nieuwe levens, nieuw geluk

Linkeroever UitgeversAntwerpen / Utrecht

Martine Mingelinckx

Nieuwe levens,nieuw geluk

Van scheiding naarnieuw samengesteld geluk

© Martine Mingelinckx / Linkeroever Uitgevers nv 2011Linkeroever Uitgevers nv, Katwilgweg 2, 2050 Antwerpen

www.linkeroeveruitgevers.beinfo@linkeroeveruitgevers.be

www.mktraining.bemartine.mingelinckx@mktraining.be

Omslag Isabelle Van LaerhovenFoto auteur © Kris Puelings

Zetwerk Intertext, Antwerpen

isbn 978 90 5720 388 6d 2011/1676/6

nur 777

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means,

without written permission of the publisher.

Inhoud

Voorwoord 7

1 | Gefaald 13 2 | In de mallemolen van emoties 27

3 | Scheiden is verliezen 39

4 | Scheiden is winnen 53

5 | Vrij of vrijgevochten? 63

6 | Goede afspraken zijn goud waard 73

7 | Een nieuwe partner 91 8 | Een nieuw samengesteld gezin 101 9 | Single ontmoet deelgezin 113

10 | Waar kunnen we wonen? 123

11 | Hoe los je het financieel op? 133

12 | Jij hoeft mij de les niet te spellen 171

13 | Kids from hell 159

14 | Als het niet klikt 171

15 | Een andere kijk op opvoeding 181

16 | De druk van je ex op de relatie 191

17 | Samen nog een baby 203

18 | Eindeloos geluk 211

19 | Relaties aangegaan door kinderen uit een nieuw samengesteld gezin 219

Nawoord 223

Dank 224

7

Voorwoord

De beslissing om te scheiden is misschien wel de moei­lijkste die iemand in zijn leven moet nemen. Ze gaat

gepaard met heel wat emoties en stress. Een relatiebreuk zet niet enkel je eigen leven maar ook dat van je gezin op zijn kop. Alles wat jullie samen als koppel hebben opge­bouwd komt op de helling te staan. Zowel geestelijk, ma­terieel als financieel laat een scheiding haar sporen na. Er is geen eenvoudige manier om een relatie te beëindigen, zelfs niet als je relatie niet vlotte zoals verwacht. Dikwijls laten ook lichamelijke ongemakken niet lang op zich wach­ten door de vele emoties en stress die een scheiding met zich meebrengt. De gevolgen van een scheiding laten zich nog heel lang voelen na de breuk. De praktische gevolgen zijn misschien wel het snelst te herstellen. Voor de praktische kant zijn er altijd wel mensen die een oplossing kunnen bieden. Je hebt advocaten, bemiddelaars, financiële experten of vastgoed­makelaars die je met raad en daad kunnen bijstaan. Wat niet zo makkelijk ligt, is de emotionele kant van een schei­ding en wat een scheiding doet met je zelfvertrouwen. Een scheiding bepaalt mee hoe je na je relatiebreuk in het leven staat. Als je wrok en haat koestert tegenover je ex, zal dit je leven in negatieve zin beïnvloeden. Als je de emotionele kant van een scheiding niet verwerkt krijgt, draag je deze ballast nog vele jaren mee. Velen hebben het niet makkelijk om hun leven na een

8

scheiding terug op de rails te zetten. Niet enkel emotioneel wordt je leven overhoopgehaald, ook praktisch moeten er heel wat dingen geregeld worden. Sommigen denken dat ze hun scheiding nooit te boven kunnen komen. Het lijkt wel of men voor alles alleen komt te staan. Kinderen en het hiermee gepaard gaande hoederecht als ze minderjarig zijn maken het allemaal niet eenvoudiger. Een scheiding heeft niet enkel zijn weerslag op je eigen leven, maar ook op dat van alle personen die je nauw aan het hart liggen. Toch is het vinden van nieuw samengesteld geluk niet uitgesloten. Zeker als je uit vorige relatie(s) iets geleerd hebt en die kennis meeneemt in de nieuwe relatie. Het is niet zo dat je volgende relatie bij voorbaat gedoemd zou zijn te mislukken, omdat het in je vorige relatie verkeerd is gelo­pen. Samengestelde gezinnen hebben, naast de problemen waar ieder gezin al eens tegenaan loopt, ook specifieke pro­blemen eigen aan deze gezinssituatie. Maar het leven hoeft daar om niet moeizamer te verlopen. Eens we het juiste even wicht gevonden hebben, verlopen deze relaties niet moei lijker dan eerste huwelijken. Dit boek biedt een kijk op relaties op het moment dat de beslissing tot scheiden is genomen. Het wil een hulpmid­del zijn in het verwerken van de scheiding en een zet naar het vinden en in stand houden van nieuw samengesteld ge luk. Aan de hand van praktische voorbeelden kijken we hoe men deze nieuwe relatie spannend en blijvend kan hou den. Iedereen verdient een nieuwe kans op geluk, ongeacht wat er is misgelopen in de vorige relatie(s). Dit boek tracht je te helpen deze nieuwe kans met beide handen te grijpen en zonder ballast uit de vorige relatie in de nieuwe relatie te stappen. Op het einde van elk hoofdstuk vind je een aantal tips. Naast de vele voorbeelden die in dit boek aan bod komen, biedt het op het einde van elk hoofdstuk een blik op de

9

relatie van twee mensen, Nicole en Jan, die elkaar ooit graag zagen, uit elkaar gingen, elk een nieuw leven opbouwden en opnieuw gezinsgeluk vonden. De verhaallijn van Jan en Nicole is gebaseerd op ware fei ten, maar om privacyredenen werden de namen en leef­tijden van dit koppel en hun kinderen gewijzigd. Deze ver­haallijn illustreert door welke emoties en praktische proble­men mensen gaan na een scheiding en hoe ze pro beren hun eigen leven terug op te bouwen in een nieuw samen­gesteld gezin.

Een relatiebreuk breekt niet enkel je hart

maar ook je ideaalbeeld

13

1

Gefaald

Als kind vormden we ons al een beeld van hoe ons leven er later zou uitzien. Een belangrijke schakel in dat beeld

is de gezinssituatie. Denk maar eens terug aan de tijd dat we vadertje en moedertje speelden en hier onze eigen invul­ling aan gaven. Het idee dat we ons hieromtrent vormden werd in grote mate bepaald door het gezin waarin we op­groeiden. Wie opgroeit in een stabiel en veilig nest, wil het later veelal op dezelfde manier aanpakken. Anderen willen zich misschien net afzetten tegen wat ze thuis gezien heb­ben en willen bewijzen dat ze het beter kunnen. Als jonge vol wassenen droomden we wellicht van een eigen stek en iemand om ons leven mee te delen. Op een gegeven ogen­blik worden we ons bewust van het verlangen om met een be paalde persoon de rest van ons leven door te brengen. Als dat gevoel wederzijds is, beginnen we aan de opbouw van een gezamenlijk leven. De basis voor een relatie is ge­legd. Op het moment dat we besluiten een relatie aan te gaan en ons hier voluit voor te engageren, doen we dit met de be doeling er het beste van te maken. Daarom komt het zo hard aan als de relatie niet wordt wat we ervan verwachten, of als de relatie mislukt. In onze relatie zoeken we veilig­heid, liefde, vriendschap en stabiliteit. Niemand stapt in een relatie met de intentie deze bij voorbaat te laten mis­lukken of er een puinhoop van te maken. Als er twijfels zijn over het slagen van de relatie, hopen we zelfs tegen beter

14

weten in dat de relatie toch zal lukken. We hebben heel wat over voor het welslagen van onze relatie. Net de moeite die we daarvoor overhebben, weerhoudt ons in sommige geval­len om een einde te maken aan een slechte relatie. Dikwijls blijven we langer in een slechte relatie zitten uit vrees dat aan de relatie een einde komt en daarmee de hele situatie ook voor iedereen duidelijk wordt. Bijgevolg trachten velen deze band langer in stand te houden.

Greta (55) houdt angstvallig vast aan haar relatie. Ze zegt dat ze de relatie zou moeten beëindigen als ze zou hande­len overeenkomstig haar gezond verstand. Wat haar tegen­houdt zijn de 35 jaar waarin zij alles wat ze had geïnvesteerd heeft in deze relatie en haar uiterste best heeft gedaan om ze te laten slagen. Ze vraagt zich af of ze wel het recht heeft om deze relatie op te geven. Haar man is immers nog steeds dezelfde als 35 jaar geleden. Bovendien zit ze met het gevoel dat die 35 jaar inspanning voor niets zijn geweest als ze er nu een einde aan maakt.

Je bent er niet trots op als je relatie niet goed loopt. Dat is ook de reden waarom je meestal voor de omgeving en vrien­den heel lang verzwijgt dat er problemen zijn. Dit uit zich onder meer in het zoeken naar excuses voor de partner of door bepaalde verantwoordelijkheden van de partner op zich te nemen. Je probeert de fouten van je partner te ca­moufleren of alleszins uit de openbaarheid te houden. Er zijn heel wat koppels die naar buiten toe de schijn van het gelukkige koppel ophouden, maar zich in wezen dood on­ge lukkig voelen in hun relatie. Als blijkt dat de relatie niet meer te redden valt, wordt het nadien heel moeilijk om hier open kaart over te spelen. Niet enkel ten opzichte van ons­zelf maar ook tegenover anderen moeten we toegeven dat de relatie mislukt is. Voor velen is dit een heel grote stap. Zolang er ergens nog een sprankeltje hoop is dat het toch nog ooit goed komt, verkiezen we vaak om niets te zeggen

15

aan de omgeving. Op die manier hoeven we later ook niet uit te leggen waarom we bij de partner blijven en hoeven we ook geen vervelende vragen te beantwoorden.

Katrien (27) heeft er spijt van dat ze tegenover haar ouders nooit eerlijk geweest is over haar relatie. Steeds opnieuw heeft ze excuses gezocht voor het gedrag van haar man. Nu ze een einde aan haar relatie wil maken, voelt ze zich schul­dig dat haar ouders helemaal niet op de hoogte zijn van de problemen die zij en haar man hebben.

Nadia (36) vertelt dat ze het heel moeilijk had om niets te laten blijken van haar huwelijksproblemen toen ze een mid­dagje op stap was met twee vriendinnen. Op een bepaald ogenblik kwam de ontrouw van een gemeenschappelijke ken nis ter sprake. Nadia zegt dat ze mee die kennis bekriti­seerd heeft, zodat haar vriendinnen niet zouden merken dat ze zelf huwelijksproblemen had door het overspel van haar echtgenoot. Ze wilde het koste wat het kost voorkomen dat zij uitleg zou moeten geven over haar situatie thuis. Bo venal wilde ze voorkomen dat haar vriendinnen zich la­ter anders zouden gedragen tegenover haar man.

Een goede relatie is voor enorm veel mensen prioriteit num­mer één. Als het in je relatie goed zit, kan je bij wijze van spreken de ganse wereld aan. Relaties maken een groot deel van ons geluksgevoel uit. Ze bepalen mee hoe we in het leven staan. Als we een partner hebben die ons steunt en als er heel veel liefde is, gaan we als persoon helemaal open bloeien. Je partner haalt als het ware het beste in je naar boven. Als je daarentegen een partner hebt die afbreuk doet aan je identiteit en erin slaagt je het gevoel te geven dat je waardeloos bent, kan je je niet goed in je vel voelen. Er wordt een grote domper op je welbevinden gezet als er problemen zijn in de verstandhouding met je partner. Denk maar eens hoe een ruzie met je partner je dag om zeep kan

16

helpen of je een slecht gevoel kan geven dat je nog maar met moeite van je af kunt schudden. Hoe kan je je immers goed voelen als het thuis niet meer goed zit? Als de relatie spaak loopt, om welke reden ook, hebben velen het gevoel gefaald te hebben. Ze voelen zich mislukt, niet enkel in hun relatie, maar ook in hun eigen leven. Het gevoel niet enkel zichzelf en de kinderen teleurgesteld te hebben, breidt zich als een olievlek uit naar vrienden en fa milie. Niet zelden hebben we het gevoel dat we iedereen in de steek laten. Het ideaalbeeld van een gelukkig gezin en samen oud worden ligt aan diggelen door het stuklopen van de relatie. Je zelfbeeld en je gevoel van eigenwaarde kun nen door een scheiding een serieuze deuk krijgen. Wie vroeger al een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen had, voelt zich nu helemaal een grote mislukkeling. Je begint aan alles en iedereen te twijfelen. Velen hebben dan ook het ge voel nooit meer iets van hun leven te kunnen maken. De grond is onder hun voeten verdwenen. Al wat je samen opgebouwd had, komt op losse schroeven te staan. Het lijkt wel of alle zekerheden in het leven plots wegvallen. Het plaatje klopt niet meer. Dit gevoel van falen zal nog sterker aanwezig zijn als je ook op andere gebieden (bijvoorbeeld in je job) het gevoel hebt tekort te schieten.

Sofie (35) voelt zich door het afbreken van haar relatie mis­lukt, als vrouw, als partner, als ouder en vooral als mens. Sofie neemt zichzelf nog het meest kwalijk dat ze niet meer de energie vindt om zichzelf staande te houden voor haar kinderen. Door de breuk met haar man heeft ze het gevoel dat haar huwelijk nooit iets heeft voorgesteld. Zij kan zich niet van de indruk ontdoen dat zij al die tijd in een schijn­wereld heeft geleefd. Sofie zegt dat ze niet meer weet wie ze nog kan vertrouwen, als zelfs haar man niet meer verder wil met haar.

17

Sanne (41) vraagt zich af hoe ze haar ouders moet uitleggen dat haar huwelijk op de klippen is gelopen. Haar moeder draagt haar man Jan op handen en haar vader en Jan zijn beste vrienden. Haar vader heeft in Jan de zoon gevonden die hij nooit heeft gehad. Bovendien is Jan niet van plan om na hun breuk met haar ouders te breken. Sanne vreest dat haar ouders haar beslissing nooit zullen begrijpen en haar de breuk altijd kwalijk zullen nemen.

Wie bij zijn ouders al geconfronteerd werd met een slechte relatie, neemt zich dikwijls voor om het koste wat het kost zijn relatie te laten slagen. We willen als het ware aan ons­zelf en aan de ganse wereld bewijzen dat we het beter kun­nen doen dan onze ouders, dat we er wél iets van kunnen maken. De ontgoocheling is onnoemelijk groot als de rela­tie toch mislukt. Samen met het gevoel van falen is er dikwijls ook een gevoel van schaamte. Nog steeds voelen heel wat mensen zich beschaamd om te zeggen dat ze gescheiden zijn. ‘Ge­scheiden’ wordt nog vaak gezien als een sociaal taboe, een etiket dat men opgeplakt krijgt. Te veel mensen denken nog steeds eerst aan wat de buren en de anderen gaan zeggen als ze de beslissing willen nemen om een einde aan hun re latie te maken. Verlies hierbij weliswaar niet uit het oog dat niemand kan weten hoe het er precies in je huwelijk aan toegaat. Een ander kan nooit precies hetzelfde voelen als jij. Alleen jij kan zeggen hoe het voor jou was. Als enkel de mening van ‘de buitenwereld’ of ‘de anderen’ je ervan weerhoudt om je relatie te beëindigen, is er eigenlijk al geen sprake meer van een relatie.

Nadine (47) vertelt nog steeds dat ze single is wanneer naar haar status gevraagd wordt. Omdat er geen kinderen uit haar huwelijk zijn, vindt Nadine dat zij ook tegen niemand hoeft te zeggen dat ze gescheiden is. Dit doet ze enkel als ze er niet omheen kan, zoals bijvoorbeeld bij een officiële

18

instantie. Wie Nadine slechts een paar jaar kent, weet niet dat ze getrouwd is geweest.

Sonja (49) vertelt dat ze het heel moeilijk heeft met het woord ‘gescheiden’, vooral omdat zij vroeger ook iemand was die snel klaarstond om te zeggen: ‘Weer zo eentje die ge scheiden is en klaarstaat om iemands man in te pikken’. Nu schaamt ze zich dat ze zulke dingen in het verleden heeft gezegd.

De gevoelens van falen en schaamte worden nog groter als het niet om je eerste, maar bijvoorbeeld om je tweede, der­de of vierde huwelijk gaat. Dikwijls durf je geen tweede of derde keer een einde aan een huwelijk te maken, omdat je vreest voor de reactie van anderen. Je denkt dat anderen wel zullen denken dat de fout voor het mislukken van de relatie wel bij de partner ligt die al voor de zoveelste keer getrouwd is. Misschien ga je hierdoor ook daadwerkelijk twijfelen aan jezelf.

Vera (55) is al voor de vierde keer getrouwd. De eerste keer trouwde ze op de leeftijd van 18 jaar met een jongen die ze eigenlijk helemaal niet kende en waar ze later niets mee bleek gemeen te hebben. Ze scheidden twee jaar later, toen het voor beiden duidelijk werd dat hun relatie nooit iets zou worden. Op haar vijfentwintigste hertrouwde ze met een man die aan de drank ging. Hiervan scheidde ze op haar vijfendertigste. Op haar veertigste waagde ze het opnieuw. Drie jaar later beëindigde ze deze relatie, nadat ze enkele malen haar toevlucht gezocht had in een vluchthuis. Vera neemt haar verantwoordelijkheid voor haar aandeel in het mislukken van haar relaties en zegt dat ook zij, net als haar partners, fouten heeft gemaakt. Momenteel is Vera al 5 jaar gelukkig getrouwd. Vera zegt dat ze het nog steeds heel moeilijk heeft om te vertellen dat dit haar vierde huwelijk is. Volgens Vera zie je mensen dan denken dat ze een heel moeilijk mens moet zijn waar niet mee te leven valt.

19

Scheiden is al lang geen schande meer. Het getuigt van de moed die twee mensen hebben gehad om een einde te ma­ken aan een slechte en niet­bevredigende relatie. Je kan geen nieuwe start maken als je in een relatie blijft zitten waarin alle liefde verdwenen is en er ook geen mogelijkheid bestaat ze terug te krijgen. Als je absolute zekerheid hebt dat je niet meer verder wilt met elkaar, is scheiden de eni­ge optie die overblijft. Naast de faalangst en het schaamtegevoel voelen velen zich ook schuldig, in de eerste plaats tegenover hun kinde­ren die de permanente aanwezigheid van hun vader of moe­der moeten ontberen. Je vraagt je af wat je je kinderen aan­doet. De kans is groot dat je jezelf schuldig voelt, omdat je je huwelijksbeloften niet bent nagekomen; je hebt je woord gebroken door een einde te maken aan de relatie. Vergeet niet dat je jezelf een schuldgevoel aanpraat of laat aanpra­ten door iemand anders. Schuld is een gevoel dat je er ach­teraf gratis bij krijgt, maar het brengt je geen stap verder. Het heeft geen zin je schuldig te voelen om wat er is gebeurd, aan die situatie kan je toch niets meer veranderen. Boven­dien maak je door je schuldig te voelen je heden of toekomst niet beter. Je gaat misschien dingen doen die je nooit gedaan zou hebben, mocht je je niet schuldig voelen, dingen waar je achteraf spijt van krijgt. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om je kinderen rot te verwennen, omdat jij je schuldig voelt over de scheiding. Op termijn zal je gedrag zich tegen je keren en heb je wellicht spijt.

Rita (48) vertelt hoe ze in een scheiding verwikkeld zat en zich tegenover haar buurvrouw, waarmee ze het altijd goed had kunnen vinden, beklaagde over haar situatie. Haar buurvrouw zei dat ze haar man maar niet de deur had moe­ten wijzen, dat ze dan al deze problemen niet had gehad. Rita voelde zich voordien al schuldig ten aanzien van haar kinderen; de opmerking van de buurvrouw vergrootte haar schuldgevoel alleen maar.

20

❖ Wees je ervan bewust dat beide partners inspan­ningen moeten doen en blijven doen om een re­latie te laten slagen.

❖ Als je relatie om welke reden ook eindigt, hoef je je ten aanzien van derden niet te verantwoorden. Wat er gebeurd is, gaat enkel jou en je partner aan.

❖ Tracht niet de volledige verantwoordelijkheid voor het mislukken van je relatie op je schouders te nemen. Een relatie is een engagement van twee personen, die er ook beiden de verantwoordelijk­heid voor dragen.

❖ Laat jezelf geen schuldgevoel aanpraten. Een schuld gevoel zal je niet vooruithelpen, integen­deel.

❖ Aan een slechte relatie zonder perspectief op be­terschap maak je beter een einde. Anders loop je het risico heel ongelukkig te worden.

Je faalt pas als je niet bereid bent iets van je fouten te leren.