JAARBEELD 2015SAMEN OP WEG NAAR 2020!

MAAT

WER

K

2

INHO

UD

NEOS JAARBEELD 2015

JAARBEELD 2015 SAMEN OP WEG NAAR 2020!Een selectie van activiteiten waarin speerpunten van onze koers 2014-2016 tot uiting komen.

AANMELDING & ADVIESToegang tot de maatschappelijke

opvang: hoe is dat geregeld?

LAAGDREMPELIG VANGNETVan opvang- naar woonvoorziening

INTEGRALE AANPAKNeos Verpleegzorg:

integrale aanpak heeft waarde

VEILIG THUISArbeidsparticipatie slachtoffers

huiselijk geweld

KWETSBARE KINDERENKinderen vooruit helpen

met hun ontwikkeling

KEERPUNT VOOR JONGERENTalentenexpeditie: wie ben ik,

wat kan ik, wat wil ik?

LEEFBAARHEID EN BEELDVORMINGEen goed leven totdat alles gaat schuiven...

FACILITEREN KANSENLaten zien wat we kunnen: op

Dutch Design Week en via Living Museum

HULPBRONNENGezond netwerk en kwaliteit van leven

WERKEN EN WONENWerken en wonen komen samen

in meubelproject

NEOS ALS EXPERTProfessionalisering en innovatie

met onderwijs en wetenschap

CLIËNTENPARTICIPATIEErvaringswerkers steunen

cliënten bij herstel

NEOS: VERLEDEN TIJD EN TOEKOMSTVan ‘zorgen voor’ naar naar zelfredzaam

RESULTATENFONDSEN, SPONSOREN, DONATEURS

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

24

26

28

30

VOORWOORD JAARBEELD 2015

Neos biedt crisisopvang, woonarrangementen en begeleiding voor mensen die in een kwetsbare situatie verkeren.

We beschouwen het als onze opdracht om te voorkomen dat deze burgers tussen wal en schip terechtkomen of verder

afglijden onder het aanvaardbare bestaansminimum. Veilige opvang, contact met lotgenoten en een persoonsgerichte

begeleiding zijn vaak de eerste stappen op weg naar een betere kwaliteit van leven. Erbij horen en naar vermogen weer

meedoen in de samenleving, dáár gaat het om en daar werken we aan.

We leven in een tijdsbestek waarin de verzorgingsstaat oude stijl plaatsmaakt voor een samenleving waarin de eigen

kracht van de burger, zelfredzaamheid en participatie centraal staan. Dit komt ook tot uiting in het landelijk en lokaal

beleid in ons werkgebied. Onze missie en visie op maatschappelijke zorg, die uitgaat van maatschappelijk herstel en

participatie, sluit naadloos aan op dit gedachtegoed.

Kernactiviteiten

Crisisopvang, beschermd wonen en gespecialiseerde begeleiding zijn onze primaire kernactiviteiten die direct aansluiten

bij de behoeften van kwetsbare burgers en de vragen van onze opdrachtgevers. In het verlengde van onze kernactivi-

teiten, organiseren we ondersteuning en flankerende diensten op het gebied van inkomensbeheer, dagbesteding,

jobcoaching en re-integratie.

Individueel maatwerk

Beschermd en begeleid wonen bieden we aan als individuele maat-

werkarrangementen op vraag van de cliënt en van de samen-

leving. Inclusief wonen is daarbij het uitgangspunt: cliënten

worden door ons maximaal aangesproken op zelfregulatie en

hun herstelvermogen zodat zij weer als volwaardige burgers

deelnemen aan het gewone maatschappelijke verkeer.

Samenwerking

Neos is een organisatie die altijd de samenwerking zoekt.

In deze tijd van vernieuwing is dat niet anders. Het zit in

ons DNA: we zijn betrouwbaar, daadkrachtig en verbin-

dend. We zijn bondgenoot van mensen in een kwetsbare

positie. Alles wat we doen is erop gericht om hen te

begeleiden naar een betere kwaliteit van leven en het

creëren van een nieuw perspectief.

In dit jaarbeeld bieden we u een terugblik op de inspan-

ningen door onze cliënten, medewerkers en samenwer-

kingspartners gedurende het afgelopen jaar. Deze beelden

en verhalen geven een indruk van de manier waarop we

samen op weg zijn naar het jaar 2020! Wij wensen u veel

leesplezier!

Pim Dijkstra (r) en Ting Yu Chu (l), Raad van Bestuur

3

Op verschillende pagina’s van dit jaarbeeld vindt u links

naar meer informatie. Bekijkt u bijvoorbeeld dit korte

filmpje over onze organisatie.

4

AANM

ELDI

NG &

ADVI

ES

NEOS JAARBEELD 2015

Als mensen dakloos zijn geraakt of hun huis dreigen te

verliezen, kunnen zij zich melden bij Centrale Aanmelding.

Daar werken medewerkers van Neos, een medewerker

van het Leger des Heils, en in de aanloop naar 2016 ook

specialisten Participatie/Inkomen van de gemeente Eind-

hoven. Deze samenwerking is erop gericht om zo snel

mogelijk hulp te kunnen bieden.

Bij Centrale Aanmelding wordt gekeken naar de omstandigheden

van iemand, zoals: kan hij bij familie of kennissen verblijven? In

dat geval zal het WIJ-team waarschijnlijk de begeleiding op zich

nemen. Is er recht op een uitkering in het kader van de

Participatiewet en is er een postadres?

Als opvang binnen de maatschappelijke opvang noodzakelijk is,

volgt er zo spoedig mogelijk een intakegesprek. Vaak kunnen

mensen die zich melden in de wachttijd tot dit gesprek nog in hun

omgeving terecht. In geval van een crisis of voor het overbruggen

van een korte tijd, zijn direct noodbedden beschikbaar.

In situaties van huiselijk geweld is Centrale Aanmelding altijd

de toegang tot veilige opvang. Neos heeft hiervoor afspraken

gemaakt met Veilig Thuis.

Het intakegesprek met medewerkers van Centrale Aanmelding,

waaronder een uitgebreide screening, bepaalt het vervolgtraject.

De Zelfredzaamheidmatrix is hierbij een belangrijk en leidend in-

strument. Met de cliënt wordt gekeken wat hij zelf kan en wil en

welke ondersteuning hij nodig heeft op welke leefgebieden.

Voor (weer) zelfstandig kunnen wonen kijken we naar de vier pij-

lers: het op orde krijgen van de financiën, het vinden van werk en

een woning en het opbouwen van sociale contacten. Na goedkeu-

ring van het trajectplan volgt een beschikking en start het traject

gericht op zo zelfstandig mogelijk wonen.

Zodra een cliënt uitstroomt naar een eigen woning, biedt Neos in

de eerste fase woonbegeleiding. Daarna volgt een warme over-

dracht naar het betreffende WIJ-team.

TOEGANG TOT DE MAATSCHAPPELIJKE OPVANG

HOE IS DAT GEREGELD?Traject gericht op zelfstandig wonen

INHOUD

Centrale Aanmelding is 24 uur per dag bereikbaar voor crisis-

situaties en noodbedden, maar ook hulpverleningsorganisaties

en andere professionals kunnen hier terecht met alle vragen

over (dreigende) dakloosheid, huiselijk geweld, zorg en opvang.

Centrale Aanmelding is gevestigd in de Hoogstraat 229a in

Eindhoven en is bereikbaar via 040-2950465 of

centraleaanmelding@st-neos.nl. Zie ook www.st.neos.nl

5

Teamleider Peter van der Heijden:

“Door de integratie aan de voordeur

- Centrale Aanmelding Neos, intaker

Leger des Heils en de specialisten van

Participatie - kunnen we snel schake-

len. Het intakegesprek en de scree-

ning op het vlak van wonen, werk én

financiën maken voor de cliënt direct

helder waar hij op alle fronten staat en

waar hij aan moet werken. Ook kunnen

cliënten die tijdelijk nog onderdak

hebben, voorafgaand aan opname al

acties uitzetten, zoals het regelen van

een verzekering. En bij opname in een

van de woonvoorzieningen hebben we

meteen een compleet beeld. Zo weten

we vooraf of er een financieel dienst-

verlener of een jobcoach ingeschakeld

moet worden, om maar iets te noemen.

We kunnen dus meteen breed aan de

slag en hoeven nergens op te wachten.

Mensen komen nu dak- of thuisloos

binnen en ervaren dat alle zaken in de

intake in korte tijd worden aangeroerd.

Dat motiveert!”

Bij Trajectregie zijn we nadrukkelijk ver-

bindingen aan het leggen met de vele

nieuwe zorgaanbieders die erbij zijn

gekomen door de veranderingen in het

sociaal domein. We verwijzen mensen

daar ook heen als dat voor hen beter

passend is. Dat hebben we trouwens

altijd gedaan. Zo komt het bijvoorbeeld

regelmatig voor dat mensen vanuit

een lopend traject bij het Instroom-

huis overstappen naar een andere

aanbieder. Dat is juist een sterk punt

van Neos, dat we vanuit de behoefte

van de cliënt optimaal gebruik maken

van de dwarsverbindingen met andere

partners. Ik hoop dat de vorming van

de integrale intake een stap is naar een

geïntegreerd ‘Centraal onthaal’, waar

naast Neos, het Leger des Heils en ge-

meente Participatie ook intakers vanuit

WIJeindhoven deel van uitmaken. Dan

heb je alle deskundigheid bij elkaar.”

Samen sterker

Ellen van de

Biggelaar (Neos)

en Ton Verlinden

(Leger des Heils).

LAAG

DREM

PELIG

VANG

NET

6NEOS JAARBEELD 2015

Jaren 60

Jaren 90

Het Labrehuis werd in 1946 gevestigd

in 2 panden op het Stratumseind. Er

was toen plaats voor 25 mannen. In

1952 moest het Labrehuis verhuizen

naar een villa aan de Hoogstraat (het

huidige Ritahuis) en in 1961 werd

het Labrehuis aan de Boutenslaan ge-

huisvest. Daar gaat het, in de huidige

vorm, verdwijnen. De kleine slaapka-

mers en grote gezamenlijke verblijf-

ruimtes hebben aan vele mannen, en

sinds 2010 ook aan vrouwen, beschut-

ting en een thuis geboden. Er werd

goed voor hen gezorgd, de bewoners

waren tevreden en verbleven er vaak

jarenlang. Echter in de huidige ‘par-

ticipatiemaatschappij’ zet de maat-

schappelijke opvang in op zelfstandig-

heid, op een zo kort mogelijk verblijf

in de opvang en zo snel mogelijk naar

een eigen (t)huis.

Zelfredzaamheid geboden

De begeleiding faciliteert en ondersteunt

de bewoners dan ook intensief bij het

verkrijgen van een woning, het ont-

wikkelen van woonvaardigheden, het

vinden van werk of dagbesteding, het

stabiliseren van de financiële situatie en

VAN OPVANG-VOORZIENING NAAR WOON-VOORZIENING

het opbouwen van relaties. Dat zijn de

pijlers van het nieuwe perspectief voor

cliënten, waarbij wordt uitgegaan van

hun wensen en mogelijkheden.

Nieuw voor oud

Het Labrehuis maakt dus plaats voor een

moderne en flexibele woonvoorziening

waarbij een groter beroep wordt gedaan

op de eigen kracht en mogelijkheden

van de bewoners. De nieuwbouw is een

combinatie van hoog- en laagbouw met

80 studio’s en 16 appartementen. In de

laagbouw komen 16 appartementen voor

mensen met een lichte vorm van onder-

steuning. De studio’s worden verdeeld

over 2 groepen bewoners gebaseerd op

de intensiteit van de begeleiding.

De nieuwbouw wordt in 2 fasen ge-

realiseerd. De eerste fase betreft de

laagbouw. De start en oplevering van

de bouw 2e fase met de hoogbouw is

voorzien in 2018.

Deze missie en ambities geven nieuwe

richting aan ons werk om kwetsbare

burgers een (nieuwe) toekomst te

bieden. De visie op maatschappelijke

opvang blijft onveranderd: niemand

hoeft op straat te leven.

INHOUD

72018

In september 2015 zijn de bouwplannen voor de vernieuwing van het Labrehuis gepresen-teerd aan omwonenden. Men kon impressies bekijken van de nieuwbouw, vragen stellen over de bouwplanning en de uitvoering van de bouwwerkzaamheden. Medewerkers van de gemeente Eindhoven, Neos, Woonstichting ‘thuis, Laride, hart voor huisvesting en Tarra ar-chitectuur & stedenbouw waren aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.

Pim Dijkstra: “Zowel de Klankbordgroep Oude Spoorbaan als de buurtbewoners van de Scheidingstraat binnen de ring zijn als direct omwonenden vanaf het begin af aan betrok-ken bij de ontwikkeling van de nieuwbouw. In de Beheergroep, waar ook de gebiedscoördi-nator Gestel van de gemeente Eindhoven deel van uitmaakt, worden plannen en eventuele zorgen van omwonenden besproken. Tevens is de Centrale Cliëntenraad van Neos vertegen-woordigd in het overleg om vragen en belangen van cliënten te behartigen.”

Lies de Groot, directeur-bestuurder van Woonstichting ’thuis staat dichtbij de huurders. “Het bieden van betaalbare woningen staat bij ons centraal. We zijn blij dat ’thuis een bijdrage kan leveren aan de herontwikkeling van het Labrehuis. Met de herontwikkeling ervan zorgen we voor huisvesting van mensen die (nog) niet volledig zelfstandig kunnen voorzien in hun woonbehoeften.”

Een bezoekster: “We zijn wel bezorgd over de mogelijk toenemende verkeers- en parkeerdruk in de toekomst. Daarover willen we graag overleggen met ‘thuis. Over de communicatie heb-ben we overigens niets te klagen. We zijn vanaf het begin over de plannen geïnformeerd en direct uitgenodigd om mee te praten en te denken. Hopelijk levert dat resultaat op.”

Deze fraaie ornamenten en andere historische elementen, krijgen in een bepaalde vorm weer een plaats in de nieuwe woonvoorziening.

Bouwplannen gepresenteerd

Zie ook: Impressie bouwplannen

INTE

GRAL

E AAN

PAK

8NEOS JAARBEELD 2015

Neos heeft een eigen verpleegzorg-

voorziening. Het betreft een be-

schermde woonvorm met verpleging

en verzorging voor mensen die

(dreigend) dak- of thuisloos zijn en

die door een (chronische) somatische

ziekte, en vaak ook psychiatrische en/

of verslavingsproblematiek, geen

regie meer over hun leven hebben.

In tegenstelling tot wat velen nog altijd

denken is Neos Verpleegzorg bijna nooit

een eindstation voor mensen. Terug-

keer naar een eigen woning of een

woning van Neos is vaak het slotstuk

van een verblijf in de Kwartelstraat. En

langdurig verblijf is ook lang niet altijd

aan de orde. Vaak is er sprake van een

kortdurende inzet, waarbij nadrukkelijk

wordt gewerkt aan participatie in de

maatschappij. Een enkele keer is de

zorg palliatief van aard. Er verblijven

jongere en oudere volwassenen bij Neos

Verpleegzorg. Begin dit jaar was het leef-

tijdsverschil tussen de oudste en jongste

bewoner 51 jaar.

Meervoudige problemen

Waarom een eigen verpleegzorgvoorzie-

ning, is een veelgestelde vraag. Simpel-

weg omdat we met kwetsbare mensen

met meervoudige problemen te maken

hebben, wat in hun levensstijl tot uiting

komt. Somatische zorg van een regulier

verpleeghuis is voor hen niet toereikend.

Ook met louter behandeling van gees-

telijke of verslavingsproblemen komen

ze te kort. Alleen een integrale aanpak

van hun meervoudige problemen helpt

deze kwetsbare mensen vooruit. Het

zorgt ervoor dat ze na Neos Verpleegzorg

duurzaam en zo zelfstandig mogelijk

verder kunnen.

NEOS VERPLEEGZORG:INTEGRALE AANPAK HEEFT WAARDE

Zie ook: • Factsheet Neos Verpleegzorg

INHOUD

9

Een bewoner: “Bij Neos Verpleegzorg ben ik lichamelijk en psychisch opgeknapt.

Voorheen kampte ik met best zware problemen. Ik heb hier ondersteuning gehad bij

het herstellen van mijn lichamelijke en psychische klachten en heb gewerkt aan een

dagbesteding. Inmiddels ben ik onder begeleiding van Neos aan het sporten en ik werk

een paar uur in de week als portier, wat heel goed bevalt. Verder is het contact met mijn

familie hersteld. En mooi is dat ik kort geleden weer op mezelf ben gaan wonen!”

Goed opgeknaptEen bewoner: “Met mijn 39 jaar ben

ik één van de jongsten bij Verpleeg-

zorg. Ik heb een moeilijke tijd achter

de rug waarin ik te maken had met

extreme pesterijen van anderen.

Dat gaf veel druk en onzekerheid.

Ik ben die angst, die druk hier nu

kwijt. Geleidelijk aan ben ik nieuwe

sociale contacten aan het opbouwen,

maar dan met fatsoenlijke mensen.

Daarom ben ik onder meer met

sportief wandelen begonnen. Door-

stromen naar een DOOR!-woning

is een ander doel van mij. Overdag

doe ik hier veel vrijwilligerswerk. Ik

ga bijvoorbeeld met medebewoners

boodschappen doen. Dan voel ik me

nuttig. Ik moet ook bezig zijn, anders

ga ik piekeren. Dan worden kleine

dingen groot en daar heb ik last van.

Het is een goede tussenstap, Ver-

pleegzorg, om tot mezelf te komen.

En daarna ga ik weer door.”

Contact met nette

mensen en nuttig zijn

Bezoekers tijdens het Open Huis

10

Vaak komen kwetsbare burgers die

werk zoeken, snel in de ‘kaartenbak

grote afstand tot de arbeidsmarkt’ te-

recht. Simpelweg omdat hun veelkop-

pige problematiek een schaduw werpt

over hun talenten en arbeidsmogelijk-

heden. Maar die reflex, ‘kwetsbaar,

dus weinig arbeidspotentieel’, is niet

terecht. In het Blijf van m’n Lijfhuis,

waar slachtoffers van huiselijk geweld

– vaak vrouwen met kinderen – wor-

den opgevangen, vechten ze tegen

deze automatische gedachtegang.

Met een maatgerichte arbeidsopstap

vinden ook déze kwetsbare vrouwen

hun weg naar (betaald) werk.

Cliëntbegeleider Rionne van de Laar

heeft daar een traject op uitgezet. Ze

greep haar studie aan om uit te zoeken

waarom vrijwel alle vrouwen uit ‘Blijf’

uitstroomden met een bijstandsuitkering.

Ze speurde naar kansen en passende op-

lossingen en zocht overal de samenwer-

king op. Dit mondde uit in drie sporen

die de dagbestedings-/arbeidsparticipa-

tie van deze vrouwen vlot moet trekken

en de weg moet openen naar (meer)

economische zelfredzaamheid.

Drie sporen

• Het zoeken van werkervaringsplaatsen

in het bedrijfsleven en bij instellingen.

• Duurzame samenwerking met (zorg)

instellingen en andere netwerkpartners

voor passende dagbestedingsmogelijk-

heden (in ontwikkeling).

• Samenwerking met de informele zorg

VEILI

G TH

UIS

ARBEIDSPARTICIPATIE VLOT GETROKKEN om obstakels voor arbeidsparticipatie

weg te nemen (zie pagina 13).

Maatwerk sleutelwoord

‘Maatwerk’ is voor deze vrouwen het

sleutelwoord. Door hun verleden van

angst en onzekerheid en vaak ook afhan-

kelijkheid en sociaal isolement, moeten

ze hun eigenwaarde en geestelijke veer-

kracht weer terug zien te vinden. Dan is

het passend als ze via laagdrempelige,

nabije en ‘vertrouwde’ activiteiten hun

zelfvertrouwen en motivatie kunnen

opbouwen. Het vraagt ook om een werk-

omgeving met begrip en ruimte voor

moeilijke momenten en tijdelijke terug-

val. Herstel gaat nu eenmaal met vallen

en opstaan. Vanuit zo’n basis kunnen de

vrouwen zich prima verder ontwikkelen.

NEOS JAARBEELD 2015

MAATWERK VOOR SLACHTOFFERS HUISELIJK GEWELD

Cliëntbegeleider Rionne van de Laar van Neos (links) met HR-adviseur MMC Karin Willemsen.

INHOUD

HR-adviseur MMC Karin Willemsen: “Het gaat

er voor ons om dat de vrouwen de kans krij-

gen om die eerste stap te zetten. Dat ze hun

zelfvertrouwen beetje bij beetje terugkrijgen

en veranderen in krachtige vrouwen die het

leven weer aankunnen.”

De komst van de vrouwen biedt ook de

MMC-teams iets.....

Karin: “Wanneer iemand binnenkomt die het

niet zo gemakkelijk heeft, doet dat iets met

de teamdynamiek. Dan zie je het idee ont-

staan van: ‘Als zij het kan, kan ik het ook’.”

(Bron: Magazine Personeelbeleid NVP)

Lees hier het volledige artikel

Op het jaarlijkse Maatschappelijke Diner 040 legde Neos contact met Máxima Medisch Centrum (MMC). Daar

was men bereid vier werkervaringsplekken beschikbaar te stellen aan vrouwen van het Blijf van m’n Lijfhuis.

Inmiddels heeft één vrouw ervaring opgedaan op de financiële administratie, is een tweede op

de ICT-afdeling aan de gang, wordt voor een derde een passende plek gezocht en is één

vrouw zelfs al kunnen doorstromen naar een betaalde baan als voedingsassistente.

Zahra was de eerste die gebruik maakte van een werkervaringsplek bij het

MMC. “Ik heb deze tussenstap bij het Máxima Medisch Centrum echt

nodig. Hier kan ik mezelf zijn, weer ervaren wat werken met me

doet en zelfvertrouwen opbouwen. Ze kennen hier mijn

situatie en houden er rekening mee. Alles

is open en duidelijk. Daarmee is een last

van mijn schouder gevallen. Ik kan gewoon

naar mijn werk gaan en als er iets voorvalt

waardoor ik me kwetsbaar voel, kan ik dat

gewoon zeggen. Mensen snappen het en

dat helpt in mijn verwerkingsproces. Het

werk draagt in die zin absoluut bij aan mijn

herstel. Ik ben weer onder de mensen,

praat over dagelijkse dingen, ik ben weer

terug in de maatschappij.”

“Ik heb dit absoluut nodig”

Weer die eerste

stap zetten

11

KWET

SBAR

E KIN

DERE

N

12

KINDEREN VOORUIT HELPEN MET HUN ONTWIKKELING

NEOS JAARBEELD 2015

In onze systeemgerichte manier van

werken met gezinnen staat het kind

centraal. Kinderen zijn door het huiselijk

geweld veelal geremd of stilgevallen

in hun ontwikkeling en hun gevoel van

veiligheid. Via de methode Veerkracht

proberen de kinderwerkers die ontwik-

keling weer zo veel mogelijk te norma-

liseren. Tevens bieden ze opvoedings-

ondersteuning aan ouders en helpen

ze het gezin op weg naar een toekomst

zonder geweld.

Instroomfase

Kinderwerker Marjolein van der Horst:

“Onze aanpak kent drie fasen. In de

instroomfase leren we het gezin kennen,

regelen we praktische zaken en brengen

we de situatie en wensen in beeld. Vaste

elementen zijn onder andere ‘de 3

huizen’ (het huis van de goede dingen,

van de zorgen en van de dromen) en

het veiligheidsplan. Hierin gaat het erom

dat kinderen zich bewust worden van

gevoelens en wat ze in welke situaties

kunnen doen. Bijvoorbeeld: wat vind

ik prettig, wat wil ik niet, bij wie kan ik

terecht als ik me rot voel, waar word ik

blij van? En ook: hoe gaat het met mij

op school en hoe gaat het hier in de

opvang? Als het enigszins mogelijk is,

blijven kinderen op hun eigen school,

anders regelen we een school dicht-

bij. Wij zorgen dan voor aanmelding

en bijvoorbeeld ook voor kleding en

speelgoed als kinderen dat niet hebben.

Ze krijgen sowieso een welkomstpakket

met leuke spulletjes.”

Verblijfsfase

In de verblijfsfase maken we met het kind

een plan over wat hij in de opvangperio-

de wil doen en waar we hem bij kunnen

helpen. Ook maken we een zogenoemde

KIPPPI, een inventarisatie die inzicht geeft in

zijn sociaal-emotionele ontwikkeling, welzijn

en gedrag. Aan de hand daarvan zien we

waar we (extra) aandacht aan geven. Dat

zijn uiteraard tevens gespreksthema’s met

de ouder(s). Met de ouder(s) maken we ook

een krachteninventarisatie rond de rol en

vaardigheden als opvoeder. Ook observeren

we in het dagelijks leven van de gezinnen.

Heel veel ouders hebben opvoedingsvra-

gen. We kunnen zelf tips geven of andere

partijen inschakelen, zoals St. Omnia (Triple

P-cursus over positief opvoeden), Combinatie

Jeugdzorg (consultatie in allerlei vormen) of

INHOUD

ZuidZorg (Videohometraining). Daarnaast organ-

siseren we ook themabijeenkomsten voor ouders

over o.a. opvoedingsaspecten.

Vertrekfase

In de afsluitende vertrekfase bereiden we het kind

voor op het afscheid en op het vervolg. Want een

verhuizing is een verandering en dat is een ‘kwets-

baar moment’. De bedoeling is dat alles zo soepel

mogelijk verloopt voor het kind.

Waar het al bij al om gaat, is dat we kinderen in de

opvangperiode zo veel mogelijk ‘bagage’ meegeven

om hen in hun ontwikkeling vooruit te helpen. Dat is

ook belangrijk voor later. Kinderen die met huiselijk

geweld zijn geconfronteerd, worden vaak later zelf

pleger of slachtoffer. We proberen die spiraal te

doorbreken. Daarom is het zo belangrijk dat we het

kind centraal stellen. We willen voorkomen dat de

kinderen de cliënten van de toekomst worden.”

Rina Kremers draagt de kinderen een zeer warm hart toe. Ze doneert jaarlijks geld waarmee de kin-

derwerkers diverse activiteiten kunnen organiseren.

Vanaf januari 2015 wordt de kinderopvang van het Blijf van m’n Lijfhuis volledig

gedraaid door vrijwilligers. Voorheen deden de kinderwerkers van Blijf dit, maar zij

concentreren zich voortaan op kind- en kind-oudergesprekken. Zo kunnen ze in de

opvangperiode meer stuwkracht geven aan de ontwikkeling van de kinderen en

de kind-ouderrelatie. Ze zijn er uiteraard wel om de vrijwilligers actief met raad en

daad terzijde te staan.

Najat Boussihmad, pedagogisch medewerker en

HBO-student Pedagogiek, is een van de vrijwilligers.

De ervaring in de kinderopvang bevalt haar goed.

“De kinderen die we opvangen, hebben van alles

meegemaakt. Ik vind het leuk en interessant om

juist hen positieve ervaringen mee te geven. Ik merk

dat ze de ontspanning en de structuur die we hier

bieden, echt nodig hebben. Bij nieuwe kinderen zie

je soms dat er een woede in hen zit. Dat komt er-

gens vandaan. Bijvoorbeeld een kind dat schreeuwt

en slaat om zijn speelgoed van de kinderopvang mee te kunnen nemen. Daar zit

een verhaal achter. De uitdaging is om daar goed op te reageren. Daarvoor moet je

eigenlijk hun verleden een beetje kennen. Maar anderzijds wil ik dat ook weer niet

om onbevooroordeeld met hen te kunnen omgaan. Dat is een beetje dubbel.

Wat me opvalt? Dat veel kinderen niet gewend zijn om zich aan regels te houden.

Hier hanteren we die bewust wél en je ziet dat dat werkt. Kinderen koppelen dat

aan personen. Bij een nieuwe vrijwilligster proberen ze de grenzen weer op te

zoeken. Het is dus belangrijk dat we één lijn trekken en consequent zijn. Dan kun

je, ook als vrijwilliger, kinderen echt iets meegeven. Maar naast structuur staan

natuurlijk vooral ontspannen, lachen en lekker spelen bovenaan. Dat gebeurt hier

volop. Al zie je ook dat sommigen daar eerst vertrouwen voor moeten opbouwen.

Het is mooi om te zien dat kinderen die eerst wat wegkruipen na een paar weken

onbevangen bezig zijn met spelletjes. Ja, ik krijg veel energie van dit werk!”

Vrijwilligster Najat:

“Ik krijg er veel energie van”

13

Zie ook: Veilige Toekomst

2

LEEF

BAAR

HEID

Binnen Changes vangen Neos, het Leger des Heils en GGzE dak-

en thuisloze jongeren (16-23 jaar) op en begeleiden hen naar

zelfstandigheid. Daarvoor zijn studie/werk, stabiele financiën en

woonvaardigheden de belangrijkste voorwaarden.

Changes is succesvol. Sinds de start in 2012 werden al zo’n 120 jonge-

ren ‘van straat gehaald’ en maatschappelijk vooruit geholpen. Meer

dan contractueel met de gemeente overeengekomen was. Stafme-

dewerker Ton Feijen: “Een van de succesfactoren is dat we vanaf het

begin van het traject één begeleider koppelen aan een jongere. Zo

is voor hen niet steeds alles anders, ze hoeven hun hele verhaal niet

voortdurend opnieuw te vertellen.”

Talentenexpeditie

Een nieuw element in het aanbod is de Talentenexpeditie ‘Changes’.

Dit programma heeft Neos in samenwerking met de jongerenraad van

Changes ontwikkeld. Het is een door de gemeente Eindhoven erkend

dagbestedingstraject voor dakloze jongeren die niet naar school gaan

of geen werk hebben. Het traject helpt jongeren te ontdekken wie

ze zijn, wat ze kunnen en wat ze willen. Onder begeleiding doen ze

diverse testen en oefeningen en volgen herstel- en krachtgerichte

trainingen. De Talentenexpeditie duurt 13 weken.

Gevarieerd programma

De jongeren maken onder meer een portfolio over zichzelf, oefenen met

solliciteren en doen arbeidsmatige dagbesteding. Ze kunnen bijvoor-

beeld aan het meubel- en inrichtingproject deelnemen, computerles aan

ouderen geven of opleidingen volgen bij het ArbeidsTrainingsCentrum

van Neos. In het onderdeel JoJo (Jij Ontdekt Jezelf Onbewust) krijgen ze

handvatten om zichzelf te leren kennen en hun kracht te ontdekken.

Het programma kent verder een aantal keuzeonderdelen, zoals sport en

voeding, de training Herstellen doe je Zelf, de training Thuis in Zicht, en

de modules Zoeken naar kamers, Financiën, en Zingeving.

CHANGES SUCCESVOL

14

KEER

PUNT

VOOR

JONG

EREN

NEOS JAARBEELD 2015

TALENTENEXPEDITIE: WIE BEN IK, WAT KAN IK, WAT WIL IK?

Het Catharina Ziekenhuis schonk Changes vijf tablets. De leden van de jongerenraad kregen deze o.a. voor hun positieve inbreng in het succesvol opzetten van de Talentenexpeditie.

Zie ook: Talentenexpeditie • Zie ook: Thuis in Zicht

INHOUD

315

In juli mochten de jongeren van Changes een cheque van 4.000 euro in ontvangst

nemen van mevrouw Miranda Delahay namens de Rotary Club Eindhoven-Veld-

hoven. Dit fonds geeft ruimte aan de ontwikkeling van talenten van jongeren

van Changes. Er kunnen o.a. studieboeken, cursussen, OV-kaarten, reiskosten en

andere studiematerialen mee worden bekostigd. Jongeren kunnen hiervoor een

aanvraag doen die wordt beoordeeld door een toewijzingscommissie.

Daarbij wordt ook gekeken in hoeverre de jongere op

enigerlei wijze een tegenprestatie kan leveren voor

Changes, de Rotaryclub Eindhoven-Veldhoven of

derden. De Rotary Club Eindhoven-Veldhoven stimu-

leert meerdere projecten en doelen via financiële

bijdragen of door haar netwerk in te schakelen

voor o.a. leer- en werkontwikkeling.

Teamleider Peter van der Heijden: “Belang-

rijk is dat zo’n programma jongeren vanaf

het begin focus geeft. Als ze bij Changes

komen, hebben ze vrijwel altijd een onrus-

tig bestaan geleid gericht op overle-

ven en onderdak zoeken. Voor

velen is het misschien wel de

allereerste keer dat ze echt

de rust krijgen om in

te zoomen op wie

ze zijn en wat

ze willen doen

met hun leven.

Dat hebben ze

echt nodig.”

Kimberly was als lid van de jongeren-

raad van Changes nauw betrokken bij

de ontwikkeling van de Talentenexpe-

ditie. Tijdens de inspiratiedag van Neos

presenteerde ze dit idee, dat tot beste

vondst werd uitgekozen. Kimberly: “De

bestaande dagbesteding in Het Bedrijf

sluit qua werkzaamheden, cultuur en

ontwikkelmogelijkheden te weinig aan

bij wat jongeren zoeken. Er is een aparte

plek nodig voor de jongeren, een posi-

tieve, bruisende leer- en werkomgeving

waar doorlopend cursussen en zinvolle

dagbestedingsactiviteiten worden gebo-

den. Zo kunnen jongeren in de periode

van opvang nog gerichter aan hun toe-

komst werken en sneller uitstromen.”

Bruisende leer- en werkomgeving Focus vanaf begin

Zelf ervarenJobcoach Frank Dohmen: “Neos heeft in het programma een faciliterende rol. Het is aan de jongeren zelf om initiatieven te nemen, netwerken te benutten en din-gen uit te proberen. Op die manier is het doorlopen van het programma ook een leerproces op zichzelf. Ze worden trots, ze maken teleurstellingen mee, ze moeten doorzetten. Belangrijk is dat dit programma iets is van de jongeren zelf. Het is hún droom, hún wens en dat motiveert op zich al. Als je iets moet als verplichting vanuit je uitkering, voelt dat anders dan wanneer je zelf meedenkt en de paden uitstippelt. Bovendien sluit dit programma aan bij de leeftijd van jongeren; ze zijn aan het ontdekken wie ze zijn en wat ze kunnen en willen.”

HET BESTE IDEE VAN 2015

Cheque voor talentontwikkeling

2

LEEF

BAAR

HEID

LEEF

BAAR

HEID

EN B

EELD

VORM

ING

16NEOS JAARBEELD 2015

Neos begeleidt kwetsbare burgers en

gezinnen om een zo zelfstandig moge-

lijk bestaan op te bouwen in de sa-

menleving. Van de mensen vraagt dat

veerkracht, het opbouwen van (zelf)

vertrouwen, het benutten van hun

kracht en maatschappelijk acceptabel

gedrag. Daarnaast zijn begrip, tolerantie

en acceptatie van medeburgers essenti-

eel om te kunnen aanhaken. Aangezien

‘onbekend onbemind maakt’ zien de

Neos-medewerkers het mede als hun

taak om bij te dragen aan een realistisch

beeld van mensen die dak- en thuisloos

zijn. Dat krijgt gestalte in individuele

trajecten, maar ook (o.a.) via proactieve

samenwerking, informatievoorziening

en goed buurschap rond de opvangloca-

ties.

Orpheus

Ook cliënten leveren hun bijdrage. De

voorstellingen van hun theaterclub Home

Made staan altijd in het teken van beeld-

vorming over dak- en thuisloosheid. Het

succesvolle Straatmonologen, dat in diverse

theaters, bedrijfslocaties en schoolklassen

werd opgevoerd, is daar een mooi voor-

beeld van. (Ex-)cliënten maken daarin met

hun levensverhaal duidelijk hoe ‘dichtbij’

het is om via een paar verkeerde afslagen

maatschappelijk in de problemen te raken.

In 2015 borduurde de muzikale en verha-

lende voorstelling Orpheus daar op voort.

Daarin wordt de link gelegd met de mythe

van Orpheus die aanvankelijk een gelukkig

leven leidt totdat hij zijn geliefde verliest.

In zijn poging het geluk te hervinden weer-

staat hij niet aan verleidingen en stort zich

zo in het ongeluk. Herkenbare elementen

in de levens van veel mensen, ook die van

dak- en thuislozen. Een goed leven met leu-

ke en gelukkige periodes totdat er iets ge-

beurt waardoor alles gaat schuiven. En dan,

vanaf de bodem, het geluk weer terug zien

te vinden met alle hobbels en verleidingen

onderweg. Het was, opnieuw, indrukwek-

kend. En daar blijft het niet bij. Met de

voorstelling ‘De Anderen’ gaat het in 2016

weer verder. Ook die is Home Made.

EEN GOED LEVEN TOTDAT ALLES GAAT SCHUIVEN.....

Michèle Rijzewijk

tekende voor Concept & Regie

INHOUD

317

EEN GOED LEVEN TOTDAT ALLES GAAT SCHUIVEN.....

Youri Stevens was een van de

jongeren die op burendag wijk-

bewoners rondleidde bij Neos

Barrierweg.

Youri: “Mensen hebben meestal

snel een oordeel klaar als het over

daklozen en zwervende jongeren

gaat. De meesten zouden niet

deugen, overlast veroorzaken en

niet aan hun toekomst werken,

maar vooral op straat rondhangen.

Wij wilden duidelijk maken dat

jongeren lang niet allemaal zo

kwaadwillend zijn. Bijna ieder-

een is op zíjn manier met zijn

toekomst bezig door bij Neos een

traject te volgen. De rondleiding

die ik met een huisgenoot heb

mogen geven, is me goed beval-

len. De bezoekers kwamen mij

over als open-minded mensen.

Ze stelden veel vragen en hebben

nu een beter beeld van hoe het

op de Barrierweg functioneert. Al

bij al een geslaagde dag. Wie niet

is geweest, moet volgende keer

zeker komen om het in te halen!”

Kom maar

kijken Daniëlle van Bakel is gemeentelijk gebiedscoördinator Gestel gemeente Eindho-

ven: “Laatst hoorde ik dat er op een braakliggend terreintje op de Hoogstraat een

‘half hutje’ is gemaakt waar ’s nachts iemand slaapt. Er kwam ook steeds meer

rommel te liggen. Ik heb toen de teamleider van het Ritahuis gebeld: ‘Ik weet

niet of het een cliënt van jullie is, maar kunnen jullie daar eens kijken?’ Ze onder-

namen meteen actie. Ze belden de wijkagent en hebben met enkele cliënten het

terrein opgeruimd. Ik vind dat een voorbeeld van een goede samenwerking. Niet

naar elkaar wijzen, maar samen zaken oplossen.”

Respect voor elkaar

“Het is goed dat er een opvang is. Als je die zelf nodig zou hebben, zou je er blij

mee zijn. Wat anders is dan vroeger, is dat we mensen met problemen niet meer

in instituten in bossen wegstoppen. We willen juist dat ze (weer) meedoen in de

maatschappij; dat vraagt over en weer om begrip, tolerantie en een open hou-

ding. Met respect naar elkaar luisteren, verantwoordelijkheid nemen, afspraken

nakomen, en samen slagvaardig handelen, dat zijn wat mij betreft de ingrediën-

ten voor een goed leefbare buurt voor iedereen.”

Niet naar elkaar wijzen, maar samen oplossen

RONDLEIDING

Kom ook een kijkje nemen bij ons. De deuren van Odulpha, Instroomhuis

en het Passantenverblijf staan voor u open!

RONDLEIDINGUITNODIGING

BURENDAG: zaterdag 26 september tussen 13.00 en 16.00 uur

Zie ook: Nieuwsbrief Neos Barrieweg

FACI

LITER

EN K

ANSE

N

18NEOS JAARBEELD 2015

‘Laten zien wat mensen kunnen’ was een belangrijke insteek van de (hernieuwde)

deelname van (voormalig) cliënten van Neos aan de Dutch Design Week (DDW).

Dutch Design Week laat het zien

Samen met (ex-)cliënten van het Leger des Heils en de Stichting Ervaring Die Staat sloten de

(voormalig) cliënten aan bij het initiatief van Jan-Francis van Abbe (Met van Abbe Kookcul-

tuur) om een pop-up horecagelegenheid te runnen. Ze bereidden en serveerden (h)eerlijke

hapjes, drankjes en zorgden voor gezelligheid. Zo konden ze ervaring opdoen met horeca-

werkzaamheden, terwijl de DDW-bezoekers oog kregen voor hun situatie en levensverhaal.

Dat leverde veel begrip en respect op. Ook de voetballers van Eindhoven Team 1 van de Dutch

Street Cup die in 2015 landskampioen werden, kregen de handen op elkaar. Zowel tijdens

DDW als in het PSV stadion werden ze uitgebreid gehuldigd voor hun prestatie.

Living Museum

Ron Vogels toonde tijdens de Dutch Design Week een aantal schilderijen van zijn hand. Hij is,

geïnspireerd door ‘recovery denker’ Rokus Loopik, druk doende een Living Museum op te zet-

ten, te starten in de hal van het Ritahuis. “In een Living Museum sla je door het creëren van

kunst een brug tussen de ‘normale wereld’ en de mensen die voelen dat zij daar geen deel

van uitmaken. Het moet een vrijplaats worden waar mensen zonder de last van stigma’s en

vooroordelen met kunst bezig kunnen zijn, samen met anderen van binnen en buiten Neos.

Iedereen kan er gewoon zichzelf zijn. Het gaat ook niet primair om het eindproduct, maar om

het ‘doen’ en de positieve gevoelens en energie die dat oproept. Ik ervaar bij mezelf hoe het

werkt. Iets maken geeft me een gevoel van rust, eigenwaarde, creativiteit, verwerking, hu-

mor en trots. Het voedt mijn zelfvertrouwen en prikkelt mijn zintuigen. Het is herstellend om

vanuit jezelf tot iets te komen. En via het Living Museum wil ik anderen dit ook laten ervaren.

Plezier, motivatie en passie stimuleren, daar groeien mensen van.”

LATEN ZIEN WAT WE KUNNEN

INHOUD

19

Ron: “Ik werd laatst voorgesteld als ‘Ron, een kunstenaar uit Eindhoven’. Niet als probleem op benen

dat ook nog schildert. Dan moet je een ander overtuigen dat je iets kan. Als je vanuit je

talent wordt voorgesteld, geeft dat een totaal ander contact. Wauw

man, dat gaf me zó veel zelfvertrouwen!”

HOPEN OP VERVOLGAnna, Marja, Claartje en Mariel bezochten de pop-up

horecagelegenheid tijdens de Dutch Design Week. “Het is

mooi dat er binnen een activiteit zoals deze creatieve week

ook aandacht is voor kwetsbare burgers. De sfeer is boven-

dien erg prettig; huiselijk, gezellig, echt – zonder poespas!

Het initiatief heeft een grote charme: de deelnemers staan

hier toch maar en steken de handen uit de mouwen. We

hopen daarom dat dit nog een mooi vervolg krijgt.”

DESIREE: IK GA ERVOOR!Deelneemster Desiree: “Na een moeilijke tijd heb ik via de

begeleiding bij Neos mijn leven weer op de rit. Inmiddels

heb ik een eigen woning en start nu met een opleiding.

Daarnaast werk ik als vrijwilliger bij Rita’s Kit-

chen, de kookstudio van Neos. Dit biedt mij de

kans een netwerk op te bouwen en een goede

structuur te krijgen in mijn dagelijkse leven. Ik

heb veel zin om een nieuwe start te maken en

ga er helemaal voor!”

Jan-Francis van Abbe (Met van Abbe Kookcultuur): “Koken verbindt.

Via kookworkshops van Samen voor Eindhoven ben ik voor het eerst

met deze kwetsbare burgers gaan werken. Zij ontmoeten in die work-

shops medewerkers uit het bedrijfsleven en je ziet dat ze echt iets

voor elkaar kunnen betekenen. Het is mooi om te zien hoe de deel-

nemers daardoor opleven. Ik zou dit initiatief aan een breder publiek

willen presenteren. Het levert voor alle partijen zó veel op!”

Zie ook: Studio 040: Daklozen koken voor bezoekers DDW

HULP

BRON

NEN

20NEOS JAARBEELD 2015

Een gezond netwerk hebben als hulpbron draagt in

belangrijke mate bij aan de kwaliteit van leven van

mensen. In onze herstelondersteunende ambulante

begeleiding (CTI: Critical Time Intervention) is ‘het

opbouwen en versterken van het sociaal netwerk’ dan

ook een vaste pijler. In de 24-uurszorg was het voor-

heen vooral een aandachtspunt rond uitstroom. Maar

tegenwoordig pakken we het thema al meteen op als

iemand in de opvang komt. We kijken samen met de

cliënt hoe hij zijn netwerk ook in de opvangperiode zo

veel mogelijk kan blijven benutten of kan versterken.

Inspirerende ideeën en praktijkvoorbeelden

Als vertrekpunt hanteren sommige locaties de VIP(Very

Important Persons)-kaart. Hiermee brengen cliënten de

mensen uit hun netwerk en hun (positieve of negatieve)

invloed in beeld. Dit hulpmiddel was een van de voorbeel-

den tijdens de inspiratiedag die Neos in 2015 organiseerde

over het inschakelen van hulpbronnen. Cliënten en mede-

werkers kwamen met praktijkvoorbeelden en nieuwe ideeën

hierover en inspireerden zo elkaar. Het mooie is dat een

aantal voornemens (Talentenexpeditie en Meubelproject)

inmiddels in ontwikkeling is of al is gerealiseerd. Hulpbron-

nen zijn overal, laten we er optimaal gebruik van maken,

was, globaal gezien, de boodschap van de inspiratiedag. We

hebben er bij Neos oog voor, maar het kan nog beter.

Het systeemgericht werken met gezinnen, in het Blijf van

m’n Lijfhuis en Odulpha, is een succesvol voorbeeld van het

inschakelen van het netwerk als hulpbron. Maar je kunt

ook een sprankelende dagbesteding en ervaringskennis en

talenten van (voormalig) cliënten als hulpbron zien. Het (net)

werken voor schulden, het organiseren van VIP-dagen en het

uitgangspunt om cliënten niet meer individueel te spreken,

maar altijd met iemand uit het netwerk erbij, zijn andere

inspirerende mogelijkheden.

GEZOND NETWERK EN KWALITEIT VAN LEVEN

Hulpbronnen zijn overal

Laten we er

gebruik van maken!

INHOUD

21

CTI-begeleider Tessa Crotjee: “In het verleden waren we

gewend veel zelf voor de cliënt te doen en te regelen.

Maar nu zitten we meer op het stimuleren en benutten

van netwerkcontacten. ‘Wie helpt je bij de verhuizing?’,

is onze eerste vraag bij de overstap naar de eigen

woning. Bij CTI kiezen cliënten zelf aan welke doelen

ze willen werken. ‘Sociaal netwerk’ zit daar heel vaak

bij. En ook als ze dat niet kiezen, brengen we het wel

steeds ter sprake. Bijvoorbeeld als iemand zegt dat hij

zich eenzaam of onveilig voelt. We zoomen dan niet in

op dat probleem, maar kijken breed vanuit het idee dat

je veel kunt oplossen via het sociaal netwerk. Je buren

leren kennen, kennissen of een maatje hebben waar je

heen kunt, zijn een waarborg voor veiligheid en nemen

eenzaamheidsgevoelens weg. We zijn echt veel meer

bezig met aanhaken, normaliseren, zelfredzaamheid

stimuleren en je merkt dat dat werkt.”

Joost Rijksen, cliëntbegeleider Ritahuis en het

Blijf van m’n Lijfhuis: “Het inzetten van het net-

werk levert vaak veel op. Ik begeleid een cliënte

die haar moeder en stiefvader gedurende twee

jaar niet had gezien, omdat ze in het buitenland

waren gaan wonen. Toen haar ouders naar Ne-

derland wilden terugkeren was dat een gesprek-

sonderwerp in de begeleiding. Ze vond herstel

van het contact spannend, omdat dat in de

voorbije jaren minimaal was geweest. Boven-

dien kenden haar ouders haar uit een periode

waar ze niet trots op is. Maar tegelijkertijd wilde

ze heel graag de banden weer aanhalen.

Inmiddels zijn de ouders betrokken bij de

begeleiding en de evaluaties. Ze hebben ook

enkele vervelende schulden van de cliënte

opgelost, waar ze erg blij mee was. Ik heb met

haar gesproken over wederkerigheid en ze

gaat nu onder meer een schilderij maken voor

in het nieuwe huis van haar ouders. Het traject

van de cliënte verloopt goed, ze is daar zelf ook

heel actief in en ze is trots om aan haar ouders

te laten zien welke voortgang ze maakt. De

aanwezigheid van haar ouders heeft echt een

positieve invloed op het traject en de gesteld-

heid van de cliënte.”

Positieve invloed netwerk

“Veel valt op te lossen via het netwerk”

Hans (links) had nooit bij zijn netwerk stilgestaan. Toen Willem (rechts)

daar op ging focussen, waren er wel mensen die Hans konden helpen.

Het balletje ging rollen. En in een paar maanden tijd rolde het zó ver dat

hij zijn kwijtgeraakte vrachtwagenrijbewijs opnieuw haalde en er een

baan bij VDL voor hem vrijkwam. Vanuit haar sociale hart wilde VDL wel

bemiddelen bij huisvesting. Door alle lijnen in zijn netwerk te bewande-

len kon Hans uitstromen.

Workshop VIP-kaart

WERK

EN EN

WON

EN

22NEOS JAARBEELD 2015

Een dak boven je hoofd, een plek

waar je je veilig en geborgen voelt.

Voor vrijwel iedereen vormt ‘een

eigen thuis’ dé basis voor herstel. Het

geeft de rust om weer te bouwen en

met dingen bezig te zijn die zin geven

aan het leven.

Voor mensen die na een periode in de

24-uursopvang door- of uitstromen,

is het dan ook belangrijk dat ze met

eigen, vertrouwde spullen snel een thuis

kunnen maken van hun nieuwe woon-

plek. Maar niet iedereen heeft daar de

financiële middelen voor. Om ook hen

vooruit te helpen werd op gezamenlijk

initiatief van medewerkers en cliënten

een meubel- en inrichtingsproject opge-

zet. Daarbij werd de samenwerking met

het Leger des Heils gezocht en kwam er

een koppeling met de leerlijn Logistiek

van het ATC van Neos. Cliënten kunnen

zich in het project nu arbeidsmatig en

vaktechnisch ontwikkelen en tegelij-

kertijd uitstromende cliënten helpen.

Laatstgenoemden kunnen zich tegen een

kleine vergoeding in de spullen steken

en zo snel een ‘thuis’ opbouwen.

Zelf koken in de 24-uursopvang

Om weer zelfstandig te kunnen functio-

neren, zijn naast ‘onderdak’ natuurlijk

ook praktische vaardigheden nodig, zoals

voor je eten zorgen. Via individuele

begeleiding en in cursussen worden

cliënten ondersteund om op dit punt

(opnieuw) zelfredzaam te worden. Dat

gebeurt ook al zo veel mogelijk als

mensen (nog) in de 24-uursopvang

verblijven. Daarvoor is het koken-

kopen-concept ingevoerd, waarbij deel-

nemende cliënten rond de voeding zo

veel mogelijk zelf doen, ook de bood-

schappen. Ferdi van Hout, groepsbege-

leider binnen het beschermd wonen: “In

het Ritahuis hebben we de voorzienin-

gen daar op aangepast en de keuken de

hele dag opengesteld. Inmiddels hebben

we het concept zodanig doorontwikkeld

dat mensen hun voedingsbudget op hun

leefgeldrekening krijgen gestort. Omdat

‘gezondheid’ een begeleidingsaspect is,

houden we wel een beetje in de gaten

dat mensen ook gezond eten. Over het

algemeen loopt het prima.”

WERKEN EN WONEN KOMEN SAMEN IN MEUBELPROJECT

Zie ook: filmpje ArbeidsTrainingsCentrum Neos (8 minuten)Leo (links), chauffeur van het meubelproject, en Gerard, assistent werkbegeleider.

INHOUD

Omar staat regelmatig in de keuken. “Ik vind het

een goede ontwikkeling dat we zelf ons eten kun-

nen maken. Het is altijd fijner om je eigen kostje

te koken. En ik woon hier in de opvang, dus ik wil

ook een bijdrage leveren, niet passief aan tafel

schuiven. Bovendien ontwikkel ik me zo. Ik leer

van alles in de keuken, bijvoorbeeld ook samen-

werken met anderen en opletten dat je alle potjes

op het vuur in leven houdt. Het creëert bovendien

een andere sfeer, het wordt levendiger. En met

de begeleiding erbij weet je dat de veiligheid is

gewaarborgd.”

De gastvrouwen Voedingsdienst hebben een scha-

kelfunctie tussen cliënten en begeleiding. Bianca

van Maurik is enthousiast over die rol. “Ik vind

het prettig werken, omdat ik meer contacten heb

met degenen voor wie ik bezig ben: de cliënten.

Ik stimuleer mensen ook om mee te doen in de

keuken, dat is een leuk aspect in mijn functie.”

Het wordt levendiger

Het meubel- en inrichtingsproject werd in 2015 gerund door Hans Schaffels en Stefan van de Wouw. Hans: “Voor mij persoonlijk is dit project vooral een mogelijkheid om een arbeidsritme aan te houden. Tegelijkertijd voelt het fijn om anderen te kunnen helpen. Wat ik zelf het leukste vind is meubels opknappen en netjes maken.”

Stefan: “Ik zie veel potentie en toekomst voor dit project. Niets lijkt mij zo erg als een nieuwe start willen maken, maar niets kunnen kopen voor je eigen woonplek. Het is goed dat wij mensen daar nu mee kunnen helpen.”

Veel toekomst voor project

23

NEOS

ALS E

XPER

T

24NEOS JAARBEELD 2015

Neos werkt nauw samen met onderwijs en wetenschap om de

hulpverlening aan kwetsbare burgers continu te voeden en te

verbeteren. Met het Summa College ontwikkelen we trainingen

voor cliënten, zoals de training Thuis in Zicht. We zijn ook vast

stageadres voor meerdere Fontys- en Summa-opleidingen,

leveren gastdocenten en ontvangen regelmatig groepen stu-

denten om hen te informeren over het werk in de praktijk. En

Janne Baudoin geeft als vaste trainer-coach van Neos en als lid

van de trainerspool van Impuls - Onderzoekscentrum maat-

schappelijke zorg van het RadboudUMC, trainingen Krachtwerk

aan collega-instellingen. Tevens zijn we bestuurlijk betrokken

bij Markieza, academie voor herstel en ervaringsdeskundig-

heid. Ervaringsdeskundigen van het Cliënten Punt volgen

opleidingen en trainingen bij Fontys en/of Markieza.

We participeren daarnaast al jarenlang in de academische

werkplaatsen OGGZ en Opvang & Herstel. Binnen onderzoeks-

programma’s werken we daar aan professionalisering en

innovatie van de maatschappelijke opvang. Dit doen we samen

met collega-praktijkinstellingen en Impuls. Zo dragen we onder

meer bij aan de (door)ontwikkeling en verankering van Kracht-

gericht Werken, Critical Time Intervention en Housing First.

Samen met Minddistrict hebben we een pilot opgezet omtrent

het gebruik van e-health in de begeleiding. Het inzetten van

technische hulpmiddelen sluit aan bij ons uitgangspunt dat de

cliënt de regie over zijn leven houdt. Tevens verwachten we zo

te komen tot meer kwaliteit en efficiency in de begeleiding.

PROFESSIONALISERING EN INNOVATIE

INHOUD

25

Samen met GGzE, het Leger des Heils en

woningbouwcorporaties geven wij Housing

First vorm in Eindhoven. Recentelijk heb-

ben we het contract hieromtrent met de

gemeente Eindhoven verlengd en tevens

de 100e cliënt verwelkomd. Het aanbod,

waarbij dak- en thuisloze cliënten met een

complexe, verweven problemen direct

een woning krijgen en vandaaruit verder

worden begeleid, is zeer succesvol.

Beleidsmedewerker Rianne Scherpenisse laat weten dat de bijdrage van

Neos binnen de academische werkplaatsen op verschillende manieren

vorm krijgt.

“Als praktijkinstelling denken we mee met initiatieven en reiken we voor-

beelden en kennis aan over hoe methodieken en interventies (uit)werken in

de praktijk. Dat hebben we bijvoorbeeld gedaan bij de ontwikkeling van het

referentiekader ‘Niemand tussen wal en schip’ dat werkers en beleidsmakers

een houvast biedt voor adequate ondersteuning van kwetsbare burgers. Dit

initiatief heeft de werkplaats OGGZ genomen om te voorkomen dat zij door de

transities en de accentuering van eigen kracht en zelfredzaamheid kopje on-

der gaan in de maatschappij. Ook hebben we de tussentijdse concepten van

Impuls becommentarieerd. Hetzelfde hebben we gedaan bij het verwijsmo-

del dat is ontwikkeld om te komen tot passende (door)verwijzing en op- en

afschaling van de zorg. Ook de gemeente Eindhoven is hier bij betrokken.”

Een ander initiatief is de ontwikkeling van een model voor het meten van

resultaten van cliënttrajecten (Montra). Rianne: “We hebben meegedacht over

de opzet van deze meting en in het voortraject hebben we een pilot gedraaid

met een speciale vragenlijst bij aanmeldingen. Deze TaxSU (taxatie-instru-

ment sociale uitsluiting) geeft een gevalideerd beeld van de situatie van de

cliënt en een indicatie over of er zorg nodig is. Ook hebben we met Traverse

en SMO Breda een voorstel geschreven om de duurzaamheid van uitstroom te

meten als onderdeel van Montra.”

Neos heeft via het inbrengen van een praktische casusbeschrijving tevens

zijn steentje bijgedragen aan de opname van Krachtwerk in de databank van

Effectieve sociale interventies van Movisie, het landelijk kennisinstituut voor

het sociaal domein.

Via deelname aan het landelijke platform werken we ook mee aan het stimu-

leringsprogramma rond Housing First. Rianne: “Als academische werkplaats

willen we de methodiek verder verfijnen en verspreiden en het rendement

ervan concretiseren. We grijpen ook gelegenheden aan, zoals de landelijke

conferentie in 2015, om workshops over dit aanbod te verzorgen.”

ACADEMISCHE WERKPLAATSEN: DE PRAKTIJK

HOUSING FIRST SUCCESVOL

MODEL TRAJECTMONITORING

Rianne Scherpenisse (rechts), met collega Ton Feijen.

Zie ook: Studio 040: Eerst een huis,

dan een behandeling

CLIËE

NTEN

PART

ICIPA

TIE

26

Binnen Neos zijn we ervan overtuigd

dat ervaringsdeskundigen, naast pro-

fessionele begeleiders, iets waardevols

te bieden hebben aan cliënten. Vanuit

eigen ervaringen weten ze wat het

is om problemen te overwinnen, wat

daarbij belangrijk is, wat helpt en wat

juist averechts werkt. Neos kent dan

ook een Cliënten Punt (CP) van waaruit

ervaringswerkers cliënten ondersteu-

nen in hun herstelproces.

Na een start met twee ervaringswerkers

wil Neos uitgroeien naar een team van

zo’n zes à zeven mensen in 2017. Met de

capaciteitsuitbreiding kan het Cliënten

Punt een breder palet van herstelonder-

steunende activiteiten hanteren dat zich

richt op individuele cliënten, cliënten als

collectief én op medewerkers.

Palet aan ondersteuningsactiviteiten

Op individueel vlak heeft het CP al de

functie van vraagbaak, inloop, luisterend

oor en ‘ondersteuner’ in de communicatie

tussen cliënten en anderen. Ook wordt

inhoudelijke ondersteuning geboden aan

cliënten die aan de slag gaan met het

werkboek Op Eigen Kracht (individuele

herstelcursus). In ontwikkeling zijn de

ondersteuning bij het invullen van signa-

leringsplannen, het aanbieden van het

WRAP-programma (Wellness Recovery

Action Plan) en de inzet van ervarings-

deskundige maatjes.

Ondersteuning in groepsverband vindt

plaats via de cursus Herstellen doe je

Zelf en themabijeenkomsten. Wat nu ook

wordt opgezet is een interne zelfhulp-

groep rond verslaving en het stimuleren

van de medezeggenschap via roadshows.

Het verrijken van medewerkers met ken-

nis vanuit cliëntenperspectief vormt een

derde spoor van herstelondersteunende

initiatieven. De cursus Samenspel voor

medewerkers, die inzoomt op bejege-

ning, wordt verbreed naar een cursus Sa-

menwerken aan Herstel. En het Cliënten

Punt gaat aan de slag met psycho-educa-

tie voor medewerkers.

NEOS JAARBEELD 2015

Anneke Sweep is sinds de start

hét gezicht van het Cliënten

Punt. Ze werkte zelf in de zorg

en de mantelzorg, heeft ervaring

als cliënt, is secretaris van de

Centrale Cliëntenraad en volgt

de Fontys-opleiding Sociale

Studies met aantekening Erva-

ringsdeskundige. Ze licht enkele

nieuwe elementen uit het palet

van het Cliënten Punt toe.

Veel initiatieven Cliënten Punt

ERVARINGSWERKERS STEUNEN CLIËNTEN BIJ HERSTEL

“Een idee waar we al langer mee

rondlopen is mensen helpen bij het

invullen van hun signaleringsplan.

In zo’n plan wordt vastgelegd wat

de cliënt en de begeleiding doen in

perioden van (oplopende) spanningen.

Cliënten maken die plannen nu samen

met professionals. Op zich is daar

niets mis mee, maar wij denken dat

er nog betere signaleringsplannen tot

stand komen als ervaringsdeskundigen

cliënten hiermee helpen. Wij kennen de

Zie ook: Psychose Experience

INHOUD

ERVARINGSWERKERS STEUNEN CLIËNTEN BIJ HERSTEL

valkuilen en weten wat wel en niet realistisch

is. Uiteraard volgt daarna altijd afstemming

met de begeleiding.”

WRAP, maatjes, zelfhulp

Nieuw is ook dat we gaan werken met het

Wellness Recovery Action Plan (WRAP). “Dat

is een zelfhulpinstrument waarmee mensen

grip kunnen houden op hun leven.

We willen tevens als ervaringsdeskundige

maatjes gaan fungeren voor cliënten. En

we gaan een interne zelfhulpgroep rond

verslaving opzetten. Dat idee hadden we ook

al langer. De bedoeling is dat cliënten zo op

een toegankelijke manier kennismaken met

zelfhulp. Bij uitstroom ervaren ze dan geen

drempel om de stap naar een externe zelfhulp-

groep te zetten. Wij zullen dat ook stimuleren.”

Psycho-educatie

En weer een heel andere vorm van herstelonder-

steuning is de psycho-educatie voor medewerkers.

Anneke: “Professionals hebben professioneel-tech-

nische kennis van aandoeningen en de werking

van methodieken. Ze kunnen nog beter begelei-

den als ze ook inzicht hebben in wat het is om

zo’n aandoening te hebben. Hoe dat voelt, wat dat

met zich meebrengt, waar je dan als cliënt wel en

niet voor openstaat. In 2015 heb ik een psychose

experience uitgeprobeerd. We zijn nu rond mee-

dere aandoeningen een experience module aan

het ontwikkelen voor teams van Neos.”

27

Zie ook: Folder Cliënten Punt

NEOS

: DE V

ERLE

DEN

TIJD

MAAK

T PLA

ATS V

OOR

DE TO

EKOM

ST

28

VAN ‘ZORGEN VOOR’ NAAR ZELFREDZAAM

NEOS JAARBEELD 2015 INHOUD

29

Bewoners zamelen bij

bedrijven oud papier in

en sorteren het in het

Labrebedrijf. Elke kilocent

is meer dan welkom.

Wonen in het Labrehuis in de jaren 60: veiligheid en geborgenheid als het leven moeilijk is. De bevlogen medewerkers delen de lakens uit, de bewoners maken er hun bed mee op.....

RESU

LTATE

N

30NEOS JAARBEELD 2015

AANMELDINGEN EXPLOITATIE 2015INKOMSTEN: Totaal 18,0 miljoen euro

UITGAVEN: Totaal 17,7 miljoen euro

INSTROOM

UITSTROOM

2013 2014 2015

2013 2014 2015

2013 2014 2015

1.080 956 1.789

1.559 1.695 1.649

380 325 240 690 640 793

71 55 25

399 317 290

222 246 267

74 78 59 25 13 12 321 337 338

Informatie, advies en consultatie

Aanmelding opvang en begeleiding

Instroom, eventueel na tijdelijke interventie Doorverwijzing na aanmelding Doorverwijzing na beoordeling

Tijdelijke interventie

Succesvol uitgestroomd

Voortijdig beëindigde trajecten Afgesloten overig

Totaal aantal afgesloten trajecten

Opvallend is dat het aantal verzoeken voor informatie, advies en consultatie fors is gestegen t.o.v. 2014, terwijl het aantal aanmeldingen voor opvang en begeleiding nagenoeg gelijk is gebleven. De instroom voor crisisopvang is t.o.v. 2014 aan-zienlijk gedaald wat verklaard wordt door afbouw van 42 opvangplaatsen en 40 begeleidingstrajecten in het kader van bezuinigingen. Daarnaast constateren we dat t.o.v. 2014 meer cliënten hun traject succesvol hebben afgesloten.

CIJFERS 2015

15,3

0,71,0

1,0

13,0

0,7

4,0

Gemeente

AWBZ

Eigen bijdragen cliënten

Overige opbrengsten

Personeelskosten

Afschrijvingskosten

Overige bedrijfskosten

INHOUD

Bij diverse projecten ten behoeve van cliënten heeft Neos in het verslagjaar dankbaar gebruik gemaakt van de ondersteuning, betrokkenheid en bijdragen van diverse personen en organisaties. Wij zijn hen daar zeer erkentelijk voor.

HET VERGETEN KIND: PALEIS VAN DE TOEKOMSTDROMEN

ASML • Café Restaurant Queens Eindhoven • Catharina Ziekenhuis Eindhoven • CZ Fonds • DEF Americans • DELA • DeLageLanden • Hendrix & Huybregts Makelaars • IKEA Eindhoven • Joke Zwanikken Verwenzorg • Joop en Gertie Spoorenberg • Lionsclub Eindhoven • Mevrouw R. Kremers • Oranje Comité • Oranjefonds • Parktheater Eindhoven • Parochiële Charitas Instelling St. Catharina • Rijschool Heezen • Rotaryclub Eindhoven-Veldhoven • Rotaryclub Heeze • Samen voor Eindhoven • SintLucas Eindhoven • Skanfonds • Stam + De Koning Bouw BV • Stichting Het Vergeten Kind • Stichting Present en vrijwilligers • Stichting Thomas van Villanova • Tigre Blanco • Univé • Vele vrijwilligers

31

Stichting Het Vergeten Kind (voorheen de Guusje Nederhorst Stichting) zet zich in voor de kinderen in opvanglocaties in Nederland; daar verblijven jaarlijks tussen de 30.000 en 35.000 kinderen. Om hun welzijn te verbeteren hanteert de stichting vier pijlers die een positieve bijdrage leveren aan het leven van deze kinderen: verbeteren leefklimaat, activeren kind in opvang, kinderplezier buitenshuis, voorlichting & lobby.

Stichting Het Vergeten Kind ontwikkelt diverse activiteiten en campagnes t.b.v. dit doel. De landelijke campagne ‘Ik vergeet ze niet’ is daar een voorbeeld van. Ze deed een oproep een actiesymbool, ‘Het harten huisje’, zichtbaar op te hangen als teken van de wens dat ieder kind een warm en liefdevol huis moet hebben. Kinderen van het Blijf van m’n Lijfhuis in Eindhoven hebben ook meegedaan aan deze hartverwarmende actie en de creatie ‘Paleis van de Toekomstdromen’ gemaakt. “In dit Paleis kun je je zorgen achter je laten en dromen van mooie dingen die nog gaan gebeuren, doen alsof je prinses of koning bent maar ook nadenken over je nieuwe eigen kamer in je nieuwe huis. Het paleis bestaat niet op deze wereld maar in je eigen hoofd, want in je eigen hoofd kun je de beste veranderingen teweeg brengen in je leven en de weg naar geluk in slaan.”

Gelukkig worden ‘onze’ kinderen niet vergeten door de buiten-wereld. Er zijn veel betrokken mensen, vrijwilligers, bedrijven en organisaties die zich om hen bekommeren.

SPONSOREN EN DONATEURS VAN PROJECTEN NEOS

© Neos, jaarbeeld 2015NEOS CENTRAAL BUREAU

Postadres

Postbus 922

5600 AX Eindhoven

Bezoekadres

Keizer Karel V Singel 45

5654 NM Eindhoven

T 040 – 250 15 80

E info@st-neos.nl

W www.st-neos.nl

NeosEindhoven

@NeosEindhoven

NeosEindhoven

Productie: Pentueel, Eindhoven