Nummer 1, 2004, Jaargang 48

Co

lofo

nFYLAKRA wordt uitgegeven voor de secties en afdelingenvan de faculteit Natuur- en Sterrenkunde van deUniversiteit Utrecht

FYLAKRA nr. 324 Jaargang 48, nummer 1Oplage: 675

Hoofdredacteur:Gijs van Ginkel (DIN-SCMB)

Eindredactie en vormgeving:Rudi Borkus (JI)

Redactie:Carlos van Kats (DIN-SCMB)Dante Killian (IGF)Evert Landré (BUR)Gerard van der Mark (DIN-GF)Ada Molkenboer (JI)Roelof Ruules (FCG)Carina van der Veen (IMAU)

Reproduktie:Reproductieafdeling IGF

Redactieadres:Redactie Fylakra, Minnaertgebouw kamer 116Leuvenlaan 4, 3584 CE Utrechttel. 030-2531007, intern 1007, fax 030-2535787email: Fylakra@phys.uu.nl

Kopij voor FYLAKRA kan worden ingeleverd bij de leden van de redactie.Kopij aanleveren op diskette of via email als MS Officedocument of alstekstfile (ASCII). In twijfelgevallen raadplege men de eindredacteur.

Artikelen worden geplaatst onderverantwoording van de redactie

3

IN DIT NUMMER

Fotoverantwoording:Alle foto’s waarbij geen bronvermelding wordt gegeven zijn van de hand vanGijs van Ginkel

Geachte Lezer(es) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Balajaru Battu nieuwe AIO bij Fysica van de Mens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Joop Dirkse overleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Geslaagd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

E = mc2 strip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

“Silminga, .... “Picture, picture ............... you take picture !!!!”

Ronald Franken gaf drie maanden les in Ghana. . . . . . . . . . . . 8

Princetonplein Muziekfestijn een terugblik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Oplossing puzzel Fylakra nr. 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Robert Volcic nieuw bij Fysica van de Mens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Nijntje gaat de wijde wereld in promotie van Michiel van Rijnbach. . . . . . . . . . 17

Wie sprak het Utrechtse NanoNjet? column . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

De Venusovergang van 8 juni 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Het Fysisch Colloquium herrezen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Jeroen van Boxtel nieuw bij Fysica van de Mens. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Leonie van Echtelt nieuw bij het Bureau van de Faculteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Ecologische optica het VIDI onderzoek van Sylvia Pont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

7 rijen, 16 getallen puzzel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Spelen met robotjes Buiten Dienst. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

De nieuwe bewoners van BBL 621 nieuw bij het IMAU

Karin Huijts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Nicolette Star . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

4

GEACHTE LEZER(ES)

Het eerste nummer van het nieuwe jaar. Het begintal goed. Onze hoofdredacteur zit tot over zijn orenin het werk vanwege de Debije Winterschool, de

computer van de eindredacteur heeft kuren en de diverseauteurs halen de deadlines niet. Niets nieuws onder dezon? Nou, nieuw is bijvoorbeeld dat de eindredacteur ditstukje schrijft maar dat is waarschijnlijk éénmalig (van-wege bovengenoemde drukke activiteiten van de HR). Eenander nieuwtje is de nieuwe columnist. Nadat AstridKappers zich vorig jaar uitstekend van haar taak heeftgekweten is nu Alfons van Blaaderen bereid gevonden decolumnkolommen van Fylakra te vullen. Hopelijk doet hijdat met net zoveel verve (en deadlinepunctualiteit) alsAstrid. De redactie heeft er alle vertrouwen in.

Ook is er een poging ondernomen om de layout eenfacelift te geven. Of dat gelukt is kunt u zelf beoordelen.Het is altijd weer een klus om dat zo creatief mogelijk tedoen en het zal nog wel een paar nummers duren voordatdat helemaal is uitgekristalliseerd.

Wat kunt u allemaal verwachten in dit nummer.Natuurlijk zijn er weer allerlei mensen nieuw in deze facul-teit. De groep Fysica van de Mens timmert daarbij flinkaan de weg, niet het minst door de prachtige prijzen diehen zijn toegekend door NWO. Ook daarover hebben weeen artikel, Sylvia Pont verhaalt over haar VIDI onderzoek.Ook het IMAU is zoals elk nummer weer flink vertegen-woordigd. Nicolette Start en Karin Huijts hebben diegelederen versterkt.

Van diverse mensen moesten we afscheid nemen.Een feestelijk afscheid was dat van Michiel van Rijnbach,hij promoveerde en verliet de faculteit en misschien welhet land. Een verdrietiger afscheid viel de familie van JoopDirkse ten deel. De oud IGF-er overleed onverwacht, wijwensen de familie veel sterkte toe. Internationaal tim-meren we ook nog aan de weg al zal dat op een anderemanier zijn dan de gebruikelijke reclamecampagne voor demasters; Ronald Franken probeerde in Afrika de high-schoolleerlingen enige fysica bij te brengen. Of dat geluktis vindt u in zijn verslag. Nog veel meer vult de kolom-men van dit nummer maar dat zult U vanzelf weltegenkomen. De redactie wenst u in ieder geval veelleesplezier,

Rudi BorkusEindredacteur

RUDI BORKUSEINDREDACTEURFoto Thierry Heude

5

BALAJARU BATTU

Ihave spent the major part of mylife in Hyderabad, Andra Pradesh,India. In this city you can find

modern information technology, mo-dern art forms like 'Kuchipudi' (adance-form specific to Andra Pradesh)and 'Bharth-Natyam' ( a dance formspecific to India), and Telugu filmindustry.

I obtained my Physics masters(M.Sc in Physics) from OsmaniaUniversity, Hyderabad. After my M.Sc.I joined a MS. program in conscious-ness studies, from BITS Pilani,Rajastan. Here I learned about phe-nomena called 'Perception', the won-derful active processes of the Mind.After my MS. I joined as a researchscholar in the National Brain ResearchCenter, India. I spent there one yearwhen I learned about Utrecht Univer-sity where the 'Department of Physicsof Man' was actively doing reseach onvisual-perception. I joined in thisdepartment on 1st january 2004, as aPh.D. student to pursue my researchin 'Shape perception. My first impres-sion is that people here are kind andcooperative.

It seems to me that understan-ding the mind is more basic than un-derstanding the physical world. In theprocesses of understanding the cogni-tion there is a possibility to discovernew principles of nature which maychange our conception of the physicalworld.

Balajaru Battu

N.B. DE FOTO IS GEMAAKT DOOR BALAJARU’SVRIEND CHAKRI, EEN PROFESSIONEEL FOTOGRAAF,DIE OVERIGENS OOK IN NEDERLAND NAAR EENBAAN ZOEKT.

Nieuwe AIO bij Fysica van de Mens

6

Op 12 oktober 2003 is op 74jarige leeftijd Joop Dirkseoverleden. Joop heeft van

1971 tot zijn VUT in 1989 als instru-mentmaker bij de IFG gewerkt. Hijkwam daar binnen als de broer vanGerrit en dat is altijd zo gebleven.Toch was er een levensgroot verschiltussen de broers. Waar Gerrit deduidelijk aanwezige, drukke persoon-lijkheid was, was Joop de rustige,gedreven instrumentmaker.

JOOP DIRKSE OVERLEDEN

Hij kwam uit de Bleekerschool.In die tijd een gerenomeerd bedrijfvoor optische instrumenten. Als hijaan een klus bezig was dan groeidehij daarin. Hij maakte onderdeel vooronderdeel en bouwde zo een appa-raat wat niet alleen kwalitatief, maarook qua aanzien een goed productwas. Hij was tevreden als het nietalleen goed werkte, maar het moester ook goed uitzien. Het product washet visitekaartje van de werkplaats.Op diverse plaatsen in het fysicacom-plex staan nog opstellingen tewerken waar Joop zijn steentje aanheeft bijgedragen.

Joop was een prettige collega.Hield van een praatje over sport enhet leggen van een kaartje. Als hetover vissen ging kwam hij los enpraatte hij honderduit. Veel vrij urenheeft alleen of met zijn vrouw aan dewaterkant doorgebracht. Eigenlijk ishij (maar ook zijn vrouw, welke vierjaar geleden overleed) te jonggestorven.Wij wensen zijn gezin en familie veelsterkte toe.

Gerard van der Mark

IMMaster examen Physical Science:

S.J. van AlbadaDoctoraal examen Natuur-en Sterrenkunde:

M.J. Russcher, M. van Zijtveld, T. Heus, M. Polinder, T.C. vanWijngaarden

Doctoraal examen Sterrenkunde: B.A. den Hond

Doctoraal examen Meteorologie en fysische oceanografie: T. Heus, N.C. Star (cum laude)

Vrij doctoraal examen: P. Hochs

GE

SLA

AG

D

7

E = mc2 door Joshua Peeters

©

8

Het is 10 september 2003, 17.45,de schemering zet zich al interwijl ik vanuit een gigantische

Boeing tegen de vochtige warme luchtvan Accra aanloop. Waarom had ik ookal weer in vredesnaam een trui en jasmeegenomen? De eerste twee nachtenbrengen de muggen en mijn zeiknatteslaaphoes me niet echt veel rust. Ommaar niet te spreken over deGhanezen die ’s ochtends om 5 uurhun binnenplaatsjes en straten begin-nen te vegen.

TamaleDrie dagen later arriveer ik na eenbusrit van twaalf uur in het noordenvan Ghana, de stad Tamale (uitspraak:Tammallee). Nu had ik na de troep,slechte wegen en lage gebouwen vande hoofdstad Accra niet iets betersverwacht, maar het twee paar dubbel-laags gebouwen in het centrum, eneen stuk of tien bestrate wegen rond-om deden me nu niet echt aan eenzeer snel groeiende stad denken. Destraat waar mijn gastgezin woont, iseen buurtje met overheidsgebouwen,waar alle bewoners 16% van hun sala-ris aan huur betalen. De wegen zijnkronkelig en rood met overal diepesporen en groeven van het regen-seizoen dat op zijn einde loopt. Demeeste kuilen en gleuven zijn opge-hoopt met plastic, hout en allerlei

andere troep die niet verteerbaar is.De honderden geiten in de omgevingdienen hier als plaatselijke afvalbe-heerders en grazen tussen de troepnaar schillen sinaasappel, banaan enmeer wat eigenlijk ook niet te vert-eren is, maar zij kunnen het! Zij wel….Mijn spijsverteringstelsel daarentegen,zou het nog zwaar genoeg krijgen endat terwijl mijn eten toch niet hele-maal rechtstreeks rauw van de straatkomt. Hoewel ik er erg blij mee wasdat ik er pas na twee maanden achter

“SILMINGA, .... “PICTURE, PICTURE ........Verslag van 3 maanden vrijwilligerswerk in TamaleRonald Franken, AIO bij de groep SID vanhet Debije Instituut heeft afgelopen najaardrie maanden in Ghana vertoeft om in hetkader van een vrijwilligersproject onderwijste gaan geven in een derde wereldland. Hijkon daar zo aanstekelijk over vertellen datwe hem vroegen een verslag te schrijven.Daartoe was hij wel bereid en ziehier hetonderstaande verhaal.

9

........ YOU TAKE PICTURE !!!!”kwam wat de markt was waar mijngastmoeder het vlees kocht; het wasprecies die plek die ik al maanden ver-meed, vanwege de stank, de vliegenen de zwarte roetlucht.

Het beginMaar goed nog geen vijf dagen inAfrika en ik mag beginnen op mijnschooltje: Saka Saka JSS (JuniorSecondary School). Hier was ik tochvoor gekomen en hiervoor heeft defaculteit het toegestaan om mij, naéén jaar als AIO in de groep SID,bijna vier maanden onderzoek te latenmissen. Iets meer dan een jaar daar-voor, studeerde ik af in dezelfde groepen stond ik voor een keuze: ik woureizen in een ontwikkelingsland, maarniet zomaar. Het liefst zou ik nog vrij-willigerswerk doen. Maar daar is dusgeld voor nodig. Dus ik moest nog eenpaar maanden werken om genoeg tesparen. Het werd me wel even moei-lijk gemaakt toen Ruud Schropp voor-stelde om als AIO door te gaan, aan-gezien dit zou betekenen dat ik met-een weer vier jaar vast zat. Gelukkigzag hij nog wel mogelijkheden totcombinatie, toen ik mijn andere plan-nen bekend maakte. Hoewel ik hemverdenk te denken dat ik het plan welzou laten varen, ben ik hem er dank-baar voor me te hebben laten gaan.

Drieëneenhalve maand voor deklas in Ghana werd de keuze uitein-delijk. Waarom Ghana vraag je af? Hetkwam toevallig op mijn pad, ik konlesgeven voor die ‘korte’ tijd, wat tochniet zomaar overal mogelijk is en deorganisatie (NORGHAVO) heeft geenwinstvisie, waardoor het financieelhaalbaar werd. Kortom, ik dacht dusna vijf dagen al meteen les te moeten

geven. Lezers die Afrika een beetjesnappen zullen wel begrijpen hoe hetkomt dat de ‘echte’ les pas tweeweken later begon. Twee weken langkomen er langzaam steeds meer lera-ren even op school hun gezicht latenzien, druppelen de kinderen binnen enmoeten de eerstejaars zich inschrijvenen betalen. Hierdoor is het natuurlijkonmogelijk om de tweede en derde-jaars wel les te geven!?

Het onderwijssysteemIk voel dat het nu tijd wordt het les-systeem van Ghana uit te leggen.Ghana is voornamelijk een Engelsekolonie geweest en heeft ook veel vanhet Engelse systeem overgenomen. Demiddelbare school in Ghana bestaat uiteen JSS en SSS. Eigenlijk de onderbouwen bovenbouw. Dus gesplitst in klas-sen 1,2,3 en 4,5,6. Op een SSS zittenen wonen de leerlingen intern. Op eenJSS zitten leerlingen die nog thuis bijhun ouders wonen. Een stad alsTamale (300.000 inwoners) heeft een

RONALD FRANKEN

10

stuk of 10 JSS overheidsscholen endan nog een aantal privé-scholen. SSSscholen vind je alleen in de groteresteden (drie in Tamale). Zit je op eenJSS dan moet je na je derde jaar eenstaatsexamen afleggen. Haal je ditexamen of zit je nog bij de ‘betere’groep, dan wordt je toegelaten op eenSSS. De rest mag de laatste klas nog

een keer overdoen of valt uit. Het sys-teem van overgaan naar de 2e en 3eklas, kwam mij nogal vreemd over inhet begin: je GAAT gewoon over hoeslecht je resultaten ook. Dit werd meal snel duidelijk toen ik in de eersteweek rondhangen op de school eenlerares de punten van het overgangs-rapport van het jaar daarvoor op zagschrijven, uit haar hoofd, in rap tem-po! “Dat komt ongeveer voor iedereengemiddeld wel uit”, antwoordde ze opmijn vraag hoe ze dat deed. Dat deleraren dit werk dan nog doen, terwijlze het eigenlijk niet serieus menen,werd weer verklaard doordat dat pun-tenboek wordt nagekeken door deschoolinspectie.

IdealismeDenk ik echt hier verandering in tekunnen brengen?? Na vier weken denkik het in ieder geval niet meer. Ik hebmijn standaarden en eisen maar dras-tisch naar beneden gesteld en hetmeeste gelaten over me heen latenkomen. Om 7.05 op school lopen deleerlingen rond, ze spelen, ze hangen

en ze vegen de school schoon; al hetstof uit de klassen. Om 7.30 begint deassembly; de klasprefects (vaak deoudste of beste van de klas) zorgenervoor dat iedereen verzamelt enachter elkaar in de rij (uit de zon)tussen de bomen gaat staan. Er wordtgebeden, de ene dag een moslimgebed, dat andere dag een katholiekgebed. Er wordt gezongen, het natio-nale volkslied (God bless our home-land Ghana…). Op een woensdag krij-gen ze nog een moral talk van een le-raar of als die er niet is van een klas-prefect. En daarna mogen de klasseneen voor een zingend naar hun lokaallopen. De kinderen blijven dan de restvan de dag in het lokaal en het is de

NATUURKUNDELES AAN KLAS 2B

11

bedoeling dat de leraren van de eneklas naar de andere lopen.

PragmatismeDe bedoeling dus! Helaas wordt menmet de slaagstok opgevoed in Ghanaen leren mensen niet echt verantwo-ordelijkheid, naar mijn inzien. Wat danal snel te zien is zodra je ouder benten zelf die stok kan gebruiken, zoalsleraren op school die de leerlingenslaan als ze te laat zijn of niet luiste-ren. Zelf inzien dat ze compleet geenvoorbeeld stellen door les te skippenals ze er geen zin in hebben en onderde boom op het plein blijven zitten,kunnen ze niet: “Teacher we haveclass!” …. “What..??? Do I???? …. Idon’t feel so good today, so go away.”En de leerling, die er speciaal voormoet zorgen dat de leraar op tijd inde klas is of zijn les niet vergeetdruipt af. Dit gedrag ging me helaasop den duur erg tegenstaan, zeker alsde idiootste smoezen worden verzon-nen waarom ze er niet waren. Het vielme zo nu en dan ook wel erg zwaarom weer les te geven, want gemo-tiveerd door je collega’s wordt je niet.

Gelukkig heb ik met de leerlingenveel lol gehad. Het enthousiasme was

erg groot, toen ze hoorde dat eenSilminga (witte) les aan ze zou geven.Maar dat wou niet zeggen dat ik hetmakkelijk kreeg. Niet omdat ik tweeklassen van rond de 50 leerlingen do-ceerde: de leerlingen hebben zin in lesen luisteren aandachtig of ze snappener compleet niets van en houden hunmond (waarschijnlijk omdat ze tochmet die slaagstok zijn opgegroeid). Maardus liever vijftig Ghanezen dan twintigUtrechtse leerlingen. Het was vooralzwaar, vanwege de klamme hitte ende weinige lesmaterialen die je hebten het schrikbarend lage niveau vande leerlingen. Dit heeft veel creativi-teit, inlevingsvermogen en improvisa-tie gekost. Daarbij heb ik mijn maniervan lesgeven deels aangepast op watze gewend waren. Voor de klas ben jevooral aangewezen op praten en bord-gebruik. In het begin probeerde ik alleleerlingen er zoveel mogelijk bij tebetrekken. Ik stelde veel vragen,spoorde aan om hen te laten vragenen naar het bord laten komen, mee tehelpen en mee te denken. Deze inter-actie zijn ze niet echt gewend en naeen aantal weken ontdek je dat zezich er lekkerder bij voelen, om eeneenduidig duidelijk antwoord te horen

DE ASSEMBLY VAN ALLE SCHOOLKINDEREN ROND 7.30 IN DE OCHTEND

12

en in hun hoofd te stampen in plaatsvan een algemeen idee over het goedeantwoord en ze hun eigen initiatief enfantasie te laten gebruiken. Stampen,stampen, dat gaat ze goed af en datwillen ze dus ook. Definities willen zeleren en die vragen willen ze krijgen.What is volume?: Volume is the spaceoccupied by an object!! Maar niemanddie echt begrijpt wat die definitieinhoudt. Maar dan; Give five examplesto save energy? Wanneer ik er ooitdrie duidelijk heb gegeven en uit-gelegd wat het is, vinden ze toch ergmoeilijk. Dit is wel jammer, maar jeverandert je lesstijl langzaam en nadrie maanden voelde ik dat ook zij aanmij gewend waren en er veel meerinteractie van de leerlingen uit kwam.Ik werd meer Ghanees, zij werdenlosser; ze wilden praten over godsdienst,Aids en seks. We deden goochel-truucjes als het regende en ze daag-den me uit om te hardlopen. Verderkeek ik er niet meer van op dat de

klas halfvol was als het regende enraakte ik gewend aan de geiten die zonu en dan de kortste weg door hetklaslokaal kozen. De gewone dingenvan de dag dus.

Het landHet noorden van Ghana verschilt veelvan het zuiden. In rijkdom, natuur,werkzaamheden en geloof. Het zuidenheeft grotere steden, veel auto’s,heuvels met regenwoud groen, bomenvan 50 meter en palmstranden metvissersdorpen. De mensen zijn voor-namelijk diep christelijk gelovig. Hetnoorden heeft kleine stoffige steden,veel huttendorpjes, wrakken vanauto’s en een platte savanne diesteeds bruiner/roder en dorder wordtnu de regen is opgehouden. Om mijnervaring van noord Ghana compleet temaken, viel mijn tijd van lesgeven,onbedoeld, in de tijd van Ramadan.Aangezien 80% van de mensenmoslim is word ik hiermee elke dag

KINDEREN UIT HET DORP DIE AAN EEN STUK DOOR OP DE FOTO WILLEN

13

geconfronteerd. Midden op de dag naniet eten en drinken is het leven rus-tig, het werk houdt veelal op of gaatop zeer laag tempo verder. Leerlingenliggen slapend in de banken en lerarenschrijven hele verhalen op het bord(of laten het door een leerling doen)om niet een al te droge mond te krij-gen. Vier weken lang: indrukwekkendhoe het leven wordt beïnvloed enmooi om deze cultuur zo extreem meete maken.

Verder heeft het noorden dusveel op zich zelfstaande dorpjes. Demensen zijn boeren en verbouwen ophun eigen land. De behuizing zijnronde hutjes van zand en koeienmestmet rieten of bladeren dak. Dat watme het meest zal bijblijven is de zesnachten die ik in een dorpje (Kpasani)aan de grens van Togo ben verbleven.Via Unicef waren vrijwilligers in heelGhana gevraagd om de mensen vandeze dorpen uitleg te geven over deGuinea-worm. Deze worm krijgen zebinnen door larven in het drinkwaterdat gedronken wordt uit stroompjes,poelen en meertjes en hij kruipt doorje spijsverteringstelsel je huidweefsel

in. Hier groeit hij uit tot een dunnespaghetti sliert van 0.5 tot 1.5 metervoordat hij, vaak in je onderbenen,naar buiten dringt om eitjes te leggen.Het is pijnlijk en mensen krijgen infec-ties of gaan dood aan tetanus. Metenige zorg voor het drinkwater zoudenzij van deze ziekte verlost kunnenworden. Hiervoor waren wij dus in-geschakeld. Het leven in een dorp iseen compleet andere wereld. Hetbestaat uit buiten zijn, water halen,aardappelen, maïs en peper van hetland halen, pinda’s doppen en etenvoorbereiden. Niets meer of minder.De mensen hebben weinig (materialis-tisch gezien), zijn compleetzelfvoorzienend, lijden soms aan ziek-tes die goed te behandelen zoudenzijn, en zijn compleet gelukkig. Jeweet ook niet beter. Ze kennen geenstress, niets moet en je kunt bij hethele dorp terecht als een grote fami-lie. De kinderen zijn blij en vrolijk envonden het prachtig om een witte inhet dorp te hebben. Toen ze eenmaleen keer op de foto waren gezet waser geen houden meer aan. “Picture,picture, you take picture!!”

Beschrijven is eigenlijk nietmogelijk, je moet het meemaken. Inieder geval zegt de één-na-laatste fotovoor mij alles.

Tot besluitToch ben ik weer erg blij om terug tezijn en mijn eigen leven hier op tepakken. Eindelijk weer veel sporten enveel doen. Het is ook weer goed om inhet onderzoek te duiken en het heeftme weer een frisse start gegeven. Ennu ik alweer tijd te kort kom voor alleswat ik wil en de gehaastheid weerterugkomt, besef ik me toch het gelukte hebben een Nederlander te zijn enkan ik alle mogelijkheden die ik hierheb zeer waarderen.

Ronald Franken

EEN SCHOOLTJE NABIJ HET DORP, NA SCHOOLTIJD

Het 9e Princetonplein Muziekfestijn ligt alweer even achter ons. Het is helaasniet zo eenvoudig om een impressie te geven van een muzikaal event. Eénonderdeel willen we u echter niet onthouden: de terugblik op het jaar 2003,zoals die werd gegeven door Jan Beuving:

PRINCETONPLEIN MUZIEKFESTIJNeen terugblik

Dat gebeurde in 2003 De lessen van haar vaderBrachten ook nog hinderDie deed ook niet moeilijkOver iemand meer of minder

Het koningshuis zit sowiesoAardig in de shitNet als BNNAlleen werd Mabel daar geen lid

Dat gebeurde in 2003Eigen rechter spelenMag niet in dit landMaar het koningshuisWerkt het zelf in de hand

Want wat doe je wanneer jeDe dief hebt achterhaald?Je schopt hem in elkaarWant paleis soestdijk betaatlt!

Dat gebeurde in 2003 Het PrincetonpleinmuziekfestijnIs bijna afgelopenEn na afloop kan erVoor niks worden gezopen

Dat is ook de redenDat die studenten hier zijn verdwaaldMaar dat wordt volgend jaarOp het collegegeld verhaald!Maar dat gebeurt pas in 2004!(APPLAUS)

Wat gebeurt er in 2004?Toch nog een elfstedentochtBin Laden wordt gepaktBush is er niet bij wantDie is door het ijs gezakt

Jan Veldhuis trad uit dienstAls allerhoogste manJammer dat nu niemandHem naar huis toebrengen kan

Willem Hendrik GispenIs nu eventjes de baasEn dan staat hier iets met alcoholMaar dat lijkt me niet geplaatst!

Dat gebeurde in 2003Een rookworst kost bij EdahZes ribben uit je lijf.Dus nu gauw naar Albert HeynWant daar kost ie je maar vijf

Maar Albert Heyn moet MobergToch ergens van betalenDus gaan ze ALDI worsten Elke dag bij LIDL halen!

Dat gebeurde in 2003Jaap de Hoop SchefferKreeg de baan van zijn dromen Nu wordt er bij de navoGeen beslissing meer genomen

En hier had ik een versjeOver Saddam gereedDus nu haat ik George BushNog veel meer dan ik al deed!

Dat gebeurde in 2003Het kind van MaximaIs vast een beetje kromHet kwam een maandje eerderEn dat is een beetje dom

Deze domme foutKan maar een ding betekenenLaat nooit het CBS Je geboortedag uitrekenen!

15

OPLOSSING PUZZEL FYLAKRA NR. 6De oplossing van de puzzel in Fylakra nr.6 was redelijk simpel (volgens de inzen-ders. De winnende inzending was dievan Patricia Huisman. Zij mag bij de ein-dredacteur haar welverdiende fles wijnophalen.

Haar oplossing:In de overgang van de vierde naar devijfde regel wordt gedeeld door (A-B). Ditmag echter alleen als (A-B) niet gelijk isaan 0, want delen door 0 kan niet. Maar:A=B, dus delen door (A-B) mag niet enhier sluipt de fout in de redenering.

Mabel kende Pim FortuynKrijgt Volkert toch nog gratieEn wie weet verrijst hier op een dagDe vreugde van de natie -- accentgrave zonder spatie -- oh wat eenprachtrelatie -- de betafederatie! --zonder bilocatie!

Graag tot ziens in 2004!

© Jan Beuving, 2003

Foto afkomstig van de A-Eskwadraat website

16

It’s almost one year ago thatI read on the Vision Sciencemailing list about the avail-

able Ph.D. position at thePhysics of Man department. Atthe beginning it was just ahope, but as the time was goingby and I finally received the for-mal offer I started realizing thatit wasn’t only a remote possibili-ty. In November I’ve obtainedmy degree in ExperimentalPsychology at the University ofTriest (Italy) with a thesis proj-ect on visual perception super-vised by W. Gerbino. A monthand a half later I moved toUtrecht and I started workingon my Ph.D. project.

In the past I’ve alreadyspent a couple of months in theNetherlands, at the NICI in Nijmegen,so I wasn’t facing a completely newenvironment, on the contrary I knewvery well how well organized theDutch university system is comparedwith other countries. The wholedepartment has reserved to Balaraju,another new Ph.D. student, and me afavourable welcome and every singlemember has proved to be a helpfulcolleague. I’m convinced that this kindof atmosphere is a prerequisite toachieve the best results and it facili-tates therefore also the everydaywork.

In the next four years I’ll focusmy attention on the following project:The structure of haptic space in objectmanipulation. The group supervised byAstrid Kappers and Jan Koenderink hasalready led many studies on hapticperception and since this is an emerg-ing research field, there are still many

ROBERT VOLCIC

topics to deepen. In the project I’llexplore the haptic space and I’ll con-centrate on the perception of the loca-tion and orientation of rigid objectswith respect to each other, to theenvironment or to the body. The firstpart of my work will consider the hap-tic space in a two-dimensional fron-toparallel plane, but subsequently theresearch will be extended on thethree-dimensional haptic space. Theformer researches on two-dimensionalset-ups have already shown nice andsometimes unexpected results, we cantherefore presume that the analysis ofthe three-dimensional haptic spacehides even more exciting facts. I’mquite confident that carrying out thisproject and participating to all theactivities of the Helmholtz Institutewill be a nice opportunity to broadenmy knowledge also beyond myresearch field.

Robert Volcic

Nieuwe AIO bij Fysica van de Mens

ROBERT VOOR (EEN DEEL) VAN ZIJN PROEFOPSTELLINGFoto Rudi Borkus

op mijn beurt bij hem mijn grootonderzoek ben gaan doen. In die tijd

hebben wij veel lol gehad,tijdens het bestuderen vanhet "Simple theoreticalmodels" artikel, donderdag-avond zuipen met van Drielen natuurlijk het spelen inons bandje. Helaas mochtdat niet zo lang duren,want Michiel moest naarAmerika om daar zijn vrouwte gaan ontmoeten.

De vakgroep werd eensectie en de sectie werd

een onderzoeksprogramma, Michielheeft het (zoals hij zelf zo graag zegt:als onderdeel van het meubilair) alle-maal zien komen en gaan tijdens zijnstudie- en promotietijd. Over zijn pro-motie onderzoek moesten we hetmaar niet hebben, want dat was eenaaneenschakeling van tegenslagen,verhuizingen en spraakverwarringenmet zijn promotor Peter van der Straten.Het heeft hem niet meegezeten, maarhij is er toch zonder al te veel kleer-scheuren vanaf gekomen.

Nu is de grote vraag wat hij enzijn vrouw Mollie gaan doen. Blijvenze in Nederland, gaan ze terug naarAmerika of gaan ze ergens anders inde wereld een bestaan opbouwen.Voor zover ik weet, houden ze allemogelijkheden open.

Michiel, we hopen hier allemaaldat je snel ergens terecht komt en wewensen je daarbij natuurlijk ook allesucces ende ook plezier.

Dries van Oosten,oud-student, oud-bandgenoot en

oud-collega

17

NIJNTJE GAAT DE WIJDE WERELD IN

Er is een einde gekomen aan eentijdperk, de faculteit zal het zon-der Michiel moeten

stellen. Zeer lang geledenkwam Michiel bij (toennog) de vakgroep Atoom-en Grenslaag Fysica alsgroot onderzoek student.Hij werkte samen metpromovendus HennieMastwijk en post-doc JanThomsen aan de metasta-biel Helium opstelling. Ditgroot onderzoek beviel allepartijen zo goed, datMichiel werd gevraagd omHennie op te volgen als promovendus.Toen leerde ik hem kennen, omdat ik

P r o m o t i e

EEN KIEKJE UIT HET FAMILIEALBUM

18

Er waren eenshonderdenmiljoenen

euro's aardgasbatendie verdeeld moes-

ten worden over de verschillende mi-nisteries om de Nederlandse kennis-economie te gaan versterken. Eenbelangrijk deel van het geld dat naarhet Ministerie van Onderwijs, Cultuuren Wetenschap ging, werd via de nor-male kanalen zoals NWO uitbesteeden verdeeld over onderzoek dat voor-namelijk ligt op het gebied van geno-mics. Het Ministerie van EconomischeZaken besloot dat een belangrijkeimpuls diende te worden gegeven aanhet snel opkomende gebied van denanowetenschappen. Hierin waren zeoverigens al ruimschoots vooraf ge-gaan door de Amerikaanse overheid,en zelfs de EU had nanowetenschap-pen en technologie al eerder alsspeerpunt voor Europa aangemerkt inzijn 6e kaderprogramma. Als eersteaanzet voor deze impuls voor nano-onderzoek werd nog door het vorigekabinet het NanoImpuls initiatiefgoedgekeurd, met een totale bijdragevan 23 miljoen euro van EconomischeZaken. Inmiddels is dit initiatiefopgenomen in het nog veel grotereNanoNed initiatief waarvoor eind 2003nog bovenop het bedrag voor Nano-Impuls een investering van 95 miljoeneuro is goedgekeurd!

Nu wil het geval dat in hetUtrechtse Debye Instituut zowel fysi-sche als chemische groepen samen-

werken op het multidisciplinaire ge-bied van oppervlakken en nanomateri-alen. Recentelijk zijn zowel het insti-tuut als daarnaast de afzonderlijkechemische en fysische groepen gevisi-teerd en door gerenormeerde interna-tionale panels beoordeeld. Niet alleenwas de beoordeling van het instituutals geheel erg positief, ook vrijwel alleindividuele onderzoeksgroepen scoor-den zeer hoog, verschillende met dehoogst mogelijke scores, en een aan-tal groepen werd gekenschetst alsbehorende bij de absolute wereldtop!Dit alles is onlangs nog geïllustreerddoor verschillende groepen uit hetDebye Instituut die in het hoogst com-petieve Europese vlak (scoringsper-centages van 12%) projecten hebbenbinnengehaald in het programma Self-Organized Nanostructures van deEuropean Science Foundation, of deel-nemer zijn geworden van een EUNetwork of Excellence of een EUIntegrated Project, alles op het gebiedvan de nanowetenschappen en tech-nologie.

Hoeveel van de enorme hoeveel-heid onderzoeksgelden die nu inNederland op dit gebied gaan/wordenuitgegeven is of gaat terechtkomen bijde internationaal erkende groepen uithet Debye Instituut? 0,0 euro. Dereden hiervoor is in eerste instantiegelegen in het feit dat EconomischeZaken bij het verdelen van het geldniet de geëigende wegen heeft be-wandeld, zoals het doen van oproepentot onderzoeksvoorstellen via NWO.

Wie sprak hetUtrechtse NanoNjet?

B L A A D E R E N D O

O R D E F Y S I C A

19

Maar in plaats daarvan in de taal vanhet ministerie: "In de eerste fase(2000-2001) konden vraag- en aan-bodpartijen in de onderzoeksinfra-structuur ideeën indienen". In depraktijk heeft dit betekend dat er eenbrief naar het CVB van de UU isgegaan met een vraag naar interessevoor deelname aan o.a. onderzoek ophet gebied van nanowetenschappen(NanoNed). Hoewel ik al vrij lang hebgeprobeerd deze brief boven water tekrijgen, is me dit tot nog niet gelukt.Het is wel vrijwel zeker dat een der-gelijke brief er is geweest.

Waar het vervolgens erg is mis-gegaan, is dat zowel de decanen vande relevante faculteiten (N&S, Schei-kunde) als de directeur van hetDebye Instituut geen enkele weethebben gehad van de NanoImpuls enNanoNed initiatieven. Het ontbrekenvan belangstelling uit Utrecht heeft erbij de inititiatiefnemers vervolgens toegeleid dat Utrecht niet kon meedoenmet dit initiatief toen er in 2002 weleen openbare call voor expressions ofinterest kwam. Toen waren devoorstellen voor Nanoimpuls al langingediend en stonden op het punt teworden goedgekeurd en waren deplannen voor NanoNed goeddeelsklaar. (Bij andere universiteiten, zoalsdie in Eindhoven, is op het momentvan de brief wel adequaat gereageerdmet als gevolg dat de TUE wel mee-doet met NanoNed, ondanks het feitdat het niet tot de initiatiefnemersbehoorde). Het is daarom zeker nietzo dat, zoals in de NanoNed aanvraagwordt beweerd, NanoNed vrijwel hetgehele Nederlandse toponderzoek ophet gebied van de nanowetenschap-pen representeert. Zo is bijvoorbeeldnaast Utrecht ook de Universiteit van

Leiden, waar verschillende groepenwetenschappelijk hoogstaand onder-zoek op dit terrein verrichten, ook inhet geheel niet aanwezig.

In de nationale politiek zou eendergelijke misser, waarbij zeker miljoe-nen euros multidisciplinair onderzoeks-geld aan Utrechts neus zijn voorbijgegaan, zeker tot een parlementaireenquête leiden, met serieuze conse-quenties voor de politiek verantwoor-delijke en een dik rapport met maat-regelen om iets dergelijks in detoekomst te voorkomen. Aan deze uni-versiteit is het kennelijk met de checksand balances van de macht zodaniggesteld, dat er voor zover ik weet, opdit moment nog steeds niet duidelijkis, wie voor Utrecht het NanoNjet, metalle consequenties van dien, heeft uit-gesproken.

Deze column begon als eensprookje; is er nog enige kans op eenhappy ending? Waarschijnlijk niet. Dedeur naar NanoNed zelf staat echternog wel op een nano-kier. Hoewel hiertotnogtoe niets van is gebleken, staatop pagina 30 van het NanoNed voor-stel: "De opzet van het programma iszodanig, dat in een later stadium eeninstituut dat een wezenlijke inhoude-lijke bijdrage levert aan het weten-schappelijk onderzoek op het gebiedvan nanotechnologie, zoals dit in ditvoorstel is geformuleerd, alsnog aankan haken". De kans dat dit alsnog zal gebeuren,zonder dat echt duidelijk is waaromUtrecht niet in eerste instantie al deel-neemt, lijkt me gering.

Alfons van BlaaderenAchtergrond: http://www.stw.nl/nanoned/http://www.nanoned.nlhttp://www.senter.nl

20

”Op 8 juni 2004 gaat het weer gebeuren.Venus, één van de binnenplaneten, zalgedurende ongeveer zes uur als een zwartestip over de zonneschijf schuiven. De laat-ste keer, dat dit gebeurde, was in 1882; devolgende keer zal in 2012 zijn. Nog maar vijfkeer eerder is de overgang van Venus doormensen waargenomen, de eerste keer in1639. Reden genoeg dus om het een spe-ciale gebeurtenis te noemen.”Dit zijn de eerste regels van een door destudente van onze faculteit Anne Zandstrageschreven scriptie over de venusovergan-gen door de eeuwen heen, een beschrijvingook hoe een tentoonstelling zou kunnenworden ingericht over het fenomeen”venusovergang”. Evert Landré las Annesverhaal en bericht er hieronder over.

Anne Zandstra, die vanaf 1999natuurkunde en sterrenkundestudeerde, koos in 2001

voor de afstudeerrichtingGeschiedenis & Grondslagenvan de Natuurkunde. In hetstudiejaar 2002-2003 diendezij een afrondingsonderzoekvan een half jaar te doen enuitte daarbij de wens om eenscriptie te schrijven, die nalezing niet in een archief zouverdwijnen, maar dooranderen regelmatig nog ger-aadpleegd zou worden. Frans vanLunteren (van IGG) bracht haar incontact met het Universiteitsmuseum,waar hoofdconservator Klaus Stauber-mann haar op het idee van de venus-overgang van 8 juni 2004 bracht

Bij een venusovergang kruist debinnenplaneet Venus de as aarde-zon.Bij die gelegenheid ziet de aardsewaarnemer Venus gedurende ongeveerzes uren als een klein zwart schijfjeover de zon bewegen. Periodes van105 en 122 jaar, waarin er geen

venusovergang is, worden afgewisseldmet een periode van 8 jaar zonderovergang.

In haar scriptie geeftAnne een interessantebeschrijving van alle waar-nemingen van de venusover-gang sedert 1639, waarbijsteeds het resultaat moestzijn: het vaststellen van deafstand tussen aarde en deplaneet Venus. Uitgebreidkomt de eerste Nederlandsewaarneemexpeditie, die van

1874 naar Réunion, aan de orde. Hetfeit van die expeditie (één van de 75,die toen over de aardbol uitzwermden)was aanleiding voor Anne om tevenste beschrijven hoe daarover een ex-positie zou kunnen worden opgezet.Dat die expositie in Utrecht zou komente staan en bovendien in het nogjonge Museum ”Sterrenwacht Sonnen-borgh” lag voor de hand: er was eenbijzonder samenwerkingsverbandtussen dat museum en het U-museumin de maak en één van de deelnemers

DE VENUSOVERGANG VAN 8 JUNI 2004

VENUSOVERGANG IN 1882, VASTGELEGD OPGLASPLAAT. U KUNT DE PLAATJES VINDEN OP

HTTP://WWW.USNO.NAVY.MIL/LIBRARY/RARE/RARE.HTML

ANNE ZANDSTRA

21

was immers Jean Abraham ChrétienOudemans (zo’n combinatie van voor-namen kom je tegenwoordig niet meertegen), die in 1856 heel even hoogle-raar sterrenkunde in Utrecht was, dieal in het volgende jaar koos voor defunctie van hoofdingenieur van degeografische dienst in het toenmaligeNederlands-Indië, maar die in 1875,na de Réunion-expeditie op ”Sonnen-borgh” terugkeerde als hoogleraar-directeur (tot 1898). Indie tijd hield hij zichvoornamelijk bezig methet onderwijs in en hetverspreiden van de ken-nis van de astronomie.

In 1873-‘74 werddoor de NederlandseAkademie der Weten-schappen een commissiein het leven geroepen,die de wenselijkheid zoumoeten onderzoeken vaneen Nederlandse expedi-tie naar de venus-

overgang van 9 december1874. De redenatie wasondermeer dat, nu zoveellanden over de gehelewereld expedities uitzon-den, Nederland moeilijkkon achterblijven. De vol-gende vraag was: waargaan we naar toe?Nederlands-Indië viel af,omdat daar al heel langgeen sterrenkundigeactiviteiten waren ont-plooid, Japan deugde nietvanwege het winterse kli-maat, zodat tenslotteRéunion overbleef, eenFranse provincie in deIndische Oceaan, halver-wege de vroegere VOC-route Kaapstad-Batavia, te

prefereren vanwege het goede klimaaten de snelle verbindingen. Uitvoerigvertelt Anne over de organisatie vande expeditie, het verloop ervan enover de resultaten, die niet om overnaar huis te schrijven waren, al werdveertien dagen na de venusovergangvanuit Aden nog wel een telegram metde uitslag naar Nederland verzonden.Men was er niet in geslaagd de juisteafstand tussen de aarde en Venus te

DE LEDEN VAN DE NEDERLANDSE EXPEDITIE NAAR RÉUNION VOORHUN VERBLIJFPLAATS IN ST. DENIS: VLNR OUDEMANS, KAISER,

SOETERS, ROST VAN TONNINGEN, BLANKEN EN VANDE SANDE BAKHUYZEN

DE TENTOONSTELLING OVER DE VENUSOVERGANG IN DE CYCLOÏDIS-CHE RUIMTE VAN MUSEUM "STERRENWACHT SONNENBORGH

22

meten. Latere technieken (radar enlaser) bleken veel geschikter te zijn:tot op 1 kilometer nauwkeurig!

Begin 2003 werd het voorstelingediend bij het Universiteitsmuseumom in samenwerking met Museum”Sterrenwacht Sonnenborg” een ten-toonstelling in te richten over devenusovergang in het algemeen en dievan 1974 in het bijzonder. AnneZandstra beschrijft in augustus 2003hoe zo’n tentoonstelling eruit zou kun-nen zien en volgens dat plan is hij ooktot stand gekomen.

Op 18 december 2003 vond deopening plaats door de directeur van”Sonnenborgh” Robert Wielinga. Voor-af vertelde de bekende sterrenkunde-journalist Govert Schilling op bijzonderoverzichtelijke, heldere en aansteke-lijke wijze de geschiedenis van deexpedities naar de venusovergangenvanaf 1639. Anne Zandstra kreeg bloe-men voor haar scriptie en de tentoon-stelling, die zij als uitvoerend pro-jectleider maakte, samen met RiaAalders, Joost Boudens (vormgever),Robert Wielinga en Annebeth Felet. Devoor de tentoonstelling benodigdevoorwerpen en documenten werdengeleend van o.a. Teylers Museum inHaarlem, het Museum Boerhave in

Leiden, diverse archieven, het LeidsObservatorium en het Universiteits-museum. Schrijver dezes leverde defoto’s van de Nederlandse expeditie.

De tentoonstelling ”Venus achter-na: sterrenkundigen op expeditie in1874” is de eerste expositie sedertvorig jaar, op 15 september, desamenwerking tussen Museum”Sterrenwacht Sonnenborgh” en hetUniversiteitsmuseum officieel tot standkwam. Zij is ingericht op ”Sonnen-borgh”, Zonnenburg 2, Utrecht,geopend van dinsdag t/m vrijdag van11:00 tot 17:00 u. en op zondag van13:00 tot 16:00 u. De expositie duurttot 5 september 2004 en is zeer demoeite waard.

Méér info op: www.sonnen-borgh.nl, en op:home.hetnet.nl/~smvanroode/venus-transit/. Op deze laatste website isuiteraard te zien hoe laat precies op 8juni de overgang plaatsvindt.

Evert Landré

FOTOVERANTWOORDING: DE FOTO VAN HETNEDERLANDSE KAMP EN DE GROEPSFOTO KOMENUIT HET ARCHIEF VAN HET STERRENKUNDIGINSTITUUT UTRECHT. DE SONNENBORGHFOTO ISGEMAAKT DOOR DE AUTEUR. DE FOTO VAN ANNEIS EEN PASFOTO

HET KAMP VAN DE EERSTE NEDERLANDSEWAARNEEMEXPEDITIE IN 1874 OP RÉUNION

23

Na enkele jaren afwezigheid, is hetAlgemeen Natuurkundig Colloquium in erehersteld, met een lezing van Gerard 't Hooft,over een onderwerp waar hij onderzoek aandoet: Zwarte Gaten in Elementaire Deeltjes.

Enkele maanden geleden, tergelegenheid van de machtswis-seling van de Decaan, bleek dat

er meerdere mensen waren die hetalgemeen natuurkundig colloquiummisten, als middel om van eenverzameling losse onderzoekers inonze faculteit een meer samen-hangende groep te maken. Voor ditdoel leek het nuttig vooral internesprekers uit te nodigen en die tevragen over hun eigen onderzoek tepraten. Nick van Eijndhoven gingmet het van hem bekende enthousi-asme aan de slag, eerst om eens uitte vissen of er voldoende belang-stelling is voor een algemeen collo-quium met deze doelstelling; envervolgens om alvast een eerstelijst sprekers te strikken. De sprek-ers is op het hart gedrukt hun werkvoor te dragen op een niveau datvoor alle wetenschappelijke staf envoor de studenten redelijk te volgenis. Daarmee immers kunnen webereiken dat we van elkaar wetenwat we doen -- en de onderlingewaardering versterken.

Op 30 januari was het zover,en begaven grote scharen natu-urkundigen zich naar de grootste zaalin de buurt, in het gebouw vanAardwetenschappen. Daar legdeGerard ons uit hoe de studie vanzwarte gaten -- beschouwd in de ter-minologie van elementaire deeltjes --ons kunnen helpen de grote woestijnte overbruggen die voor de elemen-taire-deeltjes-fysici ligt. Behalve natu-urkundig meesterschap legde Gerardhier ook filmische kwaliteiten bloot,

hoewel bleek dat hij zich toch moestbeperken tot door Bill Gates beschik-baar gestelde diersoorten, die hunquantum-eigenschappen al dan nietmeenamen het zwart gat in. Een lev-endige vragenwisseling sloot het collo-quium af, en hierbij bleek nietiedereen in de zaal overtuigd.Vervolgens konden diegenen die dorsthadden gekregen bij het aanschouwen

van vele orden van groottes woestijn,zich laven aan door de Decaanbeschikbaar gestelde dranken, en opeen informele manier ontdekken watvoor snuiters er nog meer aan hetPrincetonplein rondlopen.

Help van de FaculteitNatuurkunde een hechte gemeenschapte maken! Vergroot uw algemeen-fysische ontwikkeling! Blijf komen!

Frank Verbunt

Programma 2004

30-jan-2004 G. 't Hooft (UU)Black Holes in Elementary Particles27-feb-2004 R. Rutten (UU)Solar physics with the DOT on La Palma02-apr-2004 Y. Levine (UU)Aligning soft matter in magnetic fields : Themagic is simple, but the physics complex28-may-2004 J. Oerlemans (UU)Nonlinear processes in glacier dynamics25-jun-2004 D. Dieks (UU), T.B.A.24-sep-2004 H. Lamers (UU) Colliding Galaxies29-oct-2004 D. Vanmaekelbergh (UU)Games with semiconductor nanocrystals:building-blocks for artificial atoms, moleculesand solids 26-nov-2004 NN, T.B.A.

info: www.phys.uu.nl/~colloq

HET FYSISCH COLLOQUIUM HERREZEN

24

Hallo allemaal,ik ben Jeroen van Boxtel, en ben

net (dat is drie maanden geleden)begonnen als AiO bij de groepPerceptual Motor Integration vanProfessor Erkelens. Ik doe daar onder-zoek naar de capaciteiten in beweg-ings perceptie van het visuele sys-teem. Het visuele systeem is, grofgezegd, de ogen en de hersenge-bieden waarmee de ogen in verbindingstaan (zowel direct als indirect) dieervoor zorgen dat wij kunnen zien.Een vraag die mij interesseert is: “Hoeverwerkt het visuele systeem debewegingsinformatie die het voor-durend ontvangt” – een interessantvraagstuk, want hoe maakt het visuelesysteem onderscheid tussen bewegin-gen die veroorzaakt zijn door zelf tebewegen en bewegingen die hetgevolg zijn van oorzaken van buitenaf(bewegende dieren bijvoorbeeld).Hiervoor moet het visuele systeeminformatie inwinnen bij systemendie hoofdzakelijk ergens andersvoor bedoeld zijn, bijvoorbeeld hetmotorisch systeem: “Hé jongens, ikzie hier beweging, maar hebben wijdat veroorzaakt of dat ding daar?”Informatie-integratie moet dusergens plaats vinden in dehersensen. Onze groep doet hier o.a.onderzoek naar, vandaar ook denaam van de groep: PerceptualMotor Integration.

Een andere vraag diemij interesseert is hoe hetvisuele systeem drie-dimensionale vormen kanzien met slechts alsinformatie de bewegingvan objecten (en delenvan objecten) tenopzicht van elkaar:

waarom zien we niet een plat beeld-scherm als we naar een film kijken,maar hebben we het gevoel er echt‘in’ te zitten. Beweging is een infor-matiebron die zorgt dat we het gevoelhebben naar iets ruimtelijks te kijken,andere bronnen zijn bijvoorbeeldschaduwen en perspectief. Een ander soort van natuurkunde dus,en (dus) ook een ander soort vanopleiding.

Biologie Wel hier in Utrecht. Als specialisatiesheb ik toen neuro-ethologie en theo-retische biologie gedaan, en heb hier-voor modellen van het hart gemaaktom onderzoek te doen naar hart stil-stand en fibrillatie (chaotische samen-trekkingen van het hart die vaak snelleiden tot de dood). Verder heb ik

bijna twee jaar inFrankrijk onderzoek

gedaan naar hoemensen drie-dimensionalevormen kunnenzien uit slechtsbewegings-informatie, enhoe die vor-

men ver-schillen wan-

neer die

JEROEN VAN BOXTEL

Foto Rudi Borkus

25

beweging veroorzaakt is door zelf-beweging of juist door object-bewe-ging. Eigenlijk dus een combinatie vanmijn interesses in dit gebied.

Nu dus weer in Utrecht, voor vierjaar. Misschien zien we elkaar nog wel,want omdat ik onderzoek doe aan hetvisuele systeem van mensen, heb ikvrij regelmatig proefpersonen nodig.Vrijwilligers in Frankrijk waren dungezaaid, en ik weet niet hoe dat hier

in Nederland is, maar als dat ook zo isdan kom ik vast wel eens langs metproefpersoon-werfacties. (Natuurlijkkan iedereen zich ook zonder werfac-ties als opgeven als proefpersoon– 3e verdieping BBL. Ik ben nu nog

hoofdzakelijk aan het inlezen, maar jemaakt vast andere mensen blij!)

Tot binnenkort misschien,Jeroen

LEONIE VAN ECHTELT

Op 2 februari jl. is Leonie vanEchtelt begonnen als medewerk-er bij het Bureau van de

Faculteit. Leonie heeft Ruslandkundegestudeerd in Leiden en is na haarstudie negen maanden op wereldreisgegaan samen met haar zus. Zijbegonnen in Zuid-Afrika en reisden van-daar naar Australië. Het slechte weerdreef hen door naar Nieuw-Zeeland, eenland om je permanent te vestigen.Vandaar uit deden zij Hawaï, deWestkust van Amerika en Canada aan.

Bij thuiskomst wilde zij wel directweer weg en kon toen als reisleidsterbeginnen in Rusland. Dit deed zij eenpaar maanden en na een tussenstop bijde Nederlandse Spoorwegen, vond zijeen baan bij het N.C.H. (NederlandsCentrum voor Handelsbevordering) opde afdeling Centraal en Oost Europa.Vanwege een op handen zijnde reorgan-isatie, solliciteerde zij bij Natuur- enSterrenkunde en fietst zij nu dagelijksheen en weer van Zuilen naar de Uithof.We hopen dat Leonie bij het Bureau eengoede tijd tegemoet zal gaan.

Saskia Meesters

Even voorstellen ......

Foto Evert Landré

Nieuw bij het Bureau van de faculteit

26

Wat is “Ecologische Optica”? Ecologisch betekent in dit verband:van de dagelijkse leefomgeving. Fysicawordt al lang bestudeerd en binnen defysica wordt er door ongelofelijk knap-pe koppen beschreven hoe de alle-rkleinste componenten tot en met deallergrootste structuren in elkaar zit-ten. Dan zou je denken dat de eerstede beste fysicus ook in staat is om tebeschrijven welke optische principesbeschrijven hoe een parketvloer, eenlaminaatvloer, een (kunst)grasmat,een spijkerbroek en een zijden jurk eruitzien.

Maar een testje in de Minnaert-kantine zal snel uitwijzen dat fysicimoeite hebben met die beschrijvingzodra het “natuurlijke materialen”betreft, met ruwe oppervlakken (bij-voorbeeld nerven of haren of een

stoflaag), met meerdere ruwe lagen(bijvoorbeeld verf en vernis), waarinsoms licht kan doordringen en internverstrooiing optreedt (bijvoorbeeldmelk of Gollum’s huid), etc etc. Hoe ishet nu toch mogelijk dat we dat ineen oogopslag en vaak zelfs onbewustallemaal waarnemen? Wanneer je daartenslotte nog bij in aanmerking neemtdat de condities waaronder we de we-reld om ons heen waarnemen enormkunnen variëren wordt het helemaallastig. In onderzoek naar menselijkewaarneming moeten we echter welrekening houden met de kwantitatieveen kwalitatieve verschillen tussen hoeiets er uit ziet onder TL-verlichting ineen BBL-ruimte, in indirect licht in dehal van het Minnaert-gebouw, of indirect zonlicht op een strand opZanzibar. Het kost ons geen enkelemoeite om ondanks verschillen in tem-peratuur, kleuren, helderheidsgradiën-ten, texturen etc. in al die situatieseen sinaasappel als een sinaasappel teherkennen. Het onderzoek in deHuman Perception groep houdt zichbezig met de vraag hoe, uitgaandevan de fysische eigenschappen van dewereld om ons heen, mensen in staatzijn (objecten en materialen in) diewereld waar te nemen. Om de enormeparameterruimte nu toch enigzins tebeperken houden we ons met slechtstwee modaliteiten bezig: zien en tast.

Het VIDI projectSylvia Pont zal zich de komende vijfjaar bezig houden met de beschrijvingvan de optische structuren in onzedagelijkse omgeving, in het kader vanhaar project “Ecological (plen)optics of

ECOLOGISCHE OPTICA

Het VIDI project van Sylvia Pont

SYLVIA PONT VOOR DE BELICHTINGSBAK WAARMEEDE FOTO’S OP DE VOLGENDE PAGINA’S ZIJN

GEMAAKT (foto Rudi Borkus)

27

natural scenes” waarvoor zij van NWOeen VIDI-vernieuwingsimpuls krijgt.Plenoptics is een samentrekking vanplenus (Latijn voor volledig) en optics.Deze term is bedacht door Adelsonvoor een allesomvattende beschrijvingvan de optische structuur in een sceneofwel de visuele informatie die in prin-cipe beschikbaar is voor een waarne-mer. De twee grootste uitdagingenhierbij zijn de optische interacties diein natuurlijke situaties optreden enschaaleffecten; objecten in scenesbeïnvloeden het lichtveld door onderandere interreflecties en beschadu-wing, en het lichtveld beïnvloedt hoeobjecten er uitzien, alsmede de schaal–bijvoorbeeld zoomfactor- waarop jenaar een scene kijkt, zie figuur 2. Hetzal onmiddelijk duidelijk zijn dat het teambitieus is om binnen vijf jaar die

volledige 7-dimensionale functie vanpositie, orientatie, spectrale verdelingen tijd af te leiden en dus beperkt zijzich tot twee subprojecten, waarvande resultaten uiteindelijk gecombi-neerd zullen worden. Sylvia zal hier-voor in 2004 twee AIO’s aanstellen.De AIO-projecten betreffen het metenen beschrijven van natuurlijkelichtvelden en het meten en beschrij-ven van bidirectionele reflectantie dis-tributie en textuur functies (BRDF enBTF; de term BRDF is u wellicht bek-end van het onderzoek bij het IMAU)als functie van kijk- en belichtings-richtingen én schaal. Voor de lichtveld-metingen zal eerst Gershun’s theorienader worden uitgewerkt en vervol-gens worden onderbouwd met metin-gen van een aantal “canoniekegevallen” van lichtvelden zoals dievaak voorkomen in onze dagelijkseleefomgeving, bijvoorbeeld bij verlich-ting door direct zonlicht, een bewolktehemel, een puntbron, een TL-balk, aldan niet inclusief interreflecties viamuren, plafond en vloer. Voor hetempirische werk dat hiervoor gedaanzal worden wordt nu een lichtveld-

FIGUUR 1. EEN OBJECT ZIET ER TOTAAL VERSCHILLEND UITONDER VERSCHILLENDE BELICHTINGEN (VAN LINKS NAARRECHTS; GECOLLIMEERDE BELICHTING ONDER 4 VERSCHIL-LENDE HOEKEN, HEMISFERISCH DIFFUSE BELICHTING ENVOLLEDIG DIFFUSE OFWEL GANZFELD BELICHTING), VOOR VER-SCHILLENDE REFLECTANTIES (VERGELIJK DE EERSTE MET DETWEEDE RIJ; “SPECULAIRE” VERSUS “DIFFUSE” REFLECTANTIE)EN VERSCHILLENDE OPPERVLAKTESTRUCTUREN (VERGELIJK DETWEEDE MET DE DERDE RIJ). TOCH HERKENDE U VAST ENZEKER DAT DIT EEN SINAASAPPEL EN GOLFBALLETJE ZIJN!

28

meet-apparaat ontwikkeld op de tech-nische werkplaats, gedoopt “plenopter”en wordt een tweede fotografischestudio ingericht om lichtvelden sys-tematisch te kunnen manipuleren. De“inrichting” van die studio zal dus-danig zijn dat de ruimte in optischezin zo weinig mogelijk bevat, dus:leeg, zwart en strak. Daarin kunnenwe heel systematisch, met behulp vanverschillende lichtbronnen, witteschermen en het nodige fotografischemateriaal het lichtveld manipuleren.Voor de bidirectionele metingen zal ineen reeds bestaande studio een twee-de BRDF/BTF meetopstelling gebouwdworden. De reeds aanwezige BRDF/BTFmeetopstelling kan samples aan tot10x10cm, terwijl voor dit projectsamples van circa 40x40cm wenselijkzijn. Die samples zullen bestaan uitcomputer-gefreesde opervlakken ennatuurlijke materialen die we bijvoor-beeld bij de bouwhandel halen. Detechnische werkplaats is reeds metpilots bezig om te testen hoe dezeenorme oppervlakken gefreesd kunnenworden met de door ons gewenstehoge spatiële resolutie (nodig omdat

we oppervlakken willen bemeten meteen groot bereik aan schalen quaoppervlaktegeometrie). De promoven-dus die zich hiermee bezig zal gaanhouden zal ook starten met hetontwikkelen van theorie en daarnaastBRDF’s en BTF’s meten ter onder-bouwing van de uit te werken reflec-tantie- en textuurmodellen. Hierbijzullen theorieën uit de computervision, zoals de scale space theorie,een grote rol spelen. Gezien de multi-disciplinaire aspecten van dit onder-zoek wordt samengewerkt met diverseandere groepen op het gebied vancomputer vision en graphics, kunsthis-torie, perceptie, en neurofysiologie.Tevens hopen we op regelmatig con-tact met het IMAU over het empirischewerk, aangezien er op het gebied vanBRDF en lichtveld metingen raakvlak-ken bestaan. Het lange termijn doelvan dit onderzoek betreft de beschrij-ving van “plenoptische functies”, en opbasis van die fysische beschrijvingenpsychofysisch onderzoek te doen ominzicht te krijgen in hoe wij materialenen lichtvelden in onze dagelijkseomgeving waarnemen.

Sylvia Pont

In de figuur hiernaast kun je elk vande zestien getallen 1 tot en met 16invullen, zodanig dat de som van degetallen in de zeven rijen steeds 29is. Vind de oplossing(en)

De inzender met de (meeste) goedeoplossing(en) wint een fles wijn.

P u z z e l7 rijen, 16 getallen

29

FIGUUR 2. DE UITDAGING: OPTISCHE INTERACTIES EN SCHAALEFFECTEN.MERK OP HOE VERSCHILLEND “DEZELFDE SCENE” ER UIT ZIET AFHANKE-LIJK VAN DE KIJKRICHTING (VERGELIJK LINKS- MET RECHTSBOVEN), DESCHAAL WAAROP JE ER NAAR KIJKT (VERGELIJK MIDDEN LINKS MET MID-DEN RECHTS), DE MANIER WAAROP DE SCENE BELICHT WORDT (VERGELIJKRECHTSBOVEN MET RECHTS MIDDEN), EN HOE STERK OBJECTEN INSCENES HET LICHTVELD KUNNEN BEINVLOEDEN (VERGELIJK DE SCHADUWOP DE BLOEMPOT LINKS- EN RECHTSONDER)

30

Wat drijft vijf volwassen mannen, twee metmechanische en drie met elektronischeachtergrond, elke donderdagavond in eenachterafruimte bij de IGF met kleine karret-jes te spelen? Het is een geval van van jehobby je werk maken en andersom.

Ongeveer een keer per week iser een bijeenkomst na hetwerk, waarbij gesleuteld wordt

met een Beobot. Deze Beobot is eenzeer eenvoudig robotje dat voorzien isvan intelligentie in de vorm van een

zogeheten BasicStamp. Dit is een con-trollermodule waar je een vorm vanBasic tegen kunt praten.

Deze robot is eigenlijk een kar-retje met de mogelijkheid zelf elek-tronica aan te sluiten. Het concept isontwikkeld in Amerika door deBasicStamp fabrikant Parallax. DeBeobot wordt gebruikt in het onderwi-js. BEOBOT staat dan ook voor BoardOf Education roBOT.

Ruud Heij was degene die tegendeze robot opliep. Hij wilde als mecha-nicus wat meer kennis opdoen overelektronica en programmeren. Bij zijnzoektocht naar een geschikt platform,liep hij tegen de BasicStamp aan.Omdat enige ondersteuning van zijn

elektronisch georiënteerde collega’szeer welkom was, werden de elektro-nici al gauw in zijn project betrokkenen daarmee ook enthousiast. Eeneerste actie was dan ook het volgenvan een workshop samen met de elek-tronici Theo Beijaard, Jos Haverkampen Dante Killian, gegeven door deleverancier van de BasicStamps,ondersteund door een Amerikaan vanParallax.

In korte tijd werden daar debeginselen van het programmeren vande Stamp uitgelegd en geoefend. Alsnel was iedereen in staat de robotrondjes en vierkanten te laten rijden.Ook werd uitgebreid ingegaan op hetaansluiten van eenvoudige elektronica.Hierin schuilt namelijk een grotekracht van de Basic Stamp, het is zon-der het gebruik van veel extra hard-ware mogelijk gelijk allerlei periferieaan te sluiten. De Stamp ondersteuntvanuit zijn programmeertaal de proto-collen om direct met allerlei standaard-periferie te kunnen communiceren. Ditbetekent dat een avondje meestal vol-doende is om iets nieuws aan tesluiten en te programmeren.

DE BEOBOTS

DEZE KARRETJES ZIJN ZO TE ZIEN TOE AAN EENGROTE BEURT

Buiten DienstBuiten DienstSpelen met Robots

31

Al dit gehobby heeftook nog een bruikbare zijde.Zo wordt er in een IGF pro-ject nu een sensor gebruikt,die met een Basic Stampwordt uitgelezen en daarnaenkele signaallijnen stuurt.Zo vloeit de hobby weerover in het werk.

Ondertussen is degroep uitgebreid met eenexterne collega van dierge-neeskunde, Anton Grendel.Deze bleek ook door hetenthousiasme van Ruudovergehaald te zijn.

Het is geen wildegroep. Vaak duiken de programma’sRobo Wars en BattleBot in de conver-satie op, maar er zijn geen ideeën omeen vernielzuchtige robot te bouwen,gebaseerd op deze Basic Stamps,maar wie weet voor later. De huidigehobbyprojecten zijn meer het aans-luiten van een LCD scherm samen meteen 4-kanaals ADC, om zo een rudi-mentaire 4-kanaals voltmeter temaken. Ook dit project was eigenlijkin korte termijn af. Door de geweldigehoeveelheid informatie die ook weergratis van Parallax is te krijgen ben jesnel op streek.

Op dit moment staat er op hetprogramma het aansturen van derobotjes met een infrarood afstands-bediening. De types die ook voor TV,CD enzovoort worden gebruikt. Oplangere termijn willen we nog eenproject starten om de robotjes ‘metelkaar te laten spelen’. Bijvoorbeelddat ze elkaar kunnen horen en dan opelkaar reageren. Vluchten of juistelkaar opzoeken. Voorlopig zijn weeen groot aantal basistechnieken aanhet uitproberen, en dat levert al vol-doende stof op voor vele avondenplezier.

Tekst en foto’s Dante Killian c.s.

Doordat de Basic taal nogalkrachtig is, kun je met kleine program-maatjes al snel iets opzetten zodat hetrijdende robotje een vorm van intelli-gent gedrag lijkt te vertonen. Op defamiliedag van de IGF zijn wat vandeze robotjes gedemonstreerd. Zowerd getoond hoe een robot lichtopzoekt, door een lichtniveau uit telezen met een licht naar frequentieomzetter in de vorm van een IC,robots die elkaar achtervolgen doorelkaar in de gaten te houden metinfrarood licht. Ook het ontwijken vanobstakels door het detecteren of eenschakelaar open of dicht is, is al meteen paar regels te programmeren.

Het programmeren gebeurttrouwens op een PC en alle benodigdetools zijn gratis. Het leuke is dat deStamp een niet-vluchtig geheugenheeft, zodat het laatste programmabewaard blijft. Dit betekent dat als derobot aangaat, hij gelijk in actie komt.Een nadeel is wel, dat als je de robotveel laat rijden, het een kapitaal aanbatterijen kost. Dit betekent dan eennetvoeding aansluiten, maar dan is deactieradius beperkt, omdat er dan eendraadje naar de robot moet.

DE ROBOTFANATEN, V.L.N.R. JOS HAVERKAMP, DANTE KILLIANEN ANTON GRENDEL. NIET OP DE FOTO THEO BEIJAARD EN

RUUD HEIJ

32

Sinds 15 januari werk ik alsAIO aan het Instituut voorMaritiem en Atmosferisch

onderzoek Utrecht (IMAU).Samen met Huib de Swart enHenk Schuttelaars mag ik mijgaan buigen over de vraag watde belangrijkste fysische mecha-nismen zijn voor het ontstaanvan troebelheidsmaxima in estu-aria. Voor de leken op dit gebied(net als ik tot voor kort):

In riviermondingen waarzoet en zout water met elkaar inaanraking komen (estuaria),kunnen plekken met hoge con-centraties zwevend sediment(troebelheidsmaxima) ontstaan.Onderzoek aan deze maxima isonder andere van belang voorde scheepvaart, aangezien ronddeze maxima veel sediment zalneerslaan en er dus eerdergebaggerd moet worden.

Maar genoeg over wat ik hier zalgaan doen, want daar kunnen jullieme nog genoeg over vragen.

Wat is mijn achtergrond?Ik ben geboren en getogen in eenheel mooi stukje Nederland: Zuid-Limburg. Op mijn achttiende ben iknaar het oosten van het land verhuisdom Toegepaste Wiskunde aan deUniversiteit Twente te gaan studeren.Deze studiekeuze heb ik gemaaktomdat wiskunde de gemeenschappelijk

factor was in wat ik leuk vond in debètavakken. Verder heb ik voorEnschede gekozen, omdat de velesportmogelijkheden en de mooie lig-ging in de bossen van de campus meerg aantrokken. Ik ben achteraf ergblij met de gemaakte keuzes, want ikheb vijf hele mooie jaren in Enschedeachter de rug.

Ik heb binnen mijn studiewiskunde voor de fysische richtinggekozen en kwam uiteindelijk terechtbij de leerstoel Numerical Analysis andComputational Mechanics. Naast debasis stromingsleer en numerieke

DE NIEUWE BEWONERS VAN BBL 621Even voorstellen .....

Karin Huijts

Sinds enkele weken is kamer 621 in Buys Ballot weer bewoond. Op 15 januari nam KarinHuijts er haar intrek en vanaf 1 februari kwam Nicolette Star haar gezelschap houden. Zijstellen zich hieronder aan u voor:

Foto Carina van der Veen

33

vakken van mijn eigen leerstoel heb ikbij technische natuurkunde voort-gezette stromingsleervakken en hetvak Turbulentie gevolgd.

Hoe ben ik uiteindelijk bij hetIMAU terechtgekomen?De studie Toegepaste Wiskunde omvatnaast een afstudeerproject van zesmaanden een externe stage van driemaanden. Op zoek naar een leukeplek 'ver weg', ben ik via OnnoBokhove, een onderzoeker uit mijnleerstoel, in contact gekomen met hetWoods Hole Oceanographic Institution(WHOI). Dit is een bekend oceanogra-fisch instituut zo'n 200 km ten zuidenvan Boston, aan de oostkust van deVS. Tijdens de zomer van 2002 heb ikhier uiteindelijk aan het SummerStudent Fellowship programma mee

mogen doen! Tijdens dit programma,bestaande uit twee keer per week eenuur college en een zelfstandig onder-zoekje met bijbehorende presentatiesen verslag, is mijn interesse vooroceanografie ontstaan. Bovendienwerd ik mij bewust van het bestaanvan het IMAU, omdat tijdens die peri-ode Caroline Katsman als postdoc vanhet IMAU tijdelijk bij het WHOI zat.

Nadat ik in augustus 2003 afges-tudeerd was, ging ik op zoek naar eenleuke promotieplek en is het dusuiteindelijk het IMAU geworden.

Twee weken geleden heb iksamen met mijn vriend mijn intrekgenomen in een erg ruim nieuwbouwappartement in de Meern en kan mijnnieuwe leventje dus echt beginnen. Ikheb er zin in!

Nicolette Star

Vanaf 1 februari ben ik als OIOwerkzaam bij het IMAU. Ik hebenorm veel zin om hier een aan-

tal jaren aan de slag te mogen gaan.In mijn afstuderen de afgelopenmaanden (ook bij het IMAU) heb ik almet heel wat mensen kennis kunnenmaken en de sfeer vind ik erg positief!

Ik ben via een kleine omweg bijhet IMAU terechtgekomen en dat isook wel wat mijn persoon typeert.Eigenlijk al vanaf het begin dat ik optoekomstvlak iets diende te kiezen,wilde ik dat eigenlijk toch niet echt.Daarom ben ik begonnen met deopleiding Natuurwetenschappen enBedrijf & Bestuur in Utrecht. Dit is eenopleiding die probeert de verbindings-schakel te vormen tussen de weten-

schapper en de beleidsmaker en isdaarmee heel breed opgezet: vannatuurkunde tot biologie tot recht ensociologie. Erg interessant! En in hetkader van die opleiding heb ik mijnafstudeerproject gedaan bij TNO waar-bij ik heb onderzocht of er kostenvoor-delen te behalen zijn op het momentdat we twee milieuproblemen, hetbroeikaseffect en verzuring, tegelijkproberen aan te pakken in plaats vanlos van elkaar.

En daarna? De wat meer diep-gaande natuurkunde bleef toch weltrekken…en ik heb toen besloten eensoort van kopstudie in de meteorolo-gie en fysische oceanografie te gaandoen. De natuurlijke fenomenen die jezo om je heen ziet hadden me altijd al

34

getrokken en ‘t leek me leuk om daarnu zo soort van m'n vak van temaken.

Uiteindelijk ben ik in de fysicavan de kustsystemen terecht gekomenna de zeer inspirerende collegeshierover. Samen met Huib de Swartheb ik vervolgens een leuke afs-tudeeropdracht op dit gebied uitge-zocht. Een onderzoek naar de rol vangolven en stromingen op de vormingvan zandbanken in de brandingszone.Super interessant en als leuke bijkom-stigheid een 3-maands bezoek aanBarcelona! En wel onder begeleidingvan Francesca Ribas en Albert Falquès,die sinds 1 februari ook voor een tijdbij het IMAU onderzoek zullen doen.

En nu dan OIO. Ik vind het superleuk dat ik in dit gebied verder kangaan. Ik zal mij vanaf nu bezig gaanhouden met de kust-aangehechtezandbanken, die gevormd worden ophet continentale plat. Modellen diebestaan om het ontstaan van dezebodemvormen te beschrijven zijn sterkvereenvoudigd en ik wil proberen daarstap voor stap nauwkeurigere beschri-

jvingen voor de golfwerking, sorteringvan korrelgroottes van sediment e.d.in mee te nemen.

Buiten al dit ben ik dol op fiet-sen, skaten en wandelen. Ook sportendoe ik graag, zoals een potje voetbal,squash, volleyball… In mijn vrije tijdben ik ‘t liefst buiten, of om een potjete sporten of om lekker in de tuinbezig te zijn. Ook stop ik veel vanmijn tijd in de studentenverenigingwaar ik nu nog voor ‘t laatste jaar lidvan ben, Ichthus Utrecht. Straks wil ikmeer actief gaan worden bij de kerkwaar ik lid van ben.

Enne…sinds juni afgelopen jaarben ik in de weekenden bezig met hetbouwen van een huis samen met mijnvriend Christiaan (en met hulp vaneen kennis die bouwvakker is). Eenhuisje in Lexmond, met uitzicht overhet boerenland! Daar willen we gaanwonen na ons trouwen.

Als jullie nog meer willen weten,aarzel niet om eens langs te komen!

De hartelijke groeten, Nicolette Star

NICOLETTE STAR IN DE SNEEUW VOOR HET MINNAERTGEBOUW (Foto Carina van de Veen)