geen enkele sport waarin zoveel wordt gevloekt.

Zowat elke worp wordt ondersteund met de nodige

krachttermen. Eigenlijk onderstrepen de vloeken

vooral de gedrevenheid waarmee iedereen bezig is. Je

ziet en hoort de ontgoocheling bij een minder geslaag-

de worp of de euforie bij een goede smete.”

“Krulbollen is vooral een gezellige bedoening. We spe-

len recreatief. Daar beleven we het meeste plezier

aan. De sport kan het hele jaar door beoefend worden.

Van mei tot september spelen we op de buitenbanen,

van oktober tot april op binnenbanen. Zo blijven we

het hele jaar bezig.”

Tekst Wim Bogaert

De tien geboden van het krulbollen

1. Bovenal bemin uw bolle, speel

niet voor het geld maar voor

de lolle.

2. Verdraag geduldig tegensla-

gen, begin niet tegen uw

maats te zagen.

3. Bol naar de staak, ge kunt

niet missen. Hij staat er niet

om tegen te pissen.

4. Mijd zeuren en bedriegen. Ge

zoudt kunnen buitenvliegen.

5. Sta binst ’t spel niet te lang te

dromen. Ze schudden de zon-

dagen niet van de bomen.

6. Om goed te spelen, eet veel

worsten en laat uw lijf niet

verdorsten.

7. Wilt ge niet op valse zepen

kijken, dan moet ge bijtijds de

bane strijken.

8. Bij schieten en druppen, dat moet

iedereen weten, mag men niet lopen

over zijne meten.

9. Speel kalm, bedwing hulder zemels,

anders schiet ge teveel kemels.

10. Wees voorzichtig en kijk altijd goed, dat

ge geen ongelukken doet.

31

Johan Declerck toont ons de

technieken van het krulbollen.

www.erfgoedcelmeetjesland.be

33

OKRA november 2008

32

BLIJF BEWEGEN!

Winters wandelenDat je niet kan wandelen tijdens de wintermaanden, vindt François De Troeyer

onzin. “Wandelen tijdens de koude maanden heeft ook zijn charme. Buiten zijn

in de natuur samen met een groep, is toch fantastisch. Of het nu zomer of

winter is. Het grote verschil zit hem in de beleving van de natuur.”

“Als wandelgids voor OKRA-SPORT en Intersoc bege-

leid ik jaarlijks vele wandelaars tijdens hun winter-

sportvakantie in de bergen. Dan opteren we meestal

voor halve dagtochten. Het is in de winter immers niet

vanzelfsprekend om onderweg even te stoppen om je

picknick te verorberen”, zegt François. “Als we in de

bergen stappen, is het telkens weer genieten. De bele-

ving is anders dan tijdens de zomer maar het is voor

mij even plezierig. Wat het verschil is? Dat is eigenlijk

moeilijk in woorden te vatten. Het maagdelijk witte

landschap en het gevoel dat je daar als eerste door-

heen kan stappen terwijl je de koude, zuivere lucht

inademt. Dat geeft een heel goed gevoel. De besneeuw-

de bergtoppen, de frisheid, de zon op dat witte laken,

de staalblauwe hemel,... Het zorgt voor een uniek

totaalbeeld.”

Voorzichtig

“Als wandelaar moet je in de winter iets voorzichtiger

zijn. Je ligt al eens sneller op je kont. Maar dat mag

geen reden zijn om binnen te blijven. Met een beetje

extra aandacht en coördinatie kom je al een heel

eind”, gaat François enthousiast verder. “We zijn er

minder vertrouwd mee maar je zou er van schrikken

wat er ook in de wintermaanden in de natuur te be-

leven valt. De allereerste voorjaarsbloeiers die komen

piepen, de sporen van de dieren in de sneeuw,... Als

begeleider geef ik graag tips en kennis mee: over het

landschap, de inwoners en de geschiedenis van de

streek maar ook hoe de planten en dieren overleven,

wat er leeft onder, in en tussen de sneeuw, wat we

kunnen zien en vooral niet zien. Het is fenomenaal wat

er om ons heen gebeurt.”

Sneeuwraket

“Winterwandelen blijft vaak beperkt tot de bestaande

wegen en wandelpaden. Anders loop je al snel verlo-

ren. We kunnen niet overal komen zoals tijdens de

zomer maar dat vangen we op door eens een tocht te

maken met sneeuwraketten. Dat is zeker geen dage-

lijkse kost. Het vergt immers meer inspanning dan

gewoon wandelen. Maar je komt er wel mee op plaat-

sen waar je anders niet kan komen. Met de sneeuwra-

ketten zak je immers niet zo diep in de sneeuw. Het is

zeker het proberen waard.”

Uitzonderlijk

“Afhankelijk van de streek zijn er ook ‘speciallekes’

mogelijk. Als we in Zinal zijn bijvoorbeeld, dalen we

met de liefhebbers een stukje af langs een steile hel-

ling. Dat heeft meer met durf te maken dan met het

louter fysieke. In Aussois trekken we er in beperkte

groep op uit om steenbokken te spotten. Op voor-

waarde dat ze zich laten zien natuurlijk! Ach, zoals je

ziet, wintersport hoeft zich niet te beperken tot skiën

of langlaufen. Wandelen is een meer dan waardig

alternatief.”

Tekst Wim Bogaert

OKRA-SPORT trekt ook deze winter op win-

tersportvakantie. Van 28 februari tot 7 maart

2009 kan je er bijzijn in Leysin (Zwitserland).

Geïnteresseerd?

Meer info bij lucie.vanhemelrijk@okra.be,

02 246 39 44 (niet op vrijdag).

François De Troeyer bege-leidt elk jaar heel wat wan-delaars door de winterse bergen.

MENU

Verboden Of ik geen glaasje wijn wil? En die tapa’s, die zijn ook voor mij bedoeld hoor. Wat

een warm welkom in de Spaanse keuken van Lorenzo en Pascale. En heb ik al eens

geproefd van die typische ham?

Dertig jaar geleden leerden Pascale en Lorenzo

elkaar kennen in het zonnige Ibiza. Hij werkte er,

zij was er met haar ouders op vakantie. Het was

liefde op het eerste zicht. “Zij was een mooi, jong

meisje en ik een schone, jonge vent”, lacht

Lorenzo. “Maar ik sprak geen Spaans”, vervolgt

Pascale. “En in het Nederlands, Frans of Engels

konden we ons ook niet verstaanbaar maken. Mijn

vader was onze tolk. Hij schreef trouwens ook mijn

liefdesbrieven aan Lorenzo, vaak zonder dat ik het

wist. Maar we zijn nog steeds samen, het zal dus

wel echte liefde zijn.” Lorenzo verhuisde al snel

naar België en ging aan de slag in de keuken van

een supermarktketen. Nu is hij er verantwoordelijk

voor de wijnafdeling. Zijn Spaanse roots blijft hij

koesteren. Elk weekend staat hij achter het fornuis

bij een Spaanse vzw in Mechelen. “Wist je trou-

wens dat onze clubgebouwen eigendom zijn van de

Spaanse ambassade? Een echt stukje Spanje op

Belgisch grondgebied!”

Lorenzo Jimenez-Quizado: “Elk weekend sta ik achter het fornuis.”

33

OKRA november 2008

32

te weigeren

2

OKRA november 2008

Koude venkelgazpacho

4 tomaten ■ ½ Spaanse peper ■ ½ komkommer ■ 1 venkelknol

■ 2 teentjes look ■ bladpeterselie ■ 1 citroen ■ 1 dl wodka

Was de groenten en snijd ze in stukjes. Bewaar het venkel-

loof. Doe de groenten in een kom, voeg 2 lepels citroensap

en wat zout bij en mix heel fijn. Wrijf het mengsel door een

zeef. Koel het sap 2-3 uur in de koelkast. Meng net voor het

opdienen de wodka onder het sap en schenk in kleine

glaasjes of kopjes. Versier met wat venkelloof.

Stoofpot met konijn

1 jong konijn in stukken ■ olijfolie ■ 2 rode uien ■ 2 takjes sel-

der ■ 1 laurierblad ■ 4 teentjes look ■ 1 Spaanse peper ■ 1 blik

gepocheerde tomaten ■ 2,5 dl sherry ■ 4 eetlepels sherryazijn

■ 1 l kippenbouillon (vers of van blokje) ■ 1 aubergine ■ 1 kof-

fielepel oregano ■ 100 gr linzen ■ 50 gr zwarte olijven

Verhit olijfolie in een kom en bak de stukken konijn rondom

bruin. Kruid met peper. Maak de groenten schoon en snijd

ze in stukjes. Snijd de gepocheerde tomaten in stukjes.

Verhit wat olijfolie in een tweede pan en bak de uien goud-

bruin. Voeg selder, laurier, knoflook, oregano en de

Spaanse peper toe en laat 5 min. bakken. Voeg de stukken

konijn, tomaat, sherry, azijn en bouillon toe en laat alles

45 min. zachtjes stoven. Doe de stukken aubergine en

linzen bij het vlees en stoof nog 30-35 min. Kruid met

peper en zout. Versier met blaadjes oregano en olijven.

Lekker met krielaardappelen.

Amandelgebak

250 gr gemalen amandelen ■ 200 gr bloem ■ 250 gr boter ■

4 eieren ■ 250 gr kristalsuiker ■ 1 koffielepel geraspte citroen-

schil ■ 1 koffielepel geraspte sinaasappelschil ■ poedersuiker

Klop met de mixer de boter, suiker, citroen- en sinaasap-

pelschil tot een romige massa. Meng geleidelijk de eierdooi-

ers erdoor tot een glad mengsel. Schep de amandelen

eronder en roer tot een homogeen deeg. Klop de eiwitten

met de mixer stijf en spatel voorzichtig onder het deeg.

Beboter een bakvorm, giet het deeg erin en strijk het

oppervlak glad. Bak de taart gedurende 30 min. in een

voorverwarmde oven op 180°C, tot de bovenkant goudbruin

ziet. Laat de taart afkoelen en bestrooi met poedersuiker.

Snijd de taart in punten en dien op met en bolletje citroen-

ijs.

MENU

Zeevruchtensoep

(Supa de marisco)

Voor zes tot acht personen

300 gr gamba’s ■ 300 gr heek ■ 300 gr venusschelpen

■ 300 gr mosselen ■ 300 gr inktvisringen ■ 6 tenen

look ■ 2 rode paprika’s ■ 1 groene paprika ■ 1 glas

witte wijn ■ 3 envelopjes gele kleurstof ■ 1 koffielepel

gedroogde visfumet ■ 1 koffielepel gedroogde kip-

penbouillon ■ olijfolie ■ 2 handen vermicelli of rijst ■

100 ml room ■ zout ■ peper ■ 1,5 liter water

Versnipper de look en snij de paprika in dunne

reepjes. Snij de mosselen en de inktvis in kleine

stukjes (1). Maak de vis los van de graat maar

houd de graat bij. Stoof de paprika in een beetje

olijfolie op een hoog vuur (2). Voeg achtereenvol-

gens de inktvis, de look, de mosselen, de venus-

schelpen, de heek en de graten van de vis toe.

Laat telkens even stoven (3). Voeg de gamba’s in

hun geheel toe. Laat stoven en blus met de wijn.

Voeg de kleurstof, de visfumet en de kippenbouil-

lon toe. Kruid met peper en zout. Overgiet met het

water (4). Laat 15 min. doorkoken. Voeg de vermi-

celli of rijst toe en laat nog 10 min. koken. Voeg tot

slot de room toe. Vis de graten net voor het ser-

veren uit de soep.

1

34

Typisch Spaans

■ De Romeinen brachten wijnstokken en olijfbo-

men naar Spanje, de Arabieren vulden de

Spaanse keuken aan met exotische specerijen,

citroenen en sinaasappelen.

■ Iedere streek heeft eigen specialiteiten van

desserten, vis- en vleesgerechten.

■ Meestal is de Spaanse keuken sterk gekruid en

bevat ze veel olijfolie, ui, look en peterselie.

■ Eenpansschotels zijn erg geliefd.

■ Er is een grote keuze aan vis: inktvis, gamba’s,

garnalen, mosselen, sardienen, makreel, tonijn,

kabeljauw en heek.

■ Naast de vele rioja’s en de sherry is Spanje

beroemd om zijn cava: sprankelende wijn, te

vergelijken met champagne.

■ Soepen worden meestal als hoofdgerecht opge-

diend met enkele sneden barra (stokbrood) en

alioli (knoflooksaus).

Enkele specialiteiten:

■ Tapa’s: kleine hapjes, koud of warm, met wijn

of sherry als aperitiefhapje of tussendoortje

(tapar betekent afdekken, bedekken). Soms

worden tapa’s ook opgediend als maaltijd. Dan

zijn het hapjes als gefrituurde inktvisringen,

olijven, chorizo met stokbrood en versbereide

alioli.

■ Tortilla: dikke omelet van ei, aardappel, olijf-

olie, ui, knoflook, wordt warm of koud geser-

veerd, in stukjes als tapa of als voorgerecht

met een salade.

■ Paëlla: rijst, vis, schaaldieren, stukjes kip,

konijn, snijbonen en saffraan, samen in een

reuzenpan gekookt in bouillon.

■ Serranoham: rauwe ham afkomstig uit de

Spaanse berggebieden.

■ Bacalao: gedroogde en gezouten kabeljauw.

Tekst Kristien Descheemaeker

Foto’s Emy Elleboog

3 4

��������

����

���������������������

�������

���������������

������������������������������������������������������

���������������������������������������������������������������������������������������

�������������������������������������������������������������������������������������������

����������������������������������������������

����

�����

����

���������������������������

�����������������������

����������������

�����������������������������

��������������������

���

HET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZINHET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZINHET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZINHET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZINHET SHOW SPEKTAKEL VOOR HET HELE GEZIN

GRAND VOYAGE

3 & 4 JANUARI 2009 - LOTTO ARENATELE TICKET SERVICE 070/345.345

WWW.TELETICKETSERVICE.COMWWW.LOTTO-ARENA.BE | WWW.APASSIONATA.EU

t/m 13 JAARHALVE PRIJS

NOOIT EERDER ZAG U ZOVEEL PAARDENRASSENEN RIJSTIJLEN IN EEN SHOW !

Apassionata2008_85x124.indd 1 08-10-2008 15:47:34

37

OKRA november 2008

36 37

OKRA november 2008

36

TENTOONSTELLING

Nooit gaat dit verlorenEen stukje vergeten geschiedenis, een intrigerende schrijver en een wondermooi

landschap. Het komt allemaal samen in Horebeke. We gingen een kijkje nemen en

stonden versteld.

De Vlaamse Ardennen. Op enkele kilometers van

Oudenaarde in een landschap dat zowel geborgenheid

als weidsheid uitstraalt, ligt Horebeke. Hier vind je

stilte en rust maar hier ligt ook de Geuzenhoek. Er

wonen nog een honderdtal protestanten of - zoals zij

zichzelf noemen - hervormden. In de Geuzenhoek

bevindt zich ook het Protestants Historisch Museum

‘Abraham Hans’. Dat herbergt unieke stukken over de

geschiedenis van het protestantisme in deze streek

maar ook heel veel materiaal over volksschrijver en

journalist Abraham Hans.

Verboden lectuur

Daniël Walraed is voorzitter van het museum en

auteur van het boek Wie was toch die Abraham Hans.

Hij is de geknipte persoon voor een woordje uitleg

over deze vergeten schrijver. “Abraham Hans was een

tijdgenoot van Ernest Claes, Stijn Streuvels, Hugo

Verriest, Cyriel Buysse en Lode Baekelmans”, begint

Daniël Walraed. “Mijn interesse voor Hans dateert uit

mijn kinderjaren. Zijn romans verschenen in afleverin-

gen die mijn ouders verzamelden en samenbonden. Ik

mocht de boeken niet lezen maar juist daarom werden

ze aantrekkelijk. In 1982 werd in Horebeke de hon-

derdste verjaardag van Hans gevierd en bij die gele-

genheid werd een gedenkboek uitgegeven. Het viel me

op hoe weinig er bekend was over het leven en werk

van deze man. Vanaf toen ben ik me in deze figuur

gaan verdiepen.”

De HanskensHet oeuvre van Abraham Hans is enorm. Hij schreef

250 romans en er verschenen 865 werken van zijn

hand voor de kinderbibliotheek. Daarnaast schreef hij

ontelbare artikels voor Het Laatste Nieuws. Hoewel hij

een eigen stijl ontwikkelde, kan je Hans zeker onder-

brengen bij Buysse, Streuvels en Claes. Toch is hij niet

bekend. “Daar is een goede verklaring voor”, aldus

Daniël. “Abraham Hans had een grote handicap: hij

was gereformeerd. Alles wat naar protestantisme

neeg, was niet welkom in het katholieke Vlaanderen,

zeker niet in het onderwijs. Hans schreef nochtans

boekjes over de vaderlandse geschiedenis op het

niveau van kinderen. Hij goot dit thema in verhalen die

hij als afleveringen aan de man wilde brengen, zijn

Hanskens. In 1922 begon hij met de kinderbiblio-

theek.

Maar deze lectuur werd verboden. Katholieke vooraan-

staanden vreesden dat Hans de jeugd zou bederven.

Jaren later werd de idee van de kinderbibliotheek

overgenomen en zagen de Vlaamse Filmpjes het

levenslicht.”

De treurbeuk is een enorme blikvanger op het kerkhof.

36

37

OKRA november 2008

36 37

OKRA november 2008

36

Molenberg

“Toch had Hans wel degelijk succes”, vervolgt Daniël.

“Mensen knipten zijn verhalen uit de krant en gaven ze

aan elkaar door. Voor boeken was vaak geen geld. De

gek van de Molenberg was het meesterwerk van

Abraham Hans. Dat boek bewijst dat hij verbonden

bleef met zijn geboorteplaats, de Geuzenhoek, en de

mensen die er woonden. Daar speelt dit boek zich

immers af. Het vertelt over de onmogelijke liefde tus-

sen het protestantse meisje Naomi en de rooms-

katholieke student Frederik. De grote tegenstellingen

tussen beide godsdiensten, de prachtige natuurbe-

schrijvingen, de menselijke problemen gekoppeld aan

de verteltrant van Hans, maken dit werk heel geniet-

baar.”

Treurbeuk

Intussen vond het werk van Abraham Hans een plaats-

je in het Protestants Historisch Museum ‘Abraham

Hans’. Maar in het museum gaat ook veel aandacht

naar de protestanten die al eeuwenlang in de

Geuzenhoek wonen. Erik Lagaert, projectleider van

het Abraham Hansgenootschap, leidt ons rond. “Ook

buiten is er heel wat dat verwijst naar de protestantse

aanwezigheid hier”, steekt hij van wal. “De protes-

tantse kerk, het kleine maar indrukwekkende kerkhof,

het huis van de dominee, de vroegere, verborgen

kerk, de oude treurbeuk die ooit een twijgje bij een

graf was. Nu is een grafsteen in de wortels van de

boom vergroeid. En het geboortehuis van Abraham

Hans natuurlijk. Het schooltje dat daarbij hoorde, is nu

het museum.”

Info

Het Protestants Historisch Museum ‘Abraham Hans’ is open op

zon- en feestdagen van 14.30 tot 17.30 uur, behalve van 15 december

tot 15 januari. Andere dagen op afspraak. Ook groepen kunnen een

afspraak maken. Er zijn diverse arrangementen mogelijk.

■ Tickets incl. rondleiding en bezoek aan kerkhof, oude en nieuwe

kerk: 2 euro. (zonder rondleiding: 1,50 euro)

■ Contact via Erik Lagaert, Hundelgemsesteenweg 475,

9820 Merelbeke, 09 230 95 20, lagaert.erik@skynet.be of

via www.museumabrahamhans.be.

Kijk voor gratis tickets op blz. 53!

De nieuwe kerk is een duidelijke verwijzing naar het protestantisme in Horebeke.

Unieke stukken

Erik Lagaert: “Binnen vertellen tal van documenten,

foto’s, kaarten en bijbels het verhaal van het protes-

tantisme vanaf Luther tot nu. Uiteraard besteden we

veel aandacht aan het protestantisme in Vlaanderen.

De Geuzenhoek is daarvan nu het enige overblijfsel.

Hier wonen nog honderd protestanten. Intussen heb-

ben we meer dan 20 000 museumstukken verzameld.

Alles is genummerd en geïnventariseerd. We dromen

van een uitbreiding van het museum met een ont-

vangstruimte. Overal in Vlaanderen houden we lezin-

gen en we breiden onze collectie steeds verder uit.

Ons doel is duidelijk omschreven: op zoek gaan naar

alles wat te maken heeft met de geschiedenis van de

Geuzenhoek en het in stand houden en publiceren van

het werk van Abraham Hans in de originele staat. Zo

organiseren we jaarlijks een boekenbeurs met heruit-

gegeven werk van Hans. Er blijft immers heel wat te

vertellen over de geschiedenis van het protestantisme

in Vlaanderen.”

Tekst Erik Lauwers

Foto’s Cois Van Roosendael

Erik Lagaert is helemaal thuis in het Protestants Historisch Museum.

39

OKRA november 2008

38 39

OKRA november 2008

38

MUZIEK

Let’s honky tonk!Lajos Van Peteghem (64) is al 43 jaar een van de

bezielers van Honky Tonk Jazz Club en

medeoprichter en secretaris van het Jazz

Centrum Vlaanderen in Dendermonde. Het

jazzvuur brandt nog steeds in hem.

Lajos Van Peteghem: “Jazz ontstond uit een

kruisbestuiving tussen folk, blues, negrospiritual,

ragtime en klassieke muziek. In feite vloeit alle

moderne muziek voort uit de jazz. Alle elementen

(structuur, akkoordenschema, ritmiek) uit de

blues en jazz komen immers in de moderne

muziek aan bod. Eind 19de eeuw waren veel

ingevoerde zwarte slaven in de zuidelijke staten

van de Verenigde Staten bezig met blues en

ragtime, enkele bronnen van de jazzmuziek. In

die tijd werd klassieke muziek ook anders

gespeeld, met andere instrumenten. Toen het

huispersoneel van de Amerikaanse high society

dit zag, nam het deze instrumenten en speelwijze

over. Ze wilden dit ook met ragtime proberen. En

zo is de jazz geboren.

Aanvankelijk speelden muzikanten jazz in honky

tonk-gelegenheden, kroegen waar vrouwen alleen

binnen mochten als ze met hun voet het vat kon-

den raken dat boven de deur hing. In feite waren

het prostitutiehuizen. In Amerika betekent honky

tonk vandaag ook volledig uit de bol gaan of los-

gaan. In 1917 besloot de gouverneur van Louisiana

dat dit zo niet verder kon. Hij beval de sluiting van

de honky tonks. Bijgevolg zaten de muzikanten

zonder werk. Ze zwermden noord- en oostwaarts

richting New York en Chicago. Op die manier breid-

de ook de jazzmuziek zich verder uit. In het begin

speelden de muzikanten vooral orkestraties, de

zogenaamde dansmuziek. Ook in België ontwik-

kelde de jazz zich stilaan met vooral Franstalige

muzikanten in Brussel (Fud Candrix, Stan

Brenders…). Nederland had natuurlijk zijn

Ramblers, een bekend orkest. In Antwerpen was

een jazzkern actief met vooral Jack Sels als ver-

maard muzikant. In de jaren vijftig ontstond in

Gent een groep muzikanten rond professor Walter

Eysselinck die de revival van de New Orleans

muziek heeft ontdekt.”

De bunker

“Vóór Honky Tonk Jazz Club was er Jaggpap, opge-

richt in 1962. De band bestaat nog steeds maar

speelt nu vooral swing en bebop. Sinds het begin

is Jaggpap het huisorkest van Honky Tonk. We

repeteerden enkele jaren in de kelderkeuken, op

zolder en in de woonkamer van de ouders van vier

leden van de band. We belandden in een zaaltje in

Dendermonde. Tijdens de repetities kregen we

meer en meer jazzfans over de vloer en we orga-

niseerden enkele concertjes. Intussen waren we

dringend op zoek naar een eigen lokaal. Enkele

leden van de band woonden niet ver van de bunker

in de Leopoldlaan in Dendermonde. Mits wat

opknapwerk konden we een gedeelte van de bak-

stenen schuilplaats gebruiken. In maart 1965

openden we ‘de bunker’. Een jaar later zaten we al

te krap en kregen we er een tweede stuk bij. Toen

kwam alles in een stroomversnelling. Aanvankelijk

bezochten weinig mensen uit de stad onze concer-

ten. Vooral jazzliefhebbers uit West-Vlaanderen,

Limburg en zelfs Nederland liepen onze deur plat.

In 1974 startte ik met een nieuw orkest, de New

39

OKRA november 2008

38 39

OKRA november 2008

38

Orleans Train Jazzband. De bedoeling was vooral

ons te amuseren. Na 35 jaar spelen we nog altijd.

Dat is toch een goed teken, niet?”

Grote namen

“Hoe de jazzfestivals in Dendermonde ontstonden?

Dat is ook iets dat groeide. In 1964 en 1966 zagen

we in Comblain-la-Tour, hét jazzevenement van

België toen, Ray Charles, Jimmy Smith, Toots

Thielemans en Philip Catherine aan het werk.

Nadien kwam Jazz Bilzen met een programma.

Vele fans vroegen ons waarom we zelf geen festi-

val organiseerden. We waren een club en hadden

veel leden. Maar een festival uit de grond stampen,

kost geld. We zaten met vele vragen. Konden we

een publiek samen krijgen? Waren de

Dendermondenaars hierin wel geïnteresseerd?

Toch startten we in 1971 met het eerste jazzfesti-

val. Met een tamelijk beperkt budget slaagden we

erin heel wat op poten te zetten. We bereikten

bands die op tournee waren en in de buurt optra-

den. We waren er meer dan een jaar vooraf mee

bezig, maakten wat publiciteit over de grenzen

heen. Het eerste jaar kregen we 5 000 man op de

weide. De Dendermondenaars kwamen schoorvoe-

tend kijken en luisteren. We startten om 15.00 uur

en eindigden om 3.00 uur ’s nachts. Ieder orkest

speelde een keer in de namiddag en een keer ’s

avonds. Gaandeweg daagden de jazzcommentato-

ren op zoals Juul Anthonissen, Sim Simons en Mon

Devogelaere. We kunnen terugblikken op een twin-

tigtal mooie festivals met grote namen als Ray

Charles en Fats Domino. En toch, de opkomst

steeg niet, de kosten wel. Met het opkomen van de

gratis stadsconcerten taande het succes verder.

Toen besloten we wijselijk ermee te stoppen.”

Niet zonder tanden

“Vandaag ontwikkelt de moderne jazzmuziek zich

in België op een aparte manier. Jonge mensen

gaan in Amerika de sfeer opsnuiven en komen

terug met ideeën. Wij nemen bijvoorbeeld altijd

onze instrumenten mee als we oversteken. Mensen

vragen dan spontaan om mee te spelen. Zo werd

ons gevraagd deel te nemen aan een begrafenisce-

remonie van een negentigjarige zangeres. Een

bijzondere ervaring! Het opgebaarde lichaam werd

door de straten gereden, begeleid door een gos-

pelkoor en een brassband. Op een bepaald moment

stopte de stoet, de lijkwagen reed de hoek om naar

het kerkhof en de toon veranderde in vrolijke

muziek. Het feest begon! De dode was in goede

handen.

Op festivals kwam ik in contact met mensen van

buiten New Orleans. Zo ontmoette ik o.a. de

Harlem Blues & Jazzband uit New York. Dat is een

groep onder leiding van tandtechnicus Al Volmer.

Hij kwam op het idee om een aantal oudere man-

nen zonder tanden een nieuw gebit te geven zodat

ze opnieuw konden musiceren. We nodigden hen

uit en ze gaven o.a. concerten in de jazzclubs van

Vlaanderen. Om te besparen huisvestten we de

bandleden bij ons thuis. We serveerden ontbijt van

7 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds want niet

iedereen staat zo vroeg op. De groep leeft nog

altijd in tegenstelling tot de meeste muzikanten.

Een bandlid, gitarist Larry Lucie, werd vorig jaar

honderd.”

Lajos Van Peteghem: “Je kan je hele leven met jazz bezig zijn.”

Ook op straat is de jazz prominent aanwezig.

OKRA november 2008

40

Vierhonderd nummers

“We vragen ons nooit af waar onze hedendaagse

muziek vandaan komt. Bij de klassieke muziek

moet iedereen een strikte partituur volgen. Heel

zelden kom je iemand tegen die iets uit het hoofd

kan spelen. Wij spelen ongeveer vierhonderd num-

mers zonder boek. Ons repertoire is dan ook erg

uitgebreid omdat we op zoek gaan naar uitzonder-

lijke nummers en niet alleen klassiekers brengen.

Op de Expo in Zaragoza onlangs speelden we twee

uur per dag, maar nooit twee keer hetzelfde liedje!

De Spanjaarden waren gek op onze muziek.

In 2002 kregen we een huis ter beschikking van de

stad Dendermonde, een deel van het munitiehuis

naast de Honky Tonk bunker. In 2004 openden we

de deuren van Jazz Centrum Vlaanderen.

Ondertussen zijn zowel bunker, huis als watertoren

beschermd monument. Het Jazz Centrum is niet

alleen het documentatiecentrum van Honky Tonk,

ook van alle traditionele jazz in Vlaanderen. Vorig

jaar kregen we een collectie van zo’n 8 000 platen

van de stad Antwerpen. Zo beschikken we nu over

12 à 13 000 lp’s waarvan we de informatie op de

computer registreren. Al wat leeft in Vlaanderen

op jazzgebied komt hier aan bod. We vertellen over

wat we hebben en doen en hoe het komt dat het zo

swingt! Ach, jazz is zo boeiend, je kan er je hele

leven mee bezig zijn!”

Tekst Chris Van Riet

Foto’s Emy Elleboog

Jazz Centrum Vlaanderen vzw,

Leopold II laan 12, 9200 Dendermonde,

052 52 04 66, open van dinsdag tot

zaterdag van 13.00 tot 16.30 uur.

“Sterren over de vloer.”

Lea Delahaye (75) woonde negen jaar naast de fes-

tivalweide in Dendermonde. Ze beleefde er samen

met haar man en kinderen onvergetelijke momen-

ten tijdens de jazzconcerten.

Lea Delahaye: “Eigenlijk had ik helemaal geen binding

met jazz. Ik was immers opgegroeid met Miel Hullebroeck

en Armand Preud’homme. Toen iemand van Honky Tonk

mij vroeg om te helpen met de accommodatie tijdens het

jazzfestival, was mijn enthousiasme dan ook niet erg

groot. Behalve een boer waren wij de enige naaste bewo-

ners. Het erf van die boer diende als parking en ons huis

werd gebruikt voor al de rest. De artiesten kwamen hier

uitrusten, eten en fristen zich hier op. Onze eerste gast,

B.B. King, zal ik nooit vergeten. In 1986 kwam Ray

Charles. Een wereld ging voor mij open. Ik blader nog

vaak in het gastenboek uit die tijd. Sommigen kwamen

rechtstreeks van de luchthaven en wilden dadelijk een

bad nemen. Anderen vroegen meteen om een aspirientje

om dan even weg te dutten in een of ander bed.

’s Morgens viel ik bijna over de matrassen en slapende

mensen. Vrienden van onze kinderen zetten hun tentje op

in de tuin of sliepen binnen. Hun ouders waren gerust

want wij hielden een oogje in het zeil. Drugs heb ik nooit

gezien. Maar één keer had ik geen enkele trui of paar

kousen meer in huis. Alles was uitgeleend. September

kent soms koude nachten!

Met de organisatoren hadden we altijd een zeer vriend-

schappelijke relatie. Na het festival kwamen ze met bloe-

men langs. We leerden de jazz appreciëren en gingen

vaak naar optredens en concerten van Honky Tonk. Nu ik

weduwe ben, geniet ik vooral van de namiddagconcerten

van Norbert Detaeye. Zijn muziek maakt me rustig en

geeft me een goed gevoel. Zelfs kardinaal Danneels ver-

klaarde onlangs op tv dat hij zich ontspant door naar New

Orleans te luisteren. Dat wil toch iets zeggen?”

MUZIEK

Het Jazz Centrum Vlaanderen is hét documentatiecentrum van alle traditionele jazz.

GEDICHT

Bericht aan de reizigersBestijg de trein nooit zonder uw valies met dromen.

Dan vindt ge in elke stad behoorlijk onderkomen.

Zit rustig en geduldig naast het open raam:

Ge zijt een reiziger en niemand kent uw naam.

Zoek in ’t verleden weer uw frisse kinderogen,

Kijk nonchalant en scherp, dromerig en opgetogen.

Al wat ge groeien ziet op ’t zwarte voorjaarsland,

Wees overtuigd: het werd alleen voor u geplant.

Laat handelsreizigers over filmcensuur

Hun woordje zeggen: God glimlacht en kiest zijn uur.

Groet minzaam de stationschefs achter hun groene hekken,

Want zonder hun signaal zou nooit één trein vertrekken.

En als de trein niet voort wil, zeer ten detrimente

Van uwe lust en hoop en zuurbetaalde centen,

Blijf kalm en open uw valies; put uit de voorraad

En ge ondervindt dat nooit een enkel uur te loor gaat.

En arriveert de trein in een vreemdsoortig oord,

Waarvan ge in uw bestaan de naam nooit hebt gehoord,

Dan is uw doel bereikt, dan leert gij eerst wat reizen

Betekent voor de doolaards en de ware wijzen.

Wees vooral niet verbaasd dat, langs gewone bomen,

Een doodgewone trein u voert naar ’t hart van Rome.

Jan van Nijlen

Uit: Verzamelde gedichten 1903-1964,

Van Oorschot, Amsterdam

Gewone dingen

Of hoe taal en poëzie in staat

zijn de meest gewone dingen

verf, kleur en diepte te geven.

Het woord blijft een onbetaal-

baar menselijk geschenk als

men het niet verkracht. Geniet

van deze minzame poëzie.

Hugo Verhenne

41

BOEKEN

KomkommertijdHalf september breekt een heerlijke periode aan. De komkommertijd van het vrije lezen.

Geprangd tussen de heisa van de thrillers en chiklitromans tijdens de zomermaanden

en het bezoek aan de Antwerpse boekenbeurs begin november. Eindelijk is er tijd om

bric à brac te lezen. En we hebben veel gelezen. Enkele boeken willen we je niet

onthouden.

De verlichte kamersOnmiddellijk na het verschijnen van zijn eerste

roman, Verloren zielen, werd Richard Mason als

een wonderboy beschouwd. Op dat ogenblik was

deze Schot van Zuid-Afrikaanse afkomst immers

pas 21 en zijn literaire thriller ging maar liefst zes

miljoen keer over de toonbank. Intussen is Mason

dertig en ligt zijn vierde roman in de winkel. In De

verlichte kamers gooit hij het over een andere

boeg. Aanvankelijk wilde hij een boek schrijven ter

ere van zijn overgrootmoeder. Tijdens de

Boerenoorlog in Zuid-Afrika werd zij geïnterneerd

in een Brits concentratiekamp. Uiteindelijk komt

deze verhaallijn slechts beperkt aan bod. Mason

neemt je ook mee naar een wereld van vreemde

grondstoffen, antieke meubels, rust- en verzor-

gingstehuizen en dementieproblemen.

Net voor de tachtigjarige Joan Mac Allister zich in

een rusthuis zal laten opnemen, maakt ze samen

met haar dochter Eloise een reis naar Zuid-Afrika.

Op dat ogenblik is al duidelijk dat Joan lijdt aan een

lichte vorm van dementie. Tijdens hun korte reis

wordt het tweetal geconfronteerd met het verle-

den van Joans grootmoeder tijdens de Boerenoorlog.

Maar het verhaal gaat ook over de verantwoorde-

lijkheid die overgaat van de ouders op de kinderen,

de mondigheid en vrijheid van de bejaarden, de

bekommernis of onverschilligheid van kinderen

tegenover ouders en het door elkaar lopen van

heden en verleden in een vertroebelde geest. De

verlichte kamers is een veelzijdig boek met actu-

ele aspecten. Zowel de oudere als de jongere

generatie zal zich er in kunnen herkennen.

Het is verbazingwekkend hoe een dertiger zich kan

inleven in de wereld van een dementerende tach-

tigjarige. Dit boek bevestigt dat Mason een literair

wonder is. Het belooft trouwens voor de toekomst

en smaakt naar meer.

Historisch tussendoortje

We lieten de fictie even los en verdiepten ons in

‘realiteiten’. De titel De laatste Mazurka klinkt

romantisch. Maar vergis je niet. Een levensverhaal

heeft vele uitzichten: tragedie, drama, romantiek.

Maar belangrijker nog: de dagelijkse menselijke

dingen. Allemaal vinden ze hun plaats in De laatste

Mazurka van Andrew Tarnowski. Op de achter-

Richard Mason.

43

OKRA november 2008

42

Komkommertijd

< Richard Mason, De ver-lichte kamers, De Bezige Bij, Amsterdam, 2008, 512 blz., 29,90 euro.

< Andrew Tarnowski, De laatste Mazurka, The House of Books,Antwerpen 2008, 365 blz., 17,90 euro.

< Eduardo Mendoza, De stad der wonde-ren, Arena, Amsterdam496 blz., 2008, 19,95 euro.

grond is ook voor de grote geschiedenis een

belangrijke rol weggelegd. Voor wie zich wil onder-

dompelen in de geschiedenis van Polen in de 20ste

eeuw, is dit boek een kolfje naar zijn hand.

De debuterende Tarnowski werkte dertig jaar als

buitenlands correspondent voor het persagent-

schap Reuters. Een journalistieke verteltrant is

hem zeker niet vreemd. Alsof het een spannend

verhaal betrof, vertelt hij over de opkomst en de

ondergang van zijn aristocratische Poolse familie.

Geteisterd door twee wereldoorlogen, de tirannie

van het communisme, ballingschap, onteigening en

zoveel meer, proberen de familieleden toch het

hoofd boven water te houden. Uiteindelijk trekken

ze dwars door Europa en Noord-Afrika. De laatste

Mazurka is een verhaal van mensen die in de mal-

lemolen van de wereldgeschiedenis werden geman-

geld. De roman is geen literair werk van de hoog-

ste plank. Het is wat het wilde zijn: een spannende

en boeiende familiegeschiedenis die de fictie ver

overtreft.

De stad der wonderenRegelmatig komen romans opnieuw op de markt.

Zo ook met De stad der wonderen van de Spaanse

auteur Eduardo Mendoza. Soms hebben we het

raden naar de reden van zulke late herdruk. Hier

zijn de motieven echter duidelijk: het is een prach-

tige roman en hij handelt over Barcelona. Sinds

Zafons De schaduw van de wind, die eerder aan

bod kwam in deze rubriek, is Barcelona een tophit

in literaire bestsellerlijsten. De herdruk is dus

zowel een literaire als een commerciële vondst.

De stad der wonderen is een origineel werkstuk.

Het is een magistraal relaas van Barcelona tussen

de twee wereldtentoonstellingen van 1888 en

1929. Vijftig jaar geschiedenis van een woelige

stad. Tegen deze achtergrond vertelt Mendoza het

verhaal van Onofre Bouvila die als veertienjarige

plattelandsjongen in Barcelona aankomt. Door

arglistigheid, vertaal maar door verraad, moord en

chantage, slaagt hij erin een van de machtigste

mannen van Spanje te worden. Ondanks alle mal-

versaties, blijft de lezer sympathie voelen voor

deze omhoog geschoten plattelander. Ook de inwo-

ners van Barcelona moeten dit gevoel hebben

gehad. De laatste zin van de roman luidt immers:

‘In de loop der tijd ontstond de mening dat vanaf

het jaar waarin Onofre Bouvila uit Barcelona ver-

dween, de stad onmiskenbaar in verval was

geraakt.’

De vaart, de allure en de fantasie in deze roman,

mag je niet missen. De stad der wonderen zal

zeker aanwezig zijn in je bibliotheek. Hij verscheen

immers al in 1988 in het Nederlands. Wee de bibli-

othecaris die het aandurft dit boek niet in zijn rek-

ken te hebben!

Tekst Hugo Verhenne en Annemie Verhenne

43

OKRA november 2008

42

Andrew Tarnowski. Eduardo Mendoza.

Zet een helpende hand in de bloemetjes!Zorgen voor elkaar, da’s de essentie van CM-Thuiszorg. Wil je de familieleden, vrienden, zorgverleners of vrijwilligers op wie je altijd kunt rekenen graag eens extra bedanken? Zet ze dan in de bloemetjes met een uniek dankjewel-kaartje! Haal de kaartjes gratis af in je CM-kantoor of CM-Thuiszorgwinkel, schrijf er je persoonlijke boodschap en het adres op en steek ze voor 15 december 2008 in een CM-brievenbus. Wij zorgen ervoor dat de kaartjes op hun bestemming geraken. Als extraatje zet CM enkele gelukkigen ook letterlijk in de bloemetjes: samen met hun kaartje biedt CM hen een prachtig boeket bloemen aan.

CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.

Niet alleen mantelzorgers en vrijwilligers verdienen het om extra in de bloemetjes gezet te worden voor hun onvoorwaardelijke en belangeloze inzet. Ook huisartsen, thuisverpleegkundigen, gezinsverzorgenden, poetshulpen, maatschappelijk werkers, kinesisten en andere professionals

zijn een onmisbare schakel in het organiseren en waarmaken van thuiszorg. Elke dag opnieuw zijn ze in de weer om vele anderen het beste van zichzelf te geven. CM bedankt dan ook hartelijk al die professionals die zich dag in dag uit inzetten voor thuisverzorgde personen.

CM dankt alle thuiszorgprofessionals

bloemetjes: samen met hun kaartje biedt CM hen een prachtig

CM-Thuiszorg.CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.

boeket bloemen aan.

CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.Omdat uw zorgen de onze zijn.

��������������������� ��������������������

UITJES

Omo. Herders & designDe Omo-vallei in het zuidwesten

van Ethiopië kreeg een plaats op

de werelderfgoedlijst van Unesco.

De vallei is een unieke paleontolo-

gische vindplaats en er wordt vaak

naar verwezen als ‘de bakermat

van de mensheid’. Vandaag wordt

de Omo-vallei beschouwd als een

culturele smeltkroes van een tien-

tal herdersvolkeren die in een

moeilijke omgeving overleven. De

tentoonstelling biedt een originele

kijk op deze volkeren en hun rela-

tie met het milieu. Foto’s van

prachtige lichaamsbeschilderingen

en sprekende portretten, vullen de

expositie aan.

Van 9 november 2008 tot

31 augustus 2009 in het

Afrikamuseum van Tervuren,

Leuvensesteenweg 13, 02 769

52 11, www.africamuseum.be.

Open van dinsdag tot vrijdag

van 10.00 tot 17.00 uur, zater-

dag en zondag van 10.00 tot

18.00 uur, gesloten op maan-

dag, 1 mei, kerst- en nieuw-

jaarsdag, op 24 en 31 decem-

ber gesloten om 15.00 uur.

Tickets:

6 euro, senioren 5 euro.

Maak kans op een gratis

ticket. Kijk op blz. 53!

In de intimiteit van 58In de jaren vijftig verdwenen de

laatste sporen van de ontberingen

die de oorlog had meegebracht. De

wereld kon opnieuw ademhalen.

Net als de rest van Europa evolu-

eerde België naar een consumptie-

maatschappij. Comfort kwam plots

binnen ieders bereik. Dit leidde tot

een revolutie van het gezinsleven.

De familiebetrekkingen verander-

den en de vrijetijdsmaatschappij

deed haar intrede. De woningen

die het Archief van de Stad Brussel

in beeld brengt, zijn getrouwe

afspiegelingen van al deze veran-

deringen. Herken je ze?

Tot 24 december 2008,

Archief van de Stad Brussel,

Huidevettersstraat 65,

1000 Brussel, 02 279 53 20,

www.brussels-expo58.be.

Van maandag tot vrijdag van

8.00 tot 16.00 uur, zondag van

11.00 tot 17.00 uur. Gesloten op

2, 10 en 11 november 2008.

Gratis toegang.

Dit is onze aardeEen grootse tentoonstelling over

duurzame ontwikkeling in Brussel

toont de aarde zoals je ze nooit

eerder zag. Een interactief en prik-

kelend parcours met doe-elemen-

ten, originele objecten en inter-

venties van hedendaagse kunste-

naars, laat je nu eens zweven en

brengt je dan weer met je beide

voeten op de grond. Kijk in de toe-

komst naar een aarde waar de

mens verdwenen is, word ruimte-

reiziger in het planetarium en

doorloop de geschiedenis van de

aarde. Ontdek hoe wij vandaag de

natuurlijke bronnen van onze pla-

neet onder druk zetten en stuit op

een ruimte waar je kan meewerken

aan een beter leefmilieu. Deze

‘aardige’ tentoonstelling moet je

zien en beleven!

Tot 26 april 2009 in Turn

& Taxis, Havenlaan 86C, 1000

Brussel, info@expo-ter-ra.be,

02 549 60 49. Open op maandag,

dinsdag, donderdag en vrijdag

van 9.00 tot 17.00 uur, woensdag

van 9.00 tot 21.00 uur, zaterdag

en zondag van 10.00 tot 18.00

uur.

Tickets: 10 euro.

Geniet van de OKRA-korting: op

vertoon van je lidkaart betaal je

slechts 8 euro!

Maak kans op een gratis

ticket. Kijk op blz. 53!

© H

ans

Silv

este

r

Zet een helpende hand in de bloemetjes!Zorgen voor elkaar, da’s de essentie van CM-Thuiszorg. Wil je de familieleden, vrienden, zorgverleners of vrijwilligers op wie je altijd kunt rekenen graag eens extra bedanken? Zet ze dan in de bloemetjes met een uniek dankjewel-kaartje! Haal de kaartjes gratis af in je CM-kantoor of CM-Thuiszorgwinkel, schrijf er je persoonlijke boodschap en het adres op en steek ze voor 15 december 2008 in een CM-brievenbus. Wij zorgen ervoor dat de kaartjes op hun bestemming geraken. Als extraatje zet CM enkele gelukkigen ook letterlijk in de bloemetjes: samen met hun kaartje biedt CM hen een prachtig boeket bloemen aan.

CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.

Niet alleen mantelzorgers en vrijwilligers verdienen het om extra in de bloemetjes gezet te worden voor hun onvoorwaardelijke en belangeloze inzet. Ook huisartsen, thuisverpleegkundigen, gezinsverzorgenden, poetshulpen, maatschappelijk werkers, kinesisten en andere professionals

zijn een onmisbare schakel in het organiseren en waarmaken van thuiszorg. Elke dag opnieuw zijn ze in de weer om vele anderen het beste van zichzelf te geven. CM bedankt dan ook hartelijk al die professionals die zich dag in dag uit inzetten voor thuisverzorgde personen.

CM dankt alle thuiszorgprofessionals

bloemetjes: samen met hun kaartje biedt CM hen een prachtig

CM-Thuiszorg.CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.

boeket bloemen aan.

CM-Thuiszorg.

Omdat uw zorgen de onze zijn.Omdat uw zorgen de onze zijn.

��������������������� ��������������������

45

47

OKRA november 2008

46 47

OKRA november 2008

46

Om en rond de Chaussée d’Anvers

UIT

Het verkeer op een autovrije zondag is anders dan anders. Op zijn zachtst gezegd.

Fietsers en voetgangers zijn koning. Taxi’s beleven een hoogdag. En een enkele

Nederlander of Bulgaar weet niet waar ie het heeft. Net op zo’n zondag neem ik je mee

voor een wandeling om en rond de Chaussée d’Anvers. Dat belooft!

Turn & Taxis: een prachtig voorbeeld van een oud gebouw met een nieuwe bestemming.

47

OKRA november 2008

46 47

OKRA november 2008

46

In elke stad komen heel wat wegen samen. In Brussel

is dat niet anders. Een van de belangrijkste assen in

onze hoofdstad is de noordzuidas. Tot 1944 was de

stad enkel een Noord- en Zuidstation rijk. Met de

oplevering van het Centraal Station in 1945, was de

verbinding af.

Deze wandeling start in het Noordstation. In de loket-

tenzaal ga ik vergeefs op zoek naar het

Spoorwegmuseum. ‘Gesloten, fermé’ lees ik op een

bordje aan de toegangsdeur. Of het ooit nog voor het

publiek toegankelijk wordt, mag Joost weten. De klok

eronder laat niet veel goeds vermoeden. Zowel de

grote als de kleine wijzer ontbreken. Op zich is dit

station een kluwen van verkeer. Bovenaan rijden trei-

nen, daaronder bussen en helemaal beneden trams.

We focussen op de mobiliteit in het Brussel van de

19de, 20ste eeuw. Verlaat het station aan de kant van

de Simon Bolivarlaan. Op het plein voor het station

bots je meteen op een stuk erfgoed. Een monument

ter herinnering aan 150 jaar Belgische Spoorwegen

en aan het stoomtijdperk. In ons land reden tot 1966

stoomtreinen. Waar deze Bolivarlaan de Albert II-laan

kruist, zie je een monumentaal beeldhouwwerk,

Esprit ouvert, van de Poolse kunstenares Tapta.

Vier steden

Je staat op dat plein meteen ook oog in oog met drie

WTC-torens. Jawel, World Trade Center I, II en III.

Alle torens in de jaren zestig gebouwd, op een sokkel

van 13 m hoog. Bedoeling was voor de voetgangers

de torens via loopbruggen met elkaar te verbinden.

En het straatniveau? Daar zou een knooppunt van

snelwegen worden aangelegd. De zuidas richting

Lissabon, in westelijke richting via de basiliek van

Koekelberg naar Londen, in het noorden naar

Stockholm en in het oosten naar Istanbul. Zover is

het niet gekomen. Omdat dergelijke utopische stads-

projecten in de jaren zeventig, toen dit wilde idee aan

uitvoering toe was, helemaal achterhaald bleken. Ons

land zat toen bovendien tot over zijn oren in een

gigantische economische crisis.

Sla aan het kunstwerk van Tapta, met je rug naar het

Noordstation, de Koning Albert II-laan rechts in. En

geniet van een paar torens in aanbouw. Loop tot aan

het Gaucheretplein. Neem links de Helihavenlaan.

Het Blauwe Huis

De kromming van de laan laat zien dat je hier in een

oude spoorwegbedding loopt. In 1835 stoomde de

allereerste trein over dit spoor van Brussel naar

Mechelen. Dat was trouwens de eerste trein op het

Europese vasteland. En dat in ons land. Onderweg

rechts, op het kruispunt met de Antwerpsesteenweg,

staat het Blauwe Huis. Het voormalige huis van de

‘bareelwachter’. Het gebouw staat er triest bij. Maar

het is gered. En zal wellicht, misschien… beschermd

worden.

Volg nu verder de Helihavenlaan. Aan je rechterhand

passeer je een stedelijke school. Nu even goed oplet-

ten, net na de school neem je een smal pad rechts.

Je komt uit in de Groendreef. Loop rechtdoor naar het

kanaal Brussel-Willebroek. Op de brug zie je aan de

rechterkant de haven van Brussel. Aan de andere

kant begint het kanaal Brussel-Charleroi. Steek nu

het kanaal over.

Thurn und TassisJe kan er niet naast kijken. Monumentaal en met een

uitstraling als geen ander. De naam van dit complex

gaat terug tot het Oostenrijkse tijdperk, tot bij Maria

Theresia. Toen ontstond het postimperium van de

familie Thurn und Tassis. Deze groep verzorgde een

verbinding met postkoetsen tussen Brussel en

Innsbruck. Eind 19de eeuw werd het een reusachtig

complex van spoorwegen, douanekantoren en mari-

tiem transport. In de indrukwekkende gebouwen,

werk van onder andere Henri Vandevelde, worden alle

mogelijkheden van gietijzer, gewapend beton, staal

en glas benut. Het onlangs gerestaureerde pakhuis

huisvest handelszaken en kantoren terwijl de belen-

dende hangar is ingericht voor grote culturele mani-

festaties. Het pakhuis is voor het publiek toeganke-

lijk. Loop er zeker binnen. Let vooral op het ingeni-

euze gebruik van de simpele baksteen. Hier kan je

De Sint-Rochuskerk biedt een kleurrijke aanblik.

49

OKRA november 2008

48 49

OKRA november 2008

48

UIT

misschien even rusten bij een kop koffie of een

Brusselse kriek of geuze…

Keer nu op je stappen terug en steek opnieuw het

kanaal over. Sla meteen rechtsaf en volg de kaai in de

richting van een opvallende oude kraan. Een restant

van de oude haveninstallaties. Hier sta je dus aan het

begin van het kanaal Brussel-Charleroi. Volg de kaai

tot aan het Saincteletteplein. Vergeet niet, net voor

je de Citroëngarage bespeurt, links de Ruimingskaai

in te kijken. Op het einde van de kaai staat een wel

heel bijzonder bouwwerk met een torentje bovenop.

Het is de directeurswoning van de Mestbak. In de 19de

eeuw werd al het Brusselse afval (menselijke mest,

afval…) van hier af in schepen geladen en de stad

uitgevaren. Dit afval werd buiten de stad door de

boeren als mest gebruikt. De Mestbak en de hangars

er omheen zijn beschermd en worden nog altijd door

de Brusselse reinigingsdiensten gebruikt.

Wat verder links zie je de hoofdzetel van Citroën,

gebouwd in 1934. Aan de overkant de hoofdzetel van

KBC. Steek het Saincteletteplein over. En sla schuin

links de Ieperlaan in.

Snuifje Parijs

Aan het kruispunt Ieperlaan-Diksmuidelaan zie je

rechts op de hoek de vroegere groenten- en fruit-

markt van Brussel. Sta zeker even stil bij de inscriptie

op dit gebouw. Beide lanen herbergen ook vandaag

meerdere groothandelszaken waar vooral Griekse en

Marokkaanse exotische waren verhandeld worden. De

namen van deze lanen verwijzen naar de Eerste

Wereldoorlog. Let op de platanen en de statige

herenhuizen. Een snuifje Parijs in Brussel.

Ga naar links de Diksmuidelaan in en volg haar tot

aan het IJzerplein. Je staat oog in oog met de impo-

sante showroom van de Citroën hoofdzetel die ik

daarnet al even vernoemde. Dit gebouw is beschermd.

En terecht. Neergezet in de jaren dertig, ademt het

de onvervalste art-decostijl. De garage zelf is helaas

niet beschermd en dus bedreigd. Geniet ervan zolang

het kan.

Steek het IJzerplein over en volg van nu af aan de

Boudewijnlaan. Aan de overkant van deze laan zie je

een groene oase met daarin een onooglijk gebouwtje,

de zogenaamde helihaven. Hier vlogen vanaf 1958,

juist ja, de Expo, tot 1966 helikopters af en aan. Ze

vervoerden post en mensen. Heel wat prominenten

uit binnen- en buitenland kwamen via de helihaven de

stad binnen.

Kerk van havenarbeiders

Volg de Boudewijnlaan tot aan het kruispunt met de

Antwerpsesteenweg. Neem deze steenweg linksaf.

Een paar honderd meter verder aan de linkerkant

loop je langs de Sint-Rochuskerk met Voorplein,

gebouwd in 1995. Ga zeker binnen, als ze open is

tenminste. Je ziet er stukken van de oude Sint-

Rochuskerk die uit de 19de eeuw dateert en aan de

haven stond. Ze was de thuiskerk van de havenarbei-

ders.

Ik heb geluk. De zondagsmis is net uit. En dus kan ik

even binnenwippen. Meteen krijg ik een kop koffie

voorgezet. In deze parochie is een bloeiende,

Afrikaanse gemeenschap actief. Ze voegt extra kleur

toe aan deze exotische buurt. Zelfs in de herfst krijgt

een mens het er warm van!

Om opnieuw het Noordstation te bereiken, sla je net

voorbij de kerk rechtsaf, vervolgens linksaf en

opnieuw rechtsaf.

Veel kijkgenot in dit stukje Brussel met zijn mix aan

mensen en stijlen.

Tekst en foto’s Guy De Groote

De imposante gevel van de Citroën- showroom uit de jaren dertig.

49

OKRA november 2008

48 49

OKRA november 2008

48 49

SPEEL EN WIN

32 winnaars! Winnaars kruiswoord september 2008.

Meer dan 4 000 deelnemers!

■ Wie wint een weekendarrangement in Utrecht voor twee personen?

W. Devolder uit Loppem

■ Voor wie is de waardebon van 125 euro?

Jeanne Bollen uit Heverlee

■ Wie kan beginnen in De last van het lichaam?André Strybol uit Kessel, Harry Pauwels uit Minderhout, Maria Verhoeven uit Hombeek, Ann Van De Zande uit Aarschot, August Van Thienen uit Meise, Alda Vanhemel uit Zele, Rosa Vandenbulcke uit Deerlijk, Paula Van Bael uit Hulshout, Lauwens uit Hofstade, André Lecluyse uit

Ledegem

■ Voor wie is De som der dagen?Daniel Tack uit Merksem, P.J. Van Den Heuvel uit Keerbergen, Marthe Vermeiren uit Wijnegem, Herman Coppejans uit Maldegem, Jos Dankaerts uit Tienen, Maria De Croock uit Oedelem, Anny Modaert uit Geluwe, Germaine Boeckx uit Westerlo, Edgard De Beelde uit Sint-Niklaas, Maria Geuns uit Neerpelt

■ Wie wint Fietsboek Zuid-Nederland?

Marcel Beck uit Sint-Gillis-Waas, Nelly Standaert uit Aalter, Christiane Schrever uit Geraardsbergen, Christiane Schmitt uit Beveren-Waas, Mia Wyers uit Maasmechelen

■ Wie kan beginnen in Gids voor architectuur in België?

Hedwige Himpe uit Borger-hout, Diane Raes uit Aalst, Helena Vandecasteele uit Gits, Odette Iterbeke uit Sint-Amandsberg, Elza Bertens uit Hombeek

Oplossing: festival.

Antwoord op de schiftingsvraag: meer dan 130.

Hotel Sandeshoved • Zeedijk 26 • 8620 Nieuwpoort 058/22 23 60 • F 058/23 95 23

E-mail: info@sandeshoved.be • www.sandeshoved.be

Wij hebben ook tal van andere promoties, we sturen u graag onze brochure toe!

VAKANTIE MET ZICHT OP ZEE IN

HOTEL SANDESHOVED te NIEUWPOORTGelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-BadEen absolute aanrader! Aan de laagste prijzen!!!

NIEUWPOORTSE SENIORENWEEKVan maandag 17/11/08 tot maandag 24/11/08Van maandag 24/11/08 tot maandag 01/12/08(of indien gewenst van zondag tot zondag)• logement op kamer of studio / appartement• in halfpension: ontbijtbuffet + middag-of avondmaal met saladbar & dessertbuffet• een welkomstdrink, een mosselfestijn & gastronomische

brunch zijn inbegrepen • tal van activiteiten worden u aangeboden (bingo, quiz, optredens, uitstap toeristisch treintje,…)

PRIJZEN • 245 euro per persoon met twee op een kamer • 295 euro per persoon met twee op een studio/app bijkomende 3e volwassene op studio/app: € 166 p.p.• 260 euro per persoon alleen op een kleine single • 315 euro per persoon alleen op een grote single

OKRA november 2008

5050

HORIZONTAAL1 aanhanger van zekere religie 4 afkomst 9 grote hoop 13 liefkozing 14 belangrijke gebeurtenis 15 voorzetsel 16 desondanks 18 uit Kiel 19 balspel 20 kleefstof 22 bar 23 zuiver, onver-mengd 25 ongeveer 27 geheel gevuld 29 bergplaats 31 door middel van 32 keukengerei 33 wapen 35 dans 37 ver-mageringsvloeistof 40 bijwoord 42 straat (afk.) 43 Bijbelse berg 44 wer-kend op stroom 47 schaapachtig 48 eierschaal 49 Europeaan 50 boom 52 insect 53 flauw keelgeluid 54 eenjarig dier 57 speeltuintoestel 58 hoofddeksel 59 Europeaan 62 schrander 64 opgrote afstand 66 september 68 plezier69 neusopening 70 tijdstip 71 het schip der Argonauten 72 plaats in Duitsland 73 gelige kleur.

VERTICAAL1 Indisch vleesgerecht 2 Intern. Ar-beidsorganisatie 3 stimulans 4 staat, land 5 economische ramp 6 klassiek zangspel 7 huidsmeer 8 sluiskolk 10 plaats in Engeland 11 opstootje 12 drank 17 hier (Lat.) 19 richtingwijzer 21 wenk 23 kapitaal voor een bepaalddoel 24 plukje haar 26 redactie 27 ton 28 lid van een bestuurscollege 29 type weefsel 30 gevolg 32 verhouding ten honderd 33 Frans schilder 34 sportbe-oefenaar 36 baardje 38 kunstproduct 39 deel van het skelet 41 sierstrook 45 snelle trekkende beweging 46 suc-cesnummer 51 steen 53 horizon 54 rangtelwoord 55 zaak 56 deel van een open haard 57 boom 58 doosvrucht 60 geur 61 gast 63 prul 64 boerenbezit 65 ventilator 67 pluspunt.

SPEEL EN WIN

Winnaars september 2008 op blz. 49!

Stuur je oplossing naar

OKRA-magazine, Kruiswoord november 2008, PB 40, 1031 Brussel, voor

30 november 2008. De winnaars verschijnen in het februarinummer 2009.

Voeg één postzegel van 0,54 euro toe (niet vastkleven).

Oplossing kruiswoord november 2008

1 2 3 4 5 6

Naam:

Straat: Nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummer/trefpuntnummer:

Hoe heet het nieuwe persoonlijke alarmsysteem van de CM?

Vergeet niet een postzegel van 0,54 euro toe te voegen!

Kruiswoordraadsel

4

5

1

6

3

2

7

7

OKRA november 2008

5050

62 prijzen!■ 10 pakketten van zes kristallen wijnglazen

Elk glas is gedecoreerd met een

kunstwerk van verstandelijk

beperkte kunstenaars van

Beautiful People. (www.beau-

tifulpeoplefoundation.org)

Je steunt Beautiful People als

je voor 31 december een bril

met Varilux-glazen van Essilor

koopt. Bij de aanschaf van je

bril, krijg je het wijnglazen-

pakket cadeau. Deelnemende

opticiens op www.varilux.be.

Waarde 75 euro.

■ Waardebon van 125 euro…

Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een

heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de

Ardennen.

Info

■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97,

fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn.be,

www.dekinkhoorn.be.

■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende,

059 55 27 55, fax 059 55 27 59,

info@ravelingen.be, www.ravelingen.be.

■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1,

6660 Houffalize, 061 28 88 01,

fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth.com,

www.olfossedouth.com.

■ 51 boeken

■ 10 exemplaren van De verlichte kamers van

Richard Mason. Waarde 29,90 euro.

■ 5 exemplaren van De laatste Mazurka van

Andrew Tarnowski. Waarde 17,90 euro.

■ 5 exemplaren van De stad der wonderen van

Eduardo Mendoza. Waarde 19,95 euro.

■ 10 exemplaren van Het wijnboek.

Waarde 7,95 euro.

■ 5 exemplaren van Afscheid nemen van Laurens

De Keyzer. Waarde 17,95 euro.

■ 5 exemplaren van Albert 2 van Christian

Lapork. Waarde 19,95 euro.

■ 5 exemplaren van Lekker dichtbij.

Waarde 19,95 euro.

■ 1 exemplaar van Vlaanderen in de

tijd van de kleine patatten van

Julien van Remoortere. Waarde

17,50 euro.

■ 5 pakketten met De Geuzenhoek te

Horebeke, geschiedenis van de

Geuzenhoek; Wie was toch die

Abraham Hans van Daniël Walraed;

Groeninghe, een heruitgave uit

2000 van een werk van A. Hans.

Waarde 27 euro.

SudokuKruiswoordraadsel

speel en win

51

Ravelingen De Kinkhoorn

Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN

‘Medicijnen maken 200 000 doden’, zo kopt een krant.

Met een gebaar van ‘zie je wel!’ duwt mijn man ze

onder mijn neus. Op dat moment leg ik zorgzaam zijn

ochtendpilletjes klaar. Twee voor Marcel, drie voor

mij. Hij zeurt, ik slik. Ons dagelijkse meningsverschil.

Achter een sensationele krantenkop loert gevaar. De

titel wordt gelezen, de rest van het stuk vaak niet. Zo

ontstaan kwakkels. Het bewuste artikel verduidelijkt

dat niet de medicijnen dodelijk zijn, wel het verkeerde

gebruik ervan. We spelen toch zo graag zelf doktertje.

We weten het telkens beter. We stoppen een antibio-

ticakuur te vroeg en nemen een tijdje later de reste-

rende pillen als we ons minder goed voelen. Of we

gebruiken medicijnen die voor iemand anders werden

voorgeschreven. Dat is geen goed idee. Dat wij Belgen

grootverbruikers zijn van geneesmiddelen, is al langer

geweten. Voor de pijn, voor de pep. Zo zong Jasperina

De Jong het jaren geleden al.

Onze zoon die beroepshalve met gezondheid bezig is,

drukt ons steeds op het hart dat de huisdokter de

eerste lijn is naar onze gezondheid. Gezondheidszorg

is geen shoppingcenter, waar je deur in deur uit

gaat.

Dat moet je mij niet zeggen, ik heb dat van thuis mee-

gekregen. De huisdokter is je vertrouwenspersoon.

Wij hadden een huisarts uit de duizend: een knappe

man, rijzige figuur. Het haar zorgvuldig achteruitge-

kamd, krulletjes in zijn nek. Hij rook altijd lekker. In

de winter droeg hij een overjas in een speciale kleur

blauw. Zijn dokterstas was glanzend zwart. Het is

jaren geleden, maar als ik mijn ogen sluit, zie ik hem

zo voor mij.

Als kind was ik dikwijls ziek. Altijd had ik heel hoge

koorts. Bij mijn moeder moest ik niet flauw doen.

Maar als ik werkelijk ziek was, kreeg ik de beste zor-

gen en kon de dokter er niet snel genoeg zijn. Ziek

zijn, vond ik ellendig. Als de dokter zei dat hij me vlug

gezond zou maken, vertrouwde ik die man zo dat ik

me op slag beter voelde. Al waren het natuurlijk de

voorgeschreven geneesmiddelen die daarvoor zorg-

den. Mijn moeder waakte over de pillen en siroopjes.

Ze deed altijd strikt wat de huisarts zei. Soms ging ik

voor de een of andere kleinigheid alleen op consult.

Andere wachtenden vroegen dan verbaasd waarom ik

helemaal alleen in de wachtkamer zat. “De dokter

kent mij”, antwoordde ik. En dat was ook zo. Als het

mijn beurt was en de arts verscheen in zijn helderwit

gesteven doktersjas, klonk het: “kom maar”. Dan

keek ik naar de anderen met een blik van ‘zie je wel,

hij weet wie ik ben’.

Dat is allemaal meer dan een halve eeuw geleden.

Dokters, onderwijzers, burgemeesters en pastoors

zijn niet meer de notabelen van het dorp naar wie de

hele gemeenschap opkijkt. We spreken ze niet meer

vol ontzag aan. We noemen ze gewoon bij hun naam.

Mensen zijn mondiger geworden. Maar ik blijf me hou-

den aan wat ik uit mijn jeugd meekreeg. Ik vertrouw

mijn huisdokter en volg hem. Zijn diagnose en voor-

schriften zijn mijn leidraad. Ik doe zoals mijn moeder

het me leerde en slik iedere dag mijn pilletjes en leg

die van Marcel zorgvuldig klaar. En ik kijk erop toe dat

hij ze inneemt.

We hebben geluk, al beseffen we het niet altijd. En we

mogen onze huisarts vrij kiezen. Dat is niet overal zo.

Ik voel me veilig bij onze huisarts. Bovendien is hij

jonger dan Marcel en ik, dus kunnen we nog een

tijdje op hem terugvallen. En mocht het ooit anders

uitdraaien, is onze gezondheidszorg toch verzekerd.

Twee van onze kleindochters zijn immers gestart met

de studie geneeskunde. Je eigen bloed kan je toch

vertrouwen.

Hou het gezond en luister naar je dokter. Een wijze

raad die ik je geef!

Wivina

Griet en Wivina… om de beurt…

Doktertje spelen?

Ik doe zoals mijn moeder het me leerde en slik iedere dag mijn pilletjes en leg die van Marcel zorgvuldig klaar.

OKRA november 2008

52

‘Hansmuseum’

Het verhaal van de Geuzenhoek gelezen

blz. 36-37? Maak kans op een gratis duo-

ticket voor het Abraham Hansmuseum en

stuur voor 30 november 2008 onderstaan-

de bon naar OKRA-magazine, Joke Callens,

‘Abraham Hans’, PB 40, 1031 Brussel of

mail naar joke.callens@okra.be met ver-

melding ‘Abraham Hans’.

■ Info: voor individuele bezoekers: open op zon- en feestda-

gen van 14.30 tot 17.30 uur, behalve van 15 december tot 15

januari.

Andere uren kunnen steeds op afspraak.

Voor groepen: op afspraak. Arrangementen zijn verkrijgbaar

voor alle formules.

■ Toegangsprijs:

het museum tijdens de bezoekuren: 1,50 euro

Museum met rondleiding en bezoek aan kerkhof, de oude en

nieuwe kerk: 2 euro.

■ Contact: Abraham Hansgenootschap: Erik Lagaert,

Hundelgemsesteenweg 475, 9820 Merelbeke, 09 230 95 20,

lagaert.erik@skynet.be, www.museumabrahamhans.be.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

E-mail:

WIN GRATIS DUOTICKET

‘Dit is onze aarde’

Maak kans op een van de 20 gratis

tickets (waarde 10 euro) voor deze

prestigieuze tentoonstelling. Stuur

voor 30 november deze bon naar

OKRA-magazine, Joke Callens, Dit is

onze aarde, PB 40, 1031 Brussel of

mail naam en adres naar joke.

callens@okra.be met de mededeling

‘Dit is onze aarde’.

■ Info: tot 26 april 2009 in Turn & Taxis, Havenlaan

86C, 1000 Brussel, info@expo-terra.be, 02 549 60 49.

Maandag en dinsdag: van 9.00 tot 17.00 uur, woensdag

van 9.00 tot 21.00 uur; donderdag en vrijdag van 9.00 tot

17.00 uur; zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur.

■ Tickets: 10 euro.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

WIN 20 GRATIS TICKETS

WIN GRATIS TICKETS‘Kerst & Creatief Beurs’

De Kerst & Creatief Beurzen bieden origi-

nele geschenkartikelen, gastronomie en

creativiteit. Dit alles in een sfeervol kader

met honderden versierde kerstbomen,

duizenden kerstlichtjes en tal van boeien-

de attracties voor jong en oud! Gratis toegang en cadeautje

voor elk kind.

■ Waar en wanneer?

15 en 16 november 2008: Nekkerhal Mechelen.

22 en 23 november 2008: Kortrijk Xpo.

29 en 30 november 2008: Antwerp Expo.

6 en 7 december 2008: Flanders Expo Gent.

■ Tickets: 6,50 euro; 60+: 5,50 euro.

■ Info: 03 543 90 90, www.hobbysalon.be.

Win een van de 125 gratis tickets voor Antwerpen en Gent en

stuur voor 15 november 2008 deze bon naar OKRA-magazine,

Joke Callens, ‘Kerst & Creatief Beurs’, PB 40, 1031 Brussel of

mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met vermelding

‘Kerst & Creatief Beurs’.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

E-mail:

WIN 20 GRATIS TICKETS

53

‘Omo. Herders & design’

Maak kans op een van de 20 gratis tic-

kets (waarde 6 euro) en geniet van deze

culturele smeltkroes in Afrika. Stuur voor

30 november deze bon naar OKRA-maga-

zine, Joke Callens, Omo, PB 40, 1031

Brussel of mail naam en adres naar joke.

callens@okra.be met de mededeling Omo.

■ Info: van 9 november tot 31 augustus 2009 in het

Afrikamuseum van Tervuren, Leuvensesteenweg 13, 02

769 52 11, www.africamuseum.be.

Open van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur,

zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur, gesloten op

maandag, 1 mei, kerst- en nieuwjaarsdag, gesloten om

15.00 uur op 24 en 31 december.

■ Tickets: 6 euro, senioren 5 euro.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

OKRA-magazineledenmagazine van OKRA vzwPB 40, 1031 Brussel02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, magazine@okra.be

RedactieLieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet

RedactieraadAureel Chanterie, MagrietDaenen, Herman De Leeuw, Erik Lauwers, Hilde Masui, WivinaSomers, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne

Verantw. uitgeverJan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

Vormgevinggevaert graphics nv

Coverbeeld Emy Elleboog

DrukCorelio Printing, Erpe-Mere

ReclameregiePublicartoLangestraat 170, 1150 Brussel02 779 00 00fax 02 779 16 16com@publicarto.be

Oplage: 178 170 exemplaren.

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereprodu-ceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Het december-januarinummer verschijnt uiterlijk op 27 november 2008.

colofon OKRA-regio’sAntwerpenNationalestraat 111, 2000 Antwerpen03 220 12 80 fax 03 220 17 68antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen

BruggeOude Burg 23, 8000 Brugge050 44 03 81 fax 050 44 03 90brugge@okra.bewww.okra.be/brugge

BrusselBergensesteenweg 436, 1070 Brussel02 555 08 30 fax 02 555 08 39brussel@okra.bewww.okra.be/brussel

IeperSint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper056 26 63 40 fax 056 26 63 06ieper@okra.bewww.okra.be/ieper

KempenKorte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout014 40 33 50 fax 014 40 33 52kempen@okra.bewww.okra.be/kempen

KortrijkWijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk056 23 37 43 fax 056 23 37 04kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk

OKRA-Limburg vzwKoningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt011 26 59 30 fax 011 22 59 50limburg@okra.bewww.okra.be/limburg

Mechelen vzwBegijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen015 40 57 45mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen

Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenPoel 8, 9000 Gent09 269 32 15 • 09 269 32 16middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be■ Gent Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oost-BrabantPlatte Lostraat 541, 3010 Leuven016 35 96 94 fax 016 35 95 55oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant

OostendeIeperstraat 12, 8400 Oostende059 55 26 90 fax 059 55 26 12oostende@okra.bewww.okra.be/oostende

RoeselareBeversesteenweg 35, 8800 Roeselare051 26 53 07 fax 051 22 59 80roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare

TieltOude Stationsstraat 12, 8700 Tielt051 42 38 08 fax 051 40 89 79tielt@okra.bewww.okra.be/tielt

Waas en Dender■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender

open k

riste

lijk

resp

ectvol actief

02 246 44 43

02 246 44 47

02 246 44 43

02 246 39 44

02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 0902 246 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CM-Pensioendienst 02 246 44 31 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45Communicatie 02 246 44 3702 246 44 3302 246 57 71Websites 02 246 44 44

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.bewww.okrasport.be | 02 246 44 41

MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870

A12 •BOOMSESTEENWEG 35 • 2630 AARTSELAAR • 03 887 38 41

Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezelligrestaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelenter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Roosevelt-plaats te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be

5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO

Elegant het najaar in met SKM

011108_Eigentijds_SKM.indd 1 30-09-2008 16:38:50

OKRA november 2008

54

MEESTER-KLEERMAKER SINDS 1870

A12 •BOOMSESTEENWEG 35 • 2630 AARTSELAAR • 03 887 38 41

Alle dagen open van 9u30 tot 18u - Zon en feestdagen gesloten - 4.500 m2 winkelruimte - Gezelligrestaurant - Parking voor 300 wagens - Winkel toegankelijk voor rolstoelgebruikers - Rolstoelenter beschikking - Lift - Airco - Kinderafdeling met speelruimte - Autobus lijn 50.0 aan de Roosevelt-plaats te Antwerpen en station Mechelen tot aan de halte ‘Leugstraat’/SKM - www.skm.be

5 EURO REISVERGOEDING - BIJ AANKOOP VAN 125 EURO (DIRECT VERREKEND AAN DE KASSA) 10 EURO REISVERGOEDING OF ÉÉN FLES CHAMPAGNE - BIJ AANKOOP VAN 250 EURO

Elegant het najaar in met SKM

011108_Eigentijds_SKM.indd 1 30-09-2008 16:38:50

DXB06836_1-1ile_A4_QN 1 10/04/08 15:14:12