1

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Nieuwe wetgeving arbeidsduur toegepast op artsen-specialisten

in opleiding

Bernard VerheydenJurist

DG Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen

2

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

“Spoedartsen vrezen problemen door nieuwe wet rond

arbeidsduur” – De Morgen

“Spoedartsen waarschuwen voor drama’s door begrenzing

arbeidsduur” – De Knack

“Lange wachttijden op spoed door grens arbeidsduur” – Het

Laatste Nieuws

“Wet Milquet stuurt dienstregeling ziekenhuizen in de war” –

De Artsenkrant

“De wet op de arbeidsduur van artsen in opleiding werd

unaniem goedgekeurd, wat het resultaat is van meer dan

een jaar van overleg” – Joëlle Milquet

3

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Statuut van de ASO

• Statuut sui generis? Eigenlijk amalgaam van

statuten– arbeidsrechtelijk statuut: zelfstandige (nu nog quasi altijd -

> toekomst: ???)

– sociaalzekerheidsrechtelijk statuut: mini-statuut van de

werknemer

– statuut van de ziekenhuisgeneesheer (ziekenhuiswet)

– ‘opleidingsstatuut’ (in het kader van het KB nr. 78)

– …

4

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Statuut van de ASO

Wet van 12 december 2010 tot vaststelling van de arbeidsduur van de geneesheren, tandartsen, dierenartsen,

kandidaat-geneesheren in opleiding, kandidaat-tandartsen in opleiding en studenten-stagiairs die zich voorbereiden op de

uitoefening van deze beroepen

• Wet situeert zich binnen het arbeidsrechtelijk statuut van de ASO• Oogmerk is arbeidsbescherming van de ASO en NIET de bescherming van de volksgezondheid of de patiënt

5

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: historiek

• Omzetting van Europese richtlijn 2003/88/EG– lange discussie over wachttijden op Europees niveau– 2009: herziening richtlijn komt er (voorlopig) niet– België wordt door EU verplicht de richtlijn om te zetten– Overleg met de sector (miv vertegenwoordigers ASO) op kabinet Milquet

• 18 november 2010: unanieme goedkeuring in de Kamer• 22 december 2010: publicatie Belgisch Staatsblad• 1 februari 2011: inwerkingtreding

6

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: toepassingsgebied• Van toepassing op:

– gesalarieerde artsen en artsen in statutair verband– artsen in opleiding ongeacht hun statuut– studenten-stagairs

• Uitgesloten van het toepassingsgebied– militair personeel– artsen-ambtenaren die niet in verzorgingsinstellingen werkzaam zijn– artsen met een leidinggevende functie

7

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: basisprincipes

• maximale wekelijkse arbeidsuur = gemiddeld 48 uren over een referteperiode van 13 weken• grenswaarden:

- 60 uur per week- 24 uur opeenvolgend (verplichte inhaalrust na een

werkperiode tussen 12 en 24 uur)- Uitzonderingen wegens overmacht:

o als er een ongeval gebeurd is (of dreigt te gebeuren)o als er onvoorziene omstandigheden voorgevallen zijn

=> restrictieve interpretatie

8

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: basisprincipes

Wat wordt verstaan onder “arbeidsduur”?

• “de tijd gedurende welke het personeel ter beschikking is van de werkgever” (art. 19 arbeidswet) • maximum 4 uren opleiding of wetenschappelijk werk in het kader van de opleiding• de 10 wettelijk vastgelegde feestdagen

=> Indien men gewerkt heeft op een feestdag heeft men recht op betaald inhaalrust (meer dan 4 uren = 1 dag; minder dan 4 uur = halve dag); de inhaalrust moet binnen de 6 weken verleend worden

9

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: basisprincipes

Problematiek van de wachtdiensten

• Slapende wachtdiensten: tellen als arbeidstijd (aanwezig op de werkplek = beschikbaar voor de werkgever)

• Oproepbare wachten: ??=> herziening van de Europese richtlijn 2003/88

EG ??

10

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: mogelijkheid tot afwijking

ASO kan ervoor opteren om maximaal 12 bijkomende uren per week te presteren.

Voorwaarden:• op vrijwillige basis!• afzonderlijk schriftelijk akkoord• opzeggingstermijn van 1 maand voor beide partijen• aanvullende vergoeding voor deze uren

11

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: mogelijkheid tot afwijking

ASO kan ervoor opteren om maximaal 12 bijkomende uren per week te presteren.

Voorwaarden: • weigering tot het presteren van extra uren mag geen aanleiding geven tot een benadeling door de werkgever• niet gepresteerde uren mogen niet overgedragen worden naar de volgende week• mag bovenop absoluut maximum van 60 uur per week

12

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: mogelijkheid tot afwijkingAanvullend loon?• kan vastgesteld worden per KB na advies NPCGZ• NPCGZ is momenteel aan het nadenken over een billijke vergoeding

=> geen KB?: individuele onderhandelingen over vergoeding

• aanvullende vergoeding moet opgenomen worden in schriftelijk akkoord

13

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: mogelijkheid tot afwijkingGeen benadeling bij weigering?• zelfde arbeidsvoorwaarden dan degenen die wel akkoord aangaan• geen reden om arbeidsrelatie te beëindigen• verlenging van de opleiding?

=> dit ligt in handen van de stagecommissie en de stagemeester; werkgever is hiervoor niet

verantwoordelijk

14

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Wet arbeidsduur: toezicht

• ziekenhuis moet register bijhouden van gepresteerde uren per werknemer• controle door ambtenaren verbonden aan de directie Toezicht op de Sociale Wetten, FOD WASO

klachten: lokale directie vragen: FOD WASO

• wet voorziet strafsancties en administratieve geldboeten voor werkgevers die de wet overtreden

Wie is de werkgever? Ziekenhuis? Stagemeester?

15

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Bedankt voor uw aandacht!

Vragen?