Resterend programma 2014

Hierbij presenteren wij u het programma voor 2014, zodat u onze verenigingsactiviteiten reeds in uw agenda/kalender kunt noteren.

zaterdag/zondag 13/14 en 20/21 september 2014 Kunst- en cultuurroute – tentoonstelling molen

zaterdag 11 oktober 2014 Najaarsexcursie

dinsdag 18 november 2014 Najaarslezing

Nadere informatie over alle activiteiten volgt tijdig.

NIEUWSBRIEF Jaargang 7 nr. 2 SEPTEMBER 2014

Van de redactie

We zijn weer beland in de 2e helft van het verenigingsjaar. Tijd dus voor een terugblik op onze activiteiten dit jaar en vooruitkijken naar wat het verdere jaarprogramma ons nog biedt. De scholen zijn weer begonnen en hopelijk kunnen we nog genieten van een mooie nazomer, want augustus heeft ons veel nattigheid gebracht. Houdt onderstaande spreuk maar in gedachten. Het bestuur en vele vrijwilligers zijn het afgelopen halfjaar op veel fronten erg actief bezig geweest met de voor-bereiding van een boek (zie verder in deze editie) en de organisatie van allerlei activiteiten. Ook thans wordt weer met vereende krachten gewerkt aan de expositie met als thema “70 jaar bevrijding” op 13/14 en 20 / 21 september a.s. in onze prachtige expositieruimte Molen Persephone. Wij wensen u veel leesplezier met deze Sandt-loper.

HERINNERING Contributie 2014

Mocht u de de contributie nog niet voldaan hebben, dan verzoeken wij u alsnog de contributie

voor 2014 over te maken. Deze is ongewijzigd en bedraagt:

€ 15,= voor een enkelvoudig lidmaatschap € 25,= voor een gezinslidmaatschap

Wij zien uw overboeking graag op onze

Rabobank IBAN rek.nr: NL90RABO0148724655 t.n.v. Heemkundekring Standdaarbuiten

onder vermelding van: contributie 2014 en uw postcode+huisnummer

Namens het bestuur: Bedankt!

foto: www. timberwolves.nl

Sandt-loper september 2014 pagina 2

Terugblik activiteiten 2014

vrijdag 24 januari 2014

Traditiegetrouw zijn we ons verenigingsjaar 2014 gestart met een muziekavond op vrijdag 24 januari 2014 in ons multifunctioneel centrum ’t Sandt. We hadden uitgenodigd Conny Biesheuvel-van den Eijnden, die ons met haar one-women show probeerde te vermaken. Soms confronterend, maar erg amateuristisch, soms surrealistisch theater, dat helaas niet erg uit de verf kwam en niet iedereen kon boeien. Het 2e programma-onderdeel, dat werd gebracht door Feestorkest De Noekers uit Noordhoek, daarentegen werd door de hele zaal enthousiast ontvangen. Zij brachten een gevarieerd programma met herkenbare muziek uit ‘de oude doos’ : Van ballades tot meezingers, van dixie tot tranentrekkers. Het programma werd door Peter Nagtzaam, alias “de Knak” op zeer ludieke wijze met de nodige grappen, grollen en moppen aan elkaar gepraat. Kortom iedereen genoot enorm van alle liedjes en de kwaliteiten van de muzikanten van De Noekers en iedereen weet nu waar onze penningmeester zijn agressie kwijt kan en lusten op botviert!

zaterdag 15 maart 2013

Op deze dag hielden we onze jaarvergadering. We zijn dit jaar in eigen dorp gebleven met allereerst een bedrijfsbezoek aan Handelsonderneming Van Krimpen B.V., waar we na de koffie en een bedrijfpresentatie een rondleiding kregen o.l.v. diverse gidsen door het nieuwe bedrijfscomplex. Kortom een unieke gelegenheid om eens te zien wat dit nieuwe bedrijf binnen ons dorp allemaal verhandelt, n.l. een groot assortiment plastic tuinbouwproducten. Zowel de bedrijfsleiding als het bestuur waren overdonderd door de belangstelling van onze leden, die in zeer grote getale waren opgekomen. Hierdoor werd het echt passen en meten, zeker bij de volgende locatie, die werd bezocht: het Suikerentrepot aan de Veerstraat, waar in de kantine van Jeans Online een presentatie werd gehouden over deze belangrijke landelijk opererende webwinkel voor jeans & fashion. Helaas was het gebouw om beveiligingsredenen niet van binnen toegankelijk, maar een fotopresentaties gaf een goed indruk hoe het gerenoveerde entrepot, eigendom van ons verenigingslid Adrie Kuijstermans, er van binnen uitziet. Hierna vond de jaarvergadering plaats. Tijdens de vergadering werd afscheid genomen van Jo Baart, die haar bestuursfunctie na 29 (!) jaar neerlegde. Jo werd uitgebreid in het zonnetje gezet en benoemd tot Erelid. Na de vergadering bleef het nog lang onrustig langs de Mark, waar we konden naborrelen in ‘Adrie’s Cafeeke’ en op het terras in een heerlijk voorjaarszonnetje. Adrie nogmaals bedankt en ook uiteraard de leden voor hun grote opkomst!!!

Dinsdag 8 april 2014

Piet en Jack hielden een lezing over de watersnood van 1953 voor de bewoners van De Blomhof.

dinsdag 15 april 2014

In “’t Sandt” had onze vereniging een lezingavond georganiseerd. Onder grote belangstelling hield Toine Vermunt een uitgebreide en interessante lezing over de Tweede Wereldoorlog en Standdaarbuiten tijdens de bezettingstijd. Uitvoerig werd stilgestaan bij de bevrijding eind oktober / begin november 1944 door de Timberwolfdivisie. Regelmatig werden ervaringen van inwoners geciteerd uit het boek ‘Standdaarbuiten Bezet en Bevrijd’ dat deze week wordt gepresenteerd. Niet alleen leden waren op deze lezing afgekomen maar ook tal van belangstellenden uit de verre omgeving waren onze gast.

zaterdag 14 juni 2014

De voorjaarsexcursie stond op het programma. Zie voor een uitgebreid verslag, dat Miriam Koenraadt maakte van deze reis, pagina 4 van deze Sandt-loper.

zaterdag 23 augustus 2014

We hielden een fietstocht. Het weer zat deze keer erg mee, alhoewel er op de dijken een felle wind stond. De tocht, waaraan ruim 50 personen deelnamen, voerde ons langs plaatsen die een bijzondere rol hebben gespeeld tijdens de bezetting en bevrijding van Standdaarbuiten en Noordhoek. Er werd gepauzeerd bij Café Noordhoek, waar het op het terras goed toeven was. Na afloop werd er nog gezellig nagebuurt in de molen.

Sandt-loper september 2014 pagina 3

STANDDAARBUITEN BEZET EN BEVRIJD

De viering van 70 jaar bevrijding van West-Brabant is voor de Heemkundekring “’t Sandt daer buyten” aanleiding geweest om te komen tot de uitgave van het te presenteren boek. In nauwe samenwerking met het Herdenkingscomité Standdaarbuiten zijn wij reeds een viertal jaren terug begonnen met het verzamelen van verhalen van mensen, die de oorlog bewust hebben meegemaakt, omdat we ons realiseerden dat die verhalen in hoog tempo aan het verdwijnen waren. We zijn dankbaar dat zoveel mensen hun ervaringen aan ons hebben verteld en dat we ze mochten gebruiken. Het zijn juist deze verhalen die men in eigen bewoordingen uitspreekt, die het meest tot de verbeelding spreken. Dankzij de plezierige samenwerking met de “Stichting Herdenkingscomité Standdaarbuiten” en de tomeloze inzet van auteur Toine Vermunt is een boekwerk tot stand gekomen dat ons inzicht geeft in zowel de oorlog op wereld- als op nationaal niveau, alsmede de bezetting en bevrijding van Standdaarbuiten en omgeving in het bijzonder. Het bestuur wil iedereen, die op welke wijze dan ook betrokken is bij de totstandkoming van dit boek hartelijk bedanken! Inmiddels zijn we bijna 70 jaar bevrijd en zijn we onze vrijheid zo gewoon gaan vinden. We hopen dat dit boek mag bijdragen aan het besef, dat vrede niet iets vanzelfsprekend is en dat vrijheid een heel hoog goed is, wat we moeten blijven koesteren.

w.g. Antoon Koenraadt, voorzitter Heemkundeking ’t Sandt daer buyten

Uitnodiging

Op 13 / 14 en 20 / 21 september 2014 vindt de jaarlijkse Kunst- en Cultuurroute Moerdijk plaats.

Traditiegetrouw neemt onze vereniging ook dit jaar hieraan deel met een expositie met dit jaar als thema

“70 JAAR BEVRIJDING”

De expositie in en om de Molen Persephone, Molenstraat te Standdaarbuiten bevat tal van foto’s van

Standdaarbuiten - Noordhoek en omgeving. Tevens worden vele attributen die te maken hebben gehad met de Tweede Wereldoorlog tentoongesteld, zoals foto’s,

oorlogstuig, voertuigen, affiches, kleding, etc.

Onze Heemkundekring presenteert tijdens deze expositie ook een boek met als titel

“STANDDAARBUITEN BEZET EN BEVRIJD”, geschreven door Toine Vermunt.

De officiële opening van de tentoonstelling en de presentatie van het boek vinden plaats op zaterdag 13

september a.s. om 14.00 uur.

Wij nodigen u van harte uit hierbij aanwezig te zijn.

De expositie is op genoemde dagen te bezoeken van 11.00 uur tot 17.00 uur en is gratis toegankelijk.

Het nieuw uitgegeven boek is tijdens de expositie te koop voor de prijs van € 22,50.

Wij begroeten u graag bij de officiële opening of op een van de expositiedagen.

Enige affiches zoals te bewonderen

tijdens de expositie ‘70 Jaar bevrijding’ in de molen tijdens

Kunst& Cultuurroute Op 13/14 en 20/21

september a.s.

Affiches beschikbaar gesteld door:

André de Rijck

Sandt-loper september 2014 pagina 4

Lay out en typografie © Cees Heck

Reacties, berichten, en kopij voor

SANDT-LOPER Inleveren via:

hkk-standdaarbuiten@live.nl

Sandt-loper

is een uitgave van

Heemkundekring

“’t Sandt daer buyten”

te Standdaarbuiten

Voorjaarsexcursie op zaterdag 14 juni 2014 naar Memorial Fort van Breendonk en Booms Steenbakkerijmuseum

Het navolgende reisverslag is gemaakt door Mirjam Koenraadt, waarvoor onze hartelijk dank!

Om half negen stonden de 36 deelnemers keurig op tijd te wachten op de bus van Verhoeven. We vertrokken rond tien over half negen met de bus richting Antwerpen. De reis liep voorspoedig en rond kwart voor tien kwamen we volgens ons aan bij de plaats van bestemming. De buschauffeur had een andere mening en reed met de bus een extra rondje door smalle straatjes zelfs tegen de stroom van het verkeer in en met het meenemen van enkele takken van de bomen. Bij het Boomse Steenbakkerijmuseum die we s’ middags gingen bezoeken kregen we koffie met een croissant. Weer allemaal aangesterkt, kropen we terug de bus in richting fort Breendonk. De bouw van het fort werd gestart in 1909, en maakt onderdeel uit van een militaire verdedigingsgordel ter bescherming van de stad Antwerpen en haar haven. Tijdens het begin van de eerste wereldoorlog in 1914 bleek dat het fort en zijn bewapening verouderd was, de Duitsers konden het fort op veilige afstand bestoken omdat hun kanonnen een groter bereik hadden. Na het einde van de eerste Wereldoorlog wordt het fort af en toe gebruikt voor het huisvesten van Belgische soldaten. Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog wordt het fort het hoofdkwartier van het Belgische leger. De Duitsers besloten al snel dat het fort zeer geschikt zou zijn als opvangkamp voor gevangenen, en op 20 september 1940 kwamen de eerste gevangenen binnen. Tot 1942 was het een kamp met een gemengde kampbevolking van Joden en politieke gevangen, daarna kwamen er alleen nog politieke gevangenen. De leiding van het kamp was in handen van de SS-majoor Philipp Schmitt . Het kamp was een doorgangskamp naar andere concentratiekampen in heel Europa. In totaal zouden er 3.600 gevangen kennismaken met de “De Hel van Breendonk”. Ongeveer de helft hiervan heeft de oorlog overleefd. De gevangen moesten dwangarbeid verrichtten, het verplaatsen van de ene hoop zand naar een andere hoop zand. Dit in combinatie met slechte voeding en mishandeling heeft zeker 98 gevangen het leven gekost. Vanaf november 1942 zijn er ook 164 gevangenen gefusilleerd als vergelding voor de aanslagen van verzetslieden op collaborateurs of Duitse militairen. Ook zijn er nog 21 gevangen opgehangen die veroordeeld waren voor feiten waar de doodstraf opstond. In 1942 werd er een folterkamer ingericht voor het verhoor van de gevangenen. Het fort is een van de best bewaarde kampen in Europa. De gidsen namen ons mee als waren we de gevangenen van het fort. Zeer levendig werden het afschuwelijk leven van de gevangen aan ons doorverteld.

Omdat het fort al snel na de oorlog de functie van herinneringsoord kreeg was er nog veel over van de oorspronkelijke inrichting. Al met al een indrukwekkende excursie over een periode die niet vergeten mag worden. Rond een uur waren we terug bij het steenbakkersmuseum waar we een heerlijke broodjeslunch hebben verorberd. Het maakte het ook bijzonder omdat de gidsen die de rondleiding verzorgden ook de catering voor hun rekening namen. Na het eten hebben we oude filmmaterialen bekeken van het proces van steenbakken, daarna begon de rondleiding van twee uur over het terrein. Het landschap van de Rupelstreek is in het verleden gevormd door de aanwezigheid van grote lagen kleigronden die zeer geschikt waren voor de steenbakkerij. Er is een periode geweest dat er ongeveer tweehonderd steenbakkerijen waren, nu is nog slechts een steenbakkerij actief. Doordat er grote lagen klei werden afgegraven zie je grote hoogteverschillen in het landschap. Het werken in de steenbakkerij was zeer zwaar en werd ook slecht betaald. Eerst bezochten we een woning van een steenbakker, zeer klein en eenvoudig . Heel het gezin ging mee naar het fabriek om te werken. Daarna liepen we door een smal straatje van het dorp waar nog meer van dit soort woningen stonden die de bewoners nu aan het renoveren waren. De gids vertelde dat het jammer was dat heel de streek door de overheid nog niet als cultureel erfgoed was benoemd, het oorspronkelijk karakter van de woningen verdween door de renovatie. Het fabrieksterrein was enorm, we bezochten de droogschuren en een drietal ovens. Van de gidsen kregen we uitleg over het proces van steenbakken. Een aantal gebouwen was al gerestaureerd. Complimenten voor de vrijwilligers die hun vrije tijd opofferen om deze traditie levend te houden en te bewaren voor de toekomst. Rond half vijf waren we terug in de ontvangstruimte waar we onze dorstige kelen konden smeren. Een klein uur later dan gepland vertrok de bus weer huiswaarts en raakte onze vermoeide voeten om kwart voor zeven weer de grond van Standdaarbuiten. Moe maar voldaan keken we teug op deze interessante dag. huiswaarts en raakte onze vermoeide voeten om kwart voor zeven weer de grond van Standdaarbuiten. Moe maar voldaan keken we teug op deze interessante dag

Luchtfoto van het Fort van Breendonk