Werkenvoor

de federaleoverheid

Een handleiding

Federale Overheidsdienst Personeel en OrganisatieCopernicus

Wetstraat 51B- 1040 Brussel

Beginnen werken bij de overheid ....................................................... 5

1. De rol van de ambtenaar ................................................................... 6

2. Vooroordelen: waar of onwaar? ....................................................... 7

3. De plaats van tewerkstelling ............................................................ 8

4. Wie kan ambtenaar worden ? .......................................................... 10

5. Een waaier van functies ..................................................................... 11A. Universitaire opleiding of opleiding hoger onderwijs

van het lange type ........................................................................... 12B. Opleiding hoger onderwijs van het korte type ............................... 14C. Opleiding hoger secundair onderwijs ............................................... 15D. Geen diplomavereisten ..................................................................... 17

6. De voordelen .......................................................................................... 18A. Mobiliteit ........................................................................................... 18B. Opleiding ........................................................................................... 18C. Combinatie van privé- en beroepsleven .......................................... 19D. Pensioen ............................................................................................ 19

7. De selectieprocedure ........................................................................... 20A. Waar vind je de vacatures? .............................................................. 20B. Hoe stel je je kandidaat? .................................................................. 21C. Welke tests worden er gebruikt? ...................................................... 21

8. De verloning ........................................................................................... 22A. De maandwedde .............................................................................. 22B. Toelagen en vergoedingen ............................................................... 24

Nuttige adressen ........................................................................................ 29

Nuttige sites ................................................................................................ 31

3Een handleiding

Inhoudstafel

5Een handleiding

Beginnen werken bij de overheid

Heel wat mensen kiezen ervoor om zich ten dienste van de burgers te stellen doorbij een of andere overheidsdienst te werken. Misschien zegt het je ook iets.

Het overheidspersoneel wordt ‘ambtenaar’ genoemd. Dit is een algemeen begripdat nog vaak een negatieve bijklank heeft. Toch stemt dat imago van de ambtenaarniet meer met de werkelijkheid overeen. De meeste ambtenaren streven erimmers naar om goed werk af te leveren en zijn trots op hun werk.

De Copernicushervorming probeert die positieve houding aan te moedigen en tebelonen. Iedereen die bij de overheid werkt, heeft immers te maken met nieuweverwachtingen van de gebruikers (meer toegankelijke diensten, duidelijkeinformatie, …), maar ook met met nieuwe werkomstandigheden en nieuweloopbaanperspectieven en mogelijkheden tot persoonlijke ontplooiing. De echtebarometer van een goede overheidsdienst is de tevredenheid van de gebruikersvan de openbare diensten én van het personeel.

Deze brochure biedt je een bondig overzicht van de mogelijkheden om bij defederale, dat wil zeggen nationale, overheid te werken.

De gegevens in deze brochure golden op 1 juli 2003

6Werken voor de federale overheid

1. De rol van de ambtenaar

Bij de overheid werk je voor de gemeenschap. Je krijgt er te maken met domeinenwaar iedereen wel eens mee geconfronteerd wordt, maar waar je in de privé-sector meestal minder mee te maken hebt: milieu, vluchtelingen, justitie, welzijn,sociale zekerheid, …

Ambtenaren dragen dikwijls een grote verantwoordelijkheid. Zij werken immersniet op kleine schaal, maar voor grote delen van de bevolking. De opdrachten diezij uitvoeren of waaraan zij meewerken zijn vaak een uitdaging, erg gevarieerd, enze brengen vaak een groot aantal contacten met verschillende mensen mee.Kortom, vele functies hebben geen tegenhanger in de privé-sector.

Als je weet dat er ongeveer 90.000 ambtenaren bij de federale overheid werken,zal het je niet verbazen dat hun functies moeilijk onder een algemene noemer tebrengen zijn.

De precieze inhoud van de functie hangt heel nauw samen met het specifiekewerkgebied. Belangrijke federale materies zijn onder andere financiën, justitie,binnenlandse zaken, volksgezondheid, werkgelegenheid, mobiliteit, economischezaken, buitenlandse zaken, sociale zekerheid, telecommunicatie, pensioenen, …

7Een handleiding

2. Vooroordelen: waar of onwaar?

• "Een ambtenaar kan geen enkel initiatief nemen, heeft niet de minsteautonomie of verantwoordelijkheid."

Onwaar.

Net zoals in de privé-sector zijn er functies met veel verantwoordelijkheid enandere met minder. Uit een enquête (Artemis) onder 10 000 ambtenaren kwamautonomie op de derde plaats van de aspecten die de ambtenaren het meestwaardeerden in hun werk.

• "Je hele leven in hetzelfde kantoor, met dezelfde mensen en hetzelfdewerk."

Misschien... als je dat zelf zo wilt.

Ook bij de overheid moet je zelf wat van je job maken. Heb je zin om bij te leren,iets te ondernemen? Dan kun je intern solliciteren voor een andere functie en jekunt heel wat opleidingen volgen die de poort openen voor nieuwe uitdagingen.

• "Er is geen flexibiliteit in de werktijden."

Onwaar! Integendeel zelfs.

Er zijn heel wat mogelijkheden om de werktijd zelf in te delen. Uit deArtemisenquête blijkt dat de ambtenaren bijzonder tevreden zijn over demogelijkheden om hun beroeps- en privé-leven te combineren, halftijds te werkenen flexibele werktijden te hebben.

• "Ik heb geen unief gedaan en kan dus geen ambtenaar worden!"

Onwaar.

"Ambtenaar" is een statuut voor mensen met heel wat verschillende beroepen.Vaak heb je daarvoor wel een diploma hoger onderwijs nodig, maar zeker nietaltijd. Van de 2.000 mensen die in 2001 via Selor werden aangeworven, had slechtseen kleine helft een universiteits- of graduaatsdiploma.

• "Het salaris is niet je dat."

Waar, maar dat zal niet lang meer duren.

Het is de bedoeling dat de salarissen bij de federale overheid vergelijkbaar wordenmet die in de privé-sector.

8Werken voor de federale overheid

3. De plaats van tewerkstelling

De federale diensten bevinden zich vaak in de hoofdstad, maar er zijn zeker ookmogelijkheden om dichter bij huis te werken. Denk maar aan de lokalebelastingdiensten, RVA-kantoren, … Bovendien kan je je overplaatsing naar eenandere dienst aanvragen.

Er zijn verschillende soorten federale diensten waar de verschillende materiesbehandeld worden. Een groot deel van de federale ambtenaren werkt bij eenfederale overheidsdienst (FOD), de vroegere ministeries, waar het beleid van debevoegde minister praktisch wordt uitgevoerd. Anderen werken bij eenprogrammatorische overheidsdienst (POD), een instelling van openbaar nut (een“parastatale”) of een wetenschappelijke instelling van de staat.

Er bestaan veertien Federale Overheidsdiensten (FOD’s) en ministeries:

. Informatie- en Communicatietechnologie· Personeel en Organisatie. Budget en Beheerscontrole· Kanselarij en Algemene Diensten· Justitie· Sociale Zekerheid. Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu· Mobiliteit en Vervoer· Binnenlandse Zaken· Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg· Financiën· Economie, K.M.O., Middenstand en Energie· Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking· Landsverdediging

Programmatorische overheidsdiensten (POD’s) zijn opgericht om specifieke,maatschappelijk belangrijke problemen aan te pakken. Ze hangen af van eenbepaalde federale overheidsdienst (FOD). In principe bestaan ze slechts voor eenbeperkte tijd. Enkele voorbeelden: Telecommunicatie, Duurzame Ontwikkeling,Consumentenzaken.

9Een handleiding

De instellingen van openbaar nut hangen af van een bepaalde federaleoverheidsdienst (FOD), maar hebben specifieke opdrachten. Algemeen gekendevoorbeelden zijn de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA), de Rijksdienst voorPensioenen, het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) en hetInstituut voor Veterinaire Keuring (IVK).

Tot slot hebben ook de personeelsleden van de wetenschappelijke instellingenvan de staat het statuut van ambtenaar. Hiertoe behoren o.a. verschillendekoninklijke musea, het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), de KoninklijkeSterrenwacht, de Koninklijke Muntschouwburg, …

10Werken voor de federale overheid

4. Wie kan ambtenaar worden ?

Alle staatsburgers van België en van de lidstaten van de Europese Unie kunnen indienst treden bij de Belgische overheid, als ze beantwoorden aan de specifiekevoorwaarden voor elke functie, zoals opleidingsniveau, talenkennis, enz.

... EN U SPREEKTPERFECT

NEDERLANDS ?

YES !

11Een handleiding

5. Een waaier van functies

De federale overheid is steeds op zoek naar bekwaam personeel. En er is een ruimaanbod aan functies; van algemene administratie tot wetenschappelijk onderzoek,van maatschappelijke taken tot technische specialisaties, van adviserende totcontrolerende functies, van uitvoerende tot leidinggevende jobs, … Aangezien defuncties zeer uiteenlopend zijn, is het onmogelijk om ze allemaal op te sommen.

Om het een beetje overzichtelijk te houden, zijn de functies over vier niveausverdeeld. Het niveau geeft een aanduiding van de zwaarte en de inhoud van defunctie.

Vroeger bepaalde je diploma in welk niveau je tewerkgesteld werd, en hoeveel jeverdiende. En naarmate je langer bij de overheid werkte, verdiende je ook meer.

Het diploma speelt wel een belangrijke rol bij de aanwerving, maar de inhoud vande functie en je bekwaamheid wordt belangrijker. Je moet dus goed zijn in wat jedoet, en ook bewijzen dat je de juiste competenties hebt. Maar daar staat dan ooktegenover dat je meer mogelijkheden hebt om naar een hoger niveau door tegroeien en dat je loon naar werken krijgt.

Aan de hand van het volgende overzicht krijg je een idee van een aantalmogelijkheden op elk niveau. De vermelde studies zijn de opleidingsvereisten bij aanwerving.

Niveau A : universitaire opleiding of opleiding hoger onderwijs van het lange typeNiveau B : opleiding hoger onderwijs van het korte typeNiveau C : opleiding hoger middelbaar onderwijsNiveau D : geen diplomavereisten

IS ER GEENPLAATS

VANDIRECTEUR ?

12Werken voor de federale overheid

A. Universitaire opleiding of opleiding hoger onderwijsvan het lange type

De personeelsleden van niveau A kunnen hun carrière in twee richtingen sturen. Zenemen ofwel de leidinggevende ofwel de expertise carrière of ‘loopbaanladder’.Vroeger kwamen ambtenaren van niveau A automatisch in een leidinggevendefunctie terecht. Sommige mensen hebben echter weinig of geen talent om leidingte geven, maar beheersen hun vak tot in de puntjes. Nu biedt de expertiseloopbaanladder hen aangepaste mogelijkheden.

De grote lijnen van beide mogelijkheden liggen vast, maar de details moeten nogverder uitgewerkt en in nieuwe regelgeving vastgelegd worden. Daarom gaat hetin deze brochure meestal nog over niveau 1. Vast staat dat de keuze niet bepaaldwordt door de opleiding: beide mogelijkheden staan open voor juristen, ingenieurs,taalkundigen, economen, psychologen, …

In de leidinggevende loopbaanladder zitten de functies met leidinggevendeverantwoordelijkheden en taken. Een ambtenaar van niveau A begint op het eersteniveau als “teamleider”, op het vierde niveau is hij “operationeel leidinggevende”.Er zijn nog enkele hogere leidinggevende functies, de managementfuncties, maardie kunnen enkel met een mandaat van 6 jaar worden uitgeoefend.

De expertise loopbaanladder omvat alle technische, professionele en op expertisegerichte functies. De individuele inhoudelijke bijdrage is hierbij erg belangrijk. Erzijn zes niveaus, van “jong professioneel” tot “autoriteit”.

De keuze tussen expert of leidinggevende is niet onomkeerbaar: iemand kan vande ene naar de andere ladder gaan.

Jan, ingenieur

Ik werk nu al bijna vijf jaar als vastbenoemd ambtenaar bij deEetwareninspectie van de FOD Volksgezondheid. Alsgezondheidsinspecteur is het mijn voornaamste taak om erover tewaken dat het voedsel dat wordt gefabriceerd en ten slotte in dehandel wordt aangeboden, van goede kwaliteit en veilig is. In diegrote taak heb ik 2 rollen: enerzijds hou ik me bezig met dereglementering van de hygiëne in de voedingssector en anderzijds

13Een handleiding

sta ik in voor de informatica van onze dienst. Ik zorg ervoor dat deinspectiegegevens en analyseresultaten op een correcte manierverzameld en bestudeerd worden.

Wat mij grote voldoening geeft in mijn job is het feit dat ik zelfinitiatieven kan nemen om de werking van de dienst te verbeterenen dat ik het dagelijkse werk van onze controleurs concreet kanondersteunen. Dat is natuurlijk lang niet altijd eenvoudig. Gelukkiggeeft mijn dienst alle kansen aan initiatieven en moedigt ze die zelfsaan. Dat dit nog niet in alle overheidsdiensten het geval is,ondervind ik nog dagelijks. Volgens mij is het voor de nieuwegeneratie ambtenaren een grote uitdaging om de negatieve bijklankvan het woord ‘ambtenaar’ om te buigen en begrippen als efficiëntieen beroepseer naar voor te schuiven. Ik vind dan ook mijn motivatievoor een groot deel in deze uitdaging.

Fabienne, jurist

Ik werk in een dienst van de FOD Buitenlandse Zaken. Mijn job impliceertcontacten met heel veel mensen: andere Belgische overheidsdiensten,maar ook met de gewesten en gemeenschappen, beroepsfederaties,diplomaten van ambassades van andere Europese landen enz. Telefoneren,vergaderen en – waarom niet – af en toe een werklunch en een officiëleontvangst horen erbij.

Ik ben verantwoordelijk voor de relaties met een aantal landen die lidwillen worden van de Europese Unie. In die complexe onderhandelingenzorg ik ervoor dat de Belgische belangen en inzichten voldoende aan bodkomen. Om onze standpunten beter te verdedigen en die landen grondigerte leren kennen vergezel ik de minister of hoge ambtenaren vanBuitenlandse Zaken bij reizen naar het buitenland.

Dit is geen 9-tot-5 kantoorjob, maar dat verwachtte ik ook niet. Routinehoef ik evenmin te vrezen: de rotatieregels van mijn dienst bepalen dat ikna drie jaar een andere opdracht krijg, waarschijnlijk in een Belgischeambassade in het buitenland.

14Werken voor de federale overheid

B. Opleiding hoger onderwijs van het korte type

De personeelsleden van niveau B worden deskundige genoemd. Binnen ditfunctieniveau zijn er vier graden, vier soorten ‘deskundigen’ :

- administratief deskundige, bv. een directiessecretaresse, vertaler of andere administratieve functies die vrij hoge vereisten stellen

- financieel deskundige, bv. een boekhouder- technisch deskundige, bv. een landmeter, een paramedicus, een

maatschappelijk assistent- ICT-deskundige, bv. een programmeur of programmerings-analist

In principe moeten zij eengraduaatsdiploma behaald heb-ben.

Meer informatie vind je in hetkoninklijk besluit van 5 september2002 houdende hervorming vande loopbaan van sommigeambtenaren in de Rijksbesturen(Belgisch Staatsblad 26 september2002).

Maria, directiesecretaresse

Dertig jaar geleden ben ik als contractueel opsteller beginnen te werken.Sindsdien heb ik talrijke examens afgelegd : regularisatie-examen,examen voor onderbureauchef en bestuurschef en verleden jaar ben ikgeslaagd voor het examen van directiesecretaris. Ik heb van in het beginbij dezelfde FOD gewerkt, maar de sfeer is ondertussen veranderd enhet imago is – in de goede zin – veranderd : toen ik bij de administratiebegon, waren de vrouwen nog aan het breien. Nu is het werkinteressant en werkt men echt van ’s morgens tot ’s avonds …. soms ookwel een beetje te veel! Ik zou niet meer in de tijd willen terugkeren,want de godganse dag niets te doen hebben, is helemaal niets voor mij.Ik heb nooit in de privé-sector gewerkt, maar hetgeen ik hier ten zeerstewaardeer is de werkzekerheid en de mogelijkheid die me gebodenwordt om deeltijds te werken.

IK BEN“DESKUNDIGE”

WEZIJN

DESKUNDIGEN !

15Een handleiding

C. Opleiding hoger secundair onderwijs

Personeelsleden van niveau C zijn administratieve of technische assistenten.Hun taken zijn dan ook meestal administratief of technisch. Zo verrichten zijbijvoorbeeld secretariaatswerk, behandelen ze dossiers, of werken ze als technischtekenaar, grafisch vormgever of drukker.

In principe moeten ze ten minste een diploma hoger secundair onderwijs hebben.

Meer informatie vind je in het koninklijk besluit van 5 september 2002 houdendehervorming van de loopbaan van sommige ambtenaren in de Rijksbesturen(Belgisch Staatsblad 26 september 2002).

Johan, “redder”

Ik werk bij de FODBinnenlandse Zaken, CivieleBescherming. Ik ben 39 jaaroud en reeds 13 jaar actiefbezig voor de overheid. Ikbegon mijn carrière alstewerkgestelde werkloze,nadien kreeg ik het gesco-statuut en nu ben ik statutairoperationeel agent.

Mijn werk bestaat erin om zosnel mogelijk op te treden bijinterventies (overstromingen,branden, pollutie e.d.), hetrollend en niet-rollendmateriaal te onderhouden endagelijks praktische oefenin-gen uit te voeren.

Ik vind de job persoonlijk heel gevarieerd; je kan wel stellen dat iedere dag andersis. Ik vind het ook tof dat er veel sociaal contact met de burgers is, vooral tijdensof na interventies.

NA ONZEINTERVENTIES

WORDT HET IJSGEBROKEN !

16Werken voor de federale overheid

Adrienne, bestuurschef

Het is eigenlijk toeval dat ik ambtenaar, of beter,rijksambtenaar, geworden ben …. In die tijd was het nietgebruikelijk dat meisjes uit kroostrijke gezinnen verderstudeerden, dat was iets voor de jongens … Ik ben dus uit mijnArdennen weggetrokken naar onze hoofdstad.

Ik ben dan als zeventienjarige als typiste bij de Postbegonnen. Ik nam bij de eerste gelegenheid deel aan hetexamen van opsteller en ik slaagde meteen. Ik heb er toenvoor gekozen om bij het Vast Wervingssecretariaat (nu SELOR)te gaan werken : mijn aankomst daar deed nogal wat stofopwaaien (eerste vrouw, van 18 jaar nog wel, in een dienstdie alleen uit mannen bestond … een gedenkwaardigmoment !) Na nog een aantal examens ben ik nubestuurschef. De Copernicushervorming is niet de meestopwindende gebeurtenis uit mijn loopbaan, maar voor dejongeren is het misschien een goede zaak.

37 jaar (goh, zo lang al!) werken bij een overheidsdienst heeftmij al bij al meer voldoening geschonken dan ergernisbezorgd. Het spreekt vanzelf dat ik meer dan eens debuikriem heb moeten aanhalen, want een “kleine”ambtenaar wordt nooit rijk … maar de solidariteit en hetgevoel om deel uit te maken van een “groot korps” heeft tochook iets.

Mocht het te herdoen zijn, wel … ik zou het herdoen. Tochraad ik de jongeren ten stelligste aan het hoofd koel tehouden, solidair te blijven en nooit te vergeten dat wij tendienste staan van de anderen. De overheid blijft eeninstrument dat moet instaan voor de rechten van iedereen.

17Een handleiding

D. Geen diplomavereisten

Personeelsleden van niveau D, medewerkers, verrichten uitvoerend werk. Binnendeze groep zijn er drie graden, soorten “medewerkers”:

- administratief medewerker- medewerker keuken/schoonmaak- technisch medewerker

Voor de functies van niveau D zijn er geen diplomavereisten.

Meer informatie vind je in het koninklijk besluit van 5 september 2002 houdendehervorming van de loopbaan van sommige ambtenaren in de Rijksbesturen(Belgisch Staatsblad 26 september 2002).

Véronique, schoonmaakster

Ik werk sinds 12 jaar als schoonmaakster in een federaal ministerie. Daarvoorwerkte ik in een supermarkt maar ik verkies zeker mijn ministerie, of federaleoverheidsdienst, zoals dat vandaag heet.Ik vind mijn job heel leuk en daar zijn veel redenen voor. Eerst en vooral benik geen bureautype en schoonmaken is iets wat ik echt graag doe. Waar ikwerk, voel ik me goed want men respecteert mijn werk, men is er tevredenover mijn prestaties. Ik krijg ook de indruk dat mijn taken, zoals het kuisenvan de bureaus, het klaarmaken van de koffie … bijdragen tot het welzijn vaniedereen. En dan zie ik ook één groot voordeel in een contract met deoverheid en dat is dat ik het werk presteer dat in mijn contract staat. Alles isklaar en duidelijk vermeld en ik hoef me niet aan onaangenameverrassingen te verwachten. Alles loopt dus best gesmeerd voor mij.

Staf, medewerker onderhoud

Dit is nu al het derde jaar dat ik in een ministerie werk. Ik ben begonnenop de dienst planning, maar met de hervorming van het ministerie naarfederale overheidsdienst heb ik gevraagd om als werkman bij de logistiekediensten te werken omdat ik dat graag doe. Mijn werk is heel verscheiden.Dat gaat van kaders ophangen, burelen verplaatsen, zalen schikken totkabels verleggen, geluidsinstallaties beheren en zelfs reservechauffeur zijn.De werksfeer is heel aangenaam en ik zou niet meer naar de privé-sectorwillen teruggaan. Ik heb zo’n 14 jaar in een bedrijf gewerkt en bij deoverheid is alles toch beter gestructureerd. Ik heb goed gedefineerdearbeidsvoorwaarden, ik krijg daarvoor een aangepast loon en dat wordtregelmatig gestort. Ik ben dus heel blij met mijn werk.

18Werken voor de federale overheid

6. De voordelen

In onze huidige samenleving, waar steeds meer aandacht uitgaat naar debehoeften en wensen van de werknemer, wil de overheid een toonaangevende rolspelen. Het is de bedoeling om de professionele activiteiten en de persoonlijkeontwikkeling van de ambtenaar op een optimale manier te laten samengaan.

De federale overheid biedt daarbij een aantal voordelen.

A. Mobiliteit

Misschien wordt nog te vaakgedacht dat je als ambtenaar jehele loopbaan hetzelfde werkdoet. In werkelijkheid is hetperfect mogelijk om een frissewind door je carrière te latenwaaien. Het systeem vanmobiliteit geeft je de mogelijkheidnieuwe werkterreinen bij andere,vaak heel verschillendeoverheidsdiensten te verkennen.Je hoeft dus nooit om eenuitdaging verlegen te zitten.

B. Opleiding

Het overheidspersoneel krijgtvolop kansen om zich bij tescholen in allerlei domeinen. Ofhet nu gaat om een vreemde taal,een nieuw computerprogramma,een bepaald soort recht of derecentste technieken op het vlakvan human resources, je kan het allemaal onder de knie krijgen in de opleidingendie door het Opleidingsinstituut van de Federale Overheid (OFO) wordengeorganiseerd. De lessen zijn gratis en vinden plaats tijdens de kantooruren. Vooropleidingen gevolgd in andere erkende instellingen kan ook opleidingsverlofworden toegekend.

NAAR WELKEOVERHEIDS-

DIENST ?

IK AARZELNOG ...!

19Een handleiding

C. Combinatie van privé- en beroepsleven

Er zijn heel wat mogelijkheden om je privé-leven vlot te combineren met je werk.Het kan gaan om verlofdagen, bijvoorbeeld bij ziekte van een kind ofouderschapsverlof, of omsystemen van verminderdeprestaties. Je kunt bij-voorbeeld halftijds werken,of vier vijfde of eenloopbaanonde rb rek ingnemen..

Dergelijke mogelijkhedenzijn er ook in de privé-sector, maar daar is het vaakwat moeilijker om ergebruik van te maken.

D. Pensioen

De overheidspensioenen van vastbenoemde ambtenaren zijn in twee belangrijkeopzichten gunstiger dan de pensioenen in de privé-sector:

• het beginpensioen is hoger• als het reële inkomen van de actieve ambtenaren stijgt, dan stijgt ook het

inkomen van de gepensioneerde ambtenaren

Bij de berekening van de pensioenen in de overheidsdienst wegen de laatste, bestbetaalde jaren uit de loopbaan zwaar door.

De pensioenen van de contractuele personeelsleden volgen de regels van de privé-sector.

IK HEBOUDERSCHAPS-

VERLOF GENOMEN...

... MAAR SOMMIGEGEWOONTES

ZIJN DIEPINGEWORTELD !

MAMA !

20Werken voor de federale overheid

7. De selectieprocedure

Je kunt bij de overheid werken als statutair (vastbenoemd) of als contractueelambtenaar (met een arbeidsovereenkomst). De manier waarop je aangeworvenwordt, verschilt in beide gevallen.

De procedure voor statutairefuncties bestaat doorgaansuit meerdere tests. Die zijnvaak computergestuurd envaak is er een gesprek aanhet einde. De tests wordenafgenomen door SELOR, deselectiedienst van defederale overheid die deobjectiviteit van de selectiegarandeert. Wanneer eendienst op zoek is naariemand met een specifiekprofiel, is het mogelijk dat er

nog een bijkomende test georganiseerd wordt. Als je uiteindelijk geselecteerdbent, moet je nog een stageperiode doorlopen.

Voor contractuele functies is de procedure gewoonlijk korter en sneller. Vaak is erslechts één test, maar het is de toekomstige werkgever die dat bepaalt. Als dedienst dat wil, kan SELOR de selectie mee organiseren.

A. Waar vind je de vacatures?

SELOR, de selectiedienst van de federale overheid, publiceert de vacatures voor destatutaire functies en een deel van de contractuele functies. Je vindt ze:

- op de website van SELOR : www.selor.be- in het Belgisch Staatsblad : www.staatsblad.be- in de VDAB wis-computer : www.vdab.be- op VRT-teletekst pagina 765.

Afhankelijk van de functie wordt een vacature ook gepubliceerd in gespecialiseerdetijdschriften en de jobkatern van een aantal kranten.

SELOR

21Een handleiding

Voor de contractuele functies kun je het best de informatie van een dienst waar jewil gaan werken in het oog houden. De diensten hoeven immers geen beroep tedoen op SELOR, dus daar vind je wel de meeste, maar niet alle vacatures. Steedsmeer diensten publiceren hun vacatures op hun website.

B. Hoe stel je je kandidaat?

Bij de vacature staat steeds hoe je je kandidaat kunt stellen. In het algemeen zijner de volgende mogelijkheden:

- per brief of fax- per telefoon- per e-mail

Zorg er wel voor dat je de formaliteiten respecteert. Let ook op de uitersteinschrijvingsdatum.

C. Welke tests worden er gebruikt?

Afhankelijk van de functie worden er één of meerdere tests gebruikt. Het kan gaanom:

- psychotechnische tests, bv. een persoonlijkheidsonderzoek, een leer- of een redeneertest

- assessment centers waarbij getest wordt hoe je je in een bepaalde situatie gedraagt en hoe je onder andere omgaat met problemen of andere leden van de groep

- gevalstudies waarin een concrete situatie wordt voorgesteld waarover je nadien vragen moet beantwoorden

- interviews met een aantal juryleden

Voor steeds meer tests wordt de computeringeschakeld. De tests zijn echter zoontworpen dat je geen computerfreakhoeft te zijn om de test met succes af teleggen (tenzij je computervaardighedengetest worden, natuurlijk).

TEST :KLASSEER

DIT ... IN HOEVEELDAGEN ?...

IN ÉÉN UUR ! ...

22Werken voor de federale overheid

8. De verloning

Hierbij vind je de maandwedde van een aantal functies en uitleg over debelangrijkste toelagen en vergoedingen. Alle bedragen zijn uitgedrukt in euro enaangepast aan de indexering van maart 2002 (coëfficient 1,2936).

A. De maandwedde

De maandwedde is afhankelijk van• niveau (1, B, C, D) en wervingsgraad (bv. adjunct-adviseur is één van de

wervingsgraden in niveau 1)• bevordering (door verhoging in graad of door verhoging in weddenschaal ` binnen dezelfde graad)• anciënniteit (jaarlijkse verhoging tijdens de eerste drie jaar, daarna om de

twee jaar)

Aangezien er nogal wat factoren de wedde bepalen, staan in de volgende tabellenslechts enkele voorbeelden van wat je per niveau kan verdienen. Het gaat hiersteeds om de brutowedde van een ongehuwde ambtenaar zonder personen tenlaste. Het nettobedrag is het brutobedrag min de sociale bijdragen,bedrijfsvoorheffing en bijzondere bijdrage sociale zekerheid. De nettowedde diehier vermeld wordt, geldt voor een statutair ambtenaar.

Wedde niveau 1

Bruto- Netto-maandwedde maandwedde

Adjunct-adviseur (10A) minimum 2.276,72 1.416,46Adviseur (13B) maximum 5.436,70 2.767,59

Aanpassing van de verloning op 1 juli 2003

23Een handleiding

Wedde niveau C

Bruto- Netto-maandwedde maandwedde

Administratief assistent minimum 1.609,08 1.125,96maximum 2.987,17 1.747,18

Wedde niveau B

Bruto- Netto-maandwedde maandwedde

Administratief deskundige minimum 1.702,35 1.167,01maximum 3.371,98 1.915,45

Technisch of financieel minimum 1.867,52 1.248,88deskundige maximum 3.642,25 2.028,68

ICT-deskundige minimum 1.919,21 1.273,89maximum 3.870,09 2.120,17

Wedde niveau D

Bruto- Netto-maandwedde maandwedde

Administratief medewerker minimum 1.455,20 1.051,96maximum 2.177,18 1.371,78

Technisch medewerker minimum 1.490,01 1.068,95maximum 2.608,66 1.575,33

24Werken voor de federale overheid

B. Toelagen en vergoedingen

a. Haard- of standplaatstoelage

Indien je brutojaarwedde lager is dan 23.710, 74 €, heb je recht op eenbijkomende vergoeding. Naargelang je beroepstoestand ontvang je ofwel eenhaardtoelage, ofwel een standplaatstoelage die bij je wedde gevoegd wordt.

De haardtoelage wordt toegekend aan• de personeelsleden die gehuwd zijn of samenwonen, behalve wanneer hun

echtgeno(o)t(e) of de persoon met wie ze samenwonen de toelage krijgt ;• de alleenstaande personeelsleden van wie één of meer kinderen die recht

geven op kinderbijslag, deel uitmaken van het gezin.

De standplaatstoelage wordt toegekend aan de personeelsleden die geenhaardtoelage krijgen.

b. Competentietoelagen

Wie slaagt voor een competentiemeting krijgt een competentietoelage. Decompetentiemetingen bakenen de verschillende fases in de loopbanen van deniveaus B en C af.

De competentietoelage wordt elk jaar in één keer in de loop van de maandseptember uitbetaald op basis van de prestaties die geleverd werden gedurendede 12 afgelopen maanden.

Als het personeelslid niet slaagt voor de tweede competentiemeting of devolgende, krijgt het gedurende de 12 maanden die volgen op de datum vanverstrijking van de volgende meting de helft van het bedrag van de toelage.

Haard- en standplaatstoelage(Geïndexeerd brutobedrag)

Jaarwedde Kleiner dan Tussen 21.243,73 21.243,73

en 24.185,47

Haardtoelage/maand 79,15 39,57 Standplaatstoelage/maand 39,57 19,79

25Een handleiding

De competentietoelage wordt meegerekend voor de berekening van hetvakantiegeld en de eindejaarstoelage: desgevallend wordt ze eveneensmeegerekend voor de berekening van het rustpensioen en hetoverlevingspensioen.

c. Premie voor leidinggevenden

Een jaarlijkse directiepremie wordt toegekend aan bepaalde personeelsleden dieofwel rechtstreeks een ploeg leiden van ten minste 10 personen, ofwel door dehiërarchie werden aangeduid.

De premie wordt maandelijks uitbetaald onder dezelfde voorwaarden als dewedde: ze wordt niet meegeteld voor het vakantiegeld, voor de eindejaarstoelagenoch voor de berekening van het pensioen.

NIVEAU / GRAAD JAARBEDRAG VAN DE GELDIGHEIDSDUURCOMPETENTIETOELAGE VAN DE COMPE-

Tegen 100%, TENTIEMETINGindex 138.01

Niveau CAdministratief assistent Technisch assistent 1.700 8 jaar

Niveau BAdministratief deskundige Financieel deskundige 2.000 5 jaarTechnisch deskundige

ICT-deskundige 2.500 3 jaar

NIVEAU / GRAAD JAARBEDRAG VAN DE PREMIETegen 100%, index 138.01

Niveau D - statutairAdministratief medewerkerTechnisch medewerker 500

Niveau D - contractueelMedewerker keuken/schoonmaak 500

Niveau C – statutairAdministratief assistentTechnisch assistent 1.000

26Werken voor de federale overheid

d. Vakantiegeld

Voor de ambtenaren van niveau 1 en B

Het vakantiegeld bestaat uit een vast en een veranderlijk gedeelte.

- In 2002 bedraagt het vast gedeelte 921,6824 €.- Het veranderlijk gedeelte bedraagt 1,1% van de jaarlijkse brutowedde,

berekend op basis van de wedde van de maand maart van het vakantiejaar.

Voor de ambtenaren van niveau C en D.

Het vakantiegeld bedraagt 92% van een maandwedde.

e. Eindejaarstoelage

Net als het vakantiegeld bestaat de eindejaarstoelage uit een vast en eenveranderlijk bedrag. Ze wordt in de loop van de maand december uitbetaald.

In 2002 bedraagt het vast gedeelte 290,2770 €. Het variabele gedeelte bedraagt 2,5% van de jaarlijkse brutobezoldiging op basiswaarvan de wedde voor de maand oktober van het referentiejaar berekend werd.

f. De kinderbijslagregeling

Je hebt recht op kinderbijslag vanaf de eerste dag van de maand die volgt op diewaarin je kind geboren, geadopteerd of onder pleegvoogdij opgenomen werd.

Dit zijn de maandelijkse bedragen van de kinderbijslag:

27Een handleiding

g. Geboortetoelage of adoptiepremie

Bij de geboorte of adoptie van een kind heb je recht op respectievelijk eengeboortetoelage of adoptiepremie. De geboortetoelage kan aangevraagd wordenvanaf de zesde maand van de zwangerschap en de uitbetaling is mogelijk vanaftwee maanden vóór de vermoedelijke geboortedatum.

Geboortetoelage

De geboortetoelage bedraagt :- voor de eerste geboorte : 983,68 €- voor de tweede en elke volgende geboorte : 740,10 €

Adoptiepremie

De adoptiepremie bedraagt 983,68 €

Kinderbijslag(bedragen geldig vanaf 1 februari 2002)

jonger dan 6 jaar van 6 tot 11 jaar van 12 tot 18 jaar Ouder dan 18 jaar

1ste kind

Geboren vóór1 januari 1981 - - - 117,44

Geboren tussen 1 januari 1981 en31 december 1984 - - 111,15 115,28

Geboren tussen 1 januari 1985 en 31 december 1990 - - 99,79 101,69

Geboren na 31 december 1990 74,06 86,96 93,71 96,70

2de kind 137,03 162,76 176,34 187,02

3de kind en volgende 204,60 230,33 243,91 254,59

29Een handleiding

Nuttige adressen

Algemene informatie

FOD Personeel en OrganisatieCopernicusgebouwWetstraat 51B-1040 Brussel

Tel: 02 790 58 00Fax: 02 790 55 78

info@p-o.bewww.p-o.be

Informatie over aanwervingen

SELOROratoriënberg 20/4B-1010 Brussel

Infolijn: 02 214 45 66 Fax: 02 214 45 60

info@selor.bewww.selor.be

31Een handleiding

Nuttige sites

www.belgium.befederale portaalsite (beschikbaar vanaf 22 november 2002)

www.copernic-us.behier vind je informatie over de modernisering van de federale overheid.

www.staatsblad.be

www.vdab.be

Tekeningen : Serdu

Nota’s