Fontys Hogeschool voor de Kunsten FHK

Nieuwsbrief 2013

DEZE NIEUWSBRIEFDIGITAAL?Kijk voor de de digitale versie op fontys.nl/kunsten

IMPRESARIAAT KUNSTEN (IK)

Kijk voor informatie over het Impresariaat Kunsten op fontys.nl/impresariaat

CURSUSSEN/NASCHOLINGKijk voor cursussen/nascholing op fontys.nl/kunsten, ‘opleidingen en cursussen’

VOORSTELLINGEN: agenda en maandagendaKijk voor onze activiteiten of het aanvragen van de maandagenda op: fontys.nl/kunsten

FONTYS HOGESCHOOL VOOR DE KUNSTEN (FHK)

SECTOR BEELDEND

VOORTRAJECT BEELDEND

BACHELOR DOCENT BEELDENDE KUNST EN VORMGEVING voltijd, deeltijd, duaal

BACHELOR VORMGEVING (ART, COMMUNICATION AND DESIGN / ARTCODE) voltijd

MASTER ARCHITECTUUR deeltijd

MASTER STEDENBOUW deeltijd

MASTER KUNSTEDUCATIE deeltijd

SECTOR DANS

VOORTRAJECT DANS

BACHELOR DOCENT DANS voltijd en deeltijd (verkorte, flexibele deeltijdopleiding)

BACHELOR DANS (THEATERDANS UITVOEREND, CHOREOGRAFIE) voltijd

MASTER CHOREOGRAPHY deeltijd

SECTOR MUZIEK

VOORTRAJECT MUZIEK

BACHELOR DOCENT MUZIEK voltijd en deeltijd

BACHELOR MUZIEK (CONSERVATORIUM) voltijd

BACHELOR MUZIEK (POPMUZIEK, ROCKACADEMIE) voltijd

MASTER MUZIEK voltijd

SECTOR THEATER

VOORTRAJECT THEATER

VOORTRAJECT MUZIEK- EN MUSICALTHEATER

BACHELOR DOCENT THEATER voltijd

MUZIEKTHEATER (BACHELOR MUZIEK) EN MUSICALTHEATER (BACHELOR DANS) voltijd

BACHELOR CIRCUS AND PERFORMANCE ART voltijd

FONTYS.NL/KUNSTEN FHKTILBURG FHK TILBURG

FONTYS HOGESCHOOL VOOR DE KUNSTEN STUURT EENMAAL PER JAAR EEN

NIEUWSBRIEF OM HAAR WERKVELD EN EXTERNE RELATIES OP DE HOOGTE TE

HOUDEN VAN DE LAATSTE (ONDERWIJS)ONTWIKKELINGEN BINNEN FHK.

p 2

‘We bouwen bruggen voor onze studenten om de overgang van opleiding naar werk maximaal mogelijk te maken.’

Bruggen bouwen

Terugkijkend op het afgelopen jaar constateer ik dat FHK zichtbaar nieuwe wegen aan het bewandelen is. De verbinding met de buitenwacht wordt op allerlei fronten gemaakt of versterkt. We bouwen bruggen voor onze studenten om de overgang van opleiding naar werk maximaal mogelijk te maken. Dit gebeurt op veel manieren: van activiteiten binnen ons Impresariaat Kunsten, projecten in de stad, deelname aan festivals tot presentaties in Get Out en de Nacht van de Kunsten.

Verbinden

Verbinding maken en binnenste buiten keren is belangrijk omdat in het contact met de praktijk en met het publiek, als het ware de toets is om te ondervinden of we (studenten en docenten) op de goede weg zijn. Tevens maakt FHK via de activiteiten in de praktijk contact met het werkveld. Dit zijn vaak de momenten waarop openingen ontstaan voor een begin van eigen werk-zaamheden.

Cultureel Ondernemerschap

Het zogenaamde Cultureel Ondernemer-schap staat hoog op de agenda van de politiek. Naar mijn idee worden onze studenten uitstekend opgeleid tot vakbekwame beroepsbeoefenaren. Ook hebben ze enorme motivatie en energie om hun weg te zoeken. Probleem is echter vaak dat ze de wereld van het werk, het netwerk, nog onvoldoende in beeld hebben of kennen. Dat is begrijpelijk want daar is tijd voor nodig. Relaties, netwerk bouw je in de loop van jaren. Daar ligt een sleutel waar

wij als opleiders, docenten en management onze diensten kunnen inzetten. Ik denk dat wij heel concreet verbinding kunnen maken tussen studenten met ideeën en mensen en organisaties die wij kennen. Het klinkt haast té eenvoudig, maar ik ben ervan overtuigd dat persoonlijke bemoeienis met het maken van verbindingen op dit moment de beste manier is om het ondernemerschap en dus de beroepsmogelijkheden voor onze studenten te bevorderen.

Pleisterplaats FHK

Verderop in deze nieuwsbrief vind je een artikel over de Pleisterplaats FHK. De ontwikkeling van de Pleisterplaats komend jaar is ook gericht op verbinding maken. Op twee concrete thema’s: ‘Interventies in de publieke ruimte’: het nieuwe podium en ‘Cultuureducatie’. Een groep zittende studenten, docenten en afgestudeerde

studenten gaat op ontdekkingstocht om vrij van het opleidingsprogramma wegen te ontdekken om de rol en betekenis van kunst in de samenleving letterlijk en fi guurlijk voor het voetlicht te krijgen. De Pleisterplaats is een soort vrijplaats voor experiment, verbinding en onderzoek.

013 in 013

Dit jaar is er een aantal activiteiten in het kader van 013 in 013. 13 maal vindt op de 13e van de maand een activiteit in Tilburg plaats. De activiteiten moeten vragen oproepen en tot discussie leiden. Eén van de rollen die kunst heeft. De activiteiten vinden plaats met zoveel mogelijk studenten van FHK in de vorm van korte projecten. Deze worden in opzet en uitwerking beschreven. De projecten leiden uiteindelijk tot een boek. Wil je meer weten over deze projecten, neem dan contact op met Sebastiaan Lefèvre (s.lefevre@fontys.nl) of lees meer op fontys.nl/kunsten.

Ik hoop dat je deze nieuwsbrief met belangstelling leest en wens iedereen een inspirerend 013 in 013!

Rien van der VleutenAlgemeen directeur FHK

Rien van der Vleuten, Algemeen directeur FHK

FHK 013 in 013

Foto: Yvonne Vorstenbosch

p 3

CHANGZHOUeen tiendaagse interculturele manifestatie over de Chinese zusterstad van Tilburg

Tilburg, samen het podium op

Eindhoven is door naar de fi nale in de wedstrijd voor de titel Culturele Hoofdstad van Europa 2018. In de opmaat naar 2018Eindhoven | Brabant samen Culturele Hoofdstad barst het in Tilburg van de initiatieven. Tilburg is van oudsher een stad waar gevestigde instituten samen opgaan met een enorm publiek reservoir aan creativiteit. Met deze unieke traditie als uitgangspunt ontwikkelen Incubate,

Mundial Productions, Circo Circolo, FairFest en Het Zuidelijk Toneel uit Tilburg nu verschillende culturele initiatieven gericht op het verbinden van mensen, lokaal en internationaal. De Tilburgse spoorzone is de plek waar al deze initiatieven tot bloei kunnen komen. Een succesrecept voor innovatieve kunst, die midden in de maatschappij én Europa staat.

Kijk voor meer informatie en beeldmateriaal van Changzhou op fontys.nl/kunsten of lees het blog via Changzhou.blog.com

ideeën mee terug naar Nederland om daarmee theater, video, dans en beeldende kunst te maken.

April 2013 Theatre of ChangzhouIn april 2013 wordt Theater de NWE Vorst tien dagen lang omgedoopt tot Theatre of Changzhou. Hoe kijkt China naar Europa? Hoe gaat China zelf om met de snelheid waarin het verandert? Op basis van onder andere deze vragen wordt een programma samengesteld vol theater, dans, video, beeldende kunst, lezingen, debatten, educatieve projecten en - natuurlijk - Chinese karaoke. Tijdens dit tiendaagse culturele programma smelten zakenleven, politiek en kunst samen. Theatre of Changzhou wordt een ontmoeting en een feest voor studenten, theaterbezoekers, het bedrijfsleven en Chinaliefhebbers. Met deze culturele manifestatie slaan Theater De NWE Vorst, Fontys Hogescholen en Het Zuidelijk Toneel een brug tussen de twee verschillende landen en culturen, tussen onderwijs, kunst, politiek en het bedrijfsleven. Theatre of Changzhou biedt de inwoners en ondernemers uit Tilburg de mogelijkheid om - door de ogen van kunstenaars - te zien wat er gebeurt in de zusterstad van Tilburg.

Het Zuidelijk Toneel, Fontys Hogescholen en Theater De NWE Vorst presenteren Theatre of Changzhou - Een tiendaagse interculturele manifestatie over de Chinese zusterstad van Tilburg.

Opmaat naar 2018 Eindhoven | Brabant samen Culturele Hoofdstad

Al meer dan 15 jaar heeft Tilburg een stedenband met de Chinese stad Changzou. In opmaat naar 2018 Eindhoven | Brabant samen Culturele Hoofdstad willen Het Zuidelijk Toneel, Theater de NWE Vorst en Fontys Hogescholen, de culturele banden met deze zusterstad versterken. Nieuwsgierigheid is de kern en samenwerken, luisteren en observeren zijn de ingrediënten van dit interculturele project.

Deelname aan handelsmissie zustersteden

In het voorjaar van 2012 namen de Tilburgse culturele partners deel aan de Brabantse handelsmissie naar Changzhou, om daar de eerste contacten te leggen en inspiratie op te doen. Hierna volgde een artistiek veldonderzoek naar de culturele verschillen en gebruiken van de twee zustersteden. In november 2012 vertrok een gezelschap van enthousiaste studenten met theatermaker Leen Braspenning opnieuw naar Changzhou om te observeren en te onderzoeken. Zij brachten hun beelden, ervaringen en

Theatre of Changzhou wordt een ontmoeting en een feest voor studenten, theaterbezoekers, bedrijfsleven en Chinaliefhebbers. Zakenleven, politiek en kunst smelten samen!

Foto: René Jagers

p 4

tijdens de voorstelling in de techniekruimte om het geluid te regelen. En dat was maar goed ook, want de muziek in China staat overal extreem hard. Daarnaast was het mixen van verschillende disciplines helemaal nieuw voor de Chinezen. Ze zijn technisch goed onderlegd maar over het algemeen zijn ze niet erg creatief. Ze doen vaak wat de docent hen vertelt te doen en zijn niet gewend om zelf na te denken.’ Eline nam het videogedeelte voor haar rekening: de fi lmopnames in Changzhou, de montage, de muziek en de geluidsafwerking. Daarnaast maakte ze een fotografi sch/fi lmisch verslag van de gehele week (zie fontys.nl/kunsten).

Terug naar China (november 2012)

In navolging op de reis in april ging Eline met 11 andere Fontysstudenten en FHK-docent Jan Grolleman in november terug naar Changzhou. De studenten: Stijn Bosman (Muziek aan de Rockacademie), Ingrid de Rond en Dorenda Verhagen (opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving), Celine Werkhoven, Majon Schot en Chloé Geers (Dans), Jan van Hoof (Architectuur/Stedenbouw), Remco de Wildt (opleiding Docent Dans) en theatermaker Leen Braspenning (alumnus opleiding Docent

Theater). Ze observeerden, ontdekten en zwierven rond. Ze maakten portretten van de inwoners en schetsen hun levens-verhaal. Hoe wordt er handel gedreven tussen Nederland en China? Hoe gaat China zelf om met de snelheid waarin het verandert? Aan de hand van twaalf

(onderzoek)thema’s gingen ze op zoek naar antwoorden op onder andere deze vragen, door gesprekken te voeren met inwoners, te fotograferen, te schrijven en te fi lmen. Al het in China verzamelde werk van de studenten wordt uitgewerkt voor het eerder vermelde programma van april 2013 ‘Theatre of Changzhou’. Eline: ‘China is een dynamisch land, met vele verborgen geheimen. Ik denk dat we met de expositie in april 2013 die geheimen een beetje kunnen ontrafelen.’

‘China is een dynamisch land,

met vele verborgen geheimen.

Ik denk dat we met de expositie

in april 2013 die geheimen een

beetje kunnen ontrafelen.’

Eerste kennismaking Eline met China (april 2012)

Eline de Jong, alumnus bachelor Vormgeving nam in deel aan de reis naar Changzhou in april en november. In april werd een verbintenis gelegd tussen bedrijfsleven, politiek en kunstenaars. De reis vormde het startschot voor het langetermijnproject dat de relatie tussen Tilburg en Changzhou een culturele impuls geeft. Eline: ‘We spraken veel met de Chinese en Brabantse delegatie, maar gaven ook een presentatie/voorstelling. In deze voorstelling, bedacht door Matthijs Rümke (artistiek leider van Het Zuidelijk Toneel), lieten we zien hoe twee zustersteden elkaar kunnen leren kennen. Wat is daarvoor nodig en speelt taal daarin een rol? Deze presentatie bestond uit videobeelden (opgenomen in Tilburg en in Changzhou), een dans van drie lokale dansstudenten en Celine Werkhoven van onze Dansacademie, en er was een gesproken presentatie die direct in het Chinees vertaald werd door Ning Xi van de Dansacademie. Dit speelde zich allemaal tegelijk op het podium af. Er waren verschillen tussen optreden in Nederland en optreden in China. Ik heb natuurlijk zelf niet fysiek op het podium gestaan, maar zat

‘mixen van verschillende disciplines is helemaal nieuw voor de Chinezen’

‘China is een dynamisch land, met vele verborgen geheimen. Ik denk dat we met de expositie in april 2013 die geheimen een beetje kunnen ontrafelen.’

ELINE DE JONG OVER KENNISMAKING CHANGZHOU

Foto: Eline de Jong Foto: Eline de Jong

p 5

Beelden in het Cahier

Zoals gebruikelijk is er ook plaats ingeruimd voor beelden: deze keer zijn de portfolio’s gevuld met het werk van Henk Westein en Tim Breukers. De vormgeving werd verzorgd door Vera van Duren.

Lustrumnummer

Dit lustrumnummer, thematisch geïnspi-reerd op het 100-jarig bestaan van de Katholieke Leergangen, oermoeder van Fontys, beoogt inhoudelijk bij te dragen aan de landelijke discussie over dit onderwerp.

Aanvragen Cahier

Het Cahier wordt verspreid onder studenten, docenten en alumni van de ABV en wordt verstuurd aan de belangrijkste provinciale en landelijke culturele instellingen. Interesse in een exemplaar? Laat het dan weten door een e-mail te sturen aan fhkabv@fontys.nl

Huib FensRedacteur Cahier ABVCoördinatie Nascholing ABV

AI stoel-2011-porselein-79x110x80-gerealiseerd op het EKWC-met steun van het fonds BKVB.Het beeld is gemaakt door Tim Breukers.

Vijf jaar geleden gaf de Academie voor Beeldende Vorming (ABV) Tilburg het eerste Cahier uit, een tijdschrift bedoeld als een ‘podium voor discussies omtrent kunst, vormgeving, kunstonderwijs en kunsteducatie’. Inmiddels heeft deel vijf het levenslicht gezien, met als titel: ‘De academie van de toekomst’.

Toekomst en bestaansrecht van beeldende vorming

In dit Cahier wordt van verschillende kanten de toekomst en het bestaansrecht van kunstacademies en de beeldende vorming belicht en bediscussieerd, in de vorm van briefwisselingen tussen Piet Hagenaars en Chris Manders (beiden oud-directeur) en tussen Edwin Jacobs en Ad de Visser (oud-studenten). Daaraan voorafgaand beschrijft kunsthistoricus Tijn Vaes in een uitgebreid en goed onderbouwd artikel de geschiedenis van de academie in Europa: ‘De academie; een kleine geschiedenis’. Het inleidende artikel door Jos van Hest (sectorleider Beeldend van FHK) schetst in een korte maar verhelderende tekst de geschiedenis en de toekomst van de opleidingen ‘Docent Beeldende Kunst en Vormgeving’ (ABV) en ‘Vormgeving’ (ArtCoDe). Miranda van der Zandt sluit af met een samenvatting van haar scriptie: Tendensen in kunst en cultuur in de 21ste eeuw.

CAHIER ABV 5DE ACADEMIE VAN DE TOEKOMST

DEELTIJD DOCENTEN-OPLEIDINGEN

GET OUT

Na je kunstenopleiding een lesbevoegd-heid halen en je kansen op de arbeids-markt verbreden? Ook dat kan bij FHK! We bieden namelijk docentenopleidingen aan voor alle sectoren (Beeldend, Dans, Muziek en Theater).

Bachelor Docent Beeldende Kunst en Vormgeving voltijd, deeltijd, duaal

Bachelor Docent Dans voltijd en deeltijd (verkorte, fl exibele deeltijdopleiding)

Bachelor Docent Muziek voltijd en deeltijd

Bachelor Docent Theater voltijd (reguliere en verkorte bachelor)

Daarnaast verzorgen we de master Kunsteducatie.

Meer weten?

Kijk op fontys.nl/kunsten en klik op ‘opleidingen’

‘ Na je kunstenopleiding

een lesbevoegdheid

halen en je kansen

op de arbeidsmarkt

verbreden’

Vanaf eind mei tot medio juli 2013 vindt ons jaarlijks ‘Get Out’ festival weer plaas met meer van honderd eindpresentaties vanuit alle opleidingen van FHK. Houd onze website fontys.nl/kunsten in de gaten voor al het moois dat we dan presenteren onder de noemer ‘Get Out!’.

p 6

Foto: Tim Breukers

Als onderdeel van hun profi lering tot brede kunstvakdocent doorlopen de vierdejaars-studenten van de opleiding Docent Dans een opmerkelijke stage in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs (VO).

Na een explorerende eerste stage van tien weken in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (VO), werken de studenten in teams van vier gedurende een maand in de bovenbouwgroepen op de deelnemende VO-scholen. Tijdens deze zogeheten VO 2-stage onderzoeken zij de waarde en betekenis van dans binnen het VO in de meest brede zin van het woord. En dat laatste mag letterlijk genomen worden! Naast het geven van danslessen en lessen Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV) onderzoeken de studenten in samenwerking met contactpersonen van de stageschool op welke manier dans een verdiepende c.q. verbredende betekenis kan hebben ten aanzien van andere vakgebieden. Zo stonden onze studenten vorig jaar in Engelse- Nederlandse- en muzieklessen.

Verbinding met Dans

De insteek is telkens weer de verbinding die hun eigen vakgebied (Dans) kan maken. Startend vanuit een overkoepelend thema zijn die dwarsverbanden ook niet zo moeilijk te ontdekken. Een voorbeeld: ‘neem als uitgangspunt het ballet ‘Shutter shut’ van het Nederlands Dans Theater. Een fascinerend bewegingsspel van gebaren, gebaseerd op een gedicht van Gertrud Stein.’ Met dit materiaal hebben de studenten voldoende ingrediënten om vanuit diverse invalshoeken rondom dit onderwerp aan de slag te gaan en les-materiaal te ontwikkelen voor bijvoorbeeld lessen als: Engelse literatuur, Nederlandse taal, kunstgeschiedenis, Kunst Algemeen, CKV en uiteraard praktische danslessen. Door te spelen met dwarsverbanden en inzichten creëren de studenten niet alleen voor zichzelf boeiend onderwijs, ook blijkt dat hun jonge doelgroep ervaart dat de link die tussen de verschillende lessen ligt heel betekenisvol is.

Naast deze lessen zoals hierboven beschreven, participeren en integreren de studenten in schoolprojecten/speciale lessen of ze zetten zelf een (buitenschools) project op. Bovendien stellen zij een leerplan op en observeren bij elkaar in de lessen. In de voorbereiding op de stage in de bovenbouw zetten zij in nauwe samenwerking met hun begeleiders hun leervragen uit. Deze zijn gebaseerd op de praktijksituatie en de mogelijkheden die daarbinnen geboden worden.

Brede participatie

De medewerking vanuit de VO-scholen behelst niet alleen het verzorgen van mogelijkheden om les te geven, maar ook het meedenken over de brede participatie. Verder vergt het zoeken naar meerdere docenten uit de verschillende vakken die open willen staan voor deze invulling van onderwijs, ook extra energie. De participerende VO scholen zijn zeer enthousiast na de pilot van vorig jaar en zijn graag bereid om ook dit jaar weer mee te werken. Dit jaar hebben we een samenwerkingsverband met Koning Willem 2 College en het Theresia Lyceum in Tilburg en het Jacob Roelandslyceum in Boxtel.

Maria SpethDocent Dans

DANS IN HET VO: MEER DAN DANS ALLEEN…

Foto: Daphne Dumoulin

p 7

Opleiding voor dansers en choreografen

Een jaar geleden (januari 2012) startte de verkorte, fl exibele deeltijdopleiding Docent Dans aan de Academie voor Danseducatie van FHK. Een opleiding voor dansers en choreografen met een bachelor getuigschrift Dans of een aantoonbaar vergelijkbaar niveau, die hun docentbevoegdheid willen behalen.

Meer vraag naar gekwalificeerde docenten

Landelijke ontwikkelingen binnen de dans- en cultuureducatie blijken vooral gericht op het reguliere onderwijs. Eveneens kwam de vraag uit het werkveld naar gekwalifi ceerde dansdocenten. Ook onderzoek onder de breedte van het werkveld wees dit uit. Na deze signalen startte Fontys Hogeschool voor de Kunsten met de (verkorte, fl exibele) Deeltijdopleiding Docent Dans (geregistreerd als Deeltijd Docent Dans). De opleiding leidt tot een ongegradeerde lesbevoegdheid, om les te kunnen geven aan álle doelgroepen (basisonderwijs, voortgezet onderwijs, amateurdansscholen etc.).

Verkorte, flexibele deeltijdopleiding

Met de verkorte, fl exibele deeltijdopleiding Docent Dans krijgen kandidaten met een geschikte vooropleiding de mogelijkheid een onderwijsbevoegdheid te halen. De deeltijdopleiding staat voor het opleiden van brede (veelzijdig opgeleide), inspirerende en bevlogen docenten die vanuit dans hun expertise kunnen vertalen naar andere dansrichtingen, werkvelden en verschillende doelgroepen.

‘ De opleiding krijgt vanuit het werkveld signalen dat steeds meer instellingen kiezen voor gekwalifi ceerde docenten’

VERKORTE FLEXIBELE DEELTIJDOPLEIDING DOCENT DANS: TERUGBLIK OP EERSTE JAAR

GEEF JE DANSPASSIE DOOR!

Drie pijlers

De opleiding is gebouwd op drie pijlers:

vakmanschap ondernemerschap kunstenaarschap

Het accent ligt op vakmanschap en het koppelen van de reeds opgedane ervaring in het werkveld als kunstenaar en ondernemer aan het docentschap.

Vakken en zelfstudie

De studenten krijgen vakken als: ont-wikkelingspsychologie, onderwijskunde, didactiek modern, klassiek, jazz, modern, kunst algemeen, CKV, anatomie-blessure preventie, muziek en ondernemerschap. De opleiding duurt twee jaar en vindt plaats op maandagen. Een belangrijk on-derdeel van het programma zijn de stages in het binnen- en buitenschoolse werkveld bij verschillende doelgroepen. De deeltijd-opleiding komt één dag per week samen op de academie. Dit betekent dit voor de studenten de nodige zelfstudie.

Digitaal onderwijs

De deeltijdopleiding is een proeftuin voor digitaal onderwijs. Zo worden theoretische lessen op video opgenomen en aan de studenten beschikbaar gesteld via de ‘Portal’ (het kanaal voor interne communicatie). De studenten nemen hun stagelessen op en sturen deze digitaal naar hun stagebegeleider.

Een deel van het programma als module volgen

Deeltijd Docent Dans stelt ook een aantal modules open voor externen. Dit betreft de modules waar praktijk en theorie samen-komen, zoals in de didactiekvakken voor jazz, klassiek, modern en urban. Ook de lessen CKV en anatomie/blessurepreventie zijn als module te volgen. Dit blijkt succesvol. Behalve dat mensen naar de academie komen om deze modules te volgen, is het mogelijk om lesmodules in te huren. Hiermee verbinden we het werkveld aan de opleiding en vinden er interessante uitwisselingen plaats.

De opleiding leidt brede (veelzijdig opgeleide), inspirerende en bevlogen docenten op, die vanuit dans hun expertise kunnen vertalen naar andere dansrichtingen, werkvelden en verschillende doelgroepen.

In september 2013 start er weer een nieuwe groep studenten met de verkorte, fl exibele deeltijdopleiding Docent Dans.

Meer informatie?

Kijk op fontys.nl/kunsten en klik op ‘opleidingen en cursussen’ of neem contact op met de Academie voor Danseducatie via tel. 08850 78888 / e-mail FHKdanseducatie@fontys.nl

Dagmar Hoorn,Studieleider Academie voor Danseducatie

‘ Mensen die lesgeven zonder docentbevoegdheid concluderen tijdens de opleiding dat lesgeven echt een vak is.’

‘ Met de deeltijdopleiding krijg je tools in handen, om bewust les te geven, gericht op doelgroep en vak. Studenten krijgen inspiratie, nieuwe energie en inzichten, om vanuit andere invalshoeken naar dans te kijken’

Annette Truijens Projectleider Deeltijd Docent Dans

Foto: Hans Gerritsen

p 8

Boek en cd’s Dansspetters III

In samenwerking met Fontys werd op 17 november een symposium gehouden ter gelegenheid van de presentatie van het boek Dansspetters III. Maria Speth, docent dans aan de Academie voor Danseducatie bracht dit boek uit. Dansspetters III is een pleidooi voor een creatief leerproces en bevat naast een theoretisch deel een uitgebreid scala aan dansante en muzikale ideeën, voor mensen tussen 4 en 18 jaar. Drie cd’s, behorend bij het boek, bieden muziek die speciaal voor Dansspetters is gecomponeerd. Deze kan zeer divers worden ingezet.

‘ Dansspetters III is een pleidooi voor een creatief leerproces en bevat naast een theoretisch deel een uitgebreid scala aan dansante en muzikale ideeën, voor mensen tussen 4 en 18 jaar.’

Symposium: het belang van kunsteducatie

De 200 deelnemers van het symposium kwamen letterlijk uit alle windstreken. Een bont gezelschap van dansdocenten, muziekdocenten, leerkrachten uit zowel het primair- als het voortgezet onderwijs en zelfs geïnteresseerden uit de sportwereld. Het programma van de dag werd geopend met een zeer verrassende dans door collega’s Niels van der Steen en Joshua Trebi. De ‘broederschap’ spatte uit hun bijzondere duet. Keynotespeaker was Mark Mieras, wetenschapsjournalist, die stilstond bij het belang van kunsteducatie. Hij schetste het belang van kunsteducatie als essentieel aspect van ons onderwijs.

DANSSPETTERS III EEN REKBAAR BEGRIP!

Dit deed hij aan de hand van de 5 C’s die als rode draad in Dansspetters III staan:

De 5 C’s

De 5 C’s, de rode draad in het boek, zijn de vaardigheden die elk mens nodig heeft om goed te kunnen functioneren. In een notendop:

• Communicatie (verbaal en non-verbaal) Je kunnen uitdrukken, de ander kunnen

verstaan. In staat zijn om uit te wisselen.

• Cognitie Cognitie gaat over ordening van feiten,

maar tevens over betekenis. Pas als een mens ergens grip op krijgt, kan hij begrijpen.

• Conditie Niet alleen fysiek, ook de mentale kant

van Conditie is van groot belang. Lekker in je vel zitten geeft ademruimte (letterlijk en fi guurlijk).

• Creativiteit Met een voortdurende uitwisseling

tussen analyseren en associëren, tussen convergent en divergent denken blijft een creatief proces in balans.

• Curiositeit Omdat een nieuwsgierig mens in bewe-

ging is, altijd!

Door gebruik te maken van diverse invals-hoeken zoals muziek, spel, visuele aspecten en uiteraard dans, creëer je de mogelijkhe-den voor een divergent creatief leerproces.

‘De motor van het leren is het spel en het vermogen om te spelen is de kracht van educatie’, aldus Mieras.

Workshops

En gespeeld werd er! In 7 parallel lopende workshops, allen geïnspireerd op het materiaal uit Dansspetters III, werd de symposiumdag gedanst, gezongen, gemusiceerd, gespeeld en vooral heel veel gelachen. Na nog een tweede ronde workshops troffen de deelnemers elkaar voor een afsluitende borrel. Al met al een prachtige dag waar veel mensen elkaar hebben ontmoet, mensen die allemaal betrokken zijn bij onze jeugd!

“ Dansen is voelen met je lijfdenken met je lijfweten met je lijfpraten met je lijf”

Maria Speth: Dansspetters III

of zoals Mieras aanvulde:“ Intelligentie is voelen met je lijfdenken met je lijfweten met je lijfpraten met je lijf”

Maria SpethDocent dans

Foto: Hans Gerritsen Foto: Daphne Dumoulin

p 9

fontys.nl/kunsten

Fontys Hogeschool voor de Kunsten feliciteert:

Joost van den Broek - Zilveren Camera; Susy Lapien - BN De Stem Toneelprijs; Lena Terschegget - Lordens viooldagen; Matteo Mijderwijk - Vocallis Liedduo festival; Major Tom - Nu of Nooit;Christopher Schlunk & Iris Pelz, Lisa Rinne - Zilveren Medaille Festival Mondial du Cirque de Demain; Marielle Simons, Janita Vroomen - Mediacultuurprijs; Daniël Knoester - MCN Muziekscriptieprijs; Maaike Tubex - Entreeprijs Theaterfestival Boulevard; Egbert Derix - Annie M.G. Schmidtprijs; Academie voor Theater - Landelijk Studentenvoetbaltoernooi; Nico Thöne - ABV scriptieprijs;Roderick Laperdrix, Stanislav Jusufovic - VSB fonds beurs; Maarten Jense - Jan Naaijkensring; Eva Schubach & Yolaine Dooms, Bert Loenders & Fréderique Snoeks - Young Stage Basel; Vincent van Amsterdam - Fontys-De Toonzaal kamermuziek trofee; Martin Oei - Steinway Concours;Charlotte Janssen, Mark van Nispen - Publieksprijs Fontys-De Toonzaal kamermuziek trofee; Hilde Peters, Celinde Schoenmaker - Jacques de Leeuw Prijs; Diana Gemsch - Kuk Award Zürich; Melphi - Duvel Vibes Challenge; Matthew Michel - Aanstormend talent Vlaamse Musicalawards;Paul Muselaers - Architectuurprijsvraag Ontwerp ’t Zuiderholt; Annemiek van Elst - Write Now!;Tom Sanderman - Gaudeamusprijs Prinses Christinaconcours; Jeroen Strijbos, Rob van Rijswijk - Muziekprijs Prins Bernhard Cultuurfonds; Gijs van Bavel, Dave Bone, Marno van Broekhoven, Burgu Dalgicoglu, Pieter Feenstra, Lieke Frings, Chris van Heeswijk, Bjorn Hendriks, Sander de Koster,Jan Willem van Kuilenburg, Peter Leeuw, Gustavo Nascimento, Silvia Roxana Palfi, David Peeters,Tim Robben, Koen van Uden, Damaris Verleun - Smart Cities Biennale Award; Sander Teepen - Dirigentenconcours MAV Symfonieorkest Budapest; Freek Bartels, Brigitte Heitzer, Ton Sieben, Jonathon Demoor - Musicalworld awards; Zanillya Farrell - Grote Prijs van Nederland; Zinzi Oegema &Evertjan Mercier - SolyCirco; Yvon Jaspers - Zilveren Televisie-ster.

Foto

gra

fie:

Pet

er d

e K

on

ing

Afgelopen jaren vond het iPadproject plaats, waarin een aantal studenten de kans kreeg om een iPad uit te proberen in het onderwijs. Hierna is FHK doorgegaan in digitale ontwikkeling. Afgelopen kalenderjaar is een videoproject met 18 propedeusestudenten van verschillende kunstdisciplines uitgevoerd. De op motivatie geselecteerde studenten zijn gefaciliteerd met een ZOOM Q3HD camera. Zij volgden uiteenlopende workshops onder leiding van Sebastiaan Lefèvre en Johan Jongstra. ‘Video is een uiterst belangrijke tool voor je persoonlijke

ontwikkeling als (podium)kunstenaar, artiest en/of docent. Denk bijvoorbeeld aan het registeren van performances, concerten, repetities, hoe je jezelf als docent voor de klas presenteert of uiteraard ter aanvulling van het Digitaal Portfolio’, aldus Sebastiaan Lefèvre. De studenten zetten

met de gewenste begeleiding en in eigen tempo een onderzoek en experiment uit. Vervolgend deelden zij deze in videovorm op een website/Facebookpagina van het project en reageerden op elkaars werk. Johan Jongstra: ‘We hebben de studenten gefaciliteerd met de camera’s. Ook hebben we hen uitgedaagd door de mogelijkheden ervan voor te leggen. Hierdoor heeft het project absoluut gefungeerd als trigger. Wij hopen dat de deelnemers zich door deze ervaringen/resultaten zo goed mogelijk zichtbaar maken en dat ze de reeds bewezen effectiviteit delen’.

Sebastiaan LefèvreDocent FHK

FHK VIDEOPROJECT

‘Video is een uiterst belangrijke tool voor je persoonlijke ontwikkeling als (podium)kunstenaar, artiest en/of docent’

p 10p 10p 10

Voor de eerste keer is er een tentoonstelling gemaakt rond kunst-werken uit de Fontys kunstcollectie, met werk van onder andere Marlene Dumas, René Daniels en Jan van den Dobbelsteen. Werk van deze oud-docenten van de Academie voor Beeldende Vorming van FHK is samen met werk van hun studenten tot en met 22 februari 2013 te zien in de tentoonstelling ‘Oneindige Mogelijkheden’.

De tentoonstelling

De tentoonstelling is gemaakt door een viertal studenten uit het vierde jaar en twee begeleiders en vindt plaats in de hal van FHK aan de Bisschop Zwijsenstraat 11 en is gratis te bezoeken. Iedereen is van harte welkom.

Marlene Dumas, René Daniels, Jan Dibbets e.a.

De groep docenten en studenten uit de bruisende ‘eighties’ staat centraal in de tentoonstelling Oneindige Mogelijkheden. De jaren ‘80 zijn in de internationale kunstwereld een spannende periode. De tijd van het modernisme en de conceptuele kunst lijkt voorbij en een veelgehoorde kreet bij dit tijdperk is ‘anything goes’. Kunstenaars beginnen weer woest

te schilderen en te experimenteren met nieuwe media, anderen zoeken juist verstilling en ingetogenheid. Op de academie in Tilburg komen deze nieuwe tendensen al snel binnen met een nieuwe garde spraakmakende docenten en deze ontwikkelingen worden daar door de studenten voortgezet. Docenten zijn bijvoorbeeld Marlene Dumas, Jan Dibbets en René Daniels die ondertussen uitgegroeid zijn tot internationale sterren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de academie in deze periode ook interessante studenten voortbracht, zoals bijvoorbeeld Dre Wapenaar, Koen Delaere en Carina Diepens. Een catalogus met achtergrondinformatie over het werk is beschikbaar tijdens de tentoonstelling.

De werken

De ongeveer 25 werken uit de ten-toonstelling zijn grotendeels afkomstig uit de Fontys kunstcollectie en zijn aangevuld met werk van een aantal bruikleengevers die we hiervoor zeer dankbaar zijn. De Fontyscollectie is jarenlang vrij onopgemerkt gegroeid en dit is de eerste keer dat Fontys hiermee naar buiten treedt in de vorm van een tentoonstelling.

IMPRESARIAAT KUNSTEN (IK)

‘ONEINDIGE MOGELIJKHEDEN’EERSTE EXPOSITIE FONTYSCOLLECTIE

Jong voor Oud

Het Impresariaat Kunsten richt zich momenteel op de doorstart van het prachtig project, genaamd ‘Jong voor Oud’. Binnen het project bieden jonge, talentvolle (oud)studenten van Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) een mooie voorstelling aan ouderen.

Jong voor Oud staat voor: 1. Brabantse gastvrijheid2. Een avondje uit in eigen huis3. Kwaliteit op maat4. Ondernemerschap in Brabant5. Gezamenlijk ontzorgen6. Een Brabantse ontmoeting7. Presentatie- en podiumervaring

voor studenten

We verzorgden afgelopen jaren ongeveer 120 concerten per jaar. Partners waren voorheen: Prins Bernhard Cultuur Fonds (2003-2004), VSB Fonds en DELA (2006-2011). Samen met met Rien van der Vleuten (algemeen directeur FHK) is het Impresariaat Kunsten op dit moment met verschillende partijen in gesprek om naar mogelijkheden tot partnerschap te kijken.

Studenten spelen voor de stad

Daarnaast onderzoekt het Impresariaat Kunsten, in samenwerking met de Gemeente Tilburg en Stichting Binnenstad Management Tilburg, of we in mei wederom een grootschalig project kunnen realiseren, genaamd ‘studenten spelen voor de stad’. Voorheen was dit verspreid over 4 maanden, nu willen we dit centraliseren in een weekend, met voorafgaand een soort ‘aankondigingsweekend’, waarbij kleinschalige optredens plaats vinden door heel het centrum. Dit alles om het effect te vergroten en het winkelend publiek te laten kennismaken met de studenten van FHK!

Studenten in voorprogramma Wicked

Het IK heeft onlangs ook een mooie klant binnengehaald voor studenten van Muziektheater: het AFAS Circustheater te Scheveningen. Zij mogen vijf avonden voorafgaand aan de musical ‘Wicked’ een Musical Dinner Sensation verzorgden. Tot nu toe wordt dit uitermate goed ontvangen, dus hopelijk komt er een vervolg! Dit project is natuurlijk een prachtige plaats voor de studenten om op te treden.

Cultureel Ondernemerschap

Het IK is tevens bezig om studenten bekend te maken met Cultureel Ondernemerschap. Dit hebben we onlangs gedaan door het organiseren van een Startersdag. Met als onderwerp; Start je toekomst NU!

Marieke Machado-VeekensProjectleider Impresariaat Kunstenfontys.nl/impresariaat

p 11

Vierdejaarsstudenten van de bachelor Vormgeving aan de Academy for Art, Communication and Design (ArtCoDe) maakten een gebouwenroute voor het (Audax) Textielmuseum.

Gebouwenroute

In vorig jaren ging de samenwerking tussen ArtCoDe en het Textielmuseum vooral om het reageren op een scherp geformuleerde vraagstelling vanuit het museum. Dit jaar werden de studenten vrijer gelaten in de benadering van het onderwerp. Het museum huist in een aantal historische gebouwen, die door hedendaagse architectuur vernuftig met elkaar verbonden zijn. Om de bezoeker meer inzicht te geven in de ontstaans-geschiedenis, het gebruik en de specifi eke kwaliteiten van alle afzonderlijk gebouwen, kwam vanuit het museum de vraag een ‘gebouwenroute’ te ontwerpen. Een route met vooral aandacht voor de gebouwen - in plaats van wat daarin te zien is -met op de juiste plekken interessante en relevante informatie voor de bezoeker. Om zich goed in te kunnen leven in de problematiek van deze opdracht brachten de studenten een tijd in het museum door. Wekelijks werkten zij op een vaste plek van het museum, waar vanuit ze regelmatig specifi eke delen van het museum onder de loep namen. Op basis van hun analyses over de ‘zwakkere’ plekken (d.w.z. plaatsen waar extra informatie wenselijk zou zijn) in de diverse delen van het museum, werd een aantal ideeën geschetst en gepresenteerd. In overleg met het museum zijn vervolgens specifi eke plaatsen gekozen om de concepten op door te ontwikkelen. Deze

concepten werden in december/januari geëxposeerd in het museum.

Waardevol project

Voor de studenten van ArtCoDe is de samenwerking met het museum bijzonder waardevol. De opdrachtstelling is professioneel en het gehele ontwerpproces, inclusief budgettering, planning en feedbackloops werd doorlopen. Daarbij laat het museum voldoende ruimte om de opdracht op een creatieve en oorspronkelijke manier uit te voeren en op te leveren. En niet in de laatste plaats was het gegeven dat de producten in het museum te zien zijn natuurlijk een extra stimulans voor de studenten. Door de ervaring van het samenwerken en het gegroeide vertrouwen van de twee instellingen, verloopt het proces steeds soepeler en kan er dus ook meer vrijheid in de invulling van de opdrachten worden gegeven. Deze manier van projectmatig werken, onder begeleiding én in de praktijk, is één van de specifi eke didactische modellen van de Academy for Art, Communication and Design (ArtCoDe). Daarom maakt het samenwerkingsproject met het Audax Textielmuseum al jaren deel uit van het vaste curriculum van de opleiding. Het is met name het tomeloze enthousiasme en de toegewijde inzet van de staf van beide instituten, die deze coöperatie zo succesvol doet verlopen.

Gitta PardoelStudieleider Academy for Art, Communication and Design

PROJECT GEBOUWENROUTE

TEXTIELMUSEUM EN ARTCODE

p 12

In november vond de tweede Paradigma-week plaats. Hieraan namen alle voltijd tweedejaarsstudenten van FHK deel. Het doel is studenten van de verschillende opleidingen en kunstdisciplines te laten samensmelten, door ze te laten werken aan een gezamenlijk product. Aan het eind van de week toonden ze dit aan elkaar. In het programma werden de deelnemers geïnspireerd door een scala aan presentaties, waarna er in groepen met een begeleider gewerkt werd aan een kunstzinnige vertaling van het thema ‘Vanitas’.

Iris Heusschen (tweedejaarsstudent Docent Theater) en Tinne Oltmans (tweedejaarsstudent Musicaltheater aan de bachelor Dans) over de Paradigmaweek:

Hoe ervoeren jullie het werken met de verschillen disciplines?Iris: ‘ik ging er heel positief in, omdat ik een hele goede ervaring had met de Themaweek (interdisciplinaire werkweek voor propedeusestudenten). Ook dit jaar vond ik het weer heel leuk om met de verschillende disciplines te werken. Dit gold niet voor alle studenten in mijn groep, het botst met studenten die niet openstaan voor andere disciplines.’

Tinne: ‘de projectweek verliep heel goed. Ik zit in een uitvoerende richting maar vind het ook erg leuk om te maken. De werkweek is een ideaal moment om nieuwe studenten te leren kennen. Normaal ben je zo bezig met je eigen vak dat je hier niet aan toe komt. Sommige studenten wisten niet goed hoe in het maakproces hun talent in te zetten. Daar hebben we gezamenlijk naar gezocht.’

Iris: ‘Ik word opgeleid tot docerend theater-maker en dan blijkt dat je in een samen-werkingsproject de lijn oppakt. De ene discipline is daar makkelijker in dan de andere. Je ziet wie de teamspelers zijn en wie op zichzelf zijn. Mens tot mens is een hele andere manier van werken die niet bij alle opleidingen aan bod komt. Je moet dan leren daarover te communiceren. In de Paradigmaweek leer je je talent uit de kast te trekken en daar iets van te maken. Je leert hoe je jouw discipline inzet ten dienste van de ander.’

Tinne: ‘bij mij in de groep is het dit jaar gelukt om ieders talent te benutten, al was

iedereen wel meer op zich gericht. Ik heb ontdekt dat andere mensen kunnen maken wat jij in je hoofd hebt. Deze kennis is voor mij van waarde voor mijn toekomstige werkveld. Belangrijk in de werkgroep is dat je er allemaal voor gaat en er allemaal achter staat.’

Iris voegt daaraan toe: ‘het is ook belangrijk dat je ervoor open staat. Stop te denken dat je het allemaal alleen kan, je hebt elkaar hard nodig.’

Beide studenten: ‘Na zo’n week weet je wie je kunt bellen voor wat. Het helpt je denkvermogen. Je gaat hier straks de deur uit met genoeg zelfvertrouwen.’

Hoe hebben jullie het gezamenlijke programma ervaren?Tinne: ‘De gastcolleges aan het begin van de dag waren enorm interessant. Vaak ben je vooral praktisch bezig en de colleges boden een theoretische kader dat inspirerend was voor het werken aan de presentatie in de groep. De ervaring die ik opdeed neem ik mee naar de opleiding. Het gaf me ook inspiratie voor mijn toekomst.’

Annemarie PijnappelProjectenbureau

INTERDISCIPLINAIRE WERKWEKEN

PARADIGMAWEEK

‘Stop te denken dat je het allemaal alleen kan, je hebt elkaar hard nodig’.

Foto: Amat Bolsius

p 13

S

Pleisterplaats in villa

Met ingang van dit studiejaar (2012/2013) heeft Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) de FHK Pleisterplaats opgericht in de witte villa aan de Bisschop Zwijsenstraat in Tilburg. Dit initiatief is opgezet door algemeen directeur Rien van der Vleuten om excellerende kunststudenten (ook wel Deltateam genoemd door grondlegger en iFontysleider Eric Slaats) een extra duwtje in de rug te geven.

Samenwerken en vakgebied overstijgen

Volgens coördinator Sebastiaan Lefèvre gaan twaalf studenten i.s.m. met vijf docenten, een lector en alumni (oud-studenten), teams vormen die diverse (multimediale) producties tot stand brengen en multidisciplinaire samenwerkingen aan zullen gaan. Het is de bedoeling dat zij dit jaar - aanhakend op Het Jaar 013 - dertien interventies in de stad uitvoeren. Dit kunnen onder meer korte performances en beeldende interventies zijn. Het team is samengesteld uit studenten van de verschillende kunstopleidingen (sectoren Beeldend, Dans, Theater en Muziek) die de hogeschool te bieden heeft. Deze studenten moeten over de grenzen van hun vakgebied heen kijken en nauw samenwerken. Lector Pascal Gielen gaat een boek schrijven over Interventiekunst. De Vlaming Benjamin Verdonck is gevraagd als inspirator.

Werkplaats

Er is in De Villa ook een werkplaats voor de genoemde alumni. Met de nieuwe Pleisterplaats wil FHK haar talent nog zichtbaarder maken en een bijdrage leveren aan cultureel Tilburg.

Sebastiaan LefèvreCoördinator FHK Pleisterplaats

FHK PLEISTERPLAATS KLEIN MAKERSHUIS VOOR EXCELLERENDE EN GROOTDENKENDE KUNSTSTUDENTEN

Foto’s: Sebastiaan Lèvefre

p 14

…studenten uitdagen het maximale uit zichzelf te halenMarc Glaudemans, studieleider Academie voor Architectuur en Stedenbouw

…een essentiële verbinding tussen het onderwijs en “de echte wereld”Renske de Groot, studieleider Master Kunsteducatie

…Kansen! Kansen voor alumni, kansen voor FHK, kansen voor relaties in het onderwijs en werkveld. Buiten naar binnen en binnen naar buiten! Stella Vermeulen, studieleider Dansacademie

…een unieke mogelijkheid voor jonge mensen om zich te ontwikkelen tot breed opgeleide kunstenaars of docenten; nergens in de wereld is zo’n mogelijkheid tot interdisciplinariteit als in Tilburg Maino Remmers, studieleider Conservatorium

…gemotiveerde en getalenteerde studen-ten worden in een inspirerende omgeving door bevlogen en inspirerende docenten gecoacht richting een succesvolle carriere in de kunsten Hans van den Hurk, studieleider Rockacademie

…een schuilplek waar je kunt uitblazen en bijtanken, op jouw weg naar verderPeter Dictus, studieleider Academie voor Theater

…een huis van de kunsten waar een proces van artistieke en vaktechnische ontwikkeling op gang wordt gebracht voor jong talent en aankomende en beginnende professionals Nico Vis, studieleider Master of Music

…een inspirerende en faciliterende omgeving waar alumni, studenten en docenten elkaar ontmoeten; waar kennis en ideeën verder worden ontwikkeld en geconcretiseerdJohn van Riemsdijk, studieleider Academy for Circus and Performance Art

…elkaar groter makenYvonne van de Pol, studieleider Academie voor Muziek- en Musicaltheater

...een inspirererende ontmoetingsplaats voor studenten, alumni en docenten waar in relatie met het werk-veld nieuwe ideeën ontstaan en gestalte kunnen krijgenAnnemarie Pijnappel, Projectenbureau

…aan de slag met LIFO, supervisie en psychologie van verandermanagement Nanon de Beer, management assistentie

…een optimale facilitering voor studenten, docenten, alumni en werk-veld waardoor groei van talent en kruisbestuiving tussen disciplines gerealiseerd wordtPaul de Greef, management assistentie

…the place to be Ineke Kwantes, management assistentie

PLEISTERPLAATS FHK BETEKENT VOOR MIJ…

…zien en zeggen: ‘dit vind ik goed aan jou!’ Rien van der Vleuten, directeur

…ook het benutten van talenten van medewerkers Jan van Ampting, adjunct-directeur

…afgestudeerde talenten kansen bieden Jos van Hest, sectorleider Beeldend

…studenten en alumni kansen geven die aansluiten bij hun talenten in een veilig en inspirerend werkklimaat voor studenten en medewerkers waar ruimte is voor professionele en persoonlijke ontwikkelingHerma Tuunter, sectorleider Dans

…een plaats waar we samen de toekomst maken en een troef bij het vinden van oplossingen voor de huidige problematiek binnen de cultuursector Raf De Keninck, sectorleider Muziek

…een plek waar je je kunt voeden Jur van der Lecq, sectorleider Theater

…kwaliteiten van individuele studenten en docenten herkennen en ontwikkelen; voldoende kansen en mogelijkheden bieden om dat te kunnen ontwikkelen ter voorbereiding op een specifieke plek in een breed beroepsveld Heddy van Asten, studieleider Academie voor Beeldende Vorming

…een plaats waar je je mijmeringen in kan zettenGitta Pardoel, studieleider Academy for Art, Communication and Design

vlnr: Nico Vis, Jos van Hest, Corné Jacobs, Raf De Keninck, Rien van der Vleuten, Jan van Ampting, Maino Remmers, John van Riemsdijk, Renske de Groot, Gitta Pardoel, Ineke Kwantes, Herma Tuunter, Stella Vermeulen, Heddy van Asten, Annemarie Pijnappel, Jur van der Lecq en Yvonne van de Pol.

Op de foto ontbreken: Nanon de Beer, Gerard Boontjes, Peter Dictus, Marc Glaudemans, Paul de Greef, Dagmar Hoorn, Hans van den Hurk en Caroline Ribbers

p 15

Stevig in de beroepswereld

De Rockacademie bood in 1999 onder de vlag van Fontys Hogescholen als eerste een Bachelor Muziek aan voor popmuzikanten. Tot op de dag van vandaag handhaven we als missie: ‘De Rockacademie leidt muzikanten op tot professionals die op creatieve wijze de muziekwereld mede gaan bepalen’. Een sterke verbinding met het werkveld is hierbij essentieel. Hieronder enkele succesvolle activiteiten:

Wie Rockt Groots?! - Stadion ervaring opdoen met Guus Meeuwis

Afgelopen zomer stond Isabelle Amé (foto) in het voorprogramma van de ‘Groots met een zachte G’ concerten van Guus Meeuwis. Zij was de winnaar van ‘Wie Rockt Groots?!’, een initiatief van Guus Meeuwis en de Rockacademie dat op radio en tv uitgezonden werd door Omroep Brabant. Tien bands streden wekenlang middels showcases en radio-optredens om de felbegeerde plek op het podium in het Philips Stadion. Er werden meer dan 11.000 stemmen uitgebracht en na het oordeel van de vakjury kwam Isabelle Amé als winnaar uit de bus. Zij speelde drie concerten voor een uitverkocht Philips Stadion. Een geweldige ervaring voor de betrokken Rockacademiestudenten.

Guus Meeuwis: ‘Er loopt binnen de Rockacademie ontzettend veel talent rond en wat is er nou leuker dan juist dat talent een kans te geven. Ik heb met alle bandjes gezeten en naar ze geluisterd en het is echt te gek wat ze doen.’

Zaterdag 9 maart 2013 Inside Out Showcase: Studenten voor en achter de schermen in 013 Poppodium

De Rockacademie houdt op zaterdag 9 maart 2013 in 013 Poppodium The Inside Out Showcase. Dit is dé gelegenheid om Rockacademiestudenten aan het werk te zien; op het podium en

achter de schermen. Daarnaast zijn er in de hal informatiestands waar Rockacademiedocenten en -studenten informatie geven over een studie aan de Rockacademie. De muzikale productie is deze dag in handen van Racem, het leerbedrijf van de Rockacademie, dat gerund wordt door studenten. Deze dag heeft de vorm van een (gratis) popfestival waarbij talloze Rockacademiestudenten performen op de podia van 013. Kortom: de ideale gelegenheid om kennis te maken met de Rockacademie.

Trots op onze studenten en alumni

De Rockacademie is trots op haar studenten en volgt haar alumni nauwgezet. Je komt ze overal in het werkveld tegen. Een aantal voorbeelden:

DWDD

Elke week zie je een of meerdere Rockacademiestudenten of alumni (oud-studenten) op het podium van De Wereld Draait Door (Sunday Sun, The Kik, Nina June en vele anderen).

De Grote Prijs

Flow&CO met studenten Bruno Prent (rap) en Melle Jutte (Music Production) won De Grote Prijs van Nederland. Melle Jutte heeft ook nog de (SAE) Prijs voor beste muzikant gewonnen.

Remix voor Pink

De Amerikaanse ster Pink heeft het Nederlandse dj-duo Firebeatz (alumni Tim Smulders en Jurre van Doeselaar) gevraagd haar hitsingle Blow Me (One Last Kiss) te remixen. Het is niet de eerste remix dat het duo voor zo’n grote artiest produceert. Zo werkten ze al samen met Pitbull, James Blunt, Snoop Dogg, Flo Rida, Timbaland, Fatman Scoop, Wynter Gordon, Bingo Players en Sean Paul.

Op de hoogte blijven van nieuws en evenementen van de Rockacademie?

Volg ons op Facebook: facebook.com/rockacademie of kijk op fontys.nl/rockacademie

ROCKACADEMIE

Foto: Martijn Aarts

p 16

ROCKACADEMIE

Tilburg Dansstad

De International Choreographers Week vindt plaats van zondag 3 t/m donderdag 7 maart 2013. De week is de opvolger van de Talentweek, een unieke mogelijkheid voor choreografen om samen te werken met de gerenommeerde mensen uit de danswereld. Het initiatief komt vanuit Tilburg Dansstad, een samenwerkingsverband tussen de Tilburgse danspartners: dans- en muziekschool Factorium, Kunstbalie (centrum voor amateurkunst en kunsteducatie in Noord-Brabant), Theater De NWE Vorst, Theaters Tilburg en FHK (Dansacademie). Tilburg heeft alle schakels

van de ‘dansketen’ in huis voor een bijzonder cultureel dansklimaat. Vanuit de dans onderzoekt Tilburg Dansstad nieuwe vormen en gaat nieuwe samenwerkingen aan. De kernpartners van Tilburg Dansstad vormen een sterke troef in de profi lering, regionaal en (inter-)nationaal. Door deze samenwerking ontstaan nieuwe mogelijk-heden in publieksbereik en krijgen makers ruimte om zich te ontwikkelen en nieuwe speelplekken te benutten.

De International Choreographers Week

De International Choreographers Week biedt jonge choreografen een gevarieerd

programma vol met lezingen en work-shops. Zo zijn er lezingen van Rudi Laermans en Guy Cools, workshops van Ugo Dehaes en David Wampach. De deelnemers wonen bovendien voorstellingen van T.r.a.s.h. en David Wampach bij. Fontys Dansacademie geeft de laatstejaarsstudenten Choreografi e de kans dit intensieve programma bij te wonen, zodat zij ervaringen kunnen opdoen en hun internationaal netwerk kunnen vergroten.

Kijk voor meer informatie op tilburgdansstad.nl

INTERNATIONAL CHOREOGRAPHERS WEEK (TALENTWEEK)INTERNATIONAL CHOREOGRAPHERS WEEK GEEFT ALUMNI EN STUDENTEN UNIEKE KANS

p 17

VOORTRAJECTEN

Voortrajecten kunnen niet los gezien worden van de rol en positie van cultuur en kunsteducatie binnen het regulier onderwijs. De Raad voor Cultuur en de Onderwijsraad hebben in hun gezamenlijk rapport Cultuureducatie: leren, creëren, inspireren! (juni 2012) gepleit voor een versterking van kunst- en cultuureducatie in de school en meer samenhang en gecoördineerde samenwerking met zowel het kunstenveld als het kunstonderwijs. In eerste instantie om alle kinderen kunstzinnig te vormen; in tweede instantie om bovengemiddeld talent te kunnen geleiden naar het kunstenonderwijs.

FHK legt meer en meer de nadruk (zie nota Minder en Meer op fontys.nl/kunsten), op het selecteren van kwalitatief goede studenten die aansluiten bij het door de opleidingen van FHK gekozen profi el. Een kennissamenleving vraagt om creativiteit en innovatief vermogen. Juist kunstzinnige en culturele vorming, op alle niveaus in ons onderwijs, draagt hieraan bij.

Het voortraject is een manier voor FHK om, in nauwe samenwerking met partners, de kunsteducatie vorm te geven. Voor veel opleidingen, zoals dans

of klassieke muziek, is een vooropleiding van essentieel belang. Zonder voortraject is entree in de bacheloropleiding van die disciplines vrijwel niet mogelijk. Voor andere disciplines, zoals autonome beeldende kunst of vormgeving vervult de vooropleiding ook andere functies zoals introductie op de variëteit aan mogelijkheden die de kunstpraktijk biedt.

FHK verzorgt de volgende voortrajecten:

Voortraject Beeldend

Voortraject Dans

Voortraject Muziek

Voortraject Theater

Voortraject Muziek- en Musicaltheater

Meer informatie?

Kijk voor meer informatie op fontys.nl, ‘opleidingen’ of vraag via deze weg de brochure ‘voortrajecten’ aan.

DANSKRIEBELDAGOm kinderen al jong in aanraking te laten komen met Dans, organiseert de Dansacademie jaarlijks de Danskriebel-dag. Dit is dé dansdag voor 9 t/m 12-jarigen met danskriebels. In december vond de Danskriebeldag plaats. Kinderen kregen danslessen van dansdocenten van de Dansacademie. Ook keken zij naar een presentatie van de Vooropleiding en traden zelf op in het Academietheater van FHK. Begeleiders keken naar de voorstelling en kregen een informatiebijeenkomst. Ook deze editie van de Danskriebeldag was weer erg populair.

GROOTSE EN MULTIDISCIPLINAIRE OPVOERING VAN MACBETH

Donderdag 18 & vrijdag 19 april 2013 | Koepelhal - NS plein 3 Tilburg

Een onconventionele opvoering van opera Macbeth (Shakespeare / Verdi) onder regie van Corina van Eijk met medewerking van meer dan 100 studenten Muziek (Conservatorium en Rockacademie), Dans, Muziek- en Musicaltheater en Vormgeving (ArtCoDe).

Corina van Eijk heeft in 1989 Opera Spanga opgericht en maakt al jaren spannende ensceneringen van opera’s op locatie in het dorp Spanga in Friesland.

Deze uitvoering van Macbeth wordt gespeeld in de ‘Koepelhal’. Een grote hal in de Spoorzone van Tilburg.

Kaarten à € 15 te reserveren via fontys.nl/kunsten/reserveringenKijk voor meer informatie op fontys.nl/kunsten

VOORTRAJECTEN FONTYS HOGESCHOOL

VOOR DE KUNSTEN

2013 | 2014 Vo

ortrajecten

bach

eloro

pleid

ing

en Fo

ntys H

og

escho

ol vo

or d

e Ku

nsten

Tilb

urg

fontys.nl/kunsten

p 18

‘Als ik me aan u voor zou moeten stellen weet ik niet hoe ik mezelf zou moeten omschrijven. Elke defi nitie die ik van mezelf geef beperkt me in de ruimte ook iets anders te kunnen zijn. Misschien ben ik mens of dochter, kunstenaar of fi losoof? Waar verwijzen die begrippen eigenlijk naar? Dat probleem doet zich ook voor met de kunst. Wat is kunst nu eigenlijk? Kunnen we haar identiteit in absolute zin vaststellen? Ik denk van niet.

Ondertussen schreeuwt de maatschappij om de feitelijke toetsbaarheid van de kunst. De waarde ervan lijkt objectief te moeten kunnen worden vastgesteld. Ergens lijkt dat verlangen ook wel legitiem. We beoordelen immers het werk van onze studenten. En onze studenten beoordelen als docent later ook het werk van hun studenten of leerlingen. Als elk oordeel over een bepaald werk uiteindelijk subjectief is, op basis waarvan kunnen we dat oordeel dan vellen? Kunnen we die subjectiviteit overschrijden zodat de waarde die we aan een bepaald werk toekennen gelegitimeerd wordt? Niet met

een vastomlijnde, objectieve meetlat. We zullen elk werk in zijn specifi eke context op waarde moeten schatten. Maar dat betekent niet dat dit oordeel als zodanig geen waarde kan hebben.

Onze kunstwerken hebben in een dolfi jnen- of apenwereld niet de betekenis die ze in de mensenwereld hebben. Dat wil zeggen: onze werken krijgen pas betekenis in de wereld van waaruit zij voortkomen, de mensenwereld. Er zijn dus mensen nodig om jouw werk op waarde te schatten. Jijzelf, maar ook de ander. Want zou jij alleen bestaan, wie zegt dan dat jouw wereld een mensenwereld is?

De mensenwereld, met mensenbeteke-nissen kan slechts bestaan als er meer mensen bestaan of hebben bestaan. De vraag rijst dan: wat is een mens? Slechts een machine? Nee, het menselijke ontsnapt daar juist aan. Zoals een wetenschapper als mens (dus niet objectief) een hypothese opstelt en de uiteindelijke resultaten van zijn onderzoek ook als mens interpreteert. De mens is de verhouding tot de gegeven feiten. Net

als de kunst. Vrij om elke willekeurige verhouding tot de feiten in te nemen, mits de natuurwetten dat toestaan. Het is aan jou een bepaalde rol in te nemen.

Dus wie ben ik? Ik zal een aantal rollen noemen die in deze context relevant kunnen zijn. Ik geef momenteel onder meer les aan de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving (ABV) in het tweede jaar. Het vak dat ik geef gaat schuil onder de naam 3-D. Ik studeerde in 2005 af aan de richting Autonome beeldende kunst van AKV|St.Joost en in 2008 aan de richting Fine art van het Sandberg Instituut. Daarna studeerde ik fi losofi e aan de UVT waarnaast ik werkzaam was als beeldend kunstenaar en bij AKV|St.Joost als webredacteur, docent kunstfi losofi e, medewerker kwaliteitszorg en als lid van de toelatingscommissie. Maar dat is slechts een aantal rollen die ik in een bepaalde periode heb ingenomen, ik hoop daar nooit mee samen te vallen. En hoe u dat ziet? Dat is aan u.

Marinke Marcelis

Celinde Schoenmaker speelt de rol van Fantine in Les Misérables op West End.

Musicalster Celinde Schoenmaker, afgelopen zomer afgestudeerd aan FHK en winnaar van de Jacques de Leeuw Prijs 2012, speelt vanaf heden tot en met juni 2013 de rol van Fantine in Les Miserables in het Queen’s Theatre op West End. Hiermee maakt zij haar West End debuut.

Opleiding

Celine is summa cum laude afgestudeerd aan de bachelor Muziek, richting Muziek-theater van het Conservatorium. Eerder studeerde ze een jaar Liberal Arts op de universiteit in Oxford, Engeland, waar ze de rol van Dorothy vertolkte in The Wiz. Op jonge leeftijd was zij al op de planken te zien in musicals als Annie en Oliver!

CELINDE SCHOENMAKER SPEELT OP WESTEND

WIE BEN IK OF WIE KAN IK ZIJN?

Marinke Marcelis (2008) There’s power in assumption, facts are irrelevant, assume you’re right.

p 19

NIEUWSSECTOR THEATER

SAMENWERKINGHet afgelopen jaar heeft de Sector Theater zijn contacten uitgebouwd en nieuwe contacten gelegd met vertegenwoordigers uit het toekomstige werkveld van studenten uit de sector:

FHK OP THEATERFESTIVAL BOULEVARD ‘S-HERTOGENBOSCH1 t/m 11 augustus 2013Zo is FHK al jaren goed vertegenwoordigd op het jaarlijkse Theaterfestival

Boulevard ‘s-Hertogenbosch. Veel studenten en oudstudenten zijn te zien

in verschillende producties op diverse locaties van het festival. De meeste

activiteiten, zoals de presentaties van de genomineerden voor de Entreeprijs,

vonden tot nog toe plaats in het gebouw van De Muzerije. De afgelopen jaren

kreeg deze plek zó’n grote aantrekkingskracht op het publiek, dat het te

klein werd voor de ambities van FHK. Vandaar dat het ‘Fontystheater’ tijdens

Boulevard 2013 verhuist naar de Verkadefabriek, eveneens in ’s-Hertogenbosch.

Deze nieuwe accommodatie beschikt over veel meer ruimte, waardoor we onze

activiteiten tijdens Boulevard 2013 nog verder kunnen uitbreiden en de kwaliteit

van onze studenten nog beter onder de aandacht van een groot publiek kunnen

brengen. Een mooie ontwikkeling dus.

DE EFTELINGNaast de goede contacten die de Sector Theater heeft opgebouwd met

Theaterfestival Boulevard, zijn we het afgelopen jaar in gesprek gegaan met De

Efteling om de samenwerkingsmogelijkheden te onderzoeken op het gebied

van Muziek, Theater, Dans, Circus en Muziek- en Musicaltheater. Dit leidde

er onder andere toe dat studenten voor 2013 plannen mogen indienen voor

deelname aan ‘het Efteling Pleinenfestival’, dat ieder jaar in de maanden juli en

augustus plaats vindt.

BRABANT 2018 EN TILBURGSE KERMISEindhoven is samen met een aantal andere

Brabantse steden, waaronder Tilburg, in

de race voor de nominatie van Culturele

Hoofdstad van Europa. Een van de

speerpunten in het ‘bidbook’ is de Tilburgse

Kermis. FHK en de Gemeente Tilburg zijn in

gesprek over hoe en op welke manier FHK een

bijdrage kan leveren aan het ontwikkelen van

een cultureel programma dat zich de komende

jaren verbindt met de Tilburgse kermis.

Nieuwe docentenopleiding

Dit jaar (2013) wordt er

een docentenopleiding

ontwikkeld voor ‘Circus

and Performance Art’

en voor ‘Muziek-

en Musicaltheater’.

Het is de bedoeling

dat deze opleidingen

in het studiejaar

2013-2014 starten.

Foto: Rob ten Broek

p 20

OPLEIDING CIRCUS AND PERFORMANCE ARTNaast deze activiteiten is er vanuit de diverse opleidingen binnen de Sector Theater het nodige te melden.

Accreditatie

Het afgelopen jaar is de Academy for Circus and Performance Art (ACaPa) opnieuw voor vier jaar geaccrediteerd.

Nieuwe leslocatie

Ook zijn we voor deze opleiding naarstig op zoek naar een nieuwe locatie om vanaf september 2013 de opleiding in te herbergen. En goede lesruimte is van groot belang voor onze studenten. Hier bouwen zij hun kennis, houding en vaardigheden uit, om te komen tot de kwaliteit, waarom zij geroemd worden.

Cirque de Demain en Circo Circolo

Het afgelopen jaar is dan ook een aantal ACaPA-studenten geselecteerd voor het prestigieuze internationale festival Cirque de Demain in Parijs. De afgelopen maand zijn er bovendien vanuit ACaPA verkennende gesprekken gevoerd met festival Circo Circolo, om de mogelijkheden te onderzoeken tot het opzetten van een ‘social circus’ programma voor Tilburgse wijken.

OpleidingMuziektheater

afstudeerrichtingKlassiek

Fontys Hogeschool voor de kunsten, Tilburg

Deze unieke opleiding - er bestaat immers geen alternatief in Nederland - leidt je op tot een all-round klassiek zanger: naast de hoofdvakken zang en

drama volg je lessen dans, theorie, ensemble en koor.Door de interactie met je medestudenten - Fontys biedt immers nog meer op

Muziektheater-gebied - blijf je ook op de hoogte van de ontwikkelingen in de andere afstudeerrichtingen. Daarnaast kun je een aantekening tot docent op

dit gebied halen.Gerenommeerde docenten begeleiden je gedurende vier jaar op weg naar een

jou passend eindexamen en werkveld.Geef je op en stap in een nieuwe, boeiende en volop in beweging zijnde

opleiding!

Fontys Hogeschool voor de kunsten, TilburgFontys Hogeschool voor de kunsten, Tilburg

Muziektheater

MUZIEKTHEATER KLASSIEK

Studenten van de Bachelor Muziek, afstudeerrichting Muziektheater kunnen vanaf het eerste jaar ook kiezen voor de richting Klassiek. Zij volgen hetzelfde curriculum als de andere studenten in hetzelfde studiejaar, met het verschil dat de zanglessen gericht zijn op klassiek repertoire.

De academie voor Muziek- en Musicaltheater startte het afgelopen jaar met een groep van twaalf nieuwe studenten die over vier jaar afstuderen binnen het nieuwe uitstroomprofi el ‘Muziektheater Klassiek’. Meer informatie over aanmelden en audities staat op fontys.nl/kunsten, ‘opleidingen’ (aanmelden o.v.v. ‘Muziektheater Klassiek’).

DOCENT THEATER HOGE SCORE

Tenslotte komt de bacheloropleiding Docent Theater als tweede uit de bus volgens de Nationale Studentenenquête (NSE) 2011-2012, het landelijke studenten tevredenheidsonderzoek.

Kortom de Sector Theater en de diverse opleidingen binnen deze sector zijn volop in beweging en op zoek naar nieuwe kansen en mogelijkheden om het onderwijs te verbeteren en de kans op werk te vergroten.

Jur van der LecqSectorleider TheaterFoto: Pablo Wünsch Blanco

p 21

MODUL DANCE SYMPOSIUM

In oktober hield het lectoraat ‘Arts in Society’ van FHK, in samenwerking met o.a. Danshuis Station Zuid, Tilburg Dansstad en het Modul Dance project van het European Dance House Network, het derde Modul Dance symposium met als titel, ‘Ethics in Aesthetics? For an ecology of the arts of both environment and body.’

Omgaan met veranderingen

De achterliggende vraagstelling was hoe de kunstensector, de danssector in het bijzonder, dient om te gaan met de drastische politieke, economische en klimatologische veranderingen die het eerste decennium van de 21st eeuw kenmerkten. En of die veranderingen naast esthetische ook ethische consequenties hebben. Een deel van het antwoord werd gezocht in een paradigmashift bij de kunstenaars zelf die tegenover de grensoverschrijdende houding van een groot deel van de 20e-eeuwse, Westerse kunst een meer ecologische benadering plaatsen. Een benadering die opnieuw meer respect toont voor zowel de omgeving als het eigen lichaam.

De Amerikaanse, Joodse fi losoof Richard Shusterman presenteerde met zijn somaesthetics het fi losofi sch denkkader dat daarnaast vooral ingevuld en geïllus-treerd werd met succesvolle voorbeelden van artistiek onderzoek en praktijk. Bijvoorbeeld het ‘manifesto for the active contribution of the performing arts to the transition towards a more fair sustainability’ van de Vlaamse podiumkunstenaar Benjamin Verdonck of de ‘long duration art projects’ van de Amerikaanse theater-regisseur Kathelin Gray.

Positieve feedback

De conferentie werd succesvol bijgewoond door meer dan 150 deelnemers uit heel Europa, waaronder een 50-tal toonaangevende Europese choreografen; de artistieke directies van de belangrijkste

Europese danshuizen en de directies van een aantal toonaangevende dans-opleidingen in Europa. Veel deelnemers stuurden achteraf ontzettend positieve feedback. Een kleine bloemlezing:

Thank you to everyone involved in inviting and hosting me at Fontys recently. It was a really stimulating seminar and a wonderful opportunity to share concerns and begin collaboration with European colleagues. I could not have asked for a more welcoming, engaging and productive adventure, as my fi rst European visit in my new role at Northern School of Contemporary Dance. Please pass on my thanks and best wishes to all involved at Fontys. I hope there was time for everyone to breathe - after all the work put in to making such a great event.

Janet Smith Principal, Northern School of Contemporary Dance

First of all: such a big THANK YOU for these inspiring days in Tilburg!

We all appreciated very much the entire atmosphere, the performances, and especially the very careful curated conference programme. We are so lucky that both the conference has happened and that the book will be published in the frame of our modul-dance project. Also the partners and all of the artists felt so welcomed and very well cared for.

Ulrike Kuner modul-dance project advisor

I must thank you for organizing such a thoughtful, generous, and provocative conference. You engender such meaning-ful exchanges. I can’t thank you enough.

Denise Kenney Assistant Professor, Interdisciplinary Performance, University of British Columbia, Canada

Just to say how much I enjoyed the conference! It was a thoroughly enriching experience and really motivated me to go out there and attend more talks of that sort. We artists can get quite introvert when making work, but clearly the answers are out there to be found in the world and not in our head....

Frauke Reqhuardt British based choreographer

FHK was niet alleen gastheer maar nam ook erg actief deel aan de conferentie. Associate lector Guy Cools was als organisator verantwoordelijk voor het geheel. De dansdocenten Eddy Becquart en Johnny Lloyd leverden allebei een bijdrage in de vorm van een lezing. Afgestudeerden toonden hun werk tijdens het avondprogramma van voorstellingen. Studenten en docenten van de Fontys Dansacademie volgden meerdere onderdelen van het programma.

Boek lectoraat Arts in Society

In 2013 verschijnt er een boek van het lectoraat Arts in Society dat alle bijdragen aan de conferentie bundelt en kadert. De conferentie was voor de Dansacademie het startschot voor een nieuw internationaal overleg met partnerinstituten in onder andere Frankfurt, Stockholm, Limerick, Leeds, Antwerpen en Praag.

Guy CoolsAssociate lector

p 22

BACHELOR DANS

Binnen de bachelor Dans zijn studenten op toonaangevende plaatsen te zien:

Stages bij Scapino, Jan Fabre e.a.

Twee vierdejaarsstudenen uit de bachelor Dans, richting Danstheater/Modern lopen stage bij Scapino Ballet Rotterdam. Ruben Garcia Arabit en Nele Deckx touren momenteel door Nederland met met de voorstelling Romeo & Julia. Vierdejaars-student Carlijn Koppelmans loopt stage bij Jan Fabre. Zij mag ook na haar stage haar werk voortzetten. Rosa Allessi loopt stage bij De Stilte in Breda. Debora Dawson, vierdejaarsstudent Jazz/Urban, werkt in

het kader van haar stage bij dansgezel-schap De KISS Moves.

Studenten in NTR-programma Young European Dancers

Angèlle Peters, derdejaarsstudent Dans-theater/Modern, Dieuwertje Spek en Marianna van Beek, derdejaarsstudenten Jazz/Urban nemen deel aan het NTR-programma Young European Dancers, een wedstrijd waarin Europese jonge dansers centraal staan. Angèlle danst in choreografi eën van Nanine Linning. Marianna en Dieuwertje in choreografi eën van Marco Gerris. Ook studenten van

onder de 21 van andere dansacademies nemen deel aan het programma.

Projecten in Dansmaand

In Dansmaand Oktober vonden verschil-lende projecten plaats. In het gevarieerde programma toonden derdejaarsstudenten in Theater De NWE Vorst fragmenten uit het theatraal uitdagende werk van: Club Guy & Roni, Jorge Morro & Norbert Servos en Nita Liem/Don’t Hit Mama.

Foto: Amat Bolsius

p 23

Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) // fontys.nl/kunsten // twitter: FHKTilburg // facebook: FHK Tilburg

Drukwerk: OBT bv, Den Haag

Vormgeving: Blend & Blink ontwerp

Foto omslag: Hans Gerritsen

Eindredactie: Maartje van de Pol