Pijn Matthieu Berenbroek / Jan Borm Fontys Hogeschool Verpleegkunde.
26
Pijn Matthieu Berenbroek / Jan Borm Fontys Hogeschool Verpleegkunde
Transcript of Pijn Matthieu Berenbroek / Jan Borm Fontys Hogeschool Verpleegkunde.
Pijn
Matthieu Berenbroek / Jan Borm
Fontys Hogeschool Verpleegkunde
PijnHeeft te maken met:
Weefselbeschadiging Verdriet Onaangenaam gevoel
Heeft ook te maken met: menselijk lijden pijn lijden
Voorbeelden pijn-beeldKapotte knie van een kind
Uitgestelde reactie, huilt bij het zien van bloed
Oorlogswonden Soms vreselijke wonden, nauwelijks pijn
Bevalling Hele sfeer is medebepalend
Doorboringrituelen het ritueel helpt
Fantoompijnen = pijn aan een lichaamsdeel wat niet meer aanwezig is Ontregelde poort?
DefinitiesAu
Als de patiënt aangeeft dat hij/zij pijn heeft (verpleegkundig)
Onaangename sensorische en emotionele ervaring, die in verband gebracht wordt met een bestaande of dreigende weefselbeschadiging.
Pijn en Pijntolerantie
Vermogen om om te gaan met pijn
Analyse van de beïnvloedende factoren
Voorbeelden pijn beïnvloeding
Lichamelijke conditie, zoals uitgerustheid, slaap
Sociale steun, emotionele ondersteuning
georiënteerd zijn op buiten
andere factoren die pijn veroorzaken
(gevoel van) afhankelijkheid verminderen
Pijn
We weten er nog lang niet alles van.
Er zijn een aantal theorieën , waarvan de belangrijkste zijn: Cirkel van Loeser Gate-control-theorie of Poort theorie
nociceptoren of pijnreceptorennociceptie of pijnmediatoren
Schaderegistratie
Pijnprikkel ontstaan door beschadiging van weefsel komen, waarbij stoffen vrij komen prostaglandine bradykinine serotonine histamine
PijngeleidingZenuwen die de pijn voort geleiden
bestaan uit twee soorten: Dunne vezels
Dikke vezels
PijngeleidingZenuwen die de pijn voort geleiden
bestaan uit twee soorten: Dunne vezels
langzaam, reageren op alle soorten beschadiging
Dikke vezelssnel, reageren alleen mechanische
of thermische beschadiging
PijngeleidingZenuwen die de pijn voort geleiden
bestaan uit twee soorten: Dunne vezels = PIJN
langzaam, reageren op alle soorten beschadiging, C-vezels, (autonome), met relatieve geleidingssnelheid voor prikkels (0,7 m/sec)
Dikke vezels = TAST, DRUK, SENSATIEsnel, reageren alleen mechanische
of thermische beschadiging, A-vezels, tot 120 m/sec
Poort-theorie of Gate-control theorie
dunne vezel
dikke vezel
Sluissysteem inde ruggenmerg
Pijn via
Sensor(massage)
Input
Poort-theorie of Gate-control theorie
dunne vezel
dikke vezel
Sluissysteem inde ruggenmerg
Pijn via
Sensor(massage)
T
SG
H= hersenenTL= thalamus en limbisch systeem T= tussenschakelcelSG= subs. Gelatinosa
REMMEND
Input
--
Poort-theorie of Gate-control theorie
dunne vezel
dikke vezel
Sluissysteem inde ruggenmerg
Pijn via
Sensor(massage)
H
T
TL
SG
H= hersenenTL= thalamus en limbisch systeem T= tussenschakelcelSG= subs. Gelatinosa
REMMEND
Input
--
Poort-theorie of Gate-control theorie
dunne vezel
dikke vezel
Sluissysteem inde ruggenmerg
Pijn via
Sensor(massage)
H
T
TL
SG
H= hersenenTL= thalamus en limbisch systeem T= tussenschakelcelSG= subs. Gelatinosa
REMMEND
Input
-+
-+
-+
Poort-theorie of Gate-control theorie
dunne vezel
dikke vezel
Sluissysteem inde ruggenmerg
Pijn via
Sensor(massage)
H
T
TL
SG
H= hersenenTL= thalamus en limbisch systeem T= tussenschakelcelSG= subs. Gelatinosa
REMMEND
Input
-+
-+
-+
Centralesysteemeninvloed hersenen
DENK ERAAN!!!!Het centrale systeem werkt in op de
hersenen, het cognitieve (lerende, wetende)
De uitwisseling tussen dikke en dunne vezels blijft aanwezig
De dunne vezels opent de sluis, vergemakkelijkt de overdracht
De dikke vezels remt de overdracht, doet de sluis dicht
PijnbehandelingOorzaak
Teveel aan prikkels wegnemen
Extra prikkels via de dikke vezels
PijnbehandelingOorzaak
Analyse en niet alleen somatischTeveel aan prikkels wegnemen
Geneesmiddelen
Operatie, blokkade van de zenuwbanenExtra prikkels via de dikke vezels
Massage, koude/warmte, bewegen Angst verminderen, sociale support,
uitgerust zijn, etc.
Pijnbehandeling via geneesmiddelen
Perifeer, tegen de pijnmediatoren, zoals Aspirine, paracetamol
Centraal, zoals morfinomimetica
Schema PoorttheorieOpenen
Sluiten Fysieke
Affectieve
Cognitieve
Fysieke
Affectieve
Cognitieve
Schema PoorttheorieOpenen
SluitenFysieke
uitbreiding letsel gevoeligheid CZS
onaangepast activiteitsniveau
Affectieve
Cognitieve
Fysieke medicatie tegenstimulatie
(massage) aangepast
activiteitsniveau
Affectieve
Cognitieve
Schema PoorttheorieOpenen
SluitenFysieke
Affectieve depressie angst agressie
Cognitieve
Fysieke
Affectieve ontspanning positieve emotie kalmte
Cognitieve
Schema PoorttheorieOpenen
SluitenFysieke
Affectieve
Cognitieve aandacht voor pijn verveling
negatieve attitude
Fysieke
Affectieve
Cognitieve afleiding engagement in
activiteiten positieve attitude
Pijn-classificaties
Acute en sub-acute pijn waarschuwing signaalfunctie
Chronische pijn > 3 of 6 maanden alarm blijft voortvloeien geen signaalfunctie meer
Centrale pijn
