22 cv •koers oktober 2007

i n t e r v i e wactueel

Wethouder Leonard Geluk wil meer geld voor Rotterdam

‘Het gaat me om het welzijn van de

kinderen’Door SjoerD Wielenga

Het kabinet heeft zijn plannen op tafel gelegd met de Miljoenennota. Wat vindt u ervan?,,Enerzijds vind ik dat het kabinet goede keuzes maakt in onderwijs en jeugdbeleid. De prachtwijken (het plan om van de veertig probleemwijken in Nederland prachtwijken te maken, red.) en de Centra voor Jeugd en Gezin, het zijn allemaal goede ontwikkelin-gen. Maar de stappen die genomen worden om daar te komen, zijn te mager. Neem die prachtwijken. Stel dat je zegt: een aantal wijken in Rotterdam moet over tien jaar op orde zijn op sociaal gebied en de bewoners moeten kansrijk zijn – dan moet je heel veel investeren. De deal die mi-nister Vogelaar hiervoor heeft gesloten met woningcorporaties is heel erg mager. Ik wil daar absoluut meer geld voor.’’

Het gaat wel om 920 miljoen euro die minister Vogelaar voor de probleemwijken uittrekt.,,Voor Rotterdam heb je het dan over 250 miljoen euro. Het is veel geld, maar als je het over 23 postcodegebieden hebt, is dat 10 miljoen per postcodegebied. Als je ziet welke achterstanden mensen hebben op het gebied van scholing en werkloosheid, dan kom je er daar niet mee. Dus je stelt óf je ambitie bij – maar dat zou ik jammer vin-den – óf je trekt er meer geld voor uit.Ik vind het cruciaal dat woningbouwcorpo-raties investeren in het sociale domein, zoals Vogelaar dat ook wil. Ik wil dat corporaties investeren in opleidingen, in jeugdzorg of in Centra voor Jeugd en Gezin. Maar ik ben bang dat ze vooral investeren in steen en in

huizen.Verder is het geweldig dat het kabi-net fors investeert in zowel jeugdzorg als in onderwijs. Neem de zorg voor beroepson-derwijs. Hier in de stad worden duizenden jongeren thuis van de bank geplukt en naar school gestuurd. Het gaat dan om jongeren met bijvoorbeeld psychische problemen, ze zitten in de criminaliteit, lopen bij de jeugd-zorg. Het lukt ons om die jongeren op school te krijgen, maar dan moet je ze wel vasthou-den. Je hebt extra mensen nodig om hen te begeleiden. Een jongen die net uit de jeugd-gevangenis komt, spoort niet in de school-bankjes. Maar je wilt hem wel op school hebben om hem een toekomst te bieden. Het kabinet investeert erin om hen naar school te krijgen, maar als ze er eenmaal zitten, moet er ook geld voor begeleiding zijn. Ook hierin moet je investeren. Ik maak me zorgen om de toekomst van ons Albeda College en Zadkine College. Ze kunnen die enorme groei van 5 à 6 procent per jaar aan leerlingen erbij onvoldoende aan om goede hulp aan jongeren te bieden.’’

Vent voor de klasWat moet de school de jongeren bieden om ze vast te houden?,,Individuele begeleiding. Een jongere met een stoornis of een trauma, iemand die mishandeld is, die gillend weggelopen is van school, die moet je toch zien vast te houden. Voor een grote groep jongeren is de situatie heel schrijnend. Zo’n twaalfduizend jongeren tussen de 18 en 23 jaar hebben geen ‘start-kwalificatie’: geen diploma mbo-2 niveau of

Zeker, Leonard Geluk

(CDA) is blij met de

kabinetsplannen om

probleemwijken aan te

pakken en jeugdzorg

te verbeteren. Maar de

Rotterdamse wethouder

voor Jeugd, Gezin en

Onderwijs is helder: het

gaat allemaal niet ver

genoeg. Als Balkenende IV

de problemen in de grote

steden echt wil oplossen,

is er meer geld én meer

daadkracht nodig. Geluk

heeft ideeën genoeg, maar

krijgt nog geen fiat.

cvk2007-10.indd 22 26-9-07 15:05:37

23cv •koers oktober 2007

i n t e r v i e wactueel

hoger. Van die twaalfduizend werkt de helft. Maar de zesduizend die niet werken, moeten dus naar school! Ze hebben geen startkwa-lificatie omdat ze bijvoorbeeld onvoldoende verstandelijke vermogens hebben. Maar er is ook een groep allochtone jongeren die door de enorme taalachterstand afhaakt. Alléén een onderwijsachterstand valt nog wel op te lossen. Maar als je ook nog eens een jeugdzorgachtergrond hebt, dan zit je als jongere vaak heel slecht in je vel. Deze jon-geren worden thuis verwaarloosd, ze krijgen veel denigrerende opmerkingen naar hun hoofd, een aantal gebruikt overmatig soft-drugs. Die jongeren zet je niet in een klas met 25 leerlingen, om te luisteren naar ‘die vent voor in de klas’. Dat werkt kennelijk niet, want anders waren ze niet weggelopen van school. Een-op-eenmentoraat en coa-ching is daar van belang.Die vorm van onderwijs heb je niet voor vierenhalfduizend euro per leerling. Daar heb ik het driedubbele voor nodig. De meest heftige groep van die jongeren hoort thuis in een Campus Nieuwe Kans, waar ze vanaf hun achttiende in een onderwijs- en zorg-traject zitten, zodat ze daarin carrière kun-nen maken. Het motto is: iedereen kan wat, dus pak je kansen. Je kunt zeggen: ze kiezen er toch zelf voor om kansen niet te pakken? Maar veel jongeren zijn niet opgegroeid in een omgeving waarin ze die kansen kregen. Ik zal criminaliteit nooit goedpraten, maar jongeren kunnen in zo’n circuit terechtko-

men door hun omgeving. Je kunt dat door-breken door die jongens daaruit te halen.’’

Als ik de Miljoenennota bekijk, lijkt het me toch dat u als wethouder Jeugd, Gezin en On-derwijs in een grote stad op alle fronten boft. Lokale overheden krijgen meer geld om eigen problemen op te lossen, de jeugdzorg krijgt er 98 miljoen bij, ouders met een minimuminko-men – waarvan er veel zijn in uw stad – gaan vijf à zes procent vooruit, de bureaucratie in de jeugdzorg wordt aangepakt, er komt geld voor kampementen, er gaat 920 miljoen naar de zogenaamde pracht- en krachtwijken en 80 miljoen extra naar integratie in wijken, er komen gratis studieboeken. Het zijn enorme bedragen…,,Ik herhaal nog eens dat ik tevreden ben met de agenda van het kabinet. Maar ik zie iedere dag de problematiek op straat. Een Centrum voor Jeugd en Gezin is mooi, maar als je ziet hoeveel geld daar tegenover staat, dan staat dat in geen verhouding.’’

Maar waar zou dat geld vandaan moeten komen?,,Dat is een vraag die ik niet kan beantwoor-den. Ik heb niet de bevoegdheid om te zeg-gen: verkoop maar een paar vliegtuigen bij Defensie of zo. Zulke afwegingen moet het kabinet maken. Ik kan het kabinet alleen een spiegel voorhouden en de consequen-ties schetsen voor de toekomst. Ik wil graag dat het rijk meedoet om dat op te lossen.’’

Minister Rouvoet voor Jeugd en Gezin bezocht Rotterdam dit voorjaar, in het kader van de bustour ‘Op weg naar de Kindertop’. In het bijzijn van wethouder Leonard Geluk (links op de foto) ontmoette hij onder meer jongeren van het zorg- en opleidingscentrum Rebound en leden van de Rotterdamse Jongerenraad. Foto: Gerard Til/Hollandse Hoogte.

op cvkoers.nlop cvkoers.nlop cvkoers.nlop cvkoers.nl

Leonard Geluk: ,,Ik ben bang voor het beeld dat Leonard Geluk met zijn ‘benepen christelijke mo-raal’ Turkse ouders wel even zal vertellen hoe zij hun kind moeten opvoeden.’’

Het volledige interview met Leonard Geluk is na te lezen op onze website. Sjoerd Wielenga sprak nog uitgebreid met hem door over de zesjescul-tuur en de Rotterdam-wet.

Klik in de rechterbalk op inhoud. Het artikel staat onder het kopje ‘politiek & samenleving’.

>

cvk2007-10.indd 23 26-9-07 15:05:41

24 cv •koers oktober 2007

Verspild talentOok al kunt u niet beslissen waar het geld van-daan komt, u kunt wel suggesties doen.,,Ik zie de voordelen van gratis schoolboeken. Maar dat scheelt 400 euro per kind per jaar. Dat is fors. Ik had dat geld liever besteed om in Spangen meer uren onderwijs te geven. Natuurlijk, mensen hebben baat bij gratis schoolboeken. Maar dát soort geld zou ik in willen zetten om kinderen die normaal ge-sproken op school bij wijze van spreken van een vier naar een zes gaan, naar een acht te brengen – als ze dat kunnen. Er is heel veel verspild talent in de stad. Er gaan nu te veel kinderen van school die meer in zich hebben. Daar is ook geld voor nodig.Ook als christen sta ik bewust in deze filoso-

fie. Ik geloof dat God mensen talenten heeft gegeven die ze op deze aarde mogen ontwik-kelen. Dan kun je niet accepteren dat talenten onderbelicht blijven.’’

Wat vindt u van het beleid van de nieuwe mi-nister voor Jeugd en Gezin, André Rouvoet?,,Rouvoet krijgt vanuit het land de kritiek dat hij te veel achter de voordeur kijkt, ook van-uit zijn eigen club. Dat hij te betuttelend is. Ik sta aan de andere kant. Rouvoet mag ver-der gaan. Méér achter de voordeur. Wij zien dingen misgaan tussen ouders en kinderen. Iedereen ziet het aankomen, maar je mag pas ingrijpen als er sprake is van ernstige mishandeling en verwaarlozing. Maar als je vanaf het begin ingrijpt, zou je onherstelbare schade kunnen voorkomen. Preventief wer-ken dus. Mijn pleidooi richting Rouvoet is: geef ons de mogelijkheid om de gezinscoa-ching die we succesvol hebben ontwikkeld in de stad, toe te kunnen passen voor alle gezin-nen waarvoor dat nodig is. Ik heb Rouvoet daar al een aantal keer om gevraagd. Ik wil de mogelijkheid hebben om eerder, preven-tief, in te grijpen. Dat moet gewoon kunnen, want het is zo goed voor kinderen als de rela-tie met de ouders goed is. Ik heb respect voor Rouvoets werk, maar hij mag wat mij betreft verder gaan.Rouvoet is als minister voor Jeugd en Gezin niet succesvol als de wethouder Jeugd van Urk of Lunteren tevreden is. Hij is succesvol

als de wethouder Jeugd van Rotterdam tevre-den is. Dat bedoel ik niet arrogant. Maar de situatie in Rotterdam is gewoon zes tandjes heftiger. Wij kunnen heel veel zelf, maar bij een aantal dingen hebben we de minister no-dig. Ik wil juist voor die dingen die we niet hebben, de steun van Rouvoet. Zoals gezins-coaches, of het digitale kinddossier, zodat verschillende hulpverleners niet langs elkaar heen werken.’’

Verplichte taallesAls het gaat om de wijken: wat vindt u van het beleid dat Vogelaar voert?,,Rotterdam maakt de keus om de stad kind-vriendelijk te maken, om te voorkomen dat mensen wegtrekken naar bijvoorbeeld Ba-

rendrecht. Gezinnen willen we dus vasthou-den. Vogelaar is het met ons eens dat we een kindvriendelijke buitenruimte willen heb-ben. Maar wat betreft integratie wil ik meer aandacht voor het leren van Nederlands. Het is slecht voor kinderen als ouders nauwelijks Nederlands spreken. Het duurt te lang voor-dat we dat op orde hebben.’’

Wat moet er gebeuren om dat wel op orde te brengen?,,Allemaal verplicht op taalles, gekoppeld aan stage of werk. Een deel van de onderwijspro-blematiek heeft als oorzaak dat kinderen niet door hun ouders worden gestimuleerd om Nederlands te spreken.’’

Het kabinet Balkenende IV wordt wel ge-taxeerd als links. Maar dit klinkt toch redelijk rechts.,,Het is mijn verantwoordelijkheid dat kinde-ren het beter krijgen. Als je wilt dat ieder kind groeit en talenten ontwikkelt, dan begint dat thuis. Dat ouders met hun kind Sesamstraat kijken, bij wijze van spreken. En dat je dus niet alleen via de schotel naar Turkse pro-gramma’s zit te turen. Dat is niet bevorderlijk voor de ontwikkeling van kinderen. Ik vind dat niet rechts – en als dat wel zo is, maakt het me niet uit. Het is: niet wegkijken voor kinderen in de thuissituatie.’’

Niet wegkijken, en waar nodig ingrijpen ach-

ter de voordeur. Daar zal niet iedereen in Ne-derland zich in kunnen vinden.,,Ja, maar ik pas voor verwijten als ‘betutte-ling’! Mark Rutte heeft mij dat weleens ver-weten. Wij zijn kinderen aan het helpen. Als we niet doen wat we nu doen, laten we kin-deren aan hun lot over. Dan kijk je weg. Dan pakken kinderen niet de kansen die ze kun-nen pakken en blijven relaties tussen ouders verstoord. Die verantwoordelijkheid wil ik niet dragen, ik wil niet wegkijken.’’

Maar dat zegt Mark Rutte ook, dat hij niet weg wil kijken. De vraag blijft: hoe doe je dat?,,Hij zei pas bij Pauw & Witteman: ‘Leonard Geluk met z’n maatregelen is typisch zo’n CDA’er die aan het betuttelen is.’ Ik heb hem een sms’je gestuurd dat we het daar eens over moeten hebben, want het is echt waanzin.’’

Het irriteert u, merk ik.,,Ja, het irriteert me. Want als er niet wordt ingegrepen en het gaat mis met een kind, dan is het hele land te klein en roept iedereen: ‘Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat bij dit gezin, waarvan iedereen zag dat het misging, niet is ingegrepen?’ Dat is mijn verantwoor-delijkheid. Als ik zeg: ‘Ik wil ingrijpen, minis-ter Rouvoet, help me om dit nu mogelijk te maken’, dan wordt mij verweten dat ik betut-telend zou zijn. Dat kan ik niet rijmen.’’

Wat zegt dat over die critici?,,Het zegt iets over de verschrikkelijke hok-jesgeest. Wat vinden we het toch geweldig om in linkse en rechtse hokjes te denken. Of in ‘betutteling’ tegenover de ‘moderne tijdgeest’ van Rutte. Dat is een politiek klimaat waarin het gaat om chargeren in plaats van om de vraag hoe we recht doen aan mensen en pro-blemen. Het gaat meer om: hoe halen we zo veel mogelijk politiek gewin? Daar maak ik me zorgen om. Ik denk dat dit ook wat doet met Rouvoet. Als Joël Voordewind (CU-kamerlid, red.) zegt: ik vind het wat te ver gaan, dan kan Rouvoet de neiging hebben zich terug te trekken. Terwijl de agenda gewoon hartstikke goed is. Ik hoop dat Rouvoet wat dat betreft een rechte rug heeft en gewoon vasthoudt aan zijn koers. En op een aantal punten naar Rotterdam luistert om zelfs verder te gaan.’’

Samenvattend: gaat dit nieuwe kabinetsbeleid echt verschil maken voor kansarme jongeren?,,In Rotterdam zeker en dat geldt des te meer als het kabinet de Rotterdamse agenda ver-der overneemt. Ze zetten daar grote stappen in, maar er moet wel een stap bij.’’

>

<

,,Als ik wil ingrijpen in een gezin waar het mis dreigt te gaan met een kind, wordt mij verweten dat ik

betuttelend ben. Dat kan ik niet rijmen’’

cvk2007-10.indd 24 26-9-07 15:05:41