1

Nieuwsmonitor Sociaal Domein

Nummer 20

Voor u ligt de Nieuwsmonitor Sociaal Domein van 9 tot en met 15 mei 2014. Speciaal voor u heeft Fawzi Salih van Kennis Express een selectie gemaakt van informatie over actuele ontwikkelingen in het sociaal domein.

JEUGD .................................................................................................................................................................................................... 2

CULTUREEL JONGEREN PROFIEL ........................................................................................................................................................................................ 2 BUDGET JEUGDHULP KENT MINDER ONZEKERHEDEN ........................................................................................................................................................ 2 MINDER KINDEREN UIT HUIS DOOR NIEUWE WERKWIJZE JEUGDZORG ROTTERDAM ....................................................................................................... 2 BURGEMEESTER BEST COACHT WINNAAR JOUW SLIMSTE IDEE ....................................................................................................................................... 2 JONGEREN BETREKKEN BIJ BELEIDSVORMING IS LASTIG .................................................................................................................................................... 2 MINDER JONGE VERDACHTEN VAN MISDRIJVEN ............................................................................................................................................................... 2 POLITIEKE AGENDA: STELSELHERZIENING, KINDERMISHANDELING EN VECHTSCHEIDINGEN ............................................................................................ 2 RESULTATEN VAN VIER JAAR ALERT4YOU ......................................................................................................................................................................... 2

MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING ......................................................................................................................................... 3

NIEUWE MODELVERORDENING WMO 2015 ................................................................................................................................................................... 3 BUDGET WMO KENT MINDER ONZEKERHEDEN ................................................................................................................................................................ 3 TEKORT AAN ZORGKENNIS BIJ GEMEENTEN ....................................................................................................................................................................... 3 WIJKTEAMS ZORGEN VOOR BUREAUCRATIE ...................................................................................................................................................................... 3 VOORMEKAAR TEAMS VAN START ..................................................................................................................................................................................... 3 PEELGEMEENTEN ZOEKEN SLIMMER ZORGOPLOSSINGEN VOOR GEMEENTEN .................................................................................................................. 3 HAARLEMS PLAN VOOR ONDERSTEUNING GEHANDICAPTEN ............................................................................................................................................ 3 MEER AANDACHT VOOR HUISVESTING .............................................................................................................................................................................. 3 REGIOVISIE ZEELAND IS IN CONCEPT KLAAR ...................................................................................................................................................................... 3

ONDERWIJS .......................................................................................................................................................................................... 4

OOK ONDERWIJS IN KRIMPREGIO’S KAN BETER ................................................................................................................................................................. 4 ZORGT NIEUWE WET WERK EN ZEKERHEID VOOR KLASSEN ZONDER LERAAR? ................................................................................................................. 4 VERSTERKING BESTUURSKRACHT EN MEDEZEGGENSCHAP................................................................................................................................................ 4

PARTICIPATIE ....................................................................................................................................................................................... 4

DEEL EEN KOE .................................................................................................................................................................................................................... 4 DE MYTHE VAN ZELFREDZAAMHEID ONTMASKERD ........................................................................................................................................................... 4

WERK & INKOMEN ............................................................................................................................................................................. 4

KLIJNSMA KIEST SCP-VERDEELMODEL VOOR BIJSTANDSGERECHTIGDEN GEMEENTEN.................................................................................................... 4 NIEUWE VERDELING BIJSTAND- EN RE-INTEGRATIEBUDGETTEN ....................................................................................................................................... 4 TUSSENSTAND INVOERING PARTICIPATIEWET ................................................................................................................................................................... 5 VOORLOPIG GEEN PROTOCOL AMVB OVER PROTOCOL HUISBEZOEKEN.......................................................................................................................... 5

VERDER LEZEN EN KIJKEN ................................................................................................................................................................. 5

AGENDA ................................................................................................................................................................................................ 6

2

Jeugd

Cultureel Jongeren Profiel Het culturele aanbod is enorm en jongeren moeten keuzes maken in hun volle uitgaansagenda. De competitie om aandacht van jongeren zorgt ervoor dat culturele instellingen zich meer dan ooit moeten beraden op de vraag hoe ze toegankelijk en aansprekend kunnen zijn voor jongeren – het publiek van de toekomst. De concurrentie met andere vormen van vrijetijdsbesteding is groot. Om die strijd te winnen ontwikkelden Young Works en Motivaction het Cultureel Jongeren Profiel. (Bron: Young Works, 14 mei 2014)

Budget jeugdhulp kent minder onzekerheden De Algemene Rekenkamer heeft de berekening van het Rijk van het macrobudget jeugdhulp getoetst. Er zijn minder aannames gehanteerd dan in de vorige berekening van het macrobudget voor de jeugdhulp. Daardoor biedt deze berekening door VWS meer zekerheid. (Bron: VNG, 13 mei 2014)

Minder kinderen uit huis door nieuwe werkwijze jeugdzorg Rotterdam De Jeugdzorg Rotterdam plaatst 33% minder kinderen uit huis dan voorheen. Deze vermindering is het gevolg van een nieuwe manier van werken waarbij het netwerk van het gezin wordt ingeschakeld. Dit is de uitkomst van een pilot in Rotterdam-Zuid waarin Bureau Jeugdzorg nauw samenwerkt met andere instellingen, waaronder de Raad voor de Kinderbescherming. Onderzoeksbureau Van Montfoort heeft de cijfers van de pilot vergeleken met die van de Rotterdamse noordoever waar nog op de reguliere wijze wordt gewerkt. (Bron: Jeugdzorg Nederland, 13 mei 2014)

Burgemeester Best coacht winnaar Jouw Slimste Idee De gemeente Best neemt samen met 11 andere gemeenten uit de Brainport regio deel aan de wedstrijd ‘Jouw Slimste Idee’. Deze wedstrijd staat in het teken van vernuftige uitvindingen door kinderen tot en met 12 jaar en is onderdeel van de Dutch Technology Week van 18 tot en met 24 mei 2014. In Best is Jelle Hessels uitgekozen als winnaar. Hij heeft de skeeler airbag uitgevonden: een riem die je kunt omdoen als je gaat skeeleren en waarmee je veiliger de weg op gaat. Op woensdag 7 mei 2014 bezocht Jelle zijn coach burgemeester Anton van Aert op het gemeentehuis. Jelle heeft zijn idee toegelicht aan de burgemeester en samen hebben ze de aanpak doorgesproken om hopelijk hiermee de finale te kunnen winnen. (Bron: Gemeente Beste, 12 mei 2014)

Jongeren betrekken bij beleidsvorming is lastig Gemeenten weten vaak nog niet hoe ze participatie van kinderen, jongeren en ouders vorm moeten geven in de nieuwe Jeugdwet. Dat concludeert kenniscentrum Movisie op basis van onderzoek onder 22 gemeenten. Het is vooral lastig om jongeren structureel te laten participeren bij de beleidsvorming. (Bron: Movisie, 12 mei 2014)

Minder jonge verdachten van misdrijven In 2012 hield de politie 66 duizend jongeren van 12 tot 25 jaar aan op verdenking van het plegen van minimaal één misdrijf, bijna een derde minder dan in 2007. De daling was het grootst onder minderjarige verdachten. Naar verhouding wonen in de grote steden de meeste aangehouden jongeren. (Bron: CBS, 12 mei 2014)

Politieke agenda: stelselherziening, kindermishandeling en vechtscheidingen Op de politieke agenda staan de komende weken behalve de stelselherziening Jeugdzorg ook de onderwerpen Vechtscheidingen en Kindermishandeling centraal. Woensdag 14 mei 2014 vindt er in de Tweede Kamer een Algemeen Overleg plaats over Vechtscheidingen. Behandeld wordt onder meer een brief van de regering van 31 maart jl. waarin de verbetering van de positie van kinderen in een vechtscheiding centraal staat. (Bron: Jeugdzorg Nederland, 9 mei 2014)

Resultaten van vier jaar Alert4you Eind maart alweer heeft Het Kinderopvangfonds de ontwikkeling en ondersteuning van Alert4you overgedragen aan het Nederlands Jeugdinstituut. Op meer dan 1000 locaties en in 80 gemeenten is het normaal geworden dat extra opvoedexpertise voor álle kinderen in de kinderopvang ingezet wordt door jeugdhulp. In vier jaar tijd zijn hechte samenwerkingsrelaties ontstaan tussen de kinderopvang, de jeugdhulp en in toenemende mate het basisonderwijs. Wat begon als een samenwerking tussen kinderopvang en jeugdzorg voor de allerjongsten, werd geleidelijk een sluitend netwerk rondom het kind. (Bron: Jeugdzorg Nederland, 9 mei 2014)

3

Maatschappelijke ondersteuning

Nieuwe modelverordening Wmo 2015 Nieuwe wet, nieuwe (model)verordening. De Wmo 2015 is de basis voor nieuwe ondersteuningstaken van gemeenten en wijkt op diverse punten af van de bestaande Wmo. In een ledenbrief licht de VNG de nieuwe modelverordening maatschappelijke ondersteuning toe. (Bron: VNG, 15 mei 2014)

Budget Wmo kent minder onzekerheden De Algemene Rekenkamer heeft de berekening van het Rijk van de macrobudget Wmo 2015 getoetst. Er zijn minder aannames gehanteerd dan in de vorige berekening van het macrobudget voor de Wmo. Daardoor biedt deze berekening door VWS meer zekerheid. (Bron: VNG, 13 mei 2014)

Tekort aan zorgkennis bij gemeenten Een groot deel van de gemeenten in Nederland erkent dat er tekort aan zorgkennis is. Met name de kennis over de geestelijke gezondheidszorg ontbreekt bij veel gemeenten, maar ook op andere terreinen is de kennis of het inzicht over de beschikbaarheid van zorgkennis beperkt. Dit blijkt uit een rondgang van Yacht en FunktieMediair onder bijna vijftig gemeenten. Als gemeenten al weten welke kennis er nodig is, belemmert de huidige wet- en regelgeving hen deze kennis binnen te halen. Slechts 59% van de gemeenten is klaar om de zorgtaken aan te bieden, die per 1 januari 2015 van hen verwacht worden. (Bron: Yacht, 12 mei 2014)

Wijkteams zorgen voor bureaucratie Jos de Blok van Buurzorg Nederland vreest dat hoe de sociale wijkteams nu worden georganiseerd de zorg niet ten goede komt."Mijn wijkverpleegkundigen worden opnieuw onderdeel van een nieuwe overlegstructuur in gemeenten", aldus De Blok tegen Zorg+Welzijn. "Ik zit daar niet op te wachten." (Bron: Gemeente.nu, 12 mei 2014)

Voormekaar teams van start De afgelopen twee jaar waren er voor Wmo-taken al zogenaamde Voormekaar teams in Ruurlo en Beltrum. In december besloot de gemeenteraad dat er dit jaar Voormekaar teams voor alle taken van de zogenaamde decentralisaties voor heel Berkelland zouden komen. De teams zijn inmiddels gevormd en presenteren zich op korte termijn aan de inwoners. (Bron: Gemeente Berkelland, 12 mei 2014)

Peelgemeenten zoeken slimmer zorgoplossingen voor gemeenten Om inwoners in de toekomst de ondersteuning te blijven bieden die ze nodig hebben, zoeken de Peelgemeenten gezamenlijk en naar slimme hulpmiddelen voor mantelzorgers, vrijwilligers en mensen die gebruik maken van mantel- en vrijwilligerszorg. De ondersteuning staat onder druk, omdat de gemeenten minder geld krijgen voor zorg en welzijn en inwoners steeds meer zelf moeten regelen. Daarom zijn de Peelgemeenten gestart met de Proeftuin Informele Zorg Peelregio. De Peelgemeenten werken in deze proeftuin samen met de provincie Noord-Brabant. (Bron: Gemeente Gemert-Bakel, 9 mei 2014)

Haarlems plan voor ondersteuning gehandicapten De gemeente Haarlem heeft een plan bedacht om huishoudelijke ondersteuning betaalbaar te houden voor mensen met een beperking. Haarlem wil afstappen van de standaard indicatiestelling waarbij uren worden toegewezen, schrijft de website Zorgvisie. Het behalen van een schone en leefbare woning wordt het uitgangspunt. De bewoner is daar in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor. Als de bewoner dat (deels) niet meer zelf kan, dan biedt de gemeente mogelijkheden voor ondersteuning in het huishouden. Ook wordt er gekeken welke hulp er vanuit het sociale netwerk van de bewoner en of via andere voorzieningen, zoals BUUV, gevonden kan worden. (Bron: Handicapnieuws.net, 8 mei 2014)

Meer aandacht voor huisvesting Willen we dat mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen? Dan hebben we meer aangepaste woningen nodig. Maar dat is niet het enige. ‘Zonder uitnodigende ontmoetingsruimten, sterke sociaal werkers en een actieve samenleving gaat het echt niet lukken,’zegt Marijke Vos, voorzitter van de MOgroep, brancheorganisatie voor welzijn en maatschappelijke dienstverlening. (Bron: Bouwstenen.nl, 8 mei 2014)

Regiovisie Zeeland is in concept klaar De regiovisie op de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling in Zeeland is in concept gereed. De visie is opgesteld door het CZW Bureau, het gezamenlijke Zeeuwse bureau voor beleidsondersteuning Zorg en Welzijn. In de visie is uitgegaan van de provincie Zeeland als één regio in de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld. (Bron: Huiselijkgeweld.nl, 8 mei 2014)

4

Onderwijs

Ook onderwijs in krimpregio’s kan beter Met name in de krimpregio’s staan onderwijs en educatieve voorzieningen, en dus toeleiding naar de arbeidsmarkt, kansen op de woningmarkt, en sociale betrokkenheid, participatie en burgerschap onder druk. Ton Notten laat zien hoe regionaal onderwijs, ondanks de krimp, beter kan. (Bron: Socialevraagstukken.nl, 14 mei 2014)

Zorgt nieuwe wet werk en zekerheid voor klassen zonder leraar? De PO-Raad maakt zich ernstig zorgen over de gevolgen van de nieuwe Wet werk en zekerheid die naar verwachting binnenkort door de Eerste Kamer wordt aangenomen. Met deze wet worden schoolbesturen gedwongen veel invalkrachten in vaste dienst te nemen, terwijl zij daarvoor geen geld hebben. Dit kan ertoe leiden dat zieke leraren niet meer worden vervangen en leerlingen geen les krijgen. De PO-Raad roept haar leden dan ook op een brandbrief te sturen aan minister Asscher van Sociale Zaken. (Bron: PO-Raad, 12 mei 2014)

Versterking bestuurskracht en medezeggenschap Schoolbesturen kunnen vanaf nu laten weten wat ze vinden van de plannen waarmee minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker van Onderwijs de bestuurskracht in het onderwijs willen versterken. De plannen zijn 9 mei 2014 opengesteld voor internetconsultatie. Omdat deze van invloed zijn op (de medezeggenschap in) het primair onderwijs, moedigt de PO-Raad haar leden aan te reageren.

Participatie

Deel een koe We kennen allemaal Crowdsourcing en Crowdfunding waar het grote publiek wordt aangesproken om initiatieven te ondersteunen of financieren. In België kunnen we sinds kort nu ook CrowdButching, waar veel mensen samen een dier kopen en het vlees verdelen. Op 8 mei 2014 werd het concept in België gelanceerd door de initiatiefnemers achter deeleenkoe.be. (Bron: Belgian Cowboys, 12 mei 2014)

De mythe van zelfredzaamheid ontmaskerd Zelfredzaamheid, eigen regie en eigen verantwoordelijkheid zijn inmiddels verheven tot normen waaraan iedereen in principe en naar vermogen moet willen voldoen. Richard de Brabander plaatst vraagtekens bij de manier waarop deze centrale begrippen van de participatiesamenleving op zelfgenoegzame manier als vanzelfsprekend worden gebruikt. (Bron: Socialevraagstukken.nl, 10 mei 2014)

Werk & inkomen

Klijnsma kiest SCP-verdeelmodel voor bijstandsgerechtigden gemeenten Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft voor de verdeling van de bijstandsbudgetten over de gemeenten gekozen voor het objectieve verdeelmodel van het SCP. De VNG neemt dit voor kennisgeving aan. Het SCP-model was niet het model dat de voorkeur van gemeenten had. Maar op twee punten is de staatssecretaris gemeenten tegemoetgekomen: (1) een overgangsregime met een historische component en (2) een vangnetregeling. (Bron: VNG, 15 mei 2014)

Nieuwe verdeling bijstand- en re-integratiebudgetten Budgetten voor bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies voor gemeenten zullen na de inwerkingtreding van de Participatiewet op 1 januari 2015 verdeeld worden volgens een model waarmee de noodzakelijke kosten beter kunnen worden ingeschat. Ook voor de verdeling van het zogeheten participatiebudget onder gemeenten is een nieuw model ontwikkeld. Dit schrijft staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer. (Bron: Divosa, 15 mei 2014)

5

Tussenstand invoering Participatiewet Alle Nederlandse gemeenten bereiden zich voor op de komst van de Participatiewet op 1 januari 2015. In de helft van de gemeenten zijn de beleidskaders inmiddels vastgesteld, zo blijkt uit de Divosa-monitor over de voortgang van de implementatie van de Participatiewet. Harmonisatie van regionaal werkgeversbeleid, het voorkomen van concurrentie rond de garantiebanen en de vorming van regionale Werkbedrijven krijgen veel aandacht. Daarbij vinden gemeenten het lastig om de juiste werkgeversvertegenwoordigers aan tafel te krijgen. Ook worstelen veel sociale diensten met de vraag op welke manier zij efficiënt kunnen meedraaien in wijkteams. (Bron: Divosa, 13 mei 2104)

Voorlopig geen protocol AMvB over protocol huisbezoeken Er komt voorlopig geen AMvB die gemeenten verplicht een openbaar protocol voor huisbezoeken op te stellen. Nadat de Raad van State negatief adviseerde, heeft staatssecretaris Klijnsma de ministerraad geadviseerd het ontwerpbesluit niet te bekrachtigen. Pas als in 2016 uit de evaluatie van de Wet huisbezoeken zou blijken dat gemeenten hun burgers onvoldoende informeren over rechten en plichten, zal een verplichting opnieuw aan de orde komen. Dat schrijft de staatssecretaris in haar recente brief aan de Tweede Kamer. (Bron: Divosa, 9 mei 2014)

Verder lezen en kijken

Derde meting monitor decentralisatie van de AWBZ - begeleiding naar de Wmo In het kader van de decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo voert GGZ Nederland periodiek een monitor uit onder haar leden. Met de monitor kan een inventarisatie worden gemaakt van de voortgang van het transitieproces, de aandachtspunten in het transitieproces en innovatie, ontwikkelingen en praktijkvoorbeelden. De uitkomsten dienen als basis voor de ondersteuning vanuit GGZ Nederland. Factsheet armoedebeleid en schuldhulpverlening voor gemeentebestuurders Armoedebeleid en schuldhulpverlening blijven een belangrijk thema binnen de sociale pijler van de G32. Ook voor bestuurders die net zijn aangetreden. Om deze (nieuwe) bestuurders bij dit onderwerp te ondersteunen is er een factsheet gemaakt.

Modelprocedure OOGO De VNG, PO-Raad en VO-raad hebben een model ontwikkeld voor de procedure van het OOGO jeugdplan, met de daarbij behorende geschillenregeling en overeenkomst.

Niet-wettelijke taken AMHK Doel van deze notitie is om gemeenten te adviseren over de niet-wettelijke taken door inzicht te geven in de inhoud van deze taken en in de opties voor onderbrenging na 1 januari 2015. Deze taken zijn niet wettelijk voorgeschreven, maar vragen wel om aandacht in de ontwikkeling van het AMHK.

Perspectief op de sociale wijkteams in 2015 Op 1 januari 2013 is gestart met een pilot van twee sociale wijkteams (SWT's); één in Zaandam Zuid en de Rosmolenwijk en één in Wormerveer. Voor 2014 is het streven om met meer sociale wijkteams te starten zodat er in 2015 sprake is van een geslaagde transformatie naar circa 10 gebiedsgerichte en integrale teams over de hele stad. Dit en meer in de notitie Perspectief op de sociale wijkteams in 2015. Vormgeving zorg en ondersteuning aan gezinnen met geringe sociale redzaamheid In dit onderzoek van de samenwerkende jeugdinspecties (SJT) wordt in de aanloop naar het nieuwe jeugdstelsel onderzocht in hoeverre gemeenten en andere betrokken organisaties klaar zijn voor een effectieve en efficiënte samenwerking bij de hulp aan gezinnen met een geringe sociale redzaamheid. STJ heeft onderzocht hoe 21 (middel)grote gemeenten met hun netwerkpartners de zorg en ondersteuning aan gezinnen met de meest complexe problemen vormgeven.

6

Agenda

17 mei 2014 Raad op zaterdag 2014 19 mei 2014 Zijn samenwerkingsverbanden passend onderwijs klaar voor de start?

20 mei 2014 De kracht van het sociale wijkteam 21 mei 2014 Het jongerenwerk in een transformerend stelsel Kinderopvang Festival. Natuurlijk: Groen & Gezond! Knokken voor de kinderen: gezinnen in vechtscheidingen en strijdzaken VNG Magazine Debat on Tour Zorg geven & vrijheid nemen: Vrijheidsbeperking in de jeugdpsychiatrie, ouderen- en gehandicaptenzorg 22 mei 2014 Rouwen op je dak: Omgaan met verlies bij kinderen en jongeren Omgaan met crisis en dreigend geweld in de hulpverlening 26 mei 2014 Dag van het onderwijsbestuur Werken met vrijwilligers, een vak apart

27 mei 2014 Wmo congres 2014 28 mei 2014 Hoe overleef ik … de kleuters? Alles wat u moet weten als u gaat lesgeven in de onderbouw De decentralisaties dag De ervaringsdeskundige als professional: Inzetten, samenwerken en knelpunten aanpakken 3 juni 2014 De Parade Maatschappelijk Aanbesteden